Jrg. 1, editie 10

8 MAART 19I

Eh-Stâtistische

Berichten.

ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANDEL, NIJVERHEID, FINANCIËN EN VERKEER

SECRETARIS VAN. MEDEWERKERS: Mr. H. G. KRONENBERG

1E JAARGANG

WOENSDAG 8 MAART 1916

No. 10
1

f3 –
INHOUD

BIz.

STAATSLEENING, HEFFING EN GELOMARKT
…………..
.129
HANDELSPOLITIEKE GEVOLGEN VAN DEN OORLOG
……….
130
Regeling van den Duitschen Wisselhandel …………
132
Loonsverhooging op.de
Amerikaansche spoorwegen……
133
index-cijfers…………………………………
133
Siberië

als

boterland

……………………………
134
De koers der Belgische francs

………………….
134
De vierde Duitsche oorlogsleening

……………….
135
REGEERINGSMAATREGELEN OP HANDELSGEBIED
…………
135

MAANDCIJFERS:
Inklaringen op Amsterdam en Rotterdam ………..
135
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN
………………
136-144
Geldkoersen.
Effectenbeurzen.
Wisselkoersen.
–
Goederenhandel.
I
Bankstaten.
Verkeerswezen.

Bijdragen en mededeelin gen den inhoud betreffende

gelieve men te zenden aan den Secretaris van mede-
werkers, adres: (Jeldersche Kade
21 b,
Rotterdam;

verslagen, overzichten en verd ere gegevens voor de
afdeeling ,,Statistiek en Overzichten” aan Nico J.

Polak; Diergaardelaan
45 b,
Rotterdam,.tel. No.
1425.

Abonnementsprijs franco p.
p.
in Nederland
1
10.—,

buitenland en koloniërt
f
12.—
per jaar. Losse

nummers
25
cents.

Advertentiën f
0.35
per regel. Plaatsing bij abonne-
ment volgens tarief.

Mededeelin gen betreffende abonnementen en adver-tentiën richte men tot Nijgh & van Dit mar’s Uit gevers-Maatschappij, Rotterdam, Amsterdam, Den Haag..

6
MAART 1916.

be positie der eldmarkt blijft onveranderlijk ruim;

de bij de maandswisseling een weinig opgeloopen

geidkoersen zijn weder direct tot hun ouden stani

teruggekeerd. Privaat-disconto noteerde aanvanke-
lijk 2
1
/
8
%, maar liep tot 1
3
/
4
% terug. De pro-

longatie-rente noteerde als hoogste punt 2
3
/
4
%, als

laagste 2 %; slot 21/4 %.

De toestand op de wisselmarkt was zeer ongeani-

meerd. De omzetten waren van geringe beteekenis.

Alleen voor cheque New-York bleef ook deze be-

richtsweek weder sterke vraag aanhouden, zonder dat

die echter veel invloed op den prijs uitoefende.’
De reeds in het vorige nummer gemelde stagnatie
in de inwisseling van overzeesche coupons, breidde

zich gedurende .de afgeloopen week verder uit, door-

dat nog meerdere betaalkantoren van Amerikaan-

sche coupons de inwisseling hebben gestaakt. De tus-

schen de Vereeniging voor den Geldhandel, de N.

0. T. en de Nederlandsche Bank geoerde onderhan-

delingen om in deze moeilijkheid een oplossing te

vinden, hadden aanvankelijk nog geen resultaat.
Daarentegen kwam reeds een regeling tot stand,

warbij het verlies op Dollar-vorderingen zal kunnen

.wcrden beperkt, indien deze voortspruiten uit trans-

acties, waarbij met den lagen dollarkoers niet vol-

doende rekening kon worden gehoudén.

Het hiermede nauw in verband staande vraagstuk

van de vrije goudverscheping tusschen de Vereenig-

de Staten en Nederland, zoo belangrijk voor de ta-

baksinschrijvingen en van doorslaanden invloed op

het geheele handelsverkeer tusschen beide staten, is
in een nieuw stadium gekomen.

De Engelsche regeering toch zou thans bereid

zijn, consenten te verleenen voor dergelijke versche-
pingen, indien deze worden geadresseerd aan de Ne-

derlandsche Bank en geconsigneerd aan de Neder-

llïndsclle Overzee Trust. De Nederlandsche Bank

zou alleen haar adres verleenen en in het algemeen

slechts bereid zijn, goud uit Amerika te koopen, in-

dien haar kan worden aangetoond, dat het dient ter

bëaling van vorderingen, van zuiver Nederlandschen.

oorsprong.

Op deze wijze ‘zou dus aan de verscheping van

ud voor tabaksinkobpen niets meer in den weg

bhoeven te staan: er verluidde dan ook reeds, dat

0.
a. door de Guaranty Trust Co. te New-York con-

sent van de Engelsche regeering was verkregen voor

de verscheping van $ 1.500.000 goud naar Nede’-

1tnd met de ,,Nieuw Amsterdam”.

– ‘ Of deze zending on land zal bereiken moet voor-

1snog worden betwijfeld: het. Bestuur der N.
o:
T.

ôch heeft pertinent geweigerd, zijne bemiddeling

voor deze goudverschepingen’ te verleenen, zoolang

de reeds vroeger uit Amerika aangekomen posten niet
door de Engelsche regeering zijn Vrij gegeven.

Het woord is dus nu weder aan Enaeland.fh ,,.

STAATSLEENING, HEFFING EN

GELDMARKT.

De geldmarkt is overmatig ruim, dat behoeft geen
b’etoog: finantieele instellingen betwisten elkander
schier alle binnen- en buitenlands getrokken Hol-
‘andsche accepten, bezitten in portefeuille het
eeuwendeel der 165 millioen gulden openlijk uitge-
geven schatkist-biljetten en promessen op eene lage rendementsbasis en hebben nog. ruim
f
77
millioen
bij de Nederlandsche Bank te goed, bij gebreke van
eene passende belegging.

Economisch is dit allerminst toe te juichen. Het beteekent, dat van het maatschappelijk vermogen
éen veel grooter peicentage’ dan voorheen belangrijk

130

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

8 Maart 1916

minder vruhten draagt: derhalve winstderving. Èn

waren deze vlottende gelden nog louter oorlogswinst,

men zoüde in’ eene tijdelijke geringere rentabiliteit
van zulk nieuw gevormd kapitaal kunnen berusten,

waren het slechts buitenlandsche saldi, men vr-

goedde daarop slechts een minimale rente; maar ein
belangrijk bedrag vertegenwoordigt de opbiengst vn

geleidelijk verkochte en niet vervangen voorradn

van fabrikant, groothandelaar en winkelier, van naar

‘t buitenland verhandelde schepen en vee, van in

den vreemde gerealiseerde uitkeerende fondse, kortom

van activa, die goede interest opleverden, deels do6r het buitenland betaald.

Welke invloed op de geidmarkt is nu te verwach-

ten van Staatsleening en heffing, straks van en

consolidatie der Indische vlottende schuld? Schat-

kist-biljetten en -promessen zullen worden afgelost,

banken en andere instellingen, dié elkaar de laatste

maanden dit papier tot een laag disconto in d

handen concurreerden; ontvangen de daarin belegde

gelden terug, en wel uit de zakken van onze burgerij,

die waarschijnlijk grootendeels niet over ‘vlottende
iuiddelen beschikt.

Maar zullen dan die financieele instellingen niet

de Staatsleening öpnemen? Niet waarschijnlijk. ‘De
leening voldoet niet aan de eischen, welke aan een

beleggingsobject van vlottende kapitalen moetén

worden gesteld. En wilt ge het bewijs? Het laatstè-
lijk uitgegeven zes-maandsche schatkistpapier vond
plaatsing op eene 3
0
/0
basis. Echter
.
100 millioen
gulden worden liever renteloos bij de Néderlandsche

Bank gedeponeerd, dan dat ze worden belegd in
prima 4
1
12
0
/0
fondsen, die eenige procenten onder

pari te verkrijgen zijn.

Derhalve: den beschikker over vlottende kapitalen

ontneemt men het regeeFingspapier, waarop hij belust
is; het publiek dwingt men tot het inschrijven op
een beleggingsfonds en tôt het betalen eener kapitaal-
belasting, waartoe het de middelen gedeeltelijk moêt
vinden door verkoop van activa (o.a. buitenlandsche

effecten), waardoor het economisch verderfelijke
li’quidatieproces verdeien voortgang’ neemt.

Zeker, er is eene remedie: indien de in het geld

zwemmende instellingen het publiek die middelen
voorschieten. Maar eenerzijds is menig Nederlande

aan het sluiten van beleeningen niet gewend, noch
daarvan gediend, zoolang hij zijne verplichtingen
door verkoop kan nakomen, anderzijds zijn bankin’.
stellingen – gedachtig aan de laatste dagen van Juli
1914 – niet geneigd, hare uitzettingen op prolongatie
boven bepaalde grenzen te brengen. Toch lijkt mij tegemoetkoming aan boven gescliet sten misstand mogelijk.

De’ beschikker over hem toevertrouwde vlottendé
kapitalen zweert bij beleggingswaarden met korted
looptijd, vreest fondsen met langen amortisatie termijn,
omdat deze hem tot eene ongewenschte koersspecu
latie nopen. Welnu, de Regeering overwege eend
leening van zoo kort mogelijken duur aan de markt

te brengen. Het publiek heeft bij de twee tot vijf-
jarigescliatkistbons van Pruisen, Oostenrijk, Hongarije
en België geen slechte ondervinding opgedaan: de
koers bleef steeds om en bij pan. (De gedurende
den oorlog laatstelijk mij bekende noteering der vijf
jarige 4
o/o
Belgische schatkistbiljetten, aflosbaaf
1 Aug. 1918, was 98
0
10). Dit buiteniandsche papiei
heeft inderdaad ook zijn weg gevonden naar deii

trommel van Hollandsche particulieren, levensver-
zekering-maatschappijen, banken e. a. Hoeveel te
4
.
eerder dan een nationaal fonds. Tevens., zou dit
geschikt te maken zijn voor de belegging van
ge
ld
en
!

van minderjârigen. Hoevele verliézen hebben dezeii
onschuldigen de gedwongen grootboek-inschrjvingen’
gedurende de laatste decènniën niet gebracht.

Voor de beschikkers over tijdelijk hun toever-
trouwde gelden is de voorgestelde
4
/2 % Staats-
leening niet aantrekkelijk. Immers, de regeering

zelve acht den emissiekoèrs te hoog: waarvoor anders

de stok achter de deur? Maar zou men het dan niet

eens beproeven met een schatkistbiljet van ongeveer

vierjarigen looptijd tot zulk een rendement, dat bij
de finantiëele instellingen belangrijke bedragen zijn

onder te brengen? Ik geloof, de koers’ zal zéer
meevallen.

Wat zou zulk eene plaatsing beteekenen?

Voor den Staat – toegegeven – over 4 jaar reeds
de zorg, nieuwe voorzieningen te moeten treffen; en

niemand kan voorspellen hoe dâh de geldmarkt er
zal uitzien.

Voor onze economische naatsëhappij een productief

maken van groote vlottende kapitalen en een voor-,

komen van verdere ]iquidatie van vruëhtdragende

activa, uitsluitend dooi’ dwang van hooger hand:

Moge de’ regeering eens overleggen – vrij van

politieke overwegingen – wat. haar op dit oogenblik
het meeste waard is. ‘Mr. H. A.
H’.1A,

HANDELSPOLJTIEKE GEVOLGEN

VAN DEN OORLOG.

In oorlogvoerende’ en neutrale landen houdt hel;

rij
vraagstuk, welke handelspolitiek na den oorlog ge-

volgd zal moeten worden, in toenemende mate de
geesten bezig. Plannen worden geopperd en be

streden, het aantal dagbladartikelen en brochures
neemt toe, onderzoekingen worden van particuliere

zijde en van regeeringswege ingesteld, kamers van
koophandel en andere meer of minder officiëele

lichamen beginnen hun stem te laten hooren –

kortom alle teekenen wijzen er op, dat onder de over
dezen oorlog héenreikende ‘vraagstukken, die op het
oogenblik de aandacht trekken, die van handels-

politieken aard steeds meer in het centrum dei’ be-
langstelling komen te staan.

Men krijgt den indruk, dat enkele stroomingen
zich langzamerhand eenigszins ‘duidelijker beginnen

af te teekenen. Over haar wezenlijke kracht zich
een oordeel te vormen is echter zeer moeilijk, moei-
]ijk vooral voor den vreemdeling, die niet alle

uitingen onder de oogen kan krijgen en dus licht
geneigd is, aan enkele te veel waar’de
4
te hechten, en
die bovendien het persoonlijk contact mist, dat van
zoo ‘groote beteekenis is, wil men kunnen beoordee-
len tot welke hoogte de stroomingen, die men meent
waar te nemen, in de geestelijke atm’ospheer, waar-
in de oorlog de ‘volkeren gebracht heeft, haar oor-
sprong vinden en •dus wellicht mét die atmospheér
weder zullen verdwijnen.
Al zal men in verband hiermede goed doen, zich

eenigszins sceptisch ‘te stellen tegenover de stroo-

mingen, die niet i’eeds vééi’ den oorlog duidelijk
aanwijsbaar waren, dit neemt niet weg, dat ook de
oorlog, vooral nu zijn duur zich dermate verlengt,
nieuwe factoren kan doen opkomen, die hun invloed
ook op handelspolitiek gebied zullen doen gelden.
Het wegvallen van den handel tusschen de in den
oorlog gewikkelde statengroepen, waarvan in de eer-
ste plaats Engeland en Duitschiand tot elkaars
grootste afnemers behoorden, heeft aan beide zijden
geleid tot voorzieningen, die langzamerhand tea

deele hun tijdelijk karakter gaan afleggen en dc
vraag doen rijzen, of na ‘den oorlog niet maatregelen
tot instandhouding der aldus opgekomen industrieën
noodig zullen zijn. Voorts zal stellig de noodzake-

lijkheid om den staat de noodige ‘middelen te ver-
sehaffèn ten einde cle ontzaglijke lasten van dezen
oorlog te kunnen dragen, na den vrede in verschil-

lende ‘landen aan pogingen tot taniefverhooging
nieuw voedsel geven en is
gelijk
gevolg wellicht te
verwachten van de vooral van niet-Duitsche zijde
geuite vrees, dat na den oorlog door een stroom van
goedkoope goederen uit de landen met gedepre-

cieerde valuta getracht zal worden de’ betalings-
balans weder in evenwicht te brengen.

4
8 Maart 1916

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

131

Ïntusschen zijn er naast deze en dergelijke, ‘nog
weinig concrete, tendenzen een tweetal groote en

scherp omlijnde handelspolitieke vraagstukken, beide
ook voor ons land van het grootste gewicht, die reeds
lang v66r dezen oorlog als probleem bestonden en

thans voortdurend meer op den voorgrond komen. Het

zijn het vraagstuk van de .l of niet handha-

ving van den vrijen handel in
•
En-
geland en dat van eene nauwere econo-
mische aaneensluiting d e r groote

Midden-Europeesche rijken (en,wellicht
niet tot deze beperkt).

Waar beide vraagstukken stellig – nog dikwijls in
dit blad ter sprake zullen komen, kan een terugblik
over beider ontwikkeling tot aan het begin van den
oorlog zijn nut hebben.

Na de overwinning, in de eerste helft der vorige

eeuw in den strijd om de graanrechten be-
haald, is het beginsel ,van den vrijen

handel in Engeland tot op heden onafge-
broken blijven’ gelden. Gevolg is geweest, dat de
.economische organisatie van Engeland zich in’ voort-

durend hoogei mate op een stelsel van uitruiling
van industriëele producten en diensten tegen eerste
levensbehoeften van ‘elders is gaan baseeren. Reeds

een veertig-, vijftigtal jaren geleden had het pro-
,

ces zich zoover voltrokken, dat, terwijl de ‘mee

agrarisch georganiseerde continentale ‘ rijken, met
uitzondering van Nederland, alle tegen de invloeiirig

van het goedkoope Amerikaansche graan hun tegen-
maatregèlen namen, in Engeland reactie, althans
op wetgevend gebied, uitbieef. Sedert dien is En-
geland nog voortdurend verder op dezen weg voort-
gegaan, zoodat
,
een stelsel van handelspolitjek,
hetwelk in den geest van• hét Duitsche târief van

1902 het denkbeeld van economische onafhankelijk-
heid zou willen nastreven, thans in Engeland vol-

slagen ondenkbaar is geworden. Integendeel, steeds
zal Engeland erop bedacht moeten zijn zich de in-

stiooming van voldoende hoeveelheden aan levens-
behoeften en daartegenover een zoo weinig mogelijk

belemmerden afzet van industriëele producten te ver-
zekeren. ,

Niettemin is het in Engeland geldende stelsel van
absoluut vrijen handel vooral in de laatste 20 jaren
allerminst onaangevochten gebleven. De dragers

der imperialistische denkbeelden, die, op onderlinge

aaneensluiting van de verspreide deelen van het
Britsche wereidrijk bedacht, naar middelen zochten,

deie aaneensluiting te bewerkstelligen, meenden deze
middelen niet in de laatste plaats op handelspolitiek
gebied te kunnen vinden. Het denkbeeld van een

stelsel van koloniale preferentie, voor het eerst van de zijde der koloniën zelve op’ de koloniale confe-
rentie van 1887 naar voren gebracht, vindt in dezen
bodem ‘zijn oorsprong. Het denkbeeld vond toenmaals
echter weinig instemming.

