Koopje

Vond u dat ook zo zielig voor Nationale-Nederlanden? Spannen ze een proefproces aan over woekerpolissen voor het Europese Hof en betalen ze nota bene een deel van de proceskosten van de tegenpartij. En wat doet die flauwe Europese rechter? Die oordeelt nog veel strenger dan het Nederlandse Hof, waardoor de verzekeraar verder van huis is. En dat net als ze op het punt staan naar de beurs te gaan.

Onduidelijke regelgeving

De redenering van Nationale-Nederlanden is veelzeggend voor de mores in de financiële wereld. In de tijd dat de woekerpolis met zijn naargeestige opmars bezig was, golden er al zogeheten open normen, zoals de zorgplicht. Deze plicht is van nature niet zo gespecificeerd als een wet, maar heeft wel een zekere wettelijke status. Kort door de bocht staat er eigenlijk dat een aanbieder van een financieel product fatsoenlijk moet zijn en klanten geen oor mag aannaaien.

Farizeeër

De verzekeraar was er kennelijk van overtuigd dat de Europese rechter een farizeeër was, een verklaard tegenstander van vage regels. Immers open normen zijn ruimer gedefinieerd dan wetten, dus zullen die normen handel op de interne markt belemmeren. Want wie gaat zich nu vestigen in een land waar het onduidelijk is wat de regels zijn? Daar houden die Europese rechters vast niet van. Eigenlijk was de verzekeraar zelf het slachtoffer van onduidelijke regelgeving.

Vertrouwen

Handel ontstaat als partijen elkaar vertrouwen. Dat vertrouwen kan versterkt worden met wet- en regelgeving, maar het is een illusie dat het verhaal daarmee klaar is. Er zijn ook afspraken nodig die duidelijk maken wat we van elkaars gedrag verwachten buiten de wet om. Samenlevingen zoals die in Japan leunen zwaar op die verzameling minder goed gearticuleerde afspraken. De informele afspraken hebben evenwel net zo goed een belangrijke ordenende werking op gedrag. Zo moet ik wel iets weten van de Franse bedrijfscultuur en politiek als ik me daar wil vestigen.

Zorgplicht verzaakt

Als er één ding duidelijk mag zijn, dan is het dat woekerpolissen niet voldoen aan de zorgplicht. Het doet er nauwelijks toe hoe die plicht precies is bedoeld of omschreven. De misleiding is evident en het belang van de klant is afwezig. Juist om die redenen bestaat er zoiets als een zorgplicht. Dat medewerkers van financiële instellingen in die tijd werden opgehitst door de tijdgeest is waar, maar dat ontslaat ze niet van de verantwoordelijkheid om ethisch te ondernemen. De gedachte dat een Europese rechter hierin coulance zou betrachten, is hoogst naïef.

Aanbieders van woekerpolissen gaan mogelijk als gevolg van de uitspraak van de rechter een boete betalen van een paar miljard euro. Als dat de prijs is voor het verkrijgen van elementair ethisch besef voor de financiële sector, dan is dat een koopje.