10
APELT1 100
AUTEURSRECHT VOORBEHOUDEN;
Eéonoirisdh’-:Statistische
B e
–
r i* c en
ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANDEL, NIJVERHEID, FINANCIEN EN VERKEER
ORGAAN VOOR DE MEDEDÉELINCEN VAN DE cENTRALE COMMISSIE VOOR DE RIJNVAART
UITGAVE VAN HET INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN
14EJAARGANG
WOENSDAG 10 APRIL 1929
No. 693
INHOUD.
Blz.
HET
HERSTEL VAN
DE RussIcnE PETROLE1JMINDUSTRIN
door Dr.
Wil/jelm Mautner
…………………
344
De werkelijke waarde van Suriname als
cultuurland
III
door
J.
S.
C.
Kasteleijn ………………….
346
De locale telefoon tarieven door
.
Dr. Ir. Oh. E. A. Maitland
met Naschrift door
Prof. Dr. Ir. J. Gouciriaan
. . . .
‘348
BUITENLANDSCHE MEDEWERKING:
• Industriëele vrede in Zweden door
Mej. Karin 1oe/c
350
AANTÈEKENINOEN:
De ontwikkeling van
de electriciteitsindustrie
in
–
Duitschland ……………………………..351
Het prijsverloop, van groothandelsartikelen
gedu-
rende het é’erste kwartaal van 1929 II (Slot)
..
352
De kapitaalsuitgiften va
Britscheinvestment trusts
n
in het eerste kwartaal van
1929
…………..
355
Indexcijfers van ‘grâothandelsprjzen ……………
. 355
Indexcijfers
van groot- én
kleinhandelsprijzen in
Nederl.-Indië
…………………………….
357
lIAANDOIJFERS:
Statistisch overzicht van den economischen toestand
van
Nederland
……………………………
358
Posterijen, Telegrafie en Telefonie
…………..
35f)
STATISTIEKEN EN
OVERZICHTEN ……………. 359-366
Oeldkoersen.
Bankstaten.
Goederenhandel.
Wisselkoersen.
1
Effectenbeurzen.
Verkeerswezen.
INSTITUUT VOOR ‘ECONOMISCHE GESCHRIFTEN.
Algemeen Beoretaris: Mr.
Q.
J. Terp8tra.
ECONOMISCH-2T4TISTISCHE BERICHTEN.
COMMISSIE VAN ADVIES:
Prof. Mr. D. van Blom; J. van Hasselt; Jhr. Mr. L. H. van
tennep; Mr. K. P. van der Mandele; Prof. Dr. E. More8co;
Prof. Dr. N. J. Polak; Mr., Dr. L. F. H. Regout; Dr. E.
van Welderen Baran Rangers; Prof. MrT H. R. Ribbiu8;
Jan Schilthuis; Mr.
Q.
J. Terpstra; Prof. Mr. F. de Vries
Gedelegeerd lid: “Prof. ‘Mr. Dr. G., M. Verrijn Stuart.
,
1.
Assistent-Redacteun’: 11 M. H. A. van der Valk.
Seoretariaat: Pieter de Hoochweg 122, Rotterdam.
,Telefoon Nr. ‘3000. Postrekenjing 8408.
Abonnementsprijs voor het weekblad, franco p. P. in
LVèderland f20;—. Buitenland en Koloniën f23,— per
jaair. Losse nummers 50 cent8. Leden en donateurs van het
!nstituut ontvangen het weekblad’ grati8.
Advertenties
f
0,50 per regel. Plaatsing bij abonnement
volgens tarief. Administratie van abonnementen en ad,i,er-tenties: Nijgh f van Dituvar’s Uitgevers-Maatschappij, Rot.
terdam, Amsterdam, ‘s-Graven hage. Postchè qua- ën giro
reken,ing No. 6729.
9 APRIL1929.
De positie van ônze geidmarkt is er gednrede de.
achter
OS
liggende ierichtsperi.ode niet gemakke-
lijker op geworden. Geld was
bij
voortduring
zeer ge-
vraagd; voor
call
geld werd geregeld 6 á 6%:
pOt.
betaald. Geld voor wissels whs
schaars; de noteering
was circa 5
3
/s I
fflt.
Prolongafie
noteèrde
5%-6-5%
—6%
pot: Deze hooge notering lokte weder,nieuw
geldgeversin de markt wat den koers ten slotte weder
op 5
pOt.
deed terugloopen.
* *•
*
Van denpost van f40 millioen aan schatkistpap,ier
op den vorigen weekstaat van De Nederlandsche
•1
Bank, rechtstreeks bij De Bank ondergebracht,
bli3kt
jp.de afgeloopen week f10 millioen door de schatkist
te
zijn
afgelost. Niettemin noteert
de
post binnen-
,landsche wissels slechts ‘rond
f
0,9 millioen lagei, zoo-
dat, afgescheiden van het rechtstreeks bij De Bank
oidergebrachte schatkistpapier, de post binnenland-
che wise1s.met ruim
f
9 millioen is toegenomen. De
post beleeningen wijst ‘daarentegen een
teruggang
ian van ruim
f
43 millioen. Het renteloos vooschot
aan het Rijk is met ruim
f
6 millioen gestegen.
De post papier op het buitenland liep verder terug,
en wl met ruim f5 millioen; de diverse ïekeningen
‘
;
ondét
.
het actief daareiltegen stegen met bijna
f
13
‘tnillioen.
In den metaalvoorraad der Bank vonden- geen wij-
zigin gen van beteekenis plaats van het goud ‘in het
huit&nland blijkt in de afgeloopen week niets te zijn
afgegeven
..
De bankbiljetten in omloop daalden met ‘ruim
.f
24
millioen, de rekening-cöurant-taldi van anderen met
bijna
f
6 millioe. Het béschikbaar
,
metaalsaldo steeg
iet ruim
J.
12 millioen. Het clekkingspercentage be-
‘draagt bijna 54.
‘
4
* *
‘
Ot de wisselmarkt was de invloed van het krappe
‘e1d duidelijk waarneembaar. Waar er in New York
en Londen een gemékkeljker stemming heerschte,
was er hier aanbod van ‘tot nog toe op die markten
,uitgezette deviezen. Op sommige oogenblikken was
het daarom wel eens moeilijk wissels te plaatsen; de
markt kenmet’kté zich dan ook door
,
‘een. eenzijdige
houding. Panden liepen van 12,11 tot op 12,09
9
/4
terug, Dollars van 2,49°116 tot. 2,49/ie, Marken van
59,18 tot 59,08. Alle andere deviezen waren in ovei–
eenstemming hiermede ook flauwer.
-‘
Termijnen waren zeer gezocht. De graanhandel trad
dezer dagen weder in ruimere mate als kooper van
termijn Panden en Dollars op, aan welke vraag steeds
‘niet even gemakkelijk kon worden voldaan. Panden
cp éé:n maand, die in het begin der week nog een dis-
g[o van
°
/io
c. noteerden, eindigden met Vs c. agid te
doen; voor éénmaands Dollars liep het disagio van
33
tot op 2 cent terug.
LONDEN, 8 APRIL 1929.
Gedurende de afgeloopen week’ bieéf geld tamelijk
gemakkelijk; 3 maands wissels noteerden
5
°
/16
pOt.
In tegenstelling met den gewonen gang ‘an zaken was
e1d op Vrijdag en Zaterdag iets vaster en het is niet
onmogelijk, dat de noteeri.ngen de volgende week iets
~
zulleü aantrekken.
Op de Effectenbeuis gaat er weinig om; alleen
Gilt-Edged foPclsen zijn voortdurehd v’ait geblévei.
Op de hu{tenlandsche wisselmarkt is er ook weiig
activiteit.
344
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
10 April 1929
HET HERSTEL VAN DE RUSSISCHE
PETROLEUMINDUSTRIE.
Andere producten
40,0
0,7
Ilaiffabrikateit ……
.278,4
4,8
‘erliezeii
……….
147,8
2,5
0,8
0,0
164,6
2,3
182,5
2,6
Verwerking er transport.
Hetgeen in ons eerste artikel
1)
werd gezegd oid-
trent cle. winning van ruwe petroleum en aardgas,
geldt bijna ie clezeifclë mate voor de
verwerking
van
deze producten. Ook hier was een systematische om-
zef.ting noodig en ook in dit geval werd deze, zij het
ook nog niet zoo volslagen, tot stand gebracht, zoo-
dat de voornaamste taak voor de komende jaren is
gelegen op dit gebied en bij het transport. De ve-
werking heeft niettemin voor
Bakoe
in he’t afgeloo-
pen bedrijfsjaar reeds een zevende rneer bedragen
clan in het laatste v66r-oorlogsjaar (de productie van
ruwe olie was, gelijk wij zagen, bij het laatste cijfer
van ‘vôôr den oorlog ten achter gebleven); voor
Grosnp
beliep
zij
drie en een derde maal zooveel als
vSdr den oorlog, in het
Embagebied
anderhalf maal
zooveel cii voor alle hoofdgebieden bedroeg zij iets
meer clan 150 pOt. van het vbôr-oorlogscijfer. Bijzon-
clerheclen kan men vinden in de volgende opstelling
1
:
Verwerking der ruwe olie
1913_1927128.
1
1927128
Gebied
1913
1924125
1925126
1926J27
1927128 in Olov. 19t3
Bakoe…. 4.554.531 3.035.165 3.458423 4.017.910 5.278.387
116
Grosny. ..
946.437. 1.674.595 2.187.260 2.739.958 3.167.656
335
Emba ….
151.732
130.126
141.449
208.058
229.306
151
Totaal
5.702.470* 4.924.736* 5.876.008 6.965.926 8.675.349
152
) met inbegrip van andere terreinen.
men zich (Ie.vraag voorlegt naar de
hoofd.-
piductn van deze voortbrenging, moet men er. wel
aan denken, dat de petroleum der voornaamste
g
l
–
bieden van zeer uiteenloopenden aard is, en ook de
soorten der afzonderlijke velden in die hoofdgebied4
vrij sterk van elkander afwijken. Met deze beper
gen kan men zeggen, dat de in Bakoe gevonden olib
weinig benzine, veel lampolie en een grootere opl-
brengst aan smeeroliën oplevert, waarna nog aanmer
;
kelijke kwantums. residu (Mazoet) overblijven; de
paraffine-houdende olie van Grosfiy geeft daaren.T
tegen geringere kwantums smeerolie, ook minde
lampolie, doch grootere hoeveelheden benzine dan de
Bakoe-ruwepetroleum..
2)
/
– Omtrent de na de verwerking verkregen hoo.fdpror
ducten geeft de volgende samenstelling eenige détails
17
00rna.alfl.StC
prodiacten verkregen bij de verwerking
1913-1925/’26
(in tons).
191,3
1923/
1
24
1924/’25
1925’126
Benzine
262.500
163.687
318.678
461.614
La.ni potje ……1.562.200
726.179 1.029.018 1.202.207
Snieei’olie ……441.700
89.036
144.186
198.208
Mazoet ……..
4.126.200 2.313.843 2.191.726 3.082.424
Zwarte
Smeerolie
?
13.825
18.985
42.488
Deze vindt een aanvulling in de hieronderstaande
tabel, welke voor cle jaren. 1.025/’26 en, 19261’27 (voor
1 927f’28 staan de cijfers ons nog niet ter beschikking)
een meer in details afclalend overzicht veroorloof t
van de verkregen raffinage-producten:
Pro dvcten der ra.ffiivo4erijen (Bakoe, Crosny, Emba) *)
/
1925/
1
26
.
1961
1
27
1000 KG. pCI.. 1000 KG. pOt
Benzine …………451,9
7,7
626,1
8,9
Ligroïne ………..62,9
1,0
36,9
0,5
Larnpol.ie
. ………1.187,2
20,3
1.596,5
22,8
Sohi,rolie
. ………
36,3
0,6
43,1
0,6
Smeerolije
……….192,7
3,3
277,0
3,9
Speciale oliën
36,3
0,6
27,7
0,4
Gasotie
…………105,9
1,7
84,8
1,2
Techn. smeeroliën
9,6
0,1
. 5,4
0,1 bFjotorbr,an,clstof
354,6
6,1
330,8
4,7
Petnoleuinpek
65,0
1,1
84,7
1,8
Stookolie (Mazoet) .
2.881,9
49,5
3.354,9
50,7
9 Zie ,,E.-S. B.” van
3
April jl.
2)
La.bomatorium-analysen hebben de volgende gemiddelde
cijfers van cie
olie met paraff.ine-basis van G’rosny opge-
lèverd. Benzine
23,3; Lanepol.ie 13,3;
Sodarolie
25,4; Srneer
oliën
32,6
en pek enz.
.5,4 pCI..
(Maximovitch, 1. c. pa.g.
30,
en ,,Petroleum” Jrg.
25, pag.
72. Balakhany.olie (Bakoe) 1e
vert
hij
clistillatie
01):
3-4 pCI.. benzine; 35 pCt. lampolie;
15 pCI..
solarolie;
21
pCt.
sineerolie.
Totaal
………….5.850,5
100,0
7.007,7
100,0
) Le
Pdtrole Russe”, No. 10, pag.
6.
To
or
de verwerking der petroleum stonden den
Sovjets in het begin slechts de onteigende i’affinade-
rijen ter beschikking. Zelfs indien
men aanneemt,
dat
cle klachten over den slec.hten toestand, waarin deze
installaties zouden zijn overgenomen, overdreven zijn,
blijft toch hdt feit bestaan, dat men de meeste raffi-
naderijen grondig moest vernieuwen, en dat men, te
Bakoe besloot, slechts de grootste en de best in stand
gebleven inrichtingen weder in bedrijf te stellen. La-
ter werden deze fabrieken uitgebreid en gemo-
derniseerd. Doch ook vele nieuwe installaties werden
opgericht. In het algemeen Ican men zeggen, dat cle
leiders der Russische petroleumindustrie, nadat in
de eerste jaren hunne zorgen voornamelijk waren ge-
wijd aan de ruwe oliewinning, in de latere jaren als
hoofddoel de
verwerking
der ruwe olie hebben ge-
steld, én in de eerstvolgénde jaren zal het wel zoo
blijven.
Thans komt de capaciteit der
raffinaderijen van
de Asnef t
ongeveer overeen met den omvang der pro-
ductie aan ruwe olie; voor Grosny kan .zij worden
aangenomen op 3,5 millioen tons; in het laatste be-
drijfsjaar werden installaties met een capaciteit van
1,5 imlloen tons opgericht. De jaarcapaciteit der
fabrieken van de
Embaneft
bedraagt momenteel ruim
250.000 tons. Te
Balcoe
werd in November’ van het
laatste jaar de grootste, Rbl. 3.128.000 gekost heb-
bende, sineeroliefabriek van de Russische petroleum-
industrie met een jaarljksche verwerkingscapaciteit
van circa 300.000 tons ruw materiaal, in
,
bedrjf ge-
nomen. Hetzelfde geschiedde met twee installaties
voor de winning van lampolie, d.ie resp. 160.000 en.
400.000 tons ruw materiaal per jaar kunnen verwer-
icen. Eveneens werd een Vickers-kraakinstallatie (da-
gelijksche capaciteit 250 tons) opgericht, waarvan
(Ie kosten.Rbl. 1.01.7.000 beliepen. Een.Russische dele-
gatië in Amerika. gelukte het, 10 kraakinstallaties
van cle Graver Corp. te koopen, teg.e.n .afb.et
.ling op
langen termijn.
Voorts zijn .eenige lampolie-batterijen
in aanbouw.
1
)
Te.
Giosny.
werd bij den, aanvapg van het laatste
hedrijfsjaar een nieuwe batterij voor de winning van
lampolie met’ een jaarcapaciteit’ van 5 â 600.000 tons
in gebruik genomen; een tweede even groote batterij
werd op het einde van genoemd jaar voltooid. ‘De kos-;
ten van eerstgenoemde bedragen Rbl. 1.812.000, die
van de laatste Rbl. 638
,
000; de kosten. van een ook
hier in werking gestelde Vickers-installatie zijiv
Rbl. . 1.248.00.
2)
Aangaande de verwerking der Emba-petroleum Ican’
worden medegedeeld; dat deze grootendeels geschiedt
in de gemoderniseerd raffinaderij te Konstanti-
novsk; terwijl zij vroeger, voornamelijk op smeerol.ie
werd, verwerkt, is thans ook de productie van .lamp-
olie ter hand genomen. Kraakinstallaties zijn gepro-
jecteerd. De capaciteit dezer raffinaderij bedraagt
180.000 tons per jaar; die van een tweede te Varinskj
is 75.000 tons, maar zal worden verhoogd tot 140.000
tons per jaar. Voor later houdt men rekening met
een verdere uitbreiding tot 300.000 tons.
3)
Te Bakoe zoowel als te Grosny werd de vroeger on-
belcende productie van benzi’he uit aardgas
ter hand
genomen. Te Bakoe geschiedde zulks in het jaar
1025/’26; Grosny volgde wat later met twee installa-ties, eene volgens, het compressie- en de andere vol-
gens het absorptie-procédé, welke uit het zeer ben-
zine-rijke gas in
1927f’28 20.000 tons lichte benzine
Over de i,nntallaities der
Asneft
te
Batoem volgen
later
nog enkele gegevens.
Omtrent Toeapse volgen later nog enkele bijzonder.
heden.
Volgens S. T. Kusnetzow, Moskou:
,,De Trust’
,,Emba-
aal t”,” Petroleum, Jaargang
’25,
No..
2,
pag.
74 e.v.
10 April 1929
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
345
wonnen.
111
Mei 1927 is door dezelfde Trust (.Gios-
neft) de eerste, Rbl. 3.636.000 kostende,
paraffine
–
fabriek;
der UCISSR. met een jaarlijksche capaciteit
van circa 0700 tons paraffine, die in den loop van
het jaar met 3000 tons zal worden verhoogd, in ge-
bruik genomen.
in verband met de bedoeling, den uitvoer van Rus-
sische olie-producten zooveel dit slechts mogelijk was
op te voeren, heeft men het besluit genomen, nieuwe
raffinage-i nri chtingen niet in de productiegebi eden,.
doch ni de nabijheid der uitvoerhavens op te richten,
d.w.z. voor de productie van Bakoe te
Batoern
en
voor die van Grosny te
Toeapse.
(Beide aan de Zwar-
te Zee). De stijging van den export was echter tevens
afhankelijk van de transportmogelijkheid der ruwe
olie of van cle petroleumproclucten, eii zulks maakte
oplossing van het pijpleidingsprobleem noodzakelijk.’)
Het heeft betrekkelijk lang geduurd, alvorens met den aanleg dezer leidingen (het ging voorloopig om
een nieuwe leiding
Grosny-Toeapse
en een tweede
leiding
Ba/coe-Batocrn)
een aanvang werd gemaak t
(1027) en eerst kort geleden is er een einde gekomeu
aan den toestand, dat meer dan de helft der voor
export en een groot deel der voor het hinnenlandsche
verbruik bestemde producten.in tankwagens moest
worden vervoerd. De lO-duims leiding
Grosrcy-Toe-
apse,
618
1CM..
lang, werd in den herfst van 1.028 in
bedrijf genomen; haar jaarlijksche capaciteit bedraagt
voorloopig 1 tot 1,1. millioen tons, maar zal door cle
voltooiing van meer pompstations tot 1,6 en later
tot 2,25 millioen tons worden verhoogd. Door deze
verbinding heeten cie transportkosten per 16 KO.
(1. Poed) petroleum van 1.5 tot 6 Kopeken te zijn ver-
laagd, waardoor cie aanlegkosten – meer clan Rbl. 28 millioen – in vier jaren kunnen worden afgeschreven.
Terwijl bij den aanleg dezer leiding uitsluitend in
Sovjet-fabrieken vervaardigde buizen en machines
werden gebruikt, leverde voor de nieuwe leiding
J3atoen-.Ra1coe
Otto Wolff te Keulen 51.000 tons bui,-
zen; (Ie machines, pompen enz. zouden volgens de-
zelfde bron’) geheel door de Sovjet-fabrieken zijn
geleverd, doch volgens andere opgave ten dccle door
het buitenland en op crediet.
3)
Van deze 840 KM. lange leiding, eveneens met een
doorsnede van 10 duim, is ongeveer een derde, het
traject Batoem-Ohasjoer.i, voltootd. Your zoover dit
gedeelte in
bedrijf
werd genomen, is daarvan insge-
lijks ontlasting van het spoorwegverkeer het gevolg.
Deze leiding moet na hare voltooiing 1,4 millioen
tons ruwe petroleuni vervoeren, terwijl de bestaande
9-dui.ms leiding, die uitsluitend voor het transport van lampolie diende, op een jaarcapaciteit van 0,9
millioen tons zal worden gebracht. Ook wil’men door
deze in de toekomst een mengsel van destillaten, mis-
schien ook wel ruwe olie, transporteeren. De kosten dezer pijpleiding zijn geraamd op. Rbl. 43 millioen.
in studie zijn bovendien de projecten voor de vol-
gende leidingen:
Dossor-Samara
(voor de Emba-ruwe
olie);
Machatsj-Kala
(Petrowsk,
Grosny)-Moskou
en
Mac hatsj-Kala-Rostow,
benevens een derde leiding
Bajcoe-Batoevz.
De naar Amerikaanscli voorbeeld in de uitvoer-
(of verbruiks)centra op te richten raffinaderijen moe-
ten voor Toeapse een capaciteit verkrijgen van 1,2
millioen tons, voor Batoem van 2,6-2,8 millioen.
Daabij komen dan voor Toeapse 4 tank-installaties
voor 250.000 tons afgewerkte producten, installaties
voor het kraken van paraffine-houdende mazoet, als-
mede later een paraffinefabriek, vervolgens woning-complexen, electrische centrales enz. in totaal zullen
de kosten der leiding met inbegrip van raffinaderijen
naar verwachting Rbl. 57 millioen bedragen. i)e in-
richtingen te Batoem – waar
0e.
reeds een door cle
Voor het.. volgende zie men: ,,Die grossen Erdölleitun-
gen der TJdSSR”,
uit
de
,,Volkzwij’tsoh,ft”, No. 3, pag. .13
.v.,
en ,,be
.Pdti’oie
fluisse”, pag.
7
ev..
1929.
Neumann,
1.
e., pag.
25.
Aus der Volkswirtschaft,
1927, No. 10.
pag.
30.
De pijpleidingen van Rusland.
TIO5KAU
0
)
0
SArIARP,
•
–
BtCoy
on
P00
AirAhan
KRA
ODR
Mo
4
7,
ATOM
•
s
&s3
.BA
•
.
esaande pijpleidingen
–
Pijpleidingen in aanbouw
OnLworpen pijpie/din gen
Standard Oil Co. of New York gebouwde lampoliefa-
briek bestaat
1)
–
zullen Rbl. 21,2 millioen kosten,
waarbij dan nog komen de Icosten voor het verbouwen
van de lampolieleiding Bakoe-Batoem (Rbl. 3,5 mii-
l’ioen), zoodat het totale vereischte bedrag voor ho-
vengenoemden pijpleiding-aanleg, met inbegrip van
raffinaderijen en woningen, op ongeveer Rbl. 70 mii-
li.oen zal komen.
De
productie der fabrieken te Batoen’c
zal ten slotte
een hoogte bereiken van:
(in 1000 KG.)
Benzine
Ligroïne
………………….
24.000
Lanipolie ………………….
743.000
Gasolie ……………………
220.000
Solarotie ………………….
295.000
Smeeroliën ………………..
394.000
Asphalit
………………….
115.000
Mazoet (stookolie, residu) en verliezen
337.000(?).
of ongeveer de helft meer dan de voor Bakoe zelf be-
rekende hoeveelheden voor liet jaar 1931/32.
Voorts moge te dezer plaatse worden vermeld, dat
voor het
transport over zee
einde 1927 de
tank;sche-
pen
,,Asneft” en ,,Grosneft” (elk van 5000 tons) ter beschikking stonden, en in den ioop van 1928 de in
1)
Vaa
deze inrichting zeicle cle KninkIijke in haar jaar-
verslag
over 1926
(pag.
12),
dat de bouw plaats venz!, om-
dat de kwaliteit der door dc Sovjets geleverde produeten
zeer sterk zou
zijn
achteruitgegaan. Een der koopers van
cle
Ii
ussi seh.e
1
ampel ie zou daaroim de installatie hebben
opgericht, ‘teneinde cle aan hem verkochte lampolie om to
zetten in een verkoopbare kwaliteit. Terzelfider plaatse
wordt overigens onder verwijzing iiaax’Riiissiséhe bronnen
een oordeel over ,,deu trenrigen toestand, waarin alle
1
br,iekeri, pijpleidingen ons. in Rusland zich bevinden,” uit
gesproken. En deze algemeen.heid lijkt dat oordeel, van neer
men althans mag afgaan op de uitspraak van andere be.
oordeelaars, clie de bedrijven uit eigen aanschouwiug heb.
ben leersu kennen, toch
inJet geheel juist te zijn. (Zie bv. het artikel ,,Eine Besichtigungsfalirt durch die russischen
Olfelder (Baku, Grosny, Emba)” waarin de beer Alfred
1 Virf;h, igel nar uu,ti
de gro’ote fal
iie Ic van 1 oor- en andere
petroleum-u itrustingen te Erkelenz
(]lhlcl.)
zijn Russische
indrukken beschrijft. Petroleum, Jg.
25,
No..
2,
blz.
53
e.v.
346
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
10 April – 1929
Frankrijic bestelde
motorsche pen
,,Naphtasyndicaat’
en ,,Sovjetnaphta”, elk van 10.600 tons, alsmede he
te Nikolajew in aanbouw zijnde motorschip ,,Emba-
neft” van 9600 tons moesten worden voltooid.
1)
Het
vijfjarige program omvat den aanbouw van 9 tank-,
schepen.
Voor 1928/’29 is, om met deze bijzonderheid het
hoofdstuk over de verwerking en het transport tot
een afsluiting te brengen, een
verwericing
van
1.0.422.000 toris voorgenomen, of meer dan een- vierde
boven de voor 1921/28 getaxeerde hoeveelheid be
droeg, welke zich tevens laat vergelijken met een
definitieve verwerking van 8.615.349 tons. 1-loe dit
kwantum over de afzonderlijke hoofdgebieden is ven
clecld, blijkt uit het volgende overzicht:
Versverkingsprogra?rt voor
19281’29
).
–
. 1000 ÏÇG.
in pot. van het
program voor
1927/28.
Asiref.t
…………….
6.557.000
133,3
Grosneft …………..
3.526.000
120,4
foebtsjerneft ……….
89.000
141,3
Embaueft ………….
..
250.000
1,6
Totaal
……….
10.422.000
.1.27,8
*) Le Pétrolé Russe;
No. 15, :pag. 2.
Op het einde van
het vijfjanige
produciieprogram
dus in 1.932/33, hoopl men een verwerking van 1.5,6
mi.11ioen tons te bereiken. De verwezenlijking van dit
program zal ook afhankelijk zijn van dé daarvoor be
schikhare
middelen;
in weerwil van alle moeilijkhe-
(ten bij de kapitaalvoorziening, heeft men juist ten’
aanzien van de petroleumirtdiistrie een betrekkelij1
royale houding aangenomen, zooals odk blijkt uit dd
volgende cijfers omtrent’de daani.n gestokenmiddelen
Kapitaal, jaarlijks bestenscl voor dë SÔv jet-petroleum-
industrie.
*)
Jaar
in 1000 Rbs.
1923/’24
77.900
1924/
1
25
114:600 1.925/’26
150.200
t
1926f’27
177.800**)
{
19271’28
194.700
1928129
± 221.000
) Petroleum”, Jaarg.
25, No. 2,
pag.
80.
/
**) Volgens andere opgave
185.800.000
Rbs.
Hoe de kapita1suitgaven naar de afzonderlijke
ge-
bruiksdoeieinden
zijn verdeeld, kan ten aanzien dei
beide laatste jaren, waarover ons de cijfers ter he
schikking staan, blijken uit de volgende opstelling,
wellce echter ook eenige afwijking van de cijfers desi
vorige tabeltoont:
Voor de Russisehe petroteunsindustrie besteed kapitaal,
de gcbruiksdoelcindcu )
Doel.
