ESB Boeken
Boeken
D
Het antwoord daarop blijkt positief,
in elk geval voor de Wimbledon-finale
uit 2008 die werd gewonnen door
Rafael Nadal van Roger Federer. De
winstkansgrafiek van Federer tijdens
die wedstrijd laat zien dat de uitslag
gedurende de eerste vier sets tamelijk
solide werd voorspeld door het model
in het voordeel van Nadal (figuur).
Echter, vanaf het begin van de vijfde en
laatste set blijkt dat de winstkans per
punt steeds in het voordeel van Federer wordt voorspeld totdat uiteindelijk
Auteurs  Franc Klaassen en Jan R. Magnus
de kansen keren weer in het voordeel
Titel  Analyzing Wimbledon.
van Nadal. In het boek wordt vervolThe power of statistics
hoogleraar Internationale economigens een tweede winstkansgrafiek beUitgever  Oxford University Press
sproken die is gebaseerd op gegevens
sche betrekkingen aan de Universiteit
afkomstig van Betfair, een website waar
van Amsterdam, een boek schreven over
Eric melse
de kansberekening op winst van de spetijdens sportwedstrijden kan worden
Senior onderzoeker bij het Centre for Applied
lers tijdens hun tenniswedstrijd: Analygegokt op de uitslag. Magnus en KlaasResearch on Economics & Management
zing Wimbledon.
sen gebruiken de gegevens van Betfair
De ondertitel van het boek is ‘The power
als referentie om de validiteit van hun
of statistics’ en dat is zeker niet pretentieus. De auteurs maken eigen model te toetsen. De trend van Betfair blijkt vrijwel gemeteen duidelijk dat het boek zowel tennis als statistiek als onder- lijk aan hun voorspelling. De verklaring die zij hiervoor geven
werp heeft omdat volgens hen het een noodzakelijk is verbonden is dat kennelijk de ‘markt’ van gokkers en het ‘model’ van de
met het ander. Het boek is ontstaan uit verwondering over het economen uitgaan van min of meer dezelfde aannames en beitennisspel, het commentaar dat tijdens wedstrijden wordt gele- den de winstkansen vrij nauwkeurig kunnen schatten.
verd op de prestatie van de spelers en de daaruit volgende vraag in De belangrijkste modelaanname van Magnus en Klaassen is dat
welke mate wetenschappelijke uitspraken daarover mogelijk zijn. de winstkans bij elk van de vier te behalen punten van een spel
Werkelijk knap coachen de auteurs de lezer vanaf de oorsprong wordt gemodelleerd als een onafhankelijke gelijk verdeelde varivan tennis in 1870 naar de vraag wat statistiek ons kan leren over abele. Anders gezegd, de winstkans is steeds gelijk bij ieder te
de kans dat de ene speler zal winnen van de andere speler. Beter behalen punt voor elke set, game of match. Althans, dat is het
nog, is het mogelijk om aan de hand van een statistisch model de extreem vereenvoudigde uitgangspunt maar stapsgewijs wordt
uitslag van een wedstrijd te voorspellen?
het model aangepast om het effect van de ene na de andere
spelregel of omstandigheid, zoals de ranking van de spelers, te
toetsen. De lezer wordt daarbij bediend met minimaal noodzakelijke formuleringen, voorbeelden en illustraties die de implicaties van elke stap verduidelijken. De schrijvers laten geen
Verloop winstkans per punt Federer tijdens
gelegenheid voorbij gaan om literair aantrekkelijk te schrijven,
Wimbledon-finale 2008
zo wordt Miss Marple opgevoerd om ons te helpen basisbegrippen uit de statistiek te doorgronden. Dit boek is voorbeel100
set 1
set 2
set 3
set 4
set 5
dig in zijn uitleg over begrippen en methoden uit de statistiek
en de economie. Alleen dat is al goede reden om het in huis te
80
halen.
Kans dat Federer punt wint in procenten
e finale van het tenniskampioenschap op Wimbledon
is elk jaar voorpaginanieuws,
zowel die van de dames als die van de
heren. Sinds Richard Krajicek in 1996
als winnaar van de grasmat afstapte, is de
belangstelling voor tennis in Nederland
zeker toegenomen. Vorig jaar trok de finale van Wimbledon tijdens de wedstrijd
bijna 400.000 kijkers op Nederland 2 en
de huldiging van Andy Murray aansluitend 734.000 kijkers. Niet zo vreemd dus
dat twee economen, Jan Magnus, emeritus hoogleraar econometrie aan Universiteit van Tilburg en Franc Klaassen,
60
40
20
0
50
100
150
200
250
Punt in de wedstrijd
352
300
350
400
Iedereen die interesse heeft in tennis of statistiek kan ik dit boek
aanraden. Het boek is doorspekt met anekdotes en historische
verwijzingen waardoor de meer formele uitleg over de modellen
en achterliggende statistiek de ‘sportieve lezer’ niet al te veel zal
hinderen. Integendeel, de kans is naar mijn mening groot dat je
het nodige opsteekt en meer begrip krijgt voor nut en noodzaak
van statistiek, ook in de sport. Juist omdat tennis en zeker Wimbledon, tot de verbeelding spreekt mag wat mij betreft dit boek
op de literatuurlijst komen van elke student statistiek, economie
en econometrie.
Bron: Klaassen en Magnus, 2014
De auteur heeft verklaard dit artikel alleen te publiceren in ESB en niet elders
te publiceren in wat voor medium dan ook. Het is wel toegestaan om het artikel voor eigen gebruik
en voor publicatie op een intranet van de werkgever van de auteur aan te wenden.
Jaargang 99 (4686) 30 mei 2014