Jrg. 14, editie 699

22
MEI 199

AUTEURSRECHT VOORBER OUDEN.

EconomischI
~
-#Statistische

Bèri ‘hten

ALGEMEEN
WEEKBLAD VOOR HANDEL; NIJVERHEID, FINANCIËN EN VERKEER

ORGAÂN VOOR
DE MEDEDEELINCEN VAN DE CENTRALE COMMISSIE VOOR DE RIJNVAART

UITGAVE VAN HET INSTITUUT VdOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN

14E JAARGANG’

WOENSDAG
.22 MEI 1929

No. 699

INHOUD.

Blz
DE TWEEDE BIJEENKOMST VAN HET C0IIITÉ CONSUL-
TATIF ËCONOMIQUE TE
GENVE,
6 TOT 11 ME!, door
Mej.
Mr. E.
C.
q,an
Dorp……………………..
476
Nederland en suikerpremies door
A. W. Volz ……
478
De Rijksmiddelen ……………. 479
BUITENLANDSOHE MEDEWERKING:
De indbatriëele ontwikkeling van de Unie der Rus-
sische Sowjetrepublieken door G.
Böse ……..
480
AANTEEKENINGEN:
De Nederlandsche metaalnijverheid in 1928 ……483
Bedrijfawinsten in de Vereenigde Staten in 1928
..
483
Vergadering van de Vereeniging: ,,Instituut voor
Economische Geschriften” ………………..484
Resultaat van de rondvraag van de Intern. Vereen.
voor de Suikerstatistiek door
Dr. G. Mikusch
. .
484
BOEKAANKONDIGINOEN:
Dr. Ir. Th. van der Waerden: Over rationalisatie en
werkloosheid, bespr. door
Prof. Dr.
C. .1..
Verrijn
Stuart
………………………………..
485
1VIAANDOIJFERS:
Giro.kantoor der Gemeente Amsterdam …………485
Posterijen, Telegrafie en Telefonie …………..486
Overzicht der Rijksmiddelen …………………. 486
STATISTIEKEN EN
OVERZICHTEN……………..486
–
494
Geidkoersen.

Bankstaten.

Goederenhandel.
• W!sselkoersen.

Effectenbeurzen.
1
Verkeerswezen.

INSTiTUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN.
Algemeen Secretaris: Prof. Mr.Dr..
0.
M. Verrijn Stuurt.

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN.
COMMISSIE VAN ADVIES:
Prof. Mr. ‘D. van Blom;
J. van Hasselt; Jhr: Mr. L E. van
Lennep; Mr. K. P. van der
Mandele; Prof. Dr.
N. J.
Polak; Mr. Dr. L. F. R. Regout; Dr. E. van lVelderen
Baron Rengers; Prof. Mr. 11. R. Ribbius; Jan Schiltkuis;
Mr.
Q.
J. Terpstra; Prof.
lir. 1″. ‘de Vries.
Gedelegeerd lid: Prof.
Mr.
Dr. 0.. M. Verrijn Stuart. Assistent-Redacteur: H. M. H. A. van der Valk.

Secretariaat: Pieter de Hoochweg 122, Rotterdam.
•

Telefoon Nr. 3000. Postrekening 8408.

Abonne?nentsprijs voor het weekblad franco p. p. in
Nederland f20,—. Buitenland en Koloniën f23,— per
jaar. Losse nummers 50 cents. Leden en donateur8
van he9
Instituut ontvangen het weekblad gratis.

Advertenties
f
0,50 per regel. Plaatsing bij abonnement
volgens tarief. Administratie von abonnementen en adver-
tenties: Nijgh d van Ditmar’s Uitgevers-Maatschappij, Rot-
terdam, Amsterdam, ‘s-Gravenhage. Postchèque- en giro rekening No. 6729.

21
MET
1929.

In den toestand van de geldmarkt kwam nog
steeds
weinig verandering. Aanvankelijk leek het of er iets
meer geld beschikbaar was; maar
de behoefte voor
de
medio
en
de geldvrkag voor cle feestdagen deed
liet aanbod weder direct inkrimpen.’ Particulier dis:
conto was
Dinsdag tot
51%
pOt.’
teruggeloopen en
Oallgeld bleef. voor 51%
pOt. eerder aangeboden. Den
volgenden dag
was
de gelclvraag echter weer veel
groo.ter. Particulier disconto noteerde weder
5/ie
pOt.,
later zelfs moeilijk 5% pOt., •Oallgelcl klom voorbij-
gaand tot
61% pOt.
en ook Prolongatie was weder
hooger en noteerde na
516
pOt. meestal 6 pOt. Gis-
teren opende cle nieuwe week echter wel gemakkelij-
ker; de Oallrente kon zelfs tot
.51% pOt.
terugloopen.

De post binnenlandsche wissels op den wekstaat
van
De Nederlandsche Bank vertoont een teruggang
van
f
21.5 millioen; de beleeningen liepen iet ruim
6 millioen terug.

De post papier op het buitenland geeft opnieuw
een stijging te zien en wel van ruim
fi
15 millioen.
Een kleine daling, en wel van ruim
f
1.5 millioen,
ondergingen de diverse rekeningen onder het actief.

in den metaalvoorraad hadden slechts onbeteeke-
ende wijzigingen plaats, waardoor deze
per
saldo
ruim
f
0.5 millioen toenam door een stijging van den
post zilveren munt. .l)e biljettencirculatie nam met
ruim
f
18 millioen
af.
De rekening-courantsaldi van
het Rijk zoowel als van anderen namen toe, waaç.loor
de post in totaal een stijging van ruim
f
4
‘millioen
te zien geeft. Het beschikbaar metaalsaldo nam• met
ruim
f
6 millioen toe. Het dekkingspercentage be-
draagt ruim 55.

De wisselmarkt was zeer stil;
in
de meeste koer-
sen
kwam
nauwelijks eenige verandering. ‘Alleen
bMarken stonden weder zeer sterk op den voorgrond.
De verschillende maatregelen van cle Rijksbank tot.
credietrestrictie begonnen merkbaar invloed uit te
‘oefeneh en de betere berichten
uit Parijs deden het
,vertrouwen toenemen. Geopend op 58.971%
werd
‘in enkele dagen, vooral in het laatst der week, 59.15
4ereikt en gisteren trad een nieuwe sterke stijging
in en werd 59.24 betaald. Intusschen werd voor
maandgeld in Berlijn door de banken grif 9 pOt. en
meer geboden.

LONDEN, 18 MEJ. 192.9.

De geidmarkt ondervond de gebruikelijke grootere
vraag in
de eerste dagen van deze weelc, welke plaats
maakte voor een ruimer
aanbod van geld op Donder-.
dag en
Vijdag, in hoofdzaak ditmaal voortspruitendc
k
uit een verder bedrag aan dividendgeld per 15 Mei.
De discontornarkt had van de week de keus te doen
tusschen zich laten beheerschen door eenige vraag
naar wissels voor het buitenland, welke vraag ge-
woonlijk een origeëvenaard grooten invloed heeft op
den discontokoers, en een juiste appreciatie van
den
toestand
op de
geidmarkten in het buitenland. In dit
verband moest naast New York ook gelet vorden
op Berlijn. waar de snelle verbetering van den Mark-
lcoeis niet zonder beteekenis was. De Dollarkoers
noteert sedert weken zeer dicht bij
het gouduitvoer-
punt, naderde deze limiet nog meer gedurende de
laatste dagen, zooclat
het
zeer de’ vraag wordt of het
goud, dat Dinsdag
en Woensdag a.s. i.n de markt
komt, voor Londen behouden kan blijven, zelfs al be-
taalt de Bank den hoogeren.prijs, dien zij de laatste
iiaanden in afwijking van vroeger heeft besteed.
De Discontornarkt
koos dan ook de
wijste
partij eu
zette
den prijs gisteren tot
53/je
pOt. op, terwijl de
.chatkistpromessen tot een ,fractie ‘daarboven’ werden’

toegewezen.

t.Bovendien zal de volgende week een vrij groot be-.
drag India Bilis uitgegeven worden, zoodat verwacht
•
iIag worden, dat disconto nog verder zal aantrekken.

476

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

22
Mei 1929

DE TWEEDE BIJEENKOMST VAN HET

COMITÉ CONSULTATIF ÉCONOMIQUE

TE GENÈVE, 6 TOT 11 MEI.

Het zou niet bonen, uitvoerige mededeelingen tel

doen over de besprekingen
01)
deze bijeenkomst ge[
houden. In hoofdzaak zijn zij uit den aard der; zaak

een ietwat verslapt aftreksel van de Ooiiferentie van

1921, gedrenkt iii groote ioedeloosheid.

– Het loont meer, de oorzaken
van
deze moedeloos-

hei.d op te sporen, en te analrseeren, teneinde tel

trachten een perspectief te openen. Deze oorzaken

zijn naar mijn meening niet rer te zoeken. Twee fou-

ten treffen hoe langer hoe meer.

Ten eerst het algeheel ontbreken van het besef,

dat de Volkenbond zich met internationale zaken,

en niet met interne. nationale aangelegenheden bezig

te ho udeh hehf t. Ert dit is eigenlijk weer symptoma-

tisch vdör een tweed ndg meerfundamenteele fout: 1

het ontbreken van voldoende theoretische gedachten
als grondslag voor het optreden.
* *
*

Een uiterlijk kenteeken van de eerste fou t was
reeds de indeeling der stof in 1927 in onderwerjen

rjn handêl, nijverheid en landbouw. Kwam hij al

deze onderwerpen een internationale gedragslij rt ter
sprake?
.Tas
daarbij voldoende stof voor een clerge-

lijke gedragslijn? Dit werd niet eens. ‘overwogen.. De

drie onderwerpen werden zonder meer aan de orde

gesteld. En wat bleek toen? l)at industrie’ en land-

bouw geheel in de verdrukking kwarnen.’Vat zonder
meer voortvloeide uit?het eenvoudige feit, dat de

handel een internationaal onderwerp is; en industrie i

en landbouw dat eerst daar zijn, waar zij liet voor-

werp van handel, van het internationale verkeer, uit-
maken.

Dat de waarlijk internationale gedachte ontbroken
heeft is de geheele fout van den opzet van het Inter-

nationaal Arbeidsbureau geweest. Dit houdt zich
bezig met inmenging,, laten wij maar zeggen, met

schoolmeesteren in vele gevallen, in zuiver nationale
aangelegenheden. Dergelijke aangelegenheden kunnen

wel voorwerp zijn van gezamenlijke bespreking, nooit

van gezamenlijke regeling. Juist op de nationale ver-
schillen, niet op de internationale, eenvormigheid,
berust het wereldverkeer.

Diezelfde fout heeft ook een groote rol gespeeld ter economische conferentie, en speelt ze thans nog in de
voortzetting daarvan:’ Dat heeft den indruk geves-
tigd, dat haar doel ook daarin •hstond,verbetering iii

den internen toestand van nijverheid en landbouw in
verschillende landen an te brengen. Vandaar een
eindelooze reeks klachten, vooral van den btrid bouw,
met aveiechtsche bedoeling.
MT
aar
toch de bespreking van technische verhete-
ringen meer thtiis behoort op een, landbouwcongres
dan op een economische volkenbondsconfërentie,
moest een dergelijke houding noodzakelijk uitloopen
op een. . . . aandringen op protectie, juist het tegen-
deel dus van de bedoelingen, die in het Rapport der
Economische Conferentie van 1927 zijn neergelegd. In
het bijzonder maakte zich daaraan de bekende
Zw:it-

sersche landbouwkundige en protectionist Laiir,
wriens naam een gioote rol heeft gespeeld in het de-
bat Vleeschhouwer/Diepenhorst, schuldig.
Zijn
be

toog had de hoofdstrekking:
,,de prijzen der land-
bouwproducten moeten. . . . omhoog. Een andere uit-
weg bestaat niet.”
Natuurlijk had’ hij het meer in ver-
laging der industrieele rechten kunnen zoeken. Dat
hij dat niet’ deed, was het gevolg van de tweede door
mij gesignaleerde fout: het ontbreken van een alge-

meenen theoretischen grondslag, en daardoor van een allesomvattend.gezichtspunt. Deze fout komt meer ‘in
meer aan den dag, wordt hoe langer hoe hinderlijker.
Men ziet envoudig geen uitweg meer, omdat men
geen overzicht heeft.
Dat komt overal te voorschijn, *aar men het mis-

luken der pogingen tot verlaging de toltarieven

onder de loupe eemt: Het denkbeeld, de tarieveu

overal met ,een bepaald percentage te verlagen, werd
aanstonds verworpen, eis tezeer in strijd met de be-langen der individueele takken van productie.

Toen kwam het denkbeeld ter sprake, enkele groe-‘
pen artikelen uit te zoeken, die voor verlaging het
eerst :in aanmerking zouden kunnen komen. Daarte-

gen deden zich drie bezwaren gevoelen: ieder tarief i

volgens een plan ontworpen, dat een geheel vormt,

volgens de ,,eco’nomische structuur” van het . land.

Men, kan dat niet gedeeltelijk wijzigen. Dan komen
,,eenvoudige” producten liet eerst in aanmerking voor

tariefsverlaging; maar deze zijn in den regel grond-

stof of productiemiddel voor een andere industrie;

en zulk een verlaging zou dus een verlaging van de
rechten op een onoverzienbaar aantal andere produc-

ten meebrengen. En ten slotte is het heel moeilijk in
ccii enkele groep producten de noodige weclerzijdsche

compensatie voor concessies te vinden. –

Op deze bezwaren was het werk der Economische

Commissie tot nu toe gehedi doodgeloopen. –
Wat nu? .l)e denkbeelden, die thas geopperd iver-

den, komen op het volgende neer. Men moest thans

trachten conferenties te houden tusschen verschil-
bende groepen ‘belanghebbenden, om te trachten aldus
tot overeenstemming te komen. Die groepen werden

in ‘verschillende richting gezocht en wel, bij de ver-
schillende ‘ producenteugroepen, industrieelen en

agrariërs en bij de groepen, die op verschillende

wijzé staan in het producti.eproces; prôdueenten en
consumenten.

Dit denkbeeld komt mij voor, bij voorbaat tot mis-
lukking gedoemd te zijn: Men kan wel eens in een

bepaald geval een transactie van belangen tot stand
brengen. Maar een algemeene transactie, loopend
over een onoverzienbaar veld van belangen tussehen
een onoverzienbaar aantal personen, is een hersen-

schim. Zoo is het een hersenschim gebleken, dat arbei-

ders en werkgevers in de arbeidsconferenties tot
eenstemmigheid zouden komen. Er heeft daar een-
voudig een overstemmen van de minderheid door de
meerderheid plaats, die niets oplost. Evenmin nu, als
daar de werkgevers en de werknemers, zullen hier op

cle voorgestelde conferenties de consumenten en de
producenten, de industrieelen en de agrariërs het
ooit eens wcrdn, wanneer zij inderdaad uitgaan van
tegenovergestelde belangen.
Dat zulk een • middel wordt aanbevolen, toont wel
dle radeloosheid aan, waarin men zich bevindt. Op nog
een ander redmiddel is in het Rapport meer gezin-

speeld, dan dat het met zooveel woorden wordt ge-
noemd, te weten, het vormen van tolunies; dus het
territoriaal aanvattéri van het vraagstuk; de verla-
ging van rechten bij een zeker gebied te doen begin-
nen. Het gevaar hiervan wordt dadelijk aangetoond
door sat er volgt: dat men zulk een vorming van een
tolgebied, toch vooral niet moet kleeden in den vorm
van een bedreiging tegen de landen, die er niet bij

aangesloten zijn; niet moet opvatten als een poging
om tot een evenwichtsstelsel tusschen economische
machtseenheden te komen.
Eet springt in het oog, dat de vôrming van zulk

een tolgebied nooit anders door de buitenwereld her
keken wordt; een van de redëen, waarom het denk-
beeld,, dat al bijna dé geheele .negentiende eeuw in
Europa heef,t rondgespookt, dan ook nog nooit tot
uitvoering is gekomen, met de uitzondering van de
Duitsehe tolunie, die in meerdere opzichten een ge-
heel apart geval vormt.

Loucheur’s plotselinge proclamatie der Europee-
sche tolunie behoeft dan ook niet ernstig genomen te

worden:
Zij
is slechts een staaltje van de grenzelooze
oppervlakkigheid van dezen Franschen staatsman,
welke ook aan zijne landgenooten niet öntgaat, ge-
tuige de rede van De Peyerimhoff, een van de beste,
die gehouden is.
De vormilig van dergelijke tolgehieden zou oven-

22 Mei 1929

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

477

gens regelrecht in strijd zijn met de principes der

Economische Conferentie, die onder hare maximes

ook op den voorgrond heeft gesteld: de
gelijke
behan-

deling van alle landen; een principe, dat trouwens
in het pakt van den Volkcnbond reeds is neergelegd.

Ook in een ander opzicht komt men in voortdu-

renden strijd met zichzelf: door de ruime aanvaarding

der meest-begunstigde-natie clausule. Ook bij deze
gelegenheid is men daarop niet teruggekomen. Toch

schijnt langzamerhand een zekere ongerustheid boven

te komen, en niet ten onrechte, dat juist deze clausule

de verlaging dcr tarieven tegenhoudt. Men zal zich

den tegenstand van Frankrijk tegen de onvoorwaarde.-

lijke clausule ter Conferentie van 1927 herinneren;
ook onlangs, tijdens de tariefonderhandelingen tus-
schen Amerika en Frankrijk, speelde zij een groote
rol. In het Rapport van deze conferentie nu wordt
erop gezinspeeld, dat sommige landen ervan terug
worden gehouden, hun rechten te verlagen, omdat

een derde staat, die zelf hooge rechten handhaaft, in

het genot der meestbegunsti gingsclausule, daarvan
profiteert.

Men kan trouwens verder gaan, en constateeren,
dat de meest-begunstiging het steem van ieder ta-

riefstelsel ondergraaft, e.ti dus van nature inconse-
quent is.

Ten slotte stelde men ook vast, dat het denkbeeld

om door i.ndustrieele ententes tot verlaging van rech-
ten te komen, een hersenschim is. Zoo Loucheur hier
geheel het onderspit gedolven heeft, dan is dat niet
in de laatste plaats aan zijn landgenoot, den groot-

industrieel De Peyerimhoff te danken, die ook het
oriuitvoerbare van het denkbeeld om internationale
ententes onder het toezicht van den Volkenbond te
stellen, in het licht stelde. Loucheur was trouwèni in

zijn uiteenzettingen zeer inconsequent. Eenerzijds
ontkende hij, dat een internationale entente nog
eenig belang bij invoerrechten zou hebben: men zou
immers zeker zijn van zijn afzet en prijzen. Ander-
zijds stelde hij de noodzakelijkheid in het licht om dcii consument te beschermen door staatstoezicht.
Waartegen? Zeker toch tegen willekeurige prijsvast-
stelling? Maar wat blijft er dan van de zekerheid op
winst der entente over?

Overziet men het slagveld, dan is er dus niet veel
levends overgebleven, ook weinig, dat nog tot leven
tenig te brengen en op te kweeken is.

Eén troostgrond is er echter: en wel, dat alle be-

zwaren terug te brengen zijn tot de bovengenoemde
fout. Men maakt zich duidelijk, dat er levensvatbare
en niet levensvatbare bedrijven zijn; de laatste moet
men niet in het leven zien te houden. Dit is trouwens
ook reeds in het G-eneefsche rapport gezegd. Daar

sloeg het echter eigenlijk alleen op het verleden, en
wel op het oorlogsverleden, op die industrieën, die
door en van den oorlog geleefd hadden. Die moest
men niet met kunst en vliegwerk in het leven zien te
houden. Men is nu wel een stap verder gegaan door
den regel ook voor de toekomst op te stellen; en voor-
al de Fraiischman Serruys toonde zich ditmaal heel
wat meer ,,vrijhaudeisgezind” dan vorige malen.
Maar één zwak punt was er: waar is de grens
tusschen de levensvatbare en de niet levensvat-
bare bedrijven? Het eenige logische antwoord:
daar, waar men niet zonder steun kan blijven
bestaan, wordt nog lang niet gegeven. Er wordt

nog aangenomen, dat er op zekere, natuurlijk
zeer vaag aangegeven gronden, bedrijven zijn, die
hij de ,,economische structuur” van een land behooren.
En dit is niets anders dan….protectionisme van het
zuiverste water. Zoo stierf het door den voorzitter
in zijn openingsrede gedane voorstel: het nu eens met
de zooevengenoemde onderscheidirg te probeeren, aan zijn eigen vaagheid.
Men zal op den duur wel gaan zoeken naar de
gnins, en dan zal men zien, dat men er niet komeu
zal zonder een wetenschappelijk inzicht in den sa-
menhang der economische verschijnselen. Er is nog

een andere kwaal dezer conferenties, die onver-

biddelijk denzelfdeu weg opwijst. Voortdurend wordt
het besef uitgesproken van den samenhang tusschen

arbeidsbelangen en bedrijfshelangen. Een feit, dat den

grondslag uitmaakt der geheele economische weten-
schap, waarmede echter mannen van de praktijk uit

den aard der zaak niet goed weg weten; industrieelen zoomin als arbeiders.

Wat den arbeid betreft, geeft dit telkens kleine
puzzles, om niet te zeggen,
wrijvingen,
op te lossen.
Taar
de arbeid zijn eigen, niet bepaald bescheiden

uitvoerend lichaam heeft, behoorde hij, van zijn eigen

standpunt, van deze conferenties zich eigenlijk te

onthouden. Het tegendeel geschiedt. De arbeiders re-

claineeren voortdurend een grooter aandeel aan het
economische werk van den volkenbond. Anderzijds
eischen zij hetzelfde werk op voor het Arbeidsbureau,
en doet het Comité Consultatif dat zijnerzijds ook.
Groote verwarring dus. Met als eenige oorz’tak, het

ontbreken van een wetenschappelijk uitgangspunt,

dat vanzelf de eenheid in liet werk brengt, anderzijds

liet nationale werk van liet internationale kan af-
scheiden. Het is duidelijk, dat men dit uitgangspunt

niet zal machtig worden, wanneér men op dezelfde

wijze doorgaat. Terwijl de Volkenbond een arbeids-
bureau heeft, dat bijna
4
van het Volkenbondsbudget
verslindt, (4 millioen gulden van de 12 millioen,

waarvan het secretariaat er 74 millioen gebruikt) is er niet één wetenschappelijk ecpnomist, in den
engen zin van het woord, aan dat secretariaat ver:

honden, en heeft het groote moeite gekost voor cle
luttele kosten verbonden aan het werk der economi-

sche comité’s een begrooti.ngspost te veroveren. Dus:
geen geld voor het algemeene economische werk en
een som van
4
millioen voor een eenzijdig politiek,
dus niet wetenschappelijk georiënteerd arbeidsbu-
reau,
dat juist door zijn gebrek aan wetenschappe-lijken grondslag zijn eigen plaats niet onderkennen
kan in het raderwerk van den Volkenbond. Het is
belachelijk, dat een belaiigrijk bedrag gebruikt wordt,

opdat buy. de heer Thomas als schoolmeester zal kun-

nen optreden om aan het schooljongetje alias Ne-
derlandsche regeering te vertellen, dat het nogal
braaf is geweest, en verder zijn best moet doen, om
een goede aanteekening te krijgen. Men veigèlijke
even de koloniale ervaring van den Franschman
Thomas, met die van een land als Nederland.

Gaat men op denzelfden voet door, dan heteekent
dat anderzijds, dat economische macht voor gelijk-
beduidend wordt aangenomen met economisch in-
zicht, ivat een ernstige vergissing is, die politiek zeer
gevaarlijk kan worden. Want, van hoe groote betee-
kenis het bedrijfsleven voor den modernen staat ook
is, het mag noch nationaal, noch internationaal waar
worden, dat de industrie het
staatsleven,
beheerscht,
zoomin als het waar mag worden, dat de arbeider het
staatsleven heheerscht. De moeilijke kunst der demo-
cratische regeering bestaat in het vormen van een
onpartijdige instantie boven alle groepen.

