Ons Maximale inkomen
Aute ur(s ):
Vries, C.G., de (auteur)
Hoogleraar monetaire economie, Erasmus Universiteit Rotterdam.
Ve rs che ne n in:
ESB, 86e jaargang, nr. 4295, pagina 147, 16 februari 2001 (datum)
Rubrie k :
Prikkel
Tre fw oord(e n):
We schrijven het begin van een nieuw millennium. Een Amsterdamse, Maastrichtse en Rotterdamse hoogleraar economie zitten in de
skybox van het Tinbergen Instituut voor fundamenteel economisch onderzoek naar Feyenoord-Ajax te kijken en bespreken onderwijl
het inburgeringsprogramma van de toekomstige prinses. Hen is door Kok gevraagd een salaris vast te stellen passend bij haar status
en toekomstige werkzaamheden, maar tevens te letten op de bodem van de schatkist die al weer in zicht is door de komende ambtelijke
loonronde. Dit doet de temperatuur in de skybox flink stijgen.
De pluizige Mokumse professor is gepokt en gemazeld in de arbeidswaardeleer: zoals bekend werken de Amsterdamse geleerden volgens
het prikkloksysteem en delen ze hun inkomsten broederlijk met hun secretaresses. Gezien het feit dat Maxima’s werkzaamheden
voornamelijk zullen bestaan uit het souperen van staatsbanketten, stelt de hoogleraar dat ze volgens het draagkrachtbeginsel hierover
jaarlijks maar een afdracht aan de staat moet betalen. Dat kan makkelijk, want ze heeft genoeg verdiend in het New Yorkse bankwezen en
thuis zitten ze er ook warmpjes bij.
Voor de charismatische groene hoogleraar uit het Zuiden gaat dit te ver: er zijn tenslotte ook waarden, normen en tradities. Bovendien is
dit de ultieme kans op de emancipatie waar ons warmbloediger volksdeel zo lang op heeft moeten wachten. Op grond van het
gelijkheidsprincipe vindt deze vorser dat ze het loonzakje van de Prins maar met haar gemaal moet delen. Uit onderzoek blijkt dat dit ook
goed is voor de band in het gezin.
Ondertussen wordt er flink gevoetbald, er staat een nog nooit vertoonde monsterscore op het bord en de mobieltjes van de interactieve
hooggeleerden laten weten dat het aandeel Ajax flink onder druk staat. Na wat verkooporders te hebben gegeven, wenden de beide
bezoekende hoogleraren zich hoopvol naar hun gastheer. De Rotterdamse hoogleraar econometrie, die de skybox via bijklussen voor een
prikkie bij de lokale club heeft bemachtigd, moet het verlossende consensuswoord spreken. Juist op dat moment wordt er weer gescoord
en onze geleerde cijferfetisjist laat zich volledig gaan als hij gelukzalig uitroept: “Meer dan Maximaal!” Waarop de lieftallige Argentijnse,
die is meegekomen om alvast wat aan het publiek van de F-side te wennen, zich omdraait en in haar gebroken Spaans-Nederlands laat
weten dat ze dat heel bueno vindt. De twee andere geleerden trekken wit weg; hoe zullen ze hier nu weer overeenstemming over kunnen
bereiken voordat het SER-debat over de CAO van de Oranjes door Endemol de geprivatiseerde ether in wordt gesmeten? Zover hebben
de spreekwoordelijke sluizen in hun polder nog nooit open gestaan. Maar dan vervolgt Maxima op zoete toon dat er in Argentinië toch
vuriger wordt gespeeld. De twee geleerden ontspannen zich enigszins: misschien heeft ze de Rotterdammer wel niet goed verstaan, zodat
hun zorgvuldig voorgekookt beleidsplan nog kans van slagen heeft.
Dan komt de Rotterdamse geleerde tot zichzelf en deelt mee dat de heren zich om het Maximale inkomen niet druk hoeven te maken. ‘t Zal
de staat niets kosten, terwijl toch iedereen er voor gaat betalen. Ongelovig kijken de twee andere geleerden de vrije-markteconoom aan.
En dan vertelt de Rotterdamse econoom dat hij samen met consultant Maxima een bedrijfsplan heeft opgesteld om de bv Oranje te
privatiseren en om te zetten in een Naamloze Vennootschap met zestien miljoen
aandelen, zodat het koningshuis echt van iedere Nederlander kan worden. Als beloning voor haar advies krijgt Maxima een vorstelijk
stapeltje managementopties uitgereikt en, zo gaat onze marktgeleerde verder, die opties zijn in feite wettelijk onbelast, zodat de FIOD ook
niet hoeft te snuffelen in het Koninklijk beroepsgeheim.
Het is ongelijk verdeeld: de staat let wel op de kleine spaarder door met een heel leger ingehuurde makelaars alle huizen te waarderen.
Maar diezelfde staat durft het niet aan om een paar duurbetaalde Londense optie-experts in te huren om de managementopties van ons
onvolprezen bedrijfspatriciaat op het moment van verstrekken tegen marktwaarde te waarderen en te belasten. Bovendien, zo gaat de
Rotterdammer verder, behoeft Maxima in deze constructie dan niet in ons overbelaste ziekenfonds en kan ze Davos als private
pleisterplaats gewoon aanhouden. Ook blijft hiermee onze platte inkomensverdeling gevrijwaard van vreemde invloeden, aangezien naar
goed koopmansgebruik de managementopties geheel buiten de boeken kunnen worden gehouden. Geen rekenkamer die hier aan kan
tippen.
De twee geleide poldereconomen doorzien wat voor ragfijn spel er wordt gespeeld en grijpen naar hun zaktelefoons om hun voor-beursorders door te geven. Geen woorden, maar daden! De rest van het verhaal gaat verloren in het geschetter van de wedstrijd en het tumult
van politie die de skybox binnenbreekt. De twee plan-economen worden geboeid afgevoerd. Dankzij een gezamenlijke afluister actie van
de BVD en de STE is de eerste succesvolle ‘insider trading’-zaak in Nederland een feit. Men moet nu eenmaal niet het onderste uit de kan
willen hebben.
Copyright © 2001 – 2003 Economisch Statistische Berichten ( www.economie.nl)