Verandering kwam eerst in de moeilijke jaren van den

Boerenoorlog, toen met de stijgende en terdege voel-bare concurrentie’ van het snel in economische kracht
toenemende Duitschiand de idee van de saamhoo-
righeid van’ het Britsche imperium ook in Engeland

aan kracht won. Leider der beweging was Joseph
Chamberlain, die de imperialistische gedachte op den
voorgrond plaatste en het vraagstuk van de door
het moederland te volgen handelspolitiek onderge-
schikt maakte aan het veel breedere en op velen een
machtige bekoring uitoefenende probleem van de or-
ganisatie van het gansche Britsche. imperium; Op
handelspolitiek gebied werd als ideaal gesteld: vrije
handel binnen het door een tariefmuur omsloten Brit-
sche rijk, practisch werd voorloopig een stelsel aan-
bevolen van wederzijdsche begunstiging tusschen

inoederland en koloniën, dat noch de wereIdpositie
van Londen in het internationale verkeer, noch de

jeigdige koloniale industrie aan een te grooten druk
zou blootstellen.

‘Weliswaar ledèn de denkbeelden van Ohamberlain,
welke voor de bevolking van Engeland een ¶nvoer-

reèht op niet uit de koloniën afkomstig graan zou

mebrengen, bij de verkiezingen in 1906 een cm-
stige nederlaag, dit neemt niet weg, dat deze’ denk-

blden en vooral de imperialistische grondgedach-

tebij groote groepen van het Engelsche volk zijn

blijven leven en dat zij steeds krachtige voorstanders

hébben gevonden in de ,,bouwmeesters van het
imperium”, dezelfde mannen, die thans, nu de

kléine binnenlandsche politiek op dén achtergrond isgekomen, aan het Hoogerhuis’ zijn oude plaats in
het’ Britsche staatsbestel hebben hergeven.

Trouwens de nederlaag bij de verkiezingen in 1906

geleden wordt belangrijk minder• ernstig, , wanneer
nn niet enkel let op het getal der voorstauder

onder de gekozenen, doch op het aantal pro en contra

uitgebrachte stemmen, tusschen welke cijfers tenge-

volge van het Engelsche driehoekstelse] een belangrijk
verschil bestaat.

Stemmen Verkozen leden

Unionisten 2.194.000 of 44
0
/
0
141 of 27
0/
Liberalen

2.377.000 ,, 47
0/

342

65
0/
Labour party

443.000 ,, 9
0/’

44

8 /

•I:ntusschen is speciaal de protectionistjsche stroo-

ming sindsdien 66k in de Unionistische Partij meer
.op ‘den achtergrond geraakt, wat, behalve met elec-

torale overwegingen, ook stellig samenhangt met den
grooten vooruitgang van den Engelschen ,handel
sedert den Boerenoorlog.

• !Onderwijl %varen de koloniën op het Ivoetspoor
van Canada voortgegaan met hunne reeds v66r 1900
aangevangen politiek om aan Engelsche goederen

zekere verlagingen van invoerrecht toe te staan, ter-
vijl door verschillende andere maatregelen, ook zon-
der dat het moederland tot invoerrechten behoefde

over te gaan, binnen betrekkelijk ‘korten tijd het
overzeesche handelsverkeer van Engeland een be-

langrijke verschuiving in de richting van een ge-
heel binnen-imperium verkeer aantoonde. Men krijgt
dikwijls den indruk, dat buiten Engeland aan dit
streven lang niet genoeg aandacht is geschonken.

Toch is het van het grootste gewicht, niet enkel
omdat aan zijn’ verwezenlijking mannen als de orga-

nisator van Egypte en unionistische freetrader Lord
Cromer, en de Canadeesche premier Sir, Wilfrid
Laurier, hun volle krachten gaven, doch ook omdat
het een mentaliteit verraadt, welke zich maar al te
•

ver van Cobden’s vrjhandelsidealen en van Glad-
stone’s ko]oniaalpolitieke denkbeelden heeft ver-
wijderd.

Het vraagstuk eener verandering in het door het
moederland gehuldigde vrjhandelstelsel was intus-

schen door dit alles in de laatste jaren voor den oor-
los, op, den achtergrond gekomen.

Ï5e gedachten eener n a u w e r e economi-

sc.he aaneenslui,tin
g
der groote mid-
den-Europeesche rijken zijn reeds vele
jaren aan de orde en zelfs .eenmaal, in de dagen van

den Zollverein, een eind weegs geweest naar hunne
verwezenlijking.

Door .het Februari-verdrag van 1853 waren tus
schen Oostenrijk en Pruisen zekere banden gelegd,
doch een volledige toetreding van Oostenrijk tot het
tolverbond, in de vijftiger en zestiger jaren meer

dan eens door Oostenrijk voorgestaan, stuitte telken-
male na langdurige onderhandelingen, af op de riva-
liteit tusschen Pruisen en Oostenrijk, een riva-
liteit, die tenslotte uitliep op ‘den oorlog van 1866.
Enkele jaren later volgde kde Fransch-Duitsche
oorlog, beëindigd door het vredestractaat van Frank-
fort van 10 Mei 1871. Dit tractaat bevatte in ar-
tikel 11 de door Bismarek met voordacht ingevoeg-

132

ECONOMISCHSTATIST1SCHE BERICHTEN :

8 Maart 1916

de clausule van eeuwigdurende
m
eestbegunstiging

tusschen Frankrijk en het jeugdige keizerrijk, waar-
door een nauwere handelspolitieke aaneensluiting

met welkeia staat ook voor het Duitsche rijk practisch

onmogelijk werd. Frankrijk toch zou steeds automa-

tisch dezelfde voordeelen hebben genoten.
-De eenige jareii later volgende overgang’ vn

Duitschland en Oostenrijk, beide tot een sterk

protectionistisch stelsel, was aan de gedachte nidt
gunstig. Pas in het tijdperk van Caprivi, in 1892,

kwam tusschen beide landen weder een handelstra-

taat, op den
mees
tbegunstigingsgrondslag, tot stand

en eerst in het begin dezer eeuw, in de jaren, ‘die

verliepen tussehen de vaststelling van ‘het thans gel-

dende’ Duitsche ‘tarief en zijnd inwerkingtredin’,
kwam de gedachte eener, nauwere handelspolitieke

aaneensluiting weder meer op den vodrgrond. Im-

mers in de jaren tusschen 1902 en 1906 moestén

tal -van h’andelstractaten opnieuw worden a’fgeslote
-en vonden dientengevolge handelspolitieke vraa-
stukken zoowel in Duitschland als in Oostenrijk, dat
eveneens in 1906 een nieuw tarief vaststelde, zer
veel belangstelling. Uit dien tijd dateert dan o6k

de bekende en invloedrijke ,,Mitteleurop.ische Wiit-
schaftsverein”, die onder de krachtige leiding vin
zijnen ondervoorzitter, den Berlijuschen hoogleeraar

Julius Wolf, het viaagstuk in studie nam en in beide
landen trachtte te propageeren. Door de genoemde

clausule uit – het Frankforter vredestractaat, aan
welks wijziging niet te denken viel, was practische
verwezenlijking echter voorloopig uitgesloten. De

Verein zag zich dientengevolge voorloopig beperkt tot

,,Kleivarbeit”. Regeling van het grensverkeer per
spoor en te water, vereenvoudiging der douanefor-

maliteiten,
geme
e
n
schappelijke regeling van het toe-
zicht op verzekeringsmaatschappijen, van het chèque-

verkeer en dergelijke onderwerpen, konden – ten

deele met succes – worden ter hand genomen; het

voornaamste deel der gestelde taak moest, voorshands

blijven rusten. ,
Intusschen werden de denkbeelden, die voorloopig

het vraagstuk eener nauwere aaneensluiti,ng tusschen
Duitschland en Oostenrijk-Hongarije voorop stelden,

doch de gedachte van een Midden-Europeesch bloc
in beginsel niet tot deze beide landen beperkten, na-
der uitgewerkt. De verschillende gecompliceerde

belangen van beide rijken werden aan een nauwkeu-
rig onderzoek onderworpen, waarvan het resultaat in
een reeks van geschriften werd nedergelegd en op
verschillende confernties besproken. Bezwaren ksa-
men van weerszijden, vooral van Oostenrijk-Hongaar-

schen kant.

..

–
‘Men wees op cijfers als de onderstaande, waaruit
van een zeer helangrjIe verschuiving van, het han-

dclsverkeer ten gunste van Duitschiand bleek, een
verschuiving, waarin zich de wel zeer veranderde
economische krachtsverhoudingên weerspiegelden, en
men zag in deze cijfershet bewijs, dat zelfs het han-
delstractaat van 1906, dat zich uitteraard tot een
stelsel van meestbegunstiging beperkte, voor Oosten-
rijk nog te ver – ging en met name aan: de eigen

industrie niet voldoenden steun gaf.
–

Invoer in

Invoer in

–

Oostenrijk-H.

Duitschiand
Uit Duitschiand

uit Oostenrijk-H.

in millioenen Mark.

1892

376.6

‘

575.4

1902

533.1

719.5
1906

649.3

809.8

1910

821:6

759.2

1913 ……..1104.8

827.3

Met de toeneming van den Duitschen invoer steeg
tegelijk het belang van de Oostenrijksche schatkist
bij een handhaving der bestaande rechten, terwijl bo-
vendien de middelpuntvliedende factoren, die in de
monarchie werkzaam waren en vooral van llongaai-
sche ‘zijde”de”voi’ledige handeispoiitieke-.eenheid .dei:

monarchie tot doelwit van hun aanval kozen, het

vraagstuk nog gecompliceerder maakten.
Niettemin hadden de door den Verein voorgestane

denkbeelden vooral in den lateren gematigden vorm:

geen dadelijke handelspolitieke eenheid, doch traps-
gewijze verlaging van de bestaande rechten over

eenige tientallen jaren, in Oostenrijk en in Duitsch-

land een ruimen kring van aanhangers.
Thans is door het uitbreken van den oorlog de

bewuste bepaling van het Frankforter verdrag ver-
vallen. Het vraagstuk’is hiermede uit de phase van

het enkel theoretische ondeizoek uitgetreden en voor

practische verwezenlijking vatbaar geworden. Met het

oog op het grooté belang, dat de ontwikkeling van
het vraagstuk ook voor ons land heeft, mag het

dezerzijds zeker niet uit het oog worden vrlorén.

44
B.

REGELING VAN DEN DUITSCHE}J

WISSELHANDEL.

– De regeling van den Duitschen wisselhandel,

waardoor aan enkele Banken een monopolie wordt gegeven, ten einde hierdoor de Regeering in de ge-

legenheid te’ stellen, den geheelen wisselhandel te
controleeren,. mag als een mislukking worden be-

schouwd.
Zij heeft wél tengevolge gehad, dat de koersen

aanvankelijk niet onbelangrijk zijn gestegen, doch
daarna is weder een ‘inzinking ‘gevolgd, en thans is’

de koers weder 42.05. Het’ is moeilijk aan te nemen,

dat de Regeering, toen zij deze maatregelen nam,

zich niet een ander resultaat heeft voorgesteld.
Het behoeft’ dan ook niemand te verwonderen, dat

men thans nieuwe middelen beraamt, en dat blijk
–
baar van hoogerhand den instellingen, ,die den wis-

selhandel regelen, is aangezegd o’m, indien wissels
voor zulke groote bedragen worden, aangevraagd, dat
daardoor de wisselkders belangrijk zou kunnen op-

loopen, deze niet tot het volle beloop, doch slechts

ten deele af te geven en den aanvragers mede te
deelen, dat zij voor het overige bedrag op een an1eren

dag moeten terug komen.
De bedoeling van dezen maatregel is, duidelijk: men
wil daardoor groote schokken in de wisselkoersen
voorkomen, en in de tegenwoordige omstandigheden
zou men (lezen maatregel kunnen verdedigen, indien

er groote waarschijnlijkheid bestond, dat op den dag,
dat de kooper van den wissel het tweede deel van

het door hem verschuldigde bedrag moest overmaken,
de vraag naar buitenlandsche wissels belangrijk

minder zou zijn.
Onze Oostelijke buren zullen het ons evenwel niet
euvel duiden, dat wij, wanneer wij de koersen sedert

het begin van den oorlog nagaan, op dit punt zeer
sceptisch zijn gestemd. Wij kunnen er dus wel zeker
van zijn, dat, tenzij door toevallige omstandigheden
dien dag de vraag naar wissels geringer is, een stij
–

ging alleen kan worden voorkomen, doordat andere
koopers van wissels worden genoodzaakt slechts een
deel van hunne schuld te voldoen, en dat het aan-
tal van hen, die tegen hun zin tot wanbetalers ge-

stempeld worden, hoe langer hoe grooter moet wor-
den, terwijl men ook genoodzaakt zal zijn, de ter-

mijnen, waarbinnen iemand aan zijne verplichtingen.
mag voldoen, hoe langer hoe meer te verlengen.
Aan. neutrale buitnl anders, die wel door hun

rechter gedwongen kunnen worden Duitschen onder-
danen te voldoen, staan reeds sedert het – begin van

den oorlog in Duitschland geen rechtsmiddelen ten
dienste om onwilligen tot nakoming hunner ver-
plichtingen te dwingen. Thans wordt een maatregel
genomen, die ook hen, die hunne verbintenissen
willen vervullen, dwingt de nakoming uit te stellen,

tot een hoe langer ‘hoeverder verwijderd tijdstip.
De Nederlanders zijn over het. ‘geheel te goede
kooplieden, dan dat zij uit deze maatregelen hunne
trekken.

S.d.-M..QL

8 Maart 1916

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

133

L001VSVERH000ING OP DE AMERIKAAN-

SCHE SPOORWEGEN.

Wij ontvingen het volgend schrijven uit New York,

gedateerd 3 Februari 1916:

Den eersten J’anuari van dit jaar werden door het

comité der vereenigde spoorweg-labor unions de

‘eischen, wélke dit comité aan de spoorwegbesturen

der Vereenigde Staten wenscht te stellen, bekend

gemaakt. Deze eischen, waarover onder de leden der

unions een referendum wordt gehouden, weiks uit-
slag in den loop van Maart bekend zal worden, be-
staan in hoofdzaak in het verminderen der arbeids-

uren van 10 uur. op 8 uur, met het behoud van de
voor een arbeidsdag van 10 uren tot.nu toe geldende

bonen.
Verbazing wekt het eenigszins, dat de pers en het

publiek hier deze eischen zoo kalm aanhooren, alsof
het algemeen belang er in ‘t geheel niet mede ge-
moeid ware. Dat’ is vooral voor de pers hier zoo

opvallend, daar deze toch meestal de feiten vooruit-

loopt. ‘

Voor het eerst in de geschiedenis toch hebben zich de

spoorweg-labor unions tot een geheel gevormd en
stellen deze verschillende labor unions een en dezelf-

den eisch, trachtend de spoorwegbesturen niet ieder
op zich zelf, doch door een commissie, uit hun midden

samengesteld, te doen antwoorden. Mocht het den labor

unions gelukken, de onderhandelingen op deze basis
te stellen, dan zou dit ,reeds op zich zelf een over-
winning •voor haar beteekenen, daar hiérdoor dan
twéé grootë partijen, ‘ seherp ômlijnd en alles in
hun tak bevattend, tot stand zouden komen ‘en een
groote kracht, welke de spoorwegen juist door het

onafhankelijk werken in arbeidsgeichillen kunnen uit-
oefenen, voor deze zou verloren gaan. Een staking

toch op één sseem van het reusachtige spoorwegnet
der Vereenigde Staten kon reeds ijeel kwaad doen, maar was toch zeker voor het algemeen belang minder ernstig

‘dan een staking van het geheele spoorwegAerkeer.

Ongelukkig zijn de spoorwegmaatschappijen in

Amerika in hooge mate. Juist begon de horizont
voor hen door den opbloei van den handel, vooral
van den exporthandel, eenigszins op te klaren.. De bruto ontvangsten van alle spoorwegen in de Ver-
eenigde Staten wezen over November 1915 een ver-
meerdering, met 1914 vergeleken, aan van 27
terwijl de netto’s met 73 % vooruitgingen. De
verklaring, dat de laatste zulke groote vermeerde-
ring geven, moet in hoofdzaak gezocht worden’ in de
meer economische wijze van bestuur, welke de spoor-
wegmaatschappijen in de laatste slechte jaren geleerd

hebben, door dè zoo ruime geldmarkt. Juist brak de
tijd aan, dat de spoorwegen in de gelegenheid
kwamen, om hunne veelvuldige korte verplichtin-
gen in meer langdurige om te zetten, zooals reeds

met succes door eenige (o.a. de Baltimore & Ohio
en de Ene Railroad Cy) is gedaan. En nu wordt die
horizont weder door donkere wolken verduisterd.

Het verminderen van den arbeidsduur der arbeiders
zal toch de uitgaven der maatschappijeü zeer aanzien-
lijk verhoogen. Evenwel zal in dit geval de Interstate

Commerce Commission wel ‘genoodzaakt zijn, aanzien-
lijke verhoogingen der vrachtprjzen toe te staan, doch of deze verhoogingen gelijken tred zullen houden met
de verhooging der bo’onen staat zeer te bezien, te meer
daar toch, zooals reeds gezegd, de tegenwoordige ont-
vangsten der Spoorwegen zeer gunstig zijn en deze
tegenwoordi ge ontvangsten allicht eenigszins als basis
voor de verhooging der vrachtprijzen zullen blijven
dienen.
‘De spoorwegen employeeren ongeveer 410,000 men-
schen, welke voor de verhooging der bonen ‘in aan-
merking zotiden komen. Dé jaarlijksche ,,payroll”,
welke in 1910 $ 1.140.000.000 aanwees als totaal,
was in 1914 reeds gestegen tot $ 1.400.000.000; wat
een percentage van de totale bruto-ontvangsten ver-

tegenwoordigde van 45 %, terwijl de aandeelhouders

ongeveer 2 % der totale bruto-ontvangsten ontvin-

den. Op ‘deze loonlijst, kwamen machinisten van cle
expresse-treinen voor met jaarlijksche salarissen

hrieerendevan $ 2500 tot $ 4000, terwijl de gemid-
gelde uurloonen van het treinpersoneel ongeveer 50

cent bedroeg, zoodat het gemiddelde loon der 10-urige

werkdagen’ $ 5 bedroeg. Deze $ 5 nu moet volgens
l’e nieuwe eischen in 8 uren verdiend worden, dus

$ 0.62% per uur. Bij het gebrek aan werklieden,

dt in Amerika bijna altijd heerscht
bij
levendigheid

van . den handel, zullen de spoorwegen wel genood-

zaakt zijn, de twee uren, welke er dan bijgewerkt
iiioeten worden om den arbeid van 10 uur te verkrij-

gen, te betalen als overwerk, wat 93% cent per uur
al bedragen. De werkman zal dus volgens de nieuwe
egeling voor zijn 10 uur werk
‘$
6.87 ontvangen, wat

éene verhooging is van $ 1.87 of 37% % van het

roegere loon.

