Jrg. 17, editie 866

3 AUGUSTUS 1932

AUTEURSRECHT VOORBEHOUDEN.

Ec
*
onomisch-Statistische

Benchten

ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANDEL, NIJVERHEID, FINANCIÈN EN VERKEER

ORGAAN VOOR DE MEDEDEELINGEN VAN DE CENTRALE COMMISSIE VOOR DE RIJN VAART

UITGAVE VAN HET INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE’ GESCHRIFTEN -.

17E JAAROANG

WOENSDAG
3
AUGUSTUS
1932

No. 866
INSTITUUT VOOR ECONOMISCIJE GESCHRIFTEN.
Algemeen Secretaris: Prof. Mr.. Dr. G. M. Verrijn Stuart.
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN.
COMMISSIE VAN ADVIES:

Prof. Mr. D. van Blom; J. van flasselt; Jhr. Mr. L. 1!. van
Lennep; Mr. K. P. van der Mandela; Prof. Dr. N. J.
i’olalc; Mr. Dr. L. F. H. Rego’ut; Dr. E. vau Welderen
Baron Rengers; Prof. Mr. H. R. Ri’b’bius; Jan Schilthuis;
Mr. Q. J. ‘l’erps’tra; I’rof. Mr. F. de Vries.
Gedelegeerd lid: Prof. Mr. Dr. G. M. Ven-tin Stuart.
ltedactcur-Secrretarts: Dr. H.4[..U. 4. van der Vatte.
Secretariaat: Pieter de l’iooch’weg 122, Rotterdam.
Telefoon Nt. 35000. Postrekening 8408.

Advertenties f 0,50 per regel. Plaatsing bij abonnement
volgens tarief. Administratie van abonnementen en adver-
tenties: Nijgh d van Ditmar N.V, Uitgevers, Rotterdam,
Amsterdam, ‘s- Gravenhage. Postchèque. en giro-rekeiving No.

145192.

Abonnemeuts prijs voor het weekblad franco p. p. in
Nederland f ZO,—. Buitenland en IColoniën f 23,— per
jaar. Losse nummers 50 cents. Leden en donateurs van het Instituut ontvangen het weekblad gratis..
De verdere publicaties van het Instituut uit gaande ont-
vangen de abonné’s, leden en donateurs kosteloos, voor soo
ver daaromtrent niet anders wordt beslist.
Aangeteekende stukken: Bijkantoor Ruigeplaat’weg.

2 AUGUSTUS 1032

Ook deze week is er geen verandering te vermelden
in den toestand van de •geldmarkt. Het aanbod van

geld bleef weer overweldigend en de vraag ontbrak
vrijwel geheel. Zelfs gedurende de maandswisseling
was de vraag zoo gering, dat callgeld ook voor
Y4
pOt.

niet te plaatsen was. In de noteeringen kwam dan ook
geen verandering. De prolongatierente bleef op 1 pOt.
gestabiliseerd; particulier disconto was, voor zoover
verhandeld, op ii % pOt, te plaatsen. Van het
nieuwe schatkistpap’ier gingen de jaarbiljetten, die
voor 1% pOt. waren toegdwezen, nu voor 1Y4 pOt. van
hand tot hand.
* *
*

Blijkens den weekstaat van De Nederhndsche Bank
nam de post hinnenlandsche wissels toe met
f 820.000;

de heleeningen stegen met
f4
millioen. De post pa-pier op het ‘buitenland vertoont een toeneming groot
f 2,3
millioen, terwijl de diverse rekeningen onder
de activa der Bank ‘vrijwel onveranderd bleven.
De goudvoorraad is met
f 4,8
millioen vermeer-

derd; cle zilvervoorraad geeft geen wijziging van be-

teekenis te zien.
Onder de passiva der Bank ‘breidde de ‘biljetten-

circulatie zich uit met
f 32,2
millioen. Daarentegen
verininderden dë saldi in rekening-courant met
f 21,4

millioen; de saldi van anderen vertoonen een daling
groot
f 29
millioen, terwijl het tegoed van ‘s Rijks
Schatkist mgt
f
1mi1lioen toenam. Het beschik-
baar metaalsaldo ‘bedraagt
f 583.000
minder dan de

vorige week; het clekkingspercentage staat op nage-
noeg
81
püt. tegen
82
pOt. een week geleden.

De zaken op de wisselmarkt waren weder zeer ‘klein.
De meeste koersen schom,melden slechts weinig. Alleen
Bonden en de met ‘het Pond verbonden Scandiriavi-
sehe wissels ‘boekten weder eens een vrij hevigen te,ug-
gang, in het ‘begin der «’eek was, zooals meestal de
laatste weken, de stemming aan den flauwen kant
met langzaam af’brokkelende koersen. Woensdetg’ en
Donderdag werd de druk echter veel heviger’ en’ een
inzinking tot omstreeks
8.10
vond plaats, niet een
vrijwel evenredige daling voor Stockholm en Köpen-
hagen. Oslo liep iets langzamer terug, maar hdan
het einde der week toch een vrijwel evengrbot verlies
te noteeren. Op de termijnmarkt bleven de ‘meeste
noteeringen onveranderd. Een eigenaardig vërschijn-
sel was echter een plotseling uit België opkëmend aanbod van Belga’s op termijn, zoodat een disagio
ontstoncl’ van
20 á 15 cs. op
één maand en
40′ â 35
cents voor drie maanden tegenover ca.
5
en
15
cents
in de vorIge week. Ook was er vandaar een giootere
vraag naar Eagles en Soverei.gns te bespeurén;

LONDEN, 30 JULI 1932.

De geldmarkt ‘bleef ook deze week zeer ruim, zoodat
nhmiddagprijzen vrijwel op ‘4 pOt, te fixeeren zijn.
Ook deze laatste dag van de maand bracht daarin
geen wijziging. Er werd deze laatste dagen wel wat
geld onttrokken voor vacantiedoeleindn, hetgeen- ook
bleek uit een ietwat grootere banlebiljéttencirculatie,
maar op de ‘gel-dkoersen had dit geen merkbaren in-
vloed.

Disconto was beslist flauw gestemd deze week en
eindigde dan ook op
fie
voor bankaccepten en
°
/io
voor schatkistpro’messen. De toewijzing gisteren
van deze laatsten had ii een fractie hoven
1/
pOt.
plaats. Meer dan ooit wordt de markt door de chat-
kistpromessen ‘beheerscht. Er gaan clan ook hier en
daar in ‘bank’kringen al stemmen op om het creëeren
van commercieele wissels weder meer aan te moedi-
gen. De handel in Engeland heeft echter nooit een
vrij gebruik gemaakt van wissels, zooals in andere
landen, zoodat het niet gemakkelijk is om daar nu
OJ)
grootere schaal toe over te gaan. Bovendien zou
het volume nu, gezien de stagnatie in handel en in-
clustrie, in ieder geval klein zijn.

Tegen het einde van deze week werd Sterling vrij plotseling zwak tegenover de Goudvaluta’s. De ver-

klaring daarvan kan wellicht liggen in de verbeterde
stemming op •de New1-Yorksche effectenbeurs, ge
]coppeld aan een nog steeds ‘bestaande haissepositie in
Dollars in Europa. Het mag echter betwijfeld worden,
of de verbetering op de New-Yorksche effectenbeurs
zich reeds nu zal kunnen handhaven.

N.B. In ons vorig weelcover’zi’cht staat vermeld,
dat de conversie-aanvragen het
cijfer
van £IY21 mil-
lioen hebben bereikt. De aandachtige lezer zal reeds
begrepen hebben, dat ‘dit 1 3″ -millioen stuks moet ‘zijn.

598

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

3 Augustus 1932

HET ENGELSCHE EXPERIMENT.

1.
Wij leven in een tijd, dat de problemen, waarmede
onze samenleving to worstelen heeft, grooter zijn dan
de menschen, ciie ze hebben
01)
t’e lossen. Zij zoeken
daarom meer daii eens hun eigen oplossing in een
débâçle, clie vanzelf cie men’sohheid in do richting
stuurt, die zij heeft uit te gaan. Die richting was voor
Engeland, sinds de September-débâde steric begrensd:
het icon moeilijk anders of het land had zich terug te
trekken op zichzelf. De gevolgen van deze ontwik-
keling waren aanvankelijk niet te overzien. Zij. begin-
nen zich thans duidelijker af ‘te teekenen.

II.
Uit de Groote Dhâc1e is in Engeland een toestand
gegroeid, die door de volgende twee stellingen het
best wordt ‘belicht: (b.
de ‘economische toestand is sinds September niet
verder achteruitgegaan; ten o5zichte van het buiteii-
land is hij merkbaar verbeterd;
b.
. de psychologische voorwaarden zijn geschapen
voor een herstel uit eigen kracht.
In het volgende wordt op elk dezer ‘beide ou.nten
nader ingegaan.

III.
,,The bottom of the Trade Oycle was reached on
September lOth 1031″ schreef de beleggingsexpert
Angas
1)
twee dagen, nadat Engeland den gouden
standaard verlaten had. Hij ‘heeft, als er geen verdee
wijziging Icomt, gelijk gehad. September 1031 was een
laagtepunt der Engelsche conjunctuur.
Er zijn eenige indices, die thans lager zijn dan in
September. Doch zij zijn verre in ‘de minderheid. En
het ‘zijn ni.et
die, waaraan men als geheel genomen,.
den economischen toestand van Engeland meten mag.
Het ‘totaal volume der productie is vooruitgegaan. De exporten hhben zich, evenals de ontvangsten der

posterijen, gehandhaafd. De werk1oos’hid is niet meer
op het hooge peil van Septem:ber terug geweest. Het
verbruik van ijzer en staal is iets (doch onbeteeke-
nen’d) ‘geringer, •dat van steenkolen en electriciteit is
daarentegen merkbaar vooruitgegaan. )
Er zijn aanwijzingen voor een gematigden ach-
teruitgang sinds Maart, die in ‘bovenstaande gegevens
niet tot uitdrukking icomt. Zij houden de waarschu-
vin.g in niet voorbarig te zijn met het trekken van con
–
clusies te meer niet omdat September en Mei toch
al niet zonder meer vergelijkbare maanden zijn. Niet-.

ternin ‘geloof ik, dat men deze conclusie wel trekken
mag: Engeland ‘heeft negen iaanclen lang kunnen
profiteeren van een periode van hetrekkeljken stil-
stand, waarin er tijd voor herademing was.

Deze periode ‘hebben de andere landen niet ‘gekend.
Dit wordt onmiddellijk duidelijk
bij
een beschouwing
van (fe volgende feiten:
1,. Terwijl de werkloosheid in Engéland niet verer-
gerde, nam z.ij met 23 pOt. toe in Duitschland, 44 pOt.
in ‘de Ver. Staten en 73 pOt. in Nederland.
Terwijl de productie in Engeland is vooruitge-
gaan, nam zij. in Frankrijk af met 20 pOt., in Duitsch-
land met I.I. pOt., in de Ver. Staten met 17 pOt.
Terwijl de exporten zich handhaafden in Enge-

1)
L. L. B. Angas: The Course of the Coming Boom.
St. Clements Press Ltd.
1031 . 16.
‘) De cijfers, alle ontleend aan cle ilank
of England
Bul-
letiti en de Boarl of Trade Journal, laten wij volgen:

Verbruikvan
0
,
O_

-‘
1924=100
0
5,5
Sept.
tc,i
77

90

98
89,5*)
29,8
112
22,6
Mei
1932
75

101

121
95,6
5
*)
30,2
116
22,1

)
3cle kwartaal 1931; *) lste kwartaal 1932.

INHOUD:

Blz.
HET ENGELSCHE EXPERIMENT
door
Gerlof Verweij
…. 598

De moeilijkheden in de» landbouw II (Slot) door
Prof.

Mr. J. C. Kielstra …………………………..600

Leidt de grondstoffenvaluta tot groote schommelingen
in het prijsniveau der eindproducten? door
Prof. Dr.

Ir. J. Goudriaan Jr
………………………….
602
AANTEEKENINGEN:

De handelsbeweging van Groot-Brittannië met zijn

Dominions en van Nederland met het Brit’sche

Wereldrijk …………………………….
604

Economisch regionalisme , ………………….605
O
NTVANGEN BOEKEN
…………………………
606
MAANDCIJFERS:

Indexeijfers van Nederlandsche aandeelen ……..606

Productie der Steenkolen-, Bruinkolen. en Zout-
mijnen ………………………………….607

STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN.. .
‘ ………….
607-612

Geldkoersen. – Wisselkoersen. – Bankstaten. – Goederenhandel.

land, verminderden zij in Frankrijk met 38 pOt., in
Duitschiand met 46 pOt., in de Ver. Staten met 25
pOt., in Nederland met 47 pOt.
1)

In Engeland zijn er naast teekenen van stilstand
en achteruitgang, teekenen van verbetering. De Chief
Inspector of Factories and Workshops constateert in
zijn jaarverslag
2)
zelfs verheteiin’g bij een groot aan-
tal industrieën. In andere landen was er wel tijdelijk
en sporadisch sprake van stilstand, doch uitsluitend
ter afwisseling van verderen achteruitgang.

Merkwaardig is, dat ook de positie van den Engel-
schen arbeider niet is achteruitgegaan. Hierom merk-
waardig, dmdat na 20 September steeds weër als mee-
ning ‘verkondigd is, dat het’ loslaten van •den gouden
standaard een middel was om loonsverlaging door te
voeren, die anders niet had kunnen worden afgedwon-
gen. De levensstandaard echter is niet gestegen. Het
reëele loon is niet achteruitgegaan.
Oold
de Engelsche’
ar’beider verkeert in de – altijd relatief – benijdens-
waardige positie, waarin hij in September was.

IV.
De ui tzon•deringspos itie, waarin Engeland ‘geplaatst
is, ‘heeft zijn vertrouwen gesterkt. ,,Van Engeland
begint de victorie” was langen tijd en is nog, het we-
zen van de leus, waarmede de Engelsche pers tegen
het scepticisme der overige wereld te velde trok. Een
tijd lang scheen het of, met de weigering van Zuid-Afrika en van ons eigen land, zich te scharen onder Engeland’s banier, ‘de campagne in een kleinzielige
hetze verloopen zou. Maar allerigs kwamen er ‘bewij-
zen van meer constructieven aard: sluitende ‘begrod-
ting, terug’betaling der credieten aan Amerika en
Frankrijk, conversi& der Staa’tsschuld.
Het is nu niet de eerste maal, dat Engeland de lei-
ding van de wereld opnieuw in handen ‘neemt en
zichzelf ten voorbeeld stelt. Na den oorlog ‘had het dat
precies zoo gedaan. Engeland was geestelijk
3)
en daad-
werkelijk ie ziel der herstelbeweging van de jaren nâ 1922. De stabilisatie van ‘het Pond op zijn oorspron-
kelijke goudwaarde was er slechts een voorbeeld van.
Engeland regelde als eerste zijn schuld aan Amerika.
Het leidde de herstelacties voor Oostenrijk •en Hon-
garije. Het hernam alle allures van den ,,Bankier van
Europa”.
1-let zocht echter de oplossing van ‘s werelds pro-
‘blemen en zijn eigen moeilijkheden in een richting,

Zelfs indien (le Engelsche exporten tot hun gonciwaarcie
– geenszins een juistere maatstaf – worden herleid, ma-
ken zij, in verhouding tot clie van andere landen, een be-
trekkelijk goed figuur.
p. 8
……’the iniproveinent wh’ich took place in the
late au•tumn eovered •a wide range of industr’ies and was
not confined to any-ouc area.”
,,Reconstruction in Europe” – geleid. door Kenes –
dankt zijn ontstaan aan het in’itiatiCf van de Manchester
Guard’ian.

3 Augustus 1932

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

599

die heeft gefaald. De hooge waarde, waarop het pond
werd gestabiliseerd, heette, terecht of ten onrechte,
de oorzaak van zijn industriëele incompetentie; de
Amerikaansche schulden, voor welker regeling Enge-
land het precedent geschapen had, werden de voor-
naamste bron van Europa’s financiëele moeilijkheden en beletten langen tijd eed bevredigende regeling van
de Duitsche betalingen; als ,,Bankier van Europa”
bevond het zich ‘gaandeweg in den precairen toestand
van crediteur in een faillieten boedel.
Engeland was toch al sterk gedesillusioneerd: de
industrieën, die na den oorlog over de goheele wereld
er niet meer boven op kwamen (ijzer en staal, steen-
kool, scheepvaart, textiel), waren juist die, welke voor
Engeland de basis vormden van zijn economische
structuur. Pogingen. door concentratie en samenwer-
king deze ondergaande industrieën te redden, varen mislukt. De werkloosheid werd chronisch. Het land had tot vervelens toe verwijten moeten hooren over
zijn aehterlijkhei.d en gebrek aan vitaliteit. Men had bij herhaling de vernedering moeten ondergaan zich
te buigen vôor
Frankrijk en Amerika, waarvan men,
zoolang cle goudwaarde van het pond werd nage-
streef d, financiëel afhankelijk was.
De veerkracht, waarmede het Engelsche volk op de
wijziging in de nationale politiek heeft gereageerd, is niet voldoende begrijpelijk, indien men deze voorge-
schiedenis claaibij niet in beschouwing trekt. Dat wat
komen ging, kon moeilijk erger zijn .,,The worst is
probably past, the best is y,et to be” – de woorden
van McKenna in die gedenkwaardige September-
maand – vertolken mede de gevoelens van de natie,

die achter hem stond. Men was
bereid
te gelooven,

dat er nu ,,Or•der out of Ohaos”
1)
komen zou. De

20ste September
was
,,The End of an Epoch” – cie
bewoordingen van The Economist – maar vooral en
allereerst in psychologisohen zin. Reeds eerder gingen
er stemmen op, die er op wezen, dat de jongere gene-

ratie met den bestaanden toestand ontevreden was.
,,There is a great stirring of waters. The old lethargy
of England is ‘being broken by ea’ger and anxious
minds. The younger men are pushing ahead and
demanding a new leadership with new methods”
schreef Sir Philip Gi’bbs in het ”oorjaar van 1931 in
zijn critiek op het boek van Siegfried. ,,There is still
time for renovatioP.”

Er zijn aanwijzingen, dat die renovatie begint om
zich heen te grijpen. Dat Salter’s ,,Ooncertecl Ef-
fort” ‘) – een ‘beroep voor doelbewust prijsherstel
onder Engelsche leiding – direct weerklank vond
3),

is misschien minder merkwaardig in een land, dat
reeds jaren lang een sterke inflationistisch ‘gezinde
partij heeft gehad. Maar Salter is geen geïsoleerd
geval.

Het is er één van een geheele reeks, waarvan het
merkwaardige succes van de ,,Buy British” Campaigu,
de sterke wijziging in ,,,’buying habits” tea gunste van Empire goods
4),
het enthousiasme voor het conver-
sieplan weer andere zijn. De ,,Oheers”, waarmede Ne-
ville Chamberlain’s budgetspeech ofltvangen werd,
golden deze keer méér dan phrases; ‘hij had inderdaad
en met recht zijn conversie ‘gebaseerd op de ,,spirit
of the country”. Men lette op den slotzin van zijn

1)
Midianci Bank Bulletin Sept./Oet.
1931.
) The Times,
30-6-1932, p. 15.

9
16
kopstukken – wo.
J. A.
Elobson – ptbliceerdet
een eensluiclencie verklaring in the Tinies
(2-7-1932),
clie
om cle eendracht, waarvan zij getuigt, merkwaardig ‘is:
,,Sensi’ble of the immense gravity
of
the pesent econo-mie and financial situation
of
the world, we, ‘the under-
,,signed, sinking minor differenees of opinion oct points of
.,detail,
wish
to express our wholeheartecl support for the ,,poliey advoeated by Sir Arthur Sa.lter in his acln1irable
,,article in your issuc of yesterday’s date. We urge the
,,Governinent to take steps to put this pol.iey into operation
,,at the earliest possible moment.”
9 Men zie het jongste verslag der Empire Marketing
Board.

brief, die aan elk der Warioa.uhouders werd uitge-
reikt:
,,Your response, made swiftly and gladly, will help
,,once more to show the world the unshaka’ble deter-
,,mination of this great nation to fight its vay
,,through its trouble and thereby to encourage and
,,inspire others to emulate its example.” Bombast? Ik geloof in zooverre niet, dat de drang,
opnieuw leiding te geven, thans een kracht ‘geworden
is, die de machine opnieuw in ‘gang kan zetten.

