DEZEWEEK
JLnternationaal
Sovjetunie
vestigt hoop
op G7
Sovjet-president Gorbatsjov had
eind 1990 laten weten lid te willen
worden van het IMF en van de Wereldbank. Zijn Amerikaanse ambtgenoot Bush pleitte in dat verband
voor een speciale status voor de Sovjetunie. Inmiddels verschenen in de
pers heel wat berichten over de aanwezigheid van de Sovjet-president
op of rond de G7-bijeenkomst die
medio juli in Londen zal worden gehouden. Zijn wens bij deze belangrijke ontmoeting aanwezig te zijn valt
in het licht van de moeilijkheden in
eigen land goed te verklaren. Naast
het bepleiten van financiele hulp is
de internationale acceptatie van de
roebel een belangrijke voorwaarde
om aan de internationale economic
te kunnen meedoen. Reden om stil
te staan bij het ontstaan van de G7.
Tijdens het Plaza-akkoord in September 1985 kwamen de ministers van
Financien en de Centrale Banken
van de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Duitsland en Japan overeen actie te ondernemen om hun interventie-politiek
aan het valutafront te gaan coordineren. Bij de ontmoeting in Tokio een
jaar later werden ook Canada en Italic tot de exclusieve club toegelaten.
De bedoeling was via coordinate
van economisch beleid de onevenwichtigheden in de handelsstromen,
en daarmee gepaard gaande heftige
fluctuaties in onderlinge valutakoersen, onder controle te krijgen. Via
het ingrijpen in rente en valuta’s
tracht de G7 de ontwikkelingen te
sturen.
In de aanvang verliep het proces
bevredigend. Zo wordt het snelle
herstel na de crash van 1987 voor
een groot deel toegeschreven aan
het adequate ingrijpen van de
groep landen. Daarna is het overleg steeds moeilijker geworden.
Critici wijzen op de belangenverstrengeling die de samenstelling
met zich meebrengt.
De laatste maanden lopen de inzichten ten aanzien van het te voeren
rente- en valutabeleid tussen de lan-
den onderling steeds verder uiteen.
De Verenigde Staten wensen een internationale renteverlaging, terwijl
met name Duitsland en Japan juist
een strak monetair beleid voorstaan
in het licht van de inflatoire ontwikkeling. Afgelopen weken, toen de
dollar opliep, kwam het gebrek aan
samenwerking ook aan het valutafront boven. Terwijl Japan en een
aantal Europese landen intervenieerden om zodoende de opmars van de
dollar te stuiten, bleef de VS opvallend aan de zijlijn staan.
De Sovjet-autoriteiten hebben veel
moeite gedaan om de indruk weg te
nemen dat zij komen bedelen om financiele bijdragen. De Sovjetunie
kan zelf haar problemen oplossen,
maar met hulp van buitenaf gaat dat
gemakkelijker, aldus minister van
Buitenlandse Zaken Alexander Bessmertnych tijdens een bezoek aan
Rome. Zonder Westerse hulp duurt
de overgang naar een markteconomie langer en zijn er meer risico’s
aan verbonden, maar het kan wel.
Helmut Kohl sloot aan bij de terminologie van Bessmertnych door te
zeggen dat steun aan de Sovjetunie
‘hulp tot zelfhulp’ moet zijn. Toch
menen sommige waarnemers dat
Gorbatsjov de G7 niet alleen een uitnodiging voor het bijwonen van de
top heeft gevraagd, maar ook om financiele steun van naar schatting
100 miljard dollar.
In het algemeen bestaat in het Westen grote huiver voor een grootscheepse hulpverplichting. De ministers van Economische Zaken en
Financien van de 24 leden tellende
Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling
(OESO) hebben op de jaarvergadering in Parijs gezegd dat ze een verregaande economisch hervormingsplan willen zien voordat ze besluiten
de Sovjetunie omvangrijke financiele
steun te geven. De VS, Engeland en
Japan stellen zich het meest kritisch
op ten opzichte van grootschalige
steun. Anderzijds zijn de meeste partijen het erover eens dat het geheel
instorten van de Sovjet-maatschappij
verregaande gevolgen voor de wereld kan hebben.
Op de vergadering van de G7 zal
steun aan de Sovjetunie aan de
orde komen. Of dit het aangewezen internationale overlegorgaan is
om de hulp te regelen is overigens
de vraag. Op lange termijn lijkt het
van veel groter belang dat de Sovjetunie op het terrein van rente en
valuta internationaal serieus genomen wordt.
.