Jrg. 7, editie 350

13 SEPTEMBER 1922

AUTEURSRECHT VOORBEHOUDEN

Economisch,:,Statistische

Beri*chten

ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANDEL, NIJVERHEID, FINANCIËN EN VERKEER

UITGAVE VAN HET INSTITUUT VOÖR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN

7E JAARGANG

WOENSDAG 13 SEPTEMBER 1922

No. 350

INHOUD

BIz.
EEN NIEUWE WISELRECHTCONFERENTIE doos
Mr. K. P. van
der Mandele ………………………………
792

De Graanvoorziening van Europa door
P. W.
Schilthuis.
792

De Spoorweg-tekorten II door
E. J. van Braa?nbeek ….
704
Het Verslag van de Staatscommissie inzake Mond- en Klauw-
zeer 1 door Mr.
Dr. R.
B.
Baron de
Vos
van Steenwij1c
796

L
ondensche Correspondentie
………………………
798

A.ANTREKENING:
Indexcijfers voor de bedrijvigheid in landbouw en vee-
teelt, mijnbouw en industrie der Vereenigde Staten
799

OVERZICHT VAN T1JDSCHRIFrEN ………………….
800

MAANDCIJFERS:
Emissies in Augustus
1922 ……………………801
Giro-omzet bij
de Nederlandsche Bank
…………..
801
Rijkspostspaarbank …………………………
801
Résumé uit het ,,Monthly Bulletin of Statistics” ……
801

STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN

802-808

Geidkoersen.

Effectenbeurzen.
Wisselkoersen.

Goederenhandel.
Bankstaten.

Verkeerswezen.

INSTITUUT

VOOR
ECONOMiSCHE
GESCHRIFTEN

Algemeen Secretaris: Mr. G. W. J.
Bruin.s.
As88tent-RedoAjteur voor het weekblad: D. J.
Wan.ink.

Secretariaat: Pieter de Hooghweg 122, Rotterdam.
Aangeteelcende stukken: Bijkantoor Ruige Plaatweg 37.

Telefoon Nr. 3000. Postchèquo- en girorekening
Rotterdam No. 8408.

Abonnonientsprijs voor het weekblad franco p. p.

in Nederland
f 20,—.
Buitenland en
Koloniên
f 25,-

per jaar. Losse nummers 50 cents.

Leden en donateurs van het Instituut ontvangen

het weekblad gratis.

De verdere publicaties van het instituut uitgaande
ontvangen de abonné’s, leden en donateurs kosteloos,
voor zoover daaromtrent niet anders wordt beslist.

Advertenties f 0,50 per regel. Plaatsing bij abonne-
ment volgens tarief. Admin’stratie van abonnem,enten

en advertenties: Njjgh & van Ditinar’s Uitgevers-
Maatschappij, Rotterdam., Amsterdam, ‘s-Gravenhage.

12
SEPTEMBER
1922.

De geidmarkt bleef ook deze beriehtsweek nog vrij

vast. Ook nu bleef de prolongatierente onveranderd en

noteerde de geheele week 2Y2 pOt., daarentegen was

particulier disconto eerder nog weer vaster. In den

regel werd voor 3 püt. afgedaan; de vraag naar wis-

sels bleef echter nog zeer gering, zoodat het niet groote

aanbod niet eens altijd geheel geplaatst kon worden

en enkele posten ook voor 3 pOt. moesten worden

afgegeven.

•

‘S
S

De
stijging
van
f
8,8 millioen, die de post binnen-

landsche wissels op den weekstaat -van De Nederland-.

she Bank te zien geeft, komt ook ditmaal weder voor

t
rekening van den Staat. Het bedrag der rechtstreeks

bij de Bank geplaatste schatkistpromessen liep in de

age1oopen week van
f
30 millioen tot
f
30 millioen

op. De beleeningen, die verleden week, in verband

i ‘ret de maandwisseling, met
f 25
millioen waren ver-

meerderd, vertoonen thans een teruggang van
f 16,2

millioen; de effectenbeleeningen daalden met
f 9,5

• ‘m’iilioen; de goederenbeleeningen met
f 6,7
millioen.

.i De post papier op het buitenland, het renteloos

voorschot aan het Rijk en de post munt en muutma-

tpriaal bleven nagenoeg onveranderd. De diverse reke-

ningen onder het actief vertoonen een daling van

f 1,9
millioen; ook in de afgeloopen week schijnt

de Bank dus weder voor een klein bedrag aan dollars

te hebben afgegeven.

– De biljettencirculatie verminderde met
f
8,1 mii-

lioen; de rekening-courant saldi mei ruim
f 200.000.

Het beschikbaar metaalsaldo nam weder eenigs:ins

toe.
5$5

Met uitzondering van marken waren wissels deze

ieek vrij stabiel. Londen schommelde
nauwelijks
1 cent

en New York niet meer dan X cent. Ook Zwitserland

n Skandinavië waren zonder veel verandering. Iets

neer beweging was ei- in de frankenkoersen, die zoo-

ls gewoonlijk, met de marken eenigszins meegingen;

echter ook voor deze wissels was de stemming veel rus-

,iger dan de vorige weken. Zoo bleef dan ook de eenige

belangstelling vo6r ,marken, die wederom iederen dag

in heftige beweging waren. Aanvankelijk oploopend

tot ongèveer 21, wêrd later weder voor 11V2 á
X
afge-

daan; om na een stijging op Zaterdag, Maandag weder

‘zèer flauw te openen, zoodat 16V2 genoteerd werd.

LONDEN,
9
SEPTEMBER
1922.

Niettegenstaande de regeeringsbetalingen hield de

vraag naar geld deze week aan. De markt was vast

en groote bedragen moesten voor een week á 3/ 1)Ct.

bij de Bank of England worden opgenomen. Privaat-

disconto, dat zich op een oogeublik zelfs op 3 pOt.

stelde, was gemiddeld 2-2V2 pOt. Het eenigszins

kuimere aanbod, dat zich deed gevoelen gedurende de

-twee laatste dagen der berichtsperiode, wordt van

voorbijgaanden aard geacht.

De disconto-markt trachtte de geldmarkt te volgen,

doch tengevolge van de slaptp in zaken ondergingen

de koersen slechts een geringe stijging; 2-, 3- en 4-

maands papier noteerde 2’/16—% pOt., 6-maands

1
papier
2171013/2*
pOt

792

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

13 September 1922

EEN NIEUWE WISSELRECHT

CONFERENTIE

De Volkenbond heeft een even verstandigen als
nuttigen stap gedaan: hij heeft den Haag gepolst o
het bereid zou zijn wederom een wisselrechtconferen

tie te ontvangen om een herziening van het kort v66±

den oorlog voor een groot deel reeds voltooidè werk
ter hand te nemen.
Verstandig is de stap, omdat de Volkenbond juist

die onderwerpen van internationalen aard op moet nemen, die oogeuschijnlijk minder gewichtig zijn,

maar juist daarom goede kans van slagen bieden; nut-

tig, omdat er weinig onderwerpen zijn, waarmede zul-

ke directe practische resultaten te verkrijgen zijn.

De handel ontving de plannen voor de eerste confe-
rentie – nu ruim twaalf jaar geleden – met

i
reug
de

de wissel en de cheque zijn internationale instrumcn-

ten bij uitnemeudheid. De zekerheid, door gelijke

rechtsnormen geschapen, zou een groote verlichting
beteekenen.

De verwachtingen gingen in vervulling toen, twee

jaren later, een tractaat voor den wissel door dertig
staten werd geteekend. Dertig staten en van alle hoe-
ken der wereld: China en Japan waren
erbij,
naast
heel Skandinavië en verscheidene Staten van Zuid-
Amerika. Laatste glorie van Staatsraad Assen

Volkomen overeenstemming werd weliswaar nog

niet bereikt. Engeland en de Vereenigde Staten hiel-
den zich tenslotte afzijdig en men kreeg de tegenstel-

ling van Anglo-Amerikaausch en geünificeerd wissel-

recht. Maar er was dan toch een uniforme wisselwet

ontstaan en men mocht aannemen, dat de onderteeke-
nende staten tot spoedige invoering zouden overgaan
en dat er later met de Angelsaksen te praten zou zijn.

Van invoering is echter weinig gekomen: de wet-
geveade lichamen werken langzaam en de oorlog deed
elkc-u internationalen arbeid rusten. Buitengewoon

jammer was het, dat Nederland, de gastvrouw der

conferenties, niet het voorbeeld gaf en spoed maakte
met. de inljving van de nieuwe wisselwet. Het zou
dubbel-nuttig zijn geweest: de Hollandsche handel
zou van een verouderd stel bepalingen zijn
bevrijd
en
den Haag zou getoond hebben, dat het haar ernst was niet hare bedoelingen om leidster te zijn in zaken van

internationaal privaatrecht. De departementen lieten
het o.abegrjpeljkerwijs sloffen tot het, na Augustus
1914, fatsoenshalve niet meer ging. Men had Asser
beter kunnen eeren!
Des te meer reden voor den Haag om zich nu dub-
bel in te spannen: gemakkelijker is de taak er niet
op geworden. Het is toch nauwelijks te verwachten,

dat Amerika en Engeland overstag zullen gaan, al
gingen in het laatste land stemmen daartoe op. Dan
is het wis seitractaat op Duitsche leest geschoeid; het
,,contrat de change”, de basis van het Fransche wis-
selrecht, is over boord gezet: zal
Frankrijk,
zullen
België, Italië of Roemenië nu nog bereid zijn een der-
gelijk Duitsch-riekend product, al dan niet geamen-
deerd, opnieuw te aanvaarden? Men moet met het
tegendeel rekening houden.
En toch, als
Frankrijk en enkele anderen zich zou-
den terugtrekken, moet men met de overgebleven con-
tractanten doorzetten. Een geünificeerd wisselrecht,
zij het slcchts voor een gedeelte der continentale sta-
ten, is juist in deze tijden van volken-versplintering
ten zeerste gewenscht. Hoe zou men niet menigen
jonggeboren staat uit den brand kunnen helpen, in-
dien hij met een enkel besluit een Vrij algemeen gel-
dend modern wisselrecht kon aannemen! Op die
wijs zal Kemalisdan gemakkelijker handelsbetrekkin-
gen kunnen aanknoopen; op die
wijs
zullen de erts-
ladingen van- Georgië eenvoudiger gefinancierd kun-
nen worden en zal de bankier niet met de handen in
het haar zitten als een dokumentenwissel op een van
de randstaten ,,en souffranc&’ is. En als Sowjet-Rus-
land eens toetreedt – het heeft er groot belang bij –
dan weet de koopman, die zaken met Petrograd durft

te doen, ten minste wat hij met de accepten, waarmede
de Russische importsyndicaten in* reeds plegen te
betalen, uit zal kunnen richten.

In een nieuw wisseltractaat ten slotte bij een dertig

of veertig staten, groot en klein, ingevoerd, dan zul-
len de landen, clie zich uit antigermanisme mochten

hebben onthouden, op den duur wel tot aansluiting

te krijgen zijn, al ware het maar uit practische over-

wegingen. De handels- en financieele relaties bij-

voorbeeld van Frankrijk met – Spanje en Tsjechoslo-
wakije en Polen
zijn
vele: éénzelfde wisselrecht zal.
ze zeer vergemakkelijken.

Dit alles geldt den wissel. Met den cheque is men

in 1912 niet tot een tractaat, maar slechts tot ,,wen-

schen” gekomen. Ook deze stof eischt dringend inter-
nationale, voor ons ook nationale voorziening.

Het is dus dure plicht, dat den Haag dit werk met

grooten ernst opvat, het vlug en vlot doorzet en het
voltooit door nummer én te zijn
i
die de internati-
onale regeling in een nationale omzet.
–

K.
P. VAN DER MANDELE.

DE GRAANVOORZIENING VAN EUROPA.

De voeding van ons werelddeel ën de veranderin-

gen, die zij gedurende en na den ôorlog heeft onder-
gaan, hebben den laatsten
tijd
weer van verschillen-
de zijden de aandacht getrokken en inderdaad verdie-
nen zij dit in hooge mate, zoowel om hunne belang-

rijkheid op zichzelf als om het nauwe verband, dat er

tusscheu deze verschijnselen en den politieken en

economischen toestand van vele der belangrijkste lan-
den der wereld bestaat. Als men van de voeding van

Europa spreekt, denkt men hoofdzakelijk aan de voe-

ding met granen en de daaruit vervaardigde produc-
ten, niet alleen omdat deze verreweg het grootste aan-

deel hebben in de menschelijke voedselvoorziening,
maar ook omdat in de voeding met dierljke producten

voor een belangrijk deel, zij het indirect, door granen
en zaden wordt voorzien.

De veranderingen, die zich in den oorlôg in de
graanvoorziening van Europa door het wegvallen van

verschillende landen van uitvoer (Rusland, Roemenië,
Bulgarije) en van invoer (Duitschland, Oostenrijk)
hebben voorgedaan, handhaafden zich ook gedeeltelijk
na den vrede en zoowel deze veranderingen, als de
toestanden, die zich daaruit hebben ontwikkeld, zijn

van z66 groote beteekenis, dat zij ongetwijfeld ook in
ruimeren kring belangstelling zullen wekken.
In de volgorde van hun belangrijkheid, gerekend
naar de weteldproductie, konden de voornaamste

graansoorten v66r den oorlog als volgt worden ge-
rangschikt: Tarwe, mals, rijst, haver, rogge, gerst.
Tarwe en mais stonden ongeveer gelijk, terwijl rijst,
waarvan de wereldproductie die van tarwe bijna even-
aart, voor de. voeding van Europa gevoeglijk buiten
beschouwing kan blijven, omdat zij alleen in Azië
de groote beteekenis van volksvoedsel heeft
i
die in
Europa aan de tarwe toekomt, terwijl zij van zeer
ondergeschikte beteekenis is als Enropeesch product
en als importartikel in Europa.

De wereldproductie der overige graansoorten v66r
en na den oorlog blijkt uit het staatje aan het hoofd
der volgende bladzijde; om de cijfers zoo klein moge-
lijk te houden heb ik deze en alle volgende in millioe-
nen tonnen van 1000 KG. uitgedrukt.
Uit deze
-cijfers
blijkt in de eerste plaats het
eenigszins verbazingwekkende feit, dat niet tarwe,
het voornaamste menschelijk voedsel, maar mais de

grootste wereldopbrengst aanwijst. De oorzaak van dit verschijnsel ligt in de overweldigende productie
van mals in de Vereenigde Staten, die gemiddeld
ongeveer 76 pOt. van den wereldoogst opleveren, en
waar de maïsoogst 234 â 3 maal zoo groot is als die
van tarwe. Toch is maïs in de Vereenigde Staten
veel meer dan tarwe een artikel voor binnenlandsch
gebruik, als grondstof voor talrijke industrieën
(maïsmeel voor menschelijk en dierljk. voedsel, stijf-
sel, glucose, enz.), – maar vooral als veèvoeder, waar-

13 September 1922

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

793

,
–

E-<
e
•

0
g
(
0

Gemiddelde der
10
jaren

190211911
91
90
54
41
24
300

110
103
67
48
26
354
1912
1913
91
112
68 48
30
349
1914
98
98
59
41
26
–
322
1915
106
111
64
41
27
349
1916
77
86
48 26 20
257
1917
82
52
35
3.5
9.5
182
1918
67
64
34
4.5
11
180.5
1919
84
70
35
12 12
213
1920
95 75
45
14
14
243
1921
94
1

81
40 20
17
252

1
258
~
192.5
Totaal 10 jaren
191211921
904
852
4
2701.5

Fictieve opbrengst
onder toevoeging van
normale oogsten Rus-
land,

Siberië.

Servië.
96
99 54
41
25
315

door de reusachtige uitvoeren van Amerikaansch
vleesch, vet en spek worden mogelijk gemaakt. De

maïsuitvoeren bedragen in den regel 2 tot 5, en be-
reiken er zelden meer dan 7
t
8 pOt. van den oogst,
terwijl die van tarwe zich meestal tusschen 14 en 41
pOt. bewegen. Sommige jaren, wanneer de maïsoogst
zeer klein uitvalt, zooals in 1894, 1908, 1909, 1913,
1918, daalt de uitvoer tot op 1 en
1%
hetgeen
met tarwe nooit het geval is.

Haver is in de Vereenigde Staten een zeer be-
langrijic product met een opbrengst van gemiddeld
20 millioen ton in de laatste 5 jaren (tegen mals
74, tarwe 28, rogge 1,8, gerst 3,5 millioen), waarvan
gemiddeld Y
3
millioen tofi werden uitgevoerd. Rogge
en gerst zijn weliswaar van veel minder beteekenis,

maar toch als uitvoerartikelen belangrijk, vooral in
de laatste jaren, omdat de verbouw van rogge, als
gevolg van het uitvallen van Rusland als uitvoer-land, sterk is toegenomen en voor beide artikelen
het verbruik in de Verecnigde Staten zelf door de
drooglegging belangrijk verminderd, daar zij hoofd-
zakelijk als grondstoffen voor brouwerij en branderj
werden gebruikt; immers roggebrood is in Amerika
zoo goed als onbekend.

Wat in de tweede plaats uit de gegeven wereld-
oogsteijfers blijkt, is, dat zij onmogelijk juist kunnen
zijn, daar natuurlijk de productie, met name van
haver, rogge en gerst, na 1915 niet z66 sterk kan zijn
gedaald, als daaruit blijken zou. Dit wordt hierdoor
verklaard, dat na 1915 de gegevens voor verschil-
lende landen, zooals Rusland, Siberië en Servië, zijn
gaan ontbreken, waardoor de totalen, vooral van de
genoemde artikelen, waarvan Rusland een der be-
langrijkste productie- en uitvoerlanden was, sterk
zijn gedaald. Om van deze vermindering een indruk
te geven, heb ik aan de lijst een
rijtje
toegevoegd

van de opbrengsten, zooals zij over 1921 zouden zijn
geweest, als voor de uitgevallen landen een gemid-
delde oogst, gerekend over 1909/13 werd toegevoegd.
Deze cijfers zijn op zichzelf niet juist, daar de
grootte dier oogsten niet bekend is, en men er alleen
van weet, dat zij veel kleiner waren dan normaal;
zi.j hebben echter deze waarde, dat men er uit kan
zien in hoeveire andere landen hun productie hebben
uitgebreid en dus in het ontstane tekort hebben

voorzien. Dit nu
blijkt
slechts in geringe mate het
geval te zijn geweest: immers het totaal komt slechts
5 pOt. boven het gemiddelde van 1902/11 en blijft
belangrijk beneden de opbrengsten der laatste jaren
v66r den oorlog, hetgeen voor een groot deel zijn
oorzaak vond in kleinere oogsten in de Europeesche
invoerlanden. De oogsten der jaren 1912/1915 waren
echter buitengewoon groot en hebben ongetwijfeLd
gedurende eenige jaren z66 belangrijke overschotten

gegeven; dat daaruit, tezamen natuurlijk met de
oogsten der daarop volgende jaren, in alle behoeften

kon worden voorzien, want deze alleen hadden dit,
‘niettegenstaande het verminderde Europeesche ge-

bruik, ongetwijfeld niet kunnen doen. Het is trou-
wens bekend, dat de exportlanden gedurende de oor-

logsjaren zeer groote overschotten hebben bewaard,
clie nu tot veel bescheidener proporties zijn terugge-

bracht. Deze toestand is voor Europa in zijn ellende

een groot geluk geweest, want zijn eigen oogsten

waren gedurende en na den oorlog zôôveel kleiner
dan daarvôôr, dat alleen zeer gunstige opbrengsten

in de weinige
overblijvende
exportlanden: de. Ver-

eenigde Staten, Oanada, Argentinië en Australië, de

Europeesche importlanden hebben behoed voor veel
grootere schaarschte dan wij hebben gekend, mis-
schien voor feitelijken algémeenen hongersnood.
De vraag, in hoeverre, en door welke landen in
de behoeften der importianden is voorzien, toen

Rusland, Roemenië en
Bulgarije
als exportlanclen
uitvielen, wordt, wat tarwe betreft, beantwoord door
onderstaande opstelling. Ik zal
mij
tot tarwe bepalen,
omdat anders al te veel cijfers zouden moeten worden

gegeven, en omdat tarwe, ofschoon niet de belang-rijkste graansoort, wat wereldopbrengst betreft, als
menscheljk voedsel en als internationaal’ handels-
artikel wel de hoofdrol speelt; Trouwens, de andere

graansoorten geven een overeenkomstig beeld. De
cijfers hebben niet betrekking op kalcnderjaren, maar
loopen telkens van 1 Augustus tot 31 Juli, omdat
in dezen termijn het Europeesche oogstjaar ligt:

Tarve-uitvoeren der wereld.