Men hee:f t langen tijd in Engeland zelf en ook
daarbuiten, naar de factoren gezocht, die Engeland’s
herstel ‘belemmerden.
Zooals men in ons eigen land in de achttiende eeuw
cle oorzaken van den algemeenen achteruitgang in
alles zocht – de gebrekkige staatsiiir.ichting, de ach-
teruitgang der religie, de weelde – behalve in het
wezenlijke – de kwijnende volkskracht – zoo heeft
het er alle schijn van, dat men ten aanzien van Enge-
land te veel ‘beteekenis ‘heeft willen hechten aan bij-
zondere factoren, die elk voor zich een herstel kunnen
hebben geremd, doch :die bij •grootere krachtsinspan-
ning wellicht hadden kunnen vorclen overwonnen. Siegfried is de eerste geweest, die zijn uitgangspunt
nam ‘bij den Engelschman en eerst vandaar uit het
Engelsche iysteem ‘hezag, een
wijze
van behandQling,
die den historicus vanzelf nader ligt dan den econoom.
Zijn conclusie?: Er hapert iets aan de energie, het
ianpassin’gsvermogen en ‘de mentaliteit van den En-
gelsc’hman. ,,C’est chaque Anglais qui •doit modifier sa façon de penser, de travailler et même de vi:vre: il
no faut rien moins qu’une révi.sion des ‘bases mêmes
sur lesquelles s’était fondée l’existence du pays”.
1)

Beslissender voor ‘het inzicht in het Engelsche
vraagstuk was echter de studie van Loveday.
2)
Be-
ilissender omdat •hier voor het eerst
empirisch werd
aangetoond, dat de Engelsche exporteur over de ge-
heele linie en in alle landen door den buitenlandschen
concurrent geslagen is en dat in laatste instantie7 van
één oorzaak Engeland’s achterblijven kan worden af-
geleid: dat de prestatie van den Engelschinccn niet in
even,redigheid is met het loon, dat hij verdient.
De
reden hiervan ligt niet in het loon – het loon in En-
geland is ten opzichte van 1914 niet sterker gestegen
clan b.v. in Zweden, Zwitserland, Denemarken of Ne-
clerland en is lager dan in Zweden, Denemarken of de
Ver. Staten
3)
– doch in de prestatie. Engeland heeft
met de stijging van zijn
looneis,
de stijging in
presta.-
tie
niet medegemaakt, die andere landen in dit op-
zicht kunnen aantoohen.
4)

len Ican deze prestatie zien i.ls product van een
technisch procédé en dan spreken vaneen tekort aan
rationalisatie; men kan de prestatie ook zien als pro-
duct van menscholijk initiatief en energie en dan spre-
ken van een ‘gebrek aan aanpassingsvermogen en vita-
liteit. Het is deze laatste zienswijze, waartoe ook Lo-
veday overhelt.

Indien het waar is, dat cle Engelschman zelf de oor-
zaak is van zijn moeilijkheden, dan kannen zij van
dat oogenblik af worden uit den weg geruimd, dat hij
zijn lot in eigen handen neemt. De ericenning, dat een
andere geest over Engeland vaardig wordt, is juist

‘) La Crise Britannique
clii XXc
Siôele, Paris
1931; p. 20.
A. Loveday: Britaiti and Wrlcl Trade, Londen
1.931.
Men zie de desbctreffenicle statistieken in cle ilevuc In-
ternationale clu Tra’vail en cle Statistical Abstract for the
United Kingdom.
De productie-indexen wijzen sterk in deze richting:

1924

1929

Groot-Brittannië ……………..
100

112

Duitschland ………………….
100

147

Frankrijk ……………………
100

129
Zweden

…………………….
100

130
Men zie voor een vergelijking niet de Ver. Staten:
Foreign Policy Report
Vol. VUl, No. 18 p. 331.

600

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

3 Augustus 1932

da.wrom zoo
hoopvol, omdat het land het vooral van
een veranderden
geest
hebben moet.
Dit blijft waar ook nu ‘de verandering zich uit in
een versterking der nationalistische gezindheici en van,
alle funeste gevolgen, die dit ‘hebben kan. Hoofdzaak
voor Engeland is:
eerst,
dat het zijn verloren kracht
terugvindt;
daarna
dat het die kracht ook ontplooit
n internationale richting.
Worden de weerstanden, die tot dusverre de op-
lossing van het Engelsche vraagstuk in den weg ston-
den – het handhaven van het ,,individueele gezichts-
punt” bij de concentratie-pogingen in mijn- en textiel-
industrie was er een sterk voorbeeld van – beter over-
wonnen onder een nationale regeering met nationale
leuzen en met de ,,Empire” als achtergrond, dan is
dat verkieselijker, dan ‘wanneer, met behoud van vrij-
handel, de problemen in het geheel niet worden opge-
lost. Vooral indien men zoodoende weder tot de over-tuiging komt, dat achterstand moet worden ingehaald.
De Engelsohe industriëel, die thans zijn bedrijf mo-derniseeren wil, doet goed bij een illustre landsman in de leer te gaan. Ik doel op Malleson. Er is geen schrij-
ver, die zijn lezer zoo sterk het gevoel weet bij te
brengen – men leze zijn Ilistory of the French in
India’) – dat beslissend voor het succes van een daad
allereerst de mensch is, maar dan ook het
moment
waarop zij wordt uitgevoerd. Had Clive niet inge-
grepen op het juiste moment, toen Engeland’s zon
bijna geheel achter de wolken verdwenen was, dan zou
Indië thans geen Engeisch maar een Fransch Domi-
riion zijn. Het is de vraag of Engeland thans mannen
heeft van de ‘beteekenis van Clive, maar zeker is dat,
als hot juiste
moment
voor een algeheele renovatie
gekozen wordt, Engeland verhoeden kan, dat het
voortaan nog slechts in de schaduw zijner concurren-
ten handel drijven mag. Het huidige moment
is
een
geluldkig
tijdstip, omdat thans •de kosten, verbonden
aan kapitaalinvesteering, aanzienlijk lager dan eenige
jaren geleden zijn. Zoodat uit dien hoofde het achter-
lijke Engeland
thans
een belangrijke voorsprong op
zijn voorljke concurrenten, wier vaste lasten voor, lan-
gen tijd •op een hoog niveau zijn vastgelegd, krijgen
kan. Het is best mogelijk, dat ook de huidige opleving
in nationaal bewustzijn daartoe den stoot geeft. Er
is dus geen reden de toekomst van Engeland •duister
in te zien, alleen omdat de richting, die het land
thans
heeft ingeslagen,
op den duur niet houdbaar ‘blijken
kan. Hier komt bij, dat Engeland wel zijn politiek,
maar niet zijn grondslagen veranderd heeft. Men
streeft wel naar een afzetgebied in de Doniinions,
maar onder handhaving der vrije concurrentie binnen
de grenzen van het eigen rijk, .,Planwirtschaft” wo±dt
allerminst nagestreefd. Vergis ik mij niet, dan ligt
,,Plan’niiissigkeit” ook zeer weinig in het karakter van
den Engelschman.
2)
Macmillan’s Plan Economy
3)
had
in Engeland een slechte pers. Engeland ‘blijft open
voor oplossingen in internationaal verband. Dat het
vroeg of laat toch weer deze richting zal hebben uit
te gaan: er zal geen ernstig mensch
zijn,
die er aa
twijfelt. Engeland’s natuurlijke ontwikkeling ligt niet
in een toenadering tot de Dominions. De belangen
dezer laatsten zijn met die van Engeland onvereenig-
baar.
4)
Europa is nog steeds Engeland’s voornaamste
afnemer. Het heeft de laatste jaren meer moeite ge-

Col. G. B. Malleson. History of the French in India,
Loudon
1893.
,,The Eglishman”, zegt Renier, ,.is almost áncapable
of acting according to plan”. ])r. G’.
J.
Renier, The English:
are they human? (Tauchn’itz ld. Leipzig
1932 p. 93). Al
doet de stelling in clezen vorm overdreven aan, er is toch
dit van waar, dat de ‘instinctieve handeling, ingegeven door
(Ic
omstandigheden vai.i het oogenbl’ik, den Engelschman
nader ligt.
Harolci Macmillan, The ncxt stop
(Pr’ivate irciilation).
) ik
verwijs ten overvloede naar het zon juist versche-
nen artikel van Prof.
P.
Geyl – Otti.wa: Tegenstrijdighe-
den en Paradoxen —in ,,EconomischStatistische Berichten”
van
20 Juli
ji.

had zijn exportpositie in de Dominions te handhaven
dan in Europa. Niet-Empire-Landen ‘betrekken 60 pOt.
van den gezamenlijken Engelschen export. Als wij aan
de woorden denken, door Baidwin aan den vooravond
van zijn Canadeesche reis te Sheffield geuit:.
,,We are doing all that human will and strength can
,,do. We are working overtime, and we are working
,,with hope. Masters and men in this country are
,,achieving miracles. T’liey are working together: T’hey
,,are selling their goods all over the world. They are
,,rea’dy to ‘go ahead full steam when ‘better ti’mas come.
,,I cannot ‘believe that we are less able than our
,,fathers were after Waterloo to come through this
,,stern time.”

dan zijn wij gaarne zoo ‘hoffelijk deze grootsohe daden
niet te kleineeren, doch dan zien wij ze toch niet, als
hij, ‘bekroond door een
duurzaam
succes te Ottawa.
GERLOF VERWEY.
DE MOEILIJKHEDEN IN DEN LANDBOUW.

II
(Slot.)
De schrijvers, wier werken ik in mijn eerste artikel
vermeldde, behandelen in hoofdzaak de vraag, of de
landbouw bij de plaats, die hij in het huidige sociale
leven inneemt, in het bijzonder in Nederland, tegen-
over andere bedrijfstakken in eene na’deelige positie
verkeert? De Heeren Knapp en Smid, •die deze vraag bevestigend beantwoorden, zoeken beiden naar maat-
regelen, waardoor die plaats zou kunnen worden ver-
beterd, zij het op ietwat ‘verschillende wijze. De Heer
Mathijsen beantwoordt ‘haar ontkennend en blijkt van

oordeel, dat verbetering – beh’alve door socialisatie van den bodem, waarvan het onlogisc’he in dit ver-
band reeds werd aangetoond – zou moeten worden
verkregen ‘door betere voorbereidin.g van den land-
‘bouwer hij ‘zijn taak, rationalisatie van het landbouw-
bedrijf en, voor dadelijke .hulp, een moratorium voor
pacht en hypotheekrente.
Tegen een moratoriu’m bestaan ook naar mijn oor-deel ernstige bezwaren, ‘gelijk ‘de Heer Smid •d’ie te-
recht naar voren heeft ‘gebracht. Het ware wel de
ruwste
wijze
om den een inkomsten te ontnemen, ten
einde die den ander te laten. Iets ‘geheel anders zou
natuurlijk zijn den landbouwer door de financiëele
moeilijkheden, waarvoor
‘hij
is komen te staan als
,gevolg van den loop van zaken, heen te helpen. Eene
bemiddeling in de financiering in den geest zooals die door de regeering wordt overwogen voor een anderen
tak van bedrijf, ‘de scheepvaart, waarbij het ‘gezodd
maken van het ‘bedrijf, ‘de aanpassing aan ‘de geheel
veranderde omstandigheden, waaronder het wordt uit-
geoefend, in het middelenpurit staat, zou, naar mij
voorkomt, ook voor den landbouw in overweging kun-
nen worden genomen. Daarbij zouden niet alleen de
boeren, doch ook de grondeigenaars en hypotheekne-mers betrokken moeten worden. En men zou er tegen
moeten waken, dat de grondei’g’enaar alleen zich door
den loop van de pachten de voordeelen van zulk eene
medewerking zag ten deel vallen. Ik ben ‘mij volkomen
bewust, dat zulk een ingrijpen hier veel moeilijker is
dan bij de scheepvaart, waar men met een veel kleiner
getal bedrijven heeft te doen, maar tegenover die
moeilijkheden z’ouden blijvende voordeelen kunnen
staan.

Rationalisatie en betere rbedrijfsmethodes kunnen
wellicht in enkele gevallen uitkomst bieden. Naar de
T
–
Teer Knapp echter ‘doet opmerken, kan. de Nederland-
sche landbouw in dit opzicht de vergelijking met het
buitenland met eere doorstaan. Veel verbetering
schijnt mij daarom, behalve wanneer men zoodanige
hervormingen ‘gepaard doet gaan met cie geheele ver-
andering van den opzet van het bedrijf, gelijk in mijn
vorig artikel besproken, waardoor men ook hier meer
gebruik kan maken van motoriseerin’g en andere,
slechts ‘hij toepassing op groote schaal verbetering ‘be-
lovend.e methoden, gelijk op de groote vlakten van
Amerika en Canada, hiervan niet te verwachten. Voor

3 :Augu’tu 1932

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

601

het kleine en middelbare bedrijf is de grens van het
economisch in deze richting mogelijke waarschijnlijk
vrijwel bereikt.
De Heeren Knapp en Smid vestigen voorts de aan-
dacht op de mindere uitkomsten ‘van het landbouwbe-
drijf, in ‘vergelijking met die der nijverheid. Geheel
a:fdoende acht ik hun betoog niet, omdat zij de
pachten of hypotheekrenten, die eveneens door den
landbouw worden opgebracht, niet als zoodanig in
aanmerking nemen. Maar indien hunne stelling juist
zou zijn, -zou op den duur de correctie bij vrijheid van verkeer hieruit zijn voortgekomen, dat meerderen zich
van den landbouw af naar da industrie hadden ge-
wend. Dat proces zou een eind gevonden hebben zoo-
dra de grehsbedrijven in industrie en landbouw weer
een ongeveer gelijke uitkomst opleverden. in het klein
kan men zulk een gang van zaken wel waarnemen. In.
tijden, waarin het de nijverheid goed ging, was het
voor den landbouw in Twente bv. hoogst moeilijk om
arbeiders te icrijgen; •de fabrieken gaven hoogere ‘loo-
nen. Maar in ‘het groot is cm te bginnen dit proces
natuarljkerwijze van langen duur en bovendien
wordt het bemoeilijkt door de differentiatie, die ge-
specialiseerd kapitaal en geschoolden arbeid eischt.
Dat maakt overgang en verplaatsing steeds meer be-
zvaarlijk:
Is nu, zoo rijst naar aanleiding van het betoog der
genoemde schrijvers de vraag, dit natuurlijk proces
ook belemmerd door verschillende maatregelen? Zijn
aan, de vestiging van industriëele ondernemïngen in
Nederland door onze sociale wetgeving, b.’r. d’oor de
Arbei’dswet en hare toepassing, niet zoodanige moei-
lijkheden verbonden, dat het kapitaal, dat ‘hiervoor
beschikbaar zoü kunnen worden gesteld, slechts voor’
een deel er voor bestemd is? Is ‘de grens van de mo-
gelijke renta:biliteit van de onderneming daardoor
niet zoo ‘beperkt, dat men onmogelijk alle krachten,
die wel plaats zouden ‘hebben kunnen vinden, ook
heeft kunnen opnemen? Zoo men deze vraag bevesti-
gend beantwoordt, ligt voor een deel hierin de ver-
klaring van ‘het achterblijven ‘van den landbouw, d’ie
dan immers meer krachten dan economisch gezond
zou zijn in zijn bedrijven zag blijven. Eèn natuurlijk
jroces zou, dan tot inkrimping – in oppervlakte
of i,ntensiteit – van ‘den landbouw, tot uitbreiding
daarentegen van de industrie hebben geleid tot er
e”enwicht ware ontstaan’.
Dé beide schrijvers hebben dit betoog wel even aan-
geraakt, doch zijn ‘er niet ‘dieper in doorgedrongen,
wellicht doordat zij te zeer den landbouw als grond-
slag voor het economisch leven, ook tijdelijk en plaat-
selijk ‘voor elk geval, zien. Maar zij brengen den ge-
dachtengang wel in deze richting, wanneer zij in
hunne uiteenzettingen beiden een gelijke belooning
voor industrie en landbouw als uiteindelijk resultaat
gewenscht blijken te achten en de aandacht vestigen
op de oorzaken, waardoor ‘de productiekosten in de
industrie hoog gehduden worden. Ik meen alleen, dat
zij hierbij enigszins eenzijdig naar de bonen zagen en
bovendien er te weinig aandacht aan wijdden, hoe de
gewenschte uitbreiding van ‘de nijverheid door het
geheel ‘van te haren aanzien genomen maatregelen
tegengehouden is.
Hoe dit echter zij, beiden
zijn
overtuigd, dat die ge-
ljkheid het eindresultaat – men zie er met den
Heer Smid eisch van sociale rechtvaardigheid in of
beschouwe het meer als uitkomst van een economisch
proces – zal moeten zijn, wil men het economisch
leven gezond kunnen achten. –

Er is echter verschil tusschen hen met betrekking
tot den te ‘volgen weg. De Heer Knapp aanvaardt ten
volle de consequentie van
Zijne
‘meening en ziet in
eene uitschakeling van ‘de factoren, die de :beloonin
gen in de industrie kunstmatig heeger houden dan
die in den landbouw, den gezonden. weg om uit ‘de im-
passe te geraken. Hij aanvaardt desnoods geweldige
loonsverlagingen – tot 70 pOt. van ‘de geldloonen –

al ‘vestigt hij er, m.i. terecht, daarbij de aandacht op,
dat dit in geenen ‘deele eene gelijke vermindering van

het reëele loon zou beteekenen. De Heer Smid zou ook
,dze richt’in’g wel de gezondste ‘achten, naar ik uit zijn
betoog meen te mogen opmnken, doch is van meening,
,dat dit wel op onoverkomelijke
moeilijkheden
zal stui-
ten en dat men dan niet anders kan doen dan ‘de pro-
ducten van den landbouw duur te maken, opdat ook
hij in sta’at zij belooningen aan de betrokkenen uit te
keeren als de industrie en andere z.g. ,,stedelijké” be-
roepen ‘dat doen.

Daargelaten nu, dat bij ‘den tegenwoordigen opzet van den landbouw, van den inwendigen kant bezien,
de kans groot zou zijn, dat men na verloop van enige

jaren bemerken zou n’iet de boeren, ‘doch de grond-
ei’genaars te hdbben hevoordeel’d ‘door het oploopen der
pachten, zou zulk een maatregel het groote bezwaar
met zich brengen, dat de posit’ie van Nederland als
gehee1, doch ook die ‘van den Nederlandschen land-
‘bouw, ‘v.z.v. die voor uitvoer werkt, er nog moeilijker
door zou worden dan hij al is. Het gevolg daatvan zou
zonder eenigen twijfel zijn eene verlaging ‘van volks-welvaart, versobering van levenspe,il, op welke wijze
pok onder de sociale klassen verdeeld en hoe voor een
deel ‘van haar wellicht gecamoufleerd door het toe-
‘nemen ‘van het aantal werkloozen tegenover het’hand-
ha’ven van een
gelijk
geidloon voor een steeds afne-
mend aantal arbeiders. De maatregel zou dus noo’it,tot
werkeljke verbetering kunnen leiden. Dat, wat de
Heer Knapp aanbeveelt, en dat neerkomt op verge-
piakkeljkin.g van de voorwaarden waaronder de in-
,,dustriëele onderneers kunnen arbeiden, zoodanig
.dat de ‘voorwaarden ‘voor landbouw en nijverheid on-
.,geveer gelijk worden, zou dan ook slechts in schijn
‘harder, maar in wérkeljkheid ‘vermoedelijk min-
-der hard zijn. Het is een k’westie ‘van ‘gezon’d verstand,
zooals hij zegt, om ‘dat ‘in te zien; ‘een mi. veel moei-
ljker kwestie echter van zedelijken moed van de over-
,heid en vooral van de arbei’dersleiders en ‘bestuurders
van vakvereenigingen om het de groote massa voor te
houden. De H’eer Knapp is zich dat wel bewust; hij
hoopt echter, dat de goede eigenschappen, ‘die ons volk
zbezit, het in staat zullen stellen ‘de noodige offers, die
iook bij dezen weg zonder twijfel zullen wor’den ge-
.vergd in denzelf’den vorm, ni. ‘dien ‘van versobering
van levenswijze, eensgezind te brengen. De boeren zul-
len z1 op ondubbelzinnige wijze als één, man te ken-
men moeten gaven, dat zij eene duurzame genezing van
‘het zieke maatschappelijk organisme alleen ‘verwach-
.ten van herstel der ‘vrije ‘mededinging in ‘het geheele
.’bedrijfsleven….

