Jrg. 10, editie 483

1 APRIL
195

AUTEURSRECHT VOORBEHOUDEN.

Economisch “Sta’ tistische

Beri”chten .-;

ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANDEL, NijVERHEID, FINANCIËN EN VERKEER

ORGAAN VOOR DE MEDEDEELINGEN VAN DE CENTRALE COMMISSIE VOOR DE RIJNVAART

–
UITGAVE VAN HET INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN

IOE
JAARGANG

WOENSDAG 1 APRIL 1925

No. 483

INHOUD.

.

BIz.
VIJFTIG JAREN STAATSEXPLOITATIE 6
April
1875-6
April
1925
door
2. A.
Reitsma………………..
274
De Vraagstukken der dubbele belasting en van de vlucht
voor de belasting II (Slot) door
Mr. Dr. J. R.
II.-
Sinninghe Damsté …………………………..
275
De Nederlandsche Katoenindustrie in
1924 II
(Slot) door
J
oan Gelderman …………………………..
277
Occult Staatsrecht door
Prof.
Dr. E. Moresco ………
279
AANTEEKENINGEN:
Het nieuwezeerecht en de Haagsche Conditiën, dub-
bele belastingen, en de Nederlandsche Reedersver.
eeniging

………………………………
279
De Reichsbank in-
1924 …………………….280
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN ……………. 281-292

WEEKBLAD

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
COMMISSIE VAN ADVIES.
J.
van Hasselt;’ Jhr. Mr. L. ‘H. van Lennep;
Prof.
Dr.

E. Möresco; Mr. Dr. L. F. H. Regout; Dr. E. van
Welderen Baron Ren gers; Mr. Q. J. Ter pstra;

Prof. Mr. F. de Vries.

Gedelegeerde leden:
Prof.
Mr. D. van Blom;
Prof. Mr. H. R. Ribbins.

Redacteur-Secretaris: D. J. Wansinic.

Advertenties f 0,50 per regel. Plaatsing bij abon.ne-
mont vol’ens tarief. Administratie van abonnementen
en advertenties: Nijgh & van Ditmar’s Uitgevers-
Maatschappij, Rotterdam, Amsterdam, ‘s-Gravenha.ge.

31 MAART 1925.

De lichte
verstijving
van cle geldmarkt bleef ook

deze week aanhouden. Particulier disconto liep nog

iets. verder op, zoodat aan het einde der week voor

3 pOt. werd afgedaan. Ook de prolongatierente bleef

vrij stijf. Ondanks de naderende maandwisseling

waren de koersen echter toch niet veel vaster en de

prolongatierente toonde zelfs neiging’ tot dalen. Ook

caligeld bleef nog zeer ruim en was meestal tot % pOt.

aangeboden, zoodat de verstijving ‘van de geidmarkt

wel hoofdzakelijk was toe te
schrijven
aan terughou-

dendheid van geldgvers in de verwachting van groo-

tere ge]dvraag gedurende April.
* *
*

De weekstaat van De Nederlandsche Bank geeft

weinig veinndering van beteekenis te zien. •De post

binnenlandsche wissels blijkt wederom eenigszins te

zijn afgenomen. Zij noteert thans.
f
93,5 millioen

tegen
f
94,8 millioej op den vorigen weekstaat. De

beleeningen vertoonen, blijkbaar in verband met de

maandwisseling, een vermeerdering van
f
11 mii-

lioen, welke uitsluitend •de effectenbeleeningen be-

treft en voorhet grootste gedeelte voor, reiçQoing komt

van de Hoofdbank.

Het rentloos voorschot aan het Rijk steeg tnet

f
3,9 millioen. De metaalvoorraad der Bank bleef

nagenoeg op dezelfde hoogte. De post Papier op het

buitenland- vermeerderde met’
f
3,1 millioen, terwijl.

onder het hoofd Diverse rekeningen op de actiefzijde

der balans -een teruggang van
f
11,9 millioen valt

aan te wijzen.

De biljettencirculatie steeg met
f
18,4 millioen. De

rekeningcourant-saldi steldn zich
f
13,1 millioen

lager dan verleden week. Het beschikbaar metaalsaldo

eft een daling van
f900.000
te zien. Het dekkings-

percentage bedraagt nagenoeg 56.

Op de wisselmarkt. was het
belangrijkste,
punt de

6verschrijding,- zij het ook tijdelijk, van- de 12,— dor

het pond sterling. Sedert J’uli 1915 wasde noteering
niét eei’ zoo hoog gewe’est en hoewel darna’ wedej-

een lichte daling intrad, werd deze stijging toch

algemeen met belangstelling waargenomen en als een

nieuwe mijlpaal op den weg naar den gouden stan-

dard akngeerkt.
Parijs
was merkbaar vaster. Kon

de vorige week slechts met moite -de koeis op 13,-

g6racht worden, deze week liep hij zonder merk-

baren steun op tot 13,34. Kopenhagen en Chris-

titiania zetten de rjzing voort;’45,10 en 39.45 werden

genoteerd. Indië pan.

LONDEN,
30 MAART 1925.

De gebruike]ijke geldschaarschte van het einde van

het Maartkwartaal trad verleden week in, doch was

minder uitgesproken dan de geldmarkt alhier haar in

dezen tijd pleegt te ondervinden.

Er behoefde dn ook slecht op Dinsdag, Woens

dag en Vrijdag een beroep gedaan te worden op dè

Bank van Engeland en slechts voor matige bedragen.

Begrijpelijkerwijs oefende dat echter inv]oed uit op
het particuliei-‘ disconto, dat een vasten toon aannam;

het vefschil in de noteering was echter slechts ge-

ring, 4%_47/j pOt.

Heden was ‘geld zeer gezocht en een belangrijk be-

drag werd van de Bank van’ Engeland geleend â 5Y

pOt: Korte schatkistwissels werden héden verhandeld

4% pOt. Disconto voor prima 3-maands bankaccep-

ten
4%_74
pOt.. .

De waarde van dollars en guldens ging terug, zoo-

at Amsterdam hier de noteering van 12 ‘per
£
Stg.

bereikte, een prijs, die hier voor langen tijd niet is

voorgekomen. ,Na Donderdag herstelde zich de noten-

ring van beide en sluit heden op 4,78 en
11,99.

De Panijsehe wisselkoers is zeer vast op een betere
stemming te New York voor den franc.

274

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

1 April 1925

VIJFTIG JAREN STAATSEXPLOITATIE

6 APRIL 1875-6 APRIL 1925.

,,Ik ben der
nieuwe e
‘
cono?nie politique
niet toege-

,,daan, dat al die zaken van staatswege moeten ge-

,,schieden” sprak de heer Bredius eèn halve eeuw

geleden in ‘s Lands vergaderzaal. Met ,,al die aken”

bedoelde de afgevaardigde voor Dordrecht den aan-

leg van spoorwegen in Indië, toen door den nieuw
opgetreden Minister van Koloniën, Mr. baron van

Goitstein, voorgesteld was geworden om het ongeveer

112 KM. lange lijntje Soerabaia—.-Pasoeroean—Ma-

lang bij wijze van proef door den Staat te doen bou-

wen en te exploiteeren.

Zooals de heer Bredius het zeide, dachten de mees-

ten zijner tijdgenooten. In breeden kring bestond het

vooroordeel, dat de Staat onmachtig was iets te doen.

Die onmacht, schreef later de ingenieur R. A. I.

Snethiage, was zoodanig gepredikt geworden, dat zij

werkelijk dreigde te ontstaan. Van de daken ver-

kondigde men de impotentie van het Indische Gou-

vernement om iets van belang tot stand te brengen.

Het begon reeds in het Voorloopig Verslag van de

Tweede Kamer, dat naar aanleiding van het wets-

ontwerp-Van Goitstein uitgebracht werd, toen men

wees op de ,,buitengewone traagheid” bij de uitvoer

ring van publieke werken, welke van dien aard was

dat van ,,volslagen machteloosheid” gesproken werd.

Sterker drukte een anonymus het uit in de Januari-

aflevering van 1815 van baron van Hoeveli’s gezag-

hebbend ,,Tijdschrif t voor Nederlandsclv-Indië”,
maar

het scherpst werd de . aanklacht geformuleerd in de

Tweede Kamerzitting van 18 Februari 1815. Daar

trok de president-commissaris der Nederlandsch-In-

dische Spoorweg Maatschappij, Mr. E. H. ‘s Jacob, de

kwaliteit
der voor den aanleg noodige technici in
twijfel en uitte hij vrees, dat de Staat den aanleg en

de exploitatie niet tot een goed einde zoude kunnen

brengen, daar verdedigde de heer Bredius zijn boven-

genoemd principieel standpunt, daar kleineerde de

Haarlemsche afgevaardigde, Mr. Mirandolle, zijn land-
genooten door de volgende sombere ontboeeming:

..Mijn bezwaren zijn deze: – de vrees dat de Staat

,,zal blijken onmagtig te zijn om tot stand te brengen

.;hetgeen men zich hier voorneemt. De Minister er-

..kent dat er moeilijkheden aan verbonden zijn en
,.acht die ook niet gering, maar hij hoopt en verwacht
,,ze te overwinnen. Waarop is nu die hoop en ver-
..wachting gegrond? Voor de vrees van mislukken is

toch alle grond. Ik wijs er alleen op, dat sinds de

,,groote postweg door Daendels is aangelegd, de mdi-
.,sche Regeering niet in staat is geweest 66nig groof
werk, welke ook, tot stand te brengen. Ik wijs er op
.,hoe thans de havens verzanden, de wegen niet ho-

.,hoorlijk worden onderhouden en volgens het rapport
,,van denzeifden directeur van openbare werken, hon-
derden bruggen zijn ingezakt, die steeds wachten op

,.herstel. Zal men nu in dien toestand op zulke zwak-
..ke schouders een last leggen zoo zwaar als die hèt gevolg zal zijn van dit wetsvoorstel? En is het niet

.,te voorzien, dat wij dan niets anders zullen verkrij-

,.gen dan spoorwegen op papier?”

De hoeren Fabius, Van Naamen van Eemnes en
Nierstrasz sloten zich bij de tegenstanders aan, ter-

wijl de Minister krachtigen steun alleen van den
Asser afgevaardigde, Mr. L. Oldenhuis Gratama,, ont-

ving. Toch gelukte het hem om bij de stemming een
meerderheid voor zijn wetsontwerp te vinden, terwijl
den 4en April de Eerste Kamer zich met algemeene
stemmen met het voorgestelde vereenigde. Den 6en

April werd daarop de wet afgekondigd.

Thans was het aan de voorstanders van staatsaan-
leg om te toonen wat zij konden en om de .waarheid
te bewijzen van het fiere woord, dat door Minister

Van Goitstein
01)
18 Februari t.v. in de Tweede
Kamer- gesproken was toen hij de bezwaren van Mr. Mirandolle weerlegde en het vermeende staatsonver-

mogeb bestreed: ,,Het komt er alleen maar op aan,
dat men het
wilt’.

De oud-kolonel titulair der genie, D. Maarschalk,

die met den aanleg en de verdere spoorwegopname

belast werd, zorgde in de eerste plaats, dat hij vol-

doende vrijheid van beweging kreeg om zijn moei-

lijk6 taak te kunnen volbrengen. Zoodra deze pri-
maire voorwaarde voor een goede
bedrijfsleiding
ver-
kregen was, organiseerde hij den aaniegdienst en toog

aan het werk met dit resultaat, dat hij in het tweede

jaarverslag van den dienst, loopende tot ultimo Mei
1811, kon aantoonen dat het werk belangrijk vlotter

was verloopen dan bij de Nederlandsch-Itidische

Spoorweg Maatschappij. Vol trots liet hij hierop vol-
gen: ,,De bewering dat de Staat – mits het ernstig

,,willende – op Java spoediger Spoorwegen kan aan-

,,leggen dan ecrie particuliere maatschappij is hier-

,,-door voor een niet onbelangrijk gedeelte reeds be-
,,vestigd.”

Den 16 Mei 1818 kon de Gouverneur-Generaal, Mr.
van Lansberge, de lijn van Soerabaia tot Pasoeroean

openen; 20 Juli 1819 werd ook het laatste stuk tot

Malang aan de exploitatie overgegeven, zoodat op
dien datum Ide geheele lijn klaar was,
binnen
den

gesteiden tijd en ruim een half millioen guldens
beneden de raming
en het toegestane crediet. Tevens
waren toen reeds voor verschillende
lijnen
vooront-werpen ingediend en was met den aanleg der vlakte-

lijnen Soerabaia—Madioen (met zijtak van Kertosono

naar Blitar) en der herglijn van Buitenzorg via Soe-

kabodmi, Tjiandjder, Padalaran g, Bandoeng naar

Tjitjalengka begonnen. Nog dient vermeld te wor-
den dat de gereedgekomen
lijn
in staatsexploitatie
genomen was, iets waartoe hij de aanneming van het

wetsontwerp de mogelijkheid opengelaten was, ten

einde aan de bezwaren der Kamers tegemoet te komen.
Weet men nu, dat Minister Van Goltstein zijn wets-

ontwerp pas ingediend had, nadat twee zijner voor-
gangers – Mr. van Bosse en Franssen van de Putte –

evenalg de heer . Bredius principieele tegenstanders
der ,,nieuwe 6conomie politique”, tot de conclusie

waren gekomen, dat het particulier initiatief niet bij

machte was Indië van Spoorwegen te voorzien, -dan

zal het wel duidelijk zijn, dat de kortgeleden gelan-

ceerde onbewezen stelling, dat in Indië te vroeg met

overheidsinmen ging in het bedrijfsleven is begonnen,
niet houdbaar is. Bij de spoolwegen althans sloeg de
Staat de hand pas aan -den ploeg, omdat het transport-

wezen noodzakelijk verbetering eischte en het parti-
culier initiatief zich niet roerde.

Onder veel tegenstand heeft – daarna het Staats-
spoorbedrijf zich ontwikkeld. De opvolger van en
heer Maarschalk, de heer H. G. Derx, ondervond dit
reeds in 1883, toen zijn groote voorganger, gecombi-
neerd met wijlen den bekwamen oud-N.I.S.-man Groli.

den Minister Van Bloemen Waanders trachtte te he-.
wegen het Staatsbezit over te doen. Ondanks den
ongunstigeri stand der Indische financiën als gevolg
(Ier slinidende koffiebat.en en van
stijgende
Atjeh-
onkosten, wees -deze Miniter het voorstel – en een

soortgelijke propositie van de Nederlandsche. Handel
î aatschappij – van de hand. Doch toen einde 1888

de Indische hegrooting door de Tweede Kamer ver-
worpen werd en een nieuwe Minister – de heer

Sprenghr :van Eyck – öptrd, fo6h zag liet er met
de toekomst van het. landohedrijf donker uit. Geluk-
kig, d.t-het daarna met de financiën beter- ging, doch
nog eenige jaren zou het duren, voor alle gevaar was

afgeend. Kort daaina – in 1888 – stelde de toen-
malige Directeur der B.O.W. -voor, om de S.S. als zelf-
standigen dienst dp teh effen, iiet hét gevolg dat de

Tnspecteur-GeneraaL— na 1800 luidde de titel Hoofd
inspecteur – van de Spoorwegdiensten en van het
Stoomwezen – van bedrijfsleider tot adviseur van
clén Directeur terugobraeht werd; iets wat tot 1906 geduurd en funest op de S.S. gewerkt heeft.

Onder de Hoofdirispecteurs Kempees, Van Schaik,

11
1 April
1925

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

275

Van Lijnden, Sjanjaard, Ruys, Schaafsma -breidde

zich het net voortdurend uit, vooral echter onder den

in 1906 als hoofdinspecteur opgetreden heer Van

Stipriaan Luiscius en diens opvolger Damnie (1913-

1919). Deze laatste trok ook dë van, 1881 tot 1894

door
Dr.
Ir. J. W. IJ’zerman aangelegde lijn ter Su-

matra’s ,Wostkûst en de door de genie aangelegde

Atjehtram; evenals cle lajidsautodiensten
0
1) Sumatra

hij den dienst der S.S., welke sedert 1909 onder het

Depaitenient van Gouvernementsbedrijven ressor-

toei’cle.

Het is hier niet de plaats om den groei van het
S.S.-hedrijf op den voet te volgen; belangstellende

lezers worden verwezen naar het ,,Gedenkboek”, dat
ter gelegenheid van het jubileum eerstdaags door de

S.S. bij deis Topografischen Dienst in Weitevreden

wordt uitgegeven.

Hier zij er
01)
gewezen (lat het net bestaat uit een
n.ormaalsporig gedeelte, aangelegd met een spoor-

wrijdte van 1,067 M., eehige smalspoortrams met een

spoorwijdte van 0,6 Meter, terwijl de Atjehtram met

een spoorwij’dte van. 0,75 Meter is aangelegd.

Het net is thans als volgt sanieugesteld:

Normaalspoor
01)
Java (spoor en tram) ………
1740 JiM.
Smalspoortram op Java ………………….
120
Spoor- en tramwegen ter Sumatra’s Westkust..
284
Atjehtram ……………………………..511
Trainwegen fn Z.-Suniatra (Lamp.- en Palenib.ljn)
406
Celebes………………………………..
47

Totaal:……………………..
4108 Kii.

De groei van dit net blijkt uit de volgende tabel:

Normaal

0.75

0.6

spoor

Meter

Meter

Totaal

1879

112

–

–

112 KM.

1889

894

11

–

905

1899

1788

45

–

1833

1900

2199

‘

429

27

2655

1919

2997

511

119′

3627

1923

3402

511

120

4033

1924

3477

511

‘ 120

4108 »
.1 het bedrijf was begi ii 1924 een kapitaal gèsto-
ken van ruim j’ 492.000.000, met bijtelli flg van i°”
–
sioenlasten en. bouw.rente ruim
f
550.000.000. 01) dit
oogeablik zij ii ruim 40.000 personen bij het bedrijf

in dienst. –

De ‘ Staatsspoo:rwegen werden niet aangelegd om

daa:rmedc w’inst te behalen. 01) den voorgrond stond
verbetering van het transportwezén en het brengen
vu welvaart. Daarom werd reeds in 1878 de bouw

‘der Preangerljn voorgesield, welke
f
20.550.000 zou

kosten en slechts 1,74 pOt. opbrengst heloofle. Aan
hètzcifde motief dankteii vele andere lijnen huit ont-
sthai:i :eji van al cle mfl.i.oenen gestoken in de Atjeh-

tram, cle Zui-d-Sumatraspoorwegen, cle Ban’djar-Parigi-

Tjidjoelang-lij i:i, de dure berglijn Poerwakarta-Pada-
larang, de Banjoewaiigi.- en Bantamlijnen c:t:iz. wist
men van. tevoren, dat zij hun rente niet konden op-

brengen. Als gevolg van de gevolgde politiek ont-
stond een net, -dat voor % uit onrendabele lijnen be-
stond, waardoor de inkomsten – en dus ook het netto-
overschot – zeer zouden worden gedrukt. Vooral in
(le periode na 1021,t-oeu de uitgaven als gevolg der
hooge materialen- en stcenkolenprijzen en de gewel-
dige personeelsonkosten onevenredig meer stegen clan
cle inkomsten, slonk het overschot en gaf dit tot

ongerïistheid aanleiding. Men weet het’ onbevredi-
gende fi.uaueieele iesultaat aan de gevolgde tarief-
politiek en smeedde hieruit een wapen tegen destaats-
exploitatie. .Door op de uitgaven te bezuinigen en
tari.evCn geleidelijk le verhoogen – oolc hier en daar
eiï verlaging toe te passen als dit meerdere opbrengst
bèloofde – slaagde men er echter zeer spoedig in
het verloren evenwicht te herstellen.

O’ndaisks de tarieven, welke in doorsnede lager zijn
dan die dier particuliere spoor- en tramwegen, ge-
-lukte het aan’ de’ bedrijfsleiding om de uitgav’en van
meer dan 67 millioen gulden in 1921 tot 44 millioen

in 1924 te±ug te brengen. Daa.r de inkomsten van

ongeveer 84 millioen in 1921 slechts teruggingen tot
75 millioen gulden in 1924, steeg het netto-overschot

weer belangrijk, liet percentage over het geheele aan-
logkapitaal, dat in 1921 nog 2,1 pOt. was, daalde in

1922 tot 0,8 pOt., doch steeg daarna weer geleidelijk

tot 3,5 pOt. Rekent men de onrendabele lijnen niet

mede, waardoor dus het aanlegkapitaal teruggebracht

wordt tot het % -deel, dan worden :deze cijfers dade-

lijk belangrijk gunstiger. Vermeld dient hier te wor-

‘den, dat bij deze globale berekeningen de weg gevolgd

is, welke door de Ontwerp-Bedrijvenwet is aangege-
ven, zoodat de
cijfers
juister zijn dan die, welke in

de jaarverslagen voorkomen. Uit het voorgaande kan

men zien, dat de financieelo resultaten van het he-

cirijf van niet geringen invloed zijn op de lands-
1
financiën, waarvan zij niet gescheiden zijn; te ver-
wonderen is het dus niet, ‘dat in -de malaisejaren, welke

achter ons liggen, naar middelen werd omgezien om

het mooie bedrijf, dat in •de oogen ‘der possimisten

een lastpost dreigde te worden, kwijt te raken. Pre-

cies als in 1883. Thans hoort men van clergelijice plan-

nen niets meer en Ican de bedrijfsleider, do hoofd
:

inspecteur Ir. W. F. Staargaard, die n. Ir. Van
Sindiek het -driehoofdig bestuur, dat onder zoo mooi-
hjke omstandigheden werlcte, opvolgde, voortgaan met

rustig clie maatregelen voor te bereiden, welke tot
meerdere efficiency van het bedrijf moeten leiden,
zon-der dat -dit aan zijn economische roeping te kort doet. Tot clie maatregelen behoort oolc -de decentra-
lisatie van -den uitvoerenden -dienst, welke o.a. uiting
vond in den terugkeer tot de scheiding van het Java-

ijet in de Ooster- en Westerlijnen.
Technisch kunnen de Staatsapoorwegen de verge-
lijki ng met alle andere spoorwegen gerust doorstaan: liet .neu.wste op elk gebied vindt hier toepassing; ccii
voorbeeld daarvan is -de eleet:rificatie der spoorwegen
te Batavia, welke een maand geleden gereed kwam.
Economisch vervullen zij haar :roeping door de ope-

ning van streken, w’aar het particulier initiatief geen
voldoende reibuneratie voor het kapitaal vindt. En
geidelijk zijn de uitkmsten zon, dat cle spoorwegen,

‘aar de gemiddelde leeriingsrorite nog geen 5 pOt.
bedraagt, gerekend kunnen vor-clen tot die hedrijveh,

welke zich zelf vrijwel beclruiien, waarbij dan nog
r.iet eens rekening wordt gehouden niet de indirecte
voordeelen, welke Staatsspoorwegnn voor de volks-
en staatshuishouding hebben.
Waar het op 6 April a.s. vijftig jaar geleden zal
zijn, dat besloten werd de proef te wagen en de resul-

taten den Ministe:r Gol tstein zoo schitterend in het
gelijk hebben gesteld, daar-mag in -dezen 1:ijd, nu dc
iianvallen op de Staatsbedrijven nog niet geheel ver-
stom-d zijn, wei eens gewezen worden op de mooie

resultaten door de S.S. ‘en Tr. in N.-[. on-der zeer
mnoeilijlce omstandigheden over een tijclvalc van vijftig
jaren bereilct. S.
A.
REI’rsMA,
–

Hoofda,nb(enaar ter Beschikking S.S. en Tr.
Ban-doen g.