•0
Cd

-o
0 O:v
,..
–

-‘
,-
0
0
w

Gemidd.
10 jaren
190213tot
3.5
2.1
3.8
1.5
1.-
2.4
-.8
-.3
15.4

1912113
2.2
3.1
2.1
2.-
1.5
2.5
1.4
-.3
15.1 13/14
3.3
3.6
2.9
1.5
1.7
3.3
1.3
-.15
17.75
14115
4.
–

2.4
4.7
1.7
–
.8
1.2 1.8
–
.2
16.8
15116
9.-
7.9
-.03
–
-.9
2.5
–
-.05
20.38
16117
6.6
4.9
-.1
–
-.1
1

1.7
1.-
–
.2
14.6
1718 5.5
4.2
-.16
–
–
.9
1.6
1.4
-.1
13.86
18119
3.7
2.9
– –
–
.4
2.3

-.1
10.4
19120
7.8
2.4
–
–
-.1
2.2

-.1
14.6
20121
10.-
4.6
–
–
–
6.8
2.5
.
.03
23.93
21122
9.6
4.5
–
—
–
.3
1.7
1

2.2
-.1
18.4

Totaal
1
40.5
1

10
jarel
61.7
9.99
5.2
6.7
2
14.6 1.33
165.82

Schatt.
1

1922123
6.1
6.5
–
–
–
3.3
1.7
-.7
18.3

Hoe welsprekend zijn deze cijfers. Onmiddellijk
springt in het oog, dat de uitvoeren (dus ook de be-
hoeften der invoerlanden, zijnde bijna uitsluitend
Europeesche) na 1912, en ook in en na de oorlogs-
jaren, gemiddeld ruim 1 millioen ton grooter waren
dan in de voorafgaande 10 jaren en dat in deze meer-
dere behoefte, toen Rusland en de Balkanlanden hun
uitvoer moesten staken, en Britsch-Indië en de ,,an-
dere landen” dien verminderden, terwijl Argentinië
vrijwel gelijk bleef,
geheel werd voorzien door de
Vereenigde Staten en Canada, die hun uitvoer bijna

verdubbelden en, weliswaar in dezelfde verhouding,
maar voor een veel geringere hoeveelheid, door
Australië. Dat de behoefte inderdaad sterk gestegen
was, niettegenstaande de onmogelijkheid, waarin dc
Centrale landen gedurende den oorlog verkeerden,
overzeesch graan aan te voeren en de beperking,
die
zij zich daarna wegens hun dalende geldkoersen
moesten opleggen, was een gevolg van de kleinerê
oogsten, vooral in’ Frankrijk, Italië, Engeland en
Duitschland, niet alleen van tarwe, maar ook van alle
andere granen.
Nu is weer een nieuw oogstjaar begonnen en daar-

794

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

13 September 1922

voor doet zich opnieuw de vraag voor: zal in de be-

hoeften van Europa kunnen worden voorzien door
de weinige exportianden, die te zamen deze taak zul-
len hebben te vervullen? Immers Rus]and, Roemenië

(behalve voor een beperkte hoeveelheid maïs) zullen

ook in 1922/23 nog niet weer als uitvberlanden mee-
tellen.

Dank zij zeer gunstige oogsten in de Vereenigde
Staten en Canada kan deze vraag zooals uit de schat-
tingen voor 1922/23 blijkt nu reeds met zekerheid

bevestigend worden beantwoord, daar zij een totaal

opleveren van 18,3 millioen ton. Bovendien zou deze

hoeveelheid, indien het noodig bleek, nog kunnen

worden vergroot, want de overschotten der uitvoer-landen (die natuurlijk niet ten volle voor export be-

schikbaar zijn, daar er steeds eenige voorraad in elk

land moet overblijven) worden als volgt geraamd:

Totaal overschot

Vereenigde Staten

……..6,1
Canada

………………7,2
Argentinië ……. . …… 3,9
Australië ………………2,2

Britsch-Indië …………..1,1

Mandsjoerje, onz. ………. 0,7

21,2

Op dit lijstje komt Britsch-Indië voor met 1,1 miii.

ton, terwijl het onder de uitvoercijfers niet voorkomt;
dit vindt zijn verklaring hierin, dat de uitvoer vap
tarwe er nu nog verboden is wegens een kleinen oogst

van 1921, en dat van de opbrengst van andere oog
sten, zooals
rijst,
maar ongetwijfeld ook van overwe-
gingen van binuenlandsche politiek zal afhangen, of

de uitvoer zal worden vrijgelaten. Voorzichtigheids-
halve is deze mogelijkheid echter buiten beschouwing
gelaten.

Tegenover het geschatte uitvoertotaal van 18,3 mii-lioen staat een geschatte behoèfte in:

Europa van

………………16,1

Niet Europeesche landen van . . ..

1,7

17,8 miii. ton

Hierbij is eenigszins rekening gehouden met de h-
perkingen, die verschillende landen zich in verband

met hun ongunstige geidkoersen zullen moeten opleg-gen, maar de rampspoedige daling dier koersen in den laatsten
tijd
doet verwachten, dat deze veel grooter
zullen blijken, dan kort geleden te voorzien was. Wat
de andere graansoorten betreft, hiervoor zijn de ver-houdingen ongeveer overeenkomstig, omdat de Ver-
eenigde Staten en Canada ook groote oogsten haver,
gerst en rogge hebben en een nieuwe groote maIs-oogst in de Vereenigde Staten zoo goed als verze-
kerd is.
De conclusies, die men uit al het voorgaande in
hoofdzaak trekken kan, zijn de volgende:
Gedurende en na den oorlog heeft het graanimpor-
teetende Europa in zijn behoeften kunnen voorzien,
dank zij een reeks van groote oogsten in de Vereeriig-
de Staten, Canada en Australië en normale oogsten
in Argentinië, waardoor het tekort van Rusland en
de Balkanlanden als vanzelf werd vervangen.
Ook voor het seizoen 1922/23 is de graanvoeding
van Europa ruimschoots verzekerd.
De graanvoorziening van Europa hangt zoo goed als
geheel van bovengenoemde vier groote landen, en
daarvan voor ongeveer
Y
4
van de Vereenigde Staten
en Canada af, waar de groote oogsten der latste
jaren, vooral in de Vereenigde Staten, •niet in de
eerste plaats werden veroorzaakt door uitbreiding der
cultuur, maar hoofdzakelijk door buitengewoon gnn-
stige omstandigheden
bij
den uitzaai, den groei en den
oogst. Het zijn deze omstandigheden, die de laatste
jaren en ook nu nog den doorslag geven bij de graan-
voorziening van Europa en dit beteekent, dat zij ern-
stig in het gedrang zou komen, zoodra ‘t zij de Ver-
eenigde Staten, ‘t zij Canada, ‘t zij, erger nog, beide
landen, een zeer ongunstig oogstresultaat voor tarwe

zouden hebben, hetgeen tot de natuurlijke, van tijd

tot tijd wederkeerende verschijnselen behoort.
Zulk een gebeurtenis zou voor Europa een ramp

beteekenen niet alleen wegens de verminderde hoe-

veelheid, die te zijner beschikking zou staan, maar
ook wegens de hooge prijzen, die er ongetwijfeld mede

gepaard zouden gaan. Daarom zijn in dit verband voor

het importeerende Europa twee dingen van het hoog-

ste belang: Zijn eigen productie zoo snel mogelijk

weer op de hoogte te brengen van v66r den oorlog;

en vooral: dat Rusland binnen den kortst mogelijken
tijd weder graanoverschotten beschikbaar zal hebben.

Het is waarlijk niet alleen een levensbelang voor Rus-
land, maar ook voor het overig Eurbpa, dat de land-

bouw van Rusland zich snel herstelle, want in een

der eerstvolgende jaren kunnen de geschetste omstan-

digheden de importlanden plotseling in een toestand
brengen, dat zij Rusland noodig hebben als nooit te

voren en zonder Russisch graan aan jammerlijke

schaarsehte en duurte ten prooi zouden zijn.

P. W. SCHILTHUIS.
DE SF0 0RWEG-TEK0RTEN.’

II.

Des te onaangenamer wordt het door het spoor-
wegpersoneel gevoeld, dat aller blikken zich op hunne

beurs en hun vrijen tijd richten, nu men toch tegen-
over het andere element in het bedrijf – hen, die

het kapitaal fourneerden – gansch anders optreedt
en steeds opgetreden is.

Als de heer van Kretschmar het wil laten voor-
komen, dat het spoorwegbedrijf zich v66r den oorlog

kon bedruipen, geloof ik toch te mogen beweren, dat
hij niet minder juist is.

Onder de overeenkomsten van 1890, waarbij o.a. de
Staat zijn spoorwegen aan de maatschappijen heeft

verhuurd, heeft deze van het daarin gestoken kapitaal

nog geen 134 pCt. huur ontvangen. De belasting-
betaler heeft steeds de rest moeten opbrengen, die

voor rente en aflossing der daarvoor aangegane staats-
leeningen noodig was.

Doordat er geen verplichting is tot afschrij ving
(behalve op het rollend materieel) op de gebouwen,
de kunstwerken enz., die toch slijten, verouderen, zelfs

geheel tCniet gaan en door nieuwe werken worden
vervangen, is het spoorwegbedrijf in zijn exploitatie-
uitkomsten v66r den oorlog immer veel te florissant
voorgesteld.
Ik zou dan ook geneigd zijn om de meening van den
schrijver z66 stellig te weerspreken, dat ik zou zeg-

gen: dat de spoorwegen zich
nooit
hebben kunnen
bedruipen.
Als dan toch, ondanks dezen ongunstigen toestand,
dien Prof. Treb niet nagelaten heeft voortdurend te bestoken, aan de aandeelhouders een – ik stem toe,
matig – dividend werd uitgekeerd, dan gevoelt
iedereen dadelijk, dat zulks heeft plaats gehad ten

koste van de belastingbetalers. De betalers van het
rerleden en in sterkere mate van die der toekomst.
De laatste jaren is men gaan inzien, dat zulks tot
een d6bâcle moest voeren en heeft men er wat op ge-
vonden. De spoorwegen moeten de brievenpost koste-
loos vervoeren en de pakketpost tegen een abnormaal
lagen
prijs,
bij de pakketpostwet vastgesteld, boven-

dien moeten de postlokalen op de perrons beschik-
baar worden gesteld, moet de postdienst op de -per-
rons worden geduld, met het daaruit voortspruitend

onderhoud, zorgt de spoorwegonderneming voor
douanegelegenheden, vervoert ze de telegraafmate-
dalen, moet ze voor militaire doeleinden groote
voorraden steenkolen in depot hebben, enz.
In de postrekening is daarom eenige jaren geleden
een bedrag van
f 2
millioen aan uitkeering aan den Staat opgenomen; delaatste twee jaren is dit bedrag
opgevoerd tot
f 5
millioen.
Maar daarmede wordt niet goed gemaakt wat het

Rijk aan tekort op den spoorwegdienst moet bijbe
–
talen.

13 September 1922

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

795

Waar dit stelsel van subsidieering van de aandeel-
houders sedert 1890 geregeld heeft plaats gehad, is

het toch wel wat heel snel, dat men grijpt naar loons-

verlaging en dienstverlenging, nu door een malaise,

welke toch niet eeuwig zal duren, dit subsidie moet

verhoogd.
Te schrijnender wordt dit door het personeel ge-

voeld, nu nog zeer onlangs het dividend van de aan-

deelhouders tot 5 pOt. werd opgevoerd en op dit
bedrag is gefixeerd, terwijl ten overvloede aan (leze

aandeelhouders in den Raad van Oommisiarissen een
invloed werd toegekend, die geen enkel verband houdt

met de geldelijke belangen, die zij nog bij het bedrijf

hebben.
Men heeft nu dezen toestand gemaakt: ondanks de

tekorten heeft men
den aandeelhouders
hoogere op-
brengst uit het bedrijf gegeven ten laste van den
Staat en hun bovendien een zeer onredelijk wapen

gelaten om invloed op den gang van zaken uit te

oefenen; aan
het personeel wil
men thans door deze

tekorten ccii veel lager levensniveau aanwijzen, ter-
wijl dit personeel niet den minsten invloed op den
goeden gang van zaken kan laten gelden. Zelfs zoozeer
wordt dit overbodig geacht, dat toen onlangs een der vakbonden zich tot de Directie wendde om voortaan

ook te ontvangen een onnoozel staatje, waarin maan-
delijks den loop van de ontvangsten heel globaal
wordt aangegeven, zulks werd geweigerd.
Wel moge de heer v. K. zegger, dat er misschien
iets meer te doen ware in den zin van
medelcennis-

ireniing.
Hieraan is nog alles te doen!

Men
schijnt
er
bij
het spoorwegbestuur niets van te
gelooven, dat het personeel zich alleen dan eeniger-
hiate voor de uitkomsten van het bedrijf verantwoor-
delijk had kunnen gevoelen, als het ook wat tot de

resultaten van het
bedrijf
had kunnen bijdragen.u
wordt het alles in den meest absoluten zin van het
woord opgélegd en wil het niet de gevolgen dragen,
die dit absolutisme heeft gebrouwen; nu bepaalt het
zich tot de vraag: zijn mijn arbeidsvoorwaarden billjk
ja dan neen, geheel aan het bestuur moetende over-laten de moeilijkheid om deze billjkheid te bevredi-

gen. Niet
dooi:
rnedelcennisnemtng,
zal de ook door
den heer van Kretschmar verlangde bevrediging wor-

den bereikt, doch door
inedewericing
van het j?erso
–
neel, medezeggenschap.
Dat deze eenzijdige bedrijfsvoering toch niet tot zulke schitterende resultaten heeft geleid, heeft de rijwielhistorie van een paar jaar geleden, heeft het
rapport over de oorzaken van de treinonregelmatig-
heden vel voldoende wereldkundig gemaakt. De laatste
paar jaren is – niet het minst ook door de critiek
van de vakbonden – aan het licht gekomen, dat er
aan het beheer der spoorwegen toch wel zoo een en
ander ontbrak. Een administratie, diè als lood op het
bedrijf
drukt
en schatten geld kost en vaarvan het nieuwe hoofd-
gebouw te Utrecht, dat millioenen heeft gekost, de
kroon is, een indeeling van het net naar diensten, zoo
stelselloos en stroef als maar denkbaar is, waardoor
elke beslissing steeds weer medewerking van meer
‘functionarissen vordert en waarmede steeds hoogere
kosten zijn gemoeid, is het eerste geweest, wat het
personeel heel sterk heeft getroffen.
De Nederlandsche Vereeniging van Spoor- en
Tramwegpersoneel heeft nooit nagelaten reeds vroeg-
tijdig op dit alles de aandacht te vestigen. Eerst onder
den druk van de iroote tekorten, die nu voortdurend
dreigen, is er eenige aandacht aan
gewijd
en weet
men niet beter te doen, dan dadeljk maar weer ten
koste van het personeel verandering te brengen, door
de dienst- en
rusttijden
te verlengen en groote aan-
tallen kort in dienst
zijnde
menschen zonder een cent
wachtgeld te ontslaan, terwijl bovendien het perso-
neel, dat nu plotseling in de administratie overtollig
blijkt, denzelfden weg uitgestuurd wordt.’
Reeds jaren geleden is’ er door de Nedérlandsche Vereeniging de aandacht op gevestigd, dat het toch

dwaas en duur is, dat men naast elkaar laat bestaan

een postadministratie en en spoorwegadministratie,

die grootendeels hetzelfde werk doen. In de stad ziet
men bestelwagens der spoorwegen naast postbestellers,

op het postkantoor worden geldzendingen behandeld,
aan de spoorwegen evenzeer, op’ het perron ziet men

aan ‘een trein postbeambten en spoorwegarbeiders ge-
heel hetzelfde werk verrichten. Op de bestelhureaux

n spoorwegpostkantoren evenzeer. Spoorweg- en
rijkstelegraafbureaux doen gedeeltelijk hetzelfde werk.

Langs de
lijn
ziet men lijnwachters van het rijk en

telegraafwerkers der spoorwegen naast elkander wer-

ken. Door concentratie dezer twee diensten ware te
bezuinigen.

Op de conferentie vaii 16 November 1921 heeft de

voorzitter der Ned. Vereen. nog gepoogd een 14-tel
punten te bespreken, die de uitgaven zouden inkrim-
pen en het vervoer toenemen. Met de opmerking, dat

dit alles grenzelocs oppervlakkig en voor 7110 onjuist

was, werden ze van de conferentietafel afgeveegd.

Hier mogen,de vakbonden niet aankomen. En toch

wil het personeel maar niet zoo goedmoedig eenigen
last van het tekort op zich nemen.

Waarom meet het – in het algemeen belang –

de exploitatie van onvoordeelige lijnen dekken?
Waarom moet het tarief voor bestelgoed zoo hoog

zijn, dat al het stukgoed tot 5 K.G. naar de post gaat
en de spoorwegen deze pakketten dan tegen een tarief van 1, 11 resp. 15 ct. moet vervoeren, zoodat de winst
aan de post, een groot deel der kosten voor de spoor-
wegen is?

Waarom wordt. het militair vervoer niet behoorlijk
aan de spoorwegen vergoed en gerequireerd vervoer
evenzoo?

Waarom moet er zoo ontzettend duur worden ge-
bouwd aan de spoorwegen?
Waarom moet er een onredeljke concurrentie met
de schipperj en de auto’s worden bestendigd, waarbij
de gemeenschap de wegen onderhoudt en bewaakt
voor deze concurrenten en zulks voor de spoorwegen
uit het vervoer, thans mag wel gezegd worden, uit het
personeel moet komen?
Hierop heeft het personeel geen antwoord.

Nog onlangs is door
schrijver
dezes in ,,Het Volk”
de aandacht erop gevestigd, dat liet lö klasse vervoer buitengewbon duur en achteruitgaande was. Waarom
het niet afgeschaft, of tegen hooge prijzen beschik-

baar gesteld op de wijze als damescoupé’s in een trein worden gereserveerd door bordjes, die al naar behoef-
te worden opgehangen, waarbij de andere comparti-
menten door 2e ki. reizigers kunnen worden ingeno-
men?
Maar het grootste vraagteeken zet het personeel ach’ter de spoorwegpolitiek met betrekking tot het
verloren gegane vervoer. Door den oorlog
zijn
door
Regeeringsmaatregelen een groot aantal goederen
voor de ,,natte” plaatsen naar de sehipperij gedreven.
Niets blijkt er van eenige poging om dit vervoer
terug te winnen.
Wat wordt er gedaan om het reizigersvervoer uit
to breiden en de menschen te prikkelen tot reizen?
De veel te dure vacantiekaarten kunnen toch be-
zwaarlijk deze strekking hebben. Het begint nu iets
te komen, doch is het voldoende?

Ik meen van niet. Wel nemen de ontvangsten uit
het reizigersvervoer geregeld toe, doch het aantal
vervoerde reizigers geeft lang niet dit beeld, zooals
onderstaand overzichtje uit de jaarverslagen getrokken
doet zien:

Ophr. in Aant. in

Opbr. in
Aant.in
miii.

nijl!.

miii.

miii.

1913. . ..

34

50

1919….

71

60
1916. …

49

81

1920.. .. 88

55 52

63

1921…. 91

55
1.918….

60

60

De heer van K. is zoo vriendelijk om thans de keu-
kendeur van het spoorwegbed,rijf voor ons op een kier-

min

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

13 September 1922

tje open te zetten en ons ten minste te laten ruiken,

welke gerechten daar verwerkt worden en wij zullen
er hem dankbaar voor mogen zijn, dat nu ten minste

voor het eerst eens ons een, zij het obk vaag, denk-

beeld wordt gegeven van wat er in die keuken om-
gaat.

Maar het ware te wenschen., dat zulks veel eer •ware

geschied en veel uitvoeriger. Nu het spoorwegbedrijf

is gemaakt tot een zuiver overheidsbedrijf moet de

zetel der directie niet zoo ontzaglijk hoog boven

den beganen grond blijven; dat niemand zelfs maar de

vage omtrekken kan onderscheiden van wat daar ver-
werkt wordt.

Dat de heer v. K. de eerste spoorwegautoriteit is,
die ons een blik op zijn handen gunt, stemt ten

minste tot eenige hoop, dat het waas van geheimzin-

nigheid, dat onze spoorwegpolitiek steeds omhulde,

eens zal worden verbroken en wij het waarom der din-
gen ook eens leeren vatten.

Op dit deel van de beschouwing moet ik het ant-
woord dan ook volledig schuldig b]ijven. Nimmer is
er eenige gelegenheid geweest, voor wien ook van het

Nederlandsche publiek of der vakbonden, om in dit

opzicht eenige contrôle op de spoorwegpolitiek uit
te oefenen. Dit is voor wie dan ook onbekend terrein

• gebleven. Het is het tuintje der Direètie, door hooge

schuttingen omgeven en geen reetje in de planken
• heeft ooit een profnen blik vergund om er doorheen
te kijken.

