26 SEPTEMBER 19)7
–
‘
Ecônomisch-Statistische.
Berichten
ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANDEL, NIJVERHEID. FINANCIËN EN VERKEER
UITGAVE VAN HET INSTITUUT VÖOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN
2E JAARGANG
WOENSDAG 26 SEITEMBER 1917
No. 91
INHOUD
BIz.
TRANSPORTBELASTINC IN DUITSCHLAND ……………….
709
HetSpoorwegverkeer …………………………710
De Ontginning der Zoutlagen in Oost-Nederland ……..711
Oorlogservaringen op Muntgebied ………………..712
De Katoennood in Twente ………………………712
Index-cijfers ………………………………..713
De Rijksmiddelen …………………………….714
AANTEEKENINGEN:
Scheepvaartbeweging te Vlissingen …………….715′
De gew. weekstaat v. h. Fed. Res. stelsel in de V. S. .. 715
Een centrale bank in Argentinië ………………715
Japansche emigratie ……………………….715
REGEERINGSMAATREGELEN OP HANDELSGEBIED
…………
716
MAANDCIJFERS:
Overzicht der Rijksmiddelen ………………….717
–
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN ………………
717–727
Qçldkoers2n.
Effectenbeurzen.
Wisselkoersen.
Goederenhandel.
Bankstaten.
Verkeerswezen.
INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE
GESCHRIFTEN
WEEKBLAD
ECONOMISCH-BTATI$TISCRE
BERICHTEN
Het secretariaat van het weekblad is gevestigd te
Rotterdam,, Pieter de Hooghweg 12, telefoon
,
no. 3000.
Tele gramadres: Economisch Instituut.
Bijdragen en mededeelingen, den, inhoud betref-
fende, gelieve men te zenden aan het secretariaat.
Abonnementspr ijs voor het weekblad franco p. p.
in Nederland, f 10,—, buitenland en koloniën f 1e,-per jaar. Losse nummers 25 cents.
Leden en donateurs van het instituut ontvangen het
weekblad gratis.
–
Mededeelin gen betreffende abonnementen en adver-tentiën richte men tot Nijgh & van Ditmar’s Uitgevers-
Maatschappij, Rotterda?n, Amsterdam, Den Haag.
Advertentiën f0,95 per regel. Plaatsing bij abonne-
ment volgens tarief.
25 SEPTEMBER i917.
De ruimte op de geidmarkt was de afgeloopen week
nog weder grooter, zoodat prima pap-ier tot 1% pOt.
plaatsing vond. Ook de prolongatie-noteering was
lager, 23 pOt. Dientengevolge was er heden zeer
groote belangstelling voor de inschrijving op de 15
millioen gulden schatkistpapier. Er werd in totaal
ingeschreven voor bijna 69 millioen. Toegewezen wor-
den
pim.
6 millioen gulden 3-maands promessen
f
996,50 en pim. 9 millioen 6-maands promessen en
biljetten voor resp.
f
990 en
f
1013,12. Het netto-
rendement voor het 3-maands papier is ca. 1% pOt.;
voor het 6-maands papier ca. 2 pOt.
De wisselmarkt was zeer kalm met vaste tendenz.
Vooral voor marken bestond goede vraag, de koers
liep op van 32,80 tot 33,42.
De sterke schommelingen in de Zwitsersche en
Russische koersen zijn eindelijk opgehouden. Voor
roebels bleef nog tamelijk veel vraag. De prijzen ble-
ven echter op hetzelfde niveau.
TRANSPORTBELASTING IN
DUITSCHLAND.