– Ik hoop, ‘dat het vertrouwen ‘van Ir. Knapp niet
misplaatst is. De teekenen ‘wijzen helaas nog weinig
‘in deze richting, al kan men aan ‘den indruk niet ont-
komen, dat ‘verzet tegen noodzakelijke boonsverlagin-
gen soms meer uitgaat ‘van de leiders ‘der arbeiders
dan van de laatsten zelf. De boeren en ‘hunne leiders
schijnen echter voorshands meer heil te verwachten
van ‘overheidssteun op eene wijze, die hun product
duurder maakt dan van andere middelen en de over-
heid zelve schijnt ook geenszins z66 overtuigd van de
noodzakelijkheid tot verlaging van levenspeil en van
geldp rijzen als vel .gewenscht ware. Wat zij aan maat-
‘regelen nam, was nog weinig ‘Wrekend op het zoo
wenscheljke goedkoop maken van het leven.
Kon men overtu’igd zijn, dat men te doen had met
eene conjunctuurcrisis, •die na korter of langer tij’d
weer plaats zou maked voor eene periode van hoogere
prijzen, dan zou er wellicht iets voor te zeggen zijn om
schommelingen in het prijspeil eenigszins op te van-
gen. Wie echter overtuigd is, dat hier ook blijvende
oorzaken in het spel zijn, die eene verandering van de.
positie ‘van West-Europa in het economisch wereld-
bestel mede zullen brengen, – eene overtuiging, die
ik hoo’p binnenkort elders te ‘verdedigen – zal eer
geneigd zijn om met den Heer Knapp aan maatrege-
len tot blijvende saneering van het economisch leven

602

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

3 Augustus 1932
in Nederland, zij het op lager welvaartspeil, de voor-
keur te geven.

Maar. . . . men wil zooclanige verlaging niet, al-
thans de Nederlandsche arbeider niet. Dien toon be-
luistert men in ‘het betoog van den Heer Mathijseh
Zal het zonder ichokken gaan, wanneer men bepaal-clelijk op versobering ‘gaat aansturen en wanneer de
arbeider die ook meer gaat voelen dan hij thans,
althan.s voorzoover hij werk heeft, nog doet?

Mn
kan hiertegenover stellen, dat de wil hier
uiterst weinig ter zake doet. Als het Nederlandsch
product op de wereldmarkt lager wordt gewaardeerd,
cle Nederlandsche dienst minder betaald, dan zal men,
willens of niet, met dat mindere genoegen moeten
nemen. Groote klassen ‘van ons volk zijn reeds geducht
aan het versoberen; alleen een gedeelte van önze ar-
beiders nog niet. En schokken? Al zou men zich ver-
zetten tegen een weg als in heginsel door den Heer
Knapp gewezen – en waarop men nu vermoedelijk
nog zonder scherpe overgangen geleidelijk kan komen
-, al zou men dus eerst beproeven schijnbaar ‘het wel-
vaartspeil te handhaven en dit tijdelijk voor een
steeds kleiner,deel van ons volk bereiken, dan zou dit
aan cle noodzaak van algemeene versober.ing tenslotte
niets veranderen. Want een. steeds grooter deel var
het völk zou dan op kosten, van het andere, steeds
kleinere komen te leven. Tot dit onmogelijk bleek en
men op eens voor cle noodzakelijkheid zou staan va

verandering, die dan zonder eenigen twijfel een ge-
wel’digen schok, om niet te zeggen: een chaos, zou ver
oorzaken. Zouden de Nederlandsche arbidersIei der
dit durven riskeeren; zouden zij liever al htgeen ook
zij mede tot stand gebracht hebben en nog veel meei
zien te niet gaan dan tijdig
cLe
economische eischen
des tijds’ te erkennen en te aanvaarden wat daarvan
onvermijdelijk is?

Laten wij hopen, dat de Heer Knapp te recht ver-
trouwt op de goede eigenschappen van ons volk, op
zijn koelheid van hoofd ook iii gevaarlijke omstandig-
heden.

Mr. J. C.
KEI,s’rnA.

LEIDT DE GRONDSTOFFENVALUTA TOT GROOTE

SCHOMMELiNGEN IN HET PRIJSNIVEAU DER

EINDPRODUCTEN?

Prof. Dr. Ir. J. Goudriaan Jr. schrijft ons:
Het hoofdbezwaar van den I’Ieer Baars luidde als
volgt: (E.-S. B. 3 Febr., pg87):

,,i)e grondstofvaluta beteekent, dat men
zich
zonder
eeuig risico kan toeleggen op de meest ongebreidelde ver-
grootiug van de grondstoffenprocluetie; een deel der kapi. talisten, der handelaars en der banken kan daarvan slechts
voordeel hebben en zij zullen gaarne cle kapitalen ervoor ter
beschikking stellen.
De mechanisatie op dit gebied ‘der massaproductie bij
uitnemeiidheid zal met reusachtige stappen vooruitvliegen.
Op den duur moet deze weciloop echter noodlottig afloo-
pen voor de grondstoffen. De gronclstoffenindustrieën wor-
den ingehaald door cle prijsstijging, die langzamerhand tut
gegroeid zal zijn tot een ‘inflatie in optima forma.. … het-
geen ‘beteekenen zal een verlies, een blijvend en steeds
grooter vordend ver,lies voor de grondstoffenfabrikanten. (Men Iterleze den eersten zin).
De voorraden, clie thans drei-
gend boven de markt hangen, zijn een klein deel van liet-geen zich dan in de goederenpakketten zal hebben opge-
hoopt. De grondstoffenindustrie zal voor een veel grootere
overproduetie staan dan thans het geval is met daarnaast
een vere1d’voorraad in de goelerenpakketten genoeg om
het optimale vereldverbrnik gedurende vele jaren ‘te dek-
ken.”

Ik vil bovenstnand ‘betoog niet te veel . la lettre
nemen en ‘den auteur niet meer met zichzelf in tegen-spraak “brengen dan hij verdient. Het is duidelijk, dat de Heer Baars inziet, dat ee.n eventueele overproduc-
tie aan ‘grondstoffen in zichzelf de tendens tot cor-
rectie ‘bevat: meer grondstoffen beteekent vergroo-
ting van de circulatie, dus stijging van prijzen, win-
sten en bonen in de eindproductie, dus tendens tot
vergrooting van deze laatste, tot verkleining van de
grondstofproductie, een dubbele werking, die snel
naar een nieuw evenwicht moet voeren.
De Heer Baars meent alleen, dat deze beweging
naar het evenwicht catastrof aal zal verloopen en blijlc-
‘baar met allerhand noodlotti’gheden gepaard zal gaan.
Ik ‘heb daarentegen de overtuiging, dat zij uiterst
geleidelijk zal verloopen en dat de schommelingen
nauwelijks hemerkbaar zullen zijn.
Dt er schommelingen zullen zijn, staat natuurlijk

boven allen twijfel. Elk mechanisme, elk organisme,
dat naar een evenwicht tendeert, benadert dit even-
wicht alleen door oscillaties
01fl
dien evenwichtstoe-
stand.

Het kan er intusschen den Heer Baars en mij alleen
om gaan, hoe groot deze oscillaties zijn en in welk
tempo zij veridopen.
Het is dus een quantitatief vraagstuk, dat niet met
luid klinkende woorden, maar alleen met veel empi-
nisch cijfermateriaal kan worden behandeld.
In de eerste plaats: de prodvctiviteitsstijgiivg in de

grondstofindustrie,
welke volgens den 1-leer Baars’
,,met reissachtige stappen vooruit zal vliegen”.
De “beste
cijfers
op dit terrein zijn verzameld in de
studie van Ola’gue in de Monthly Review of Labor
Statistics, Juli 1920 en vlg’g. Onderstaande tabel (Jan.
1927 pa’g. 37) geeft daarvan een samenvatting:

Industry

_______________________

Increases
1925
over
1914
in
physicai pro-
duction p. man-
hour,in percent

Verschil
op het ge-
middelde

Quadraat
van het
verschil
op het ge-
middelde

Rubber tires
211
+ 143
20.449
Automobiles ……….
172
+
104
10.816
Petroleum products
.
83
+

15
225
Cement …………..
–

7
49
59
–

9
81
Steel

………………..
]ilour …………….

..,

61

40
–
28
784
Pulp
and paper
34
–
34 1.156
Cane sugar refluing
‘

28
–

40
1.600
Slaughtering and meat-

…

27
–
41
1.681
packing
.
………….
Leather tanning
26
–
42
1.764
Boots and shoes
6
-,-

62
,
‘

3.844

Uemiddelde_
747: 11 = 68

42.449

– 42.449 : 11 – 3.859

a
–
— /
9_ 62

De voornaamste coüclusi.es, die uit deze tabel ge-
trokken kunnen worden en die geen lcenner van het
bedrij.sleven zullen verrassen, zijn de volgende:
de stijging dier producti’viteit is zeer bevredigend,
maar volstrekt niet fantastisch hoog; zij varieert van
2-5 pOt. ‘per jaar;

deze s.tijging loopt in verschillende bedrijfstak-
ken zeer’ sterk uiteen; zij is het grootst in de zeer
jonge industrieën van massa-artikelen (auto’s en auto-
banden), maar vertoont volstrekt geen neiging om in
(Ie grondstoffenproduct.ie hooger te zijn dan in de
eindproductie.

Dit wordt ook volkomen bevestigd, indien men over
langere tijdvakken ‘de productiviteitsstijg ing nagaat
voor een bepaald eindproduct en zijn voornaamste
grondstof, bijv. ‘voor ‘brood en tarwe of voor schoenen
en huiden
1)

En hetzelfde ‘beeld krijgt men, wanneer men de be-
weging van ‘den groothandelsindex van grondstoffen
over een aantal tijctvakken van betrekkelijk stabiel
prijsniveau telkens vergelijkt met ‘den kleinhandels-
index van daarmee samenhangende eindproducten.
Zie bijv. de volgende tabel, bewerkt uit ‘het Statis-
tical Abstract of the United States 1930:

1)
Voor dit laatste zie Maandbericht v. h. Gem. Bur.
v.
d. Stat. v. d. Gemeente Amsterdam, Mei
1931.

3 Augutua 1932

ECONOMISCH-STATISTISCHE
S
BERICHTEN,.

603

Wholesale prices of Retail food prices
farm products
Table 342
1)

Table 349
2)

1894 44,6
68 1895
43,9
87
1896
39,6

gem. 43,1
65

gem. 66,4
1897
42,5
65
1898 44,9
87

1926
100,0
161
1927
994
Jgem.
1
02,6
155
gem.156,7
1928
1059
154
1929
104,9
157

Omvat groothandeisprijzen

van

granen,

vee,

katoen,
eieren,

hooi,

melk,
vlas, tabak,

aardappelen
en

wol.
Omvat prijzen van vleesch, spek, boter, melk, eieren, kaas, brood, meel,
rijst,

aardappelen,
suiker en koffie

in
den detailhandel.

Terwijl het indexcijfer der groothandelsprijzen der
farm products van het tijdvak 1894/98 tot het tijd-
vak 1926129 stijgt van 43,1 op 102,6, dus van 100 op
239, stijgt het indexcijfer van de kleinhandeisprij-
zen der voedingsmiddelen van 66,4 op 156,7, dus van
100 op 237.
De zeer sterke correlatie, welke tusschen de pro-
ductiviteitsontwikkeling van een groep grondstoffen
en een groep eindproducten blijkt te bestaan, is ook
volkomen verklaarbaar en alles pleit er voor om aan
te nemen, dat zij zoo mogelijk nôg sterker zal zijn,
wanneer men de vergelijking maakt tusschen het ge-
heele complex grondstof f en eener’zijds en het •geheele
complex eindproducten anderzijds. De groote samen-gesteldheid van elk dezer groepen i§ er immers waar-
borg voor, dat toevallige factoren, •die in enkele tak-
ken van productie optreden, practisch geen storenden
invloed kunnen uitoefenen. (Alleen om deze reden is
een standaard, die zich op één enkel metaal baseert,
reeds veroordeeld. Welk een bedrijfszekerheid als
het lot van het wereldprijsniveau afhankelijk is van
de productiviteitsontwikkelin’g van één enkel goed!).
De innige verwantschap, die bestaat tusschen de
technologische processen, •die zich afspelen in grond-
stoffenproductie de in eindproductie, is er waar.borg voor, dat de algemeene trend van bei’der productivi-
teitsontwikkêling dezelfde moet ‘zijn. Veibeteringen
in kraohtvoo’rziening, in ‘brandstofeconomie, in tran-
sport, in sorteer- en verpakkingsprocédé’s, in alge-
meene Organisatie en administratie zijn in beide pro-
ductiegdbieden in wezen identiek. –
Zal dit alles anders worden, indien grondstoffen
deel uitmaken van de dekking der ci.rculatiébanken?
Maar wat verandert er dan? Voor den individueelen
producent verandert er niets. De marktprijs is voor
hem richtsnoer bij zijn productie; de marktprijs blijft
zijn richtsnoer, ongeacht door welke factoren deze
mar.ktprijs mede wordt beïnvloed. Een meer stabiele
marktprijs zal voor hem in geen geval reden zijn de
mechanisatie â outrance ter hand te nemen. Eerder
is er reden voor de onderstelling, dat hij ‘bij dit meer
stabiele prijsniveau, minder snel tot revolutionnee-
rende vernieuwingen overgaat dan thans. Eerder is
er reden voor •de onderstelling, dat het vlakker ma-
ken van de conjunctuurgolven het tempo van de tech-
nische ontwikkeling, niet langer opgezweept ‘door een
wanhopigen strijd op leven en dood van allen tegen
allen, zal verlan’gzamen.

Ik aanvaard deze verlangzamin’g van de producti-
viteitsontwikkeling en acht haar – ruimer dan alleen maar economisch gezien – ik acht haar sociologisch gezien een voordeel. De menschheid in haar ‘geheel
heeft geen behoefte aan een ‘daverend snelle ont-
wikkeling van het machinisme, die haar voor een
groot deel verbijstert en die zij niet eens in staat is
te benutten, omdat zij het steeds volmaakter gewor-
den productie-apparaat’toch niet voortdurend op volle
kracht kan laten, werken. De thans •bereikte produc-
tiviteit is stellig reeds voldoende om aan de geheele

menschheid een redelijke welvaart te verschaffen,
zooals de jaren 1921-29 voldoende hebben bewezen. De rnenschhejd ‘van thans heeft behoefte aan vre-
digheid en bestaanszekerheid. De primaire eisch van
vandaag is niet ‘meer: Hoe verhoog ik de productivi-teit, maar wel: Hoe laat ik het bereikte productiever-
mogen zoo regeLmatig mogelijk draaien.

En nu hebben wij een geldstelsel, dat op gezette
tijden de productie tot algeheelen stilstand ‘dreigt te
brengen!

Het bovenstaande is, meen ik, voldoende om, mdcc-
tief en deductief, ‘de stelling aannemelijk te maken, dat de productiviteitsorttwikkeiing der grondstofbe-
drijven niet principieel afwijkt van die der eindpro-
ductie – thans niet en ook niet na invoering der
grondstofvaluta. De boomen groeien niet tot in den
‘hemel – de productiviteit stijgt moeizaam en gelei-delij.k – de veronderstelling, dat ‘de productiviteits-
ontwikkeling der ‘grondstofbedrjven op hol •zou slaan
ten opzichte van die der eindproducten, staat ‘buiten
(Ie werkelijkheid en behoeft in zijn gevolgen niet ver-
‘der, te worden onderzocht.

Wat wel onderzocht moet worden, is ‘de vraag, welke
toevallige en tijdelijke afwijkingen kunnen optreden
tasschen ‘de productiviteitsontwikkeling der grond-
stoffen, die deel uitmaken van de geldeenheid, en die
van alle andere goederen.

Want deze verschillen in productiviteitsontwikke-
1ing leiden tot ‘verschillen in ‘kostprijs, die uiteinde-
lijk tot gevolg zullen hebben, dat het prijsniveau der eindproducten in beweging moet komen ten aanzien
van het niveau ‘der grondstofprijzen, dat constant
wordt gehouden:
Wanneer wij nu aannemen:

dat de getallen’ der productiviteitsvermeerdering
van
alle
productietakken tezamen een uit statistisch
oogpunt homogene’ ‘groep vormen (op ‘grond van de
bovenaangeduide verwantschap tuss’chen de produc-

tivitei tsontwikkeling in verschillende bedrijfstak-
ken);

dat ‘de variabiliteit van deze getallen ‘benaderd
mag worden ‘dpor een áormale frequentiekromme;
dat het relatieve belang van elk der productie-
takken ‘hetzelfde is;
dan kan men de waarschijnlijke, afwijking tusschen
de gemiddelde productiviteitsontwi.kkeling ‘van N
willekeurig gekozen productietakken en het gemid-
clel’de van
alle
productietakken bepalen op grond van
de ‘bekende formule

UN =

Ilierte stelt
o•
cle stanclaarddeviatie voor van de
geheele ‘groep en 0N
de standaarddeviatie van het
gemiddelde van de groep van N willekeurig gekozen
bedrijfstakken
1)

Indien
‘wij
nu de boven ‘gegeven
cijfers
van Olague
(weliswaar betrekking’ hebbend
op
ii ‘bedrijfstakken,
maar in elk ‘geval op zeer representatieve takken) aan-
nemen als typeerend ‘voor de dispersie van de pro-
ductiviteitsontwikkeling in haar geheel, dan komen
wij tot een waarde voor o. = 62 (over een li-jarige
periode).

Neem verder aan, dat de grondstoffen-geldeenheid
25 verschillende soorten grondstoffen ‘bevat, dan is
de standaarddeviatie van het gemiddelde dezer 25

productietakken
0
25
= 62 : /25 = 62: 5 = 12,4.
De waarschijnlijkheid, dat dit gemiddelde van 25
productietakken in een il-jarige periode meer dan
pim. 10 pOt, zal afwijken van het ‘gemiddelde van alle
productietakken, laat zich nu als volgt ‘berekenen. De
gemiddelde productiviteit aan het eind der li-jarige
periode wordt aangegêven door 168 (1914 = 100);

10 pOt, afwijking van dit gemiddelde is ‘dus 16,8 of

9 Zie
Yule,
Introduction to the theory
of
statistics, pag.
344.

604

ECONOMISCH-STATISTrSCHE BERICHTEN

3 Augustus 1932
wel (uitgerekend als fractie van de standaarddeviatie
12,4) = 1,35 standaarddeviatie.
Uit een oppervlakkentabel eener normale frequen-
tiekromme (Yule, pag. 310) lezen wij dan af, dat de
waarschijnlijkheid eener afwijking grooter dan 1,35
standaarddeviatie gelijk is aan 2 X 0,09 = 0,18. Een
waarschijnlijkheid 0,18 ‘beteekent dus, dat een afwij-
king van meer dan pl.m. 10 pOt. in een il-jarige pe-
riode gemiddeld eens in de 11:0,18, dus eens in de
55 jaar zal optreden.

01) geheel dezelfde wijze kan men uitrekenen, dat
een afwijking van meer dan pl.m. 20 pOt, in een 11-
jarige periode (dus van ffieer dan 2,7 standaarddevia-
tie) een waarschijnlijkheid heeft van 0,007 in de 11
jaar, dus vermoedelijk optreedt eens in de 1430 jaar.
Een afwijking van meer dan pl.m. 30 pOt. eens in
de 200.000 jaar. De veronderstellingen, op grond waarvan het boven-
staande is berekend, zijn slechts in één opzicht ern-stig aanvechtbaar: het relatieve belang der verschil-
lende productietakken in de grondstoffeneenheid is
volstrekt niet gelijk; enkele grondstoffen, zooals
steenkool en tarwe, steken in ‘beteekenis ver boven de
andere uit. Toch is de invloed van elk dezer artikelen
niet meer dan 10 of 15 pOt. van het totaal. Men kan
deze ongelijke verdeeling dus ruwweg in rekening
brengen door aan. te nemen, dat het aantal grond-
stoffen in de geldeenheid kleiner ware, bij’. 0.

