L. Huffman
Engels werk
Als je de economic maar laat uitzieken,
keert de wal vanzelf het schip. Je zou dit
het motto kunnen noemen van het economised beleid dat de Westerse wereld thans
voert. Het is al matigen wat de klok slaat.
Uiteindelijk zal er dan wel weer economische groei komen met herstel van
werkgelegenheid. De monetaristen hebben het economische spel dus duidelijk
gewonnen, maar of het veel knikkers zal
opleveren, is zeer de vraag. De resultaten
van het economische beleid in GrootBrittannie zouden daarvan wel eens een
bewijs kunnen zijn. Ikdurfditechterniet
met zekerheid te stellen, want het is natuurlijk niet onmogelijk dat Engeland
thans in het dal van het uitziekingsproces
zit; een dal dat overigens jarenlang kan
duren.
De Engelse regering voert een beleid
dat crop gericht is om via verlaging van
de inflatie de werkloosheid te bestrijden.
Veel succes heeft dat beleid overigens
nog niet.zoals prof. Vandewalle in ESB
van 5 november 1980 uiteenzette. Ook
volgend jaar is Engeland nog niet uitgeziekt. Voor 1981 wordt weliswaar een lagere inflatie verwacht dan dit jaar (15%
in 1980 en 11 % in 1981) en de af name van
de produktie zal vertragen (3% in 1980
en 1,5% in 1981), florissant wordt de situatie er niet. Dat blijkt vooral na
een beschouwing van de werkloosheidscijfers.
Dit jaar zal de werkloosheid in GrootBrittanie ca. 8,5% bedragen (mannen
9,5% en vrouwen 6,5%). Die werkloosheid is erg onevenwichtig over het koninkrijk verdeeld. In het Zuiden bedraagt de werkloosheid bijna 6%, in’het
Noorden en Wales bedraagt ze bijna 12%
en in Noord-Ierland bijna 16%. De vooruitzichten voor 1981 zijn eveneens niet
best: de werkloosheid zal oplopen tot
ESB 14-1-1981
ruim 10% van de beroepsbevolking;
thans groeit de werkloosheid per week
met 25.000 personen. Kijken we naarde
samenstelling van het aantal werklozen
dan wordt het beeld nog ongunstiger. In
een jaar is het aandeel van het aantal
werklozen jonger dan 20 jaar gestegen
van 25% naar ruim 29%. Bovendien
wordt aangenomen dat in de komende
jaren tot en met 1983 het aantal langdurig werklozen met ca. 70% zal stijgen.
Wat doet de Engelse regering aan deze
problemen? In feite maar weinig. De regering vertrouwt crop dat de werkgelegenheid weer zal aantrekken nadatde inflatie is gedaald. Daarin past ook haar
industriebeleid voor o.a. de genationaliseerde bedrijven. Een arbeidsvoorzieningsbeleid voert ze nauwelijks, aangezien ze dit vrijwel volledig overlaat aan
de Manpower Service Commission
(MSC). De MSC is een z.g. quango
(quasi national government organisation), in 1974 opgericht en bestaande uit
een onafhankelijke voorzitter, 3 vertegenwoordigers van de TVC (werknemers), 3 vertegenwoordigers van de CBI
(werkgevers), 2 regionale vertegenwoordigers en 1 deskundige. Hoewel de MSC
verantwoording verschuldigd is aan de
minister van Werkgelegenheid voert ze
haar eigen beleid en is ze van plan dat te
blijven doen. Het gehele arbeidsvoorzieningsapparaat is dan ook in haar handen, zij het dat dit apparaat onderworpen is aan stringente overheidsregels,
vooral m.b.t. de financie’le middelen en
het personeel. De MSC ondervindt duidelijk de invloeden van het monetaire beleid; haar financie’le middelen en haar
personeel — behorende tot de Britse
Civil Service — zullen volgens plan tot
1984 jaarlijks moeten inkrimpen. Ze lijkt
qua organisatie dus enigzins op de Nederlandse Raad voor de Arbeidsmarkt,
maar beschikt over bevoegdheden waarover deze raad m.i. nooit zal willen beschikken.
De MSC voert een centralistisch beleid dat vergelijkbaar is met het Nederlandse arbeidsvoorzieningsbeleid. Een
complicatie daarbij is dat de regie’s
Schotland en Wales beide een eigen minister hebben met eigen verantwoordelijkheden o.a. op de arbeidsmarkt. Deze
decentralisatie heeft voor de arbeidsmarkt tot nu toe niet tot positieve resultaten geleid.
De inhoud van het arbeidsvoorzieningsbeleid berust op twee pijlers: 1. modernisering van de organisatie en van
haar functionering (waaronder de omzetting van de traditionele arbeidsbureaus in modernejob-centers); 2. speciale aandacht voor de moeilijkste problemen op de arbeidsmarkt: de jeugd en de
langdurig werklozen.
Het gehele apparaat lijkt erg commercieel opgezet, maar, constateert de MSC
in een van haar publikaties, de invloed
van de MSC is beperkt, want afgezien
van een aantal werkgelegenheidsverruimende maatregelen, kan ze geen arbeidsplaatsen scheppen. Arbeidsplaatsen verdwijnen daarentegen voortdurend en de
ook in Engeland bestaande openstaande
vraag, waarvoor de MSC met scholingsprogramma’s aanbod cree’ert, is in een
jaar tijd vanwege de economische malaise gehalveerd.
Desondanks blijven werkgevers en
werknemers hun verantwoordelijkheid
voor het arbeidsmarktgebeuren aanvaarden, om toch nog enige gerichte invloed op het regeringsbeleid te kunnen
uitoefenen. Dat is dan een klein lichtpuntje voor Engeland, dat bekend staat
om zijn voortdurende arbeidsconflicten
(,,industrial disputes”, zoals de Engelsen
zelf zeggen). Of het Engelse regeringsbeleid meer licht zal brengen, durf ik te betwijfelen.
27