1925/
1
26 . 1926/27
(in 1000 Bbs.) s.
l3oriiigen en uitrusting van torreinen ..
70.700
75.300
Baffinnge.fabriekeu ………………
21.200
23.700
Terwerki.ng van ruwe clie cii gas …..
24:600 .
27.000
Pij ilaklingen …………………….
3.200
8.600
Naphtasy,nciicaat (vloot, verkoops-
plaatsen)
……………………
6.600
14.500
A
i-heiclerswoni ngen ……………….
3.500
5.900
Andere uitgaven ………………..
7.200
22.800
Totaal ………….
142.000
177.800
*) Le Pé’trole Riisse”, No .10, pag. S.
Voor 1928/’29 zijn onlangs sterk verhoogde bëdra
3
gen begroot, welke over de afzonderlijke productie
gebieden als volgt zijn. verdeeld:
Kapitaalsinvesteering voor.
1927/’28
en
19281’20.
*)
1
(in 1000 Rbs.)
1927/’28
Begrooting voor 1928/’29
Asneft
…………..
103.400
128.400
Grosneït
………..
62.1.00 .
52.700
ErnLaneft …………
8.300
8.500
Koebtsjerneft ……..
3.300 –
4.200 –
Oesbeknef t, Turkmen-
neft en Sachalinneft
2.100
6.100
Nnphtaisyu(iicaat
15.500
21.100
Totaal ………
194.700
ca.
221.0002)
) Petroleum”, J nairg.
2.5, No. 2,
pag. 80.
:1)
Le P6trole .I.{usse”, No. 10, .pag. 8.
2.)
.,,Le Pétrole Russe”,
No.
15,.
pag.
2,
noemt
262.908.000
Terwijl de
voortbrenging en verwerking
der ruwe
oLe, alsmede het transport ii handen zijn, van de ver
schillen de, naar’ de voornaamste procluctiegehieden
genoemde en in den ioop dezer beschouwingen hier
en daar vermelde
,,Trusts”,
en wel voor het Bakoe-
gebied van cle
Asneft,
voor het Grosnygehied van de
Grosnef&,
voor het Oeral-Embagebied van de
Emba-
‘neft,
voor het Koêban-Zwarte Zeegebied vaii de
Koebtsjerneft,
voor Turkestan en Midden-Azië van de
Tur/cme.nnef t,
en voor Sachalin van de
Sachalin-
neft,
1)
is met den
verkoOp
in binnen- zoowel als bui-
tenland belast het
Naphtasyndicaat;
de gezamenlijke
kwan m
tus door de raffinaderijen vervaardigde petro-
Jeumproducten, worden ter beschikking daarvan ge-
steld. De harde noodzakelijkheid tot het verkrijgen
van deviezen en voorts ook wel de wensch, door scher-
pe concurrentie zoowel
ver
lo
r
e
n
: markten terug te
winnen als ook nieuwe te verkrijgen en ten slotte als verder gesteld doel de grdote concerns indien.moge-
lijk te béwegen tot een overeenkomst in eenigerlei
vorm met de Sovjets, hebben aanleiding gegeven tot
het
forceeren van den uitvoer
en tot prijsonderbie-
dingen op nagenoeg alle maricten, waarheen de. Rus-
sische petroleum werd vervoerd; de bekende prijzen-
oorlogen waren, althans ten deele, hiervmn het ge-
volg. Vooral in het begin werd in vele gevallen maar
toch niet steeds, het rekening houden met de behoef-ten van de binnenlandsche markt op den achtergrond
gedrongen door den wensch of de noodzakelijkheid, den
afzet naar liet buitenland op te voeren. Dienadngaan-
de eir over de financ.ieele. vraagstukken zal in’ een
.slot-artikel nog een en andèr worden medegedeeld.
Dr.
WILHELM MAUTNER.
DE WERKELIJKE WAARDE VAN SURINAME
ALS CULTUURLAND.
III.
Bij mijn komst in de kolonie was bij Zanderij (1)
– ongeveer 43 KM. van Paramaribo – door het
Proef statiôn een terrein opengekapt en bewerkt voor
een proefaanplant van oliepalmen en geselecteerde
cacao.
liet was een lièhte zandie bodem, die als species
kon gelden van de hoog gelegen gronden, d.w.z. van
de zulke, die niet behoeven te worden ingepolderd.
Besloten i’erd het proefveld uit te breiden en een
gedeelte voor cassave te bestemmen.
Oorspronkelijk was mijn voornemen een aanplant
van 50 akkers te maken, maar daar het goede plant-
seizoen reeds zeer nabij ivas, werd de oppervlakte tot
20 akkers teruggebracht.
Het was echter een groote teleurstelling, dat voor
een dôrgelijk klein stuk niet eens voldoénde plant-
niateriaal van superieure soorten bijeen te brengen
was. Vraagt men in Suriname wat de beste cassave-soorten zijn, dan zal men doorgaans antwoorden: de
,,alonsoe” en de ,,boerôetikie”, hetgeen niet zeggen
wil, zooals ik ooispronkeljk verondérstelde, dat een
ieder ze plant. Wel had de Oultuurtuin een kléiken
aanplant dezer soorten, voldoende voor één of twee
akkers, maar overigens werden zij blijkbaar niet ge-plant. Een proefveld aan te léggen van cassave-soor-
ten, waarvan men niets weet, had geen doel, omdat de
concurrentie met Java alleen, mogelijk is, wanneer
een maximale opbrengst per akker verkregen wordt.
Door bemiddeling van het Koloniaal Instituut had
ik v66r mijn vertrek reeds ätekken van superieure
Rbs. als (blijkbaar) vonrloopig cijfer; iii ,,L’In.clustnie P6.
trol,ière”, pag.
34
w’ordt een uitgave vaas
Rbs. 217,5
,ni,l-
iien genoemd. fwaarvan
123,3
m:illioen voor Asneft,
54
mi.11ioeii voor Grosnef t, en
19,6
m.ii’lioen
voor .bat
Naphta-
sndicaat. Blijkbaaf is ‘hier een vergissing ‘in het spel; het
cijfer voor Grosneft kan niet: juist zijn, het cijfer voor
E’inha,n eit ontbreekt en z.
1)
De Sachalinnef t werkt in de niet aan Japan overgela-
ten 1oduiegabieclen van Saéh.ailin en kan op vrij bevre-
digeucle .rsnitaten wijzen. .
1
10 April 1929
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
347
1
casave-soorten in Buitenzorg doen aanvragen. Uit-
stekend verpakt werden zij eind November 1928 van-
daar verzonden en arriveerden den 20 Februari 11.
in Suriname. Ze passeerden Europa juist in de koud-
ste dagen en
dood en verrot.
J.k heb de geschiedenis van dit proef veld eenigs-
zins uitvoerig beschreven, niet omdat zij zoo belang-
rijk is, maar ineei omdat zij een eigenaardig licht
werpt op den toestand in Suriname.
Op mijn tochten heb ik vele cassave-aanplantingen
gezien, die doorgaans een armoedigen indruk maak-
ten, wat niet te verwonderen is als van de erkend
beste soorten niet eens voldoende stekkeu te krijgen
zijn om een aanplant van 20 akkers aan te leggen..
Door het proefstation is thans bij Zanderij (T) een
proef veld aangelegd om uit te maken, welke der voor-
naamste plantenvoedingsstoffen voor cassave in on-
voldoende mate in den bodem anwezig zijn.
Ongetwijfeld zal men grootere oogsten kunnen. ma-
ken, indien slechts super:ieure soorten geplant wor-
den en de Oultuurtu in ken een goed werk doen door
de prachtige soorten, clie men op Java aantreft, te
telen en stekicen ervan ter beschikking van de be-
volking te stellen.’ Zoolang die niet overal verspreid
zijn, zal Suriname, wat cassave betreft, nooit met
.Java kunnen. concurreeren.
Wanneer men geen volkscultuur, die voor export
ken werken, weet te vinden, dan zie ik cle toekomst van Suriname donker in.
Mijn indruk is, dat Suriname sedert mijn vorig
bezoek in 1,019 achteruitgegaan is.
Als men in Paramaribo komt, ziet alles er netter
uit: de huizen zijn weer geverfd en de wegen om en
bij de stad worden veel beter onderhouden en zijn
dtarenboven uitgebreid.
De bauxietwinning, die tien jaar geleden pas be-
gonnen was, heeft zich tot een zeer groot
bedrijf
ont-
wikkeld, waarin millioenen guldens zijn vastgelegd,
hetgeen getuigt van den ondernemingsgeest van de
Amerikan..en Run voorbeeld srordt reeds door andere
Anierikanen gevolgd.
De bosch-exploitatie is eveneens uitgebreid en naar
verluidt, zullen nog meerderen zich daarop gaan toe-
leggen.
De rijstuitvoer is, toegenomen.
Wat echter cle vooruitzichten van den grooten land-
bouw aangaat, deze zijn slechter geworden. De cacao-
cultuur op de zware gronden is verdwenen; vergroo-
ting van het suikerareaal is onder de tegenwoordige
omstanclighedën van de suikermarkt niet te verwach-
ten, integendeel, de suikerfabriek ,,Waterloo” in
N ickerie wordt hoogstwaarschijnlijk gesloten’; de Li-
beriakoffiemarkt is door één grooten oogst, die nog
wel op een rnisoogst volgde, reeds overvoerd.
De koffieaanplant is ondertusschen sterk uitge-
breid, doordat de afgesorven cacaovelden in koffie
zijn omgezet, zoodat onder normale omstandigheden de koffieoogst in de eerstkomende jaren steeds groo-
ter zal worden. Wat moet er dal] van de prijze.n
terechtkomen, als liet afzetgebied daarmede geen ge-
lijken tred houdt?
De naaste toekomst van de kolonie hangt dus’ op het
oogenhlik af van de mogelijkheid, het afzetgebied
voor de koffie te vergrooten.
Tot nu toe was de zure smaak, die aan de koffie
kleeft, daarvoor een. beletsel. Door Dr. Fernandes van
het Proefstation worden pogingen in het werk ge-
steld om dezen zuren soiaak eraf te krijgen, welke
pogingen aa:nvankeiijk met succes bekroond zijn.
Men voelt echter hoe precair de toestand der kolo-
.me blijft, zoolang men omtrent het welslagen dezer
proeven ,geen zekerheid heef t.
Daarbij komt nog een voorname factor en wel deze,
dat de lage gronden niet voor andere meerjarige cul-
tures geschikt gebleken zijn. De cacao-, rubber- en
l)acovencultuur hebben het reeds afgelegd en de koffie
wordt, alhoewel voor het oogenblik nog niet veront-
rustend, door de zeefvatenziekte bedreigd.
De lage’ gronden zijn ongetwijfeld zeer vruchtbaar,
zooals cle weelderige groei van. de koffie reeds vol-
doende aantoont. Zij hebben echter nade’elen, die de
waarde dier gronden belangrijk verminderen: le. nice-ten zij .i.ngepolderd worden, hetgeen zeer kostbaar is.
Een groot gedeelte van de laaggelegen gronden in het
cultuurgebied is vroeger reeds ingepolderd, waar-
door de kosten van het opnieuw in cultuur brengen
dier gronden hela]grjk verminderd worden.
Een nadeel van de oude
wijze
van inpolderen :is,
dat men voor de drainage van het terrein afhankelijk
blijft van den waterstand der rivieren bij .eh, waar-
door niet voldoende diep gedraineerd kan worden.
De bouwkruin is vaak onvoldoende dik; er zit een
ziltige laag onder, waardoor de wortels niet diep in
den ondergrond kun
1]
en doordringen. Di epwortelende
gewassen als hevea kunnen er niet op gedijen., niet-
tegenstaande men met liet grootste gemak een stok drie voet diep in den grond kan steken. Het legeren
van het suikerriet werd door een der suikerplanters
toegeschreven aan het al te oppervlakkige wortel-
stelsel.
Doordat de wortels der geivassen. niet diep in den
grond kunnen dringen, hebben zij direct veel meer
van droogte te lijden dan anders het geval zou. zijn.
De .cacao hijv., die het op de lage kleigronden door
de groote droogte van 1025/’26 finaal h.eef t afgelegd,
heeft op de hoogere veel minder vruchtbare zand-
gronden. betrekkelijk weinig geleden.
Een, ander nadeel is, dat het onderhoud van de
inpoldering vrij kostbaar is, in alle geval belangrijk
nieer kost dan de drainage van hooggelegen landen.
Indien men deze gronden in groote complexen ging
bemalen, dan zou men gaandeweg een veel dikkere
bouwkruin kunnen krijgen en dan zouden het onge-
twijfeld prachtgronden worden, die mechanisch te
bewerken zouden zijn, maar dat bemalen kost veel
geld, waardoor de ‘exploitatiekosten stijgen. Een groot
voordeel zou hier echter mede gepaard gaan, nl dat
zij voor meer cultures geschikt zouden worden. De conclusie, waartoe ik gekomen hen, is, dat men zich over het algemeen. van Suriname een verkeerde
voorstelling maakt.
Suriname wordt een land genoemd van buitenge-
wone vruchtbaarheid met prachtige waterwegen. :Die
definitie gaat slechts op voor de laag gelegen kust-
strook van afwisselende breedte.
Voor de exploitatie van het bi nuenlanci hebben
de waterwegen – hoe mooi zij ook mogen zijn om te
zien – betrekkelijk weinig waarde. Men heeft steeds
met de getijen rekening te houden en zoodra men een
vijftig á zestig KM. naar het Zuiden gaat, ‘heeft men
met zandhanken en stroomversnellingen te kampen,
die de bruikhaarheid dier waterwegen zeer verniin-
deren.
Het water in cle beneden-rivieren is zout, zoodat,
zooals ik reeds gezegd heb, de fabrieken aan de rivie-
]•j] gelegen, door zoetwatergebrek soms stil moeten
liggen. Op de meeste henedenonder.nemingen is vaak
gebrek aan zoet badwater, wat het baden der koelies
niet bevordert, hetgeen zeer ongewenscht is.
Als motief tegen de ceutralisatie van den genees-
‘kundigeii dienst van ondernemingen, die aan ver-
schillende zijden, van een rivier gelegen zijn, werd
bij’. aangevoerd, dat dit niet ging, omdat de rivier
vaak te onstuimig was voor het vervoer van zieken.
Het lijkt mij wel wat overdreven, maar er blijkt uit,
dat deze transportwegen toch niet in alle opzichten
geapprecieerd. worden.
Men is er .in Suriname eenmaal aan gewend, om
over afstanden, die per auto iii een paar uur zouden
zijn af te leggen, haast evenzoo vele dagen te doen en.
men heeft zich daarbij neergelegd, maar dit is nog
geen motief om te beweren, dat goede landwegen, ook
al loopen zij evenwijdig aal) de rivieren, absoluut over-
bodig zijn , ‘
348
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
10 April 1929
• Niemand zal, geloof ik, het nadeel, dat de afwezig-
heid van landwegen aan de uitoefening van den ge-
neeskundigen dienst toebrengt, ontkennen. De dis-
trictsgeneesheeren, die de plantages moeten bezoe-
ken, zitten meer dan de helft van hun werktijd in
stoombarkassen of motorbooten.
Als men zegt: Suriname, dat 4l maal zoo groot
is als Nëder]and, is voor een klein gedeelte – ter
grootte van de halve oppervlakte van ons land –
zeer vruchtbaar en van goede waterwegen voorzien,
dan is men dichter bij de waarheid, dan wanneer men
het in zijn geheel roemt om zijn ongeëvenaarde
vruchtbaarheid en prachtige watertransportwegen.
Men moet hieraan nog toevoegen, dat deze vrucht-
bare gronden slechts met opoffering van groote be-
dragen voor de cultuur geschikt te maken en te hou-
den zijn.
Ik heb tijdens mijn verblijf telkens de vraag ge-
steld: wat zoudt ge op deze grönden onder de tegen-
woordige omstandigheden willen telen, indien de
koffie eens hetzelfde lot trof als de cacao? Niemand
heeft mij daarop een bevredigend antwoord kunnen
geven. Deliheeft.veertig jaren lang ook maar op één
product gedreven, als men het beetje koffie, dat in
Serdang geteeld werd, buiten beschouwing laat, maar
Deli teelde een fancy-product, dat niettegenstaando
de vele pogingen nergens anders geteeld kon wordeï
en hoe is de toestand i.n Deli niet vooruitgegaan na-
dat er meerdere producten – xubber, oliepalmen en
thee – bij kwamen. Dcli had alleen door de tabak
nooit de ontwikkeling van tegenwoordig kunnen be-
reiken.
Ook voor Suriname moet naar meer uitvoerproduc-
ten gezocht worden. J.
s.
C.
KASTELEIJN.
DE LOCALE TELEFOONTARIEVEN.
Dr. Ir. Oh. E. A. Maitland te Amsterdam schrijft
ons:
In Economisch-Statistische Berichten van 6 Mart
jl. (pag. 223) doet Prof. J. Goudriaan eenvoorstel tot
hervorming der locale telefootarieven, uitgaande van
een vast-recht systeem, met een gesprekkentarief
vit-
sluitend in de spitsuren.
Het voorstel steunt op twee
argumenten:
De
prijstheoretische
overweging, dat het nauw-
keuriger bij de zeifkosten aansluit dan een zuiver ge-
sprekkentarief.
De
prijspolitielce
overweging, dat het wensche-
lijk is, het verkeer uit de spitsperiode weg te drin-
gen, ten einde de belasting van het verkeersapparaat
te nivelleeren.
Tegen heide argumenten bestaan, naar het mij
voorkomt, bedrijfstechnische bezwaren, die ik zal
trachten hieronder in verband met de beschikbare
plaatsruimte zeer in het kort uiteen te zetten.
Ad 1.
Ter wille van de duidelijkheid van het be-
toog zij eerst de kostensplitsirig herhaald, waarop de
prijstheorie is opgebouwd:
De vaste kosten, onafhankelijk van het verkeer.
De vaste kosten, afhankelijk van de verkeers-
capaciteit.
De variabele kosten, afhankelijk van het ver-
keer.
Ter wille van de tariefvorming moeten in elk van
deze groepen de kosten worden bepaald per aanslui-
ting en worden uitgedrukt in een grootheid, die men
voor elke aansluiting afzonderlijk kan meten. Voor
en 3 levert dit geen groote bezwaren op. De kosten
sub 1 kunnen evenredig worden gesteld met het aan-
tal aansluitingen, die sub 3 met het aantal gemaakte
verbindingen en . dit laatste weer met het aantal ge-
sprekken.
Noch het een, noch het ander is geheel juist. Hier ter plaatse kan daarop echter niet nader worden in-
gegaan.
Prof. Goudriaan gaat nu van de veronderstelling
• ui, dat in vol-automatische netten de kosten onder
3 en in netten met handcentrales die onder 2 kunnen
worden verwaarloosd. Dit stemt niet met de werke-
lijkheid overeen. Globaal berekend, bedragen de kos-
ten sub 2 in vol-automatische netten ongeveer 60 pOt.,
• die sub 3 ongeveer 10 pOt. van de totale exploitatie-
kosten. in netten met één eenvoudige handceutrale
zijn deze
cijfers
resp. 5 pOt. en 40 pOt. Zoodra ech-
ter meer handeentrale§ in eenzelfde net werkzaam
zijn, of wanneer
gedeeltelijke
automatiseering in-
treedt,
stijgen
de kosten onder 2. Hetzelfde is het ge-
val als men de sterkte van het bedienirigspersoneel
niet steeds in overeeüstemming kan houden met het
verkeer. Bij al deze tusschenvormen, welke herhaal-
delijk voorkomen, mogen noch de kosten sub 2, noch
die sub 3 worden verwaarloosd. Men zou dus gedwon-
gen zijn drie tariefsystemen naast elkaaz te behöuden,
nl. een gesprekkentarief, een spitsuurtarief en een
dubbeltarief.
In de tweede plaats neemt Prof. Goudriaan aan,
• dat voor automatische netten de kosten onder 2 wor-
den bepaald door het aantal gesprekken inhet spits-
uur.
Dit is niet juist. Het centrale verkeersapparaat,
d.w.z. de centrales en c.q. het aantal i.ntercentrale ver-
bindingsljnen, worden berekend naar het aantal
tro.fiekeenheden
in het gemiddelde dgelijksche spits-
uur. Deze grootheid heeft alleen beteekenis voor
groepen
van aansluitingen en nog wel totaal ver-
schillende groepen voor de verschillende onderdeelen
der installatie. De benoodigde capaciteit is met deze grootheid, nl. het aantal trafiekeenheden, verbonden
door een waarschijnlijkheidsfunctie, die het gelijk-
tijdig benoodigd aantal eenheden (schakelaars, gelei-
dingen) bepaalt.
Het aantal trafiekeenheden in het spitsuur wordt
gevonden als het product van het gemiddelde dage-
lijksche gesprekcijfer der groep, den concentratie-
factor en den gemiddelden tijd, dat het verkeersappii-
raat per verbinding in gebruik is. De spitsuren be-
hoeven voor alle onderdeelen en groepen• niet dezelf-
de te zijn. Zij zijn dat in groote netten dan ook niet.
Per lijn beschouwd is de bijdrage tot &a spitsbe-
lasting dus het product van drie, voor elke aanslui-
ting variabele, grootheden.
Nu bestaan er gegronde redenen om te veronder-
stellen, dat het
product
van den concentratiefactor
en den gemiddelden duur van de verbinding voor
elke aansluiting een grootheid is, welke ten aanzien
van haar verdeeling over voldoend groote groepen
van aansluitingen, een geringe dispersie bezit. Dit
is ook zeer begrijpelijk, als men overweegt, dat de
abonné’s met een sterke concentratie in het spitsuur,
bijna steeds een geringen gespreksduur hebben en
omgekeeid.
De naastliggende vereenvoudiging, welke ten doel
heeft, de drie verkeersparameters tot één terug te
brengen is dus: het product van concentratiefactor
en gesprekaduur voor alle aansluitingen constant te
stellen. Daarmede worden de kosten onder 2 evenredig
met het gemiddelde dagelijksche gesprekcijfer, d.i.
met het totale aantal
gevoerde
gesprekken en
‘niet
met het
aantal gesprekken in het spitsuur.
Laten wij thans aannemen, dat de veronderstelliug
wel juist was, dat de kosten sub 2 afhankelijk waren
van het aantal gesprekken in het spitsuur. Zou het
dan geoorloofd zijn, deze kosten in totaal uitsluitend ten laste van deze gesprekken te brengen? Naar mijn
meening niet.
Prof. Goudriaan spreekt in zijn tariefvoorstel van.
.de
spitsuren.
Wat moet men onder de spitsuren. ver-
staan?
Volgens
de door hem ontwikkelde theorie: de
periode, die maatgevend is geweest voor het dimen-
sioneeren van het verkeersapparaat, immers, voor alle
gesprekken, welke daarbuiten vallen geldt het argu-
ment, dat zij de totale gesprekkencapaciteit der con-
trale niet in het, nauw brengen, de kosten onder 2
niet beïnvloeden en daarin dus geen, aandeel behoe-
ven te d
r
agen. – –
10 April 1929
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
349
Het begrip spitsuur, dat, zooals reeds werd opge-
merkt, niet voor alle onderdeelen der installatie het-
zelfde is, wordt gemeenlijk gedefinieerd als het hoogst
belaste uur van een gemiddelden werkdag, doch dt is
betrekkelijk willekeurig en volstrekt niet in alle ge-
vallen geoorloofd.
1-let is eer wel mogelijk, dat riien het verkeers-
apparaat moet dimensioneeren overeenkomstig het
hoogst belaste uur, dat in een gemiddelde week, of
zelfs in een jaar voorkomt. Men kan ook in de nood-
zakelijkheid verkeeren een centrale te berekenen voor
een maximale belasting, die veel korter duurt dan
een uur.
Het begrip spitsuur is een moeilijk voor alle tele-foobeclr•’ven uniform te clefinieeren grootheid.
Consequent doorrecleneerende, zdu alleen het ver-
keer in de piekperiode, hoe kort ook en al kwam deze
slechts ééns per jaar voor, de vaste kosten onder 2
moeten dragen, indiën deze periode aan de construc-
t.ie der centrale was ten grondslag gelegd.
Dit kan natuurlijk niet juist zijn en zelfs in het
normale gewti van een gemiddeld dagelijksch spitsuur
zou deze methode tot bedenkelijke overtarifieer.ing
van liet zakentelefoonverkeer leiden.
T.nd:ien men een theoretisch juiste differentiatie
van de mlfkosten der verkeerseenheid voor verschil-
lende uren van het etmaal zou willen opstellen, zou
men een schaal krijgen, waarbij de kosten per eenheid
zouden stijgen met de belasting in automatische en
dalen bij toenemende uurbelasting in handcentrales.
Op een dergelijke basis kan men geen voor alle netten
geldend tarief bouwen, afgezien nog van de vrijwel
o.iioverkomel.ijke bezwaren, die aan de meting verbon-
den zouden zijn.
Prjstheoretiscli beschouwd, zal men .dan ook moe-
ten besluiten, dat in een redelijk tarief, hetgeen nooit
iets anders kan zijn dan een gemiddelde prijs voor een
gemiddelde prestatie, alle gesprek-eenheden, afgezien
van de grondtaxe, in eenzelfde net, hetzelfde moeten
kosten.
Ad
II.
De prijspolitieke Qverweging is geïnpir.eerd
door den tariefvorm der electriciteitsbedrijven. Deze
heeft ten doel, eensdeels belasting uit de spitsperiode
te verschuiven, anderdeels afnemers met andere be-
hoef ten .(bijv. krachtstroomverbruikers) door een
lageren prijs buiten de spitsuren aan te trekken.
In het telefoonbedrijf is noch het een, noch het
ander te verwachten. Het telefoonverkeer laat zich niet verschuiven, omdat dit geheel ir
strijd
is met
liet karakter van dit verkeer en het aantrekken van
een andere soort van locaal telefoonverkeer, dat zich
oj willekeurige uren laat concentreeren, is niet denk-
baar. Wil men een parallel trekken met een electri-
citeitsbedrijf, dan denke men er zich een, dat
alleen
lichtstroom kan leveren en steile zich dan de vraag,
of het mogelijk zou. zijn, door lage tarieven de afne-
iiiers ertoe te bewegen, overdag de lampen aan te
steken en des avonds in het donker te zitten.
Het is een miskennen van het karakter van de
telefoon als verkeersinstituut, indien men door
tarief-politieke maatregelen zou willen trachten de
belasting te verschuiven. Het geheele telefoonhedrijf
is ingesteld op onmiddellijke dienstbereidheid. De be-
hoefte aan telefonische verbinding moet op hetzelfde
oogenblik kunnen worden bevredigd als zij ontstaat,
anders verliest cle telefoon haar waarde.
Bovendien is het betrekkelijk kleine prijsverschil,
dat per gesprek mogelijk zou blijken, te gering om
voor weinig-sprekers van eenig belang te kunnen zijn,
terwijl zij, die veel telefoneeren, juist de spitsuren
noodig hebben.
Indien men door een hoog tarief in een korten
spitstijd het wegdringen van het verkeer uit ‘de piek-
periode zou willen forceeren, zou aan de grenzen van dezen spitstijd een verkeersaccumulatie ontstaan, ‘die ten gevolge van ‘de gestimuleerde gelijktijdighêid der
aanvragen, hoogst waarschijnlijk tot .vwikomen stagn’a-
tie in het bedrijf zou leiden. Hierin ligt een uiterst
-gevaarlijk moment van het door Prof. Goudriaan be
‘-pl’eite tariefsysteem.
– Is dan elke prijs-politiek in het telefoonbednijf a
-priori te verwerpen? zou men kunnen vragen. Ik
uzou het niet willen beweren. Ten opzichte Jan ‘het
interlocaal verkeer’heeft men dergelijke middelen wel
unet succes toegepast en ook het gesprekkentarief. op
‘jzichzelf is niet geheel vrij van bedrijfspolitieke ten-
-denzen. Men moet echter niet vergeten, dat prijspoli-
,’tiek eèn’
potentiaal” is.