DE VRAAGSTUKKEN DER DUBBELE

BELASTING EN VAN DE VtUC1JT ‘VOOR i)E

BELASTING..
–

IT (Slot).

–

– De pei’soneele algemeene inkomstenbelasting zal,
zooals de vorige maal is gezegd, in prnicipe geheven

moeten worden in het land, waar-de belastingplichtige
woont. Uitzonderingen op dien regel moeten er zoo
min mogelijk zijn. Als in cle’ eerste plaats in aanmer-
king komende noemt de Commissie de opbrengst vn
onroerend goed en die van landbouw-, nijverheids- en
handelsbedrijven, met uitzondering dan nog van cle

dividenden. En, worden er uitzonderingen in dien zin
gemaa-lct, dan moet toch in elk geval gezorgd worden,
dat niet ook het land van domicilie de uitgezonderde”
baten in zijn algemeene -inkomstenbelasting gaat
t-reffen.

276

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

1 April 1925

:[ntusschen behoort ook in dat geval het pesoneelè

karakter der belasting zooveel mogelijk gehandhaafd te

worden. Tot dat einde beveelt de Commissie verschil-
lende systemen aan, die alle beoogen, de progressie

tot haar recht te doen komen. Van die systemen is

het eerste en belangrijkste ontleend aan de Nederland-

sohe wetgeving. Het komt hierop neer, dat men niet

iii ieder land zelfstandig belast wat er te belasten is,
doch dat het land van dor icilie cle progressie over

het totale inkomen in aanmerking neemt. Om een

voorbeeld te geven: een inwoner van Moranië (in het

rapport g&)erlgde.n fictieven naam) heeft een inko-

men van 1.00.000 kronen in totaai waarvan hij 20.000

trekt uit zijn bedrijf, gelegen in Imerië (weeden fic-

tieven naa.m). Indien nu Moranië over een inkomen

van 20.000 kronen heft een belasting van x, over een

van 100.000 kronen een belasting van 10 x, dan zal

het in dit geval heffen 10 x — x = 9 x. Aldus wordt

cle progressie gered, wat niet het geval zou zijn, in

dien Moranië, zonder op liet bestaan van de 20.000

kronen te letten, slechts de 80.000 kronen belastte

naar zijn gewoon tarief van, zeg
1
x.

De andere systemen, waarvan ik sprak, houden,

onder meer, rekening met de mogelijkheid, dat een

Staat de vermindering van belasting misschien zal

willen beperken tdt het buiteuslands verschuldigde

bedrag (in ons voorbeeld zou Moranië dus, indien
Imerië cle 20.000 kronen slechts belastte met
3/4
X,
ii’

totaal heffen 9% x) – een opvatting, di.e mij theore-

tisch onjuist schijnt – en ook met de rnogeljkheid

dat de Staat, van wien een inwoner
al
zijn inkomen

int huitenlandsche bedrijfsuitoefening trekt en die

(las naar den hierboven medegedeelden regel van dien

inwoner
niets
aan belasting zou heffen, hem althans

nog tot een fractie van rle normale belasting zal wren
sehen te treffen (eën stelsel, in onze wetgeving aan

te troffen in art.
21,
tweede lid,-der Wet op de Divi-

dend- eis Tantièmebelasting
1911).

Eindelijk beveelt de Commissie het treffen van bij-
zondere, analoge regelingen aan voor het geval dub-

bele belasting voortvloeit uit het bestaa van een al
gemeene belasting in het een ën een reëele belasting
i.n het andere land. Dit geval is connex aan hetgeen
ik de vorige maal opmerkte met betrekking tot de cou-

ponbelasting; theoretische volmaaktheid acht ik daar-

bij niet te verkrijgen, maar pi-actisch zal men ,niis-

sehien wel tot bevredigende resultaten kunnen komen.
De Commissie stelt zich voor, dat,de reëelebelasting
het eerst de haan zal moeten ruimen, en zij denkt
daarbij aan de steeds groeiende beteekenis van de

algemeene inkomstenbelasting.

De beginselen, door. de Commissie ten aanzien van

de algemeene inkomstenbelasting gesteld, schijnen
haar mutatis mutandis ook toepasselijk ten aanzieii
van cle vermogensbelasting ‘en van cle successiebelasi
ting.

—
Als
woonplaats
voor de toepassing van de algemeen

:nkomsten’belasting neemt de Commissie aan, de plaats

waar het individu.rijn normale
verblijfplaats
(i-ésiden-
ce) heeft. Ten aanzien van iemand, die in verschil
lende Staten geregeld verblijf houdt, zullen de Stateii
zich moeten verstaan omtrent een criteridm; even
–

tueel kan de beiastingplicht evenredig verdeeld

worden.

Ten éinde ook zij inkomstenbelasting zullen betalen,

die, hun eigen land metterwoon verlaten hebbende
nergens een vast verblijf nemen, ef wel verblijf nemen
in een land, dat geen inkomstenbelasting heft (Mo-
naco!), is ten- slotte voorgestéld, dat denulken in het
laad hûnne.r nationaliteit aan de inkomstenbelasting
onderworpen zullen kunnen blijven. Hierin ziet de
Commissie een zaak van rechtvaardigheid.

Voor de successi.ebelastintg behoort, naar de Com-
missie meent, het begrip woonplaats eenige grootere vastheid te hebben. Zij spreektidaarom over een ver
,hlijfplaats, gekozen inet de duidelijke bedoeling ze
aldaar te houden. Ook zenden de Staten kunnen over-

eenkomen, een andere oplossing te kiezen, bijvoorbeeld

cle nationaliteit. –

Als plaats van vestiging van een lichaam nou be-

schou.vd moeten worden de plaats waar do statutaire
zetel is, of, indien aldaar niet de werkelijke leiding

plaats heeft, de plaats van die werkelijke leiding.
* *

De
vlucht voor de beldsting
ligt, naar de Commis-

sie meent, op tweeërlei terrein: er kan belastin out-

doken worden doordien men baten in het buitenland

bezit, waan-van de binnienlancische fiscus het bestaan

niet kent; en het is mogelijk, dat uien, door zijn be-

zittingen over de g:rens te brengen, het invorderen

van- de belasting onmogelijk of althans moeilijk maakt.

Wat het. eerste punt aangaat, behandelt het rapport

vooreerst cle vraag, tot welke personen het over en

weer verstrekken van inlichtingen betrekJcung moet

hebben. De. Commissie constateert daarbij, dat niet

noociwendig alsbeginsel behoeft te worden uitgespro-

ken, dat een land aan het ‘buitenland inlichtingen zai,
geven ook over zijn eigen nationalen, hoewel zij liet
zal kunnen begrijpen indien er Staten zuilen zijn, die
overeenkomen om met betrekking tot de inforniaties
niemand uit te sluiten.

Aan de orde is dan de vraag, over welke zaken cle

inlichtingen zullen loopen. Die ove.,- onroerende goe-

deren, hypothecaire schulden, ondernemingen van nij-

vtrheid, handel en landbouw, alsmede die éver arbeids-
inkomen (tantièrnes en dergelijke) geven weinig be-

zwaar. Doch een groote moeilijkheid rijst ten aanzien

van de opbrengst van roerend k.apitaaf, aangezien hier

de quaestie van het ‘bankghei.mhaar voren treedt.

Uitgebreide beraadslagingen zijn gevoerd nopens de

verplichting van het bankbedrijf om ten behoeve valt
den fiscus diverse inlichtingen te verschaffen. De

Commissie is er zich, blijkens haar resoluties, ten volle
van bewust geweest, dat men in vele landen van de

opheffing van het bankgeheim niet zal willen weten.
Zij heeft dan ook de opheffing van dat geheim geens-
zins willen aanbevelen, en zij spreekt zelfs als haar
meeuing uit, dat momenteel het uitwisselen van in-

lichtingen tussohen verschillende Staten beperkt zou
dienen te blijven tot die inlichtingen, welke men zich
naar de bestaande wetgeving kan verschaffen. Boven-

dien, en dit is een zaak van gewicht, behoort een con-ventie tot het verschaffen van gegevens een zod groot
mogelijk aantal Staten te omvatten, aangezien in ge-
val van slechts beperkte deelneming -het kapitaal een
wij’kplaats zou gaan zoeken in de niet aangesloten
landen, tot groot nadeel van de overige. Intusschen

heeft de Commissie gemeend, er op te moeten wijzen,
dat indien het gaat over inlichtingen nepens het uit-
betalen van coupons, er van een bankgeheim in dèn
eigenlij.ken zin geen sprake is, aangezien het verrich-
ten van die uittbetalingen slechts kassierswerk is, in
tegenstelling tot het geven van -handels- en andere
credieten, wat tot de taak van het bankbedrijf behoort.

Ten opzichte van -het andere onderdeel dezer materie
beveelt de Commissie aan, dat de Staten overeenkom-
sten zullen overwegen met de strekking, elkaar over
en weer bij te -staan tot ‘het invorderen-van belasting.
Het zal wenscheljk zijn, dien bijstand niet al te spoe-
dig in te roepen, en met na-me eerst dan, indien liet
een onherroepelijk geworden belastings’ciuld betreft; met dien verstande, dat voor niet onherroepelijk vast-
staande schulden het toepassen van. conservatoire
maatregelen verzocht zou kunnen worden. De invor-deringczou moeten geschieden naar liet recht van dn

Staat, die haar verricht, waarbij echter- uitgesloten
zouden moeten zijn executie-maatregelen, ‘die niet ook
in de wetgeving van den Staat, wiens vordering het
betreft, voorkomen. ]e]3 recht van, voorrang eindelijk
behoort, naar de meening der Commissie, vOor cle
onderwerpelijke schuld niet te worden toegekend.
Iii haar aan deze zaak gewijd slotwoord wijst de
Commissie er op,-t van hoe groot belang een interna-
tionale bestrijding van het ontgaan van belasting te

1
April 1925

ECONOMISCH-STATISTISÇHE BERICHTEN

277

achten is, in het bijzonder ook met betrekking tot cle
vele eerlijke belastingplichtigen, die thans niet

alleen hun eigen lasten hebben te dragen, maar boven-
dien nog die, waaraan een aantal lieden van minder

allooi zich
01)
allerlei wijzen hebben onttrokken.

Dringt dit besef goed door, dan
zal
liet verzet, dat

thans nog tegen verschillende maatregelen van onder-
zoek en repressie tot uiting komt, wel in kracht ver-

min deren.

Aan het einde van haar rapport geeft dc Comis-

Sie i.n overweging, dat de door haar voorgedragen

resoluties zuilen worden gebruikt als basis voor een
studie, welke ‘door een meer uitgebreid comité van
deskundigen zou kunnen worden ondernomen, met

name tot het redigeeren op die basis van ontwerp-
eonventies. Ten slotte stelt zij voor, dat men zijn aan-daciht zal gaan wijden aan het instellen van een inter-
nationaal orgaan, dat zijn huip zou kunnen verieenen

bij liet tot stand brengen van overeenkomsten en dat
de Staten van advies zou kunnen dienen nopens de

uitlegging van hunne bel astingt iaetatcn.
Aan het rapport is toegevoegd een nota van den

heer Léon-Dufonr, Secretaris der Commissie, waar-

iii de resoluties der Commissie in grafieken zijn

weergegeven. SINNINCuIE DAMSTË.

.!)E NEDERJANDS’CHE KATOENJNDUSTR.TJ?

IN 1924.

II
(Slot).

Wij zagen cle vorige maal, dat op deii ii voer vall

katoenen garen s en katoenen man ufacturet t “liet
arbeidsconflict weinig invloed heeft gehad. Voor wat
deze laatste aangaat thleek de oorzaak hierin gelegen,

dat bij den aanvang van dit cénfiict cle voorraden bij
fabrikanten over het algemeen zeer groot waren en,
waar bovendien verschillende fabrieken, niet bij het
conflict waren betrokken, de bi nuenlandseihe verbrui-
kers zich over het algemeen voldoende bij hen zouden

voorzien.
Thans cle nit,voc-,r van katoenen manufactut.’cn. Deze
heeft in 1024 bedragen:
KG.

Ter waarde van:

Ongebleekte manufacturen

1.470.000

f
3.410.000
Gebleekte

,,

11.344.000

,, 43.071.000
Geverfde .

,,

2.226.000

,, 7.958.000
Bedrukte

1.284.000

7.916.000
Bontgeweven

3.444.000

12.916.000

Totaal ……19.768.000

f
75.271.000

Tegen in 1923 . ‘…..23.714.000

,, 82.325.000

terwijl bovendien nog aan katoenen dekens werd uit-
gevoerd:

In 1924 ……5.376.000 KG. ter waarde van
f
7.721.000
1923 ……6.586.000

,,

,,

,,

,, ,,
8.824.000

Deze totaalcij’fers geven ook geen bijzonder groote
verschillen; anders wordt het, als men de
cijfers ‘van
het eerste ‘halfjaar 1924, dat zeer sterk den invloed
van bet arbeidsconflict ondervond, vergelijkt met de
cijfers van het tweede halfjaar, toen de toestand weet
normaal was en alle fabrieken weer vlot konden door-
werken. Men komt dan tot den volgenden totaal-uit-
voer van katoenen manufacturen:

le halfjaar 1924 7.458.000 KG. ter waarde van
f
28.881.000
2e

,,

1924 12.310.000 ,,

,,

,,

,, ,,
46.390.000

Verder zijn er nog verschillende producten der Ne-
derlandsche katoenindustrie, die in de statistiek niet
als manufacturcu vermeld worden en toch voor den
uitvoer van belang zijn.
Als
zoodanig mogen o.a. ge-
noemcl worden:

Tafel- en servetgoe.d, beddel.akens en sloepen, zoo-
vel van linnen, halfinnen en katoen, clie toch hoofd-
zakelijk uit katoen bestaan, waarvan in 1924 totaal
255.000 KG. ter waarde van
f
951.000 werd uitge-
i’oord, tegen 822.000 KG. ter waarde van
f
1.103.000
in 1923.
Gebreide en tricotgoederen, waai’varO de uitvoer be-
droeg in:

1924…………960.000 KG. ter waarde van
f
3.571.000
1923 …………616.000

,,

,,

,,

,,

,,
2.308.000

Katoenen hand cii veters, waarvan werden icitge-

v oerd iii:

1924 …………252.000 KG. ter waarde van
f

901.000
1923…………253.000

,,

,,

,,

,,

,,

922.000

De uitvoer van katoeueit stukgoederen heeft, voor
wat de landen van bestemming betreft, bedragen:

Europa:
,

KG. Ter waarde van:

Groot-Brittannië …… 1.148.000

f
4.097.000

Noorwegen ………..274.000

,,

875.000
Europeesch-Turkije .

271.000

684.000
Denemarken en Ijsland

255.000

820.000
Griekenland ……….

.159.000

531.000

Roemenië …………104.000

,,

291.000

Duitschiand ……….94.000

361.000

Zweden …………..84.000

272.000

België ……………72.000

,,

389.000

Frankrijk …………51.000

,,

99.000

Bulgarije …………45.000

,,

162.000

Finland……………19.000

,,

57.000

Jdègo-Slavie ………17.000

,,

35.000

‘Ierland …………..10.000

44.000

Azië:

Nederlaudsch.Indië . . . 11.645.000

f
44.079.000

Engeisch-Indie …….1.338.000

,. 4.923.000
Ceylon ……
………

448.000

,,

1.857.000

Malakka ………….180.000

,,

757.000
China .. ………….

171.000

468.000

Siam …………….130.000

,, . 507.000

Hongkong ………..92.000

,,

290.000
Japan (met Korea)

.17.000

,,

82.000
Aziatisch Turkije

10.000

,,

33.000

Afrika:
Britsche bez. 0.-Afrika

550.000

f
2.198.000
Fransch W..Afrika

485.000

,, 2.258.000
Britsch W..Afrika

441.000

,, 3.620.000
Port. 0.-Afrika …….

146.000

,,

605.000

Unie Z..Afrika …….143.000

,,

478.000

Egypte …………..101.000

289.000
Marokko …………..

18.000

83.000
Port. W.-Afrika

5.000

,,

22.000

Amerika:

Argentinië ………..607.000

f
1.806.000
Vereenigde Staten . ..

93.000

,,

337.000

Chili …………….59.000

,,

168.000

Suriname …………35.000

,,

139.000
Cuba ……… …. ..’

18.000

,,

48.000

Uruguay ………….16.000

,,

54.000
Vroegere Fed. Centraal-

10.000

42.000
Amerika ………..

Columbia ………..9.000

,,

32.000

A’ustralië:

Gemeenebest ……….20.000

68.000

Groote verschuivingen zijn in deze
cijfers
niet te
zien; wel kan men constateeren, dat over liet algemeen
de uitvoer naar de Aziat.ische landen en ook naar
Zuid-Amerika iets is verminderd, de afzet naar
Europeesche landen zich goed heeft kunnen hand-
haven en dat de uitvoer naar Afrika eenigszius is
toegenomen. De afzet naar Nederlandsch-Indië, ‘die

in de laatste jaren relatief was afgenomen, heeft zich
in 1024 kunnen handhaven op een percentage van
59 pOt. van den totalen uitvoer. Of dit verschijnsel
tijdelijk is clan wel verband houdt met den grooteren
invloed van de Almelosehe weverjen, die hoofdzake-lijk voor de Indische markt werken, op de
cijfers
over
1924, zal t.z.t. eerst uit de
cijfers
over volgende jaren

kunnen blijken.

Ruwe katoen is in 1924 geleideljic goedlcooper ge-worden; de hoogste prijs van circa 20 pence had men
in begin Januari; einde Februari was deze prijs reeds
tot 11 pence gedaald. Daarna waren de fluctuaties
betrelcicelijk gering, tot in Juni/Juli de vooruitzichten

voor den nieuwen Amerikaanschen lcatoenoogst zeer
gunstig werden en prijzen voor nieu.wen oogst in Li-
verpooi tot 14 pence daalden. Toen later’ in den zomer
bleek, dat deze gunstige berichten niet overdreven
waren en men zelcer wel op een Amerikaanschen oogst

278

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

1 April 1925

van 13 millioen balen zou mogen rekenen, verwachtte

toen algeemeen veel lagere prijzen, ook toeii de notoe-

ring in Liverpool medio September beneden 13 penee

daalde. Het bleek al spoedig, .dat op deze lagere prij-

zen de vraag uit de industrie veel grooter werd en, oi

deze basis ook loonende zaken in manafacturen moge-

lijk waren. Niettegenstaande in het najaar de oostbe-

richten nog beter werden en men geleidelijk grootere

oogstschattingen kreeg, zoodat ten slotte de oogst

1924/25
meer dan 134 millioen balen zal opleveren,

was er van lagere prijzen dan ook geen kwestie meer

en werd in cle laatste maanden van 1924 de macht he’

paald vaster. In elk geval is het voor .de industrie een

groot verschil of men 20 pence dan wel 13 A 14 pence

voor cle grondstoffen betaalt en het blijkt ook we],

dat de thans vigeerende prijzen voor de consumenten

op do wereidmarkten niet te ‘hoog zijn. Sedert Augus-

tus/September 1924 is cle vraag naar manufiicturen

veel verbeterd en nu de fluctuaties in de prijzen van

ruwe katoen in de laatste maanden ‘betrekkelijk ge-
ring zijn geweest, is het zoowel voor exporteurs a.ls
voor fabrikanten veel gemakkelijker geweest tot zaken.

to komen dan in vorige jaren, toen juist in de herfst-

maanden zul’ke,geweldige sëhomrnelingen in den prijs

van de ruwe grondstof plaats hadden.

In Laneashire was na de slechte conjunctuur in de

jaren 1922123 dc toestand begin 124 zoo ongunstig,

dat verschillende groote.spinnerijen ei: financieel zeer

slecht voorstonden en men wel algemeen begreep, dat

‘h
het zoo niet langer ging. Men eeft toen den werktijd

zeer sterk ingekrompen, waardoor er een se’haarschte

aan katoenen garens ‘begon te komen, clie ten slotte

wel een prijsverbetering teu gevolge had. :1e werktijd

in de Engelsehe katoenspinnerijen, die gedurende en

groot gedeelte van 1924 slechts 26i uur per week

bedroeg, werd in Oct./Nov. 1924 verlengd, eerst tôt
32 en daarop tot 39 uur per week. Men hoopte tocn.

dat liet mogelijk zou ‘worden begin 1925 ‘den w’erktijd
verder tot 48 uur uit te breiden doch dit hteek niél;
mogelijk. Integendeel merkte men al spoedig, dat bij

een werktijd van 39 i’ uur pet: week de afname der ge-

sponnen gareus te wenschen overliet en heeft men. ii
Februari 1925 den werktijd w’eer tot 35 uur po.r week

moeten vermind eren.

Een dergelijke georganiseerde vermindering van

productie heeft natuurlijk ook groote nacleelen. Wel
wordt het beoogde resultaat, een vei’bete.rhig vai’i dc
spinmarge in een land 1oct ccii groöte industrie als
Engel and vrij spoedig bereikt, doch in eik geval wor-
den ook de eigen produetiekosten zeer helaurijk hoo-

ger. Zelfs als liet mogelijk is deze verhoogirig te doen
compensecren door een ‘heter.en prijs, zooals in Enge-
land wel liet geval schijnt te zijn, dan maakt toen toch
ook de eoncurre.nti.e iii andere landen, die hun pro-
cluetie niet inkrimpen, gemakkelijker en wordt het

vooi: de Engelsche Spiunerijefl mo’eilijker op cle buiten-
landselie markten te eo.ticurreercn. Dat dit hier te

lande reeds het geval geweest is blijkt wel uit hoven
–

staande invoeiuijfe.ns, waarbij reed’s gememoreerd werd,
dat de invoer van Engolsehe garens in ons land, die in
1922 nog 85 pOt. van ‘hot totaal bedroeg, in, 1924 tot

61 pOt. was.gedaald.

Bovendien is hét gevolg van deze duurdere prijzen

der Eugelsche garens, .dat ook de concurrentie voor cle weerijon daar te lande moeilijker wordt, hetgeen

ook Nvol. lblijkt
iii t
cle be:ric’h ten omtrent de lcatoen:iii
–

dustrio iii andere lai’iclen, als bijv. Ital.ie..België en

Fraiik.nijk, waii’r in 1.924 de toestand heel wat beter
is geweest clan in Laueashirc, al zal zulks ook wel ge-
deeltelijk te danken zijn aan de lagere ‘bonen in di

Ook zal men bij die hooge garenpiijen in Engeland
iii andere landen eerder overgaan tot liet oprichten
van spinnerijen, zooals ook thans ‘hier te lande reeds
geschiedt. In Twente is in 1924 in Almolo een nieuwe
ktoenspinnerij gebouwd, terwijl sedert nog verschil-lende bestaande spinnenijen worden vergroot en ver-

dere uit’breidingsplannen in voorbereiding ‘schijnen
te zijn. Bij de beoordeeli.ng van deze plannen ‘moet

men niet vergeten, dat in verhouding van het aantal
whoftouwen in ons land het aantal spinnerijen betrok-.

Icelijk gering was, zoodat hoogstens 40 pOt. van de be-

hoefte aan katoenen garens hier te lande gesponnen

werd en de rest uit andere landen moest worden inge-
voerd. Het aantal spindels in Nede:nland is steeds be-

langnijk kleiner geweest dan i.n andere kleine landen,

als bijv. België en Zwitserland, hoewel in beide landen

liet aantal weeftouwen kleiner is dan bij ons. Het

totaal aantal spindels in de Nederiandsche katoenspin-
nerjen beci:roeg op 1 Januari ji. circa 810.000, terwijl

men in Zwitserland 1% ‘mil1ion en in België 1,7 mil-
hioen spindels heeft. Er is. dus ‘hier te lande nog vol-

doende ruimte voor nieuwe spinnerjen, zoider dat

men behoeft te vreezen voor een overprodueie van

garens.