Daarvoor is in sterke mate de medewerking der eco-
noniische wetenschap noodig. Zij is in d eerste plaats
noodig, onontbeerlijicer zelfs dan die der belang-
hebbende groepen.Zoo men haar niet een overwegen-
den invloed in de Raadgevende Commissie geeft, is het werk dezer commissie ten doode opgeschreven. Zij toch alleen kan bevredigend alle moeilijkheden,
die gerezen zijn oplossen. De moeilijkheden zoo ttis-

schen nationaliteiten (Polen en Duitschers over in-
voer van kolen en laridbouwartikelen, waarop zelfs
de conventie over de in- en uitvoer’erhoden, het

eenige resultaat tot nu toe, en als zoodanig de trots

van Genève, nog dreigt te stranden); als die tnsschen
industrie en landbouw, welke een (nog scherp bestre-
den) schijnoplossing vonden in het besluit om aan
de Economische Commissie voor te stellen, zich
eene Sub-Commissie van lan dbouvdesku ndigen toe te voegen; en als groep van goederen, waarvoor men
tariefverlaging zou trachten door te voeren, die der

r

478

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

22 Mei 1929

landbouwwerktuigen te kiezen; dit laatste getuigend

van een waarlijk kinderlijke opvatting der economi-

sche interdependentie).

Ten slotte de moeilijkheden tusschen arbeiders en
werkgevers. Op de aansporirig van De Peyerimhoff,

zich niet als werkgevers en -werknemers tegenover de
vraagstukken te stellen, maar objectief, antwoordde

Jouhaux: ,,Hoe kunnen wij dat? Wij, vertegenwoordi-
gers van .arbeiders en w’erkgevers? Wij kunnen toch

nit uit onze huid kruipen?”
‘Beiden ‘hadden gelijk. Daaruit blijkt, dat er, iets

faalt aan
‘
dé organisatie derComrnissie.
Met de toevoeging der landhouwdeskundigen heeft

men o.i. het paard van Troje, een volkomen oneven-

wichtige werkwijze, binnengehaald. . Verreweg de
beste samenstelling der Raadgevende Commissie zou

zijn, haar te laten bestaan, – onder leiding van poli-
tidi van internatibnale beteekenis als Colijn -, uit

‘economisten van gelijken rang, bijgestaan door
des-

/cundigen
uit alle kringen en categorieën der pro-

ductie. De hoofdrol moet echter worden gespeeld
door economisten, d.w.z. onpartijdige, niet belangheb-
bende, universeele
ddskundi gen.
Bij deze hervorming past eene andere, die echter

psychologisch even bezwaarlijk is als zij logisch aan-

gewezen is: het omzeften van het Arbeidsbureau in

een algemeen economisch bureau onder wetenschap-
pelijke leiding. Daarmede had de Commissie de outil-
lage, die haar nu ten onrechte ontbreekt, en die even-

zeer in het belang der arbeiders is als in dat van

welke andere categorie der samenleving dan ook. Er

zal echternog wel wat water door het meer van
Génève gaan, voor het zôover is; komen echter

moet het. *
Bij onze denkbeelden sluit zich geheel een voorstel

aan, dat Serruys bij het scheiden van de markt deed,’
te weten; de indeeling der stof in onderverpen van
industrie, Iiaiidel en landbouw te doen vervallen.

Waar S
e
rru?s de meening uitsprak, dat deze indee-

ling in den aanvang wel juist was geweëst, maar

thans niet meer deugde, zijn wij van nieening, dat zij

nimmer gedeugd heeft.
De juiste indeelingkwam als vanzelf te ,’oorschijn

uit de rede van den oorzitter van het Economisch
,Comité, Trendelenburg, toen hij uiteenzette, dat wij
te doen hadden met de belemmeringen, aan de drie

zijden van het internationaal economisch verkeer in
denweg gele’gd,’ te weten, aah het goederen-, het per
sonen- eii het kapitaalverkeer. – Deze twee hervormingen, het geven van den hoof d-
invloed aan economisten en een indeeling volgens
Trendelenburgs gedachtengang, waarbij
–
dan nog een

derde gevoegd moet worden, die te’ens door Serruys
J.

aangeraden werd, betreffende de formeele werkwijze
der Commissie,-zijn o.i. nôodig, wiler van het werk

der Commissie iets terecht komen. Merkwaardig ge-
noeg; heéft de Economische Commissie voor de be-
antwoording der vraag, velke economische tendenties
gevaar voor den vredé opleveren, volgèns de mede-

deeling van haren voorzitter,
geleerden
geraadpleegd.

Nu is dit feitelijk het geheele probleem, zoo mérkte
Trendelenburg zeer juist op, dat aan de economische
conferentie ter oplossing was gegeven. Met het oog

op de consolidatie van den vrede werd zij bijeengeroe
–
pen. De Economische Commissie toonde derhalve zeer

goed in te zien, op welke categorie van persoonlijk-
heden een beroep moet worden gedaan wil men tot

e,en oplossing komen. Zij moge er naar handelen, in
hare raadsiagen aan den Raad van den Vikenbond,

meer dan tot dusver.
Met nog zoo uitvoerige berichten over kolen en
suiker,’ industrie en landbouw, of rationalisatie, komen
wij er niet. ‘Het gaat om -het gecompliceerde rader-
werk van het economisch leven. Dat kan alleen het
geôefend oog van- den econömist volgen. ‘Wij doen hij
niemand onder in appreci.atie voor’ de ;,princes de
l’industrie”. Maar ook–voor hen geldt het: schoen-

maker, blijf
bij
uw leest.

-‘

– –

Wat overigens de debatten en het rapport betreft,

daarover nog slechts een enkele opmerkiflg. Meer clan

eens bleek, hoe groot gewicht men hecht aan den
uitslag der Engeliche verkiezingen. Ieder wenscht
namelijk, dat cle
ander
het goede voorbeeld zal geven
en zonder twijfel zou men uit een conservatie’e over-

winning in Groot-Brittannië het recht putten, nu

zelf ook door te gaan op den weg der protectie.

Wederom bleek, dat het juist de staten zijn, waar
reeds hooge tarieven gelden, die er nog, steeds een

schepje, opdoen, yolgens het her,haaldelijj – van, vrij-

handelszij,de opgemerkte verschijsel, dt in – ‘zake

tarieven, l’appétit vie,nt en mangeant.

Maar één bemoedigende verklaring hebben wij per-
soonlijk uit de stukken opgedoken en dat is deze,

dat het gevicar afnemend zou zijn, dat staten oorlogs-

industrieën beschérmen. Moge zij waarheid bevatten-

Als steeds beherschte de Oostenrijker Schüller,
leerling van Carl Menger, het debat geheel, evenals
Layton gedaan zou hebben, wanneer hij, becheiden

figuur als de eminente redacteur van ,,The Econo-
mist” is, er zich niet toe bepaald had, zich achter de

schermen met het redactiewerk bezig te houden.
Het is niet zoo ërg, zeide Schüller, dat er nu ver-

warring is, wanneer wij die maar weten te verdrij-

ven.
,,Nous travaillons pour gagner une doctrine.”

Dit is de waarheid in a nutshell.

E. C. VAN DORP.

NEDERLAND EN SUIKERPREMIES.

De heer A. W. Volz te ‘s-Gravenhage schrijft ons:

In de Tweede Kamer werd onlangs door een van

de leden een wetsvoorstel ingediend en-met een meer-
derheid van slechts 4 stemmen aangenomen. – In de
dagbladen spreekt men van het ,,Suikerwetje”, welke
benaming misleidend is, daai- men uit deze verklei-

nende
omschrijving
zoude kunnen afleiden, dat het

hier eene geheel onbeduidende wet geldt. Dit is ech-

ter allerminst het geval. Het wetsvoorstel, dat nu
spoedig in de Eerste Kamer behandeld zal worden,
is ni. – van vérstrekkende beteekenis, zoowel in finan-
cieel als ook in moreel opzicht.
Financieel komt het voorstel hierop neer, dat aaii

de in Nederland geproduceerde bietsuiker van Re

geeringswege eene premie betaald wordt van
f
1.50
per 100 KG., zoolang de doorsneeprjs van het jaar

voör geraffineerde suiker in’ Nederland
f
15.50 per
100 KG. of lager is. Ligt de prijs boven
f
15.50, maar

beneden
f
11, ‘dan wordt het verschil tusschen ‘/’ 17
en den marktprijs uitgekeerd, ‘terwijl bij
f
17 of hoo-

ger niets meer betaald wordt. Op het oogenblik is
de marktwaarde in Holland ongeveeff 12 ën zoude
dus op deze basis en zelfs nog na een stijging van

f
3.50 per 100 KO. of 30 pCt.,
f
1.50 door den Staat

verschuldigd zijn. ‘Hoe belangrijk het daarmede gë-
moeide bedrag ook is, zon beteekent het op de tegen-

voordige lage
prijzen
eene zeer geringe hulp voor
de suikerproducenten. Is echter eenmaal het systeem
van suikerjiremies ingevoerd, dan zullen de eischen
van producenten steeds grooter en dringender war-
‘den, evenals dit in andere Europeesche productielan-
den zich voorgedaan heeft – en zal het kunstmatig
instandhouden der industrie den Staat heël veel
‘geld’ kosten.
De aan eene dergelijke wet verbonden moreele Le-
zwaren zijn, dat andere belangen geschaad worden.

‘In de eerste plaats ‘zoudé het groote en eenmaal bloei-
ënde raffinadeursbedrijf der Centrale Suikermaat-
sehappij, dat verleden jaar reeds een zwaren tegen-
slag’ ondervönden heeft ten gevolge van het verhoo-

gen der invoeirechten op geraffineerde suiker in
Engeland, ‘opnieuw zeer getroffen worden, en ver-

der zoude de suikercultuur in de Nederlandsche kom-
niën benadeeld worden; Een en ander’ werd met klem
uitgedrukt in een onlangs door de Amsterdamsche
Kamer’ van Koophandel aan de Eerste Kamer gezon-

len adres. ‘ ‘ –

22 Mei 1929

ËCÖNOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

479

Ook mag even herinnerd worden aan het feit, dat

dit premiestelsel ingevoerd zoude wôrden, terwijl te-

gelijkertijci in Genève de afgevaardigden van de ver-schillende suikerproduceerende landen .bijelkaar zijn
om maatregelen te herarnen tegen de ‘bestaande over-
l)rOdi.ictie van suiker, die haar oorzaak vindt in liet kunstmatig door groote Regeeringssubsidies en pro-

tectionistische niaatreelen in het leven hôuden van
cciie niet rendeerende bietsuikerindustrie in de

meeste landen van Europa.
Tot dus4r’ hef t Nederland zich vrij weten’
1
te

houden var/ het ongézonde’ premiestlsel, dait aan an-
dere landen schatteh geld kost. Het is t hopen, .:lat
de Eerste Kamer een open oog zal hebben voor de

bezwaren, uiteengezet in het adres van de Amster-
damsche Kamer van Koophandel en van atidere voor-
aanstaande lichamen in Nederland, en liet met eene
luttele meerderheid door de Tweede Kamer aange-
nomen z.g. ,,Suikerwetje”, dat toch van zoo groote

beteekenis is en verstrekkende gevolgen kan hebben,

zal verwerpen.

DE RIJKSMIDDELEN.

In – dit nummer treft men aan het gebruikelijke
overzicht van cle opbrengst der Rijksmiddelen over
cle maand April 1920, afzonderlijk en vereenigd met
die der vorige maanden van 1929 in vergelijking ge-

bracht met de raming van dat jaar en cle opbrengst
over dezelfde tijdvakken van 1928.

De gewond middelen brachten in de afgeloopen

maand
f
40.127.100 op tegen
f
42.415.800 in April

1928 en vertoonen mitsdien een achteruitgang van

f
2.288.100. Daarentegen overtrof de opbrengst in
de afgeloopen maand 1112 der raming met een bedrag

van
f
865.600.

De totaal-opbrengst over de eerste vier maanden

van dit jaar bedroeg
f
161.269.500, d.i.
f
654.300

minder dan in lietelf de tijdvak van het vorige jaar.
De raming werd evenwel in bedoelde periode over-

schreden en ivel met
f
4.221.200.

In vergelijking met de overeenkomstige maand
van liet vorige jaar vertoonden de grondbelasting, de
personeele belasting, de’ vermogensbelasting, de divi-
clend- en tantièmebeïasting, de rechten op den invoer,
het statistiekreëht, de geslacht-, de wijn-, de bier- en de tabakaccijns, de rechten en boeten van registratie
eft de loodsgelden eêu hooger opbrengstcijfer. Daar-
entegen brachten minder op de inkomstenbelasting,
de zout-, de gedistilleerd- en de suikeraccijns, de be-
lasting op gouden en zilveren werken, de rechten en
boeten ‘van zegel, de rechten en: boeten van successie,
ian overgang bij overlijden en van schenking en de
dorneinen. Eene vergelijking der cijfers doet zien,
dt de vermindering in opbrengst grootendeels aan
het trager vloeien der succssiebe1asting is toe te
schrijven. Ook de’ inkomstenbelasting en de gedistil-
leerdaccijns liepen vrij belangrijk in opbrengst terug,
doch dit decres werd -gedeeltelijk door een stijging in
opbrengst van de registratierechten gecompenseerd. in tegenstelling met’de vorige maand gaf de grond-
belasting een
stijging
in opbrngst, zij het tot het
niet belangrijke bedrag van
f
18.900. Door de lagere
ontvangsten, die deze belasting in de beide vorige
maanden van dit jaar opleverde, als gevolg van eene
kleine vertraging in de aanslagsregeling van het
dienstjaar 1929, bleef de opbrengst over het tijdvak
Januari t.m. April
f
207.100 beneden die van de-
zelfde maanden van 1928. Ook de raming werd piet
bereikt; dé opbrengst bedroeg
f
921.200 minder. ‘Ver-
inôedelijk zal de verkregen achterstand wl spoedig
zijn ingehaald.
De personeele l)elasting leverde ditmaal, in tegen-
stelling met de vorige maand, een surplus boven de
inkomst van April 1928. ‘Het voordeelig vêrschil be-
liep
f
246.300. Dat in de afgeloopen maand slechts
het geringe’ bedrag van
f
267.300 viel te boeken, is
toe tê schrijven aan de omstandigheid, dat in de

maand April de einduitkeering van de- provinciale en

gemeent&-opcenten betreffende den vorigen’ dienst

pleegt plaats te hebben. Overtrof in vroegere jaren
deze uitkeering steeds de opbrengst, de beide laatste
jaren bleef nog een klein bedrag over, dat ten bate

der middelen kon worden geboekt. Ditmaal schijnt de

einduitkeering iets lager te zijn geweest dan het
vorige jaar als gevolg van den gunstigen stand der

invordering. Gerekend over vier maânden- kwam, in

1929
f
119.400 minder in dan in ‘het vorige jaar. Ook

bij de raming bleef de’ opbrengst in dat,Ltijdvak Iten

achter (opbrengst
f
2.846.800 minder). Dit is echter

geheel normaal, daar de personeele belasting voor het

grootste del in het midden des jaars binnenkomt.

De inkomstenbelasting bracht in de afgeloopen
maand
f
1.401.000 minder op dan in April 1928. i)eze

daling irindt haar grond in de verlaging van het
tarief hij de wet van 15 Maart 1928 (Stiiatsblad No.
62), welke eerst met ingang van 1 Mei van dat jaar
in werking trad. Daar de inkomstenbelasting in het

2e kwartaal van het jaar doorgaans ruim vloeit, is
liet begrijpelijk, dat de raming niet meer dan
f
314

millioen werd overschreden. Vergelijkt men de. ont-
vangsten over de eersté vier maanden van 1928 en
1929, dan blijkt, dat de bedragen als volgt over de
verschillende dienstjaren kunnen worden onderver-
deeld:
Jan. t/m. Apr. 1928

Jan. t/m.Apr. 1929

1925126.
. .

f

455.900

1926/27….

,,
2.348.600

f

197.700

1927128….

34.594 900

,,
1.233.900.

1928129….

–

,,
30.991.900

Totaal.

f
37.399.400

f 32
423.500

De vergelijking valt in elk opzicht in liet nadeel
van 1929 uit. Niet alleen het loopende belastingjaar,
doch ook de oude dienstjaren leverden minder voor de schatkist- op, zoodat in totaal f4.916.000 minder
binnenkwam. Daarentegen werd de raming. in de
eerste vier maanden van dit jaar met
f
5.756.100
overtroffen, doch dit is, gelijk reeds werd opgemerkt, een gewoon verschijnsel, daar de inkomstenbelasting in liet tijdvak Januari. t.m. Mei voor het grootste deel
wordt ontvangen. –
‘De vermogenshelasting bleef zich in stijgende lijn
bewegen en gaf ditmaal f222.200 méér te boeken; de
stijging staat in verband met de hoogere kohierbe-
dragen van het dienstjaar 1.92811929. Ook de raming
iverd overschreden (met ruim
f
590.000). Gerelcend
over vier maanden leverde 1929
f
601.500 meer op
dan het vorige jaar, terwijl- een derde der raming
met een bedrag- van f 804.500 werd overschreden.
De dividend]- en tantièmebelasting liep opnieuw in
opbrengst vooruit, ditmaal met
f
150.200, waardoor
het in de eerste vier maanden ingekomen opbrengst-

cijfer f1.601.000 steeg boven dat van hetzelfde tijd-
vak-van 1928. -Daarentegen werd de raming in dien
tijd niet bereikt (nadeelig verschil f1.831.100).
Zou-
als reeds in het vorige, overzicht w’erd opgemerkt,
valt bij de dividend- en tantièmehelasting eene vroe-

gere ‘ontvangst waar te nemen, waardoor de gunstige
maanden van deze op onregelmatige wijze ‘binnenko-
mende belasting naar- het ,begin van het jaar ver-

schuivén. Vandaar de ruimere ontvangsten in de
afgeloopen maanden. Eerst over eenigen tijd kan blij-
ken, of de stijging in opbrengst van blijvenden aard
is geweest.

De rechten op den invoer gaven, weer een stijgiiig
in opbrengst te zien (van
f
538.300), evenals het statis-
tiekrecht,’ dat
f
49.200 méér opleverde. Beide midde-
len gaven oolc meer dan 1112 der raming. Bij verge-
lijking van de opbrengsten over de eerste vier maan-
den blijken de invoerrechten
f
225.100 meer, doch het
statistiekrecht
f
4.500 minder te hebbén opgebracht.
Ten aanzien van de raming. valt eenzelfde verhou-
di.ng
waar te nemen; de .invoerrehten ‘ gaven

f
1.160.000 boven 113 van het geraamde opbrengst-
cijfer, terwijl liet statistiekrecht daarbij
f
21.300 ten achter bleef.

480
•
•

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

22 Mei 1929

De accijnzen vertoonden een onderling verschil-

lend beeld. De zoutaccijns wees een daling aan van

f 39.800, waarvan cle oorzaak niet geheel zeker is;

wellicht is de invoer van gemalen mijnzout toege-.

nornen en heeft dit de ontvangst uit dit middel on-gunstig beïnvloed. Bleef de zoutaccijns zich dus in

dalende
lijn
bewegen, dit was niet liet geval met den

geslachtaccijus, welke bijzonder ruim vloeide en

f
133.800 meer in de
schatliist
bracht, In totaal kwam

n’de afgeloopen maand f1.042.500 binnen, een ont-

vangst, die slechts in de maand October 1928 werd

overtroffen, en waarin verm6edelijk het meerder ver-

bruik van rundvieesch tot uitdrukking komt. De

wijnaccijns leverde vrijwel evenveel op als in de
maand April van liet vorige jaar (ruim
f
700 m66r).

De gedistilleerdaccijns vertoonde een decres van

f1.058.800, een teruggaig, die niet behoeft te ver-
wonderen, indien nien in aanmerking neemt, dat niet

alleen de bij de wet van 7 Februari 1929 (Staatsblad

No. 37) tot stand gebrachte verlaging van het tarief
met 1 Maart jl. in werking is getreden, doch dat. deze

tariefsverlaging bovendien gepaard ging met terug-

gave van
accijns
over den nog aanwezigen voorraad

gedistilleerd. Dit neemt intusschen niet weg, dat
een maandontvangst van ruim f 24. millioen, bijna

f 1.250.000, beneden 1112 der raming, wel zeer aan

den lagen kant is. De bieraccijns gaf ditmaal een
flink áecres (van f 326.400), en leverde zoodoende

f 1.309.600 voor de schatkist op, een voor dezen tijd

van het jaar hooge opbrengst. De lagere ontvangsten
der beide voorgaande maanden werden door deze stij-

ging ruimschoots gecompenseerd; gerekend over vier
maanden kwam tot dusver f 401.300 mér binnen
dan iii de geljknadiige maanden van het vorige jaar.

Na de enorme stijging, die de suikeraccijns in de
maand Maart 1929 te zien gaf, was het te verwachten,
dat de maand April van dit jaar minder gunstig zou
uitvallen. De inkomst uit dit middel daalde dan ook

met
f
963.1.00 en leverde daardoor f 2.660.100 op.

Sedert Mei 1924 werd zulk een lage opbrengst niet
geboekt. Vergeleken met 1112 der raming beliep de
teruggang f 1.281.600, waarbij bovendien moet wor-

den bedacht, dat de maand April
vijf
verschijn dagen

van den krediettermijn telde. Vermoedelijk zal de
achterstand echter wel in de volgende maanden wor-

den ingehaald. Eindiijk trekt nog de tabakaccijns

de aandacht, welke een surplus van f 372.300 ople-
verde boven de ontvangst van April 1928, waarschijn-
lijk te danken aan de verbeterde contrôlemaatregelen.

Een vergelijking van de opbrengst der accijnzen
over de eerste vier maanden van 1928 en 1929 en van

de rarning, leidt tot het volgende resultaat:

Opbrengst

Opbrengst

Raming

4 m. 1928

4 m. 1929

4 m. 1929
Zout …….
f

689.900

f

616.700

f

666.700

Geslacht…. ,,
3.430.400

,,
3.699.400

,,
3.666;700
Wijn ……,,

720.100

,,

717.800

883.300

Gedistilleerd ,,
14.064.500

,,
11.262.800

,,
15.000.000

Bier …….
,
3.840.200

4.241.800

,,
4.666.700

Suiker …. ,,
15.692.000

,,
14.981.500

,,
15.766.700

Tabak ‘… .’,,
7.690.100

,,
8.546.400

,,
7.833.300

De belasting o gouden en zilveren werken gaf.
€1 itmaal een mindere bate van f 200, waarbij ech-

ter 1112 der raming met bijna
f
6.000 werd overschre-

den. In totaitl kwam tot dusver.f 12.500 minder bin-
nen dan in het vorige jaar, doch
f
200 meer dan 113

der raming.
De rechten en boeten van zegel vertoonden eeii
lager opbrengstcijfer van f 316.600, hetgeen voor het

grootste deel aan een trager vloeien der beursbelas-
ting was te wijten, welke een bedrag van f 183.600
in opbrengst terugliep. Gerekend over vier maanden
werd in het loopende jaar f 169.400 minder geïnd

dan in het voorafgaande; daarentegen werd de
raming in dat tijdvak met
f
725.300 overtroffen. De
registratierechten brachten in de afgeloopén maand
f 3.625.800 o, een voor dit middel zeer hoog bedrag,
dat slechts zelden werd bereikt. In de maand April

van het vorige jaar kwam f 1.588.300 minder binnen.

De zeer groote aandeelenuitgifte, welke in de afge-
loopen maanden plaats yond, deed haar invloed nog
gevoelen. Dit, blijkt ook uit de cijfers over de eerste
vier maanden van dit jaar, welke f4.900.900 hoven

die van het tijdvak Januari t.m. April 1928 en

f
4.269.400 boven 113 der raming uitkwamen. Er is

evenwel rekening mede te houden, dat de registra-
t,ierechten deels van wisselvalligen aard zijn, en dat

deze gunstige uitkomst’ door volgende maan dopbreng

sten voor een deel teniet kan worden gedaan.