Eilce potentiaalveranderirig
i,verstoort het evenwicht in het
‘bedijf
en
drijft
naar
reen nieuwen evenwichtstoestand, waarin, opnieuw de pnijscalculatie als grondslag voor het tarief moet gel-
.den. Een door prijspoiitiek beheerscht
bedrijf
ver-
.keert
altijd
in min of meer labielen toestand en zal
-snel en gemakkelijk zijn tarieven moeten kunnen wij-zigen. Dat dit hij overheidsbedrijven, ên zeer speciaal
bij het telefoonbedrijf, niet het geval is, zal men wel
.gereedelijk willen toegeven.
. Om deze reden moet men met alle prijs-politieke
maatregelen in overheidsbednijven zeer voorzichtig
l
zijp.
Ten slotte nog ccii zuiver technische opmerking.
1
Een telefoonbedrijf is geen op zichzelf staande onder-
neming, doch een onderdeel van een wereld-organi-
u
satie. Het spitsiiurtar.ief belemmert de rationeele ont-
1
wikkeling van die organisatie, omdat het aan de auto-.matiseering van het interlocale verkeer haast onover-
1
komeljke technische moeilijkheden in den weg legt.
m Amsterdam, 25 Maart 1929.
* *
*
– N a s c h r i f t. Mijn antwoord op de opmerkingen
van Dr. Maitland wil ik kortheidshalve in 3 punten
samenvatten.
1. De heer M. heeft volkomen gelijk, dat ook een
gesprekkentarief gedurende de spitsuren de werke-
lijke kostért per abonné niet met volstrekte nauwken-
irigheid weergeef t. De maximum waarde van de fout
is in dit geval evenwel bekend en niet zeer groot.
Deze fout immers ontstaat in hoofdzaak, doordat wij
ons baseeren op het
aantal
gesprekken gedurende de
spitsuren.in plaats van op hun
total en duur.
De fout
.wordt dus gekarakteriseerd door de dispersie van den
gemi d deiclemi verbi ndi ngsdu ur pér ‘ahonné ged
ti
rende
de spitsuren. Uit metingen van Dr. Maitland zelve
en van anderen is evenwel bekend, dat cle dispersie .van den duur van,
alle
verbindingen niet zeer groot
is; Dr. Maitland zelf vond slechts 0,3. De dispersie
.van den
gemiddelden verbindiqsduur per abonné ‘is dus noodwendig kleiner.
Bij een gesprekkentarief zonder meer wordt cle fout
gekarakteriseerd door de dispersie van het
product
ivan den gemiddelden verbindingsduur per abonné en
den concerctratiefactor ‘van den abonné.
Er bestaan
gegronde redenen – zegt Dr. Maitlaieid – om te ver-onderstellen, dat deze dispersie gering is. – Ce n’est
pas jurer gros. Om zijn stelling te bewijzen zou hij
moeten aantoorien, dat cle dispersie van dit product
;leiner is
dan die van den gemiddelden verbindings-
duur alléén. Dit bewijs kan alleen dobr reelcsen cm-
pinische onderzoekingen hij verschillende centrales
verkregen worden. En mijn geachte opponent zal het
met mij eens zijn, dat liet eerste begin van dit bewijs
nog moet worden gepubliceerd. Zoolang dat niet is
geschied, zijn er zeer ,,gegronde redenen” voor de
veronderstelling, dat de dispersie van het product
grooter is
dan die van den gemiddelden verbindings-duur alléén.
-.2. Laat ons evenwel aannemen, dat het bewijs ge-
leverd ware, dat ‘het gesprekkentarief zonder meer de
kosten per abonné nog iets nauwkeuriger benadert
‘dan een gesprekkentarief gedurende de spitsuren.
Dan ‘nog zou dit tarief de eigenschap missen den
abonné eraan te herinneren, dat 60 pOt. van de tele-
foonkosten worden veroorzaakt door de capaciteit
van de installatie. Dan nog zou dit tarief de prikkel
missen om den abonné ertoe te krijgen zijn gesprek-
350
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
10 April- 1929
ken– voor zoover mogelijk en met zijn eigen belang
overeen te brengen – te verschuiven naar uren buiten
de spits en dusdoende de belasting vergelijkinatigen-de en de kosten voor zichzelf en anderen verlagende.
Het staat vat, dat er een aantal gesprekken zijn,
die la minute moeten worden gevoerd, maar ook
dat er andere gesprekken zijn, die zeer goed een of
meerdere uren verschoven kunnen worden. Een ge
1
sprekkeitari.ef gedurende de spitsuren herinnert den
abonnô eraan, dat de werkelijke kosten, die zijn ge-
sprek veroorzaakt, afhankelijk zijn van het tijdstip
waarop hij spreekt, hemzelf dc keus latend tusscheti
een gesprek, dat geld kost en een gesprek, dat’geen
geld kost.
Op deze wijze zal een economisch gebruiken van
cle telefoon worden bevorderd met als uiteindelijk
resultaat kosteiveriaging voor alle betrokkenen.
Op deze wijze is met name te bereiken het aan-
trekken van verbruikers, wien tot dusver cle kosten
van een abonnement te hoog waren, maar die, mits
blijvende buiten de spitsuren, op een zeer goed’koope
en economisch geheel verantwoorde manier zich, nu
het gemak van een telefoon kunnen gaan veroorlovcn
3. Als’ men de vergelijkma.tigi.ng
van de belasting
inderdaad ziet als een begeereriswaardig doel, zal meti
cie bezwaren. clie ongetwijfeld’, overwonnen moeten
worden, met een ander oog bezien.
De stuwing van liet verkeer naar cie grenzen van
cie spitsuren heeft men in de hand door het spits
tarief niet te hoog te stellen en cle grenzen te leggen
in uren waarop overkroppng iiiet ernstig te duchter
is(buy, half negen en half één).
De meting, ook in intercommun aal verkeer, kan
op
dezelfde wijze geschieden als hij het normale gesprek-
kentarief, mits men de tellers uitschakelbaar maakt.
Zoo zijn er meer bezwaren, di.o men te boven lcan
komen. Waar een
wil
is, is een weg.
1.
J. GOUDRTAAN.
BUITENLANDSCHE MEDEWERKING.
INDUSTRIEELE VREDE IN ZWEDEN.
–
Mejuffrouw Karin Kock te Stockholm schrijft ons:
Het is teekenend, dat de
moeilijkheden
van de nar’
oorlogsjaren en de’ groote arbeidsconflicten tenge’
volge van de economische ontwrichting en de deflatie
der prijzen gelijktijdig in vele landen een stemming
ten gunste van het scheppen van betere verhoudingen tusschen de twee partijen op de arbeidsmarkt hebben’
teweeggebracht. ‘De eerste stap tot bespreking van
dit vraagstuk in het openbaar werd in Engeland,
genomen en de beweging dankt dan ook haar naam
aan hem, die daar het initiatief liam tot de onder.
handelingen tusschen werkgevers en werknemers. Ook
in Zweden is in de laatste maanden toenadering
tusschen beide
partijen
gezocht en al staat de be-
weging daar te lande nog in de, kinderschoenen,
toch zal het voor den buitenlandschen lezer van be-
lang
zijn
iets te vernemen omtrent hetgeen hier
inmiddels, werd bereikt. Tevens zullen enkele woor-
den worden gewijd aan de bestaande wetgeving in
Zweden met betrekking tot de bemiddeling en de
arbitrage bij arbeidsconflicten.
Dergelijke conflicten, kunnen in twee groepen worden
verdeeld: namelijk, conflicten, die ontstaan door ver-
schil van opvatting omtrent de uitlegging van reeds
bestaande collectieve overeenkomsten en conflicten,
veroorzaakt door geschillen omtrent
nieuwe
overeen
kom sten. Arbitrage
bij
alle arbeidsconflicten steunde
tot verleden jaar slechts op vrijwillige overeenkomsten
tusschen de beide partijen. De Staat had weliswaar
een commissie voor arbeidsbemiddeling en arbitrage
in het leven geroepen, doch geen der partijen was verplicht haar hulp . in te roepen, noch, indien zij
zulks deden, zich aan haar voorstellen te houden.’
In. 1928. werd evenwel door den Rijksdag een
wet aangenomen, die de wettelijke zijde van decol-
lectjeve arbeidsovereenkomsten regelt en openlijke
conflicten van de eerstgenoemde soort ongeldig ver-
klaart. Alle geschillen omtrent bestaande overeen-
komsten moeten naar een arbeidsrechtbank worden
verwezen. Deze rechtbank wordt gevormd door twee
vertegenwoordigers van de werkgevers, twëe van de
werknemers en drie andere leden, onder wie de
voorzitter, allen ‘door de Regeering te benoemen. De
beslissingen van de rechtbank
zijn
onder bedreiging
van ,straf bindend voor beide partijen. De partij, die
de wet overtreedt, is verplicht tot schadevergoeding.
Boetes kunnen zoowel aan de organisatie als aan
haar individueele leden worden opgelegd. ‘Voor ar-
beiders bedraagt het maximum Kr. 200.— (ongeveer
f 133.—). De wet trad den 1 Januari ji. in werking,
doch is slechts van’ toepassing op de na dozen, datum
afgesloten overeenkomsten.
Het wetsontwerp’ ontmoette groote oppositie van
de
zijde
der ‘arbeiderspartij, die bij de aanneming
tegeustemde. Zij legde zich hierbij evenwel niet neer
en heeft
bij
den Rijksdag een wetsontwerp tot af-
schaffing van deze wet’ en wederinvoering van de
vroegere vrijwillige arbitrage-commissie ingediend.
Bij de tweede soort conflicten., dié verreweg het
talrijkst zijn, bestaat nog steeds
vrijwillige
arbitrage.
Behalve in zekere conservatieve kringen, voelt geen
der
partijen
voor een
wettelijke
regeling tegen sta-
kingen en uitsluitingen, die het gevolg
zijn
van ge-
schillen ‘over nieuwe looneischen en arbeidsvoor-
waarden. In sommige gevallen, zooals
bij
de particuliere
spoorwegmaatschappijen en de gemeente-bedrijven,
werd reeds vroeger door partijen een clausule in de
collectieve arbeidsovereenkomsten opgenomen, die haar
verplicht, alle geschillen aan arbitrage te onderwerpen.
In den regel worden
dergelijke
conflicten echter niet
door arbitrage opgelost. Dit wil -niet zeggen, d.tt de
Staat niets heeft gedaan voor de bevordering van
rustige onderhandelingen bij arbeidsconflicten. In-
tegendeel, in 1900 werd reeds een wet betreffende
bemiddeling bij arbeidsconflicten aangenomen, die in
1920 nog werd aangevuld. Volgens deze wet benoemt
de Regeering 7 bemiddelaars, elk voor één district.
Tevens kan de Regeering één dezer bemiddelaars of
een buitenstaander aanwijzen, om als bemiddelaar
voor één tak van bedrijf, die ondernemingen in ver-schillende districten omvat, op te treden. Indien een
conflict een
bijzonder
ernstig karakter draagt, kan
de Regeering in zoo’n geval een speciale bemidde-
lingscommissie benoemen.
De bemiddelaar neemt het initiatief tot de bijeen-
roeping der partijen. Na kennisneming van haar
eischen legt de bemiddelaar den
partijen
een com-
promis voor of
verwijst
hij het geschil naar een arbiter.
De Regeering heeft 7 arbiters benoemd.
Het spreekt vanzelf, dat niet elk openbaar conflict
door deze overeenkomsten kan worden vermeden. Ge-
durende de laatste jaren heerschten hier te lande
verscheidene ernstige stakingen en uitsluitingen, die
zoowel aan werkgevers als werknemers groote ver-
liezen toebrachten en het economisch herstel ver-
traagden. Dit bracht natuurlijk in vele kringen te-
leurstelling teweeg ten aanzien van de werking van
het openbare conflict ter verkrjging van betere
voorwaarden. Men moet echter toegeven, dat de
langdurige stakingen en uitsluitingen in de ijzer-
mijnen gedurende de eerste acht maanden van het
afgeloopen jaar den weg baanden voor het initiatief,
dat de nieuwe Minister van Binnenlandsch’e Zaken in
den herfst heeft genomen.
Hij
noodigde 200 ver-
tegenwoordigers van werkgevers en werknemers uit
tot een bijeenkomst, die op 30 November en 1 December
te Stockholm werd gehouden. Het lag niet in zijn
bedoeling, dat deze bijeenkomst een of ander besluit
zou nemen, doch wel, dat beide partijen gelegenheid
-zouden hebben, op neutraal terrein van gedachten
te wisselen. Zijn. initiatief vond grooten bijval bij
alle kringen met uitzondering van de communisten,
die thans reeds. zoo ver zijn gegaan om een ,,Anti-
10 April 1929
ECONOMISCH-STATISTISCHE -BERICHTEN
– 351
Mon(1-Conferentie” bijeen te roepen. ‘De sociaal-de-
mocraten hebben echter van hun sympathiê voor
deze beweging doen blijken.
Voor de bevordering van den industriëelèn vrede staan in hoofdzaak twee wegen open, namelijk, het
scheppen van een goede verstandhouding bij reeds
gerezen geschillen en het aankweeken van een gevoel
van samenwerking bij werkgevers en werknemers, die
de oorzaken tot de geschillen zouden kunnen uit-
schakelen of althans verminderen. De gedachten-wisseling kenmerkte zich over het algemeen door
den vurigen wensch tot samenwerking en, te oor-deelen naar de beschrijvingen van het door de ar-
beidersclubs en soortgelijke vereenigingen reeds ver-‘
richte werk, schijnt industriëeie democratie merk-
waardigerwijze zonder eenigen wettelijken maatregel
te zijn ontstaan. Eén der hoofdpunten, gedurende
de vergadering ter sprake gebracht, was de rationa-
lisatie. De werknemers zijn zich in den regel bewust
van de voordeelen, die dit proces hun op den duur
kan verschaffen. Algemeen erkende men ‘de moeilijk-
heid om de nadeelen gedurende de overgangsperiode
op te heffen, doch door samenwerking van beide par-
tijen zou in dit opzicht veel kunnen worden bereikt.
Bij sommige ondernemingen werden reeds commissies
benoemd, waarin zoowel vertegenwoordigers van de
ingenieurs als van de arbeiders zitting hebben, die
de hervormingen op organisatorisch en technisch
gebied kunnen voorbereiden.
Moeilijkheden zouden kunnen ontstaan door de
eischen der arbeiders om deel te nemen aan het be-
stuur zoowel ten aanzien van aanstelling en ontslag
als verdeeling van het werk. Het is echter mogelijk,
dat de arbeiders, indien: zij werkelijk dit deel van de
leiding zouden mogen overnemen, spoedig de voor-
deelen van een hoogere leiding gouden inzien. Ik ken
gevallen, waarin een kern het recht verkreeg het
werk te verdeelen, doch reeds •korten tijd daarna
verzocht, van deze taak te worden onthéven wegens
onderlinge oneenigheden en geschillen.
Het resultaat van de conferentie was de instelling
van een commissie, bestaande uit vijf vertegenwoor-
digers van de werkgevers en van de werknemers,
door de respectieveljke organisaties benoemd en vijf,
door de Regeering aangewezen leden, waaronder twee
ingenieurs en opperlieden. Deze commissie heeft tot
taak, voorstellen uit te werken op grond van de op
de conferentie gevoerde besprekingen ten aanzien van
hetgeen behoort te geschieden ter bevordering van den industriëelen vrede. Zij hëeft juist eenigen tijd
geleden haai’ eerste zitting te Stockholm gehouden.
Het zal nog wel jaren duren, alvorens meneenig
resultaat kan verwachten. In elk geval is het reeds
van beteekenis, dat het begin er is, zoodat de mo-
gelijkheid bestaat, dat men het oude standpunt, om
maar steeds bij het geringste verschil van meening
met oorlog te dreigen, zal verlaten. Eén onzer econo-
misten vreest, dat de beweging zal eindigen met het
aannemen van een besluit door beide partijen ten
nadeele van den verbruiker, die de kosten van een
monopolie, op de arbeidsmarkt zal hebben te dragen.
Met deze mogelijkheid zal rekening moeten worden
gehouden, al is het niet zeer waarschijnlijk, dat dit
het resultaat zal zijn. De verdeeldheid tusschen werk-
gevers en werknemers is hiervoor te groot, terwijl
het bovendien slechts bij die takken van industrie
mogelijk zou kunnen zijn, die uitsluiténd voor de
binnenlandsche markt produceeren. Wij hebben ge-durende de laatste jaren herhaaldelijk gezién, dat het
monopolie, dat de werklieden in deze takken van
bedrijf in werkelijkheid genoten, kwaad bloed zette
bij hun collega’s in andere industrieën, die als ver-
bruikers hiervan de nadeelen ondervonden. •
De beweging heeft goed ingezet, nu de ‘geschillen,
die in Januari bij de zaagmolens en machinefabrieken
dreigden te rijzen, konden worden vermeden Einde
December kwamen nieuwe overeenkomsten tot stand
en voorzoover men reeds thans kan oordeelen, schijnt
het loopende jaar er een van industriëelen vrede in
de voornaamste takken der industrie te zullen worden.
AANTEEKENINGEN.
De Ontwikkeling van de Electriciteitsindustrje
in Duitschiand.
1)
Het afgeloopen jaar is voor de eleetriciteitsindus-
trie wederom zeer gunstig geweest. Ondanks de terug-
loopende conjunctuur is het door 122 Duitsche fa-
brieken voortgebrachte quantum stroom van 12,5 mil-
hard K.W.U. op 14,4 milliard K.W.U; gestegen. Ge-
heel in overeenstemming hiermede heeft de electro-
technische industrie zich ontwikkeld, een verschijn-
.sel, dat zich ook in andere landen, met name in de
Vereenigde Staten, voordoet.
Evenwel blijft het verbruik per hoofd in Duitsch-
land bij dat in de Vereen.igde Staten nog zeer aan-
zienlijk ten achter.
• Over de capaciteit en productie zijn in de in het
vorige jaar door de Tereenigihg van Du itsche Ijzer-
en Staalfabrikanten .gehouden vergadering eenige
cijfers genoemd, die een duidelijk beeld van de ont-
wikkeling van deze industrie geven.
Capaciteit
Productie
in
Prod. per hfci’
X.W.U.
miii.
K.W.U.
v. cl. bevolk.
•
(:E.w.u.)
1900 …….230.000
140
2,5
1913 …….2.100.000
2.800
42
1920
……. ‘ 3.000.000
3.500
55
1924 …….4.000.000
9.000
142
1925 ……..4.500.000
10.000
158
1927 …….5.000.000
12.000
190-200
Deze stijging ‘is hoofdzakelijk toe te schrijven aan
de electrificeering van de industrie, hdewel aan den
inderen kant het huishoudelijk verbruik in de toe-
komst ongetwijfeld eveneens een zeer belangrijke
rol zal gaan spelen. De productie van apparaten voor
huishoudelijk gebruik is het afgeloopen jaar enorm
uitgebreid, waarmede een toenemende buitenland-
sche afzet gepaard] is gegaan. De totale uitvoer van
electro-technische producten in de twee laatste jaren
wcrcit door cle onderstaande cijfers (in R.M. 1.000)
yeergegeven:
1928
1:927
Toeneming in pCt.
Totale
uitvoer
……..
488.689 398.716
22,6
j
waarvan:
Iabe1
…………..
47.127
40.662
15,9
Mctaa.idraadlampen
.
33.861 25.893
30,7
Telefooninstallatjes
.
27.493 21.825
26,1
:I)raacllooze
telegraphie
49.348
41.983
17,4
Meet- en telapparaten
37.597
32.936
14,1
Verlichting. verwar-
ming
………….
111.877
85.381
31,0
– Bij de beschouwing van den stijgenden uitvoer
moet evenwel rekdning gehouden worden met de con-
currentie va:n andere landen. Van bijzonder belang
is in dit verband het feit, dat de Vereenigde Staten
zich den laatsteh tijd veel moeite geven hun afzet
naar Europa te vergrooten.
Hoewel de invoer van electro-technische artikelen
t
i
en bedrage van R.M. 45,6 millioen gering is in ver-
gelijking met den uitvöer, blijkt uit de stijging van
36,4 pOt. ten opzichte van 1027, dat de buitenlandsche
concurrentie zich scherper doet •gevoelen.
Liet is begrijpelijk, dat met deze toenemende ont-
wikkeling een grootere kapitaalbehoefte gepaard
gaat. Alleen in 1928 heeft de electro-technische in-clustrie voor een bedrag van een half milliard R.M.
in het buitenland opgenomen.
In nauw verband met deze ontwikkeling staat even-
eens cle toenemende vraag naar de twee voornaamste
grondstoffen, lood en koper. Het is een bekend feit,
(at dooi’ de enorme prijsstijging van koper in de laat-
ste mainclen deze industrie zwaar wordt getroffen.
– ‘) Dit overzicht is ontleend atn een berïcht van de Ber-
1mei’ .Ellandels.Gesellschaf t.
352
‘.
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
10 April 1929
Het Prijsverloop van Groothandelsardkelen
gedurende het eerste kwartaal van 1929.
II
(Slot).
TIN.
De markt bewoog zich gedurende de maand Januari
in een geleidelijk dalende richting. De totale zicht-
bae voorraad bedroeg in December van het vorige
jaar 23.508 tons vergeleken met 14.862 tons in De-cember 1.027 en 15.004 tons in December 1926. In
overeenstemming hiermede zijn de voorraden te Lon-
den en Liverpooi eveneens aanzienlijk grooter dan
een jaar geleden. Het afgeloopen jaar heeft zich ge-
kenmerkt door een stijgende wereldco.nsumptie en
productie. De’consumptie’ nam met S pOt. tot 153.000′
tons toe en de productie mèt 15 pOt. tot 159.000 tons.
Hoewel het verbruik met name in de Vereenigde
Staten zich nog steeds in stijgende richting beweegt,
gaat hiermede evenwel een nog grootere uitbreiding
van de productie gepaard.
De vooriaden in Groot-Brittannië namen dan ook
in Februari verder toe, temeer waar de koopers een
afzijdige houding aannemen. Vooral in de tweede, helft van deze maand heeft dit een drukkenden in-,
vloed op de markt uitgeoefend.
,
230′
225
220
–
215
–
210
JANUARI
FEBRUARI
.1&APT
De aanhoudende stijging van do voorraden te Lon-
den en te Liverpool zette zich ook in Maart voort.
In het bgin van deze maand bedroegen de voorraden
in de beide genoemde plaatsen 9.354 tons tegen 2956
tons in de overeenkomstige periode van het vorig
jaax,. wat niet zonder uitwerking op de prijzen bleef.
Gedurende het midden van de vorige maand kwamen
de koopers echter weder
ii
de markt, wat een af ne-
ming der
,
voorraden tot gerolg had en met een geringe
prijsstijging gepaard ging, hoewel hierbij de hausse
op de andere metaalm8.rkten, vooral op die van koper,
haar invloed heeft doen gelden.
KATOEN.
De fluctua.’ties van de katoenprijzen zijn in het
afgeloopen kwartaal al heel gering geweest. Gedeel-
telijk is zulks te wijten aan den minder bcredi’geu-
den toestand in de industrie, daar (Ie statistische po-
siti’e van het artikel zeer sterk is. In de maand Ja-
nuari bleven prijzen zeer stabiel, doch in de tweede
helft van Februari werd de markt wat vaster in ver-
band met de sterke vermindering van den ‘zichtbaren
voorraad.
30
–
‘
25-
KATOEN
20-
15
–
Begin. Maart maakte
deze
stijging verderen voort-
gang toen bleek, dat het verbruik in het laatste half-
jaar 1 Augustus-31 Januari zeer groot was geweest,
terwijl speciaal in de Verenigde Staten. de vraag
van de
.
industrie gunstig bleef. In de tweede helft
van Maart kwam de markt echter onder den invloed
van den minder guustigen toestand op de New York-
sche geldmarkt, waardoor vele houders hun bezit ii-
c,uideerden, zoodat ten slotte de noteering bij het einde van het kwartaal sléchts weinig hooger was
dan op 1 Januari jl.
–
.
STATISTISCH OVERZICW
TARWE
1
Hard Winter
1
No.2
Rotterdam!
1
Antsterdam 1
per
100,KG.
R000E
AmericanNo.2
2
)
loco
Rotterdam
per
100
K.O.
MAIS
La Plata
loco
.
R’damlA’dam
per
2000
K.G.
GERST
Amer.No.20)
loco
Rotterdam
.
per 2000 K.G
LIJNZAAD
.La Plata
loco
R’dam!A’dam
per
1960
K
.
G
.
STEENKOLEN
Westfaalschel
Hoilandsche
bunkerkolen,
ongezeefdf.o.b.
R’darnjA’dam
per 1000 K.G.
PETROLEUM
Mid.
Contin.
Crude
.
33
tlm
33.90
Bé
S.
g.
per barrel
IJZER
Cleveland
Foundry No.3
f.o.b
Middlesbough
per Eng. ton
KOPER
Standaard
Locoprijzen
Londen
per Eng. ton
Jaargemidd.’
1925
f1.
17.20
°Ii 100,0
f1.
13,07
5
0
10
100,0
f1.
231,50
0j
100,0
f1.
236,00
0
10
100,0
f1.
462,50
0
10
100,0
8.
10,80
0
(
,
100,0
1.68 1.89
0j
100,0
Sh.
731-
8616
0
100,0 118,5
£
62.116
58.11-
0
10
100,0
93,5
1926
15,90
92,4
1175
89,9 95,6
174,25
165,00
75,3
71,3
196,75
222,25
83,4
94,2
360,50 362,50
779
78:4
17,90
13,35
165,74 123,7
1.75 112;5 104,2
85
1
6
117,3
55.7
1
6
89,2
januari
1927
15,22
5
15,22
5
88,5 88,5
12,50
13,05
99,8
l67OO
72,1
230,00
97,5
373,75
80,8
12,10 112,0
1.70
101,2
8316
114,4′
54.16!-
88,3 89,9
rebruari
,,
Maart
,,
15,05
87,5
12,70
97,1
164,50
71,1′
219,25
92,9
354,75
351,50′ 76,7
76,0
11,25
11,00′
104,2 101,9
1.26
1.22
75,0 72,6
811-
80
1
–
111,0
109,6
55.17!-
55.2J6
88,8
April
,,
Mei
14,80
15;75
86,0 91,6
12,82
13,57
5
98,1
103,8
173,00 172.75
74,8 74,6
237,50 258,25
100,6 109,4
373,75
80,8
10,95 101,4
1.22
72,6
741- 101,4′
54.141-
54.216
E8,1
87,2
,,
luni
,,
15,60
90,7
13,20
101,0
175,25
75,8
246,00
235.75
104,2
‘99,9
372,75
367,75
80,6
79,5
11,00
11,10 101,9 102,8
1.22 1.22
72,6
72,6
7
0!-.
701-
95,9 95,9
53.19j-
86,9
juli
Augustus
:
15,10
14,87
5
87,8
86,5
12,05 11,45
92,2.
876
171,50
178,50
74,1
77,1 252,50
107,0
368,25
79,6
11,05
102,3
1.22
1.22
72,6
72,6 691- 651-
94,5 89,0
‘
55.56
54.131-
89.0 88,0
September’
,,
14,70
85,5
12,15.
‘
92′,9
87,6
179,50
178,75
77,5
77,2
233,25 230,50
98,8
97,7
.
369,50 359,00
79,9
77,6
10,90
10,90
100,9
100,9
1.22
72,6
651-
89,0
55.51-
89,0
October
,,
November
,,
13,72
5
13,45
79,8 78,2
11,45 12,12
5
92,7”
184,75
79,8
233,25
98,8
349,75.
75,6
10,65
98,6.
98,1 1.22 1.22
72,6
72,6
.
651-
89,0 89,0
59.1!-
60.21-
95,1
96,8
December
,,
13,40
77,9
12,57
5
12,70
96,2
97,1
201,00,
207,50
86;8
89,6
246,25
247,75
104,3
105,0
348,25 361,00
75.3 78,0
10,60 10,30
95,4
‘
1.22
72,6
65
1
–
89,0
62.-!-
99,9
lanuari
1928
lebruari
,,
13,50
13,80
78,5
802
12,87
5
98,5
226,50
97,8′
243,75
103,3
361,00
78,0
10,00
92,6
1.21
‘
1.19
72,0
70,8
651-
6516
89,0
89,7
61.121-
61.316
99,2
98,6
Maart
,,
14,60
1530
84,9
88,9
14,00
14,97
5
107,1,
114,5
240,75
239,50.