Wat echter uit de beschouwing wel
blijkt
is dit,
dat de schrijver de tekorten niet anders denkt op te
heffen dan door het personeel in levensstandaard te

verlagen en dit als eenige uitkomst beschouwt. Vier-

kant daar tegenover staat de onwil van het persoaeel

om dit toe te laten, omdat het dit onbillijk acht, ge-
heel in strijd met den ethischen grondslag, dien de

overheid aan zijne arbeidsvoorwaarden heeft gegeven,
onbillijk, omdat men het daarmede in eene ongun-

stige uitzonderingspositie gaat zetten, onbillijk ook,

omdat het gevoelt belast te worden met de kosten,

die elders behooren te drukken en onnoodig, omdat
het de overtuiging heeft, dat niet alle andere wegen

naar verbetering van den toestand van het bedrijf
zijn, afgetreden.

De eenige reden om de arbeidsvoorwaarden te ver-
slechteren is gelegen in het tekort. Noch uit de be-
spreking van den heer v. K., noch uit den brief van
den Raad van Commissarissen, noch uit de mededee-
lingen van Directie en Minister aan de vakbonden is iets anders op te maken.

Welnu na alles wat reeds in tegenovergestelden zin
is aangevoerd en hoe absurd dit ook in .veler ooren
moge klinken, aarzel ik niet om te zeggen, dat ik
hierin voor het spoorwegpersoneel geen reden zie om
zich in zijn levensstaat te laten neerdrukken; zoolang
niet is aangetoond, dat de kosten voor het voeren
van dezen levensstaat zijn verlaagd, blijve men van
de belooning van het spoorwegpersoneel af en van
zijn
rusttijd.
In zijn diensttijd steekt het reeds on-
gunstig af bij de arbeiders, die onder de arbeidswet
vallen; komt men aan het loon, dan slaat men kapot
het ethische stelsel, waarop sedert 1903 de arbeids-
voorwaarden van het spoorwegpersoneel heeten te zijn
opgebouwd en heeft men zonder verwijt aan dit per-
soneel te kunnen richten, te accepteeren, dat het dan
ook het moreele recht bezit om zelfs tegenover de
overheid met alle op deze situatie passende middelen
te probeeren zich zijn levensstaat te beschermen. Te.

groot zijn de waarborgen geweest, die er voor moesten
zorgen, dat het loon niet boven het billijke ui.t zou
komen.
Op den grond van deze logische gevoelens hebben
de verschillende vakbonden, elkaar onlangs gezocht en
gevonden.
De middelen, die de andere arbeiders ten dienste
staan bij het bepalen van hun levensniveau, hebben
ook
zij
aanvaard voor het geval de overheid hen met
die andere arbeiders mocht gelijk stellen. Zij verlan-

gen geenszins naar toepassing van dit middel; heel

wel zijn zij zich bewust van het nadeel, dat daarmede
wellicht aan de gemeenschap zou worden toegebracht,

maar niet zij zelve hebben deze positie gezocht, de

overheid poogt hen daarheen te dringen.

H.
J.
v.
BRAAMBEEK.

HET VERSLAG VAN DE STAATSCOMMISSIE

INZAKE MOND- EN KLAUWZEER

I.

Het inzond- en kla’uswizeer en de uniddielen tot bestrij-
ding van deze ziekte, hebben de laatste twintig jaren

veel beroering verwekt onder de landbouwende bevol-

king en meer dan eens aanleiding gegeven tot belang-

rijke besprekingen in de volksvertegenwoordiging. Het

onderwerp is voor een ‘landlboiuiweniden etiaat ‘als ons
land iniderdiaad van groot ge’witht. Bij Kosii’nlkij’k be-
sluit van 2 Mei 1919 No. 52 werd dan ook een staats-

eomimi.ssie ingesteld. met opdracht de volgende ‘vragen
te beaznibw’oocrclen:

le. Is’ de bestrijding van het mmicIL en klwuwzeer

van staatisiwege met het oog op de gevaren r000r den
Nederlandachen veestapel en het ecioiromisdh nadeel
aan die tziekte ‘verbonden, geweusch’t?

2e. Is het ‘voor de Ibes,tirijdiing en ide genezing van

het unionid- ‘en klauwzeea’ noodzakelijk, dat een nader

onderizoek wordt ingez:teid naar de ‘ziekte en biaiar ver-

sohillende ‘eigenschappen? Zon ja, op welke wijne moet
dit onderzoek plaats vinden en hoe ‘kam de regeerm1
daaT.aan, bevorderlijk zijn?

3e. Hoe kan, in iawachting van de resultaten var1
dit onderzoek en (of)
‘bij
onitkennnnd’e beanwoo’rdimg
van ‘de ‘tived’e v’raag, ‘het mond:- en idaiu’wneer op de
beiste wijze worden Ibeisrtred’en?

Voorts izou gaarne woridion vernemen, rw’ellee ‘waarde
is ‘te heichten aan iverischillende in de laatste jaren
‘aangeprezen ter voorkoming ‘en genezing
dezer uiekte.

Den 29sten November 1921 bracht deze staatscom-
missie een uust’v’o’erig- aappor’t, uit.

Het medische gedeelte van het ‘rapport, tdat zijn
ontstaan vooral ‘te danken heeft iaan ‘het ‘tweede vr’aag.
punt en aan de slo’tjv’raag, en waarin zeer beilaagtwek
kende beschouwingen voorkomen, mag hier verder en-
‘besproken blijven. Genoeg izij te vermelden, dat de
•s’taataco’mtmiissie een ‘nader onderzoek fnaar ‘de. ziekte
en hans versnh.idlende eigenschappen noodiziakelijk aoht
De staatscommissie stelt daartoe voor, o.a. de opirich-
tinig .door de Nederlamdische Regeering van een in,sti-tuut voor het oniderzoeik tvan besmettelijke ‘dierziekten
in het al’geimeen ‘met ‘een ‘bijizonidese aMeeling en bij
ziondere accommodaties voor ‘het mond- en klanrwizeer-
onderzoek, alsmede ‘de oprichting ‘door cle Nederland-
sche Regeering van een pharmacotherapeutisch insti
tuut ten behoeve ‘van ‘het ‘oïn’d’erzoeik van geneesmicide-
len vioor veter’iai’air.e doeleinden. Aan ide verschillen4e
aangeprezen mi’didel’en ter voorkoming en genezing
van
mond’-
en idau’wizeer, voor zoowerre deze ‘ter ken-‘cia van ‘destaa’bscioanrnissie gdbracth’t izijn
,
en in hun
werking idoar haar konden worden nagegaan, is naar
haar ‘oordeel geen waarde ‘te hecihiten. ‘Dat het onder-
zoek ‘van’ deze middelen’ omvangrijk tja geweest, Iblijket
wel ‘hieruit, idiait aan die daarmede (belaste sulbeonzmissie
96 middelen en beihandielin;arnetho’den werden, aainge-
boden, waarvan de samenstelling geheim ‘werd gehou-
den en 12, waarvan de samenstelling ‘werd ‘medege-
deeld’ of ‘door chemisch onderzoek it (bekend geworden,
terwijl Ibovendlien nog 36 ,adiviezen, ter behandeling tof voorkoming ‘van het irnio’ud’- en klatuwseer werden aan-
geboden. Waar de ktwakea’lverj
‘Op
dit gebied nco welig
blijkt te tier’en, ijs het dan ook geen ‘wonder, (dat de
staattsoonsmi’seie ‘aandringt ‘op ‘een krachtiger ‘op treden
van ‘de regeering..claa.rtegen, dan ‘bot ‘cFusverre geschied
,
–
de. Ook uit laiirdbou,wkringen was Teeid’s leen ‘d’èi-gelijlt
verzoek ‘aan Iden Minister ged’aan, Idtaar gedurende ide
‘adgelo’opeu ep’izoötie bleek, ‘dat •deor toepassing van
verschillende dier middelen scdiade aan, Iden veestapel
werd berokkend.

13September 1922

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

797

Uvoerige’r idienit [besproken ‘te worden hetgeen de
staartsoommisale ton ‘aanzien van ide Poestrij.diinig van

het mond- en klau’wizeer ‘voorstelt. Dit vraagistuik [be-
hoort, niet uitsluitend uit imedisch oogpunt ‘te iworden

boschonjwd’. Lizonjd’erheid het afmaaksysteem, dat ‘tot
dusverre bij de bestTij,d!ing een izoo groote rol heeft

gesyeeid’, grijpt ‘diiep in het economiscih idvon ‘in. Ook
fanciee1e overiwegintgen moeten daasibij in het toog

worden ghouden. Miereerst had die staatscoimimissie

de vraag ltei [bean’twooriden, of bestrijding van istaats-
wege dii het algemeen belang geiwenscht is. De tot

dusverr’e gevolgd methodes ‘van iberbrijdiing ontmoet-
ten veel tegenstand. hij
de
hel’anghthbenden; ‘d’ezen be-

riepen zich na. op de geringe lschade, diie zij onder-
vonden door het heerschen van de ziekte, welke

inderdaad in zeer veel gevallen goedaardig verloopt.
Een subcommissie heeft nu getracht door het rond-
zenden van vragenlijsten een overzicht te krijgen

van de schade, veroorzaakt door de epizoötie 1918/1919.
Het grootste gadeelte ‘van [liet land zverd
1
aan dit onder-

zoek onderworpen. De uitkomst
‘was,
dat de totale

schade aldaar had bedragen
f
23.157.142. In’busschen

kan deze opgave igeenissims ials viuiveir irióhtsu
,
o
,
áT
wior-
den iaang
g
enomen. Ook de snbc’ommissie zeff ‘erkent
dit door ‘op te merken, dat in ‘vele geivaJ.len de schade
te lang werd opgegeven, uit vrees, tdatandersde ‘regee-ring het aifimaaksystenm’ weer zou inwoe’ren. In som-

mige gevallen waren de opgaven, vooral dii den aan-
vang van, het ouder,zoek, te heoig, lonidlat ldie veehou-
ders in de meeni.ng verkeerden, dat zij op grond’ daar-van nog schadevergoeding zouden ‘krijgen. Dat de uit-
komsten niet geheel betrouwbaar zijn blijkt ook uit
hetgeen naar aanleiding daarvan als de schade per
aangetast dier snoet worden iaaingendmen. Deze be-
droeg ‘voor melkkoeien in ‘Noord-Holland
f
55,97, in

Zuid-Kollaind
f
56,91, in Noord’-Brabant
f
57,89, in Drenthe
.f
24,21, iin Friesland
f
29,31. Ofschoon iffooir

een id,oelmalti
g
ge lbehandeling ongetwijfeld iveel schade
kan ‘worden voorkomen, moet ‘toch de gemiddelde
waarde van het vee van groeten invloed op hot bedrag
der schade zijn. De cijfers voor Noord-Buibant en
Friesland’ zijn echter in emgeiceerden zin hiermede
evenredig. Bij ‘een in 1911 ingesteld loardeirisoek onder

25 leveranciers van een melkinrichting iwer’dI Ide ‘schade

op f
25,— per ‘meilcikoe geschat. In 1916 1bedr:og, blij-
kens de ,,Vers’lagen en Mededeelingen van de directie
van den Lazadiboniw” 1916 No. 4, cie gezamenlijke
schaide in 39 stallen met 873 koeien, 182 ‘pi,nikem, 28
kalveren, 687 ‘varkens (meeren,’deels niet ziek), 91

schapen en 2 geiten, in ‘totaal
f
28.254,50. De [bo1ven-

genoemde
cijfers
vertoonen i
n
d
er
d
aa
d eenige overeen-

komst. Als globale ui’tko’m’st kam het iodderzoek der
staatscommissie dan ook ‘wel v’,orcien aangenomen. Uit

een en ‘ander blijkt echter, dat de se,hde voor iederen
veehouder i,ndlividueeil niet onoverkomelijk is, izoioiclat
de tegenstand ‘tegen ial te ingrijpende over’heidis’maat-

regelen wel veirklaa’r[baair is. Veonal indien ide ‘ziekte
goedaardig ‘verloopt, ‘zijn de idieren betrekkelijk spoe-
dig ‘weer genezen. Toch moet ook rekening worden ge-
houden imet de talrijke complicaties, idie igls gevolg van
het mond- ‘en kia’ujwneer lounnen optreden, szioca1
,
9
‘het

veriwerlpen hij draohtige dieren, jhert optreden van nier-
onrbstelcing, chronische longaandoening, d’aimipi,gheuid,
gepa’ar’d gaande ‘met bronohitis en chronische .sgijs-
verrter,ings’stoorn;is’sen. Vele ‘koeien komen nia het mond-
en klaiuwrseer niet meer op haua verhaal; zij [blijven
voortdluren.dl in voedingstoestand achter en ‘worden
voor het hedrijf waardeloos’. Ook kan lin sommige
perioden het aantal sterfgevia.l’lon vrij italrijk zijn. Vioor
zooverre de distr.icltsveeaTtsen ‘er kennis. ‘van kregen,
stierven in 1911 aan mond- en iclaiu,wizeer: 4786 koeie,
6200 ‘kalveren, 312 fscharpen en geiten en 6450 varkens.
De staatscommissie dis echter zeer terecht van sneeuing,

‘dat ‘voor bestrijidinig van s’taatswege niet zoozieer die in-
lividueele schade van gewicht is, maar ‘wel de vraag,’
in hoeverre het algemeen belang dis lbestrijlding eistht.
De Nederlan,dsc.he veestapel vervult een [belangrijke
taak in ons economisch leven. Hij is in de ‘eerste plaats

voô’r het geheele volk een bron ‘van, v:oediinigsmiddelen.
Voorts levert hij ziooiwel in ‘zijn ‘levende ibestanddeslen

al’s in id.e van den ‘veestapel afkomstige zuivelipnoduc-

ten ‘ruiiohjecten op, die in den handel niet het buiten-
land van groote waarde zijn. Ten slotte is de Noder-
landsche veestapel een bron ‘van inkomen voor een

belangrijk onderdeel van de bevolking en aLs zood’a’nig
icapitiaal, hetwe& voor ,d’e welvaart van [het land on-
ontbeerlijk is. Op al deze ifuneties van. lilen veestapel
oefent het imon,d- en kilau,’wzeer een s’toreud’en in’vl’ond.

De verminderde ,melkprioduc’tie doet ‘den ‘veestapel als

bron van voedingsmiddelen in ‘waarde dalen. Hierdoor
en ook door sterfgevallen en ‘andere kwade gevolgen,

lijden dec veehouders een kapitaalverlies, tdet tin totaal
vrij ‘aanzienlijk is. Vooral ‘echter de functie van ruil-

object met het ‘buitenland wordt idlolor het mondL en
Iclaujwizeer beiienumend, zoo niet geheel opgeheven. Zoo-
dra het mond- en klaizwzeer hier te lande heersch’t,
pleegt ‘het [buitenland niet het oog op hesmettingsge-

vaar zijn grenzen ‘te sluiten voor N’ederlanidisch vee
en voor N’ed’erlaindsche ‘zujiiveproidiucten en ‘andere

landboiarw-nr
,
bikeien als ib.v. hooi en strooi. Onze uit-
voer, ,die voor het grootste ‘deel uit ‘landlbiouwprodluc-
ten bestaat, waaronder levend: vee een belangrijke
tiaats inneemt, ondervindt daardoor een gevoelige lie-
lemmering. Het Is dan ook geen ‘wnder, dat de staats-

commissie ‘de bestrijding van ‘het mond- en klauw’z’eer
een ‘algemeen belang acht. De meerderheid’ is daarbij van ‘oordeel, dat ‘deze bestrijding van staabs’wege be-
hoort te geschieden.

De derde vraag, die aan de staatscommissie ter be-
antwoording werd opgedragen, nl. hoe of in afwach-
ting van de resultaten van het nader onderzoek naar
de ziekte en haar verschillende eigenschappen de be-
‘strijding op de beste wijze kan worden gevoerd, is het
meest van actueel belang voor de practijk. Naar haar
oordeel behooren daarbij de nationale maatregelen
‘op den voorgrond te staan. Weliswaar dient voor
de toekomst het oog te worden gericht op inter-
nationale samenwerking en ‘zal het daarom aan-
beveling verdienen, dat jde Nederianidische Reigeeriing

zich met ‘andere ‘landen verstaat over een toeko,mstige
internationale bestrijding, idtoch
•
h’et ‘zal nog jaren
duren, alvorens een dengd’eijk georganiseerde inter-
nationale ‘bestrijding een aanvang kan nonnen. Aange-
zien het mond’- en kiaiuizeer niet als een dtnheenzsciie
ziekte is te beschouwen ‘en als
,vaststaa,n,dbe
moet wor-den ‘aangenomen, dat het vanuit dien vreemde in Ne-
der’la.nd iw’ordt ingevoerd, idient men er ‘allereerst op
‘bedacht te
zijn,
voldoende iaifweer,ma’atregel’en te nemen

om ‘te verh’oeden, dat de ‘ziekte de landsgrenzen over-
sdhrijdt. Dat de grenzen reeds els szooidanig een be-
lemmerinig vormen, ‘blijkt uit de ervaring, in 1914 op-
gedaan,. Bij het ‘uitbreken van den’ twerelidioorlog ‘wer-
den in Duitsch]iaud ‘d’ë ‘meeste hestrj.dingsvo.orschrif-
ten ingetrokken. Dit had ten gevolge, dat het mond-
en ‘klauwceer, dat reed’s’ sedert April van dat jaar in
enkele Kreisen aan onze grenzen voorkwam, spoedig
algemeen optrad. Toch duurde het nog tot 11 October
1914, ‘alvorens het eerste geval over onze grenzen in

de geimeênte Wisch ui’thraik. De ,na’tiuur’ljke .afweer, in
de landsgrenzen gelegen, dient echter door maatrege-
len van de overheid ‘te worden versterkt. In. Iaamtslui2
tin’g hieraan stelt de staatscoon’miissiie eenuige wijzigin-
gen ‘in de thans daaromtrent ‘bestaande bepalingen
voor.

Van ‘meer belang is echter ‘de vraag, ‘welke maat-
regelen moeten ‘worden genomen, ‘wanneer het nzen’d-
en klauwzeer de grenzen ‘heeft overschreden. ‘Doer.zie-
ken en opzettelijke [besmetting (koimt als ibestrjdings-
maatregel ‘door ‘d’en ‘Staat niet in aanmerking. Alge-
heele immuniteit van den veestapel wordt daarmede
niet [bereikt, omdat onder het ‘vee, vooral onder de
varkens’, betrekkelijk spoedig een nieuw geslacht op-
treedt, dat de iimimuniteiit nog niet heeft verworven en
dan door d’e laatste gevallen tof door smetsto,fidi”agers
opnieuw ‘kan tworden [besmet. Ten opzichte van hoog-
drachtige runderen, kalveren, varkens, schapen en

798

ECONOMISCH-STÂ,TISTISCHE BERICHTEN

13 Septembér 1922

geiten is de opzettelijke besmetting bovendien niet
zonder gevaaT, vooraj, ‘wanneer de ziekte een ho’osaar-
‘dig karakter heeft.