Van proteetionistisohe zijde is wel eens betoogd, dat
de Twentseihe industnieelen gemakkelijk vrijliandels-

gezind konden zijn, doch dat zij op hun eigen fabri-

katen wel degelijk een bescherming van 5 pOt. geno-
ten, welke bescherming met de nieuwe tariefwet tot

op 8 püt. zal worden verhoogd. In de tweede plaats

vorcit dan betoogd, dat juist de weverijen, die deze

bescherming genieten, sterk zijn uitgebreid, terwijl dc
katoenspinnerijen, die in geen enkel opzicht beschermd

worden, veel minder sterk zijn toegenomen. Men ver-

geet dan echter, dat deze ‘bescherming voor manufac-
turen zeker niet geldt ‘voor do exportweverijen, terwijl

juist bij de beperkte binnenlandsehe markt de iveve-
rijen zich i
i:t
cle komende jaren geleidelijk meer op
den’ export zullen moeten toeleggen. Ook wijst de ge-

regelde ui tbreicling van de ‘katoenspinne.rijen er wel

op, dat men daarin een toekomst ziet en dat men,
zelfs bij den vrijen invoer van katoenen garens, voor
cle concurrentie van andere landen niet zoo heel ho-
irreesd is.

De ervaring der laatste jaren ‘heeft trouwens’ we1

bewezen, dat het zeer nioeihijk is een vergelijking niet

andere handen te maken en dat een uniforme werk-
tijd met een ongeveer gelijk weekboon nog geen juiste

basis tot vergelijking geeft. Er ‘zijn nog zooveel andere
facto:ren, als arbeidsprestatie, inrichting der fabrie-

ken, prijzen van kracht en ‘brandstoffen, vraehten, enz., die meewerken, dat men slechts op d’en duur zal kcmii

nen merken of een land al dan niet zal kunnen con-
eurreeren op de wereldmarkt. In Engeland speciaal
zijn cle productiekosten na den oorlog belangrijk toe-
genomen en heef t men getracht door kartell- of trust-
vorming dcxe ‘hoogere kosten op de afnemers te ver-

halen. De spinnerijen hebben liet geprobeerd door den
werktijd in te krimpen en daardoor een Inimstinatige
schaarschto aan garens te scheppen. De hlchkerij.en.,
drcmklcerijen, ververijen,
enz.,
die bijna. alle in grootc
,,combines” zijn vereenigd, ‘hebben hun tarieven zoo-
danig verhoogd, dat zij, riiettegenstaande hun, hooge exploitatiekosten en kleinere productie, toch nog een
behoorlijke winst konden maken. Het resultaat is ge-
weest, dat deze tarieven over liet algemeen ‘hoogen waren dan in andere ‘landen en dat de eindprijs van
katoenen man cifacturen in Engeland ook veelal hoo-
ger werd’ dan die in de coneurreerende landen. Dit
blijkt wel uit een algoneene’veiniindoring van export,
zoowel van garens als van manufacturen. Do uitvoe.-
cijfers bedragen; volgens de statistiek van de ,,Man-
eliestet: Ohamher of Comnieree:

Katoenen (larens:
In millioen lbs.

£ inihlioen
1913 …………..210 ter waarde van 15
1923 …………..
145

21
1924 …………..163

,,

,,

27,8

Katoenen Manufacturen:

In millioen yards

£ millioen
p1913 ……7.075 yds. ter waarde van 97,8
1923 ……
4.140 sq.yds.,,

,,

,,

138,3 –
1924 ……4.445 ,,

,, ,,

153,5

Al zijn de cijfers voor 1924 dus ivel gunstiger dan

1
April 1925

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

279

voor 1923, toch is de vermindering met 1913 zeer

belangrijk, een vermindering, die des te meet – treft,
omdat in andere Europeesche landen, die met Lan-

ca.shire concurreeren, cle productie van katoenen ma-

rtiafacturen wel degelijk is toegenomen.

liet katoerverhruik in Clie landen bedroeg volgens

de statistieken der international Cotton Federation in

balen
1913

-1924

Engeland ……..

3.800.000

2.904.000
België ………..
257.000

299.000 Zwitserland

89.000

104.000
-Italië ………….

744.000

964.000
Nederland

85.000

124.000
Japan …………
1.580.000

2.344.000
Engelsch-Indië

1.698.000

2.132.000

Dc eijers voor 1913 zijn ontleend aan cle vroeger
gepubliceerde cijfers der Fecleration, terwijl
;
voor 1924
dc cijfers zij
II
genomen van het verbruik van 1 Fe-
bruari 1.924-31 Januari .1925, zooals dat
01)
7 Maart

ii. door de In te:rnational Feclerati on is gepubliceerd.

Voor Nederland is, met het oog op de uitsluiting in

de eerste lelf t van 1924, fliet dubbele genomen van
het gebruik in het halve jaar 1 Augustus 1924-1 Fe-

bruari 1925. Deze cijfers geven wel duidelijk aan, dat
de positie van Lancashire in cle wereldproductie’vart
katoenen, manufacturen, ofschoon deze nog wel zeer sterk is, sedert 191.3 achteruit is gegaan. Gedeeltelijk

is dit zeker te wijten aan de hierboven vermelde prijs-
politiek, die dan ook als waarschuwing voor andere
landen kan dienen. :Laat.inei vooral begrijpen, dat het
11
den wereldhandel nog steeds gaat om de ,,survival

of the fittest’ en dat alleen clie industrieën op,den
langen duur zich zullen kunnen hand-haven, d.ie tech-

nisch het beste geëquipeerd zijn en bovendien onder
economisch gunstige omstandigheden werken. 1-her-
toe mede te werken is niet alleen een taak voor den.
wetgever, doch ook voor werigevers, zoowel als voor
werknome.rs. :[iclieii men dit ook hier te lande bij alle
betrokke,n kringen slechts duidelijk wil inzien, zal

ongetwijfeld onze vaderl andsche katoenindustrie zich ook in. ]comeride jaren geleidelijk verder kunnen ont-

wikkelen. J. G.

OCCULT STAATSRECHT.

In de ,,E.-S. B:” van 18 Maart 11. herhaalt Dr. C.
Gei.rctson zijn vroeger geuite bewering dat er een
.,direete eorrespondeiitie” tusschen de Kroon en den

Oouverneur-G eneraal van Ned.-Indië wordt gevoerd,
althani ,,in sommige gevallen”, maar die gevallen

schijnen in cle voorstelliig van den heer Gerretson

toch zoo’ talrijk te zijn dat hij in het hummer van
11 Februari cle ,,beroemde driehoeksverhouding”,
waarvan die correspondentie een der zijden vormt, ,,een soort permanente Rijkseonferentie” noemt, te
vergelijken met de Britsehe rijksconferenties, waar-

door conflicten tusschen de deden van het rijk wor-
den voorkomen. Volgens zijn meening zal de G.G.
,,vermoedeli.jk” wel afschrift, van zijn tot de Kroon
gerichte brieven aan den Minister van Koloniën zen-

den, doch dit acht hij ,,een formeele kwestie”.
Waar Dr, G-erretson dit alles met den meesten na-
druk als werkelijkheid voorstelt, is het misschien van
belang hier mcde te deelen, dat mij van een zoodanige
cor.rcsponde.rti e over staatszaken (een geiukwensch
of dergelijke persoonlijke uiting valt hier buiten)
nimmeriets gebleken is,
.1.)
ofschoon ik toch gedurende
verscheidene jaren lot de aliernaaste raadslieden van

‘) De Gouverneurs van Suriname en Curaçao schrijven
formeel rechtstreeks aan tien Koning (vgl. b.v. art.
49
R.R. Sur.). Ofschoon een enkele plaats in het Indische ER. (zie art.
30)
aan denzelfden vorm doet denken, worden in de practijk alle meclecleelingen van den G.G. aan het Op-
perbestuur gericht aan den Minister. De brieven van de
(loverneurs dragen . overigens evenmin het karakter van
overleg als n
bv. de niededeelingevan de Eerste Kamer
no den Koning omtrent de aanneming of -niet-aanneming
van wetsvoorstellen (art.
115
Grondwet).

Ministers en Landvoogden heb behoord. Nimmer heb

ik in d:ie jaren den indruk gekregen, dat op de op-

lossing van meeningsverschillen tussehen deze ambts-

dragers geheimzinnige invloeden werkten om eonf lie-

ten tussehen de deelen van den Staat te voorkomen.

Dit belet natuurlijk volstrekt hiet -dat de drager

der Kroon in geval van botsing tusschen Minister
en Gouverneur-Generaal een poging tot verzoening

det. Mislukt deze en blijft de Minister de uitvaar-

diging (of handhaving) van een Koninklijk bevel

noodzakelijk achten,
trwijl
vaststaat dat de Gou-

verneur-Generaal in dat geval -ontslag zal vragen, dan

zal in den regel de meening van de meerderheid in

den Ministerraad den doorslag rnoeten geven, evenals –

gesehiedt in andere gevallen waarinen Minister een

gewichtige beslissing vraagt, die het eheele regeer-

beleid raakt of waaruit althans licht een crisis kan
oortvloeien. Dat de Koning in dergelijke gevallen
niettemin bevoegd is het vraagstuk, te toetsen aan

cle parlementaire en politieke. verhoudingen van het

oogenblik en het op het aftreden van het geheele

ihinisterie kan laten aankomen als die verhoudingen

dct mogelijk inalcen, spreekt vanzelf en geldt niet

uitsluitend voor conflicten met koloniale Laridvoog-
den en den Opperbei,elhebber.

Dat de gang van zaken bij dergelijke c6nflicten

geen eriei. grond geeft aan cle even origineele als zon-

derlinge vergelijking met de Britsche rijlcseonferen-
‘ties, blijkt uit het feit dat de laatste werkelijke con-
ferenties, d.w.z. bijeenkomsten, zijn, waar mondeling
overleg plaats heeft tusschen regee:ringsleden, vol-
strekt niet (zooals in de ,,E.-S. B.” van 11. Februari

gezegd vo.rclt) om de besproken aangelegenheden voor-

ii’opig aan openbare behandeling in de parlementen
te onttrekken, – want de agenda is lang te voren

beicend en wordt in de dominion-parlementen vaak
uitvoerig besproken -, maar om dezelfde redenen

die tot internationale conferenties leiden, namelijk
dr’n sneller tot oplossingen te Icomen dan door enkel

ehriftelijke gedachtenwisseling mogelijk is. Hoe zou
cle wisseling van een enkelen brief of telegram met
-den G.G. daarmede op één lijn gesteld kunneil worden?

Op de beschouwingen van Dr. G-err etson, waarin

fantasie zulk een groote rol speelt, behoef ik verder niet in te gaan, maar zijn nadrukkelijke verzekering
‘an hot bestaan eene.r rechtstreeksche corresponden-

tie tussehen de Kroon en den G.G. vraagt m.i. een’
ven nadrukkelijke ontkenning. Anders zouden som-
riigen aan het’door hem verkondigde occulte staats-

iecht kunnen gaan gelooven. – – E. Moicissco.

AANTEEKENINGEN.

i?et nieuwe zeerecht en de Haagsche Conditiën, dubbele belo,stingen, en de

Ne d erlands c h e 1? ee dersv ere eni ging.
In zijn rede ter jaarvergadering der Nederland-
sche Reedersvereeniging op 25 Maart li. zeide de
Voorzitter ten. aanzien, van het nieuwe zeerecht:

Devrces is gerezen, dat deze wet, eenmaal in werking
‘getreden, de aansprakelijkheid der reeders belangrijk zal
doen toenemen. In hoeverre die aansprakelijkheid als draag-
lijk kan worden beschouwd en niet zal moeten worden ge
temperd door het brengen van elk schip eeder reederij in
een afzonderlijke ‘N.V., een zgn. single ship company, –
een maatregel die weinig aanlokkelijk is – vormt een punt
van ernstig onderzoek bij 15w bestuur, waarvan het resul-
taat Ueerlang kenbaar zal worden gemaakt.
In verband niet de invoering van het nieuwe zeerecht,
die wel niet voor
1926′
zal plaats hebben, ligt het in de
bedoeling van het bestuur een nodel-connossemcnt te doen ôntwerpen, hetwelk zich aan de nieuwe wettelijke bepalin-
gen aansluit. Dit model zal den leden bij het vaststellen
hunner connossementsbepalingen tot richtsnoer kunnen
strekken en voorkomen, dat ieder onzer afzonderlijk het-
zelfde werk moet doen verrichten.
Na de invoering van het nieuwe zeerecht, hetwelk ten
aanzien der aansprakelijkheid der reedeis krachtens de ver-
,’oerôvereeokomSt verscheidene bepalingen van dwingend

280

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

1 April 1925

recht bevat, zullen ei Vermdedelijk moeilijkheden ontstaan in verband niet cle Haagsche Conditiën.
Deze Conditiën zijn ter gelegenheid der diplomatieke con-
ferentie te Brussel in October 192 in eeuigszins gewij-
zigdeu
vorm vastgesteld als basis voor een conventie of
voor de nationale wetgevingen. Groot-Brittannië heeft op
clie basis, schoon niet eellige verandering, zijn wetgeving
reeds gewijzigd.
Waar bij vervoer van Engeland naar Nederland de be-
palingen zoowel van de Britsche wet als van de Neder-
landsche, voor zoover deze van dwingenden aard zijn, zul-
len gelden, voorzie ik conflicten. Lloyd’s Lilt van eergis-
teren heft daarover reeds jammerklachten aan in twee arti-
kelen: ,,A Dutdh Dilenina” en ,,An imp6ssible position’.
Deze con flicteri zullen toenemen naarmate de Haagsche
Conditiën ook in andere landen zulleji worden aanvaard,
en stellig zal de meest ongewenschte complicatie ontstaan, wiinneer Nedelnnd de ontwerp-conventie zon onderteeke-
nen en ratificeeren, zonder de nationale wet met de con-
ventie in overeenstemming te hebben gebracht. Alsdan zou in plaats van cle door de Haagsche Conditiën beoogde
een-
vormigheid
van recht op het vervoer op connossementen
een verscheidenheid van recht en een wellicht moeilijk
ontvarbaai•recht ontstaan. Reeds in mijir rede in onze vorige jaarvergadering heb
ik als mijn Jileening te kennen gegeven; dat het nieuwe
zeerecht niet dc Uaagsche Conditiën in overeenstemming
behoort te worden gebradht.
Niet omdat die Conditiën fraaier recht bevatten dan het
nieuwe zeerecht – verre van dienl
Want cle bepalingen der Conditiën, clie den vervoerder
verplichten om zekere hem door den aflacler verstrekte
gegevens in de connossementen op te nemen, doch hein
tevens het recht van tegenbewijs toekennen, zijn eener-
zijds voor (len vervoerder niet redelijk en geven anderzijds
den rechthebbende bp het connossement volstrekt niet de
beoogde zekerheid, dat dit document de daarin vermelde
goederen inderdaad vertegenwoordigt.
Mijn meening is echter gegrond op de overweging, dat
het voor alle partijen bij vervoer op connossement ge-
ivenscht is een zoo groot mogelijke
eeivoorm’igheicl
van con-
ditiën te verkrijgen, en daarmede internationale rechts-
conflicten uit te sluiten. –
Die- eenvormigheid. beoogt niet slechts minimum-verplich-
tingen der reeders, doch wel degelijk ook de maximun-
wettelijke rechten der connossdmenthouclers vast te stellen.
Ware het anders, er zoude van eenvormigheid van vervoer-
conditiën geen sprake kunnen zijn.
Bij de discussie, die over dit onderwerp laatstelijk in
de ,,Ec.-Statistische Berichten” heeft plaats gehad, is zulks
op voor mij onbegrijpelijke wijze door Mr. van Slooten uit
liet oog verloren. Het deed me daarom dubbel genoegen
van den kant van den heer Abram Muller de onomwonden
verklaring te lezen, dat ,,men den reeders onrecht zou
doen, indien men hun wel cle door hen aanvaarde verplich-
,tingen oplegde, maar hun de daartegenover bedongen vrij-
heden onthield.”

Over
–
de dubbele belastingen merkte de Voorzitter

-het volgende op:
1

De voor de scheepvaart zoo beawarende dubbele belas-
Licig harer .inkonisten in verschillende landen begint te
verdwijnen en ik twijfel niet of onze Regeeriug, die zich
kan steunen op de omstandigheid dat de vrachtinkomsten – van vreemde schepen hier te lande niet worden belast, zal
binnenkort aan onze reederijen een gelijke behandeling
harer schepen in Groot-Brittannië en in de Vereenigde
Staten door tractaat of verklaring kunnen verzekeren. En gelijksoortige regelingen met andere landen zullen onge-
twijfeld zoo spoedig mogelijk volgen.
Een zwakke plek in de belastingregeling binnen het
Koninkrijk der Nederlanden vormt de gedeeltelijke dub-
bele belasting in Nederland en Nederlandsch-Indië.
I.
Voor-de scheepvaart is het in het bijzonder ongeweusdlit,
dat in Nederlandsch-Indië; in tegenstelling met hier t
lande, inkomsten uit vrachten van niet aldaar gevestigde
reederijen worden,belast- Reeds is gebleken, dat da.rin een
bezwaar kan zijn1 gelegen tegen de verkrijging vak vrij-
stelling van belasting van Neclerlandsche schepen in lan-den, die alleen op basis van rveclerkeerigheid tot die vrij-
stelling bereid zijn.
Doch bovendien, waar Nederland zich beijvert interna-
tionaal mede te werken tot afschaffing van dubbele belas-
ting en buiteudien zich, van meet af op het juiste stand-
‘punt heeft gesteld, dat door niet hier gevestigde reederijen
geïnde vrachten vrij moeten zijn van belasting, mocht woj-
den verwacht,. dat iii Nederlandseh-Indië voormelde hef-

ling niet zal blijven bestaan. Het was daarom teleurstel-
lend te ervaren, dat bij de nieuwe Ned.-Indische ontwerp-ordonnantie op de vennootschapsbelasting 1925 in het be-
staande systeem geen verandering wordt voorgesteld, doch
ik hoop, dat de Regeering voor de door onze Vereeniging
daartegen ingebrachte bezwaren een open oor zal blijken
te hebben en het ontwerp a]nog in den gewenschten zin
zal worden gewijzigd.

D e R e i c h
s
b
a n k
i
n
1 9 2 4.
– Het jaai-verslag
der Reichsbauk over 1924 vangt aan, met een uitvoe-

i-ig overzicht van de in het stabilisatiejaar 1924 ge-

volgde credietpolitiek.
Bij
verschillende gelegenheden

is hier-aan in deze kolommen reeds aandacht gewijd,

zoodat wij volstaan met uit ‘het verslag hier- en clan:i’

iets aan te stippen.

Over de overmatige aanwen’diig van de ,,rechts-

weldaad van het Gesch’hftsaufsicht” wordt dpgemerkt.

dal de schade voor de volkshuishouding, welke dooi’

de faillissementen gedurende het verslagjaar kan zijn

ontstaan, niet al te hoog moet worden aangeslagen.
Meer dan % van de getroffen ondernemingen was ni.

eerst in dan inflatietijd opgericht en oudere firma’s

kwamen er betrekkelijk wèinig onder- voor. Meer dan de

helft der faillissementen kwam verder voor
–
onder fi ina’s, wlke ‘behoorden tot het ongezond opgeblazen

aantal van die, welke zich met de goederenverdeeling

bezig houden. – –

– Gelijk beken’d, neemt de Reichsbank sinds kort weer

bankaccepten, welke de handteekening van een tweede

bank naast die van de acceptante dragen, in onbe-
perkten omvang in disconto. Dit is de tweede stap

op den weg naar ruimer-e ci-edietverleening, waar-op

de eerste werd gezet in tien zomer van 1924, toen hef

7 April 1924 vastgestelde disconto-contingent met

10 pOt.
werd verhoogd en voorts ,,Sachwert”-leeuhi-

gen tot de beleening werden toegelaten. Verder wer-den toen, nadat gedurende geruimen tijd slechts wis-
sels met een maximum
looptijd
van 6 h 8 weken wa-

ren aangekocht, weer •driemaandswissels en tegelijkci–

tijd, in het belang van den wederopbouw vah de par-

ticuliere discontomarkt, ook bankaccepten – voorloo-

pig weliswaar in geringen, streng – gecontroleerderi

omvang tot ‘de disconteering toegelaten. Hetzelfde
doel dienden herdisconto-beloften van de Reichsbank
aan de Pruisische Staatsbank (Seehandlung), welke

deze in staat stelden de op de markt voor daggeld te

rijkelijk voorhanden sommen voor het economisch leven door disconteering van handelswissels aan te
wenden. De belangen van het exportbedrijf bevor-
derde de Reichsbank dooi- ver-laging harer ‘disconto-
tarieven voor buitenlandsche wissels, en door ver-

laging van het disconto ‘der dooi- haar geleide Gold-

diskontbank van 10 tot 8 pOt. Naar men weet is
intusschen gedurende 1924 van een ontwikkeling van
het acceptbedrijf der banken nog niet veel te bespeu-
ren geweest. Op 31 Dec. 11. bedroegen de accepten der- zeven groote banken nog slechts 23,3 millioeti,

hij een kapitaal van 474,0 millioen. Deze bedragen zijn

resp. 1,4 en 27,2 pOt. van die per 31 Dec. 1913.
– Wat de buitenlandsche credieten aangaat, wordt
opgemerkt, dat de banklei’ding zich moet realiseei-en,

dat in vele gevallen de uit de credietopneming af-
komstige deviezenbedragen bij de Oentrale Bank iii

marken worden omgezet en ‘dat bij verval der credie-
ten deze deviezen in aanzienlijken omvang moeten

worden teruggegeven vooi zoover zij voor zuiver- bin-
nenlandsche doeleinden zijn aangewend, aangezien
deze aanwending van buitenlandsche credieten geen

deviezen oplevert. Onder dit gezichtpunt moet de

gedurende het jaar 1924 opgetreden
aanzienlijke
ver-
sterking van ‘de goud- en deviezenvoorraad ‘der Reichs-
bank voor een aanzienlijk deel worden beschouwd.
– Ten aanzien van dezen voorraad blijkt, dat de tegoe-
‘den in buitenlandsche valuta op 31 December 11. 1133,2
millioen beliepen. Hierbij komen 3,2 millioen buiten-
landsche bankbiljetten en 169,5 millioen buitenland-sche wissels en chèques. De goudvoorraad beliep op

1
April 1925

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

281

genoomden datum
759,6
millioen, zoodat cle totale

val utareserve
2065
mii] ioen bedroeg.

(lelijk bekend bedroeg het kapitaal der Bank vroe-

ger
180
millioen mark, hetgeen tot
90
millioen is

..zusammengeiegt”. De Directie is gemachtigd het tot

300
milli.oen te verhoogen. Tot een bedrag van

32.788.000
R.M. is reeds in Januari
1925
van deze

machtiging gebruik gemaakt, doordat
32.263.000
R.M.

aan de aandeelhouders der G-oiddiskonthank in ruil

voor hun aandee1e (groep B.) werd uitgereikt en

25.000 R.M. aan aandeelhouders der Schieswig-Hol-

slc,ii.isehe Girobank tegen volstorting in -deviezen.

Als
aandeelhouders waren in de boeken der Bank

vermeld:
Op 31 December 1923.
16.446 Duitschers in. 29.356 aand. v. M. 3.000en 56.615v. lvi. 1000
2.503 buiteni.

