Jrg. 2, editie 62

7 MAART 1917

Economi*sé h~Stati
*sti
*sche

Benc
,
hten

ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANDEL NIJVERHEID. FINANCIËN EN VERKEER

UITGAVE VAN HET INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN

1
2E JAARGANG

WOENSDAG 7 MAART 1917

No. 62

INHOUD

Blz.

INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE

GESCHRIFTEN

WEEKBLAD
ECONÖMISCH-STATIBTISCHE
BERICHTEN

Het secretariaat van het weekblad is gevestigd
ie

Rotterdam, Pieter de Hooghweg 124,
telefoon
no. 3000.

Bijdragen en mededeelin gen, den inhoud betref-
fende, gelieve men te zenden aan het secretariaat.

Abonnementsprijs voor, het weekblad franco p. P•
in Nederland, f 10,—, buitenland en koloniën t
lij-

per jaar. Losse nummers 25 cents.
Leden en donateurs van het Instituut ontvangen het

weekblad gratis.

–

Advertentiën f 0,35 per regel. Plaatsing bij abonne-‘

m.ent volgens tarief.

–

Mededeelingen betreffende abonnementen en adver-tentiën richte men tot Nijgh & van Dit mar’s Uit gevers-
Maatschappij, Rotterdam, Amsterdam, Den Haag.

BERICHT.

Het Dagelj.jksch Bestuur der Vereeniging ,,Irtsti

tuut voor Economische Geschriften” bericht bij dezen,
dat aan het secretariaat van het weekblad een v as t

m e d e w er k e r kan worden verbonden.
Men gelieve zich schriftelijk te richten tot Prof.
Mr. G. W. J. Bruins, Calarvdstraat 62, Rotterdam.

6
MAART 1917.

De geidbehoefte voor de maandwisseling was dezen

keer niet van grooten omvang; want, hoewel de poli-

tieke toestand aan geidgevers eerder aanleiding tot
,

terughouding gaf, bleven de koersen bijna onver-

anderd.

Alleen op den laatsten dag der maand kwam de no-

teering voor prolongatie op 3Y2 pOt., de overige dagen

werd 3 pOt. genoteerd. Ook de rente voor particulier

disconto was gemakkelijk. Geopend op 2Y4 pOt., werd

in het midden der week tot ’24 pOt. afgedaan, terwijl

ten slotte á 2Y4 pOt. voor prima papier weder ge-

reedelijk plaatsing te vinden was. –

De veranderingen in den weekstaat van de Neder-

landsche Bank zijn weder grootendeels ontstaan door

de eischen van de Schatkist. De binnenlandsche wis-

sels vermeerderden met
f 186
millioen. Daar de

regeering
f
21 millioen promessen bij de Bank bracht,

is door de markt circa 2Y2 millioen gulden afgelost.

Weliswaar vermeerderden de beleeningen met
f 6
mii-

lioen, doch aangezien de Rekening Courant saldi ,,van
anderen”- nog circa
f 18
millioen grooter werden, is

er uit de markt in totaal
f
14 miilioen teruggevloeid.

Op de wisselmarkt bleef de daling van dn mark-

koers de aandacht trekken. Oogenschijnlijk is de toipe-

deering van de Nederlandsche schepen hiertoe de

aanleidende oorzaak geweest. Na den sterken val op

den laatsten dag der vorige week, trad aanvankelijk

Maandag een tamelijk sterke reactie in. Het behaalde

avance ging echter den volgenden dag weder verloren

en het verdere verloop bleef zeer flauw, zoodat de

slotkoers wederom 1 pOt. lager lag.

PRODUCTIE- EN CONSUMPTIE-

STATISTIEK.

Noch onzen industrieelen en kooplieden, noch onzer

Regeering ontbreekt het in dezen tijd aan raadgevin-
gen ten aanzien van de zware taak die hun te wachten
staat in de moeilijke tijden, welke na den oorlog voor

de Nederlandsche nijverheid en den Nederlandschen
handel zulen aanbreken. Organisatie, reorganisatie,

samenwerking, voorlichting; met betrekking tot deze
en andere punten worden tal van maatregelen’in over-
weging gegeven en zijn ge].ukkig reeds een aantal
maatregelen genomen. Merkwaardig is, dat ten aan-

zien van de voorlichting de aandacht nog meer op het
buitenland dan op ons eigen land gevestigd schijnt.
Wat weten wij eigeialijk omtrent onzen eigen handel,
wat omtrent onze eigen industrie? De handelsstatis-
tiek was voor ons land beschamend, maar thans mogen
wij daarover niet meer’ klagen, omdat zij nu gereorga-
niseerd is en wij dus voortaan over betrouwbare ge-
gevens nopens den buitenlandschen handel zullen be-
schikken. Met de kennis van onze industrie is het
echter anders. Een bedrijfstelling is in Nederland nog nooit gehouden; er bestaan wel gegevens omtrent het
aantal ondernemingen en de arbeiders die onder de

arbeids- en veiligheidswetten vallen, maar dat die niet
een bedrijfstelling kunnen remplaceeren, behoeft niet
verder aangetoond. Erger dan dat de kleinste onder-
nemingen de aandacht ontsnappen, is het feit, dat wij
omtrent de productie en consumptie van onze in-
dustrie vrijwel in volslagen onwetendheid leven. De
jaarcijfers leeren ons alleen iets omtrent enkele
accijnsplichtige bedrijven: distilleerderijen en brande-rijen, bierbrouwerijen, zoutziederijen, suikerfabrieken en -raffinaderijen. Dan weten wij nog wel iets omtrent
de steenfabrieken en de turfgraverijen, maar daarmee

PRODUCTIE- EN CONSUMPTIE-STATISTIEK …………… . …
173
Rantsoeneering

………………………………
174
Engeland’s

handelspolitiek

……………………..
175
Engelsche in-
en
uitvoercijfers
……………………
176
De
minimumprijzen voor landbouwproducten
………….
176
De
afscheep van Javasuiker
……………………..
178
B
OEKAANKONDIGING …………………………….
178.
REGEERINCSMAATREGELEN OP HANDELSGEBLED

………….
179
MAANDCIJFERS:
Inklaringen
op
Amsterdam
en
Rotterdam
…………
180
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN

…..
………….
180-189
Geidkoersen.
Effectenbeurzen.
Wisselkoersen.

.
Goederenhandel.

1
Bankstaten. Verkeerswezen.

174

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

7 Maart 1917

is de kennis omtrent de productie uit! We twijfelen
niet of de vele commissies, die met het oog op de dis-

tributie ingesteld zijn, hebben cijfers over de productie
en_het verbruik verzameld, maar deze zullen wel op

meer of minder nauwkeurige schattingen berusten en

in hoofdzaak den abnormalen crisistijd betreffen.

Wat wij, naar ons uit de kringen der betrokkenen

verzekerd werd, broodnoodig hebben, is een geregelde

statistiek van de consumptie en de productie onzer

nijverheid. Evenzeer als er een dringende behoefte is

aan een statistiek van de voortbrehging en het ver-

bruik van levensmiddelen voor mensch en dier, even-
zeer is er een statistiek noodig van de levensmiddelen

voor de fabrieken, m.a.w. van de benoodigde grond-

stoffen, halffabrikaten, hulpstoffen, brandstoffen en
andere bedrijfs-benoodigdheden.

In andere landen heeft men dit alles, zooals

blijkt, al veel eerder ingezien. Frankrijk verzamelde.

reeds in 1800 gegevens, de Vercenigde Staten in 1810

en thans zijn er tal van landen, die, tea deele zelfs
jaarlijks, een statistiek van de productie in het licht
geven. Zoo’n statistiek geeft, hetzij ten aanzien van
de geheele nijverheid, hetzij ten aanzien van de voor-

naamste bedrijfstakken een overzicht van de soort,

hoeveelheid en waarde der verbruikte materialen en van de voortgebrachte artikelen. In vele landen gaat

men verder en vraagt ook naar het aantal arbeiders en
hun loon, de machines en hun capaciteit, het kapitaal

enz., enz., onderwerpen, die o.i. meer bij een bedrijf s-

telling thuis behooren. In de Vereenigde Staten, En-

geland. en nog eenige andere landen trekt men de,

waarde van de materialen van de waarde der productie
af, om aldus te komen tot de door de nijverheid aan
de materialen ,,toegevoegde waarde”, welke ons den
omvang van de
eigenlijk
gezegde productie leert. Het
is een berekening die veel hoofdbrekens kost; het pro-
duct toch der eene fabriek is grondstof voor de an-
dere;
bij
de berekening der ,,toegevoegde waarde”
moet men dus zorgvuldig alle dubbeltellingen ver-

mijden en dat is een heel gecijfer!
Nederland, we zeiden het reeds, heeft geen pro-

ductie-statistiek. Tot onze eigen schade (en schande?) –

hebben we dat ondervonden. Had de Regeering thans
de beschikking over
behoorlijke
productie- en con-
sumptie-statistieken, zoowel ten aanzien van land-

bouw als van nijverheid, hoeveel geringer zouden de
moeilijkheden zijn, die zij te ovérwinnen heeft; hoeveel
fouten waren wellicht voorkomen?
Heeft onze Regeering cijfers noodig, dan moet zij
zich nu wenden tot personen, vaak belanghebbenden,

van wie zij vermoedt, dat zij een raming kunnen
maken. Is het te verwonderen, indien de plank dik-

werf absoluut misgeslagen wordt?
Een productie-statistiek is onmisbaar; het behoeft geen verder betoog. De Regeering sla onverwijid de
hand aan de ploeg en beginne met een onderzoek naar
een aantal der voornaamste takken van bedrijf. Ook

na den oorlog zal zij voor tal van moeilijkheden komen
te staan. Op de medewerking der industrieelen kan
de Regeering ongetwijfeld rekenen, indien althans de
industrieele opgaven geheim blijven, eene conditio

sine qua non. In deze onzekere tijden beseft onze nij-
verheid meer dan ooit, dat eene Regeering, die niet over cijfers beschikt, ook niet in haar belang werk-
zaam kan zijn. Men late het psychologisch moment
niet voorbijgaan!

.RANTSOENEERING.

,,Den 17den Februari zal voor een aantal artikelen
tot algemeene rantsoeneering worden overgegaan.” Dit,
dagbiadbericht; verschenen in een tijd, toen vrouwen
en kinderen uit den vierden stand urenlang de ijzige
kou trotseerden om hun middageten machtig te wor-
den, beloofde uitkomst: zuinigheid met schaarsche
onmisbare benoodigdheden zou voortaan gedwongen
worden betracht. –

Inderdaad zijn in de tweede helft der afge-

loopen . maand maatregelen genomen om te gera-

ken tot rantsoeneering van eenige eerste levensbe-

hoeften. Maar van een algemeene rantsoeneering kan
moeilijk worden gesproken; alleen het minder koop-

krachtig deel der natie is op raxitsoen gesteld. De re-

geling heeft tot resultaat besparing op de kosten der
Distributiewet, niet bezuiniging op het verbruik van

levensmiddelen in het algemeen. En zelfs de bespa-
ring op de overheidskosten lijkt mij onzeker.

Naast, de regeeringsgoederen, voor welke de rant-
soenen tamelijk krap zijn toegemeten, bestaat er nog

steeds ,,vrije” rijst, zijn ér nog ,,vrje” peulvruchten,
worden er zelfs kleiaardappelen verkocht. En waar de

prijzen der regeeringsgoederen voor het rantsoen

kunstmatig laag worden gehouden, hebben de koop-
krachtige inwoners èen ruim ,,consumer’s surplus”
beschikbaar om na uitputting van het rantsoen hun

honger te stillen. Niet alzoo de mindere man, die tot
dusverre tot verzadigens toe regeeringsgoederen tegen

lage prijzen kocht, maar thans met zijn rantsoen moet toekomen, daar zijn koopkracht niet toereikt voor het

aanvullen met ,,vrije”, veel duurdere artikelen. De

hoeveelheid goederen, door de overheid tegen lagen
prijs beschikbaar te stellen, wordt door deze rantsoe-

neering dus verminderd, en als gevolg daarvan ook de
kosten der Distributiewet, maar de grootst mogelijke
spaarzaamheid in het verbruik is alleen van de minst

koopkrachtigen afgedwongen. Wie het even kan doen

besteedt zijn spaarduitjes aan aanvulling van zijn

rantsoen met duurdere spijzen en alleen de kleine
luyden ontberen voedsel ter wille van de algemeene
levensmiddelenvoorziening.

De afwijking van aardappelen, rijst en andere voe-
dingsmiddelen van het stelsel van werkelijk algemeene
rantsoeneering, zooals het ten aanzien van brood is
ingevoerd, heeft nog een groote schaduwzijde: het
moet leiden tot prjsopdrjving en voorraadsvorming.

Bij algeheele rantsoeneering heeft de overheid de prijs-

vaststelling geheel in de hand, mits zij bij haar inkoop
juist blijft boven de kosten van productie of aanvoer.

Bij partiëele rantsoeneering is dat anders. De hooge

subjectieve waardeering van koopkrachtigen voor voe-

dingsmiddelen, die buiten de rautsoeneering vallen,
kan in een schaars voorziene markt geen ander gevolg
hebben dan prijsstijging,
vooral indien men rekening
houdt met de omstandigheid, dat de bemiddelde niet
koopt, wat gemakkelijk verkrijgbaar is, maar dat wat
hij zich op het gegeven oogenblik wenscht te ver-
schaffen. En wanneer van een gerantsoeneerd artikel
nog vrije partijen worden aangeboden – zooals met rijst het geval is – dan
drijven
de gegadigden
voor die partijen niet slechts voor zichzelve, maar ook

voor de regeering den inkoopsprijs op, zoodat daar-
door de besparing op de kosten der Distributiewet kan
wôrden teniet gedaan.

Men zal mij toevoegen, dat door het op rantsoen
stellen van den minderen man toch werkelijk op het

verbruik van voedingsmiddelen wordt bezuinigd.- Af-
gezien van de onbillijkheid om juist hen, die zwaren lichamelijken arbeid verrichten, het offer der onder-

voeding te doen brengen, wil ik hier tegenover op-
merken, dat de partieele rantsoeneering de econo-
misch sterken niet slechts brengt tot aanvulling hun-
ner rantsoenen, maar ook tot voorraadvorming, een
voorraadvorming van te ernstiger aard indien zij niet
meer door verwachting van prijsstijging, maar door
angst voor ontbering wordt ingegeven. Een vorming
van voorraden,.die niet dan in den allerhoogsten nood
zullen worden aangesproken, die men steeds aanvult
in ten minste gelijke mate als men verbruikt, en dat
in een tijd van vervoersbelemmering, zoowel door vorst
als door maatregelen van oorlogvoerende mogend-
heden.
Komt alzoo de
gedeeltelijke
rantsoeneering van
sommige artikelen mij onvoldoende, ja zelfs schade-
lijk voor, ook de beperking van de maatregelen tot
slechts enkele goederen lijkt mij bedenkelijk. De prijs-

7 Maart 1917

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

1 75

opdrijvende vraag van de koopkrachtigen werkt in
weinig geringere mate bij een artikel, dat geheel vrij

is van overheidsdistributie. En ook op die artikelen
heeft de minder sterke recht, wanneer zijn gewone

voedsel hem te schaars wordt toegemeten. De rijke

kan nog steeds met duurdere voedingsmiddelen en ge-

notmiddelen zijn tekort aanvullen en
zijn
voedselont-

bering omzetten in een geldelijk offer. Maar dan voor-

kome men ook, dat
hij
voedingsmiddelen, die in ge-

wone tijden niet volstrekt buiten het bereik der min-

derbedeelden vallen, thans voor zijn medeburgers

onbereikbaar maakt.
Is algeheele rantsoeneering van meerdere soorten

voedingsmiddelen niet het middel om deze hoogst
ernstige tijden van schaarschte het hoofd te bieden?
P.

ENGELA ND’S HANDELSPOLITIEK.

Sneller dan verwacht werd, ontwikkelen zich de ge-

beurtenissen. De rjksconferentie, die Asquith zich

voorstelde na het sluiten van den vrede bijeen te ro,e-
pen, is door zijn opvolger, Lloyd George, reeds thans

geconvoceerd. Niet alleen in de toekomstige Organisa-
tie van het Britsche rijk, doch ook in de daarmede

nauw samenhangende vraag, welke eischen van Brit-

sche zijde bij den vrede moesten worden gesteld, be-

hoorden naar Zijne meening de Dominions zeggen-
schap te hebben.
Ook het vraagstuk der in de toekomst te volgen han-
delspolitiek, een van de hoofdpunten der conferentie,
werd hiermede van dadelijk belang. Het in Juli 1916

nog door Asquith benoemde Committee on Commercial
and Industrial Policy, hetwelk onder voorzitterschap
van Lord Balfour of Burleigh tot taak had de
regeeriog van advies te dienen over de toekomstige po-
litiek van het land op handels- en industriëel gebied,
heeft hierom gemeend, in afwachting van de resultaten
van
zijnen
omvangrijken en systematisch aangevatten
arbeid, reeds thans enkele resoluties te. moeten op-
stellen en met het begeleidend
schrijven
aan den
minister-president te moeten openbaar maken.
Met het oog op het belang der zaak volgt hieronder

van resoluties en begeleidend
schrijven
een woordeljke
vertaling:

Resoluties.

T. In het licht van de ervaring, gedurende den oor-
log opgedaan, meenen wij, dat bijzondere maatregelen
moeten worden getroffen om de voortbrenging van

voedingsstoffen en industriëele producten aan te wak-keren en wel binnen het gansche Britsche Rijk, overal
waar productievermeerdering mogelijk is en econo-
misch wenschelijk voor de veiligheid en de welvaart
van het Rijk als één geheel genomen.
Om die reden raden
wij
Z. M. Regeering aan
het beginsel te aanvaarden, dat, met betrekking tot nu
en later te heffen inkomende rechten op invoer in het
Vereenigd Koninkrijk, aan de voortbrengselen en
industriëele producten uit de Britsche Overzeesche
gebieden eene preferentiëele behandeling zal tea deel
vallen.
Verder zal het, naar vij meenen, noodzakelijk
zijn in spoedige Overweging te nemen, als één van de wegen, welke tot bovengenoemd doel leiden, de
wenschelijkheid van een meer uitgebreid stelsel van
in- en uitgaande rechten, van welke aan voortbreng-
selen en industriëele producten uit het Britsche Rijk
verlaging of ontheffing zou worden verleend en welke
tot grondslag zouden kunnen strekken voor handels-
verdragen met gealliëerLle en neutrale mogendhedèn.

Het schrijven aan den Eersten Minis-
t e r is van den volgenden inhoud:

,,Wij achten het voegzaam in het kort uiteen te zet-
ten de beweegredenen, die er ons toe hebben gebracht,
bijgaande besluiten te nemen, en deze thans U voor te
leggen.

Het was onze aanvankelijke bedoeling de toekom-

stige handelsbetrekkingen van het Vereenigd Konink-

rijk met de Britsche Overzeesche bezittingen in onder-

deelen te onderzoeken in verband met en als deel van
tde algemeene taak, die op ons rust: een advies uit te

brengen over de geheele commerciëele en industriëele

politiek van dit land na den oorlog. Vooral was het
ons verlangen de postitie van de groote stapel-indus-
trieën te onderzoeken. Wat dezen echter betreft, zien

wij ons genoodzaakt te wachten op de verslagen van

‘de speciale commissie3 door den Board of Trade daar-

toe aangewezen. Wij meenen, dat de aankondiging van

eene eerstdaags te houden Rijksconferentie het ge-wenscht maakte, onze opvattingen vast te leggen in

den vorm van resoluties, welke
wij
thans de eer hebben

over te leggen.

