In de Sinterklaasfolder van een grote speelgoedwinkel staan meisjes afgebeeld met een strijkplank en stofzuiger en jongens met auto’s en een voetbal. Naast deze stereotype beelden van meisjes en jongens, worden meisjes in de begeleidende teksten verleid zich net zo te gedragen als hun moeder. Dat betekent volgens de speelgoedfabrikant dat ze veel plezier hebben in het strijken van de was, stofzuigen en koken. Er is afgelopen week van alles gezegd en geschreven over de folder, maar de beweegredenen van de makers van de folder heb ik nog niet gehoord.
Laten we aannemen dat de speelgoedwinkel de winst probeert te maximaliseren. Dat kan op vele manieren, maar verleiding lijkt de belangrijkste in de kleurrijke Sinterklaasfolder. Blijkbaar denkt de fabrikant dat ouders worden beïnvloed door hun kinderen bij de Sinterklaasaankopen. Door meisjes direct aan te spreken op hun moeder (en de bijbehorende taken in het huishouden) als voorbeeld, bestaat er een grotere kans dat ze vragen om een houten keukentje en niet om een plastic jachtgeweer. Het lijkt te werken, al heb ik alleen omgekeerd bewijs. Mijn drie zonen bladerden namelijk meteen door naar het jongensdeel van de folder om een lijst met racebanen, auto’s met geluiden en het nieuwste computervoetbalspel op te stellen. Voor een deel is dat genetisch zo bepaald (vrouwen zorgen, mannen jagen), maar er is ook een culturele component.
Er moeten immers voldoende meisjes worden verleid om een strijkplank te vragen. Blijkbaar denkt de fabrikant een groot deel van de Nederlandse meisjes met deze reclame te kunnen verleiden. Het meisje als toekomstige huisvrouw en de jongen als kostwinner. Nog niet zo lang geleden een normaal beeld in Nederland. Mijn moeder werd gedwongen om te stoppen met werken toen ze zwanger werd van mij, waardoor de prikkel te investeren in onderwijs en opleiding gering was. Veel dertigers van nu hebben moeders die hetzelfde lot ten deel is gevallen. We weten dat de dochters van die moeders zelf vaker niet of minder werken. Door de sterke stijging van het onderwijsniveau zijn er op dit moment meer vrouwen die werken, waardoor waarschijnlijk hun dochters ook vaker gaan werken en hun zonen wat meer huishoudelijke taken gaan uitvoeren.
Tevens is het van belang dat er persistentie van de stereotypering bestaat. Zolang we nauwelijks jongens (en vaders) zien strijken, stofzuigen of koken, lijkt het logisch dat meisjes (en moeders) deze taken op zich nemen. Nu is het verdelen van taken een afweging die binnen het gezin plaatsvindt, waarbij de kosten en baten van specialisatie tegen elkaar worden afgewogen om tot een optimale verdeling te komen. Daar heb ik eerder dit over gezegd op dit forum. Maar, de speelgoedwinkel zou zich uit de markt prijzen als het een folder zou uitbrengen die niet aansluit bij de voorkeuren van jonge kinderen.
Ten slotte is er hoop. De meisjes in de folder staan niet met een afwasmachine, wasdroger of magnetron afgebeeld. Deze technologie heeft het huishouden een stuk eenvoudiger en minder tijdrovend gemaakt. Voor de technisch superieur geachte jongens zou dit zelfs een prikkel kunnen zijn zich wat meer in het huishouden te verdiepen.
Auteur
Categorieën