De successierechten wezen eene daling aan van

niet minder dan f 2.163.600, waarbij intusschen moet

worden bedacht, dat de ontvangst van April 1928

abnormaal hoog was. Op zichzelf beschouwd was de
afgeloopen maand voor dit middel niet ‘zoo slecht,

daar nog ongeveer f 20.000 boven 1112 ‘der rami.og

kon worden geboekt. Over de eerste vier maanden

werd in het loopende jaar f 274.500 minder ontvan-
gen dan in het voorafgaande jaar; ‘daarentegen werd

de raming in dien tijd met
f
1.865.100 overtroffen.
De domeinen gaven f 15.800 minder door toeval-
lige omstandigheden. Daarentegen liepen de loodsgel-
den ditmaal voor het eerst in dit jaar eenigszins in

opbrengst vooruit, al is een vooruitgang van
f
24.000
ook niet zoo belangrijk. Gerekend over vier maanden

maakte dit middel op den middelenstaat een minder
goed figuur; het loopende jaar bracht
f
128.300 min-

der binnen dan het vorige en
f
110.500 minder dan
4112 der ramirig.

De inkomsten van het ,,Leeningfonds 1914″ ver-
toonden. opnieuw een vermeerdering en kwamen van

f7.696.700 op f 8.327.100. Van laatstgenoemd be-
drag was ruim
f
5.600.000 aan de Verdedigingsbe-

lastingen te danken (Verdedigingsbelasting la is met
ingang van dit jaar verdwenen en vervangen door
opcenten op de Vermogensbelasting). In de eerste
vier’ maanden was eene stijging in opbrengst waar

te iiemen van
f
1.626.800. De zegelrechten van bui-
tenlandsche effecten liepen in dat tijdvak met
f 67.800 terug, waarin een kleine vermindering der’
èmissies van buitenlandsche fondsen tot uitdrukking
komt.

• Voor het ,,Wegenfcnds” werd in de afgeloopen
maand f 3.466.600 ontvangen, tegen f 3.283.300 in

April 1.928. Van eerstgenoemd bedrag kwam
f
23.600

01)
‘rekening van de rijwielbelasting en de rest
OP
rekening van de Wegenbelasting. De maanden April
.en Mei zijn voor laatstgenoemde belasting bijzonder
.gunst:ig. In de eerste vier maanden kwam aan het
Wegenfonds
f
4.522.600 ten goede, waarvaii

.f 4.466.600 ‘wegenbelasting. in de eerste vier maan-.
den van 1928 werd slechts
f
3.668.100 wegenbelas-
ting ontvangen; toen kwam evenwel bovendien nog

f
4.814.900 aan rjwielhelasting binnen, welke des-
tijds grootendeels in de maand Januari werd Ont-vangen. Tot dusver leverde de rijwielbelasting ‘in

1929 niet meer dan
f
56.000 op.

BUITENLANDSCHE MEDEWERKING.

DE INDUSTRIËELE ONTWIKKELING VAN DE UNIE DER
RUSSISCHE SOWJETREPUBLIEKEN.

De Heer G. Böse te Heidelberg
schrijft
ons:
Hoewel reeds sedert den tijd van Peter de Groote
in Rusland pogingen aangewend worden tot indu-

strialisatie van het land en tot exploitatie van de

enorme bodemrijkdommen, bleef het in hoofdzaak
een lancibouwstaat. Rondom St. Petersburg en Mos-
kou en in Zuid-Oekraine ontstonden evenwel belang-

rijke industrieele centra met behulp van buitenlandsch
kapitaal en met bezetting van de leidende posities
door buitenlanders. In den oorlog werden vele be-

drijven voor de fabricatie van oorlogsmateriaal in-
gericht. Tijdens de revolutionnaire onlusten werden
groote gedeelten van de nationale industrie vernield; vele fâbrieken werden zelfs tijdelijk geheel verlaten
Naargelang de politieke en de economische rust te-

22 Mei 1929

ECONOMISCH-STAT(STISCHE BERICHTEN

48

rugkeerden, begonnen de Boisjewisten met den weder-

opbouw der industrie. Om verschillende redenen had

de staat er belang bij de industriëele ontwikkeling
sterk aan te moedigen. De industriëele politiek der Sowjets, welke op de

toekomst is ingesteld en waarvan de kosten in hoofd-

zaak door den landbouw moeten worden opgebracht

– door het ter beschikking stellen van landbouwpro-

ducten voor uitvoer als compensatie voor in te voeren

productiemiddelen – is erop gericht het land econo-
misch van den invoer van industriëele producten

onafhankelijk te maken met de daarmede gepaard

gaande gevolgen voor den wisselkoers en de politieke

överweging om het proletariaat, de kern van de

communistische organisatie, materiëel te steunen en

daardoor vaster aan hen te binden. Deze politiek omvat dat deel van het groote economische pro-
gramma, dat nog het meést aan de bedoelingen van
het bolsjewistisch bewind – namelijk het ten volle

voordeel trekken van de productiekrachten en deze

volgens bepaalde nauwkeurig ontworpen plannen te
ontwikkelen – beantwoordt, want het overzicht is be-

trekkelijk gemakkelijk en de industrie ondervindt
minder schade van onvoorziene gebeurtenissen met
haar invloed op de
bedrijfsresultaten
dan b.v. de

landbouw van natuurrampen.

Een grootere contrôle van één centraalpunt uit, is
bij.een klein aantal groote
bedrijven
uiteraard ge-
makkelijker dan bij een groot aantal kleine onder-
nemingen, die bovendien ook moeilijker te rationali-
seeren
zijn.
Het volgende staatje geeft een beeld van
de structuurveranderingen der geheele industrie ge-
durende de laatste jaren:

in millioenen voor-oorlogsche roebels

1913

1921/22 1926127 1927128

Grootbedrjf ….. 5.620

1.490

6.611

7.558
Kleinbedrijf

1.390

480

1.209

1.312

7.011

1.970

7.820

8.870

Daaruit blijkt het toenemend overwicht der groot-
bedrijven (met ten minste 16 arbeiders
bij
gebruik
van motorische kracht en 30 zonder dat gebruik),

waarvan ongeveer 90 pOt. op rekening komt van den
Staat, ruim 6 pOt. op rekening van coöperatieve ver-

eenigingen en de rest op rekening van particulieren,
aan wie deze
bedrijven
zijn verpacht. De officiëele Sowjetstatistiek, waarop mèn uitsluitend is âange-
wezen, vermeldde voor het bedrjfsjaar 1926/27 als
gemiddelde grootte der
bedrijven
van de verschillende
takken der industrie:

Ijzer- en staalproductie……….2.665 arbeiders
Winnen van metalen ………….1.617

Machinefabrieken en voertuigenbouw 2.042
Scheepsbouw ………………..2.113

Fabrieken voor landbouwmachines

784
Metaalbedrijven

…………….631
Het aantal arbeidskrachten steeg van’1.854.300 in
1926/27 tot 1.989.600 in 1927/28. De gemiddelde
arbeidsproductie blijft echter nog beneden het peil
van 1913, hetgeen in hoofdzaak moet worden toege-
schreven aan de toestanden in de ijzer- en staaliii
dustrie, waarbij de opbouw en de moderniseering der
bedrijven veel arbeidskrachten in beslag hebben ge-
nomen. De pogingen tot verlaging der productie-

kosten werden met succes bekroond en wel voor de
eerste maal van eenige beteekenis gedurende de be-
drijfsjaren 1923/’24 en 1924/’25. In 1925/’26 enin
de eerste helft van het bedrjfsjaar 1926/’27 trad
weder een reactie in,
terwijl
in de tweede helft vaii
laatstgenoemd jaar een verlaging van 1.5 pOt. (tegen-
over een raming van 6 pOt.) en in 1927/’28 een
verlaging van 5.1 pOt. (raming 6.3 pOt.) kon
worden verkregen. Bovendien wordt de invloed van
de rationalisatie langzamerhand merkbaar. Door normalisatie en standaardisatie ontstonden reeds
meer dan 300 normen en standaarden, die in de
geheele industrie tôepassing vinden. Tengevolge-van

fusies neemt de rentabiliteit der
bedrijven
toe, zoo-
als o.m. die der Moskousche katoenindustrie. Het
aantal fabrieken voor landbouwmachines bijv. daalde
van 912 in 1913 tot 38 in het bedrjfsjaar 1927/’28, terwijl de totale productie met 75 pOt. steeg. Ver-

schillende fabrieken der electro-technische nijver-

heid gingen onderling op groote schaal tot speciali-
satie over, wat, evenals ook in de ijzersmelterijen

en rnachinefabrieken, resultaten begint op te leveren.
De Sowjëts hebben bijtijds ingezien, dat de indus-

trie niet alleen langs technischen weg rationeel kan
worden opgebouwd, doch – dat tevens de opvoeding

der arbeiders een belangrijke rol moet spelen. Het

betreft hier de opleiding tot geschoolde krachten en
het opwekken en versterken van het economisch be-

wustzijn onder de breede lagen van het proletariaat,
waardobr de officieele economische politiek in staat
wordt gesteld voor een toekomstigen bloei van de
volkshuishouding als geheel thans offers te vragen.
De belangrijkste industrieele centra bezitten instel-

Jingen zooals volksuniversiteiten en scholen tot op-

leiding van bekwame vakarbeiders, waarifl tot 1 Oc-
tober 1927 15.000 arbeiders uit de verschillende tak-
ken der industrie onderwijs hebben genoten.

Volgens een tot in details uitgewerkt schema wor-den alle steunverleeningen aan de industrie, de daar-
in te beleggen kapitalen, de credietverleening op kor-

ten en langen termijn, de vaststelling van den om-
vang der productie, de gegevens omtrent de verla-
ging der kosten en de arbeidsproductiviteit aan de
hand van zoogenaamde contrôlecijfers van tevoren be-
rekend,
d.w.z.
dat de nationale industrie volgens door
de Staatscommissie na voorafgaande raadpleging der
verschillende vakinstanties voorgeschreven reglemen-
ten tot ontwikkeling wordt gebracht. Elk jaar wordt
zoowel voor het volgende jaar als -voor de eerstvol-
gende vijf jaren een economisch programma opge-
steld, waarin de in de toekomst te volgen politiek in

groote trekkèn wordt aangegeven. Wel kwamen er
in den loop der jaren tusschen de op deze wijzé op-
gestelde cijfers en de werkelijk verkregen resultaten
belangrijke verschillen voor, doch men kan ervan
overtuigd zijn, dat de structuur van de boisjewisti-

sche industrie in sterke mate door dit programma
wordt beïnvloed. Een tweede vraag, die hier niet on-
derzocht behoeft te worden is, of dit systeem wel de

grootst mogelijke productiviteit van de volkshuishou-
ding waarborgt. . –

De Sowjets hebben in 1925/26 811 milliden roe-bels, in 1926/27 1068 en in 1927/’28 1304 millioen
roebel in de industie belegd, aanvankelijk grooten-
deels voor uitbreiding en verbouwing van reeds be-
staande bedrijven, doch naderhand meer speciaal voor
het oprichten van nieuwe bedrijven. Het totaal in de
industrie belegde kapitaal zou in het bedrijfsjaar

1927/28 met ongeveer 2031 millioenroebel zijn toe-
genomen. De netto-winst over dat tijdvak -bedraagt
volgens de officieele statistiek na aftrek van de in enkele takken der industrie geleden verliezen 743
millioen roebel; 440 millioen roebel werden op het
amortisatiefonds overgeschreven en 462 millioen
roebel kwamen aan den staat, als aandeel in de winst,
belasting, enz., welke bedragen volgens de bepalin-
gen van het economisch programma onder bijvoeging
van nieuwe middelen voor de bovengenoemde be-
leggingen werden aangewend. De staat verleende in
1927/28 voor een bedrag van 727 millioen roebel
crediet op langen termijn, (in 1926/’27 536 millioen
roebel), terwijl voor crediet op korten termijn slechts
een bedrag van 330 iiiillioen roebel was uitgetrokken,
dat echter overschreden is. De productiewaarde van
de staatsindustrie is voor 1927/’28 op een bedrag van
6.4 milliard vooroorlogsche roebels vastgesteld, tegen-
over 5.2 milliard vooroorlogsche roebels een jaar te-
voren, hetgeen een toeneming-van 23 pOt. beteekent.
Dergelijke ramingen der productiewaarde van ëen
industrie zijn echter uiteraard zeer twijfelachtig.
Voor eén beoordeeling van de toekomstige indus-

482

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

22
Mei 1929

trieele ontwikkeling der U.S.S.R. is vooral het door

cle Staatscommissie voor het beclrijfsjaar
19281’29

vastgestelde programma van belang. Het in de staats-

industrie te investeeren kapitaal. is
0
1) 1.659 millioen

roehel’ vastgesteld, waarbij voor de verschillende be-
drijfstakken de volgende bedragen worden genoemd:
Steenkolenmijnbouw ……..161 niillioen Roebels
Naphta.industrie …………
217;5

Metaal .

,,

…………
449,9

,,

Chemische ,,

…………
146,8

Electrotechnische industrie
.

28

Bouwmaterialen …………
92
Hout- en houtbewerking……
74,5

Textielindustrie …………
188,4

Papier

,,

…………
31,5

,,

»

Suiker

,,

…………
51

– Leder

,,

…………
26

Blijkens de contrôlecijfers heeft de waarde van
de jaarlijksche industrieele productie in 1.928/’29 met

een bedrag van 1.9.04 milliard roebel
(19271’28
1.6.48

milliard roebel) voor de eerste maal die der land-
bownijverheid’ met een bedrag van 18.6 rn:illiard

roebel overt±offen. De stijging van de productie is
gemiddeld op 19.2 pOt. geraamd, voor de ijzer- en

staalindustrie
0])
21.8 pOt. en voor de verwerkende

industrie op 17.3 pOt. De productiviteit van den

arbeid zal niet 14 pOt. en: de arbeidslooneri met 6 pOt.
worden opgevoèrd. Naast een uitbreiding van het
aantal arbeiders met 4.7 pOt. is een verlaging van

de productiekosten met 6 pOt. geraamd.

* *
*

Tot de hoofdlijnen van dit programma behooren

dus een versneld ontwikkeling’stempo van de indus-

trie, vooral wt de prodi.ictiemiddelen betreft,ge-

paard gaande met een streven tot verdere verlaging
van -de prijzen, de betrkkelijke verwaarloozing van
het kleinbedrijf ten opzichte van de groote en mid-
delmktige bed±ijven (Oensusindustrie) als begelei-

dend verschijnsel ‘an de rationalisatiepolitiek en de

pogingen om tegelijk met de stijging van de productie
den levesstandaard van de arbeiderskiasse, zoowel
door . lonsverhooging alg door verkorting van den

arbeidstijd, op een hooger peil te brengen. Bij de
uitvoering van het manifest van het Centrale Oomit6
van de U.S.S.R. van 15 October 1927 heeft de Raad
van Volkscommisarissen besloten den zevenurigen
werkdag als noim tot 1 October 1933 voor alle in-

dustrieele prôductietakken te handhaven. Uit de con-
trôlecijfers voor de eerstvolgende jaren blijkt, dat
cle ontwikkelingscurve der industrie verder zal stij-
gen. Voor investeering inde staatsindustrie zijn de

volgende bedragen uitgetrokken:
1929130….

2315
inillioen Roebel
h93O/31….

2487

1931/32….

2467
1932.33…. .

2265

waaibij •de productiemiddelenindustrieën weder sterk
bevoorrecht worden boven de-industrieën, die con-
sumpti.egoederen vrvaardigep, terwijl de voor nieuw
–

bouw uitgetrokken bediagen een stijgende lijn ver-
toonen. De productiekosten mogen in 1932/’33 nog slechts 75.3 pOt. van die in 1927/’28 bedragen. Ge-
durende die periode is naast een aanzienlijke stijging

van het aantal arbeiders op een zoo sterke uitbrei-
ding van de bruto-proluctie gerekend, dat een ver-
hobging van de producffi’iteit van den arbeid als
voorwaarde mag worden gesteld. De voor de finan-

çiering van de -industrie henoodigde geldmiddelen
moeten tot 1932/’33 voor ongeveôr 80 pOt. uit eigen

winsten worden gedekt.
“* *

Ten slotte volgen nog eenige
–
gegevens over de

voornaamste takken der industrie.
Het aantal schachten en mijngangen in de
kolen-

mijnen
steeg in den loop van het bedrjfsjaar 1926/’27
van 418 tot 453. Het jaar 1927/!28 beantwoordde in
zooverre iet aan de verwachtingen, dat de omvang

der productie slechts met 1.2.4 pOt., of 3 pOt. minder.
dan geraamd was, kon worden verhoogd, hetgeen aan

tien sterken achteruitgang van de ])rodUCtie in het

Donetzbekken ten gevolge van de bekende sabotage-
handelingen wordt toegeschreven. De daling der on-

kosten bedroeg slechts 1.5 pOt. in plaats van 3.5 pOt.

De offi ci eele statistiek ii oem t de volgende productie-

cijfers:
in 1000 tonnen

1913

– …………28.053
1921/22 …………

10.431
1926/27 …………

3l.00S
1927/28
…………

34.840

Voor 1928/’29 is een verdere stijging van 14.1 pOt.

geraamd. De cokesproductie steeg van 3.4 mi.ilioen

ton in 1926/27 tot 3.9 milhioen in 1927/’28.

ie uitbreidiiig van d.,
najhtaproductie
leverde

belangrijke resultaten op: De productie bedroeg in
19271’28 1.2.8 pOt. meer clan in 1,92627, waardoor

het geraamde civantum met 1.9 pOt. werd over-

schreden. De onkosten konden echter slechts met
1.1 pOt. in plaats van met 2.1 pOt. afnemen. De op-

brengst van de drie petroleumgP.bieden Bakoe, Gros-
ny en Emba bedroeg in 1927/’28 11.. 399.137 ton en in

1926/27 1,0.084.984 ton, terwijl het programma voor

1.928/29 een vermeerdering tot 12.960.000 ton aan-
geeft. T-let peil van 1913 werd in 1927/28 reeds met

31.3 pOt. overtroffen. De uitvoer van petroleum is
voor den buiteulandschen handel van Sowjet-Rusland

van’ zeer groote beteeken.is. Deze bereikte in 1927/’28
een hoogte vai 2.728.000 ton, terwijl in 1913, dat een

zeer ongunstig jaar was, slechts 948.000 ton werd

geëxporteerd.
De verbetering van de transportmiddelen is bij den

strijd om den afzet van groot belang. V66r den oor-
log bestond er maar éSn petroleumleiding tusschen
Bakoe en Batoem, terwijl thans een, nieuwe leiding
tussehen deze twee plaatsen in aanbouw is. Tusschen

Grosny en Tuapse is eveneeps een nieuwe leiding

aangnlegd, teiw’ijl voorts ‘nieuwe leidingen tusschen Emba en Samara, Machatsch-Kala en Moskou, Ma-

chatsch-Kaia en Rostow zijn ontworpen.

De
ijzer- en &taalindustrie,
die uitsluitend op de

eigen ertsmijnen is opgebouwd, heeft nog met groote

moeilijkheden te kampen. Niettemin steeg het aan-
tal hoogovens, dat in 1913 136, evenwel met gerin-

gere capaciteit, bedroeg, gedurende het hedrjfsjaar 1926/27 van 59 tot 68. Uit de volgende tabel blijkt
de ontwikkeling:

Ruwijzer

Ruwstaal Pletterijproducten
in 1000 tonnen
1913

..

4216

, –

4247

3509

1921122 . .

172

318

.

259

1927128 ..

3283

4150

3367

In 1921/’28 werd cle in het economisch programma

vastgestelde productie voor ruwsta.al
met 4.3 pOt. en

voor pletterijproducten met bijna 9 pOt. overschre-

den; de ruwijzerproductie bleef evenwel 3.2 pOt. be-
neden de raming. De betrekkelijke achterstand in de
ijzer- en staalindustrie is veroorzaakt door den bij-

zonder slechten toestand, waarin de fabrieken na
en oorlog en de revolutie verkeerden en aan wier
herstel, moderniseering en nieuwbouw bijzonder hoo-
ge kosten waren verbonden. Zoodra het belangrijkste
deel van de reorganisatie zal zijn verricht, zullen de

resultaten ongetwijfeld giinsti ger worden.
De omvang der
machine-indusfrie is op
het oogen-

blik nog gering. Een uitzondering vormt echter de

fabricatie van landbouwmachines, wier. waarde in
1.927/’28 van 99.6 tot 132.1 millioen roebel steeg, het-
geen een verdubbeling heteekent ten opzichte van de vôdroorlogsche periode. Met dit ontwikkelingsteinpo
staat zij bovendien aan de spits van alle takken der
industrie. De invoer, in 1924/’25 nog ca. ’55 püt. van

de productie, bedraagt thans slechts 10 pOt. daarvan.

De scheepsbouw is
door het verlies van de Balti-
sche provincies zeer achteruitgegaan. In het bedrjfs-
jaar 1927/’28 steeg de waarde der productie door op-

22 Mei 1929

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

83

voering
01)
andere plaatsen, zooals Leningrad, Niko-

lajew en Sebastopol van 44.8 tot 60.3 millioen roebel.

De proci uctievoorwaarden in de
‘ijzer ertsdelverijen

hebben na den oorlog essentieele veranderingen on-
dergaan. Doordat de bovengrondsche voorraden in

Kriwoi-Rog (Oekraine) uitgeput raakten, moest meer

en meer tot ondergrondsch delven worden overge-
gaan, hetgeen in de betrekkelijk lage opbrengstcijfers

tot uitdrukking komt. In 1926/’27 werd slechts 4.96

millioen ton of ca. 53.8 pOt. van de hoeveelheid van
1913 geclolven. Inmiddels werd echter met het delven

der ijzerertsiagen te Kertsch in het Verre Oosten een

aanvang gemaakt.
De man gaanertsproductie
daarentegen heeft reeds
lang de védroorlogsche cijfers overtroffen. Door deel-
neming vah htiitenlandsche concessionarissen kon
een gedeeltelijke rationalisatie der bedrijven worden
doorgevoerd; Terwijl in 1913 zes bedrijven 276.000 ton

mangaanerts opleverden, steeg de productie van clri.e
bedrijven in liquidatié en één zich uitbreidend bedrijf
in
1926/27
tot 470.000 ton. De opbrengst moet in
1931/’32 een hoogte van 650.000 â 100.000 ton hebben
bereikt.

In de
texiselindustrie
werd het aantal in bedrijf
zijnde katoenspindels i.n 1926/’27 van 6.830.000 tot

7.095.000 verhoogd. De productie van katoenen
garens steeg in 1927/’28 met 17.1 pOt., die van ka-
toenen weefsels echter slechts met 8 pOt., doordat de weverijen in den loop van dat jaar tot fabricatie
van betere kwaliteiten overg.ingen.
De productie der wolspinnerijen steeg in ‘hetzelfde

tijdvak met 16.9 pOt. en clie der volwevèrjen (fabri-
caten) met 15.8 pOt.

De linnenindustrie had ten gevolge van den slech-
tea oogst met een gebrek aan grondstoffen ‘te kam-
pen, waardoor de bedrijven maanden lang stil lagen.
De productie daalde met 2.6 pOt. in plaats van met
18 pOt. te stijgen, zooals was geraamd. De vervaar-
diging van kleedingstukken en tricotages nam met

93 pOt. toe, waarbij wij opmerken, dat de’ kleinbe-
drijven hoe langer hoe meer worden verdrongen.
Pe
chemische industrie
staat nog geheel in het tee-
ken van ontwikkeling. Speciaal de productie van
superphosphaat werd sterk opgevoerd. Ook in de
ieder- en schoenenindustrie
vervangt het
grootbedrijf steeds meer
•
het handwerk. De behoefte
aan schoeisel heeft weder het peil van véér den ‘oor-
log bereikt.

Met de toenemende electrificatie van de sowjet-
huishouding stijgt ook de omvang der productie van
de
eiect’riciteitswerlcen.
De productie der publieke
en bedrijfscentrales te zamen steeg van 1768 millioen
K.W.U.in 1920/’27 tot 2266 millioen K.W.U. in
1927/’28.

AANTEEKENINGEN.

De Nederlandsche Metaalnijverheid in 1928.

