De tweede pijler van het pensioenstelsel biedt een inkomensvoorziening na pensionering die gerelateerd is aan het inkomen gedurende het werkzame leven. Een groot deel van de Nederlandse werknemers en zelfstandigen, ongeveer 23 procent oftewel 1,7 miljoen mensen, bouwde in 2020 echter geen tweedepijlerpensioen op.
Werknemers in de financiële dienstverlening, informatie en communicatie, en in overige dienstverlening – bijvoorbeeld reparateurs – hebben een bijna zes keer hogere kans om géén pensioenrechten op te bouwen in de tweede pijler dan werknemers bij de overheid. De figuur laat zien dat slechts drie tot vijf procent van de werknemers in de publieke sectoren (openbaar bestuur, zorg en onderwijs) geen tweedepijlerpensioen opbouwt. De zogeheten ‘witte vlek’ is daar dus klein. In de financiële dienstverlening, informatie en communicatie en de overige dienstverlening, is dat ongeveer 28 procent.
Uit onderzoek van de Nederlandsche Bank blijkt bovendien dat de meeste werkenden zonder pensioenopbouw niet op een andere wijze pensioen opbouwen. De onvolledige dekking van de tweede pijler kan dus tot problemen leiden, zoals een scherpe terugval in inkomen na het bereiken van de pensioenleeftijd.
De lage pensioenopbouw in sommige sectoren heeft onder andere te maken met de beperkte aanwezigheid van brancheorganisaties en vakbonden. Dat geldt bijvoorbeeld voor de ICT, een relatief jonge sector waarin collectieve arbeidsovereenkomsten (cao’s) nauwelijks voorkomen. En soms is er wel een cao, maar bestaat er geen akkoord over een pensioenregeling.
Maar ook in de meer traditionele sectoren, zoals de bouw, is de witte vlek aanzienlijk (tien procent). Werkenden met bepaalde contractvormen hebben soms geen of geen directe aanspraak op pensioenopbouw. Zo gold voor uitzendkrachten tot het begin van 2022 een wachttijd van 26 weken. Ook hadden payrollkrachten niet altijd een pensioenopbouw. Zij hebben een contract met een payrollbedrijf, maar werken bij een ander bedrijf. Sinds begin 2020 hebben de payrollwerknemers recht op dezelfde pensioenregeling als de werknemers in vaste dienst in dezelfde sector.
Auteurs
Categorieën
