Publieke sector Caribisch Nederland legt groot beslag op arbeidsmarkt

In Caribisch Nederland werken relatief veel mensen in de publieke sector, wat verband houdt met de kleine schaal van de eilanden.

Vergeleken met Europees Nederland, is het aandeel werkenden in het openbaar bestuur in Caribisch Nederland twee tot zes keer groter (figuur). De arbeidsparticipatie en werkloosheid zijn in Caribisch Nederland vergelijkbaar met Europees Nederland, waardoor de publieke sector in Caribisch Nederland een groot beslag legt op de al krappe arbeidsmarkt.

Op Bonaire, het grootste eiland binnen Caribisch Nederland, werkt ongeveer tien procent in het openbaar bestuur of bij overheidsdiensten. Op Sint Eustatius is dat zo’n vijftien procent en op het kleinste eiland Saba bijna dertig procent. Zij werken onder andere bij het openbaar lichaam of bij de Rijksdienst Caribisch Nederland. In Europees Nederland werkt ongeveer vijf procent in het openbaar bestuur.

Een logische verklaring hiervoor is dat er in Caribisch Nederland sprake is van schaalnadelen: voor de uitvoering van een minimum aan publieke taken is een ‘vaste basis’ nodig en die drukt relatief zwaar op een kleine gemeenschap. Hierdoor legt de publieke sector een relatief zwaar beslag op de lokale arbeidsmarkt.

Ook in het onderwijs zijn relatief veel mensen werkzaam in Caribisch Nederland: vergeleken met Europees Nederland twee tot drie keer zo veel. Op Bonaire en Sint Eustatius is circa tien procent van de beroeps­bevolking werkzaam in het onderwijs en op Saba ongeveer twintig procent. In Europees Nederland werkt vijf procent in het onderwijs. Dit verschil heeft te maken met het feit dat, ondanks de kleine schaal, op alle drie de eilanden toch zowel primair als voortgezet onderwijs wordt aangeboden. Hier is waarschijnlijk opnieuw sprake van schaalnadelen. Er zijn zelfs mogelijkheden om in Caribisch Nederland hoger onderwijs te volgen, zoals aan de Saba University School of Medicine.

In de zorg werken in Europees Nederland juist relatief veel mensen. Een mogelijke verklaring hiervoor is dat Caribisch Nederland voor een deel van de zorgverlening aangewezen is op andere landen, zoals Sint Maarten en Curaçao. Daarnaast is de bevolking van Caribisch Nederland minder vergrijsd dan die van Europees Nederland, waardoor de zorgvraag lager is.