Als honfdimaatregelen komen s]ieilats in ‘aanjrnerkin,g
,,iiointie” of ,,afmaken met isolati&’. Beide stelsels
zijn gedurende de .aifgeloop’en 20 jaren afwisselend

toegepast. in Sep.temll)er 1894, van December 1895 tot
December 1896 en in de jaren 1908 en 1909 werd het
afmajaks’telseI ‘in ‘practijk gebracht; daiartnssdhen ‘lig-

gen ‘periodes van groote uitbreiding van de niek’te,
waarin men het afmaken moest staken. Bij het uit-

breken ‘van het mond- en kl’a’irw’zeer in 1911 werd
aanvanikelijk ook ‘all liet vee ‘a±geniaakt. Later paste
men het a.fmaaks’telsel nileen ‘toe op nieuwe gevalleni

in een ‘tot idaasverre onibesmette streek; in de meer ge-
infeoteerde streken werd het dmak’en opgegeven en

udbsluitenjd isolatie toegepast. Door de belangrijke .uit.

breiding ‘van. de ziekte was men spoedig genoodizivakt’

algemeen ‘die richting in :te slaan; na Mei 1911 werd,
‘behoudens een enkele uitzonidering, niet meer afge-maakt, waarna, de iziekte spoedig algemeen werd. In
1912 scheen deze epizoötie te aijn verdoo±d. Gedu.ren-
de dat jaar en ook iin ‘het jaar 1913 vertoonden zich
slechts sporadische.ev’alJen van een goedaardiig kaTak-

ter; zij werden door isoilatie bestrden. Na Februari
1913 tword initusschen weer met het dm’aken begonnen.

als gevolg van een vergadering ‘op 24 Februari van
.dat jaar door ‘dan Direct’eurGeneraal vlan den Lanjcl-
Ibonw met vertegenwoordigers van den landhou,w uit

de onderscheidene provincies gehouden. Het af-maken

werd in de volgende jaren voortgezet -en niet succes;
de viekte bleef tot betrekkelijk weinig gevallen be-

perkt, ook toen in 1915 in enkele gemeenten, door ver-zuimida aangifte reeds een ‘vrij groote uitibreiding had
plaats gevonden, io.a. te Sta.phiorst. ‘Daar wenden toen
onder groote tegenwerking van de zijde der bevol-
king 95 aangetaste veestapels adgeniaakt;ook deze ho-
smet’tingshaard werd echter nog bedwongen. Het ‘af-

maken van de talrijke veestapels zoowelhier als elders,

had echter onder erschiliende ‘kringen van laaidibou-
wers groots ontstenzming verwekt. Tin de Tweede
Kamer werd hierover geïnterpelieerd en op 23 De-
eember 1915 een motie-Teenstra—De Wijkerslooth
aangenomen, waarbij het admaaksysteem, althans voor
dat ‘tijdstip, werd ‘veroordeeld. Desn.iette,mi’n ging de
Minister met a,fma’ken door, .omicia.t hij voor isolatie
nog niet de beschikking kon krijgen over ‘voldoende
personeel. Bij de behandeling van een suppletoire
Landbouw-begrooting in de Tweede Kamer op 9 Fe-
bruari 1916 gaven verscheidene leden hun ontevre-
denheid te kennen, dat de motie niet was uitge-
voerd. De Minister was genoodzaakt toe te geven
en daarop werd in 40 gevallen het vee gespaard. Deze
proefneming beviel echter’ niet, zoodat na afloop van
enkele weken wederom tot afmaken moest worden
overgegaan. De epizoötie liep echter ten einde, zoodat
de isolafieproef ten slotte toch geen kwaad stichtte.
In Augustus en September 1918 kwam een hernieuw-
de ‘aanval van ‘de ziekte, die in overeenjsrtsnlming met
de eenmaal aangenomen gedragslijn door afmaking
werd bestreden. In October moest deze bestrijding echter worden opgegeven. In antwoord op een in-terpellatie-de Wijkerslooth verklaarde de Minister,

eigener beweging, dat hij het, systeem opgaf, ofschoon
het Landbouw-Comité tot voortzetting had geadvi-
seerd. De voedselnood en de oorlogsomstandigheden
gaven toen den doorslag. De ziekte heeft zich daarna
snel veribreid en blead ook ge&ureude de beide vol-
gende jaren in hevige mate heerscheii.

In een grafiek, die dn het rappor.t der stnartscom-
missie is opgenomen, is het verloop van de ziekte in
de afgeloopen 20 jaren duidelijk aangegeven. Daaruit
[van worden opgemaakt, hoe de toepassing van het af-
niaken de ziekte herhaaldelijk heeft geremd en meer-
malen, vooral in de jaren 1915 en 1916, geheel heeft
bedwongen. In de enkele tijdvakken, waarin niet werd
afgemaakt, heeft de ziekte daarentegen een ontzag.
‘lijke uitbreiding verkregen. Het is dan ook niet te

verwonderen, dat de meerderheid der staatscortuissie
aan het stelsel van afmaking voor de bestrijding van

het mond- en klauwzeer de voorkeur geeft. Inderdaad
valt gemakkelijk in te zien, dat de verspreiding van
de smetstof, die op tallooze wijzen plaats vindt, allean

met succes kan worden bedwongen, indien de bron,
die de smetstof produceert, wordt vernietigd,en daar-

bij de vereischte voorzorgsmaatregelen in acht worden

genomen. Ook de runderpest, die in 1865-1866 ons
land teisterde en de longziekte, waartegen men van

1833-1888 op allerlei wijze te velde trok, weken eerst,
nadat men overging tot het dooden van het zieke en

besmette vee. Dezelfde bestrijding werd met succés
toegepast tegen den lswnd’en ichioes ‘der paarden en de

t’underpest op Java. Bij oordeelkundige toepassing
van het afmaakstelsel zijn de serumbereiding en
50-‘
rnmtoepassing overbodig; de met zooveel bezwaren

gepaard gaande isolatie, het maken van kringen, het

sluiten van veemarkten en tal van andere voor den

landbouw zoo vexatoire en nadeelige maatregelen, zul-
len voorts in veel geringer mate en voor veel korteren

tijd in werking gesteld behoeven te worden. Daaren-‘
,boven heeft het afmaaksysteem ten gevolge, dat de

landbouwers zelven de meest mogelijke i’ôorzorgs-

maatregelen nemen. Het afmaken van het vee is aan
de meesten onaangenaam; zij zullen dus zoo veel mo-
gelijk er naar streven, personen, die de besmetting
kunnen overbrengen, te weren en zelf zich verre hou-

den van die plaatsen, vanwaar zij de besmetting zou-

den kunnen medebrengen. Internationale bestrijding
‘is geen voorwaarde oor de toepassing, zooals de er-
varing in de afgeloopen jaren heeft geleerd.

R. H. DE
Vos
VAN STEENWIJIC.

LONDENS’QHE CORRESPONDENTIE.

Hei Oostenrijksche vraagstuk; het

antwoord van Poincaré op de Balfur

nota; het Fordney-McCumber tarief;
kolenhandel; indexcijfers.

Onze Londensche correspondent schrijft ons d.d;
0 Sept. 1922:

With the temporary settiemont of the question of
German reparations the principal interest has shifted
‘to a consideration of the pro blem of Aust ria

on the one hand and of the part to be taken by Great
Britain in the struggle between Greece and Turkey, on the other. As to Austria, the chief product of the

week has been a erop of rumours which have covered
almost every possible form of assistance and of whi3h’
– the latest and perhaps the most probable is to the

effect that this country will consent to guarantee a

ban of from £ 10 to £ 20 millions sterling on Austria’s
behalf if that country in its turn will submit to finan-
cial control by the League ‘of Nations. Some colour
is lent to this rumour by the semi-official announce-
ment that the Premier is at present giving the lues-tion of paying a visit to the meeting of the Council
of the League at Geneva very careful consideration.
The scheme is of course by no means new, it being in
substance that over which negotiations broke down in
the spring of this year. At that time, at bast according
to the reports of the League, Austria was unwilling’
to consent to this measure of control, the objection
being, it is believed, not so much to the control as to
the controller. It is however quite possible that the
present Austrian government would agree to such a proposal but it is worthy of note that they insist that
their political sovereignty must be unimpaired.
The N ote of M. Poin caré in reply to
t h a t o f L o r d B a 1 f o u r has once more started
a discussion on the nature of the various Inter-Allied Debts. Much eloquence has been spent in an attenipt to place them in their correct category and in all pro
–
S

bability much more will be expended. It is doabtful
however whether theoretical justice will be or can
be the deciding factor in the long run, so much – as the
practical advantage to be obtained by any given

1.3 September 1922

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

arrangement. As previously stated it seems that the

only reasonable basis on which they can.be
settied is
that of ability to pay; not necessarily at the moment

but within say a decade. As to M. Poincaré’s conten-
tion that never before had so advantagecus terms’
been accorded to the vanquished as those propounded

at St. Germain, this is surely scarcely historically

correct. At least the Committee of the British Associ-
ation, which is hardiy likely to be wrong in its facts,

points out that in the wars against Louis XIV and

Napoleon the former was never left at the mercy of
the Allies and that the result of the latter was the

re-establishment of the French monarchy which was

treated as a friendly power. To this might ,be added

the fact that after the war of 1810-11 the territorial

concessions demanded from France were just these which she has now regained and that the indemiiity
imposed was £ 200 millions sterling as against £ 6,600
now expected from Germany. Further the conditions

of the moment and the economie organisation of the
two couitries, the length of the war and other factors all make it more difficult for Germany to pay. With-
Out any desire to minimise the achievement of
France in. making the payment in the short space of
time in which she did, it is necessary to poiin out

that the sum fixed could be paid in a short time and
that now demanded cannot be so paid. That is the
crux of the position.

Meanwhile the Fordney-Mcüumber Ta-
r i f f B iii has passed the Senate of the United Sta-
tes with many alterations most of which are of trifi-
ing importance. Nothing in these seems to cali for

any change in attitude from that adopted a we’k ago,
but one fresh point of some interest emerges. This
i u somewhat striking innovation which creates Free
Trade Zones at certain ports. The operation of these
will presumably be that goeds may be landed therein
without paying the import duties and this step is
taken to enable the American merchant marine to’
compete more effectively for the carrying trade

between South America and Europe. This is a new
anomaly. They desire to cut themselves off from trade
with foreign countries but at the same time hope to
oxtend their business in freights in competition with

vessels belonging to the cotintries between which they
must ply. A singular attitude at best and one which
seems to argue no very extensive acquaintance with
conditions in the market which they hope to invade.
One wonders in what the payment for these freights
is to be made.

Meantime our t r a d e’ i n c o a 1 shows very littie
sign of falling off. The output for the week encied
August 26th, is only very slightiy less than that of
the previous period and orders are reported to be
still coming in. T h e i n d e x n u m b e r s so far pub-
lished show that a further moderate reduction has
taken place in British prices during the last month,
though in some instances notably for the textiles the
movement has been in the opposite direction. There
seem to be no definite signs of art increase in the
volume of the home trade and this combined with a
shortage of ready mouey in the market as a resudt of
the Government’s policy of deflation has made the
general tone rather duil. There is no doubt that the
position on the continent is also partly to blame for
this, butit is feit that we have done so long without
a settiement that temporary setbacks are of siight irn-
portance. Whule one cannot subscribe to this view, it
may perhaps help to account for, the reduction in
interest shown in international affairs.

AANTEEKENINGEN.

Indexcijfers voor de bedrijvigheid in
landbouw en veeteelt, mijnbouw enin-
dustrie der Vereenigde Staten.
– De
indexcijfers vertoonden een stijging in Mei, die in
Juni niet doorzette, aangezien de toeneming der vraag

werd gecompenseerd door stijgende moeilijkheden bij,
de productie, als gevolg van gebrek aan kolen en
transportgelegenheid.

Met uitzondering van mais vertoonen alle Juni-cijfers
voor graan een daling in vergelijking met de onge-

woon hooge cijfers voor Mei. De aanvoeren van vee
op 59 markten vertoonden in Juni een geringe da-

ling tegen de vorige maand. Hetzelfde was het geval

met de afgeleverde hoeveelheden, waarvoor de cijfers van 54 markten de basis vormen.

De productie van anthraciet in Juni was 84000
tons, dat is meer dan het dubbele van die in Mei,

doch toch nog slechts ongeveer 1 pOt. van normaal.

De productie van bitumineuze steenkool bedroeg in

Juni ruim 22.300.000 ton tegen 20.281.000 ton in

Mei, waardoor 65 pOt. van de productie van .Juni
1021 werd bereikt. De productie van ,,beehive”
cokes overtrof in Mei, resp. Juni die van de over-

eenkomstige maanden van het vorig jaar met 60 en

100 pOt. In Mei kwamen 1511 nieuwe produceerende
petroleumbronnen gereed, in Juni 1662. De produc-
tie van ruwe petroleum vertoonde in Mei een geringe

stijging en bleef in Juni vrijwel onveranderd.

De ijzer- en staalindustrie vertoonde in Mei een

sterk stijgende bedrijvigheid. In Juni steeg de pro-
ductie van ruw ijzer nog een weinig, ondanks de moei-
lijkheden in de brandstoffenvoorziening en bereikte
een omvang van 2.361.028 tons, het hoogste cijfer
sinds Januari 1922. De productie van stalen ingots
was in Juni met 2.634.411 tons wat lager dart in Mei,
doch afgezien hiervan hooger dan in eenige maand
sinds October 1920.

De staat van onuitgevoerde orders der Steeltrust
vertoont sinds Februari 1922 een ononderbrokén stij-
ging. Na 5.096.000 tons op 1 Mei jl. werd 1 Sept.
een
cijfer
van 5.950.000 tons bereikt.
De productie en de aflevering van automobielen
bleven in Mei en Juni stijgen, terwijl in deze maand
114 locomotieven gereedkwamen tegen 80 in Mei.
Het aantal in
bedrijf
zijnde spindles veranderde
in Mei weinig, hoewel de consumptie van ruwe ka-
toen steeg. Deze stijging duuide in Juni voort, toen
het hoogste
cijfer
van dit jaar, dat over April iitge-
zonderd, bereikt werd.
Het aantal geladen spoorwagens steeg ‘in Mei en
Juni, beide malen hoofdzakelijk ten gevolge van erts-
vervoer.
Sinds het begin van dit jaar vertoont het indexcijfer
voor groothandeisprijzen, dat de Federal Reserve

Board voor de Vereenigde Staten berekent, een stij
–
ging van 20 punten, nl. van 142 in Januari tot 162

Aanvoeren van agraraehe producten.

(Maandeljkach gemid(elde van 1919 = 100.)

t)

t.

)t
Datum.

.
22

1921
105.0
96.5
97.9
110.8
94.6
195.7
81.1
73.9
66.7
77.1
95.5
297.4 79.4 76.4
77.5
57.8
137.4
181.1
66.3
74.2
60.5
51.3
175.1
24.1
Mei

………
73.6
77.3 71.7
67.4
139.0
8.9 82.2
81.9
96.0
57.8
183.3
4.1
93.4
68.1
151.9
52.7
123.8
12.1
116.7
85.4
195.5
56.0
86.4
54.7
,September ……
85.9
151.6
114.7
79.9
79.3

Januari ……….
Februari

………

130.9
107.0
121.3 195.3
69.9
107.6

Maart

………..
April ………….

104.6
99.2
65.3
163.2
34.7
188.4
92.4 82.0 79.0
133.4
83.6
69.5

Juni

………….
Juli

………….
Augustus

……..

1922

..
115.3
‘October ……….
November ……..

88.9
91.8 83.8
76.8
96.1
113.2

December ……..

Februari

.. ….
77.7
76.5
92.3
43.3
55.5
101.2
70.7
79.2
73.0
42.8
130.4
27.5

Januari ……….

57.4

…

71.8
49.6
37.0
103.0
5.5
Maart

………..
April …………
82.6
90.2
92.5
50.1
105.7
3.9
Mei

…………
Juni

………..
75.1
1

88.7
1

77.1
1

43.0
1

93.8
1.5
i)
Combinatie
van
14
on&t.han.keljke
reeksen.

800

ECONOMISCH-STATISTISCHE
BERICHTEN

13
September 1922

in Juni, het cijfer voor Engeland, door den .Board op ten, ni. van 148 tot 154. Hierbij wordt het gemid-

denzeifden grondslag berekend slechts een van 6 pun- delde cijfer voor 1913 op 100 gesteld.

S
S

S

.

1
S

..
S.

•.

a.

1

.

..
..

S

S

1

.

S

.

..

S

S

•

S

S

.

S
1S

S

•

S

____1.
__

IU
,flI____

u_WaIU1!Ui1IIffl

iriviii_wiiu

1uti

_

I!
•ra__L’Vhi___

.
0
0000000000
_____________

Ii

I1I#•lk_I

1

.

1

Minerale productie.

(Maaaideljksch gemiddelde van 1919 = 100.)

Datum.
–
E
to

‘o

,

1921
102.8
105.5
100.8
120.3
94.8 80.0 65.9 79.5 87.5
80.8
104.8 111.2
76.0
71.2
45.2
73.4
Januari

…….

86.8
79.6
100.8 130.2
62.6
83.0 40.0
76.6
Februari
…….
Maart
………
78.7
72.2
104.8 127.3
46.8
47.6
42.1
69.0
April

………
Mei

…………
84.7 87.3
102.0
133.2
47.9
22.6 45.9 72.9
Juni………..
83.9
88.7
105.9
128.4
41.8
18.1
49.5
74.8
76.7
79.6 95.9
128.1
33.9
16.6
39.4 73.4
Augustus

..
82.8
90.5 97.9
130.1
37.4
19.9
37.2
82.7
Juli
…………

September
.
81.6 91.9
96.9
116.3
38.7
19.5
36.6
79.5
93.9
114.6
103.1
113.2
48.9 22.9 37.0 83.0
October

…….
ovember
86.0
94.2
93.3
120.0
55.5
20:8
53.8
–
December

..
82.0
81.1
81.4
133.3
64.7
17.3
56.0
–

1922
90.0 98.5
85.1
137.1
64.3
24.1
60.3
–
95.1
107.3
92.0
130.8
63.9
34.8.
57.3
–
i{aart
……..
117.1
131.5
119.1149.1
79.9 57.6 67.5
118.6

Januari

………
‘ebruari
………

58:6
41.3 0.3
141.9
81.3
71.3
65.6
103.5
pril

…….
..
67.9
53.1
0.6
147.7
90.5 82.6
69.8
89.0
i4ei

………..
Juni
……….
.
70.6j
58.4
1.1
143.8
926
92.7
72.6 90.4

Industrieele productie.

(Maaxndeljksch gemiddelde van 1919 = 100.)

Datum.
U2
•,
.
)
..
.21

1
bo

.
v

–
H

1921
Januari..
84.5
87.6
67.7
87.8
127.7
72.0 63.5
88.2
87.8
Februari..
77.4
69.6
75.7
79.5
106.8
73.1
62.8
77.4
94.1
Maart

..
87.8
62.5
89.3
84.4
113.0
90.8
72.0
88.1 106.1
April….
83.1
48.3
87.5
81.7
113.8
91.5
75.8 84.0
95.5
Mei

….
84.4 50.3
100.4
72.4
114.7
95.0
83.2
82.2 99.3
Juni

….
87.1
39.9
89.6
70.2
110.1
101.9
81.1 85.1
106.8
Juli

..

.
80.1
31.9
85.3
65.6
108.3
94.5 76.3
85.5
100.6
Augustus.
90.7
45.3
99.7
75.6
110.6
103.4
85.7
98.5
117.2
September
90.2
46.7
92.9
78.6
110.2 105.5
80.3
92.8
111.6
October..
94.6 64.3
103.1
90.8
119.7
104.8
86.2
99.8
115.8
ovember
89.5 66.0
100.7
95.8
117.1
100.4
90.9 89.4
102.9
December.
81.3 56.8 92.2
94.7
119.6
99.71
93.0
85.2
76.8
1922
Januari..
87.0
63.4
100.7
95.0
119.0 112.2
88.2 91.3
90.6
IJebruari..
81.4
69.3
95.4
90.0
119.0
96.8
.78.1
88.5 83.8
.faart

..
90.9
94.3
102.5
108.4
123.9
107.6
78.5
96.5
98.4
April…
84.7
97.0
98.1
164.3
124.4
91.3
70.7
.84.9
89.6
gei
98.1
107.8
121.1
112.3 132.2
108.9
70.4
96.8
108.1
Juni

..
–
104.8 104.4 110.6
–
107.4
72.4 98.9
–

1) Combinatie van 7 onafhankelijke ‘reeksen.

1

) Combinatie van 34 onaiha.nkelijke reeksen.

OVERZICHT VAN TIJDSCHRIFTEN.

Techuik und Wirtschaft. – Berlijn,
Juli 1922.

J. Hartnsann,
Die Schweiz und die Schiffbarma-
chang des Ober.rhei,ns;
Gerke,
Entw
–
icklsang des nile-
derschiesischen Industriebezirkes (Schlusz);
Eeck,
Die Unternehmungsformen in Handel und Industrie.

Zei.tschr’i ft f9

hande1swiss’en-
scliaftl.iche Forschung. – Laiipziig,
Mei-
Juni 1922.

frr. DiJk,
Die Selbstkostenrenhnung in
der
Ziegel-
inidjusitrie.

Koloniale Studiën. – Weltevreden, Juni
1922.

P. Hövig,
Een laudsbedrijf en de Indische begroo-
ting;
J. Z. van Dijck,
Een bladzijde uit de geschiede-
nis van het Indische kunstleven;
Mr. H; J. Boeien,
Eenige opmerkingen over gemeente-financiën in Ne-
derland;
W. van Braarn,,
Gouvernementsbedrijven;
A. de Waart,
Het Hooger Onderwijs in de Philippij-
nen, in het bijzonder dat in de geneeskunde.

W e s t-I n d i s c h e Q i d s. – ‘s-Gravenhage,
Augustus 1922.

C. van Drimmelen,
Kolonisatie van het blanke ras
in de tropen;
W. F. van Lier,
Bij de Aucaners, II;
G. J. Staal,
Wat dorre cijfers. Toch een beeld van
leven. Statistische gegevens betreffende Suriname.