De pers heeft voor eenige weken bericht, dat de
verkeersbelasting in het Duitsche Rijk een voldongen
feit is geworden. Volgens deze wet ,,Gesetz über die
Besteuerung des Personen- und Güterverkehrs”, zal
zoowel het vervoer van personen als van goederen
langs spoor- en waterwegen onderworpen worden aan
eene heffing. De bepalingen ten aanzien van het personenvervoer
kunnen wij hier gevoegelijk buiten beschouwing laten,
zij zuilen het Nederlandsche publiek eerst belang in-
boezemen, wanneer het reizen in Duitschlaid weer
mogelijk en gemakkelijk zal zijn. Wij bepalen ons hier
tot het goederenvervoer en wel in het
bijzonder
tot
dat langs de waterwegen. De voor dit vervoer bepaalde
heffing zal 7 pOt. bedragen van den vrachtprijs. Deze
wordt geheven van alle vervoer binnen de Rijksgren-
zen en wel zoo, dat niet alleen het uitsluitend binnen-landseh vervoer daaronder valt, maar ook het verkeer
+an Duitschland naar het buitenland en omgekeerd
&f het verkeer via Duitschland van het buitenland
naar het buitenland. Hierbij is dan bepaald, dat het
9
edeelte van den vrachtprijs wegens vervoer in het
buitenland voor de heffing buiten beschouwing zal
worden gelaten. De Bondsraad zal regelen, hoe in het internationale verkeer de berekening van den binnen-
landschen vervoerprijs gemaakt moet worden.
Degeen, die den vervoerprijs schuldig is, moet de
heffing voldoen, het wordt als het ware ondersteld,
dat de belasting reeds in den vrachtprijs is begrepen. De vervoerder moet, met andere woorden maar zien,
hoe deze heffing van zijn cliënt, terug te vorderen.
Terloops
zij
opgemerlet, dat het vervoer van steen-
kolen, bruinkolen, cokes, briketten van alle soort,
wanneer dit langs den spoorweg plaats heeft, van de
heffing is vrijgesteld.
Tot zoover de wet, ontdaan van allerlei uitzonde-
–
ringen en vrij stellingen, die voor de hand liggen,
wanneer men bedenkt, dat de bedoeling heeft voorge-
zeten verschillende publieke belangen niet al te zeer
té schaden. De belasting zal door ieder gevoêld wor-
den, clie goed moet ontvangen, dat in Duitschiand
vervoerd moest worden. Men bedenke, dat een alge-
iheene en begrijpelijke noodzakelijkheid bestaat, zoo-
veel
mogelijk
belastingobjecten te vinden, welke eene
behoorlijke som in de schatkist zullen doen vloeien.
Naar schatting zal deze belasting uit het spoorweg-
verkeer 314 millioen en uit het verkeer te water 25
millioen Mark opbrengen. Wij zouden dan ook met
deze eenvoudige gegevens kunnen volstaan, wanneer
niet – vrij ongemerkt – een Rijntol met deze belas-
tingwet was ingevoerd, voor geladen schepen, die den
Rijn in Duitschland bevaren. Na een sedert 12 jaren
710.
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
26 September 1917
hier en in het Duitsche Rijk gevoerden strijd tegen
deze belasting op de Rijnvaart, zou dan nu zonder slag of stoot datgene zijn ingevoerd, wat onder de Duitsche’
beoefenaren van het internationale en van het staats-
recht in de eerste plaats en voorts in een breeden
kring van belanghebbenden zoowel als in geheel Ne-
derland voor een onmogelijkheid gold, zoolang de
Rijuvaartacte van 1868 van kracht is. Bij de behan-
deling in den Rijksdag van deze verkeersbelasting is
de Rijnvaartacte niet ter sprake gekomen. Men heeft
wel het verkeer op het meer van Konstanz – krach-
tens internationale beginselen – niet beschouwd als
verkeer binnen het Dutsche Rijk, doch dit is het
eenige internationale recht waaraan men gedacht
heeft, de nieuwe wet zwijgt over den internationalen
Rijn, zij kent slechts binnenwaterwegen. Zelfs bij het
vervoeren van Zwitsersche goederen, die b.v. tot
Mannheim per spoor en van daar per Nederlandsch
Rijnschip naar ons land zullen vervoerd worden, is de
belasting toepasselijk. De opmerking ligt voor de
hand, dat men in Duitschiand overtuigd is, dat het
internationale tractaat, gegrond op de bepalingen van
•
het Weener Congres, met deze belasting, of met de
directe gevolgen daarvan, niets heeft uit te staan.