Wij zijn tot deze conclusies gekomen, hoofdzakelijk
‘op grond van de overweging, dat, alhoewel eenigen
onder ons iederen maatregel, die op den handel belem-

merend kan werken, abstract genomen als verwerpelijk

beschouwen, het in ons oog nochtans noodzakelijk is,

om der wille van de eenheid van het
Rijk,
thans een

‘ernstige poging aan te wenden, om de uitgesproken
wenschen van de Dominions en de Koloniën naar uit-

breiding van hunne economische relaties met het
Vereenigd Koninkrijk tegemoet te komen, en tevens

op grond van de overweging, dat geen enkele abstracte

meening, die wij er wellicht op na mochten houden, in
Ide tegenwoordige omstandigheden en met de gedu-
rende den oorlog opgedane ondervinding voor oogen

I
een beletsel zou mogen zijn voor eeui.gen maatregel, die
dé algemeene belangen van het Rijk zou kunnen bevor-

deren.
Men zal zich herinneren, dat op de Koloniale

Conferentie van 1902 de. Eerste Ministers van de
Self-Governing Colonies eenparig er op aandrongén,
dat de voortbrengselen en industriëele producten uit

de koloniën in het Vereenigd Koninkrijk een prefe-
rentiëele behandeling zouden genieten, ‘t zij door
ontheffing, ‘t zij door verlaging van reeds bestaande

en nog te heffen rechtèn en dat ook op de conferentie
van 1907 een resolutie in dezelfde bewoordingen werd

Wat geschillen er ook in ‘t verleden mogen gerezen zijn, wij zijn van meening, dat, vooral met het oog op
de groote diensten in den huidigen oorlog door onze
Overzeesche landgenooten bewezen, en de opofferin-gen, die zij zich voor een gemeenschappelijk doel ge-

troosten, de tijd gekomen is, waarop aan dit verzoek
behoort te worden voldaan in de volste mate, waarin
dit thans en in de toekomst prâctisch mogelijk zal zijn.

De Dominions hebben niet gevraagd en wij weten,
dat zij ook thans nog niet vragen, dat het Vereenigd
Koninkrijk rechten zou heffen met het eenige doel.aan
hunne producten een preferentie te kunnen geven.

r

aar wij gevoelen dat, gelijk het is uitgedrukt in de
soluties, die wij U zenden, het noodzakelijk zijn zal
spoedige overweging te nemen, als één van de wegen
welke tot bovengenoemd doel kunnen leiden, de
wenscheljkheid van een meer uitgebreid stelsel van
in- en uitgaande rechten dan thans betaat.

Wij stellen voor het onderwerp zelf later te behan-
1
delen en binnen afzienbaren tijd hieromtrent een
nieuw rapport uit te brengen en tvcns over de vraag,
in hoeverre aan de belangen der Dominions kan wor-
den tegemoet gekomen door het toekennen van sub-

!sidies in plaats van voorkeurtarieven.
Wij zien de practische moeilijkheden, die er mede
gepaard gaan, niet over het hoofd, maar wij wenschen
er met nadruk op te wijzen, dat, om de gedurende den ‘oorlog verloren handel te heroveren, nieuwe markten
te winnen en de hulpbronnen van het gansche Britsche
Rijk te bevestigen, met de ontwikkeling van een
ysteem van wederzijdsche voorkeurs-tarieven over het
eheele Britsche Rijk niet langer mag worden ge-
taimd.
In verband daarmede zal men ook nauwkeurig
moeten onderzoeken, welke gevolgen het heffen van

176

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

7
Maart
1917

rechten zal hebben op de grondstoffen en haiffabri-

katen, die hier te lande in de industrie worden ge-
bruikt en wel voornamelijk met het oog op onzen
exporthandel, scheepvaart en scheepsbouw.

Maatregelen moeten worden overwogen om aan de

belangen van den consument en de billijke eischen van arbeiderszijde tegemoet te komen. De speciale positie,

waarin Indië, Egypte en Soudan verkeeren, zal over-

wogen moeten worden en zoowel met onze uit handels-

verdragen voortspruitende verplichtingen, als met de
werking van de voorgestelde politiek op de belangen
,

van die landen met welke ônze handelsbetrekkingen

van bijzonder gewicht zijn, zal rekening moeten wor-
den gehouden.

Het is echter onze overtuiging, dat deze bijzondere

vragen, waarop wij ons voorstellen in een volgend rap

port uitvoeriger terug te komen, geen onoverkomelijke

bezwarên zullen in den weg leggen aan het doorvoeren

van de politiek, in onze resoluties uiteengezet.”

Het
schrijven
was onderteekend door alle leden der
commissie met uitzondering van drie. Tot de onder-

teekenaars behooren o.a. Arthur Balfour en de beide

Labour-leden, de tegenwoordige leider der partij in

het Lagerhuis, Geo. J. Wardle en H. Gosling. Ook d
e
t

drie leden, die zich van onderteekening onthielden,’
verklaarden met de denkbeelden geheel in te stem-.

men. De beide lersche leden weigerden ‘evenwel tot’

eenige resolutie mede te werken, die niet tevens het

lersche vraagstuk regelde, terwijl Sir Frederick Smith

de gevolgde gedragslijn niet juist achtte. Een ver-
trouwelijke ‘bespreking met de vertegenwoordigers uit

de Dominions ware
zijns
inziens onder de gegeven
omstandigheden de juiste weg geweest. In het open-

baar thans een wijziging in de rijkspolitiek aan te be-
velen, die tegelijkertijd een wijziging in de handels-

politiek tegenover de gealliëerden zou beteekenen,
oordeelde Sir Frederick niet verstandig.

Eene bespreking van een en ander ligt, zoolang nie

over stemmen uit Engeland zelf wordt beschikt, niet
in de bedoeling. Op één punt mag echter reeds nu
gewezen worden, en dat is het
blijkbaar geheel op den,
achtergrond komen, ook in Engeland, van de in Juni
van het vorige jaar met zooveel ophef aangekondigde
Entente-plannen, plar{nen, waarmede n.b. de instel-

ling van het Oommittee zelf in nauw verband staat. Slechts Sir Frederick Smith geven zij een tactische,
niet principiëele, opmerking in de pen.

ENGELSCHE IN- EN UITVOERCIJFERS. –

In verband met de hierboven weergegeven vQor-
‘stellen van het ,,Oomittee on Commercial and Indus

trial Policy” is het niet van belang ontbloot de door

‘den Board of Trade gepubliceerde handeisstatistieken
van het Vereenigd Koninkrijk nader onder ‘t oog
te ziên. ‘

Dè totaâlcijfers van in- enuitvoer bëdroegen:
• ‘

‘

Invoer

Uitvoer *)
mi1l.

miIl.
1913 ‘ …………768,7

634,8
– 1914 …………… :

696,8

526,2
-:

‘1915 ………….’

851,9

484,0
.1916
.
……………..949,2

604,1

Wanneer wij nu iû de geest van bovengenoemd comité ‘deze cijfers splitsen in 3 groepen, naar de

groepen’ iran landen, in de handel waarmede deze
‘totaalcijfers zijn ‘verkregen, komen wij tot het ‘vol-
•gend ‘±es’ti’ltaat:

‘Iii millioenen
£:

Ot erz Bezitting n

0w’,’ ge Landeii

1

11
‘Ao.

Invocr aitU,tt’. na
a
l
li

Jnjoer nit

.

Uitvoer naar

1913′
195,3

‘ 377,6

‘ 330,2
±215*)

‘

±420e)

9 Uitvoer vermeerderd met wederuitvoer.

O’verz. Bezittingen
11

Geallieerden

1

Nou tralçn

Ac.

Invoer

Uitvoer

Invoer

Uitvoer Invoer

Uitvoer
Uit

naar’)

van

. naar’)
1

van

1

ear’)

1914

204,9

187,7

105,3 . 103,0

386,4

21.4

1915

271,8

160,8

85,8

138,1

494,3

184,0

1916

302,8

200,6

84,5

187,1

561,8

215,5

Ten slotte geven wij nog een meer gedetailleerde
opgave van de vo’ornaamste in- en uitvoercijfers van

het Vereenigd Koninkrijk en eenige landen afzon-
derlijk.

In millioenen £:

Canada:
‘1913
1914 1915
1916

Invoer uit ……
30,5
31,5 41,0 58,6
Uitvoer naar
. . . .
23,7 17,4 13,3 18,0
Australië:

Invoer uit ……
38,1 45,2
35,3 36,2
Uitvoer naar ….
34,5
33,6.
29,0
36,9.
Zuid-Afrika:

Invoer uit …….
12,3 10,8
11,0
12,1
Uitvoer naar ….
22,2
19,6
19,0
.
24,1
Br.-Indië en Ceylon
en Straits Setti:
Invoer uit ……
75,6
65,2 91,0
99,0
Uitvoer naar
. . .
81,7
70,2
51,3
60,7
Frankrijk:

Invoer uit ……
46,3
40,6
35,4 31,1
Uitvoer naar
. . .
29,0 28,3
72,5
98,5
Rusland:

Invoer uit ……
40,3 28,1 21,4
18,3
Uitvoer naar
18,1
14,4 13,4
25,0
Italië:
Invoer uit ……
8,1
8,7
‘
11,3
11,3
Uitvoer naar
. . .
14,6 12,9 14,1
20,5
Japart:
lnvoer uit ……
4,4
4,1
9,4
.
12,5
Uitvoer naar ….
14,5
8,5
0,3
1,0
Vereenigde Staten:

Invoer uit ……
141,7 140,2
239,9 296,1
Uitvoer naar
. . .
29,3 65,0*) 57,2*)
65,1*)

Nederland:
Invoer uit ……
23,6
37,7
28,1 41,5
Uitvoer naâr
. . .
15,5
28,4
24,9 33,6
Spanje:
Invoer uit ……
14,4 15,8
20,8 27,5
Uitvoer naar
7,9 7,8 7,5
9,9
Zweden:
Invoer uit ……
14,2
14,1 19,8
20,6
Uitvoer naar
. . .
8,2
7,8
6,3 6,6
Denemarken:
Invoer uit ..
.
23,8
25,5 22,9
23,0
Uitvoer naar ….

5
3
8
6,1 8,0 11,9
Noorwegen:
Invoer uit …….
7,5
77
13,7
16,7
Uitvoer naar ….
6,1
6,4
7,3
10,9
Argentinië:
Invoer uit ……
42,5
37,2
‘

60,9
51,8
Uitvoer naar
22,6
14,8 11,5 14,0
Chili:
Invoer uit

…….
5,3
–
5,3
9,6
.
.12,4
Uitvoer naar
8,0
3,8 1,8
4,0
Cuba:
Invoer uit …..’
:

8,2

,
13,0
Uitvoer naar……
.
.1,8
.

2,0
China:
Invoer uit’ ……
4,7
,

4,7
.

7,0
‘

8,3
Uitvoer naar
14,8 13,0
8,5.
10,7..

DE. MINJMUMPRIJZEN VOOR LANDBOUW-‘

PRODUCTEN.

‘Een medewerker schrijft ons:

‘
De inmenging der’ overheid in de vrijheid van den verbouw van gewassen leidt er noodwendig toe, ‘dat
ook regelend wordt opgetreden bij het vaststellen van
prijzen voor die artikelen, tot wier teelt de landbouw

*)
Uitvoer vermeerderd met wederuitvoer.’.

7 Maart 1917

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

177

indirect gedwongen wordt. Zou dat niet gebeuren,

dan zou de landbouwer wel is waar de productie niet

staken, maar zou hij uit eisch van zelfbehoud over-
gaan tot de teelt van uitsluitend die gewassen, wier
verbouw het relatief-veiligst kan worden geacht en
die bij mislukking de kans geven op het kleinst moge-

lijke verlies. Het verbod om bepaalde gewassen te
telen zou dus wel kunnen bewerkstelligen, dat deze

niet verbouwd worden, doch zou niet bereiken,

dat nu ook die voortbrengselen er komen, welke

de bevolking het meest behoeft. Het is in theorie

wel mogelijk, dat de verbouw van bepaalde
producten gebiedend wordt voorgeschreven, maar

zoo’n- geboci zou alleen din kans loopen geen

averechtsch effect te hebben, indien een indi’idueele

toepassing er van
mogelijk
was. Er zijn producten, die

heel weinig kieskeurig zijn op de voorvrucht, zooals
b.v. aardappelen, die men bij voldoende bemesting
meerdere jaren met goed gevolg op hetzelfie perceel
verbouwen kan, maar voor andere geldt het tegendeel

en zoo zal een kundige boer er uit eigen beweging er
b.v. niet licht toe overgaan, om zomergerst te zaaien

op het stuk land, waar het vorige jaîr klaver, erwten

of boonen stonden. Evenmin zaait
hij
twee maal achter

elkaar op hetzelfde land tarwe. De voor deze graan-

soort zoo gewenschte ,,stijve” bodem deugt weer niet

voor wintergerst, en de landbouwer, die zijn land in
gereedheid heeft gebracht om er gërst te zaaien, zou
recht hebben te klagen over opzettelijke benadeeling,
indien hij verplicht werd daarop ditmaal tarwe te
telen. Daarbij voegen zich dan nog locale invloeden;
terwijl b.v; in Groningen haver dikwijls de voorvrucht

is van tarwe, geschiedt dit nimmer in Zeeland, waar de

boer empirisch den stelregel huldigt: ,,nooit wit in
wit”. Waar er echter in de praktijk niet aan te denken
valt een individualiseerend verbouwgebod toe te pas-
sen, is dan ook van de zijde der landbouwdeskundigen
er steeds ten ernstigste voor gewaarschuwd niet tot de uitvaardiging van zulk een bepaling over te gaan, om-
dat er eer nadeel dan voordeel van te verwachten is.
Verder dan een verbod om bepaalde gewassen te ver-bouwen, moet men volgens hen niet gaan; en wil men
de teelt van granen en peulvruchten bevorderen, zoo

is er veel meer te bereiken met een prjsloksysteem

dan met een verbouwgebod.

Dat ook
bij
het kiezen van deze oplossing de bezwa-

ren buitengewoon groot zijn, wordt hunnerzijds zeer
wel beseft. De te bieden prijzen moeten zoodanig zijn,
dat ook de in ongunstige omstandigheden verkeerencie

producent ,,uit kan komen”, wat weer tot gevolg
heeft, dat de boer, die onder gunstige verhoudingen

werkt, winsten behaalt niet evenredig aan
zijn
in-

spanning. Sloeg men de goede en kwade kansen door-
een en koos men een middenprjs, dan zou wel de
laatstbedoelde producent nog zeer . goed uitkomen,
maar de eerste niet, en dit zou weer bewerken, dat
deze zich tevreden stelde met zoo weinig mogehjk kos-

ten
zijn
bedrijf gaande te houden, en
hij
niet probeerde

,,uit den grond te halen, wat er uit gehaald kan wor-
den”, zeer tot schade der productie, die men bevorderd

wil zien.

Maar hoe nu vooruit vast te stellen, bij welken

prijs naar alle waarschijnlijkheid de onder
,
öngun-

stige verhoudingen werkende boer nog rond zal ko-
men? Men kan gerust zeggen, dat dit een onmogelijk-heid is, en de regeering blijkt dit ook wel zoo zeer- in

to zien, dat-
zij,
het prjsloksystecm kiezende, een slag

om den arm gehouden heeft en voor de producten van
den nieuweû oogst niet ,,vaste” prijzen doch ,,mini-
mumprjzen” heeft bepaald, die derhalve, als de loop
der zaken er toe noopt, nog verhoogd kunnen werden.

Die ,,loop der zaken”. kan velerlei zijn. Immers, in
geen enkel bedrijf is zoo weinig peil op de toekomst
te trekken als in het boerenbedrijf, en geen enkel be-
drijf werkt ook onder zoo afwijkende verhoudingen. De opbrengst in de eene provincie verschilt hemels-
breed met die in andere; men vergeljke slechts het

volgend tabelltje, dat tegenover elkaar geeft de
hoogste en de laagste .gemiddelde provinciale op-
opbrengst (in H.L. per H.A.) van eenige gewassen

in de jaren 1912 en 1915 het tweedé jaar v66r en het

tweede jaar in den oorlog._

Hoogste. Laagste. Hoogste. Laagste.

1912

1915

Tarwe

41,3

18,6

42,6

24,5

Gerst ……..52,3

22,8

52,1

23,7

Haver

70,9

18,8

68,1

36,2

Rogge

34,2

19,9

35

23,7

Paardeboonen

35,5

20,3

37,6

19

Stamboonen . . 29,5

21,5

32,4

18

Erwten ……30,4

16

31,3

20,1

Aardappelen .. 405

128

317

188

Daarbij komen dan de verschillen, waarin de oogst
het eene jaar met dien van het andere afwijkt. Hier-

over geeft bijgaand staatje nader inzicht, dat de hoog

ste en laagste opbrengsten per H.A. over het gelieele

land vermeldt over de jaren 191011915.

Hoogste. Jaar.

Laagste.

Jaar.

Tarwe ……37,9 H.L. (1915)

28,6 H.L. (1910)

Gerst …….48,8

,,

(1915)

40,3

,,

(1914)

Haver …..-

50,3

,,

(1915)

41,6

,,

(1912)

Rogge ……25,7

,,

(1915)

20,9

,,

(1914)

Paardeboonen 30

,,
(1912) . 23,1
,,
(1910)

Stamboonen

30,5
,,
(1915)

22

,,
(1911).

Erwten . . .

25,9

,,

(1915)

16,9

,, . (
1910)

Aardappelen 249

,,
(1912) 194

(1910)

Neemt men hier de verschillen provinciaal, dan

worden de afwijkingen zoodanig, dat er van een eigen-
lijk gemiddelde haast niets
overblijft.
Men behoeft

dan nog niet eens de hoogste en laagste provincie te
vergelijken; zelfs als men de
cijfers
voor dezelfde pro-
vincie tegenover elkaar stelt, komt men tot buitenge-

woon groote afwijkingen. Een opbrengst van 32,8 H.L.
per H.A. voor erwten in 1911 voor Groningen tegen-
ôver die van 11,6 H.L. in dezelfde provincie over het
jaar te voren is in dit opzicht welsprekend.
Naast de variaties in opbrengst heeft men nog de

.ariaties in kwaliteit, zich om. uitend in verschil
in soortelijk gewicht. Men vindt als gemiddeld H.L.-
ewicht over liet geheele land naast elkaar
cijfers
als:

78 K.G. (1911) tegen 72 K.G. (1912) voor tarwe;

74 K.G. (1911)

,,

69,5 K.G. (1914) ,, rogge;

65 K.G. (1911)

,,

60 K.G. (1912) ,, gerst;

48 K.G. (1911)

,,

38 K.G. (1912) ,, haver.

Maakt dit alles het al in normale tij den uiterst be-

zwaarlijk
vooruit
te bepalen, welke prijs voor een arti-

kel billjk is te noemen, zoo wofden de moeilijkheden
in deze door de tijdsomstandigheden nog aanmerkelijk
verhoogd. Afgezien van de wekenlange vorst, waar-
door met name veel tarwe is ,,uitgewinterd”, heeft
men te rekenen met een tengevolge van schaarschte en
duurte van arbeidskrachten onvoldoende bewerking
van den bodem en een door schaarschte en duurte van
kunstmest zeer onvolledige bemesting van den grond,
altemaal factoren,
–
die niet zullen nalaten de opbreng-sten in ongunstigen zin te beïnvloeden, en dus de prj-
zen op te drijven. Daarbij komt, dat men momenteel
niet het minste peil kan trekken op de strooprjzen, die dit najaar zullen gelden, en voor de finantieele
uitkomsten van den graanv_erbouw van zeer .grote-be-
teekenis zijn. Slaagt de duikbootenoorlog, da is vej-
,voer van strookarton naar onzen grooten afn.ener,
Engeland, onmogelijk en wordt het stroo nagénoeg onverkoopbaar; slaagt de duikbootencampgnè nièt,
terwijl de oorlog voortduurt, – dan kan men record-
-prijzen voor stroo-verwachten, te meer, -indien-ook-de
tuinbouw, die een, groote stroverbruike is,. voor de
teelt onder glas, een gunstig jaar heeft. – –
Neemt
–
men dit alles in -aanmerking, dan- behoeft
het geen nader betoog, dat aan de-door de Regeering
vooi eenige dagen gepubliceerde minimumprjzen niet
zoo heel veel waarde mag worden toegekend
bij
de be-
oordeeling der vraag, in hoeverre deze bedragen nu in

178

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

7 Maart 1917

wetenschappelijken zin de productieprijzen juist aan-
geven. Door dit te zeggen, wordt niets tekort gedaan

aan de psychologische waarde er van, met het oog op

de bevordering der productie en aan de zorgvuldige

berekening, die aan de vaststelling vooraf is gegaan.

