Tussen 2011 en 2022 is het aantal huishoudens dat huurtoeslag ontvangt met 26 procent gestegen van 1,16 tot 1,46 miljoen. Een decompositie toont aan dat de helft van deze stijging het gevolg is van demografische factoren. De andere helft is toe te schrijven aan beleid en conjunctuur, waaronder de meer geleidelijke afbouw van huurtoeslag bij een hoger inkomen.
Binnen de demografische factoren speelt bevolkingsgroei de belangrijkste rol (figuur). De Nederlandse bevolking van twintig jaar of ouder is tussen 2011 en 2022 met negen procent gestegen en dit vertaalt zich in een grotere populatie huurtoeslagontvangers.
Het aantal huishoudens in Nederland is iets harder gestegen dan de bevolking, wat leidt tot één procent extra huurtoeslaggebruik. Eenpersoonshuishoudens ontvangen relatief vaker huurtoeslag (26 procent) dan meerpersoonshuishoudens (12 procent), gemeten als gemiddelde over 2011–2022. Het aantal eenpersoonshuishoudens is in deze periode met zeventien procent gestegen, tegenover een toename van vijf procent van meerpersoonshuishoudens.
De andere helft van de toename van het gebruik van huurtoeslag is voornamelijk toe te schrijven aan beleid. In 2020 is het aantal huurtoeslagontvangers aanzienlijk gestegen doordat de ‘harde’ inkomensgrens is afgeschaft. De huurtoeslag wordt voor hogere inkomens nu lineair afgebouwd tot nul. Daardoor heeft een groep huishoudens met een inkomen hoger dan de maximale inkomensgrens ook recht op een (lage) huurtoeslag. Deze beleidswijziging is duidelijk terug te zien in de groei van het aantal huurtoeslagontvangers, wat het kabinet destijds ook verwachtte.
Naast de invloed van beleid is het ook mogelijk dat conjunctuur een rol speelt in de verklaring van de toename. Bij een opgaande conjunctuur zijn er minder huishoudens met een inkomen onder de inkomensgrens en is het gebruik van de huurtoeslag dus lager.
Auteur
Categorieën