■ Annemarie Künn-Nelen (ROA, Universiteit Maastricht)
Technologische ontwikkelingen veranderen de inhoud van het werk. Uit de Leven Lang Leren Enquête van ROA uit 2017 blijkt dat 81 procent van de werkenden te maken heeft met technologische ontwikkelingen die de inhoud van het werk beïnvloeden.
In de enquête is ook gevraagd in hoeverre werkenden deze technologische ontwikkelingen kunnen bijbenen. Ongeveer drie kwart van de werkenden die te maken hebben met technologische ontwikkelingen, kunnen deze goed tot zeer goed bijbenen. De overige 25 procent heeft hier dus moeite mee. Er blijkt een duidelijke relatie te zijn met iemands leeftijd, oudere werknemers hebben meer moeite.
In de figuur is te zien hoe de mate waarin werkenden technologische ontwikkelingen kunnen bijbenen, samenhangt met de moeilijkheid die werkenden ervaren in het herstel na een dag werk (de herstelbehoefte). De herstelbehoefte is gemeten door werkenden elf uitspraken voor te leggen (gebaseerd op de Vragenlijst Beleving en Beoordeling van de Arbeid) en hun te vragen in hoeverre deze uitspraken op hen van toepassing zijn (op een vijfpunts Likert-schaal). Een voorbeeld is: ‘aan het eind van een werkdag ben ik echt op’. Vervolgens is een factoranalyse uitgevoerd. Ook voor de werkenden die niet te maken hadden met technologische ontwikkelingen, is de gemiddelde herstelbehoefte weergegeven in de figuur.
Uit de figuur blijkt een duidelijke negatieve samenhang: hoe beter werkenden de technologische ontwikkelingen kunnen bijbenen, hoe lager hun herstelbehoefte. De herstelbehoefte van mensen die de technologische ontwikkelingen zeer goed kunnen bijbenen, en die van mensen die niet te maken hebben met technologische ontwikkelingen is even groot. Vergelijkbare resultaten zijn gevonden voor aan werk gerelateerde stress.
Aandacht voor de negatieve aspecten die technologische ontwikkelingen met zich mee kunnen brengen is belangrijk. Uit de literatuur blijkt dat een hogere herstelbehoefte op zichzelf weer samenhangt met onder andere meer psychosomatische gezondheidsklachten, meer ziekteverzuim en een groter verloop uit de organisatie.
Auteur
Categorieën