De werkelijkheid ligt dan tusschen beide gevallen
in; zij is ongunstiger dan de eerste bereketling aan-
geeft, maar stellig gunstiger dan de tweede; de laat-
ste immers stelt de dispersie te groot voor, omdat
slechts 2 of 3 grondstoffen elk ongeveer een negende
deel van het gemiddelde occupeeren, terwijl de rest
verdeeld, dus vergeljkmati.gd
is over een grooter aan-
tal.

De berekening gebaseerd op 9 grondstoffen leidt
nu tot het resultaat, dat een afwijking van pl.m. 10
pOt. in 11 jaar gemiddeld één keer voorkomt per 26
jaar, pim. 20 pOt, om de 110 jaar; pl.m. 30 pOt, om de 780 jaar; pl.m. 40 pOt. om
de 0200 jaar en pl.m.
50 pOt. om
de 220.000 jaar.

Voor de aanhangers van den gouden standaard is
het leerzaam deze rekenwijze ook toe te passen op het geval, dat slechts één enkele grondstof in de geldeen-
heid is opgenomen. Het blijkt dan, dat een afwijking
van pl.m. 10 pOt. in een 11-jarige periode optreedt eens in de 14 jaar; een afwijking van pi.m. 20 pOt. in de 11 jaar: eens in de 10 jaar; een afwijking van
pl.m. 30 pOt.: eens in de 26 jaar; een afwijking van
pim. 40 pOt.: eens in de 39 jaar
en een afwijicing
va.n
pl.ns. 50 pCi.
in een.
11-ja.rige periode
eens
in
de 55
jaar;
– een resultaat, dat de frequentie en de orde
van grootte der werkelijk optredende prijsschomme-
liugen onder den ‘gouden standaard zeer goed typeert.

Men geve zic’h goed rekenschap van hetgeen boven-
staande cijfers zeggen: zij brengen, nu eens precies
uitgerekend, in beeld datgene, dat voor elken kenner van het bedrijfsleven en van de waarschijnlijkheids-rekening a priori vaststaat:

groote dispersie in de productiviteitsontwikkeling;
daarom onverantwoordelijke lichtzinnigheid om het
geld als universeelen waardemeter vast te koppelen aan
de lotgevallen van één enkel goed (elke halve eeuw een prijsval ‘of prijsstijging van 50 pOt. in 11 jaar);

daarentegen groote ‘bedrijfszekerheid en ontzag-
lijk sterke stabilisatie, indien men als waardemeter
kiest een combinatie van een aantal goederen – welk
aantal volstrekt niet buitensporig groot ‘behoeft te
zijn om reeds een zeer sterke sta’biliseerende werking
te verkrijgen.

Als resultaat van deze berekeningen kan men dus
zeggen, dat binnen de tij•dvakken, die menscheljker-
wijs overzienbaar zijn (eenige tientallen jaren) diver-
genties in de productiviteitsontwikkeling kunnen op-
treden van ten hoogste 10 tot 20 pOt.
Maar het is waarschijnlijk, dat tusschen de 25

grondstoffen eenerzijds en alle andere producten an-
derzijds, schommelingen in prijsniveau, welke als ge-
volg van deze d ivergentie in productiv itei tsontwik-keling zullen optreden, nog aanzienlijk geringer zijn,
omdat:

le. de productiviteitsontwikkelin’g in den loop der
jaren absoluut en relatief moet vertragen (de ,,Fort-

schrittshemmungsgesetze” van Julius Wolf zijn nog
steeds van kracht);

2e. de schommelingen in prijsniveau niet bepaald
worden door de d vergentie in
productiviteifsontwik-
keling, maar in éostprijsvorming en de bewegi.ng van

deze laatste is gedempt ten opzichte van de eerste,
omdat:

een groot deel van de prodïtctiviteitsvermeerde-ring alleen verkregen wordt ten koste van meer kapi-
taalaanwending en omvangrijker organisatie; de be-
sparing in totale productiemoeite is dus veel gerin-
ger dan de stijging der directe arbeidsproductiviteit;
de kostprijs, “behalve uit arbeidsloon, opgeboud
is uit een .groot aantal an’dere elementen, welker kos-
ten op hun ‘beurt onderling zoo sterk gecorreleerd
zijn tusschen de verschillende bedrijfstakken, dat hier-
van een sterke vergelijkmatigende invloed uitgaat.

Hieruit volgt, dat .de standaarddeviatie van de
kostenontwikkelin.g aanzienlijk kleiner
moet
zijn da.n
de standaarddeviatie van de productiviteitsontwikke-
lin’g – en
dus
moet ook de standaarddeviatie van het
gemiddelde van 9 of 25 kostprjzen van individueele
‘bedrijfstakken ‘geringer zijn dan ‘boven werd uitge-

rekend van de productiviteit. Wij kunnen .dus met gerustheid aannemen, dat de
cl vergentie tussehen de kostprjzen van het grond-
stoffenpakket eenerzijds en het algemeene prijsniveau
anderzijds niet meer zal ‘bedragen dan ten hoogste
pl.m. 10 pOt. in ‘de li-jarige periode, dus practisch
niet meer ‘dan 1 pOt. per jaar.

Tot welk maximum deze, zeer geleidelijk voort-
schrijdende, divergentie kan oploopen? Deze vraag
kan met het thans beschikbare feitenmateriaal niet
met exactheid worden beantwoord. Maar wanneer men
er zich rekenschap van geeft, dat de groote dispersie,
welke uit de onderzoekingen van Olague volgt, hoof d-

zakelijk te wijten is aan twee bedrijfstakken (auto-
mo’bielfabricage en fabricage van rubberbanden), wel-
ke in de onderzochte periode (1914-25) een ware
techaische revolutie hebben doorgemaakt – dat deze
revolutie slechts een of twee keer in de geschiedenis
van een ‘bepaalden bedrijfstak pleegt voor te komen en
zic’h als regel afspeelt binnen een tijdvak van 10 of
12 jaar – dan is het aannemelijk, dat het uiteinde-
lijke maximum der divergentie niet veel hooger zal
liggen dan het bedrag, dat uit •de li-jarige periode is
‘gebleken – dat is dus 10 pOt.

AANTEEKENINGEN.

De handelsbeweging van Groot-Brittannië met zijn
Dominions en van Nederland met het Britsche
Wereidrijk.

Welke resultaten de conferentie van Ottawa ook
zal opleveren, het is in elk geval van belang de be-teekenis van de handelsbetrekkingen tusechen Ne-
derland en het Britsche wereidrjk aan een nadere
beschouwing te on’derwerpen. Alvorens hiertoe over
te .gaan, zij eerst gewezen op den omvang van de
handelsbewegFng tussohen Groot-Brittannië en zijn
Domini ons.

In de onderstaande tabel, die wij met toestemming
van het Institut für Konjunkturforschung uit zijn
weekbericht van 13 Juli jl. hebben overgenomen, is
duidelijk te zien, hoe de in- en uitvoer zich sedert
1013 heeft ontwikkeld en welke beteekenis op •hau-
delsge’bied Groot-Brittannië voor zijn Dominions en
omgekeerd heeft.
In 1929 ging 41.5 pOt. van den uitvoer van Enge-
land naar de andere deelen van zijn wereldrijk, die
op hun beurt 31.3 ‘pOt, van hun uitvoer in Engeland

3 Augustus 1932

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

605

De handelsbeweging van het Britsche Imperium.

1913

1929
1
)

in
Miii.
£
in pro-

in
Miii.
centen

£
in pro-
1
centen
Invoer

Groot-Brittannië
(totaal) ….
768,7
100,0 1189,1
100,0
uit Britsche landen …….
191.5 24,9
314,8
26,5
uit andere landen

……..
577.2
75,1
874,2
73,5
Andere Britsche landen
(tot.)
501,1
100,0
961,2
100,0
uit Groot-Brittannië ……
222.1

.. ..

44,3 300,9 31,3
uit andere Britsche landen
57,7
.
11,5
129,7
13,5
uit andere landen ………
.221.4
44,2
530,6 55,2

Uitvoer

Groot-Brittannië
(totaal)

525,3 100,0 696,5 100,0
naar Britsche landen …… ..19Â,3

37,2 289,0

41,5
naar andere landen …….329.9

63,8 407,6

58,5
Andere Britsche landen
(tot.)

443,7 100,0 898,1 100,0
naar Groot-Brittannië

185,5

41,8 281,1

31,3
naar andere Britsche landen

47,0

11,6 107,5

12,0
naar andere landen ……..211.2 47,6 509,5 56,7
1)
Ten einde een vergelijking met 1913 mogelijk te maken,
werd de handelsbeweging tusachen Groot-Brittannië en den lerschen Vrijataat uitgeschakeld.

afzetten en bovendien nog 12.0 pOt, in elkaars gebie-den. Het trekt de aandacht, dat, vergeleken met 1913,
het percentage van Engeland’s uitvoer naar de Do-
ininions met 12 pOt. is gestegen, terwijl het percen-
tage van den afzet van de Dominions in Engeland
met 25 pOt.
)S
gedaald.
* *
*
De groote beteekenis van het Britsehe Wereldrijk
als afzetgebied van Nederlandsche producten blijkt

uit het onderstaande overzicht. 27.8 pOt. van onzen
tptalen uitvoer ging in 1930 naar Engeland en zijn
Dominions. Aan den anderen kant kwam uit deze
landen in 1930 14.3 pOt, van onzen invoer. Het uit-
voersaldo van dns land bedroeg in 1930 nog ruim

f
130 millioen.

De handelsbeweging van Nederland in 1930 met de belangrijkste landen.

Invoer

Uitvoer

invoer-,(-)
Landen
i

i

________
voersaldo
in
miii.

n pro-

n
miii.

n pro-
gul

i
dens

centen

guldens
1
centen

in
miii.
gid.

Engeland en
Dominions
345.5
14.3
477.4
27.8
131.9
Duitschland
767.7
31.8
365.7
21.3
–
402.0
256.9
10.6
189.6
11.0
–
67.3
België …….
Frankrijk..
107.3
4.4
139.3
8.1
32
Ned.-Indië
92.0
3.8
136.3
7.9
44.4
Ver. Staten
211.3
8.7
48.6
2.8
-162.7
Overige land
637.6
26.4
362.0
21.1
–
275.6

Totaal
2.418.3
100
1.718.9
100
–
699.4

Verreweg het •grootste deel van den uitvoer naar
het Britsche Wer5ldrijk vindt zijn weg naar Groot-
Brittannië. In 1930 ging
/s
deel
(f
383 millioen) naar
dat land en slechts
1/5
(f
94 millioen) naar de andere
Britsche landen. Het volgende overzicht, dat wij even-
als de bovenstaande tabel uit •de Jaarstatistiek van
In-, Uit- en Doorvoer hebben samengesteld, geeft een
en aflder, wat den in- en uitvoer van Nederland van en
naar Engeland en zijn Dominions betreft, voor een
zestal jaren sedert 1920 gedetailleerd weer.

De handelsbeweging van Nederland met het Britche wereldrijk in millioenen Guldens.

Invoer
.

.

U i t v o e r
Landen
1920
.1923
1926
1

1928
1

1929
1

1930
1
1923 1926
1928
1929
1930

5546
308.3
231.1
252.5
257.6 227.0 322.9
359.6
483.1
431.9
407.5
383.0
0.4
1.2
4.2 2.2
1.7
12.4
10.6
15.0
11.6
9.4
7.7
Br. Bez. Midd.’Zee …………….
1.4 1.4
.1.6
1.2
1.0
1.2
1.6
2.1
2.3
2.2
1.9

Groot-Brittannië

……………..

1.8
2.3
3.5
2.5
1.4
3.3
5.3
6.9 9.3 8.7 6.3

Noord-Ierland
1)

……………..0.8

..0.2

9.9 11.5
21.5
32.1
29.2 26.3
7.3
6.7
10.2
14.5
11.3
8.3
Br. 0. Afrika

………………….0.9
Br. W.

Afrika

………………….
8.6
7.8
.12.3
8.2
8.9 8.7
.6.4
12.5 13.6
14.9
12.9
Zuid-Afrika ……………………4.2
Eng. Eg. Soedan
2)

…….
–
–
–
0.3
0.2 0.3
–
–
–
0.6
0.2
.0.3
Br. Bez. Amerika n.a.g .

……….
4.0
10.4
12.2
19.3 19.7
15.1
1.8
1.7
2.1
2.3
28
2.6
.3.0
14.6
30.5 49.3
32.9
10.6
5.7
6.0
162
18.3
20.2
.
16.0
18.2
40.7
51.4 50.4
54.1
47.4
24.8
14.0
34.0
37.0
32.8
25.4
4.3
7.2
6.4 5.0 3.3
3.8
4.2
4.6
8.1
9.8
12.1
8.3

Canada ……………………….
Keizerrijk Indië ……………….
Auatralië (gemeenebest) ………..
0.1 0.1 1.0
0.7 0.6
1.2
1.6
1.5
2.3 2.5
2.4
2.1
Nieuw Zeeland

……………….
Ceylon

………………………
5.6
0.
1.0
0.9 0.8 0.8
2.3 3.2 4.5
3.7 3.7
2.6

Totaal ……615.8
405.9
367.8

1
432.1
312.5 345.5
396.2
421.2

1
597.0
1
557.4 528.2
477.4
1)
De lersche Vrijstaat inbegrepen.
2)

VOOr
1927 werden
deze
cijfers
opgenomen
onder
Egypte.

Economisch regionalisme..

Het in dezen tijd zoo droevig verschijnsel van het
invoeren van allerlei handelsbelemmeringen in den
vorm van invoerrechten enz. beperkt zich niet alleen
tot de nationale grenzen, maar begint o.a. binnen de
grenzen van ons land zelf bedenkelijke afmetingen
aan te nemen. Wij kunnen dit verschijnsel typeeren
als economisch reg’ionaliarne of zoo men wil econo-
misch localisme. Al moge dit verschijnsel nog niet
onrustbarend om zich heen grijpen, zoo vreezen wij,
dat de eene maatregel den anderenzal uitlokken, even-
als men dat de laatste jaren op internationaal gebied
zoô duidelijk heeft gezien. Tot dusverre is het aantal
gevallen van economisch regionalisme, dat openbaar
is geworden, betrekkelijk gering, al zal het waar-
schijnlijk in werkelijkheid veel grooter zijn. De heer
Meyer de Vries signaleert in aflevering 1-8 van het
Tijdschrift van den Nederlandschen Werkloosheids-
Raad de volgende gevallen:

In.
Reeds enkele jaren nemen verschillende gemeentelijke
hstuurders in de bestekken voor uit te voeren gemëente-
werken de bepaling op, da.t.een zeker percentage – 70, 80,
zelfs 90 – der te plaatsen arbeiders afkomstig moet zijn
uit cle gemeente, welke het werk uitbesteecl.cle.
2o. 13. en W. van Amsterdam gunnen een werk aan een

hoofclstedeljken inschrijver, hoewel een andere Nederland-
sche inschrijver het werk voor minder geld wilde uitvoe-
ren.
1)

3o. De Burgemeesters van Hillegom, Lisse, Noordw’ijk,
Noordwijkerhout, Sassenheim en Voorhout hebben besloten
hij ‘de werkgevers in het bloernbollenbeclrijf erop aan te
dringen, .dat geen arbeiders van élders in dienst vorclen
genomen.
4o. De gemeenteraad van Dordrecht besloot het bouwen
van een nieuwe veerboot op te dragen aan een ter plaaitse
gevestigde onderneming, hoewel een alldere onderneming,
vlak bij Dordrecht gelegen, 5 pCt. lager had ingeschreven.
2)

Hoe men ook over deze gevallen moge denken en
wat haar oorzaken ook mogen zijn, vaststaat, dat hier-
mede een zeer ongezond en economisch niet te ver-
dedigen beginsel wordt gevolgd. Het is al erg genoeg,
dat men op internationaal gebied voortdurend econo-
mische dwaasheden begaat, die helaas ook ons land
•benadeelen en tot afweermaatregelen hehben genoopt.
Welken kant moet het echter op, als alle groote ge-
meenten in ons land dergelijke . protectionistische

) Zie over dit geval het artikel ,,Stedelijk Protectionis-
me’ in cle Neclerlaucische Werkgever van 30 Juni jI. 2)
Dit geval werd besproken in cle Neclerlarudscbe ‘Werk-
gever van 21 Juli jI.

606

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

3
Augustus
1932

maatregelen gaan nemen? Keeren wij inderda,ad op

economisch ‘gebied terug naar de Middeleeuwen?
Wij behoeven hier niet lang stil te staan bij de

nadeelen, die uit een dergelijke ontwikkeling voort-
vloêien. Dezelfde argumenten, •die fnen in onze ko-
lommen reeds zoo vaak heeft kunnen lezen over de
nadeelen, die de beperking van ‘het internationale ver-

keer met
zich
brengen, gelden eveneens voor de belem
meringen, die het nationale verkeer aan banden legt.
Want evenals het internationale protection’isme tot
een vermindering van de welvaart van •de geheele
werel’d leidt, zal het economisch regionalisme de wel-
vaart in eigen land doen afnemen.
Nu. thans allerwegen de leus wordt vernomen om
‘de vacantie in eigen land door te brengen, zou het
van economisch regionalistisch standpunt bezien, aan-
beveling verdienen, indien. cle autoriteiten van de
verschillende gemeenten, die protectionistische maat-
regelen nemen, het voorbeeld aan haar burgers zouden
geven en hun vacantie in eigen stad of dorp zouden

doorbrengen!

ONTVANGEN BOEKEN.

De faillissementswet
door Mr. Dr. H.
P.
A. Völlmar,
advocaat en procureur te ‘s-Gravenhage. (Haar-

lem
1932;
H. D. Tjeenk Willink & Zoon
N.V.).

Dit boek is vooral ‘bestemd als studieboek, maar daar-
naast ‘is ook eenigszins met de practijk rekening gehouden.
Daarom werd niet afgeweken vaii het systeem om alleen
rechtspraak en geen literatuur (wederom met uitzonde-
ring van Veegens.Oppenheim en thans ook van het Neder. landsch Handelsrecht) te citeeren. Wel is consequent mel-
ding gemaakt van aanteakeningen op arresten van den
E[oogen Raad, waarvan niet alleen de slotsom, maar ook
een summiere uiteenzetting van de casus.positie werd ge-
geven.

Gemeentelijk grondbedrijf (Beheer en boekhouding)

door
N.
L. Reuvecamp,
P.
van Dienst en B. B.
Luurin’g, derde, ‘geheel herziene druk. (Alphen
ad: Rijn
1932;
N. Samson N.V. Prijs
f 3.50).

MAAND(
Indexoij fers van Nederlandsche aandeelen.

Iii den nieuwen druk zijn tevens opgenomen modellen
voor de boekhouding, alsook een overzicht van bepalingen
uit eenige verordeningen op het beheer van gemeentelijke
grondbedrijven.

.L’Imposition des entreprises étrangères et nationales
en Allerna.gne, en Es pccgne a.ux Etats-Unis d’Amé-
rique,. eii Franc.e et dans le. Royaunie-Uni
(Ge-
nève
1932;
Société des Nations. Prijs
Zw.
Frs.
12,50). –
Studie over de fiscale wetgeving en de methodes van vast.
stelling van winsten van ondernemingen, die in meerdere
landen werkzaam zijn.

Vijftig ja.ren 188-14 Juli-193.
Een overzicht van.
de geschiedenis van de N.V. Utrechtsche
Hy
–

potheekbank. ‘J)e beteekenis van dit Gedenkboek is, dat het naast een
beschrijving van cle jubileerende hypotheekbank zelf, een beknopt overzicht geeft van de belangrijkste gebeurtenis-
sen in het hypotheekbankbeclrijf sedert de laatste 50 jaar.

Wellenstein, Krause & Co. Java 188-193.
(‘s-Gra-

venhage z.j.;
NV.
Boek- en Kunsdrukkerij

Mouton
& Co.).

Gedenkboek van een van dle belangrijkste suikerexpor-
tenrs van Java.

Albert Thomas 1878-193e.
(Annernasse-Hatite Sa-
voie,
1932;
Imprimerie & Granchamp).
Biografieën en persbeschrijvingen van den overleden lei.
der van .het Int. Arbeidsbureau.

