Schuldhulpverlening neemt toe sinds grote recessie

Het aantal mensen dat in Nederland in financiële problemen komt, is vanaf 2003 aan het stijgen. Dit is een gevolg van de grote recessie, waarin de werkloosheid opliep, ondernemers failliet gingen, huizenprijzen daalden en de koopkracht onder druk stond. Ook het beroep op schuldhulpverlening is daardoor behoorlijk toegenomen.

Uit cijfers van de NVVK (de branchevereniging voor schuldhulp­verlening en sociaal bankieren) blijkt dat het aantal unieke ­aanmeldingen van personen die zich met een hulpvraag hebben gericht tot de NVVK, is gestegen van 34.500 in 2003 naar 89.000 in 2016. Vooral vanaf 2008 is er een stijging waar te nemen naar ruim 80.000 hulpvragen in 2010 en zelfs 92.000 in 2015. Op dit moment daalt het aantal nieuwe hulpvragen licht. In dezelfde periode is de werkloosheid in Nederland flink opgelopen. Van 3,7 procent in 2008 naar 7,5 procent in 2014. De meest recente cijfers en ramingen wijzen echter op een sterke daling van de werkloosheid vanaf 2015.

Er zijn twee patronen die opvallen. Het eerste is dat er een behoorlijk sterke correlatie bestaat tussen het werkloosheids­percentage en het aantal schuldhulpverleningsaanvragen (r = 0,68), die niet veel verandert wanneer net wat andere definities worden genomen. De correlatie neemt toe als een vertraging van twee jaar wordt opgenomen, wat plausibel is omdat mensen bij werkloosheid niet meteen in de problemen komen (r = 0,75).

Een tweede opvallend patroon is dat wanneer het aantal werklozen wordt gedeeld door het aantal mensen met een schuldhulpvraag, deze ratio tot 2006 op acht procent ligt en daarna stijgt naar veertien procent in de periode 2006–2009. Vanaf 2009 is een verdere stijging te zien tot zestien procent in 2016. Dit patroon suggereert dat er mogelijk meer aan de hand is dan alleen de conjunctuur, gemeten door te kijken naar het aantal werklozen.