■ Wilte Zijlstra (AFM)
Pensioenfondsen die minder geld in kas hebben dan ze voor hun financiële verplichtingen nodig hebben, kunnen besluiten het pensioen te verlagen. Deze verlaging geldt voor iedereen die pensioen ontvangt, opbouwt of heeft opgebouwd. Deelnemers blijken echter een andere perceptie te hebben van wie er geraakt wordt door een verlaging.
Dit blijkt uit een reeks peilingen die sinds 2012 zijn uitgevoerd. De meest recente meting is van oktober 2019, onder een representatieve steekproef van 605 Nederlandse consumenten. De vraag luidde: “Sommige pensioenfondsen verlagen de pensioenen. Welke groepen binnen een pensioenfonds worden volgens u geraakt bij een verlaging?” De respondent kon kiezen uit deelnemers van het pensioenfonds (werknemers), slapers (oud-werknemers die nog niet gepensioneerd zijn) en gepensioneerden. Meerdere antwoorden waren mogelijk.
Het juiste antwoord is: alle drie deze groepen. In eerdere metingen gaf steeds iets minder dan 20 procent dit antwoord, in 2019 antwoordde 22 procent correct. Ook is er de mogelijkheid om “weet ik niet” te antwoorden en bijna een op de vijf deed dat in de meting van eind 2019. De kennis over wie geraakt wordt, lijkt alleen voor gepensioneerden een stijgende lijn te laten zien: van ruim de helft bij eerdere metingen, weet nu bijna twee derde dat pensioenverlagingen gepensioneerden raken (figuur).
Het antwoord dat men geeft lijkt af te hangen van de groep waartoe men zelf behoort. Zo noemt 28 procent van de gepensioneerden dat (ook) actieve werknemers geraakt worden door kortingen, tegenover 48 procent van de niet-gepensioneerden. De termen ‘korting’ en ‘verlaging’ worden beide gebruikt.
In 2016 kreeg de helft van de respondenten de vraag voorgelegd met ‘korting’ en de helft met ‘verlaging’ in de vraagtekst. Dat leverde geen significante verschillen op, maar wel een trend: van respondenten die ‘korting’ in de vraag zagen, noemt 39 procent actieve werknemers als een groep die geraakt wordt. Van de mensen die ‘verlaging’ in de vraag zagen, noemt 48 procent actieve werknemers als een groep die geraakt wordt. Taalgebruik lijkt dus uit te maken voor de perceptie van welke groepen geraakt worden door een verlaging.
Auteur
Categorieën