Aan het twaalfde jaarverslag van de Handelsver-eeniging van Metaalindustrieelen outleenen wij het
volgende:

Moge de Nederlandsche Metaal-Industrie zich ver-
heugen over vooruitgang gedurende het afgeloopen jaar, toch blijft nog steeds verbetering van den toe-
stand gewenscht, hetgeen waarschijnlijk wederom zal

blijken onder meer uit de jaarverslagen en dividen.
den der verschillende ondernemingen. De toeneming
der productie en de prijzen zijn nog niet van dien
aard, dat van een periode van bloei gesproken kan
worden. De prijzen zijn over het algemeen nog matig
vooral door de concurrentie van het buitenland op

clé Neclerlandsche en Nederlandsch-Indische markt.
Daar Icomt nog bij de groote moeilijkheid en meer-
malen de onmogelijkheid om naar verschillende lan
den te ‘leveren ten gevolge van de daar gevorderde
hooge invoerrechten.

Met genoegen constateeren wij, dat in ons eigen
land de mentaliteit zoowel’ van Overheidslichanien

als van particulieren gaandeweg verbetert en men
bij gelijken prijs en kwaliteit het Nederlandsche pro-
duct den voorkeur geeft.

Ook komt aan verschillende lichamen in Neder-
landsch-Indië alle lof toe steeds de belangen van de
Nederlandsche industrieelen bij leveringen naar Ne-

derlandsch-Indië hoog te houden, ijaar, wij zouden gaarne zien, dat die loftrompet voor allen gestoken
kon worden.
Bij
den uitvoer naar Nederlandsch-Indië
schijnt’ men zich daar te lande somtijds geen moeite
of extra kosten te willen getroosten. om
Nederland-
sche producten te bekomen. Het is voor. de Neder-

landsche industrie wel ontmoedigeud bij vreemde ko-

loniën veelvuldig geweerd te worden ten gevolge van
iterke voorkeur voor producten van het eigen moe-

derland zonder daartegenover steun ie vinden in een
gelijke geestesgesteldheid in onze koloniëri.
Niet altijd is echter, al zou cle opdrachtgever het

nog zoo gaarne willen, bestelling in Nederland mo-
gelijk, omdat wij te duur
zijn;
doch hiervan make men
cle industrie geen verwijt. De outillage der grootere

fabrieken, die op export aangewezen zijn,, is op i de
hoogte van ‘haar tijd, doch als wij te duur zijn, is

zulks ook door de hooge kosten der sociale matrege-
len, die op de industrie drukken.

In een op te richten voorliehtingsorgaan om den
Indischen afzet te bevorderen, wordt niet veel hei.l

gezien en men ziet meer nut in het aanstellen van
goede agenten of het oprichten van verkoopbureaux.
Misschien is het vel gewenscht, dat de Nederland-
sche, metaalindustrieelen tot meerdere samenwerkirtg
trachten te Icomen en zich daarbij op werkverdeeling

en specialisatie toeleggen óm tot goedkooper produc-
tie te geraken en beter te kunnen concurreeren.

Bedrijfswinsten in de Vereenigde Staten in 1928.

De enorme hausse op de effectenbeurs te New York
moge voor een kleiner of grooter deel overdreven

en door de speculatie opgeschroefd zijn, het is even-
wel niet te ontkennen, dat zij ten volle gerechtvaar-
digd is, met het oog op de toenemende welvaart in
de Vereenigde Staten en ‘de enorme winsten, die door
‘de industrie gemaakt worden. In verband hiermôde is het ongetwijfeld van belang kennis te nemen van
de financieele resultaten over ‘het afgeloopen jaar van
verschillende ondernemingen in onderscheidene be-
drijfstakken in de Vereenigde Staten.

Uit een onderzoek, dat The National Oity Bank
of New-York heeft ingesteld blijkt, dat de totale win-
sten van 900 ondernemingen in 1928 14 pot: grooter

was dan in 1927, zooals de navolgende opstelling
weergeeft. Ter vergelijking zijn de winsten over 1.926
mede opgenomen.

Van deze 900 ondernemingen behooren meer dan
de helft, namenlijk 527, tot die, welke onder het hoofd
,,Manufacturing and Trading” worden sa,mengevat.
De gezamenlijke netto-winst van deze ondernemingen
bedroeg in het afgeloopen jaar $ 1.758 millioen, wat vergeleken met 1927, toen de totale winsten van de-
zelf de ondernemingen $ 1.446 millioen beliepen, een
stijging van 21.6 pOt. ‘beteekent.

De winsten van ‘d spoorwegen zijn 9.9 pOt. groo-
,ter dan in ‘1927, ‘blijven echter 3.1 pOt. ten achter
bij die van 1926, dat evenwel een recordjaar was.
Telefoon- en telegraafmaatschappjjen, wier resul-
taten,’gebaseerd zijn op de verslagen van 93 onder-
nemingen, samengevat door het Department of’Oom-
merce, zagen haar gezamenlijk netto inkomen toene-
men van $’233 millioen tot $255 millioen, een stij-
ging van ‘9.4 pOt. in één jaar. Andere ,,pu,blic utility”
ondernemingen, zooals die op het gebied van elec-
trisch licht, water en gas, boekten een winst van 10.6 pOt., vergeleken met een jaar geleden.

Het bericht van de National Oity.Bank merkt ver-
der nog op, dat de algemeene voorspoed van de laat-
ste jaren niet aan alle bedrijven in gelijke mate ten
deel is gevallen, of zelfs maar aan alle ondernemin-gen in dezelfde industrie. Het totaal bedrag derwin-

484
ECONOMISCH-STATITISCHE BERICHTEN
22
Mei 1929

Netto-winsten
in $1000.

Aan-
S

Procent. veranderingen

tal. Industrie
1926

.
1927
1928 1927-8
1926-8

7
.
Landbouwwerktuigen

………………
14.569
17.662
22.063
+
24,9
+
51,5

8
Amusement

……………………..
23.68
4

27.296
36.209
+
32,7
+
5′

23 Kleeding,

enz .

……………………
17.299
18.499
18.595
+

0,5
+

7,

12
Automobielen

……………………
‘
236.228
294.377
.
348.612
+
18,4
+
47,5

24
Auto-onderdeelen ………………….
20.406 22.689 41.800
+
84,2
+10,0

3
Luchtvaart ………………………
814 j
1.218
2.161
+
77,5
4-165,0

25
Bouwmaterialen

…………………..
47.003 39.636 37.347
–

5,8
_:_ 20,3

36
Chemicaliën

……………………..
97.083
104.639
141.414
+
35,1
+ 45,7

11
Steenkolen ………………………..
13.
1
89
7.678 7.773
±

1,2
–
41,1

7
Koper
.
25.780
22.853
51.325
+125,0
+
99,1

19
…
Katoen
…………………………
‘
1
.9
13

9.076
2.003
–
78,1
+
9
Electrische

idstallaties

…………….
11.830
10.759
27.096
+152,0
+
128,0

13
Meel…………………………….
63.201
68.187
73.034
+

7,1
+
15,5

24
Levensmiddelen

………………….
.

67.097
67.178
80.225
-4.

19,4
+
19,5

9
Heating and Plumbing ……………..
12.474
11.091
13.357
+
20,4
+

7,1

8
Huisraad

…………….
19.669
22.648
24.036
+

6,1
+
22,2

29
Ijzer

en

staal

……………………
211.5
4
7
157.530
.

210.403

.
+
33,5
–
0,5

9
Leder

en

schoenen

………………..
22.902
.30.528
26.162
–
14,3
+
14,2

6
Meubeleil

……………………….
5.312 4.225 4.531
+

7,2
–
14,7

27
Machines

…………………………
30.
694

26.310
29.648
+
12,7
–

3,4

7
Verduuraamde levensmiddelen
•

31.687 16.194 32.282
+
99,2
.

+

ij

38
Ha.ndelsondernemingen

…………….
117.624
135.798
150.583
+
10,9
+
28,0

14
Niet ijzerhoudende metalen (uitgez. koper)
–

30.858
–

25.894
28.015
—

8,2
–
8,6

6
Kantoorinstallaties ………………..
5.78
5

7.345
8.032
+

94
+
38,9

7
Papierproducten

………………….
6.067

7
6.975 7.792
+
11,7
+
28,4

32
Petroleum

……………………….
130.023

1
63.192
123.988
.

+
98,2
–

4,6

10
Drukken en

uitgeven ………………
5.3
90
5.729
7.324
+
27,9
+
36,0

10
Spoorweguitrusting………………..
22
.
200
t
16.823
13.080
–
22,2
–
41,1

14
9
.Rubber

…………………………
Scheepvaart,

enz…………………..

16.777
4
.
910

49.145
8.97v
27.189
7.748
– –
13,1
+
62,1

+
57,6

8
Zijde

…………………………..
6.723 6.288 4.713
–
25,1
–
298

13
Suiker …………………………….
*1
.
749
f
10.901
5.488
–
49,8
+
12
Textielproducten. Diversen

…………
11.954
.
.

13.806
15.835
_j_

14,7
.

+
32,5

16
Tabak …………………………..
75.055 77.957 80.301
+

.3,0
+

7,0

2
–

Wol

………………………………
150
’43
3
6.6
49
238
+
….
+
58,7
20
Diversen
…………………………
37.963
47.848
+
30,5
+
26,1

527
Manufacturing and Trading…………
1.440.085
t
1.445.702 1.758.250
__ 21,6
+
22,1

185
Spoorwegen

……………………..
1.231.791
.

1.085.917
1.193.134
+

9,9
–

3,1

93
Telefoon en Telegraaf………………
211.103 233.435 255.265
+

94
+
20,9

95
Andere Public TJtilities …………….
715.153 775.177
857.400
+
10,6
+
19,9

900
Totaal ……………………………
3.598.132

.
3.540.231
4.064.049
-f-

14,8
-f.

12,6

*
Verlies.

.

stn is evenwel aanzienlijk toegenomen. De economi-
sche structur van de Vereenigde Staten is evenwel
zoo brëéd en gevarieerd gëworden en de algemeene
toestand is zoo gezond, dat de reorganisatie van be-
paalde industrieën, welke van tijd tot tijd noodzake-

lijk is, zonder ernstige storingen plaats heeft kunnen
grijpen. Statistieken van de voornaamste industrieën
met betrekking tot de productie, den afzet en de voor-
raden, in de laatste jaren opgesteld door het Depart-
ment of Oommerce en verschillnde handeislichamen,
hebben de gegevens verstrekt, waarop de industrie

zich kan instellen om dd productie in overeenstem-

rning te brengen met de vraag. –

Vergadering van de Vereeniging. ,,Instituut

voor Economische Geschriften”.

O de 15 Mei ji. gehöuden algemeene
v
ergadering –

van de bovengenoemde ereeniging zijn tot leden vanT

den Raad van Beheer benoemd de heeren: Prof. Mr.
W. A. Bonger, Prof. -Mr. Dr. A. van Gijn; E. . Hel-
;

driilg,Dr. A. 0. Kröller, Mr. R. J. H. Patijn en Dr.

F. lvi:
Wibaut, terwijl Jhr. Mr. L. H. van Lennep als

lid van het Dagelijksch Bestuur is herkozen.

V61gens rooster zijn als lid van deii Raad van Be-
heer afgetreden de.heeren: Dr: A.
W. F.
Idenburg,

Dr. H. J. Lovink, Mr; Dr. A. B. G. M. van Rijcke-.
vorsel, Prof. Dr. 0. A. Verrjn Stüart, J. Bs. Wes-

terdijk.en Mr. ‘3. A. de Wilde: – – –

In de vacture, welke ontstian wi.s door het af-
treden van Mr; Q. J. Terpstra als algemeen secreta-
ris, werd voorzien dodr de benoeming van Prof. Mr.
Dr.. G. M. Verrijn Stuart.

Resultaat van de rondvraag van de Internationale

Vereeniging voor de Suikerstatistiek.

Dr. G. . Mikusch te Weenen zendt ons onderstaand
bericht van 18 Mei 1929.

.

.

–

0

1929/
1928/
1929!
19281
30
’29
’30
’29
–

Duitschland
243
248
243
426:353
429.099
–

0.64
Tsjecho-Slowak
145
151
145
227.890
250.475-
9.02 Oostenrijk
7
6
7
29.721
27.677
+

7.39
Hongarije …….
13 13
72.924 65.503
-f-

11.33
Joegoslavie
1

8
8
t

8
1
61.501)
61.500
–
11 11
36.000
52.000-
30.77
Bulgarije
4 3
4
19.000
17.000
+
11.76
lerscheVrjstaat
1
1 1
4.800
6.100-
21.31

Roemenië …….10

51
48
57.315
57.327
–

0.02
België

………48
Italië ……….

.13

50
–

51
50
115.000
112.849
+

1.91
Polen ……….
70
71
70
251.732
230.385
+

9.27 Denemarken
9
9
9
28.500 41.200
–
30.83
Zweden
……..16
21
16
.25.037
42.821
–
41.26
Finland ………
1
1 1
2.000
.

2.800
–
28.57
Totaal

.

626 1357.772
1396.536-
2.78

1)
De Fbrika Secera Kraljevine .H.S. meldt, dat de
huidige operv1akte, welke met beetwortelen beplant is,
nog niet bekend is en daarom voor Joegoslavië voorloopig
met dezelfde oppervlakte als die van verleden jaar is te
rekenen.

22 Mei 1929

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

485

BOEKAANKONDIGING.

• Dr. Ir. Th. van der Waerden.
Over

raionalisatie en werkloosheid. (N.V.
Ontwikkeling, Amsterdam 1928.)

De toestand, waarin de wereld na en tengevolge
van den wereldoorlog is komen te verkeeren, heeft

aan het vraagstuk van de rationaliseering der be-

drijven een verhoogd belang gegeven. In het wezen
is die rationaliseering in beginsel zoo oud, als het

inzicht in de noodzakelijkheid om met den tegenover

de onbegrensdheid der behoeften te beperkten goede-

ren-voorraad met overleg te handelen; even oud

m.a.w. als het met bewustheid zich gedragen naar

het economisch motief. Nieuw is enkel, dat de toe-

neming van het welvaartstekort aan bedoeld streven

andere vormen heeft gegeven. Op bi. 14 van zijn
brochure geeft Dr. v. d. W. van die vormen onder
een twaalftal hoofden een
duidelijk
overzicht. De
vraag, welke de schrijver zich ter behandeling stelde

is nu deze, in hoever de
verwezenlijking
van de
rationalisatie voor de arbeiders gunstige of ongun-
stige gevolgen heeft, met name ten opzichte van de

vraag naar arheidsprestaties.
Bij de behandeling van deze vraag heeft
hij
zich
ten doel gesteld de feiten, voor zoover deze beschik-
baar zijn, te laten spreken, daarbij verschillende be-

drijven, die voor het vraagstuk der rationalisatie
bijzondere beteekenis hebben, afzonderlijk nagaande.
Zooa]s wel niet anders was te verwachten,
blijkt
het
gevolg van de rationalisatie niet in alle bedrijven,
voor wat de werkgelegenheid betreftX

Naast
bedrijven,
waar de produktie per arbeider steeg en het aantal arbeiders dat plaatsing vond
daalde, staan andere, waar de toeneming der pro-
duktie met vermeerdering van het werkzame personeel
gepaard ging. Van een bedrijf als dat van Philips
bv., waar,
blijkens
het laatste jaarverslag, de vraag
naar het produkt zich nog steeds sterker uitbreidt,
dan de produktie zelve, en waar, van al het andere
nog afgezien, in dit enkele feit reeds een sterke
prikkel tot het verwezenlijken van een zoo groot
mogelijke ,,efficiency” gelegen is, kan het geen ver-
wôndering baren, dat met de vermeerdering van de
produktie per arbeider een vermeerdering van het
aantal arbeiders gepaard gaat. In
bedrijven,
waar
de rationalisatie het gevolg was van het streven
om, ondanks den druk der tijden, zich staande te
houden, zal zij allicht tot inkrimpiig vn het aantal

der arbeiders voeren. Met volle waa’rdeéring van het
vele wetenswaardige door Dr. v. d. Waerden in zijn

brochure bijeengebracht, meen ik daarom dat het
door hem behandelde vraagstuk niet voor afzonder-

lijke ondernemingen, maar in algemeenen zin moet
worden bezien, indien men over de sociaal-economi-

sche beteekenis van de rationaliseering een oordeel
zich wil vormen.
Het doel van rationalisatie zal wel steeds dit zijn, met handhaving van den omvang der produktie, de.
kosten per eenheid produkt te drukken, of ook de

produktie van zeker goed bij gelijkblijvende, kan het
zijn zelfs ondanks vermindering van, produktiekosten
in totaal, te doen toenemen. Algemeen gesproken

komt in het eene zoowel als in het andere geval
produktiekracht
vrij
voor de dekking van behoeften
van anderen aard. Dit moet natuurlijk aan den om-
vang van het volksinkomen, gedacht als som van
goederen en diensten voor verbruik beschikbaar, ten
goede komen, en dus ook aan de arbeiders, die bij
lage
prijzen
voor hetgeen
zij
behoeven wel in de
eerste plaats belang hebben. Indien echter de ratio-
naliseering plaats vindt in een bedrijf, weiks produkt
niet een aan de vermindering van de produktiemoeite
evenredig grooteren afzet vinden kan, zal
zij
de
winsten van den ondernemer vergrooten, maar een
deel van zijn arbeiders overtollig maken. In dit geval
staat dus tegenover de
prijsdaling
van het produkt
.loonderving voor deze arbeiders en in algemeenen

zin loondruk. Het is er mede als met de zoo vaak
in de litteratuur behandelde vraag betreffende de

gevolgen van de invoering van machines, welke

trouwens een van de vormen van de rationaliseering is.
Blijft het nu echter
bij
deze
wijziging
in den
deelingsvoet ten opzichte van het volksinkomen? Bij

de beantwoording van deze vraag valt te denken aan
het feit, dat kapitaalvorming in hoofdzaak door de

bezitters van groote inkomens zal geschieden. Bespa-

ring, de bron waaruit het kapitaal vloeit, kan eerst in

aanmerking komen, wanneer in de dringende behoef-

ten van het heden is voorzien. De winstvermeerdering

voor de ondernemers zal hen dus in meerdere mate

dan voorheen tot kapitaalvorming in staat stellen.
Kapitaalvorming nu beteekent nieuwe vraag naar

arbeidsprestaties en verdere vergrooting van het

volksinkomen. Zoo zal dus, ook in geval de ratio-
nalisatie aanvankelijk tot eenigen loondruk voerde.,
deze eerlang worden teniet gedaan, als gevolg van

het intreden van voor de arbeiders gunstiger ver-
houdingen op de arbeidsmarkt. De economische toe-

stand der arbeiders zal dan verbeterd blijken en de
rationaliseering zal tot blijvende werkloosheid niet
hebben geleid.

Zeer wel mogelijk, waarschijnlijk zelfs, is het, dat
verschuivingen in het algemeen produktieplan nood-zakelijk werden, verschuivingen dientengevolge van

arbeiders uit het eene naar het andere beroep. Maar
ten slotte zal de werkgelegenheid in algemeenen zin
niet zijn verminderd en de algemeene welvaart, met
name die der arbeiders, als gevolg van de toeneming
van het volksinkomen zijn gestegen.

Mij dunkt, dat de heer v. d. Waerden, indien hij
het vraagstuk meer had geplaatst tegen den achter-

grond der theoretische economie tot nog stelliger
conclusies had kunnen komen, dan die welke
hij
aan
het slot van zijn brochure formuleerde. En, zooals de heer Van Genechten in zijn praeadvies voor de

Vereeniging tegen de Werkloosheid over hetzelfde vraagstuk schreef, de
tijd
voor de rationaliseering
van het bedrijfsleven, in nog veel sterker mate dan
tot dusver het geval is, mag thans
bij
uitstek gunstig
heeten, nu binnenkort zich in de arbeidsmarkt het
gevolg zal doen gevoelen van de tijdens den oorlog,
ook in ons land, zoo abnormaal lage geboortecijfers.
De conclusie môet dus d.m. deze zijn, dat redelijk-
heid en zuinigheid
bij
het gebruiken van produktie-
kracht te allen tijde, maar inzonderheid thans, in
beginsel toejuiching verdienen, niet het minst met
het oog op hare gevolgen voor het arbeidersbelang.
Daarnaast moet men echter verlangen, dat, in samen-
werking van alle belanghebbenden, het mogelijke

worde gedaan om tijdelijke moeilijkheden voor de
arbeiders, zoo die daarvan het gevolg mochten zijn,
te verzachten en voor de slachtoffers, welke
zij
aan-
vankelijk kunnen maken, den overgang naar ander
werk te vergemakkelijken.

C. A. VERRIJN STUART.

MAANDCIJFERS.

GIRO-KANTOOR DER GEMEENTE AMSTERDAM..

Februari
1929

11
Februari
1928

Giro’s
(eenzijdige ver-
melding)
in
millioeneni
1

Aantal iiiiiioenenl
in
m
Aantal

Girobetalingen aan
gemeenteinstellingen
f
11.5
23.200
f
10.9
19.698
Girobetalingen aan particulieren
,,
15.1
85.408
,,21.1
79.838
Geldomzet.
Ontvangsten

……….
,,

4.5
6.292
5.1
7.209
Betalingen

………
,,

6.2
29.015
6.8
27.530
Part.rekeninghouders
,,20.8′
34
•
7572
19.2′
29.3632
Waarvan

rekeningh.
welke gelden voor 1
jaar

vast

hebben
gedeponeerd ……
,,
10.—
3.836
2

9.—
3.207
2

Giro-depos. kas Gerzon
,,

0.1
372
1)
Oemiddela saldo te goed.
2)
Einde der maand.

Directe
belastingen.
Grondbelasting ……..1.691.094

6.207.148
Personeele belasting

267.323

4.653.228
Inkomstenbelasting

10.240.003 32.423.382 Vermogensbelasting

1.715.693

5.304:463
Dividend- en tantième-
belasting …….

Invoerrechten.
.

Statistiekrecht.
. … -.

tccijnzen.
Zout………….
Geslacht ………
Wijn ………………
Gedistilleerd ………..
Bier………………
Suiker ……………
Tabak………………
Belasting op gouden en
zilveren werken……

Indirecte
belastingen,

906.458

4.835.608

5.798.518 21.826.698

405.097

1.478.666

117.841

. 616.741

1.042.480

3.699366

52.400

717.769
2.507.383 11.262.836
1.309.637 4.241.556
2.660.074 . 14981.549
2.076.715 8.546.433

89.2481

333.511

486

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

22 Mej 1929

POSTERiJEN, TELEGRAFIE EN TELEFONIE.

Opbrengst

April_1929

April_1928

Posterijen…….
…….
.
f
4.438.746,-

f
4.016.377,-
Telegrafie …….
…….
.,,

633.144,-

,,

570.654,-
Telefonie ……………., 1.525.074,-

,, 1.342.233,-

OVERZICHT DER RIJKSMIDDELEN.

(In Guldens)

Sedert

Overeen-
1

April

1Januari
1
komstige
1

1929

1
periode
1928

6.414.867 4.832.644
37.399.368
4.702:993

3.234.580

21.601.563
1.483 124

689.920
3.430.414
720.042
14.064.513
3.840,22:1

15.692.038
7.690.089

345.97

S
Zegelrechten ……….
1
1.885.182
2
9.392.0028 9.561.412
Registratierechten

3.625.820 13.269.360 . 8.368.45
Successierechten …..
…3.186.065 14.531.751 14.806.26

Domeinen,
wegen
en

vaarten …………….150.124

1.173.596

1.142.154

Staatsloterj…………
..
24.337

217.723

218.711

Loodsgelden
……………
376.241

1.556.161

1.684.484

Totaal-Generaal.. 40.127.733 161.269.546 161.923.8211
1)
Hieronder begrepen
f
566.053 wegens zegelrecht
van
nota’s van makelaars en commissionnairs in effecten, enz,
(Beursbel.).
2)
Id.
f
2.901.885.
8)
Id.
f
2.644.036.

HEFFINGEN VOOR HET LEENINGFONDS 1914. –

April
1 Jwa,’l

komst ige

1929

periode
1928

Verdedigingsbelast. 1

1.930.004′ 6.204.667
1
6.725.440

Verdedigingsbelast. II 3.702.1971 11.05 1.611

9.909.987

Opcenten:
– .

.

t
Grondbelasting ……….

338.239

1.246.793

1.292.402
Personeele belasting..

163.732

988.747

1.068.409
Inkomstenbelasting ..

169.880

278.838

941.237
,Vermogenabelasting ..

