Een vat olie dat over een half jaar wordt geleverd is dezer dagen aanzienlijk goedkoper dan een vat per direct. Dat geeft aan dat er op dit moment sprake is van een historische krapte op de oliemarkt.
Het verschil tussen de huidige olieprijs en de prijs van een contract met een looptijd van zes maanden, was in absolute zin nog nooit zo groot (figuur). Een vat ruwe Brent-olie kostte in maart gemiddeld 112 dollar, terwijl het termijncontract over zes maanden ‘slechts’ 99 dollar bedraagt.
Deze termijnstructuur lijkt te suggereren dat de markt verwacht dat de olieprijs in de nabije toekomst daalt. De termijnstructuur van olieprijzen is echter geen zuivere indicator van prijsverwachtingen. Grondstoffen kunnen namelijk opgeslagen worden, en het aanhouden van een olievoorraad heeft voordelen voor grondstofgebruikers. Zo hoeft de productie niet stilgelegd te worden bij onderbreking van de aanvoer. Het nut van voorraden is groot bij een lager olieaanbod. De termijnstructuur zegt bij olie daarom vooral wat over de hoeveelheid voorraden en de (verwachte) krapte op de oliemarkt. Een termijnstructuur waarin de huidige olieprijs hoger is dan de toekomstige prijs duidt op een krappe oliemarkt.
De huidige krapte heeft diverse oorzaken. In de eerste plaats is er sprake van onzekerheid over de aanvoer van Russische olie als gevolg van de sancties. Ten tweede is het olieaanbod nog niet volledig hersteld van de productiedalingen tijdens de pandemie, in tegenstelling tot de vraag. Ten derde is er minder geïnvesteerd in de olieproductie, onder meer vanwege de pandemie en de verwachte transitie naar duurzame energiebronnen.
Marktanalisten verwachten dat de olieprijs voorlopig hoog blijft, wat gevolgen heeft voor de inflatie. Zo bedroeg de inflatie in Nederland in maart 2022 11,9 procent, waarvan 8,7 procentpunt voortkwam uit de energieprijzen. Indien de gemiddelde prijzen in de rest van het jaar op het niveau van maart blijven, komt de inflatie in 2022 gemiddeld uit op 9,1 procent. Dat ligt in de buurt van het extreme scenario in de recente ramingen van De Nederlandsche Bank.
Auteurs
Categorieën