Mee?- contact met Scholieren met en onder Personeel
door Dr.
J. C. L.Zuyderhoff. (‘s-Gravenhage
1932;
N.V. Uitgevers Mij. ,,Adi-Poestaka”).

Een met crisisgedachten doorw’eveii verslag van een
studiereis naar de Ver. Staten in 1930/31, uitgebracht aan
de Nederland sch.Amerikaansche Funda.tie.

Statistiek van de financiën van Amsterdam, Rotter-dam, ‘s-Gravenhage en. Utrecht H.
(Amsterdam
1930;
Stadsdrukkerij).

:IJFERS.

‘

De Bank voor Handel en Scheepvaart te Rotterdam zendt ons onderstaand overzicht:
Indexcijfers van 12 aandeelengroepen der Amsterdamsche effectenbeurs.
1)

1
Banken
Ceti
‘1e
Industrie
Mijnbouwl
Olie
Rubber
Schee
r
Suiker’
Tabak Thee
zijde

Gemiddeldel929
158.3
337.5 168.0
432.7
243.0
268.7
402.0
233.5
125.0
38.4
487.3
443.2
11

1930
‘149.4 257.7
125.6
264.9
‘

87.4
177.2
371.1 110.7
82.6
292.9
361.3 357.2
1931
118.1
211.8
93.4
167.7
64.5′
144.5
209.8
51.8
49.6 181.9
241.6
251.4
Januari

1931
137.2
220.4
110.9
199.-
57.4
149.1
290.7
75.8
63.5
223.8
274.-
280.5
Februari

,,
140.7
239.9
117.5
217.5
69.7
167.5
307:3 80.2
65.6
238.4
307.8
292.1
Maart

,,
143.-
248.6
124.3
223.2
78.9
176.7
288.3
81.4 63.9
243.3
306.2
290.7
April

,,
139.4
238.4
113.5
207.3
84.4
172.4
253.9 .58.5
57.5
219.5
2998
283.4
Mei

,,
132.7
222.5
95.1
178.8 76.2
159.6
220.-
50.5 54.3
190.9
275.9
251.-
Juni
127.5
217.5
89.-
165.1
88.7
150.8
208.6
48.4
53.1
191.3
262.4
249.7
Juli

,,
126.4 228.8
100.2 168.8
70.6
163.6
218.2 58.5 55.8
208.9
254.2 262.9
Augustus
‘
113.2
210.9
88.2
151.2
5._
147.6
194.7
44.4 48._
178.4
218.4
247._
September

,,
95.3
190.1
73.6
126.1
60.9
118.9 147.9
31.7
37.3
134._
168.7 220.1
October

,,
89.1
181.3 71.7 125.3
49.2
107.8
140.7
.

32.6
34.7
122.1 174.7
222.2
November

,,
93.2
184.2
75.4 135.4 48.9
120.1
133.6
32.9
34.9
125.9 196.3
237.2
December
79._
158.4
61.5 114.2
44.2
99.5
113.1
26.3 26.7
106.5 161.3 179.7
Januari

1932
80.5
174.4
63.5
124._ 43.5
107.4
118.9
28.2
27.4
108.-
173.7
181.4
Februari

,,
82.8
173.-
65.8
123.2
42.4
110.1
139.2
28.2 27.7
108.7 179.6
178.1
Maart

,,
81.3
184.7
69._
122.9 41.7
110.9
149.3
24.2
27….
112.7 176.3 182.2
April

‘

,,
69.8
166.7
58.8
102.1
34.3
92.4
118.3
13.7
20.1 96.6
111._ 154._
Mei
65.-
163.9
52.5
93.5
33.5
86.8
117.8
14.2
19.1
84.5 101.9 157.3
Juni

,,
59.4
156.1
51.2 88.5 32.3 83.9
118.1
14.1
17.3
87.6
94.7
154.3
Juli

..
68.3
167.1
83.7
106.1
34.1
92.2
129.1
22.5 21._
105.6 120.1
175.8

Schommelingen in het aandeelen.indexcijfer. 4 Januari 1932
f
1.942.518.500 = 100.

4 Januari
lOO._
2 Maart
113.7
4 Mei
92.9
6 Juli
97-
13

,,
106.9
9
118.6
11

,,
93.4
13

,,
97._
20

,,
107.4
16
113.5
18

,,
92.4
20
98.1
27

,,
105.9
23
105.8
25 90.1
27

,,
102.6
3 Febr.
109.7
30
103.9
1 Juni

–
86.4
10

,,
105.7
6 April
98.3
8

,
83.9
17

,,
110.9
13
95.9
15

,,
88.1
24

,,
lll._
20

.
95.1
22
90.5
27

,,
90.-
29
89.6
1)
Men zie
voor
de toelichting op dit
overzicht het nummer
van E.-S. B.
van
15 Januari
1930, blz. 84.
Nadruk verboden.

3
Augustus 1932

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

607.

PRODUCTIE DER STEENKOLEN-, BRUIN- KOLEI’- EN ZOU [‘MIJNEN.

(Gegevens verstrekt (loor den Ho(fdiugenieur der mijnen.)

1. Gezamenlijke Steenkolenmijne.n.
__________________

Bruinkolenmijn ,,Carisborg”.

Netto-productie in tonnen.
.

7.3682)

89.381

130.297
Aantal normale werkdagen

26

150

149
Zoutmijnen. (Kon. Ned. Zoutindustrie te Boekelo.
*)
Noteering te Amsterdam.
*4)
Not, te Rotterdam.
1)
Part, opgave.

Laatstbekende noteeringen te Amsterdam en Rotterdam op
1 Aug.
1932
voor
telegrafische
uitbetaling op:

Gulden
per
Pan
Koers
disconto

Europa.
Londen *)
£
12.108 8.74
2
100 Mark
59.26
59.124
5
100 Franc
9.747.
9.734
24
100 Belga
34.59
34.50
34
100 Franc
–
6.90
Ztirich *)
100

,,
48.-
48.36
2
100 Kronen
–
7.35
5
1)
Staatsmijnen, 25 Wilhelmina, 26

Domaniale

Mijn, 22

Laura en
100
Schilling
35.-
34.95
7
Julia en de Oranje-Nassaumijnen, 23 Willem Sophia.
2)
5437 ton ruwe
Boedapest

..
. .
… .-.
100 Pengö
43.51
43.20
5
bruinkool en 1931 ton bruinkoolbriketten.
3)
bovengronds.
4)
mcl.
2.067

Parijs’) …………..

B

karest
oe
100 L es
1
4880
1.45
7
arbeiders der nevenbedrijven.
5)
ondergronds.
6)
mcl.
1.874 arbeiders
der nevenbedrijven.
100 Leva
.
L79
–
1.80
Belgrado..
… …..
.
….
100 Dinar
Turksch
£
4.379
10.93
4.40
1.17
74

STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN.
Athene

………
100 Drachme
3.23
1.60
11

GE’ DKOERSEM
100 Lira
13.09
12.65
5

Berlijn
‘)..

……..

100 Peseta
48.-
20.074
64
OPEN MARKT.

Brussel’)

……….
Luxemburg ………
…..

Praag ……………

Weenen ‘) …………

Istanbul ………..

Lissabon ……….
Kopenhagen’) ..
Oslo’) ………..-
Stockholm *)

Escudo
100 Kronen
100

,,
100

,,

2.681
66.67 66.67 66.67
0.08
47.10
44._
45._

64
4
44
4

Sofia

……………

100 IJsl.Kr.
100 Zloty
66.67
27.91
39.35
27.85
.

6
74

‘Milaan

………..
Madrid………….

Kovno (Litauen) .-
100 Lita
24.88
24.75
7
Riga (Letland)
100 Lat
48.-
47.75
6-7
Reval (Estiand).
100 Esti. Kr.

..

66.67
66:50
54

Reickjavick ……….
Warschau

……..

100 Finnmrk.
6.261

3.75
64
Moskou

………-
Tjerwonets
12.80
12.80.
(10
Roebel)
100 Gqlden
48.42
48.40
5
?,serika.
.A
Danzig

………..

New-York’)

……
$
2.4878
2.481
24

llelsingfors

……..

Canad.
$
2.4878
2.16
Mex. Dollar
1.24 0.71
Peso (papier)
1.0568′
–
1)
Koers van 29 Juli en daaraan voorafgaande weken t(m. Vrijdag.

Montreal

……….

La Paz (Bolivia)
3)

Boliviano
0.9080
–

WISSELKOERSE
N.

Mexico

……….
Buenos Aires ………

Rio de janeiro….
Milreis (pap.)
0.8075′
0.30
0.19
54_7
Valparaiso
……….
Peso (papier)
–
KOERSEN IN NEDERLAND.
Bogota(Columbia)’)
Quito (Ecuador)
Lima (Peru)

……

Peso
Sucre
Sol

2.42 0,498
0.69
7

2.35
–
0.61
Montevideo (Urug.)
Caracas (Venezuela)
Peso’
Bolivar
2.5725
0.4795
1.12
0.32
Gulden
1.-
0.994
San

José (C. Rica)
Colon

..

–
Paramaribo

………

Guatemala
Quetzal
2.484
2.4840
Willemstad (Curaç.)
Gulden
1.-
1.001
Managua (Nicar.)
8)

Cordoba
2.481
–
San Salvador
8)
Colon
1.2440 0.93
Azië.
Rupee
0.91
0.68
4
Gulden I.G.
1.-
0.991
44
Calcutta ………..

Kobe

……
Yen
Dollar
1.24
0.69
0.58
5.11

Taël
0.77

Batavia

………..

Hongkong ………
Shanghai

………
Singapore

…….
Straits DoIl.
Phil. Peso
1.4125 1.24 1.04
1.27
Manilla

………..
Teheran
4
)(Perzië).
Pahlavi
–
9.28
Bangkok …..
……
Baht
–
0.82
Afrika.
Kaapstad
£
12.104
12._
6
Egypt.
£
12.42
.
8.944.
Australië.
Alexandrië ………

Melbourne, Sidney
en Brisbane
. . .
£
12.101
6.98
Nieuw Zeeland
£
12.101
7.93
1)
Goudpeso.
2)
Milreis
3)
Zichtkoers.
4)
Munteenheid
Goud.

,

‘)Not.
=
Rial (= een
te A/dam.
Kran.)
0v. not, part.
opg.

Juni
Jan.fJuni
Jan./Juni
1932
1932
1931

Prod. Steenkolen in tonnen
.
1.066.950
6.231.743
6.236.264
Aantal normale werkdagen
.
241)
.

144
.

150

D af a
St ock-
holm ‘)hagen’)
Kope
*
Oslo )
sin
1f”

j)
Buenos-
Aires’)
Mon-
treall)

26
Juli

1932
45.50
47.60
44.30
3.80
–
2.16%
27

,,

1932
45.30
47.50 44.20
3.80
–
2.16%
28

,,

1932
45.-
47.25
44.-
3.75
.-.
2.16
29

,,

1932
44.90 47.10
43.80
3.75
2.16%
30

,,

1932
45.- 47.-
44.-
3.75
2.16%
1
Aug.
1932
45.-
47.10
44.-
3.75
–
2.16%
Laagste d.w’)
44.70
46.90
43.50
3.70
–
2.15
Hoogste d.w’)
45.50
47.60
44.30 3.85
–
2.18
25
Juli

1932
45.40
47.60
44.40
3.80
–
2.16%
18
Juli

1932
45.35
47,75
44,_
3,75
–
2.14k
Muntpariteit
66.671
66.671
66.671
6.266
95%
2.4878

Afgeleverd:
Geraif. zout ……..(ton))
) )
Industriezout

……(

)
>
7.065
28.244 24.333
Afvalzout ……….

j
Aantal normale werkdagen
26
]52
152
Gezamenl.
.
Bruin-
Aantal arbeiders.
Steenkolen.
kolenmijn
Zoutmijnen
mijnen
Carisborg”

J
ll.3018)4)

,
25.378
5)
85
223
t

Juni

1932
…………..

1

Juni

1931
……………
f
l1.2668)5)

1
2
7.
3965
)
99
237

1932
..LII
1930

11
1914

30
uh
25/30
18/23 11/16
27Ju1i/”2SJuli/

20)24
Juli Juli
Juli
1Aug.
2Aug.
Juli

Amsterdam
Partic.disc.
‘/4j2
I4-/16
5/s_8/
7
hs-“hs
171g-2
1
7
j-2
1
js
3I8-/18
Prolong.
1
1
1 1
2.1/,
1
3
/4-2
21/43/
4

Londen
Dageld…
1/2.1
1/2-1
1/
4
1
I4-1
2I/4-3/4
1-2
13/4-2
Partic.disc.
Li/]5_3/4

luis-
7
!,
3/4.7/9
7
/8-1
3/i6
-4
/8
21/
4
.7/
16
41/
4
.3/
4

Berlijn
Daggeld…
5/8
-7

5’/8
-7

56
1
/4
5-6/8
-.
23/4_61/,
–
Maandeld
56
1
/,
5-6′), 5-6/2
5-6′),
–
Part, disc.
41/
42/,
41/,
4′),
–
.
3
3
1s
2’/s-
1
/,
Waren-
wechsel.
5-‘!, 5-‘),
5-‘!,
5.’!,
–
33/
4

–
New York
Dageld
1)
2-‘/
2-I4
2-‘/4
21/4
1
1
1
2
81
4

2_1/
4

1
3
/4’2
1
/2
Part,c.disc.
/8
7/g

7/
7/
1
2
–

D
0
a
New
Londen
Berlijn
Parijs
Brusael
Batavia
York’)

26
Juli

1932
2.48i,
8.82%
59.05
9.734
34.424
99sf,
27

,,

1932
2.489/,,
8.80%
59.05
9.73k
35
99′,,
28

,,

1932
2.4884
8.75
59.10 9.734
34.50
99′,,
29

,,

1932
2.4818/,, 8.75
59.
1
21
9.734 34.474
99I,
30

,,

1932
2.48%
8.71%
59.05
9.734
34.50
99′,,
1
Aug.
1932
Laagste
d.wl)
2.48%
2.4835
8.74
8.69%
59.124
58.90
9.734
9.724
34.50 34.35
99’j,
99
Hoogste d.wl)
2.4887
8.83% 59.124
9.734
34.50
99sj,
25
Juli

1932
2.48% 8.84
59.024
9.734.
34.424
99’/,
18
Juli

1932
2.48%
8.82
58.974 9.734
34.45
995/,
Muntpariteit
2.48,78
12.1071
59.263
9.747
34.592
100

Data
Jr’nd
Weenen
Praag
Bo:ka-
Milaan
Madrid

26
Juli

1932
48.35
–
7.34
1.50
12.664
19.86 27

,,

1932
48.36
–
7.34
1.50
12.66
19.874
28

,,

1932
48.36
–
7.36
1.50
12.67
20.-
29

,,

1932
48.35
–
7.37
1.50
12.664
20.05
30

,,

1932
48.37%
–
7.37
1.50
–
–
1
Aug.
1932
48.36
.. –
7.36
1.50
12.65
20.074
Laagste d.w
1)
48.32
34.90
7.32 1.50
12.62 19.80
Hoogste d.wl)
48.37%
35.-
7.40
–
12.69
20.15
25
Juli

1932
48.36
. –
7.35 1.50
12.66
19.8
18
Juli

1932
48.35
–
7.33
1.50
12.694
19.9l
Muntpariteit
48.12%
35.007
7.371
1.488
13.094,
48.5e

608

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

3 Augustus 1932

KOERSEN TE NEW YORK. (Cable).

Data
OdMk.)1(‘$p.JOOgld.,1

26 Juli

1932

3,518
23,7334
40,25

27

19321

3,518
3,91s1
8

23,74
40,2334

28

1932
.
3,5034
3,90’51
23,7134
40,19

29

»

1932
3,5034
3,9134
23,74
40,21

30

,,

1932
3,5071
s

3,91%
23,7334
40,22

1 Aug.

1932
3,51%
3,91
11
1
23,75
40,25

3 Aug.

1931
4,86’/
3,92
1
1
28,-
40,33
Muntpariteit ..
4,86
1

3,901
23.81%
408/

KOERSEN
TE LONDEN.

Plaatsen en

1Noteerings-1
1
6Juli 123
Juli
1
25130
Juli1932
30Juli
eenheden
1932
L
anden
1932
LaagstelHoogsle
1932

Alexandrië.. l’iast.
p.
974
9734
97
18
97518
97

p.0
550
550
530
565
540
Bangkok….
Sh. p. tical
1/10%
1110
1110
1110
r
s
w

1110

Budapest …
Pen.
p £
2034 2034
20
21
2034

Athene ……Dr.

Buenos Aires
d. }).$
–
.39%
3934
40%
40%
Calcutte ……
h.p. rup.
116
1
1
56

161/
1

116
2
1
82

116t/
16
8
/
82

Constantin..
Piast.p..
740 740
730
740
730
Hongkong ..
Sh. p.
$
11351,
11334
113%
114
113
5
18
Sh. p. yen
1/6I11
11634
1/65/
8

117
11ff1
8

Lissabon….
Escu.p..0
110 110
109%
11034
.110
Mexico

….
$
per
£
12.75
12.75 12.20
13.-
12.45
Montevideo
.
d.perC
30 30
28
31
29
Montreal
…
$
per
£
4.0934
4.07%
4.01
4.09
4.04%

Kobe

…….

Riod. Janeiro
d. per Mii.
51132
51132

4i1
8

5%
51
18
Shanghai ;.
.
5h. p. taei
I1881,
1;88132

11771
8

118%
11871
1e

Singapore ..
id. p.
$
213
27
1
52

213
27
/
88

213%
2131
5
/
16

213
27
1
82

Valparaiso
1).
$
per
£
59
59 58
59
58
Warschau ..
Zi. p.
£
3111
8

3134
30%
32%
31%.
1

90 da.
ZILVERPRIJS
COUDPRIJS
8)

Londen’)
N,Yorki)
Londen
26 Juli

1932..

17
1
18
27
26 Juli

1932….

115110
27

1932..

1711
15

26%
27

,,

1932….

11614
28

1932..

1711
26%
28

,,

1932….

11617
29

1932..

1781
18

26%
29

.,,

1932….

117/8 30

1932..

1731
1
,
26
30

,,

1932….

11715
1 Aug. 1932.. –
26
7
18
1 Aug. 1932….

–
3 Aug. 1931.. –
28
3 Aug. 1931….

–

27

Juli

1914..

24151
16

59
27 Juli

1914….

841106%
1)
in pence p. oz.stand.
2)
Foreign silver
in $c. p. oz. line.
3)
in sh. p. oz.fine

STAND
VAN ‘s
RIJKS KAS.

Vorderingen.

1
15 Juli 1932

1
23 Juli 1932

Saldo van’s Rijks Schatkist bij De Ne-
f
20.982.325,77
f
24.459.504,12
Saldo b. d. Bank voor Ned. Gemeenten
,,

125.790,58
,,

374.456,26
Voorschotten

op

uit. Juni

1932 aan
de gem. verst, op v. haard. de Rijks-
adm. te heffen gem. ink. bel, en opc.
op de Rijksink. bel ………………
4.140.138,28
,,

4.140.138,28
Voorschotten

op

uit. Juni

1932 aan

deriandsche

Bank……………….

de gem. verstr. op aan haar uit te
keeren hoofds. der pers. bel., aand. in

…..

de hoofds. der grondbel. en der gem.
fondsbel., alsmede opc. op die belas-
tingen en op de vermogensbelasting
–
–
Voorschotten aan Ned.-lndië ………
225.835.248,30
,, 227.003.093,31
Id.

aan

Suriname …………………
…
…12.412.996,96
,,

12.420.191,49
Id.

aan

Curaçao ………..

……….
,,

7.919.499,33
Kasvord. weg. credietverst. ah. buitenl
……7.914.034,52
109.332.200,37 ,, 109.287.589,64
Daggeldieeningen tegen onderpand
Saldo der postrek. v. R/jkscomptabelen
–
,,

20.772.014,70
–
,,

24.206.993,84
Vord.ophetAlg.Burg.Pensioenfonds’)
,,

6.914.643,63
,,

6.563.781,34
Staatsbedrijven
1)

Id. op andere

…….
Vertr. t. laste der Rijksbegr. kasgeld-
…16.449.508,93
17.087.150,77
;,

leeningen aan gemeenten (saldo)……
67.544.579,79
,,

67.233.329,79
Verplichtingen.