955.352

2.952.257

1.196.495
Dividend- en tantièmc-

belasting .. .. …..

299.131

1.595.750

1.067.412

Accijns op SuIker … .

532.015

2.996.310

3.138.408
Wijn

10.480

143.554

144.008
Gedistilleerd . . .-. .•. ..

250.738

1.126.284

1.406.451

Zegelrechtvanbuitl.eff.

75.395

427.6961

495.507

Totaal…. 8.327.163 29.012.507 27.385.756
i)Totaal la en Ib.

HEFFINGEN VOOR HET WEGENFONDS.

Wegenbelasting ………3.443.045

4.466.6141

3.668.059
Rijwielbelasting

–
23.5771

55.9451
1
4.814.881

Totaal ………..3 466.6221 4.522.559 8.482.90
1)
90
°lo
der werkelijke opbreng9t; art. 39 der Wegenbel.wet.

SPLITSING VAN DE OPBRENGST DER GROND-, PERSO.
NËELE-, INKOMSTEN- EN VERMOGENSBELASTING

SEDERT 1 JANUARI 1929.

–

DienstJaren
Orond-
belasting
1

Personeele
belasting
!nkomsten-
belasting
Vermogens-
belast 1n

1926/27
–
1

–
197.655
920
1927128
8.005
1

187.064
1.233.899
32.607
1928/29
3.984.427
1

3.729.240 30.991.828
5.270.936
1929130
2.214.716
736.924
– –

[‘otalen
L.
6.207.148
4.653.228
1
32.423.382
5.304.463

STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN.

N.B.
4*
beteekent: Cijfers nog niet ontvangen.

GELDKOERSEN.

BANKDISCONTO’S.
Ned (Disc.Wissels.
5,25Mri.’29
Zwits. Nat.Llk. 34.22
Oct.’25
Bk Bel.Binn.Eff. 6 25Mrt.’29 N.Bk.v.Denem. 5
28Juni’27
,Vrsch.inR.C. 7
25Mrt.’29
Zweedscheltbk
44.24Aug.’28
Javasche Bank… .
4425
Feb.’29
Bank v.Noorw.
54.26 Mrt.
’28
Bank van Engeland 54.
7Feb.’29
Bk.. v. Tsjecho-
Duitsche Rijksbank
7525Apr
1
29
slowakije .. 5
8Mrt. ’27
Bank v. Frankrijk. 34.19
Jan.’28
N.Bk.v.O’rijk. 74.24
Apr’29
BelgischeNat.Bnk. 4
30Juni’28
N.Bk.vHong. 8
24Apr’29
Fed. Res.BankN.Y. 5
12Juli’28
Bank v. Italië. 7
13Mrt.’29
Bank van Spanje..
54.19Dec.’28
Z.-Afr.Res.bnk 54.
9Jan.
1
28

OPEN MARKT.

1929 1928 1927 1914

18 M ei
13118
6/11
I29ApriII
14/19
16121
20/24
Mei
Mei
4Mei
Mei Mei
Juli

Am.lerdom
Partic.disc.
51
5I1
4
31
8

511
4
_21
9

5
1
147116
43116.114
3t
–
11
3
1
/s-
3
1w
Prolong.
–
511
2
6
514-6
514-6
1
13
4-12
311
4
_81
4

211
4
-31
4

Londen Daggeld
.
35:
5
.411
2

3
1
12.5
1
15
4-5
1
/
411
4
.511
4

2
1
134
113
3-5
1
3
1
4
-2
Partic.disc.
5116
5I.32-Iie
5
1
116
3
/16
5/16-/16

31511641/16
3I8-19
2
1
J4-j4
Berlijn
Daggeld
. .
–
8
1
/211
1
/2
8-10
1
12
8
1
12-I
1
4
1
12-8
312-7
–
Partic.dIsc.
30-55 d..
–
7
1
12
7
1
1,3
7
18-’12
6
1
/2.314
01
–
56-90
2.. .
–
7
1
12
7112
7
18’12
6
1
15_
3
14
4
7
1s
2
1
18-
1
12
Waren-
wechsel.
–
8
11
2
_31
4

7
3
I4-814
73
1
–
8
3
18
621
4
-7
5
–
New York
Daggeld

1)
611
4

615
1
14
6-14
1
/
10_15
1
1
4

5
1
12.6
1
14
4_31
4

181
4
21J
2

Part.disc.
.M
52
14
5
18
–
/4
5/8
411
4

3314

11
–
1) Koers van I7Me, en daaraan voorafgaande weken t/m Vrijdag.

WISSELKOERSEN.

KOERSEN IN NEDERLAND.

Duit,
New
Londen
Berlijn
Parijs
Brussel Batuvla
York’)
‘)
,l
•)
1)

14 Mei

1929 2.489/
4

12.06
59.004.
9.721
1
34.544.
994.
15

,,

1929
2.48l
3
/
12.0611
59.064.
9.724.
3455
993%
16

,,

1929
2.482%
12.063%
59.084
9 72
34.544.
993/

17

,,

1929
2.48
11
/j4
12:06
2
18
59.16
9.72
34.534.
993%
18

,,

1929
2.48%
12.063%
59.15
9.72
3454
993%
20

1929
,,
–
Laagsted.w.
1
)
2.4.821
8

12.06
58.95
9.70
1
34.51
993%
Hoogste d.wl)
2.48
7
18
I2.07.l
59.17
9.74 34.57
100
13 iMei

1929
2.482%
12.06
7
18
58.974.
9.72
34.54
993%
6

,,

1929
2.482%
12.071,
58.99
9.724.
34.54
993%
Muntpariteit
2.483%
12.103%
59.26
9.75
1
3
4
.
59
100

Data
F.,erland
Weenen
Praaf
Boeka-
Milaan Madrid

14 Mei

199
47.91
34.95
7.38
1.48
13.03
35.39
15

1929
47.92
34.95
7.36
1.48
13.03
35.35
16

1929
47.913%
.
34.95
7.364.
1.48
13.03
35.40
17

199
47.913%
34.95
7.364.
1.48
13.03
35.40
18

1929
47.91
34.95 7.364
1.48
–
—
20

1929
–
–
–
–
–
–
Laagated.w.l)
47.87
34.90
7.34
1.45
13.-
35.20
Hoogsted.w8)
47.95
35.-.
7.39
1.51
1
13.06
35.55
13 Mei

1929
47.903%
3495
7.38
1
.48
13.03 35.41
6

,,

1929
47.92
34.923%
7.364.
1.47
13.04
35.49
Muntpariteit
48.-
35.-
2)I48-.
13.09-
48.-

D a a
Stock-
Kopen-
°
Hel-
Buenos-
Mon
holm
hagen’
Aires’)
Ireal
1)

14 Mei

1929
66.45
66.30
66.324.
6.25
10421
8

2.4781
8

15

,,

1929
66.45
66.324.
06.35 6.25
10411,
2.473%
–
16

,,

1929
66.45
66.30
66.324
6.26
10421
8

2.478/,
17

,,

1929
66.45
66.274.
66.35
6.26
104
!
,
2.478/
8

18

,,

1929
66.35 66.30
66.45
6.26
1042/
8

20

,,

1929
–
–
–
–
. –
–
Laagsted.w.’)
66.40
66.224.
66.224
6.22
1043%
2.47
Hoogste d.wl)
66.50
66.35 66.45
.
6.28
1043%
2 47/4
13 Mei

1929
66.45
86.30
66.35
6.25
1045/
8

2.47
7
1
8

6

,,

1929
66.50
66.30
66.35
6.26
1041/.
2.46111,
Muntpariteit
66.67
66.67
66.67 6.264
1053%
2.483%
‘) Noteering te Amaterclam.
CC)
Noteering te Rotterdam.
t) Particuliere opgave.
‘) Wettelijk gestabilieeerd tuaschen
7.53i6
en 7.2111
2
.
In het eerste nummer van iedere maand komt een overzicht voor van een aantal niet wekelijks opgenomen wisselkoersen.

22 Mei 1929

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

487

KOERSEN TE NEW YORK. (Cable).

D
tl
a
Londen
($ per £)
Parijs
($
P.
100 Ir.)
Berlijn
($ p. 100 Mk.)
Amsterdam
($ p. 100 gid.)

14 Mei

1929
4,85
1
116
3,90%
23,72%
1

40,21
15

1929
4
,8
53
/62
3,90%
23,76 40,19%
16

1929
4,85ti,
3,90%
23,76
40,20

17

,,

1929
4,85
1
118
3,90%
23,78% 40,21

18

,,

1929
4,85
3,90%
23,78w
40,20%

20

,,

1929
4,85
3,90% 23,78%
40,20%

21 Mei

1928
4,8861
16

3,933%
23,93
40,36
Muntpariteit..
4,8867
3,9108
23,81%
4021
76

KOERSEN TE LONDEN

Plaatsen en
Landen Noteerings-I
eenheden
4Mei
1929
1

Mëï
929
1

13/18
ILdagstelHoogste
,
1
Mei’29
1
18Mei
1929

Alexandri9,
.
Fiast. p.kl
974
97k§
97
116
1I6
97%
Athene

. . . .
Dr. p.
£
375 375
3743/,
375k
3
374118
Bangkok

. . .
Sh. p.tical
1110%
1
/
10
9
vs

1110
3
9
7

11106
1
8

11
,
1081
8

Budapest
. . .
Pen. p.
£
27.86
27.85k
27.83 27.88
27.841
B. Aires

. .
d. p.
$
4719164
479
132
477′
(89
47101
47/

Calcutta
. .
..
Sb. p. rup.
1;515 16
1
1
550/64
15
20
/ao

1/515/
16
559t
I4
Constantin..
Piast.p.
£
990 995
990
1.005
997%
Eongkong ..
Sh.p.$
1196
111126
1’l1
TO
1
1111/
8

.1,08/
19

111
3
‘ 3
Sh.p.yen
illO
9

110
6

33
1110

‘
1

TV
1(10k
1/10
3

Lissabon

. .
Escu.p.0
l08′,
108′,,
108
108%
103
7
18
Mexico’)

…
$
per
£
10.07e
10.07k
10.00 10.25
10.121
Montevideo
d. per
£
48 48%
48%
49
483%
Montreal

..
$
per
£
4
.88U
4.87%
4.87%
4.88%
4.88

Kobe

……..

R.d.Janeiro
d. per Mii.
557/
164
571,
5781
16
567!
64
l2′
•

116
Shanghai …
Sh. p. tael
257/
2/5
25
/
92

215
2/6
215
11
1
82

Singapore. ..
id. p.
$
2!3′
1

(84
2’3′
1

(64
2/3
28
/
2/3
27
/
92

213
40
1
64

Yalparaiso

.
$
p. 39.67
39.60
39.54
39.59
39.54
Warschau ..
Zl. p.
£
4351,
0
435/
79

431

43?11

43
1
1)
in

het vervolg
worden
de Mcx.
$
niet
n,eer in
penc. doch
in
£
genoteerd.

2)
90 dg.

Z1LVERPRIJS GOUDPRLJS
9)

Londen
1
)
N.York’)
Londen
13 Mei
1929..

255116
518
13 Mei
1929

.
84/11%
14

,,
1929..

2531
54s1,
14

,,
1929
8411071
8

15

,,
1929..

2581
54
1
15

,,
1929..
. .
84/11
16

,,
1929..

2581
16

5411
16

,,
1929….
84111%
17

,,
1929..

25
,
1
8

54
17

,,
1929
….
84/11%
18

,,
1929.. 25
5361
8

IS

,,
1929….
84111%

19 Mei
1928

.

28
61
19 Mei
1928….
84111

20
Juli
1914..

24l11
59
20 Juli
1914…
.
84111
1)
In pence
p.
oz.stand.
1)
Foreign silver In
$c.
p.oz.fine.
8)
In 8h. p.oz.fine

STAND VAN
‘
s RIJKS KAS.

Vorderingen.
1

7Mei 1929

15Mei 1929

Saldo bij de Ned. Bank ….

………
1

3.342.163,95
f

8.036.907,81
Saldo b. d. Bank voor Ned. Gemeenten
,,

149.575,54
,,

.
220.117,31
Voorschot
op
ultimo Maart ’29

aan
de gem.
op
voor haar door de Rijks-
administratie te heffen gemeentelijke

.

Inkomstenbelasting en opcenten
op
de Rijksinkomsten bel7stlng ……..
40.599.929,70
,,

37.096.225,32
Voorschotten aan Ned.-indië
–
..
–
Id. aan

Suriname
………………….
9.907.677,60
,,

9.907.398,45
266.402,09 271.022,73
Kasvord. weg. credietverst. a/h. bulteni.
,,
147.738.300,72
147.054.978,23
Id. aan Curaçao
……
………………….

Daggeldleeningen tegen onderpand..
7.000.000,-
,,
25.000.000.-
Salao der postrekeningen van Rijks-
comptabelen

……………………
39.641.088,85
,,

20.449.383,59
Vordering
op
andere Staatsbedrijven’)
,,

3.622.578,72
,,

3.522.578,72

V
e roll Ch t
1
n gen.

Voorschot door de Nederl. Bank ingev.
art. 16 van haar octrooi verstrekt

–

–
Schatkistbiljetten in Omloop’)………/ 115.529.000,- /115.529.000,-
Schatkistpromessen In omloop ……..45.590.000,- • 45.500.000,-
Waarvan direct bij de Ned Bank..,, 30.000.000,-

–
Daggeldieeningen ……………………-

–
Zilverbons In omloop ……………….11.501.626,50

,, 11.515 BIO,-
Schuld aan Ned.-lndië ……………
…6.313.420,49

7.886.065,02
Id. aan het Alg. Burg. Pensioenfonds
6
) ,,

153.897.35

9.277.455,82
Id. a. Ii. Staatsbedrijf d. P., T. en T 2)..,, 60.007.659,08

52.728.993,01
Id. aan andere Staatsbedrijven’)……….1.590.000,- ,, 1 640.000,-
Id. aan diverse Instellingen’) ………..11.900.098,92 ,, 12.003.237,59

‘)
Waarvan
f
12.056.000 vervallende op 1 Juli 1929.
8) In rekg.-crt. met ‘s Rijks Schatkist.

NEDERLANDSCH.INDISCHE VLOTTENDE SCHULD.

11Mei1929

1
18Mei1929

Vorderingen:
f
8 055.000,-
f
7.253.000,-
–
. –
VerplichtIngen:
Betaalmiddelen in
‘s
Lands Kas
–
,,
28.125.000,-

Saldo bij

s
Rijks kas
……………..
Saldo bij de Javasche Bank
…………..

Waarvan Muntbiljetten
……
……..
–
–

Schuld aan het Ned.-Ind. Muntionds..
46.859.000,-
….

,,

2.826.000,-
.47.280.000.-
..

2.826.000,-
Muntbiljetten In omloop

…………..

‘riem aan de
Npd -I,,’l.
Poqtanaarbank.
,,

736130.-
–

800.000,-
Voorschot van de Javasche Bank …
,,
6.305.000,-
,,

4.284.000,-

NEDERLANDSCHE BANK.
Verkorte Balans op 21 Mei 1929

–

Activa.
Binnenl.Wis-fllfdbk.
f
89.781.908,93
sels,Prom., Bijbnk. ,,

6.349.663,15
enz.ln o1sc.(ïg.scn._,, 14.401.3213.8

f

110.534.901.90
Papier o. h. Buiten!, in disconto.

Idem eigen portef. . / 152.516.936,-
Af :Verkocht maar voor
de bk. nogniet afgel.

–

152.516.936,_
Beleeningen Hfdbk.
f
45.844.828,34
mcl.
vrsch.
Bijbnk. ,, 7.348.131,51
in rek.-crt. Ag.sch. __50.656.699,20 op onderp.

– – –
/ 103.849.659,05

Op Effecten.. .

f 100.364.759,05 OpGoederenenSpec.

3.484.900,-

103.849.659,05
Voorschotten a. h. Rijk .. .-. ……_. ……
–
Munten Muntmateriaal
Munt, Goud ……
f
66.220.240,-
Muntmat., Goud ..

370.804.778,65

f
43.025.018,65
Munt, Zilver, ens..

20.929.320,49
Muntmat. Zilver..

–
457.954.339,14′
sioenfonds

……………………
24 949.620,44
Gebouwen en Meub. der Bank
……..
5.000.000,-
Diverse rekeningen
………………
35 881.607,27

Paeelva

f
__________________
890.687.063,80

Kapitaal
……………………….(
20.000.000,-
Reservetonds
………………..
.-…
7.157.903,12
Bijzondere

reserve
………

………..
8.000.000,-
Pensioenfonds

………………….,,
5.878.124,70
Bankbiljetten in omloop
…………..

,,
808.410.570,-
Bankassignatiën in omloop ……….
…
480 915,90
Rek.-Cour.
1
Het Rijk
f

4.163.579,48
saldo’s:

Anderen,, 15.666.937,95

,,
19.830.5 17,43
Diverse rekeningen
………….
…….
20.929.032,65

f
890.687.063,80

Beschikbaar metaalsaldo
……….-.. .
f
125.998.810,84
Minder bedrag aan bankbiljetten in om-
‘loop
dan waartoe de Bank gerechtigdis.
,,
314.997.025,
–
65)
Waarvan in het buitenland
f
23.890.447,18

Voornaamste posten in duizenden guldens.

Goud
Andere
Beschikt,.
ek-
Data Munt
1
Munt
mat,
Circulatie
oplschb.
i
sch
e
ilden
Metaal- saldo
1)

kngs
perc.

21 Mei
’29
86.220
370.805
808.411
20.311
125.999
55
13
’29 68.221
370.817 826.672
16.047
119 835
54
6

,,
’29
66.225 370.817
850.429
16.717
110.467
53
29 Apr.
’29
66.491
365.712
840.394
27.679
105.739
52
2,2

,,
’29
66.495
355.712
796.780
18.992
116.691
’54
15

,,
’29 66.503 355.712
802.569
16.307
115.197
54

21 Mei
’28
67.675 387.469
794.461
42 112
292.401
55

25
Juli
’14
65.703
96.410
310.437
1

6.198 43.521
1

54

Totaal
Schat ,’Ist-
B ee
Papier
Diverse
Data
bedrag
promessen
ngen
op het
reke-
discon
to’s
rechtstreeks
–

buitenl.
nin gen
2)

21 Mei
1929
110.535
–
103.850
152.517
35.882
13
1929
131.959
–
110.170
137.329
37.455
6
1929
143 035
–
134.148
121.744
41.604
29 Apr.
1929
172 259
30.000 123.672 89.382 45 882
22
1929
179 952
30.000
93 976
78.561
39.895
15
1929
189.716
30.000
98.181
59.104
47.832

21
Mei
1928
57.788
–
111.073
193.781
40.397

25
Juli
1914
67.947
14.300
61.686
20.188
509
5) Sedert den bankstaat van 14 Jan, ’29 weder op de basis van I/
metaaidekkiig.
7)
Sluitposi acilvo.

SURINAAMSCHE BANK.
Voornaamste posten in duizenden guldens.

Data
Metaal
Çf/”
Andere opeischb.
s
chulden
Discont.
Div. reke
ningen’)

13 April 1929-
810 1.510 735
1.008
399
6

,,

1929-
821
1.614
764
1.015
343
30Maart 1929..
831
1.664
662
1.031
345
23

,,

1929..
830
1.489
887
1.032
347
16

,,

1929..
801
1.473 785
1.026
328

14 April

1928..
1.090
1
498
581
817 453

5
Juli

1914..
645
1.100
560
1

735 396
1) Sluitpost der activa.

Belegging
1
1
5
kapitaal, reserves en pen.

1
488

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

22 Mei 1929

JAVASCHE BANK.

Voornaamste posten in duizenden guldens. De sainengetrok”
ken cijfers der laatste weken zijn telegrafisch ontvangeuâ

Data

Goud

Zilver

Circulatieopeischb. metaal-
schutden
1
saldo
.

18Mei 1929

18i.300

305.100

28.700 50.780′

11

1929

183.600

307.800

31.100 48.040
4

1929

184.600

302.800

35.300 49.360

20Apr.1929 167.507

19.136 301.855

37.863 50.756,
13

1929 167.253

18.448 306.180

35.681 48
.
957b
6

1929 167.299

18.301

308.313

37.942 47.099,
30Mrt.1929 167.365

19.508 304.222

42.997 47.562,

19 Mei 1928 174.401

17.885 304.589

43.780 122.910e
21 Mei 1927 185.275

29.166 310.243

54.476 142.248′

25 Juli1914 22.057

31.907 110.172

12.634

4.842′

Data
Dis-

1 1
Belee-
Diverse
re e-
conto’s
N.-Ind.
ningen
ningen
)
percen- betaaib.
(age

18 Mei 1929

132.300

55

)’

11

1929

136.100

*5*

54
4
.

1929

135.700

•••

55

‘

20Apr.1929

7.760

•
T0

71.375

47.042

55

i
13

,,

1929

7.912

28.113

73.354

52.123

54

)
6

,,

1929

7.883

28.114

74.737

56.697

54

‘i!
30Mrt. 1929

8.336

27.807

73.709

57.094

54

;i

19Mei1928

14.188

17.913

64.941

65.903

55
21 Mei 1927

13.919

19.888

58.361

59.135

59

25juli1914

7.259

6.395

47.934

2.228

44

‘) Sluitpost activa.

2)
Basis
IJ

metaaldekking.

BANK VAN ENGELAND.

Voornaamste posten in duizenden ponden sterling.’)
11

Bankbilj.
Bankbilf.
Other Secu rities;
Data
Metaal
in
in Banking
Disc, and
s

–
ecur, les
çirculatie
Departin.
Advances

15 Mei

1929 161.861
362.811

58.329
9.586 17.741

8

,,

1929
160.880
362.794

57.419
11.607 15.706

1

1929
158.766 361.371

56.845
9.286
15.784
24 Apr. 1929
156.541
357.278

58.766
10.950
15.613
17

,,

1929
156.272
358.941

56.896
11.029
15.622

10

,,

1929
155.483 362.131

52.912
12.672
16.092,

16 Mei

1928
161.947
l3’834
5i846

22 Juli

1914 40.164
29.317 .33.633

Data
00v.
Sec.
Public
Depos.

Other Deposits
Other
Bankers Accountsl

1
1
Reserve1
Dèk-
1
kin gs3
1
perc.
2)

15 Mei ’29
37.817
9.291
61.071

36.079
59.050
55
18
1
8

’29
39.782 8.680
63.223

35.532 58.086
54
1

’29
45.352
10.939
60.689

38.474
57.395
52
3
1
3

24Apr. ’29
44.257
18.318
58.433

35.655
59.264
52
2
1
17

’29
48.347
17.876
60.779

36.017 57.331

417,
81

10

,,

1
29
53.277
17.206
63.900

36.618
53.352
4531,
6

16 Mei ’28
29.577
19.165
95’377
46.863
40″,

22 Juli ’14
11.005
13.736
42.185
29.297
52
1)
Zie voor wijzigingen in ae Danhistaat ue toeucnung op oiz.
1054.1
en
1081.
2)
Verhouding tusschen Reserve en Deposits.

BANK VAN FRANKRIJK.
Voornaamste posten in millioenen fraiics.

Te goed
Wis-
1
enteloos
Data
Goud’)
Ztiver
in h
sets

op het
Waarv.B$ee

[a
.
d
.
Staat
ningen
oorschot
buitel.
buitenl.

10Mei ’29
36.525
732
7.988124.225 18.387
2.415
3.200′
3

,,

’29
36.462
732
8.045 24.849
18.372
2.440
3.200..
26 Apr.’29
35.788
732
8.544 24.992
1.539
2.283
3.200
19

,,

’29 35.098
732
9.388
23.973
18.485
2.337
3.2001

10 Mei ’28
5.543
343
61
1.869
14
1.791
–

23 Juli’14
4.104
1

640
–

1.541
8
1

769
1

–

Bons v. d.J
Diver-
1
1

Rekg. Courant
1
Data
zelfst.
sen’)
Circulatle
1
~elfst.
Staat
1
Parti-
amort. k
Iamort.k.Icuueren

10 Mei ’29
1

5.798
1.825
63.420
5.362
6.166 6.816
‘3

,,

’29
5.798
1.784
63.828
5.333 5.954
7.097.
26 Apr.’29
5.930
1.560
62.848 5.568
6.308
7.283
19

,,

’29
5.930
1.473
62.648 5.746
6.123 6.597

10Mei ’28
–

28.342 60.385
31
–

8.894

23Juli’14
–

–

5.912
401
–
943

‘
nij
ae staoii,sane is 0e gouavoorraaa gewaaraeeru voigens ae
nieuwe waarde van den franc.
3)
Sluitpost activa.