104,0,
103,5
255,75
261,00
108,4 110,6
350,75
358,25
75,8 77,5
9,95
10,05
92,1
93,1
1.19
70,8
661-
90,4
61.1416
99,4
April
,,
Mei
,,
1530
88,9 15,47
5
118,4
238,50
103,0
260.75
110,5
372,00
80,4
10,60
98,1
93,5
1.19 1.19
70,8
70,8
66
1
–
90,4
90,4 62.151-
63.17!-
101,1
102,9
Juni
,,
14,37 83,6
82,8
14,27
5
13,07
5
1.09,2
100,0
234,00 246,75
.101,0
106,6
252,50
241,00
107,0
102,1
365,25
359,75
79,0 77,8
10,10 10,10
93,5
.
1.19
70,8
66
1
–
90,4
62.18!-
101,3
Juli
Augustus
‘
14,25
1200
69,8
12,625
96,6 214,75 92,8
226,75 96,1
350,75
75;8
75,8
10,05
10,00
93,1
92,6
1.21
1.21.
72,0
72,0
66!- 66!-
90,4
90,4
–
62.1016
‘
63.8!-
100,7
102,1
September
1
1
:
6
5
12,27
5
67.7
71,4
11,57
5
12,27 88,5
93,8
198,75
218,50
85,9
94,4
198,25
189,50
84,0 80,3
350,75 366,00
.
79,1
9,95′
92,1
1.19
70,8
66
1
–
90,4 65.12
1
–
105,7
October,
,,
November
,,
12,32
5
71,7
12,07
5
92,4
227,25
98,2
185,50
78,6 386,25
83,5 80,8
10,20,
10,10
94,4
93,5
1.18 1.18
70,2.
70,2
661-
661-
90,4′
90,4
67.181-
70.31-
109,4
113,0
December
12,30
71,5
11,90 12,20
91,0
93,3 220,25 231,50
95,1
oo;o
180,50
194,25
76,5
82,3
373,75
365,00
78,9
10,10
93,5
1.16
69,0
6
6!
–
90,4
75.1016
121,7
lanuari
1929
1ebruari
,,
12,35 12,72
5
71,8
74,0
12,65
96.7
236,00
101,9 194,75
82,5
357,25
.
77,2
12,90 119,4
1.11
1.11
66,1
‘
66,1 6616
91,1
91,8
78-16
89.8/-
125,7 144,0
Maart
,,
12,65
73,5
12,62
5
96,6
91,0
.
233,00
222,00
100,6
95,9
191,75
181,00
81,3 76,7 359,00
‘
361,00
77,6 78,0
12,00 11,15
111,1
103,3
1.11 66,1
671-
91,85
95.716
153,6
2 April
,,
8
..
.
12,60 12,30
73,3
71,5
11,90
‘11,60
88,1
218,00
1
94,1
181,001
76,7
36800
79,6
10,95.
101,4
1
1.11
66,1
671-
1
91,8
1
88,216
1
142,0
—————————
~
–
Ir4_
.,AA
A
Wes
1)
Men zie voor de toelichting op dezen staat” de nummers van 8 en 15 Augustus I9, (tNo. nou’ en
O3)
pag.
QÖnU
en iv.
-, –
,..
v.
,..,.
*
Manitoba No. 3.
t
Zuid-Russische.
10 April 1929
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
353
WOL.
Gedurende de maand Januari bleven de prijzen
voor ruwe wol,. bij een kalme markt, ongeveer gehand-
haafd op het peil van ultinio December. Gedurende
Februari valt een lichte prijsdaling te constateeren,
welke echter aan het einde dier maand’ tot staan
kwam, terwijl in Maart -cle stemming zich eenigszins
verbeterde, waardoor de prijzen zich op het lagere
niveau konden handhaven. Het prijsverloop voor ge-
kamde wol is hiermede analoog.
50-
per
.LO.
45
645
40..
1)e vraag voor de meriiios-soorten was, hoewel niet
35-
PEHCE per’.
30
–
SOL
groot, toch. steeds hdujdender dan die voor crossbred.
Vooral in het tijdperk der laagste prijzen werden
fijnere crossbreds minder gevraagd, dit in verband
met het feit, (lat rnerinos-qualitejten goedkoop te ver-krijgen waren.
In Maart echter valt een eenigszins toenemende
belangstelling voor crossbred waar te nemen, zoodat
de:toestand aan het einde van het kwartaal, in aan-
merking nemende, dat het einde van het wolseizôen
ongeveer bereikt is, niet bepaald ongunstig genoemd
kan worden, hoewel natuurlijk de toestand in de be-.
treffende industrie, welke nog steeds onbevredigend
is, niet nalaat haar invloed op Uen w’oihandel uit te
oef enen. –
‘RUBBER.
• Het nieuwe jaar zette in mt een aanzienlijke prijs-
stijging vergeleken met het prijsniveau gedurende de
tweede helft van
1928.
Deze prijsstijging ging voornamelijk van Londen
uit en moet naast de dekking van enkele baisseposi-
ties, voor een groot deel worden toegeschreven aan
het feit, dat de aanvulling der vooiraden in Europa
bij de verwachtingen ten achter bleef. Ook in Febr.
bleef de markt willig en noteerde de prijs voor rubber
R.S.S.
in de tweede helft van deze maand boven
1
sh.
H.
JPSI(JAQI
Tot deze verbetering hebben vooral bijgedragen de
25
_______ _______
_______
hoogere cijfers van het verbruik in de Vereenigde
JANUARI
Staten in Januari en een vermindering “an de voor-
N CROOTHANDELSPRIJZEN’).
TIN
loconrijzen
Lon en per
Eng, ton
KATOEN
for Middling
locoprJzen
New ork
per Ib.
WOL
gekamde
Australische
Merino,64’s Av.
loco Bradford
per Ib.
WOL
gekamde
Australische, CrossbredColo-
nial Carded,
SO’s Av. loco
Br,adford per Ib.
RUBBER
4
)
Standaard
Ribbed Smoked
loco
e
lfen
per Ib.
SUIKER
Witte kristal- suiker loco
R’dam(A’dam.
per 100 K.G.
1
1
KOFFIE
Robusta
Lôcoprijzen,
Rotterdam
J
per ‘(
1(0.
THEE
Afi. N.-I. theev.
IA’dam gem. pr
.
(Java- en Suma-
Itratheep.hirKO,
Indexcijfer
v/h. Centr. B. v.
d. Stat.,
herleid
van 1913= lOO
tot 1925= 100
Indexcijfer
van The
Economist,
herleid 1927=100
tot 1925=100
£
61.171-
Ojo
100,0
$
cts.
23,25
.
Olo
100,0
pence
55,00
0/
100,0
pence
29,50
0
10
100,0
Sh.
2111,625
01
100,0
II.
18,75
01
100,0
cts.
‘
61,375
%
100,0
cts.
84,5
°Io
100,0
100,0.
90.1716
99.1316
111,1
114,4 17,55
13,45
75,5
57,5
47,25
45,00
85,9 81,8 -24,75
25,25′
83,9.
85,6
21-
1/7,375
67,4
54,4
17,50 22,00 93,3
117,3
55,375
50
90,2 94,25
111,5
93,2
100,0 103,8
09.816 12.151-
118,2 119,4 14,15
14,25
60,6
61,3
46,25
47,75
84,1
86,8 26,00
26,50
88,1
89,8
1(7,125
lJ8,25.
53,7
21,125
112,7
48,75 81,5
79,4
71
71,25
84,0 84,3
93,5
‘
94,2
98,6
100,7
04.11-
95.121-
116,1
11
2,9
14,75 16,15
63,4
69,5
47,50 86,4 26,25
89,0
117,875
56,8 55,8
.20,62
5
20,25
110,0 108,0
48 48
78,2 78,2
70
72,25 82,8 85,5 92,9 92,3
99,0 98,4
95.916
113,2
16,85
72,7
47,00 47,25
85,5
85,9 26,00
26,00
88,1 88,1
.
117,75
1/6
55,4
50,5
20,25
18,37
0
108,0′
98,0
47 47
76,6 76,6 86,5
8125
102,4
96,2
93,5
100,1
89.15(6
92-16
110,7
lll,5
17,90
19,70
77,0
84,7
48,50
48,50
88,2
88,2
26,50
26,50
89,8′
89,8
1/4,75
1/5,25 47,0
18,62
0
.
99,3
47
76,6
84
99,4
95,1
97,4
1005 1005
87.12/6
64.216
109,8
22,05
94,4
50,00
90,9
26,50
89,8
114,25
40,8
45;6
18,50
17,87
5
98,7
95,3
45,375
44,25
73,9
72,1
–
94,5
–
.111,8
96,1
‘
96,8
102,2
101,3
64.4/6
100,9
100,9
20,65
20,25 88,8
87,1
50,25 52,25
91,4
95,0
26,75 28,50
.
90,7
1
96,6
114,375
116,5
46,0 51,9
16,87
0
17,25
90,0
92,0 45,25
46
73,7
74,9
93 96
110,1
96,8
100,3 66.1316
55.11-
101,8
97,4
19,70
19,25
84,7
82,8 51,50 53,00
93,6 96,4
28,75
‘
29,75
97,3
117,75
55,4
17,870
95,3
46
74,9
89,25
113,6 105,6
97,4 97,4 99,4
99,0
33.1016
89,2
18,35
78,9
54,75
99,5
31,75
,
100,8 107,6
117,25 113,75.
54,0
44,2
17,37
5
16,15
92,7
-89,3
46
46
74,9
74,9
84,5
79,5
100,0
94,1
98,7
96,8
97,6
33.1716
34.61-
89,3 89,5
19,35
20,65
83,2
88,8
55,00
54,50
100,0
99,1
33,25 33,00
112,5 111,9
110,75
-19,375
35,8
16,87
5
90,0
47
76,6
79
93,5
98,1
98,4
99,6
30.131-
88,1
21,55-
92,7
54,25
98,6 32,25
109,3
-19.
26,3
25,3,
16,875
16,625
90;0
88,7
47
48,25
76,6 78,6
–
74,25
78,25
87,9
92,6
98,7
98,1
l01,4
18.8/6
11.191-
83,4
80,9
21,35
21,75
91,8 93,5
55,50
53,00
100,9
96,4
31,75 31,25
107,6 105,9
-/9,25
-19,25
26,0 26,0
15,75
15,50 84;0
82,7 49
49,875 79,8
81,3
73,25
86,7
98,7
101,3
99,5
11.181-
14.716
80,9
81,9
19,30 18,55
83,0.
79,8
51,75 47,00
94,1
30,00
101,7
-19,25
26,0
16,00
85,3
51,875
84,5
71,25 67,75
84,3
80,1
95,5 92,9
97,7
96,6
11.19/-
84,8
19,45
83,7
46,25
85,5
84,1
29,00
27,25 98,3
‘92,4 -18,5.
-/8,8
23,9
24,7
15,875
14,62
0
84,7
,
78,0
52,75
–
53
86,0
86,4
70,25
73
‘
83,1
86,4
93,5
95,7
32.1016 18.81-
88,8
87,2
19,90
20,45
85,6 88,0
47,25
46,25
85,9
84,1
27,50
28,00
93,2
94,9
-/8,625
-/8,5
24,2.
23,9
14,00
.
74,7
53
–
86,4
75,75
89,6 94,2
95.5
95,8 96,3
12.7/6
84,9
20,20
86,9
.
46,75
85,0
28,15
97,3
-(9,875
27,9
13,92
5
13,77
0
.74,3
73,5 51,75
53,125
84,3
86,6 76,5 77,25
90,5
91,4
95,5
94,2
12.111-
11.016
85,0
84,4
20,10
21,25
86,5 91,4 44,25
44,00
80,5 80,0 27,75 27,50
94,1
93,2
1′!-.
1(0,125
33,7′ 34,0
13,375
13,50
71,3
72,0
54
54
88,0
88,0 74,25
87,9 94,2
9.12/6
83,8
20,95
1
90,1
43,757)
79,57)’.
27,507)
93;2
7
)
-(11,25
31,6
13,75
73,3
54
88,0
72,75
86,1
6.51-
82,6
1
20,65
6
)
1
SS,
86
)i
,-
‘
-111
30,9
13,625
‘
72,7
1
54
88,0
1
–
rn5v umcwcIe r’usverngswlJze (jan. 192).) = Malting vÔÔr de Invoering van de huidige offic. noteeringswijze (Jan. 1928).
4)
Jaar- en maandgemiddelden afgerond
op
1
18 pence.
5)
1 April 6) 5 April. 7) 4 April.
354
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
10 April 1929
raden in Engeland. Tegen het einde van Februari
lokten de hooge prijzen veel aanbod uit, vooral van
speculanten, terwijl ook Amerikaansche verkoopers
op de Londensche markt opereerden. Deze factor
werkte zoo ongunstig, dat de prijsdaling in Maart zich
verder voortzette, mede als een gevolg van de groo-
tere verschepingen uit Malakka.
Volgens de schatting van de firma Hymans, Kraay
en Co. te Londen heeft cle vereldconsumptie in 1928
672.600 ton bedragen, vergeleken met 582.000 ton in
1.927, wat dus een toeneming van ruim 15 pOt. betee-
kent. Van dit cijfer komt vdor rekening van de Ver-
eenigde Stten 441.300 tonof 65,62 pOt. van de totale
consumptie.
De productie voor 1029 wordt door deze firma op
715.500 ton en cle wereldconsumpti.e op 692.000 ton
geschat, zoodat de productie dus de consumptie met
23.500 ton zal overtreffen. Voor de groote productie-
centra is deze schatting als volgt samengesteld:
Malakka
………………………..34
2
.0
00
ton
Oeylon
………………………..60.000
Nederlandsch Oost-Indië (droog gewicht) 234.500
Andere ondernemingen in het Oosten
44.000
Amerika en Afrika ………………35.000
,
Totale wereldproductie . . . . 715.500 ton
SUIKER.
Het afgeloopen kwartaal heeft voor het artikel
Suiker weinig belangrijks te zien gegeven. Met uit-
zonciering van Java, vertoonden de verschillende
groote suikermarkten een lusteloos tot flauw aanzien
niet slechts geringe prijsfluctuaties. Amerika en Lon-clan dienden hierbij als voorbeeld voor het Vasteland
van Europa. De Amerikaansche en Engelsche Itaffi-
tiadeurs wisten gedurende al dien tijd hun politiek
te 11andhaveii om slechts naar gelang van de hoog-
noodige behoeften te koopen en daarmede den prijs
gedrukt te houden. Voor ruwsuiker kon de prijs in
Amerika zich dan ook niet boven ongeveer 2 d.c. (op
basis van Oubasuiler c. & fr. New York) verheffen
en bewoog zich meestentijds zelfs daaronder. Een en
ander beïnvloedde de Ameri1aansche en Europeesche
termijnmarkten, alwaar de prijzen over het algemeen
een langzame afbrokkeling vertoonden.
400
3,50
,50
JANUARI
FEQUAQI
NtAAQT
Java was cle ccii ige markt met vaste tendenz,, voo.i-
al voor leveringen tot cii met Maart. Dit staat daar-
mede in verband, dat de voorradige suiker zich in
vaste handen bevindt . en hoog noodig is voor de
locale consumptie, waardoor de prijs tot ver boven
Europeesche en Amerikaansche pariteit kon stijgep
ccc een gedeelte van cie naar Britsch-Indië verkochtb
Javasuiker cl oor exporteurs teruggekocht werd. Als
gevolg hiervan werden belangrijke partijen Europee-
sche Suiker nar Britsch-Idië verkocht; zelfs in
Nederland opgeslagen Javasuiker werd door Britsch-
Indië opgenomen.
In het begin van Januari werd bekend, dat einde
December uit den nieuwen Java-oogst een kwantum
van
300.000 tona witte suiker tot
f
13 per 100 1(0.
verkocht werd, waarop nog eenige afcioeningen op
deze
basis volgden. in den laatsten tijd kwamen zoo
goed als geen afcloeningen ui.t cle eerste hand meer
tot stand. –
De Suikerrestrictie op Ouba werd door President
Machaclo geheel opgeheven, met dien verstande, dat
ook exiortenrs hun suiker naar alle buitenlandsche
maricten mochten verkoopen. buiten contrôle der Sui-
icercoin ni i ss ie.
KOFFIE.
De curve, voorstellende den prijsloop van loco Ru-
busta Koff ie gedurende de eerste drie maanden van
het jaar, toont weliswaar een kleine stijging, doch
geef t daarmede geen juist beeld van den prijsloop van
het artikel op de wereldmarkt, daar van Robusta Kof-
fie in dit ti,jdsverloop in Nederland – en trouwens
ook elders – slechts geringe voorraden waren (het-
geen de oorzaak was van de rjzing) en nieuwe aan-
voeren niet v66r Juni a.s. kunnen worden tegemoet-
gezien. Voor
ccii
beoordeehng van de prijsbeweging
op de wereldmarkt komt in de eerste plaats in aan-
merking de-loop van den prijs van Santos Koffie, de
Q60
per /a
r..ij.
0,55
Q5C
0.45
•
IANii.OI
FEUAQI
MAAuT
grootste soort, welke in het begin van Januari in de
eerste hand werd aangeboden tot 10216 per cwt. kost
en vracht Rotterdam/Amsterdam en langzaam aan
steeg tot bijna 1091-, om in de maand Maart weder
te dalen tot 10516. De aanleiding tot de stijging en
tot de daarop gevolgde .daling is uitsluitend te zoe-
ken in manipulaties van het productieland zelf, dat,
zooals bekend is, door het leveren van niet meer dan
de hoeveelheid, welke voor het wereldverbruik noodig
is en door het voorloopig achterhouden van de rest,
tot nu .toe in staat is geweest de prijzen voor te
schrijven.
THEE.
De theemarkt was gedurende het eerste kwartaal in mineur gestemd. Weliswaar heeischte er bij den
aanvang van het jaar een vaste tendenz en konden de prijzen niet onbelangrijk verbeteren, doch deze ople-
ving was slechts van korten duur. De verwachting,
dat ten gevolge van geringeren afscheep uit Noorde-
lijk Britsch-Indië de Europeesche voorraden aldaar
belangrijk zouden afnemen, werd niet bewaarheid.
Integendeel bleek dat, terwijl de voorraden in Enge-
land telken jare plegen te slinken gedurende de eerste
iiiaaiiden van het jaar, zij ditmaal op ulto. Februari
nog grooter waren geworden, hetgeen voOr een deel
aan den zooveel kleineren invoer tot verbruik in En-
geland . gedurende die maand moet worden toege-
schreven.
Vooral in de Amsterdamsche veilinS iran 24
Januari viel dan ook een vrij belangrijke prijsdaling
wraar te nemen.
Tot dit flauwe aanzien der theemarkt hebben ver-
schillende buitengewone . omstandigheden medege-
werkt. De disconto-verhooging.: in begin Februari te
Londen heeft blijkbaar mede koopes eenigszins terug-
houdend gemaakt. • • • . .
1.0 ApriI $929
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
355
cl, per
12IJ.
90 –
185
180
75
a70
nee
JANi
FEI
MQT
Een dienôvereenkomstig effect had het officieele onderzoek, dat in Engeland werd ingesteld omtrent de gevolgen van liet door eenige Britsche planters-vereenigingen geopperde voorstel om alle verpakte
thee van een herkomst-merk te voorzien. Uiteraard was zulk een maatregel, waarvan echter
niets komt, tegen Java- en Sumatra-thee gericht.
De hierdoor ontstane onzekerheid werd nog ver-
groot door geruchten, dat de Engelsche regeering
veranderingen in het huidige tarief van invoerrech-
ten, dan wel algeheele afschaffing van het invoer-
recht op thee overwoog, behalve van dat op ,,foreign
grown”. thee.
– Het herstel, ‘dat de laatstè weken van Maart op de
theernarkt, ‘vooral voor de Java- en Sumatra-thee in
trad, is wellicht een aanwijzing dat, het zoover hiet
zal komen.
De kapitaalsuitgiften van Britsche investment’
trusts in het ‘eerste kwartaal vân 1929.
Onder de emiss.ies, die op de geidmarkt te Londen
worden geplaatst, nemen die van de investment trusts een steeds grootere plaats in. Was de ontwikkeling in
het afgeloopen jaar in dit opzicht reeds zeer merk-
waardig, omdat liet totaal bedrag van de door de Brit-
sche investment trusts uitgegeven aaideelen’ en obli-
gaties in vergelijking met 1927 mét meer dan 100
pOt. was toegenomen, en ongeveer £ 3116i millioen
beliep
1);
in het eerste kwartaal van’ het nieuwe jaar
blijkt de activiteit op dit gebied die van het voiigo
jaar ver te overschrijden, zooals uit onderstaand over-
zicht blijkt, dat aan
J110
l.condmist” van 30 Maart
ji. .i ôn’tleend:’
Ui.tgifte volgen’s prospeétj. ………….. £11.269.500
Aan’,,-insiders” …….. £ 6.050.000′
Aan het publiek’.. … ,
.,,,5.219.000 .
Alleen aan aandéelh’oudérs .T . …….. ,, 5.853.396
Totaal ……..£ 17.122.896
1)
Zie evenecOs het. artikel ,,De ‘ontwikkeling der Brit-
sche :riivestmeiit Trusts” in het nummer van
27
Maart ji.
,,The Economist” merkt hierbij op, dat, hoewel op
de leiding van de .beste investment trusts vanzelfspre-
kend niets is aan te merken, de belegger evenwel
•
altijd goed zal doen, om nauwkeurig toe te zien, onder
2
wiens auspiciën deze maatschappijen worden opge-
riéht, daar dit uit practisch oogpunt het beste crite-
ri:um .is om een investment trust te l)eoordeelen.
De. onderstaande tabel geeft nadere bijzonderheden
over de 15 instellingen, die in cle afgeloopen maanden
een beroep op het publiek hebben gedaan.
De Aberdeen, Oeylon and Eastern Trust maakte
bekend, dat zij speciale aandacht zou schenken aan de
belegging in thee- en rubberfondsen, terwijl de
Foreign Railwa.ys Investment Trust, wier emissie
voor 84 pOt. door ,,underwriters” is overgenomen,
haar beleggingen in het bijzonder, maar niet geheël,
zou uitstrekken tot fondsen van huiteniandsche Spoor-
wegen..
De werkzaamheden van de overige 13 instellingen
dragen een meer algemeen karakter.
.Jiet prospectus
van de Nineteen Twenty-Nine Investment Trust
vermeldde, dat siieciaal de belegging in Irsche fond-
sen op den voorgrond zou staan.
Îndexcijfers van groothandeisprijzen.
,,The Economist” schrijft: Gedurende de’ afgeloo-
pen maand vervolgden cle groothandeisprijzen’ ‘over
liet algemeen hun ingezette stijging, zoodat ons in-
clexcijfer einde Maart ongeveer 4 k 1 pOt: hooger
was dan een maand tevoren en bijna 1,2 pOt. hooger
dan einde 1928. De volgende tabel toont cle maande-
rljkclie veranderingen der indexcijfers voor elké
groep gedurende het laatste kwartaal; die voor Maart
1928 zijn ter vergelijking bijgevoegd:
Gemiddelde
1927 = 100
Mrt.
1928
Dec.
1928
Jan.
1929
Feb.
1
1929
Mrt.
1
1929
Granen en Vleesch
107.0 97.6
96.7
.
101.2 100.9
Andere voedings en ge.
96.9 90.2 89.4 88.5 87.3
Weefstoffen …………
.
107.4
101.7
101.3′
99.9
100.8
notmiddelen ……….
91.4
94.1
94.8
96.4
99.7
Delfstoffen …………
Diversen………….
‘
96.9
91.4
‘
91.2
91.4 91.4
Totaal …………….
99.9
95.0
94.7
95.6
96.1
– De prijzen voor voedi.igsnriddelen daaldn gedu-
rende de maand Maart, terwijl die voor grondstoffen
opliepen in hoofdzaak tengevolge van een verdere
Icherpe stijging der delfstoffenprijzen. De groe weef-
stoffen herstelde zich eveneens en cle groep Diversen
toonde in totaal geen verandering. De prijzen der af-
zonderlijke artikelen fluctueerclen gedurende de af-
geloopen maand aanzièn,ljjk, zooals blijkt uit de vol-
gene tabel, die de
veranderingen
iveergeef t van de
58 artikelen welke ons indexcijfer omvat.
• Bij de groep GTanen en ‘V’leesch kwamen de groot-
ste stijgingen voor hij Argentijasch rundvieesch en de
grootste dalingen bij Engelsch schape.nvleescli en
-‘
Totale uitgifte
Toegewezen aan
.
,Insiders”
Onder de auspicien van of door
Aberdeen, Ceylon &Eastern Tr..’.,. ………
£
250,000
£
125,000
Aberdeen Trust group.
Clyde &Mersey mv: Trust ………………
1,250,000
1,000,000
(Glasgow).
Compass Investment Trust
……. ……….
,,
500,000
‘
S.”Japhet and Co.
,,
1,000,000
75,0,000
‘International bankers (including Schro-
–
‘•
‘
der and Co.).
,,
2,100,000
..
,
‘Lord St. Davids and others.
1,500,000
1,250,000
Lord’Bearsted and others.
,,
600,000
,,
400,000
j-
Im Thurn .group.
…..
…..
,,
150,000
,,
75,000
‘
English and
International
Trust …………..
Moaks ,Investment Trust
…
……………….
Nineteen Twenty-Nine1nvest’ment Trust..
..
….,»
750,000
1,000,000
,,
700,000
Lord Bearsted and others.
Scottish National Trust…………………
144,000*
..
–
Foreign Railways
]flq.
Trust
………………..
London.and Holyrood Trust
. : .
……………
,,
144,000*
.
..
,
(Scotland).
Nat. Dom.
&
Gen.Iny.
Corp…………………
,;
144,000
..
J
Secoiïd Scottish East. mv. Trust
………..
237,500*
.
..
(Edinburgh).
Second Scottish N,ational Trust ……………
TbirdSdottish National Trust
………….
Tr. Co. of London
&
Scotland………..,
……..
,,
1,000,000
‘,,
750,000f
British Assets Trust, Anglo.American
Debenture Corp etc
,,
1,000,000
,,
500,000
..
Winterbottom Book Cloth Co., Grange
W.inteebottôm
T rust
‘
..
.”
.
‘………..
•’
È
–
–
–
.4.’
Â
,
..
Trust, etc.
355
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
10 April 1929
0
lndexcijfer Indexeijfer
Indexcijfer
Toe-
(-j-)
of afneming(-)
To’e-(+)ofafneming(-)1
Toe-(+)of afneming(-)
in perc.
vergeleken met
in perc.
vergeleken metJ
1
in perc.
vergeleken met
–
vor. maand 1 vorig jaar
t
vor. maandi vorig jaar
vor. maand
1 vorig,jaar
Tarwe (buiten!.)
…
–
3,8
–
15,9
+
1,8
+
1,7
aout (Eng.)…….
(Eng.)
..
–
2,5
Katoen (Arn.) ……
,,
(Egypt.)…
+
6,9
–
3,7
(Zweedsch)
-5,4
–
13,4
Garen ……….. ….
±
1,6
–
1,5
Cement. ……….
–
13,0
-0,8
–
6,1
Laken …………
+
1,8
–
1,7
Huiden ………..
….
..
-27,3
Meel
……………
.
.
-11,4
-3,7
-10,3
–
2,2
-26,7
–
1,7
–
7,3
,,
(Austr.)
–
2,4
–
17,1
-j- 14,8
±
52,2
+
4,1
–
7,3
,,
(tops) ……..
±
2,3
-20,1
Benzine No. 1 …….
Petroleum. ……..
+
14,2
-1017
–
16,6
..
+
1,4
..+ 14,2
..
–
6,9
Ruacleleesch (Eng.)
.
.
–
11,2
Wol (Eng.) ………
–
1•,I-
..
—1.6,8-
–
4,1
..
–
1,7
(Arg.)
+19,5
.._
8,8
..
–
3,3
Leder …………..
Talk …………,
..