De gestelde bedragen zijn zeer aanzienlijk hooger dan

de normale, en in allen gevalle zoodanig, dat de boer

het er grif op wagen wil daarvoor de onderhavige’ ge-

wassen te verbouwén, al weet hij- zoo min als ieder

ander, dat hij er nu ook stellig mee uit kan. Het vol-

gend staatje geeft naast de minimumprijzeu voor 1917
1

de bedragen, die ongeveer v66r den oorlog golden:

Minimumprijzeu. Prijzen v. d. oorlog.
per 100 K.G.

per 100 K.G.

Tarwe …………
f 18,—

f 10,-
Rogge . …………

,,
18,—

8,-
Zomergerst ……..,, 17,50

,, 10
2
–
Wintergerst ……..,, 16,50

,, 10
3
–
Haver

…………,, 16,50
Kleiaardappelen
(najaarslevering)
– –
,,

6,—
4,25
Zand- en veenaardap-

pel en (geen fabrieks-
aardappelen;

na-
jaarslevering)

. . . .
-,,

5,-
Groene erwten ……
30,-
Paarde-

en

andere
voederboonen

.
…
21,-
Bruine en witte boo-

nen …………..,, 30,—

,, 20,-

Het valt op, dat haver en gerst, voor den oorlog
hooger genoteerd dan rogge, thans lager geprijsd-

staan. Blijkbaar wil de prjsste]ling voorkomen, dat.
velden, met voor menschelijk gebruik geschikte gra-
nen bezet, worden omgeploegd voor verbouw met voe-

clergraan of voerbieten. Ook zal er wel rekening mede
gehouden zijn, dat speciaal de roggeverbouwers in en-
t

gunstige conditie verkeeren door het gebrek aan.

kunstmest, zoodat de gemiddelde opbrengst wel aan-‘

merkelijk lager zijn zal dan normaal. Voor tarwe blijkt –
de prijsstelling reeds gunstig te werken; akkers, dief
in andere jaren omgeploegd zouden zijn, worden nu –

blijkens de dagbiadberichten – bijgezaaid, zoodat zij
aan het oorspronkelijke doel blijven beantwoorden.

Met dat al zal men wijs doen zijne verwachtingen om-t
trent de opbrengst van den oogst aan broodkoren dit
jaar niet hoogte stellen; de vooruitzichten zijn weinig
gunstig.

Overigens zijn de voor haver en peulvruchten ge–

stelde bedragen van dien aard, dat zeer waarschijnlijk
,

heêl wat grasland zal worden gescheurd, dat op deze
wijze vrijkomt voor graanverbouw in volgende jaren. De productie voor binnenlandach gebruik wordt dus-.

doende blijvend en beter in de hand gewerkt dan doorf
een bepaald productiegebod zou bereikt wordén.
Alleen valt het niet te ontkennen: al blijven de te be-.-
steden prijzen beneden die van de wereldmarkt op dit
oogeublik, zoo is de maatregel toch heel duur. De be-
;

volking zal voor de opbrengst van den oogst van dit,
jaar voor de bovengenoemde artikelen allicht
f 125

1
f 150.000.000
meer te betalen hebben dan voor dn
oorlog.

DE AFSCHEEP VAN JAVASUIKER.

Men schrijft ons:

De groote moeilijkheden, waarmede, tengevolge. van
het gebrek aan scheepsruimte, de afschepers van Java-i
tabak, -thee en andere producten tegenwoordig te
kampen hebben, zal waarschijnlijk ook den cxporteurs.
van suiker dit jaar niet bespaard blijven. Reeds ver-
leden jaar werd de vrees geuit, dat voor een coulanten, afscheep van den suikeroogst niet voldoende schepen
disponibel zullen zijn, doch doordat het Engelsche
Gouvernement kort voor het begin der campagne groote
kwantiteiten Javasuiker aankocht, waarvoor de noo-
dige scheepsruimte gecommandeerd werd, kon de af-

scheep geregeld plaats hebben. Ook dit jaar zal de

Engelsche Regeeriig, naar algemeen verwacht wordt,

weder. Javasuiker moeten koopen, doch wanneer de
Cubaoogst werkelijk ongeveer
400.000
ton3 meer op-
levert dan verledn jaar, dan zouden – ook zonder

de beoogde inkrimping van de consumptie – de aan-

koopen voor rekening van Engeland veel langer uitge-

steld kunnen worden dan in 1916. Dit land kan zich dan zooveel langer voorzien van Oubasuiker, waar-

van het transport veel korter en dus ook veel gemak-

kelijker te verrichten, is. Het is daarom voor Java van

groote beteekenis, welken invloed de onlusten op Ouba

op den suikeroogst van laatstgenoemd eiland zullen
hebben.

Niet onmogelijk is het ook, dat Engeland zal trach-
ten
Zijne
geheele behoefte met Oubasuiker te dekken,

doch dan zal Amerika vermoedelijk suiker tekort ko-

men en die leemte met Javasuiker moeten aanvullen.

Deze inkoopen zouden dan zijn voor Augustus/October-

afscheep en door het Panamakânaal naar Amerika ver-
voerd moeten worden zoolang de tegenwoordige duik-

bootoorlog duurt. Daardoor zoude een groot gedeelte

van den Javaoogst weder eene sedert jaren niet ge-

kende bestemming krijgen. Daarmede worden echter

de eventucele moeilijkheden gedurende de eerste

maanden der campagne niet overwonnen. Britsch-

Indië, Japan en Hongkong hebben in hunne meest
dringende behoeften. voor Juni/Augustus-afscheep van

Java reeds voorzien en zullen er voor zorg dragen,

dat voor die kwantiteiten de benoodigde scheeps-
ruimte disponibel is. Ook Zwitserland heeft reeds in-

koopen van Javasuiker voor dit jaar gedaan, waar

voor het onder tegenwoordige omstandigheden echter
niet gemakkelijk transportmiddelen zal vinden. Rus-

land komt suiker tekort, doch heeft nog niet van
Java gekocht, wegens de moeilijkheden aan het ver-
voer _verbonden, terwijl Frankrijk in dezelfde positie

verkeert als Engeland.

Zoo zal het transportvraagstuk dit jaar groote be-

teekenis hebben voor den suikerhandel op Java en
daardoor hooge eischen gesteld worden aan hét beleid

der exporteurs.

Sedert het bovenstaande geschreven werd verlaagden Willett
& Gray de raming van den Cuba-oogst tot
3.000.000
tons.

Onder de overzichten in dit nummer treft men een

algemeene beschouwing aan over den rubberhandel

in 1916.

BOEKAANKONDIQING.

–

. Econom,isch-Historisch Jaarboek.
Tweede deel 1916. Uitgegeven door de
Vereeniging Het Economisch-Historisch

Archief. ‘s-Gravenhage. Mart. Nijhoff.

Het tweede jaarboek dezer vereeniging ontleent zijn

beteekenis in hoofdzaak aan een zeer belangwekkende
bronnen-publicatie nopens de lijuwaadcontracten der
Nederlandsche Handel-Maatschappij. .Geput is, zooals
blijkt, in de eerste plaats uit de archieven van het
Departement van Koloniën en yoorts uit verschillende
bronnen, waaronder dé particuliere correspondentie

tusschen Baud en Van der Houwen uit de jaren

1840-1844,
toen eerstgenoemde Minister van Kolo-
niën en de tweede gelijktijdig President der Handèl-

Maatschappij was,in de eerste plaats verdient te wor-
den genoemd.

De gegevens omspannen het tijdvak
1831-1853,
waarover zij intusschen hoôgst ongelijk verdeeld zijn.
De groote meerderheid betreft de periode
1840-1844,
waaraan de reeds genoemde particuliere correspon-
dentie kleur en diepte vermag te geven, iets, waartoe
de afgedrukte contracten uit andere jaren met de be-
trekkelijk karige officieele briefwisseling, die eraan vooraf ging, buiten staat zijn, te meer doordat uit de
archieven der Handel-Maatschappij niet kon worden

7
Maart
1917

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

179

geput. Zoo blijkt b.v. dat reeds in 1846 en vooral in
de 50-er jaren voortdurend verband wordt gelegd tus-

schen lijnwaadhandel en consignatiestelsel. Nadere

gegevens, financieele vooraan, die ons de beteekenis

van dit verband zouden kunnen doen beseffen, ont-
breken.

Wat in de publicatie wordt medegedeeld over het
contract van 1844, is geheel nieuw. Tot dusver meende

men, dat tusschen 1844 en 1849 geen lijnwaadcontract

had bestaan, tot welke meening men geleid werd door

de overeenkomst van 31 Juli 1844, waarbij de be-

staande verhouding tusschen regeeringen maatschap-
pij uitdrukkelijk verbroken werd. Thans blijkt echter,

dat dienzeifden dag een geheime overeenkomst ge-

sloten is, waarbij de afwikkeling der bestaande over-

eenkomsten werd gewaarborgd, terwijl tegelijk voor de
toekomst een andere vorm van contracteeren gekozen
werd. Het motief hiertoe is bekend. In hun wezen
waren de lijnwaadcontracten een extra-begunstiging

der Nederlandsche textiel-industrie, waardoor de reeds
bestaande begunstiging door het differentiëel Indisch
tarief ten nadeele van de vreemde exportindustrie,
met name de Engelsche, en in
strijd
met internatio-
nale toezeggingen, nog belangrijk werd verhoogd. In
Engeland was hieromtrent het een en ander uitgelekt
en men wenschte alles te doen om, zooals Baud

20 April 1844 aan de Handel-Maatschappij schrijft,
,,de openbaarheid, welke deze zaak verkregen heeft, van

lieverlede weer te doen verdwijnen.” Inderdaad is het
geheim tot heden bewaard gebleven. Met de publiciteit
is de historische waarheid stellig gediend en aan on-
juiste voorstellingen een einde gemaakt. Betrekkelijk

kort als de periode achter ons ligt, zou ik het mij
echter kunnen voorstellen, indien bij dezen en genen
onder de lezers twijfel rees of overigens de publicatie
van de
betrekkelijke
officieele bescheiden, hoe belang-

rijk op zich zelf, wel in alle opzichten aanbeveling
verdient. Een van de schoonste bladijden uit de

histoire intime onzer handelspolitiek is het stellig
niet.

Uit het jaarverslag, dat aan de
bijdragen
voorafgaat,
blijkt van verschillende verdere
plannen
naast het
jaarboek. Belangrijk is vooral een mededeeling om-
trent een bronnenpublicatie over de buitenlandsche

handelspolitiek van Nederland in de 19e eeuw. Men zal deze publicatie met groote belangstelling mogen
tegemoet zien, al is er misschien reden voor de vraag,
waarom, terwijl ons land in de commissie voor ‘s Rijks
Geschiedkundige Publicatiën een officieel orgaan op

dit gebied rijk is, thans een particuliere vereeniging
verplicht is onder deze publicatie van officieele be-
scheiden hare schouders te zetten. B.

REGEERINGSMAATREGELEN OP

HAND ELSGEBIED.

Uitvoer’van groenten en fruit. Onder
nader vast te stellen voorwaarden zullen aan inge-
schreven exporteurs van groenten vergunningen wor-
den gegeven voor den uitvoer van bepaalde partijen
augurken, komkommers, tomaten; schorseneeren, zee-
kraai en zeespinazie.

Teelt van vroege aardappelen. In ver-
band met de minder goede financiëele uitkomsten, die
in het vorige jaar, als gevolg van de maatregelen, be-
oogende beschikbaarstelling van aardappelen voor bin-
nenlandsch verbruik, werden verkregen, zouden ver-
schillende tuinbouwers thans eenigszins huiverig zijn
om over te gaan tot den verbouw van vroege aardap-
pelen, in het bijzonder voor wat betreft de zoogenaam-
de binnenlandsche soorten. Ter geruststelling van be-
langhebbende wordt thans bericht, dat, hoewel natuur-

lijk ook in dit jaar maatregelen getroffen moeten

worden, om voldoende hoeveelheden aardappelen voor
het eigen land te reserveeren, bij de regeering het
er1stige streven voorzit, om de7e maatregelen op zoo-

danige wijze toe te passen, dat de teelt behoorlijk

loonend blijft en dat er in het
bijzonder
naar zal wor-
den gestreefd, den verbouw van de binnenlandsche
soorten niet minder loonend te doen
zijn
dan die van
de soorten, welke gewoonlijk voor ht buitenland wor-
den geteeld.

Beperking van den verbouw van land-

en tuinbo uwgewas s en. De toenemende moei-

lijkheden, verbonden aan den aanvoer van levensmid-
delen uit den vreemde zijn aanleiding geweest, dat

aan de maatregelen tot beperking van den verbouw

van gewassen ingevolge de Distributiewet 1916, welke
reeds vroeger werden genomen, nog verdere uitbrei-
ding moest worden gegeven. Welke de nieuwe maat-

regelen zijn, werd reeds besproken in het artikel ,,De

nieuwe teeltregeling”, opgenomen in No. 60. Naar de
Staatscourant mededeelt, wordt thans nog eene uit-
voerige toelichting van deze maatregelen gegeven,
waarbij ten slotte vermeld wordt:. Het is niet

wel mogelijk, reeds thans aan deze maatregelen ,ver-
dére uitvoering te geven, daar de omstandigheden zich

telkens wijzigen, doch alle belanghebbenden kunnen
er rekening mede houden, dat alle geschikte maatre-gelen getroffen zullen worden om te voorkomen, dat de teelt voor export voordeeliger zal zijn dan de ver-

bouw van gewassen, die voor binn3nlandsch verbruik kunnen dienen.

Levering van kunstmest. Blijkens mede-
deeling van de Kunstmestcommissie zal een aanvang
worden gemaakt met de distributie der door gebrui-
kers van minder dan 2 H.A. land, ten behoeve
van den oogst 1916117
bij
den z.g. kleinverkoop

opgegeven hoeveelheden superfosfaat, zwavelzuren
amriioniak en Chili-salpeter. De hoeveelheden der
goedgekeurde aanvragen zullen ten volle worden

verstrekt, terwijl de prijzen, door bestellers te
betalen, zijn vastgesteld op
f 10
voor superfosfaat,

f
40 voor zwavelzuren ammoniak en
f
30 voor Chili-
salpeter, alles per 100 K.G. netto, zonder bijlevering
van zak, k contant, afgehaald aan het pakhuis van den
verkooper. De ter beschikking gestelde meststoffen
moeten ten spoedigste in ontvangst worden genomen,
aangezien de aflevering op een nader vast te stellen

1
datum zal worden gestaakt.

0 o r 1 o g s b r o o d. In verband met de onzeker-
heid, welke nog bestaat ten aanzien van de voorzie-
ning in de behoefte aan graan en meel zal in de
samenstelling van het brood eenige wijziging worden 1 gebracht. Voor het bruinbrood zal
bij
het ongebuild
meel, rogge- en aardappelmeel worden gevoegd en
eventueel ook maïsmeel, terwijl voor het wittebrood
de inlandsche bloem zal worden gemengd met Amen-
kaansche bloem en aardappelmeel. Ook de banket-
bakkerij zal in verband met een en ander haar grond-
stof belangrijk gewijzigd zien. Vermindering van het
broodrantsoen schijnt vooralsnog niet in de bedoeling te liggen.

Maximumprjzen. – Normaalmar-
g a r i n e. Voor dit artikel is de maximumprijs nader bepaald op 50 cts. per 34 K.G. kleinhandel en 44 cts.
tasschenhandel (tot dusverre resp. 45 en 39 ets.) De
inkoopprijs voor de gemeenten ingevolge art. 3 der Distributiewet is eveneens verhoogd tot 44 ets. per
34 K.G.

Maximumprijzen ijzer en staal. Bij be-

schikking van 3 dezer heeft de Minister van Land-
bouw, enz. eenige aanvullingen aangebracht in de lijst
van maximumprjzen voor handeismaterialen in ijzer
en staal en in de daarbij behoorende lijst van prijsver-
hoogingen.

Verbod tot verbruik van rogge
•of roggebrood als veevoeder. In verband
met gebleken onzekerheid omtrent de rechtskracht van
gemeentelijke verordeningen, houdende verbod om
rogge of roggebrood als veevoeder te gebruiken, heeft
de Minister aan de geiieentebesturen als zijn meening
te kennen gegeven, dat
dergelijke
verordeningen, wel-

180

– ‘

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

7 Maart 1917

ke reeds v66r.,, het in werking treden der Distributie-
wet
1916
waren vastgesteld, geacht moeten worden te

zijn vervallen, doçh dat de gemeentebesturen bevoegd
zijn opnieuw overeenkomstige verbodsbepalingen vast

te stellen, onder goedkeuring van den Minister van

Landbouw, enz. ingevolge art. 8, lid 4 der Distributie-

wat.

Varkensvieesch. Zoolang aan de gemeenten
nietlevende varkens zullen worden geleverd, noch hen

machtiging zal worden verstrekt tot zelfaankoop van

levende varkens, zal gezouten varkensvieesch verkrijg-

baar worden gesteld; de inkoopprijs voor de gemeen-
ten van dit vleesch bedraagt
f
0,85 per
K.G.,
de maxi-mum-verkoopprijs
f
0,55 per
Y2
K.G.

MAANDCIJFERS.

INKLARINGEN
OP
AMSTERDAM.

‘Engeland…………..
Zweden …………..
Noorwegen ………….
Denemarken ……….
Frankrijk …………
Portugal …………..
Spanje…………….
Italië …………….
Griekenland ……….
Ned.-Indië ………….
Noord-Amerika ……..
Zuid-Amerika (Oostkust)
(Westkust)
West-Indische eilanden..
Nederlandsche havens
Uit de Noordzee ……

Totaal handelsscheper
Visschersvaartuigen

Totaal……

Onderscheiding der handelsschepen naar de nationaliteit:.
–
–
Percentagè
Februari 1917

Aantal
Tonnen
van de totale
schepen.
netto.
tonnen maat.
Nederlandsche ……25
28.718 97,99
Britsche …………1
588
2,01

Totaal

26
29.306
100,-

INKLARINGEN
OP
ROTTERDAM.