DUITSCHE RUKSBINK.
Voornaamste
posten in
millioenen Reichsmark.

Daarvan
1 Devlézen
Andere

a a
,,

,,
OU
bij bui-
als goud-
wissels
Belee-
tent. clrc. dekking
en
.
ningen
banken
1)

geldende
cheques

15 Mei

1929
1.764,8
59,3
56,1

.
2.568,5
216,5
7

,,

1929
1.765,6
59,9
53,6
2.783,5
208,7
30 Apr. 1929
1.891.6
172,7.
99,3
2.790,2
262,1
23

,,

1929
2.178,9
163,0 39,9
2.239,4
41,0
15

,,

1929
2.429,9
154,3
23,7
2.120,9
121,1

14 Mei

1928
2.040,8
85,6
212,9
1.985,9
59,7
30 Juli

1914
1.356,9
–

–

750,9
50,2

Data
Effec-
Diverse
Circu-
Rekg.-
Diverse
ten
Activa’)
latle
Crt.
Passiva

15 Mei

1929
92,9
588,8
4.167,3
648,5
–
297,7
7

,,

1929
92,9
514,0
4.442,4
584,8
294,8
30 Apr. 1929
92,9
535,4′
4.631,5
585,1
290,6
23

,,

1929
93,0
541,3
3.918,9
769,3
262,6
15

,,

1929
93,0
488,4
4.145,2
670,3
252,3

14 Mei

1928
92,9 507,9
3.351,7
625,1
258,4
30 Juli

1914
330,8
200,4
1.890,9
944,-
40,0
‘junoeiast.
‘)
w.o. *(entenoanKscneine
1,
‘1
Mei, 30, 23,
1

pri1 ’29,
15 Mei ’28, resp.
49; 43; 9;
-; 45;
60
miii.

NATIONALE BANK VAN BELGIË.
Voornaamste posten in millioenen Beigas.

Data

Goud

,

Rekg. Crt.

,
1929
‘-.
n
3
.,
0 0
S
49
0

15 Mei
962 460
1
44
731
45
342
2.477
6
61
8

,,
962 455
44
733
41
342
2.470
10
.

58
2

962
455
44 720
53
342
2.468
25 45
25Apr.
962
456
44 764
38
345 2.431
16
.
123
18

,,
931
486
44 758
43
344
2.429
33
106
17 Meil
772
469
44
556
51
389
2.127
20
99
1W45.

VEREENIGDE STATEN VAN NOORD-AMERIKA.
FEDERAL RESERVE
BANKS.
Voornaamste posten in millioenen dollars.

Goudvoorraad
Wettig
Wissels

Data
b etaal-
middel,
Totaal
Dekking
In her-
disc. v. d.
In de
open
bedrag
F. R.
Notes
Zilver
etc:
member
markt
banks gekocht

1 Mei’29
2.812,0
1.378,6
173,7
985,8
170,4
24Apr.’29
2.798,6
1.348,4
174,8
974,5
141,2
17

,,

1
29
2.779,5
‘1.358,6
176,5
994,3
141.0
10

’29 2.774,8
1.340,5
,
175,8
963,5
157,3
3

»

’29 2.719,2
1.209,7′
173,3
1.029,9
174,7
27 Mrt.’29
2.709,3
1.337,9
169,8 1.024,1
208,4

2 Mei ’28
2.709,4
1

1.249,7 159,0
1

757,1

1
363,1

Belegd
Totaal

Goud-
1
Algem.
1
Data
in
u. s.
Notes
In circu-
e
&
o
5

Ges
Dek-
kings-
Dek-
1
kings-
Oov.Sec.
latie
perc.l)
J
perc.’)
__________

1
Mei’29
150,7 1.663,6
2.410,4
156,0
96,0
73,3
24Apr.’29
149,8
1.652,6
2.350,1
155,9 69,9
74,3
17

,,

‘9
161,4
1.653,2
2.379,8
155,1
88,9 73,3
10

,,

’29
166,1
1.657,7
2.339,8
154,9
69,4
73,8
3

,,

’29
169,1
1663,6
2.382,5
154,3 67,2
71,5
27 Mrt.’29
170,3
1.652,9
2.383,4
154,3 67,1 71,3

2 Mei ‘281 292,3

1

1.590,6
2.493,5
137,6
86,3
70,2
‘
vernouuing w,aien gouuvoorraau Iegenoyvrolscnuare
scnu,uciu
F. R. Notes
en netto deposito.
2)
Verhou’dlng tot
pe
alen voorraad munt-
materiaal en wettig betaalmiddel tegenover Idem.

PARTICULIERE BANKEN
AANGESLOTEN
BIJ HET
FED. RES. STELSEL.
Voornaamste posten in millioenen dollars.

Data
Aantal
banken

Dis-

conto’s
en
beleen.

Beleg-
gingen

111
bij de
F. R.
banks

.1.658

Totaal
depo-
sito’s
Waarvan
time
deposits

24Apr.’291
698
16.388
5.871
19.900 6.775
17

1
291
729
16.431
5.909

11.671
20.062
6.779
10

’29
706
16.454 5.939
1.672
20.099
6.789
3

,,

’29
766
16.583 5.976
1.688
20.276 6.830
27Mrt.’29
779 16.557
5.986
1.706
20.288
6.827

25Apr.’8
644
15.722
6.616,
1804

1

20.737
6.878
Aan net eind van ieder kwartaal wordt een overzicat
gegeven van enkele niet wekelijks opgenomen bankstaten.

22 Mei 1929

ECONOMISCH-STATIS1ÏSCHE BERICHTEN

489

EFFECTENBE!JRZEN.
Amsterdam, 21 Mei 1929.

])e gang van zaken op de internationale fondsenmarkten
is in dc achter ons liggende week tanelijk kalm geweest.
Het vooruitzicht op een vacantieperiode van drie dagen
voor cle meeste beurzen heeft er uit den aard niet toe bij-gedragen den handel te stimuleeren. I3ovendien waren er
geen factoren van beteekeiiis, welke tot ingrijpen in de
éne of de andere richting hadden kunnen aansporen. Te
N e w Y o r k hecf t nog steeds de situatie
01)
de geldmarkt
de beheerschende factor gevormd. Over het algemeen was
men geneigd te veronderstellen, (lat een discontoverhoo-ging niet lang meer zou uitblijven. Meer nog de onzeker-heid ten aanzien van de politiek van den Federal Reserve
i3oard, clan de vrees voor hoogere ambtelijke geldnoteerin.
gen heeft tot realisaties, vooral van industrieele fondsen, geleid. Aan den anderen kant waren aancieelen in spoor.
wegondernemingen nogal gevraagd, vooral tegen het einde
van de berichtsperiode. Deze belangstelling stond in ver-
baiicl met de kans op een andere waardebepaling van de
bezittingen der spoorwegmaatschappijen, waardoor wellicht
ook andere – hoogere – tarieven toegepast zouden kun-
nen worden.
Te L o ii d e n heeft de markt bijna geen verandering on-
clergaan. De berichten uit Amerika werden zonder groote
belangstelling beoordeeld. Bovendien oefende het vooruit-
zicht op cle verkiezingen een remmenden invloed uit op
den ondernemingslust. Weliswaar w’as de spanning bij den
beroepshandel tamelijk sterk, zoodat deze ieder oogenblik
gereed stond operaties in bepaalde fondsen te ondernemen,
doch het publiek heeft deze aanwijzingen niet gevolgd. In
verband hiermede hebben de koersbecvegingen geen groote
afmetingen aangenomen.
De beurs te B e r 1 ij n stond onder den invloed van het
dure geld. De voorgenomen uitgifte van de nieuwe staats.
leening heeft niet alleen den toestand van de schatkist,
doch ook de stijve geidmarkt scherp belicht en hoewel men
vrij optimistisch gestemd was ten aanzien van het verloop
der conferentie te Parijs, heeft men toch de voorkeur ge-
geven aan een afwachtende houding. Ook heeft het eenige
ontstemming gewekt, dat de I. G. Farbenindiistrie een
dividend heeft uitgekeerd, gelijk aan dat van het vorige
jaar.
Te P a rij s is de handel zoo ingekrompen, dat het toch
niet groote aanbod, dat in de achter ons liggende bcriehts-
periode kon worden opgemerkt, reeds vrij ruime koers.
verliezen heeft veroorzaakt. Tot de fondsen, welke het
sterkst werden, aangegrepen, hebben aandeelen in bankin-
stellingen behoord, terwijl industrieele aandeelen wat meer
weerstand hebben getoond. Daarentegen hebben koperfond-
sen weer gevoelige verliezen te zien gegeven. Over het al-
gemeen was de handel zoo klein, dat van een bepaalde ten-
denz niet kon worden gesproken.
Te n on z e n t heeft het vooruitzicht op de vacantie-dagen geen groote vermindering van zaken te zien ge-
geven. Vermoedlijk moet dit in verband worden gebracht
met het feit, dat in den laatsten tijd meer de aandacht op
enkele speciale soorten dan op de gewone gropen van fond-
sen is gevallen. De speculatie in dergelijke aandeelen is
hierdoor sterk aangewakkerd en hierdoor heeft men met
de gewone factoren – waartoe in den regel ook het onder-
breken van den beurshandel door vaca.utie behoort – min-
der rekening gehouden.
De
beieggircgsmarkt is
tamelijk vast geweest. Hier en

daar zijn Vrij groote orders op te merken geweest, terwijl
ook de belangstelling voor 1)uitsche obligaties – dank zij
de betere houding van het Duitsche betaalmiddel – eenigs-
zins is toegenomen. 6 pCt. Ned. Werk. Schuld 1922:
104
1
/8;
4Y
pCt. Ned. Werk. Schuld 1917:
9
9%,
99
9
Iio;
6 pCt. Ned..Indië 1926: 96
21
132,
967/
s
; 5 pCt. Brazilië 1903
£ 100: 83, 84%; 5 pCt. Brazilië 1913 £ 20-100: .70%, 71.;
8, pCt. Sao Paulo 1921: 104
0
1,
104
1
1.
I)e grootste belangstelling bleef gereserveerd voor
aan-
deelen in industriecle ondernemingen.
Vooral aandeele n en
certificaten Calvé-Delf t werden
iii aanmerkelijke posten
uit de niarkt genomen, nadat uit het jaarverslag over 1928
dezer maatschappij was gebleken, dat de deelnemingen niet
ongeveer
f
5.000.000 waren gestegen. Ter beurze onder-
stelde men, dat deze toeneming een gelijk nominaal bedrag
van certificaten Margarine Unie vertegenwoordigde. In
verband hiermede konden aandeelen Calvé-Delft aaniner-
kelijk stijgen. Ook certificaten Margarine Unie zijn hier-
bij niet achter gebleven, hoewel de opwaartsche beweging
zich hier in kalmer tempo heeft voltrokken. Philips aan-
deden stonden eenigszins buiten de algemeene belangstel.
ling. Na de détacheering van het dividend zijn enkele
scherpe schommelingen voorgekomen, doch ten slotte is liet
koerspeil niet veel veranderd. Tegen het einde der berichts-
week is de aandacht getrokken door aandeelen in kunst-
zijdefabrieken, welke onder leiding van Enka – in ver-
band met het jaarverslag – hooger werden gewaardeerd.
Calvé-Delft (C. v. A.)
:
171, 216% ; Centrale Suiker Mij.:
66, 70% ; Roll. Kunstzijde Industrie:
180%,
192; Inter-
nationale Viscose: 82%, 85¼; Maekubee:
109%,
112; Mar-
garine Unie: 445
3
A,
4677/
s
; Ned. Kabelfabriek: 460, 480;
Ned. Kunstzijdefabriek: 361,
375%;
Philips Gloeilampen-
fabriek (Gem. ]3ez. v. A.) : 780% (ex dividend ad 21 pCt.),
781; Ougrée Marihaye: 392, 389%
;
Separator:
161%,
161;
Zweedsche Lucifers: 378, 377%.

Van
petroleunsaandeefen
zijn aandeelen Koninklijke tijde-
lijk op den voorgrond getreden. Ter beurze veronderstelde
men, dat over 1928 een hooger dividend dan dat over 1927
tot uitkeering zou komen. Toen dit niet juist bleek te
ijn, reageerde de koers met enkele procenten, doch de ach-
tëruitgang is toch niet zoo sterk geworden, dat de geheele
koerswinst werd uitgewischt. Dordtsche Petr. md. Mij.: 373%, 379; Gee. Roll. Petr. Mij.: 240; Kon. Ned.. Petr.
Mij.: 389%, 393% ; Perlak Petroleum: 230, 225; Peudawa:
4911.6, 41; Marland Oil: 39, 38
1
11o.
In de
suikern’carlct
heeft zich het opmerkelijke verschijn-
sel voorgedaan, dat aandeelen H.V.A. een krachtige stij-
ging hebben ondergaan, terwi de overige aandeelen uit
deze afdeeling hun koerspeil slechts hebben kunnen hand.
haven, zij het dan met lichte verbeteringen hier en daar.
De verwachting van een gunstig jaarverslag heeft bij cle
ter beurze plaats gehad hebbende aankoopen den doorslag
gegeven, waarbij vermoedelijk ook enkele contramineposi-
ties zijn geliquideerci. Cultuur Mij. der Vorstenlanden
160%, 162; H.V.A.:
626%,
667; Javasche Cultuur Mij.:
353, 360; Maron: 221, 227; Moormann: 287, 291; Ned.-
Ind. ¶iiker Unie: 240, 246; Poerworedjo: 80¼; Sindang-
litoet: 384, 390; Tjepper: 720, 717; Tjeweng Lestari:
190%, 213; Watoetoelis Poppoh: 760.
Rubberaandeelen
hebben enkele op- en neergaande bewe-
gingen te zien gegeven, doch de lichte verbetering van den
rubberprijs, benevens de afneming van de voorraden te
Londen heeft ten slotte tot een kleine stijging gevoerd.
Amsterdam Rubber: 267¼, 273%; Deli Batavia: 176%,
181; Hessa Rubber: 354, 366%; Indische Rubber: 259,

INIJUSTRIEELE
DIscoNTo
MAATSCHAPPIJ

AMSTERDAM

LONDEN

BERLIJN

PARIJS

KOPENHAGEN

MAATSCHAPPELIJK KAPITAAL / 25.000.000.-

VOLGESTORT GEPLAATST EN RESERVES 12.900.000.-

Financiering van den afzet van industrieele producten.

r

490

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

22 Mei 1929

DE
Pandbrieven der Insulaire Hypotheekbank te Zierikzee
behoorende tot de beleggingsfondsen der Rijkspostspaar-bank, der Rijksverzekeringsbank en van het Kroondomein

Verkrijgbaar
41j2
PandbrievenalOO ;C pCt. en 5 pCts.

260; Java Caoutchouc:
148%,
150; Keudettg Lemboe: 348,
362% ; Majanglanden 247; Ned.-Ind. Rubber & Koffie:
230, 232
l
i Oost-Java Rubber: 287, 299%;
II
dam Tapanoeli:

105;. 110; Serbadjadi 201 /,: 2Q9%; Sumatra Caoutchouc:
159; 165; Suriiatra Rubber: 209%, 216; Ver. i.tid. Cultuur Ond: 1593/
s
, 165%; Jutercontinental Rubber: 10%.
Ook bij
tabaiesaandcclen
is hetzelfde beeld waargenomen.
in den regel was deze, afdeeliug ter beurze vrijwel verla-
ten, terwijl ook de grondtoon niet al te opgewekt was. Ool
hier is tegen het einde van de berichtsperiode iets grooter vraag ontstaan met een verbetering van de noteeringen als
gevolg. Areudsburg: 540 (ex div. ad
35 pCt.), 533; Del.i
Batavia Mij.: 436%,
439%;
Ngoepit:
329%,
345; Oostkust:
169%, 176; Senembah: 467,
474%.
Scheepvaartaandcelen
hebben zich op den adhtergroiid
bewogen, doch de stemming was weinig opgewekt. HoI
land-Amerika Lijn: 63
1
/8,
60; Java-China-Japan Lijn:
147, 146; Kon. Ned. Stoomb. Illij.: 89
1
/2, 90; Ned. Scheep-
vaart Unie: 225%, 222
1
/
4
; Nievelt Goudriaan:
93%,
95;
Stoomv. Mij. ,,Nederland”: 206, 191.
Dc groote handel, welke
rnijnbouwaandecica in
de laatste
weken hebben getoond, is ditmaal achterwege gebleven.
Aandeelen Boeton liepen eenigszins achteruit. Daarentegen
w’erden aandeelen Billiton beter beoordeeld, in verband met
het feit, dat over het vorige jaar 70 pCt. dividend zal
woj
!.

den uitgekeerd. 1)e beurs had reeds rekening gehouden
met eenige vermindering van de uitkeering. Alg. Explo-
ratie Mij.:
218%,
217; Billiton le Rubriek: 552; Müller &
Co. Mijnbouw: 93%, 94%; Redjang Lebong: 1.52, 155
1
/2;
Siugkep Tin Mij.: 296, 299.
t
t
Bankaandeelen
waren vast voor de inbeemsche soorteil.
Amsterdamsche Bank: 193, 194; Roll. Bank v. Z.-Ameri-
ka: 85; Incasso Bank: 119%, 119; Koloniale Bank: 236,
239%; Ned.-Ind.. Handelsbank: 165, 1.04%; Ned. Handdl Mij. (0. v. A.) : 1847/
8
, 186; Robaver: 110, 1.09%; Twent-
Sche Bank: 138, 139.
De
Ânrci
–
‘ikaansehe markt
was ongenuimeerd, in. overeeit-
stemming met de aanwijzingen uit Walistreet. Anaconda
Copper: 215%, 203%; Cities Service .585, 568; Stucleba-
ker: 84,
827/8;
U. S. Leather: 20
1
/
in
,
2
1%;.U. S. Steel Corp:
1761, 172%; Atchison Topeca: i997/, 199%; Baltimore
& Ohio: 120%, 122; Ene: 73, 72%; St. Louis & San Ffan-
sisco: 11,3%, 117; Southern Paeific Cy.: 128. 129; Unidh
Pacific Cy.: 218, 221
1
/„; Wabash Railway: 6534, 677/
8
.

GOEDERENHANDEL.

GRANEN.

21 Mei 1929.’

Ten gevolge van het zachtere weder gedurende dc afge-
loopen week is de toestand van cle te velde staande t a r w c
iii Europa verbeterd en worden de klachten over grooten
achterstand gëringer. Wel is deze achterstand nog niet
ingehaald, doch op het oogenblik ontwikkelt de jlant zich
krachtig en bij voortdurende gunstige weersomstandigheden
kan spoedig de door het koucle w’eder gedurende het voor-
jaar ontstane achterstand in den groei bpoeclig geheël
worden ingehaald. In het Zuiden valt Europa zijn de voor-
uitzichten gunstig, in Spanje is nien zelfs meer dan tevre-
den. In Midden-Europeesche landen wordt regen gewenscht;
in Polen zijn de vooruitzichten gunstig en men heeft in
dat land in verband daarmede den uitvoer van logge van
den ouden oogst toegestaan. Ook uit de Balkan Staten
komen gunstige berichten. Zachtere weersomstandigheden
en in vérschillende streken welkome regen deden veel
goed, doch ook in dat gedeelte van Europa is meer regen
gewenscht. In Canada wordt ijverig voortgegaan met den
uitzaai van zomertarw’e, welke uitzaai onder gunstige om-standigheden geschiedt, terwijl in groote streken regen hdt
entkiemen bevordert. Volgens een officieel bericht t’ah ii Mei was op dien datum 53 pOt. in Manitoba, 39 pCt.
in Saskatehewan en 30 pCt. in Alberta van de te bebouwe’n
oppervlakte bezaaid. Sinds dien datum is men met dee
werkzaamheden met spoed voortgegaau en volgens . een
recent bericht naderen zij reeds haar voltooiing. Uit de
Vereenigde. Staten waren de berichten in cle afgeloopeu
week niet alle even gunstig. In sommige streken wordt
geklaagd over overvloedig vocht, terwijl uit andere streken weier over droogte wordt geklaagd. Ook hoort nieli berich-
ten over het optreden van (Ie hessische vlieg, maar er kon

nog niet worden vastgesteld of daardoor schade is ‘eroor-
zaakt. Over het algemeen kan over wilitertarwe In de
Vereenigde Stateit worden gezegd, dat de toestand geniid-dell tot goed is. De w’ereldverschepiugen van tarwe waren in cle vorige week weder van matigen onivaug en de stoo-
iriende voorraad onderging eenige verlaging. De vraag naar
buitenlaudsehe tarwe w’as levendig zoowel in Engeland als

Cl
)
het COIktilielit en dientengevolge konden zaken van fIjn-
ken omvang w’orden afgesloten. Alleen tegen de feestdagen
verflauwde de vraag en varen koopers ongenegen verdere
contracten af te sluiten. Aangezien de voorradlen bij (te
nloeIIs iliet groot zijn en de gedurende den laatsten tijd
gedaalde l)riien als aantrekkelijk w’orclen beschouwcl’siaken
velèii daarvan gebruik om hunne voorraden weder aan te
vullen. Vooral spoedig verwachte en aangekomen partijen
w’orden gevraagd en voor deze posities w’orclt een premie
betaald. In cle Vereenigde Staten heeft men het jongste
regeeringsrapport omtrent wintertarwe beschouwd als éen
hausse-factor, met welke opvatting men het echter in Euro-
pa niet eens was. Na de bekendmaking van het regeerings-
rapport zijn cle koersen aan de termijnmarkt te Chicago eerst gestegen, doch in verband met het feit dat van den
ouden oogst nog groote voorraden voor den verkoop zijn
overgebleven, is later weder een verlaging ingetreden. Ten
gevolge van de.goecle vraag iii Europa is hierop echter ‘w’e
der een verbetering gevolgd. Vergeleken ‘bij een w’eek ge-
leden sloot de Juli-termijn voor tarw’e te Chicago 1% cent
P’ 60 lbs. lager. Van de vrachtverlagitig, welke de Ame-
rikaansche spoorwegen hebben toegestaan
01)
voor export
bestemde granen naar de havenplaatseb, is een vermeerde-
ring van aanbod uit de Vereenigcle Staten niet het gevolg gew’eest. Ook zijn de prijzen niet verlaagd tot een niveau
waarop geconeurreet-ci kan worden ‘in de Europeesche mark-
ten met Canacleesche en Argentijnsche tarwe. De termijn-
markt te Winnipeg toont een zelfde beeld als clie te Chi-
cago, echter zijn te Winnipeg de f1ucuaties kleiner ge-
‘eest en sloot de Juli-termijn, vergeleken hij een w’eek ge-
leden,
1
/4 cent per 60 lbs. hooger. In de opeenhooping te
Montreal van zeeschepen en binnenschepen komt eenigé
verbetering en men hoopt daar den toestand spoedig weder
meester te zijn. Aan dle terniijnniarkten in Argentinië nu-
dergingeti (le tarweprijzen slechts matige verandèringen.
J:Iet slot te l3uenos Aires was voor Juli en Augustus 5 cent
lager; te Rosario was Juli 5 cents lager en Augustus oct-
veranderd.