,, 10.644
,,

,, ,,
3.000 ,, 3.385,, ,, 1000

18.949 aandeelh. in. 40.000 aand. v. M. 3.000en 60.000v. M. 1000

Op 31 December 1924.
1 6.22ZDuitscbersm. 29.423 aand. v. M. 3.000en 55.237v.
lvi.
1000
2.498buitenl.

,, 10.577
,,

,, ,,
3.000 ,, 4.763,, ,, 1000

18.720 aandeelh. in. 40.000 as nd. v.
M. 3.000 en 60.000v. M. 1000

Ter aiumdee]houde.rsvergadering wees Dr. Schacht

er op (verslag ,,Frkf.
Ztg.),
dat men het er wel over

eens was, dat op zichzelf een circulatiebank geen ka-

p.taal van
300
millioen mark noodig had. Doel van

de Dawes-commissie was, door uitgifte van een zoo

groot kapitaal de bank aan deviezen te helpen, ccii
doel, waarvan men met het oog op de tot dusverre
plaats gehad hebbende ontwikkeling thans wel kon

afzien.
De goudvoo.rraad zal door cle Reichsbank geheel iii

Berlijn worden geconcentreerd. De zilvervoorraad is

tot
Oj)
0,76
millioeh gerealiseerd. Het onderpand der

beleeningen was op
31
December als
–
volgt samen-

gesteld:
(land en zilver ………………
RM

9.300
Waardepapieren ………………

1.199.800

Wissels

………………………1
3.33i.200

Goederen ……………………..
2.412.900

chuldhekenteuissen van het Rijk op
lamuemi termijn

………………
Zooals men ziet bevinden zich onder het onderpand

geen schuldbekentenissen van het Rijk op langen ter-
mijn, we]ker beleeni og overigens aan de goedkeuring

van -den G-eneralrat zou zijn gebonden.
1-Jet bezit aan eigen effecten dat per
31
December

172,3
millioen beliep, omvat het toenmalig bezit aan

Ooiddiskontbank-aandeelen en aan op
15
April
1926

vervallende dol] arsehatkistbiljetten, waa waar de

R-cichsbank als schuldenares is opgetreden, als contra-
prestatie voor de verkrijging van het biljetteprivi-
lege. Onder de passiva vindt men als totaal bedrag
-der hieruit voorvtlocien•de verplichtingen de som van

234,1
miilioeii opgevoerd. De weekstaat per
31
Dec.

geeft een effectenbezit van
78
millioen R.M. aan. T)e
sc:hatkistbiljetten zijn nl tot de aandeelhouclersver-
gadering onder de ,,Diverse Activa” geboekt. Eerst
op den laatsten weekstaat verschijnen zij onder ,,Ef-
fecten”, welke post mitsdien een toeneming van
93,5

millioen vertoont. De daling der ,,Diverse Passiva’
van 14 op 21 Maart is
01)
-dotatie der reserverekeniri-

geti terug te voerert.

In de rubriek ,,Statistieken en Overzichten” treft
men aan een jaaroverzicht van de koffie in
1924.

ONTVANGEN•

Financieel Jawrboelc voor 1025.
Uitgave van De Ne-

derlan dschc Fin anci er, Dagelijksche Beurscou-
rant, te Amsterdam.
De nieuwe jaargang van dit bekende boek vangt aan
niet eenige algemeene beschouwingen, waarin een aantal
meer en minder belangrijke documenten is opgenomen.
Over de suiker in 1924 schrijft Dr. ii. C. Prinsen Geerligs.
De heer C. H. K. Borghardt behandelt het Nederlandsche
grootscheepvaartbedrijf in 1924. Nog enkele andere over-
zichten bevat het boek, alsmeJe de gewone financiee]e
gegevens.

STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN.

N.B. ** beteekent: Cijfers nog niet ontvangen.

GELDKOERSEN.

BANKDISCONTO’S.

N
d (Disc. Wissels. 4
15 Jan. ‘2.5
Zwits. Nat. Bk. 4
16Juli ’23

Bk.Bel.Binn.Eff.
4415 Jan.’25
N.Bk.v.Denem. 7
17Jan. ’24

– lVrsch. in R.C.
5415 Jan.’25
ZweedscheRbk 54
8Nov.’23

Javasche Bank . ..
4420 Oct. ’24
Bank v.Noorw. 6
26 Nov. ’23

Bankvan Engeland 5
5Mrt.’25
Bk. v. Tsjecho-

Duitsche Rijksbk. 9
26Feb.’25
elowakijë… 7
25 Mr!. ’25

Bank v. Frankrijk 7
11Dec.’24
N.Bk.v.O’rijk. 13 6Nov.
’24

Belgische Nat. Bnk. 54
22Jan.’23
N. Bk. v. Hong. 11 27
Mrt. ’25

Fed.
Ree.
Bank N.Y.
3426
Feb.’25
Bank v. Italië.
5411 Juli ’22

Bank van Spanje.. 5
33Mrt. ’23
Z.-Afr.Res.bnk 54

OPEN MARKT.

Data

Amsterdam
Londen
Part.
1
disconto
i

Berlijn
Part.
–
New York

Part.
Prolon-
Part.
disc
Cail
dtsc
onto
gafle
(3
mnd.)
disc.
(3mnd)

money’)

28 Mrt.

1
25
2%
2%
/I6
–
3s,
5-5k
23-28M.
1
25
2) _%
23
–
—
38/
4

4-5k
1621

’25
2
1
/8%
1%_2(
0
j3
3%
3-4k
–
9-14

’25
1
7
1
8
-2
1% -2
434
–
38/
4

4-5j.

24-29M. ’24
47′,5
4% -5
38/
–
.
35%
26-.31 M. ’23
28/.,3i/
4

3
21j-‘
–
–
5_6%

20-24,Jli’l4
3
1
/B_
8
Ii6
2%-3%
2…%
2I/_%
– .
1_2
1)
Koers
v. 27
Maart en daaraan voorafgaande weken tint. Vrijdag.

WISSELKOERSEN.

KOERSEN IN NEDERLAND.

D ta
a
New
.
‘Londen
York
‘)
•)
Berlijn
/

8)
Par/s
) Brussel
8)
Batavia’)

24 Mrt. 1925
2.50
11
/
16

11.984
59.67 13.10
12.76
99% 25

»

1925
2.50
,
s/
10

12.004
59.694
13.134
12.79
997/
4

26

1925
2.505
11.994 59.68
13.174
12.824
997/
4

27

1925
2.501/
8

11.994 59.65
13.30
12.924
997/
4

28

»

1925
–
11.984
59.684
13.274 12.874
100
30

,,

1925
9.507/
8

11.994
59.70
13.36
12.90
100
Laagsted.w.’)
2.50
1
/2
11.974 59.60
13.05 12.70
99
Hoogste
2.51
12.004 59.75
13.36
12.95
100%
23 Mrt. 1925
2.50
‘/16

11.974 59.65
13.02
12.71
99%
16

,,

1925
2.50
11.974 59.50
12.844
12.65
99%
Muntpariteit
2.48%
12.10 59.26
48.-
48.-
1100
‘) Noteering te Amsterdam.

) Noteering te Rotterdam.
1)
Particuliere opgave.

Data
Zwtf-
serland
Weenen
8)
Praag
Boeka-I
rest’)
Mflaan
**j
Madrid
*)

24 Mrt. 1925
43.33 35.35
7.43
1.20
10.194 35.724
25

1925
48.36 35.35
7.44
1.20
10.21
35.35
26

1925
48.36 35.35
7.43
1.20
10.21
35.75
27

1925
48.36
35.374
7.44
1.20
10.28
35.824
28

,,

1925
48.36
35.374
7.43
1.20
–
–
30

,,

1925
48.35
35.30
7.44
1.20 10.32
35.824
Laagsted.w.l)
48.25
35.20
7.41
1.15 10.17
35.674
Hoogste d.wl)
48.40
35.45
1.25
10.35
35.85
23 Mrt. 1925
48.30
35.35
7.43
1.20 10.18
35.82
16

,,

1925
48.25
35.25
7.43
1.22
10.18
35.54
Muntpariteit
48.-
35.-
50.41
48.-
48.- 48.-
8)
Noteering te Amsteraain.
*8)
Noteering te Rotterdam.
1)
Particuliere opgave.

Data
/,
Stock-
olm
4
)
Kopen-
ihagen )
Oslo
)
sing-

1
fors’)

Buenos-
Aires
1)
Man-
treal
1)

24 Mrt. 1925
67.60 45.50 39.05
6.30
99%
2.50%
25

1925
67.60
45.65
39.30
6.30
99%
2.50%
26

1925
67.65 45.75
39.35
6.30
1/
8

2.508/
4

27

1925
67.60
45.80
39.45
6.30
98
2.5014
28

1925
67.60 45.75
39.25 6.30
977
2.50
1
1,
30

,,

1925
67.60 45.85 39.60
6.30
96% 2.5014
Laagste d.w.i)
67.50 45.35
3

8.90

6.274
961/
4

2.49%
Hoogste d.w)
67.70
45.90
39.70
6.324
99%

.
2.51
23 Mrt. 1925
67.55
45.45
38.924
6.30
99%
2.50
16

,,

1925
67.40
45.25
38.55 6.30
99
2.49h
Muntpariteit
86.67 66.67 66.67
48.-
105
2.48%
8) Noteering te Amsterdam.
8*)
Noteering te Rotterdam.
1) Particuliere opgave.

II
282

ECONOMISÇHSTATISTISCHE BERICHTEN

1
April 1925
II

KOERSEN TE NEW YORK. (Cable).

D
a a
Ld.iir
($perg,1 Parijs
($p.lOOfr.)($p.IOOMk.)
Berlijn
Amsterdam
($p.lOOgld.)

24 Maart 1925
4,781,
5,24
23,80 39,84
25

1925
4,785/
8

5,25
23,80
39,87
26

1925
4,781/
4

5,30
23,80
39,89
27

1925
,77/8
5,28
23,80
39,88
28

1925
4,775/
9

5,26
23,80
39,90
30

1925
4,77k
,

5,36
23,80
39,84

17 Maart

1925
4,78 5,17
23,80
39,95
v1untpariteit ..
4,8667
19,30 23,81
401/

KOERSEN TE LONDEN.

Plaatsen
en
Landen’
Noteerings-
eenheden
14
Mrt.
1925
21
Mrt.
1925
1
2128
Maart
’25
LaagsteIllooèste
28
Mrt.

Alexandrië
.
Piast. P.
£
9756

1/82
97$/
9

979/
j4

97151

Bangkok ..
Sh. p.tical
l/lO/
1
1
10
‘h
1/10
3
,
8

1/101/
8

1110I/
B. Aires’) …
d. p.
$
45
1
/8
45
/8
455,
1/32
Calcutta …
Sh. p. rup.
1/5
31
/
32

1/5
31
1
52
1/57/
8

1f5311
33

1/559f
2

Constantin.
.
Piast.p. X
935 930 915
930
922h
Hongkong
8h. p.
$
2/3
13
/32

2/3
1
/
4

2/3
213
235/
Lissabon
1)

d. per Mii.
213/
53

2
13
/
32

23/
9

2
7
/18
2
13
/
32

Mexico
. .
…
d. per
$
26
26
25
27
26
Montevideo’)
d. per
$
48
/8

48y
4

47
48′
47
3
,(
Montreal
..
$
per X.
4.79
11
‘
4.78H
4.77A
4.79y,
1
4.777/
s

R.d.Janeiro
1)

d. per Mii.
519132
519/
93

57/16
5l8
5151

Shanghai …
5h. p. tael
3/0k
3/0k
3/0k
.(
3/1
3/071
s

Singapore…
id. p.
$
2/4
2/4
2/333/,,
214
3
1
35

2/4
1
/
33

Valparaiso
2
).
peso p.
£
41.80
40.80
3
)
40.90
11/85/8
42.00
142.00
Yokohama …
Sh. p. yen
11828/33
L011
11/32.
1/813159
• Koereen oer vooraieaancle aagen.
‘) 1
elegranscn lransterl. ‘) qu ag.
3)
Noteeing van 20 Maart.

ZILVERPRIJS’)
GOUDPRIJS
3)

Londen
N.York
5
)
Londen
23Ilrt.
1925..

31 y,
673/
s

23 Mrt.
1925..
86!7
24
1925..

318/
9

671/
8

24

,,
1925..
86/6 25
1925..

31
9
/
36

671/
8
.
25
1925.1
8614
26
1925..

31’/
9

673/
9

26

,,
1925..
8615
27
1925..

31/
9

6 7y
4

27

,,
1925.
.
86/5
28
1925..

31’/
8

671/
4

28

,,
1925..
–

29 Mrt.
1924..

335/
63k
28 Mrt.
1924..
95/11

20Juli
1914..

2435/
39

541/
3

20Juli
1914..
84/10
1)
p.
os. stand.
2)
Foreign silver.
3)
p.
oz. line.

STAND VAN ‘s RIJKS KAS.
De Minister van Financiën maakt bekend:

Vorderingen

1
23
Maart
1925
– – 30
Maart
1925

Saldo bij Neder!. Bank..
f

–

f

–
Saldo bij betaaimeesters..

6.392.067,81 ,, 4.703.943,47
Voorschotop uit. Feb. 1925
aan de gemeenten op
voor haar door Rijk te
heffen gem. ink.bei. en
opcentenopRijksink.bel. ,, 72.797.629,72 ,, 72:797.629,72
Voorsch. aan de koloniën ,, 21.199.114,06 ,,
Voorsch. a. h. buitenland ,,216.140.094,55 ,,213.686.012,19
Daggeldleeningen tegen
ouderp. v. schatk.papier ,,

–

,,

–

Voorsch. door de Ned. Bank
f
11.756.437,60
Schatkistbiij. in omloop’) ,,l 65.071.000,-
Schatkistprom. in omloop l,,i 15.490.000,-
Waarv. direct bij Ned. Bk.
Zilverbons(met inbegripv.
de bedragen bij de betaal.
meesters in kas) …….
.., 19.559.008,50 Door den Postch.. en Giro-
dienst in ‘s Rijks Schat-
kist gestort ………..,, 33.511.118,18
1) Waarvan / 37.056.000 verval en op of na 1 Apri

NEDERLANDSCH-INDISCHE VLOTTENDE SCHULD.
De Minister van Koloniën maakt bekend:
21
Maart
1925
28Maart1925

Voorschot uit
‘s
Rijks
kas aan
N.-I. … ………
f
10.403.000,-

f
12.381.000,-
md. Schatk.prom. in omi.
72.500.000,
–
,,
72.500.000,-
Voorsch. Jav.Bk. aan N.-I.
,,

4.003.000,-
,,

2.686.000,-
Muntbiljetten in omloop.,,
34.733.000,-
,,
34.166.000,-
Ten voordeele
v. N.-I.
ge-
boekt beleggingsgeld
v.
b. N..I.
muutfonds….
»

4.457.000,-
1»

4.907.000,-

Totaal

……….
fl26.096.000,_.
f126.640.000,_
In
‘s
lands kassen
…..,,
.39.757.000,-
1

1-

NEDERLANDSCHE BANK.
•

.

Verkorte Balans
op
30 Maart
1925.

Activa.
Binnenl.Wis.fBfdbk.
f

34.786.742,27
sels,Prom.,JBijbnk.
20.431.222,65
enz.in
disc.Ag.sch.
38.277.907,36

f
93.495.872,28
Papier
o. h.
Buiten!, in disconto
… _. …

.
–
Idem eigen portef.
.
f 131.643.519,-
Af :Verkochtmaar voor
de bk. nog niet af gel.

–

.
131.043.519,-
Beleeningen
ncl. vrsch.
Hfdbk.
f

80.566.207,55

1fl

rec..crt.
Bijbnk.
,

9.587.861,03

op
onderp.
Ag.sch.

71.806.835,98

161.960.904,56

Op
Effecten….
… ..
f
IOO.3
O
2.5S4,S
G
OpGoederenenSpec.
,,

1.658.350,_
161.900.904,56
Voorschotten a.
ii.
Rijk…..
… ……….. ..
14.541.910,17
Munt
en
Muntmateriaal.
Munt, Goud

f

56.283.815,-
Muntmat., Goud
… ,,
448.208.125,25

504.491.940,2
Munt, Zilver, enz..

20.768.110,56
Muntmt. Zilver

Effecten
–
525.260.050,81

BeieggingRes.fonds.
f

5.652.695,17
id. van
i

v.
h. kapit.,,

3.999.926,63
9.652.621,80
Gebouwen en Meub. der Bank … .. …. ,,

5.2 12.500,-
Diverse rekeningen

,,

55.530.743,71

f
997.298.122,33
Passiva.
Kapitaal _…_…_

…………

20.000.000,-
Reservefonds .. … … … .. ……

……

5.655.237,53
Bijzondere reserve … .. … ..

….. ,,

8.235.000,-
Bankbiljetten in om1oop.. ……..

898.424.195,-
Bankassignatiën in omloop…………

1.187.361,11
Rek.-Cour. Ç Het Rijk
f

–

saldo’s: k Anderen

43.298.955,14

43.298.955,14
Diverse rekeningen

20.497.373,55

f

997.298.122,33

Beschikbaar metaalsaldo .

-…..-
f
336.308.942,43
Op de ba.sis van
s/,
metaaldekking

,,
147.726.840,18
Minder bedrag aan bankbiljetten in om-
loop dan waartoe de Bank gerechtigd is. ,, .1.681.544.710,-
Voornaamste posten in duizenden guldens.

Andere Beschikb. Dek-
Data

Qoud Zilver
Circulatie opeischb. Metaal- kings
schulden
saldo

perc.

30 Mrt. ’25 504.492 20.768

898.424 44.486 336.309 56
23

’25 504.492 20.811

880.013 58.386 337.254 56
16

’25 504.488 20.661

895.528 51.295 335.416 55
9

’25 504.484 20.333

900.867 54.947 333.285 55
2

’25 504.484 20.613

911.541 49.406 332.538 54
23 Febr. ’25 504.485 19.427

879.793 65.650 334.452 55

31 Mrt. ’24 569.138 9.267 1.018.014 19.286 370.379

56

25 Juli ’14 162.314 8.228

310.437

6.198 43.521
1
) 54

TotaalHiervan .

Papier Di
erse
Data

b°il- nii.2)

‘sl

30 Mrt. 1925

93.496

–
161.961

131.644
55.531
23

1925

94.777

–
150.927

128.565
67.437
16

1925

98.451

2.000
154.592

127.111
72.408
9

1925 102.758

5.000 151.462

121.205
81.404
2

;,

1925 100.491

–
155.902

132.174 70.813
23.Febr.1925 102.576

–
149.805

127.872 75.976

31 Mrt. 1924 254.185

78.000 157.533

23.412
19.670

25 Juli

1914

67.947

14.300
61.686

20.188
509′
1) Op
de basis van
21

metaaldekking.
2)
Sluitpost activa.

SURINAAMSCHE BANK.
Voornaamste posten in
duizen.den guldens.

Data
Metaal
1
oAndere
1
peischb.
schulden
–

iDiv.reke-
Discont.
ningen’)

21 Febr.

1925..
1.071 1.471
790 1.031
366
14

,,

1925..
1.071
1.506 685
1.034 372
7

,,

1925..
1.070 1.632
666
1.036
358
31

Jan.

1925…
1.081
1.684
688
1.040
377
24

;,

1925..
1.086
1.494′
924
1.044
433

23 Febr.

1924..
1.196
1.433
654
1.100
440

5 Juli

1914-
645
1.100
560
735 396
.I OIUIIpUUI UCI 4ÇIIV4.

11

f
14.800.652,06
,,l 64.964.000,-
,,1 19.490.000,-

11 19.750.731,50

35.939.027,11
1937.

1 April
1925

ECONOMISCH-STATISTIÇHE BERICHTEN

283

JAVASCHE BANK.

Voornaamste posten in duizenden guldens. De samengerok-
ken, cijfers der laatste weken zijn telegrafisch ontvangen.

Data
‘Goud
Zilver
Circulatie
opeischb.
I
metaal-
schuldenj
saldo

28Mrt. 1925
184.000
271.000
56.000
120.600

21

,,

1925
185.500
273.000
56.500
119.600
14

1925
185.000
277.000
54.500
118.700

21Feb.1925
‘133.634

51.302
274.047
72.146
116.576

14

1925
133.333

50.933
278.535
74.062
114.466

7

1925
133.606

51.800
280.568
75.244
115.032

31 Jan.1925
133.542

51.613
276.526
90.971
112.453

29 Mrt. 1924
158.435

64.240 257.066
83.923
155.237
31 111rt. 1923
161.014

60.666
261.357
109.766 148.182

25 Juli1914
22.057

31.907 110.172
12.634
‘4.842
2

Wissels,
.
iverse
Dek-

a a
Dis-
buiten
Be
g

lee-
kings-
conto’s
N.-Ind.
ninen
ni

1)
g
percen-
.befaalb.
tage

28Mrt. 1925 105500
***
57
21

1925
107.750
**
56
14

1925
110.870
*
56

21Feb. 1925
79.824
53
‘1004
17.905 53.9
14

1925
18.832 18.385
57.503
79.445
52

7

1925
20.982
17.979
59.009
77.246
52
31Jan.1925
29.357
17.803 66.961
78.327
51

29Mrt.1924
35.250
18.761
60.708
14.645
65
31 Mrt. 1923
36.367
31.727
60.183
38.858′
60

25 Juli 1914
7.259
6.395
47.934
2.228
44
Sluitpost activa.
)
Basis
21
metaaldekking.

BANK VAN ENGELAND.
Voornaamste posten, onder bijvoeging der Currency Notes, in duizenden ponden sterling.

Data

Metaal ..irculat,e

Currency Notes

Bedrag
I
Ooudd. I Oov. Sec.,

25 Mrt. 1925 128.620 124.378 284.256 27.000 235.076
18

1925 128.619 124.074 283.883 27.000 234.557
11

1925 12.8.609 124.200 284.685 27.000 235.379
4′
;,

1925 128.611 124.827 284.019 27.000 234.607
25 Febr. 1925 128.587 124.803 281.165 ‘27.000 231.779
18- ,, 1925 128.579 124.232 282.020 27.000 232.687

26 Mrt. 1924 128.105 125.403 281.538 27.000 236.867

22 Juli 1914 40.164 29.317

–

–

–

Dek-

Data
:

Other

E.
Reserve

25 Mrt.’25 38.798 76.900 15.488 105.916 23.992 19
18 ,, ’25 39.892

76.349 13.752 108.508 24.295 197/
ii

’25 40.097

78.160 13.688 110.460 24.159 1934

4

’25 43.607 80.049

9.825 119.105 23.535 18
25 Feb. ’25 41.927

74.400 16.144 105.543 23.534 19s1
18 ,, ’25 43.942

75.045 .13.705 111.244 24.097 1034

26 Mrt.’24 48.167

7.145 26.983 100.507 22.453 17,61
22 Juli ’14 11.005
1
33.633
1
13.735

42.185 2

9.

297 525/
8

1)
Verhouding tusschen Resérve en Deposits.

BANK VAN FRANKRIJK.
Vooi’uaamste posten in millioenen 1 rancs.

Waarv.

