DEZEWEEK
JVapitaal
Wall Street
kwetsbaar
Het koersniveau op verschillende
aandelenbeurzen bevindt zich dicht
tegen oude hoogtepunten. Dit geldt
vooral voor Londen en Wall Street,
nota bene de beurzen van de landen
die in een recessie verkeren. Elders
zien wij veelal een consolidatie op
niveaus die onder de historische toppen liggen.
Hoewel de Amerikaanse beurs er
qua koersniveau goed voor lijkt te
staan, heeft zij het in toenemende
mate moeilijk. Na de scherpe hausse
die medio januari inzette, beweegt
de markt zich nu reeds enkele maanden in zijdelingse richting. De beursomzetten nemen af, de ambiance
rond de aandelenmarkt wordt minder en de kans op een hernieuwde
stijging lijkt niet zo groot. Enkele factoren belichten wij onderstaand.
De koersstijgingen op de Amerikaanse aandelenbeurs begin dit jaar zijn
voor een belangrijk deel ingegeven
door de ontwikkelingen op de rentemarkt. Daarnaast vertrouwde men
crop dat de Amerikaanse economic
weer snel uit de recessie zou komen,
waarna vervolgens ook de winsten bij
het bedrijfsleven weer zouden kunnen aantrekken. Na de reeks van discontoverlagingen lijkt de ruimte voor
een verdere rentedaling beperkt. De
aandelenmarkt moet hiermee een belangrijke impuls missen. Daarnaast
blijkt het verwachte snelle economische herstel wat langer op zich te laten wachten.
Bezien wij de vraag-aanbod verhoudingen op de Amerikaanse aandelenmarkt.
Emissiegolf
De periode van schuldfinanciering
die de jaren zeventig en tachtig kenmerkte lijkt te zijn afgesloten. Eigen
vermogen is nu weer meer in trek bij
het bedrijfsleven. Inmiddels zijn tien
ondernemingen die eerder via een leveraged buy out van de beurs verdwenen geherintroduceerd, zodat de zware schulden kunnen worden
teruggebracht. Ook veel ondernemingen die nog nimmer op de beurs werden verhandeld worden gei’ntroduceerd. Alleen al in juni staan 56
ondernemingen op de nominatie om
beursnotering aan te vragen.
Ook reeds ter beurze genoteerde ondernemingen grijpen de kans aan
om hun eigen vermogen door middel van een aandelenemissie te vergroten. Alleen al in april werd voor
bijna $ 6 miljard aan aandelen aangeboden, meer dan ooit in de geschiedenis van de Amerikaanse beurs.
Op zich is de vraag naar eigen vermogen geen slechte ontwikkeling. De ervaring heeft echter uitgewezen dat
een overstelpend aanbod van nieuwe
aandelen niet zelden de top van de
koerscyclus markeert.
Liquiditeit schrompelt ineen
Bezien wij de vraagkant dan was in
1990 aanvankelijke sprake van een
zeer ruime kaspositie bij beleggers.
Voor de belangrijkste beleggers steeg
de liquiditeit in korte tijd van ruim
10% naar 18%. Inmiddels is de eerder
opgebouwde liquiditeit voor een belangrijk deel belegd. De liquiditeit
voor aandelenfondsen is inmiddels
gedaald tot 5,5% van de onderzochte
portefeuilles die een totale waarde
van $ 200 miljard vertegenwoordigen.
Voor een groep van 752 pensioenfondsen, goed voor een totaal belegd
vermogen van bijna $ 150 miljard is
de liquiditeit gedaald tot 4,5% van de
totale activa. Sinds het jaar 1980 dat
deze statistieken door het onderzoeksbureau Indata worden bijgehouden
zijn deze cijfers niet zo laag geweest.
Het moment dat de aandelen- en
pensioenfondsen door gebrek aan liquide middelen niet langer als netto
kopers van aandelen zullen optreden komt nabij en is wellicht al bereikt. Deze situatie draagt eveneens
bij aan de vrees voor een verzwakking van de aandelenmarkt.
Lagere winstcijfers
De teruggang van de liquiditeiten kan
worden verklaard als een vooruitlopen op het naderende economische
herstel. Toch laat dit herstel nog even
op zich wachten. Velen zijn desondanks van mening dat in de VS het
dieptepunt in zowel de economische
recessie als in de winstontwikkeling
inmiddels is gepasseerd. Indien zich
inderdaad een winstherstel zou aftekenen kan dit een nieuwe vraag naar
aandelen uitlokken. Ondertussen echter bedreigt de verhouding tussen
vraag en aanbod het klimaat op de
Amerikaanse beurs.
Deze bijdrage is ontleend aan de tweewekelijkse publikatie Beleggen met Van Lanschot.
535