1
Het ergste van de verhooging zullen de Zuidelijke

lijnen te
lijden
hebben; van deze bevinden zich de

Leeste in receivers handen (Rock Island, St. Louis
&’ San Francisco, Missouri ‘Kansas & Texas, Mis.

6uri Pacif ie). Hoewel dit natuurlijk in de eerste
plaats voor deze lijnen zelf zeer ernstig zal zijn, zal de

‘Amerikaansche handel in zijn geheel ook de zwaardere
lasten in den vorm van hoogere vrachttarieven hebben

op te brengen. Ook zal de invloed, welke deze be-

weging, •indien ze slaagt, op de andere arbeiders zal
.uitoefenen, niet onopgemerkt blijven. –

F.SeJl

.1!

INDEX-CIJFERS.

. Nog steeds
blijkt
het
index-cijfer
van The Eco-

nomist
stijging
vertoonen. Het totaal-cijfer, dat in
Januari 3840 bedroeg, is in Februari tot boven 4000
gestegen. In Januari 1915 werd de 3000 bereikt,
,erst ‘in November 3500. Wel een bewijs, hoe het
..tempo der stijging’ zich in het algemeen versnéld

hceft.

–

,

Data
–

Granen
en
v eesc*

An-
dere

en
dings
ge•

Grond
tft
lcxtiol’
US•
r*e.

D

‘

iv
Dcr-
sen:

rubbcr,
ena.

Totaal
Alge5
meen

cijfer

Basis (gçmidd.
–
1901-5)
. .
500 300
500 400
500 2200
100-0
.1 Januari1914
563 355
642
491 ‘
572 2623
119-2
.1

April

,,,
560
350
1
/ 626 Vs
493 567
2597
118-0
1

Juli

,,
56512
345
616
‘
471
1
/s
557
2549
115-9
Eindejuli

,,
579 352
616
1
/*
464
1
/2
553
2565
116-6

,

Aug.
641 369
626 474 588 2698 122-6 Sept.

,,
646
405
611
1
I2
472
1
s
645 2780
126-4
Oct.

,,
656
1
Is
400’/*
560
458 657
2732
1242
Nov.
683
407
1
/
512
473
6842/
2

2760 125-5 Dec.

,,
714
414
1
/*
509 476
686 Vs
2800
127-3
Jan.1915
786 413
535
527
748
3003
136-5
Febr.
845
411
552’/*
561
1
/2
761
3131
142-3
Mrt.

,,
840

,
427
597
644
797
3305
150-2
April
847
439 Vs
5941/2

630 816 3327
1512
,.

,Mei

,,
893
437
583 600
814
3727
151-2
Juni’
878
428
601

.
624
779
3250
147-7
Juli

,,
838
11

440
I/P
603 625
774
3281
149-1
Aug. ,,
847
‘
438
1
/s
628
610
1
/*
778
3296 149-8
Sept.

,,
809
3
/2
470 Vs
667
619
1
/*
769
1
/2
3336
151-6
Oct.
834
443
1
/2
681
631
1
/*
781
3371
1532
Nov.

‘
871
1
I2
444
691
667’/3
826
3500
159-1
Dec.
897 446
731
711
1
12
848
1
/2
3634
165-1
Jan.1916
946
1
/*
465 782
1
/*
761 Vs
884
1
/*
3840
174-5
Febr. ,,
983
520
1
/2
805
1
/2
801 Vs
897/2
4008
182-2

In de eersté groep zijn de graanprjzen gelijk ge-
bleven; de stijging is in hoofdzaak veroorzaakt
door ‘de verhoogde vleeschprijzen. De belangrijke
stijging van het cijfer der tweede groep hangt samen
met de steeds opboopende suikerprjzen, de stijging
yan de groep delfstoffen met de rijzing in koper en
in steenkolen.
The Economist vermeldt hoe ook
in
Amerika een
‘voortdurend opwaartsche beweging der prijzen te

134

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

8 Maart 1916

constateeren valt. Het door B r a d s’t r e e t’ s be-

rekende indexci,jfer over Januari 1916 was het hoog-

ste, dat tot dusver berekend was, 15.3 percent boven
Januari 1915, 25.7 percent boven Januari 1914.
Bradstreet’s schrijft dienaangaande:

,,Europa kan blijkbaar ons voedsel niet missen;

het heeft onze metalen noodig; de schaarschte aan

en de hooge prijzen van verfstoffen verhoogen den prijs

van textielgoederen, onafhankelijk van den prijs dér
ruwe katoen; arbeidskracht is schaarsch en wordt

duurder; en er zijn meer orders aan de markt dan
in maanden uitgevoerd kunnen worden; geld is

overvloedig – overweldigend zelfs – en zoekt aan

alle zijden naar belegging, wat vermoedelijk zal neei-

komen op een toenemende versterking van den binnei-

landschen ondernemingsiust, steunend op goedkoop

geld en zonder zich te storen aan dé hooge prijzen

van materialen éti grondstoffen. Al deze invloeden

schijnen te wijzen op duurte zoolang Europa oorlog
blijft v’oeren.”

Omtrent ons staatje der k]einhandelsprijzen valt
ditmaal niets
bijzonders
op te merken. Het luidt:

Data

–

–

–

Nederland
(Gen Ir. B. v.
d.Siatistiek)

Engciond
(Boord
Trade)
D

Juli

1914

………………
100
100
100
Aug.—Dec.
1914
……….
104
113
1046;
Jan.

1915
…………….
109
118
117.6
Febr.

,.

…………….
122
124.4
114
124
131.4
117
124
l3,6.7_
1
v
120
126
145.2
Juni

,.

…………….
123
132
1487
J
uli

,……………..
125

…

132
1
!2
151.5

Maart

,……………….

Aug.

,…. ………….

.. ..
..110

124
‘

134
155.7

April

,………………..
Mei

,………………..

S
ept.

,……………..
124
135
158.9

..

123

..

140
167.2
N
ov.

,.

…………….
125

..

‘141
155.2
Oct.

..

………………..

Dec.

,.

…………….
127

…

…
144
157.3
Jan.

1916
……………….
..130
..
147,

L
V/t&J.

SIBERIE ALS BOTERLAND.

De voorstellingen, welke bij de meeste mensche

bestaan omtrent Siberië, zijn geheel
bezijden
de

waarheid. .Nansen noemt in zijn groot werk over
Sibcrië dit gebied een door de bank rijk land. Goud wordt steeds meer gevonden, hoofdzakêljk in Mid-
den- en Oot-Siberië. Voor het grootste gedeelte
wordt het nog met zeer primitieve middelen gewon-
nen, vaak door wassehen met de hand! Maar ook’
koper, zilver, lood en bovenal ijzer is voorhanden,

waarbij nog steenkolen, ten deele zeer goede soorten,
komen, welke echter bij gebrk aan voldoende trans-
portmiddelen tot op heden bijna niet gebezigd
worden.
De grootste
rijkdom
van het land ligt echter in’
zijne onmetelijke vlakten vruchtbaar, voor ‘landbou/
geschikt land. ,,Het ware goud van Siberië is de
zwarte humus-bodem”. Doch ook voor den lan&
bouw ligt eene der hoofdmoeilijkheden voor de ont-,
wikkeling in de slechte transportgelegenheden. Hét
land is eeuweztlang verwaarloosd geworden en daar’S

door ver bij den tijd achtergebleven. . .
Hoeeer echter de Siberische boer inderdaad voo
ontwikkeling vatbaar is, dat toont de uitbreiding

van den boteruitvoer in West-Siberië, welke in nau.
welijks 15 jaren een factor op de wereldmarkt ge-worden is. Volgens Nansen is het aan een handjé-
vol ondernemende energieke Denen te danken, dat
door invoering van de Deensche methode en door on-
derwijs en voorlichting aan de boeren betreffend d’
hoterbereiding deze evolutie tot stand kwam.

Tot 1894 voerde Siberië absoluut geen boter uit. Daai
na begon de boterhandel in de omgeving.van Kurgan en breidde’ zich snel over de districten Omsk, ‘Nowo-.

Nikolajewsk en Minussinsk uit. In al deze gebieden

is de zuivelbereiding nu reeds tot de eigenlijke bron

van inkomsten der landbe,volking geworden. Er zijn

vereenigingen tot stand gekomen, welke de waren
aan de exporthuizen leveren, welke laatsten niet
slechts den afzet, bewerken
;
doch tevens nieuwe en

verbeterde machines en gereedschap voor de boer-
derijen invoeren.’

De boter is voor verreweg, het grootste gedeelte

voor de Deensche en Engelsche markt bestemd, ,doch

er wordt ook naar, Dalni en Port-Arthur en verder
naar’ China en zelfs naar Japan uitgevoerd.

Het transport geschiedt op karren en booten tot
het nastbijzijnde’. spoorwegstation. ‘De. verpakking

geschiedt in vaten• van beukenhout, ,welke uit het
buitenland betrokken worden ondanks het feit, dat

de wouden juist in die streek van ,Siberië zeer, tal-
rijk zijn. Deensche ondernemers hebben een eigen fabrik van die vaten opgericht in. de nabijheid van

Kutais in. den Kaukasus.

In ‘het begin van deze eeuw zelfs had de Siberi-

sche boter nog weinig beteekenis. Op , eene ten-
toonstelling in 1899 in St. Petersburg werd .nauwe-
lijks de helft der ingezonden waar als voldoende van

kwaliteit geâcht. De gebreken bij de fabi’icagë zijn
echter snel verdwenen!

De ontwikkeling van den handel in dit product is
kolossaal, zooals uit, het volgende staatje blijkt:

Jaar ‘

Aantal zuivelfabrieken Uitvoer

‘1898 ………..140

2.500.000 K.G.
1900, ……….’

1100

18.000.000
1902 ……….2500

40.000.000
1906 ……….,

48.500.000
1909 ……….

1 ‘

141.000.000 .

Dagelijks gaan er treinen

et koelwagens van
Nowo-Nikolajewsk naar de Oost-Zeehavens, waar al-
les in schepen geladen wordt. Groote gebieden in
Siberië, welke vroeger niets te’ beteekenen hadden,
zijn, welvarende streken geworden.

De oorlog heeft öok hier moordend gewerkt., De
vlijtige handen zijn weggehaald -en de verdere, ont-
wikkeling van het land is voor de eerste jaren tot
eene onmogelijkheid geworden.. . .

DE KOERS DER BELGISCHE FRANCS.

-Eigenardige ‘schommelingen vertoont sedert Au-
gustus 1914 in ons laii’d de verhouding tusschen den
Markenkoers en dien van de Belgische Francs.
Ondanks de in België wettelijk vastgestelde om-
rekeningskoers, waarbij 100 Mark gelijkgesteld wordt

met 125 Francs bewegen de koersen in. ons land
zich verre van parallel, zooals uit onderstaand staatje
blijkt.

Marken.
4(5
daarvan. Belgische Francs.

.13 Augustus ’14
59,15
47,32

‘

,
–

49,50
29 October ’14
53,92

–
,

43,14
,
46,75
17 December ’14
54,05
43,24

‘
45,50
18 Maart ’15…..
52,—
‘

41,60
43,-
9

Juni

’15 …….
5I,37
.

41,10, 41,75,
29 September’15
50,42
40,34

‘
40,50
3′ November ’15
48,45
38,76
39,15
1 Februari, ’16,
43,15 34,52
,
–
,

36,07
28 Februari ’16
42,35

‘
33,88
36,55,

Tusschen 29 October en 17 December zien wij een
geringen, vooruitgang ,in den Markenkoers, daaren-
tegen achteruitgang in den francsko’ers, vermoedelijk
‘veroorzaakt door den stroom van Belgische vluchte-

lingen naar ons land. Het omgekeerde verschijnsel
valt waar te nemen tusschen 1 Februari en 28 Fe-
bruari 1916, in welken tijd de Belgische franc ge-
leidelijk een zeldzaamheidswaarde verkregen heeft.

De in ons staatje opgegeven koersen der francs zijn
echter, wat betreft 1916, voor een deel nominaal,
daar behoorlijke omzetten .daarin. niet meer- voor-

,….
8 Maart 1916

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

.

135

komen.

In ieder geval wordt steeds de Belgische
mi

opdracht

van

lovengenoede

Rijkscommissje
franc hooger gewaardeerd dan de Mark,al moge het
vikens vodr binnenlandsch gebruik te leveren van
verschil

het

cene

oogenblik

grooter

zijn

dan

het
en. minimum-slachtgewicht van 90 Kg.
andere. De getallen in ons staatje aangegeven, hebben
Uitvo er en binnenlan dsch verbruik.
alleen betrekkiug op biljetten van de Banque Nationale;
In verband met het feit, dat vele landbouwers voor-
biljetten der Société Générale worden meestal lager
nemens
zijn,
aân de teelt van niet voor binnenland-
gewaardeerd.
sche

consumptie

geschikte

handelsgewassen

als
De hoogere waardeering van de biljettèn der Bauque
blauw maanzaad,
•
mosterdzaad,

enz.

eene

buitenge-
Nationale is

daaron des te merkwaardiger,

waar
s%ne uitbreiding te geven, is eene regeling in over-
sedert lang niets omtrent haar goudvoo

aa

beke d

.
wging, die mogelijk maakt om den uitvoer dezer
RL

producten ook dienstbaar te maken aan de besehik-

DE VIERDE DUITSCHE OORLOGSLiG.
baarstelling van

levensmiddelen voor de .bevolking

Zooals bekend doet het Duitsche Rijk ten vierde
hier te lande.

.
•
male een beroep op zijn beleggeude ingezetenen voor
de

plaatsing

eener

oorlogsleening,

geheel overeen-
MAANDCIJFERS.
komend met

de leeningen, tot dusverre uitgegeven.
Een bijzonderheid is ditmaal de gelijktijdige uilgifte
‘
.

INKLARINGEN
oi
AMSTERDAM.

van

41/2

%

schatkistbiljetten

tegen 95, terwijl, in-
Landen

Februari 1916.

Februari 1915.

dien bij vorige gelegenheden schatkistbiljetten werden
van herkomst

Aantal

Tonnen

Aantal

Tonnen

uitgegeven,

de

rentevoet

daarvan,

evenals

die der
schepen.

netto.

schepen.

netto.
Engeland
:

44

30.743

–
leening,

5

%

was. Waar deze leening
1/2
% lager
wordt aangeboden dan de vorige en deDuitschepers

…………..
51

38.735
Zeden …………….

10

5.658
Noorwegen

}
6

3.51

niet zulk een enorm resultaat verwacht als toerimaals

…………
8

3.682
Deremarken …………

5

3.430

2

3.017
werd bereikt, mag men de keuze van een lager rente-
Frabkrijk

………….

1

832

3

1.590
type voor de schatkistbiljetten een zeer 01 merkelijk
Portugal ……………

2

4.979
Spanje……………..
2

1.329

}12

11.095
verschijnsel noemen.

9ot.a,&
Griekenland…………
2

3.009

1

1.340
Ned.-Indië………….
5

23.443

10

45.736
REGEERINGSMAATREGELEN OP Japan

………………
–

–

1

6.580

HANDELSGEBIED.
Nooi’d-Amerika ………

6

12.481

5

14.090

U
i tv
oe
i’
verboden.

In de eerste dagen van

Zuid-Amerika (Oostkust)

9

36.208

17

45.017
‘idem

(Westkust)

1

2.057

–

–
den oorlog werd onder tal van andere artikelen ook
West-Indische eilanden.,

2

3.467

3

4.133
verboden de uitvoer van
koffie;

reeds bij Kon. he-
Nedérlandsche havens

13

2.767

8

6.204
sluit von 12 Aug. :1.914 werd dit verbod 6chter weder
Uit de Noordzee……..
1

1.008

1

1.375
tijdelijk opelieven.

Een
besluit van 4

Nov.

1915
Totaal handelsschepen

111

135.183

120

182.423
trok deze opheffing in voor gebrande koffie en thans
Visschersvaartuigen ….

11

1.489

9

1.119
is bij Kon. besluit van 26 Febr. 1916, Stbl. No. 90,
.

Totaal……
122

136.672

129

183.542
-de opheffing geheel ingetrokken, zoodat nu de uit-
voer
van alle koffie verboden is.
Onderscheiding der handelsschepen naar de nationaliteit:

lIet verbod
.
treft voornamelijk de koffie uit onze
Percentage

Nederlandsche

koloniën,

die

N.

0.

T.

vrij

aan-
Februari 1916

Aantal

Tonnen

van de totale

gevoerd

kon

worden;

alle

andere

koffie

moest
schepen.

netto.

tonnenmaat
Nederlandsche

86

117.743

87,1
dooi

bemiddeling van de N.
0. T.
worden inge-
Britsche

…………7

8.053

5,9
voerci en uitvoer daarvan
was
dus reeds daardoor
Nëorsche ………….