+
7,9
Haver …………..
Schapenvi. (Eng.)
.
-9,8
-16,4
Vlas …………….
Jute …………’
-2,9
+
5,1
Stookolie ………..
Rubber ………..
-14,5
-17,0
Maïs
…………
….
Rijst
………..
….
–
,,
(N. Z.)
+
1,6
ilennep …………
Weefstoffen
Lijnolie
…………..
Soda …………..
1
0,9
T
61
Aardappelen ……..
Varkensvl.(Deensch)
0,9
+
32,0
– ‘
Amm. Sulphaat
..
Gerst……………
Granen en Vleesch..
Ruw-Ijzer ……..
•.
+
1,5
Creosoot
………..
–
4,5
-34,8
-03
57
Thee
………….
Zijde…………….
Stalen rails
IJzeren staven
.. ..
..
Diversen
+
0,1
+
11,6
..
–
5,7
Koffie ………….
+
0,5
–
4,2
Tin (platen) ……..
+
1,4
..
Cacao. …………
+
4,0
-17,0
Kolen.(Welsch)
..
+
8,9
+
11,7
Rietsuiker ………
….
..
….
–
17,8
(Dur. Gas.)
+
3,4
…
+
1,7
Bietsuiker ……..
+
0,4
-23,2
(huisbrand)
–
•.
+
13,2
–
….+
1,0′
–
2,8
Lood ………….
+
5,0
+
25,0
Kaas (Can.) ……….
Boter (Deensche)
..
–
…..
….
‘
-12,2
-15,3
. .
..
–
7,7′
Kokosolie ………
.__5,3
-15,0
Koper …………
±15,9:
+
5.6,3
Tabak……………
– –
..
Tin ……………..
Ongez. Zink ……
..
+
+
10,6.
Andere voedings. en
…
Genotmiddelen…
–
1,4
–
9,9
Delfstoffen
……..
-1-‘
34
+
9
;
1.
aardappelen. De noteeringen voor buitenlandsche tar-
en mee] liepen eveneens terug.
In
de groep An-
dere voedings- en genotmiddelen steeg cacao, doch’
waren de note’eringen voor Deensche boter en kokos-
olie lager. De Prijzen voor wol daalden,
terwijl
die’
voor Egyptishe katoen en in mindere mate voor
Amerikaansche katoen stegen.. Bij de groep Delfstof-
fen herstelden de ko]enprijzen zich en wei ‘speciaal
voOr W’e]sche exiiortkolen, terwijl metalen, met uit-zondering van tin, onder de leiding van koper in prijs
stegen. Bij de groep Diversen compenseerden de prijs
–
stijgingen voor benzine en petroleum de lagere prijzen
voor rubber, creosoot en ieder. Wanneer men de voor-
naamste prijsveranderingen voor einde Maart met
een jaar geleden vergelijkt, zal men zien, dat de stij
–
gingen vpor varkensvleesch, kolen, lood, koper, ongez..
zink en petroleum opwogen tegen de dalingen voor
de meeste andere artikelen, namelijk tarwe, aardappe-
len, Engeisch schapeuvleesch, suiker, boter, wol, vlas,
huiden, rubber en creosoot; die veel goedkooper wa-.
ren. In de volgende tabel geven wij de tegenwoordige prijsiroteeringen voor een aantal belangrijke artikelen
aan het einde van de afgeloopen maknd in vergelij-
king met hun prijzen aan het begin van het afgeloo-
pen kwartaal en op vroegere- data:
het oog. Met uitzondering van deze artikelen,, waarbij:
tevens benzine- moet worden’ gevoegd;, bleven. de prij
–
zen gedurende het afgeloopen kwartaal betrekkelijk
stabiel. Tengevolge van het strenge weer in Februari
verminderden de voorraden, hetgeen gepaard ging
met tijdelijke prijsstijgingen voor sommige voedings-
middelen. Hoewel met den dooi een reactie intrad,
heeft toch, zij het weliswaar in beperkte mate, een
vrij algemeene
prijsstijging
voor graan, en vleesch
ten opzichte’ van e:i.nde 1928 plaats gevonden. Van de
groep ,,Andere voedings- en genotmiddelen” daalden
boter en suiker. Na. de bais,se in Januari herstelden
de- katoenp.rijzen zich weder ,op een niveau, dat ho,o-
ger is dan drie maanden geleden; wolprjzen hadden
een dalend, verloop, terwijl de noteeringen voor de
overige weefstoffen zich vrijwel konden handhaven.
Met uitzondering van een stijging van
–
1 sh. per ton
voor Ole,velancl ruwijzer; ondergingen de ijzer- en
staalprijzen- geen verandering.. Tin was vast ,op het
lagere ni.’eaa van. Ianuari; prijzen voor’ kolen waren
gedurende den laatsten tijd iets vaster, terwijl de no-
teeringen voor koper en overige metalén sterk zijn
opgeloopen. Huiden en, leder daalden, terwijl rubber,
nadat het einde Februari bijna op 13 d’. per lb. stond,
op het einde van .aart 2 d. lager was.
1928
1929
Einde
Einde Einde Einde
Einde.
1926
1*.27
Maart
December
Maart
57/8 581-
5919 4913
–
5013
Aardappelen
per
ton
………………………..
£
6/10/0
£
6
–
£ 711010
£
6/0/0
£
8/5/0
Tarwe,
Canadeesche per qr…………………….
Rundvieesch, Eng. in helften, per 8 lbs.
……….
4/10
-418
61
514
.
514
Schapenvleesch, Nieuw-Zeeland, per 8
lbs.
……..
4/3
..
.
419.
4110
51
51-
1/3%
11651
l/381
e
1/54
l/Sh/,
34/
13.(
2919
–
3017
241734,
2316
Katoen, American Middling per Ib.
……………
6,90 d. 11.06 d.
10.77 d. 10.59 d.
10.96 d.
Garens,
32er
twist
per
Ib.
…………………..
12,37 d.
15.25 d.
18.25 d. 15.50 d.
16 d.
Wol,
Australische
per
ib ………….
………….
45
6.
48 d.
48 d. 44 d.
‘
41
d.
Jute, per ton
-‘
£3 11510
£
31/15/0
£
3111716
£321510
£
3,3/10/0
Thee, Indisch veilinggem.
per Ib………………..
Suiker,
gekristail.
per
cwt……………………..
87/6
…
•
651
661
661
67/- Kolen,
beste
Welsb,
per
ton
…………….
…….
…
29/3
,
…
19/1%
19/3
19.4k
2116
–
….
£
300/7/6
£
265,2/6
–
£239,
–
£’22511.510
£.220/10/0
Ruw ijzer, Cleveland
No.
3, per ton
………………
Koper,
per
ton …………………………….
…
£
56/4/0
£
6011813
£
61/6/0
£74
‘
£:95/15/0
La,
Standaard,
per
ton
…..
………………….
….
£311510
£28
£
29/10/0
£.29
£29
Lijnolie,
per
ton
……………………………..
Rubber,
plant.
sheet ‘per lb ……………………
..
19,12 d.
‘
20 d.
13:25 d.
8.6.9
d.
11
d.
Cement-, Portiand, per ton
..
6019
54/
541
431 ‘
‘
471
In vergelijking met den toestand van- drie ma/in-
–
De’schommelingen in de eerste drie maanden van
den’ geleden springen de
prijsstijgingen
vo.o,r,
koper,
–
.1929
waren
eenigszins-
tegenstrijdig.
Uit
de. .stij-
kolen en rubber
op
bovenstaande lijst het meest in
ging van het algemeene indexcijfer van
1,2
pOt. bljkt,
tO April 1929
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
–
357
dat de verhooging van het bankdisconto in het
ho-
gi
n van Februari geen algemeene prijsdaling ten go-
volge heeft gehad.
Berekend op basis van 1924 bedraagt ons indexcij-
er aan liet einde van Maart 831. De volgende tabel
toont cle jongste veranderingen volgens deze bere-
korting:
..
b4
0
Data
‘-
,
1924
100
100
100
100
100
100
Geiniddeldé
1925.. 99.9. 94.7
90.6
93.6 102.9
96.8
,,
1926.. 90.0
90.6
71.1 100.3
98.4
89.9
1927.. 87.5
93.8
73.1
83.7
94.7
86.4
1928.. 90.7
87.9
76.8
77.1
90.7
84.8
Einde Maart
1928.. 93.7 90.9 78.6 76.6 91.8 86.4
Juni
.. 98.8
86.8
80.3
76.4
90.8
86.9
Sept.
,,
. . 84.5 . 87.6
74.1
76.9
90.2
82.7
Dec.
.. 85.5
845
74.3. 78.8
86.5
82.1
Maart
1929.. 88.4 81.9
73.7 83.5 86.5 83.1
Men zal zien dat sedert 1924 cle daling van het
indexcijfer i’oor de groep Weefstoffen aanzienlijk
grooter was dan voor cle andere groepen, terwijl de
prijzen voor Andere voedings- en genotmiddelen we-
der sterker terugliepen dan die voor granen en
vleesch. Men zal deze schijnbaar afwijkende dalingen
beter begrijpen, indien men ons indexcijfer herleidt
tot het percentage voor 1913:
Data
.
,.
–
0
1913
100 100 100 100
100 100
Gemiddelde
1924..
168.5
215.8
214.7
149.3
122.6
166.2
1925..
168.4 204.2
194.6 139.8
126.2 160.9
1926..
151.7 195.3
152.6 149.8 120.7
149,4
1927..
147.6
202.2
157.0
125.1
116.1
143.7
1928..
152.9
189.7
165.0 115.2 111.2 140.9
Eind.
‘
Juni
1928..
166.4
187.3 172.3
114.2 111.3 144.5
Dec
1928..
144.0 182.4
159.6
117.7
106.1
136.5
Jan.
1929..
1427
180.8
159.0
118.6
105.9 136.1
Feb.
,,
..
149.3 179.0
156.8 120.6
106.1
137.3
Maart
..
148.9 176.5
158.2
124.7
106.1 138.1
In. 192.4 overtroffen cle stijgingen sinds 1913 voor
,,A.ndere voedings- en genotmiddelen” en ,,Weefstof-
fen
”
zeer aanzienlijk het algemeen gemiddelde. Zoo-
doende is de betrekkelijk groote daling in deze twee
groepen gedurende de vier afgeloopen jaren een schre-
de: op den. weg tot een herstel van het vooroorlogsch
prijsniveau. ,,Andere voedi ngs- en genotmiddelen”
zijn in verhouding nog steeds duur, terwijl aan den
lagen rubberprijs grootendeels liet lage niveau van de Diversengroep moet worden toegeschreven. De
stijging van 38,1 pCt.
Op
einde Maart. ten opzichte
van 1913. kan worden vergeleken met 43,5 pCt. één
en twee jaar geleden en 41,1 pOt. voor einde Maart 1.926. De maandelijksehe prijsdaling gedurende de
laatste drie jaren bedroeg dus over het algemeen ge-
niiddeld niet meer dan 0,1.1 pCt.; hetgeen een’ hooge
mate van stabiliteit beteekent ten opzichte van de
periode van 1920-1925. Voorts volgt hier nog een overzicht van, het prijs-
verloop in een aantal belangrijke landen.
De volgende opmerkingen zijn ontleend aan de
desbetreffende maandpublicatie van het Centraal Bu-
reau voor de Statistiek en hebben betrekking op de
Neclerlandsche indexeijfers met basis 1.913 – 100.
Bij beschouwing der cijfers over Februari 1929 in
vergelijking met die over Januari blijkt, dat het al-
gemeen indoxcijfer gelijk bleef, dat der voecli.ngsmi.d-
delen, e.d. met 2 punten is gestegen.
Wat het algemeen .indexcijfer betreft, staat tegen-
over een
prijsdaling
van 1.3 artikelen muet in totaal
91: punten, een
prijsdaling
van 1.5 artikelen met in
totasil 82 punten.
Met 10 of meer punten stegen de artikelen hoo.i
c
J
–
.
=10
.2
co
.N
-.
1913
1004
1006
100′
lOO
100
100
100
100
Novemb. 1918
..
358 438
..
..
367 392 214
oogs e
,
J
..
591
679
..
325
366
297
322
..
(Apr.)
(Apr.)
Uan.)
Uuni)
(Juli)
(Mrt.)
.Decemb. 1923
1015
458 577
..
183
160
154 211
Decemb. 1924
98
5
.1b9
553
1375
–
162
156
206
Decemb. 1925
1035
555
646
1425
–
161
.
155
202
‘Decemb. 1926
1005
703 654
134
145
149
145
179
.Decemb. 1927
97
604 483
140 146
148
151
168
nuari
1928
96
607 490
139
145
148
15.3
169
Februari
96
609
489
138 144
147
150
169
Maart
96
623
491
139
145
149
152
169
April
97
624 493
140
146
151
153
170
Mei
99
632
496
141
145
152
152
171
Juni
,,
98
626 493
141
145
151
153
169
Juli
‘
Augustus
98
99
624 617
488 486
142
144
150
148
169
September,
100
620
488
142 140
144 144 149 146
144
145
170 174
October ‘ ,,
98
617
492,
140
‘
145
145 146
174
November,,
97 6
1
6
495
140
145
145
148 173
December,,
97
624 497
140
144
145
148
174
Januari
1929
..
631
..
139
..
1)
Bureau of
Labour. 1)
Stat.
Reichsamt.
3)
Sedert
1922
gebaseerd
op
48 artikelen.
4
)1926=100.
S).Jaargemiddelde.
6)
Sedert
October1923:
Juli 1914 = 100.
7)
Midden
1914
=
100.
(10), aardappelen (23) en schapenvleesch (33 punten),
daarentegen daalden roet 10 of meer punten terpen-
tijn (10) en paardehuiden (24 punten).
Indexcijfers van groot- en kleinhandeisprijzen
-in Nederlandsch-Indjë.
De maandstatistiek 1928 No. 12 van het Centraal
Kantoor voor de Statistiek te Weltevreden bevat o.m.
het volgende:
Invoer.
De serie van dle invoerartikelen omvat
72
artike-
len velke in vijf groepen zijn verdeeld.
De prijsveranderingen in desi groothandel varea in de
maand December zeer gering.
llij de groep textiele goederen bleven de prijzen volkomen
gelijk aan dlie van de vorige maand.
Van de. groep levensmiddelen zijn de prijzen vast rijst,
kedelee en Australisch meel ‘iets lager.
Het groepsindexcijfer daalde van
151
in November tot
149
in December.
Bij de groep metalen vallen slechts twee prijsverande-
ringen te vermelden al. een prijsdaling van plaatijzer van
f 110.-
in November tot
f 102.-
in l)ecember ets een
prijsstijging van profielijzer in dezelfde maanden van
f 150.-
tot
f 157.50.
Het groepsindexcijfer ‘bleef onveranderd op
143.
Van de groep chemicaliën en verfstoffdu waren de prij-zen van bars en koolteer iets
,
gedaild,. die van zinkwit iets
‘gestegen. Het groepsindexcijfer bleef onveranderd op
143.
Het indexcijfer van de ‘groep diversen bleef onveranderd
op 167.
Prijsveranderingen kwamen in deze groep niet voor.
Het totaal indexcijfer van de
72
invoerartikelen bleef in
December ongewijzigd op
156.
Uitiloer.
1-let indexeijfer van groothanclelsprijzen van een
20-tal export artikelen bleef in December onveranderd
op 124.
De prijzen van arachides, katjang-olie, kapok, koehuiden,
,witte peper, tapioka en thee waren iets hooger dan in No-
vember. De prijs van witte peper steeg van
f 196,25
tot
f 208.87,
die vast tapioca (gemidd.elcle prijs van pearl, seeds
en fabrieksmeel) steeg van
f 14.33
tot
f 14.88.
Eet index-
cijfer van tapioka steeg van
108
tot
112.
Sinds September
1928,
toen het indexeijfer
99
bedroeg, zijn de tapioka prijzen
stijgende. Toch is het indexeijfer nog steeds lager clan het
gemiddelde indexeijfer van
1927
ad 115. De gemiddelde prijs
van enkele thee variëteiten stèeg van
f 0.583′
in November
tot
f
0.61
in Decemben. Hitt indexeijfer voor thee, in
Januari
1928
nog
183,
daalde geleidelijk tot
148
in October
om in November en December veer geleidelijk te stijgen
tot
156.
De prijzen van cacao, citronell’a.olie, clamar,kapokpitten,
m’a.ïs en de Soerabaia prijs voor suiker superieur s’aren in
December iets lager.
De prijs van ni.als daalde van
f 8.25
in November tot
‘f8.- in
December.
11et algemeen in.dexcij’fer van den gesheelen groot.h.airdel,
‘invoer en uitvoer te zameri, bleef onvérandend op
149.
Kteinhaitdcl’sprjzen.
De serie indexeijfers van, artikelen
van in- en uitheemschen oorsprong is zoo samengesteld, dat
de inheemsche en d’e uitheemsche groep geheel parallel zijn.
J3ij dc inheemsche artikelen viel in Januari om. ccii
(Vervolg op pag. 359)
358
.
.
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN.
10 April 1929
.
MAANDCIJFERS.
.
.
.
STATISTISCH OVERZIOHT VAN DEN ECONOMISCHEN TOESTAND VAN NEDERLAND.
.
(Niet.met
*
gemerkte gegevens ontleend aan het Maandschrift van het Centraal Bureau voor de Statistiek.)
.
.
1928
.
Jan.JDec.
Mei
Juni
Juli
Aug.
Sept.
Oct.
Nov. Dec.
19
1928
Arbeidsmarkt.
.
1000
18.69
0,74
14.53
0,85
15.09
064
12.04
0,66
8.43
0,09
9.03
0,24
9.98
0,20
.
13.98
0,29
132.79
5,78
160.18
6,79
len der
33.992
33.873
33.20
33.837 33.844 33.949
34.100.
34.420
33.96
34.113
Bedrag
der
gehouden
aanbestedingen
X f
1000 ………..
waaronder voor fabrieksbouw
X
f
……………..
Staas-
en part. mijnen.
Aantal
arbeiders
op
maand
(-laven
f
Gemiddeld
aantal
taken
p. week v.
Amsterdam
3,86
20,15
23,58
22,62
21,37
23,10 26,76
22,70
19,49
22,30
alle b. d.
Havenarbeids-Reserve’
J
(
1000)
bedrijf
ingeschr.’1osse
te
Rotterdam
arbeiders
zamen
38,52
41,21
52,64
43,22
46,76
42,28
45,57
40,06
39,98
42,38
Indexcijfer der Werkloosheid.
3,6
jj
j
j
]
5,3
Arbeidsbemiddeling.’)
52,6152,0
Aanbiedingen
v.
}
Overgebl. op het
einde
v. de mnd. {i
werkzoekenden
52,3 53,3
51,6j57,6.
67,9
88,8.
72,2
63,7
Arbeidsloonen.
.
.
Ondergrondsche
arbeiders
::::::::::
f
bij
de
mijnen
f551
f
552
T,.
f 554
f554 f557
f55
f562
f558
•
f
550
.
f 555
Bovengrondsche
(loon
per dienst)
,,
3
:
98
3:99
,, 399
.
4_
,, 398
,, ,,
401
,,
398
,,
f35,30
–
f35,03
.
Amsterdam 1
weekinkomen .
.. .{
Vaste
havenarbeiders.{Rotterdam ]
.
.
,,34,88
.
,35,42
Bouwbedrijven
,, 0,99
11
0,96
,, 0,95
,, 0,95
0,94 110,
95
,, 0,92
,, 0,99
,,
0,97
,,
0.96
Amsterdam.
Timmerman
,,
{
0,94
,, 0,90
0,90
1
,, 0,89
»
0,90
,, 0,91
,, 0,91
,, 0,93
,,
0,91
,,
0,91
Metselaar
uurinkomen
……………..
…………………….
Opperman
,,
……….
…….
0,87
,, 0,88
•
0,84
1
,, 0,86
,, 0,85
,, 0,86
,, 0,83
,, 0,86
0,85
,,
0,85
Metaalindustrie, uurinkomen
van meerderj. geschoolde arb.
1
…………
S
.
Voortbrenging en verbruik.
.
S
Zee.
ƒ
aanvoer in Ned.
havens
2)
X
1000 K.O.
6.082
6 6.072
S 12.670
§
11.631
6 17.829
24.059
1
4.937
124.988
§
7.173
111.836
§
128.317
§
1.518
§ 2.096
§
2.705
9
3.955 4.280
§
2.026
24.859
§
28.436
•Productie der
kalenmijnen
X
1000 ton
3)
…………….
§
874
§
894
§
921
§
927
§
8761
§
961
§
892
§
846
9.323 § 10.694
visschertj.
.
opbrengst
X t
1000
………………………1.254
Voor
binnenlandsch
verbruik beschikbaar
gekomen
hoe-
..
S
veelheid
steenkolen
X
1000
ton
4)
………………….
..
§
1.048
§
872
§
911
§
966
§
860
§
1.079
§
.
970
§
972
11.157
•
§
11.621
Beetwortelsuikerproductie
(ruwe
en
consumptiesuiker)
– .
S
S S
S
x
1000
}C.G..
……………………………………..
.0,10
–
–
2.84
117.70
134.34
32.66. 260.22
235.12
Consumptiesuiker:
totale productie
fabrieken en raffinade-
20.82 24.66
80.50 96.04 43.42
505.45
456.16
rijen
><
1000
K.G ………………………….
……….
27,63 27.68
•
22.36
In consumptie
gebrachte
suiker
) X 1000
K.G…………
17,44 19.07
19.96
17.97 15.55
21.74
19.03
17.08
201.09
209.48
E!ectr citeitsfabrieken
;
aan het
net
afgegeven
stroom
S
Schepen in aanbouw
inhoud in bruto
Registerton 7)
. . .
103
96
.
99
104 108 132
141
148
1.234 1.418
173
191
.
16412)
Volkshuisvesting;
voltooide woningen in
het Rijk (nieuw-
.
S
bouw)
(aantal)
.
. …. ………………
4.530 4.544
4.502
3.924
3.871
.
4.116
.
4.688
4.394
50.246
.
.
x
1.000.000 k. W.
h………………………………
Rijksvoorsch.
aan
gemeenten
(ver-
–
3.225
280
–
17
2.359
–
1.999
6.447
.2.787
Aanbistedingen
van
voninbouwvereen.
X
f 1000 ……..
1.610
1.373 1.736
932
578
121
2.157-
1.046
9.696
15.599
leend-ingetrokken)
f
1000 ………….
lndexcifers prijzen landbouw- en
veeteeltart.
1
basis
(
149 148
141
142
134 132
132
132 139
141
lndexcijfers productiekosten van den landbouwj i9l0-‘l4
170
170
172
167
164 169 170 169
160
.
169
S
Handel en Verkeer,
S
•
S
S
•
,
.
220
5232
211
224 240
234
222
210
2.549
:
2.684
liandelsbeweging
zonder gouden
en
1′
zilveren munt en muntmateriaal (in
Uitvoer
169 148
161
188
190 180
170
165
1.900 1.986
Invoer
………..
millioenen)
……………………
.Uitv.v.fabrikaten
73,3
S
58,6
64,0
68,2
69,8
70,7 68,5 70,8
693,8
802,2
Ontvangsten der Spoorwegmaatsch.
(in
millioenen)
Ontvangsten per
dagkilometer
sedert
1
Jan. (in gid.)
. .. .
14,6
14,4 16,7
17,6
15,3
15,0
§
13,2
§
12,8
162,2 §
172,9
121,29 122,78 126,25
§ 128,48
§
129,48 130,00
Inklaringen
(geladen
zeeschepen)
}’
(in
1000
N.R.T.)
:.
5,99 5,21
6,16
4,61
6,74 5,09
6,79
5,16
6,48
5,21
6,29
4,89
6,20 4,75 5,88
4,81
71,39
57,55
.73,69
.60,31
Uitklaringen Inklaringen
1.
(geladen
rivierschepen in 1000
ton
2,87 2,47
3,02 2,95
3,56
3,11
3,82
3,60
3,73
3,60
3,76
375
3,41
2,80
3,27
2,65
42,26
38,00
42,00 36,53
Uitklaringenf
van
1000 K.G.) …………… ………….
..
‘lndexc.
v.
scheepsvrachten. (Volle
ladingen
,,The
Econom.”)
109,1
106,2
109,0
114,2
115,8.
120,9′
.
129,1
131,7 127,6
1
114.9
{
Gelost bij invoer…
‘Ooederenvervoer
Geladen
bij uitvoer
……..’Ï(in 1000f
2.131
821
2.212
807
2.108
894
2.420
1.002
2.314
:1.013
2.256
975 2.124 982
2.071
901
23.969
9.673
25.118
1
10622 In de havens
9)
Doorgevoerd
met
ovci.r
f
ton)
09
2.382
2.321
2.863 2.784
2.645
2.761
1.917
35.101
1
30.324
Prijzen kosten van levensonderhoud.
S
S
S
S
‘lndexcijfers der
groothandelsprijzen
} Algemeen
cIjfer
..
152
153
148
144
145
146
148
148
148
.
149
in Nederland
(1913
= 100) ……..
Kosten van levens-
I’Arb.gez. A’dam
(1
Oct.
1
23-30 Sept.’24
= 100)…
96,5
.
95,8
95,1
96,0
13
)
onderhoud.)
S
S
S
Financiewezen.
S
‘Opbrengst
Rijksmiddelen
(totaal)
Beursbelastin
……….
….
38,5 40,7 37,2 36,2
41,0
42,6 42,9
499,1
492,3
‘1
5
,g
0,7
0,98
0,56
0,55
0,43
0,36 0,83
0,63
0,47
5,88 1,46
Invoerrechten
……….
j
(inmillioenen)
5,24
4,92
4,88
4,93
5,3 6,0 5,2
4,7
58,7
62,9
*
S
Statistiekrecht:
………
)
S
0,366
0,386
0,380
0,403 0,400 0,410
0,391
0,345
4,4
–
4,6
‘Geg
‘
i
‘
reerd
door den
Postch.
en
Oirodienst
(in
millioenen)
586
514
528
510 493
535 584
.
.569.
5.863
6.336
•Opereerend kapitaal der Ned. Bank
10
)
(in
millioenen) . .
3.376
3.336
3.685
3.254
2.957
3.576 3.329 3.206
40.619
41.227
‘
403
388
390
397
4,50
389
4,50
418
4,50
426
4,50
418
4,50
480
12
)
3,72
4,50
.
……….
*lV’isseldisconfoderNederl.Bank}
4,50 4,23
4,50 4,18
4,50,
4,08
4,12
4,33 4,32
4,39
‘
4,40
3,76 4,18
4,17
4,10 3,85
3,90
4,35
4,42
4,74
4,74
3,83
4,16
‘Giro-omzet bij de Ned. Bank
(in
milliôenen)
…………..
11,16
10,70
11,42
12,56
11,09
10,79
11,17 10,02
127,51
132,74
‘Particulier disconto
gemiddeld pCt…………
Rijkspostspaarbank, inlagen ….)
Spaarbanken
,,
,
terugbetal.
fl000000
40
Part
spaarbanken, inlagen
.
11,83
12,12 10,72
10,49
10,75
10,42 10,07
10,76 10,09
10,09 11,83 10,43
9,90
11,35
9,88
127,18
121,43
129,80
‘Prolongatie
…………
‘
1, 40
.
.
‘
terugbet
Indexcjfer van aandeien
192-5zr
160
………………..
Gemiddeld
van obUgatiën
11,33
118
4,67
9,06
114
4,67
9,78
113
4,64
6,19
115
4,63
8,54
116
4,61
‘
10,72
114
4,64
9,42
116
,
4,65
1
118
4,62
105,56
112
4.72
116
4,64
rendement
………………….
‘Emtssies
(onder
aftrek conversies
12)
(in milI.)
64,2
…L…..
IIZ…….
1L’
80,6JI22,6
518,1
743,1
_
Aantal uitgesproken Faillissementen.
260
255
1
2261
231
293
1
254
271
]
215
3.546
]
3.191
§
Voorlcwpige
cijfers.
1]
40
distr.- en
3
andere arb.beurzen en, voor zoover bekend, de cor-
uitvoer in den vorm van suikerhoudende goederen.’ lj
,
Op den laatste
P]
91
A’dam,
respondentsch. der arb.bemiddeling. 21 Zoowel door Nederl. als
buitenl.
van het kwartaal. Cijfers van
Lloyds.