Februari
1917.
Februari 1916.
Landen
Aantal
Tonnen
Aantal
Tonni
van herkomst.

schepen:
netto.
schpen.
.
nett
Engeland …………..
54
27.828
127
7L973
Frankrijk

…………
1
552
10
6.350
Zweden

…………..
1
230
13
7.669
Noorwegen …………
2
771
12
11.787
Afrika ……………..
–
–
1
764
Noord-Amerika ……..
8
24.785
27
106.983
Indië (Engelach)
1
3.114
–
–
Indië (Nederlandsch)
–
–
3
10.682
Nederland

…………
3
10.916
15
9.778
Denemarken

………..
–
–
1
2296
Spanje ………………
– –
1
1.055
Zuid-Amerika

……..
3
5.478
11
23J62
Binnenl. plaatsen
3
1.649
9
2.001
Nieuw gebouwd ……..
3
5.847
–

Totaal ……
79
81.170
230
258.500

•
Onderscheiding naar de nationaliteit:
Percentage
Februari 1917
Aantal
Tonnen
vandetotale
schepen.
netto.
tonnenmaat.
Nederlandsche
29
49.671
61,19
Noorsche

……….
5
6.545
8,06
Belgische …………
1
1.767
2,18
Britsche …………
43
23.115
28,48
Duitsche
1
72
0,09

Totaal ….
79
81.170
100,-

STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN.

N.B. *** beteekent:Cijfers nog niet ontvangen.

GELDKOERSEN.

I. BANKDISCONTO’S.

–

3
Maart 1917

20 Juli 1914

Ned

(Disc.Wissels.
4’/,seclert 1Juli’15
3
1
/2sedert23 Mrt.
1
14

BankBChh12Eff
412

,,

1

,,

’15
4

23

,,

14
!Vrsch.in R.C.
5
1
1

,,

19Aug.’14
5

23

,,

’14
Bank van Engeland
5
1
11

,,

18Jan.’17
3

29 Jan.
0
14
Duitsche Rijksbank
5

23 Dec.
1
14
4

5 Febr.’14
Bankvan Frankrijk
5

20Aug.114
3’1/

29 Jan.
’14
Oostenr. Hong. Bk.
5

10Apr.
1
15
4

12 Mrt.
’14
Russische Staatsbk.
8

27 Juli ’14
5

1 Apr.’14 Nat.Bankv.Denem.
5

10

,,

’15
5

6 Febr.’14 Zweedsche Rijksbk.
5’12

9Nov.’16
4
1
1,

6

’14
ZwitserscheNat.Bk.
4
1
12

2Jan.’15
3
1
1,

19

’14
Bank van Italië..
5

1Juni’16
5

9Mei ’14
Feder. Res. Bk. N.Y.
34
‘1

–
–

–
Javasche Bank….
3
1
1t

,,

1Aug.’09
3
1
1,

1Aug.’09

II. OPEN MARKT.

Data
Amsterdam
Londen
Part.
Berlijn
Part.
Parijs
Part.
N. York
Cail.
Part.
Prolon-
disconto
gatie
disconto disconto
disc.
no’iey

3 Mrt.

’17
2’/4
3
5ij8
4-1
24-2

‘)
26 F.-3M.’17
2 ‘/42’/8
33112
5
1
18.5
1
14
4I8
–
2-2V2
19-24 F. ’17
2-2′!2
3114.411
58/,,_l/
4
1
1s
–
2-2 V
12-17

,,

’17
2 ‘/’/,
4.5
5
5
132.
1
1g
4-
1
1s
–
2-2′!,

28F.-4M.’18
1’/,-2
‘1
2-
8
1
4
1
12-
81
-.
1
1
14-2
1
-61′,’Irt. ’15
4
1
1814
4’12-
14
1
‘1i-‘!s
–
–
1
‘Is/s

20-24Jul.’14
3 ‘/8/16
2
‘/I
2114.514

2
‘/,
1
/,
2
1
14

1 ‘/42
‘/,

t)
Noteering van 2 Maart.

WISSELKOERSEN.

I. KOERSEN IN NEDERLAND.

Voor Londen, Berlijn en Parijs worden voorloopig ook de
dagelijksche noteeringen te Amsterdam opgenomen. De dage-
lijksche koersen op New York, alsmede de laagste en
hoogste der ‘week zijn aan particuliere opgaven ontleend.

Data
Londen
Berlijn
Parqs
New York

26
Febr. 1917

..
11.80’1
40.80
42.42
1
12
2.47
1
1
27

1917

..
11.80’/4
40.60
4240
2.47
3
1,
28

1917

..
11.80’1
40.55 42.40
2.47
8
1,
1Maart1917

..
1L80
40.45
42.40
2.47
8
/8
2

1917

..
11.79
8
1
40.37
1
12
42.40
2.47’/a
3

1917

..
11.79’I
40.12V,
42.40
2.47
3
18

Laagste der week
1179
1
14
40.10
42.32
1
12
2.47 Hoogste
11.80′!,
40.95
42.45 2.47
1
12
24 Febr.1917

..
11.79V4
40.60
42.40
2.47
1
I4
17

,,

1917

..
11.74’/4
41.02
1
12
42.27′!,
246
1
/4
Muutpariteit

..
12.10
1
19
59.26
48.-
2.48
3
1

Data
Zwitser-
land
Weenen

Kopen-
hagen
1

Stock.
holm
Batavia
telegrafisch

3
Mrt. 1917
49.25
25.27
1
),
69.02
1
),
73.10
99-100
Laagste d.
w.
49.20 25.15 68.25
.73.-
–
Hoogste
,, ,,
49.50 25.55
6905
73.32
1
12
–
24
Febr. 1917
49.35
25.37
1
1,
68.25
73.20
99-100
17

,,

1917
40.17
1
1,
25.50 67.75
72.95
99-10O*
1iuntpariteit
48.-
50Â1 66.67
66.67
100

OVERZICHT.

De wisselmarkt was, met uitzondering van wissels op
Duitschiand en Italië, vast gestemd. Londen, en New York
waren sterk gezocht, dc koers onderging echter geen verS

Februari
1917.
Februari
1916.
Landen
Aantal
Tonnen
Aantal
Tonnen
van herkomst.
schepen.
netto.
schepen.
netto.
14
9.896
44
30.743
1
845
10
5.658
–
–
8
3.682
– .
–
5
3.43Ô
–
1
832
,
2
4.979
2
1.329

2
3.009.
5
23.443
6
12.481
9
36.208
–
–
1
.2.057
2
3.467
13
2.767
1
1.098

3

11.390
2

4.728

4

2
1.643
804

26

29.306

111

135.183
4

447

11

1.489

30

29.753

122

136.672

7 Maart 1917

ECONOMISCH-SATISTISCHE BERICHTEN

In

nndering. Londen noteerde circa 11,7981
4
ft
11,80
1
14. New York
telegrafische uitbetaling.
2,47
8
18
9.
2,47
7
18.
Parijs zouder veel omzet circa 42,37 ‘lo. Zwitserland en Stockholm iets
terugloopend 49,40-49,25 eu 73,25-73,10. Daarentegen
de beide andere Skandinavische landen zeer vast. Kopen-
hagen steeg van 68,40 tot 69,02
1
11
en Christiania van 69,50
tot 70,50. Weenen was prijshoudend, hetgeen te nieer opviel,
omdat Berlijn zoo flauw was en circa 1
%
daalde. Het
varieeerde tusschen 25,22 ‘/1
en 25,3711
2
; slot 25,27
‘/2.
Berlijn
was Maandeg aanvankelijk beduidend vaster. Reeds in den
namiddag echter sloeg de stemming weder om en daarna
had de koers onder voortdurend aanbod te lijden. Slot
40,12
‘/2.
Petersburg en Madrid onverauderd. Italië echter
zeer flauw 33,50-32. Buenos-Aires circa 1.10.

II. KOERSEN TE NEW YORK.

‘Cable
Zicht Zicht Zicht

0 0
Londen
Parijs
Berlijn
Amsterd.
(n
$
(n frs.
(in cents
(in cents
per £)
P.

)
p. Rm. 4)
per gld.)

3 Maart

1917
4.76.45
5.8411
;

66Va
40
3
18
Laagste d. week..
e
4.76.45
5.8421
;

66
1
/s
408/
26

Hoogste,,

,,

..
4.78.45
5.85
1
1
68
1
12
401a
24 Februari 1917
4.76.45
5.85
1
18
68
1
18
40
°
/9
17

,,

1917
4.76.45
5.85
68’18
4O/,o
Muntpariteit.. ..
4.86.67
5.181
4

05’1
40
8
/16

III. KOERSEN VAN DE VOLGENDE PLAATSEN OP

LONDEN.

1

Tijdperk

1

Plaatsen en
1
Noteerings-
t
6
Febr. 120 Febr.
1
23.28 Februari
1

Febr. Landen

eenheden

1917

1917
1 ______________

t

1917

Alexandrië..
Piast. P.
£
97
1
12
97
1
12
97
1
12
97
1
12
97
‘/
B. Aires ….
d.p.gd.pes.
50
8
119
50
11
io
5001
8

51
50819
Calcutta
. . . .
sh/d.p.rup.
I1410
1;4/16
1/4
7
1
i
o
11411
1 ‘4/io
Hongkoiig ..
id. p.
$
214’/4
214
1
12
213/9
214
1
18
214
Lissabon.. ..
d. p.escudo
31
1
14

31
3081
;

31
2
12
31 ‘/
Madrid

….
Peset. p.
£
22.39
22.44
22.41
22.53. 22.461
Montevideo..
d. p. peso
53112
5481
548/,
545/4
54I10
Montreal….
$
per
£
4.78
/2
4.79’12
4.78
4.79%
4.7881
4

Petrograd

..
R. p. £ 10
1631;
166’I2
166
169
168e18
R.d.Janeiro 0
cl. p.-milr.
11
7
18
–
11
29
188
12
-82
11
201
82
Lires p.
£
33.60
34.81
35.— 36.—
35.92k
Shanghai

..
sh/d p. tael
3;7
1
14
318 316
3 6’12
3;6
Rome

…….

Singapore
. .
id. p.
$
2I4/ia
214
5
1,
2!4Va
214
9
1I2
214
8
116
Valparaiso
1)

d. p. pap. p.
11
7
116
10181I0

10
8
122
11
3
118

11
‘1
82

Yokohama ..
sh/d.p. yen
211
2
/8
211,I8
21111
8

211
2
18
2/1/8

1)
Nctringen op 90 dagen.

GOUD EN ZILVER.

GOUDBEWEGING BIJ DE BANK VAN ENGELAND.

Sedert begin Augustus 1916 worden de dagelijksche ont
vangsten en onttrekkingen van goud door de Bank van
Engeland tijdelijk niet bekend gemaakt.

ZILVER.

Na het hoogtepunt, dat de zilverprijs op 17 Februari be-
reikte met 38¼ d., het hoogste sinds 1893, trad een daling
in tot
37%;
daarna heeft het aanbod van Indië en China
Maandag den prijs verder doen achteruitgaan tot 3734 d.
Die prijs bleef vast; de zilvermarkt was ongeanimeerd en
koopers waren niet talrijk.

Noteering te Londen.

te New York.

3 Maart
1917 ……..
37/io
76.18
24 Febr.
1917 ………
372/
9

7781
9

17

,,
1917 ……..
38Va
78
8
18
10

.,,
1917 ……..
37
8
/8
77
0
1s

4 Maart
1916 ……..
27
56
2
14
6 Maart
1915 ……..
23
2
/1
49
2
18
20 Juli
1914……. ..
24
15
/ie
34
1
18

NEDERLANDSCHE BANK.

VERKORTE BALANS OP 3 MAART 1917.

Activa.

.

Binnenl. Wis-( H..bk. / 62.687.374,60
1
/2
sels, Prom., B.-bk.

39.599,18
enz. in disc. I Ag.sch.

15.491.032,61 ‘1,

f
78.218.006,40
papier o. h. Buitenl. in
disconto

………..
….
………..
.-
Idem eigen .portef..
/

8.207.853,-
Af: Verkocht maar voor de bk. nog niet afgel.

8.207855,— Beleeningen

H.-bk.

/
45.061.400,34
–
mcl. vrsch.
B.-bk.

,,

3.752.309,35
1
12
in r::rt.
Ag.sch.

42.200.595,74
op

/
91.014.305,43’12

OpEffecten

……
f
85.427.505,43
1
1
Opüoederen en Spec.
,

5.586.800
–

7
»

91.014.305,43
1
1

oorschotten a. h. Rijk……………..
,

12.066.548,44

Munten Muntmateriaal Munt, Goud
……/
62.450.250,-
Muntmat. Goud…. ,,529.109.872,96
1
12

f
591.560.122,96
1
1,

Munt, Zilver, enz. .
,,

6.480.716,06
Muntmat. Zilver

598.040.839,02
1
12
Effecten

–

–
Bel. v.h. .Res.fonds.
.
f

5.118.870,12
1
1t
id. van
1
12v.
h. kapit.
»

3.959.898,25
–
S
,,

9.078.768,37
1
/
Geb. en Meub. der Bank …………….
»

1.400.000,-
Diverse rekeningen

………………
,,

70.010.365,65

868.036.688,32
1
12

Passiva.

1

Kapitaal ………………………./

20.000.000,.-
Tieservefonds ……………………,,

5.1 55.090,93 1/1
‘Bankbiljetten in omloop …………… ,, 744.584.520,-
Baukassignntiën in omloop…………,,

2.693.876,13
Rekening-Courant saldo’s:
VaH het Rijk …… /

–
Van anderen ……,, 87.202.189,59
1
1I
,, 87.292.189,59’1
Diverse rekeningen ………………,,

8.311.0l1,66’/:

/ 868.036.688,32
1
/

&eschikbaar metaalsaldo…………../ 430.226.207,25 i/
Op de basis van
2
1
melaaldekking ……
263.312.090,11
Minder bedragaan bankbiljetten in omloop
dan waartoe de Bank gerechtigd is .. 2.151.l31.036,27’/

Bij vergelijking met den vorigen weekstaat blijken de volgende verschillen:
– .

.

Meer –

Minder

Disconto’s ……..
……

19.496.896,18
,
Buitenlandsche:wissels.. ..

110.550,-
Baleeningen …………4.806.42O,82’/
Gbud ………………5.371,20
Zilver

96.216,98’/
Bankbiljetten ………… 11.890.865,-
Part. Rek.-Crt. saldo’s .. – 9.911.128,00
1
19

N.B. Uit de bekendmaking an den Minister van Financiën
‘

blijkt, dat uitstonden op:

1

13 Maart 1917

1 24 Febr. 1911

Aan schatkistpromessen..
f
122.510.000,—
f
93.120.000,-
waarvan rechtstreeks bij
de Ned. Bank geplaatst ,, 58.000.000,— ,, 37.000.000,7
Aan schatkistbiljetten .. ,, 62.505.000,— , 72.836.000,-
Aan zilverbons ………,, 17.178.051,60 ,, 16.768.053,30

182

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

7 Maart 1917

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.

(In duizenden guldens.)

1 Andere
Data

Goud

Z
il
ver
1

”

1
ope,scl,bare
biljetten
1
schulden

SURINAAMSCHE BANK.

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTN.

(In duizenden guldens.)

And
Dato

1
Metaal Circulatie
1
Odlbe.
Disconto’s Div. reke.

3 Maart1917

….

591.560
6.481
744.585
89.986

h
schulden
1
n,ngen
‘)
_______
24

Febr. 1917

….

591.555
6.577
732.694
80.771

1

17

,,

1917

590.555
6.481
737.606
71.794

1
16

Dec.

1916

..I
655
1.041
780 878
859

10

,,

1917

..

589.552
6.673
743.322
62.770

9

,,

1916

..
633
1.057
790
877 872

3

,,

1917

589.558 6.846 745.750 94.543

2

,,

1916

..
652
1.050
767
879 809

27 Jan.

1917

..

589.561 6.814 732.759 84,163
25 Nov. 1916

..
667
1:032
877

778
876

20

,,

1917

….

589.578
6.805
736.433
78.021
13

,,

1917

.. ..

589.576
6.746
745.543 71.495

‘
18 Dec.

1915

..
713
923 1.059

1.049
883

6

,,

1917

….

590.589
6.694 751.767
68.526
19

Dec.

1914

..
1.294
949
1.031
777
248

30

Dec.

1916

….

587.602
6.985
758.379
58.316
‘ ‘
25 Juli

1914

..
645
1.100
560
735
396
23

,,

1916

….

587.613
7.157
728 640 57.650
16

,,

1916

….

590.523
6.948
733.316 58.512
t)
Sluitpost der
activa.
9

,,

1916

….

584.126
8.855
740.642 37.300

BUITENLANDSCHE BANKSTATEN.
4 Maart1916

….

495.530
4.798
586.149
79.686
8 Maart1915

.. ..

267.801
1.245
458.977
86.2121)
Aan het eind van iederkwartaal wordt een overzicht gegeven
25

Juli

1914

….

162.114
8.228 310.437 6.198
van enkele niet wekelijks opgenomen bankstaten.
1)
Waarvan Rek. Crt. saldo van
het Rijk
f51.559.000,-.
,
L
BANK VAN ENGELAND.

WEEKSTAAT VAN 21 FEBRUARI 1917.
Disconto’s
Beschik. Dek.
ISSUE L)EPARTMENT.
Hiervan
Data
Belec.
baar
kings.
Totaal
Schat/east.
ningen
Metaal.
percen.
ta
g
e
Notes issued..
£

72.642.015

1 Governm. Debt
£

11.015.100 ronipsson
‘echts:reck
saldo
1

Other securities,,

7.434.900
Gold coin and
bullion ……54.192.015
3 Mrt. 1917
78.218 58.000
91.014 430.226
72
24Febr.1917
58.721
37.000
86.208 434.538
74
17

1917
59.420 37.000
85.970 434.255
74
10

,,

1917
51.710 29.000
91.257
434.106
74
3

,,

1917
97.049
77.000 78.137
427.245
71
27 Jan.1917
78.223
53.000 68.517 432.090
73 20

,,

1917
76.670
48.000
69.301
432.591
73
13

,,

1917
79.029 47.000 72.282
432.014
73
6

,,

1917
71.462
37.000
79.604 432.324
73
30 Dec. 1916
66.685 31.000 85.505 430.347
73 23

,,

1916
56.459
31.000 77.433 436.812
76
18

,,

1916
53.916
31000
77.679 438.613
76
9

,,

1916
51.150
30.000
70.303
434.497
76

4Mrt. 1916

1

61.3801

40.000

1

71.227
366.489

1

75
6 Mrt. 1915

85.724
1

–

1204.652
t

159.713

49

1
25 Juli 1914

67.947

14.300

61.686
43.5211)1

54

0
Op de basis van
2
/s
nsetaaldekking.

JAVASCHE BANK.
.

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.

(In duizenden Guldens.)

Andere
Data
Goud
Zilver
Bank
bil,ott;n
opeischb.
1
schulden?

6

Jan. 1917 …….
73.143 24.947
158.750
44.550
30

Dec.

1916 …….
73.263
24.588
156.593
44.865 74.269 23.748
157159
47.729
72.317
23.032
158.678
43.990

23

1916 …….
16

,,

1916 …….

42.841
32.438 138.178
33.477
8 Jan.

