De Griekse ex-minister Yanis Varoufakis gaf recentelijk een veelbetekenend interview in de New Statesman waarin hij terugkeek op zijn politieke rollercoaster van vijf maanden.
Veel moois
Ik zag veel moois in dat interview. Eén van de meest saillante passages betrof zijn beklag dat hij totaal geen poot aan de grond kreeg in de eurogroep met zijn goed doordachte inhoudelijk verhaal. ‘You put forward an argument that you’ve really worked on and you’re just faced with blank stares… It is as if you haven’t spoken…You might as well have sung the Swedish national anthem.’
Slim plan
De visie van Varoufakis is, oppervlakkig gezien, begrijpelijk. Hij had best een slim plan bedacht. Ook later, richting zijn eigen partij, kreeg hij evenwel niets klaargespeeld. Zijn interview getuigt van een tunnelvisie die we bij economen wel vaker zien.
Topeconomen
Toen ik bij de denktank van voormalig president Barroso van de Europese Commissie werkte, vlogen we een paar keer per jaar topeconomen in uit heel Europa. Hun input viel me vaak tegen. Of ze praatten tegen de president (een politicoloog) alsof hij een economische analfabeet was of ze beperkten zich tot economische abstracties waaraan ze zich geen buil konden vallen. Zelden wisten die topeconomen een zinvolle verbinding te leggen tussen economie en politiek die de president verder hielp.
Verkeerde spel
Economen als Varoufakis spelen het spel goed, maar ze spelen helaas het verkeerde spel. En wij hebben onze eigen Yanissen. Rick van der Ploeg was staatssecretaris van Cultuur; ongeveer in dezelfde periode was Sweder van Wijnbergen secretaris-generaal van Economische Zaken. Van der Ploeg werd tureluurs van spelletjes en vertragingstactieken van onwillige ambtenaren en politici. Van Wijnbergen raakte verstrikt in zijn hobby (het geven van gratis bijles) waar niet iedereen op zat te wachten. Beiden briljante beleidseconomen met sprankelende ideeën, maar ze speelden net als Varoufakis het verkeerde spel zonder het zelf door te hebben.
Empathie
Intelligentie rendeert alleen als het niet alleen is gebaseerd op kennis maar ook op het vermogen te snappen waar de ander behoefte aan heeft. Pas dan kan kennis nuttig ingezet worden. Politici blijken dan vaker ontvankelijk te zijn voor inhoudelijke argumenten en snappen meer dan hooghartige economen denken.
Zweeds volkslied
Het is niet slim om op maandag partners in de media te schofferen en op dinsdag te denken dat ze ontvankelijk zijn voor zijn intelligente plannetjes. En dan achteraf huilie-huilie doen. Het ging immers om empathie, vertrouwensherstel, gunfactor en nederigheid. De volkomen terechte Griekse eisen en de slimme inhoudelijke plannetjes komen daarna. Met die volgorde had Varoufakis het Zweedse volkslied er bij kunnen zingen en had hij alsnog zijn zin gekregen.
Auteur
Categorieën