Kabinet moet ook een perspectief voor de middellange termijn geven

Minister-president Rutte sprak dinsdag op een persconferentie weer over het coronavirus en de maatregelen om besmetting te voorkomen. Hij sprak echter vooral over de kortetermijnmaatregelen en vergat een langetermijnperspectief te geven. Hierbij het ontbrekende deel van Rutte’s toespraak.

“Maar het risico bestaat nu dat we ons alleen maar richten op het niet verder uit de hand lopen van de epidemie en het geleidelijk vrijgeven van het maatschappelijk leven. Er is ook een langetermijnperspectief nodig. De strategie van het streven naar groepsimmuniteit, waar ik in maart nog over sprak, duurt te lang – er zijn zeker twintig tot dertig hectische weken van epidemische crisis nodig om in de buurt van de gewenste zestig procent van de bevolking met antilichamen te komen.

We moeten terug naar containment

Toen de eerste met het corona geïnfecteerde patiënten zich in februari in ons land aandienden, werd er nog gekozen voor het zoveel mogelijk isoleren van de patiënten en het in kaart brengen van hun contacten om het virus geen kans te geven zich te verspreiden. Het carnaval in Brabant en het skiën in de Dolomieten zorgden toen plots voor zoveel gevallen dat deze strategie verlaten werd voor de huidige, waarbij grote aantallen besmettingen in zekere zin getolereerd worden.

Op termijn moeten we weer terug naar de containment waar we mee begonnen zijn. Dit bleek in verschillende Aziatische landen verreweg de beste strategie om de epidemie in te dammen en de economie op den duur weer op gang te brengen. Duitsland bereidt zich nu ook voor op de containment van het virus, andere Europese landen lijken dit voorbeeld te volgen.

Het is ondenkbaar dat Nederland over een half jaar het enige land zal zijn dat het virus ‘tolereert’, terwijl elders het steeds verder wordt uitgebannen. Dat zal ons in een onmogelijke uitzonderingspositie binnen Europa en de wereld brengen. En containment is de enige manier om het aantal patiënten en daarmee het aantal sterfgevallen structureel naar beneden te brengen – alleen daarom verdient een dergelijke strategie verreweg de voorkeur.

Voorbereiding voor eliminatie

Maar om zo’n strategie uit te voeren is een goede voorbereiding nodig – en daar gaan we vanaf vandaag met alle inzet aan werken. De verdere uitbreiding van de testcapaciteit is een eerste vereiste. Het moet binnenkort mogelijk worden om iedereen die coronaverschijnselen vertoont direct te testen.

Het contactonderzoek moet weer ter hand genomen worden en sterk opgeschaald worden. De GGD’s krijgen daarvoor nu de opdracht. Er zullen duizenden onderzoekers nodig zijn om de contacten van geïnfecteerden in kaart te brengen en maatregelen tegen verdere verspreiding te nemen.

De mogelijkheden om mensen te isoleren moeten sterk uitgebreid worden – in principe is het het beste om iedereen die getest is, meteen voor een of twee dagen te isoleren, totdat het resultaat van de test beschikbaar is. En als die positief is, moet deze isolatie voortgezet worden. Welke rol de app daarin gaat spelen, zijn we momenteel aan het onderzoeken.

De beschikbaarheid van mondkapjes en schorten moet nu structureel verhoogd worden, zodat in principe iedereen, als hij of zij dat wenst, daarover in ruime mate kan beschikken. Er zal nog intensiever met Nederlandse ondernemers samengewerkt worden om ook dat knelpunt op te lossen.

Kortom, de eerste crisis is nu achter de rug, zo lijkt het, maar de strijd voor eliminatie van het virus gaat nu pas echt beginnen.”