1916 …….
9

Jan. 1915

……
37.608
26.305
130.537
18.721

25

Juli

1914 …….
22.057 31.907 110.172
12.634

Data
Dis.
I
1
Belee.
Diverse
reke
1

baar
ueg-
kings.
conto’s
I
N..lnd.
1
1
nin gen
.ningen
i

metaal.
/’ercen.
Ibetr.albaa,
saldo
tage

6.382
34.814
66.188
8.711
56.262
48
6Jan.1917

1

30 Dec.1916
6.414 35.032 59.224
10 987
56.898
49

+
23

,,

1916
6.190
37.584
57.551
10.005
57.039
47
16

,,

1916
6.514 37.592
57.107 10.703
54.816
47

8Jan.1916 5.782 19.859 45.69029.058 40.948

44
9Jan.1915 5.00

8.550 36.070 10.548 34.061

43

25 Juli 1914 7.259

6.395 47.934 2.228

4.842′) 44

0
Sluitpost der activa.
1)
Op de basis van
is
metaaldekking.

£ 72.642.015
1

‘

£ 72.642.015

8ANK1NG DEPARTMENT.

Capital……£ 14.553.000

Government
Rest ……….3.503.508

securities . . £ 84.931.646 Publicdeposits,, 48.836.080

Othersecurities,, 93.215.121
Other deposits

146.828.413

Notes ……..

34.066.330
Seven-day and

.. Gold and silver
other bus..

27.924

coin ……,,

1.535.828

£213.748.925

£213.748.925

Door het uitblijven der Engelsehe bladen zijn de cijfers
van den laatsten weekstaat hierboven niet kunnen worden
opgenomen.

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.

Onderstaand overzicht bevat tevens de cijfers der door de
Regeering uitgegeven currency notes van 1 £ en 10 sh. met
het bedrag der gouddekking en der tot dekking aangewezen
Government securitiés. De publicatie dezer cijfers geschiedt sedert 26 Augustus 1914.

(In duizenden p. st.)

Currency Notes.
Data

Metaal Circulatie Bedrog
1
Goudd.
1
Gov. Sec.

28 Febr. 1917 54.296

38.585

***

***

21

1917

55.728

38.576

145.106 28.500

114.960
14

,, . 1917

59.141

39.451

146.130 28.500

116.099
7

,,

1917

56.924

39.535

145.652 28.500

114.831

1Maart1916 56.110

33.307 100.893 28.500

65.203
3Maart1915 59.992

34.533

37.063 27.500

5.000

22 Juli 1914 40.164

29.317

Gov.

Other
1
Public

Other

Re.
Data

Sec. .

Sec.

Depos.

Depos.

serve percen.
tage
t)

28Febr.’17

82.446 117.383 47.846 167.992 34.161 15,82
21

’17

84.932 96.215 48.836 146.828 35.602 18,20
14 ‘

’17 134.959 44.034 51.923 145.157 36.141 18,33
7

’17 212.397 38.580 42.262 226.470 35.839 13,33

1 Mrt. ’16

32.839 96.743 50.631 102.019 41.253 27
3 Mrt. ’15

26.917 118.174 51.872 118.842 43.909 25
8
/

22 Juli’14

11.005 33.633 13.735 42.185 29.297 52’/

t)
Verhouding tusschen Reserve en Deposits.

.7 Maart 1917

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

183

II.
DUITSCHE
RIJKSBANK.

STAAT VAN 28. FEBRUARI 1917.

”

De biljetten zijn sedert den oorlog niet inwisselbaar.

Metallbestand

……………………Mk. 2:542.919.000
davon Goidbestand

……… … ……

.,

2.527.315.000
Reichs- und Darlehenskassenscheine ……

,,

342576000
e

Noten anderer Banken

…………….,

2.477.000

IV.
RUSSISCHE STAATSBANK,

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.
De post ,,Schatkistbiljetteu” komt eerst sedert 14 November
1914
II.
St. in den weekstaat voor. De biljetten zijn niet in-
wisselbaar.

(In millioenen Roebel)

–

Tegoed
z’,
Schat.
D,s.
c
Rck.
Weehsel

8.984.825.000,
…………………………
D.ta n. st.
Goud
i/hbui.
kit/bil-
eÇ,e
‘
e-
;::
Con.
– Lombardforderungen

………………

13.04i.000.
_________
tenland
je/ten
vingen
.rant

S

Effekten …………………………,,

111.454.000
SonstigeAktiva

…………………..,

,

996.511.000
21 Febr.’17
1.475
2.141
122
7.640
737
9.557
1.990
5

17
,,
1.473
2.150
116
7.276
748
9.340
‘1.976
Grundkapital ………………………,,

180.000.000f
29 Jan. ’17
1.475
2.151
116
7.127
741
9.205
1.833
Reservefonds ………………………,

85.471.000
’17
1.474
2.150
118
7.104
613
9.114
1.784
Notenumlauf ……………………..

7.65.506.000
Sonstigetliglich fiilligeVerbindlichkeiten.

,,

4.076.591.000
21 Febr.’16
1.621 757
47
3.573
1.019
5.776
1.266
Sonstige Passiva

………………….,,

544.485.000
21 Febr.’15
1.569
139
51
1.001 973
3.077
1.123

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.
21

Juli ’14
1.601
144
74
….
757
1.634
1.099

Onderstaand oyerzicht bevat tevens het cijfer der uitgegeven
L,arleneusKaSsenScneine. LOt
Scheïne, weie
UICi
IU
KUS Zijn
bij de Reichsbank, circuleeren grootendeels onder het publiek.
De Darlehenskassen zijn ingesteld op 11 Augustus 1914.

(In duizenden Mark)

Data
M e aa
Daarvan
Kas ren.
Circu.
kings.
Goud
1

scheine
latie
percen-
tage
‘)

28 Feb. 1917
2.542.919 2.527.315 342.576
7.655.5ii6
38 23

1917
2.541.855 2.526.082
368.109
7.881.334
37
15

,,

1917
2.542.132
2.525.799 321.184
7.880.919
36
7

,,

1917
2.542.271
2.525.490
282.881
7.892.292
36

29 Febr.1916
2.500.988 2.457.149
482.545
6.544.309
46
29Febr.1915
2.314.255 2.270.632 216.020
4.862.704
52

’23 Juli 1914
1.691.669
1.356.857
65479
1.890.895
93

1)
Dekking der cireulatie
door metaal en Kassenscheirie.

Darleheuskassenschcine

Dato
Wissels
Rek.’ Crt.
Totaal
In kas bij
uitge-
1

de Reis/is-
geven
bank

28 Febr.1917
8.984.825
4.076.591
***
23

,,

1917
8.502.111
3.934.860
–

15

,,

1917
8.337.838
3.691.295
•**

7

,,

1917
8.188.720 3.505.047
***

29 Febr. 1916
5.781.322
1.986.805 1.606.800
439.500
27 Febr. 1015
4.094.624
1.581.527
1

750.000
209.000

23 Juli

1914
750.892 943.964

V. BELGIË.

Vau de Nationale Bank van België, die haar goudvoorraad
naar Londen heeft overgebracht, zijn sedert 6 Augustus 1914
geen weekstaten openbaar gemaakt.
De Société Génrale de Belgiqne is einde 1914 niet (le functie
van circulatiebank belast. Het Notendepartenient dezer bank
Publiceert wekelijks verkorte balansen. De biljetten zijn niet
invisselbaar. –

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.

(In duizenden francs.)

1
Metaal
1
Deleen.
1
Belen.
1
/3j,
1
1
in.’l.
1

van

1

van
1
wissels
1
Cirru.

Rek.
Cci.
Data

1
buiten!.
1
buiten!, prom.
d.
1

en

1
latie.

valdi

juldi

,’o,dcr. pro7i,c. beleen.

1 Maart19171339.6731 85.953 480.000 65.467 852.822 108.743
22 Febr. 1917 339.916 85.749 480.000 66.023 849.555 112.698
15

,,

19171340.4951 84.951 480.000 67.434 850.795 112.658
8

,,

1917j341.0111 84.719 480.000 60.134 850.320 112.080

11 2 Maart
1916
1
194
.
975
1
52
.
771
1
480
.
000
1
60
.
211
1
624
.
397
1
161
.
460

VI. VEREENIGDE STATEN VAN NOORD-AMERIKA,

FEDERAL RESERVE BANKS.

In werking getreden op 16 November 1914.

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.

(In duizenden dollars.)

Circu. Dekkings-
Dato

Goud

Zilver
,
Wissels
1
Deposito’s latie

Percen..
1
tage
‘)

III. BANK VAN FRANKRIJK.

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN;

Van 6 Aug. 1914 tot 28 Jan. 1915 werden geen staten
gepubliceerd. De met * geteekende posten komen eerst skdert
28 Jan. 1915 in den weekstaat voor. De biljetten zijn sedert
den oorlog niet inwisselbaar.

(In duizenden francs.)

Dato
Goud
Waarvan
in het
Buitenland
Zilver
•
Te goed
in liet
Buitenland

Buit.gew.
rsch.
a/I. Staat

1
Mrt.’17
5.148.881 1.945.603 270.512 912.730
9.000.000
22 Feb’17
5142.52’2
1.945.603 272.807 822.030
8.800.000
15

,,

17
5.134.734
1.945.603 274.500 724.090
8.600.000
8′

,,

17
5.128.712
1.844.559
276.790
728.650
8.400.000

2 Mrt!16
5.015.040
–
360.775 840.889 5.900.000
4Mrt.’1514.238.901
–
376.785
297.547
4.500.000
23 Juli ‘141 4.104.3901

–

1 639.620

Rek.Cit,

Rek. Wissels

stelde
Uitge. 1 Belee.

Bankbil.

Crt.
t
Wissels 1

ning

jet/en

culieren.

Staat

.

556.823 1.295.948 1.234.460 18.097.436 2.455.566 92.681 512.649 1.305.499 1.236.974 17.888.545 2.451.596 55.778
E

821.032 1.312.916 1.249.147 17.747.070 2.346.462 33.785 828.318 1.316.153 1.255.259 17.699.751 2.341.463 56.054
0
422.981 1.717.979 1.252.285 14.460.136 1.954.813 59.154
233.192 3.053.454 812.937 10.961.969 2.355.806 69.801

1.541.080 – ‘769.400 5.911.910 942.570 400.590

5 Jan. ’17 460.770 16.180 148.024 681.988 13.245

69,3
29 Dec.’16 453.713 17.538 157.693 697.623 14.130

68,2
22 ,, ’16 449.917

6.025 156.930 678.259 15.754

69,8
15 ,,
1
16 435.302

7.907 160.666 671.898 12.606

68,3

7Jan.16 354.418 12.888 55.579 431.085 12.982

82
8Jan.’15 232.553 17.997

9.876 267.389

1.854

89

1) Gouddekking van deposito’s en circulatie na aftrek van
de posten tusschen de banken onderling.

– Door ‘het uitblijven der Atnerikaansche tijdschriften zijn
de cijfers van den weekstaat hierboven sinds 5 Januari
niet kunnen worden orgenomen.

VEItEENIGDE NEW YORKSCHE BANKEN EN TRUST
MAATSCHAPPIJEN.

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.

–

(Gemiddelden in duizenden dollars,)

•

Beleenin gen
Dato

Reserve Deposito’s Circulatie

en

urplus
dirco,,to’s

eserve

3Mrt. ’17 786.500 3.757.130 28.720 3.504.200

167.860
24Feb.’17 782.580 3.719.070 28.680 3.474.230

169.810
17 ,, ’17 762.080 3.664.650 28.650 3.448.230

156.810
10 ,, ’17 769.400 3.706.830 28.600 3.470.710

158.520

4 Mrt’16 726.660 3.592.630 34.750 3.376.520

134.720
6 Mrt’15 513.790 2.296.840 39.120 2.321.620

134.120

25 Juli ‘141
467.880
11.958.320 1 41.730 12.057.570 1 26.1701)

‘)’ Op basis van 25
O/
van alle deposito’s.

*
5

2

14

–

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

7 Maart 1917

EFFECTENBEURZEN.

Amsterdam, 5 Maart 1917.
De gespannen verhouding tusschen Duitschland en de Ver-
eenigde Staten, alsmede de moeilijkheden welke het eigen
land nog steeds op velerlei gebied blijft ontmoeten, hebben
in de verstreken berichtsperiode zwaren druk op de effecten-
beurs uitgeoefend. Wat den eerstgenoemden factor betreft,
begint de opvatting hier, evenals in de betrokken landen
zelf, meer en meer veld te winnen, dat een definitieve breuk
tusschen beide mogendheden – in hare gevolgen oneindig
verder strekkende dan het tot dusver toegepaste, min o
rileer platonisch aandoende middel van verbreking der diplo-
iiiatieke betrekkingen – wel niet meer zal kunnen worden
vermeden, al is ten slotte het 64e Congres der linie uiteen-
gegaan zonder tot een uitspraak te komeri omtrent de
vraag: vrede of oorlog? Voorts maanden de maatregelen der oorlogvoerenden ter zee, die mèt ons ,,navigare” ons
,,vivere” bij voortduring bedreigen, tot hoogen ernst aan, waarbij vooral het aanvankelijk uitblijven van succes der
door de
N.
0. T. met de Britsche regeering gevoerde onder-
handelingen een gevoel van onzekerheid wekte.
Maar het stemt tot tevredenheid, dat men hier in weerwil
van dit alles deu moed nog niet laat zakken, en zonder van overdreven optimisme te mogen spreken, – de geringe om-
zetten der afgeloopen week zijn er een sprekend bewijs
van, – kan toch getuigd worden, dat men den toestand
hier rustig onder de oogen heeft gezien, van welke gevoe-
lens de effectenmarkt door een vasten grondtoon blijk gaf.
Door een en ander werden aan de geldmarkt geen eischen
van grooten omvang gesteld, zoodat ook hier, met een ver-
dere daling van den geldkoers tot 3 pCt., kalmte geheerscht
heeft; geld was tot dien koers gemakkelijk verkrijgbaar, en
als gevolg hiervan ontstond wat meer vraag naar beleg-.
gingswaarden, welke vraag voor de 5 pCt. N. W. Schuld-
soorten tot een fractioneele koersverbetering kon leiden. De
af brokkeling in Russische staatsfondsen en spoorwegpriori-
teiten maakte hier en daar verderen voortgang in verband
met plannen, welke den Russischen minister van financiën
worden toegeschreven tot het, sluiten van nieuwe, leeningen,
tot een gezamenlijk bedrag van 3 milliard roebel, waarvan
1 milliard, in 4Y2 pCt- obligatiën met de staatsspoorwegen
tot onderpand, á 776 pCt. tot uitgifte zou komen. –
Twee nieuwe uitgiften zijn voor de loopende week (Vrij-
dag 9 dezer) aangekondigd: die van f2 millioen aandeelen
der bekende ,,Lindeteves” maatschappij, 160 pct. met recht
van voorkeur voor aandeelhouders, en van f205.200 aan-
deelen der Holland-Bank,welke haar bedrijf, dat van een
hypotheekbank – te Spokane en omgeving in de V. S. uit-
oefent, ‘ pan, met recht van voorkeur voor houders van
winstuitdeelingsbewijzea en aandeelen. Getuige de handel in
claims bestaat voor de uitgifte der Lindeteves, velker divi-
dend over 1916 ter beurze op 20 pCt. wordt geschat, flinke
belangstelling; claims werden omgezet tot prijzen wisselend
tusschen
f
18 en
f
30.

26 Feb. 1 Maart 5 Maart

5
Olo
Ned. Werk. Schuld ……….101
1
/8 101
1
12
101
7
18
4e12
0
/o ,,

,,

,,

1916……100

100
2
11

100
1/3
4
0/

,,

,,

1916 ……

93/i

93718

9371
4
0/
Hongarije Goud …………44

45
1
12

45
0
18
4
0/
Oostenrijk Krouenrente
.
…… 39 ‘/

40

39
,
18
5
°Io
Rusland 1906 …………..
76I

7511

75l/
4
1
11
0
/0
Iwangorod Dombrowa……73

711/
2

72
1
14
4
0
/0
Rusland Cons. 1880 ………..60’/io

6001
8

61116.
4
O/
Rusland bij Hope & Co ……. 622/
4

62
1
18

62h
1
116

Onze
locale
markt droeg de meeste dagen een uiterst stil.,
voorkomen.
Binnenlandsche bankaandeelen geven tot geen bespreking
aanleiding; echter genoten in de tweede helft der week,
toen zich voor’ suikercultuuraandeelen een betere stemming
baan brak, de aandeelea van die banken, welke bij de be-
treffende cultuur belang hebben, zooals die der Ned.-Ind.
Handelsbank en Ned. Handel Mpij. eveneens meer belang-
stelling. Van de
nijverheidssoorten
verloren de aaudcelen Van Berkel’s Patent bij gering aanbod 17Y4 pCt. (137Y4.-
120), doch konden later een vijftal punten herwinnen. Aan-
deelen Stokvis & Zonen konden eene rijzing van 27 pCt.
boekstaven (375-402); deze maatschappij zal, naar bij ge- l
Tuchte verluidt, over 1916 45 pCt. aan hare aandeelhouders
uitkeeren, waarvan 20 pOt, in kassa, 25 pCt. in nieuwe aan-.
deelen. Aandeelen Westersuikerraffinaderj waren na de
aanvankelijk flauwe houding hooger gevraagd.
Zooals gezegd ontwikkelde zich in de laatste dagen vraag
naar
cultuurwaarden,
in verband met gunstige oogstberich-
ten uit Java, welke vooral voor suikeraandeelen daarom
beteekenis hebben, wijl eenerzijds de Cubasuikerindustrie

nadeelig door de ter plaatse heerschende onlusten wordt be-invloed, en anderzijds in zoo goed als alle suikerbieten ver-
bouwende landen, het onze niet uitgezonderd, maatregelen
worden voorgesteld tot beperking van den bouw ten gunste
van den graanbouw.
Petroleumaandeelen
hielden zich op den achtergrond, in
tegenstelling met
rubber fondsen,
waarvoor in verband met
de hooge prijzen welke het product in de jongste veilingen
te Medan en te Londen wist te bedingen, gunstige opvat-
tingen werden gevormd. Amsterdam Rubbers verlieten de
week op 230 (na 220) en wisten de rjzing in de nieuwe
week tot dusver met nog een vijftal procenten op te drijven; ook de overige in deze afdeeling verhandelde aandeelen be-nutten de ingekomen gunstige berichten.
De stemming voor
scheepvaartaandeelen
was doorgaans
bemoedigend, al stelde het door de Hollandsche Stoomboot
Mpij. verklaarde dividend van 18 pOt, velen te leur; men
begint thans tot de meening over te hellen, dat ook de
overige maatschappijen bij het uitkeeren van hare dividen.
den over het toch zoo voordeelige 1916, de zuinigheid zullen
betrachten. Dit moge aandeelhouders aanvankelijk teleur-
stellen, op (len duur zijn hunne belangen er echter zeker be-
ter mede gediend, dan wanneer tot vrijwel geheel opdeelen
der gemaakte winst zou worden overgegaan. Vroeger of
later mOet toch aan de vette jaren een einde komen, en
ook zonder dit is een voorzichtige dividendpolitiek in een
tijd als deze, waarin het bedrijf der scheepvaartmaatschap-
pijen aan even plotselinge als ernstige aanslagen bloot staat,
wel de eenige gebodene. Het den laatsten weekdag aangekon-
digde resultaat van de boven reeds aangehaalde bemoeiingen
der N.O.T. bij de Britsche regeering lokte aanvankelijk om-
vangrijke vraag voor scheepvaartwaarden uit; toen heden
evenwel het gerucht in omloop kwam, dat er kans op be-
stond, dat de Duitsche regeering, in tegenstelling met de
hicr gekoesterde verwachtingen, vermoedelijk niet zonder
meer tot vervanging der onlangs getorpedeerde 7 schepen
zal overgaan, sloeg de stemming om en kwam tot dikwijls
gevoelig lagere koersen fonds tr markt. Het verloop der
voornaamste aandeelen illustreert de wisseling der stem-
mingen volkomen.
Tubaksaandeelen,
,aanvankelijk mat gestemd, traden in de
laatste dagen met koersverbeteringen op den voorgrond, ten
deele in overeenstemming met de gunstige houding der
ovel-ige Indische cultures, ten deele op de hoopvolle ver-
wachtingen gewekt door de goede prijzen voor Javatabak in
de ‘laatste te Rotterdam gehouden veiling.