Is dit zool Wij zullen ter beantoording dezer vraag
de aandacht dienen te vestigen op de Rijnvaartacte,
welke betrekking heeft op den Rijn van Bazel tot zee
en zijn bevaarbare. nevenstroomen. Art. 3 der acte
luidt:
Aucua droit basé uniquement sur le fait de la navigation ne pourra être prlevé sur les bateaux ou leurs chargements
nou plus que sur les radeaux navigant sur le Rhin, sur ses
affluents en tant qu’ils sont situs sur le territoire des
Hautes Partjes contractantes et sur les voies navigables
mentionnes
ft
I’article
2. –
De eerste tien woorden doen ons de vraag stellen
of de nieuwe verkeersbelasting iets anders doet, dan
het verkeer belasten, dat gebaseerd is
•
enkel en alleen
op het feit; dat de goederen per schip worden ver-
voerd? Dit doet zij zeker niet- Men denke in dit ver-
band op de aan het vervoer van brandstoffen ver-
leende vrijstelling, mits zij per trein vervoerd wo
r
:
den. Alleen het feit, dat deze goederen per schip wor-
den verzonden, maakt dat dit vervoer belast wordt.
Hier komt in het bijzonder uit, dat de transportbelas-ting samenhangt met het middel van vervoer. Hieruit
leide men niet af dat wij daarmede betoogen willen,
dat de belasting op het vervoer van steenkolen te
water alleen ‘in strijd zou zijn met de Rijnvaartcte,
wij meenen dat een tegenstelling tusschen den spoor-
en waterweg hier niet de doorslag geeft. Wanneer
men opcenten heft van den vrachtrjs, dan wordt het
vervoer langs den waterweg belast; dit staat vast;
dat er wellicht schepen zijn die buiten de belasting
vallen (ledige of – gesteld dat’ het mogelijk was –
gratis vervoerende schepen), doet evenmin afbreuk
aan deze uitspraak. De Rijnvaartacte
verbiecU
een-
voudik elke belasting. Historisch beschouwd, dienen
n.l. de beide eerste woordèn van het aangehaalde arti-
kel 3 onderstreept te worden; op deze woorden komt
het aan. Professor 0. Mayer heeft; toen de kwestie der
Rijntollen de pennen der voorstanders in beweging
had gebracht, en deze zich op de woorden van artikel
3 voor hun zaak beriepen, in de Staatsarchieven de wordingsgeschiedenis van dit artikel nagegaan. Uit
zijn studie blijkt ten duideljkste, dat er geen bijzonder
gewicht werd gehecht aan deze, later ingevoegde woor-
den ,,basé uniquement sur le fait de la navigation” er
werd bij de beraadslaging niet over gesproken, slechts door een samenvoeging van eenige artikelen werd het
artikel aldus geredigeerd. Er mag dus volgens de
Rijnvaartacte geen enkele belasting geheven worden
op schepen of hunne ladingen.
*
*
S
In den strijd tegen den Rijntol voor eenige jaren
werd vooral gewaarschuwd tegen den eersten stap, het
laten vallen van het beginsel, tengevolge waarvan de
heffing steeds grooter zoude kunnen worden, naar-
mate de behoefte van de schatIist dit vraagt. In de
Frank furter Zeitung is
er xiu reeds op aangedrongen,
het plan der eigenlijke Rijntollen geheel te laten
varen, daarentegen de nieuwe transportbelasting we-
der te verhoogen, om zoodoende gelden voor de ver-
betering en uitbreiding der Duitsche waterwegen te
vergaren, voor welk doel tot nu toe de tollen hadden
moeten dienen. Zeer hopen wij in het belang van onze
Rijnscheepvaart en van onze nijverheid, dat de Regee-
ring nog de uitspraak, in 1909 in het Oranjeboek
vermeld, zal handhaven, ,,dat deze nieuwe phase, welke
het vraagstuk van tollen op den Rijn thans is inge-
treden, in geenen deele de Regeering in hare op dat
‘punt gevestigde overtuiging aan het wankelen heeft
gebracht.” . R. E. K.
HET SF0 0E WEGVERKEER.
Men schrijft ons van geachte zijde:-
–
De zeer ver gaande beperking, welke de diens
–
trege-
ling met ingang van 18 dezer ‘heeft ondergaan, laat
zich kort weergeven door het aantal treinkilometers,
hetwelk volgens die dienstregeling doov de beide
groote spoorwegmaatschappijen dagelijks wordt
ge-
–
reden – t.w. plm. 39000 – te stellen naast het over-
eenkomstige cijfer van Juli 1914, n.l. plm. 89.000.
De overeenkomstige cijfers vooi de tussehenliggende
dienstregelingen vertoonen in hunne tot eind 1916 ge-
leidelijk stijgende lijn een beeld van den geleidelijken
terugkeer van meer normale omstandigheden.