Tegoed Buit. gew. Schat- Wis-
Data

Goud in het Zilver in het voorsch. kistbil-

1
buiten!.

buiten!. ajd. Staat jetten
I
se
5

26Mrt.’25 5.546 1.864 309 570

21.800
19

’25 6.546 1.864 307 570

21.800 4.958 5.756
12 ,, ’25 5.546

1.864 307 573

21.800 4.950 6.059

5 ,, ’25 5.546

1.864 306 574

21.900 4.942 6.467
26Feb. ’25 5.546 1.864 306 573

21.900 4.925 5.101

27Mrt.’24 5.542 1.864 298 579

22.700 4.651 5.360

23 JuIP141 4.104 – 639 –

–

– 1:541

Waarvan Uitge- B –

Rekg. Courant
Data

op
het

stelde ni ee

Circulatie Parti-
buitenl. Wissels

culieren Staat

26Mrt.’25

17

8

3.026

40.892

2.039

14
19

’25

23

8

3.053

40.880

2.041

13
12

’25

27

8

3.103

40.871

1.866

12
5 ,, ’25

24

8

2.998

40.887

2.105

10
26Feb. ’25

17

8

2.974

40.792 ,2.014

13

27Mrt.’24

30

12

2.480

39.950

3.223

19

23 Juli’14 . 24

13

2.445

38.895

2.229

24
1)
In disc, genomen wegèns voorsch. v. d. Staat a. buitenl. regeeringen.
DUITSCHE RIJKSBANK.
Voornaamste’ posten in ‘millioenen Reichsmark.

Daarvan
L)eviezen
Andere
,

,,
a a
,,

d
bijbui-

‘
als goud-
wissels Belee-
ten!. circ.
dekking
en
ningen
banken
1)

geldende
cheques

21 Mrt. 1925
996,1
229,2 332,0
1.438,4
5,6
14

,,

1925
985,2
264,4
328,4
1.582,9
8,5
7

,,

1925
985,2 269,1 328,4
1.633,1 8,3
28 Febr. 1925
907,3
207,3
302,4
1.737,2
90,2
23

,,

1925
880,0
201,4
293,3
1.485,2
15,9
14

,,

1925
865,8
198,7
288,6
1.574,8
31,6

23 Juli

1914
1.358,9
–
–
750,9 50,2

Data
Effec-
Diverse
1
Circu- Rekg.-
Divetse
aan
ten
Activa3)
!atie
Crt.
Passiva
Renten-
_____________

1

bank

21 Mrt.

1925

205,1

1.304,7

1.865,9 1.018,3

1.042,8

137,9
14

,,

1925

111,8

1.375,2

1.947,7

992,0

1.220,3

.190,8
7

,,

1925

112,1

1.373,4 2:035,5

925,2

1,216,9

216,2
28 Febr. 1925

112,1

1.683,6 2.106,2

917,5

1.517,0

237,7
23

,,

1925

110,2

1.689,0 1.682,8 1.021,6

1.474,7

266,6
14

,,

1925

110,1

1.629,4

1.760,0

929,3

1.486,3

290,2

‘3 Juli

1914

330,8
2

200,4 1.890,9

944,-

40,0

–
1)
Onbelast.

2)
W.o.

schatk.papier.
3)
W.o.

Rentenbankscheine

21,
14, 7
Mrt., 28,
23, 14
Febr., resp.
406,6; 335,1; 313; 240,7; 370,4; 312,4
miii.

BANQUE NATIONALE DE BELGIQUE.
Voornaamste posten in millioenen francs.

Data

0

26Mrt.25

378

85

480

1.318

276

5.200

7.458

276
19

’25

378

85

480

1.311

286

5.200

7.473

259
12

5

378

85

480

1.326

318

5.200

7.568

2’50
5

’25

378

85

480

1.341

431

5.200

7.611

167
26Feb. ’25

377

85

480

1.325

356

5.200

7.599

225
19

’25

377

85

480

1.293

362

5.200

7.567

181

27Mrt.’24

359

85

430

1.387
1
426

5.300

7.652

368

VEREENIGDE STATEN VAN NOORD-AMERIKA.
FEDERAL RESERVE BANKS.
Voornaamste posten in millioenen dollars.

Goudvoorraad
Wettig
Wissels

D,ta
betaal-
middel,
Totaal
Dekking
n her-
disc.. d.
In de
open
bedrag
F. R.
Notes
Zi lver
e,c.
me m ber
‘markt
bank.s
gekocht

ii Mrt.’25
2.874,7
1.669,4
130,0
410,4
301,4
4

,,

’25
2.860,9
1.649,1
135,1
400,9 303,6
25 Feb.’25
‘2.893,6
1.647,9 136,0
433,8
317,2
18

’25
2.905,3
1.752,1 139,9
342,5
311,7
11

’25 2.896,3
1.760,7
144,7
331,8
324,6
4

“25
2.920,9
1.777,9
143,7
322,4
308,0

12 Mrt.’241
3.130,1
1

2.095,8
1

105,8
1

483,4
‘
242,6

Data’
Belegd
in U. 5

F.1
Notes

Totaal
Depo-
‘
Gestort
Goud-
1
1

Dek-

1
Algem.
Dek-

Gov.Sec.
in circu- sito’s Kapitaall
kings-
1
kings-
latie
1
‘perc.l)

1
perc.
2
)

11 Mrt.’25

388,3

1.730,7

2.255,5

114,3

72,1

75,5
4

,,

’25

382,7

1.727,4

2.237,7

113,7

72,1

75,6
25Feb.’25

365,0

1.728,8

2.269,6

113,6

72,3

75,8
18

,,

’25

378,2

1.698,9

2.27,1

113,5

73,4

77,0
11

’25

390,1

1.713,7

2.242,5

112,3

73,0

76,9
4

’25

388,8

1.690,4

2.267,6

112,3

73,8

77,4

12 Mrt.’24

212,4

2.010,6

2.018,9

110,8

77,7

80,3
1)
Verhouding
totalen goudvoorraad tegenover opeischbare schulden:
F. R. Notes en netto deposito.

2)
Verhouding totalen voorraad munt-
materiaal en wettig betaalmiddel tegenover idem.

PARTICULIERE BANKEN AANGESLOTEN BIJ HET
FED. RES. STELSEL. Voornaamste posten in millioenen dollars.

Data
1
Aantal
1

Dis-

1
conto’s

1
1
Beleg-
1
Reserve
1
bij de
Totaal
depo-
Waarvan
time
banken
en
beleen.
gingen

,

F.R.
banks
sito’s
deposits

4Mrt.’25
739

13.243

5.336

1.627

17.983

4.945
25Feb.’25
739

13.143

5.396

1.682

17.996

4.951
18

,,

’25
739

13.171

5.405

1.647

18.052

4.936
11

’25
739

13.115

5.432

1.651

18.131

4.925
4

,,

’25
740

13.113

5.453

1.655

18.073

4.900

5Mrt.’24
758

11.935

4.449

1.410

15.493

4.194
Hierachter
volgt een overzicht van enkelk niet wekelijks’
opgenomen
bankstaten.

284

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

1 April 1925

BANKSTATEN,
KWARTAALSGEWIJZE OPGENOMEN.

I. FEDERAL RESERVE BANK TE NEW YORK.

(In millioenen dollars).

Goudvoorraad
Wettig
Wissel,

Totaal
Deltking
In herdisc.
van de
,i ae open
markt
LJato
betaal-
middel
bedrag
F.R. Notes
Zilver cle.
member
gekocht
bonk3

11 Mrt. 1925..
856,8
355,4
30,8
189,2
75,0
4

,,

1925..
844,6 351,3
29,5
177,4
67,3
25 Febr.1925.
.
857,6 352,5
28,4 226,9
80,1
18

,,

1925.
.
893,6
448,4 28,2
148,3 64,
11

,,

1!25..
887,9 449,3 33,4
149,1
75,9
4

1925..
919,1
450,7
31,3
133,2
67,7
28 Jan. 1925.
.
950,8
449,1
33,0 84,5 67,2
21

1925.
.
946,8
450,8
30,9 39,7
62,3
14

1925.
.
970,0
432,7
29,6 87,7
71,8
7

,,

1925.
.
986,6
434,6.
24,6
59,4
66,6
31 Dec.

1924.
.
959,6 395,9
21,9
81,3
101,8
24

1924.
.
930,9
392,1
18,6
134,2
104,7
27

,,

1924.
.
922,9
453,6
19,9
53,0 93,4
10

1924..
888,1
450,0
20,9
48,9
,l10,8
3

1924..
949,1
526,7
19,7
59,2
123,7

5 Mrt. 1924..
924,8 588,9 29,7 80,7
56,9
7

,,

1923..
1.042,3
636,0
19,2
290,2
29,5

Belegd in
FR. Notes’

Totaal
Gestort
Alpeme
4
e’n
Dekki

eata
U
. .).
UOti
Sec.
Deposito’s
circulatie
Kapitaal
perc.
)

11 Mrt. 1925..
117,4
359,4 891,3
31,1 77,1
4

,,

1925..
119,9
359,3
860,9
30,6 71,6
25 Febr.1925.
.
106,4
357,9 914,3
30,6 69,6
18

1925.
.
109,2
346,3
879,2
30,5
75,2
11

..

1925.
.
114,2
348,6 885,5
30,2
74,6
4

1925.
.
112,9
346,8
896,7
30,2
76,4
28 Jan. 1925.
.
114,5
338,5
895,0
30,2 79,8
21

1925.
.
126,1
342,1
852,6
30,2
81,8
14

,,

1925.
.
150,1 350,1
950,3
30,2
76,9
7

,,

1925..
158,3
374,5 918,3
30,2
78;2
31 Dec. 1924..
169,9
387,4 929,0
30,2 74,6
24

1924..
169,3
394,8
940,5
30,1
71,1
17

,,

1924.
.
203,7
376,3 909,5
30,1
73,3
10

1924..
204,3
369
2
4
880,2
30,2
72,7
3

1924..
182,5
381,0
937,4
30,2
73,5

5 Mrt. 1924..
30,5
372,5
715,9
29,7
87,7
7

,,

1923..
26,1
570,4
704,8
29,1
85,2

mi1del tegenover FR. notes en deposito’s.

II. NATIONALE BANK VAN DENEMARKEN.
(In millioenen Kronen.)

Data
Goud
Zilver
i

ITd
In het buiten-
land

cto ‘s
on
en
8e/een.

Ctrcu.
1

latte
Rek.
Crt.

28 Febr.1925..
209,5,
16,5
23,6 447,6 453,5
63,6
31 Jan. 1925..
209,5
18,5
27,9 388,8
455,7
67,4
31 Dec.’ 1924..
209,5
20,8 42,8
463,7 479,1
71,5

29 Febr.924..
209,6
11,0
16,4
485,1
450,1
81,9
28 Febr.1923..
228,2
4,4
3,7
404,4
447,9
70,5

30 Juni 1914..
75,6
6,6
19,8
95,6
159,8
4,8

III. ZWEEDSCHE RIJKSBANK.
(In. millioenen Kronen.)

Data
Goud

Buiten!.
tegoed
en
wissels

Zweed-
sche en
vreemde
Staatsf.

Di,.
conto’,
en
Beleen.

Ctrcu.
latte
Rek.
Cr1

14 Mrt ’25
233,9
104,2
54,6
404,7 477,7
259,0
7

,,

’25
234,0
106,6
55,1
414,8
476,0
260,6
28Feb.’25
234,1
105,8
55,1
417,2 493,3
268,7
21

’25 234,0
103,4 55,4 407,7
442,9
293,2,
14

’25
234,3
105,6
55,7
416,9
458,4
283,7.
7

’25 234
2
3
107,7
55,9
428,1
467,1
281,4′
31 Jan.’25
234,5
106,6
56,3
432,2
482,6
291,31
24

’25
235,0
103,8
56,3
432,4
436,7
312,6′
17

’25
235,0
104,8
56,3
462,5
455
2
5
324,2
10

’25
235,7
86,5
56,3
468,3
470,9
,307
1
61
3

’25
236,9 91,0
56
2
4
508
2
8
518,4
303
2
9
27 Dec.’24
237,0
90,9
53
2
8
501,0
500,1
298,6 20

,,

’24
237
2
0
85,8
54,3
524,4 515,5
311,5

15 Mrt.’24
271,4
26,7 81,2
401,8 514,8
188,1′
17 Mrt.’23
273,7
102,4 127,4 344,1
525,9
268,1

25 Juli’14
105,8
115,6
28,0
92,4
206,2
68,2

IV. BANK VAN NOORWEGEN.
(In millioenen Kronen.).

Data
Goud
Tegoed
,n het
buiten!.
–
Effecten

Di,-,
conto
i
en
Otieen.

Circu.
latte
Rek. Crt.

7 Maart 1925..
147,2
32,2
9,2
363,5 365,5 96,5
28 Febr.

1925..
147,2
31,2
9,2
370,2
367,8 99,9
23

1925..
147,2
30,0
9,1
362,3 355,4
105,0
16

1925..
147,2
27,2
9,0
385,7 352,5
105,8
7

1925..
147,2
27,2
9,0
392,1
356,6
108,5
31 Jan.

1925..
147,2 28,0
9,0
394,9
361,0
110,1
22

1925..
147,2 26,9
9,0
390,6 350,3
106,4
15

1925..
147,2
31,3
9,0 380,2 362,3
98,1
7

1925..
147,2
31,6
9,0
391,4 371,2
100,3
31 Dec.

1924.
.
147,2
35,7
9,0
406,6 391,4
104,8
22

,,

1924..
147,2
37,9
9,0
401,3
404,9
84,5

7 Maart 1924..
147,3
18,3
9,0
421,3 385,9
112,3
7 Maart 1923..
147,3
28,7
9,1
453,2
353,6
171,6

22 Juli

1914..
52,4
65,7
8,9
79,3
120,8
10,7

V. BANK VAN SPANJE.
(In millioenen Peseta’s.)
Data
Goud
Zilver
Slaat,.
fond.
,en

Di,-

conto,
Reeleen.
Ctrcu.
latle

Rekg. Crt.

Pa,tic Staat

14 Mrt.

’25
2.536
652 590
2.159
4.487 1.075 251
7

,,

’25
2.536
653
590
2.287 4.506
1.044 277
28 Febr.

’25
2.536
659 590
2.248
4.472
1.048 277
21

’25
2.536
659
590
2.262
4.499
1.032
294
14

’25
2.536
658
591
2.265 4.549
1.009
291
7

,

’25
2.536
657
591
2.247 4.576
981
313
31 Jan.

’25
2.536
662
591
2.284
4.529
966
360 24

’25
2.536
657
591
2.281
4.528
966 348
17

’25
2.536
654
591
2.343
4.559
962
341
10

’25
2.536
651
591
2.402
4.587
972
366
3

’25
2.535
651
591
2.259
4.569
966
365
27Dec.

’24
2.535
652
591
2.361
4.535
920 445

15. Mrt.

’24
2.528
655 592
1.960 4.343
1.003 258
17 Mrt.

’23
2.525
656
593
1.645
4.084
1.045
153

24 Juli

’14
543,5 726,8
494,4
783,8
1919,0
497,9
‘) ten oenrage van .miuiioen,
pIUS
voorscnot in rek.-crr. aan ce ScI1atk

VI. ZWITSERSCHE NATIONALE BANK.
(In millioenen Francs.)

Data
Goud
Zilver

Tegoed
in hei
buiten-
land

Di,-
conto’,
en
Beleen.

Circu-
latie
Rek. 01.

14 Mrt.

1925..
479,7 90,0
16,3
305,6
781,3
98,4
7

,,

1925..
480,5
89,7
11,9
319,2
798,4
84,4
28 Febr.

1925..
498,0
89,9
18,1
308,7
819,3
80,3
23

1925..
498,5 90,6
17,6
286,8
759,9
111,7
14

1925..
498,8
90,2
18,3
289,1
768,8
116,2
7

1925..
498,9
89,5
22,1
339,9
795,5
138,9
31

Jan.

1925..
505,7 89,5
46,8
355,8
825,0
163,7 23

1925..
505,8
89,6 46,0 357,5
782,2
203,1
15

1925..
506,0
88,8
38,6
360,4 800,9
193,2
7

,,

1925..
505,9
87,8
48,4
381,9
850,8
165,9
31 Dec.

1924..
505,9
87,2
46,6
381,5 913,9
120,0
23

,,

1924.
.
505,6
92,4
-47,1
359,3
‘864,9
122,8

15 Mrt.

1924..
536,2 93,8
35,2
257,6
849,1
78,1
15 Mrt.

1923..
532,6
105,8
14,5
507,0
856,3
299,2

23 Juli

1914..
180,1
18,9
–
107,8
267,9
105,2

VII. NATIONALE BANK VAN HONGARIJE.

(In milliarcien Kronen).

Data
Goud
Vreemd
geld,
deiezen
tegoed

“innen
wissel,,

cc:en

Voor-
schot
aan denl
Cucu-
latie

Rekg.. Courant
–

in het
effecten
Staat
Staat
Partic.
buiten!.1)

7 Mrt.

i5

596
2.020
1.666 1.972
4.075
2.5971

150
28 Febr. ’25
596 1.989 1.677 1.973
4.238 2.359
183
23

’25
596
1.957 1.661
1.973
3.814 2.646
194
15

’25
510
2.022
1.705 1.973
4.098
2.363
154
7

’25
510
2.009
1.781
1.973
4.266
2.273
139
31 Jan.

’25
510
1.967
1.849
1.974
4.450
2.012
127
23

’25
510
1.950
1.759
1.974 3.925
2.323
192
15

’25
510
1.968
1.827
1.974
4.172
2.058
272
7,,

’25
510
1.968
1.877
1.974 4.277
2.054
234
31 Dec.

’24
533 1.933 1.977 1.975
4.514
1.865
204
23

’24
533
1.909
1.949 1.975
4.151
2.177
144
‘,,
nts uennitig van uiujettei, cii saiui
III
reKg.
–
cuurau, gCIUCIIUC, vol-
gens art. 85 der statuten.

0

1 April 1925

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

285 II-

VIII. OOSTENRIJKSCHE NATIONALE BANK.
(Voornaamste posten in milliarden Kronen; te beginnen met
7 hlrt. ’24 in millioenen Schillingen. 1 Sch. = 10.000 Kr.)

Data
Goudl

Vreemd
geld.desie-I zvnentegd.I
ijh.buiii.
2
.)I

Andere
edel-
valutat)

Dis.
conto’s
”
Belgen.
1

schot
0
Id.
Slaat
Circu-
1
lotic

1
Rek..
Cr1.

7 Mrt.’25

11,1
320
154,3 122,1
214,5
757,1
65,0

28 Feb.’25
111
3.199 1.528
1.285
2.150
7.957
316

23

’25
111
3.127 1.387 1.307
2.162
7.181
914

15

’25
111
3.135
1.275 1.425
2.166
7.309
80
-,
25
lii
3.196
1.261
1.525
2.168
7.522
739

31 Jan.’25
111
3.227 1.285
1.545
2.172
7.902
438

23

,,

’25
111
3.189
1.153
1.614
2.177
7.087
1.156

15

’25
111
3.277 1.165 1.735
2.177
7.441
1.024

7

’25
111
3.411
1.279
1.825
2.177
7.906
898

31 Dec.’24
111
4.771
–
1.882
2.178 8.388
553

23

’24
111
4.623
–
1.807
2.195
7.730
999
15

’24
lii
4.426
–
1.847
2.195
7.704
868

7 Mrt.’24
106
4.424
–
1.704
2.531 7.946
612
7 Mrt.’231
83
1.221
–
715
2.550
4.196
369

t
) 14.400
papierkronen
=
1 gouclkroon.
2)
Als dekkingder circulatie en saldi in rekg. crt. geldende, volgens
art. 85 der Statuten.
5)
Tot dusverre slechts kostdeviezen in
$
en £. Tot einde
1924
wer-
den deze onder ,,Vreemd geld enz.” opgevoerd. Zie pag.
236
in het
No. van 18 Maart jI.

IX. TSJECHOSLOWAKIJE
1)

Bankafdeeling van het Ministerie van Financiën.
(In millioenen Tsjechoslow. Kronen).

Vorde.
ring op
Goud
1
Tegoed
Discon-
ios en
Circu.
Rek.
Data
den
e n

1

Zilver

1
in het
buiten!,
heler.-
lalie
Cr1.
Sai
t
gen

7 Mrt.

1925
1
5.524
1.029
568
1;600
7.464
683
28 Febr.

1925 1
5.534
1.029
59
1.654
7.728
633

23

1925
5.540
1.029
615 1.509
7.179
763
15

,,

1925
5.557
1.029
611
1.623 7.369
693
7

1925
5.563
1.029 628 1.710
7.607
642
31 Jan.

1925
5.584
1.029
643 1.668 7.917
497
23

,,

1925
5.598
1.029
660
1.777
7.499
827
15

1925
5.610
1.028 675
1.870 7.751
705
7

1925
5.626
1.028
704 2.409
8.313
831

31 Dec.

1924 5.637
1.050
737
2.525 8.810
1.164

Vorder.
op de
Goud
Tegoed to’s en
Circ u.
Rek.
Dato
0 Hong
en
ZIer.,
in het
huilen!.
heler..
latte
Cr1.
Bank)

31 Dec.

Ï924
1
.
10.100
1.050
737
2.525
8.810
5.237
23

,,

1924
.10.100
1.051 736
2.271
8.211
4.883
15

,,

1924
110.100
1.051
729
2.140
8.115 4.873
7 1NIrt.

1924
110.100
1.040
683
1.724
8.311
4.298

7 Mrt.

1923
10.100 824
475
1.954
8.788 3.623

1)
Met ingang van 31 December 1924 is de opstelling van
den weekstaat veranderd. De posten onder de activa en
passiva, welke betrekking hadden op de staatsschuld, in
zooverre uit bankbiljetten bestaande, zijn ‘er uitgelicht en
in hun plaats wordt thans onder de activa een post opge.
voerd, representeerende het ongedekte saldo dezer schuld,
door de bankafdeeling voorgeschoten. Verdwenen zijn dus de
»
Vorderingen op de 0. H.Bank”, terwijl de saldi in rekening.
courant thans zuiver giro-saldi zijn. ‘)In liq.: Bankbiljetten, rekening’crt..saldi en schatkistbons.

X. ZUIDAFRIKAANSE RESERVEBANK.
(Voornanmste posten in duizenden Ponden.)

Data
Goud en
Goud.
een.

conto s
en
heleen.

Waar-
van
Reg.-
‘papier

C,rcu-
latie
Rek..
.
Cr1.

Alge-
meen
Dekkings
perc.°)

21 Feb.

1925..
14.003
3.898
–
10.6134
6.154 81,9
14

,,

1925..
14.003
3.789
–
10.740 5.973 82,4
7

t

1925..
13.418
4.303
–
11.064
5.579
79,3
31

Jan.

1925..
12.968 4.942
–
11.344 5.487
75,8
24

1925..
12.952 4.814
1.000
10.889
5.753
76,6
17

,,

1925..
12.461
5.119
1.000
11.054
5.453
74,2
10

1925..
.11.244
6.394
1.000
11.317
5.398
66,9
3

,,

1925..
10.776
6.900
1.000
11.672 4.878 64,0
27

Dec.

1924..
10.776
6.285
1.000
11.456
4.494
66,4
20

1924..
10.776 6.156
1.000 11.093
4.729
66,9
13

1924..
10.776 5.937 1.000 11.029
4.574
67,8
6

,,

1924..
10.776 6.008
1.000
11.087
4.587 67,5

23

Febr.

1924..
10.652
6.403
250
10.319
5.678
67,0
24 Febr.

1923..
10.523
5.355
1.300 9.731
5.237
71,1

)
Verhouding goud, goudcert. en pasmunt tegenover opeischbare
schulden: bankbiljetten en deposito’s.

EFFECTENBEURZEN.

Amsterdam, 30. Maart 1925.