De prijzen voor r o g ge anti dë termijnmarkt te Chicago
zijn in dcii loop der afgeloopen week allengs afgebrokkelcl tot de
3
uhiterniijn 3% cent per 56 lbs. gedaald was. Daarna
is wedier een verbetering ingetreden, zoodat het slot 2%
cent lager was. De prijzen voor rogge zijn tot een niCuw
laag plint gedaald en daarop zijn verschillende zaken tot
stand gekomen. In dcii 1001) der w’eek is weder aanbod
gekomen van Poolsehe rogge sedert uitvoer daarvan w’ecler
is toegestaan. Zaken van eenigen omvang zijn daarvan
echter niet het gevolg geweest.
Versehepingen i’ait m al s uit Noord-Amerika naar het
vasteland val, Europa vonden in de vorige week niCt plaats
en voorloopig kati voor de voorziening van Europa met
mais uit de Vereenigde Staten geen rekening gehouden wor-
den. Uit Znicl.Afrika werd in clè vorige week in het geheel
geen mals naar Europa geëxporteerd. T
.,i cle belioef te aal,
mais moest dus zoo goed als geheel voorzie,, vordeu doe,’ Argentinië en cle verschepingen uit dat land waren, even.
als in vorige weken, w’eder van grooten omvang. :De sten-
mende voorraad is eenigszins toegenomen. De prijzen aan
de termijumarkten iii i..gentinië hebben weinig verande-
ring ondergaan en de dagelijksche fluetuaties
•
ware,i slechts
klein. De Juli-termijn sloot zoowel te Buenos Aires als te
Rosario 5 cents lager, de Augustus-termijn was te Buenos
Aires onveranderd en in Rosario 5 cents lager. i)e groote
verschepingen hebben .een clrukkenden invloed uitgeoefend
op cle prijzen in Europa. Waar de binnenkomende partijen echter nog hiet van zulk een grootte zijn, dat de consump-
tie het aanbod niet gemakkelijk kan opnemen, trad een
verbetering in en vonden Vrij aanzienlijke omzetten plaats
iii spoedig verwachte partijen. Daarna is weder eenige prijs-
daling ingetreden in de verwachting van een spoedige ver-
meerdering van de in destinatiehavens binnenkomende
hoeveelheden.. De constimptievraag is niet groot en een
vermeerdlering van aanbod heeft gemakkelijk een verlaging
der prijzen ten gevolge. Op verdere aflading zijn de zaken
niet van grooten omvang en het is meestal de tweede hand,
w’elke geneigd is lager af te geven dan waartoe afladers
of freeren.
:De verschepingen van ge i s t waren in cle vorige week
grooter dan in de daaraan voorafgaande, doch bleven be-
ireclen cle verw’achiting. Het aanbod van stooinende partijen,
is iliet overdactig groot, tCrwijl ook op a’flading niet in

22 Mei 1929

ECONOMISCH-STATISTiISCHE
BERICHTEN

491

AANVOEREN in tous van 1000 KG.

Rotterdam
1

Amsterdam
Totaal

Artikelen
12118
Mei
Sedert
Overeenk.
12118
Mei
Sedert
Overeenk.
1929 1928 1929
1
Jan.
1929
tijdvak
1928
1929
1Jan.
1929
tijdvak
1928

33.784
629.898 834.800
–
50.373
30.040 680.271
864.840
Tarwe

……………..
Rogge

……………..
7.199
71.356 75.268
–
–
71.356
75.268

Boekweit …………..327
9.908 8.123
– – –
9.908 8.123
10.
.856
275.628
370.710
2.950
86.583 88.191 362.211
458.901
4.142
158.280
129.125
–
1.521
3.540
159.801
132.665

4.203
86.590
69.011
–
2.029
160
88.619
69.771

Maïs ……………….

5.867
60.407
k

92.44
–
133.666
163.256 194.073
255.600

Gerst

……………..
Haver

……………..

5.533
89.837 83.326
150
1184
89.987 84.510
Lijnzaad ……………
Lijnkoek ……………
783
35.324
45.070
284
12.570
17.359
47.894
62.429
Tarwemeel ………….
Andere meelsoorten
424
-7.738
5.342
– –
7.738 5.342

ruime mate wordt aangebodeu. De prijzen aan de termijn-
markt te Winnipeg wareli weliswaar onveranderd, doch
Amerikaansche af ieders hebben iii den loop dci week hunne
piijzeii ahlengs eenige guldens per last verhoogd. Dienten-
gevolge waren de omzetten in Amerikaansche gerst niet
van grooten omvang, daar koopers over het algemeen
slechts bij uitzondering geneigd ivaren de gevraagde ver-
hoogde prijzen te betalen. In hoofdzaak werd de naar
Europa verscheepte gerst geleverd door Noord-Amerika.
.Argentiniii gaat voort in beperkte mate gerst te versche-
pen. De vorige week werd ook weder gerst van den Donau naar i)uitschland verladen, van daar zijn in cle naaste toe-
komst verdere verschepingn te verwachten, doch zij zul-
len slechts van kleinen omvang blijven.
Canada is geregeld aan cle markt met aanbiecliugen valt
ii a v e r, waarvoor de prijzen in iie afgeloopeis week vrij
aanzienlijk werden verlaagd, nadat in het begin der vorige
week eenige verbetering was imigetreclen. De vraag naar deze haver is niet groot, doch
01)
flauwe dagen komen ge-
regelcl zaken tot stand. De prijzen aan de termijnmarkt te
Winnipeg onciergingen weinig verandering en sloten
i%
cent
per 32 lbs. lager dan een week geleden. Ook Argentijnsche
haver vordt geregeld aangeboden. De prijzen voor deze
haversoort zijn in den 1001) der week, nadat eerst een schei
–
pe verlaging intrad, weder sterk verhoogd en het slot aan
de termijnmarkt te Buenos Aires was 15 cent per 100 KG.
hooger dan een week geleden.

SUIKER.
De verschillende suikermuarkten varen cte afgeloopen
week eenigszins onregelmatig gestemd.
De oorzaak hiervan ligt hoogstwaarschijnlijk in de ver
–
Inging der prijzen niet 0.15 dc. door A in e r i k a a ii s c h c
Raffinadeurs, vaa rdoor groote transacties iii geraffineer-
de- zoowel als in ruwsuiker tot stand kwamen. De prijs
voor ruwsuiker brokkelcle echter, na ietwat aangetrokken
te zijn, wegens overwegend aanbod weder spoedig af tot
1.27/32 de. e. & Ir. op basis van Cubasuiker.
Op de termijnmarkt te New York waren de fluctuaties
slechts gering en de slotnoteeringen waren: Mei 1.81; Juli
1.84; Sept. 1.90; Dec. 1.96 en Mrt. 2.03, terwijl de laatste
noteering voor Sp. Centrifugals 3.61 was.
i)e ontvangsten in de Atlantische havens der Ver. Sta-
ten bedroegen de afgeloopen week 85.000 tojis, de versmel-
tingen 52.000 tons tegen 54.000 tons in 1928 en de voorra-dcii 654.000 tons tegen 526.000 tons.
i)e laatste Cii b a-stati.stiek is als volgt:
1929

1928

1927
Ton

Ton

Ton
Cubaansche prod. tot 11Mei

5.040.000 3.985.000 4.425.000
Consumptie …………….30.738

38.283

50.000
Weekontv. afscheephavens.

109.653

45.978

69.003
Totaal sedert 1 Jan………3.702.093 2.776.797 3.103.889
Weekexport …………….103.331

52.747

78.678
Totale export sedert 1 Jan. 2.167.823 1.448.037 1.679.168
Voorraad afscheephavens…..1.543.022 1 334.139 1.437.989
Voorraad Binnenland ……1.298.417 1.169.920 1.271.111
Werkende fabrieken 22 13 20
In E n ge 1 a n cl was de termimijumarkt eveneens zwak en
onregelmatig, terwijl de noteeriugen sloten op % d. tot
2% cl. lager dan bij opening. De laatste ruwsuikernoteerin-
gen waren:
Mei Sh. 7/9%; Aug. Sh. 81-; Sept. Sh.
811%;
Dec.
Sh. 815%
;
Mrt. Sh. 818%
;
Mei 5h. 8/9%.
.l)e Boarci of Trede Statistiek over April wordt met de
volgende cijfers bekend gemaakt:
Apr. ’29 Apr. ’28 J./A. ’29 J./A. ’28

Tons

Tons

Tons

Tons
Import Ruwsuiker .. 175.697 163.034 709.533 539.562

11

Geraffineerd .

4.751

33.086

16.612 110.909

Totaal…. 180.448 196.120 726.145 650.471

Voorr. Binnl. bietsuik

3.650 20.750

–

–
Voorraad in entrepôt 216.650 283.750

–

–
Tot. “Duty Paid” suiker 169.420 116.120 633.146 468.604
Totale export …….55.018

4 407

77.403 . 21.992

Op J a v a was (le markt voor tweedehandssuiker stil. De
laatste noteeringeit twa ren echter ietwat beter dan aan het
eind der voorafgaande week, nI.
Stip. ready …………
f
14.87 %

Mei

…………..,, 14.25

Juni

………….., 12.75

Juli

…………..,, 12.62%
I
–
Ioofdsuiker ready …..,, 11.75
De verschepingen gedurende April bedroegen volgens offi-
ieele gegevens 31.000 tons tegen 55.500 tons in 1928. Eene
specificatie der verschepingen vanaf Mei 1928 volgt hier-
onder:

Bewesten Suez

En het oosten

Totaal

192819

192718

192819

192718

192819

192718

Tons Tons

Tons

Tons

Tons

Tons

Mei .. 3.000 12.000

86.500

42.000

89.500 . 54.000
Juni

38.700 58.000 240.500 151.000 279.200 209.000
Juli

33.000 55.000 229.200 235.000 262.200 290.000
Aug. 39.000 12.000 206.500 231.000 245.500 243.000
Sept. 16.000 14.000 211.000 278.000 227.000 292.000
Oct.

34.000

9.000 270 000 215.000 304.000 224.000
Nov. 104.000

6.000 218.000 146.000 322.000 152.000
Dec.

38.000

4.000 253.300 178.200 291.300 182.200
Jan.

46.000 14.800 167.000 140.500 213.000 155.300
Febr. 30.000

2.000 155.800 116.300 185.800 118.300
Maart 22.000

8 100 134.000 119.000 156.000 127.100
April

4.000

3.500

27.000

52.000

31.000

55.500

Hier te 1 an de was cle stemming op de termijnmarkt
iamivankelijk flauw en liepen prijzen nogal terug. Op het
lagere niveau outstond echter meer kooplust en konden
prijzen weder aantrekken. De markt sloot kalm op de vol-
gende noteeringemi: Mei
f 11%
; Aug.
f
ll7/
g
; Dec.
f
123/s
en Mrt.
f
12%, alles geboden met verkoopers tot
f %
f
% hooger. De omzet bedroeg de afgeloopen week 3500
tons.

KATOEN.
–

Ontvangsten in- en uitvoeren van Amerikaansche havens.

(In duizendtallen balen).

1

1
Aug.’28
Overeenkomstige
periode
tot
–
10 Mei
’29
1927128

1

1926/Z7

Ontvangsten Gulf-Havens.
T)
9087
8028
12517
Atlant.Havens
Uitvoe’
inaarGr.Brittannië
1781
1281
2405
‘t Vasteland etc.
I

4241
4482
5985
Japan ……
.1389
887 1639

Voorraden.
(In duizendtallen balen).

10Mei’29
Overeenkomstig tijdstip

1928

1927

Amerik. havens ….
…….1259

1422

1806
Binnenland ………….513

649

743
New York ……………177

114

222
New Orleans ………….243

337

478
Liverjool ……………645

579

1069

Marktbericht van de Heeren Sir Jacob Behrene & Sons.

Manchester, d.d. 15 Mei 1929.

Prijzen van Anierikaansche katoen zijn gedurende de
linitste week zeer onregelmatig geweest ten gevolge valt
de weersomstandigheden in de katoendistricten en opera-
ties i’aii speculanten. De loopende maand daalde tot 9.83 d.

492

EMOMISÇ’WSTAITIHE BERICHTEN.

22 Mei 1929

op verleden V
zich weer eenigiiis

….

. •…
betering bij een week geleden. Egyptische katoen
eveneens vaster, doch over het algemeen is de markt kalm
geweest en verkoopen bedroegen de vorige week slechts
32.000 balen.

In de Amerikaansche garenmarkt ging gedurende de
laatste dagen van de vorige week wat meer om. Deze bc.
langstelling werd waarschijnlijk gesteund door cle flau-
were stemming van katoenprijzen, zoodat er flinke hoe-
veelheden, zoowel in twist als weft, alsook ringgareus
werden omgezet. Qisteren ging er echter weinig om, daar
de geboden prijzen in de meeste gevallen te laag waren,
terwijl daartegenover niet weinig spinners van medio num-
mers een. goedeii dg met behoorlijke prijzen vermeldden.
De fijnere nummers werden echter minder verkocht, doch
in getwijnde garens speciaal voor cle Midlands is sedert
onze vorige publicatie aanzienlijk verkocht. Egyptische
spinners hebben dezelfde ervaringen opgedaan als Amen:
kaansche, want gedurende de laatste dagen der vorige
week besloten verschillende gebruikers bij te koopen, zoo-
dat er goede zaken gedaan weiden; gisteren beperkten
zaken zich echter voornamelijk tot kleine hoeveelheden. De
cijfers van den Board of Trade betreffende den export van
katoenen garens gedurende de maand April bedroegen
13.130.000 pond. Deze cijfers, vergeleken met dezelfde
maand in 1927, bedroegen 4.197.600 pond minder en met
1928 632.800 pond minder. Het is niet mogelijk om . juist
aan te geven, waar er minder shipments zijn, – ten ge-
volge van de nieuwe methode virn tabelleeren. Wij vinden echter, dat de voornaamste verlagingen betrekking hebben
op de nummers beneden 40
S.;
bijv. in de nummers beneden
40 s. grey bedroegen de verschepingen 5.271.400 pond, d.w.z.
538.000 pond minder dan in April 1928, of 2.581.700 pond
minder dan in 1927. De andere voornaamste verlagingen
vergeleken met April 1927 zijn naar België, Roemenië en
Bombay. De ruwe nummers over 40cr en beneden 80cr
bedroegen in 1929 5.112.600 pond tegen in 1928 5.201.000
pond en in 1927 5.732.400 pond, en in nummers over 80cr
tot 120cr in 1929 1.423.800 pond, 1928 1.971.000 pond, 1927
1.801.700 pond, welke cijfers over het algemeen gunstiger
zijn. In de fijnere nummers boven 120 s., zijn de cijfers
vrijwel gelijk, nl resp.. 204.100 pond, 301.400 pond en
243.900 pond. .

])e vastere stemming van katoën heeft meer vraag nar
doek gebracht en ofschoon er geen merkbare verbeterid,ly
is, wat de Oostersche markten betreft, is de toôn van de
markt over het algemeen gezond. Over het algemeen geno-
men, zijn de verzeeschc markten zenuwachtig en slechts
een klein gedeelt.e van de biedingen leiden tot zaken.

mr.
– evolge van de Pinkstervacantie zullen wij de vol-
e week geen Bericht publiceeren.

Liverpoolnoteeringen

Oost. koersen

7Mei 14Mei
8Mei 15Mei T.T.opBr.-Indië
1
1
5
D
115*;
F.G.F. Sakellaridis 17,85 17,85 T.T.op Hongkong 1/1 l 111 1
G.F. No. 1 Oomra 6,35 6,30 T.T. op Shanghai 2;5 215l,

KOFFIE.

lMededeeling rail (te Vereeniging voor den Goederenhandel
te Rotterdam.)

Noteeringen en voorraden in Brazilië.

te Rio

te Santos

Wisselkoers
Data

1

1
te Rio
Voorraad Prijs Voorraad Prijsop Londen
1
(In Balen) No.71) (In Balen) No.4′)

20
Mei 1929

347.000 27.025 1.188.000 33.500 54941
13

1929

343.000 26.900 1.103.000 33.500
54941
6

1929

304.000 27.575 1.170.000 33.500 550
20 Mei 1928

306.000 27.575 1.024.000 33.500 6
1)
In Reis.

Ontvangsten uithet binnenland van Brazilië in Balen.

te Rio

J

te Santos Data

–

Afgeloopen

Sedert Afgeloopen

Sedert
week

1Juli

week

1Juli

18 Mej 1929 .. ._

54.000
1
2.708.000
1
176.000

7.839.000
18 Mei 1928.. ..

61.000 3.480.000

166.000 9.127.000

Ook de afgeloopen week was de markt kalm gestemd.
De kost- en vrachtaanbiedingen van Santos liepen nog 1/-
6t
21- per cwt. terug, waartegenover die van Rio zich na
een kleine daling weder herstelden op ongeveer de prij-
zen van een week geleden. Nederlandsch-Indië is met Pa-
lembang Robusta en ook met de meeste andere ongewas-
schen Robusta-soorten ongeveer 1 ct. lager. Zaken op af la-
ding kwamen voor alle soorten echter slechts sporadisch
tot stand, waartoe natuurlijk ook (le nadering der feest-
dagen het hare heeft jijgedragen.
Aan de termijnmarkt bleven de noteeringen bijna geheel
onverande.rd. De verschillen van den eenen dag op den anderen waren onbeduidend en bij het opmaken van dit
bericht zijn de prijzen voor de loopende maand iets lager,
voor de daarop volgende maanden een fractie hooger en
voor de verstverwijderde maanden onveranderd i een frac-tie lager dan verleden week.
De afzet aan de loco-markt laat helaas nog steeds te
wenschen over, al konden (Ie officieele noteeringen nog
altijd gehandhaafd blijven op 65 ct. per
Y
2
KG. voor
Sti-
perior Santos en 54 et. voor Robusta.

STATISTISCH OVERZIC

– –
TARWE
HardWinter
No.2 loco
Rotterdam!
Amsterdam
per 100 K.G.

R000E

–
mer
AicanNo.2
2
)
loco
Rotterdam
per 100 K.O.

MAIS
La Plata
lOCO
R’dam/A’dam
per 2000 K.G.

OERST
Amer.No.20)

Rotam
per
.

2000 1(0.

LIJNZAAD
La Plata
loco
R’dam/A’darn
per 1960 K.G.

STEENKOLEN
Westfaalsche/ Hollandsche
bunkerkolen, ongezeefd f.o.b.
R’dam/A’dam
per lOOD K.G.

PETROLEUM
Mid. Contin.
Crude
t/ni 3390
Bé
S.
g.
per barrel

IJZER

–
Cleveland
Foundry No.3 f.0 b
Middlesbough
per Eng. ton

KOPER
Standaard

Londen Locoprijzen

per Eng. ton

8.
O
Jo
ii.
0/

.
H.
01
f1.’
0
10
II.
0(
II.
°Io
$
0
10
Sh.
510
£
01
Jaargemidd. 1925
17.20
100,0
13,075
100,0
231,50
100,0
236,00
100,0
462,50
100,0
10,60
100,0
1.68
100,0 731- 100,0
62.116
lOt
1926
15,90
92,4
11,75
89,9
174,25
75,3
196,75
83,4 360,50
77,9
17,90 165,74
1.89
112,5
8616
118,5
58.11-
93
Lanuari

1927
15,225
88,5
12,50
95,6
165,00
71,3
222,25
94,2 362,50
78,4
13,35 123,7 1.75
104,2
8516
117,3
55.716
89
rebruari
15,225
88,5
13,05
99,8
167,00
72,1
230,00
97,5
373,75
80,8
12,10
112,0
1.70
101,2
83/6
114,4
54.161-
88
Maart
15,05
87,5
12,70
97,1
164,50
71,1
219,25
92,9 354,75
76,7
11,25 104,2 1.26
75,0
811-
111,0
55.171-
89
ru
14,80
86,0
12,825
98,1
173,00
74,8
237,50
100,6
351,50
76,0
11,00
101,9
1.22
72,6
80/-
109,6
55.216
88 15,75
91,6
13,57
5

103,8
172,75
74,6 258,25
109,4
373,75
80,8
10,95
101,4 1.22
72,6
74/-
101,4
54.141-
t8

ju
ni

:
15,60 90,7
13,20
101,0
175,25
75,8 245,00
104,2
372,75 80,6
11,00

.
101,9 1.22
72,6
701-
95,9
54.216
81
li
15,10
87,8
12,05
92,2
171,50
74,1
235,75
99,9 367,75 79,5
1110
1028
1.22
72,6
701-
95,9
53.19j-
86
Augustus
14,87
5

86,5
11,45
87,6
178,50
77,1
252,50
107,0
368,25 79,6
1105
1023
1.22
72,6
69/-
94,5
55.516
89
September ,,
14,70
85,5
12,15
92,9
179,50
77,5
233,25
98,8 369,50 79,9
10,90 100,9
.
1.22
72,6
651- 89,0
54.131-
–
88
October
13,725
79,8
11,45
87,6
178,75
77,2
230,50
97,7
359,00 77,6
10,90 100,9 1.22
72,6 651-
89,0
55.51-
89
November
13,45
78,2
12,125
92,7
184,75
79,8
233,25
98,8 349,75 75,6
10,65
98,6
1.22
72,6 651-
89,0
–

59.11-
95
December
13,40
77,9
12,57
5

96,2
201,00 86,8
246,25
104,3
348,25
75.3
10,60
98,1
1.22
72,6
651-
89,0
.

60.2/-
96
unuari

1928
1350
78,5
12,70
97,1
207,50
89,6
247,75
105,0
361,00 78,0
10,30
95,4
1.22
72,6
651-
89,0
62.-!-
99
t-ebruari

,,
1380
80.2
12,875
98,5 226,50 97,8
243,75
103,3
361,00
78,0
10,00
.
92,6
1.21
72,0 651-
89,0
61.121- 99
Maart

,,
14,60
84,9
14,00
107,1
240,75
104,0
255,75
108,4
350,75 75,8 9,95
92,1
1.19
70,8
6516
89,7
61.316
98
April

»
15,30
88,9
14,975
114,5
239,50
103,5
261,00
110,6
358,25
77,5
10,05
93,1 1.19
70,8
–
66/-

.
90,4
,

61.14/6
99
Mei

,,
15,30
88,9
15,47
5

118,4
238,50
103,0
260,75
110,5
372,00 80,4
10,60
98,1 1.19
70,8 661-
–
90,4
62.151-
101
luni

,,
14,37
5

83,6
14,275
109,2
234,00
101,0
252,50
107,0
365,25
79,0
10,10
93,5
1.19
70,8 661-
90,4
‘

63.17
1
–
102
Juli
14,25
82,8
13,07
5

100,0
246,75
106,6
241,00
102,1
359,75
77,8
10,10
93,5
1.19
70,8 661-
90,4
62.181-
101
Augustus
12,00
69,8
12,620
96,6
214,75
92,8
226,75
96,1
350,75 75,8
10,05
93,1
1.21
72,0
661-
90,4
62.1016
106
September
11,65
67,7
11,57
5

88,5
198,75
85,9
198,25
84,0 350,75 75,8
10,00
92,6
1.21
72,0
661-
9(1,4
.

63.81
102
October

,
12,27
5

71,4
12,27
93,8
218,50
94,4
189,50
80,3 366,00
79,1
9,95
92,1 1.19
70,8 661-
90,4 65.12/
lol
November
,
12,325
71,7
12,075
92,4
227,25
98,2
185,50
78,6 386,25 83,5
10,20
94,4
1.18
70,2
661-
90,4
67.181-
109
December..
12,30
71,5
11,90
91,0
220,25
95,1
180,50
76,5 373,75
80,8
10,10
93,5
1.18
70,2 661-
90,4
70.31-
113
Lanuari

1929
12,35
71,8
12,20
93,3
231,50
100,0
194,25
82,3
365,00 78,9
10,10
93,5
1.16
69,0
661-
90,4
75.1016
121
rebruari

,,
12,72
5

74,0
12,65
96,7 236,00
101,9
194,75
82,5 357,25 77,2
12,90 119,4
1.11
66,1
66/6
91,1
78.-16

.
125
Maart

,
.
12,65
73,5
12,62
5

96,6
233,00
100,6 191,75
81,3
359,00
77,6
12,00
111,1
1.11
66,1
67/-
91,8
89.81-
144
April

,,
12,12
5

70,5
11,625
88,9 218,00
94,1
185,25
78,5
373,25
80,7
11,05 102,3
1.11
.66,1 681-
93,2
82.1716
133
6 Mei

,,
11,25
65,4
11,10
84,9 1 200,00
86,4
180,00
76,3
372,00
80,4
11,15
103,3
1.11
66,1
6816
93,8
80.-!-
129
13

,,
11,25
65,4
10,50
80,3
1
198,00
85,5
177,00
75,0 365,00
.78,9
11,00
101,9
1.11
66,1
6816
–
93,8
73.2/6
117
10

,,
11,25
65,4
10,40
79,5
I

200,00 86,4
178,00
1

75,4
1

362,00

1

78,3
–
11,25

1104,2
1
1.11
66,1
701-)
95,95
75.51-
5)

1
121
1) Men zie voor de toelichting op dezen staat de nummers van 8 en 15 Augustus 1928 (No. 658 en 659) pag. 689190 en 709. 5) = Western vulôr de invoering
* Manitoba No. 3.
t
Zuid-Russische.