26 Feb.
1 Maart
5 Maart’
Ned. md. Handelsbank …………
224
223
225
Nederl. Handel-Mij.

…………..
1742/4

179
1
/,
18121
4

R.

S. Stokvis
&
Zonen …………
375
400
402
Cult. Mij. der Vorsteulanden

……
229
2
/4
232
1
1
241
Handelsver. Amsterdani

……….
332
341
345

–
Javasche Cult. Mij ……………..
404’/,
420 440
Koninkl. Petroleum Mij.

……….
503 504
0
14
510
Amsterdam Rubber Mij.

……….
220
226
233
1
18

Holland Amerika Lijn …………
407’/
410
402
1
12
Kon.

Roll.

Lloyd

…………….
l82’/4 183’/i
180
Kon. Ned. Stoomboot Mij .

……..
219 217
–
215
1
12
Bothnia Vrachtvaart Mij ………..
319V,
318
1
12
327’/2
Deli Maatschappij

…………….
481′!,
471
486
1
/,

De omzetten in
Amerihaansche fondsen waren meesten-
tijds gering; de schaduw van het oorlogsspook dwong tot
terughoudendheid bij het aangaan van engagementen. Heden
scheen echter een keerpunt gekomen te zijn, vooral wat
common Marine’s en Anaconda’s aangaat; deze waarden
werden beide op ruime schaal tot bteere prijzen omgezet.
26 Feb. 1 Maart 5 Maart
American Car & Foundry ……….67

66
9
116 69’/4
Anaconda Copper ………………165’/, 167

173
Un. St. Steel Corp …………….. lO30/

10381
8
105
8
1
Int. Merc. Marine afgest………..26
0
/8

26
3
14

29
,,

,,

,,

,,

prefs. ….

69 /io

70

731/4
S

Te Lo n d en hebben de in het economische leven van
Engeland diep ingrijpende maatregelen, welke naast de reeds getroffene worden beraamd om de voortbrenging van levens-
middelen te bevorderen, – alleen reeds het voorstel tot het
verrichten van Zondagsarbeid veraanschouwelijkt de hoogte
waartoe de nood gestegen is duidelijk – niet nagelaten in.
druk te maken. De stemming ter beurze was er over het
geheel kalm; slechts rubberfondsen waren in verband met
de hoogere prijzen voor het product vast.

De P a r ij s c h e beurs is in’ de afgeloopen week vrijwel
onbewogen geweest; de Fransche rente ging nog iets ver-

7 Maart 1917

–

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

–
185

der, nl. tot 61,75 terug. Veel verandering in stemming is
er vÔÔr het voorjaarsoffensief vel niet te wachten. Van de
energie des lands wordt ook daar uitermate veel ‘gevergd,
voodat de terughoudendheid in beurskringen geen verwon-
dering mag wekken. De oorlogskosten, welke in 1916 per
maand reeds meer dan tweemaal die van 1914 (fr. 1340 mii-
lioen maandelijks) bedroegen, zullen binnenkort nog belang-rijk
–
verwacht wordt tot rond fr. 3 milliard per maand
–
stijgen.

Te B cr1 ij n brokkelden de koersen der meeste verhan-
delde aandeelen dagelijks verder af. Vooral de aandeelen
der Petersburger Internationale Handelsbank moesten het ontgelden, met eene daling van 15734 tot 13634. De rede
van den rijkskanselier van Dinsdag 27 Februari gaf tot geen
bijzondere bewegingen aanleiding. In afwachting van het
prospectus der 6e oorlogsleening, dat nu wel spoedig zal
verschijnen, ging men geen groote zaken aan.

GOEDERENHANDEL.

–
GRANEN.
5 Maart 1917.

Het uitblijven van alle Engelsche en
verdere overzeesche
gedrukte of schriftelijke berichten maakt het samenstellen
van een overzicht van de graan.markt zeer bezwaarlijk.
Slechts de telegrafische marktberichten .uit Noord- en Zuid-
Amerika bereiken ons geregeld. In de afgeloopen week
hebben deze belangrijke _fluetuaties te zien gegeven, die
echter voor Noord-Amerika en Argentinië zeer verschillend
zijn geweest. In Noord-Amerika is verbetering gekomen in het goederenvervoer per spoor, welke omstandigheid prijs-
verhooging in de hand werkte. Ook schijnen, ondanks (ien
verscherpten duikhootoorlog, de -verschepingen, vooral van
tarwe, nog groot te zijn en bovendien bestaat goede binnen-
landsche consumptievraag naar mais. Chicago sloot op
3 Maart voor blei-tarwe
lO/s
cent boven de slotnoteering
van 26 Februari, terwijl voor mais de verhooging 6
2
18 cent
bedroeg en ook haver 3 cent per bushel is gestegen. Gunstige
berichten uit Argentinië omtrent den maïsoogst hebben de
Noord-Ainerikaansehe prijsverhoogiiig niet kunnen ver-
hinderen. Daarbij zal zeker een rol hebben gespeeld de
overtuiging, dat door het gebrek aan scheepsruimte een

Noteeringen.

Chicago
Buenos Ayres’)

Data
Tarwe
Mais
Haver
Tarwo Mais
Lijnsaad
Mei
Mei
Mei
April
Mei
April

5Mrt’17
188
1
14
106
1
/2
5918
13,85
8,95 21,30
26Feb.’17
177
7
/9
100
8
/8
5614
13,608)
8,708)
22,-‘)
6Mrt’16
115/8
78
44
8,75
8)

5,50
12,508)

5
Mrt.’15
138
72
3
/s
55
1
/s
12,308)
5,85
9,708)

S
Mrt’14
93
1
!11
67
40’1
9,058)
5,-6)
12,558)

20 Juli ‘141 82

‘)i
56e/s
1)
1
36112
‘)I
9,40
8
)1
5,38
8
)1 13,70
2)

‘)per Dec. ‘)per Sept. ‘)perMrt.
4
)per Febr ‘)per Mei.
6
)p.Juni.

*) De noteeringen van Buenos Ayres zijn van 24 Febr. en3 Mrt

groote Argentijnsche maïsoogst, wat de voorziening van
Europa
betreft, niet tot zijn recht zal kunnen komen. Die
gunstige vooruitzichten en
de
geringe verladingsmogelijkheid
heeft in Argentinië zelve de prijzen echter verder doen
dalen en de prijs te Buenos-Aires daalde tot 8 pesos, te
Rosario nog flink daar beneden. Sedert begin Februari
beteekent dat eene verlaging van circa
2
1
12
pesos of bijna
25
0/s,
zeker een zeer groot percentage voor nauwelijks
4
weken. In de laatste dagen der week heeft de prijs zich
eenigszins hersteld. Ook tarwe is gevoelig lager, doch van
çlit artikel is de prijsverniindering niet zoo sterk als van
mais. De stilstand in de zaken naar Nederland en Scandi-navië, naar welke landen de scheepvaart vrijwel geheel is
gestaakt, zal zeker tot de prijsverlagingen in Argentinië
hebben bijgedragen. In Noord-Amerika wordt dit gevolg
van den verscherpten duikbootoorlog minder sterk gevoeld,
omdat in dat land, terwille van de kortere zeereis, meer
dan in Argentinië de entente-landen hunne behoeften dekken.
Ook lijnzaad is in Argentinië verder in prijs gedaald. Van
uitvoer is tegenwoordig weinig sprake, daar Noord-Amerika
nog steeds• niet weder als kooper optreedt, naar Nederland
evenmin zaken mogelijk zijn, de Scandinavische landen zeer
weinig kooplustig zijn en Engeland zijne behoeften dekt in
Britsch-Indië.
–

Buitenlandsche granen in Nederland.

De Februari/Maart distributie van voedergraan, lijnkoeken
en andere veevoederartikelen is in vollen gang. De beschik-
bare voorraad zal daardoor gevoelig verminderen, daar ook
in deze week geen nieuwe aanvoeren dien voorraad kwamen
vermeerderen. De scheepvaart naar ons land staat nog vrij-
wel geheel stil en vSSr de in Amerika en Engeland liggende
ladingen tarwe en veevoeder onze havens bereiken, zal met
dat laatste land eene regeling dienen te worden getroffen,
die nog steeds op zich laat wachten. Wel zijn enkele stoom-
schepen ‘in de gelegenheid gesteld hunne reis naar Nederland
te vervolgen, doch groote verandering ten goede wordt
daardoor in den neteligen toestand nog niet gebracht. Reeds
is sprake. vn
vermenging van tarwemeel en bloem met
andere bestanddeelen, om daardoor onzen tarwe
–
voorraad
langer te doen strekken. Behalve bloem van gerst en mais
schijnt men daarbij het oog te hebben op aardappclmeel,
waarvan in ons land nog flinke voorraden aanwezig zijn.

Loco-prijzen te Rotterdam/Amsterdam.

Soorten.
1
5
Maart
1
26
Februari
1 5
Maart
1

1917

1

1917

t

1916

509,
–
‘)
509ç’)
368,1)

Rogge (No. 2 Western)
nom.
oom. nom.
Mais

(La Plata)

……..
345,_’)
345,_’)
235,-‘)

Tarwe

……………….

Gerst

(46 lb.

feeding) .
…
345,-‘)
345,-‘) 297,-
Haver (38 Ib. whiteclipped)
20,-
1
)
20,-‘)
14,70
Lijnkoeken (Noord-Aine-

.

rika van La Plata-zaad)
–
200,-‘)
200,-‘)
155,-
Lijuzaad (La Plata) …….
740,- 740,-
457,50

‘) Regeeringsprjs.

AANVOEREN in ton, van 1000 K.G~ voor verbruik in Nederland.

–

Rottdrdam
An;stcrdarn
Totaal
Artikelen.
2512-313

Sedert

O,’ereenk
.2512-313

Sedert

Orereenk.
107

1916
1917

1
Jan.1917

tijdvak
1916
,

1917

–

1
Jan.
1917

tijdvak
1916

Tarwe .
.
…………….
–
.
73.642
108.087
–
4.553
–
78.195
108.087

Rogge …………….
–
4.465 5.513
– –
–
4.465 5.513
–
654
3.850
‘

–
– –
500
654 4.350
46.306
32.515
–

–
37.219
‘
20668
83.525
53.183

Lijrikoek…………….

‘

2.608
17.088
-‘
5.492
1.980
8.100

.
19.068

Boekweit

………….
–

..
.

–
9.693
–

–
6.790 4.018
6.790 13.711

Mais

……………..
–
Gerst

……………..
–

2842
12344
–
7.560 22.232
10.408
34.576
Haver

……………..
–
Lijnzaad ……………
–
9.000
31.580′
– – –
9.132 4.165
18.132
35.745
Tarwemeel ………….
.
–
–
3.785
–
–
–
–
3.785
–

AANVOEREN
in tons van
1000 K.G.
voor België.

–
61.608 105.040
–
–
–
61.608 105.040
Tarwe ………………
Mais

…………….
.
–
7.479
1

32.530
L
– –
‘ –
–
7.479
32.530

STEENKOLEN.

Van Duitschland loopt thans de aanvoer per spoor ge-
regeld, en- wordt hervatting van de levering per water
spoedigst verwacht.
Voor zoover Engeland betreft, bieef de toestand ongewijzigd.

METALEN.
IJZER EN STAAL.
–
Vermoedelijk tengevolge van den onveranderden toestand gewerden ons deze week geen berichten uit de verschillende
nijverheidsdistricten, zoodat wij het wekeljksch overzicht.

186

S
ECONOM
‘
ISCH-STATISFISCHE BERICHTEN

7 Maart 1917

betreffende cle ijzer- en staalmarkt tot ons leedwezen niet over het algemeen neemt men ook daar zooveel mogelijk een
kunnen geven.

1
‘afwachtende houding aan.

Loco-Noteeriugen te -Londeu:

IJzer

t

1
Ko

d
1

per
1
Data

Clcv. S

Lood

Zink
No.3

ta
1
ndar

2 Maart 1917..
nom.
139.-!-
199.716
30.10/-
–
23 Febr.

1917..
nom.
139.-!-
197.7/6
30.10/-
–
3 Maart 1916..
–
–
183.101-
–
–
5 Maart 1915..
5712
63.1216
184.-!-
20.716
44.101
2
20 Juli

1914..
5114
.61.-/-
145.15/-
19.-!-
21.101-

KATOEN.

Noteeringen voor Loco-Katoen.
(Middling Uplands.)

2 Mrt. ‘l7I23Febr.’l7Il6Febr.’171 2 Mrt.’16 2 Met. ‘IS

New York…. 17,45e 16,30e 15,95e 11,55e

8,45e
Liverpool …. ±11,GOd 11,33d 10,86d

7,75d

4,99d

Ontvangsten in, en uitvoeren van Acuerikaansche havens.
(In duizendtallen balen.)

1

4ug.
’16
Overecnko,;zstiqe pe,ieden

16 Febr. ’17
1915-16

11914—’15

Ontvangsten Gulf-Havens..
4111
3410 5057
11

Atlant.Havens
1629 1890
2574
Uitvoer naar Gr. Brittannië
1967 1569
2197
‘t Vasteland.
1548 1450
2305
Japan ete…
431 229
337

‘

T
oorra
d
en
in duizendtallen
1
16 Febr. ’17 116 Febr. ’16
1
16 Fchr. ’15

Anjerik. havens ………..1359

1581

1842
Binnenland …………..
.1120

1146

1063
New York …………….163

330

107 –
New Orleans ………….429

416

430
Liverpool ……………883

830

1061

Marktberieht van de Heeren Sir Jacob Behrens & Sons
Manchester dd. 7 Februari 1917.

De kans dat Amerika ook in den oorlog betrokken zou
worden, heeft de katoenmarkt op Vrijdag j.l. zeer gevoelig
doen dalen. In New vork had bijna een paniek plaats en,
prijzen waren op een oogenblik zelfs 5 cents lager. Liverpool
ondervond hiervan minder invloed; de grootste daling be-
droeg niet meer dan 134 pence, waarvan de helft weer voor het,
sluiten van de markt werd teruggewonnen. Doordat de ban.;
ken verschillende beleeningsposten opzegden, drukten ge.
forceerde verkoopen de markt. .Sedert is de markt wat ge:,
kalmeerd en prijzen vandaag in Liverpool zijn slechts 70,
punten beneden die van verleden Woensdag. Of prijzen
1

spoedig weer het-oude niveau zullen bereiken, is moeilijk te,. zeggen en’de meeningen daarover loopen nogal uiteen. Wel
iswaar zijn Liverpool en ook Amerika vrij gqed van voor-
raden voorzien, maar de verdere voorziening zal wel moei’-
lijker worden door de nieuwe Duitsche duikbooten-actie en de
1

verhoogde kosten van vracht en assurantie. De positie is zeer
kritiek en prijzen fluctueeren hevig, ook in verband met den
politieken toestand. Egyptische katoen is hierdoor niet be-
7

invloed en prijzen zijn onveranderd.
Zooals wel verwacht kon worden, heeft de onzekere ka-;
toenmarkt vrijwel alle zaken doen ophouden en de vraag. naar Amerikaansche garens, die juist iets verbeterd was,
is weer geheel verdwenen. Enkele spinners beginnen dan.,
ook reeds gebrek aan orders te krjge., maar met de alge. meen groote moeilijkheden in alle bedrijven is ook geen
spoedige verbetering te verwachten. Prijzen zijn
7/8
pence
per pond lager en enkele nummers inslag zijn zelfs nog’
meer gedaald. Ook in Egyptische garens is de vraag uiterst
miniem.
Er is weinig verandering in de doekmarkt, die trouwens
nog steeds zeer vast is. De meeste fabrikanten zijn goed
bezet en hebben daardoor geen haast nieuw orders af t,
sluiten. Elke week worden er meer weeftouwen stilgezet
door gebrek aan werkkrachten en hierdoor wordt het steeds
1

moeilijker eenigszins redelijke levering te verkrijgen. En-
gelsch-Indië is zeer kalm; men schijnt daar voorloopig
de markt te willen afwachten. China toont wat meer be-
langstelling, maar men schijnt daar de tegenwoordige vraag.
prijzen nog niet te kunnen betalen. De kleinere markten
dekken uitsluitend hunne meest dringende behoeften, maar’

Marktbericht van dc Heeren Sir Jacob Behrens & Sons,
Manchester dd. 14 Febr
5
uari 1917.

Amerikaansche katoen. Gedurende de laatste dagen
is de politieke atmosfeer vat gekalmeerd en doordat men nog
steeds de mogelijkheid aanneemt, dat Amerika ten slotte
niet in den oorlog betrokken zal worden, vonden zelfs weer
speculatieve aankoopen plaats. In Liverpool was de markt dan ook Maandag weer vaster en de stijging in New York
bedroeg gisteren zelfs 57 tot 87 punten, hoofdzakelijk ten
gevolge van flinke vraag. Sedert de laagste noteering op
5 Februari j.l. zijn prijzen nu weer ruim een penny per pond
hooger. Hoewel over het algemeen de voorraad in Liverpool
zeer voldoende wordt gevonden, neemt de. moeielijkheid, om
nieuwe hoeveelheden aan te voeren, zeer toe en verwacht
men dan ook hoogere prijzen voor voorradige katoen. Tot
nu toe hebben de spinnerijen, niettegenstaande de heer-
schende arbeidsmoeilijkheden, nog flinke hoeveelheden ruwe
katoen afgenomen en de export van garens over Januari
toonen zelfs een vermeerdering van 1.4 millioen lbs., ver-
geleken bij verleden jaar. Egyptische katoen is ook weer in
prijs gestegen.
Spinners van Amerikaansche garens hebben een moeilijke
tijd; aan de eene kant worden katoenprijzen geregeld duur-
der, terwijl de vraag naar garens nog steeds miniem blijft.
De spinmarge is dan ook weer verder ingekrompen, vooral
bij inslag in de medio-nummers, waarvan de marge circa
een penny kleiner is dan drie maanden geleden. Daar de
lagere klassen van katoen vrij schaarsch zijn. en daardoor in
verhouding ook duur, hebben spiners van grove garens
hun prijzen eenigszins verhoogd, zonder echter veel te kun-
nen verkoopen. Het verschil tusschen ketting. en inslag-
garens in dezelfde nummers wordt grooter en het blijkt
wel, dat er in de laatste soort meer aanbod begint te komen
en de markt gedrukt wordt door voorraden. Boomen blijven
goed gevraagd en zijn ook vast in prijs. Hoewel de binnen-
landsche vraag gering is, is de export-handel nog stillor.
Dit komt hoofdzakelijk door de moeilijkheden in de scheep-
vaart en zal zeker later de consumptie ongunstig beïnvloeden,
daar verschillende weverjen op het Vasteland hun productie
zullen moeten inkrimpen door gebrek aan garens. Egyptische
garens zijn zeer onregelmatig in prijs, meer speciaal (le
medio-kwaliteiten twist en weft voor de twijnet-ij, waarvan
de noteeringen geheel verband houden met het aantal orders,
dat de noteerende spinner in zijn boeken heeft. Over het algemeen is de vraag naar Egyptische garens echter van
weinig beteekenis.
De doekmarkt blijft kalm en lusteloos, hoofdzakelijk door
totaal gebrek aan vraag van Engelsch-Indië, waar men thans
een afwachtende houding schijnt aan te nemen. Er is wat meer vraag van China voor gebleekte en gefinishde goe-
dej-en en de kleinere Oostersche markten dekken ookhunne
meest dringende behoeften, terwijl ook Zuid-Amerika wat
meer van zich laat hooren. Dit alles samen is echter nog
niet van heel veel beteekenis en als de vraag niet spoedig
wat meer toeneemt, zullen fabrikanten weldra om orders
verlegen zijn. De transportmoeielijkheden zijn nog steeds
groot en overal liggen groote hoeveelheden goederen op ver-
schepiug te wachten, zoodat het, in het gunstigste geval,
zeker nog maanden zal duren voordat alles weer geregeld
loopt.
WOL

De veilingen te Londen sloten vast. De mooie soorten
,,greasy” en ,,scoured m&inos” zijn 5
O/,
in prijs gestegen.
Op de markt te B r a d f o r d was er thans eene levendigere
vraag naar ,,mérinos tops”. Verkoopers waren echter zeer
gereserveerd en afdoeningen op groote schaal hadden niet
plaats.
Noteeringen te Bradford:

Colonial carded
Data
64
laverage
56

1

o

J
46

1
40

2 Maart

1917
….
1

67’/
51
41

1
34’/t
30’/t
16 Februari 1917
.