Schatkistbiljetten in

omloop ………
.f230.593.000,-

f230.593.000,-
Schatkistpromessen in Omloop …….
…169.210.000,-

,,
169.210.000,-
Zilverbons in

omloop …………….
1.779.342,-

,,

1.773.654,50
Schuld

op

ultimo Juni 1932 aan de
gem.weg. v,h.d. de Rijksadrn.geh.gem.
ink. bel, en opc. op de Rijksink.bel

…..

–

–
Schuld op uitimo Juni

1932 aan de
gemeenten

enz …………………
2.049.674,92

,,
.
2.049.674,92
Schuld aan het Alg. Burg. Pensioent.’)
–

–
Id. aan het Staatsbedrijfd.P.,T.enT.
1
)

….

,,

76,401.419,78

,.

85.818.409,81
Id. aan andere Staatsbedrijven’) …..
257.124,17

,,

242.124,17
Id. aan diverse instellingen
1)

……633.592,61
……
..

10.

,,

10.513.314,03
‘) In rekg.-crt. met ‘s Rijks Schatkist.

NEDERLANDSCH-INDISCHE
VLOTTENDE SCHULD.
1

1R

1,,li

I09

1

9’6

I,,li

10’69

Vorderingen:
Betaaliniddelen in ‘s Lands kas,…,,
f 58,181,000,-
–
waaronder Muntbiljetten ………..
…293.000,-
–
Verplichtingen:
Voorschot’s Rijks kase. a. Rijksinsteil.
225.910.000,-
f227.003.000,-
Schatkistpromessen ………………
15.595.000,-
,,

14.895.000,-
Schatkistbiljetten ……

………….
30.915.000,-
,,

30.915.000,-
Muntbiljetten in omloop ………….

…

2.497.000,-
,,

2.489.000
1
–
Schuld aan het Ned,-Ind. Muntfonds.,,
8,626.000,-.

..

,,

8.626,000,-
Idem aan de Ned,-lnd. Postspaarbank.,,
…1.100.000,-
1.159.000,-
Voorschot van de Javasche Bank…….
13,546.000,-
,,

11.998.000,-

NEDERLANDSCHE BANK.
Verkorte Balans op 1 Augustus 1932.
Activa.
Binnen!. Wis.j Hfdbk.
f
36.441.169,02
sels, Prom.,P Bijbnk. ,,

1.591.956,77
enz.in disc.Ag.scb.
,,

7.570.6915,02

f
45.603.821,81
Papier
o.
h. Buitenl.’i’isconto

……

Idem eigen portef. .
f

7 1.335.835,-
Af :Verkocht maar voor
de bk.nog niet afgel.

–
7 1.335.835,-
Beleeningen

Hfdbk. f

30.394.736,36
ncl. vrsch.

Bijbnk. ,,

9.304.922,95
in rek..crt.
Ag.sch. ,,

57.348.632,39
o p onderp.
t

97.048.291,70

Op Effecten ……
r

94.961.061,22 Op Goederen en Spec. ,,

2.087.230,48
97.048.291,70
Voorschotten a. h. Rijk
……..

Munt en Muntmateriaal
Munt, Goud
……
f
100.692.215,-
Muntmat., Goud.. ,, 919.956.797,90

t1.0
2
0.
64
9.
012
,
90

Munt, Zilver, enz.. ,,

17.315.046,44
Muntmat. Zilver.. ,,

–
1.037.984.059,34
1
)
Belegging
1
1

kapitaal, reserves en pen.
sioenfonds

…………………….,,
20.137.490,16
Gebouwen en Meub. der Bank ……..,,
5.000.(00,_
Diverse rekeningen ………………,,
16.439.626,25
Staatd.Neder1.(Wetv.2715/’32,SNo.221) ,,
19.331.195,17

Paisiva.

f
1.312.860.319,43

Kapitaal ………………………..

f
20.000.000,-
Reservefonds ……………………..
30cco
Bijzondere reserve

……………….

,,
5.000.000,-
Pensioenfonds

………………….,,
8.175.044,16
Bankbiljetten in omloop …………..

,,
1.015.305.645,-
Bankassignatiën in omloop

………..
,,
261.754,58
Rek..Cour. J Het Rijk f

22.579.152,72
saldo’s:

k
Anderen,, 236.677.445,49
259.256.598,21

Diverse rekeningen ……………..’
1.861.277,48

f

1.312.860 319,43

Beschikbaar metaalsaldo ……..
……
f
527.514.383,84
Minder bedrag aan bankbiljetten in om-
loop
dan waartoe de Bank gerechtigd
is. ,,
1.318.785.960,-
1)
Waarvan In het buitenland
f

5.520.302,58.
Voornaamste posten in duizenden
guldens.

Goud Andere
Beschikb.
Dek-
Data
Munt
–
Muntmat.
Circulatie
opeischb.
schulden
Metaal- Ikings
saldo’)
perc.

1 Aug. 32
1
100692 919.957 1015.306 259.518 527.514 81
25 Juli ’32 100892 915.108 983.086 280.852 528.097 82
18

’32 100693 909.785 988.754 272.073 524.081 82
11

’32 100793 908.471 999.198 264.309 521.864 81
4

’32 100792 896.562 1017.008 241.516 513.081 81 27 Juni ’32 100992 879.386 981.154 257.207 505.911

81

3 Aug. ’31 88.688 514.429 970.899 127.179 198.455 57

25 Juli .14 65.703 96.410 310.437 6.198 43.521

54

Totaal Schatkist-
1

,
Papier

Dive”
Data

bedrag promessen

e ee-

op het

reke-
disconto’s rechtstreeks
ningen

buiten!, ninEen
2)

1 Aug. 1932
45.604
–
97.048 71.336 16.440
25 Juli

1932
44.783
–
92.971
69.023
16.434
18

,,

1932
45.494
–
94.404
73.845 13.404 11

1932
45.867
–
98.550 68.653
15.885
4

1932
47.049
–
101.728
68.653
16.976
27 Juni 1932
46.449
–
97.101
68.653
17.006

3 Aug. 1931
58.435
–
107.658
229.821 63.149
.

25 Juli

1914
67.947
–
61.686
20.188
509
1)
Sedert den bankstaat van 4 Jan. 1929
op
de- basis van
21

metaal-
dekking.

2,
Sluitpost activa.

CURAÇAOSCHE BANK.
Voornaamste oosten
in duizenden juldens.

Data
Metaal
Cl„.-
latle
Dis-
conto’s
szotten1Di
ve
aan de
kolonie reke-
e

n
i
ngen
i

Diversl reke-
ningen’

1
Juni

1932
4.839
5.246
199
27
893
122
1Mei

1932
4.827
5.309
185
25
1.059
198
t
April

1932
4.839
5.489
192 134 1.045
131
1
Maart

1932
4.842 5.338
211
75
920
121
1
Februari 1932
4.524 5.000
192
141
847 450
1Januari

1931
4.476
4.993
265
27
1.344
524

1
Juni

19311
4.641
1
5.188
1

133 123
8
1
1.403
521
•) alulip. uer acilva. •) alulip. uct pasrnva. -, ociiutu aal. uc Iwlulllc.

3 Augustus 1932

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

609

JAVASCHE BANK.

Voornaamste postn in duizenden guldens. De samengetrok.
ken cijfers der laatste weken zijn telegrafisch ontvangen.

–
Andere
Beschikb.
Data
Goud

Zilver
Circulatie
opeischb.
,iietaal-

1ô0500

-_______

schulden
saldo

30 Juli 1932
218.800
37.100
48.140
23

1932
150.100
218.100
35.700 48.580
16

1932
149.700
222.300
32.700 47.700

25 Juni1932
219.816
34.870
48.167
104.827 45.215
18

1932
104.832
44.383
224.473
34.370 45.677
11

1932
104.829
45.294
228.460
32.809
45.616
4

1932
104.829
45.744
225.219
33.877 46.935

1Aug.1931
100.496
44.480
242.412
22.497
48.656
2Aug.’930
139.114
26.452
266.520
43.505 41.556

25Juli
19141

22.057
1

31.907
1

11i.172
12.634
4.842

Wissels.
.
se
Dek-
Data
Dis-
buiten
Belee-
kings-
conto5
N.-Jnd.
fin gen
ningen’)

30Juli 1932
23

,,

1932
16

,,

1932

25Juni1932

93.600
92.900
95.500

s.*
•
*8*

27.648.

59
59
59

59
9.936
22.638
39.698
18

1932
10.136 22.581
39.959
28.658
58
11

,,

1932
10.341
23.149
41.049 28.188
57
4

1932
10.096
23.598
40.446
26.239
58

1Aug.1931
9.160 16.478 40.446
33.914
55
2Aug.1930
10.461
32.921
39.810
53.530
53

25Juli1914

1
7.259
6.395
75.541
2.228
44
1)
Sluitpost activa.

BANK VAN ENGELAND.
Voornaamste posten in duizenden ponden sterling.

Data
Metaal
Bankbilf.
in
circulatie

Bankbilf.
in Banking
Departm.Advances
Disc.and
Other Securities

s
ecur: ies

27 Juli

1932
138.576
369.286 43.440
15.280
23.768
20

1932
137.422
365.759
45.825
14.307
26.008
13

1932
137.205 366.271 45.124
14.771
24.948
6

,,

1932
136.965
366.679
44.465
14.991
26.247
29 Juni 1932
138.954
363.083 48.060
14.889
26.352
22

,,

1932
136.476
358.548
52.173
14.142
26.585

29 Juli

1931
133.310 359.362
32.673
9.696
26.604

22 Juli

1914
40.164
29.317
33.633

Data
Gov.
Sec.
1

Public
Depos.
Bankers

Oiï’Doosits
I
Other
Accountsl

1
1
Reserve1
1

Dek-
kings-
1
perc.
1)

27 Juli’32
68.771
11 242
88.186 34.561
44.291
33 20

,,

’32
66.231
13.379
88.024
33.727
46.663
34
13

,,

’32
65.786
17.048
82.759
33.567
45.934
6

,,

’32
67.627 20.947 80.923
34.241
45.286
33s1
1

29 Juni’32
67.170
17.982
86.565
34.736
48.870
35
22

,,

’32
66.645
35 577
73.649
33.145
52.928
378
132

29 Juli ’31
52.561 15.219
55.798 33.687
33.9481
32
18
1

22 Juli ’14
11.005 14.736
42.185
2
9.2971
52
1)
Verhouding tusschen Reserve en Deposits.

BANK VAN FRANKRIJK.
Voornaamste posten in millioenen francs.

ITe goed

Wis
–
Waarv.I

Belee- IRenhetoos
Data
Goud
Zilverl
in het
op het
1
ningen

voorschot
buitenl.

1
buitenl.l
Ie
Staat

22Juli’32
82.310
1.228

4.473
5.023
1.843
2.753
3.200
15

’32
82.408
1.221

4.458 4.674
1.844
2.794
3.200
8

’32
84.472
1.212

4.525 4.923
1.780
2.791
3.200
1

’32
82.317
1.203

4.529
4.651 1.782
2.815
3.200

24 Juli ’31
57.893
869

9.476
21.515
16.068
2.757
3.200

23 Juli’141
4.104 640

–
1.541
81
769
.

–

Bons v. d.1
1 Diver-

I

–

–

Rekg. Courant
Data
zelfst.
amort. k.
1

sen
1)
1
Circulatie
Staat
Iamort.k.I
I
zifsTp7ii”
culieren

22Juli ’32
6.626
2.301
1

80.802
1

1.496
2.666

23.217
15

’32
6.626 2.406
1

81.547
1

772
1
2.687
122.990
8

’32
6.626
2.188 81.932
577
1
2.744122.839
1

’32
6.626
2.640
82.710
1

106
1

2.779
1
22.556

24Juli ’31
5.082
2.092
77.766
1

1.826
1

8.012
14.621

23Juli’14
–
–
5.912
4011
–
1

943
1)
Sluitpost activa.

GOEDERENHANDEL.

GRANEN.

2 Augustus 1932.

Ook deze week hobben oogst- en weerberichten weer
vrij sterk huu .ii’1eel Op de tarweinarkt doen gelden. Daar zij, vooral in de eerste helft -der week, niet gunstig waren,
trad toen algemeen een verdere prjss.tijgng in. In Canada
werd namelijk nog- steeds geklaagd over gebrek aan regen,
dat in sommige streken -der Prairie-Provincies een nadee-
ligdn invloed oefende op de te velde staande t a r w e. Ook
– tLit het Noordwesten -der Ver. Staten kwamen ten aanzien van laat gezaaiide zomertarwe dergelijke klachten. iDe ver-
wachtingen van de opbrengst van zomer-tarwe in de Ver.
Staten en Canad1i, zijn dan ook wat minder hoog gespan.
nen dan eenigen tijd geleden. Bovendien vinden de ongun-
stige rapporten over de tarwe van Zuid-Oostelijk Europa
in Italië telkens weder bevestiging. Het schijnt wel vast te
staan, dat Roemenië en Zuid-Slavië dit seizoen geen tarwe
zullen kunnen exporteeren. Hongarije heeft eveneens een
veel kleineren oogst dan verleden jaa.r en
–
ook in Ita.l’ië
schijnt de tarwe vrij ernstig van ongunstig weder te heb-
ben geleden. Reeds heeft dat geleid tot flinke zaken naar
Italië, in het bijzonder in Canadeesche -tarwe. Eenigsains
-betrouwbare beiiich.ten uit Rusland ontbreken nog steeds,
doch men is algemeen van meening, dat Russische ta-rwe
niet in clie mate zal worden geëxporteerd als in de twee
voora.fgegane jaren. Dat het aanbod tot nog toe allerminst dringend kan worden genoemd, lijkt daarmee wel in over-
eet stemming. Speciaal in Engeland ontmoetten de Rus-
sicschc offertes -deze week dan ook goede be1angstelling en
er zijn (laarheCu tot stijgenden prijs vrij- veel zaken in
nieuwe Russische tarwe ter verscheping in de- eerstvolgen-
cle maanden gedaan. Levendig waren in andere soorten de
zaken in Engeland eigenlijk niet, maar geregeld werd toch ook Canadeesche tarwe gekocht, terwijl het beperkte aan-
bod van Australische tot stijgenden prijs gemakkelijk koo-
pers vond. Naar Nederland, waar men deze soort reeds
geruime-n tijd gaarne koopt, in het bijzonder voor kippen-
voer, konden wegens de hooge prijzen, die men in Engeland
betaalde, geen
–
verdere zaken in Australisohe tarwe tot
stand komen. In- plaats daarvan werd witte tarwe ‘van de
Amer ikaansche Westkust gekocht, ter verscheping in
Augustus.
In een grôot gedeelte van West-Europa bleef het weder
de-ze week regenachtig, hetgeen in Frankrijk reeds eenigen
tijd leidt tot klachten over de kwaliteit. Voorloopig is
elders echter van cru stige gevolgen van dezen regenval nog
niet veel sprake; en Duitschiand bleef geregeld tarwe van den -nienwen oogst aanbieden met zaken vooral naar Ne-clerland en Engeland. De algemeene vastere stening deed
ook, voor -deze tarwe de prijzen stijgen, evenals ook de ver-
tra.ging in den oogst als gevolg ‘van den regen. En aan-
zienlijke prijsstijging vond er plaats aan de termijnmarkt
te Liverpool, die behalve van de Amerikaansehe en Euro-
peesche -oogstber-ichteu ook veroorzaakt werd door de flauwe
houding van het pond sterling. Daarnaast ‘viel echter ook
aan de termijnmarkt tc Rotterdam een verdere verhooging
te con-stateereri, die lii de eerste vier dagen der week 25 t
30 cent per 109 EG. bedroeg, -nadat in cle vorige week de
prijaan reeds 20 Ii. 25 cents waren gestegen. Aan ‘het einde
der week is cenige reactie ingetreden. In Noord-Amerikaa,
was de temperatuur gedaald en hier en daar werd ook
regen gemeld. Vooral is de reactie Levens het gevolg ge-weest van inkrimping der Eiropeesche vrakg na dé meer-
dere ‘zaken, die daarheen den laatsten tijd waren gedaan.
Van de prijsverhooging aan cle termijnmarkt te Winnipeg,
die deze week ruim drie dollarcents per 109 KG. had beclra-
was op 30 Juli (op 1 Augustus was de markt geslo-
ten) nog ruim 1 cent overgebleven. Te Chicago was de
reactie minder groot, daar immers de Ver. Staten door
hun kleinen oogst van win’tertarwe dit jaar minder van
export afhankelijk zullen, zijn.. Op 1 Augcistus sloot Chica-
go voor tarwc nog ruim 3 cents hoogcr dan een week te-
voren. Ook te Rotterdam ging tenslotte een deel der ver-
hooging weder verloren. Vast was tarwe in Argentinië. Per sal0o ‘bedroeg de -prijs-
stijging daar 20 1. 25 centavos -per 100 EG., doch voor
Europa -is dit van weinig beteekenis, omdat de Argentijn-
sche uitvoer van tarwe reeds eenigen tijd uitermate ge-
ring is. –
R o g ge heeft in Noord-Amerika de prijsbe
–
weging van
tarwe gevolgd, en in Nederland betaalde men voor Amen-
kaansche en Canadeesche rogge bij beperkten omzet ‘hoo-
gere prijzen, w’aartoe het egenacht.ige West-Europeesche we-der meewerkte. Nu echter hier de rogge-oogst voor de
deur staat en die -in Duitschland groot zal worden, kwam
het -in overseesche soorten niet tot zaken van beteekenis.

610

0

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

3 Augustus 1932

AANVOEREN in tons van 100
KG.

Rotterdam
Amsterdam
•

Totaal

Artikelen
2430
Juli
Sedert
Overeenk.
24130
Juli
Sedert
Overeenk.
1932
1931
1Y32
t
Jan.
1932
tijdvak
1931

781.598

1932
1Jan.
1932
tijdvak
1931

32.928 870.081
–
7.545 10.015
877.626
771.613

14.075
298.441
178.671
210
1.543
308
299.984
178.979
Tarwe

…………….
Rogge

……………..
832
15.906 14.910
–
–
145
15.906 15.055
Boekweit ………………
Mais ………………
797.837
666.312
14.061
196.477
146.849
994.314
813.161
229.708
369.228
626
,

7.985.
21.015 237.693
391.143
.

8.262
118.173
171.679
–
3.022
1.410
121.195 173.089

Lijnzaad

…………..

41.
.391

160.461
124.833
4.208
217.918 291.682
378379
416.515

Gerst

……………..7.943
Haver

……………..2.700

1.400
61.617
60.615
–
50
204
61.667
60.819
.Lijnkoek

…………..
485

.

