Japanse deflatie verlamt
Aute ur(s ):
Financiële diensten Amsterdam (auteur)
Ve rs che ne n in:
ESB, 85e jaargang, nr. 4280, pagina 915, 10 november 2000 (datum)
Rubrie k :
Statistiek
Tre fw oord(e n):
financiële, markten
Terwijl in vrijwel alle delen van de wereld de inflatie onder opwaartse druk staat, dalen de prijzen in Japan reeds geruime tijd. De
impact van de stijgende olieprijzen wordt blijkbaar ruimschoots gecompenseerd door dalingen van de goederen in overige categorieën.
Een dalende inflatie (disinflatie) werkt doorgaans koopkrachtverbeterend en is daarmee groeistimulerend. Dit wordt evenwel anders
indien disinflatie doorschiet in deflatie. Dit werkt weliswaar eveneens koopkrachtverbeterend, maar als dit zich nestelt in de
verwachtingen werkt het ook uitstel van bestedingen in de hand. Ondanks de lage nominale rente wordt ook lenen minder
aantrekkelijk. In reële termen stijgt de schuld immers. Door het natuurlijke nulpunt van de rente kan de prijsdaling niet eindeloos
gecompenseerd worden met een dalende rente, zodat zelfs sprake kan zijn van een oplopende reële rente. In de afgelopen jaren is dat
ook precies wat er in Japan is gebeurd, ondanks het lang gevoerde ‘zero interest rate’-beleid. In Japan heeft dit geleid tot een
discussie over de aanvaarding van een geldgroeidoelstelling, om zo de inflatieverwachting aan te wakkeren en daarmee bestedingen en
leengedrag van consumenten te stimuleren. Tot dusver heeft de Japanse centrale bank een dergelijk beleid nog niet aanvaard. Het
gevaar voor een deflatoire vicieuze cirkel van dalende bestedingen en meer druk op de prijzen dreigt nog steeds. (zie ook figuur 1 en
figuur 2)
Figuur 1. Inflatie in de Verenigde Staten, Eurozone en Japan
Figuur 2. Reële rente in Japan, kapitaalmarktrente minus inflatie
Copyright © 2000 – 2003 Economisch Statistische Berichten ( www.economie.nl )