Te P,’dam en te j’dam.
schepen.
31
Kolenslik
niet
inbegrepen.
Wel
zijn inbegr. de
eigen con-
R’dam,
Vlissingen, Vlaardingen, Hoek van Holland, Ijmuiden en
overige
sumptie der
mijnen en de
kolen,
die
aan
de mijnwerkers gegeven
havens.
lOJ
Zonder
voorschot
aan den
Staat en schatkistpromessen
worden
[z.g.
,,Deputatkohlen”]. 41
Saldo
invoer plus eigen
productie.
rechtstreeks;
3e
weekbalans v.
d. maand.
121
Nominaal bedrag voor
61 D.w.z. onder
betaling van
accijns
in het vrije
verkeer
gebracht. Aan-
januari 14,9;
Februari 10,7; Maart 3,1′ Mei 13; Juni 1,4; Sept. 7,2; Oct.. dat
deze
binnenkort de
be-
7,2;
Jan.(Dec.
’27 44,0;
Jan.IDec.
’28 48.
121
ept.
12)
Dec.
genomen
mag
worden,
suiker
consumenten
.
.
relkt
61
D.w.z.
‘waarvoor ‘restitutie van accijns
Is verleend wegens
10
April
1929
ECONOMISCH-STATISi’ISCHE- BERICHTEN
359
Indexcijfers van 72 invoer- en 20 uitvoerartikelen in den
groothandel te Batavia, Soerabaja en Semarang.
Invoerartikelen.
,
•-v
–
•n
d)
1913.
100
100
100 100
100
100
100
100
1923.
207
163
174
170
169
180
150
173
1924.
213
164
.167
160
168 178
155
173
1925.
208
2
1
160
150
165
172
146
166
1926.
185
157
151
153 169
165
137 159
December1927.
173
147
142 145 163
156
127
150
Januari
1928.
172
150
140
145
158
155
130 150
‘ebruari
.
172 149
140
145
158
155
129
149
Maart
.
172 147
140
145 157
154
132
149
April
.
173
149
140 144
157
155
133 150
Mei
.
174
146 140
144
164
156
132
151
Juni
.
174
146
140
144
163 155
129 150
Juli
.
173
147
140 143
165
156 126 150
Augustus
.
172
148
140
143
160
155
121
148
September
;,
.
172
149
141
142
184
155
123
149
October
.
173
150
142
142
164
156
124
149
November
.
171
151
143
143
167
156
124
149
December
.
171
149 143 143
167
156
124
149
1)
20 art.
1)
12 art.
) 12 art. ‘) 15 art.
5
)13 art.
prijsdalii.ig te coustateeren voor rijst, aardappelen, varkens-
vlecsch en klapper-olie.
Het indexcijfer van alle Inheemsche artikelen tezamen
daalde met twee ptinten tot 162.
De kleinbancielsprijzen van de uitheemsche artikelen ver-
toonden weinig variatie. Het totaal indexcijfer van deze
artikelen bleef onveranderd. i:Tet algemeen indexcijfer voor den geheelen kleinhandel
daalde met een punt tot 1.54 in Januari.
Indexcij Iers van kleinhandeisprijzen van verbruiksartikelen
van in- en uitheemschen oorsprong te Batavia.
In-
heemsch
1)
Uit-
heemach
1)
Totaal
Voeding’)
1913114
100
.
100
100
100
1923…
194
173
183
182
1924
. .
182
158
170
170
1925
. .
169 152
160
159
1926..
169
148
159
156
1927 .
.
166
147
157
155
Januari
1928 .
.
160 149
154
154
Februari
. .
159 149
154
154
Maart
..
162
148
154
154
April
. .
160
150
155 154
Mei
. .
160
150
155
154
Juni
..
155
148
152
150
Juli
. .
160
147
154
152
Augustus
. .
160
146
153 152
8eptember
. .
160 147 153
151
Dctober
. .
161
147
154 152
November
..
161
146
154 152
December
,,
. .
164
146
155
153
Januari
1929 ..
162
146
154
151
1)
20 artikelen. ‘) 35 artikelen.
Passerprijrca.
i)e gemiddelde passerprijzen in December
van 119 passers op Java en Madoera van de Inlandsche
lanclbouwgewasseii geven geen groote schommelingen te
zien. Padi- cii berasprijzen loopen nog steeds op, in verband met het seizoen. De rijstprijzen waren iets hooger dan in de-
zelfde maand vail het vorige jaar, Beras No. 1 deed gemid-
cleld in December 1927
f
11.42, in December 1928
f
11.87.
.[n dezelfde perioden deed Beras No. II respectievelijk
f
10.24 en
f
10.70. Deze hoogere rijstprijzen moeten waar-
schijnlijk mede worden toogesehrven aan het feit dat de
rjstoogst van 1928 niet zoo buitengewoon goed geslaagd
was als die van 1927.
MAANDCIJFERS.
POSTERiJEN, TELEGRAFIE EN TELEFONIE.
Opbrengst
Februari 1929
1
Februari 1928
Posterijen ………….
…
f
3.347.317,-
f
3709.869,-
Telegrafie ………… …
,,
568.523,-
555.617,-
Telefonie ……………
,,
1.603.936,-
1.223.195,-
‘STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN.
N.B. *** beteekent: Cij Iers nog niet ontvangen.
GELDKOERSEN.
–
–
BANKDISCONTO’S.
Ned.1Vrsch.
Disc. Wissels.
5525 Mrt.’29 Zwits. Nat. Bk.
3522 Oct.’25
1
Bel.Binn.Eff.6
25Mrt.’29
N.Bk.v.Denem.5
23Juni’27
inR.C. 7
25Mrt.’29
ZweedscheRbk
4524Aug.’28
1
Javasche Bank…..4525
Feb.’29
Bank v.Noorw. 5426
Mrt. ’28
EBank van Engeland 55 7
Feb.’29
Bk. v. Tsj echo-
1Duitsche Rijksbank
6512 Jan.’29
slowakije .. 5
8Mrt. ’27
Bank v. Frankrijk. 3419
Jan.’28
N.Bk.v.O’rijk. 8416
Juli’28
Belgische Nat.Bnk. 4
30 Juni’
28
N. Bk. v. Hong. 7 1 Oct. ’28 Fed. Res. Bank N.Y. 5
12 Juli ’28
Bank v. Italië. 7
13 Mrt. ’29
Bank van Spanje.. 5419
Dec.’23 Z.-Afr.Res.bnk 55
9Jan.’28
OPEN MARKT.
1929
11
1928 1927 1914
6Apri
1
116
25130
1
8123
215
419
2
01
24
April
Maart Maart
April
April
Juli
Amsteidam
3
1
l16-
Partic.di8c.
51i6
518-116
4
1
Jq-
7
11
418-
9
116
411j
3116
1
I2
3
1
1
3
11
Prolong.
5_
1
14
5
1
136
1
14
511
2
.611
4
5_11
4
33/4_4
312-14
21j4_314
Londen
Daggeld ..
4
1
I-
1
I2
4-5 4-6
3
1
12_5
1
14
3_4
1
12
312-414
111
4
-2
Partic. disc.
51i6
551161S
5I16
–
l8
5116B
‘
–
‘/is
4114-‘116
2114_314
Berlijn
Daggeld ..
Partic.dlsc.
6
1
12-8
6
1
11-9
–
4-7
7-
9
1
!
2
38
–
30-55 d…
6
3
18
6318_112
–
6
3
18
6
3
14
43/_7/
–
56-90 d..
.
631
6
3
18-’12
–
618
614
4/-
1
!
2
1
18-
1
1
Waren-
wechsel.
6
3
14
6J18
814
–
6
3
!4-
7
1
7
1
18-7
1
/4
431
4
_5
–
Nw
York
Daggeld 1)
6-
1
1
615
1
14
8-20
1
14
8_10l14
5_31
4
4_3/
4
121
4
_21/
Part.disc.
1
5
18
1
55
/j,
1
5
1
18
1
5318
11
371
11
331
4
.
–
t) Koers van S April en daaraan voorafgaande weken tjm Vrijdag.
WISSELKOERSEN.
KOERSEN IN NEDERLAND.
Data
New
Londen
Berlijn
Parijs
Brussel
Batavla
York°)
°)
)
8) 8)
1)
2 Apr. 1929
2.49
5
1
12.11i/
59.184
9.754
34.654
999
3
,,
1929
2.495 12.11i1
59.17
9.754
34.66
993(
4
,,
1929
2.49h
12.10+*
59.144 9.754
34.644
99%
5
,,
1929
2.4971
12.10
59.144
9.744
34.634
99i1
6
.
1929
2.49s1,
12.10
3
/8
59.125 9.744
34.64
99
8
.1929
2.493f
12.097/t
59.10 9.744
34.62
99
Laagsted.w.i)
2.4.9
1
1
8
.
12.09k
59.07
973
34.60
99
Hoogste d.w
1
)
2.493%
12.11
59.20
977
34.68
100
1Apr.1929
– – – –
._
–
25 Mrt. 1929
2.49
7
136
12.10)
59.184
9.754
34.64
999(
Muntpariteit
2.48%
12.10%,
59.26 9.75
34.59
100
Data
Zwit-
sr2d
Weenen
Praa!
Boeka-
Milaan
Madrid
2 Apr. 1929
48.02 35.10 7.38
1.48
13.054
37.674
3
,,
1929
48.03
35.10
7.40
1.49
13.06
37.65
4
,,
1929
48.01 35.10 7.40
1.49
13.06
37.64
5
,,
1929
48.01
35.07,W
7.39
1.48
13.08
37.45
6
,,
1929
48.01
35.07k
7.39
1.48
–
—
8
,,
1929
47.97%
35.05
7.375
1.474
13.014 37.10
Laagsted.w.1)
47.96
34.95
7.35
1.45
13.- 37.-
Hoogsted.w1)
48.05 35.15
7.42
1.524
13.09
37.85
1Apr.1929
.-.
–
–
–
–
–
25 Mrt. 1929
48.-
35.10
.
7 39
1.49
13.05
37.924
Muntpariteit
48.-.
J
35.-
2
)
48.-
13.09
48.-
Da
a
Siock-
holm
‘.1
Kopen-
hagen*.)
Oslo
1
Hel-
fo2
Buenos-
Aires’)
Mon-
treal’)
2 Apr. 1929
66.65 68.50
86.574
6.274
105
2.48
3
,,
1929
66.675
66.50
86.575
6.274
105
2.48
4
,,
1929
66.65
66.474
66.524
6.29
10511
8
2.48
5
,,
1929
66.60 66.474
66.55 6.29
105
2.48
6
,,
1929
66.60
66.474 66.524
6.274
105
2.48
8
,,
1929
06.574
66.45
66.50
6.274
105
2.470%
Laagsted.w.1)
66.50
66.37J1
66.45
6.25
104%
2.47%
Hoogste d.w1)
66.70
86.55
66.6211
6.35
105%
2.4811
1Apr.192,9
–
–
–
–
–
–
25 Mrt. 1929
66.60
66.475
66.524
6.28
105
1
/
8
2.48i
Muntpariteit
68.67 66.67 66.67
6.264
105si
2.48%
) Noteering te Amsterdam. ‘) X’Joteering te Rotterdam.
Particuliere opgave.
Wettelijk gestabilireerd tusschen
7.534j
en 7.2111
2
.
In het eerste nummer van iedere maand komt een overzicht voor van een aantal niet wekelijks opgenomen wisselkoersen.
.360
ECONOMISCH-STATISTISÇHE BERICHTEN
. 10
April
1929
KOERSEN TE NEW YORK.
(Cable).
D
a a
Londen
($ per £)
Parijs
($ P. 100 fr.)
Berlijn
($ p. lOO Mk.)
Amsterdam
($ p. 100 gid.)
2 April
1929
4,85%
3,909/
,
23,72
40,06%
3
1929
4,85%
3,9011
23,71
1
4
–
40,07
4
1929
4,85%
3,90
3
4
23,70%
40,08
5
,,
1929
4,85
11
1
82
3,90
3
,
23,71 40,09%
6
1929
4.85%
3,90%
23,71%
40,11.
8
1929
4,859
3,90%
23,72
40,13
9
April. 1928
4,88%
3,93%
23,92
40,29
1
1,
Muntpariteit..I
4,8867
13,92
23,81(
4081
16
KOERSEN TE LONDEN.
Plaatsen en
Landen
Noteerings-
eenheden
23
Mrt.
1929
30
Mrt.
1
1929
1
LaagstelHoogstej
l6
April
’29
1
6 Apr.
1
9
29
Alexandrij.
.
i
5
Ït.p.g
97%
97%
97′,,
979135
9734
Athene
.. ..
Dr. p.
£
374%
3741
37434
375
374
,
1
8
Bangkok …
Sh.p.tical
1110/
!’°T’9
1/10%
1110
T5
1r
1/101/
Budapest
.
…
Pen. p.
£
27.8q
27.851
27.83
27.88 27.86
B. Aires
.
..
d. p.
$
47%
47171
47%
475,1
16
47
9
1
32
Calcutta
..
.
Sh. p. rup.
1:6
1
/
65
16
10
63
1
1/6
11
84
1
1
!6
Constantin..
Piast. p.
£
990 990
980
995 987%
Hongkong ..
Sh. p.
$
210
–
l;llti,
2
1
0
M
1/1
1
11
Sh.p.yen
119
3
1’°T’
1/10,),,
1110l18
1110,),,
Kobe……..
Lissabon
..
E scu.p.,g
108 108
107%
108% 108i1
Mexico’)
…
$
per
£
10.26 10.15
9.90
10.50
10.25.
Montevideo d. per
£
50 50
48%
5011
49
Montrëal
..
$
per
£
4.87
6
,,
4.87%
4.88
4.89,,
9
,,
4.88,,
R.d.Janeiro
d. per Mil.
518
1
531
54
5y4
555
164
525
132
Shanghai
..
.
Sh. p. tael
2,6
31
/
32
–
216
2161l1
1
216111
3
Singapore. ..
id. p.
$
2/311
Ie
213ft
213
213271
33
213
49
1
54
Valparaiso
).
$ p. £
39.54
39.49
39.49 39.55
39.51
Warschau
..
Zl. p. £
4381
5
4351
43s1
1
437,
43j
1
1)
In het vervolg
worden
de
Mcx.
$
niet
meer in
penc. doch
in
£
genoteerd.
2)
90
dg.’
–
ZILVERPRLJS
‘
GOUDPRIJS 5) Londen’)
N.York’)
Londen’
1
Apr.
1929..
–
56%
1
Apr. 1929
–
2
,,
1929..
25
,
51
1
,
56i
2
,,
1929
84110%
3
,,
1929..
257j
8
56
3
,,
1929
84110%
4
,,
1929..
2571,
56
4
,,
1929….
84111 5
,,
1929.. 25%
55%
5
,,
1929
…..
84/10%
6
,,
1929.. 25%
55%
6
,,
1929….
84111%
7
Apr.
1928..
–
57
7
Apr.
1928….
–
20 Juli
1914..
24i51,
59
20
Juli
1914…
.
84111
1)
Inpence p.oz.stand.
5)
Foreign silver in
$c. p.oz.
line.
5)
in sh. p.oz.fine
STAND VAN ‘s RIJKS KAS.
Vorderingen.
.
28Maart 1929
6April 1929.
Saldo b. d. Bank voorNed.Gemeenten
/
3.435.532,84
t
410.700,09
Voorschot
op
ullimo Februari ’29 aan
de gem.
op
voor haar door de Rijks-
administratie te heffen gemeentelijke
inkomstenbelasting en opcenten
op
,,
38.001.620,45
,,
38.001.620,45
Voorschotten aan Ned.-lndit
–
1.904.749,32
de Rijksinkomsten belasting……….
Id. aan
Suriname
………………..
,,
11.981.797,24
…..11.934.492,60
,,
75.784,46
,
80.667,08
Kasvord. weg. credietverst.a!h. bultenl
,,
141.114.233,15
145.878.832,48
Id.
aan Curaçao
……………………
Saldo der postrekentngen van Rijks-
21.951.562,87
,,
27.910.743,43
comptabelen
…………………….
Id.
op
andere Staatsbedrijven
3)
5.742.528,42
,,
5.292.578,42
Verplichtingen
Voorschot door deNederl. Bank ingev’
art. 16 van haar octrooi verstrekt
t
15,000.000,-
/
15.000.000,-
Voorsch. door DeNed. Bank verstrekt
,,
6.204.879,65
3.306.973,66
Schatkistbiljetten in omloop’) ……..
74.728.000,-
,,
91.395.000,-
Waarvan direct bij de Ned. Bank
,,
68.800.000,-
40.000.000,-
,,
64(90.000,-
30.000.000,-
Schatkistpromessen in omloop
…….
,,
15.600
000,-
..
,,
12.000.000,
Daggeidieeningen
…………………
11.800.225,-
Zilverbons inomloop………………11.940.082,50
Schuld aan Ned.-lndit’
2
)……………
,,
4.564.802.47
–
Id. aan het Alg. Burg. Pensioenfonds’)
22.525.124,37
,,
172 509.69
Id. a. h. Staatsbedrijf d.
P., T.
en
T. ‘) .1
41.934.002.24
47.446.901,48
Id. aan andere Staatsbedrijven’)……
,,
1.590.000.-
Id. aan diverse Instellingen’) ……..
…1.590.000,-
.
…1.575.614.86
,.
11.584.361,98
1)
Waarvan
/
12.055.000 vervallende
op 1 Juli
1929.
1)
In. rekg.-cr.t. met
‘s
Rijks Schatkist.
NEDERLANDSCH-INDISCHE VLOTTENDE SCHULD.
6 April 1929 –
Vorderingen: fl6.567.000,-
/10.095.000,-
6.365.000,-
,,
409000,-‘
Verplichtingen:
Saldo bij
‘s
Rijks kas
……………..
Betaalmiddelen in
‘s
Lands Kas
–
–
Saldo
bij
de Javasche Bank
………….
Waarvan Muntbiljetten …………..
–
–
47.562.000,-
……
,47.059.000,-
Muntbiljetten in omloop
…………..
Schuld aan het Ned.-lnd. Muntfonds
,
775000,-
,,
751.000,-
Idem aan de Ned.-Ind. Postspaarbank.I ,, 845.000,- 1
961.000,-
NEDERLANDSCHE BANK.
Verkorte Balans op 8 April 1929.
Activa.
Binnenl.-Wis.(Hfdbk. f 168.994.890,27
1. sels,Prom., Bijbnk. ,, 11.313.247,31
Munt en Muntmateriaal
Munt, Goud … ….
f
66.757.895,- Muntmat., Goud .. ,, 355.711.823,40
r
422.469.718,40
–
Munt, Zilver, enz..
,,
20.917.500,37
Muntmat., Zilver..
–
Belegging
1
1
kapitaal, reserves en pen.
443.387.218,77
1
sioenfonds
……………………
24.689.640,01
Gebouwen en Meub. der Bank
………,
5.000.000,-
Diverse rekeningen
.
…………….
57.310.737,24
f
Passiva.
_____
884.3609,70
Kapitaal
…………… ……………..
f
20.000.000,-
Reservefonds
…….-. …………
7.157.903,12
-Bijzondere reserve
………
‘8.000.000,-
Pensioenfonds
………………….,,
5.555.232,70
Bankbiljetten in omloop………….
810.219.215,-
Bankassignatiën in
–
omloop………….
242.389,57
Rek.-Cour.
if
Het Rijk
f
–
saldo’s:
Anderen
14.683.272,34
14.683.272,34
Diverse rekeningen
. . …
………….
18.501.996,97
–
–
f
884.360.009,70
Beschikbaar metaalsaldo
………… .
f
112.60.280,65
Minder bedrag aan bankbiljetten in
om-
loop
dan waartoe de Bank gerechtigd
is.
282150700-
1)
Waarvan in het buitenland f23.890.447,18
Voornaamste posten in duizenden guldens.
Goud
Andere
Beschikb.
Dek-
Data
Munt 1 Muntmat.
Circula
iie
opelschb.
schulden
Metaal-
saldo
kings
perc.
8 Apr. ’29
66.758
355.712 810.219
14.926
112.860
54
2
,,
’29 66.767
355.7-12
834.531
20.962
100.564
52
25 Mrt. ’29
66.779
355.720
782.542 9.682 126.623
56
18
’29
66.787
367.526 782.923
11.688
137.192
57
11
’29 67.043
357.501
791.541
24.427
128.903
56 4
,,
’29
87.048
367.495
808.766
12.464
126.890 554
10
Apr. ’28
67.705 387.472
807.087
42 631
290.311
54
25 Juli
’14
65.703
96.410 310.437
6.198 143.521
1
)
1
54
i7&ii
Schatkist-
B
–
ee-
•
e
Papier
Diverse
Data
bedrag
promessen
p
het
1
reke-
discontos
rechtstreeks
n ng n_
bulten 1.
ningen
1)
8 Apr. 1929
197.019 30.000
114.588 28.759
57.311
2
,,
1929
197:890
40.000
157.897
33.929 44.375
25 Mrt. 1929
149.344
–
103.086
.42.411
69.506
18
,,
1929
141.822
–
102.815
64.342
–
46.7.62
11
1929
144.489
–
97.975
101.394
44.389
4
,,
1929
98.047
–
117.860
132.330.
42.603
10
Apr. 1928
.81.413
5.000
126.222
181.635
‘38.680
25 Juli
1914
67.947 14.300
61.686 20.188
509
up oe pasis van
metaatueKKing.
•, 3
tusipost acuva.
SURINAAMSCHE BANK.
Voornaamste posten in duizenden guldens.
Data
Metaal
–
Circu
latie
Andere
1
opeischb.
1
schulden
1
Discônt
2 Maart 1929..
815
1.675
706
1.040
.
327
23 Febr.
1929.
1
816
1.492
602
1.020
330
16
,,
1929-
816
1.503
633 1.026
337
9
1929..
815
1.540
613 1.030
357
2
1929-
815
1.557
659
1.023
331
3 Maart 1928..
1.100
1.542
606 825
454
5 Juli
1914…
645
1.100
560
735
396
3 O.Mi’pubL CE UCIIV4.
enz.,n G1sc.Ag.scn._,,
10.1 lU.41i,b
f
197.018.555,16
Papier
o. h.
Buitenl. in disconto….
Idem eigen portef..
f
28.758.848,-
Af :Verkochtmaar.voor
debk.nognietafgel.
–
–
,
28.758.848,-
Beleeningen
mcl.
vrach.J
(
Hfdbk.
f
55.464.825,73
Bijbnk.
,,
7.924.825,02
in rek.-crt.j
op
onderp.
Ag.sch.
,,
51.197.928,88
f
114.587.579,63
Op
Effecten..
. … …
f
111.261.279,63
Op Goederen en Spec.
3.326.300,-
,,
114.587.579,63
Voorschotten a. h. Rijk
…….. … .._…….
13.607.430,89
10 April 1929
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
361
JAVASCHE BANK.
Voornaamste posten ‘in duizenden guldens. De sainengetrok.
ken cijfers
der
laatste weken zijn telegrafisch ontvangen.
Andere
IBeschikb.
Data
Goud
Zilver
Circulatie
opeischb.
metaal-
schulden
saldo
6Apr.1929
1
8a600
308.300
38.000 47.080
30Mrt. 1929
186.900 •, 304’200
43.000
48.020
23
,,
1929 186.800
307.800.
41.600
‘47.040
2Mrt.1929
302.085 46.890 49.887
168.335
21.142
23Feb.1929
168.704 21.517
299.926
52.360
49.307
16
1929
168.902
20.227
302.138
59.229 44.583
9
1929
168.794
21.182 303.516 57.105 45.728
7Apr.1928
173.302
19.184 311.296
45.977
121.419
9 Apr. 1927 185.634
30.681
311.514
39.630
147.052
25 Juli 1914
22.057 1
31.907
110.172
1
12.634
4.842
8
)
a a
Dis-
Wissels,
bulten
Belee.,
verse
Dek-
kings-
conto’s
N.-Ind.
ningen
•nr, g
percen-
______________
betaalb.
tage
6Apr.1929
•12850
54
30Mrt. 1929
127.800
50 23
,,
1929
133.700
*5*
53
2Mrt. 1929
8.162
36.169
75.901
45.549
54
23 Feb. 1929
8.155
37.477
78.098
44.515
54
16
1929
8.273
38.034
78.606
53.457
52
9
,,
1929
8.163
39.348
79.999
‘49.188
53
7Apr.1928
12.548
24.732
74.812
59.253
54
9Apr.1927
13.896
20.386
64.659
41.880
62
25 Juli1914
7.259
6.395
47.934
2.228
44
‘) Sluitpost activa.
‘
Basis ‘/, .inetaaldekklng.
BANK VAN ENGELAND.
Voornaamste posten in duizenden ponden sterling.
1
)
Bankbilf.
‘Bankbilf. Other Securities
Disc,
and
s ecur, zes
Data
Metaal
in
in
Bankingi
1
circulafie
Departm.
Advances
3 Apr. 1929
153.734
363.319
50.726
13.221
16.358.
27 Mrt. 1929
154.467
361.786
51.546
13.004
17.066 20
1929
152.826
353.869
58.574
12.582
17.886
13
1929
152.069 355.005
‘56.700
12.517
16.809
6
1929
151:829
355.088
56.385
10.379
16.115
27 Febr.’1929
151:256
352.253 58.644
8.354
15.594
5 Apr. 1928
157.245
57.351 136 605
22
Juli
1914
40.164 29.317
33.633
Data
00v.
Sec.
1
Public
Depos.
Other Deposifs
Other
Bankers
IAccountsl
Reservel
Dek-
kings-
1
perc.2)
3Apr. ’29
59.957
17.796
67.268
37.308 51.148
4128!
’82
27 Mrt. ’29
50.587
19.705
58.240
36.355
51.948
4571
1
20
,,
’29 47.917
19.424
62.332
37.262 58.957
49.
13
,,
’29
44.837
11.934′ 63.384
37.631
57.064
503.
6
,,
’29
44.797
8.283
64.184
37.296
56.741
51
9
‘
182
27 Febr.’29
42.977 13.967
57.040
36.662
59.002
54281
82
5 Apr.’28
34.790
25.908.
8883
40.390
3511,
12Juli
’14
11.005 13.736
1
42.185
29.297
52
) ie
voor wijzigingen in ne oanasiaat ne toeiicnnng op oiz. ioo
en 1081.
2)
Verhouding tusschen Reserve en Deposlts.
BANK VAN FRANKRUK.
Voornaamste posten in millioenen trance.
1
Te goed
WIS
Waarv.
Belee-
1
Renteloos
pola
Goud’)
Zilver
1
in h t
1
buite
e
nl.
–
sels
op het
nangen 1
voorschot
buIfenl
Ia.d.Staat
29 Mit.’29
34.186
732 10.577125.271
18.434
2322
1
3.200
22
‘2
34.121
732
10.710123.340
18.443
2.330
1
3.200
15
’29
34035
732 10.965123.002
18.430
2384
I
3.200
8
’29 34.024
732
11.476123.769
18.427
2.366
1
3.200
29 Mrt.’28
5.544
343
,
571
2.345
11
1.711
1
–
2.3 Juli’14
4.104′
640
–
1.541
81
769
–
fons v. d.
Diver-
1
Rekg.
Courant
Data
zelfst.
sen2)
Circula tie
1
1
Zelfsi.
Staat
t Part
amorf. k.
lamorf.k.Icuileren
29
Mrt.’29
5.930
1.483
64.575
5.736
5.880
‘
6.603
22
,,
’29
5.930
1.385
62 627
5.685 5.736
6.689
15
1
29
5.930
1.672
62.880
5.696
5.838
6.569
8
,,
’29
5.930
1.609
63.415
5.241
6.058
7.540
19 Mrt.’28
. –
26.001
58.580
5
–
8.387
13Juli’14
– –
5.912
401
943 1)
Bij de stabilisatie is de goudvoorraad gewaardeerd volgens de
nieuwe waarde van den franc.
2)
Sluitpost açtiva.
DUITSCHE RLJKSBANK.