10

4.841

3,6
uitgesloten.
Zseedsche

……….8

4.546′

3,4
Bij
Kon. besluit
van
3 Maart,
Stbl.
No. 102, is
.”

111

135.183

100
verder verboden de uitvoer van
wilgenhout
en van

populierenhout.
M a xi m u m p r ij z en.

Op

29

Februari

jI.

is
‘

INKLARIN GEN OP ROTTERDAM.

door den Minister van Landbouw vastgesteld eene
Februari 1916

Februari 1915
nieuwe lijst van maximumprijzen

voor

de

maand
:1
.

Landen

Aantal

Tonnen

Aantal

Tonnen
Maart.

Voor
rijst
zijn de nieuwe prijzen hooger
dan
.t

van herkomst,

schepen

netto

schepen.

nett
de tot dusver

geldende, ni.
f
1.- per 50 Kg. in
Engeland……………127

75.973

183

117.834
den groot- en 1>~ ct. per

Kg. in den kleinhandel;
Frankrijk…………..10

6.350

7

3.543
ook de kleinhandeisprijs voor
petroleum
is verhoogd.
Zweden

…………..13

7.669

14

9.528
De groothandeisprijs voor
regeeringstarwenteel

(bij
N6orwegen …………12

11.787

21

27.801
Afrika
verkoop op meelkaart) is verlaagd tot
f
11.80 per

…………….1

764

1

648

Nord-Arnerika ……..27

106.983

46

126.829
100 Kg.

Voor
koffip
is voorloopig geen maximum-
Inilië (Nederlandsch)

3

10.682

5

17.919
prijs
meer bepaald..

.
Ndetland

…………15

9.778

3

3.345
U i
t v o e r c o n s e n t en.

Eene beperkte hoeveel-
Deliemarken

……….1

.296

1

695
heid
consumptie
–
aardappelen
van eenige bepaaldelijk
Spânje …………….1

1.055

3

.

2.060
genoemde soorten, welke vooi’ verbruik hier te lande
Griekenland

……….
–

–

2

1.821
minder geschikt
zijn,
zal ten uitvoer worden toege-
Zuid-Amerika..

11

23.162

17

26.630
laten.

Voor het verkrijgen van consenten hebben
Binnen, plaatsen::..
.:

9

2.001

7

4.543
Nieuw
gebouwd
……..

–

–

2

870
exporteurs zich te wenden tot de provinciale corn-
missiën.

..’ –
Totaal ……

230

258.500

312

344.066
Voor uitvoer van
rund-
en
schapenvleeslz.
kunnen
-Onderscheiding naar de nationaliteit:
n
wederom consente

worden afgegeven aan Koninklijk
Pèrcentage
goedgekeurde landhouwvereenigingen

of

landbouw-
–Februari
1916.

Aantal

Tonnen

van de totale
vereenigingen,

die lid

eener

dergelijke vei’eeniging
schepen
.

netto

tonnenmaat
Nederlandsche

112

168.499
zijn, en aan exporteurs, die reeds .iï

1913 regelmatig
65.2
Britsche

66
rundvee en schapen voor export slachtten.

Laatst-

…………
46.293

17.9
Norsche ………….

35

27.729

10.7
bedoelde
.
exporteurs kunnen

gedurende de periode
Zweedsche ……….
14

8.388

3.2
van 6 Maart-1 April in maximum eonsenten ver-
Belgische …………
1

2.011

0.8
krijgen tot 3

%

van de grootte van hun export
Grieksche

1

2.603

1.0
gedurende liet tijdvak 1

Januari 1913-1 October
Russische

…………
1

2.977

1.2
1915.

Zij moeten zich verbinden, binnen 5 dagen
r.

230

258.500

100′

136

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

8 Maart 1916

STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN.

–

N.B. ° beteekent Ci
‘
jfers nog niet ontvangen.

GELDKOERSEN.

I. BANKDISCONTO’S.

4 Maart 1916.
20 Juli 1914.

(Disc. Wissels.
4 ‘/ sedert

1Juli ’15
3
1
!2
sedert23 Mrt: ’14
M
C.1
. Bel.Binn.Eff.
4/2

1

,,

’15
,,
4

,,

23

,,

’14
Bank(V
rsc
h
.
i
n
R
.
C
.

5I/

,,

19Aug.’14
5

,,

23

’14

Bank of England ..
S

,,

8

,,

’14
3

,,

29 Jan. ’14

Deutsche Reichsbk..
5

,,

23Dec. ’14.
4

,,

5 Febr.’14

Banque de France..
5

,,

20Aug.’14
3
1
/2

29 Jan.’ ’14

Oostenr. Hong. Bk.
5

,,

12Apr.’15
4

,,

12 Mrt. ’14
Russische Staatsbk..
6

,,

29 Juli ’14
5

,,

1Apr. ’14

Nat.Bankv.Denem.
5

,,

10

,,

’15
S

,,

6Febr.’14

Zweedsche Rijksbk.
5
1
/2

,,

5 Jan. ’15
4’/

,,

6

,,

’14

Zwitsersche Nat. Bk.
4
1
/2

,,

2

,,

’15
3
1
/

,,

19

“14

Bank van Italië …
5
1
!2

,.

10Nov.’14
5

,,

9 Mei. ’14

Federal Res. Bk.N.Y.
3-5 ,,

4 Febr.’15
–
Javasche Bank
.. ..
3
1
/

,,

1Aug.’09
3
0/3

,,

1Aug.’09

II. OPEN MARKT.

Data
Amsterdam
Londen
Part.
Berlijn
Part. P
Part.
N. Ydrk
CaIl.
Port.
P rolon-
disconto
gatie
disconto
disconto
disc.
moncy

4 Mrt. ’16
1/4
2’/4
5
8
/02
4I!23/4
–
1
8
I4-2

28 F.-4M.’16
1 /8-2 /8
2-/4
5 ‘/a-Vs
4
‘/2I4
–
1
I42

21-26 Fb.’16
2-
1
/4
2-!4
5/a
41/3_3/4
–
1
3
/4-2

14-19

,, ’16
1
1/
4
_2
2
1
/4
–
‘/
5
1
1a
4 l/.3/
–
1.
3
/472

1
–
6 Mrt. ’15
4’18
–
‘/4
4

0
1
‘Io-‘/
–
1 ‘/8?/8
’14
,,
3
8/4_715

2
–
7
3
8
1_4 !2
28/
8
_t/
2

3 ‘/4/2 2/4
13/
4
12

20-24Ju1i ’14
3 I/8/j
2
1
14
8
/4
1
2
1/4_8/4

2 ‘/s-‘/
2’14
1

/4

/2

2)
Noteeringen van de Ver. v. d. Effectenhandel en de Iro-

longatievereeniging door elkander.

WISSELKOERSEN.

I. KOERSEN IN NEDERLAND.

Voor Londen, Berlijn en Parijs worden voorloopig ook de
dagelijksche noteeringen te Amsterdam opgegeven. De dage-
lijksche koetsen op New York en de laagste en hoogste hr
week zijn aan particuliere opgaven ontleend.

Data
Londen
Berlijn
Parijs
New.Yrk

28 Febr. 1916-
11.23
1
/
42.40
40.15
2.31/4

29

,,

1916

..
11.21/2
42.32’1
40.05
2.3

1

Mrt. 1916

..
11.19
42.30
39:95
2.34/2

2′

1916

..
11.18Vz
42.20
40.-
2.34/4
,,
3

,,
– 1916

..
11.18/2
42.07
‘/
40.-
2.341,

4

,,

1916

. .
11.23/2
42.12
1
/2
40.02’12
. 2.35’/

Laagste der week
11.17
42.-
39.85
. 2.3

Hoogste

,,

,,
11.24’/
42.40
40.12/2
2.314

26

Febr.1916

..
11.19
42.35.’
39.97
1
/2
2.34/4

19

,,

1916

..

.
11.18
42.20 39.80
2.35

Muntpariteit ….
12.10
3
/8
59.26
48.-
2.48’/4

Data
Zwitser-
land
Weenen
1
Kopen-
hagen
Stock.
”
holm
Batavia
telegrafisch

4 Mrt. 1916
44.95 29.30 66.60 66.60
98-‘/

Laagste d. .w.
44.60′ 28.90

‘
65.90 65.95
-.

Hoogste

,,

,,
44.95.
29.80
6.6.60
66.60
–

26 Febr. .1916
4465
29.50,
65.85 66.05
98-
8
/4

19

,,

1916
44.90 28.40
65.90
65.90
98-‘/

Muntpariteit
48.-
50.41 66.67
66.67
100

OVERZICHT.

In vergelijking met andere weken Uit dezen- oorlogstijd
zijn de schommelingen, in de. wisselkoersen, gedurende deze’
berichtsweek slechts gering geweest. –

• Londen en Parijs waren aanvankelijk flauwer, maar konden
den laatsten dag het verlies weder inhalen. Berlijn liep gestadig terug, zonder dat men van een sterke daling kon spreken en was ook den laatsten dag weder beter
gestemd. Alleen Weenen was beduidend flauwer.
De koersen op de neutrale landen waren allen iets vaster.

II. KOERSEN TE NEW YORK.

Cable

.
‘
Zicht
‘

Zicht
Zicht

Data
.

Londen
Parijs
Berlijn
Amsterd.
(in
(in frs.
(in ‘cents
(in cents
j’er
£)
P.

,)
,

p.Rm. 4)-
pe.’

gid.)

4

Mrt. 1916….
4.77.-
5.8810
738/
8

42
1
/2

Laagste
A.
week..
4.771-
7

5.87
8
/4
73
‘/4
42Iia
Hoogste ,,,,..
4.77.-
5.88’/
73e/8
42
8
/

26 Febr.1916….
4.76.90
5.87/4
73114
421!2

19

.

1916…. 4.77.-
5.87
1
/
74e1s
42’1

Muntpariteit .. . .
4.86.67
5.18/4
95
,
/4
40/i6

III. KOERSEN VAN DE VOLGENDE PLAATSEN OP

LONDEN.

Plaatsen en
Landen.
Noteerings’
eenheden
19 Feb.
1916
26Feb.
1916

Week
28 Fb.-3 Mrt.
)

Laagstel Hoo
g
ste

3 Mrt.
1916
1
)

Lires p. £
32.15 32.02
31.90
32.07’12
31.90

Madrid

….
Peset. p. £
25.10
25.07
25.03
25.10
25.03

Lissabon .. . .
d.p.escudo
35
1
/8
36
35/4
36’/2
.

351/

Italië

…….

Petrograd

..
R. p. £ 10
151
1
/2
150/3
151
151
1
/
2

151 ‘/2

Alexandrië . .
Piast. p. £
97’/to

977/
je

977/
977/
97
7
/je

Calcutta

.. . .
sh/d.p.rup.
1/41/8

1/4
1
/8
1/4
1
/s
1/4
1
/s
114
1
!8

Singapore . ..
id. p. $
2/4’/23
2/4
5
/2
2/4
1
/,2 2/4
1
/
2/4/82

Yokohama. .
id. p. yen
2/1 ‘/,
2/1 ‘ho
2/1 /ia
211
5
/io
2/1 /,o

Hongkong

. .
id.

p. $
1111
–
/Ir
1/11,’
1i11
1
1,
l/ll’/,o
1111-
1
10
–

Shanghai ….
id.

p. tael
2/7 3/
217
7
/,o
2/7 ‘ho
2/7 5/
2/7
‘/

Montreal ….
$ peCS,
4.79 4.80
1
/2
4.8014
4.81
4.80
3
)4

B. Aires 90 d.
d.p.gd.pes.
492/ 492/
4

49O/
498/
33

490/
33

Valparaiso ,,
d.p.pap.p.
8″182
8
1
18o
8’/4
8
5
/16
8’/4

Montevideo,,
d. p. peso
I

533j
53I8′
533/4
53 3/4
53 2/4

R. d.Janeiro.,,
d.p.milreis
11/2
11
l3/,

11
18
1161

12
1
/ta
12 ‘ho

1) Noteeringen van 4 Maart nog niet ontvangen.

GOUD EN ZILVER.

GOUDBEWEGING BIJ DE BANK OF ENGLAND.

Week van 24 Febr.-1 Maart 1916.

(In duizenden p.st.)

Uit.
Continent ………….

125
Koloniën …………500
U. S. A . …………. 10
Overige landen ……100
Baren en diversen .. :. 402
Per saldo ingevloeid : 526

1663

ZILVER.

Deze week is de markt zeer stil geweest; de aanvankelijk
iets afgebrokkelde prijzen konden zich in den loop der week
tot 27 ‘/,o verbeteren om op ’27’ te sluiten. De vraag kwam
bijna uitsluitend van de zijde der Europeesche staten, welke
nog steeds kooporders geven voor muntdoeleinden. Aziatische
vraag ontbrak bijna geheel; China was eerder verkooper, zoo-
lang de. prijs boven de 27 was.
Dat de behoefte aan zilveren munten groot is, blijkt uit
een bericht uit een Australisch blad, overgenomen in de cir-
culaire der firma Sam. Montagu & Co., waaruit blijkt, dat
het Australisch Gemeenebest zelf de aanmunting van zilver
ter hand heeft genomen, daar de munt in het moederland te
veel werk had om Australië tijdig van de noodige speciën
te voorzien.

Noteering te Londen. ‘

te New York.

– ‘

4 Mrt. 1916……..27

,

5614

26 Febr. 1916……..27

–

56
1
18
6 Mrt. 1913………3’/

– 49
8
b8
7 Mrt. 1914 …….. 26v/s . ,

581/
4

–

20 Juli 1914
.
……… 24″/,o

54’18

“3.
Baren …………..663
Sovereigns ……….1000
Koloniën …………
Per saldo uitgevloeid.. – –

1663

II
8 Maart 1916

ECONOMISCH-STATISTSCHE BERICHTEN

137

11

1

NEDERLANDSCHE BANK.

VERKORTE BALANS OP 4 MAART
1916.

Activa.

Binneni. Wis-{ H.-bk.
f
43.702.889,21
‘Is
sels, Prom., B.-bk.
,,

349.081,99
enz.ç in disc. Ag.sch.,, 17.328.338,42
f
61.380.309,821Is

Papier o. h. Buitenl. in
disconto……………………….
–

Idem eigen portef…
f
3.893.615,-

Af:Verkocht maar voor
de bk. nog niet afgel.
,,

–
ff
3.893.615,-
Beleeningen

H.-bk.
f
18.391.337,43
mcl.
vrsch.

I

in rek.-crt.

B.-bk.

5.845.994,37 ‘/

op onderp.

Ag.sch.,, 46.989.702,59’/s
f 71.227.034,40

Op Effecten ………f
64.447.784,40
Op Goederen en Spec.
,,
6.779.250,-
71.227.034,40

Voorschotten a. h. Rijk ……………..,, 12.483.437,43

Munt en Muntmateriaal
Munt, Goud ……
f
70.448.530,-
Muntmat. Goud. .. ,,425.081.798,12

f495.530.328,12
Munt, Zilver, enz.. • ,, 4.798.308,85
Muntmat. Zilver …..

500.328.636.97

Effecten
Bel. van hetRes.fonds
f
4.953.813,94
id. van
1
15
v. h. kapit.
,,
3.885.998,50 8.839.812.44
Geb.enMeub.dërBank …………….,, 1.600.000,-
Diverse rekeningen …………………,, 40.915.513,82

f
700.668.359,68
‘I

Passiva.

Kapitaal

………………………..
f

20.000.000,-

Reservefonds

. ….
……………….
,,

5.000.000,-

Bankbiljetten in omloop

…………..
,, 586.148.865,-

Bankassignatiën in omloop

…………
,,

2.285859,11

Rekening-Courant saldo’s:
Van het Rijk ……
f

–
Van

anderen …….,, 77.400.331,37
1
/2
77.400.331,37
‘Is
Diverse

rekeningen

………………
,,

9.833.304,20

f 700.668.359,68
1
l2

Beschikbaar metaalsaldo
.
…………..
f
366.489.450,70
Op de basis van ‘Is metaaldekking….
233.322.439,60
Minder bedrag aan bankbiljetten in omloop
dan waartoe de Bank gerechtigd is.. ,, 1.832.447.253,50

Bij vergelijking met den vorigen weekstaat blijken de volgende
verschillen:
Meer
Minder

Disconto’s
12.757.285,79
1
/2
Buitenlandsche wissels
26.389,-
Beleeningen
2.404.248,73
Goud

………………417.626,75
Zilver
450.369,90′!,-
Bankbiljetten

…………8.171.215,.-.
Rekening-Courant saldo’s

.
24.969.107,21

N.B.
Uit de bekendmaking van den Minister van Financiën
blijkt, dat uitstonden op:

26 Feb. 1916

1
4 Maart 1916

Aan schatkistpromessen

.
f124.760.000,.- f124.280.000,-
waarvan rechtstreeks bij
de Ned. Bank geplaatst
,,

52.500.000,-
,, 40.000.000,-
Aan schatkistbiljetten….
67.751.000,-
,, 81.183.000,-
Aan zilverbons

……..
.
4.620.055,-
,,

4.746.900,-

• OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.

(In duizenden Guldens.)

Data
Goud
Zilver
B k
bitI
–
je en

Andere
opeischbare
schulden

495.530
4.798
586.149
79.686

495.113
5.249
577.978
104.746

489.740
5.261
575.339
97.068

485.260
5.060
579.441
91.325

29

Jan.

1916 ……
480.036 466.837
5.206 6.059
583.219 581.722 72.438 66.398

448.753
6.123
573.086 61.931

441.794
5.777 577.947 51.457

4Maart1916 …….

436.635
5.861
578.410 49.832

‘6

Febr. 1916 …….
19

1916 …….