13.873
64.8O

,
96
9.128
18.721
23.001
83.551
Tarwemeel

………….
Andere
meelsoorten
….
50
23.517 25.215
34
8.189
8.031
31.708
33.246

Duitschiand is geregeld met lieuwe rogge aan de markt
en doet daarin zaken naar cle Noordsehe 1anc1en en naar
Nederland, doch cle omzet i.s nog gering. IDe prijzen onder-
gingen deze week weinig verandering, doch toen aat.l het
einde der week in Noord-Amerika ook rogge wat lager’
liep, werden cle Duitsche offertes eveneens eenigs-zins ver-
laa.gcl. De oogst van rogge schijnt in Ruslatad goed geslaagd t
te zijn, doch het aa.nbocl van Russische rogge ‘is niet cirin-
gen.cl. Tot ongeveer dezelfde prijzen als de Amerikaansche
zijn zaken van beperkten omvang naar Nederland en Scan-
d.inavi(i gedaan.
M a ï s is in den., ioop der week enkele guldens per 2000
KG. in prijs gestegen, omdat de aanvoeren in West-Europa
.1

wat minder groot waren en iihet bijzonder in dc eerste
helft van Augustus van matigen omvang zullen aijn, er
deze week minder maïs uit Argentinië is afgeladen dan den
laatsten ‘tijd het geval was, cle vraag in West-Europa zeer
goed blijft en de Ar’gentijnsche markt vast en langzaam
stijgend ‘was. .Dat laatste hield blijkbaar verbatvd met de
omstandigheid, dat de nog in Argentinië aanwezige hoe-
velheid iiet overweldigend is en aanmerkelijk kleiner dan
verleden jaar om dezen tijd, en de omvang der verschepin-
gen dns binnen eenigen tijd blijvend zal dienen af ‘te nemen.
Er kwam wat meer aanbod uit Zuid-Afrika, dat ‘tot iets
boven den prijs vals Plata-maïs tot enkele zaken naar En-
geland leidde. Donaumaïs is wel geregeld te
lsoop,
doch die
wordt tegenwoordig bi Noord-Westelijk Europa ongaaine
gekocht, omdat veel Don aumaïs in ongezonden ‘toestand
haar bestemming bereikt. De nieuwe oogst staat er in de
J3alkanlanden zeer goed voor. ‘Aan het einde der week is
bij zeer verminderde vraag de vaste stemming ‘verdwenen en een gedeelte van de prijsstijging weer verloren gegaan.
Verbe’tenirig (Ier vraag, die zeker spoedig weer komen zal,
kan echter gemakkelijk een herstel teweegbrengen..
De
Ar
–
gentijtisehe terrnijumarkten zijn gedurende de laatste dagen
der week wel wat gemakkelijker ge’w’eest, doch cle grond-
toon dier markten is iriet flauw. Zij’ sloten op 1 Augustus
in vergelijking met 25 Juli onveranderd tot 7 eentavos per
100 KG. Isooger.
Ge is t is in spoedige posities schaarsch. Daar tevens
iii Canada de prijs steeg, van den Donan nog weinig werd
verscheept en ook Rusland geen spoecl.ige gerst offreert,
trad een algemeene prijsverbetering in, waarbij voor af’ge-
laden ])onaugeist en oo’k nog voor spoedig te verlacten
par tijn een flinke premie boven latere posities werd be-taald. Duitschland koopt tegenwoordig nauwelijks gerst
(evenmin als muTs), doch in Nederland werd een zeer be-
vredigencle omzet bereikt met goede vraag voor beschik-
bare . gerst. Donau- en Russische gerst op afladiug out-
itioetten tot cle ook daarvoor verhoogde prijzen zeer weinig
belangstel1’ng. Slechts naar Engeland werden aanvanke-
lijk nog flinke zaken gedaan in Ru,ssisehe gerst op herfst-
aflad’ing.. Behalve uit Ca.nada w’erd deze week ook uit de
Ver. Staten 01) verhoogd prijspeil nu en dan gerst gekocht.

STATISTISCH OVERZICH

GRANEN EN ZADEN
‘ZUIVEL EN EIEREN
MINERALEN

TARWE
79K.

.
La
ROGGE
MAIS
GERST
LIJNZAAD
BOTER
E
AAS

ammer
EIEREN
STEENKOLEN
Westfaalschej PETROLEUM
Mid. Contin.
a a
OCO
No. 2 Canada
,
La Plata
No.3 Canada
La Plata
per K.G.
maar
Gem. not.
Hollandsclie
Cru e
Rotterdam!
loco
Rotterdam
loco
R’dam/A’dani
loco Rotter-
dam per
loco
R’damlA’dani
Leeuwar- der Conim.
Fabrieks-

Eiermijn Roermond
bunkerkolen,
onezeefd f.o,b.
33 tfl1 33,90

per°IOOK.O.
per 100 K.G.
per 2000 K.G.
2000 K.G.
per 19601(0.
Noteering
kaas
kI. m/merk
P. 100 st.
R damJA’dam
p.3r bSarel
2)
2)
4)
per 1000 K.G.

f1.
01
II.
D
o
6
%
f1,
0/
o

f1.
0′
f,
01
f1.
01
H.
°Jo
f1.
Olo
$
0/
1925
17,20 100,0
13,07
5

100,0
231,50
100,0
236,00
100,0
462,50
100,0
2,31
100,0
56,-
100,0
9,18
100,0 10,80 100,0 1.68
100,0
1926
15,90
92,4
11,75
89,9
174,25
75,3
196,75
83,4 360,50
77,9
1,98
85,7
43,15
77,1
8,15
88,8
17,90
165,7
1.89
112,5 1927
14.75
85,8
12,47
5

95,4
176,00
76,0
237,00
100,4
362,50
78,4
2,03 87,9 43,30
77,3
7,96
86,7
11,25 104,2 1.30
.

77,4
1928
13,475
78,3
13,15
100.6
226,00
97,7
228,50
96,8 363,00 78,5
2,11
91,3 48,05
85,8
7,99
87,0
10,10
93.5
1.20
71,4
1929.
12.25
71,2
10,87
5

83,2
204,00
88,1
179,75
76,2
419,25
90,6
2,05 88,7
45,40
81,1 8,11
88,3
11,40 105,6 1.23
73,2
1930
9,67
5

56,3 6,22
5

47,6
136,75
59,1
111,75
47,4
356,00
77,0
1,66
71,9 38,45
68,7 6,72
73,2
11,35
105,1
1.12
66,7
1931
5,55
32,3 4.55 34,8
84,50 36,5
107,25
45,4
187,00
40,4
1,34
58,0
31,30
56,9
5,35
58,3
10,05
93,1
0.58
34,5
Jan.

1930
12.675
73,7
‘

9,35
71,5
149,25
64,5
151,25
64,1
433,75
93,8
2,00 86,6 43,95
78,5
7,55
82,2
11.75
108,8
1.21
72,0
Febr. Maart
11,725
10,90
68,2 63,4
8,17
0

7,15
62,5 54,7
139,00
60,0
135,75
57,5
398,50
86,2
2,03 87,9 41,15
73,5
6,90
75,2
11,75 108,8
1.11
66,1

April

,,
11,175
65,0
7,62
5

58,3
143,50
180,25
62,0
77,8
125,00 129,75
53,0 55,0
390,00
431,00
84,3
93,2
1,71
1,50
74,0
64,9
41,25 36,50
73,7 65,2
5,18
5,16 56,4 56,2
11,55 11,35 106,9
105,1
1.11
1,16
5

66,1
69,3
Mei
10,45
60,8
6,55
50,1
148,50
64,1
114,50
48,5
405,00 87,6
1,44
62,3
37,20
66,4
5,30
57.7
11,35
105,1
1.18
5

70,5
Juni
10,05
58,4
6,170
39,6
145,50
62,9
103.75
44,0
385,50
83,4
1,54
66,7
37,-
66,1
5,09 55,4
1,35
105,1
1.185
70,5
Juli

,,
9,55
55,5
5,82
5

44,6
157,75
68,1
108,00
45,8
345,75
74,8
1,72
74.5
39,90
71,3
5,99 65.3
11,35
105.1
1.18
5

70,5
Aug.

,,
9,45
54,9
6,30 48,2
146,00
63,1
116,25
49,3
365,00 78,9
1,58
68,4
40,20
71,8
6,03 65,7
‘

1,35
105,1
1.185
70,5
Sept.

,,
8,40
48,8
5,25 40,2
127,50
55,1
99,00
41,9
318,75
68,9
1,64
71,0 37,55
67,1
7,23
78,8
11,35
105,1
1.185
70,5
Oct.

• 7,40
43,0
4,62e
35,4
112,25
48,5
86,00
36,4
281,25
60,8
1,63
70,6
36,90 65,9
8,60 93,7
11,35
105,1
1.185
70,5
Nov.

,,
7,25
42,2 4,25 32,5
94,50
40,8 82,25
34,9
270,75
58,5
1,58
68,4
36,50
65,2 9,63
104,9 10,90
100,9
0.85
50,6
Dec.

,,
7,07
5

41,1
4,30
32,9
96,00
41,5
91,00
38,6
247,75
53,6
1,55
67,1
33,50
59,8
7,97
86,8
10,85
100,5
0.85
50,6
Jan.

1931
6,525
37,9
4,-
30,6
84,50
36,5
86,25
36,5
207,50
44,9
1,61
69,7
32,25
57,6 6,63
‘
72,2
10,30
95,4
0.85
50,6
Febr.
5,775
33,6
3,90
29,8
87,50
37,8
85,75
36,3
206,25
44,6
1,66
71,9 33,80
60,4
6,21
67,6
10,30
95,4
0.85
50,6
Maart

,,
5,625
32,7
4,20
32,1
103,00
44,5
104,75
44,4
214,00
46,3
1,47
63,6 35,00
62,5 4,94
53,8
10.30
95,4
0.66
39,3
April
5,90 34,3
4,42
5

33,8
112,00
48,4
117,00
49,6
197,75
42,8
1,35
58,4
31,60
56,4
4,20
45,8
10,15
94.0
0.53 31,5
Mei
6,15
35,8
4,975
38,0
95,75
41,4
124,00
52.5
189,00
40,9
1,26
54,5
30,85
55,1
4,075
44,4
10,00
92,6
0.53
31,5
Juni
5,75
33,4 5,05
38,6
86,75 37,5
116,50
49,4
191,50
41,4
1,29
55,8
33,50
59,8
4,30
46,8
10,00
92,6
0.34
5

20,5
Juli
5,425
31,5 4,70
35,9
84,25
36,4
115,75
49,0
211,00-‘
45,6
1,32 57,1
.37,75
67,4
4,40
47,9
10,00
92,6
0.24
14,3
Aug.

,
4,975
28,9
4,02
5

30,8
74,50
32,2
119,50
50,6
185,50
40,1 1,30
56,3 36,00
64,3
4,98
54,2
10,00
92,6
0.43
5

25,9
Sept.

,,
4,775
27,8
4,27
5

32,7
68,00
29,4
97,00
41,1
164,25
35,5
1.27
55,0 32,25
57,6
5,77.5

62,9
10,00
92,6 0.56
33,2
Oct.
‘5,-
29,1
4,475
34,2 68,50
29,6
94,75
40,1
160,25
34,6
1,24
53.7 26,25
46,9
6,275 68,4
9,90
91,7 0.56
33,2
Nov.
5,825
33,9
5,475
41,9
81,00
35,0
114,50
48,5
169,75
36,7
1,17
50,6 24,75
44,2
7.07
77,0
9,90
91,7 0.68
40,4
Dec.

,,
4,925
28,6
4,95
37,9 69,25
29,9
111,25
47,1
145,75
31,5
1,18 51,1
21.40
38,2
5,32
5

58,0
9,90
91,7
0.71
42,3
Jan.

.1932
5,05
29,4
5,07
6

38,8
71,25
30,8
114,00
48,3
142,50
31,0
1,16
50,2
25,75
46,0
4,71
51,3
8,25 76,3
0.71
42,3
Febr.

•
5,30
30,8
5,075
38,8 74,00
32,0
108,50
46,0
142,25
30,8
1,34
58,0 27,75
49,6
3,79
41,3
8,25
.
76,3
0.71
42.3
Maart’ ,,
5,525
32,1
5,80
44,4
86,75
37,5
118,00
50,0
143,25
31,0
0,98
42,4 23,65
42,2
3,425
37,3
8,35
77,3
0.71
42,3
April

,,
5,65
32,7
6,225 47,6 88,75
38,3
124,50
52,8
135,25
29,2
0,99
42,9
19,60
35,0
2,775 30,2
8,65
80,1
0.86
51,2
Mei

,,
5,60
32,6
5,30
40,5 78,00
33,7
116,00
49,2
130,25
28,2
0,82 35,5
19,65
35,1
2,88 31,4
8,30
76,9
0.86
51,2
Juni

,,
5,225
30,4 4,15

.
31,7
80,75
34,9
105,75
44,8
128,75
27,8
1,11
48,1
24,25
43,3
3,08
33,5
8,25
76,3
0.86
51,2
Juli

,,
.4,90
28,5
4,-
30,6 78,75 34,0
100,25
42,5
129,75
28,1
0,88′
38,1′ 19,55
34,9
3,125
34,0
8,10
75,0
0.86
51,2
1

Aug.,,
4,95
28,8 4,15
31,7
79,00
34,1
99,00
41,9
129,50
28,0
3,75
40,8
7,95
73,6
0.86
51,2
1)
Men zie voor de bel, op dezen staat de nos. van 8 en 15 Aug. 1928 (No. 658 en 659) pag. 689/90 en 709.
2)
Tot Jan. 1931 Hard Winter No. 2.
3)
Tot Jan. 192
Zuid-Russische.
4)
Tot Jan.
1928
Malting; van Jan.
1928
tot 9 Febr. 1931 American No. 2, van 9 Febr. 1931 tot 23 Mei 1932
6415
K
.
G. Zuid-Russische.

3 Augustus 1932

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

611

Op de laatste dagen der week was de vraag sterk afge-
nomen met eenige prijsdaling voor Canadeesche gerst.
Juist dat Canada voor gerst flauwer weed, dcccl in Europa
dcii kooplust weder verminderen.

SUIKER.
,Dc verschillende suikermarkten vertoonden de afgeloopeit
week een uiterst kalme stemming.
Nadat
it
A m er i k is in het begin van de week nog en-
kele flinke partijen ruwsuiker tot 1.1.0 dc. c. & Ir. ge-
plaatst waren, namen koojers een meer afwachtende hou-
ding aan.
.l)e N e w-Y o r k s c b c termijnmarkt was zeer kalm zon-
der koersschoiiimelingen van cenig belang. De slotnotee-ringen luidden als volgt: Sept. 1.-, Oct. 1.0!, Dec. 1.05 en
Jan. 1.01, terwijl de laatste noteering voor Spot Centr.
3.08 bedroeg.
De ontvangsten in de Atlantische havens ‘der Ver. Sta-
ten bedroegen deze week 30.000 tous, de versmeltingen
64.000 tons tegen 65.600 tons en de voorraden 259.000 tons
tegen 230.400 toiis verleden jaar.
De laatste 0 u b a-statistiek is als volgt:
1932

1931

1930
tons

tons

tons
Productie …….(Raming) 2700.000 3.122.186 5.156.300
Ontvangsten ————-22.081 ‘28.393 53.075
Totaal sedert
l
f
l
………
1.278.159 1.544.522 2.999.877
Verschepingen ………..58.379 . 91.952 79.501
Voorraad afscheephavens – 1.080.589 1.455554 1.468.076
in Engel and bleven de omzetten binnen beperkte
grenzen. Slechts enkele scheepsladingen i’uwsu’iker werden
verkocht.
De stemming op de L o ii den se ho termijnmarkt was
kalm, doch prijshoudend. In verband met den achteruit-
gang van den Pondenkoers was liet verloop der iiotecrin-
gen ietwat stijgende.
Op J
is
v a werd door de Visp verkocht ruim 6000 tons
bruine suiker en een kleinigheid Superieur.
IE[ i e r te 1 a n de bleef de markt .in een doen. Aanclie-
ningen
01)
de A ni s t e r d a msc h e ‘termijnmarkt valt
Augustus-contracten alsmede de gernakkelijkere stemming
op de buitenlandsche markten veroorzaakten aan het slot
een lichte reactie. De noteei-iugen luidden aan het einde
der week als volgt: Aug.
f
6/4, Dec.
f 6%-,
Mrt.
f
61 en
Mei
f
7%. De omzet bedroeg 7100 tons.

KOFFIE.
Over cle koffiemarkt valt geen nieuws te berichten. De
stemmiing blijft ‘kalm en in Brazilië duurt de re’olutie
voort, ‘hoewel nadere berichten omtrent den waren toe-
stand ‘van, zaken aldaar ng steeds ontbreken. –
Ook ditmaal i•s door den koffie-Raad niet opgegeven
hoeveel koffie te, hatitos en ‘in Sao Paulo in de afgeloopen week is vern’ieüigd. Alleen Wordt gemeld, dat te Rio ver-
tiietigd zijn 16.000 balen en te Viëtoria 16.000 balen, te-
zamcil 32.000 balen. Sedert 1 Juli zijn thans, voor zoover
bekend, vernietigd 59.000 balen te Santos, 92.000 balen te
Rio, 66.000 balen te Victoria, 270.000 balen in Sao Paulo en 13.000 balen op andere plaatsen, teaaen 500.000 ba1e.
In het Nummer van 8 ‘Juni I.I. is melding gemaakt van dti wijze, waarop Brazilië voor het eigen product propa-
ganda wil gaan maken in landen, waarin het verbruik van
koffie tot ‘heden gering was. Thans is bekend geworden, dat
de ‘Nationale Koffie-Raad van Brazilië, behalve in Groot
Brittannië en Ierland, in Br,itech-Indië, Per7Âë en Irak
(‘waarover te dezer plaatse reeds is geschreven), ook nog
contract heeft gesloten voor propaganda in Letland, Est-
land en Lithauen, waarvoor ‘binnen de eerstvolgende 3
jaren 300.000 balen koffie zullen worden ter beschikking
gesteld. Verder zal voor propaganda in Japan, Korea en
Mants’joerije in het eerste jaar 20.000 balen, in het ‘tweede
jaar 40.000 balen en in het derde jaar 60.000 balen wordeii
verstrekt, waarna dan nog ‘380.000 balen ter dispositie
zullen worden gesteld. Van de netto-opbrengst ‘zal de Eof-
je-Raad slechts 25
0/
ontvangen, terwijl de overige 75
0
/0
bestemd zijn voor kosten en voor provisie aan de met de
propaganda belaste firma. Verwacht worden nog contrac-
ten met Australië en met Marokko. Onclerstaande interessante statiahiek is dezer dagen ge-
publiceerd door de bekende firma Nortz & Co. te New-York:

Grnsid.d.elde jam
–
lijksche productie en con.sa.on.ptie van koffie
in de laatste 32 jaren (in 1000 balen).