13 September 1922

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

aal

•
MAANDCIJFERS.

EMISSIES
IN
AUGUSTUS
1922.

Industrieele Oidernemingen ……
f

1.700.000,-

zijnde:

Coöperatieve Beetwortelsuikerfabriek
te Zevenbergen 11.700.000,- 7
0
/0

obi. á 100
0/o.

Totaal ….
f

1.700.000,-

Totaal der emissies in Januari ..
f
35.581.700,-

Februari
.
,,
12.702.500,-

Maart ….
,,
89.233.000,-

April ….
,,
30.630.570,-

Mei ……

….
,,
5.110.000,-

Jul……

,,
1.700.000,-

Algemeen Totaal

..
f
346.177.610,-

Bovendien:

/ 50.210.000,- 3/m. Schatkistpromessen
á
f
992,67

2.690.000,- 6/m.
,,
,, 985,83

6.595.000,- 4118
0/
Schatkistbiljetten ,, ,,1014,31

GIRO-OMZET BIJ DE NEDERLANDSOHE BANK.

Augustus 1922

Augustus 1921

Posten
1

Bedrag

Posten

Bedrag

Voor reke-
47.574
1fl
.303.552.000) 43.255
1/
2.197.973.000

waarvan 000r
de 11.-bank
plaatselijk… 25.525 952.001.000 20.975 ,, 1.805.311.000

Ter voldoe-
-ning van
Rijksbelast. 2.103 ,, 9.914.000
e
1.658 ,, 13.633.000

RT.TKSPOSTSPAARBANK.

JULI
1920
1921
1922

f

11.942.246f
10.666.849
f

11.024.173
Terugbetalingen

.
.
10.432.776,,
9.432.558,,
10.411.331
Tegoed der inleggers
265.765.218
,, 275.867.155
,, 285.828.484
Nom. bedr. der uitst.
staatsschuldboekjes

Inlagen

………

op ultimo ……….
40.488.200,, 43.631.750,,
45.278.550
Spaarbankboekjes:

op ultimo ………..

gegeven
11.260
9.230
10.284
Aantal nieuw uit-

Aantal

geheel

af-
betaald
8.568
7.910 7.573
AanVal

in omloop
op ultimo
1.903.145 1.913.675 1.927.527

RESUME
UIT HET
MONTHLY BULLETIN
OF STATISTIOS
(LEAGUE
OF
NATIONS).

Maandelijks gemiddeld
,1921
1922
1913
1920
1921
Dec.
Jan.
Febr.
Maart
April
Mei
Juni

Productievan
5,617
4477
3,200
4,595
4,497
5,023 5,032 4,588

4,867
4,140

steenkool
9,946
11,267
8,823 7,718
9,237
11,004
11,907
3,542
7

4,034
7

4,639
7

(1000tons)
Frankrijk
2
)
786
667
741
820
806 848 833 810

753
–
1)
Duitschland
3
)
3,887
2,527 2,607
2,692
3,041
2,864 2,935 2,789

2,651
2,063

Productie van
869
678
.

221
279
293 305
396
401

415 375

ruw ijzer
2,623
3,084
1,400
1,675
1,665 1,656
2,068 2,105

2,344
2,399

(1000 tons)
434
276
280
301
312 323 385 383

442
416

Engeland ………….

207
93 73
74
94
92
118
114

119
115

Schepen

op

Engeland ……………

1,957
3,709 2,640 2,640
)
(
2,236

)

Ç
1,920

stapel eind

Ver. Staten ………..
Frankrijk
4
)

………..

148
1,310 216 216
!

Kwartaals-
,
136
Kwartaals-
137

der maand

België’ ……………..

229
398
353
353
opgave
1
286
1

opgave
243

(1000 tons)
125
364
394
394
)
.
312
)

.
286

Import(voor
Engeland 1000
54,931
142,861
81,748
76,108 68,029
59,201
77,725
71,461

79,850
75,578

binneul. Ver. Stat. 1000 $
147,224
425,389
213,055 231,562
212,400 209,715
242,501
204,888 252,817e 260,000e

verbruik)
Frankrijk 1000LTrs.
1
701,778
4158,748
1962,373
3154,264
1487,652
1847,026 1931,965
1743,640 1810,125
1851,184

Italië

1000 Lire.
303,803 2235,135
1241.758
10

1,921,3488
1,315,5258
1,056,2288
1,166,495

1,313,0478

– –

Export (bin-
Engeland 1000
£
43,771
111,297
96,631
59,375 63,147 58,335
64,581
55,508

58,045
52,146

nenlandsche

Ver.

Staten ……….

Ver.Stat. 1000
$
204,025 673,373
708,531
291,297
274,633
246,322 323,452
310,959

301,989
334,000e

producten)
Frankrijk 1000Frs.
11

573,351
2241,249
1660,896
2182,320
1638,741
1853,312
1876,668 19.62,997 1866,964
–

Italië

1000 Lire
209,303
981,177
652,135
1
e
855,8358 619,8778 720,0668 716,0228 690,8898

–
–

Scheepsbew.:

Engeland ………….
Ver.

Staten ………….

Engeland

(geladen)
4,089
3,043 3,098 3,056 2,906
2,568
3,238 3,313

4,101
3,822

Binnenkom.

Frankrijk …………..

Ver. Staten
schepen

Italië
0
)

…………….

(gel. en ballast)..
4,440
5,344
5,182
4,859
3,894
4,127
4,753
4,627

5,471
–

(1000 tons)
Frankrijk (geladen)
2,876
2,399 2,275
2,757
2,404
2,381
2,666
2,811

3,161
–

Index-cijfers:
Engeland
Groothand.-
(Board of Trade).
100
313.9 202.2
171.3
167.5 165.3 163.2 163.2

164.0
163.2

prijzen
Ver. Staten (Bureau
ofL’LbourStatist.)
100
226
147
140 138
141
142
143

148
150
Frankrijk (off.cijfer)
100
510.3 345.2
326.3
314.3 306.9 308.0 314.2

317.3
325.6
Italië (Prof. Bachi)
100
624.4
577.5 594.6 577.2 562.5 533.4
526.8

523.5
537.4

Wisselkoer-
NewYork op Londen
100
75.23
79.10
5.10
86.71
89.39
89.99 90.72

91.36 91.47
een: (jaarl. of
NewYork’op Parijs.
100
35.54 38.65
40.24
42.22 44.95
46.72
4787

47.26 45.55

maand. gem.)
9
NewYork op Rome..
100
25.67 22.26 22.80 22.57
25.15
26.57
1
27.86

27.24 25.82

Wekelijksche productie, berekend op grond der maandelijksche productie.
Inclusief bruinkool (75.000 ton in Januari 1921). Vanaf 1919
mcl.
Elzas Lotharingen. Vanaf 1920 inclusief Elzas
Lotharingen en het Saargebied.
Vanaf 1919 zonder Elzas Lotharingen. Vanaf 1920 zonder Elzas Lotharingen, het Saargebied en de Pfalz.
Vanaf 1919 inclusief Elzas Lotharingen.
5)
.Voorloopig cijfer.
0)
Vanaf 1919 inclusief Triëst.
?) Vermindering tengevolge van de kolenstaking.
8)
Nieuwe schatting op grond der gedeclareerde waarden.
9)
Waarde der genoteerde geldsoorten in percenten der pariteit.
10)
Voorloopig jaarlijksch gemiddelde.
11)
De waardeering van den invoer geschiedde in 1920 en 1921 resp. op grond van de officieele waardecijfers van 1920
en 1919; vanaf Januari 1922 worden de opgaven van de importeurs als grondslag genomen.

1802

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

13 September 1922

STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN.

N.B. •** beteekent: Cijfers nog niet ontvangen.

GELDKOERSEN.

BANKDISCONTO’S.

(Disc.Wissels.
4 18Juli
’22
Zweeds.R.ksbk 5
10Mrt.’22
Bel.Binn.Eff.
4 18Juli
’22
Bk. v. Noorw.. 5
17Aug.’22
!Vrsch.inR.C. S
18Juli
’22
Zwits. Nat. Bk.
34
2Mrt. ’22
Bk. van Engeland 3
13Juli
’22
Belg.Nat.Bk.5-54
19Mei
’21
Duitache Rijksbk. .
7
28Aug.’22
Bank v. Spanje 54
18Mei ’22
Bk. van Frankrijk 5
11
Mrt. ’22
Bank v. Italië 6
20 Mei ’20
Oostenr. Hong. Bk. 8
2Sept.’22
F.ReB.Bk.N.Y.
4
21 Juni’22
Nat. Bk. v. Denem. 5
25Apr. ’21
Javasche Bank 34
1Aug.’09

OPEN MARKT.

Data
Amsterdam
Londen
Part.
1

Berlijn
1

Part. Part.
N. York Cail.
Part.
Prolon.
disconto
gatie disconto
disconto
disc.
maneg

9 Sept. ’22
3
211

1)
21
4
8
/e

–
4-‘J2
1)

4-9 S.

’22
3-
1
/
2
1
1
21
4_
8
1
–
45
28 A.-2 S.’22
2112-3

2
1
1
21
2
-14
4-
18
21-26 A. ’22
–
2
1
1-‘/,
2818.1/2
4_8,
–
45

5-10 S. ’21
1s
–
f2
-112
4
1
1
83
1
8

4-219
–
5-1
12
6-11 S. ’20
311274

4_
8
1
61
4
5
1
9

–
6-8

20-24Ju1i’14
32181
5

21/_81
2
1
1-1
2h/
s
_h1
2

281
112111
1)
Noteering van 8 September.

WISSELKOERSEN.

WISSELMARKT.

De wisselmarkt was deze week voor bijna alle wissels zeer
rustig. De omzetten waren niet groot en in cle koersen
kwam niet veel beweging. Londen noteerde tusschen 11,4534,
en 11,47. Dollars waren meestal voor 2,5634 te krijgen, al-
leen in het laatst der week iets hooger. Parijs liep aan- –
vankelijk op tot 20,25, maar was ten slotte weder voor 19,90
verkrijgbaar. België was nog minder bewogen, eveneens in
het midden der week iets vaster, maar meestal omstreeks
18,85 of 18,90 verkrijgbaar. Ook in Zwitserland, Spanje of Skandinavië kwam bijna geen verandering. Alleen marken fluctueerden weder hevig. In afwachting van de onderhan-delingen met de Belgische gevolmachtigden was de stem-
ming aanvankelijk prijshoudend en eerder oploopend. Toen
later bleek, (lat geen overeenstemming verkregen was, zakte
de koers weder in elkander en vooral Matnclag bij de
opening van de nieuwe week was het aanbod weder over-
weldigend. Indië opnieuw iets vaster,
9834
geld.

KOERSEN IN NEDERLAND.

D ata
Londen
Parijs
Berlijn
Weer,en
Brussel
New
York°°)

4 Sept. 1922 .
11.454
19.924
0.174
0.004
18.81
2.561
5

,,

1922
11.454
19.974
0.184
0.0031

18.82
1
/
3

2.561
6

,,

1922..
11.461
20.274

0.201

0.003
4

19.06
2.56
1
/
2

7

,,

1922
11.464
20.15
0.19k 0.003k
18.96
2.57
8

,,

1922..
11.451
19.95
01i4
‘0.004
18.80
2.57
1
1
s

9

,,

1922
11.461

19.974
0.181 0.0034
–
–
Laagsted.w. 1)
11.441 19.85
0.17 0.002
18.75
2.56
1
1
Hoogste ,, ,, ‘)
11.471
20.324
0.214 0.0044
19.10
2.57
1
/
2

2 Sept.1922
11.464
20 104
0.19k

0.004
18.87k
2

2.561
25 Aug. 1922
11.444 19.60
0.144
0.0034
18.47
1
1
2

255fl
rifuatpariteit..
12.10
48.-
59.26
50.41
48.-
2.48

) Noteering te Amsterdam. “) Noteering te Rotterdam.
5) Particuliere opgave.
2) Noteeting van 1 September.

Da
ta
–
Stock.
holm’)
1
Kopen-
1hagen
5
)
1 Chris.

1
tianla
5
)
Zwitser-
land)
1
Spanje
1)
Bataoia
t
)
telegrafisch

4 Sept. 1922
68.10
55.15
42.75 48.85 39.75
981/2
5

,,

1922
68.10
55.-
42.55 48.80
39.75
9811
9

6

,,

1922
68.30 55.10
42.75 48.85 39.75
981
7

1922
68.10
55 10
42.80 ‘48.82+
39.75
98
1
/2
8

,,

1922
68.10
55.05
42.75
48.80
39.75
98
1
/2
9

,,

1922
68.20
55.05
42.90
48.82+
39.75
981
3

L’ste d. w.
1
)
68.-
54.90
42.25
48.70
39.70
98
1
1,

H’ste ,,

,, ‘)
68.35
55.25

48.85
39.85
98
1
1
2

2 Sept. 1922′
(58.10
21

55.-
4285
48.85
39.80
984-984
25 Aug. 1922
68.60
55.45

48.75
39.85e
961,_97
funtpariteit
66.67
66.67 66.67
48.- 48.-
100

5) Noteering te Amsterdam.
1)
Particuliere opgave.
2) Noteering van 1 September.
2)
idem van 26 Augustus.

KOERSEN TE NEW YORK.

t
a
Cable
Lond.
1 Zicht
Parijs
1
(in
5
per.€)

(in cl.,. p.frs.)
Zicht
Berlijn
(in ci. P. Mr/t)
Zicht
Amsterd.
(in
ets. p. gid.)

9 Sept.

1922
4.45.75 7.75
0.07
38.90
Laagste d. week
4.45.7 1
7.75
0.07
38.88
Hoogste

,,
4.47.25
7.85 0.07
39.04
2 Sept.

1922
4.47.25
7.84
0.08
38.97
26Aug.

1922
4.46.50
7.56 0.06
39.06
Muntpariteit
4.86.67
5.18″,
9511t
401/,

KOERSEN VAN DE VOLGENDE PLAATSEN OP LONDEN

Plaatsen en
Landen
Noteerings-
eenheden
26 Aug.
1922
2Sept.

419 Sept. ’22
1922

Laagste
1
Hoogste

97″/

97151

97″/

1
9 Sept.
1922

Alexandrië. .
Piast. p.0 9715/39
9715/
al

*B

Aires’)..
d. p. $
4

‘/2
44’/
Calcutta . . . .
5h. P. rup. 113
1
132
113
9
/

1131
0
113
11
/
1e
h1/3
21
1
32

Hongkong ..
id. p. $

217
216
13
1,

6

216
/,

2/7
3
/
s

2/7
Lissabon . . . .
d. per Mii. 2
1
1
2
1
1
i

2
11
1
1
.
6

3
2/
4

Madrid

….
Peset. p..€ 28.78
28.81

28.77

28.88 28.804
*Montevideol
d. per $

432)
4281
4

42
1
1
2

43
4281
4

Montreal….
$ per £

4.47h
4.461

4.46

4.4751

4.461!
5
R.d.Janeiro .
d. per MII.

7
1
1′
711

711

71f’
714 8)
Rome

;.

..
Lires p. £ 102fl
l01/
39

101114

103
102fl
Shanghai … .
Sh. p. tael’ 3
1
1
1

315
8
1

315
1
1
2
l 3181,
315814

Singapore

. .
id. p. $.

213
81
/
32

2/3/
32
2/3j,

213/
‘
213
15
1
t0

‘Vaiparaiso..
pesop.

31.10 31.60

31.50

32.60
131.50
Yokohama ..
Sh. p. yen 211
9
1
6

2/1814 ‘2/l”/i, 2/2’/,
1

212
° Koersen der voorafgaande
dagen.

‘)
Telegrafisch-transfert.
3) Noteering van 25 Augustus.

5)

t
cm van 7 September.

NOTEERJNG VAN ZILVER.

Noteering te Londen

te New York
9 Sept. 1922 ……35’/,

69
1
1
2

2 ,,

1922 ……35’/

70
26 Aug. 1922 ……35’/

691
8

10 Sept. 1921 ……39

64114

11 Sept. 1920 ……59

93
1
1
3

20 Juli 1914 ……24’/,

5411

NEDERLANDSÇHE BANK.

Verkorte Balans op 11 Sptember 1922.
Activa.
Biunenl.Wis- H.-bk.
f
88.637.611,00’/
2

sels, Prom., B.-bk. ,, 37.562.462,03
enz. in disc.t Ag.sch. ,, 60.818.759,47112
f
187.018.832,51
Papier o. li. Buiteni. in disconto
–
Idem eigen portef..
f
74.471.307,-
Af: Verkocht maar voor
de bk. nog niet afgel.
74.471.307,_ Beleenin
g
en
H.-bk.

f
34.528.996,31
mcl. vrsch.J
in

rek..crt.’ B.-bk.

,,

6.909.125,05
1
1
2

op

onderp.

Ag.sch. ,, 67.184.362,33

f1 08.622.483,6911
2

Op Effecten

……
f
93.261.891,52
Op Goederen en Spec.,, 15.360.592,17113 1 08.622.483,69/
3

Voorschotten a. h. Rijk…………….,,
13.231.138,54
Munt en Muntmateriaal
Munt, Goud ……
f
56.238.805,-
Muntmat., Goud

….549.715.947,01

f605.954.752,01
Munt, Zilver, enz..

8.777.676,18’/,
Mnntmat., Zilver

614.732.428.19
1
1,
Effecten Bel.v. h. Res.fonds..

f

5.566.320,37112
id. van
1
15 v. Ii. kapit. ,,

3.879.600,3711a
9.445.920,75
Geb.enMeub. der Bank …….. . …….

.,
4.522.000,-
Diverse rekeningen

………………

..
2S.121.969,55h/

fl.037.166.080,24
1
1,

Passiva.
Kapitaal

……………………..
f
20.000.000,-

–
Reservefonds

…………………..,
5.660.599,75
Bijzondere

reserve ……………….
1.675.581,33
Bankbiljetten in omloop …………,,
976.245.500,-
Bankassignatiën in omloop ……….

..
1.032.328,15
1
/
2

Rek.-Cour. .Het Rijk
f

–
saldo’s:

J Anderen ,,

24.260.646,10
24.260.646,10
Diverse rekeningen ………………,,
8.291.424,91

f1.037.166.080.2411,

13 September 1922

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

803

NED. BANK 11 Sept. 1922
(vervolg).

Beschikbaar metaalsaldo…………..
f

413.684.116,33
1
1
Opde baai8 van °I, metaaldekking….
,,

213.376.421,68
1
1
Minder bedragaan bankbiljetten in omloop
dan waartoe de Bank gerechtigd is.. ., 2.068.420.580,-
Verschillen m. d. vorig. weekst.:

Meer

Mmde,
Disconto’s

…………8.771.637,19’/a
Buitenlandsche wissels
,

32.199,-
Beleeningen

16.216.758,24
Goud

15,-
Zilver

……… ……..15.694,52/,
Bankbiljetten

8.663.985,-
Part. Rek.-Crt. saldo’s ..

233.813,0lhI

Voornaamsteposten in duizenden guldens.

8″
k.

Andere
Data

Goud

Zilver

oi jeiten

opeischbare
scnu,aen

11

Sept.

1922

……
605.955
8.778 976.246 25.293
4

,,

1922

…….
605.955 8.762 984.909
26.126
605.955
8.888
960.385 33.429
21

1922

.
605.955
8.717
958.173
43.098
605.955 8.529 970.672

‘
45.634

28

Aug.

1922 ……..

12

Sept. 1921..
. ,
605.969
10.168
1.008.197
40.730

14

1922

…….

13Sept.1920
636.339
17.096
1.026.215
75.112

25

Juli

l4…..
162.114

1
8.228
1

310.437 6.198

Totaal
Hiervan
–
B,hikT
Dek.

Data
bedrag
Schatkist.
2dec.
baar
kings.

disconto
promessen
rechtstreeks
ningen
Metaal-
saldo percen.
lage

11 Sept. 1922

187.019

39.000

108.622
413.684

60
4

,.

1922

178.247

30.000

124.839
411.769

60
28 Aug. 1922 182.101

34.000

99.848
415.340

62
21

1922 185.129

35.000

98.587
413.678

60
14

1922 190.510

35.000

104.983
410.482

60

12 Sept. 19211248.782

82.000

131.180
405.611

58
13 Sept. 1920

91.100

–

317.576
432.34759

25 juli

1914

67.947

14.300

61,686
43.521
1
)

75

‘)
Op
de basis van
2
15 metaaldekking.

Uit de bekendmaking van den M
i
n is t e
r

v
5.
n F
i
n a n-
c
i
ë n

blijkt, dat uitstonden op:

4
Sept.
1922
11Sept.

1922

Aan schatkistpromessen..

f402.470.000,-
1
f407.870.000,-
waarv. direct bij Ned. Bk.