22

,,

1916 …….

429.182
6.195
577.056 33.240

12

1916 …….
5

1916 …….

15

1916 …….

427.862 6.364
558.491 62.280

8

,,

1916 …….
31

Dec.

1915 …….
24

,,

1915 …….
18

,,

1915 ……
421.701 6.379
562.055
49.075
420.711
4.017
565.239 45.004
11

1915 …….

267.801
1.245
458.977
86.212
1
)
6Maart1915 …….
7Maart1914 ……
158.941 9.491
305.615
6.698

25

Juli

1914 ……
162.114
8.228 310.437 6.198

t)
Waarvan Rek. Crt: saldo van het Rijk
f
51.559.000.

D t

Dicon to’s

Belee.
l3esch,k.
baar
Dek.
kings-
Hiervan

Totaal Schatkist.
ningen
Metaal-
percen.
pro’nessen
saldo
tage
rechtstreeks

.4 Maart1916
61.380 40.000
71.227
366.489
75

26 Febr. 1916
74.138
52.500
73.631
363.148
73

19

1916
74.865
52.500
74.116
359.857
74

12

,,

1916
75.218
52.500 80.529 355.511
73

1916
75.817
52.500
82.258 353.056
74

29 Jan.

1916
77.756 53.500 83.602 342.656
73

22

1916
79.102
53.500
83.709
327.279
72

15

1916
80.586 53.500 83.476
321.104
71

8

1916
79.853 51.500 87.065
316.273
70

31 Dec. 1915
76.348 47.500
93.570 312.746
71

24

,,

1915
76.398 48.500
90971
309.505
70

18

1915
73.025
45.500
89.995
305.293
70

11

1915
74.932 46.500 89.189
302.120
69

6Maart1915
85.724
–
204.652
159.713
49

7Maart1914
56.960
1.500
74.220
43.4411)
54

25 Juli

1914
67.947
14.300
61.686
43.521
1
)
54

0
Op de basis van
8
15
metaaldekking.

JAVASCHE BANK.

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.
(In duizenden Guldens.)

–
Data
Goud
Zilver
Bank
–
biljetten

Andere
opeischb.
schulden

42.841
32.438
138.178
33.477 43.819 32.400
136.480
33.4Ö4
42.480 32.198
135.967 34.557

8

Jan.

1916 …….
1

,,

1916

…….

43.349
32.261
137.671
32.908
25

Dec. 1915 …….
18

,,

1915

…….

37.608 26.305
130.537
18.721
9

Jan.

1915 …….
25.759
27.781 111.415
10.872
10

Jan.

1914 …….
25

Juli

1914 …….
22.057 31.907 110.172 12.634

•

0

Data
Dis.

1
co,’s

ls,
uiten
._[nd.

1
Belec.
ningen

1
Diverse
i
reke-
tU73fJfl

Bechik.
baar
,netaal.
saldo

Dek-
kings-j’ercen.
fage

8 Jan. 1916
5.782
19.859
45.690
29.058 40.948
44
1

,,1916
5.839
22.795
44.373
24.524
42.242
45
25 Dec. 1915
5.846 22.040
45.641
26.130
40.57
–
3
44
18

,,

1915
5.778 20.863 46.620
25.464
41.494
44

9 Jan. 1915
5.004
8.550
36.070
10.548
34.061
43
10Jan. 1914
5.571 11.403 49.729 2.313
4.6252)

44
25Juli 1914
7.259 6.395
47.934
2.228
4.842′)
44

1)
Sluitpost der activa.

‘) Op de basis yan
2
/5
metaaldekking.

138

ECONOMISCH-STAtISTISCHE BERICHTEN

8 Maart 1916

‘SURINAAMSCHE BANK.

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.
–
(In duizenden guldens.)

Data

Metaal Circulatie
1
opeisc/ib. Disconto’s ningen
1)

1
Andere
1

Div. rekc.

1
schulden
t

29 Jan.1916….

875

898

1.100

915

786,:
22
,,

1916….

864

873

1.053

929

698
;
15
,,

1918….

745

934

1.015

929

830
8
,,

1916….

719

939

1.052

925

875

30 Jan.1915…. 1.438

919

1.138

801

270
31 Jan.1914….

651

1.057

529

735

352
25 Juli 1914….

645

1.100

560

735

396
‘) Sluitpost der actiya.
.

–
BUITENLANDSCHE BANKSTATEN.
•

I. BANK OF ENGLAND.
WEEKSTAAT VAN 1 MAART 1916.
ISSUE DEPARTMENT.
Notes issued.. £ 73.684.680

Governm. debt X 11.015.104
”

Othersecuritjes

7.434.900
Gold coin and
bullion
.. ..
,,
55.234.680

£ 73.684.680

£

BANKING DEPARTMENT.

.

Capitat ……£ 14.553.000. Government

n
Rest ……..
,,
.
3.613.618

securities
. .
£
32.838.646
Public deposits
,,
50.630.757

Othersecurities

96.743.043i
Other deposits
,,
102.018.500

Notes……..

40.378.180e
Seven-day and

Gold and silver

other bills.
.

19.006

coin ……
,,

875.012

£
170.834.881

£ 170.834.881

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.
Onderstaand ‘overzicht bevat tevens de cijfers der door de’
Regeering uitgegeven currency notes van 1 £ en 10 sh. met
het bedrag der gouddekking en der tot dekking aangewézen’
Government securities. De publicatie dezer cijfers, geschiedt
sedert 26 Augustus 1914.
(In duizenden p.
St.)
.

–

Corrency Notes.
Data

Metaal Lirrittati’
ll

Bedrag
1
Goudd.
1
Gov. Sec.

1 Mrt. 1916

56.110

33.307 100
.
.893

28.500

65.203
23 Febr. 1916 54.987

32.508

99.345 28.500 65,203
16

1916 54.820

32.566

98.817

28.500 65.203
9

,,

1916

54.280

32:867

98.057

28.500

65.247

3 Mrt. 1915 59.992 1 34.533

37.063

27.500

5.000
.4

,,

1914

41.787

28.498
22 Juli 1914 40.164

29.317

Gov.
I
Other
I
Public I Other I Re.

Reserve
Data

Sec.

Sec.

Depos. Depos.

serve

tot
1 ,Mrt. 1916 32.839 96.743 50.631 102.019 41,253 27 23 Febr. 1916 32.839 93.336 52.620 96.394 40.930
27’/2
16

,,

1916 32.839 95.153 51.514 99.156 40.04 27
9

,,

1916 32.839 108.531 62.641 100.487 39.864 248/
s

3 Mrt. 1915 26.917 118.174 51.872 118.842 43.909 258/
4

4

,,.
1914 11.153 38.676 22.441 40.877 31.739 50
1
/1;
22 Juli 1914 11.005
33.633 13.735 42.185 29.297 52e/s

II. DEUTSCHE REICHSBANK.
STAAT VAN 29 FEBRUARI 1916.
De biljetten zijn sedert den oorlog niet inwisselbaar
Metalibestand …………………….
Mk

2.500.988.000
davon Goldbestand

..
.
………….

,
2.457.149.000
Reichskassenscheine
1)

..
482.545.000
Noten anderer Banken

………………
8.998.000
%Vecisel

…
.
……………………..

‘,,

5.781.322.000
Lombardforderungen ………………
.
,

15.834.000
Effekten

…………………………

35.755.000
Sonstige

Aktiva

…………………..
,

231.618.000

Grundkapital

…………………….

180.000.000
Reservefonds

………
.
………………
80.550.000
Notenumlauf

…………………….
6.554.309.000
Sonstige tâglich fallige Verbindliclikeiten
1.986.805.000
Sonstige Passiva ……………………
255.396.000
1)

IncI. Darlehenskassenscheine.

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.
Onderstaand overzicht bevat tevens het cijfer der uitgegeven
Darlehenskassenschejne De Scheine, welke niet in kas zijn bij
de Reichsbank, circuleeren grootendeels onder het publiek. De
Darlehenskassen zijn ingesteld op 11 Augustus 1914.
(In duizenden Mark)

Data

Metaal
1
Daarvan
1
Kas çen-

Circu.
1
kings
Goud

scheine

latie

I
percen-

29 Febr. 1916
2.500.988
2.457.149
482.545
6.554.309
46
23

,,

1916
2.501.839
2.456.421
264.570
6.286.306
44
15

,,

1916
2.498.920 2.455.850
419.248
6.374.300 46
7

1916
2.495.194
2.454.951
549.379 6.450.834
47

27 Febr. 1915
2.314.255 2.270.632 216.020
4.862.704
52
28Febr.1914
1.611.453 1.292.574 63.427 1.953.907
86
23 Juli 1914
1.691.398 1.356.857
65.479
1.890.895
03
1)
Dekking der
circulatie door metaal
en Kassenscheine.

–
Darlehenskas.çen.
sc/icine
Data
Wissels
Rek. Crt.
Totaal
In kas bij
uitge-
de Rek/is.
geven
bank

29 Febr. 1916-.
5.781.322
1.986.5
1.6013.800
439.500
23

1916..
5.511.992
1.787.55
80
7
1.321.7001
218.200
15

,,

1916..
5.387.493
1.742.712 1.480.500
375.500
7

1916..
5.239.674 1.625.973
1.617.200
508.600
27 Febr. 1915..

4.094.624′ 1.581.527

759.000

209.000 28 Febr. 1914..

879.722

905.037
23 Juli 1914..
1

750.892

943.964

III. BANQUE DE FRANCE.

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.
Van 30 Juli 1914 tot 28 Januari- 1915 is geen weekstaat
openbaar gemaakt. De met geteekende posten, komen sedert
deze periode in den weekstaat voor. De bankbiljetten zijn sedert
den oorlog niet inwisselbaar.
1.

(In duizenden francs.)

*
Te goed
0
Uitge.
Data
Goud
Zilver
in
liet bui.
Wissels
stelde
ten land
wissels

2 Mrt. 1916
5.015.040
360.775
422.981
1.717.979
24 Febr.1916
5.035.879
360.209 855.422
430.882
1.724.961
17

,,

1916
5.031.110 358.870 889.985 443.199
1.745.407
10

,,

1916
5.024.555
354.415
911.999
439.139
Î.765.502

4 Mrt. 1915 4.238.901 376.785297.547 233.192 3.053.454
5 Mrt. 1914 3.602.960 642.910
376.
7
.85~ 297.5471 233.19213.053.454
5 Mrt. 191413.602.960 642.910 ……
1.402.4901

–
23 Juli 1914 4.104.390 639.620 ………1.541.080

–

Data

Beleening
1*
Buitgew.I
Bank.

Rek. Crt. Rek. Crt.
Particu-
a/
voorsch.
d. Staat

biljetten

heren

Staat

2 Mrt.191611.252.28515.900.000I14.460.136 1.954.813

59.154
24 Feb. ]
91
611.251.80415.700.000114.295.289 1.941.914

35.861
17
,,
1916 1.258.478 5.600.000 14.203.465
1.929.365

81.443
10′
,,
1916
l
1
.
267
..
279
1
5
.
000,
0
0
0114.144.739 1.933.225

83.856

4 Mrt. 19151 812.937 4.500.000 10.961.969 2.355.806

69.801
5 Mrt. 19141 810.900

–

5.946.800 646.860 209.400
23 Juli 19141 769.400

–

5.911.910 942.570 400.590

IV. SOCIÉTÉ GÉNÉRALE DE BELGIQUE.

Van de, Nationale Bank
van België, die haar goudvoorraad
naar Londen heeft overgebracht, zijn sedert 6 Augustus 1914
geen weekstaten openbaar gemaakt.
–
De Société Générale is einde 1914 met de functie van
circulatiebank belast.
De bankbiljetten zijn niet inwisselbaar.

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.
(In duizenden
francs.)

Metaal i3eleen.
1
Beleen.
1
Binu.
1

1
Rek.
inch.

van
1
van
1
wissels
1
Cirezi.

Crt.
buitenl.
i
buitenl.
1
prom. d.
1

en

1
latie.
1
Data

saldi

rordcr.
1
Proviuc. beleen.
1

1
saldi.

• 24
Febr. 1916 193.187 51.598 480.000 61.121 619.451164.552
17
,,
1916 192.608 51.759 480.000 63.466 620.718 165.215
10
,,
1916 190.356 51.325 480.000 61.161 616.846 164.424
5
-,,
1916 174.346 51.021 480.000 60.205 605.371 158.545

p4-

8 Maart
1916

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

139

V. VEREENIGDE STATEN VAN NOORDAMER1KA.

U. S. FEDERAL RESERVE BANKS.

In werking getreden op 16 November 1914.

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.,

(In duizenden dollars.)

circit
I
Dekking:.
Dato

Goud

Zilve, Wi,ssels Deposito’s

Prcen.
togo
‘)

21Jan.’16 341.78814.132 55.868 444.729 11.571

77
14

1
16 347.700 14.283 55.756 440.598 11.948

79
7

’16 354.418 12.888 55.579 431.085 12.982

82
30Dec.’15 344.963 13.525 55.381 415.113 ‘ 13.486

85

22 Jan.’151239.662 118.747113.0621 284.193
1
1.9131

87

0
Gouddekkin’g van deposito’s en circulatie na aftrek van
de posten tusschen de banken onderling.

NEW YORK ASSOCIATED BANKS AND TRUST

COMPANIES.

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.

(Gemiddelden in duizenden dollars.)

Reserve.
1
Beleenin gen
Data

1

Eigen

Bij Fed.

Elders

en

Bezit

Res. Bank Iedceneerd

4Maart1916 .. 496.010

171.04059.610

3.376.520
26 Febr.1916 ..

506.620

159.320

58.490

3.369.230
19 ,,

1916 .. 515.250

169.650

58.590

3.333.720
11

,,

1918 ..

523.040

172.160

58.440 .3315.820

6Maart1915 ;. 367.580113.400

32.810 2.321.620
7Maart1914 .. 465.0601)

–

1)

2.078.860
8 Juli 1914 ..

467.880′)

–

‘)

2.057.570

Deposito’s
1
Surplus
Data

Circulatie
1
Dodelijk
I.

Op

Resc,ve
t
opvraogbaar
1
termijn
1

4Maart1916..

34.750 3.440.350

152.280

134.720
26 Febr.1918..

34.520 3.437.920

153.510

142.830
19 ,, 1916..

33.970

3.411.660

152.800

155.850
11

,, 1916..

34.120

3.400.280

156.690

167.960

6Maart1915..
39.120
2.196.530

1
100.310
134.120
7Maart1914..
42.450
1
1.955.1801)
1)

19.210
25

Juli

1914..
41.730
1.958.320′)
”)
26.170

1)
Op deze data werden reserve en deposito’s
beide ongesplitst
opgegeven.

EFFECTENBEURZEN.

Amsterdam, 4 Maart 1916

De beweingenvan den geldkoers waren in de afgeloopen week enig(zins onregelmatig. Prolongatie gold . 2
1
/2-2’/4-2-
2’1
01oS
Ondanks de verdere aankondiging van nieuwe uit-
giften, waaronder enkele zeer.belangrijke, blijft geld te onzent
dus overvloedig. Onze Nederlandsche
Staatsfondsen komt deze
ruimte van de geldmarkt meer en meer ten goede, omdatgeen
uitzicht bestaat op een spoedig duurder worden van geld op
korten termijn. Immers houdt de goudstroom,naar ons land
aan, zonder dat de wisselkoersen op de oorlogvoerende landen
hiervan veel profiteeren, terwijl een inkrimping van zaken op
de locale markt na de jongste periode van bedrijvigheid en:
koersrijzing, eveneens de geidruimte in de hand werkt. Hierbij
voegde zich in de afgeloopen week ook de apathie voor
Amerikaansche fondsen, veroorzaakt door het niet-betalen van coupons, en de algeheele onmogelijkheid om arbitragezaken te
doen wegens het willekeurige optreden van den Engelschen censor. Anderzijds wordt in den handel ruim geld verdiend,
zoodat de beschikbare fondsen zich regelmatig blijven ophoopen.
De gestadige toeneming. van de Post rekening-courant saldo’s

:

•

rla
bij de Nedendsche Bank, die thans een hoogte heeft bereikt
van
f
102,369,438 tegen
f
17,245,180 bij het uitbreken van
den wereldoorlog, en de weder lagere gemiddelde prolongatie-
koers over Februari: 2,3233
0/o,
(v.m. 2,3871), geven hierop
eenigen kijk. Zooals reeds gezegd komt door dezen stand van
zaken meer belangstelling Vrij voor Nederlandsche Staats-
fndsen. In de afgeloopen week gaven inzonderheid 3
0
/ Certi-
ficaten Ned. Werk. Schuld en 5
0/
Obligatiën Oost-Indië van
een willige houding blijk. Minder belangstelling bestond daar-
entegen voor schuldbrieven van vreemde staten, die schier
zonder uitzondering op afbrokkelende koersen van de hand
werden gedaan. In het bijzonder geldt dit voor Hongaren, Russen
en Cubanen. Ook Nicaragua’s konden hun prijsverbetering
niet geheel handhaven en verloren
40/8
O/
o
ten opzichte van verleden week. Van Stedelijke leeningen verdient de flauwe
houding van 4
°Io
Obligatiën Gothenburg vermelding: 85-80 0/s.

26 Febr. 1 Mrt. 4 Mrt.
Jji
.of

3
°/o
Certif. N.
W. S
…….69
10
/,o.
70
1
/10
71
1
/,, +1 V8
5
0/
ObI. Oost Indië …..

IOO”/,, 100/
4
101
0
/16 +
1
/4
4
0f
Hongarije Jan-Juli .

46
1
/
2

458/,

458/

–
4 .°/o Russen Gec. 1880. . . .

58’/,

56’/2

5511/,, -2′!,
4
0/
Russen Rotsch. 1.890..