P r o d u c t i e

Wereldeerbrujk
Overig Andere

Sao

Tot, alle
Sao Paulo Brazilië Iand.(Milds) Totaal Paulo

soorten
1900110 – 9.091

4.136

3.917

17.144

9.091 , 16.344
1911/20

9.227

3.342

4.578

17.147

9.227

17.850
1921126 9.179

4.354

6.517

20.050

8.984

20.264
1926131 13.508

5.606

8.127

27.241

9.648

23.146
1931132 18.800

6.896

8.287

33.983

8.596

23.723

‘AN
GROOTHANDELSPRIJZEN’)

‘

METALEN
TEXTIELGOEDEREN
‘ ‘
DIVERSEN

ZILVER
IJZER
Cleveland
KOPER TIN
‘
LOOD
KATOEN
WOL
gekanide
WOL
gekamde
KOE-
KALK-
cash Londen
per
Foundry No.
3
‘

‘
Standaard
Locoprilzen
locoprijzen
Locoprijzen
Middling
locoprilzen
Australische,
Australische, CrossbredColo-
IIUIDEN
Gaat, open
SALPETER
Old. per
Standard
t.o.b.
Middlesbrough
Londen
Londen per
Eng. ton
Londen
per Eng. ton
New-York
Merino,
64’s
Av.
loco Bradford
nial Carded,
kop
100 KO.
Ounce
per Eng. ton
per Eng. ton
,
per Ib.
per Ib.
SO’s Av. loco
57-61
pnd.
netto
Bradtord per Ib.

pence
/o
Sh.
0
10
£
Olo
.k
Olo
£
0
10
$
ets.
°io
pence
0
/s
pence
‘
°/o
11.
0
10
f1.
°lo
32
1
10
100,0
,

731-
100,0
62.116
100,0
261.171-
100,0
36.816 100,0
23,25
1000
55,00
100,0
29,50
100,0
34,70
100,0
12,-
100,0
28
11
16
89,3
8616
118,5
58.1/-
93,5
290.1716
111,1
31.116
85,3
17,55
75,5 47,25
85,9
24fl5
83,9
28,46
82,0
11,61
96,8
26
3
14
83,3
731-
100,0
55.141-
89,7
290.41-
110,8
244.-
66,4
17,50
75,3 48,50 88,2
26,50
89,8
40,43
116,5
11,48
95,7
2
6
1
/16
81,1
661-
90,4
63.161-
102,8
227.51- 86,8
21.11-
57,8 20,00 86,0 51,50 93,6 30,50
103,4
47,58
137,1
11,48
95,7
24
7
116
76,2
7016
96,6
75.141-
121,9
203.1516
77,8
23.51-
63,8
19,15
82,4
39,-
70,9 25,25
85,6
32,25
92,9
10,60
88,3
17
11
1i6
55,4
671-
91,8
54.131- 88,0
142.51-
54,3
18.116
49,6
13,55
58,3
26,75 48,6
16,25
55,1
25,36
73,1
9,84 82,0
13’ijp
41,6
551-
75,3
36.51-
58,4 110.11- 42,0
12.11-
331
8,60
37,0 21,50
39,1
12,00
40,7
18,65
53,7
8,61
71,8
20151,
65,3
7216
99,3
71.916
155,1
174.131-
66,7
21.111- 59,4
17,15
73,8 29,50 53,6
19,25
65,3′
26,63
76,7
10,11
84,3
20
1
/
62,6
7216
99,3
71.1216
115,4
174.41-
66,5
21.41-
58,2
15,45
66,4 28,50
51,8
17,75
60,2
24,50 70,6
10,21
85,1
19
1
/
59,5
701-
95,9
68.1916
111,1
165.181-,
63,4
18.161-
51,6
15,20
65,4 26,25
47,7
16,50
55,9

69,2
10,21
85,1
1
9
9
/1
61,0
6716
92,5
61.31-
98,5
161.1716
61,8
18.616
50,3
16,45
70,8 27,25 49,5
17,25
58,5 24,13
69,5
10,21
85,1
18″/16 59,0
676
92,5 53.91-
86,1
145.-!-
55,4
17.161-
48,9
16,50
71,0
28,75 52,3
18,00
61,0 26,25
75,6
10,21
85,1
16
1
/1
50,0
6716
92,5
50J16
80,7
136.416
52,0
17.191-
49,3
14,50
62,4
27,75
50,5
17,50
59,3 26,63 76,7
10,21
85,1
16
49,9
6716
92,5 48.21-
77,5
134.1716
51,5
18.31-
49,8
13,10
56,3
27,00
49,1
16,75
56,8
24,25
69,9
9,18
76,5
16
3
/
51,0
651-
89,0
47.15)-
76,9
135.56
51,7
18.61-
50,2
11,95
51,4 27,25
49,5
16,50
55,9 24,88
71,7
9,28
77,3
161
1
/
16

52,0
6316 87,1
46.61-
74,6 132.61-
50,5
17.181-
49,1
II,-
47,3
27,00
49,1
15,75
53,4 26,50
76,4
9,39 78,3
16
1
12
51,5
6316
5

87,1
,

43.-(-
69,3
117.131-
44,9
‘

15.151-
43,2
10,55
45,4
24,50
44,5
14,50
49,2
26,25
75,6
9,49
79,1
16
5
/8
51,9
636
6
87,1
46.816
74,8
113.161-
43,5
15.1816
43,7.
10,85
46,7 24,00 43,6
13,00
44,1
25,25
72,8
9,70 80,8
16
5
18
51,9
636
6
87,1
47.66
76,2
115.31-
44,0
15.516
41,9
9,95
42,8 22,50
40,9′
12,50
42,4

72,0
9,90
82,6
13
7
/8
43,2
6016
82,9
45.716
73,1
116.8/-
44,4
14-16
38,5
10,30
44,3 21,25
38,6
12,00
40,7
24,63
71,0
10,11
84,3
12
1
2
38,9
586
80,3
45.116
72,6
1174-16
44,7
13.56
36,4
10,95
47,1
21,75
39,5
12,00
40,7
22,50
64,8
10,21
85,1
13
7
116
41,8
586
80,3
45.116
72,6
122J1-
46,6
13.3
1
6
36,2
10,90
46,9
25,25
45,9
14,50
49,2
22,25
64,1
10,21
85,1
13
1
18
40,9
586
80,3
42.1516
68,9
113.41- 43,2
12.10
1
–
34,3
10,25
44,1
24,50 44,5
14,50
49,2
22,25
64,1
10,21
85,1
12
15
1,
40,3
5816
80,3
39.66
63,4
104.171-
40,0 11.10’6 31,6 9,40
40,4 23,50 42,7
13,00
44,1
21,75
62,7
10,21
85,1
1271
40,1
5816
80,3
36.616
58,5
106.216
40,5
11.1116
31,8
9,10
39,1
22,00
40,0
12,50
42,4
19,13
55,1
10,21
85,1
1311,
41,2
58/6
80,3 34.141-
55,9
112.516
42,9
12.1516
35,1
9,25
39,8
22,25
40,5
12,50
42,4,
20,25
58,4
8,26
68,8
121
3
/,
39,9
5816
80,3 32.151-
52,8
114.196
43,9
11.19,6
32,9 7,20
31,0
22,25
40,5
12,00
40,7
18,75
54,0
7,-
58,3
1
3
5
/16
41,4
55/6
76,0
30.316
48,6
‘111.161-
42,7
11.4s-
31,1
6,55
28,2 20,00 36,4
11,00
37,3
18,-
51,9
6,50 54,2
1
3
1
/,
43,0
46′-
63,0
28.216
45,3
IOLI/6
38,6
10.96
28,8
6,30
27,2
19,50
35,5
10,75
36,4
17,50
50,3
6,65
55,4
14
1
/,
45,1
4416
61,0
27.196
45,1

1
102.-!-
39,0
11.51-
30,9
6,40 27,5
19,00
34,5
10,75
36,4
16,75
48,3
6,80 56,7
14
5
/16
44,6
41,6
56,8
27.616
442
/
98.1716
37,8
10.161-
29,6 6,30
27,2
16,25
29,5
9,00 30,5
—
–
6,95
57,9
13
7
18
43,2
4116
56,8
27.1416
44,7
98.181- 37,8
10.141-
29,4
6,65
28,6
16,50
‘
30,0
9,00
30,5
11,63
33,5
7,10
59,2
14
43,6
4116
56,8
26.41-
42,2
/
99.216
37,9
10.51-
28,1
6,90
29,7
16,25
29,5
9,00
30,5
11,75
33,9
7,25
‘60,4
1314
42,8
40-
60,3
24.181-
40,1
96.61-
36,8
9.91-
25,9 6,90
29,7
16,50
30,0
8,75
29,7
10,25
29,5
7,40
61,7
131/
40,9
451-
61,6 •
23.8!-
37,7 84.1516
32,4
8.1616
24,2
6,25 26,9
16,50
30,0
9,00 30,5
9,25
26,7
7,40
61,7
125/
39,3
441-
60,3
21.61-
34,3
89.1316′
34,2
8.-(-
22,0 5,80 24,9
15,75
28,6
8,25 28,0
8,88 25,6
7,40
61,7
12
5
‘
39,3 441-
60,3
20.1216
33,2
,84.9I
32,3
7.5/
19,9
5,25 22,6
15,25
27,7
7,75 26,3
9,
25,9
7,40
61,7
12
3
1
38,5
426
58,2
19.216
30,8
90.1716
34,7
7.316
19,7
5,80
24,9
16,00
29,1
‘
8,50
28,8
9,75
28,1
–
–
1201i6 7
39,1
42167
58,2
20.51- 7 32,6
97.316
7

37,1
7.1316
7

21,1
6,05
26,0
–
vanaf Jan.
1928
tot
16
Dec.
1929
American No.
2.
van
16
‘Dec.
1929
tot
26
Mei
1930 7415 K.G.
Hongaarsche, vanaf
26
Mei
1930
tot
23
Mei
1932 74
K.G.
g Schotland
5916.
6)
581-.
7)
2
Aug.

612

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

3 Augustus 1932

.itainclecl in,
do LUI 1CldWOd4LCtiC.
Sao Paulo Overig Brazilië

Andere landen (Milds)

19
001t0 ….53 %

24.1
0/

22.9 %

191120 ….538°/

19.5
0
1

26.7
0
/

—

1921f26 . . . 45.8 %

.

.7
0
/0

32.5
0/

1926f31 ….49,5
0/

20.7
0/

29.8
0/

1931102 . . . 55.3
0/

20.3
0/

24.4
0/

Aandeel in, het ‘wereldverbruik.
OvËrig Andere landen
Wereldverbruik Sao Paulo Brazilië

(MildS)

1900110
. .

16.344

55.6
0/

20.2
0/

24.2
0/

1.911
f
20
. .

17.850

51.7 %

22.6
0/

25.7
0/

20.264

44.3
0
1
0

23 %

37
0/

1926f31
. .

23.146

41.7
0/

23.7 %

34.6
0/

193i32 . .

23.723

36.2
0/

29.1 %

34,7
0/

IDe firma Nortz & Co. nierkt hierbij op, dat deze cijfers
d,e ernstigst mogelijke aanklacht bevatten tegen cle koffie-
politiek, door Sao Paulo gedurende de laatste jaren ge-
voerci. Zij toonen aan, hoe het uiituurlijk voordeel, waar-
van deze Staat als de grootste en goedkoopste kofhiepro-
duceut genoot, geleidelijk verspeeld is geworden door econo-
mische experimenten, opgezet tengevolge van begeerte en
te groot vertrouwen. Zij wijzen uit, dat het aandeel van
Sao Paolo in het wereldverbruik niet een derde geleelte
is afgenomen, waardoor dus, aangezien zijn productie in
het laatste jaar met een derde is toegenomen, nu nog een
tweede derde gedeelte zal moeten worden vernietigd ten-gevolge van verlies aan afzet. Tegelijkertijd blijkt, dat de
afzet van overig Brazilië en van de andere koffie-prodn-
ceerende landen met een derde gedeelte is toegenomen.
De kost- en vrachtaa.nb’ied.ingeu van Santos zijn ook in
de afgeloopen week uitgebleven. i)e laatste aanbiedingen
kwamen, omgerekend in lTollandsch geld, uit op ongeveer 28 t 28%I et. per % K.G. kost en vracht voor gewodn goed
beschreven Superior Santos op prompte verscheping, én op
ongeveer 28% t 29% et. voor dito Prime. Van Rio kwamen
nog regelmatig offertes af en deze bleven onveranderd. Om-
gerekend in cents per % K.G. klmen zij uit voor type
New-York 7 niet beschrijving, .prom.pte ‘verscheping, op
ongeveer 22% t 23
1
/8
et. kost en vracht.
Ncderlandsch-Inci’ië bleef met Robusta onveranderd; al-
leen Palembang is iets hooger. De noteeriugei.i in de eerste
hand zijn op het oogenblik:
‘Palembang Robusta, Augustus verseheping, 16
5
/s et.;

koelen Robusta, Augusttbs verscheping, 17 ct.; Mandheling
Robusta, Augustus verseheping, 18% ct.; W.I.B. faq. Ro-
busta, Augustus verscheping, 22
1
/
2
et., alles per % K.G.
ei f, uitgeleverd geuicht, netto contant.
Aan cle Rotterdamsche termijnmarkt kwamen in cle notee-
ringen slechts onbeduidende wijzigingen. September noteert
thans 22%, December 21
7
/8,
Maart 21% en Mei 21’/ et.
per
%
De officieele loco-noteering van Superior Santos werd
verhoogd van 29 ct. op 30 ct. per %’ EG., die van Robust.a
-bleef onveranderd 24 et. per % K.G.
Do slot-noteerin-gen te New-York van ht aldaar gel-
cicucle gemengd cotnract (basis Rio No. 7) waren:

Sept.

Dec.

Mrt.

Mei

1 Augustus ………
$
6.50

$
6.13

$
6.-

$
5.95
25 Juli

…………. ..6,38

,, 6.13

116.08

,, 6.08.
18 Juli

…………. ..6,09

,, 5.97

., 5.95

,, 5.95
ii Juli

…………. ..6.-

., 5.90

,, 5.90

,, 5.90
:Rotterdan, 2 Augustus 1932.

THEE.
D)e themarkt was in de afgeloopen week vast. Door cle stij:ging der Londensche prijzen bestaat er thans tusschen
de opbrengst te Londen en Amsterdam geen verschil meer.
Java en Sumatra soorten werden te Londen gded ge-
vraagd, evenals de partijen die door veel geel uitiuunt.ten.
De prijzen waren vast tot 4% d. en vooral stoftheeën kon-
den prijsverhoogingen registreereu.
Van- de Britse-Indische theeën waren de laatste par-
tijen ex oogst 1931 in veiling en ook hiervoor viel een
vaste stemming te constateeren Ceylon-prijzen ondergiugen
per saldo geen verandering van beteekenis.
De uitvoer van Ceylon bedroeg volgens de Vereeniging
voor cle Thee-cultuur in Ned.-Ïnclië in Juni 26.9 mill-ioen
lhs., tegen 26% millioen in Juni 1931. In totaal werd dit
jaar door Ceylon uitgevoerd 136.9 millioen lbs. tegen 139.4
millioen gedurende Jan.fJuni 1931.
Een publicatie van dezelfde bron geeft dcii wereld-uit-
voer uitgezonderd dien van China, gedurende JanuarifMei.
i)eze beliep in totaal 117
1
/2
millioen KG. tegen 120 mil-
lioen ‘EG. verleden jaar.
Japan voerde 3.8 millioen KG. uit gedurende Janua.ri/
Judi (v.j. 4.1 millioen KG) en Formosa gedurende Januari/
Mei 1 millioen ‘EG. (v.j. 1.8 millioen). Amsterdam, 1 Augustus 1932

Vervolg STATI STISCH OVERZICHT VAN GROOTHANDELSPRIJZEN. –

DIVERSEN
KOLONIALE PRODIJCTE
?
INDEXCI JFERS

VURENHOUT
basis 7″
f.o.b.
RUBBER’)
Standaard
SUIKER
KOFFIE
THEE
COPRA

Bruto-
gewicht v. d.
,88

,
,..

g
Zweden/
Finland
Ribbed Smoked
Sheets
Witte kristal-
suiker loco
Robusta
Locoprijzen
AfI. N.-I. theev.
A’dam gem. pr.
Ned.-Ind. f.m.s.
per 100 K.O.

buit, handel
Nederland
II(j
ii
‘Sl

‘-‘
perstandaard
loco Londen
R’damlA’dam
per 100 K.G.
Rotterdam
per
1
,2
K.O.
Java- en Suma-
trathee

.
iI
KO.
Amsterdam
1925-loo
,..

In-
Uit-
•
van 4.672 M.
per Ib.
.
.

e
o
.a .n

o
voer
voer

f
!o
Sh.
01
ii.
01
ds.
01
cts.
01
1
01
1925
159,75
100
2111,625
100,0
18,75
100,0
61,375
100,0
84,5
100,0
35,87
5
100,0
100
100
100,0
100,0
1926 153,50
96,1 21-
67,4
17,50
93,3 55,375
90,2
94,25
111,5
34,-
94,8
112
128
93,2
92,9
1927
160,50
100,5
116,375
51,6
19,12
5

102,0
46,875 76,4
82,75 97,9
32,625
90,9
113
116
95,4 89,5
1928
151,50
94,8
-110,75
30,2
15,85
84,5
49,625 80,9
75,25
89,1
31,87
5

88,9
118
128
96,4
87,6
1929 145
5
00
91,4
-110,25
28,8
13,-
69,3
50,75
82,7
69,25 82,0
27,37
5

76,3
122
132
91,6
82,6
1930
141,50
88,6
-/5.875
16,5
9,60
51,2
32
52,1
60,75 71,8 22,62
5

63,1 124
135
75,5 69,4
1931
110,75
69,3
-13
–
8,4
8,-
42,7
25
40,7
42,50 50,3
15,375
42,9
117
136
62,6
57,9
Jan.

1930
147,50
93,9
-17,375
20,7
11,675
62,3 35
57,0
60,50
71,6
26,87
5

74,9
128
136
84,5
76,9
Febr.

,,
147,50
92,3
-18

–
22,5
11,40
60,8
35
57,0
58,25
68,9
26,375
73,5
112
126
81,3
75,2
Maart

,,
147,50
92,3-
-17,625
21,4
10,70
57,1
35
57,0
62,25
73,7
25,25
70,4
125
131
78,7 74,2
April
147,50
92,3
-17,375
20,7
10,55
56,3
35
57,0
59,50
70,4
26,12
5

72,8
115
127
78,7
72,8
Mei

,,
145,00
90,8
-16,875
19,3
9,80
52,3 34,75
56,6
58
68,6
25,50
71,1 132
132 76,1
72,0
Juni

,,
145,00
90,8
-16,125
17,2
9,775
52,1
33
53,8 58
68,6
22,87
5

63,8
131
133
76,1
70,4
Juli
142,50
89,2 -15,625
15,8
9,275
49,5 31,50 51,3 55,50
65,7
21,75
60,6
138
141
74,2 69,3
Aug.
142,50
89,2
-14,875
13.8
8,50
45,3
29,50
48,1
55,25
65,4
20,-
55,7
129
145
73,5 67,9
Sept.

,,
140,00
87,6
-14,125
11,6
7,975
42,5
28,25
46,0
59,50
70,4
19,25
53,7
122
126
72,3
65,4
Oct.

,,
132,50
82,9
-/4
11,2
8,625
46,0
29
47,3
66,50
78,7
18,75
52,3
128
152
71,6
64,6
Nov.
130,00
81,4
-14.375
12,3
8,75
46,7
29
47,3
68,25
80,8
19,370
54,0
121
139
71,0
63,3
Dec.,,
130,00
81,4
-14,375
12,3
8,20
43,7
29
47,3
66,75
79,0
19,-
53,0
105
129
69,0 61,3
Jan.

1931
125.00
78,2
-14,25
11,9
8,20
437
28
45,6
66,25
78,4
18,25
50,9
121
132
67,7 59,2
F ebr.,,
125,00
78,2
-13,875
10,9
8,20
43,7
26,25
42,8
53
62,7
18,12
5

50,7
96
121
67,1
59,4
Maart

,,
125,00
78,2
-13,75
10,5
8,30
44,3
25,50
41,5
45
53,3
18,62
5

51,9
107
140
66,5
59,1
April

,,
125,00
78,2
-13,125
8,8
8,57
5

45,7
24,75
40,3
43
50,9
17.50
48,8
110
138
65,8 58,4
Mei

,,
125,00
78,2
-13,125
8,8 8,50
45,3
25
40,7
40,25
47,6
15,37
5

42,9
114
141
65,8
56,8
u
Jni

,,
110,00
68,9
-13,125
8,8
8,575
45,7 25,75
42,0
39,50
46,7
14,122
39,4
127
133
64,5
56,8
Juli
110,00
68,9
-13
8,4
8,77
5

48,6
27

–44,0
38,25
45,3
15,-
41,8
138
153
62,6 55,8
Aug.
100,00
62,6
-12,5
7,0
7,90
42,1
25,50
41,5
38,50
45,6
14,125
39,4
122
142
60,6
55,6
Sept.,,
100,00
62,6
-12,375
6,7
7,525
40,1
23,75 38,7
37,50
44,4
13,375
37,3
125 146
58,7
58,1
Oct.
100,00
62,6
-12,375
6,7
7,55
40,3
23
37,5 37,75
44,7
13,25
36,9
119 146
58,7
58,5
Nov.,,
100.00
62,6
–
2,25 6,3 7,15
38,1
23
37,5
37
43,8
13,75
38,3
113 132
58,7
58,8
Dec.,,
82,50 51,6
-12,25
6,3
675
36,0
23
37,5 35
41,4
12,75
35,5
115
114
54,8
58,8
Jan.

1932
82,50
51,6
-/2,125
6,0 7,35
39,2
23
37,5
32
37,9
13,125
36,6
103
107
54,2
58,4
Febr.,,
82,50
51,6
-12
5,6 7,05
37,6
23
37,5 30
35,5
14,50
40,4
86
III
53,5
59,8
–

Maart

,,
70,00
43,8
-11,625
4,6 6,25
33,3
23
37,5
31
36,7
14,75
41,1
87
116
52,9 58,3
April

,,
70,00
43,8
-/1,5
4,2 5,90
31,5
23
37.5
29,25
34,6
14,-
39,0
89
110
51,6 56,0
Mei
70,00 43,8
-/1,5
4,2
5,625 30,0
23,50
38,3
30,25
35,7
13,25
36,9
89
107
51,0
54,0
Juni’
70,00 43,8
-/1,375
3,9 6,30 33,6
24
39,1
28,50
33,7
12,375
34;5
lol
116
50,3 52,5
Juli

,,
70,00 43,8
-/1,375
3,9 6,70
1
35,7
24
39,1
23,75
28,1
12,375
34,5
53,7
1 Aug.,,
70,00 43,8
_(1,5625
2
)
4,4
6,50
34,7
24
39,1
12,375
34,5
5)
Jaar- en m’aandgèm. afger, op
Ijs
pence.
2)
2 Aug.

‘

N.B.
Alle Pondennoteeringen vanaf 21 Sept. zIjn op goudbasls omgerekend