.
Redactioneel ESB
Stromen op de Wallen
H
dit aan de orde is hangt af van de huurpenet prostitutiebeleid staat deze
ningen die zij zelf betalen aan pandeigenazomer weer volop ter discussie.
ren. Huurpenningen reflecteren mogelijk
De International Labor Orgade hoge marktwaarde die deze bordelen al
nisation schat dat er in Westerse landen
zo’n 400 jaar hebben. Als er sprake is van
per gedwongen sex worker jaarlijks zo’n
rent seeking, doordat bijvoorbeeld de ex80.000 euro winst wordt gemaakt door de
ploitanten zelf pandeigenaren zijn en panhandelaar. Ban Ki-Moon roept namens de
den al generaties lang in familiebezit zijn,
VN op om de financiële stromen achter
dan is het zaak dat vergunningenstelsel
mensenhandel beter in kaart te brengen.
wordt heroverwogen.
In Nederland wijst ook onze Nationaal
Ondertussen lopen de gemoederen in de
Rapporteur Mensenhandel op het belang
politiek steevast hoog op als het gaat om
van de financiële stromen en belangen in
mensenhandel in de raamprostitutie. Pode prostitutie. Door een prostitutiegebied
litici nemen hierbij steeds weer de zelfde
als de Wallen te bezien als een markt waargoedbedoelde maar emotie gedreven
op transacties plaatsvinden over dienststandpunten in. Zij pleiten voor verderverlening en kamerhuur komt de allocatie
Sandra Phlippen
gaande regulering zonder voldoende oog
van middelen tussen spelers scherper naar
Hoofdredacteur ESB
voor de gevolgen hiervan voor de allocatie
voren. Daarbij wordt ook duidelijk hoe
s.phlippen@sdu.nl
van machtsverhoudingen en de financiële
deze allocatie verschuift als gevolg van reconsequenties hiervan.
gulering.
De PvdA, SP en de Christenunie bereiden
Een eerder redactioneel commentaar
waarin ik voor een herinrichting van het verdienmodel van de nu een wetsvoorstel voor over een hernieuwde vergewisplicht voor
Wallen pleitte, leidde tot een uitnodiging van de Gemeente Am- klanten in combinatie met een registratieplicht voor prostitués.
sterdam om data over financiële stromen tussen stakeholders op de Ik ben benieuwd met welke argumenten aangezien ‘het in beeld
Wallen te komen bekijken. Weliswaar zijn niet alle financiële trans- krijgen van misstanden’ het vorig jaar aflegde tegen de argumenten
acties zichtbaar, maar toch is de informatie bruikbaar vanwege de ‘privacyschending’ en het ‘uit beeld duwen van misstanden’ in de
verhoudingen tussen inkomsten van prostitués, exploitanten en Eerste Kamer.
pandeigenaren. Deze laten een schrijnende ongelijkheid zien. Het Een andere veelvoorkomende beleidsreactie is het inperken van het
slechtst er aan toe zijn de dames die ook nog inkomsten afdragen vergunde gebied door het sluiten van bordelen. Tijdens een expertaan tussenpersonen anders dan exploitanten. Maar ook de zelfstan- meeting in de Eerste Kamer werd gevraagd naar de gevolgen van
dig ondernemende prostitué die vooral raamhuur als kostenpost ruimtelijke inperking voor de machtsongelijkheid in de raamprosheeft, verdient schrikbarend weinig ten opzichte van de exploitant. titutie. Er kwam geen antwoord. Bij een relatief lage prijselasticiteit
van de vraag naar ramen zal de financiële ongelijkheid alleen maar
Hoe komen deze prijzen tot stand?
Er zijn tenminste twee markten aan het werk in de raamprostitu- toenemen. Tenzij de gemeente haar registratieplicht ook gaat getie. De eerste is de markt voor seks, waarop de klant vraagt en de bruiken om de vraag naar ramen te beperken.
prostitué aanbiedt. Het aantal vrouwen dat zich aanbiedt is groot Vanuit de prostitués zelf is er een steeds grotere roep om zelfstan- en groeit door toestroom uit Oost-Europa – terwijl het aantal be- digheid. Zij willen zelf of in groepsverband een exploitatievergunschikbare werkplekken beperkt is. Hierdoor wordt de prijs bepaald ning aanvragen. Beleid en politiek willen dit volop omarmen, maar
door het laagste tarief waarvoor een prostitué haar diensten aan wil vooralsnog plaatst het de regulerende instanties voor een dilemma.
Met het opheffen van het bordeelverbod in 2000 is de exploitant
bieden (hoewel prijsbodems hier soms worden afgedwongen).
De tweede markt is die voor raamhuur. De vraag naar kamers komt als derde partij geïnstitutionaliseerd en gelegitimeerd. De eisen
van prostitués en alleen vergunde exploitanten bieden deze aan. In voor een vergunning zijn steeds gecompliceerder en strenger geeen competitieve markt wordt de prijs van een raam bepaald door worden. Voor prostitués die deze ‘zorg’ zelf willen organiseren is
het deel van de omzet dat de prostitué maximaal bereid is af te staan juist een soepel vergunningenstelsel nodig is. Hierop is het stelsel
voor de huur. Maar hier spelen een aantal problemen. Doordat ex- niet ingericht.
ploitatievergunningen door regulering schaars zijn en maar aan een Het gevolg is een gespannen discussie tussen partijen die verderhandjevol ondernemers zijn verleend, is het vooral de aanbieder van gaande regulering van het bestaande systeem willen en partijen die
de ramen die de prijs bepaalt. Van substitutie naar escortbureaus of het systeem willen openbreken om nieuwe vormen van zelf organithuiswerkplekken, waardoor de raamhuur binnen de perken blijft, is satie toe te laten. Amsterdam is het prototype van de eerste aanpak
maar Utrecht zou de perfecte greenfield kunnen zijn voor een volvolgens de gemeente Amsterdam nauwelijks sprake.
Het is hier verleidelijk om te denken dat exploitanten rent seekers ledig andere governance structuur voor prostitutie.
zijn door de kunstmatig gecreëerde schaarste van hun aanbod. Of
Jaargang 99 (4691) 14 augustus 2014
De auteur heeft verklaard dit artikel alleen te publiceren in ESB en niet elders
te publiceren in wat voor medium dan ook. Het is wel toegestaan om het artikel voor eigen gebruik
en voor publicatie op een intranet van de werkgever van de auteur aan te wenden.
479