58 1/

58

58 ‘

–
5
0
Io
Cuba 1904..: …….

95

94

93

-2
5 /o Nicaragua ……….67’/a

6511
4

63

-4
8
/8

Gedurende de eerste helft van de afgeloopen week was de
stemming in de
locale
markt onverdeeld zwak. Eerst tegen het einde van het berichtstijdperk viel cenig hertsel waar te
nemen.
Voor
Bankinstellin gen,
die zich met Cultuurzaken bezig
houden, o.a. Koloniale Bank en Nederlandsche Handel Mij.,
was de houding zwakker in verband met de iets lagere
suikernoteeringen. Andere bankfondsen’ waren daarentegen prijshoudend-vast, daar de reeds plaatsgevonden dividend-
aankondigingen over het algemeen genomen gunstige ver-
wachtingen wettigen.
Industrieele
aandeelen waren vcrlaten en zwakker, met
uitzondering van aandeelen .Ned. Indische Portland Cement.
Aandeelen %Vester Suiker waren in reactie, daar het jaarverslag
ziçh zeer gereserveerd nopens de winstkansen voor het loopende
jaar uitlaat.
Cultuur fondsen
waren vrij algemeen flauw gestemd. Ofschoon
later eenig herstel gevolgd is, blijft het slot doorgaans beneden
de prijzen van de vorige week. Aangeboden en zwak waren
o.a. Vorstenlanden en Handelsvereeniging Amsterdam. Alleen
aandeelen Melattie Landbouw waren willig en liepen van
310 tot 332
0/
op.
Petroleum fondsen
brokkelden af bij volkomen gebrek aan
belangstelling. Het later gevolgd herstel was, met uitzondering
voor aandeelen North Caucasian: 262-251
3
/4-261’/2, on-
belangrijk.,
In de
rubberafdeeling
heeft de aankondiging der uitgifte
van
f
250.000 aandeelen Rotterdam Tapanoeli â 130
0/,
op
het betrokken fonds een ongunstige uitwerking gehad: 165-155-
150. Voor de meeste andere Soorten was de stemming, na een
aanvankelijke weifeling, eer willig. Zoo stegen aandeelen
Preanger Rubber 191/2
0/0,
Serbadjadi 101/2
/o
enz. De rijzing
vindt haar verklaring in de prqductiecijfers over de twee
eerste maanden van 1916, die vergeleken met 1915 zeer gunstig
ijn, zooals uit onderstaande opgaaf blijkt.

Jan-Febr. 1916

Jan-Febr. 1915
halve kilogr.

halve kilogr.
Amsterdam Rubber ……408.500
‘

213.300
Deli•Batavia ………….67.900

24.500
Nedéri. Rubber ……….

137.308

‘ . 76.606
Serbadjadi ……………46.560

31.096

Zeer ongelijk was de stemming voor
scheepvaartaandeelen.
Voortdurend zwak waren aandeelen Zeeland: 130-90
I/
niet
zoozeer wegens het verlies van de mailboot Mecklenburg
(het schip was voor f1
1/
millioen verzekerd) dan wel wegens
het stopzetten van den dienst. Aandeelen Hou. Stoomboot
varen flauw ondanks de vermoedelijke meer dan verdubb’eling
van het dividend: 27
0/
tegen 13 0/ Ook de rijzing in
aandeelen Müller & Co. is tot staan gekomen wegens de
dnzekerheid, of wel zulk een hooge dividenduitkeering als
,erwacht werd. (100
0/,)
zal plaats hebben. Aandeelen Java-
0hina-Japan Lijn waren daarentegen vast, niettegenstaande
de aangekondigde uitgifte van f Pl, millioen nieuwe. aan-
deden, daar het prospectus eenige gunstige mededeelingen nopens de toekomstige ontwikkeling van het bedrijf bevat. Ook voor aandeelen Holland-Amerika lijn en Stmv. Maat-
schappij Oostzee, was het slot veel beter.
Tabaks fondsen
werden .gevoelig lager aangeboden en sluiten
o’ndanks een ten slotte ingetreden matig koersherstel vrij
aanmerkelijk beneden het, vorig koersniveau.

1
140

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN.

8 Maart 1916

26 Febr.
1 Mrt.
4 Mrt.
Rijzingof

Javascbe Bank ..
243
243
246
-l-

3″
Koloniale Bank
134
131
1
/
4

129 ‘/
–
48/
4

Ned.

Handel

Mij.
–
rescontre ……..
170
1116

166 1/4
165/4
–
4
Iis
Jurgens

Ver.

fabr.

287 ‘/o
277
270
–
17 /2
Nederl.

md.

Porti.
Cement

……..
93/8
94
98’/2
±
4/8
Wester Suiker
..
.
235
1
/
224
181/4ex.div.
_18
2
/8
Vorstenlanden

..
214
212
206

.
–
8
Hand.vereen.A’dam
325
315
310
–
15
Javasche Cultuur.
299
2851/
4

292
–
7
‘
Melattie Landbouw
310
325 332
+
22y
Sindanglaoet …….
310
318V2
312
1
/
+
2/

Tjeweng Lestari
231 215V4 219V4
–
118/
4

DordtschePetroleum
184
180
181/
–

Geconsolideerde

.
171
‘Is
1691/
4

1711/2
.
+
8/8

North Caucasian
262
251/4
2611/
2

–
2/2

Amst. Rubber ..
208
1
/4
204’/4
202
1
/4
–
6
Kali Telepak

. . .
144
8
/4
141
140
–
42/4

Preanger Rubber
114′
125 1/4
133V +
19/2
Rotterd.

Tapanoeli
165
155
150
–
15
Serbadjadi……..
275
278 285
.
21
2

+
16″/,
HolI. Am. Lijn..
390/8

.
363
1
/2
376

HolI. Stoomboot
196/8
190
190
1
/4
–
JavaChinaJap.-Lijn’
1632/
2

167
1481/2ex.cl.
–
1
Kon. HoIl. Loyd

.’
192
187/2
•
184/8
–
Kon. Ned. Stoomboot
201’/4
194/4
1898/8
–
11v/8
Müller
&
Co…..
277
279
270
–
7
Stoomv.

Mij. O.zee
350
325 2/8
338
-. 12′..
Stmv. Mij. Zeeland
130
100
90V4
–
3981
4

Besoeki

………..
162
.164
8
/8
160 ‘/2
–
1
2
/2

Dcli Batavia…….
430
1
1
414
1
/2
415
–
15
1
12
Dcli

Maatschappij
507
1
/2
499 499
–
8
1
/2

Medan

………..
182 174
1702/4
–
11/4

Senembah

……..
508 503
2
/2
496
–
12

Zooals hooger reeds aangestipt, waren dë zaken in, de
Amerikaansche afdeeling
ter beurze van Amsterdam zeer
perkt door de moeilijkheden, die de Engelsche autoriteiten ons
internationaal verkeer in den weg leggen. Telegrammen worden zoo sterk gecensureerd, dat arbitrage ten eenenmale onmogelijk
is, de mail komt met groote vertraging en geschonden aan en
thans worden ook uitgaande booten gemolesteerd en’ word,én
o.a. de coupons, die men van Duitschen oorsprong vermolt
te zijn, in beslag genomen. Begrijpelijkerwijze werd als gevolg
hiervan, in afwachting van de tusschenkomst onzer regeeriig,
die te dezer zake met de Engelsche autoriteiten onderhandelt,
de betaling van Amerikaansche coupons stopgezet. De vraag
werd later nochtans iets grooter, toen verluidde, dat de N.O.T.,
in overleg met de Vereeniging van den Geldhndel, zou trachten,
onder zekere voorwaarden het optreden der Engelsche autori-
teiten opgeheven te krijgen, terwijl de toegezegde tusschen-
komst der Nederlandsche Bank ter afwikkeling van credit-saldi
in de Unie, die wegens den ongunstigen Dollarstand worden
aangehouden, eveneens een gunstigen indruk maakte. Door het
vrijkomen van deze,saldi zal de geldruimte te onzent allicht
nog toenemen. Marinefondsen werden lager aangeboden wegens
‘de nadering ‘van den fatalen termijn: 13 Maart, waarop de
behandeling van het niet te ontwarren Marine-kluwen v&r
den rechter moet beginnen. Anaconda’s werden hier lar
verhandeid wegens de lichte kentering in den prijs voor 1et
rood metaal, en mede in verband met den, kleineren uitvr
over Februari: 46.028.000 pond tegen 48.973.000 pond ,in
Januari, waarbij men evenwel niet uit het oog moet verliezen,
dat de afgeloopen maand twee dagen korter was dan haar
voorgangster. ‘

26 Febr. 1 Mrt. 4 Mrt. ,dalinj

Am. Beet Sugar . . .

62
1
1s

60
18
/,o

611/io

–
1’°11
6

Am. Hide &.Leather. 48
1
/io

46’12

45/8

–

Anaconda Copper .. 172 /8

169I8

l71’/io

–
”
ho

United Cigar ……53

52
1
/2

52’1

U. S. Stee……….76’/,ç

755/
s

768/
4

+

12/10

Atchison Topeka …. 99
1
/8

101

101’/io

+
2
1
/16

Denver & Rio Grande 11 ‘/s

9
28
/16

10°I16

– ‘

Ene …………..34
1
/2

33’/16

348/4

+
Intern. Merc. Marine 65
1
1

631/s ‘

622/2

– 22/

Te B cr1 ij n ging natuurlijk alle aandacht naar de vierde
oorlogsleening uit. Hoewel reeds onmiddellijk enkele zeer be-
langrijke inschrijvingen hebben plaats gehad (de firma Krupp
teekende o.â. voor Mk. 40 millioen in) laat men zich te Berlijn
ten opzichte van het eindresultaat, – Mk. 14 milliard is

noodig om alle tot dusver toegestane kredieten (Mk. 40 milliard)
te dekken, – niet meer zoo optimistisch uit als bij vorige
gelegenheden. Toch verwacht i.ien ook ditmaal een belangrijk
succes.

Te Londen was ‘de beurshnuding zwakker: 2
1
/2
0
/0
Consols
daalden van 58’/4 tot
577/8.
Geld blijft ruim aan de Theems,
ondanks de plaatsgevonden eindstortingen op de Fransche
leening en op eenige andere in den jongsten tijd plaats-
gevonden emissies. Des te meer ontstemming wekt het, dat de’ verkoopen van exchequer bonds en schatkistwissels van week
tot week verminderen. Van exchequer bonds werden wederom,
bij een totaal van £ 8:281.000, £’ 1.335.000 minder vèrkocht
dan in de vorige week. Men poogt thans met groote, sprekende’
advertenties, waarin het o.a. heet ,,indien ge niet medestrijdt,
helpt dan uw land door al wat ge kunt missen in5
0
/s exchequer
bonds te beleggen” enz., het publiek tot aankoop te bewegen.
Of het helpen zal ,en of men niet spoedig gedwongen ‘zal zijn,
toch zijn toevlucht tot een groote leening te nemen, blijft èen
open vraag. Voor buitenlandsche staatsfondsen, o.a. Japanners
en Brazilianen, was aan de Theems de stemming vast.

De krachtige weerstand, die den Duitschen aanval wordt
geboden, maakte een gunstigen indruk ter beurze van Pa rij s.
Vooral het voortgezet herstel van 3
°/o
Fransche Rente
(61.45-01.85), waarvan ook de koersen van bankaandeelen
profiteerden, trok de aandacht. 4
Of
Spanje Buitenland was
thans zwakker: 91.61-91.06. Ook Rio Tinto’s moesten zich
een daling getroostn: 1742-1705.

Te New York stond de beursstemming wederom geheel
onder den invloed van de gespannen buitenlandsche politieke
verhoudingen. Toen later bleek, dat het grootste gedeelte van
het Congres President Wilson zijn vertrouwen bleef geven,
had over de geheele linie eenig herstel plaats, dat o.a. indu-
strieele soorten wegens de verdere belangrijke prijsverhoogingen
ten goede kon komen. Ook voor spoorwegfondsen ontwikkelde
zich later eenige vraag, daar de bruto- zoowel als de netto-
ontvangsten voortdurend blijven toenemen. Aan de kolen-
spoorwegen is door de Interstate Commerce Commission een
kleine vrachtverhooging toegestaan. –

GOEDERENHANDEL.

GRANEN.

Tarwe. Zeer flauwe markten in Amerika hebben tenge-
volge gehad,’ dat ook aan deze zijde van den Atlantischen
Oceaan de tarweprijzen verder zijn gedaald. De aanvoeren
aan de binnenlandsche Noord-Amerikaansche en Canadeesche markteri waren ook deze week weder buitengewoon groot.
Gedurende Februari 1916 waren zij viermaal zoo groot als
in deielfde maand van, het vorige jaar en men verwacht
voorloopig geene veimindering in die aanvoeren. Ondanks
eveneens zeer belangrijke verschepingen, die de wekelijksche Europeesche behoefte weder sterk overtroffen, is de zichtbare
yoorraad in Noord-Amerika en Canada slechts weinig ver-
minderd. Zij is bovendien 90
0/
grooter dan in het vorige
jaar, terwijl de tot nog toe verscheepte hoeveelheden ongeveer
even groot zijn als in dezelfde periode van het vorige seizoen.
De verschepingen van Argentinië en Australië worden al-lengs van grooter beteekenis en bedroegen in de afgeloopen
week een flink percentage van het geheel. Tezamen met de
voortdurend zeer groote aanvoeren van tarwe aan de Amen-
kaansche en Canadeesche markten en de zich meer en meer
vestigende overtuiging, dat nog zeer veel tarsye in’ die landen
aan de markt zal worden gebracht, schijnt de steeds sterkere
‘concurrentie van Argentinië en Australië de daling aan de
Amerikaansche markten in de hand te werken. Wel zijn de
flauwste ‘markten nu en dan afgewisseld door hoogere prijzen,
meestal als gev9lg van dekkingen door baissiers, als ook wegens
de steeds herhaalde ongunstige berichten over den nieuwen
oogst van wintertarwe, die echter niet te ernstig dienen te
worden opgevat, en is de prijs van tarwe in Chicago weder
eenige centen boven het laagste punt gerezen, maar het resul-
taat is toch, dat op 3 Maart tarwe te .Chicago ongeveer 5
centen lager genoteerd ‘stond dan op 25 Februari. Met het
hoogste punt van begin Februari
,
bedraagt het verschil nu
bijna 23 centen per bushel. De markten in Engeland hebben deze beweging vrij nauw- –
keurig gevolgd en onder den indruk van de groote ver-
schepingen kwamen betrekkelijk weinig zaken tot stand.
Ook in Argentinië zijn’, de prijzen gedaald met grootere
aanvoeren in de havenplaatsen en flinke verschepingen, die
echter grooter zouden zijn, indien niet voortdurend gebrek aan

8 Maart 1916

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

141

scheepsruimte bestond. De verschepin gen van Australië worden
wel grooter, doch men ondervindt daar zeerden last van
gebrek aan werkkrachten. De tarwe-oogst in Gemeenebest is

60
0
/ø
grooter dan in het recordjaar 1913/1914 en bijna 3
1
/2
millioen ton zullen moeten worden uitgevoerd. De spoorwegen
zijn niet in staat, die ongewoon groote hoeveelheid te ver-
werken en scheepsruimte is niet in voldoende hoeveelheid te
krijgen. Gebrek aan arbeidskrachten en stakingen hebben boven-
dien ten gevolge, dat het vervoer naar de stations wordt
belemmerd en arbeidsloonen van twee shilling per uur worden
in het binnenland betaald voor het behandelen van den oogst.
Uit alle tarwe-uitvoerende landen komen dus steeds berichten
van grooten overvloed, en verdere prijsdalingen schijnen niet
uitgesloten.
M a is •heeft aan de Amerikaansche markten weder sterk
den invloed der bewegingen in de tarwemarkt ondervonden. Hetzelfde was het geval in Engeland en, in mindere mate, in
Argentinië. Op 3 Maart was de maisprijs te Chicago ongeveer
3 centen lager dan een week tevoren, toen het verschil reeds
bijna 4 centen bedroeg, doch over het algemeen bestaat voor
mais minder reden voor prijsverlaging dan voor tarwe. De
berichten van den Argentijnschen maisoogst blijven ongunstig
en men verwacht een export-surplus van niet meer dan
2’/2 millioen ton, terwijl van den oogst van 1915 tot het
einde van Februari 1916 reeds 3.888.000 ton verscheept waren.
Aan de marktèn in Argentinië is dan ook de laatste dagen
de stemming vaster en een groot gedeelte der prijsdaling van de vorige week is weder ingehaald. De wereldverschepingen
van mais in de afgeloopen week waren zeer klein en bedroegen
slechts ongeveer 47.000 ton tegen 104.000 ton in de vorige
week, ofschoon de prijzen voor mais in Engéland onder den
indruk van de flauwe tarwemarkt meestal Jager waren, zijn
verkoopers op dat lagere niveau zeer terughoudend – gebleven,
in de overtuiging, dat de vraag spoedig zal verbeteren.
Ge rst. Wegens klein aanbod blijft dit artikel bij voort-
during vast, doch er komen weinig zaken tot stand. Nocrd-
Amerika blijft, nog steeds de grootste leverancier en van de
21.000.000 ton, die deze week verscheept werden, komt
85°Io
van Noord-Amerikaansche havens. Allengs zal nu echter ook
van Argentinië meer gerst worden verscheept, die dit jaar
van zeer goede kwaliteit is.
H a ver is flauw onder den invloed der lagere tarwemarkten
en voortdurende flinke verschepingen.
Ook Lij n zaad wordt algemeen lager genoteerd, daar men
overtuigd schijnt, dat voldoende lijnzaad te verkrijgen zal
zijn voor de behoefte van het loopende seizoen. De versche-pingen van Argentinië waren groot.

