Bills droom
Dit is geen aflevering van de ‘continuing story’ van
Bill Clinton, maar een kijkje in het leven van een van
de succesvolste ondernemers uit deze eeuw: Bill Gates (38), mede-oprichter en directeur van Microsoft,
‘s werelds grootste producent van programmatuur
voor personal computers. Op 11 maart jl. was hij te
gast bij Nijenrode, omdat hij toegetreden is tot de International Board van Nijenrode University. Bill Gates is een levend voorbeeld van een man die het gemaakt heeft. Op een omzet in 1993 van $ 3,75 miljard
behaalde zijn bedrijf $ 953 miljoen winst. De beurswaarde van het bedrijf wordt geschat op $ 25 miljard.
Daarmee is het bedrijf meer waard dan IBM of General Motors. De beurs erkent daarmee het strategische
belang van deze software-onderneming.
De ontdekkingen die hier gedaan worden zullen zich in korte
of langere tijd vertalen naar eindeloos veel toepassingen.
Met meer dan normale belangstelling volgen investeerders Bills uitlatingen over de elektronische superhighway, waarlangs straks iedereen met iedereen
via de computer kan gaan netwerken. Op het werk,
thuis, op school, op het sportveld of in het bejaardenhuis, volgens Bill Gates hoort er een computer. Niet
zomaar een computer, nee, het moet een multimediaapparaat zijn, waarmee je tekst, geluid, foto’s, videobeelden en wat al niet meer kan overbrengen naar iedereen die verbonden is met het netwerk. Als ik zie
hoe mijn zoon van zeven nu al met het grootste gemak informatie opzoekt in een encyclopedie op CDRom en mijn dochter van drie interactieve CD-Rom
spelletjes speelt, dan is het goed voor te stellen dat
we straks op een heel andere manier met informatie
uit de computer omgaan. Bovendien kunnen we dan
ook beter de kennis benutten die verbonden is met
de mensen die aan een netwerk aangesloten zijn. Vereist is wel dat er ook zinvolle informatie beschikbaar
is. Maar stel dat dat er allemaal komt, dan zal de elektronische highway een enorme sprong voorwaarts
zijn in de verwerking en overdracht van informatie.
Net als in veel internationale bedrijven verloopt
de communicatie bij Microsoft vooral via E-mail. Gates geeft de indruk iedereen daarmee te kunnen bereiken. En inderdaad, een jonge Nederlandse Microsoft-medewerker vertelde mij na de lezing van Gates
op Nijenrode dat hij regelmatig E-mail berichten van
Bill aantreft in zijn computer-postvak.
Het geeft ongetwijfeld een kick wanneer de hoogste baas zijn commentaar op je werk geeft.
Momenteel werken er wereldwijd 16.000 mensen
bij Microsoft. Interessant is dat het bedrijf begon met
vrijwel alleen ingenieurs aan te stellen. Maar toen
het bedrijf groeide, konden niet alle managementtaken meer alleen door Bill worden waargenomen. Er
kwam behoefte aan mensen met een MBA of soortgelijke opleiding, omdat naast management ook de
boekhouding, het personeelsbeleid, de verkoop, de
contacten met de klanten, afnemers enzovoort van
ESB 6-4-1994
steeds groter belang werden. Technische en niet-technisch onderlegde mensen moesten samenwerken.
Opmerkelijk is dat in een hightech onderneming als Microsoft
volgens Gates ingenieurs nog maar
10% van het totale werknemersbestand uitmaken. Minister Andriessen zou in dit licht wellicht een optimistischer scenario voor Nederland
kunnen maken, in plaats van uit te
blijven gaan van dramatische tekorten aan technisch opgeleide mensen, met enorme repercussies voor
de economie. Er is blijkbaar meer te
doen dan alleen werk voor ingenieurs, al is het zonder meer waar dat
A.J.M. Roobeek
in de softwarebranche ingenieurs de basis leggen
voor produkten waaromheen een grote verscheidenheid aan nieuwe banen kan ontstaan.
Voorlopig denkt Gates er niet aan om softwareingenieurs in India aan te stellen, ook al zijn zij vele
malen goedkoper zijn dan de Amerikaanse en Europese ingenieurs. Volgens hem draait het bij Microsoft
om het totstandbrengen van ‘hits’, nieuwe topprodukten die door enthousiaste mensen gemaakt worden.
Op het geheel van de kosten vallen de loonkosten
wel mee. De nabijheid van de markt en de invloeden
van andere bedrijvigheid op het maken van nieuwe
‘hits’ is van groter belang dan lage loonkosten. Microsoft beweegt zich als software-onderneming
in een
turbulente omgeving. In de softwaremassamarkt heb
je een zeer groot marktaandeel nodig om blijvend te
kunnen concurreren. Een marktaandeel van 40% is
bij voorbeeld onvoldoende. Je moet dus nummer één
zijn met een nieuw programma. Er zijn dan ook grote
risico’s verbonden met de miljoenen-investeringen
die zich in deze branche voordoen. Microsoft heeft
nooit spijt gehad van zijn keuzes, al gaf Gates toe dat
de stap die hij in 1983 gezet heeft om door te gaan
met Windows en met Dos-programmatuur te stoppen, pas in 1990 resulteerde in winstcijfers.
Deze business doe je voor een groot deel op je
gevoel, op de visie die je hebt en op de visioenen
van een multimedia-toekomst
die daarbij horen. Bill
Gates heeft zijn gehoor laten weten dat hij een visie
heeft, zij het een tamelijk beperkte visie, want alles
draait om computers. Milieu, sociale zekerheid en
duurzame werkgelegenheid spelen daarin geen rol.
De adept van de vrije markt is wars van enige overheidsinmenging. Voorlopig verkondigt Bill Gates de
blijde computer-boodschap
voor wie het horen wil.