■ Corine Hoeben (COELO)
Van ondernemers wordt vaak gedacht dat zij zo weinig mogelijk belasting willen betalen. Maar dat klopt niet altijd. Als zij iets concreets terugzien voor hun geld, willen zij soms zelfs extra betalen. Dat is te zien waar je het juist niet zou verwachten: bij de gemeente.
Ondernemers blijken bereid te zijn een hogere gemeentebelasting te betalen als zij hier iets voor terugkrijgen. Ze kunnen veel baat hebben bij gemeentelijke investeringen in het gebied waar ze actief zijn – denk aan het opknappen van een bedrijventerrein of een winkelcentrum. Gemeenten hebben verschillende mogelijkheden om ondernemers te laten meebetalen aan dergelijke investeringen. Traditioneel werd hiervoor de baatbelasting gebruikt, maar omdat die zeer lastig is in te zetten, kiezen gemeenten tegenwoordig vaak voor twee modernere instrumenten: bedrijveninvesteringszones (BI-zones) en ondernemersfondsen. Bij beide wordt extra belasting geheven bij ondernemers, vaak via de onroerendezaak- of reclamebelasting. De extra opbrengsten worden gebruikt voor investeringen die gunstig zijn voor ondernemers en beide worden in overleg met hen (of hun vertegenwoordigers) ingesteld.
Er zijn ook verschillen. Bij een BI-zone wordt de extra belasting geheven in een afgebakend gebied en daar ook weer geïnvesteerd. Er is wettelijk omschreven welk deel van de ondernemers moet instemmen met het instellen van de zone en met de extra belastingheffing en hoe dit draagvlak moet worden bepaald. Een gemeente kan meerdere BI-zones hebben.
Als in een gemeente een ondernemersfonds wordt ingesteld, dan betalen alle ondernemers mee, ongeacht het gebied waar zij actief zijn. Hierbij is geen draagvlakmeting nodig en er zijn geen regels aangaande het deel van de ondernemers dat moet instemmen met het instellen van het fonds.
In 2017 kennen 126 gemeenten (32 procent) een ondernemersfonds en 61 gemeenten (16 procent) een of meer BI-zones. In 20 gemeenten (5 procent) bestaat zowel een ondernemersfonds als een BI-zone. Een minderheid (181 gemeenten, 47 procent) heeft geen fonds of BI-zone. De kaart laat zien dat gemeenten in Zuid-Holland relatief vaak een BI-zone instellen, terwijl gemeenten in Friesland en Overijssel vaker voor een ondernemersfonds kiezen. In Groningen en Noord-Holland zijn veel gemeenten zonder fonds of BI-zone.
Auteur
Categorieën