Markten in Nederland.

Geene verandering sedert de vorige week in de Regeerings-
prijs voor t a r we.
De handel. in v o e r g r a n e n bleef zich in de eerste dagen
der afgeloopen week onderscheiden door een vrijwel totaal
gemis, aan vraag met uiterst weinig zaken. Ofschoon men
meende te mogen aannemen, dat binnenkort de kooplust zoude
toenemen, was geene verbetering merkbaar tot op 4 dezer
bekend werd, dat de Regeering van de voor Maart aan-
gevraagde hoeveelheden mais slechts 30
0
/
0
zoude leveren. Men had eigenlijk eene ruimere distributie verwacht dan in Februari
en voor velen is de vermindering op 3001
0
eene groote teleur-
stelling. Als ojimiddellijk gevolg van de bekendmaking van
dit percentage is voor de meeste voedergranen de vraag ver-
beterd en zijn ook de prijzen gestegen. Weliswaar waren de
goedkoopste partijen in het begin der week reeds opgeruimd,
doch koopers waren veelal niet de verbruikers, doch koop-
lieden, die betere prijzen verwachtten en ‘eerst in de laatste
dagen is de vraag van de consumenten, die tenslotte voor de
verbetering der marktpositie onontbeerlijk is,
we4er
verschenen.
De aanvoeren van gerst en haver zullen in de naaste toekomst
verminderen, wegens gebrek aan stoombootruimte en men dient
dus met de mogelijkheid van hoogere prijzen rekening te
houden. V66r deze zich op import-pariteit bevinden; zal nog
een flinke stijging dienen plaats te hebben. De kleine hoeveel-
heden vrije mais, die nog te krijgen zijn, worden voor on-
gehoord .hooge prijzen verhandeld en binnen korten tijd zal
de uiterst kleine voorraad geheel zijn uitgeput. Meer en meer
zal dan gerst in de plaats van mais moeten treden, tenzij de
Regeering. in de gelegenheid komt, de aan, te voeren hoeveel-
heden mais te vergrooten. Haver blijft weinig gevraagd.
Van dit artikel schijnen de voorraden ook van den binnen-
landschen oogst nog voldoende te zijn, doch bij de te ver-
wachten kleineren aanvoer van overzee is ook over haver
spoedige verbetering waarschij rilijk.
In deze week zijn weder door de N.O.T. ongeveer 20.000
Ton Plata-L ii n z a a d April!Mei aflading gekocht en onder
de olieslagers gedistribueerd voor
f
457.50, welke prijs t 12.50
lager is dan die der
,
laatste transactie.

ii
n koek en blijven goed gevraagd met onveranderde
prI)zn.
Noteeringen.

Chicago

Buenos Airc.s

Data

Tarwe
I
Mais
I
Haier

Tarwe
I
Mais
I
Lijn:.
Mci

Mei

Mei

Maart
Mei

Maart

3Mrt. 1916
113/8
74/2
43
1
/2
8.608)
.5.408)
12.50)

25 Febr.1916
118/4
775/4
45
8.95 5.60
12.70

3Mrt.1915
1441/2
737/g
56/8
12.30
5.85 9.70

3

,,

1914
935/g

6714
40
1
/2
9.05
5.00 12.558)

20Juli

1914
821)
568/
8
1
)
26
1
/
2
1
)
‘9.401)
5.381)
13.702)

1)

Dec.
}
per
0)
per

Sept.

t)
per Mei
4)
per Juni

)
koersen

van 2 Maart.

–
Loco-prijzen te Rotterdam/Amsterdam.

Soorten.
28 Febr.I
21 Febr.
.

Soorten.
128
Fcbr.121
Febr.

Tarwe …….

368

368

Haver 38 T white
Rqgge

No.
2

clipped. ……

14.70

Western….
nom.

nom.

Lijnkoeken.

Nd.
.14.70

Mais La Plata

322

312

Amer. van La-

.

Gerst

46
i

Plata zaad.. ..

155

155
2
feeding ….

297

293

LijnzaadLaPlata 457.50 470
AANVOEREN in tons van 1.000 kilo’s.

8
1
Rotterda,n Amsterdam

Artikelen
27/2-4/3 Sedert
27/2-4/3
Sedert
1916

1
1
Jan.
•
16
1916
1
Jan.
’16

Tarwe . ………….

..30.070 213.224

–

–
(waarvan voör de Bel-
gium Relief Comm.)

6.340 105.037

–

–
Rgge ……………..-

5.513

–

–
Boekweit ……………536

3.850

–

503
Maïs ……………….5.210

65.040

650

‘20.668
(i
yaarvan
voor de Bel-
gium Relief Comm.)

–

32.530

–

–
Gérst ……………..2.160

17.088

–

1.980
Haver ……………1.243

9.693

-.

4.018
Lijnzaad …………..265

12.344

732

22.232
Lijnkoeken ……….

3
..700

31.580

760

4.165
Tarwemeel ………..-

–

–

METALEN.

Op order van den Minister van munitie zijn de metaal-
beurzen in Engeland in de afgeloopen week eenige dagen
gesloten geweest, ten einde aan de overspeculatie een einde te
maken. Alleen in tin gingen de zaken door.

IJZER EN STAAL.

De vastberaden pogingen van het B rit s c h e Gouvernement
m de speculaties binnen bepaalde grenzen te houden. hebben
ten gevolge gehad de bekendmaking van een maximum prijs
voor hematiet ruwijzer, welke 122!6 per ton bedraagt, ge-
baseerd op eene noteering van 34/- per ton cif rivier Tees
-‘oor Best Bilbao Rubio erts en 30!- per ton voor cokes, geleverd
franco fabriek, met eene op of neergaande schaal van 2/- per
4
tpn voor het ruwijzer tegen
1/-
per ton voor erts en cokes.
De ‘prijzen voor Bilboa ertshebben eene aanzienlijke stijging
ondergaan gedurende de laatste veertien dagen en staan thans
ongeveer 42/-, zoodat de officieele prijs voor hématiet ruw-
‘ijzer, wanneer men de cokes tegen 31/- rekent, rond 140/- per
on zal zijn.
” Uit Duits c h 1 and wordt bericht, dat in eene onlangs te
‘Berlijn gehouden vergadering van Hollandsche belanghebbenden
‘bij den ijzer- en staalhandel eenerzijds en het Staalwerk
Syndicaat. anderzijds eene overeenkomst tot stand is gekomen,
.evaarbij de maximumprijzen voor scheepsstaal op
f
80.— per ,per ton voor Thomas kwaliteit en
f
90.— per ton voor Siemens
,Martin kwaliteit werden vastgesteld.
Men beweert, dat contracten voor groote hoeveelheden staal
tegen dit nieuwe prijstarief reeds geboekt zijn voor levering
tot den 1 Juli, na welken datum de Syndicaten nog niet
mogen verkoopen.
Over het algemeen schijnt de handel in een gunstigen toe-
t
stand te verkeeren en de fabrieken kunnen blijkbaar de steeds
‘toenemende vraag niet bevredigen.
l’ De kosten voor alle ruwe materialen, in het bijzonder cokes
.en ijzererts, stijgen geregeld en dit noodzaakt de fabrieken
t
natuurlijk, hoogere prijzen te vragen voor afgewerkt materiaal.

0J

142
ECONOMISCHSTA’hSTISCHE BERICHTEN

8 Maart 1916

KOPER.

Statistiek van Henry R. Merton
&
Co. Ltd.
0′.
29 Febr. 15 Febr.
31Jan.
28 Febr.

1916.

1916. 1916. 1915.
1914.
1918.
Voorraad

ton

ton
ton
ton ton
tn
in Engeland en
in Frankrijk
. .

9,811

8,777 9,998
22,627
12,131
29,698
Fijn koper
te Rotterdam

1,150

1,150 1,150
1,150
3,650.
1,400
Id. te Hamburg.

2,867

2,867
2,867 2,867
3,842 3,503
Id. te Bremen
.
*1,106

1,106
1,106 1,106
1,621
–
Totaal
. .
14,934

13,900
15,121
27,750.
21,244
34,601
Zeilendv.Chili.

2,300

2,250
3,525
2,975
1,700
2,500
Id.vanAustralië4,500

4,300
4,000 4,400 3,000
6,000
Totaal .. 21,734

20,450
22
1
646
35,125
25,944
43,I01yk
Prijs van Stan-

£

.

£
£
£
£
£
to
daardKoperp.t. 105.10/- 106.10/- 92.-!-
64.7/6
64.15/- 63.17/6 *
Als op

31 Juli 1914, ‘sedert wanneer
geen
opgaven zijn,,
ontvangen.

Loco- Noteerin gen te Londen:

Data
IJzer
gcv
K Sta
0
d
e
a
?
rd

Tin
Lood
Zink
–

3

Mrt. 1916..
–
–
183.10/-
–
–
25 Febr.1916..
8711
102.5
1
–
184.-!-
32.7/6
108.-/- -,
5 Mrt. 1915.
.
57/2
63J216
44.10/7
6
184.-/-
20.7/6
,,

1914..
50I6’/
64.2!6
173.5/- 20.-!-
21.10/-,
20

Juli

1914..
51/4
61.-/-
145.15/-
19.-!-
21.10/-

STÊENKOLEN. .

.

De vraag naar alle soorten van kolen in Engeland stijgt
enorm en de moeilijkheid, evenredige aanvoeren te verkrijgen,’
veroorzaakt groote bezorgdheid.
Het Gouvernement oefent volledig toezicht uit op den ge, heelen kolenhandel en de uitbreiding van zaken wordt zeer,

belemmerd door de moeilijkheid in het verkrijgen van export-r
vergunningen.
De vraag naar huishoudkolen was wederom levendig.
Er was geen verbetering in den verschepingstoestand e’n
ruimte was even schaarsch als te voren.
De laatste noteeringen zijn als volgt: Best steam (New-i
castle) 32s. 6d.: steam smalls 17s.; steam smalls (Cardiff) 18s.
gas coal (Durjam) 27s.

PETROLEUM.

.91
(Ontleend aan den ,,Moniteur du Pétrole Romain”,

dato 15/28 -Februari 1916).

‘

Roemenië. De prijzen van ruwe petroleum zijn in de
afgeloopen 14 dagen vast gebleven. Hoewel de ‘export ge’
durende dien tijd stop stond, bleef de vraag naar Bustenari
levendig. De prijzen liepen zelfs iets op en bewogen zich
voor prompt tusschen frs. 4.30-frs. 4.40 per 100 kilo.
Ruwe petroleum type Moreni voor prompt wordt genoteerd
t_,,
A
10

A
00 T ..L…. !T’_L__ _t’,
t
‘

..,,.

KATOEN

New York. Zoo;ils
alle Amerikaansche markten vertoonde ook de katoenmarkt eene reactionaire neiging. Het schijnt, dat
de groote hausse speculatiegolf, welke gedurende den afgeloopen
zomer en herfst Amerika overstroomde, zijne kracht verloren
•heeft. In ieder geval, het publiek schijnt niet meer bereid, de
tegenwoordige prijzen te betalen en er bestaat eene algemeene neiging tot liquideeren.
Wat katoen betreft, vraagis er voldoende, doch de moeilijk-
heden om stoömbootruimte te verkrijgen worden grooter en
er bestaat daardoor weinig twijfel, dat de exporten dit seizoen
slechts zeer klein zullen zijn.
Het Zuiden bezit nog een grooten voorraad katoen, echter blijkt men die katoen daar zonder moeite te kunnen houden:
geld is zeer goedkoop en zoodra de prijzen terugloopen
worden loco-aanbiedingen uit de markt genomen. De ver-
wachting is, dat op eenbasis van ongeveer 12,25 voôr Maart-
Contracten, het. Zuiden zal blijven verkoopen, doch niet onder dien prijs.
Intusschen komt de lente nader en indien de tegenwoordige
prijzen zich handhaven, is eene ‘groote uitbreiding-van de te
beplanten oppervlakte te verwachten; waardoor voor het Zuiden
alle reden zu ontstaan om de voorraden te verminderen,
hetgeen een scherpe prijsdaling tengevolge zoû hebben.
Het is dus zeer waarschijnlijk, dat katoen in Amerika goed-
kooper wordt, doch het is de vraag of Liverpool; Hâvre en
andere Continentale markten die daling zullen kunnen volgen,
daar op ‘t oogenblik Europa groote .eischen stelt aan haar
‘voorraden en het vervoer groote moeilijkheden ondervindt,
NOTEERINGEN VOOR LOCO-KATOEN

(Middling Uplands.)

I
Mrt.
‘16125
Feb.
‘16118
Feb, ‘
16
1
3
Mrt. ‘
15
1
8
Mrt. ’14

New York……11.60c 11.30c 11.55e

8.60c

13.00e
Liverpool

7.84 d

7.72 d

7.82 d

4.97 d . 6.99 d

Ontvangsten in, en uityoeren ian Aiiierikaansche havens.
–

(In duizendtallen balen.)

1 Aug. ’15 Overeonkomstige perioden
tot
3
Mrt. ’16

1914-’15
J

Ontvangsten Gulf-Havens…

3644

5451

5609
,,

Atlant. Havens

1959

2749

3581

Uitvoeren naar Gr.Brittannië

1744

2458

2784

‘t Vasteland..

1518

2602

4141

Japan etc….

284

340

323

Voorraden in duizendtallen
6 Mrt, ’16 6 Mrt. ’15
J

6 Mrt.
’14

1525
1734
881
1058
993
682

Amerik. havens ………..

New York
132
110
Binnenland ……………

New Orleans
397
224
Liverpool
……………..
.860
1321
1106
i1CHLC ‘J.
ziu’.ea

ojie

Irs.

0.11.3

per

11)1)

Kilo.
‘
Ij
De

algemeene productie blijft op circa 420 û 430 wagons
per dag.
q
De eiport heeft gedurende de afgeloopen weken veel hinder
WOL.
ondervonden.

De

directie

der

Spoorwegen

heeft

tot

13/26
Februari het’verbod gehandhaafd, nieuwe transporten voor de-
De tweede serie Londensche veilingen is onder groote belang-

‘noordelijke

en

oostelijke

grenzen

(Predeal, Palanca, Caineni
stelling aangevangen, maar de kooplust was minder groot dan

et

Varciorova)

aan

te

nemen. Vérder gaan in den laatsten
op de verkoopingen der eerste reeks;

voornamelijk wordt dit

tijd graantransporten voor.

‘
toegeschreven aan de voortdurende weigering van het War

Lampolie is zeer gevraagd door Turkije en Bulgarije. De
Trade Department om uitvoer-consenters te verleenen.

Beste
expeditie

van

onlangs

naar

Turkije verkochte hoeveelheden
–
‘
merinos en crossbreds zijn
5
o
/o, mindere, soorten 7
1
/i
o
/o lager

lampolie in tânkwagens heeft moeite ondervonden’ van de zijde
,
van de hand gegaan.

–
der

spoorwegen.

Een deel der verzonden tankwagens ii niet.
De .eerste veiling te Amsterdam had een zeer kalm verloop;

terug kunnen komen, daar de Bulgaarsche

lijnen

bezet

zijn.
niettegenstaande. het’ groote aantal aanwezigen was de kooplust

De zendingen in vaten gaan door.

‘

‘
gering. Grove crossbreds waren vrijwel geheel verlaten.

Van
Minerale oliën worden

nog sterk gevraagd zoowel voor
de aangeboden 217

balen La Plata werden slechts 66 balen

Duitschland als voor het Oosten. Gasolie verlaten, verkocht, terwijl de 20 balen lamsvellen onverkocht bleven.

In

Duitschland is
,
de terügzènding van ledige tanks naar
De markt te Bradford blijft kalm, zonder noemenswaardige

Roemenië aangevangen.

–
variaties. Sommige noteeringen zijn iets lager dan de vorige week.

Oosienrijksche raffinaderijen vormen te Weenen een centraal NoteerÏngen’ te Bradford:
bureau

voor export van

minerale

olie naar Duitschland en

hebben het paraffine-kartel tot eind 1916 verlengd.
Colonial carded
De productie van ruwe petroleum van de groep ,,Koninklijke
Dato
average
64
1
1
Shell” in 1915 bedroeg 4.367.384 ton (tegen 4.786.000 in 1914).
‘
56
J

50
1

46

Deze

achteruitgang is toe

te

schrijven

aan de verminderde

productie

in

Roemenië, Mexico en de Vereenigde Staten, die
44
1

38I
2
34
1

31
1

28
op ,haar beurt’eoegeschreven moet worden aan de plaatselijke
,

3

Maart 1916 ………
25

Febr.

1916 ……..
44’/il
39

1
Ii
34’l
31
1

28,
toestanden en geenszins aan vermindering der oliebronnen.

–
3

Maart 1915 ………
.
28 27

‘
26
j

24
1

21

8 Maart 1916

ECQNOMISCH..STATISTICHE BERICHTEN

143
–
11

SUIKER.

De Bie t s u ik e r markt hier te lande stond onder den
invloed van een waarschijnlijke verandering in de regeling van den suikeruitvoer; aanvankelijk flauw gestemd, daalde
de Maart termijn tot
f
28.-
om weer vaster op f
29
81
/89
te
sluiten.

