Bij innovaties in het betalingsverkeer denken we vooral aan de innovaties aan de voorkant van het betalingsverkeer zoals iDEAL, contactloos betalen en – vooruit – ook Tikkie. Veel van de innovaties in het betalingsverkeer vinden echter plaats aan de achterkant van de betaalketen.
In het betalingsverkeer beïnvloeden markt, techniek en regelgeving elkaar door de eeuwen heen. Welke factoren bepalen het wettelijk kader en hoe werkt dit uit op de positie van betaaldienstaanbieders?
Van ruilen tot blockchain. De ontwikkeling van onzebetaalmiddelen is van alle tijden. Door financiële technologie wordt betalen makkelijker, veiliger en sneller.
De aankoop van goederen en diensten door consumenten via het internet – e-commerce – is volop in ontwikkeling. In theorie kan e-commerce langs meerdere kanalen een drukkende werking hebben op prijzen en de inflatie. Wij beschrijven deze kanalen en geven een indicatie van dit effect.
Standaardisering en uniformering van betaalmethoden heeft het betalingsverkeer efficiënter gemaakt. De mogelijkheid om betalingen via internet te verrichten versnelt deze ontwikkeling middels allerhande innovaties. Hierbij bestaat de overheidsrol uit het borgen van de verschillende publieke-belangaspecten van het betalingsverkeer.
De financiële infrastructuur is het systeem van techniek, regels en governance dat nodig is voor de nauwkeurige en tijdige afwikkeling van financiële transacties door de gehele economie.
De meeste betalingen in Nederland verlopen via infrastructuren die relatief onbekend zijn. Onbekend mag dan onbemind betekenen, onbelangrijk zijn ze zeker niet. Deze infrastructuren fungeren als de aorta van onze financiële bloedsomloop. Een overzicht van de ontwikkelingen aan de achterkant.
ICT-toepassingen veranderen de structuur van de financiële sector in rap tempo. Hoe moet de overheid daarop inspelen en hoe kunnen we voorkomen dat achterhaald beleid de markt frustreert?
Nieuwe toetreders in het betalingsverkeer moeten voldoende ruimte krijgen om diensten aan te kunnen bieden. Daardoor ontstaat nieuwe concurrentie en kunnen consumenten goedkoper en eenvoudiger betalen. Omdat technologische veranderingen doorwerken op markt- en overheidsfalen, is het zaak om de impact van fintech op publieke belangen te blijven monitoren, zodat valkuilen bij overheidsinterventie vermeden kunnen worden.
Als gevestigde spelers in de financiële sector nieuwe toetreders uitsluiten, kan dit de concurrentie en innovatie op de betaalmarkt belemmeren. Dat is nadelig voor de consument. Daarom is er een rol voor het toezicht weggelegd.
Thomas Philippon is professor in finance aan New York University Stern School of Business. Hij maakt zich geen zorgen over onvoldoende concurrentie in het betalingsverkeer, omdat hij verwacht dat Facebook, Apple en Google en het Chinese Tencent en Alibaba zich op de Europese markt zullen begeven: “als een bedrijf goed is in het versturen van berichten, zal het ook goed zijn in het leveren van betaaldiensten”.