., 30.000.000.-

,, 39.000.000,-
Aan schatkistbiljetten..

215.988.000,-

,,214.850.000,- Aan zilverbons

…… …..29.709.148,-

,, 29.187.555,-

Onder de vlottende schuld is begrepen:
Voorsch. aan de Kolonidn

,,279.883.000,-

,,284.627.000,-
Voorschot aan Gemeenten)

30Juni

31 Juli
voor door Rijk voor hen
‘
,, 49.737.202,-

,, 49.737.202,-
te heffen Ink. belasting)
4
Sept

.

-ii

Sept. Tegoed v.d.Postch.&G.dst

.. 54.728.810,-

.. 54.778.560,-

JAVASCHE BANK.
Voorsiaamste poten in duizenden guldens. De samengetrok-
ken cijfers der daatete weken zijn telegrafisch ontvangen.

–
a
2

k.
Andere
Beschikb.
Data
-Goud
Zilver
ijetten
opei,chb.
metaal.
schulden
saldo

2 Spt. 1922

204.500

266.500 109.500 129.300
26Aug.1922

202.500

268.000 102.500 128.400
19 ,, 1922

199.750

272.000

97.000 125.950

5Aug.1922 146.830

52.623 268.506

91.329 128.160
29Juli1922 147.342

52.371

266.793

84.963 130.016
22 ,, 1922 148.725

52.239 267.462

82.952 131.523

3 Spt. 1921 207.008

20.428 301.726 154.433 136.651
4 Spt. 1920 212.379

6.762 354.710 209.150 106.490

25 Juli 1914

22.057

31.907
–
110.172

12.634

4.8421

Liata
Dis.
conto’s

Wissels.
buiten

betaalbaar

Belee.
ningen
Voor-
schotten
aan het
Geuu.nem.

iverae
re C
ningen

Dek-
kings.
percen.
lage

2Spt.1922
181.00
37.100′
54
26Aug.1922
178.500
31.300′
•**
54
19

,,

1922
179.500
30.400′
54

5Aug.1922
–
18.065
55
33.566 29.046
105.
29 Juli 1922
32.880 26.529
99.777
–
20.898
57
22

,,

1922
33.316
23.956 97.296
–
22.995
57

3 Spt. 1921
35.334
22.048
121.494
35.326
22.461
‘

49
4 Spt, 1920
29.268
26.794
156.578 118 626
20.767
39

25 Juli 1914
7.259 6.395
47.934 6.446 2.228 44
1)
Sluitpost activa.
)
Basis
‘/,
metaaldekking.
‘)
Creaitsaldo.

CURAÇAOSCHE BANK.

Voornaamste posten in duizenden guldens.

Data
Metaal
Circu.
lat ie
Dis.
conio’s

Voor.
schotten
aan de kolonie

1 Diverse
reke.
Ihui1e1)

Diverse
reke.
ningen
2)

1 Augustus 1922
671
1.201
78
331
964 465
1

Juli

1922
682
1.221
92
341
780
309
1 Juni

1922
684
1.223
88
344
670
181
1 Mei

1922
709
1.143
83
282 666
200′
1

April

1922
706
1.157
78
335
–

604
173
1 Maart

1922
759
1.127
79
272 552
142
1 Februari

1922
749
1.121
79
312 725 288
1 Januari

1922
749
1.139 84
334
670
287
1)
Sluitpost der activa.
2)
Sluitpost der passiva.

BUITENLANDSCHE BANKSTATEN.

BANK VAN ENGELAND.

Voornaamste posten, ander bijyoeging der Currency Notes,

in duizenden pond sterling?

Data
Metaal
Circulatie
Currency
Notes.

Bedrag
1

Goudd.
1
Go,,. Sec.

6 Sept. 1922
127.413
122.880
293.088 27.000
250.437
30 Aug. 1922
127.411
123.919
293.311
27.000
250.763
23

1922
127.417
123.454
295.130
27.000
252.728
16

..

1922
127.408
124.361
298.927
27.000 256.745
9

1922
127.400 125.542
302.095
27.000
259.903
2

1922
127.400 125.774
299.730
27.000
257.343

7

Sept. 1921
128.410
126.433
319.169
28.500 282.559
8 Sept 1920
123.077
125.909
355.188
28.500
324.374

22 Juli

1914
40.164 29.317
– –
–

Data
Gov.
Sec.
Other
Sec.
1

Public
Depos.
Other
Depos.
Reserve
kings.

6 Sept ’22
43.448
76.790
13.585
111.450 22.983
18,37
30Aug.’22
44.358
76.121
26.227
98.096 21.942
17,64
23

’22
43.853 75.763
18.458
105.490
22.414
18,08
16

’22
42.629 79.618
14.169 111.588
21.596
17,17
9

’22 43,033
76.450
16.239
104.500
20.308
16.82
2

’22
44.280
76.980
15.356
107.970
20.075
16,28

7Sept.’21
74.047 79.827
15.479
140.730 20.428
13,08
8Sept.’20
59.628
76.341
16.501
116.989 15.619
11,70

22Juli ’14
11.005
33.633
13.735
42.185
29.297
52
3
/
2)
Verhouding tuaschen Reserve en Deposits.

DUITSCHE RIJKSBANK.

Voc-rnaamste posten, onder bijvoeging der Darleliens-

kassenscheine, in duizenden Mark.

Data
Metaal
Daarvan Goud
Kassen.
sc cme
Circulatie
1

Dek-
kings
lperc.
1

31 Aug. ’22
1.027.515
1.004.859
23.239.947238.147.160
10
23

’22
1.025.921
1.004.861
20.503.192
215.163.262
10 14

’22
1.026.623 1.004.858
16.598.678
205.275.372
8
7

,,

’22
1.025.949
1.004.859
13.339.704
198.463.679
7
28 Juli

’22
1.024.850
1.004.860 13.083.023
189.794.722
7
21

,,

’22
1.025.330 1.004.859
9.351.163
177.027.024
–
6

31

Aug. ’21
1.040.556
1.023.708
3.044.888
80.072.721
5
31 Aug. ’20
1.098.675 1.091.668 18.686.476
58.018.467
34

23 Juli

’14
1.691.398 1.356.857
65.479
1.890.895
93
1)
Dekking der circulatie door metaal en Kassenschelne.

Data
Wissel,
Rek. Cri.
Darlehenskassenscheine
Totaal
In kas bij de
uitgegeven
Reich,bank

31 Aug. 1922
271.470.114 56.124.454 36.729.200
23.226.500
23

1922
271.470.114
56.124.454 36.729.200
23.226.500
14

1922
241.210.577
47.804.913
33.101100
20.489.200
7

1922
230.704.072 44.056.158
29.224.800
16.583.400
28 Juli

1922
220.375.517
36.758.781
26.469.700
13.325.100
21

,,

1922
215.980.298
39.976.216 25.422.500
13.067.900

31 Aug. 1921
85.046.388
13.649.599 10.915.600
2.958.600
31 Aug. 1920
46.379.155
15.771.766
32.028.500 18.641.600

23 Juli

1914
750.892 943.964
-.
–

804

ECONOMISCH-STATISTISCHE’ BERICHTEN

13 September 1922

BANK VAN FRANKRiJK.

Voornaamste posten in duizenden !rancs.

Waarvan
Te goed
Buil.gew.
Data
Goud
in het
Zilver
in hei
voorsch.
Buitenland Buitenland
afd. Staat

7 Spt.’22
5.532.002
1.948.367
285.991
***
23.900.000
31Aug.’22
5.531.528
1.948.367
285.824
576.672 23.900.000
24

,.

’22
5.531.080
1.948.367
285.669
577.344
23.300.000
17

’22
5.530.714
1.948.367
285.577
577.975 23.500.000

8 Spt.’21
5.522.592
1.948.367
276.832
627.043
25.100.000
9 Spt.’20
5.570.665
1.978.278
254.824
676.209
26.500.000

23Juli’14
4.104.390
–
639.620
– –

Uitge-

Ee/ee-

Bank/st!.

Rek. Cr1.

Rek.
Parti-

Crt.
Wissels

stelde
Wissels

ning

jetten ,

culieren

Staat

1.816.17434.770 2.155.999 36.959.1012.045.972 23.279
, 2.189.283

34.255 2.075.138
36.384.98012.119.940
50.020
1.897.692

34.667 2.117.264 36.050.88412.111.317 27.597
c
1.952.196

34.700 2.154.871 36.221.34012.229.497 58.547
0
2.330.829 70.726 2.211.797
37.253.98012.448.487
38.317
1.937:657 485.630 2.009.409 38.622.44913.259.494 39.983

11.541.9801

–

1 769.4001 5.911.9101 942.5701400.590

BANQUE NATIONALE DE BELGIQUE

Voornaamste posten in dsiizenden francs.

t
Metaal
1
B

n.TBeen.
1 Binn.

Rek.
1

mcl.
1
van 1

van

1
wissels 1

Circu-

Crt.
Data

1
buitenl.
1
buitenl.
1
prom. d.
1

1

/atie

1

1
saldi
1
vorder.
1
provinc.
t
heleen.
1

parlic.

7 Spt.
’22 329,200 84.653480.000 603.439 6.490.324 301.585
31 Aug.’22 330.179 84.653 480.000 620.446 6.527.662 283 286
24

1
22331.14284.653 480.000 611.774 6.412.399 354.188
17

’22 333.007 84.653 480.000 586.583 6.427.057 255.736
8 Spt. ’21 323.827 84.653 480.000 768.621 6.206.740 526.042
,9 Spt. ’20 358.105184.653 480.000 680.1935.620.202 1.354.915

VEREENIGDE STATEN VAN NOORD.AMERIKA.

FEDERAL RESERVE BANKS.

Voornaamste posten in duizenden dollars.

Data
Goud000rraad
Zilver
dc.

F.
Notes In
clrcu.
‘

Totaal
______________

Dekking
In het
bedrog
F. R. Notes
hutten!.
latic

13090212.146.674
’22
23 Aug.
3.061.762
2.240.736
–

16

’22
3.066.434
2.285.486
–
131.424
2.142.303
9

’22
3.071.643
2.275.919
–
130.534
2.147.223
2

.,

’22
3.071.424 2.265.574
–
131.260 2.140.121

24 Aug.
2
21
2.619.078
1.766.925
–
147.078
2.485.914
27 Aug. ’20
1.971.825
1.300.959
111.455 156.002
3.203.637

Totaal

Gestort

Dek-

Dek-
Data

Wissels

Deposito’s

Kapitaal

king,

king,-
perc.
5)
pete.
5)

23 Aug. ’22

556.415

1.851.851

106.041

76,6

79,8

’16

’22

532.085 1.846.965

105.983

76,9

80.2

9

’22 528.964 1.835.803

105.730

78,9 804
2

’22

550.296 1.885.023

105.589

76,3

79,6.

24 Aug. ’21 1.530.560 1.673.631

103.030

62,9

66,5
27 Aug. ’20 2.989.092 2.447.756 97.055 38,6 41,6 1)
Verhouding totalen goudvoorraad tegenover opeischbaro
schulden:
F. R.
Notes’ en netto deposito.
2)
Verhouding totalen
voorraad muntmateriaal en wettig betaalmiddel tegenover idem.

PARTICULIERE BANKEN AANGESLOTEN BIJ HET
FED. RES. STELSEL.

Voornaamste posten in duizenden dollars.

Totaal

Reserve

Waarvan
Aantal uitgezette

Totaal
,.iata

Ii e

•

time
banken beleggingen F. R. honk, deposito

depostt

16Aug.’22 792. ‘10.808.768 1.360.173 14.777.727 3.587.578
9

’22

794 10.793.238 1.351.778 14.748.191 3.569.485
2

’22 794 10.804.278 1.404.066 14.837.348 3.506.542
26Juli ’22 794 10.740.272 1.386.457 14.658.059 3.515379

17 Aug.’21

812 11.541.212 1.215.663 13.080.175 2.899.713
20Aug.’20 818 16.882.540 1.362.501 14.125.024 2.723.828

Aan het eind van ieder kwartaal wor’dt een overzicht
gegeven van enkele ‘niet wekelijks opgenomen hankstaten.

EFFECTENI3EURZEN.

Amsterdam, 11 September 1922.

Indien men de onderhandelingen van de laatste week 0P
internationaal politiek-economisch gebied onbevooroordeelci
beschouwt, zou men geneigd
zijn
te gelooven, dat ten slotte
het gezond verstand begint te zegevieren.. In het vorig over-

zicht te dezer plaatse werd er reeds op gewezen, dat Duitsch-
land, ten spijt van alle officieele ontkenningen,
de’ fecto
een kortstondig moratorium had verkregen, hetgeen op
zichzelf reeds kon worden opgevat als een teeken van ‘groo-
ter internationale overeenstemming. En hoewel de ouder-
handelingen aangaande de garanties, die tea behoeve van•
België en in verband met dit uitstel van betaling nog door
Duitschiand moeten worden verstrekt, niet zoo glad ver-
loopen als aanvankelijk werd gedacht, is men in leidende
kringen dienaangaande niet bijzonder ongerust. Bij deze,
als geheel gunstige teekenen, heeft zich gedurende de achter ons liggende bericlitsperiode gevoegd de overeenkomst, ge-
sloten tusschen de heeren Stinnes en de Lubersac, resp.
als vertegenwoordigers van de Duitsche en Fransche regee-
ringen, ten aanzien van een zoo snel mogelijken weder-
opbouw van de verwoeste Fransche gebieden. Het is natuur-
lijk niet aan te nemen, dat de bewoordingen en de inhoud der overeenkomst niet tevoren door het Fransche kabinet
zouden zijn goedgékeurd en in verband hiermede is clan ook
niet zoo heel veel waarde te hechten aan de opponeerende stemmen, die thans in Frankrijk opgaan, meestal komende
uit groot-industrieele kringen.

Het is echter merkwaardig, dat de internationale beur-
zen en trouwens ook de onze, zoo uiterst matig hebben ge-
reageerd op de hierboven gereleveerde toch gunstig te noe-
men momenten. Het schijnt ive], dat eenerzijds •het svan-
trouwen in de vèrstrekkende gevolgen van de tot nu toe
genomen besluiten te groot is en dat anderzijds de wereld-
chaos te geweldig is geworden, dan dat men van overeen-
komsten, die niet het geheele veld van politiek-economische
verhoudingen bestrjken, eenig werkelijk heil verwacht. De
invloed, die op de verschillende beurzen van de vermelde
besprekingen en contracten is uitgegaan, kan niet anders
dan als matig worden gekarakteriseerd. Zelfs te B e
t
1 ij n
is dit het geval geweest. De markenkoers in hét buitenland
is eenigszins gunstig beïnvloed geworden, zoodat het niveau
van binnenlandsche aandeelen iets is gedaald (in index-
cijfers uitgedrukt van 603 tot 552), doch de levendigheid is niet zoo groot geweest, als gedurende de laatste weken wel
eens het geval was. Een remmende factor was bovendien de
gelclschaarschte, benevens het totaal onberekenbare verloop
van de goederenmarkten. De prijsstijging heeft nög steeds
geen eind genomen en hoewel de buitenlandsche deviezen
in de laatste dagen ietwat zijn gemonteerd, maakt het een
buitengewoon ongunstigen indruk, dat de biljetten-circu-
latie van de Reichsbank bij eiken nieuwen, bankstaat record-
cijfers te aanschouwen geeft. Accresseu van 20 tot 24 mil-
hard mark in het tijdsverloop van ddn week maken niet
eens meer een zoo phenomenalen indruk, als feitelijk gewet-
tigcl zou zijn. Nu moet hierbij wel in aanmerking worden
genomen, dat deze geforceerde biijettenfabricage voor een
deel in de hand wordt gewerkt door het ,,hamsteren” van
bankpapier door industrieelen (welke bevreesd zijn, dat zij op een gegeven moment niet voldoende bankbiljetten kun-nen krijgen om de voortdurend stijgende bonen hunner ar-
beiders te kunnen betalen) maar het is niet te schatten,
welk deel van den biljettenaanmaak op rekening van deze
omstandigheid moet worden gesteld. Zeer zeker niet het
grootste deel en het is dan ook zeer goed verklaarhaar,
dat men liever een afwachtende houding ter beurze aan-
neemt. Alleen Russische waarden, benevens Hongaarsche en Oostenrijksche obligaties waren gedurende de gansche
ierichtsperiode vrij sterk gezocht.
Te L o n d e n is de tendens over het algemeen niet zeer
opgewekt geweest. Wel kan van een flauwe houding niet
worden gesproken, doch de stemming was toch eerder onge-
animeerd. De berichten uit Klein-Azië hebben de beurs geen
goed gedaan. Hier kwam nog als beurs-technische factor hij, dat Zuid-Afrikaansche mijnwaarden, die gedurende vrij lan-
gin tijd het centrum van den handel hebben gevormd, in de
laatste dagen zoo goed als verlaten waren met afbrokkelen-
de koersen. Ook van petroleumwaarden ging geen bijzondere
sLmtLl:lLs
nu.
De eenige uitzondering hebben Russo-Asiatic
aandeelen gevormd, in verband met de overeenkomst, die
deze maatschappij met de Russische regeering heeft afgeslo-
ten, waardoor zij cle beschikking verkrjgt, voor een tijds-
duur van 99 jaren, over haar vroegere eigendommen, terwijl
zij bovendien een vergoeding voor de geleden schade er-
langt. Feitelijk komt deze overeenkomst neer op een terug
–
gave dec verloren gewaande goederen, waarbij de Russische

J 3
September
1922

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

805

regeering zich echter het heffen van een groote belasting
voorbehoudt. Het is vorai deze overeenkomst geweest, clie
de beurs te Londen aan het einde der berichtsweek heeft
opg.liouclen; in groot-industrieele kringen is men optimis-tisch gestemd aangaande een verder daadwerkelijk deelne-
men aan de exploitatie. vai de Russische natuurschatten.
Ook te P a r ii s was men onzeker gestemd, met eerder
een neiging naar omlaag. Het is merkwaardig, dat hier
Bussen eveneens een uitzondering hebben gevormd; zij wa-
run goed gevraagd en konden hun houding tot het einde toe handhaven. Het feit, dat de internationale stemming
voor Russen ook aan de Seine werd overgenomen, sluit wel-
licht in zich de verklaring van de over het algemeen weif e-
lende stemming van de geheele beurs. Er zou toch uit te
eoncludeeren zijn (evenals trouwens uit de hierboven gere-
leveerde overeenkomst tusschen Stinues en de Lubersac), dat
een meer conciliante houding in Frankrijk begint te zege-
vieren, hetgeen in bepaalde kringen nog steeds blijft gelden
als een ongunstige omstandigheid en als een factor, die
deprimeerend op de beurs werkt.
Te N e w Y o r k hebben geen veranderingen van groote
beteekenis plaats gevonden. Het koersniveau heeft zich
slechts matig gewijzigd, ook nadat verschillende gunstige
cijfers bekend waren geworden, o.a. de toename van onuit-
gevoerde orders bij de Steeltrust. In den stand der ver-
schillende stakingen is nog geen groote verandering lage-
treden; men neigt echter naar overeenstemming.
Te o n z e n t was cle houding voor beleggingswaarcien bui-
tengewoon vast. In cle eerste plaats konden binnenlandsche
staatsfondsen hiervan profiteeren, die dan ook aanmerkelijke
koersverbeteringen hebben aangetoond over de gansche linie. Doch voorts mochten ook verschillende buitenlandsche soor-
ten zich in goede belangstelling verheugen. Voor de Mexi-
caansche staats-obligaties is eindelijk een definitieve schuld-
regeling tot stand gekomen, hetgeen voor de betrokken
waarden een koers-avance te voorschijn heeft gebracht, dat
zich echter niet geheel en al heeft kunnen handhaven. Ook
de reutehetaling op de geünificeerde Turken heeft het pu-
bliek wat meer interesse voor buitenlandsche staatsfondsen
in het algemeen doen krijgen. Het is natuurlijk niet te ver-
wonderen, dat Russen ook aan onze beurs in iets grooteren
omvang werden gekocht, ondanks het feit, dat ons land nog
geen handelsovereenkouist met de Russische regeering heeft
afgesloten en eventueele voordeelen voor i-Iolland als zoo-
danig dus nog niet bereikt kunnen worden.

4 Sept. 8 Sept. 11 Sept.
zn
?0
f

5
0/
Ned. W. Seb.

1918 88

89

89
1
1 +
l’/
411,
0/

1916 88
1
1
3

881
0
8818
+
1
1
8

4

0/,

1916 80
1
1

81

81
1
12 ±
9
110
311
0/

,,

,…….
72’/

73

73

+
5
19
3

0/

63
1
1

641

641
4
•f• 11
2
1
1
2
01
0
Cert. N. W. S. …… 548/
4

5581

56

+
1114

5

0
1 Oost-Indië 1915 .. .. 911

9111
4

91
0
1
8

6

0
/0

,,

1919 …. 9591

9515/

9581

+
81

4
0
1 Oostenr Kronenrente 2
1
!