.

9

. .

.1

– …….

Ik

22 Mei 1929

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

493

.Dat de stemuntig overal gedrukt en lusteloos is,. blijkt
yel zeQr. dndelijk uit, cle verschepingeu van
waren in de eerste twee wekeLi dezer maand wel zeer klein,
namelijk van Rio slechts 56.000 balen cii van Santos niet
meer clan ongeveer 300.000 balen. Sedert den aanvang van
lict oogstjaar (1 Juli 1928). tot 30 April, heeft Brazilië
ongeveer 11.800.000 balen verscheept tegen 13.370.000 balen
iii hetzelfde tijdsverloop in 1927/’28, hetgeen een vermin-
cleriiig beteekeitt van iiet minder dan ongeveer 1.570.000
halen. De zoogenaamd zachte soorten, de ,,Milds”, bereik-
ten in dienzelfden tijd een cijfer van .6.915.000 balen tegen
6.327.000 balen iii 1927/’28, hetgeen een vermeerdering .be-
tiekent ‘aii 588.000 balen. Zijn dus de verschepingen van
1 aatstbedoelde soorten niet onbelangrijk vooruitgegaan,
toch wijzen alle soorten te zamen een vermindering aan
van
ongeveer 982.00,0 balen, hetgeen ongetwijfeld moet wor-
(ten toegeschreven aan de omstandigheid, dat de consump-
tie het niet noodig acht voorraden valt eenige beteekertis
aan te houden, nu Brazilië zelf zulke groote. voorraden in
reserve heeft.

Berichten zijn in cle laatste dageit ontvangen, dat het
Brazilië gelukt is een leening van 5 iiiillioen in Londen
en een van $ 5 millioen in Amerika te sluiten. In hoevei’
deze bedragen ter beschikking zullen komen voor dë fina.n-
eiering van de hoevee]heden, welke van den volgenden
giooten J3razieloogst in het land zelf znlleu moeten wor-
den teruggehouden, valt voor het oogeublik niet te beoor-
deden, doch liet is gemakkelijk te becijferen,, dat er nog
heel wat meer noodig zal zijn, wil het Instituut tot Per-‘
nianente
Verdediging van de Koffie in staat zijn zijn prijs-
politiek ook bij den volgenden oogst op de bekende wijze
voort te zetten. Volgens geruchten zou een poging zijn
gedaan om ook een leening van $ 30 millioen iii Amerika
te sluiten; doelt het Departenient van Handel der Ver-
eenigde Staten heeft betreffende deic financieelen toestand
van Brazilië een kennisgeving gepubliceerd, waarvan de
i rihoud niet bepaald gunstig luidde en *aarvan het doel
klaarblijkelijk was invloed uit te oefenen in de kringen
der hij bedoelde poging betrokken bankiers.

De prijzen van gewoon goëd beschreven Superior Santos
op proinpte verscheping zijn thans ongeveer 99/6 fc 1021.
per’ cwt. en van dito Prime ongeveer 1031- It 105/-, terwijl
zij van Bio type New-York 7. met beschrijving, prompte
verseheping, bedragen 7319
It
751-.

Van Robusta op aflading van Neclerlaudsch-IFndië zijn
de prijzen in de eerste hand op het oogenblik:

.Palembang Rohusta,, Mei-verscheping, 391% ct. ; Paleni-
bang Robusta, Mei/Juni verschepiug, 381% ct; Mandheling
.Robiista. Mei verselieping,
4
31% ct., alles
pci
–
1%:
:KG.. elf,
ii itgeleverd gewicht, netto contant.

De slot-noteeriugen te c’ew-Yrk .yan liet aldaar. geklei-
de gemengd contract (basis Rio No. 7) waren:

Mei
1

Sept.

Dec.
Maart

21

Mei

$
Ï6,01
$
14,23
$
13,86
$

13,55′
13

,.

……

,,

15,65
,,

14,20
13,89
13,58
6

,.

……

,,

16,15
.
14,83
‘
14,43
14,05
29

April

……’

,,

16,15
.
1472
14,37
‘
,,’ 13,96

Rotterdam, 22 Mei 1929

COPRA.

l)e itiarkt i’as gedurende de afgeloopen, week flauw ge-
stenid, daar cle groote consumenten zoo, goed als geen be-
langstelling toonden, terwijl Indië tamelijk rcnm aan de
markt was. Voor stoomend wac er eenige vraag te bespen-
ren, clo.eli het aanbod hiervan was toevallig juist bijzonder
gering.
De slotnoteeringen. zijn

Nederl.-Indische fins., stooniencl ………

aflacl. April ……. ..26%
Mei ……… ,, 26%

–
Juni

…….. ..261%
Juli ……… …26
3
/
8

–

IJZER.

Op cle Contiuentale ruwijzermarkt zoowel als iii Enge-
land blijft cle vaste stemming uitgesproken vast en er ‘is
allerwege een stijging van de prijzen te constateeren: Op de
‘Clevelandmarkt’ worden zeer weinig zaken gedaan wegens
‘tekort aan materiaal, ten gevolge waarvan de prijs van
Cleveland No. 3 met 116 tot 71/- gestegen is. itet O.S.P.M
‘(Frankrijk) haicLhaaft de prijzen zoowel voor hematiet als’
‘oor fosforhouclend gieterij-ijzer ((lezen laatsten tot 30 Sept.)
Het .R.oheisenverbancl is plotseling overgegaan, tot een
:verhooging van zijn prijzen met 4 R.M. per ton.
Door het Westeuropeesch gieterij-ijzerkartel w’enit•,ii we-
derom eenige exportprijzen verhoogd.
i)e vaste stemming op de staalmarkt bleef over ‘t geheel
gehandhaafd.

.
.

STEENKOLEN.

in Wales maakt uien zich bezorgd of men er iii slagen
zal, cle productie van de ruim étn millioen tons kolen per
week kwijt te raken indien cle vraag, vooral van het bui-tenland. niet toeneeuiit. Intussehen heeft de South Wales Coal Marketing Association besloten, dcii minimumprijs
”aui alle large coals met 6 cl. per ton te verhoogen, waar-
door deze meer iii overeenstemming wordt gebracht met
(ten dagprijs, die zelfs dan nog 3
It
6 cl. hooger ligt. In
Durltaut daarentegen ligt cle markt . zeer vast. Verschil-

N GROOTHANDELSPRIJZEN
1
)

loci1r1zen
Lon en per
Eng, ton

KATOEN
for Middling locoprijzen
New ork
per Ib.

WOL
gei.te
Australische,
Merino,
64’s
Av.
loco Bradford
per lb.

WOL
gekamde’
Australische,
CrossbredColo- nial Carded,
505
Av. loco
Bradford per Ib.

RUBBER4)
Standaard
Ribbed Smoked
Sheets
loco Londen per Ib.

1
SUIKER
Witte kristal- suiker loco
R’dam/A’dam.
per 100 K.G.

KOFFIE
Robusta
Locoprijzen
Rotterdam
per
1
/
K.G.

THEE
All. N.-l. theev.
A’dam gem. pr
.
Java- en Suma-
tratheepi/2K0.

Indexcijfer
v/h. Centr. B.
v. d. Stat.,
herleid
van
1913= 100
tot
1925= 100

Indexcijfer
van The ‘Economist,
herlefd
1927= 100
tot 1925=100

£
°Io
8 ets.
0/o
pence
Olo
pence
01
Sh.
0
10
II.
0/
cts.
01
,
ets.
01
51.171-
10.1716
100,0
23,25
100,0
55,00
100,0
29,50
100,0 2111,625 100,0
18,75
100,0
61,375
100,0
84,5
100,0 100,0 100,0
19.1316
111,1
114,4
17.55
13,45
75,5
57,5
.47,25 45,00 85,9 81,8 24,75
.
25,25 83,9 85,6
21-
117,375
67,4
54,4
17,50 22,00
93,3
117,3
55,375
50 90,2
81,5
94,25
71
111,5
93,2
103,8
19.816
118,2
14,15
60,6
46,25
84,1
26,00
88,1
117,125
53,7
21,125.
112,7
48,75
79,4
71,25
84,1)
84,3
–
93,5 94,2
98,6
100,7
12.151-
)4.1/-
119,4
116,1
14,25 14,75
61,3
63,4
47,75
47,50 86,8 86,4
26,50 26,25 89,8 89,0
118,25
117,875
55,8
55,8
20,62
5
‘
20,25
110,0
108,0
48
48 78,2 78,2
70
72,25 82,8
85,5
92,9 99,0
15.12/-
112,9 16,15
69,5
47,00
85,5
26,00
88,1
117,75
55,4 20,25
108,0
47
76,6
86
1
5′
102,4
92,3 93,5
98,4
100,1
16.9/
19.15/6
113,2
110,7 16,85 17,90
72,7
77,0
47,25
48,50 85,9 88,2
26.00 26,50
88,1
89,8
116
114,75
50,5 41,0
18,37
6
,
18,62
6

98,0
99,3
47
47
76,6 76,6
81,25
84
96,2
96,1
1005
12-/6
111,5
19,70
84,7 48,50
88,2
26,50 89.8
1/5,25
40,8
18,50 98,7
45,375
73,9
–
99,4
–
96,1
1005
102,2
17.1216
109,8 22,05
94,4
50,00
90,9
26,50
89,8
1/4,25 45,6 17,875′
95,3
44,25
72,1
94,5
111,8
96,8 101,3
54.216
100,9
20,65
88,8
50,25′
91,4
26,75
90,7
114,375
46,0
16,87
5
e.
90,0
45,25
73,7
93
110,1
96,8
100,3
54.416
100,9
20,25
81,1
52,25
95,0
28,50
96,6
116,5
51,9
17,25
92,0
46
74,9
96
113,6
97,4
99,4
36.13/6
101,8
19,70
84,7
51,50
93,6
28.75 97,3
1/7,75
55,4
17,87
5

95,3
48
74,9
89,25
105,6
97,4
99,0
5.1/-
13.1016
97,4
89,2
19,25
18,35
82,8
78,9
53,00 54,75
96,4
99,5
29,75 31,75
100,8 107,6
117,25
1/3,75
54,0
44,2
17,375
16,75
92,7
89,3
46
46
74,9 74,9 84,5
100,0
98,7
97,6
13.17/6
89,3
19,35
83,2
ss;oo
100,0
33.25 1)2,5
1/0,75
35,8
16,875
90,0
47
76,6.
79,5
79
94,1
93,5
96,8

.
98,1
98,4
99,6
14.6/-
89,5
20,65
88,8 54,50
99,1
33,00
111,9
-/9,375
26,3
16,875
90,0
47
76,6
74,25 87,9
98,7
101,4
10.13/-
88,1
21,55
92,7
54,25
98,6
32.25
109,3
-19
25,3
16,625
88,7
48,25
78,6′
78,25
92,6
98,1
101,3

–
18.8/6
83,4
21,35 91,8
55,50
100,9
31.75
107,6
-9,25
26,0
15,75
84,0
49
79,8
73,25
86,7
98,7
.
99,5
11.19/-
80,9
21,75
93,5
53,00
96,4
31,25
105,9
-19,25
26,0
15,50
82,7
49,875
‘
81,3
71,25
84,3
.
95,5
.:
97,7
11.18/-
80,9
‘19,30
83,0 51,75
94,1
30,00
101,7
-19,25
26,0
16,00
85.3 51,875 84,5
67,75
80,1
92,9
95,6
14.716
81,9
18,55
79,8
47,00
85,5
29,00 98,3
-18,5
23,9
15,87
5

84,7
52,75
86,0
70,25
83,1
93,5
95,7
51.191-
84,8
19,45
83,1
46,25
84,1
27,25
92,4
-18,8
24,7
–
14,62
5

78,0
53

‘
86,4
73
1
0
6,4
94,2

.
95,8

–
12.1016
88,8
19,90
85,6 47,25
85,9
27,50
93,2
-/8,625
24,2
14,00
74,7
53
86,4
75,75
89,6
95.5
96,3
18.81-
87,2
20,45
88,0
46,25
84,1
28,00 94,9
-jR,5
23,9
13,92
5

74,3
51,75
84,3
763
90,5
95,5.
52.7/6
84,9
20,20
86,9 46,75
85,0
28,75 97,3
-9,875
27,9
13,775
73,5
53,125
86,6 77,25
91,4′ 94,2
52.11/- 85.0
20,10 86,5 44,25
80,5 27.75
94,1
II-
33,7
13,375
71.3
54
810,0
.74,25 ‘87,9
94,2
f1.016
84,4
21,25
91,4
44,00 80,0 27.50
93,2
110,125
34,0
13,50
72,0
54
880
72,75
106,1
94,8
17.516
79,2
20,45
88,0 43,25
78,6
27,25
92,4′
-110,5
29,5
13,375
71,3
54
1
1
8,0
74.25
87,9
92,9
17,1216
75,5
‘
19,756
84,9
6
1
42,259
76,89
1
26,75
9

907
9

-110,1875 28,6
12,50
66,7
54
88,0
74,25
1

87,9
10
1
9.2/6
76,0
19,557
8417I
42,00
10

76,4
00
1
2525
10

89,0
00
1
-III
30,9
12,25
65.3
54

.
‘88,0
1
1
16.2/6
5)

74,8
5

19,758
84,9
8

1
/

-111,6255 32,6
12,00
64,0′
54
88,0
uugv vincusele
noicerungswijze 1jan. iirZs).’)=Malting voOr cle invoering van de huidige offic. noteeringswi/ze (Jan.
1928).
4
1:Iaar- en maandgemiddeuden afgerond.
op
1
1
pence.
5)
21
Mei
6) 3
Mei 7)10 Mei
8
)17
Mei
9)
2
Mei
10)
16
Mei

494

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

22
Mei
1929

lende mijnen zijn tot het eind van het jaar goed verzorgd
met orders. *
In Westfalen zijn de kolen schaarsch en’ vooral de cou-‘
rante soorten, zooals ongezeefde en gruiskolen zijn bijna
niet te krijgen. Ook de Rollandsche mijnen kunnen zonder;
eenige moeite hare productie afzetten.
De prijzen zijn:
Northumberland Ongezeef de …………,, 11.-
Durham Ongezeefde ………………..
Cardiff 213 large 113 smalls …………,, 14.90
Schotsche Gezeef de (Prime Lothians) ……10.75
Yorkshire gewassehen Doubles ……….. ..12.–
Westfaalsche Vetförder ….. ……….. ., 13.-
Vlamstukken 1 …….. ….,, 14.-
Smeenootjes

…………..,, 13.50
Gasvlamförder …………., 12.75
Gieteokes ……….. . ….. ,, 17.-
Hollandsehe Eierbriketten …………….14.50
alles per ton van 1000 KG. franco station RotterdamfAm-
sterdani.
Ongezeefde bunkerkolen f.o.b. Rotterdam/Amsterdam.

f
11.25. Markt vast.

VRACHTENMARKT.

–

Graan van Noord-Amerika.
Het is teleurstellend, dat de.
huidige gunstige ontwikkeling yan de Amerikaansche prij-
zen tot dusver nog geen weerklank heeft gevonden op dc
vrachtenmarkt; de heele week bleef de markt voor alle
posities flauw. Van Montreal werd gedaan’ naar Ant-,
werpen of Rotterdam per Mei$ 0.13, en voor Juni $ 0.12’4;
naar Fransehe Atlantische havens voor Mei en Juui
$ 0.144; naar Marseille per Mei $ 0.17; naar de Middel. landsche Zee (niet ten Oosten van Italië, end. Spanje en
Noord-Afrika) per Juni $ 0.18, naar Griekenland per Juni/
Juli 413 per qtr., en naar Smyrna en Konstantinopel per
Mei $ 0.24.
Van de Northern Range wordt onveranderd $ 0.11 ge-
noteerd voor begin Juni naar Antwerpen of Rotterdam ;
de eenige afsluiting die tot stand kwam betreft een han-‘
dige boot van New York naar 4 Deensche havens op basis
van $ 0.19 met 30 Mei canceling.
Van de Golfhavens is nog steeds geen definitieve vraag.
Suiker.
Van West-Indië waren betrekkelijk weinig or-
ders,’ doch konden de vrachten zich handhaven. Van Cuba
werd een boot van 7500 ton afgesloten per Mei naar Mar-
seille teged 191-, en voor begin Juni naar U.K./Continent
tegen 181-, terwijl Mei. en ,Juniboo.ten van 45/6500 ton-.ge-
nomen zijn naar ‘UK/Continent tegen 1813 tot 1816. naar’
gelang van grootte. De betrekkelijk hooge vracht van 201-
werd betaald voor een substitute order.
Graan van Noord-Pacific.
De markt bleef zeer flauw.’
Slechts edn boot (een 6500 tonner) per 15 Juni/15 Juli van Portiand naar U.K.fContinent werd afgesloten tegen 2913.
Dit kan wellicht herhaald w’orden. Er is geen verandering
voor het nieuwe seizoen, het beste bod van bevrachters voor
November en later is 291- basisvracht van Vancouver naar,
U.K./Continent met volle opties, doch dit cijfer trekt de
reeders nog niet aan.
Graan van La Plata.
Eeit goed aantal afsluitingen von-
den plaats, hoofdzakelijk voor Mei en Juni laden, latere
posities werden min of meer veronchtzadmd Eed ipot-
prompte boot van 7300 ton werd afgesloten van de Boven-
rivier, naar Bordeaux/Hamburg tegen 24/9, en een 5200
tonner, ook spotprompt naar U.K./Contineut tegen 261-.
Booten van 516000 ton, per eerste helft Juni, werden afge-
sloten van de Bovenrivier naar UK/Continent tegen 25/.,. 7000 tonuers tegen 241- en voor tweede helft Juni tegen
6 pence lager. Voor Juli werd voor een handige boot 241.
betaald. Naar de Middellandsche Zee werd voor Mej 2616
en voor Juni 261- betaald. Buenos Aires nam verschillende
prompte booten op tegen 231- naar Antwerpen/Rotterdam
cii 2316 naar Duinkerken, 6 penee lager per eerste helft
Juni, en naar de Middellandsche Zee voor Juni en Juli/
Augustus tegen 241-.
&ilpeter.
Over het algemeen blijven bevrachters terug.
houdend, ienige ljnruimte werd afgesloten, nl. Juni/De-
cember, 3000 ton per maand, naar Antwerpen, Hamburg,
Rotterdam tegen 2016 netto met twee loshavens. Dit
kan herhaald worden. Een groote boot per Mei werd afge-
sloten naar Galveston/Boston Range tegen
$
4.50 en dit
cijfer is op het oogenblik ook de basis vracht voor notee-
ringen per Juli, ‘Augustus en September.
Van
Burma is
nog steeds weinig vraag, slechts 66n
prompte boot van max. 7500 ton werd afgesloten naar
Gdynia tegen 251-. Voor ‘begin Juni is er een order aan
de markt naar Antwerpen/Hamburg Range tegen 23/6.
Java
had het voordeel van de geringe vraag naar ton-
.uage van naburige markten en bevrachters konden zich van

een 7500 tonner verzekeren voor Mei/Juni naar Marseille
en een Hollandsche haven tegen 2216 twee loshavens, als
ook van een 6000 tonner per begin Juni naar Alexandrië
tegen 2116.
Donau en Zwarte Zee.
Van den Donau houden bevrachters
zich nog steeds terug. Van de Zwarte Zee werd verder tonnage per Mei/Juni gesloten tegen het onveranderde
cijfer van 131- naar het Continent, 1316 naar U.K. en 1416
naar Scandinavië. Verdere vraag is er op het oogenblik
niet.
Middellandsche Zee.
Over het geheel genomen was deze
markt rustig en de vrachtcijfers ondergingen nagenoeg
geen veranderingen. De volgende ertsladingen werden afge-
sloten: La Gonlette/Rotterdam 5/6, Almeria Pier/Rotter-
dam
517%,
Almeria haven/Duinkerken 619, Hornillo Baai)
Emden 616, en Cartagena/lJmuiclen 613. Een boot werd bc-
vracht vait Bougie naar Philadelphia tegen 9/3. Fosfaat is
kalm. Een vrij groote boot werd gesloten von 8f ax naar
Bordeaux tegen 519, welk cijfer nu ook wordt aangeboden
voor Duinkerken. Tunis/Rotterdam noteert 7(3 eti er zijn
orders in de markt voor kleinere booten naar het Ver-
eenigd Koninkrijk, zooals, Sf ax/Huil 91-, Glasgow 101-,
Tunis/Tyne 816 en Kings Lynn 916.
Van Alexandrië wordt gerapporteerd, dat een boot werd
afgesloten tegen
816
per 60 cf t. naar RuIl, doch Londen
–
sehe bevrachters noteeren nog steeds 9/..
Van
Noord-Spanje
werd weinig gedaan, een of twee bon-
ten werden bevracht van Bilbao naar Rotterdam tegen
519, en Bilbao/Middlesbrough nerd gesloten tegen 7/., ter-
wijl Castro Alen,’Middlesbrough 713 betaalde.
Kolen van U.K. Continent.
Niettegenstaande de feest-
dagen bleven de vrachten toch opmerkelijk vast. Een kleine
verbetering is ingetreden naar Oostelijke Middellandsehe
Zeehavens, overigens is geen verandering te rapporteeren.
De volgende afsluitingen kwanien tot ,stand: van Wak’s
Rotterdam 6/., Rouaan 416, Gibraltar 91., Algiers 10/3,
Marseille 10/., Genua 101-, Malta 11/., Venetië 1119, Port-
Said 131., Da.kar 9/., Para 1216, Rio 13/., Buenos Aires 121.
en Montreal 7/.. Van de Oostkust Hamburg 41-, Ant-
werpen 3/-, Rouaan 414
1
/.,., Bordeaux 619, Algiers 1016,
Caronte 1019, West-Italië 919, Port-Said 13f, Melbourne
2819 en Santos 1316.

RIJNVAART.

Week van 12 t/m. 18 Mei 1929
J)e aanvoeren van zeezijde waren, wat erts betreft, min-
der dan- de voorafgaande week. Scheepsruimte bleef bij ma-
tige vraag voldoende beschikbaar. De sterming werd min-
der vast. De ertsvracht liep terug van,
f
0.90—f 1.— tot

f
0.70—f 0.80 per last met resp. 4 en 8 losdagen. Naâr den
Bovenrijn werd in het begin der week hoofdzakelijk in
daghuur bevraeht op basis van 3 ad 3% ets. per ton. Deze
huur daalde tot 2% ets. per ton/dag in het laatst ,der week. Ook werd in lastvracht aangenomen, welke ,variëerde tus-
schen
f
1.50 en
f
1.70 per last met verkorten lostijd. Het
sleeploon variëerde tussehen het 32% en 40 ets. tarief. De
waterstand bleef afwisselend’wassend en vallend. Naar den
i3ovenrijn werd op da. 2.20 ad 2.25 M. en naar de Ruhr.
havens op maximum 2.80
M.
afgeladen.
–
In de Ruhrhaveus namen .d, versehepingen van kolen
sterk af. Bij veel aanbieding van leege sch,eepsruimte zakte
de vracht voor exportkolen naar Rotterdam van Mk. 1.40
tot MI. 1.— per ton
mcl.
sleepen.

INSTITUUT VOOR’ ECONOMISCHE GESCHRIFTÈN.

Bedrijfsleven en,de strijd tegen

‘de Armoede in Nederland

door Dr. CH. A. VAN MANEN.

Prijs ingenaaid
f 3,—..

Gebonden
f 4.75

Voor leden der Vereeniging en geabon-

neerden op het Weekblad wordt dit werk

beschikbaar gesteld tegen den prijs van

f
2,50 ingenaaid en
f
4,— gebonden. –

Bestellingen richte men tot het Secretariaat van het

Instituut, Pieter de Hoochweg 122, onder gelijk-

tijdige remise per. postwissel of op postchèque- en

girorekening No. 8408, Rotterdam.