Eind vorig jaar verscheen het laatste gedrukte DNB Magazine. Voortaan verschijnt de publieksinformatie van De Nederlandsche Bank uitsluitend digitaal. Hoewel het blad zowel qua inormatie als qua inhoud interessant was, is de opheffing ervan geen groot verlies. Het uitgeven van een blad behoort ook niet tot de core business van DNB. Dat daarmee inkomsten en werkgelegenheid van de toeleverende bedrijven als drukkerijen en bezorgers fors wordt verminderd is wel jammer, maar wordt bij de beslissing over digitalisering niet meegenomen. Omdat DNB voldoende rendabel is, is de beslissing om het blad te digitaliseren niet zozeer uit kostenoverwegingen genomen, maar omdat volgens het voorwoord “anno 2016 digitale media veelal de boventoon voeren”. Dit vind ik een nogal discutabele stelling.
In het laatste nummer wordt stilgestaan bij de digitalisering van niet alleen de communicatie, maar ook van het geldwezen. In een kort overzicht wordt de geschiedenis van het betalen weergegeven van een inefficiënte schelp naar een onzekere bitcoin. Het overzicht is heel kort. De wijze van betalen heeft na de bankencrisis steeds minder prioriteit gekregen en wordt slechts als kostenpost gezien die door digitalisering kan worden verlaagd. Beleggen en lenen is veel belangrijker. Beide kunnen een economie immers naar de afgrond brengen. De consument heeft echter nog een belang. Hij verlangt dat het bankwezen zorgt voor een goedlopend betalingsverkeer. Digitalisering daarvan heeft zijn voordelen, maar pinautomaten, contactloos betalen, mobiel betalen en toepassing van blockchaintechnologie dienen niet louter het belang van de consument. Die heeft af en toe nog steeds behoefte aan gewoon, contant kleingeld. Dat blijkt uit het volgende.
Jaren geleden vond je bijna op iedere straathoek een bankfiliaal met een kasfunctie. Om kosten te besparen zijn steeds meer bankfilalen verdwenen. Voor “jouw” bank, waarmee je vertrouwd was, moet je nu vaak kilometers reizen. Heb je na enig zoeken “jouw” bank gevonden, dan voel je je er niet thuis: een vreemde omgeving en onbekend personeel. Toch is dat niet ernstig, want je hebt vrijwel niets aan een fysieke bank, zoals ik heb ervaren.
Ik had behoefte aan kleingeld. Haalde geld uit de pinautomaat in de supermarkt, maar kreeg alleen een briefje van vijftig. Ik kocht in dezelfde supermarkt iets voor minder dan €10. De caissière had echter onvoldoende wisselgeld. Geen probleem: met de pinpas ging het beter. Maar daarmee had ik nog geen kleingeld.
Enige tijd daarna wilde ik een straatkrant kopen, maar had geen kleingeld. Ik ging naar een bankfiliaal, maar kreeg weer een biljet van €50 uit de pinautomaat. De bankbediende wilde be-hulpzaam zijn. Ik had te voren moeten aangeven wat voor biljetten ik wilde hebben, maar geen probleem, ik kon het biljet in dezelfde automaat storten en vervolgens €50 aan biljetten van €10 opvragen. Maar ja, een straatkrant kost slechts €2, en de straatkrantverkoopster kon niet wisse-len. De bankbediende had weer een oplossing. U gaat naar een winkel en gaat daar een biljet om-wisselen in munten. Zo gezegd, zo gedaan. Pas in de vijfde winkel was men bereid mij van munten te voorzien. Ik kocht een straatkrant. Ik liep verder langs een straatmuzikant. Zijn vioolkoffer was leeg…. en een mobiel pin-apparaat had hij niet. Gelukkig had ik nu een euro.
Na deze ervaring belde ik naar de SNS-bank. De enige bank die nog in publieke handen is en reclame maakt dat de ze steeds meer SNS-winkels gaat openen. Ik vroeg hoe ik als particulier aan kleingeld kan komen en kreeg als antwoord dat hun winkels geen kasfunctie hebben. Voor kleingeld werd ik ook door SNS verwezen naar een supermarkt!
Welke les valt hieruit te trekken? Het bankwezen vervult een essentiële functie bij het geld- en kapitaalverkeer. Het staat daarbij onder enorme druk om te voorkomen dat er weer een bankencrisis ontstaat. De kapitaalbuffers moeten omhoog. Kostenbesparingen liggen voor de hand. Daarbij wordt vergeten dat de consument behoefte heeft aan gemakkelijk betalingsverkeer. Het consumentenbelang wordt niet gediend door daarop te bezuinigen. Banken vervullen vooral bij het binnenlandse betalingen een publieke functie, waarop geen grote winsten behoeven te worden gemaakt. Het verlangen naar de oude vertrouwde bank met een kasfunctie die gewoon ‘baar geld’ kan leveren, is meer dan nostalgie.
Auteur
Categorieën
1 reactie
Beste Leen, ja en zo sta je ook met lege handen als de bezorger van de fysieke krant, het FD bijvoorbeeld, met een voorgedrukte wens voor het nieuwe jaar voor de deur staat. Schaamrood op de kaken, geen geld in huis. De man aankijkend, zonder te weten of deze bezorger al een jaar lang vroeg in de morgen bij weer en wind heeft bezorgd, of dat nog maar sinds een week doet. De krant laat dat in het midden en maakt van de laatste bezorger een onderbetaalde bezorger die wat extra's verdiend. Het blijft tobben en graag sturen we hem of haar niet met lege handen weg en dus hebben we bedacht een ouderwets spaarpotje voor muntgeld te herintroduceren voor het geval dat. Zie dit als tip!
Dag, van Bas van Holst