Ook nieuwe oogst onderging denzeifden invloed,
Oct.iDec.
ging tot
f
23
‘Is
omlaag, maar sloot willig op
f
24
1
/2.
Op J a v a kwamen weder tranacties in 1916 suiker tot stand
tot
f 11
1
/2
voor Superieur, maar er:is toch nog veel onver-
kocht; eensdeels zijn het de hooge vrachten en gebrek aan
scheepsruimte, die de zaken blijven belemmeren, maar ook de
wijze van financiering blijkt meer en meer, naar gelang de
campagne nadert, een nog open vraag te zijn. Tot dusverre
geschiedde die financiering bijna géheel in de sterling valuta,
maar de Nederlandsch-Indische Banken zijn uit den aard der
zaak, met het oog op den zeer onzekeren koers, huiverig om
uit dien hoofde een risico op zich te nemen, waartegen zij zich
– zoolang goudpariteit een fictief begrip is – niet kunnen
dekken. Er is derhalve een ernstig streven om de Java-suiker-transacties te baseeren op de gulden valuta. Heel vlot zal het,
met het oog op een en ander, wel niet gaan met den afscheep
en de finantieele afwikkeling van den a.s. Java-oogst, maar
de Ned. md. Banken hebben gelukkig groote ruimte van geld-
middelen, zoodat er voorshands geen vrees voor ernstige be-.
zwaren behoeft te bestaan. Een groot deel van den.00gst zal
stelligook thans weder in het Oosten in consumptie komen, met name in Britsch-Indië, China en Japan, terwijl ook Au-
stralh’tusschen delOO en 200.000 tons noodig zal hebben;
voorts staat nog vraag uit Frankrijk te wachten, terwijl de
kans bestaat, dat, nu Engeland waarschijnlijk ‘veel Cuba-suiker
zal betrekken, Amerika zelf ook op Java’s zal reflecteeren.
De berichten over den ‘stand van den aanplant op Java blijven
zeer bevredigend luiden; de oogst zou 10
0
/o
grooter kunnen
uitvallen dan de afgeloopen oogst 1915.
Op Cuba waren dato 29 Februari 181 fabrieken in bedrijf;
op dezen datum bedroegen de afleveringen
reeds 1.050.000 tons
tegen 679.000

in 1915
en

916.000

,, 1914.
In En ge 1 a n d zijn eenige ladingen binnengekomen, die den
geringen voorraad eenigszins hebben aangevuld; die voorraden
bedroegen op

26 Februari 32.255 tons
tegen 278.256
,,
‘s jaars tevoren.
De ,,Sugar Commission” heeft de prijzen verhoogd, o.a. tot
37/- voor American & Dutch Granulatéd
en 35/6 ,, White Java.
In D u i t s c h 1 a n d blijft de regeering alles aanwenden om
den a.s. uitzaai van beetwortelen aan te moedigen en bij het
suikerverbruik spaarzaamheid in de hand te werken. De Bonds-
raad heeft op 28 Februari eene verordening gemaakt, waarin
bepaald is, dat fabrieken, die Chocolade en ‘andere suiker-
houdende genotmiddelen vervaardigen, in 1916 slechts de helft
van de hoeveelheid suiker mogen verwerken, die in de periode
1/10-1914 tot 30/9-1915 verwerkt werd.
Frankrijk heeft thans ook, evenals Oostenrijk-Hon-
g a rij e minimumprijzen voor beetwortelcontracten vastgesteld.
In Fort u ga 1 is, naar het voorbeeld van Zwitserland, thans
ook een staats-suikermonopolie ingevoerd.
De markt in New-York is vast met hooger prijz’en door veelzijdige vraag naar geraffineerd. Zooals boven gezegd
laat het zich aanzien, dat het Engelsche Gouvernement veel-
eer zijn verdere behoefte zal dekken door Cuba-suiker te
koopen dan Java’s, waarvan het vervoer zooveel grootere be-
zwaren medebrengt wegens het toenemende gebrek aan scheeps-
ruimte.

NOTEERINGEN.

Data

1
A,,istera,,;
loopende
,naand
Loudon
New York
96′
Totes
–
White
Groot.,
1

(sonder
certificaat)
Cubes
No. 1
v
Jaa
fob.
–
loted
Centrif,,g.

3

Mrt.1916.. ..
f
30
4216
19
25/-
5,20 â5,26
26Febr.1916….
30
40/6
19/6
24/4’/,4,89â5,08
3

Mrt. 1915.. ..
161/,,
31/-
–
28/6
4,58 â 4,64
3

Mrt.1914….
11
5
/1,
17/9
– –
3,40

RUBBER.’

De markt was in de afgeloopen week, over het algemeen genomen, kalm. Hoewel de prijzen in het eerst tot 3/9 voor
loco’ opliepen, vertoonde zich spoedig een neiging tot’ dalen,
hoofdzakelijk door de afwachtende houding van de handelaars,
aangezien de nieuwe koop-orders van Amerika nog uitbleven.
De noteering van Vrijdag was 3/7112 voor loco, ‘doch den

laatsten dag liep de markt weder iets op door het bericht, dat
het s.s. ,,Antilochus”, hetwelk een groote lading rubber aan
boord heeft, door duikbooten achtervolgd de haven van Durban
is moeten binnenvluchten, waardoor weder vertraging ontstaan
zal in de geregelde aanvoeren. ‘De week sluit op de volgende noteeringen:
IC
Flevea Crepe:
loco tot Juni

318

einde vorige week 3/8
‘1,
Juli-December

3/5:3/
4

,,

,,

,,

3/6

Ribbed’smoked Sheets 1 d. minder

1 d. minder

‘ Hard cure fine Para 3/2
‘Is

einde vorige week 3/2
‘I

KOFFIE.

u'(Uit het Maandberigt der Firma G. Duuring & Zoon.)
De markt steeg .zoodanig dat vrije koffij, met name Java,
duirder
isy
dan sedert het begin der vorige eeuw. N.O.T.
koffijs bewogen zich op een minder hoog peil. Deze buiten-
sprige rijzing, gepaard aan’ sterk afnemende voorraden welke
niet voldoende kunnen worden aangevuld, geeft aanleiding
dat in ons land vermoedelijk dezer dagen een ,uitvoerverbod
zal worden uitgevaardigd. Veel onderscheid maakt zulks echter
niet, daar waar partijen aan de N.O.T. geconsigneerd toch
alreeds niet mogten worden uitgevoerd.
De markt verkeerde deze maand in levendige stemming,
zonder dat bij gebfek aan voorraad de omzet van veel om-
vang kon zijn.
De omzettingen uit de eerste handwaren weder zeer aan-
zienlijk, meest Java Robusta, welke thans bijna 30
cl,.
hooger
noteert met 85 â 88.
di..
goed ordinair Java met 90 â 92
cts,
daarentegen N.O.T. Santos disponibel slechts 5 â 7 e/s, duurder
niet circa 52
ds.
‘: –
De aanvoeren waren, zooals wij deden voorzien, aanmerkelijk
kleiner en zullen dat ook blijven. Van Santos werden in-
gevoerd 63,600 Balen en afgeleverd 96,700 Balen, waardoor
onze voorraad van deze soort verder van 103,200 Balen op
70,100 Balen verminderde.
Door de Nederlandsche Overzee Trustmaatschappij werd
toestemming verleend om gedurende de maand Maart te ver-
schepen 60,000 Balen uit Brazilië, 17,500 Balen van Venezuela
en Haiti, 10,000 Balen van Centraal-Amerika en 5000 Balen
van Afrika.

Zichtbare voorraad op 29 Februari, in duizenden balen.

1916 1915 1914 1913 1912

Voorraad in ‘Europa . . 3,379

4,346 ‘. 7,814. 6,875

6,958
Brazilië ..

728

1,209

552

426

299
Stoornend Oost-Indië.

135

61

24

39

10
n. Europa lVer. Staten ‘

8

29

30

32

45

4,250

5,645

8,420

7,372

7,312

Voorraad Ver. Staten.. 1,900

1,719

1,682

2,353

2,459
StoomendJBrazilië ..

495

412

628

303

250
nr. Ver. St. 1Oost-Indië.

3

12

10

39

26

6,648

7,788 10,740 10,067 10,047

438

408

372

206

373

2,176

1,809

1,626

1,650

2,140

48

26

64

57

29

9,310 10,031 12,802 11,980 12,589
9,986 10,128 13,276 12,690 13,167

1915 1914 1913 1912 1911

7,538 11,289 10,275 10,965 11,085

Noteeringen en voorraden.

Rio

1

San tos
Data
Wisselkoers

Voorraad
rï.;
Voorraad
Prijs

4 Mrt. 1916
447.000
6000
2.214.000
6500
11
27
182
26 Febr. 1916
424.000
6050
2.394.000
6400
11″/,,
4 Mrt. 1915
405.000
4300
1.815.000
4900
12
1
‘/,,
24 Juli

1914
353.000
4900
889.000 5700
16

Ontvangsten.

Rio

1

Santos Data

–

Afgeloopen
I
Sedert

Afgeloo pen

Sedert
week

1 Juli

week

1 Juli

4 Mrt. 1916 ..

50.000

2.751.000 122.000 10.282.000
‘4 Mrt. 1915 ..

68.000 12.182.000
1
135.000
1
8.093.000

Voorraad in Rio
.Santos
Bahia

Totaal……

Op 31 Januari . . . . . – .

Op 1 Juli ……….

144

.

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

8 Maart 1916

•
VETTEN. EN OLIËN.

0 lé o – Ma r ga r in e vast. Op aflading van Noord-Amerika
werd mooie 2e kwaliteit ad f
76.— en zeer -goede 3e soort

ad
f
71.— gedaan, franco-wal-Rotterdam inclusief molest, doh

exclusief capture.
Premie r – J u s. Flinke posten Zuid-Amerikaansch werden
verhandeld op aflading tot stijgende prijzen, en wel:
le kwaliteit……….ad
f
72.— en /73.-

2e

,……. . …. ,, ,, 69.— ,, ,, 70.—

s–

3e

…………,, ,, 67.— ,, ,, 88.-
alles franco-wal-Rotterdam inclusief alle risico’s.

– t

Men offreert op deze condities 500 trcs fac ,,A” Maart/April-

Aflading ad
f
75.-
14

Neutrallard werd ad / 77’/2 en Imitatie-Ne1r
t r alla r d ad
f
71,— gedaan, prompte aflading van Noord-
Amerika, franco wal Rotterdam
mcl.
molest, cxci. capture.
Kat o e n z a a d -011e, zeer vast. Groote posten ,,Butteroil”/
werden verkocht ad $ 25.80′ en $ 25.90 per 100 K.G. cos
freight Rotterdam, dus exclusief alle vérzekeringen, betaling
in New-York tegen cognossement.
Voor loco werd aanvat)kelijk / 70.— en later zelfs
f
72.-s
0

betaald.

.
Amerika was voor ruwe olie zeer -vast met vele punten
hoogere officieele noteeringen; geraffineerde olie zoowel
vd

latere als directe levering eveneens vast; de speculatie schijnt
aan deze hausse niet vreemd te zijn.
Londen en Huli kalm zonder zaken met afbrokkelende prijz.
Talk. Op de in de afgeloopen week te Rotterdam gehouden
veiling van een partij- inlandsch Lbattoirvet werden zeer hooge
prijzen besteed en kwam de vaste stemming
–
der Hollandsche

talkmarkt tot uitdrukking. Australische talk is loco niet meer
te krijgen, terwijl de vraag naar dit artikel toch levendig i:
Londen bericht een kalme markt: ji. Woensdag werdeb
in de veiling aldaar 829 vaten aangeboden en 319 vatefl
verkocht. Prijzen .bleven onveranderd doch na veiling waren
houders wel geneigd, lager af te geven.
De opgeslagen voorraad in Londen verminderde gedurende
de maand Februari met 203 vaten, terwijl de bruto wicht van
den voorraad te Londen wordt geschat op 4,506 Tons. .

1916

1915 – 1914 –

Voorraad te Londen op 29 Febr. 12,245 10,665 14,421 vin.
Aangekomen te Londen in Febr. 4,055

6,366

8,285 vtI.

Afgeleverd te Londen in Febr. 4,258

3,917

7,007 vtn.

Pal mol ie: Import in Liverpool in de vorige week 422 vt:
de vraag voor het – artikel is niet zeer levendig, maar matigé
zaken worden gemeld tot vrijwel onveranderde prijzen; offerten
zijn in de markt voor locopartij, spoedig verwachten en
Maart/April levering. Aangekomen te Liverpool, doch nog niet
gelost 3,069 vaten.
– Soya Boonenolie: Engeland bericht een kalme doçh
prijshoudende markt met weinig interesse van de zijde der

consumenten. .
C o c osol ie lusteloos: de vraag van de toiletzeepindustrie
blijft voortduren, maar zaken zijn vooralsnog uitgesloten.
Ricinusolie zeer vast zonder noteeringen; Olijfolie te
Liverpool vast, terwijl de offerten der vorige week gehand-

haafd blevet. –
-L ii nol ie over de geheele week vast. Ook de primo te
Amsterdam sloot hooger. Er bestaat een flinke vraag, vooral
van de zijde der hardigsfabrieken. –
R a a poli e: Aanvankelijk wat hooger, echter sluit de markt
de afgeloopen week lager zonder koopers.

–

-t

COPRA.

De markt verkeerde deze week in kalme stemming en slüit
met kôopers voor Java f. m. s. tot
f
41 ‘/2.
–
Ceylon f. m. s. cif. Londen £ 37.—.— (verkoopers) en cif.
Marseille £ 43.—.— (verkoopers).

NOTEERINGEN.

Java f. m. s. –

–

4 Maart

1916 …………/ 41’/

26 Februari1916 …………,, 41/

–
4 Maart

1915 ………….« 59
4 Maart

1914 …………..

33
1
/s
20-25 Juli 1914……………284

VERKEERS WEZEN.

BEVRACHTINGEN.

4 Maart 1916. De vrachtenmarkt vertoonde in de afgeloopen
week weinig verandering. Alleen kolenvrachten van het Bristol
Kanaal en de Oostkust waren vaster. Naar Rotterdam werd

een enkele lading van Noord-Amerika. tot / 12.50 afgesloten.
Hoogere vrachten zij& niet buitengesloten, tengevolge van het
geringe aanbod van ruimte.

GRAAN.

Data

Petro-
grad
Londen!
R’dam

Odessa
Rotter-
dam

AtI. Kust
I

Ver. Staten
San Lorenzo

Rotter-
B’ietol
Rotter- Enge.
dam
Kanaal
dam
i

land

28 F./4 Mrt. 1916
–
– –
/12.50
16/-
–
140/-

21/26 Febr. 1916
–
–
–
16/-
–
13819

1/6 Maart. 1915
. –
– –
10/
10/9
701-
61/3

2/7

,,

.
1914
–
7/6
1/9 1/9
11/101
11/101
Juli1914
11 d.
713
1/11
‘l
1/111/
4

12/- 12/-

HOUT.

Data

Cronstadt
Golf van Mezico

Holland
Oosth.
Engeland
Holland Engeland

(gezaagd)
(mijn.
(I’itcli
‘ine)
(pitch-
p,ne)
stuiten)

28 F.14 Mrt. 1916
–
–
–
492/6
1
)

21/26

Febr. 1916
.:
–
–
–
485/-‘)

1/8

Maart

1915
–
–
– –
217

,
…… ……
28/- .
7319
78/9
Juli

1914 …….
.-

/
12.—
24/6
75/-
77/6

ERTS.

Bilbao
Cam 11,0-
Grieken-
Poli
Dato
Middles-
genii
Middlcs-
land Middlcs.
Middies-
bro
bru’ bro’
bro’

24/9

.
23/-
– –
2/-
221-
—
–
–
28 F./4 Mrt. 1916 …….

15/-
15/-
– –
21/26

.Febr. 1916 …….
1/6

Maart

1915 …….
4/-
4/6
–
9/-
2/7

,,

1914 …….
Juli 1914
4/3
5/4’/2
519
8/6

KOLEN.
Cardifi

1
Oostk. Engeland

Data

La

Rotte?-
1
Cron
deaux Genua Said Rivier
1 Bor-

Port

Plato
1
ja,,,

.etadt

28 F.14 M.1916
fr.53.—
8218
–
501-
/
6.—
–

21128Febr.1916
51.—
;

77/6
80/-
–
– –
–
118 Maart 1915
., .20.50.
32/9
32/6
3113
,, 6.—
–

2/7

,,

1914
,,

5.25
619
7.3
1411
1/,

-3/3
–

Jili

1914
,,

7.—
71-
7/3
1416
-3!2
51-

–
DIVERSEN.

–
Boml’ay
Burmali
I
Vladivos-
I
Chili

D
0 0
West West tock
West
Europa Europa
West
Europa
st)
Evit-o/’a
(salpeter)

28 F./4 Mrt. 1916 …..
127’6

21/26

Febr. 1916 ……
135/-
–
–
–
116

Maart

1915 …….
–
80
1
–
–
–
2/7

,,

1914
16/-

..

20/-
–

–
19:-

Juli

1914
1416
16/3
25/-
22/3

1)
Yer zeitscflip.
Graan Petrograd per quarter van 496 lbs. zwaar, Odessa per Unit,
Ver. Stalen per quarter van 480 lbs. zwaar.

—

–
Hout gezaagd en pitchpine per St. Pot. Standard van 165 kub.
VI.,
,nijn.çtulten per vademn van 216 kub.
VI.
Overige noleeringen per ton van 1015 K.G.

RIJNVRACHTEN. –
–

Er is in de afgeloopen week weder eenige ertsaanvoer geweest.
Overigens blijft het uit den aard der zaak uiterst stil in de
haven.
VRACHTEN TE ROTTERDAM.

(in GId. per 2000 K.G.)

Data
Erts nr. Rul,rI,avc,is
Massolel goed.
Boven-
Waterstand
‘/

l
o
stijdl
1/
2
lostijd
riin

28 Febr.-4 Msart 1916
0,30 0,40
–
hoeg

21-26 Febr.

1916
–
– –
–
hoog

–
0,20

–
.0,30
–
g1nstig
1-6

Maart 1915

……
2-7

,,

1914
0,45 0,55 0,95
gunstig

20-24 Juli 1914
0,60
0,70
1,05 –
gunstig