Opnieuw is cle stemming op de internationale ïondseu-
mai
–
kten niet zeer opgewekt geweest. Ten aanzien van de
beurs van B er lij n hebben twee omstandigheden de rich-
ting aangegeven. Tn de eerste plaats was de geheele markt
gedrukt, doordat dé presidentsverkiezing de gemoederen
in spanning hield. Vervolgens hebben de nieuwe voorstel-len omtrent de valorisatie van oude partiëuliere en staats-
leeningen een ware débâcle voor de obligaties, welke reeds
vOör den oorlog waren uitgegeven, veroorzaakt. Men had
gedacht, dat een onderscheid zou worden gemaakt tusschen
dergelijke leeningen en de oorlogsobligaties en in verband
hiermede was de waarde voor eerstgenoemde soorten steeds
looger gesteld. Bij de geringe aandacht, welke gedurende’
de geheele week aan de aandeelennsarkt was be$téed, viel
het volle gewicht van de teleurstelling op de af deeling v’oor
binnenlandsche obligaties, welke dan ook vrijwel op het
laagste punt is gesloten. Ook te L o n d en is een vrij scherpe daling op de markt
voor staatsobligaties op te merken geweest. Voornamelijk
hebben de 3 pCt. obligaties der Conversieleening hier.
0nder te lijden gehad in verband met het feit, dat de Re-
geering opnieuw een inschrijving op deze obligaties heeft
opengesteld. Het bedrag is thans vastgesteld op £ 30.000.000
ôn cle opbrengst moet dienen tot aflossing van vervallende
termijnen der vlottende schuld. Hoewel deze handelwijze
op zichzelf in de City wordt toegejuicht, heeft de plotse-
linge publicatie toch zeer storend gewerkt, waardoor de
koers ler desbetreffende obligaties op één dag met een vol
procent is gedaald. Voor het overige is cle markt te Lon-
den niet ongeanimeerd geweest. De tot nu toe bekende
ontvangsten van de schatkist doen vermoeden, dat het 1 is-
cccle
jaar met een klein overschot zal eindigen.
Te P a r ij s is een iets betere stemming doorgebroken,
iii verband met de stabiliteit, waarvan het Fransche be-
t:ialmicldol in de laatste dagen blijk •heef t gegeven. Binnen-
laicclsche waarden, zoowel obligaties als aandeelen, hebben
hiervan kunnen profiteeren. Vermoedelijk heeft het herstel
van het volledig bankgeheim ook wel eenigszins gewerkt
in de richting van een terugkeer van het ,,gevluchte” kapi-
taal, waardoor On (le vaste Fransche wisselkoers
6fl
de
betere houding voor inheemsche fondsen eenigszins ver
–
klaiircl zou kunnen worden. Ook het vooruitzicht op de
mogelijkheid van het afsluiten van een Fransch.Duitsche
overeenkomst in de metaalindustrie heeft er toe bijgedra-
.gen cle naaste toekomst ietvcit gunstiger te beschouwen.
Te N e w Y o r k daarentegen is de tendens bepaald on-
gaan imeerd geweest. De daling, welke de vorige week reeds
‘in ernstigen omvang was begonnen, heeft zich voortgezet. De geringer ontvangsten, welke door verschillende spoor-
wegsystemen in de laatste maanden blijken te zijn behaald,
hebben aanleiding gegeven tot vrij omvangrijke realisaties van spoorwegaandeelell. Hierbij hebben zich echter indus-
trieele aandeelen aangesloten, als gevolg van verschillende
berichten; welke van slechts gedeeltelijke werkgelegenheid
voor de fabrieken spraken. Aan den’ anderen kant heeft
cle kalme houding van de geldmarkt er toe bijgedragen de
fondsenverkoopen nog binnen redelijke grenzen te houden,
tes-wiji ook verschillende andere omstandigheden, zooals b.v.
de dividend-aankondiging op de preferente aandeelen Wa-
.bctsh, eenigen steun hebben verschaft.
1′ e n o
11
z en t is cle markt gedurende het grootste deel
der berichtsperiode ongeanimeerd gebleven. Dit geldt niet
voor de
beleg giivgsnsarkt,
ondanks het feit, dat de geld.
markt eenige. teekenen van verstroeving heeft getoond. Het
was echter nog niet te zeggen, of deze op een periode van
duurder geld wijzen, dan wel of hierin de weerspiegeling
van de kwartaaleischen moet worden gevonden. In ieder
geval echter zijn beleggingsfondsen hierdoor niet noemens-
waardig beïnvloed. 6 pCt. Ned. Werk. Schuld 1922: 1037/
s
,
103h1/, 103
15
/nc; 4Y
2
pCt. Ned. Werk. Schuld 1917: 92,
.917/
s
, 92 ; 4Y
2
pCt. Ned. Indië: 112
11
/je, 102%;
‘Sao Paulo 8 pCt. 1921: 99, 99
1
/2,
99%.
Geheel anders was de tendens voor verschillende aandee-lenmarkten. De
rubberafdeeling is
zeer opgewekt geweest,
zoowel in verband met de stijgende noteeringen voor het
ruwe product te Londen als met de verschillende forward.
contracten welke door vele Indische ondernemingen zijn
afgesloten. Vooral het door de Rubber Cultuur Maatschappij
,.,Arnsterdam” met tie General Rubber Company afgesloten
contract heeft opzien gebaard, omdat de ,,Amsterdam” hier.
hij voor een vijftal jaren een zoodanigen prijs voor een
deel harer oogsten gegarandeerd krijgt, dat haar onkosten
hieruit ten volle, zijn gedekt. Men heeft ter beurze hieruit
de conclusie getrokken, dat de Amerikaansche consumenten

286

ECONOMISCH-STAfISTISCHE BERICHTEN

1 April 1925

voodoopig geeli periode van 1:ge prijzeu meer verwacli€cn
en dat zij zelfs geneigd zijn risico’s te loopen, mits zij
slechts verzekerd kunnen zijn van een goede en regelnia-
tigo voorziening in hun behoeften. Toch js de koersstijging, zoowel voor de aandeelen der desbetreffende onderneming,
als voor clie der aiclere maatschappijen, nog vrij bescheiden
gebleven, waaraan de invloed van de overige markten ver-
moedelijk niet vreeÇnd is geweest. Amsterdam Rubber Cult.
Mij.: 1987/, 206
1
/,3,
211; Indische Rubber Comp.: 269%;
270%, 271%; Java Caouthouc: 1463%, 1483%, 147; Ned.
mcl: Rubber en Koffie: 232, 235, 234; Serhadjadi: 218%,
2
19%, 222%.
In de eerste plaats is een Vrij sterke druk van
petrole-u’n-
aandeeien
uitgegaan. De plotselinge prijsverlaging voor
ruwe Peunsylvania olie heeft het koerspeil van aandeelen
Koninklijke uit tIen aard der zaak gedrukt. Toch zou dc invloed vermoedelijk niet zoo sterk zijn geweest, indien
niet aancieelen Ceconsolideerde onder zeer ruime verkoo
pen te lijden zouden hebben gehad, waardoor de geheele
afdeeliug zeer ongea.nimecrd werd. Tegelijkertijd met de
koersdaling van aan loeIen Gecousolideerde zijn geruchten
ter becfrze verspreid, volgeris welke op deze aandeelen
slechts een dividend 5
it
9 pCt. over 1924 zal worden uit-
gekeerd. Later is eeliter in het licht gesteld, dat van het
bepalen van dividend op dit oogenhlik nog geen sprake kan
zijn, omdat eerst dient te worden afgewacht, wat de Astra
Romana zal uitkeereu. En verband hiermede is een krach-tig herstel ingetreden, waardoor het geleden verlies echter
lang niet kon worden ingehaald. In overeenstemming met
de veranderde opvattingen hebben ook anncleelcn Konink-
lijke een lichte verbetering kunnen aantoonen. Dordtsehe
Petroleum Mij.: 354%, 348, 345% ; Geconsolideerde Petro.
leum: 180, 157%, 164; Koninklijke Ned. Petroleum: 376%.

367%, 371%.
De
ialek.fnca.0:t;
was gedurende liet grootste deel der be-
riclitweek eveneens lusteloos. De gunstige resultaten, op
de der:c inschrijving voor Suinatratal:ak behaald, hebben
aanvankelijk geen enkele uitwerking gehad. Daarna is ccli-
ter een keer in de markt op te merken geweest. Onder den
invloed valt de verkoopprijzen, alsmede van cle goede tax:i-
ties voor de vierde vnorjnarsinsclirijving heeft zich op liet
verlaagde peil ecnige kooplust ontwikkeld, waardoor de
hoofdsoorten na nmerk9lijk iii koers konden verbeteren. Te:
voren hadden de Javasoorten reeds de vruchten geplukt
van de belangstelling, welke in dc laatste weken voor liet
product dezer niaatscliappijen bestaat. Arendshurg: 390,
387, 386%; Deli Batavia: 343, 340
1
348; Dcli Mij.: 359%,
363%, 373; Ngoepit: 240 (ex div.), 245,
239%;
Senemhah:.

380%, 383, 389%.
&icikcraandcelen
hebben weinig verandering te aanschou-
wen gegeven. Noch de Cubanoteeringen, noch de verkoopen
van de V.J.S.P. of de mededeelingen van de tweedehands
suikerniarkt hebben aanleiding tot ingrijpen gegeven, hetzij
in cle oene, hetzij in do andere richting. Cultuur Mij. der
orstenlanden. 167%, 163%, 165%; Handels Verg. Ani-
sterdani: 495,
488%,
489; Javasche Cultuur Mij.: 363, 358,
360%; Ned. md. Suiker Unie: 243, 241,
239%;
Poerwo-
redjo: 128, 126, 127.
,iehccpvaar1aandee/.eit
zijn eveneenS nagenoeg verlaten
gebleven. Toch vielen bier wel koersverschillen op te mer-
ken, welke dan gewoonlijk hebben bestaan in koersverla-
gil.igen. Het uitblijven van een markante verbetering op
de vrachtei:tniarkt heeft velen bezitters aaiileidiiig gegeven zieh van
buit
aandeelen te ontdoen, hetgeen echter niet
anders kon plaats hebben dan tot reageerende koersen.
Holland Âmerika Lijn: 62%, 61%, 61; Java China Japan
Lijn: 105, 104, 102; Kon. Ned. Stoomboot Mij.: 69%, 70%,
67
;
Stoomvaart Mij. Nederland : 154, 153, 154%.
Bjnnenlaavcfscice ind,ustriecle (t(l4VdeeiCn
waren stil, doch
vrij vast. Een uitzondering hebben aandeelen Jurgens ge-
vormd; welke nogal aanbod te doorstaan hebben gehad.
Aandeelen in kunstzijdefabrieken waren vast, voornamelijk
die der Nederlandsche Kunstzijclefbriek, in vet
–
band met
geruchten omtrent een nieuwe emissie. Centrale Suiker
Mij.:
118%,
107 (ex div.), 1.06; Hollandia Melkproclueten
125, 127%, 1.30%
;
Hollandsche Kunstzijde Industrie: 158,
158%, 156%; Jurgens: 81/
‘
83%,
82i/4;
Ned. Gist- en
SpiTitusfabriek: 372, 350, 362%; Ned. Kunstzijde fabriek:
358%; 370, 372; Philips Gloeïlanipcnfabriek: 346%, 347%,
343%
;
R’dam Droogdok Mij.: 170%, 173
3
f
4
,
171I4;
Ver-
eenigde Bliklabrieken: 96%, 100, 99.
i3ankeand,eieit,
ivaten weinig veranderd, doch vast. Arn-
sterdamsche Bank: 138, 137%, 138%; Incasso Bank: 105
3
/
4
,
106; Kolôniale Bank:
188%,
189%, 187%; Necl.-Incl. II.
Bak: 144,
143%,
142% ; Ned. Handel Mij.: 128, 127%,
1.26%, 1277%; Rclamsche Baukverg.: 68
5
/8,
71%, 70%
Twentsche Bank: 119, 118.

De
m/jnmarkt
trok niet veel belangstelling, terwijl het
koerspeil lichtelijk afbrokkelcle. Billiton Mij., lste :Imubr.:
470, 469; Reiljang Lebong: 243, 238, 244.
Dc
Amerikaanse/te markt
i’as 1 la uw, in overeenstemming
met Wallstreet: American Water Works: 232; Anaconda
Copper: 77%, 78
1
/
1n
, 76; Studebaker: 1075, 1060, 1065;
United States Steel Corp.: 119
1
/
8
, 120%, 117% ; Atdhison
Topeka: 119%, 1.19; Ene: 29%, 30%, 29%; St. Louis &
San Francisco: 69, 67%, 67%; Union Pacific: 1437%, 141%,
142%; Wahash 11w.:
24%,
23′
3
/, 22%.

GOEDERENHANDEL.

.

GRANEN.

31 Maart 1925.

Toeic ons vorige weekbenicht-gcsehreven werd, had de
graanmarkt vooral voor broodgraa ii zich ju ist hersteld van
een sterken prijsval, die op 17 Maart had plaats gevonden.
Dc sterke prijsvenlagiug, die sedert liet begin tien maand was
ingetneden en op den zooeven gcnoemdcn datum haar groot-
ste afmetingen verkreeg, had een toename vnu cle vraag tien
invoerlanden teweeg geroepen. Het pnijshênstel deed echter
spoedig den kooplust weder verminderen. De groote hoe-veelheden tanwe, die naar Europeesche havens onderweg
zijn en waaruit gcntuimen tijd aanzienlijke aanvoeren te
veitvacliten zijn, hebben in Europa alle vrees voor onvol-
doende aanbod doen verdwijnen en zelfs wordt veelal ge-
twijfeld of al die tanwe wel zonder bezwaar kan worden
opgenomen. Daarbij staat in alle Europeesche lautclen liet nieuwe wintergraan en goed voor. Een uitzondering vormt
slechts Rusland, ofschoon ook daar regen en sneeuw on-
langs eenige verbetering hebben gebracht. Voor liet restant
von liet oude seizoen blijft de voorraad brooclgnaan in Rus-
land eç:hter zeer onvoldoende en ook dcve week ierden cle
Russische inkoopen voortgezet. Zij bestaan den laatsten
tijd vooral uit nogge. Nietslec-hts van iie in Nederlandselte
en Du itsche Ita velt s aan ivezige voorraden Anïenika anscite
rogge, doch ook van cle stoomende partijen werd ccii groot
gedeelte utaar Rusland. en Polen verkocht, terwijl ook iii
Amerika zelf ittkoopen van nogge tvencicn gedaan voor Rus-
sisdhe
rekening.
Vooral rogge was daardoor in liet begin
deu- week in Aitterika zeer vast, met aanzienlijk hoogene
prijzen en omvangrijke cxportzaken. :l)e berichten over de
nieuwe wintentonwe der Veneenigde Staten blijven over
het algemeen gunstig, al heet in sommige streken van liet
Westen en Zuid-Westen de neerslag nog onvoldoend6 te
zijn geweest. Volgens pantieu)iene-.ramingen zou bovendien
het winterverlies toch cbnormaal hoog zijn, ofschoon on-
langs de berichten daarover geruststellend waren. Op de
Amerika ansche tenmijnniankten heclt men blijkbaar aan
cle iets minder gunstige berichten niet veel waarde, want
toert in Europa cle prijsstijging van het begin den week
wei lig indruk bleek te maken, trad allengs weder een prijs-
daling in, die op 27 Maart zelfs aanzienlijk was en zich
ook tot Argentinië uithreiclde. Zij bracht weder een ver-
bctcning der Europeesche vraag met zich. Frankrijk kocht eenige ladingen Bnitseh-Iudisehe en Platatarwe, in Enge-
lanti namen de zaken weder wat toe, vooral in parcels
Canadeesehe tarwe, nadat in het begin der week de goed-
koopere Platatarwe daar meen dc aandacht had. getrokken.
Ook in België en Duitschlancl werd de belangstelling wat
leveudiger, doch in Nederland bleef de vraag naar tarwe
onbevredigend. De verlevendiging tIen Engelsehe markt was
mede liet gevolg vat kleinere Argentijnsche verschepingen
en verminderde tarwe-aanvoenen in de Argentijrusche ha-veits, alsook van cle nu reeds twee weken zeer kleine ver-
schepi ngen uit ]3nitsch-Jndië, waan in sommige belangrijke
productiegebieclen hij voortduring geklaagd vondt oven on-voldoendeut regenval. Australië heeft ook deze week we:Ier
zeer veel tantve verscheept, doelt daar ook uit Noord-Ame-
rika de hoe”eellieicl veel kleiner was clan in vorige weken,
tvaren cle totale wenelclverschepingen eindelijk weder eens
van niatigen mvang, zoodat mede door gnootere aarukom-
sten in de Europeesche havens de stoomende. voorraad
eenige vermindering onderging. Op 28 Maart waren de ter-
niijitmarkten in Noord- en Zuid-Amerika niet ulauwen en
Buenos Aires sloot zelfs aanmerkelijk hooger. De volgende
marktdag, 30 Maart, bracht echter weder uiterst flauwe
markten. Te Chicago en Winnipeg viel de tartvepnijs weder
even sterk als op de ïlauwste dagen der aan die markten
zoo emotievolle weken sedert begin Februari was voorge-
komen. Chicago sloot nog aanzienlijk lager dan op 17
Maart, toen tot nog toe de laagste prijzen waren bereikt
sedert de hausse-periode van den winter. Veel minder clan
de Mei-termijn daalde Juli-t:irwe en blijkbaar is het dus
nog steeds het sterke aanbod van oude tarwe, dat bij den
gocilen stand van den nicuwen oogst wordt teweeggebnacht
door het streven, om vÖOr het binnenhalen van den nieuwen

,

—

1 April 1925

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

287

Noteeringen.

Chicago
Buenos Aires

Data
Tarwe Maïs
Haver
Tarwe Maïs
LiJnzaad
Mei
Mei
Mei Mei Mei
‘

Mei

28Mrt.
1
25
157k
110′
44
15,50
9,45
21,70

21

,,

’25
16834
116
1
4
4581,
15,65
9,40
22,60

28Mrt.’24
1005/
8

75′,
44y
4

10,35
1
)
7,90
18,55
1
)

28Mrt.
1
23
119,
74
44
11,54
1
)
8,80
1
)
20,72′)

28Mrt.
1
22
1328/
8

58.’ 367/
8

12,90
1
)
8,25
19,80′)

20 Juli’14
82
56’/8
36M
9,40 5,38
13,70

1)
.
Per
April.

L000prijzen te Rotterdam/Amsterdam.

s
oorfen
–
30Maart
1925
23Maart
1925′
31 Maart
‘. 1924

Ta
rwe
*

………..

1
18,-
18,_
11,75 Rogge
(No. 2 Western)

1
14,55
14,_
9,75
Maïs (La Plata) ……..
2

229,-
225,- 229,-
Gerst (48 Ib. malting)

.
2

246,- 247,-
209,-
Haver (381b. white clipp.)
1

11,80
4
)
11,50e)
9,754)

Lijnkoeken (Noord-Amen-
kavan La Plata-zaad)
1
13,-
12,50
14,25
Lijnzaad(La Plata)

. . .
•
8
470,-
485,.._..
390,-
1)
per 100KG.
2)
per2000KG.
8)
per 1960KG.
No. 2 Hard/Red Winter Wheat.
4)
Canada No. 3.

AANVOEREN in tons van 1000 KG

Artikelen

Rotterdam
Amsterdam
Totaal

22128 Maart Sedert
Overeenk.
22128 Maart Sedert
Overeenk.
192 4
1925
1 Jan. 1925
tijdvak 1924
1925
1 Jan. 1925
tijdvak 1924

11.070
180.415
203.816
–
5.655 11.513
186.070
215.329

768
18.842
143.011
. –
–
3.325 18.842
146.336
–
9.288
6.575
-.
–
–

‘.
9.288 6.575

Tarwe
..

……………

11.416 185.885
,157.503 2.710
23.914
20.291
209.799
177.794

Rogge
..
.
………………
Boekweit
.

.
…………..

Gerst……. ……….
1.833
35.637 81.985
–
1.785
12.672
37.422 94.657

Haver

…
.

………
1.377
22.662
59.926
–
150
–
22.812
59.926

Maïs

.
_.

..

……….

1.065
43.490
57.302
.-
10.t$8
f
28.042
53.758
85.344
7.200

..

65.236 43.243
– –
700
65.236 43.943
Lijnzaad ..