–

4

+ l’/
5

0
/0
Rusland 1906 ……3/3 –

31
3

4

+ 1/

4 ‘Is
Rual. bij Hope & Co.

4112

5

+
1,
116
4’/,
0/
China Goud 1898 .. 76
1
1
2

77

77
7
1
8
+ 1
1
1
8

4
0
10
Japan 1899 ……..65’/

–

–
4
0/
Argentinië Buitenl.. 6911
3
–

–

5
0/
Brazilië 1895 ……53
1
/

55

–

+ 1
7
18
7

0
/0
Staatospoor ……..l02!, 1021/
4
103

+
5
11,
7

0/
Amsterdam ……..lO2
°
/

10211i6 –

+
1,
18

Groote levendigheid heeft ook de afdeeling voor
petrolei&nz-
waarden getoond. In de eerste plaats waren het ook hier
Russische waarden, die de aandacht hebben getrokken, het-
geen zeer begrijpelijk is, indien men bedenkt, dat aan onze
beui
–
s voor het grootste deel Engefsch-Russische petroleum-
fondsen worden verhandeld. Het sterkst gevraagd ijaren
aandeelen Russian General Oil. Daarnaast waren de Roe-
meensche soorten in trek in verband met het vaststellen
vande bedragen der schadevergoeding, die uitgekeerd zul-
len worden. Opmerkelijk was het evenwel, dat het toch op
zichzelf gunstige bericht in de koersverbeteringen der be-
trokken fondsen (voornamelijk aandeelen Geconsolideerde
Hollandsche petroleum en Orion) niet evenredig tot uiting
is gekomen. Blijkbaar is ons publiek door de houding van
de Roemeensche regeering in de laatste maanden ten op-
zichte van ons land (de Roemeeusehe vertegenwoordiging
te ‘s Gravenhage en de afstempeling van Roemeensche waar-
den werden in dit verband ter beurze besproken) eenigszins
sceptisch ten aanzien van het definitieve resultaat geworden.
Ondanks çle gunstige
suikerbericl,ten
is de markt voor de
hierbij betrokken aandeelen ongeanimeerd gebleven. Tot clie
gunstige berichten behoort wel in de eerste plaats, dat de
Javasuiker zieh nu ook in Europa een afzetgebied begint

te veroveren. Tsjechoslowakije importeert thans reeds Java-
suiker, hetgeen van te meer belang mag worden geacht, daar
dit land nog. niet zoo heel lang geleden als het eenige in
Europa gold, dat een suikersurplus voor export zou hebben.
De markt echter heeft tot nu toe niet veel aandacht aan
deze en dergelijke berichten geschonken.
4 Sept. 8 Sept. 11 S
e
pt.
,
0
f

Amsterdamsche Bank ;

115

11981
4
120

+ 5
Koloniale Bank ……….1171/, 11611
4
1171

+
1
1
Ned.Handel-Mij.cert.v.aand 123
3
1

123

123

+
81

Rotterd. Bankvereeniging

871

–

–
Amst. Supertosfaatfabriek

3511

–

–
Van Berkel’s Patent ……318/4

3011
4

3 1

– 8/

Insulinde Oliefabriek ……

1
3
/,

1
3
1
4

1/
4

Jurgens’ Ver. Fabr. pr. aand 49

50

48

– 1
Hollandia Melkproducten .. 138

–

–
Philips’ Gloeilampenfabriek 24011
2
–

–

R. S., Stokvis & Zonen …. 578

–

–
Vereenigde Blikfabrieken.. 85

84

83

– 2
Compania Mercantil Argent. 31
8
1
4

2911
3
281
3
– 3’/
Cultuur-Mij. d. Vorstenland. 147’1
2
145
1
1,
6
144

– 3’12
Handelsver. Amsterdam. .. 344

335

334

– 10
Roll. Tranoatl. Handelsver. 18

–

–
Linde Teves & Stokvis

67

69

69
1
1
+ 21
VanNierop&Co’sHandel-Mij

11
4
–

–

Tels & Co.’s Handel-Mij..

9,

811
3

814 – 11
4

Gecons. Roll. Petroleum-Mij 121

123

127
1
1
+ 618
Kon. Petroleum-Mij . …… 439

448

444114 + 51/4

Orion Petroleum-Mij.

Afgest. Aand 37

37

39

+ 2
Steaua Romana Petroleum

Mij. .. Afgest. Aand 38

–

39718 + i/

Amsterdam-Rubber-Mij.

69

68’/

70114 + 1
1
1
Nederl.-Rubber-Mij …….. 40’I

40

40

– 11
4

Oost-Java-Rubber-Mij.
.. ..
116

12111, 118
1
1
3
+ 2
1
1,
Deli-Batavia …………..
2441/,
241

232
1
1,
– 12
Deli-Maatschappij ……..187

185

178113 – 8′!,
Senembah-Maatschappij

277
1
1
2
272

261

–

De
ruljbermarkt
is zeer kalm gebleven, ondanks de actie,
die de Rubber Growers’ A.ssociation in Engeland op touw
heeft gezet, ten einde toch tot een inperking der productie
te komen. Men geeft er hier de voorkeur aan de zaken kalm
af te wachten.
TaS akswaarden
waren buitengewoon f1 auw gestemd, voor-
al op den laatsten beursdag der berichtsperiocle. Klaarblij-
kelijk is er vat meer aanbod gekomen, nu de beteekenis van
het Duitsche invoerverbod voör ruwe tabak in iets ruimer
kring is doorgedrongen. De vacauties zijn voor het grootste
gedeelte ten einde en de verkoopdrang van verschillende
zijden zal hieraan wel niet vreemd zijn geweest.
Scheepvaartaandeelen
hebben geen enkele aanleiding tot
bijzondere bespreking gegeven.

4 Sept. 8 Sept. 11 Sept.
Riizing of
daling.

Holland-Amerika-Lijn

….
107
108
106113
–
112
,,gem.eig
93
1
1
2

94
93
–
–

Holland-Gulf-Stoornv.-Mij
35
–
–
Hollandsche Stoomboot-Mij
171
4

16113

17
–
81
4

Java-China-Japan-Lijn
65 65
64
–
1
Kon. Hollandsehe Lloyd.
10 10
1
1
10
Kon. Ned. Stoornb.-Mij…..
45
47112
45314

+
81

Koninkl.-Paketvaart Mij.
77
1
1
2

76
7511,
–
2
hfaatschappij Zeevaart
52
–
–
Nederl. Scheepvaart-Unie
831
3

82
81
1
1,
—2
Nievelt Goudriaan
……..
100 100
97
–
3
Rotterdamsche Lloyd……
110
110114
1101
14
+
114

Stoomv.-Mij.,,Hillegersberg”
60
–
5711,

._
2’/,
,,Nederland”
.
11211
2

11411
4

114
+ 111
,,Noordzee”
.
24
3
1
25
26
3
1
±
2
»1UbbLCC

–

–

Evenmin was dit het geval voor de
A.rncrikaansche markt,
waarvan het verloop uit de hieronder volgende koersen kan
worden afgeleid.

4 Sept. 8 Sept. 11 Sept.
Rijzing of
daling.

American Car &Foundry..
180
1
1
–
–
Anaconda Copper

……..
11
2
3
1,
113 112
1
1,

+
91,0

tja.
States Steel Corp…..
110
1091/
4

1091
–

Atehison Topeka ……….
109
–
1081/
._
31
4
1

Southern Pacific ……….
100’/
100
1
1
2

100
–
118
Union Pacific
…………
158
157
1
L1
160
+
2
Int. Merc. Marine orig.
Corn.
141,,
141
9

14
13
1,
6
+ ‘/,
prefs.
601,
5811,
–
–
2
1
1

‘ Ex.
div.

De
gek/markt
bleef ruim;
prolongatie
234
pCt.

806

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

13 September 1922

GOEDERENHANDEL

•

GRANEN.

Het meest belangrijke feit van de week is het verschijnen
van het oogstverslag van Washington over cle maand Augustus; wat tarwe betreft mag het gunstig genoemd
v6rden, aangezien de stand van de zomertarwe in de maand
Augustus slechts van 80,4 tot 80,1 is achteruitgegaan. Ver-
geleken bij verleden jaar, toen de stand 62/ was, is dit na-
tuurlijk een aanzienlijke vooruitgang, hetgeen ook in de
schatting vdn de opbrengst wordt uitgedrukt namelijk
277.000.000
Igen
verleden jaar 210.000.000 bushels. Daar
de oogst der
,
wintertarwe bijna even groot geschat is als
die van verleden jaar, is dus de meerdere opbrengst van
de zomertarwe ook de meerdere opbrengst van den totalon tarweoogst der Vereenigde Staten. Daarbij komen cle zeer
gunstige berichten van Canada, dat ook een aanzienlijk
grootere oogst dan verleden jaar belooft te hebben. Het ge-
volg. is geweest, dat de stemming voor tarwe nog steeds
niet vast-geworden is, maar daar bovengenoemde factoren
vrijwel algemeen bekend waren, en men niet op een gun-
stiger regeeringsrapport gerekend had, heeft de markt te
Chicago toch geen verdere prijsverlagiiig ondergaan. De Sep-
tember-termijn blijft angstvallig om den prijs van $1 per
bushel zweven: De laagste prijs in de afgeloopen week was
994-;.de hoogstè $100
s
.

De verschepingen waren ook in de nfgeloopen week zeer
groot. Een overzichtschrjver, wiens berichten nog al eens
in de dagbladen worden overgenomen, betoogt, dat de ver-
schepingen vnn tarwe verminderd zijn tea voordeele van
de verschepingen van maf
5,
dat in andere woorden, een
deel van de consumptie van tarwe op mais zou zijn overge-gaan. De cijfers, die hij daarbij aanhaalt om zijn beweringen
te staven,
zijn
ons niet zeer duidelijk, aangezien juist de
tnrweverschepingen der laatste weken aanzienlijk grooter dan normaal- zijn en eveneens grooter dan in de overeen-komstige weken van verleden jaar. Daarentegen zijn juist
de verschepingen van maïs aan het afnemen. Trouwens, in-
dien een gedeelte van de tarweeonsumptie door andere graansoorten vervangen werd, zou daar zeer zeker niet
mafs, doch in. de eerste plaats rogge en gedeeltelijk ook
gerst voor in anmerking komen.
Duitschland heeft in de afgeloopen week wederom een
enkele lading gekocht, terwijl ook Frankrijk nu en dan als
kooper optrad. Dit verleende steun aan de markt, ofschoon het âa
nbod, speciaal van Noord-Amerikaansche soorten, zeer
aanzienlijk blijft.

De-berichten uit Argentinië zijn iets gunstiger, doch zoo-
wel uit Indië als Australië minder gunstig dan waaraan wij
den. laatsten tijd gewend zijn. –
Wit de oogstberichten in Europa betreft, hierin is niet
veel – verandering gekomen. Hier en daar is het weer ver-
beterd, doch op cle meeste plaatsen is dit nog niet gunstig
geweest. Over het algemeen is het duidelijk, dat men met

Noteeringen.

Cltcago

Buenos Agre,
Data

ïarwe

Mars

Have,

Tarwe

1
Mars

Ltjnzaad
Sept.

sept.

Sept.

Oct.

Oct.

Oct.

9Spt. ’22 100/8

6218

351
4

11,50

7,95

18,95
2 ,,, ’22 99

593

321

11,45

1)
7,95

18,051)
9Spt. ’21 133

553/

38

17,95

9,-

22,65
9Spt. 20 257
1
/

140/

64’/8

20,25

10,10

25.80
95pt. ’19 223

161/

71

15,15

8,30

29,75
20 Juli’14 82

5618

36’/2

9,40

5,38

13,70

een aanzienlijk tekort in de opbrengst van den Europeoschen
oogst moet rekening houden. Waar hiertegenover een zeer aanzienlijk verminderde koopkracht bestaat, is het natuur-
lijk moeilijk na te gaan,- welke van de twee factoren het
meest den doorslag zal geven op den prijsloop.
En tegenstelling met tarwe geeft het Regeeringsrapport
van Washington voor den stand van mais een aanzien-
lijke verlaging aan, namelijk van 85,5 tot 78,6. In verband
daarmede wordt de geschatte opbreugst van den oogst terug-
gebracht van 3.017.000.000 tot 2.875.000.000 bushels. Vol-
gens particuliere berichten zou sedert dit bericht opge-
maakt werd, de stand nog aanzienlijk achteruit zijn
–
geg.tan,
ten gevolge van hevige hitte. Dientengevolge bleef de
Amerikaansche markt zeer vast gestemd voor maïs welké
vaste steniming in Europa slechts voor een gedeelte gevolgd
werd. De uitvoer is eenigszins afgenomen, doph daarentegen
waren de verschepingen van La Plata, dank zij het betere
weer, grootei-. Sedert werd wederom regen gemeld, wat
aanleiding gaf tot
–
eene verhooging van de vraagprijzen, doch
aangezien het weer daarop weder gunstig werd, ging deze
verhooging even snel verloren. Algemeen wordt nu verwacht,
dat La Plata van nu af• aan flinke kwantiteiten zal ver
–
schepen. Voor spoedige levering blijft in bijna alle markten
van Europa goede vraag wgens schaarschte, zoodat hooge
prijzen betaald worden.
Indien werkelijk de maïsoogst der Vereenigde Staten niet
grooter zou zijn dan b.v. 28.000.000 bushels, dan zou naar alle waarschijnlijkheid, (at land niet op zoo’n ruime schaal
mais kunnen exporteeren, als dit in de laatste twee jaren
het geval is geweest, en zou La Platama’is voor geruimen
tijd weder de hooi dschotel moeten worden.
De gerstprijzen bleven vrijwel onveranderd, ofschoon het
Lanclbouwrapport gunstig is en de oogst geschat wordt op
194.000.000 tegen verleden jaar 167 millioen bushels.
Haver, waarvan de opbrengst op 1.255.000.000 tegen ver-
leden jaar 1.090.000.000 bushels geschat wordt, was vast
gestemd. De prijzen voor spoedige levering gingen bijna
dagelijksch hooger. September Chicago verbeterde van
33 tot
351%.
Na eene aanvankelijke rijzing der prijzen
in de Vereenigde Staten, -is lijnzaad plotselipg wederom
flauw geworden. Het Washingtonbericht geeft eene ]joo-
gere oogstraming dan op 1 Augustus aan, doch particuliere
berichten zijn niet zoo gunstig. Opmerkelijk is het, dat de verschepingen van ca. 15.000 ton van La Plata geheel ten koste van den zichtbaren voorraad zijn gegaan. Mocht dit
verschijnsel zich nog eenige weken blijven voordoen, dan
zou dit ontegenzeggelijk tot een vermindering van of fer-
tes van den ouden oogst aanleiding geven. De vraag in
Europa is evenwel zeer gering.
N e de r 1 n n d. De markt voor tarwe w
–
as nog steeds
niet vast gestemd, daar vooral van Manitobasoorten veel
offertes aan de markt waren. No. 2 Hard Winter Wheat
wordt minder aangeboden en kon dientengevolge in ver-
houding wat betere prijzen bedingen. De maismarkt hier bleef nog zeer abaormaal wegens gebrek aan vraag. Van

Locoprijzen te Rotterdam/Amsterdam.

Sooiten
1Sept.
4 Sept.
12Sept.

Tarwe*

………….’)
12,35 12,25
–

18,50
Rogge (No. 2 Western)
1)
9,90 9,80
16,50
Maïs (La Plata)

……
2
)
215,-
209,-
206,-
Gerst (48 ib. malting)
–

2)
190,-
192,-
280,-
–
Haver (38 1h. whitecl.)
.
.1)
10,-
9,70
13,75
Lijnkoeken (Noord-Ameri-
ka van La Plata-zaad
1
)
13,-
12,40
18,65
Lijuzaad (La Plata) ….
)
382,- 375,-
475,-
1)
per September.

2)
per Februari
1)
p. 100 K.G.

1) p. 2000 K.G.

2)
per 1960 K.G.
)
Nr. 2 Hard/Red Winter Wheat.

– –

AANVOEREN in tons van 1000 K.G.

Rotteedam
Amsterdam

–
Totaal
Arttkelen.
319 Sept.
Sedert
Overeenk.
319 Sept.
Sedert
Ooereenk.
•
1922

•
1 Jan. 1922
tijdvak 1921
1922
1 Jan. 1922
tijdvak 1921
1922
1921

Tarwe …………….
3’i.849
773.954 993.255
–
26.976 28.287
800.930
1.021.542
13.374
159.344
103.395
–
.—
•

325
•
159.344
103.720
–

Boekweit …………..
Mafs
…………….
-.

..

9.555
4.801
–
–
576
9.555
5.377

Rogge

………………

–
17.881
716.792 672.814
70
69.835
–
66.344
786.627
739.158–

Hver

……

867
–

104.045
172.319
–
3.597
6.974
167.642
179.293
212

.

,

–

84.527 ,-
62.082
–
50

–
3.345
84.577
65.427

Gerst
,

.
….

562
122.225
119.932
1.872
61.864 94.835
184.089
213.867.

………………..
Lijuzaad ………………
2.350
55.106 80.565
‘-
1.547
19.120
56.653
99.685.
Lijnkbek’:. ………….
Tarwerneel
-. ..
-………..
1.150
38.100
41.867

•
–

5.004
1.735
43.104
43.602

–

253 7.231
Andere meelsoorten

….
26.669
–
2.615
1.338
9.846
,
28.007

‘.

13 September 1922

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

.807

den locovoorraad Mixedmais ging slechts weinig af, ondanks
het feit, dat slechts een geringe hoeveelheid stoomende is en ook op aflading geen nieuwe zaken tot stand kwamen.
La Platamaïs bleef voor directe levering tot zeer hooge
prijzen weggaan, voor latere afladingen zijn de prijzen ver-
minderd en de verschepingen nemen toe.
H a v e r vast, wegens gebrek aan aanbod voor spoedige
levering. Voor buitenlandsche r o g g e blijft voortdurend
vraag, aangezien de binnenlandsche rogge van onbevrecli-
gende kwaliteit is. De lage prijzen4. voor binnenlandsche
rogge drukken evenwel de prijzen der buitenlandsche rogge.
Ook hier kwamen weinig zaken in 1
ij
n z a a d tot stand.
De vraag voor olie is onbevredigend. Voor lijnkoeken was
(Ie markt zeer levendig, doch dit gold bijna uitsluitend Ame-
rikaansche lijnkoeken, waarvoor een plotselinge dekkings-
vraag de prijzen bijna
f
1,- per 100 KG. omhoog bracht.
Ofschoon de hoogste prijzen later voor dit artikel niet meer
gehandhaafd zijn, blijft de stemming toch Vrij vast tea ge-
volge van het beperkte aanbod, vooral van disponibel goed.

SUIKER.

liet weer in D u i t s ch 1 a n d was gedurende de afgeloo. pen week, over het algemeen Vrij gunstig voor den wasdom
der bieten en nog wat nazomervarmte zou tot zeer goede
rendementen leiden. Wegens het ongewone suikergebrek ech-
ter hebben verschillende fabrieken het plan opgevat, reeds
aan het einde dezer maand met rooien te beginnen. Waar
de uitzaai dit jaar zeer laat begonnen is, zullen de bieten
dan nog lang niet rijp zijn, zoodat men bezwaarlijk op een
even grooten oogst als verleden jaar kan rekenen.
Uit Frankfort wordt bericht, dat alle fabrieken in
Duitschiand zich – op aandringen van het rijksministerie
– in de toekomst tot een syndicaat ztillen vereenigen.
Volgens F. 0. Licht luidt het laatste overzicht der zicht-
bare voorraden als volgt:
1922

1921

1920
tons

tons

tons
Duitschiand 1 Aug . ……

116.250

178.878

133.417
Tsjechoslowakije 1 Aug. . ..

27.685

120.880

104.027
Frankrijk 1 Aug ……… .65.154

36.711

63.678
Holland 1 Aug . ……….

52.743

26.025

27.673
België 1 Aug . …………

24.995

29.780

33.732
Engeland 1 Aug . ………

365.806

357.813

457.886

Totaal in Europa ….

