Productieve tijdsbesteding
Aute ur(s ):
CBS (auteur)
Myra Wieling (auteur)
CBS, Persoonsenquêtes Kwartaire Sector. De gegevens zijn afkomstig uit het Permanent Ondezoek LeefSituatie, 1997.
Ve rs che ne n in:
ESB, 83e jaargang, nr. 4176, pagina 867, 13 november 1998 (datum)
Rubrie k :
Statistiek
Tre fw oord(e n):
economie, samenleving
Nederlanders van twaalf jaar en ouder besteden gemiddeld ongeveer twee en een half uur per dag aan betaald werk. Naast het leveren
van betaalde arbeid brengen personen echter ook diensten voort door onbetaald werk. Aan deze onbetaalde productieve activiteiten
wordt drie kwartier meer tijd besteed dan aan betaalde arbeid, gemiddeld drie uur en een kwartier per dag. In figuur 1 is de tijd
besteed aan betaald werk zwart gekleurd en die aan onbetaald werk donkergrijs. Niet-productieve activiteiten zijn lichtgrijs afgebeeld.
Figuur 1. De 24 uren in een dag van mannen en vrouwen, 12 jaar en ouder, 1997 Cijfers in uren en minuten.
Mannen- en vrouwenwerk
Vrouwen en mannen besteden beide in totaal vijf en een half uur per dag aan productieve arbeid. Van een gelijke verdeling van de
betaalde en onbetaalde productie is echter geen sprake. Betaalde arbeid maakt bij mannen 58% uit van de totale productieve arbeid. Bij
vrouwen is dit slechts 28%. Huishoudelijk werk en het doen van de boodschappen zijn vaak vrouwentaken; de helft van de totale
productieve tijd van vrouwen gaat op aan deze activiteiten. Daarentegen wordt onderhoudswerk en in de tuin werken meer door mannen
gedaan. Verder besteden vrouwen 15% van de totale productieve tijd aan het verzorgen van anderen, tegenover 7% bij mannen.
Overigens blijkt uit gegevens van het Sociaal en Cultureel Planbureau dat de groeiende participatie van vrouwen op de arbeidsmarkt
invloed heeft op de verdeling van de taken thuis. Tussen 1975 en 1995 zijn mannen meer tijd gaan besteden aan huishouden en
boodschappen doen, en vrouwen juist minder.
Kinderen vooral zorg voor vrouwen
Ook tussen mannen en vrouwen onderling zijn grote verschillen in tijdsbesteding. Deze hangen samen met het huishoudtype. In figuur
2a en figuur 2b is links de tijdsbesteding van mannen afgebeeld (uitgedrukt in procenten van het totaal aantal productief bestede uren)
rechts die van vrouwen, beide in de leeftijd 18-64 jaar.
Figuur 2a. Tijdsbesteding in procenten van totale productief bestede tijd van mannen tussen 18 en 64 jaar, met en zonder een betaalde
baan van meer dan twaalf uur in de week, met en zonder minderjarige kinderen.
Figuur 2b. Tijdsbesteding in procenten van totale productief bestede tijd van vrouwen tussen 18 en 64 jaar, met en zonder een
betaalde baan van meer dan twaalf uur in de week, met en zonder minderjarige kinderen.
Een betaalde baan heeft invloed op de tijd die besteed wordt aan huishoudelijk werk en boodschappen doen. Het verschil is het grootst
bij vrouwen in huishoudens zonder minderjarige kinderen (verschil eerste en tweede staaf). Mannen zonder betaald werk besteden meer
tijd aan onderhoud en de tuin. Mannen zonder werk en zonder kinderen spenderen bovendien relatief veel tijd aan vrijwilligerswerk.
Zoals verwacht neemt de verzorging van anderen meer tijd in beslag als er kinderen in het huishouden aanwezig zijn (derde en vierde
staaf). Dit geldt echter voor vrouwen veel sterker dan voor mannen. Voor werkende vrouwen betekent de aanwezigheid van kinderen dat
zij veel minder tijd aan betaald werk besteden. Daarentegen heeft de aanwezigheid van kinderen bij mannen weinig invloed op de tijd die
aan betaald werk wordt besteed.
Copyright © 1998 – 2003 Economisch Statistische Berichten (www.economie.nl)