.

..
1

67’/
51
1

41

t
‘/’I
302
4 Maart

1916
….
1

34

1

1t
31 28

SUIKER.

Aan onze Bietsuikermarkt was ook gedurende de
afgeloopen week de stemming lusteloos. Enkele verkooen
van Maart-levering kwamen tot stand aanvankelijk tot
f22
1/,,
doch later werd niet meer dan f22,— betaald.

7 Maart 1917

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

187

Uit Diii tse h 1 and wordt bericht, dat de regeering
besloten heeft den prijs voor suikerbieten te verhoogen tot
2
1
12
RIl. per centenaar en den prijs voor ruwe suiker tot
22 RM. Deze prijsverhoogingen komen nog juist tijdig om
invloed te kunnen hebben op den uitzaai der beetwortels,
die anders eene aanmerkelijke inkrimping tegen verleden
jaar vertoond zoude hebben.
De belangrijkste gebeurtenis aan de suikerniarkten was
echter de publiceering door Willett & Gray eener nieuwe
raming van den Cuba-oogst van 3.000.000 tons, terwijl tot
dusver van dat eiland ongeveer 3.400.000 tons verwacht
– werden. Bij de tegenwoordige schaarschte aan suiker in
Europa is dit verschil van groote beteekenis, vooral voor
onze Javasuiker, aangezien men nu veilig mag aannemen,
(lat Engeland ook dit jaar weder niet onbelangrijke hoe-
veelheden Javas zal moeten koopen. Veel hangt echter af
van de vraag wanneer en voor welkeu afscheeptermijn
Engeland zal koopen. Wij refereeren in verband hiermede
aan de beschouwingen in dit nummer onder: ,,De afscheep
van Javasuiker”, clie geschreven werden vÔÖr het bekend
worden der verlaagde raming van den Cuba-oogst.
Uit Java luiden de berichten over den stand van den
oogst over het algemeen zeer gunstig en wordt een derge-
lijk . rendement verwacht als verleden jaar. Betreffende de
markt op Java vernamen wij alleen een kleine afdoening
van No. 16 en hooger uit den nieuwen oogst tot f12
1
12.
In Amerika had de markt, ten gevolge van de lagere
Cuba-raming weder een veel vaster aanzien. Van 4,89-5,02 c.
steeg de noteering voor Spot Centrifugals tot 5,14-5,39 c.
De oogstranoiug voor de P h i lip pijn e ii moest tot
198.000 tons gereduceerd worden. Verleden jaar leverde deze
oogst circa 300.000 tons op.

NOTEE.RINGEN.

Data
A,:Isiardo,,l
per

Lonrten
New York
96%
Tates
Wl,ite
Maart
Cubes
1 Jara
lated
–
Centrifug.
No. 1
job.

2 Maart 1917..
f
22
47/Plo
– –
5,02

5,39
23 Febr.

1917..
,,

23°/s
47/lui
20/6
26/4tlo

5,21
2 Maart 1916..
,,

28
4216
191-
251-
5,02 i5,05
2 Maart 1915..
,,

16
3
10
311-
–
–
4,64
21 Juli

1914.,
,,

1l
18
%s
181-
–
–
3,26

JAVA KINABAST.

Opgave van het Kina-bureau). -.

De voorraad te Amsterdam in de eerste hand van fabrieks-
en pharmac’eutischen kinabast bedraagt na aftrek van de
toewijzing op 22 Februari 1917 en de veiling op 23 Febru-
ari 1917 (tot en met liet arrivement per S.S. Krakatau)

28 Februari 1917 tegenover op 18 Januari 1917

33259 Colli

Eerste hands

34357 Colli
11322

..

Ueberstock

11322

44581 Colli

45679 Colli

Het beschadigde gedeelte ex. S.S. Riouw werd bij. het
opmaken van deze cijfers nog buiten berekening gelaten.
De unit voor de toewijzing van 22 Februari 1917 is
vastgesteld op 11,81 ets. per
1
1 K.G. bast.

JAVA THEE.

(Herleid tot 111 Kisten.)

Voorraad 30 Januari 1917 …………..34831
Sedert aangevoerd ………………….11076

45907
Sedert afgeleverd

………………….11439

Voorraad heden …………………….34468

Waarvan in de eerste hand…………..94

KOFFIE.

(Uit het Mailbericht van de Makelaars G. Duuring & Zoon,
Kolf 1 & Witkamp en Leonard Jacobson & Zonen).

De markt is onveranderd vast met nagenoeg geen aanbod
en veel kooplust. i)at de prijzen van N.O.T.-koffie niet
nog meer in cle hoogte gingen zal wel zijn oorzaak hebben
in de omstandigheid dat er door de N.O.T. maatregelen
zullen worden getroffen om verdere prijsstijging tegen te
gaan. Wat in de eerste hand werd aan-geboden vond tot de
bestaande prijzen gretig koopers.

Noteeringen en voorraden.

Rio

1

San tot
Data1

1 Wisselkoers

lNo.7

INo.4

Voorraad 1 Prijs

Voorraad 1 Prijs

2 Maart 1917

271.000

6525 . 2.192.000

6000
11
7
/32
22 Febr. 1917

300.000
6675

2.618.000
6000
11
11
/82
2 Maart 1916

436.000
5925

2.180.000
6500
12’/i
24 Juli

1914

353.000
4900

889.000
5700
16

Ontvangsten.

Rio
San tas
Data
Afgeloo pen Sedest
Afgeloope;,
1

Sedert
week
1 Juli
tveek
1 Juli

2 Maart 1917

..
53.000 1.784.000 73.000

1

8.731.000
2 Maart 1916

..
81.000
2.738.000
136.000
110.237.000

RUBBER IN 1916.

Bij het geven van een jaaroverzicht dei iubbermarkt in
1916 moeten wij ons, evenals het vorige jaar, uitsluitend tot
het buitenland bepalen. De aanvoeren hier stonden het ge-
heele jaar stil, terwijl evenmin van uitvoer sprake kon zijn.
De
prjen
waren gedurende hetgeheele jaar voor de pro-
ducenten gunstig. Het jaar openle met hooge prijzen n.l.
411, die evenwel geregeld terugliepen, om na eenige schom-
,,standard sheet” 4/2% per lb., crêpe
4/3%,
line hard Para
melingen hun laagsten stand in Juli te bereiken, n.l. 211%
voor sheet en 212 voor crêpe. De.laagste noteering voor Para
was in Juni n.l. 2/7. Gedurende de drie volgende maanden was de handel stil en kwam er in de prijzen weinig veran-
dering, doch allengs liepen deze weder omhoog, tot 2/10%
in November, terwijl in December naar aanleiding van de
verwachte rubberverliezen, veroorzaakt door den onderzee-
ôorlog, en de daarop volgende speculatie tot 315% betaald
werd. De markt sluit kalm op 31—.
De gemiddelde prijs voor plantagerubber ,,standard qua-lity” is ongeveer 2110% per lb, tegen 216% in 1915 en 214
in 1914. Voor Para is’de gemiddelde prijs 311% per 1h.
De
pruductie
van Plantagerubber nam, zooals verwacht, in
1916 weder aanzienlijk toe, ofschoon deze belangrijk onder
de raming bleef, eenige jaren geleden in het bekende ,,Akers
Rapport” gegeven. Deze raming was 173.500 tons, terwijl de totale opbrengst van plantagerubber rond 150.000 tons
heeft bedragen, tegen 98.000 tons in 1915. Zeer zeker is de toename belangrijk, doch tevens blijkt hieruit, dat reeds nu de volle raming niet bereikt wordt. Verschillende oorzaken
werken hiertoe mede, waarvan de voornaamste wel het
Arbeidevraagstuk
is. De bepalingen betreffende de werving,
door het Nederlandsch-Indische Gouvernement in het leven géroepen, alsmede de beperkingen door de Britsche Autori-
teiten aan de planters opgelegd bij het werven van Tamil
Koelies, bezorgen den Engelschen ondernemingen in de Straits
vle moeilijkheden. Wanneer men bedenkt, dat in den regel
op elke 2% acres 1 koelie benoodigd is, terwijl thans ruim
1% millioen aeres met rubber zijn beplant, dan kan men
zih .van de b.enoodigde arbeidskrachten een voorstelling
naken. Er is dan ook o.i. alle reden aan te nemen, dat de
meeste plantages haar maximum productie niet zullen berei-ken, hetgeen evenwel geenszins een daling in waarde van de
rubberondernemingen behoeft te beteekenen, immers nog
steeds worden de aanvoeren vlot opgenomen, terwijl voor de
naaste toekomst een verminderde vraag nauwelijks te ver-
wachten is. De grootste producent van plantagerubber is het
Maleische Schiereiland, dat dit jaar ca. 102.000 tons uit-
voerde: Dan volgt Ned.-Indië met ca. 26.000 tons en vervol-
gens Ceylon met ca. 22.000 tons.
De geheele wereldproductie bedraagt ca. 199.000 tons’
verdeeld als volgt:
1916

tegen

1915

O.-I. Plantagesoorten..

ca 150.000 tons

98.000 tons
Parasoorten …………..37.000

,,

37.000
Afrikaanschesoorten ……9.500 ,,

7.500
Zuid-Amerik.,,

–
(Mexico, Manicoba enz.)

2.500

3.500

Totaal …. ca. 199.000 tons

146.000 tons

De zichtbare voorraad in Engeland bedroeg einde des
jaars ca. 10.800 tons tegen en. 7400 tons in 1915, zoodat dus
nagenoeg de geheele productie weer verbruikt werd. Welis-
waar is de voorraad’grooter dan de laatste jaren in Enge-
land het geval was, doch bedenkt men,.dat hiervan en. 5000
tons steeds voorradig moeten blijven, ter beschikking van
liet gouvernement, dan is de Stock normaal. Bovendien moet
in aanmerking worden genomen, dat de eerste-hands-voor.

188

ECONOMISCH-STATITISCHE BERICHTEN

7 Maart 1917

raden op de vastelandsmarkten: Antwerpen, Havre, Bor-,deaux, Hamburg en Rotterdam, thans niet aanwezig zijn;
vdÖr den oorlog bedroegen deze steeds te samen eenige dui-
zenden tons.
De aanvoeren van plantagerubber te Londen, nog steeds
de grootste rubbermarkt, bedroegan in 1916 ca. 55.698 tons,
tegen 63.485 tons in 1915. Deze vermindering is veroorzaakt,
dcor de tengevolge van den oorlog ontstane verschepings-moeilijkheden naar Europa, waardoör de directe verlading
van Azië naar de Vereenigde Staten is toegenomen. In
Londen wordt deze toeneming met leede oogen aangezien,
daar men vreest, dat Londen tea koste der Oostersche marl-
ten aan beteekenis zal verliezen. Men is evenwel van mee-
ning, dat de Engelsche regeering, teneinde den wisselkoers op
Amerika te verbeteren, maatregelen zal nemen, ten einde alle,
in het Britsche Keizerrijk gewonnen rubber via Londen of Liverpool te doen verschepen. In hoeverre dit plan werke-
lijk uitgevoerd zal worden zal de naaste toekomst leeren,
met het oog op het tekort aan scheepsruimte lijkt ons dat er
voorloopig weinig kans op bestaat. –
De
consumptie
hield, gelijk reeds opgemerkt, gelijken tred
met .de vermeerderde productie. Wederom staat Amerika
bovenaan op de lijst der verbruikslanden. Merkwaardig snel
is het verbruik in de Nieuwe wereld toegenomen. In 1914
bedroeg dit ca. 57.000 tons, terwijl het afgeloopen jaar
117.400 tons werden opgenomen. Ook Engeland en Rusland
kunnen, dank zij de bestellingen voor oorlogsdoeleinden,
wederom op een aanzienlijk vermeerderd verbruik wijzen.
Mede tengevolge van den oorlog nam ook het verbruik in
Nederland belangrijk toe. De fabrikatie van autobanden
nam, waar buitenlandsche aanvöer geheel onvoldoende was,
een groote vlucht, doch ook andere rubberartikelen, die,
vroeger uit het buitenland werden betrokken, worden hier:
thans zooveel mogelijk vervaardigd. Voor het volgend jaar.
wordt de behoefte aan ruwe rubber op 600 toris geschat. Het
toekomstig wereldverbruik is natuurlijk zeer moeilijk aan
te geven. Alle fabrieken werken thans onder hoogen druk en
verwerken zooveel zij slechts kunnen. Een groote factor van:
blijvenden aard voor het verbruik is de steeds toenemende
autoindustrie. Het aantal auto’s in de . Vereenigde Staten•
werd voor 1916 berekend op 3.400.000, terwijl verwacht
wordt, dat in 1917 1.500.000 nieuwe wagens in gebruik
zul:1
len worden genomen. De verkoop van goedkoope auto’s iii
de landbouwstreken der Unie bereikte een recordcijfer; on-
noodig te zeggen, dat daarmede het bandenverbruik enorm
toeneemt. Volgens schatting van een goed ingelicht Amen-

kaansch vakblad’zullen dit jaar in Amerika bijna 20.000.000
autobanden verbruikt worden.
Het verbruik zal verder veel van den oorlog afhangen.
Bij een voortduren zal ongetwijfeld de consumptie weder aan-,
zienlijk toenemen, doch ook bij een eventueelen vrede be,
hoeft o.i. geen vrees te bestaan voor vermindering van ver-bruik. Wel zal •dan voor directe oorlogsdoeleinden minder.
gevraagd worden, doch aan den anderen kant zullen de Cen-1
trale Rijken niet alleen weer voor hun normaal verbruik in
2

de markt komen, doch tevens er op uit zijn, hun uitgeputte
1

voorraded aan te vullen. Het algemeen gevoelen is dan ook,’
dat de verwachte toename in de plantage-productie, (welke
voor 1917 op 200.000 tons wordt geraamd) zonder moeit
door de fabrieken zal worden verbruikt.

RUBBER.

De positie der rubbermarkt onderging in de afgeloopen,
week weinig verandering. Wel waren in het begin, der week
de prij sep lager, doch de grootere kooplust bracht de
noteeringen spoedig weder op het oude niveau.
De markt sluit, vast.

Prima Jievea Crêpe en smoked Sheets:

einde vorige week
Loco/Juni ……..
.3/3I

Loco/Maart …… 3!3
1
/t’
April’Juni ……3/3 •
Juli’Dec..
.,. :…….
311
1
14

Juli/Dec……….3/l/
Hard line Para.. . . 313
‘/

Hard Line Para .. 314
1

COPRA.

‘In den toestand van de markt kwam ook dezé week geen. verandering en werden er geen zaken gedaan.
•
De markt te Londen sluit ruim £ 1.-.- lager.
Ceylon cif. Londen £ 44.10.- en cif. Mnrseille £ 49…-

NOTEERINGEN.,

.Java f.m.s.

3 Maart
1917..fnom.)
.

–
24

Februari 1917.. ,,nom.
‘
N.O.T.-condities.

A.
3 Maart
1916..

41’/)
3 Maart
1915..
»
57
20-25 Juli
1914..

28
3
I

VETTEN EN OLIËN.

Oleo – Margarine. Het in ons vorige weekbericht ver-
melde bod van f136,— voor ,,Harrison”, franco wal Rotterdam,
inclusief alles, werd geweigerd zonder tegenofferte. Daarentegen werden verkocht:
1000 Trcs ,,Choicest” tot f128,-
500 Trcs 2e soort

,,

122’12
franco wal Rotterdam, exclusief oorlogsrisico; eventueel
meer vracht boven fl6
1
12 per
o/o
Kilo voor koopes’ rekening, waarbij verkoopers zich het recht voorbehouden de koopen
te annuleeren, voor het geval niet binnen 60 dagen kan
worden afgeladen.
Later werden nog aangeboden:
,,Choicest” tot
f
132,-
2e soort

,, ,, 126,-
franco wal Rotterdam, exclusief oorlogsnisico. Verlading per
eerste gelegenheid.
Premier-Jus. Biedingen van:
f111,— voor ,,Fac. A”
109,—

,, ,,Fac. B”
106,— ,, ,,Fac. X”
franco wal Rotterdam, inclusief alle ‘kosten zijn door Ame-
rika geweigerd, met tegenofferten van: f108,— voor ,,Fac. .A”
106,—

,, ,,Fac. ,B”
,,104,—

,, ,,Fac. X”
exclusief oorlogsrisico’s en’met recht tot annuleering door
verkoopers voor het geval de goederen niet vSdr 30 April
verladen kunnen worden.
Neutrallard werd eerst tot f
127
1
12
en naderhand tot
f
135
3
1—f 137
2/4
exclusief oorlogsrisfco aangeboden, zonder
koopers te vinden.
Katoen za a dol ie. Ook deze week waren hierin absoluut
geen afladings-offerten. Loco Boterolie wederom hooger; de
vraagprijs is f100,—.
Geraffineerd Cocosvet.Noteeningf 93,— voor prom,pte
levering.

VERKEERS WEZEN.

BEVRACHTINGEN.

3 Maart 1917. Het aanbod van onzijdige schepen bleef uitermate gering. Alexandrië, van welke haven nog geen
maximum vrachten vastgesteld zijn, kon een tiental Britsche
vaartuigen naar Engeland bekomen tot 110/—
á
1201-
pèr 60 cbft. Nadat bevrachters zich grootendeels gedekt
hadden, stelden ze lagere vrachten in uitzicht.
In de Vereenigde Staten hielden de transport-moeilijk-
heden. aan. De net charter vracht naar Fransche Westkust-
havens werd van 1551— tot 1651— verhoogd; er vonden
echter nagenoeg geen afdoeningen plaats.
Van Engelsch-Indië werden hooge vxachtcijfers in uitzicht
gesteld; neutrale schepen werden echter niet afgesloten.
Voor kolen was scheepsruimte onder onzijdige vlag moei-
lijk te krijgen. Uitvoervergunningen voor neutrale bestem-
ming werden bijna niet afgegeven; verwacht wordt, dat met
Noorwegen eerlang een regeling getroffen zal worden. De
huur van booten tot 500 ton in de kolenvaart werd voor
neutrale schepen van 521— tot 62/6 per ton lading per
maand verhoogd, terwijl bovendien bizondere faciliteiten
voor molestverzekering verleend werden.
Wat Nederland betreft, is de toestand onveranderd. De hier liggende schepen zijn nog niet vertrokken, omdat de
reederjen geen zekerheid hadden, dat de Noordelijke route –
veilig zou zijn. De in Engeland liggende schepen worden
nog steeds vastgehouden. Voor eenige in de Vereenigde
Staten tot vertrek gereed zijnde booten kon de toezegging
verkregen worden, dat ze, niet naar een Engelsche haven
voor onderzoek opgebracht zullen worden, indien Halifax
aangeloopen wordt.