–
Voornaamste posten in millioenen Reichamark.
Daarvan
,Deviezen
Andere
,.
a a
,
,, ou,,
bij bui-
feni. circ.
als goud-
dekking
wissels
en
Belee-
ningen
banken
1)
geldende
cheques
31 Mrt. 1929
.2.682,7
129,7
36,0
2.295,8
135,1
23
,,
1929
2.646.9
94,0
67,0
1.672,9,
.
43,6
15
,,
1929
2.646,9
94,0
.67,8
1.715,2
59,0
7
,,
1929
2.682,8
73,1
128,0
1.749,4.
153,8
28 Feb. 1929
2.728,9
85,6
90,4
1.876,4
297,2
31 Mrt. 1928
1.930,8
85,6
188,9
2.652,0
84,9
30 Juli
1914
1.356,9
– –
750,9
50,2
D ta
a
Effec-
Diverse
Circu-
Rekg.-
Diverse
ten Acfivat)
lat ie
Crt.
Passiva
31 Mrt. 1929
93,1
550,8
4.822,t
478,1
223,5
23
,,
1929 93,1
528,8
4.033,0
528,3 205,9
15
,,
1929
,
93,1
517,4
4.165,8
448,5
194,7
-7
,,
1929
93,1
506,1
4.337,7
502,9
181,7
28 Feb. 1929
93,2
470,7
4.553,0
‘525,6
170,0
31 Mrt. 1928
94,0 623,8
4.513,2
572,6
188,4
30 Juli
1914
330,8 200,4
1.890,9
944,-
40,0
uiiuCId8i.
-,, w.o.
itenrenoan,cscnelne
iI,2J,
I,7Mrt., 28 Febr. ’29,
31 Mrt. ’28, resp. 12; 49; 44; 40; 8; 26 miii.
NATIONALE BANK VAN BELGIE.
Voornaamste posten in millioenen Bel2a8.
Data
Goud
i
.2
Rekg. Cr1.
c
1929
0.
4Ajr.
908
488
44
739
55
341
.2.443
35
61
28 Mrt.
908 488
44
746
40
342
2.412
41
84
21
908
464
44
729
35
344
2.380
29
82
14
908
456 44
743
45
341
2.394
10
100
7
,,
907
454
44
722
49
340
2.394
23
67
4Apr.2j
751
455
44
521
64
389
2.112
33
48
•) laeo.
VEREENIGDE STATEN VAN NOORD-AMERIKA.
FEDERAL RESERVE BANKS.
Voornaamste Dosten in millioenen dollars.
Goudvoorraad
Wettig
Wissels
2′
.
Data
betaal-
middel,
Totaal
Dekking
In her-
disc. v. d.
In de
open
bedrag
F.
R.
Notes
Zilver
etc.
member
markt
‘
banks
gekocht
20 Mrt.’29
2.712,0
1.371,6
165,8
‘
942,7
236,8
13
,,
’29
2.700,1
1.277,8
160,3
955,6
283,1
6
,,
’29
2.682,8 1.246,0
152,3 989,2
304,6
27Fbr.’29
2.686,8
1.235,5
157,3
952,5
33*,1
20
,,
’29
2.681,1 1.267,7
158,8
‘
865,0
355,6
13
,,
’29
2.686,2 1.274,8
161,9
903,9
391,1
21
Mrt.’281
2.775,8
1
1.442,5
170,1
477,0
332,7
Data
–
Belegd
in u. s.
F.
R.
Notes
– -‘
Totaal
Gestort
Goud-
Dek-
Algem..
Dek-
Oov.Sec.
in
circu
–
1
Kapitaal
kings- kings-
per.’)
perc.l)
20 Mrt.’29
185,4 1.641,6
2.370,3
153,7 67,8
71,7
13
,,
’29
165,3
1.650,0
2.396,8
152,5 86,7
70,7
6
.,
’29
163,0
1.646,6
2.402,5
152,1.
65,9
69,7
27Fbr.’29
166,4 1.654,0
2.413,0
151,3
68,6 69,9
20
,,
’29
172,6
1.651,6
2.361,0
150,2
05,8
70,8
13
,,
’29
177,2 1.659,8
2.421,5
149,8
65,8 69,8
11
Mrt.’281 385,3
11.565,3
2.359,7
136,6
70,7
75,1
.’.,cn gouuvuurraau tegenover.opelscnoare scnuiaen
F. R. Notes en netto deposito.
2)
Verhouding totalen voorraad munt-
materiaal en wettig betaalmiddel tegenover idem.
PARTICULIERE BANKEN AANGESLOTEN BIJ HET
FED. RES. STELSEL.
Voornaamste posten in millioenen dollars.
Data Aantal
banken
Dis-
1
conto’s
en
.
beleen.
1
1
Beleg-
gingen
1
Reserve
1
bil
de
1 !’.
R.
1
banks
1.726
1
Totaal
1
depo-
1
‘s
1
Waarvan
1
time
deposits
13Mrt.’29
‘
716
16.433
‘
5.953
20.259
6.855
6
,,
’29
756
16.423
5.961
1.716
20.185
I
6.871
27Fbr.’29
.
712
16.366
5.972
1.746
20.302
1
6.879
10
,,
’29
637
16.188
5991
1.750′
20.169
1
6.867
13
,,
’29
669 16.233
6.010
1.740
20.432 6.879
14Mrt.’28
649
15.326
6.538
1.736
20.494
6.701
.t%an net erna van Ieder lcwartaal wordt
,
een overzicht
gegeven van, enkele niet wekelijks opgenomen bankataten.
362
ÉCONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
10.Ari! 1929
EFFECTENBEURZEN.
Amsterdam, 8 April 1929.
De heropening van de internationale fondsenmarkten na
de Paaschvacantie heeft in de meeste gevallen geen opmer-
keljke gebeurtenissen gebracht. Een uitzondering kan wor-
den gemaakt voor de markt te N e w’ Y o r k, omdat daar
ter plaatse cle onzekerheid van de geidmarkt nog steeds i
een groote rol heeft gespeeld. De Federal Reserve Board
heeft opnieuw een waarschuwing gericht tot de aangeslo-
ten banken, met het doel de creclietverstrekking ten bate
1
van de effectenbeurs te doen inkrimpen. Klaarblijkelijk
1
heeft deze eenig gevolg gehad; althans is de noteering voor.
.,c-all motie)’ ‘, welke aanvankelijk 10
ti
12 pCt. heeft be-
dragen, achteruitgeloopen tot ongeveer 6 pCt. Ook de voor-1
schotten aan makelaars zijn iets verminderd. De grondtoon,
van dc fondsenmarkt is intnssehen vast gebleven, in ver-,
band met de gunstige berichten uit de staalnijverheid. –
Daarentegen hebben aa.ndeelen in koperonderneiflingen uei-1
ging tot achteruitgang aan den dag gelegd.
Te L o n de ]i is de markt bijzonder rustig gebleven.
Meet- en meer heeft zij zich gevormd tot een spiegelbeeld
van Wallstreet en daar deze beurs, zooals hierboven reeds,
opgemerkt, een kalm verloop heeft gehad, was dit ook te
Londii het geval De uitkomsten van het .l3ritsche finan-.
cieele jaar hebben geen uitwerking op de fondsenmarkt uit-
1
geoefend, in verband met het feit, dat het bereikte over-j
schot vermoedelijk toch geen aanliding tot belastingver-
laging zal kunnen geven.
De beurs te B e r 1 ij n opende na de vacantie tamelijkJ
w
vast, aarbij ook liet buitenland zich niet onbetuigd heef t
gelaten. Daarna echter heef t cle geldmarkt een vrij grooten:
druk uitgeoefend. Men vreesde discontoverhooging door de!
Rijksbank en gaf er de voorkeur aan, specnlatievc posities
te liquideesen- Hierdoor is een scherpe koersval ontstaan,
welke weliswaar tegen het einde van de berichtsperiode
niet werd voortgezet, doch waardoor toch het élan aan de:
markt wei
–
d ontnomen. –
Te P a r ij s viel van een verandering van tendenz nau-
welijks te gewagen. De stemming voor beleggingsfondsen,. iii het bijzonder voor Fransche tente, is opgewekt gebleven
en claas-bij hebben zich sommige aancleelen gevoegd, zooals
Ohemins dc
Fec’
du Nord, Citroën, aandeelen in steenkool-
ondernemingen, enz.
T e n o ii z e ii t zijn enkele verschillen aan den dag ge-‘ l;i-eden, welke het aspect van de markt nogal grillig hebS
hen doen worden. Ten aanzien van cle
beleg.qingsafdcelinçj.
kaic worden opgemerkt, dat de groncitoon iets beter is ge-‘
‘eest- liet aanbod van de laatste weken is eenigszins ver?
minderd, ten gevolge waarvan voor obligaties eerder een
lichte koersstijging is iitgetiedeii. 6 pCt. Nederland 1922:-103y,
103116;
4i pCt. Nederland 1917: 99, 99%; 4y
2
pCt.:
Necl.-Indië 1.926: 96, 97
11
1
1
; 5 pCt. Brazilië 1903 £ 100
83/
2
S23′ ; 5 pCt. 13r,ndlië 1913 £ 20-100: 74, 73Y4 S pCt., Sao E’aulo: l0S/4.
De afdeelingeti, waarin de verschillende aandeelen wol–‘
den verhandeld, 5ijn gedurende een deel van de berïchtsweek.
sterk ouder den indruk geweest van cle neiging tot stij-ging van de geldnoteeiingen. Vooral toen Zaterdag een
noteering voor prolongatie van
63-
pCt. werd bereikt, is
een scherpe daling ingetreden. Spoedig echter is het ver-
trouwen teinggekeercl, vooral toen prolongatie weer tot lagere rente verkrijgbaar bleek te zijn. Dit kwam vooral
in de afcleeling i’oor
indtctrieele aandeelen
tot uiting. In-
dien men den druk, tijdelijk veroorzaakt door dc geldrnarkt,
uitschakelt, kan men opmerken, dat vooral voor certif i-caten Margarine Unie groote vraag is ontstaaû, welke in
verband stond met geruchten omtrent introductié van dit
papier ter beurze van Berlijn. Ook aancieelen Calvé-Delft
hebben van dezen gang Van zaken eenigszins de vruchten
kunnen plukken. Voorts waren aandeelen Philips gevraagd,
verder Hollandia Melkproducten Nederla.ndsche Kabelf a-
briek, enz. Voor kunstzijde was cle stetuuming verdeeld. Aan-
deden Maekubee liepen achterdit, om tegen het einde – ‘an
de berichtsweek iets meer gevi-aagd te worden, aancieelen
Enka daarentegen hebben een tegenovergestelde ontwikke-
ling van het koersverloop aangetoönd. Calvé-Delft: 150, 154% ; Centrale Suiker Mij.: 73 (ex div. ad
5 pCt.), 69;
Hollandia Melkproducten: 116, 130; Internationale Vis-
eose: 84%, -81
5
/8;
Maekubee: .147%,
138%;
Margarine
Unie: 366, 385%; Ned. Kabelfabriek: 462, 485; Necl.
Kunstzijclefa.briek: 39434, 388341; Philips Gloeilampeufabi
–
.
(gem. bez. v. Aand.) : 873%, 885% ; Ongrée Marihaye:
403341, 396; .Separator: 1.58; Zi’eeclsche Lucifer Mij. : 389%,
38234. –
De afdeeling voor
petrolewueaandeelen
is aanvankelijk
gedrukt geweest door -het vooruitzicht op moeilijkheden,
voortsprnitende uit de Shermauu – Act, ten aanzien van cle
petroleumrestrictie. Later echter is deze vrees minder op
den voorgrond getreden, zoodat ten slotte een zooclanige verbetering kon intreden, dat de oorspronkelijk geboekte
verliezen vrijwel genivelleercl konden worden ..Dordtsche
Petr. luid. Mij.: 385
1
/2:,
379; Kou. NecI. Peti. Mij.: 401%,
400
1
/4
; Perlak Petroleum: 199%, 200; Peudawa: 40
3
/8,
37% ; Marland ,Oil : 421
3
2,
42
17
1
32
.
–
Dc
tabaksa.fdeeling
was over het algeeeui ongeauuimeercl.
Met uitzondering van aandeelen Dcli Maatschappij bestond
voor de geheele afcleeling sterk aanbod. Blijkbaar is de
beurs niet optimistisch gestemd ten aanzien van cle tabak,
welke in de volgende inschrijvingen aatu de mai-kt zal wor-
den gebracht. Arendsburg: 615, 609; i)eli Batavia: 491%,
476; Deli Mij.: 433, 429; Ngoepit: 310, 306; Oostkust:
19234, 174; Senembah: 507%, 495.
Ook
rubberaancieelen
gaven blijk i’aui een gedrukte hou-
ding. Het prijsverloop van het product heeft geeti aanlei-
ding tot aankoopen gegeven en ook de versehepingen. uit
Malakka hebben een remmende uitwerking geh’ad. Zij heb-
ben den indruk gewekt, dat de productiecapaeiteit van dit rubbergebied is onderschat, zoodat men een afwachtende
houding heeft
–
aangenomen. Hieruit volgt echter, dat ook
het aanbod beperkt is geweest. De aîbrokke)ing van cle
koej-sen heeft dan ook bij geringe omzetten plaats gevon-
den. Amsterciani Rubber: 269 34, 263% ; Dcli Batavi; 1.85,
184% ; Hessa Rublber : 360, 355; Indische Rubber: 293,
283; Java Caoutchouc: 158, 146; Kali Telepak: 288, 287;
Kendeng Lemboc: 365, 354; Majaruglanden: 298, 280; NecL-
End. Rubber & Koffie: 269, 255; R’clam Tapanoeli : 113,
108%; Serbadjacli: 222%:, 212; Sumtra Caontchouc:
165%. 163 341; Sumati-a, Rubber: 216, 208; Ver.
mci.
Cul-
tuur Oud. : 157 34 152; Intercont. Rubber: 11
1
/
4
, 1 1.
1
118.
Voor
czczndeelen in s-ucikei-onderncmaiv gen
was liet koers-
verloop teleurstellend. Verschillende ongunstige berichten
w’erden gepubliceerd, . o.a. het voornemen
–
van Cubaansche
sitikerplaners, onu een deel van hun productie in Eui-opa
aan de mai-kt te brengen, de plannen tot verhooging van
dc Amerikaansehe invoerrechten, (Ic verlaging van den
verkoopprijs voor hoofdsuiker door de V.J.S.P., enz. Des-
ondanks is ook in deze afdeeling de verkoopdrang niet
sterk geworden. In verband hiermede hebben de deshetref-
fencic aandeelen slechts een lichten achteruitgang te zien
LNDUS’FRIEELE DISCONTO MAATSCHAPPIJ
AMSTERI)AM
LONI)IiN
BERLI.JN
PARIJS
–
KOPKHAGEN
MAATSCHAPPELIJK KAPITAAL
/ 25.000.000-
–
VOLGESTORT GEPLAATST
EN RESERVES 1200.000._
Financiering van den. afzet van industrieele producten.
10 April 1929
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
363
gegeven.. Cultuur Mij. der Vorstenlandeii: 165%, 166;
H.V.A.: 651%, 645%; Javasche Cultuur Mij.: 384, 3731/2;
Maron: 236, 235; Ned.-Iud. Suiker Unie: 246% 245
1
2,;
Poerworedjo: 87; Sindanglaoet: 408, 407; Tjepper: 752,
750; Watoetoelis Poppoh: 760, 748.
&heepvaartaandeele.n
hebben vrijwel op den achtergrond
gestaan; koersveranderingen van beteekenis zijn niet voor
–
gekomen. Holland-Amerika Lijn: 77, 76; Java-China-
Japan Lijn: 152; Kon. Necl. Stoomboot Mij.: 955/s, 95%;
Ned. Scheepvaart Unie:
223%,
221; Nievelt Goudriaan:
112, 113 3/ ; Stoomv. Mij. Nederland :- 204%, 204; Maat-
schappij •Zeevaart: 101
3
/8,
95 (ex div. ad
6 pCt.).
Âancleelen in rnijnbonwondërncrningen
waren evenmin sterk bewogen, doch cle fluctuaties zijn hier toch wel iets
grooter geworden. De grondtoon was tamelijk opgewekt.
Alg. Exploratie Mij.: 226
l/,
224; Billiton le Rubriek: 600,
595; Boeton Mijnbouw Mij.: 243,
24434;
Müller & Co.s
Mijnbouw Mij.: 1001/
8
, 99; Redjang Lebong: 153, 148;
Singkep Tin Mij.: 310, 305.
Aandeelen in banlcinstellingen
bleven kalm en goed prijs-
houdend. Amsterdamsche Bank:
193%,
194%; Incasso
Bank: 124%, 1243a; Javasebe Bank: 315; Koloniale Bank:
248, 247%; Ned.-Ind. Handelsbank:
167%,
169
1
/
2
; Ned.
llandl Mij.: 1881, 187
3
/9
; R’damsche Bankverg.: 112,
112;Twentsche Bank: 141.
De
Ameri/caanzche af deeling
was levendig. Er bestond
goeclé vraag voor aandeelen in staalondernemingen en
spoorweginaatschappijen en tegen het einde van de week
ook voor – Amerikaansche petroleumfondsen. Daarentegen
waren koperaandeeleti aangeboden. Anaconda Copper:
307
1
/8,
298% ; Cities Service: 614, 595
14;
Studebaker:
82%, 83; U. S. Leather: 23, 23%; U. S. Steel Corp.:
180
5
/
9
, 187 (ex div.) ; Atehison Topeca: 195%, 198; Balti-
more & Ohio:
122%,
1257/
s
; Ene: 67%, 73%; St. Louis &
San Fransisco: 116%, 115% (ex cliv.) ; Southern Pacific:
128, 127% (ex claim, ex div.) ; Wabash Rw.: 64
5
/
8
, 68%.
GOEDERENHANDEL.
GRANEN.
9 April 1929.
Dc t a r w e-niarkt is deze week flauw geweest met dalen-
de prijzen, doch cle inkoopen, welke in verschillende Euro-
peesche invoerlanden werden gedaan, waren grooter dan
ja de voorafgaande weken het geval was geweest. In de
eerste dagen der week was de omzet nog klein en vooral
in Engeland bestond weinig vraag, doch omstreeks het
middefi der week is tot het verlaagde prijsniveau de om-
vang der zaken sterk toegenomen. Veel Plata-tarwe, zoowel
stoomende als op aflading in de eerstvolgeade maanden, is
in die dagen niet alleen naar het vasteland, doch ook naar
Engeland verhandeld. Tegelijkertijd heeft de Canadeesche
tarwepool haar prijzen aanzienlijk verlaagd, omdat men
zich blijkbaar in Canada ongerust maakt over de groote
kans, dat men als gevolg van cle concurrentie van het
Zuidelijk halfrond, aan het einde van het jaar wel eens
met een veel te groot overschot zou kunnen blijven zitten.
Tot die aanzienlijk verlaagde Canadeesche prijzen zijn ook
in Manitoba’s vrij wat zaken naar Engeland gedaan, ter-
wijl daarin ook naar verschillende invoerlanden van het
vasteland meer zaken tot stand zijn gekomen. Wat Duitsch-
land betreft maakte de toename der vraag zich vooral
bemerkbaar door meer zaken voor Duitsche rekening op
Antwerpen en Rotterdam. Naar (le Noord-Duitsche havens
was de uitbreiding der zaken van veel minder beteekenis.
i)e totale wereldverschepingen van tarwe zijn in de afge-
loopen week niet overdadig groot geweest en evenals in
dc twee voorafgaande weken het geval is geweest, is ook
nu weder, ondanks het sterke aanbod uit Argentinië en
Canada, de naar Europa onderweg zijnde hoeveelheid wat
afgenomen. Een groot gedeelte der zaken uit Canada be-
trof dan ook verscheping na heropening der scheepvaart
op de St. Laurens rivier en gedurende de zomermaanden.
Dat ondanks dien in het midden der week zoo toegenomen
Europeeschen kooplust cle termijnmarkten te Chicago en
Winnipeg toch telkens nog weder lagere noteeringen
brachten, toont wel duidelijk, in hoe hooge mate de markt
bij voortduring verkeert onder den druk van de groote
voorraden, die in de uitvoerlanden aanwezig zijn. Ook de
telkens verbeterende vooruitzichten voor de wintertarwe
der Vereenigde Staten heeft die flauwe stemming aan de
Noord-Amerikaansche termijnmarkten in de hand gewerkt,
evenals de in Canada en in het Noordwesten der Ver-
eenigde Staten weder gevallen regen en sneeuw, welke daar
de omstandigheden verbeterden voor den uitzaai der nieu-
we zomertarwe.
1)0
in deze week gepubliceerde particuliere
ramingen voor de opbrengst dei Amerikaa.nsche winter-
tarwe loopen uiteen van 530 tot 580 millioen bushels, ter-
wijl de laatste oogst 579 millioen bushels bedragen heeft.
Van meer beteekenis echter dan deze wel wat erg vroege
opbrengst-ramingen is het, dat men het er in Amerika vrij
algemeen over eens is, dat het verlies, hetwelk de
wintertarwe heeft geleden, erg meevalt en waarschijnlijk
zelfs minder is dan normaal. Ook in Europa wordt nu
vrijwel overal gunstig over het te velde staande winter-
graan gerapporteerd en de eenige uitzondering van betee-
kenis vormt eigenlijk het Noorden van Nederland, waar nu
schijnt te blijken, dat wegens gebrek aan snecuwbedekking
de koude van dozen winter vooral aan de tarive veel schade
heeft berokkend. Verder zijn ook de oogstberichten uit
Britscb-Indië den laatsten tijd. weder minder gunstig en
de waarschijnlijkheid neemt weder toe, dat daar ook ver-
der nog inkoopen van Australische tarwe noodig zullen zijn.
Het was in verband hiermede, dat Australische tarwe,
waarvoor aanvankelijk de prijzen nogal wat daalden, later weder een prijsverbetering heeft ondergaan. Weder waren
er in deze w’eek geruchten omtrent Russische plannen tot
het inkoopen van broodgraan, maar tot zaken is het nog
niet gekomen. Evenals in Noord-Amerika zijn ook in Ar-gentinië de prijzen aan de termijnmarkten deze wêek ver
der gedaald. Op 8 April echter waren alle uitvoerlanden
voor tarwe veel vaster, onder aanvoering van Noord-
Amerika, waar de prijzen aanzienlijk.stegen omdat nu em-
stige plannen schijnen te bestaan om den landbouw te steu-
nen. Na die prijsverhooging wasChicago 1% h 2%, doch
te Winnipeg, waar ook de prijsdaling kleiner was geweest
dan te Chicago, sloot de markt op den 8sten voor Mei en
Juli slechts
34
dollarcent per 56 lbs. honger dan een week
tevoren. October was echter 1% hooger. Argentinië heeft
aan de prijsverhooging van 8 April nauwelijks meegedaan
en de termijnmarkten sloten daar 15 ft 20 centavos per
100 KG. lager dan op den isten.
Ook r o g ge heeft in Amerika deze week een v- erdere, vrij
belangrijke prijsdaling ondergaan. In enkele gevallen leidde
deze tot zaken in Noord-Amerikaansche rogge naar Duitseh-
land en Nederland, maar van eenige beteekenis was de
omzet niet. Verschepingen hebben uit Noord-Amerika niet
plaats gevonden en ook de Argentijnsche hoeveelheid was
weder niet groot. Uit Argentinië zijn sedert 1 Januari tot nog toe 300.000 quarters afgeladen tegen 491.000 in de-zelfde periode van 1928. Verkoopen ook van Platarogge
komen naar Europa tegenwoordig slechts zeer moeilijk tot
stand. De roggeverschepingen uit Noord-Amerika van 1 Juli
tot 6 April hebben 1.4 millioen quarters bedragen tegen
3.5 millioen in denzeifden tijd van het vorige seizoen. Even-
als tarwe was ook rogge op 8 April te Chicago zeer vast,
doch het slot bleef toch nog
11/
8
tot 1% dollarcent per
56 lbs. lager dan op den lsten.
Voor m . ï s heeft de markt ook deze week weder ge-
leden onder de onbevredigende Europeesche vraag. In Ar-gentinië blijft het weder uitstekend, zoodat zoowel de ver-
schepingen van nieuwe maîs als de voorraden in de havens
vermeerdering ondergingen. Bij de onvoldoende belangstel-
ling in de Europeesche invoerlanden verminderde nog weder
de premie, welke voor spoedige nieuw’e Platamais boven
latere posities werd gevraagd en afgeladen of spoedig te
verschepen partijen kwamen dan ook telkens goedkooper
te koop. De termijnmarkten in Argentinië waren gedurende
de eerste helft der week niet vast, met eenige prijsver-
laging, doch de Argentijnsche verschepers verlaagden hunne
vraagprijzen voor aflading gedurende de zomermaanden
slechts weinig. In verband echter met de flauwe Noord-
Amerikaansehe markt en de steeds lagere prijzen, waartoe
spoedige nieuwe Platamais te koop was, bestond in Europa
steeds aanbod van Platamars op afWding gedurende de
zomermaanden tot vrij wat lagere prijzen dan de Argen.
ijnsche. Tevens echter vermeerderde op het verlaagde prijs.
niveau in Europa de vraag tot dekking van vroeger af-
gesloten verkoopen en toen op een enkelen dag der week
de verschepers eveneens lager aan de markt kwamen, werd
zoowel in Engeland als op verschillende maikten van het
vasteland veel Platamaïs op aflading gekocht. Ook toen
echter bleef nog steeds voor spoedige booten de kooplust
vrij gering, hetgeen niet wegnam, dat aan het einde der
w’eek cle prijzen daarvoor werden verhoogd. Op 8 April
heeft dit te Antwerpen tot meer zaken geleid. Ook in Enge-
land en Nederland bestond voor nieuwe Platamals wat
meer vraag en er werden eenigszins hoogere prijzen be-
taald. Hierdoor en in navolging van de zeer vaste Noord-
Amerikaansche markt stegen aan de Argentijnsehe termijn.
markten de prijzen op 8 April vrij belangrijk, nadat ook
op de voorafgaande dagen reëds eenige verbetering had
plaats gevonden. Het slot was 10 h 20 centavos per 100 KG:
honger dan een week tevoren.
Ook in Noord-Amerika is ten slotte de prijsdaling tot
staan gekomen. Zij was veroorzaakt door gunstig wedér,
364
Artikelen
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
AANVOEREN in tons van 1000 KG.
Rotterdam
1
Amsterdam
Mrt.16 Apr.
Sedert
Overeenk. 31 Mrt.16 Apr.
Sedert
1
Overeenk.
1929
1 Jan. 1929
tijdvak 1928
1929
1Jan. 1929
1
tijdvak 1928
0. April 1929
Totaal
1929
1928
58.118
419.141
577.945 39.854
20.376
458.995
598.321
Tarwe
………………
Rogge
……………..
4.278 32.212 51.387
–
–
1
–
32.212 51.387
719
6.225 6.959
– –
–
6.225
6.959
Boekweit ……………..
5.011
206.104
316.320v
4.410
62.176 76.576
268.280
392.896
8.287
118.277 101.897
–
98
3.240
118.375 105.137
6.073
47.793
56.763
–
–
1.929
–
49.722 56.763
Mais ……………….
1.611
48.006
52.583,.
1.005
106.068
.
129.881
154.074
182.464
Gerst
……………..
Haver
……………..
2.591
56.504 68.046
–
–
652
56.504
68.698
Lijnzaad
……………
Lijnkoek ……………
808
23.911
36.047
1.243
‘- 9.403
14.077
33:314
50.124
Tarwemeel
………….
Andere meelsoorten
–
2.187 4.028
– – –
2.187 4.028
ruime aanvoeren en gebrek aan vraag voor export, als-
mede wegens cle grootere Argentijnsche verschepingen en
de flauwe markt in Europa voor Argentijnsche maIs. Noord-
Amerikaansche maïs werd aanvankelijk vooral in Neder-
land aanzienlijk beneden Amerikaansche prijzen aangebo-
den, doch de sterk afgenomen Amerikaansche maïsver
j
schepingen veroorzaken voor eenigszins verwijderde afla-
ding later een verbétering, zooclat op April-afladiitg wedei
eenige zaken naar Nederland werden gedaan in gedroogde
Noord-Amerikaansche maïs, voor welken verschepingster-mijn Vrij wat .hoogere prijzen werden betaald dan waartoe
stoomende booten te koop zijn. Zeer vast was maïs plot:
seling te Chicago op 8 April, waardoor de prijsdaling bijna
geheel werd ingehaald en het slot slechts % dollarcent per
56 lbs. lager was dan op den lsten. Veel vertrouwen ont-
moette deze prijsstijging echter op 9 April in Europa nog
niet.