………….
Lijnkoek

………….
1.565
25.708
54.873
54
4.564 2.409
30.272 57.282
Tarwemeel …………..
Andere meelsoorten ….
519
2.685
2.181
–
–
–
2.685
2.181

ogst de oude voorraden op te ruimen, in vergelijking met
een week tevoren stond Mei-tarwe te Chicago op 30 Maart’
23’/ dol]arccut per 60 lbs. lager en Juli 12
1
, cent. Het ver
–
schil tusschcn beide termijnen is nu ingekropen tot 10
cent, nadat het.in het begin van Maart nog 26 cent had be-
dragen.
rfe
Winnipeg bedraagt-de prijsdaling van 23 tot 30
Maart voor Mei 22 en voor Juli, welke termijn te Wiani-
•peg eveneens op oude tarwe is gebaseerd, omdat iie nieuwe Canadeesehe tarwe veel later wordt geoogst dan cie winter
–

tarwe der Vereenigde Staten, 197/
s
dollarcent per 60 Ibs. Dc
prijsverlaging voor tarwe aan de Noord-Anierikaausche ter-
.iiiijnmarkten sedcrt dc eerste dagen van Maart beloopt nu
on
g
eveer 25 pCt. Ook Argentinië was op 30 Maart flauw.
en dc tarweprujs (laalde op dieti dag aan de termijamarkten
te ]3ueuos Aires en Bosario ongeveer 50 ceutavos per
100 KG. Tegenover den 23stea bedroeg iie verlaging 60
ii

75 eentavos.
It o g ge heeft aai:1 de prijsverlaging der laatste dagen
sterk meegedaan, ondanks de Etissische vraa
g
, die ook de
laatte dagen nog voortduurde. Ze was echter icict groot
genoeg,om de markt langer data enkele (lagen te steunen.
Ook de Duitscite kooplust was daartoe niet in staat, of-
schoon -Dititseilaud toch voortdurend rogge bleef koopen
n in iie Duitsche havens zoowel van tarwe als van rogge
de voorraden zeer gering zijn. In de enkele dagen vaa 25
tot 30 Maart is rogge te Chicago ongeveer 15 dollarcent
per 56 ibs. of ongeveer 12% pÇt. gedaald en sedert 23
Maart bedraagt de prijsverlaging circa 13 cent per 56 lbs.
Chicago sloot
01)
30 Maart weder, ongeveer
01)
dezelfde
Iriizer als op den 17dcit, den vorigen zeer flanwen dag.
Dc roggevoorraad in de Vereenigcle Staten blijf t ‘van res-
;ectaboleu omvang.
Voor in eis was
(leze
week dc stemming algemeen vrij
goad, vooral door kleine verseitepingen en den geringen
olïtvatIg van de hoeveelheden, clie naar Europeesche havens
onderweg zijn. In Engeland was de vraag voor spoedige
mais nnrcder goed dati in do vorige week en de groote
vodrraden ondergaan daar slechts langzaam eenige ver-
mindering. Betere vraag in Ierland
en
de zeer geringe
Argentijnsehe verschepingen der laatste weken hebbeu de
‘markt echter gesteund, evenals de bevreclietide vraag naar
spoedige mais aan sommige vastelanclscite markten. Zoo
werden twee stoomencle ladingen Zuid.Afrikaansche mais
ia den loop der week naar -Nederland verkocht. Daar zijn
de voorraden van andere clan Platamaïs beperkt. Van Oost-
Europa is weinig naar Nederland onderweg en ook nieuwe
aanvoeren van eenige beteekenis van Platamaïs worden
daar niet.verwacbt. Van de voorraden dier maïssoort wordt
geregeld verkocht en nu en dan doet Nederland inkoopen van Platamaïs uit cle Antwerpsehe voorraden. Uit Bulga-
‘rije wordt geen maïs meer aangeboden en van Roemenië
en Rusland waren deze week de versehepingen klein. Aan.
vnnkeljk was daarbij Roemeensche en Zuici-Slavische mais
op aflading in Maart en ‘April wat duurder. Zaken werden nog vrij geregeld gedaan naar Denemarken en ook Neder-

land betaalde in liet hegiu der week de ‘hoogere prijzen,
gedeeltelijk in vcrbadd met de minder gunstige berichten over den nieuwen Argentijnscheu oogst, terwijl uit Zuid-Afrika klachten kwamen over’ te gi’ooten regenval. Door
deze laatste omstandigheden was de markt in Engeland
beter voor ruaïs
01)
zomermaaucleo, ondanks de flauwe hou.
ding van Chicago. Wegens de prijsverhonding tusschen maïs
en haver schijnt iii cle Vereenigde Staten het verbruik van
haver als veevoeder op de boerderij toe te nemen, en de
mals ,ncer dan anders ter markt te worden gebracht. De
vraag is echter voor dat aanbod onvoldende. en an 23
tot 30 Maart daalde te Chicago de maïSprijS 5% tc 6 dol-
larcent per 56 lhs. Volgens particuliere ramingen zou het
A rgci.d;ijusche ii itvoersurplus aan snaïs dit jaar ongeveer
ES% inillioen quarters bedragen, terwijl in dit – seizoen
sedert 1 Mei reeds 20,3 millioen quarters zijn uitgevoerd.
Todh. werd tegen het laatst der week de maïsinarkt in
Argentinië lager en de vei’hooging van. het begin der week
ging weder verloren. Op 30 Maart stond tle Mei-termijn
v;ni iie termijniiiarkteu te Buenos Aires en Rosario weder
ongeveer even hoog als
0
den 23steu, terwijl Juni 1.0 & 20
centavos per 100 Na. was gedaald.’ De prijzen die door ver
–
.schepers voor ‘Platarnaïs van den nicuweu oogst worden
gevraagd, zijn echter nog altijd aanzienlijk Iiooger dan de
in Europa daarvoor geldende en aan de Engelsche markt
had dat ten gevolge, dat men tot onverandercle prijzen
nieuwe Platatarwe bleef verhandelen. Uit Zuid-Afrika heb
hen de klachten over regen opgehondeu en er is nu weer
sprake van een record-oogst. Roemenië is ten slotte ook
weder ‘goeilkooper met maïs aan de niarkt, vooral op iets
itieer verwijderde aflading. Behalve in Engeland en Necler:
land was ook in Duitschland de maïsmarkt iets beter, aoeh
over het algemeen blijft dnar de vraag onbevredigenit
‘in ge r s t was cle om zet deze week wat grooter door
vaste markten in Noord-Amerika en betere vraag in Enge-
land, Nederltnd en iii mindere mate ook Duitschland.
Nederland deed meer zaken in Noord-Amenikaansche soor-,
teu en ook uit cle Antvsrpshe voorraden Donaugerst werd
weder het een en ander verkocht, vooral naar Nederland.
II a v e r wekte eveneens iets meer belangstelling. ]a Enge-
land was hij overigens met groote zaken de omzet iets
grooter en in Dnitschland veroorzaakten cle geslonken
voorraden eenigeti kop1ust.

SUIKER.
De stemming op de verschillende suikermarkten was deze
week prijshoudend.
In A m e r 1 k a bleven geruchten omtrent de mogelijk-
heiil van eene staking op enkele Cubaansche spoorwegen
niet geheel zonder effect op speculanten. Zaken bleven
echter beperkt en prijzen in New York zoowel voor Spot
Centrifugals alsook op de termijnmarkt waren aan slechts
geringe fluctuaties onderhevig, hetgeen uit ondervolgende
cijfers blijkt: .

288

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

1
April 192

Sp. C. Mrt./ Mei/ juli’ Sept /
Mei Juli Sept. Dec.
Slot voorafgaande week …….4.74 3._ 3.04 3.19 3.34
Opening verslagweek ……..4.74 3.06 3.06 3.21 3.36
Slot verslagweek …………4.68 2.97 3.12 3.27 3.35

De ontvangsten in de AtL havens der V. S. bedroegen
deze week 92.000 tons, de versineltingen 84.000 tons (tegen
78.000 tons in 1924) en cle voorraden 118.000 tons
Voor pronipte Cuba-suiker, waarin slechts weinig werd
afgedaan, bewobg zich de prijs tusschen •2,94 d.c. en 3 dc.
c. & Ir. New York, terwijl Engeland verschillende ladingen
Ctiba- en Domingo-suiker kocht tot prijzen dalende van
5h. 14/6% tot Sh. 14/3 cif.
De C u h a-statistiek is als volgt:

1925

1924

1923
Tons

Tons

Tons
Weekontvangsten 21 Maart. ’25 199.892 191.253 203.791
Tot, sedert 1 Dec.’24-21 Mrt. ’25 2.173.786 1.935.134 1.959.835
Aantal werkende fabrieken 183 176 177 ‘
Weekexport 21 Mrt . 1925…..135.084 128.694 141.845
Totaal 1 Jan…21 Mrt. ’25…..1.395.385 1.320.214 1.361.060
Totale voorraad op 21 filrt.’25. . 778.401 614.920 599.609

De zichtbare voorraden zijn volgens C. Czarnikow:

1925
1924
1923
Tons Tons Tons
Duitschiand 1 Febr. ’25……
843.000 890.000
960.000
Tsjechoslowakije lMrt. ’25
.
591.000
454.000 353.000
Frankrijk 1 Mrt.’25 ……..
453.000
196.000 164.000
Nederland 1Febr. ’25……..
188.000 128.000
206.000
België 1 Mrt. ’25

……….
204.000
84.000
79.000
Engeland 1 Mrt. ’25

……..
145.000 188.000
266.000

Totaal (Europa).
2.424.000 1.940.000 2.028.000
V.S. Atlant. havens 25Mrt.’25
118.000 195.000
209.000
Cuba alle havens 21 Mrt. ’25.
778.000
615.000
600.000
11

binneni. 7 Mrt.
1
25

….
241.000
337.000
272.000

Totaal .. 3.561.000 3.087.000 3.109.000

In E age 1 a ii cl verlaagden raffinadeurs hunne prjzen
deze week niet 6 d. en Sh. 1/- naar gelang der kwaliteit!t Op J a v a werd wat meer belangstelling getoond vool
Superieur Mei en Juni levering uit den uieuwen oogst
waarvoor prijzen tussehen
.f
12% en
f
12 werden
,
betaald.r

Latere levering
1
werd tot
f
ll
3
/s herverkocht. Ready Su
perieure suiker ging tot
f
13% oploopend tot f14 in anderd
handen over, waarna vraag bleef bestaan tot
f
143/s.
H i e r t e 1 a ii d e opende de markt prijshoudend en werd’

f
21% voor Mei en Augustus en
f
21% voor October/
December vergeefs geboden. In den loop der week brok,
kelden prijzen af en bestond aan het slot voor genoemclen
termijn respectievelijk aanbod tot f21 en
f
20%. De om-
zet bedroeg deze week ongeveer 4000 tons.

NOTEE1UNGEN.

–
Amster-
Londen
New York
96pCt.
White Java’s
1

Cuba’s
Data
dam per Tates
f.o.b. per
1
96 pCt. c.l.f.
Centri-?
Cubei
No. 1
M ei/Juni
1
Maart/April
Maart
fugals
–

jal-
Sh.
Sh.
lh.
$
ets.
suiker
basis 99
0
30Mrt ’25
f21i/
37/_
17/_
14/6
4,65
23

,,

’25
,,21
11
/
37/6 17/_
14/6
4,74
30Mrt ’24
,,28i
64/-
2413
26/3
6,65
30Mrt ’23
,,35,_
65/9
26/_
27/6
7,28
ruw-
suikor
basis 88
0

4 Juli ’14
,,11′
3
/ 112
18/_
–
–
3,26

ba-is 990
1)
,,14
13
/
32

–
–
–
1)
Het verschil tusschen ruwsuiker 88
0
en kristalsuiker
99
0
is aan te nemen op
j
3,- per 100 KG.

KATOEN.

Marktberieht van de Heeren Sir Jacob Behrens & Sons,
Manchester, d.d. 25 Maart 1925.

De voornaamste gebeurtenis in de Amerikaansche katoen.
markt gedurende de afgeloopen week was de publicatie-_
van het ,,Giuners Report” op j.l. Vrijdag, dat een totaal-i
oogst aangaf van 13.631.000 balen. Dit getal is kleiner.
clan sommigen wel verwacht hadden en op dien dag be-
droeg de stijging 12 punten. Deze hausse kon zich echter
niet handhaven, zoodat katoenprijzen aan het eind van de
week veer iets Hauwer waren. Egyptische katoen bljft
1

sterk fluctueeren. In het begin van de week ‘daâlden prjzii ‘
plotseliiig bijna een penny per pond; den volgenden dag trad,

echter reeds weer een reactie in, waaruit men wel zou
zeggen, dat prijzen sterk onder den invloed van verkoopers
staan.
Verkoopen van Amerikaansche garens zijn deze week
teleurstellend geweest en de verwachtingen van een alge.
meene verbetering zijn niet in vervulling gegaan. Doubleurs
van 40er (ed. nummers) zijn echter nog goed bezet en
het is niet gemakkelijk prijsconcessies te verkrijgen. In
bundelgaren is voornamelijk wat gedaan in GOer voor Ma-
ciras, terwijl in cops over het algemeen slechts weinig
omgaat. De verkoop van Egyptische gare]is vorclt door
de hooge prijzen van het ruwe materiaal tegengehoi -leo,
ofschoon Spinners over het algemeen met cle verkoopeil
van de afgeloopen week wel tevreden zij ii. Er worden ge-regeld orders geboekt, hoewel de hoeveelheden slechts ge-
ring zijn. De clagelijksche prijsfluctua.ties iii het ruwe ma-
teriaal worden niet steeds geheel gevolgd, vooral niet als
spinnei-s zich reeds voldoende gedekt hebben.
De doekmarkt blijft vast en er is deze week voornamelijk
voor India vat gedaan in dhooties en cle lichtere gedrukte
en gebleekte sooi-ten, doch over het algemeen is de ver-
vachte opleving nog steeds niet gekomen, hoewel de vraag
van India wel is toegenomen. Het blijft thans een strijd
ttissc-hen fabrikanten eenei
–
zijds, .uiie reeds alle mogelijke
(oncessies gedaan hebben en niet verder kunnen gaan en
anderzijds cle overzeesche koopers, die misschien overvoor-
zichtig, gaarne willen koopen zonder hunne limites te ver-hoogen. China is nog niet van beteekenis. Van Zuid-Ame-
rika en de Straits, die tot nu toe de beste markten zijn
geweest, komt nog een geregelde viaag binnen, trvijl dc
positie van Lancashire over het algenieen gelijk blijft, hoe-
wel o.i. de toestand voor fabrikanten geleidelijk wel wat
gunstiger woi-dt. Het is nog buitengewoon moeilijk om cle
gptische styles te verkoopen, hoewel hier en daar wel
enkele orders voor fanc-ylooms zijn geboekt.

18 Mrt. 25 Mrt. Oost. koersen. 17 Mrt. 24 Mrt.
Liverpoolnoteeringen. T.T.op Br. Indië 1/5{ l/5+
F.G.F. Sakellaridis 38,95 37,25 T.T. op Hongkong 213% 2/3
G.F. No. 1 Oomra 10,90 10,65 T.T.op Shanghai 310% 3/0%

Noteering voor Loco-Katoen.
(Middling Uplands.)

27Maart
1925
20Maart
1

1925
13 Maart
1

1925
27 Maart
1924
27 Maart
1

1923

New York voor
Middling
.
..
25,20 c
25,95 c
25,50e 26,80e
29,35 c
New Orleans
voor Middling
25,10e
25,75 c
25,45 c
27,13e
29,- c
Liverpool voor
Middling
.
..
13,88 d
1
14,08 d
14,04 d
16,55
de

15,18d*)
*) Voor fully iniddling ouden Standaard.

Ontvangsten in- en uitvoeren van Amerikaansche havens
(In dulzendtallen balen).

1Aug.
’24
Overeenkomst Ige periode
tot

20Maart’25
1923-24

1

1922-
1
23

Ontvangsten Gulf-Havens. ‘7
6023

5233
Atlant.Havens
5
UitvoernaarGr.Bittannië

2210

1458

1212
‘t Vasteland ete.

3648

2623

2269
Japan

781

501

463

Voorraden.
(In duizendtallen balen).

Overeenkomstig tijdstip
20 Maart’25
1924

1923

Amerik. havens
.
.. ..
.
1070
650
663
Binnenland
.

.. ._ ._ .,
891
652 766
200
154
55
New York

…….-

………
IewOr1eans …,.. …_. ..
285
137
169
Liverpool
.
..

..
.

.. ..
757
424
451

KOFFIE.

De laatste aoht dagen brachten nog geen verbetering in
cle stemming voor het artikel. In den aanvang liepen de
pr.ijzen van de kost-vrachtaanbiedingen van Brazilië dage-
lijks iets terug, zonder dat dit tot zaken van eenige be-
teekenis aanleiding gaf. -Integendeel maakte de lichte dirang
tot verkoopen, clie Brazilië daarmede toonde, de koopers eigenlijk nog schuwer en het gevolg was, dat zij zich nog meer terugtrokken. Onder den iuvloecl van een en andler

1
zakten de termijnmarkten ook langzaam doch – regelmatig iète in waarop in de laatste dagen een klein herstel volgde.
De kost-vrachtprijzen van Santos Koffie op prom’pte ver-

1
April
1925

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

289

seheping zijn op het oogenblik voor goed beschreven Supe-
rior ongeveer 112/- t 1141- per ewt. -en voor dito Prime

Indië toonde
zich
ook vat gemakkelijker cxi in Robusta
op prompte versdhepiiig kwamen enkele kleine zaken tot
sta id Mandheli ag Robusta telquel, April verscheping, werd
tot 56y. et. per

KG. cif uitgeleverd gewicht ten slotte
gedaan, doch Palembang iRohusta teiquel, prompte ver-
scheping, waarvoor prijzen gevraagd werden van 53Y
2
t

45 et. cif, wond, voor zoover bekend, geen koopers.
– Van de Centraal-Amerikaansche soorten toonesi de hou-
ders in de productielanden zich niet tot concessies van
beteekenis bereid. Dit is begrijpelijk, want volgens hier
ontvangen berichten zouden Guatemala, San Salvador en
ilaiti het grootste gedeelte van den oogst reeds hebben
verscheept en zouden alleen in Nicaragua en in Venezuela
nog vrij groote hoeveelheden ten verkoop beschikbaar zijn. –
Is dus aan den eenen kant, alles bijeengenoiien, van clie
zijde geeli overwegend aanbod te verwachteu, zno werkt
daartegenover het feit, dat de vroeger op af lading verkochte
partijen op het oogenblik
ifl
Vrij groote hoeveelheid in
Europa en in Noord-Amerika binnenkomen, toch drukkend
op de loco-prijzen van deze
,
soorten. ilet gevolg hiervan is,
dat deze koffies op de verhruiksmarkten thans, cle zoo-
veel betere kwaliteit in aanmerking genomen, feitelijk ge-
lijk en soms zelfs lager staan clan de duurste Santos-

soorten.
Ook van de goedkoope Koffie’s als Rio, ordinaire San-
tos, Novo Redoaclo cii Afrika, was in den laatsten tijd
nogal vrij veel aanbod tot lageren prijs, dan daarvoor kort
geleden werd gevraagd. –
De tei-mijnnoteeriagen aan de ochtend-eall waren, te:

Rotterdam (Santos-contract)

Amsterd. (Gemengd con-‘
basis Good

tract) basis Santos Good

Mrt. Mei
1
Sept. Dec. Mrt. Mei Sept. Dec.

31 Mrt. 58

55( 51% 49% – 537 49% 47%
24 ,, 59

57y
4
53/ 51% 577

55y
4
51

49

17

60/ 57% 531i 51% 587,

50

505/ 49%

10 ,,

601/8
1
57%

53%

52518
1
5871
t
56

515/
8
50

De slot-noteeringen te New Vork van het aldaar gel-
ilende gemengd contract (basis Rio No. 7) waren:

Mrt.

I

Mei

I
Sept.

I
Dec.

30 Maart ……$ –

$ 18,55

$ 16,62

$ 16,07

23

……….,, 20,53

,, 19,34

,, 17,32

16,72

16

,………..20,20

19,20

17,12

16,56

9

,……….,, 21,03

,, 19,80

17,74

17,15
De Ioco-noteer’ngen bleven onveranderd 75 ct. voor
Superior Santos en 62 ct. voor Robusta.
Rötterdam, 31 Maart 1925.

(Mdedeeling van de Vereeniging voor den Goedereuhandèl
te Rotterdam.)
Ontvangsten uit het binnenland van Brazilië in Balen.

te Rio
.

te Santos Data
,
Afgeloo pen
Sedert
Afgeloopen
_____
Sedert
–
week
1Juli
week
1Juli

28 Mrt. 1925……
20.000
2.795.000

1

183.000
7.669.000
28

Mrt. 1924…..
74.000
2.824.000
211.000
7.679.000

Noteeringen en voorraden in Brazilië.

te Rio

1

te Santosloo
Wisselkoers
tData

1
Voorraad
1
Prijs Voorraad
t
pj

te Rio
Us

Londen (In Balen) ! No. 7
1
) (
In Balen) No. 41)

–

30
Mrt. 1925

207.000 36.975 2.035.000 40.000 5
1
1
2

23

1925 ‘ 218.000 38.275 1.971.000 40.500 5211
16 ,, 1925

234.000 38.125 1.892.000 41.000 5″j
30 Mrt. 1924

182.000 25.875 772.000 28.000
’69
132
) In Reis.

KOFFIE IN 1924.

(Uit liet Jaarverslag van de Kamer van Koophandel en
Fabrieken te Rotterdam).

De zichtbare werelclvoorraacl bedroeg op 31 December
(volgens cle statistiek van de heeren G. Duuring & Zoon)
(Zid Tabel 1 onder aan (leze pag.)

‘1Jit dezelfde statistiek blijkt, dat de afleveringen aan cle
h6ofdmarkten vau Europa en de Vereenigde Staten van
merika hebben bedragen:

Vereenigde
Staten van

u

Jaren.

Europa.

Amerika.

Te zamen.

OOti,

Balen.

Balén.

Balen.

1924 ………….9.981.000

10.709.000

20.690.000
1923 ………….9.240.000

10.585.000

19.825.000
1922 ………….8.238.000

9.654.000

17.892.000
1921 ………….8.094.000

9.958.000

18.052.000
1020 ………….5.213.000

9.167.000,

14.380.000

0Kou in het vorige jaarverslag bij de vermelding van den
«”ereldvoorraad er op gewezen «’orden, dat deze op 31
i)eceber 1923 niet minder dan bijna 3% millioeu balen
kleiner was dan ecn jaar te voren, ditmaal valt op te
merken, dht 1924 sluit niet een voorraad van ruim 900.000
halen meer dan verleden jaar, waartegenover echter staat,
dat ook de afleveringen in Europa en in de Vereenigde
Staten van Amerika te zamen, die in 1923 reeds het onge-
kend hooge cijfer hadden bereikt van 1.9.825.000 balen, dit
jaar nog 865.000 balen grooter waren.

De maandcijfers, gepubliceerd door de makelaars G.
Duuring & Zoon, Kolff en Witkamp, Leonard Jacobson &
Zonen en G. Bijdiendijk, gaven voor Nederland de volgende
getallen:

Invoeren in Nederland.

Van 1 Januari tot 31 Dec.

Herkomst.
1924
1923
1922
Balen. Balen.
Balen.

Nederlandsch Oost-Indië
433.400,
161.900
257.800
Brazilië

……………..
1.264.300
–
.949.400
1.089-100
Centr.AinerikaenW.-Indië
646.300 384.300
543.700′
.
45.000
15.800
35.000
Af5ika………………..52.300
Verschillende lan
191.600
109.000

Te zamen….
2.541.300
1.703.000
2.034.600

Op 31 December

Tabel 1
‘ 1924
1923

. 1922

1921

1920
–

Balen.

Balen,

Balen.

Balen.

Balen.

1.594.000 1.429.000
2.254.000
1.749.000
2.068.000
Voorraad

Europa ……………………………

–
438.000
723.000
564.000 611.000
520.000

(

stoomend

van

Brazilië ……………….
i
aar

,uropa

,,

,,
66.000
76.000
•
21.000
1
39.000
–
Oost-Indië …………….
m

..
Vereen. Staten van Aerika
–

Te

zamen

…………………
2.098.000
2.228.000 2.839.000 2.399.000
–
2:588.000
–

629.000712.000

967.000

1.668.000

1.601.000
417.000

637.000

418..000

388.000

841.000
7

1
–

7

7

7

Voorraad Vereenigde Staten………………….
Naar’

f
stoomend van Brazilië …………
Ver. Staten l

,, Oost-Indië …’f,.
–
……

Tezamen

…………………

Voorraad Europa …………………………..
.2.098.000
Vereenigde Staten …………………1.046.000
in Rio ……………………………..379.000
Santos

………………………..L831.000
Bahia ………………………….30.000

zamen ………………….5.384.000
Op 1 Deèember …………………………….
..”5.631.000

11
1 Juli ………………………………….5.071.000

2.228.000 2.839.000
1.349.000
1.385.000
318.000
1.463.000
531.000
2.271.000
41.000
22.000

4467.009
7.980.000
4.872.000
8.257.000
5.340.000
8.639.000

2.399.000
2.05&000 1.825.000
3.077.000
46000

9.403.000,

8.765.000
9.112.000

8.449.000
8.700.000

6.750.000

2.442.000

2588.000
2.442.000
521.000 3.180.000
34.000.

1.046.000
1
1.349.000
1
1.385.000
1
2.056.000

290

–

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

1 April 1925

Afleveringen uit Nederland.

Van 1 Januari tot 31 Dec.

19241923

192
Balen.

Balen.

Balen.

Alle soorten ………….
2
.493.9001 1.916.400 2.011.700

Voorraad in Nederland.

tf

Op 31 December.
Hei-komst.

1924
1

1923
1

1922
Balen.

Balen.

Balen.

Nederlandsch Oost-Jnclié

78.900

35.900

99.300
Brazilië ……………

98.100

92.100

146.800
Centr.AinerikaenW..Indië

46.200

55.700

148:300
Afrika ………………
..8.700

500

3.000
Verschillende landen ….

5.300

6200

6.200

Te zamen….

237.200

190.300

403.600

Over liet algenieen kan van liet jaar 1924 gezegd worcleii,
dat het voor den koffiehandel bepaald gunstig is geweest.
Ten eerste waren, zooals uit de hierboven aangehaalde cij-
fers blijkt, zoowel cle invoeren als de afleveringen in Ne-
derland ditmaal buitengewoon groot. Wanneer men de
cijfers van Nederland vergelijkt met die van Europa nrc van
de Vereenigde Staten van Amerika te zamen, dan blijkt,
dat het aandeel van ons land in het totaal-cijfer zeer
langrijk is geweest, namelijk:

Europa en
Ver. Staten v.