Houtbevrachtingenvan de Oostzee op Holland zijn be-
gonnen. Een aantal Duitsche schepen werd van Zweden naar
Delfzijl voor D.B.B. afgesloten .tot circa f1. 1,75 per Std.

GRAAN.

Dato
.
Petro
grad
Londen!
R’dam

Odessa
Rotte,-
dam

Atl. Kust
Ve,. Stoten
San Lorenso
Rotte,.
B’istol
Rotte,-
1

Enge-
dam
1
Kanaal
dam
J

land

26Feb./3Mt.1917
–
–
–
301-
– –
19124 Febr. 1917
– –
–
301-
–
130
1
–
28 Feb.14Mt.1916
–
–
f12,50
161-
f85,—
1401-
116 Maart 1915
–
–
101-
1019
701-
6113
Juli

1914
lid.
713
1/11/4
l/i1’/
121-
121-

7 Maart 1917

Data

26 Febr.
1
3 Maart 1917..
19124 Februari 1917..
28 Febr./4 Maart1916..

–

–

–

492/6
1
)
116 Maart

1915..

–

–

–

200/-
Juli

1914..
f
12,—

2416

751-

7716

ERTS. – –

1

Bilbao
Ca,tho.
Grieken-
1
Poti Data
Middles.
geno
Middlcs-
land
MiddlesL
Middles.
bro
bru’
bro’

bro’

26 Febr.13Maart1917..
3514
7716
–
–
19124 Februari

1917..
3514
7716
– –
–
28 Febr.14 Maart 1916..
2419
231-
–
–
1/8 Maart

1915..
•151-
151-
–
-$
Juli

1914..
413 514
1
1
519
816

KOLEN.

Cardiff

Oostk. Engeland

Data

1 Bar-

Gonua
Port

Plato
Rottes- 1 Cron-

deaux

Said

Rivier

dam
1
stadt

DIVERSEN:
Liombov
llirma
l/lailivo
Chili
Data
West
West
stork
West
Europa
Europa
West
Europa
(d. w
)
(rijst)
Eu.,o/’o.
(salpeter)

26 Febr.13 Maart1917..
2351-
—
– –
19124 Februari

1917..
2201
–
–
—
28 Febr./4Maart1916..
127/6
170!-
—
12716
116 Maart

1915..
601-
80/-
851- 601-
—

Juli

1914..
1416 1813
251-
2213

:Graan Petrograd per quarter van 496 lbs. zwaar, Odcs.sa per Un/t,

Ver. Stoten per quarter van 480 lbs. zwaar.

Hout gezaagd en .pitchpine per St. Pet. Standard
van
165 kub. vi.,

mijnstutten per vadem
van 216 kub. vt.
Overige noteeringen per ton von 1015 K.G.

–

BINNENVRACHTEN.

De binnenscheepvaart kon in de afgeloopen week hervat
worden. De aanvoer in de zeehavens staat echter nog steeds
stil.

VRACHTEN TE ROTTERDAM.

(in Gid. per 2000 K.G-.)

–

HOUT.

Cronstadt

Gelf Ven Mexico

Holland Engeland
Holland
1
E’gc’Iajd (
ptch
–
1
(pitch-
(gezaagd) (mijn-
1

stuiten)

pine)
1
pine)

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

26Feb.I3M.1917
19124 Febr.1917

511-

10.113

–

—

–

–

511-
2
)

10113

–

—

–

–

1,

Data

1

Erts nr.
Ruhrhavcns
Mu.esale
goed.
B,’ven-
rijn

Watersta,,d
‘/

lostijd’
1/

losti;d

28Feb./4M.1918
fr 53,—

82i6

851-

501-

f
6,—

—
Ii
26 Febr.-3 Maart 1917..
—
–
—
gunstig
116 Maart1915
,, 20,50

3219

3216

3113

,, 6,—

–
19-24 Februari

1917..
–
–
—
gunstig
Juli 1914
,,

7,—

71-

713

1416

3!2
l
2Febr.-4 Maart 1916..
0,30
0,40
–
hoog
2)
Per zeilschip.
–
1-6 Maart

1915..
0,20 0,30
–
gunstig
2)
In vorige
nummers abusief met 681- vermeld.
.
20-24 Juli

1914..
0,60 0,70
1,05
gunstig

AD VERTEN TIEN

De Nederlandsche Overzee
–
Tffistfliaatschppij

bericht, dat zij. de Heeren Mr. J. H. VAN SCH.ERMBEEK, J. RUYS,

Mr. J. W. DYCKMEESTER, C. N. SCHMIDT, C. F. FELTMANN,

Mr. J. E. CLARINGBOULD, J. TH. VAN BLOEMEN WAANDÉRS,

Mr. G. SNOECK HENKEMANS, J. J. P. C. VAN KUYK, J.
A.
J.

MEYER en A. A. J. D. WELLI-NG gemachtigd heeft om voor en namens

haar overeenkomsten met importeurs gesloten, kooperscontracten, katoen-,

kapok- en cacao-overeenkomsten, alsmede overeenkomstenwaarin regelingen

-worden getroffen over goederen, die ‘reeds in Nederland zijn, aangekomen

en verklaringen, betreffende üitvoer en weder-invoer, behoorende bij im-

porteurscontracten, te onderteekenen, alles met dien verstande, dat

genoemde overeenkomsten en verklaringen door hare Uitvoerende Commissie

zij n.goedgekeurd en dat voor het ve rb in d e n der Vennootschap de teekening

van een der Heeren Mr. VAN SCHERMBEEK, RUYS, Mr. DYCK-

MEESTER, SCHMIDT of FELTMANN met een der zes laatst-•

genoemden verplichtend is en dat zij bovendien de. Heeren Mr. J. H.
•

VAN SCHERMBEËK, J. RUYS, Mr. J. W. DYCKMEESTER, C. N.
–
– SCHMIDT en C. F. FELTMANN machtig heeft gemaikt afschriften

van bovengenoemde overeenkomsten en verklaringen voor copié conform te

– –
– onderteekenen.

.

Deze machtiging vervangt en breidt.uit de machtigingen, gegeven op
10
November i 916,

28 April 1916, 18 April 1916, 24 December 1915,
22
October 19 15 eni September 1915.
Nederlandsche Overzee Z’rustmaatschappij,

—

C.
J.
K. VAN AALST, Voorzitter.
Mr. A. MACLAINE PONT, Secretaris.

190

ECONOMISCH-STATISISCHE BERICHTEN

7 Maart 1917

MAANDSTAAT OR. 28 FEBRUARI. 1917

VAN

DE WISSEL- EN EFFECTENBANK

TE ROTTERDAM.’

Aandeelhouders voor 90
0
/0
deelneiiing
–
Kapitaal

………………………..
f

1.350.000,—•–
•Venuootsch.
,,

8.489.827,44
1
12
<
Deposito in

Als
waarborg
f

406.450,-
Eigen

Fondsen

………………….
123.463,31
Effecten

voor 96% v/
406.450,—

..
Vennootsch.
A
an
d

houder

../

2.500.000,-

,,

95.750,—
Deposito in

2e
Serie

,,

943.550,-
Prolongatiën en beleeningen gegeven ..,,
1.153.400,—
Geld
1.350.000,-
,,

3.141.705,53 378.871,55
Voorschotten op Onderpand of Borgtocht 2:832.465,8 1
Reserve voor te verstrekken Pensioenen

2e

Serie

……………………….
Kas, Wissels en Coupons

…………..

Effecten van Aandeelhouders

……….

id.

op Consignaties ……….
,,

44.355,20

Reserverekening

……………. …….

,,

108.536,81

..

,,

‘l.23l.?3O,98’is
Fonds voor Pensioenen en Ziekengelden
20.000,—

Deelneming in Syndicaten …………..

Gebouwen en Safe-Deposit …………
512.432,83
en

Ziekengelden

………………..

Depositorekening

………………..
6.264.132,65

Saldo’s

Bankiers

………………….

Deelneniiiig in het Zieken. en Pensioen
‘

Saldo’s

Bankiers

………… . ……..
..
,,

235.182,06
1
/2

Debiteuren in Rekening-Courant ……..

fonds Twentsche Bankvereeniging c.s
128.536,81

..

Traites

geaccepteerd ………………
,,

44.355,20

…

Crediteuren in Rekening-Courant ……
..
,,

8.609.039,64/
2

..

.’
19.510.117,92

..

f

10.510.117,92

‘
DE TWENTSCHE BANK

AMSTERDAM, LONDEN, ENSCHEDE, ALMELO.

–

MAANDSTAAT VAN DE ‘KANTOREN AMSTERDAM.

28 Felruari
1917

–
29 Februari
1916
DEBET.

/

6.734.250,—
/

5.906.250,- Fondsen in Commanditair en Leen-
Kapitaal en Reserven te Londen ……..

Depôt, gedeponeerd te Rotterdam
-,-
117.000,-
Aandeelen Wissel- en Effectenbank ……
,

1.865.000,—
519.000,-
Fondsen voor rekening onzer Twentsche
Kantoren gedeponeerd te Londen..
.
.

230.000,—–
,,

925.000,—
/

8.829.250,—
f

7.467.250,—

..

Fondsen-Depôt van Aandeelhouders en
Leen-Depôt …….. …………….
28.335.850,— 24.862.050,—
Kassa, Wissels en Coupons
— —
,,

15.789.519,46’12
,

10.450.378,94
Ned. Staatsleen ingen, Schatkistbiljetten
en Schatkistpromessen

– ‘
Saldo’s bij Bankiers

..

‘
34.161.263,69
9.67.808,37

,
34.012.251,77
8.306.613,55
Prolongatiën gegeven
‘
.3.751.955,—
4.906.310,-
Syndicaten en Eigen Fondsen
5.524.305,19
1
12
‘
1.734.287,15
f

18.607.059,94 ‘/
/
18.858.635,62
Credietvereeniging

…………………
af: loopende promessen
1.710.000,-
‘
,,

1.495.000,—

Voorschottën tegen Onderpand of Borg-
16.897.059, 94 ‘!,
17.363.635,62
–

tocht en Saldo’s Rekeningen-Courant I0.805.202,87
10.135.606,75
Voorschotten op Consignatiën
1.952.727,65

1.507.033,61
Gebouwen en Safe Deposit
952.094,—
974.818,40

/

136.637.036,18112
f
121.720.235,79
Totaal….
.

CREDIT.

.
Kapitaal ………… …………….
‘

/
16.000.000,—
‘
/
12.227.000,—
Çredietve,reenigiog ………..
.
,,

2.413.992,50
.
2.109:352,50
.
,,

5.978.099,28

.
4.566.046,71
Reserven………………………..

..
..

2.418.172,22
2.239.23490
26.810.264,—
/

21.141,628,11
11

Credietvereeniging…………

Zieken- en Pensioenfondsen
‘

‘
,,

216.646,97
193.516,85
Fondsen in Leen-Depôt
26.551.150,—
23.639.850,-
–

‘”
16.416.943,92
.
14.569.868,79’12
op prolongatie
3.672.850,—
4.227.900,-
Saldo te ontvangen en te leveren Fondsen
‘

J
297.952,58
.
765.558,88112

Deposito’s

…………………………..

;,

37.635.263,27’h
,,

34.813.328,98’12
11

Creclietverg
.
8.773.101,50
‘,,
5.467.802,13
1/
Saldo Rekeningen met de Bijkantoren
11
2.395.032,99
4.145.636,61’12

Saldo’s Rekeningen-Courant

…………………

‘
1.104.572,90
118.025,26112
Kassiers-Rekeningen

………………
,,

9.992.347,02
10.617.353,59
.

–
2.770.911,03 2.019.766,56

Te

betalen

Vissels

………………

..
…….
Diverse

Rekeningen…………………

Totaal….
/

136.637.036,18’12
.
/
121.720:235,79

..7 Maart 1917

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

191

NEDERLANDSCHE GRONDBRIEFBANK

HEERENGRACHT 495, AMSTERDAM
kt
J.
&
J. M. VOORHOEVE
tegen
Beurskoers
pCt. Obligatiën (Grondbrieven)
Makelaars in Assurantin

5

Gecertificeerd door de Centrale Trust.Compagnie
Anno 1836

i
Verkrijgbaar in stukken van
f
2500,—,
f
1000,—,
f
500,—
en
f100,—
ROTTERDAM
op elk goed effectenkantoor

LAPIDOTH&VIS
GEBRbEDERS CHABOT
ASSURANTIËN

DeRuyterkadel24,Amsterdam
ROTTERDAM

belasten zich met het plaatsen

van alle assurantiën, speciaal
KASSIERS
‘
en MAKELAARS in ASSURANTIËN

TRANSPORT-, MOLEST- EN BRAND.
Deposito’s.
–
Rekening-Courant.
–

Franco Chèque-Rekening.

Aan- en Verkoop van Wissels op het Buitenland.
–
Aan- en Ver-
VERZEKERINGEN
koop van Fondseii.
–
Bewaarneming en Administratie van Effecten.

1

Oorlogs-, Transp’ort-, Casco-, Brand-, Diefstal- e. a. verzekeringen
INSULAIRE
van elken aard.

HYPOTHEEKBANK

DIRKZWAGER’8
.SCHEEPSAGENTUUR

TE ZIERIKZÉE

PANDBRIEVEN in omloop op:
MAASSLUIS EN HOEK VAN HOLLAND
31 Dec. 1914
f
4.313.450

31 Dec. 1915 ,,4.828.200
Belasten

zich met

het

rapporteeren

van

schepen

en

het

31 Dec. 1916 ,, 5.586.350
behandelen van scheepszaken op den Nieuwen Waterweg

Verkrijgbaar tot den koers van
NIEUWE &ERGING-MAATSCHAPPIJ
991101

o
1

PAND-
–

MAASSLUIS

4/2
/0 BRIEVEN
Contracteeren voor het bergen van

gezonken schepen en

De Directie:
ladingen, op de rivieren en buitengaats; belasten zich met

Mr. D. J. JONGENEEL
–
H.
J.
KORLVINKE
het instellen van duikeronderzoek, enz. enz.

MARTINUS NIJHOFF,Uitgever,’s-GRAVENHAGE

TBANS IS VERSCIIENEN:

ENCYCLOPAEDIE

VAN

NEDERLANDSCH-INDIE

TWEEDE DRUK

Met medewerking van verschillende Geleerden, Ambtenaren en Officierei

Samengesteld door Mr. Dr. J. PAULUS

Eerste deel, XII en 832 blz. in 2 kol. roy.-8vo. In linnen band

PRIJS f 22,50

Uitvoerig Prospectus en Proefaflevering worden op aanvrage gaarne

gratis toegezonden.
VIE.N110…

ALGEMEEN ADRESBOEK VAN NEDERLAND
TEN DIENSTE VAN HANDEL EN NIJVERHEID

Algemeene Naamlijst van beroepen en bedrijven uit alle Gemeenten. Naar officieele gegevens bewerkt

1
4de druk.

Gebonden in geheel linnen band
f
12,50

Alom verkrijgbaar bij den Boekhandel en NIJGH
&
VAN DITMAR’S UITGEVERS-MAATSCHAPPIJ, Rotterdam

192

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

7 Maart 1917

PIERSON
&
Co.

BQISSEVAIN
&
.Co.

AMSTERDAM

NEW YORK

FINANCIEREN IN-
EN
EXPORT.
–
BEHANDELEN VERSCHEPINGS-
EN
ANDERE DOCUMENTEN.

BEZORGEN OPSLAG, VERSCHEPING EN ASSURANTIE VAN GOEDEREN.

FOURNEEREN
EN
INCASSEEREN WISSELS OP ÂLLE PLAATSEN IN DE VER. STATEN EN CANADA:

OPENEN REKENINGCOURANT MET RENTE-VERGOEDING.

•RUSSISCH-HOLLANDSCHE BANK

•

RUSSKO-GOLLANDSKI BANK

PET1OGRAD

NEWSKI PROSPEKT 21

BANQUE RUSSOHOLLANDAISE

Telegram-Adres: PETRODAM

Volgestort Kapitaal
Rs. 10.000.000

Rentevergoeding op chèque-rekeningen

Reserven
Rs. 1.000.000
tot nader order 4 pCt.

Financiering van im-
en
export. Rembours-credieten. Incasseering
en
aan- enverkoop van wissels. Handelsinformaties.

Inlichtingen verkrijgbaar bij de Hoofdvertegenwoordiging voor Nederland:

de Rotterdamsche Bankvereeniging te Amsterdam en Rotterdam

P W VAN

OMMERENREEDER, CARGADOOR, EXPEDITEUR,

ASSURANTIE

–
ROTTERDAM

..

AGENT VAN STOOMVAARTLIJNEN NAAR: AUSTRALIË EN NIEUW-ZEELAND, CHINA EN JAPAN,

BRITSCH-INDIË, ZUID-AFRIKA, CHILI EN PERU, MEXICO, WEST-INDIË,

LONDON, LIVERPOOL, MANCHESTER, SOUTiAMPTON EN CORK.

PHs. VAN OMMEREN (LONDEN) LTD. LONDEN

e
l.
,
VAN ES
&
VAN OMMEREN, AMSTERDAM
THE PH. VAN OMMEREN CORP’N OF NEW YORK, NEWYORK

COMPTOIR MARITIME ANVERSOIS, ANTWERPEN

.1

Holland
–
Canada Hypotheekbank

–

‘s-Gravenhage

Uitstaand bedrag Pandbrieven ruim
/
12.500.000,-

5
pCt.. Pandbrieven tegén den koers van 99
1/2
pCt.

W

AMSTERDAM

Land- en Scheeps-Machines -. Dieselmotoren

Installatiën voor Suikerfabrieken

–

Polderbemalingen

Ijzerconstructiën

Nederlandsche Bank
yoor Russischen H
–
andel
Eerste Nederlandsche

Hypotheekbriefbank

BANQUE NÉERLANDAISE POUR LE COMMERCE RUSSE
‘S-GRAVEN HAGE

Kapitaal 5.000.000 Roebels
Lange Vijverberg 9

Tel..Adr. Briefbank.
–
Int. Tel. 722

Kantoor: 20 NEWSKY PROSPECT
PETROGRAD
De DIRE.CTIE bericht, dat het
Telegramadres: NEDRUSBANK
DIVIDEND
over
1916
bedraagt
14 pCt.,
zoodat
betaalbaar
zijn de
Dividend-

De Bank neemt helden â deposito enin rekening-
bewijzen No 19,
van de aandeelen No. 1 tot en met

courant, en verricht alle soorten wissel- en bankzaken
1000 met
f 28,—,
van de aandeelen No, la tot en met

Voor inlichtingen kan men zich wenden tot alle kantoren van 500a met
f
14,—,
te

‘s-Gravenhage, ten Hoofdkantore

de NEDERLANDSCHE HANDEL-MAATSCHAPPIJ
der Bank, Lange Vijverberg 9,

de .TWENTSCHE BANK
te Amsterdam bij de ASSOCIATIE-
CASSA,

zomede tot de heeren HOPE
&
Co.,

Amsterdam
te

Rotterdam,

bij

MARX

& –
Co.’s

LIPPMANN ROSENTHAL
& Co.,
BANK,
en verder

bij

hare Correspondenten
R. MEES
&
ZOONEN,

Rotterdam
-•