G e r á t is ook deze week weder stil gewest en alle soor
ten zijn in Europa moeilijk te plaatsen. Uit Argentinië is
in tegenstelling met de vorige week veel gerst verscheept, doch koopérs zijn daarvoor ook in Duitschlaud moeilijk te
vinden, ondanks het verlaagde prijspeil, waartoe deze gerst
söort wordt aangeboden. Afladingen uit Noord-Amerika waren klein en voor verreweg liet grootste gedeelte naar
Duïtschland bestemd ter uitvoering van vroeger afgesloten
contracten. Voor Noord-Amerikaansche gerst blijft de
markt in Nederland en Duitschland gedrukt ten gevolge
van de groote voorraden, al hebben deze dan den laatsten
tijd wel eenige vermindering ondergaan. Uit Nederland
werden in enkele gevallen gerstcontracten op April af la-
ding naar Amerika terugverkocht en het is dus duidelijk, dat men aan de Nederlandsche a.iarkt weinig belangstel:
ling toont voor Noord-Amerikaansche gerst op aflading tot
de in Amerika gevraagde prijzen. De termijnmarkt te Win-
nipeg heeft deze week weder eenige verlaging .’ondergaan
maar in de Amerikaansche vraagprijzen kwam dat nauwe-
lijks tot uiting. Ook echter het herstel, dat op 8 April in-
trad en waardoor de verlaging van den loop der week weder
werd ingehaald, maakte in Europa niet veel indruk.
Van den Donau ivaren de verschepingen slechts klein,
maar ook voor -Roemeensche gerst zijn moeilijk koopers te
vinden.
Voor h a v e r bleef de vraag in Engeland slecht, maar
op het vasteland toonden sommige markten wat. meer be-
langstelling voor Chileensche en Canadeesche haver. De
zaken waren echter niet van groote beteekenis. Stoomende
en in de vastelandsche havens aaiigekonlen Platahaver vond
tot gedeprecieerde prijzen hier en daar wat meer afzet,
maar nieuwe zaken komen slechts weinig tot stand. Uit Ar-
gentinië vonden ook in haver belangrijke versehepingen
plaats. In zeer sterke mate deed in Noord-Amerika op
8 April haver mede aan de algemeene prijsstijging.
SUIKER.
De verschillende suikermarkten blijven nog steeds luste-
loos gestemd, terwijl over het algemeen weinig vertrouwen
in de naaste toekomst voor het artikel getoond wordt.
-:
In A m e r i k a bleef de prijs voor ruwsuiker geha.ntl-
haafdl op ongeveer 1i/ d.c. op basis valt- Cubasuiker c. & Ir.
New York, met een enkele afdoening tot fractioneel lage-
ren prijs.
Op de termijnmarkt te New York waren de fluctuaties
uiterst gering; het slot lag echter eenige punten lager. De
laatste noteeringen waren: Mei 1,86; Juli 1,96; Sept. 2,05;
Dec. 2,14; Mrt. 2,19, terwijl Sp. Centr. op 3,58 sloten.
De ontvangsten in de Atlantische havens der V. S. be-
droegën deze week 100.000 tous, de versmeltingen 81.000
tons tegen 65.000 toas in 1928 en de voorraden 378.000
tos tegen 315:000 tons.
• De laatste C u b a-statistiek is als volgt:
1929
1928
1927
Ton
Ton
Ton
Cubaansehe prod. tot 31 Maart 3.850.000 3.250000 3.600.000
Consumptie …………….25.870
20.054
40.000
Weekontv. afscheephavens.
228.643 220.347 220.564
Totaal sedert 1 Jan……….2.672.026 2.084.341 2.408.816
Weekexport …………….157.957
137.264
135.209
Totale export sedert 1 Jan. 1.388.919 899.297 1.098.469
Voorraad afscheephavens ….. 1.296.744 1.202.871 1.323.613
Voorraad Binnenland ……1.138.367 1;145.605 1.151.184
Werkende fabrieken 146 131 152
Willett & (ray ramen evenals de Sugar Club of Havanna
de productie tot einde Maart op 3.942.000 tons.
F. 0. L i c h t meldt, dat de dooi in de Europeesche biet-
suikerlanden in het begin van Maart gelukkigerwijs zôd
geleidelijk verliep, dat van overstroomingen nagenoeg geen
last werd ondervonden. Met den aanvang, der eerste veld.
werkzaamheden oest echter over het algemeen tot na de
Paaschdagen worden gewacht, zoddat vooreerst nog niet
kan worden overzien, hoe groot de eerste ramingen van het
bietareaal zullen zijn.
In E n ge 1 an d brokkelden op de Londensche termijn-
markt de prijzen verder af tusschen 3 d. en 4% d. De ruw-
suikermarkt sloot op de volgende noteeringen: –
Mei Sh. 813; Aug. 8h. 8/9%; Sept. Sh. 8110%; Dec.
Sh. 9/3.
Op J a v a was de markt voor tweedehands-suikei’ stil;
prijzen ondergingen nagenoeg gèen verandering. De Visp.
verlaagde den vraagprijs voor bruine suiker van
f
11,75 tot
f
11,50 per 100 KG.
II
i e r te 1 a n d e opende de markt op
f %
lagere ‘notee-
ringen dan aan het slot van de voorafgaande week. In
sympathie met de Amerikaansche markt zwakten de prijzen
verder af, totdat aan het slot de stemming weder iets ver-
beterde en de noteeringen als volgt waren: Mei
f
13; Aug.
f
1
3%; Dec.
f
13
5
/8 en Maart
f
137/
g
, alles geboden met
verkoopers tot
f
% hooger. De omzet bedroeg deze week
1200 tons.
In de tegenwoordige zitting van het Volkenbondscomité
te Genève worden thans ook de noöden besproken van de
Suikerindustrie. Dat men tot eeue inkrimping van de
suikerproductie zal’ geraken, lijkt niet waarschijnlijk; meer
kans bestaat voor het vinden van wegen tot vermeerdering
van het verbruik.
R e c t i Ii c a t i e. Zichtbare Voorraden volgens Czarni-
kow.
In No. 692 van 3 dezer staan de cijfers’voor Nederland
opgegeven per 1/3; dit moest zijn per 112. •Intusschen pu-
bliceert Czarnikow thans de cijfers voor Nederland per 113
met 247.000 tons voor 1929 en 166.000 tons voor 1928.
KATOEN.
Marktbericbt van de Heeren Sir Jacob Behrens & Sons.
Manchester, d.d. 3 April 1929.
Toen de Amerikaansche ‘katoenmarkt Maandtig na
Paschen opende, daalden futures op dien dag 12 tot 21
punten. Die markt was gisteren weer eenigszins flauw,
claai de prijzen in het begin circa. 18 punten daalden, doch
zich later- weer eenigszins herstelden en. 6 punten lager’ tot
5 punten hooger sloten voor verschillende maanden. Liver
–
pool was op Donderdag iets vaster, daar Mid-American spot
12 puntèn ‘hooger noteerde. De helft van cle stijging ging
gisteren echter weer verloren en hedenmorgen opent
de markt 1 tot 4 punten hooger. Egyptian F.G.F. Sakel
steeg jl. Donderdag 20 punten, doch verloor er gisteren
weer 15. De markt is dan ook nog steeds in een oneven-
vichtigen toestand, en aan steeds varieerende weerberich-
ten ‘en beroepsspeculafiten onderhevig.
In de Amerikaansche garenmarkt is het nog kalm, hoe-
10 April 1929
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
365
cl w’ij sedert one laatste publicatiè sleckts de öndervin-
ding van eenige dagen hebben. Met uitzondering van enkele
kleine partijtjes in Amerikaansche of Egyptische garens,
gaat er slechts weinig om. Spinners van alle nummers
maken een slechten tijd door en de klachten over slechte
prijzen zijn talrijk, terwijl de productie grooter is dan de
afname. Men kan wel zeggen, dat de markt nog eenigszins
onder den invloed van de vacantie verkeert, daar het be-
zoek op de beurs heel wat geringer was dan op een ge-
middelden beursdag. Verschillende beursbezoekers zullen
ook ten gevolge van de huidige depressie in den handel van het mooie Paaschweer geprofiteerd hebben om hun
vacantie nog een paar dagen te verlengen.
Het is nog te vroeg om iets definitief s over de doek-
markt te schrijven. Prijzen zijn vast, doch gedurende de
vacantie hebben orders zich niet opgehoopt, zoodat er
slechts weinig omgaat. Intusschen volgt men met belang-
stelling den loop van katoenprijzen, alsook de ontwikke-
ling van de politieke constellatie in het Verre Oosten, welke
een beslissenden invloed op de markt kiinnen.hebben. De
markt is kalm en op het oogenblik gaat er weinig om.
Liverpoolnoteeringen
Oost. koersen 26Mrt.2Apr.
27Mrt. 3 Apr. T.T.opBr.-Indië 116 11568
F.G.F. Sakellaridis 19,20 19,25 T.T.op Hongkong
1/1
l
1
/
11
*
G.F. No. 1 Oomra 7,30 7,15 T.T. op Shanghai 216 216k
Ontvangsten in- en uitvoeren van Amerikaansche havens.
–
(In duizendtallen balen).
1
Aug. ’28 Overeen komstige periode
tot
–
29 Mrt. ’29
1927/28
1926127
Ontvangsten Gulf-Havens.
7457
111118
Atlant.Havens )
Uitvoer naar Gr.Brittannië
•’
1070
2203
‘t Vasteland efc.
–
**
3954
5245
Japan
823
1415
Voorraden.
(In duizendtallen balen).
Overeenkomstig tijdstip
29Mrt.’29
–
1928
1927
Âmerik. havens
1778
2384
Binnenland
864 983
New York
156
–
218
New Orleans
431
590
Liverpool
…………..
698
540
1014
KÖFFIE.
In het vorig bericht kon reeds worden vermeld, dat een
kleine verlaging der vraagprjzen in Brazilië het bewijs
was, dat dit land bereid was koopers eeuigszins tegemoet
te komen. Ook deze week kwam diezelfde neiging in het
groote productieland duidelijk aan den dag door verdere
verlaging der kost- en vrachtaanbiedingen, welke bij Santos
nog ongeveer 21. en bij Rio nog ongeveer 1/- per ewt. be-
droeg, vergeleken met een week geleden. Deze gemakke-
lijkere houding van Brazilië drukte haar stempel op de ver-
schillende consumptie-markten en ook alhier waren ver-
koopers er vaak spoecliger ddn nog kort geleden het geval
was toe te bewegen oni niet al te groote onderbiedingen in
overweging te nemen. De houding van Brazilië en de daar-
mede verband houdende stemming aan de consumptie-
markten laten zich verklaren door de omstandigheid, dat
het begin van het oogstjaar 1929/’30, waarin, zooals bekend,
voor Santos een opbrengst van minstens 14 millioen balen
en voo4- Rio van ongeveer 4 millioen balen wordt verwacht,
langzamerhand begint nader te komen, terwijl de afzet
van deze soorten reeds sedert geruimen tijd er niet beter
op is geworden. Te dezer plaatse is er reeds vroeger op ge-
wezen, dat de verschillende gevasschen en ongewasschen
Centraal-Amerikaansche soorten in verhouding tot die van
Brazilië in prijs goedkoop zijn en de grootere productie er
van dientengevolge, ten koste van het verbruik der ver-
schillende Braziliaansche soorten, gemakkelijk plaatsing
heeft gevonden. Bovendien bestaat het aanbod van Santos
reeds sedert geruimen tijd voor het grootste gedeelte uit
door regen beschadigde koffie, welke in smaak meestal be-
langrijk achterstaat bij gewoon gezonde kwaliteit en daar-
door niet altijd even gemakkelijk is onder te brengen, al
wordt zij-soms ook 8/- of nog-meer onder den prijs van
gezond aangeboden.
Ook Nederlandsch-Indië was met ongewasschen Robusta
belangrijk, lager, namelijk ongeveer 234 ct. voor Palembang
Robusta en ongeveer 2 h 2%, ct. voor de andere soorten.
Ook hier deed de na.dering van den nieuwen oogst, waarvan de aanvahg der verscheping in de volgende maand kan wor-
den, tegémoetgezien, haar- invloed gelden..
In overeenstemming’ niet een cii ander was ook de ter
mijiimarkt kalm gestemd en waren de noteeringen voor den
Mei-termijn bijna 2 ct. en voor dle verdere termijnen on-
geveer 11,4 h 1%: ct. lager.
Een telegram uit Brazilië berichtte, dat de voorraad in
ae pa.khuizen in het binnenland van Rio teruggehouden, op 31 Maart 320.000 balen bedroeg tegen 448.000 balen op 28
Februari. Een ander telegram bracht de nlededeeling, dat
de limiet van de dagelijksche aanvoeren uit het binnenland
van Sao Paulo naar de haven van Santos, te beginnen met
8 April, gebracht zou worden op 30.000 balen (in de maand
Maart waren de dagelijksche aanvoeren op 40.000 balen
t’astgesteld geweest).
De of ficieele loco-noteeringen bleven te Rotterdam ge-
handhaafd op 65 ct. per 34 NO. voor Superior Santos en
54 ct. voor Robusta.
])e dezer. dagen verschenen Statistiek van de Firma G. Duuring & Zoon te Rotterdam geeft aan, dat in Maart de
aanvoer geweest is als volgt:
1929
1928
1927
-‘
‘balen
balen
balen
in Europa …………1.125.000
1.167.000 1.048.000
Ver.Staten
–
v.Amerjka. 1.040.000
1.056.000
799.000
Totaal….
2.165.000
2.223.000 1.847.000
– De Aanvoeren in Europa en in Amerika tezamen gedu-
rende de eerste drie maanden van het jaar bedroegen
5.834.000 balen tegen 6.382.000 balen in 1928 en 5-311.000
balen in 1927.
i De Afleveringen in Maart waren:
1929
1928
1927
balen
balen
balen
in Europa ‘ …………1.055.000
995.000
959.000
,, Ver. Statenv. Amerika 1.067.000 1.016.000
937.000
Totaal…. 2.122.000
2.011.000 1.896.000
De Afleveringen in Europa en in Amerika tezamen ge-
durende de eerste drie maanden van het ‘jaar waren
5.850.000 balen tegen 5.995.000 balen in 1928 en 5.427000
balen in 1927.
Vanaf 1 Juli tot 1 April waren de Aanvoeren’in Europa
en in Amerika tezamen 15.637.000 balen tegen 17.249.000
balën in 1927/’28 en 15.574000 balen. in 1926/’27, terwijl
de Afleveringen bedroegen 16.051.000 ‘balen tegen 16.996.000
balen in 1927/’28 en 15.436.000 balen in 1926/27.
– De zichtbare voorraad was op 1 April in Europa 1:813.000
balen tegen 1.743.000 balen op 1 Maart. In Amerika be-
droeg hij 822.000 balen tegen 849.000 balen op 1 Maart. In
Eur,opaen in Amerika tezamen was de zichtbare voorraad
dus op 1 dezer 2.635.000 balen tegen 2.592.000 balen 01) t Maa,rt. Hij bedroeg op 1 April 1928 2.803.000 balen en
01)
1′ April 1927 2.359000’balen.
• De zichtbare wereldvoorraad was ‘op 1 April 4.980.000
balen tegen 4.997.000 balen op 1 Maart en 5.255.000 balen
verleden jaar (in deze cijfers zijn niet begrepen de voor-
raden in het binnenland van Saö Paulö, waarvan het cijfer
van 1 April nog niet bekend is, doch die op 1 Maart be-
droegen 11.522.000 balen en op 1 April ‘1928 12.653.000
balen) –
De prijzen van gewoon goed beschreven Superior’ Santos op prompte verscheping zijn thans ongeveer 10216 ii 1041-
per cwt. en van dito Prime ongeveer 1061- á 107/-, terwijl
zij van Rio type New-York 7 met beschrijving, prompte
verscheping, bedragen 7716 ?i 7816.
Van Robusta op aflading van Nederlandsch.Indië zijn de prijzen in de eerste hand op het oogenblik:
Palembang Robusta, April-verscheping, 42 ct.; Palem-
bang Robusta, Mei-vers’cheping, 41% ct.; Palémbang Ro-
busta, Juli-verscheping, 4134 ct.; Benkoelen Robusta, April-
verscheping 43 ct., alles per 341 KG., cif, uitgeleverd ge-
wicht, netto contant. De slot-noteeringen te New-York van het aldaar gelden-
de gemengd contract (basis Rio No. 7) wnlen:
Mei
1
Sept.
Dec.
Maart
$
15,80
$
14,50
$
14,12
‘$
13,74
8
April
…….
2
,,
……
,,
15,94
,,
14,53
14,15
13,75
25 Maart …….
,,
15,94
,,
14,50
14,15
‘
13,76
18
-……
…
15,92
.,,
14,50
14,13
i%UbbV1UiW,
1,
ti.prii
1i,,,.
COPRA.
De markk was gedurende de afgeloopen week zeer flauw
gestemd. De.groote consumenten trokken zich bijna -geheel
uit de markt terug, terwijl het Oosten na een vrij lange
onderbreking sterkverkooper was.
De slotnoteeringe’n zijn:
366
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
10 Apiil 1929
Nederl.-Ihdische fmi., aflading April . …………..
f
26
v/s
Ivi:ei
……… . …..
,, 27
Juni-Juli ……….
27
STEENKOLEN.
1
Dat de geldelijke resultaten van de verbeteiing der kolen
maikten allesbehalve goed te noemen zijn, blijkt op over-
tuigende wijze uit het accountantsrapport van den South
Wtdes Coal Conciliation Board over het kwartaal 1 No-
vember-31 Januari jI. De cijfers zijn in zooverre niet on-
gunstig, dat het handeisverlies op cle in die periode om
gezette
934
millioen tons kolen slechts £ 222.146.-.- ofteweJ
ca. 5
cl.
per ton heeft bedragen, tegenover 1 sh. 634′ d. peç
ton over de vorige driemaandelijksche periode.
Er is vrij algemeen een goede vraag en het ziet er uit
alsof de mijnen tot kleine concessies bereid zijn voor leve-
ring op termijn: Voor onmiddellijke levering worden nog excesieve prijzen betaald. Intusschen zijn de zeevrachtei
wat teruggeloopen, waardoor be’.verkt wordt, dat de prijzen
c.Lf. West-Europeesche havens wat naar beneden zijn ge-
gaan.
De prijzen zijn.:
Northumberland Ongezeefde ………..
f
11,75
Durham Ongezeefde ………………
Cardiff 2/3 large 113 smalls ……….
Schotsche Gezeefde (IPrime Lothians) . . ,, 11,75
Yorkshire gewasschen Doubles …….. .. 13,75
Westfaalsche Vetförder …………… ..13,95 ‘
Vlamstukken 1 . ‘ .
, 15,-
Smeenootjes ………….,, 14,50
Gasvlamförder ………..
13,85
•
,,
Gietcokes …………… ..17,-
Hollandsche Eierbriketten …………. ..15,50
alles per ton van 1000 KG., franco station Rotterdam/Am-
sterdam.
Ongezeefde bunkerkolen f.o.b. Rotterdam/Amsterdam
f10,95.
Markt prijshoudend.
IJZER.
Zoowel de Belgische als de Fransclie markt voor ruwijzer
bleven in de laatste veertien dagen levendig en vast gestemd.
De productie van Cleveland ijzer over April is zoo goed
alsl uitverkocht, terwijl de vraag voor Mei en Juni zeer
levendig is. Voor levering in het tweede halfjaar is de prijs
1/6 hooger.
– Het West-Europeesch gieterj.ijzerkartel heeft eenige
exportprijzen verhoogd,.
De positie van de staalmarkt bleef vrijwel onveranderd
VRACHTENMARKT.
Graan van Noord-Amerika.
Er is wederom een week ver.-
loopen zonder dat de’ vraag naar tonnage is toegenomen
Doordat evenwel ook, het aanbod van scheepsruimte slechts
gering was bleven de vrachten gehandhaafd.
• Van Halifax werd een zeer groote ‘prompte boot tegen
het lage cijfer van 10 cent naar Hamburg, met de optiè
Bremen tegen 1034 ct., opgenomen, maar deze afsluiting
mag natuurlijk niet als maatstaf voor de markt in ‘t alge
meenbeschouwd worden.
‘Van St. John werd een stoomschip van gemiddelde groot-
e per tweede helft April naar één Middellandsche Zee-haven (excl. Spanjé’ en Noord-Afrika) afgesloten tegen
1734 ct. met een reductie van 34, ct. naar Genua, Leghorn
of Napels.
Wat de Northern Range betreft, nadat een groote boot
tegen, .16 ct. voor zwaar graan naar Marseille, Genua of
Napels voor’ spotprompte belading werd bevracht, is er
wederom ‘niets te doen..”
Van de St.’ Laurenc,e rivier blijft de vraag naar tonnage
teleurstellend. Er werden slechts twee booten van Mont-
real naar de Middellandsche Zee per April/Mei resp. Mei/
Juni tegen 1734 ct. (excl. Spanje en Noord-Afrika) afge-
sloten, waarvan één met de optie Spanje tegen 3 ct. extra. Dit kan herhaald worden, terwijl naar continentale havens
slechts vraag is naar enkele handige booten op basis van
1334114 ct.
,Sviker van West-Indië.
Er was wederom een geregelde,
doch matige vraag naar tonnage voor April en eerste helft Mei laden tegen onveranderde koersen. Van Cuba werde
ladingen van 7/7800 tons per eerstè helft’ Mei naar
Continent tegen 18/6 d. bevracht en per April naar Mar-
seille tegen 2016 d., terwijl van San Domingo kleinere la-
dingen van 313500 ton’ per tweede helft April 211- naar
U.K./Continent betaalden. Hetzelfde vrachtcij far werd even-
eens naar Antwerpen, Amsterdam of Rotterdam direöt be-
taald.
Graan van de Noord-Pacific.
Bevrachters toonden iets
méer belangstelling. Van Portland of Puget Sound naar
IJ.K./Continent werd een 750,0 tonur per April/Mei, tegen
301- gesloten met de optie belading te Vaucouver tegen een
reductie van 1/-.
Graan van -La Plata.
Ofschoon de vraag tamelijk ver-
minderd is, konden de vrachten zich grootendeels hand-
haven: Booten van 5500 tons 10’pCt. werden van de boven-
rivier naar U.K./Continent tegen 25/ afgesloten, terwijl
grootere booten 24/- en een .8500 tonner
,
22/6′ naar Ant
werpen of Rotterdam, 23’/ naar Hamburg en 241. naar
Genua accepteerden, alle voor Aprilbelading.
Va.n Bahia Blanca werden een 9000 tonner 10 pCt. tegen
2016 d. per April naar Antwerpen of Rotterdam en een
6500 tonner 10 pCt. naar Antwerpen/Hamburg rauge tegen
2113 per Mei afgesloten.
Salpeter van de ‘Westkust.
De toestand was vrijwe(
onveranderd. Bevrachters toonden slechts weinig, inte
r
‘
rasse voor lijnbootruimte, mits prompt beschikbaar, tegen
lage kbersen. Per eerste helft April werdn 1000 tcn naar
Duinkerken
2
Antwerpen, Rotterdam of T:iamburg tegen
201- en 500 ton per 10 April/10 {ei ‘naar Londen tegen
dezelfde vracht geboekt. ‘ ‘
Van:
Burmalt
waren orders wederom schaarsch, doch per
April werd naar Antwerpen/Hamburg range tegen .25/6 d.
en naar Alexandrië ‘en Leixoes tegen dezelfde vracht’ ge-
sloten. .Prompte tnnage blijkt inmiddels zeer schaarsch
te zijn; bevrachters trachten althans tevergeefs verdere
ruimte tegen 2516
cl.
naar Antwerpen/Hamburg range te
verkrijgei.
Donau en Zwarte Zee.
Van de Donau zijn nog steeds geen
definitieve orders aan de,markt; daarentegen werd van de
Zwarte Zee een 4600 tonner 10 pCt. per einde April tegen
131- naar het Continent, 1316 .naar U.K. en 1416 naar
Alexandrië afgesloten niet de optie koeken ‘tegen 1/6 €1.
extra. Dit kan per Mei herhaald worden.
Middelland.sche Zee.
De vraag naar tonnage vas beperk-ter. Er.tsladingen werden als volgt .afgesloten : Morphou
Bay/Rotterdain en HulI 11/9, Bizerta/Middlesbrough 71-,
Bona/Cardiff 516, Almeria harbour/Rotterdam 519
cl.,
Hor-
nillo/Rotterdam 61- en Newport 6/6.
Phosfaat van Sfax werd wederom tegen 516 naar Fran-
sche Atlantische havens aangeboden, terwijl naar Rotter-
dam 716 genoteerd wordt. De vracht,naar Engelsche havens
is onveianderd 9/6 1. 10/-.
Van Alexandrië kunnen groote booten naar Hull tegen
9/6 per 60 c.f, geplaatst worden alsmede een boot van ge
middelde grootte naar U.K. tegen 111-, ook per 60 c.f.
Noord-9panje.
De vrachten bleven onveranderd vast. Van
Bilbao naar Rotterdam werd wederom 519 d. betaald; voor
orders ‘naar Ckrdiff noteeren bevrachters 613 d., naar New-
port 6/6 d., Glasgow 6/9, Tyne Doek 61- en naar Middles-
brough 619 d. ‘
Kolen van U.K.
Door de feestdagen zijn sleçhts weinig
zaken tot stand gebracht en als gevolg hiervan vonded
ook slechts enkele afsluitingen plaats. ,,Stems” voor begin
April waren nog moeilijk te verkrijgen. De koersen naar
Zuid-Amerika blever onveranderd, maar naar de Middel-
landsche Zee waren cle vrachten flauwer.
Van Zuid-Wales werd om. afgesloten: naar Rouaan tegen
4/3, Lissabon 819, Gibraltar 816, Constantinopel 12/6,
Buenos Aires 1213 en naar Fray Bentos tegen 141-.
Van de Oostkust werd betaald naar
.
Oost-Noorwegen 516,
Elbe 4/9, Antwerpen 2/10
34,
Rouaan 41-, Oran 1013, Vene-.
tië 12/., Port-Said 11/3, Melbourne 241- en Buenos Aires
12/6.
Bout van de Oostzee.
De scheepvaart van verschillende
Zweedsche houthavens is reeds weder heropend en men
verwacht, dat de meeste Zuid-Finsche havens begin Mei
weder toegankelijk zullen zijn.
E.O.W. ladingen naar Holland zijn echter schaarsch en
de door bevrachters in uitzicht ‘gestelde cijfers zijn dien-
tengevolge laag.
Van Zuid- en Midden-Zweden noteeren bevrachters mo-
menteel
f
22123 en van Zuid-Finsche havens
f
23/24, voor
latere posities va.n Zweden iets ,meer.
RIJN VAART.
Week van 31 Maart tlm. 6 April 1929.
-‘ De aanvoeren van zeezijde bleven ongewijzigd.. Scheeps.-
ruimte bleef bij matigé vrni,ag ‘voldoende beéchikbaar. , De
ertsvrachten bedroegen gemiddeld
.f
0,80 en
f
0,90 met
resp., 4 en 8 losdagen. Naar den Bovenrijn iveFd uitsluitend
in daghuur bevracht op basis van 3 á 334 ets. per’ ton. Di-
verse schepen werden gecharterd op basis van M.. 1,60, daar-
ha M., 1,40. per ton, om in d’e Ruhrhavens kolen te ..gaan
laden. Het sleeploon werd gemiddeld genoteerd. volgens het
35′ ets. tarief. Iaar den, Bovenrjn werd op M. 2.
a
M.210. en naar den Benedenrijn op maximum. M. 2,80: afgela,den..