Aandeel van

Amerika

Nederland Nederland in

Balen._
—

Balen,

het geheel

Invoeren ………20.772.000

2.541.300

12,2 0/
0

Afleveringen . .. . 20.690.000

2.493.900

12,_
0/

De invoer in Nederland in 1924 van ruim 2.541.000 balen
is de grootste geweest van Europa, dat in zijn verschil-
lende havens bijeen 10.146.000 balen aanvoerde. De invoer van Nederland alleen bedroeg dus ruim een vierde gedeelte
van dien in geheel Europa. Weliswaar moet feitelijk een
gedeelte van onzen invoer tot het transito-verkeer worden
gerekend, doch ten gevolge van den econornischen toestand
iii Duitschlnud was de aanvoer voor dit land over Ons
land dit jaar, hoewel grooter dan in 1923, toch altijd nog
veel kleiner (lan vroeger het geval is geweest. Bovendien
moet niet int het oog worden verloren, dat ook de aan-
voeren in sommige andere Europeesche havens voor ecu
gedeelte als transito-verkeer zijn te beschouwen.
Naast de belangrijke toeneming van de invoeren cii af le
ringen, die hoofdzakelijk het gevolg was van vermeerdering
van den tutvoer, is de tweede aanleiding om 1924 gunstig
te noemen gelegen in het feit, dat de prijzen tot ongeveer
het midden van November bijna onafgebroken stijgende zijfi
geweest, hetgeen voor den handel natuurlijk een belangrijk
vodrdeel was.

Ten slotte mag, niet onvermeld blijven dat, evenals in
vorige jaren, doch ditm:ial in nog grootere mate, belang-
rijke hoeveelheden voor Nederlandsehe rekening rechtstreks
van de procluctielaaden (in hoofdzaak van , Brazilië en
Nederlan dsch-Indië) ii aar verschillende vreemde havens zijn
versdhcept. –

De loop der prijzen was voor de officieel aan de markt
genoteerde soorten in 1924 alhier als volgt:
loco. Siiperior Santos 43,

60, 58, 76, 72, 75 et. per 34 KG.
liobusta

– – – . 4134, 51, 46, 65, 62, 64 ,,,,,,,,
Zooals uit bovnstaande cijfers blijkt, -zijn de irjzen iii’
1924 zeer belangrijk gestegen en hebben zij ten slotte ccii
‘stand bereikt, hooger dan in de afgeloopen negentig jaren
(met uitzondering van een kort tijdperk tijdens den oorlog
in 1916) ooit het geval is geweest. Het merkwaardige van
deze rijzing is, dat zij, met uitzondering van de mnatre
gelen der Braziliaansche regeering ter bescherming van
belangen harer planters, zod goed als uitsluitend is toe té
schrijven aan de belangrijke toeneming van het wereld-
verbruik. Door deze toeneming is bij aanvoeren in Europa
en de Vereenigde Stateii van Amerika van 20.772.000 balen tegen 18745.000 balen in 1923 de zichtbare wereldvoorraad
slechts 900.000 balen gestegen hoven dien van verleden
jaar, toen hij met 4.467.000 balen abnormaal klein kon
worden genoemd.
Feitelijk zijn de prijzen in ons land in verhouding tot
die der productielauden zelfs nog te laag geweest, want’
het gebeele jaar door waren de aanbiedingen in de tweede”
handl hier te lande bjjna altijd onder die, welke voor clirect
aanvoeren moesten worden betaald. De korte inzinking aan

het einde van het jaar, welke hoofdzakelijk van de New
Yorksche termijnmarkt uitging en aldaar een oogenblik
den vorm aannam van eeu paniek, werd, spoedig gevolgd
door een herstel, dat cle prijzen nog vÖOr het einde des
jaars wederom bijna terughracht op het hoogste punt, dat
midden November was bereikt.
Wat Braziel-koff ie betreft, was het merkwaardig, dat de
prijs van Santos-koffie, die iii het begin van het jaar
slechts 13-4 ct. boven dien van Robusta stond, aan het einde
van het jaar 11 ct. daarboven genoteerd werd.- Dezë loop
isjuist tegenovergesteld aan vat gewoonlijk hij stijgende
prijzen geschiedt. Ziet men nl. meestal, wanneer een arti-
kel duurder wordt, het prijsverschil tusschen de dure en
cle goedkoope soorten kleim.mer w’orden ten gevolge van het
aantrekken van den pl
–
ijs van laatstbedoelde kwaliteit, dit-maal liep de Santos veel meer
01)
dan de Robusta, ‘hetgeen
uitsluitend het gevolg was van dien sleehten smaak en het
bonte branden: van het grootste gedeelte der tot nu toe in
dit jaar van Santos verscheepte partijen. Aan de vraag
naar werkelijk goede kwaliteiten van deze soort kon clan
ook niet anders worden voldaan dan tot in verhouding
steeds. hooger wordende prijzen. Dit is ook de oorzaak, dat
ten slotte loco Santoskoffié op een prijs kwam, die abnor-
maal hoog was boven de prijzen aan dle termijnmarkten,
waarvan de Rotterdamsche weliswaar gebaseerd is op liet
Santos-product, doch waar feitelijk alleen de slecht sma-
kende koffie’s tot levering komen.
Van Bobusta-koffie steeg de prijs, die in liet begin van
het jaar voor gewone f. a. q. (fair average quality) onge-
veer 41 ct. was, tot 50 11 51 ct., om toen wederom te dalen
tot 43 et. 1
–
Iiërua liep hij op tot 64 ct. om
het jaar te
sluiten op 62 ct. De prijsloop van gewone Robusta in loco
werd lnerboven reecis vernield en die van de ordinaire soor-
ten (hoofdzakelijk Palembang) steeg van
3134
op 42 ct.,
om na een daling op 3534 ct. verder te stijgen tot 53 ii
54 ct. Ook in betere soorten Gewone Bereiding van Su-
niatra, in de eerste plaats Mancllieling, werden groote hoe-
i’eellmeden gedaan tot prijzen, af wisselend tussehen onge-
veer 3 Ii (i ct. hoven i’alembang.
Van Nederlandsch Oost-Indië kwam verder dit jaar wel
iets meer aanvoer van fijne soorten clan verleden jaar.
West-Indiscie Bereiding kwam zeer weinig voor. Daaren-
tegen im’el nog al wat Bali en Tior, gele en bruine Ma-
cassar en Padang. De prijs van eerstgenoemde soort steeg
van ongeveer 51 tot ongeveer 78 ct., terwijl clie van ‘l’imi.ior
kwam van ongeveer 60 op ongeveer 85 ct. De prijzen van
gele en bruine Macassar en Padaug stegen hij zeer lieperkt
‘aanbod tot 110 k 115 ct. om
in December ongeveer 15 ct.
terug te loopen:
Liberia kwam hoofdzakelijk van Suriname. De prijs steeg
van 37 ii 38 ct. 01) 45 fi 47 ct., daalde toen op 40 Ii 41 ct.
en bereikte in November een stand van 65 il 66 ct.; daarna
daalde hij op 60 t 62 ct.
Van de Centraal-Amnerikaausehe
CII
West-:[n di kche soor-
ten bestonden dit jaar de aanvoeren hoofdzakelijk uit Gua-
tamala, Cohimbia, Salvador, Venezuela en Costa Rica, ter-
wijl ook van Haiti liet een en ander naar luer kwam. De
prijzen van de grove, kleurige kwaliteiten stegen van 56
A. 58 ct. in het beginvan liet jaar tot 78 5. SO et., om daar-
na te dalen op 65 1. 67 ct., ten slotte weden
–
om te stijgen
tot 90 t 95 ct. en het jaar te sluiten op 86 t 90
U. –

In liet begin van het jaar werd bekend, dat bij de No-
clerlandsche regcering in voorbei-eicling was een wetsont-
werp tot herziening cii uitbreiding van de invoerrechten
op , verschillende artikelen, waarbij ook koffie niet meer
Vrij van rechten zou worden gelaten. De handel verzette
zich hiertegen uit alle macht en gelukkig deelde de Minis-
ter van Financiën reeds in Maart in de Tveede Kamer
mede, dat voorloopig van het heffen van een invoerrecht
op koffie was afgezien. Riem
–
mede was het gevaar afgewend
van een maatregel, clie aan den handel ‘ii.i liet artikel
hoogstw’aarschijnlijk onherstelbare schade zon hebben toQ-
gebracht.

De omzet op de termijnmarkt (Santos-contract) alhier
was in 1924 wederom grooter clan in de vorige jaren, n.1.
741.500 balen teged 587.500 balen in 1923 en 234.250 balen
in 1922. De noteeringen waren:
2 Januari 1924:
ler Januari

1924 ……………..36

ct.
Maart

1924 …………….
Mei

1924 …………….
September 1924 …………….32
5
/s
December 1924 ……………. 31
1′

11 Maart 1924:
per Maart

1924 ……………..51 ‘int.
,,

Mei

1924 …………….

1-

1
..Âpril ‘1925.

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

291

per September 1924 …………….50

ct.
December 1924 ……………..49

23 Mei 1924:

–
per Mei

1924 …………….42
7
/
6
ct.

.September 1924 ……………..4O
8
/
s

December 1924 ……………..38
3
/s »
Maart

1925 …………….
37
7
f

1′ Novembei 1924:
per December 1924 ……………. 64′,4 ct.
Maart

1925 ……………. 63y
4

Mei

1925 ……………..
62’/

September 1925 …………….
60

8 December 1924:
per Maart

1925 ……………. 53Y
4
ct.

Mei

1925 …………: .. 52
September 1925 …………….5OVa
December 1925 ……..

……48
7
/
s

30 December 1924:
per Maart

1925 …………….60v/s ct.
Mei

1925 …………….60sf,
September 1925 …………….
5luI

December 1925 …………….5Cij,

,,

Evenals verleden jaar volgt hier een opgaaf van de op-
brengst en van de raming der oogsten van Java, Sumatra,
Celebes en Bali:

Gewone soort.

( Java .- …………..20.092 picols
Opbrengst 1922

Sumatra ………..39.083
Celebes en Bali ….
1

‘•P
Te zamen.
..
. 1

134.050 picols

( Java …………….7.
6
29 picols

Opbrengst 1923

Sumatra ………..31050
Celebes en Bali . . . . -107.385

konden slechts 10.326.000 balen naar Sailtos worden afge
zouden en bleven in het daarachter liggende binnenland
nog ongeveer 4.600.000 balen over. Aangezien van
deze
hoeveelheid het grootste deel reeds in het loopende oogst-
jaar naar Santos is afgevoerd, wordt it gedeelte in de
statistiek hij dozen oogst (1924125) gerekend en het is
waarschijnlijk, (lat dit met cle geheele 4.600.000 balen het
geval
z;tl
worden. Van Brazilië is n.l. indertijd officieel
bericht ontvangen, dat in het loopende oogstjaar het over-
schot van den vorigen oogst het eerst voor verzending naar
Santos in aanmerking zou komen.
Victoria leverde in 1923124 595.000 balen en Bahia
278.000 balen, zoodat de geheele Brnzieloogst gerekend
wordt op 14.819.000 balen.
,Voor 1924/25 en 192R6 zijn de ramingen:

1924125

1925126

Balen.

Balen.

RiO ……………………..

2.750.000
3.750.000

Santos

…………………..
.6.750.000
10.000.000
restant vorigen
oogst.

4.600.000
–
800.000
750.000
Victoria …………………..
260.000
275.000
Bahia

…………………….

Te zamen .’ ……..15.160.000
14.775.000

Liberia.
Robusta.
Te zamen.

12.261 picols
461.679 picols 494.032 picols
2.568

,,
187.005

,,
228.656
997

,,
4.025
79.897

15.826
652.709 picols
•
802.585

14.791 picols
606.588 picols 629.008 picols
3.487
249.558
284.095
1.340

‘
9.604

,,
118.329

Te zamen….

146.064 picols

19.618 picols

1

865.750 picols

1
1.031.432 picols

Deze oogst werd voor 1924 geraamd door de beeren Gijselman & Steup en Lidgerwood Ltd. te Batavia op:

Gewone soort.

Liberia.

I

Robusta.

I

Te zamen.

( Java ………………9.710 picols
Raming 1924

Sumatra …………..
1
0 641

Celebes en Bali

72.531

Te

zamen….

112.884 picols

Te vernielden valt nog, dat vele ondernemingen dit jaar,
daartoe verleid door de hooge prijzen, clie zij voor haar
Ilrotlilet konden maken, haar Robusta-oogsten bij voorver-
koop liebbeii van cle hand gedaan in cle tweede helft van
het jaar werden reeds belangrijke hoeveelheden van den
oogst 1925 naar Nederland tot oploopende prijzen verkocht.
Voor zoovcr is na te gaan, was de hoogste prijs voo,’
IV. T. B. ongeveer
f
63 per picol ongesorteerd, franco af-
s-lieephn.ven in Tndië.

IJit Centraal-Amerika en West-Tndië werd dit jaar we-
dei’om belangrijk meer koffie in ons land aangevoerd dan
verleden jaar (646.300 halen tegen 384.300 balen in 1923),
tei:w
–
ij]ook ..gvoote Jioev.eelhetl.cn
. i:oor, Nr.clerininlsche eke-
ning rechtstreeks naar andere Europeesche havens zijn’
verscheept.
Van den nieuw-en oogst, die in het begin van 1925 tot
varschcping gaat komen, zijn eveneens reeds flinke con-tracten naar Nederland afgesloten, aanvankelijk tot sterk
oploopende prijzen, zoodt ten slotte voor prima gewassehen
fliiataniala, Salva:lor en gelijkwaardige soorten prijzen iver-
leo betaald van $ 35 en meer per 50 KG. kostvracht. Tegen
het, eiude-vair
–
het jaar-was de prijs enkele- dollars lager.

De Rio- en Santos-oogsten (1 Juli tot 30 Juni) hebben
bedragen:

1923/24 1922123

1921/22

1920121

1919/20

Balen.
I
Balen.

Balen.

Balen’.

Balen.

Rio……3.620.00012.669.000 3.695.0001 3.305
.
000l2.548.000
.
Santos . – 0.326.000 6.759.000 8.188.000 10.501.000 4.161.000

Te zainenhl3.946.00019.428.000II 1.881.000 13.806.000 6.709.000
Rij deze cijfers moet in liet oog worden gehouden, dat
het gewoonte is voor elk jaar als oogst aan te nemen de
hoeveelheid, die uit de binnenlanden naar (le afscheepha-
vens wordt afgevoerd. Daar nu
•
de Braziliaansche regeering
de (lagelijksche aanvoeren naar de twee voornaamste af-
s(‘lleephavens i’oor den oogst 1923/24 had beperkt op ten
hoogste 12.000 balen voor Bio en 35.000 balen voor Santos,

• 11.497 picols

516.732 picols

537.939 picols
3.795

321.284

355.722
1.275

8.635

,,

82.441

16.567 picols

846.651 picols

976.102 picols

Evenals in vorige jaren is geschied, heeft cle regeering
van Sao Paulo thans w’ederom maatregelen genomen, om, indien het noodig mocht blijken, (le prijzen verder te steu-
nen door de aanvoeren naar Santos uit den loopenclen
oogst te gaan limiteeren op 30.000 balen per dag, een cijfer,
dat trouwens id de laatste weken van dit jaar al zelden
overschreden werd. Verder werd met hetzelfde doel het uit-
voorrecht voor koffie, (lat van October 1923 af 1 Milreis per 10 KG. bedroeg, ingaande Januari 1925 verhoogd op
3 Milreis. Hierdoor wordt kapitaal gevoimd, dat de regee-
ring wil beschikbaar houden voor nieuw’e maatregelen, clie
zij tot bescherming der prijzen mocht wenschelijk achten.

–
–

.

THEE.
De theemarkt gaf in de afgeloopen week een veel betere
stemming te zien dan in de vorige weken, en het waren
wederom de goede en middensoort kwaliteiten, clie tie adn
–
dacht van koopers trokken. Deze soorten Britsch-Indische
thee konden een avans’ v;.Ln 34 tot 1
cl.
per 1h. boeken,
terwijl de ordinaire soorten op een afstand volgden. Ook
de Javathee-veiling trok meerdere belangstelling en de prij-
zen konden van
3%
tot I.
34
d. per ib. verbeteren. Toch komt
er van deze soort nog veel inferieur ter markt, dat prijzen
opbrengt van 334 tot -8 d. per Ib. Waar de gemiddelde
prijs van Br.-Tndisc,he en Ceylon thee
3%
a
7/8
d. kon stijgen,
verhoogde de gemiddelde Java theeprijs zich met bijna
136 d. per 1h.. Het prijsverschil op de markt tusschen Br.-
Indische en Java-thee, dat verleden jaar bijna 334
cl.
be-
droeg, is thans nog 41,4 cl. of ruim 1 d. meer 1 Dit spreekt
genoegzanm voor de groote hoeveelheid mindrsoortige
thee, die Java tfog op cle Londen sche markt brengt.
Het begint thans hoe langer hoe meer te blijkenuit de
cijfers van afscheep uit de Britsch-Indische havens, hoezeer
die ten opzichte van verleden jaar vervroegd is. De eerste
helft van Maart gaf slechts een afscheep naar het V. K.
te zien van nog geen 700.000 lbs. tegenover een hoeveelheid
van 2.700.000 lbs. in hetzelfde tijdvak van 1924.
Het verbruik blijft zich in Engeland goed handhaven,

292

.ECONOMISC-STATISTISCHE BERICHTEN

.1 April 1925

waar de inklaringen van -1 tot 24 Mnrt ruim 19 millioen
lbs. bedragen tegenover nog geen 11 inillioen lbs. in 1924. Wanneer Londen haar vaste stemming ook in deze week
blijft handhaven, laat het zich aanzien, dat de Amster-
damsche veiling van 2 April a.s. een vlot verloop te zien
zal geven.
Amsterdam, 30 Maart.

RUBBER.

De stemming op de rubbermarkt blijft zeer vast met
stijgende prijzen. Er heerscht een goede vraag, terwijl het
aanbod zeer gering is.
De slotnoteerin gen zijn:
einde voorafgaande week
Prima Crpe Maart

116

et. .. . . …. ……
IIIX et.

April/Juni 116

.. 110

Is
Is

Juli/Sept. 11111

,. …………. 106
30 Maart 1925.

COPRA.

De markt was deze weekvast gestemd, en er iverd door
Noord-Duitschland voor dichtbijstoomend hooge prijzen be-
taald. Voor latere termijnen bestod ook meer belangstel-
ling, en in totaal ging er tamelijk vèel om.
De noteeringen zijn:
Nederl.-Ind. f.m.s. copra stoomend ..
fi
35
Maart afi. . .
April

,,

• ,, 341

»

,,

,,

1Iei

,, . . ,, 344
Juni

,, . . ,, 34
,,

,,

,,

,,

Juli

,, . . » 34

30 Maart 1925.

__________

STEENKOLEN.

De dalende lijn ^ op de kolenmarkten is tot dusver niet
onderbroken. De prijzen brokkelen gestadig af en men
bevindt zich nog steeds in een ,,buyer’s market”. In hoe-
verre de vernieuwing van het Rijnsch-Westfaalsche Kolen’-
syndikaat, welke in den afgeloopen nacht geschied moet
zijn, van invloed op de Westfaalsche prijsbeweging zal
zijn, blijft af te wachten. Intussehea kan dat feit niets aan
de omstandigheid veranderen, dat 5 it 6 millioen ton kolen
in Westfalen meer boven den grond zijn gebracht dan e
op het ongenblik afgenomen kan worden. –
De prijzen zijn als volgt:
Northumberland Ongezeefde .. fll,?5
Durliam Ongezeefde ……….,, 12,50
Cardiff Ongezeefde ………… ,, 15,-
Scliotsche Gezeefde ……….

11,25
Yorkshire Gewasschen Doubles

12,75
Westfaalsche Vetfiirder ……

13,-
Vetstukken …… ,, 15,25

11

Srheenootjes … – ,, 14,75

–

,,.

Gasvlamförder .. ,, 12,90
Gietcokes ……,, 17,—!.
alles per ton van 1000 K.G., franco station Rotterdam/
Amsterdam.
Westfaalsche bunkerkolen f.o.b. Rotterdani/Amsterdam

f
11.25.

Markt onregelmatig.

31 Maart 1925. ..

•
– . •

–

. . METALEN:
Lo’co-Noteeriagen te Londen:

Koper

Koper
Data

Stan-

Electro-

Tin

Lood

Zink
daard

lytisch

30 Mrt. 1925..

6026

94.10/_ 240.7/6

35._1_

34.1716
23

,,

1925…

62.120

68._1_

246._1_

36.151_

35.1716
16

,,

1925—

63.7/6

68.5/_

245J716

37.10/_

5.151_
9

,,

1925..

64.7/6

. 69.10/— 245.1216

37.12/6

30.10/-
31 Mrt. 1924…

64.5/_

70.151_ 254.216

35.5/_

33.101_
20 Juli 1914..

61.—/—

145.15/—

19._1_

21.10/-
VERKEERS WEZEN.

RIJNVAART.

Week van 22 t/m. 28 Maart 1925.

–

De aanvoeren van erts vermeerderden
eenigermate;
ove-
rigens bleef de toest’ahd ongewijzigd.
De beschikbare scheepsruimte bleef voldoende.
De ertsvrachteû bedroegén gemiddeld:
fi
—.323 /-35 met
i/
lostijd.
_.42/_.45 ,,

Voor ruwe producten naar den Bovenrijn werd in door-
sne
fi
L— met verkorten lostijd betaald.
Het sleeploon bedroeg tot ,26 Maart 25127 ct. tarief,
daarna 35 cts. tarief.
De waterstand naar den Benedenrijn bleef gunstig, naar
den Bovearja werd nog steeds met beperkten diepgang
afgeladen. . . .
In de Ruhrhavens bleef de toestand ongewijzigd.

INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN.

Bedrijfsleven en de strijd tegen

de Armoede in Nederland

door Ôr. CH. A. VAN MANEN.

Prijs
ingenaaid
f 3,—.

Gebonden
f 4.75.

Voor leden der Vereeniging en geabon-

neerden op het Weekblad wordt dit werk

beschikbaar gesteld tegen den prijs van

f 2,50
Ingenaaid en
f 4,—
gebonden.

Bestellingen richte mea tot het Secretariaat van het

Instituut, Pieter de Hooghweg 122, onder gelijk-

tijdige remise per postwissel of op postchèque- en

girorekening No. 8408, Rotterdam.

The Anglo=South Americ’anlank.’
Ltd*

Statutair Kapitaal
£
10.000.000

Geplaatst Kapitaal £ 8.734.660
Reservefonds .
£
4,000.000.

VolgestortKapitaal £ 4.367.330

Argentinië – Chili – Peru –

Mexico – – Barcelona –

Bilbao – Madrid – Vigo – Sevilla –

Valencia.

Bank- en Wisselzaken,

–

.

Handelscedieten.

Incasseeren van documentaire

wissels.

Aan-. en irerkoop
van Effecten.

Hoofdkantoor: Old Broad Street, London E.C.

The Anglo-South American Bank Ltd. is ook vertegenwoordigd in de Vereenigde Staten door de Anglo South
American Trust Company, New York (erkend volgens de wetten van den staat New York), in Frankrijk door de
Banque Anglo-Sud Amricaine,
SociétéAnonyme,
Parijs, en in Braziliëen Uruguay en in geheel Centraal Amerika door
haar zuster-instellingen: The British Bank of South America Ltd. – The Commercial Bank of Spanish America Ltd.