862.633

750.087

820.413
V.-St. v. N.-Amerika 24 Aug. 195.918

104.038

131.990
Cuba, alle havens, 2 Sept. . 453.069 1.225.285

314.401

Totaal …. 1.511.620 2.079.410 1.266.SO4
Van de overige suikermarkten valt niet veel nieuws te
melden. Allerwege was men kalm tot flauw gestemd in sympathie met A m e r ik a, waar de markt het tegnge-
stelde aspect toonde van de vorige week. Met sprongen
daalden de prijzen en de markt aldaar is flauw. Spot Cen.
trifugals noteeren thans d.c. 4,99 en op de termijnmarkt
brokkelde October af van d.c. 3,58 tot dc. 3,17; December
van d.c. 3,61 tot d.c. 3,27; Maart van d.c. 3,36 tot d.c. 3,07
en Mei van dc. 3,47 tot dc. 3,18. De laatste C u b’a-statistiek luidt als volgt:
1922

1921

1920
tons

tons

lons
Weekontvangsten tot 2 Sept. 13.181 312.228 19.796
Tot.-ontv. sed. 1 Jan.-2 Sept. 3.685.403 3.435.076 3.108.016
Werkende fabrieken 4 4 4
Weekexport tot 2 Sept. . . .

55.365

62.686

32.427
Tot.exp. sed. 1 Jan.-2 Sept. 3.251.542 1.928.171 3.162.773
Totale voorraad op 2 Sept. 460.987
1
) 1.241.351

314.401

‘) Inclusief oude oogst 7.918 tons.

Op J a v a had de markt eveneens een kalm aanzien en
ging er weinig om.
Ook lii e r te 1 a n de ging de markt met Amerika mee.
Op de termijnmarkt liep October van f22 tot
f
21 en No-
vember/December van f 21/ tot f21 terug. De omzet be-
droeg ongeveer 2000 tons. Eenige partijtjes aangekomen
Javasuiker werden op basis van f 23 c.i.f. verhandeld.

NOTEERINGEN.

Am,ter.
Londen
New Yorh
96pCj.
1
Whlte Java
Amer. Gra.
Data
dom per
1
Tak.,
1

f.0.!
,
. per
nuloted c.t.f
Centri.
Aug.

ICu6e3
–
.tugot3
No. 1
1
September/October
September
Sh.
.

Sh. Sh.
$
cts
5Sept.’22
f22
3
1
4

5719
1917
1
1
2

2316
5,24
29Aug.’22
58!
3

1916
241-
4,83
5Sept.’21
,,30’/
62j-
221-

.
2716
4,86
5Sept.’20,,
–
1161-
.

751-
–
11,19
4
Juli ’14,,11
1
181-
, –
–
3,26

KOFFIE.

(Mededeeling van de Makelaars G. Duurin.g & Zoon, Kolf 1
& Witkamp, Leonard Jacobson & ‘Zonen en G. Bijdeadijk).

Noteeringen en voorraden.

•
Data
Rio
Santos
1
Wisselkoers

i

No.4

Voorraad
‘Pui
,
7

No.
1

Voorraad
1
Prij,

9 Sept. 1922
1)
1
1)
1)
1)

2

,,

1922
1.829.000
115.250
2.613.000I
20.000
714

26 Aug. 1922
1.867.0001 15.250
2.587.0001
19.900
7
1
/
9 Sept. 1921
1.554.0001
12.450
3.003.000115.600
8/8

Ontvangsten.

Rio

Santo
Data

Afgdoo pen

Sedert

Afgeloo
pen

Sedert
week

1 Juli

week

.1 Juli

9 Sept. 1922.. .

36.000
1
662.000 ‘ 82.000

1.281.000
9 Sept. 1921 . .

8l000

967.000

154.000

1.740.000
1)
Feestdag.

THEE.

(Opgave van den makelaar
J.
van Eck.)

Bericht van den afloop Theeveiling op 1 September 1922.

Aanbod in veiling bestond uit:

Heden:
14860, 39612, 20/4 kn. Java thee
5578

,, Sumatra thee
ex voorg. veil.

Totaal. . 20438, 39612, 2014 ku. thee.
1 September 1921:

21879, 12/2, 2014 kn. Java thee
2280

,, Sumatra thee
664

. ,, ex voorgaande veiling.

Totaal.. . 24823, 1212, 2014 kn. thee

Aanbod 1 JanuarijI. tot heden

idem 1921 ideiii 1920
11 veilingen 11 veilingen 9 veilingen.

Java thee

104730 kn. 199144 kn. 151448 kn.
Sumatrathee 25306 ,,

10027
,,

10729
voorHand.rek. 4594 ,,

1482

4811

Totaal ……….134630 kn. 21,0653 kn. 166988 kn.,

Gem. per veiling.. 12239 kn. 19150 ko. 18554 kn.

De veiling ha,d bij een vrij vaste stemnii.iig een tamelijk
vlug ‘verloop.
Voor Oranje Peoco ja alle kwaliteiten was iets minder
vraag, met uitzon..dering ‘van enkCle nummers, die vorige
prijzen bedongen, werden velen 1
ft
2 ets lager afgedaan.
Pecco en Peeco Sonaho’n”s baclden een goede markt en
werden tot circa ‘vorige prijzen ving ‘verkocht.
Gebroken .Pecco en Gdbroken Oranje Pecoo. De goede
kwaliteitea handihaafden zich ‘vrijwel op ‘vorige prjzen midden kvaliteiten waren vast en enkele edongen 2 ets.
meer. De ordinaire Gdbrcken •thocën werden vrjwal allen
2 á 3 ets. botven taxatie betaald en groif verkocht. Dust met zeer gerhig aanbod flauwer gesteiad.
Witpuat met weinig vraag en slechts gedeeltelijk ver-
kocht.
In veiling wenden opgdhouden: 4952, 2414 kn.
In de ‘volgende veiling, op 21 Sep4emiher e.k., apilen
circa 12300 kn. worden aangeboden.

JAVA THEE.’

(Opgave Pakhuismeesteren van de Thee.)

(Herleid tot 111 Kisten.)

Voorraad 31 Juli 1922

……………60.055
Sedert aangevoerd………………..19.933

79.988

Sedert afgeleverd ………………….14.998

Voorraad heden ………………….64.990

Waarvan in de eerste hand ……….40.874

Amsterdam, 30 Augustus 1922.

KATOEN.

Marktberic.ht van ‘de Heeren Sir Jacob Behrene & Sons,

Manchester, d.d. 6 September 1922.
Het Bericht van het , Landbouwbureau te Washington,
dat op Vrijdag j.l; gepubliceerd werd, gaf voor den ‘toestaid
van den Amerikaanschen katoenoogst op 25 Augustus een

808

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

13
September
1922

conditie van 57,0 tegen 70,8 in Juli. Het vorig jaar was
de schatting .49,3′ bij een ‘gemiddelde schatting- van 65 pCt.
gedurende de laatste tien jaar. Hoewel deze schatting laag
is en erop wijst, dat de oogst slechts circa tien en een half
millioen balen zal opleveren, was dit lage cijfer reeds ge-
disconteerd en de markt sloot dan ook flauw. Daarna is
de Amerikaansche katoenmarkt twee dagen gesloten ge-
weest en bij de opening van gisteren was de stemming
zeer flauw hoofdzakelijk •door groote verkoopen uit het
Zuiden. Liverpool was ook lager, terwijl ook New York
flauw was hij de onzekere arbeidstoestanden, de geringe
vraag voor voorradige katoen en de slechte zaken op de
manufacturen-markt. Egyptische katoen is ook lager door
de zeer gunstige vooruitzichten van den nieuwen oogst.
De vraag, zoowel naar Amerikaansche als Egyptische
garens voor binnenlandsch gebruik is vrij bevredigend en
prijzen blijven zich handhaven, ook al in verband met de
vacantieweek in Oldhaln. De spinmarge is voor enkele
nummers wel iets verbeterd, daar garens minder gedaald
zijn clan ruwe katoen. Bundelgarens voor export zijn alleen
in de zeer fijne nummers te verkoopen, hoewel in de medio.
nummers ook orders aan de markt zijn, die mischien later
tot zaken kunnen leiden. In 40er Mule is iets gedaan voor
China, terwijl in de fijnere nummers enkele orders voor
Indië zijn geplaatst. De vraag van het Vasteland blijft zeer
onbevredigend.
Op de doekmarkt ontbreekt nog teeds het vertrouwen, dat zoo dringend noodig is. Iedereen kijkt dagelijks naar
de katoennoteeringen en de daling, die thans heeft plaats
gchad kan nog niet tot koopen animeeren. Garens blijven
vast en daardoor zijn ook prijzen van manufacturen over
het algemeen hooger dan men op de overzeesche markten schijnt te willen betalen. Wel zijn er nog al aanvragen van
Indië binnengekoiiien, doch tot nu toe zijn deze over het
algemeen te laag. De meeste zaken, die tot stand komen’
zijn verliesgevend voor fabrikanten en in den regel be-
neden kostprijzen. Van China hoort men zeer weinig en
daardoor is de stemming ook nog niet zeer hoopvol, hoe-
wel prijzen over het algemeen vast blijven.

30 Aug. 6Sept.

Oost. koersen.

29Aug.
5Sept.
Liverpoolnoteeringen

T.T.op Indië…. 1/3,. 113
7

F.G.F.Sakellaridis 18,00 17,25 T.T. op Hongkong 2/6/8
2
16I8
G.F. No. 1 Oomra 9,45 8,95 T.T. op Shanghai. 31521t 316

Noteering voor Loco-Katoen.

(Middling Uplands).

19 Sept.’22 I Sept. ’22 126 Aug. ’22( 9 Sept. ’21 19 Sept.’20
New York voor
Middliug .. 22,—c 22,25e 22,25e -,- e 31,75c
New Orleans
‘voor Middliog 21,80e 21.75e 21,75c _,__ c 29,25e
Liverpool voort
Fy Middling
1
12,94i —,—d
1
13,70d —.–d 23,411

Ontvangsten i.n- en uitvoeren van Amer.ikaainsrthe havens.

•

(In dulzendtallen balen)

1 Aug. ’22

Overeenkomstige perioden
tot

1
iSep1.’22

1920-21

1
1919-20

Ontvangsten Gulf-Havens..
226 395 214
Atlant.Havens
76
132
49
Uitvoer naar Gr. Brittanniël
76
83
93
‘t Vasteland.
84
425
118
Japan ete…

Voorraden in duizer,dtallen
8Sept.’22
9Sept.’21
10Sept.’20

Amerik. havens ………..
–
–
737
Binnenland …………..
.
–
–
740
New York

……………
.
–
–
28
New Orlear,s

…………
–
195
Liverpool

…………..
–
893

COPRA.

De markt was deze waek kalm gestemd. Het eerstehands-
aanbod is buitengewoon klein, daar de prijzen in Nederi.
Indië niet dalen. Aan het einde der week bestond er iets
betere vraag, voor rekening van fabrikanten en consümenten.
De noteeringen zijn: Java f.m.s. Oetober/December aflading ….
f
27,-
SeptemberllJovember ,,….

26
5
18
Augustus aflading

,,….

26/
11 September 1922.

RUBBER.

De markt was deze week iets vaster gestemd en prijzen
konden langzaam iets verbeteren. De omzet bleef echter
Vrij beperkt, daar zoowel vraag als aanbod vrij gering
waren.
De slotnoteeringen op de termijnmarkt
zijn:
einde Voorafgaande week:
Prima Crêpe September . .

39
1
1 et. ………. 37 et.
Oct./Dee. ……
391/2
, ………..37
2
/2
Jan.IMaart …. 40l1
,………..
39
Smoked Sheets September

391/s
,………..
37’h
Oct./])ec ……. 40

,,

……….
38’/
Jan./Maart ..

41

,.

……….
391/t

11 September 1922.

VERKEERS WEZEN.

SCHEEPVAART.

GRAAN.

Data
Petro
–
graa’
Londen!
R’dam

Odessa
Rotte,-
dam

All. Kust
Ver. Staten
San Lorenzo

Rotte,-
Bristol
Rotte,.
—
1
En ge-
dom
Kanaal
dom
j

land

4-9 Sept.

1922!
–
–
101′
216
2014 2014
28 A.-2 Sept,l9221
–
–
111/
4
1
219
221-
,

221-.
5-10 Sept.
1921
!
–
–
4/9
419
2716 2716
6-11

Sept. 1920,
–
–
11,6
1216
1001-
1001-
Juli

1914J
lid.
713
1111
11
1111i1
121-
12/-

KOLEN.

Data

Cardiff
Oostk. Engeland

Bordeaux
Genua
1

°
S
ai
g
Rotte,.
dam
1
Colhen-
burg
Rivier

4-9 Sept.

’22
71-
1115
1319
171-
516 719
28A.-2Sept.
1
22
615
1115
13110
1516 516
710
5-10 Sept. ’21
81-
13j’
13/-
(14/-
619 913
6-11 Sept. ’20
–
251- 301-
1
–
–
Kr.30
Juli

1914
fr.
7,—
71-
713

11416
3/2
41_

DIVERSEN.

Bombag
Birma Vladivo.
Chili
0

D
0
West
West
stock
West
‘Europa
Europa
West
Europa
(d w.)
(rijst)
Europa
(salpeter)

4-9 September 1922..
1916
261- 301-
301..
28 Aug.-2 Sept. 1922,.
19110
26/-
301-
3113
5-10 September 1921 . .
301-
–
601-
–
6-11 September 1920,.
751-
1201-
–
–
Juli

1914..
1416
1613
251-
2213

‘) Amer. cents p. 100 lbs.
Graan Petrograd per quarter van 496 lbs. zwaar, Odessa per
unit, Ver. Staten per guarter van 480 Zbs. zwaar.
Overige noteerin gen per ton van 1015 KG.

INKLARINGEN.

VLISSINGEN.

Landen van
herkomst

Augustus 1922

Aantal

M3
schepen

‘

‘

Augustus 1921
_______ _______
Aantal
schepen

Binneul. havens
1
18.940
–
–
Groot-Brittannië
31
255.020
27
181.590
Zweden
1
1.714
–
–
Rusland-Oostz.h
–
–
1
1.874
België
1
1.231
2
2.458
Italië’)
3
2.125
8
2.388
Levant
– –
11
3.742
Rus1and-Zw.zee)
8
3.362
–
–

Totaal ….
45
282.392
49
192.052

Na t o na 1 i t ei t.

Nederlandsche..
{

34
274.586)
32
183.083

Britsche
2
1.641
5
1.671
Duitsche
1
1.714
3
4.098
Nooreche
7
4.179
1
156
Belgische
–
–
8
3.044

Totaal ….
45

1
282.392
49 192.052
t)
Bijleggers. 2) Sleepbooten.

(B. Stofkoper.)

1
3
September 1922

DE TWENTSCHE B•

AMSTERDAM – ROTTERDAM – ‘s-GRAVENIIAGE- DORDRECHT- UTRECHT ZAANDAM

•

Maandstaat op 31.
Augusttis. 1922

DEBET

Aandeelhouders nog te storten 90 pOt. op aandeelen B, waar-

voor

effecen

gedeponeerd
……………… ………..
….
f
1.746.000,-
Deelneming in de firma’s:

B. W. BLLIDENSTEIN
&’
Co., te Londen;

B. W. BLIJDENSTEIN Jr., te Enschede;
–
LEDEBOER
&
Co., te Almelo,
f
7985.000,—, waarvöor in

geld

gestort

……………………………………
,,
6.435.000,-

waarvoor effecten gedeponeerd ……………………
f
1.550.00,0,-

Deelneming in bevriende Bankinstellingen.
.

f
9.164.870,-

waarvoor

in

geld

gestort

……………………….
..
,,
6.872,570
1
,—
waarvoor effecten gedeponeerd……………………..
..
2.292.3Q0,-

Effecten van Aandeelhouders
gedeponeerd bij bevriende instellingen

…………….
,,
3.000.000,-

ten

eigen

gebruike

………………
………………
,,
32.753.050,-

39.595.350,
—
Kassa,

Wissels

en

Ooupons

……… . …………………
.
5.584.088,77

Nederlandsche Schatkistbiljetten en Schatkistpromessen

..
59.067.482,75

Saldo’s bij Bankiers:
beschikbaar voor eigen gebruik ……………………
f
3.257.629,30
voor

rekening

van

derden

…………………………
,,
11.429.678,39
14.687.307,69

Daggeldieeningen ………
1
,,
1.85.0.000,-

Prolongatiën

gegeven

………
………………………..
S
‘

11.026.575,-

Eigen

Effecten en

Syndicaten …………………. . ……..
,,
10.932.720,28

Oredietvereeniging

………………….. . ……………
f
65.472.878,65

Af
:

loopende

Promessén ……………………………..
,,
6.000.000,—.
,,
59.472.878,65

Voorschotten tegen Onderpand of Borgtocht en Saldi Rek. Ort
t
52.327,965,6314,

Af:

loopende

Promessen ……………………………..

,

••
,,
511794.965,631,4

Voorschotten op

Oonsignatiën

……..
.
………………..
.
,,
2.416.777,91
Gebouwen

……………………………………….
.
‘
4.455.512

”oaal

……
f
295.937.128,6814

CREDIT

.

.•
–

Kapitaal

………………………………………….
t
35.500.000,-

Reservefonds

…. ……………….
. …………………….
,,
8200.613,62

•
,

Buitengewone

Reserve … ……………….
………………
1000.0,00,-

Waarborgfonds Oredietvereeniging

…………….. …….
,,

Reserve Credietvereeniging
,
3 425 259 47
-.

.–••.
54.8i2.9i8,0

Aandeelhouders voor gedeponeerd als waarborg voor 90 pOt

storting op aandeelen B:

.
‘

•.

Effecten

…………………………..
f
L731.600,—
.

Contanten

…………………………
.14.409,—
0

in

Leen-Depôt

Effecten

…. ……………
.

.
..
.
•……
,,
37.863.750,—

Contanten

1

1 052 600,-

Totaal

Effecten

.

……………………
‘•

•
,,
39.595.350,—

Totaal

Contanten ……………..:
•

1.067.000,-

Zieken-

en

Pensioenfonds

……………….. . …….
…….
.•

•
;,
1.669.357,014

Deposito’s

…………………………………….•r
,.’

54.182,991,9034

Prolongatie-Deposito’s……….,

……………………..
•

•

•

•
,,
2.337.700,—

Saldo te ontvangen en te leveren fondsen.
.’

.. . . .’.-.

…

..
”
•-

•
,,
–
1.209.846
1
59

Saldi Rekeningen

Courant
…………………………..
f
90.992.857;74Ya
–
.

–

•

–

voor
gelden in het Buitenland..
,,
11.429.678,39

–
–

Oredietvereeniging

………….
,,
.8.091.411,62
–
•
•

,,

,,

•
‘

Daggeldieeningen
…………………………………..
,,
300.000,-

Te

betalen

Wissels

………………………… . ……..
,,
27.722.799,95

Di
verse

Rekeningen
…………………………………
.
3.025.217,31

–
Totaal

:…..
f
295.937.128,6834

–

IÔ

13 Septeniber”192

NAAMLOOZE VENNOOTSCHAP

Wilton
‘
s Machinekbriek
en
Scheepswerf

ROTTERDAM

Sèheepsbouwen Machinefabriek

Speciale inrichting voor reparatiën van eiken omvang

Vier droogdbkken met lichtverniogen tot
46000
ton

Dwarsheliing

Drijvende kraiien

et lichtvermôgen tot 1
20

Telefoon: 7303 en
7304

Telegramadres: ,,WILTON” Rotterdam

Nederlandsche Gist

en Sp:iritusfa’briek

DELFT,
OCTROOI- EN

M’ERKENBLAD

G
IS
. t
:
..
•

UITGAVE VAN DE

VEREENIGDE OCTROOIBUREAUX,

Brandspiritus
1E V.
D.
BOSCHSTRAAT No. 1, ‘s•GRAVENIIAOE

Zuivere spiritus
Bevat o,a. eene volledige opgave van alle open-
baar gemaakte octrooiaanvragen en ver-

Foezelolie
leende octrooien
en
van alle gedeponeerde
Fabrieks-
en
Handeismerkon.
Abonnements-

Arnyl-alcohol

prijs voor Nederland f
5,—;
voor Indië f6,— p. jaar.

Aether Sujfuricus

Vraagt nog heden een
gratis Proefnummer

–

Narcose aather’:

Kurkèn en

Gedroogde Spoeling

!
4~’t

E)

KRINGE

Motorlocomotieveri

–
R
1

rTransportwagens..,
‘ .

DE ALGEMEENE
voor alle doeleinden
SPAARVERZEKERING

AANLEG VAN

>FABllEkssPodR

Opgericht 1907

‘s-Gravenhage

7f.

Anna van Saxenplein 3

–
SPOÛRWEGMATERIEEL

KONINILIJKE SIEARINErlAARSENFABRIEK GOUDA

.GO.U.DA…..

GOUDA KAARSEN
–
NACHT-, THEE- EN SCHEMERLICHT

STEARINE
–
KAARSENPIT
–
OLEINE

CHEMÎCHZÛIVERE EN ‘1LLÈ
.Â
bERE SÔORTEN GLYCERINE