Niet alleen de PVV, SP of 50+ spuien wonderlijke teksten over de zorg in verkiezingstijd. Het nieuwe politieke frame is dat concurreren eng en vies is en samenwerken fijn en lief.
Bloemlezing
Een korte bloemlezing uit verkiezingsprogramma’s: Het CDA kiest voor meer samenwerking en minder marktwerking; de ChristenUnie wil minder marktwerking en meer zeggenschap; onze uitgangspunten voor de toekomstige vorm van het stelsel zijn: van concurrentie naar samenwerking, aldus de PvdA.
Samenwerken
Het bekt leukt, maar het slaat nergens op. Concurrentie is fundamenteel gebaseerd op samenwerking. In een markt voegt een ondernemer alleen waarde toe als hij of zij producten of diensten maakt die consumenten willen kopen. Daartoe moet de ondernemer zich verdiepen in de klant, samenwerken met leveranciers en met allerlei partijen die de ondernemer kunnen helpen met het realiseren van waarde.
Monopolisten
Zonder concurrentie is er minder prikkel om samen te werken. Denk aan ervaringen met luie monopolisten of met overheidsinstanties die zich juist kenmerken door gebrek aan samenwerking. Het contrasteren van de begrippen concurrentie en samenwerking is theoretisch onjuist en geen enkele ondernemer zal het in de praktijk als zodanig herkennen.
Zorg
Ook in de zorg leidt concurrentie op kwaliteit tussen bijvoorbeeld ziekenhuizen tot samenwerking. Zou er in pakweg Amsterdam maar één ziekenhuis staan, dan trekt dat zijn eigen plan en moet ernstig gevreesd worden voor de kwaliteit van de dienstverlening.
Fusies
In het huidige systeem werken ziekenhuizen op allerlei manieren samen met het idee dat ze er allebei op vooruit gaan en de patiënt beter kan worden bediend. Samenwerken is vaak beter dan fuseren omdat onderlinge verschillen worden benut, de concurrentie tussen onafhankelijke ziekenhuizen de partijen scherp houdt en de boel bestuurbaar blijft.
Wanhopig
In plaats van wanhopig te pogen in het gevlij te komen van het morrende volk met misleidende frames, ware het beter te bezien hoe concurrentie tussen zorgverzekeraars en tussen zorgaanbieders het beste vorm te geven. Want alvorens ik gillend in het hoekje van marktideologen geplaatst word, het feit dat concurreren en samenwerken communicerende vaten zijn, betekent nog niet dat het in de praktijk op rolletjes loopt.
Beter functioneren
Om samenwerking en concurrentie beter te laten functioneren is meer informatie over kwaliteit nodig, moeten zorgaanbieders en zorgverzekeraars snappen dat samenwerken ten bate van de patiënt iets heel anders is dan de markt verdelen en moet de wetgever duidelijkheid verschaffen welke onderdelen van de zorg zich minder goed lenen voor concurrentie.
Wapengekletter
Een verkiezingsdebat over concrete verbeteringen in de zorg is veel meer waard dan abstract ideologisch wapengekletter. Politieke partijen die naar verwachting in een komend kabinet plaatsnemen, kunnen beter het goede voorbeeld geven in plaats van te zwichten voor goedkope retoriek.
Auteur
Categorieën