Immers is dit cijfer voor de dienstregeling van
4 Aug. 1914 … 18731
voor die van 17 Aug.
b’ijna 27000
20 Sept. ,, ruim 38000?
1 Nov.
,,
,,
52000
10 Dec.
,,
,.
59000
1 Febr. 1915
65000
5 Juli
,,
75000
Sedertdien is het aantal tr.-K.M. ongeveer op de-
zelfde hoogte gebleven, behoudens eenige onbetee-
kenende wijziging voor winter- en zomerseizoen, ter-
wel het werkelijk gereden aantal tr.-K.M. door het
rijden van extra-treinen enz., blijkens de verslagen der maatschappijen nog aanzienlijk hooger was.
Eind 1916 begint de kolennood zijn invloed te doen
gelden en treedt de daling in; na eene aanvankelijke
beperking op 27 Nov. 1916 is 8 Januari 1917 eene
nieuwe dienstregeling ingevoerd, waarbij het aantal
tr.-K.M. met ruim 18.000 verminderde; de den 1 Juli
1917 ingevoerde dienstregeling liet het aantal tr.-
K.M. ongeveer gelijk, doch zocht de kolenbesparing
meer in een beperking van den treinsnelheid, totdat thans het aantal tr.-K.M. wederom met plm. 18.000
is verminderd, waarmede we dus weer gedaald zijn
tot ongeveer, het niveau van 20 Sept. 1914.
Hoe groot het daaruit voor handel en bedrijf, voor
schooljeugd e.a. voortspruitende ongerief is, behoeft
geen betoog.
Het bovenstaande betreft slechts de reizigerstrei-
nen. Hoe groot het thans gereden aantal goederen-
treinkilometers is, laat zich uitteraard niet berekenen.
Ongetwijfeld heeft de fusie hier een aanmerkelijke
beperking gebracht, terwijl de voortschrijdendé strem-
ming der industrie ook wel zijn invloed zal doen ge-
voelen. Meerdere beperking door het brengen van meer goederenvervoer van spoor- naar waterweg,
schijnt echter urgent; maatregelen als’ te dien opzichte
elders zijn getroffen (Duitschiand, Zweden) zouden
in ons land, met zijn wijd-vertakt net van waterwegén en zijn op concurrentie met den waterweg gebaseerde
spoorwegtarief-politiek, allerminst misplaatstzijn; in
een noodtoestand als waarin wij thans met betrekking
tot de kolenvoorziening verkeeren, zou, waar de water-
weg zoo ontzaglijk veel economischer is dan spoor- en
tramweg, feitelijk geen enkel .goed, dat per zeilschip,
stoomboot of sleep kan worden vervoerd, op spoor-
en tramweg mogen blijven. Om dit echter bij de zoo
velerlei tegenstrjdige belangen tot stand te brengen,
26 September
1917
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
711
zou in het transport een zelfde centralisatie moeten worden gebracht als in den export is geschied. Zoo
lang dit niet geschiedt zal, vreezen wij, een betreu-
renswaardige verspilling van kolen en braak liggen
van scheepsruimte blijven voortduren.
DE ONTGINNING DER ZOUTLA GEN IN
OOST-NEDERLAND.
Het is de groote lauwheid en onverschilligheid van
ons, Nederlanders, ten aanzien van voor de Nijver-
heid zoo uiterst belangrijke schatten, welke dit land
in zijn schoot herbergt, te wijten, dat eerst in het jaar
1906 een dienst werd ingesteld, aan wien een stelsel-matig onderzoek naar die schatten, met name zout en
kolen, is opgedragen geworden. Deze dienst, Bureau
voor Rijksopsporing van Delfstoffen geheeten, werd
opgericht juist een eeuw, nadat de gebroeders Oastiau,
twee mijnbouwkundigen, er op hadden gewezen, dat,
,,sur mi tracé de distance égale á celle de Juliers
t
Crefeld, une seconde ligne de mines de houille, ,,moet
liggen”, qui doit passer par Ruremonde…… enz., een
onderstelling waarop niemand in die dagen acht sloeg.
Het werk krachtig aargevat en met beleid vol-
voerd bracht nu in 1909 en de volgende jaren aan
het licht, dat Oost-Nederland een zeer belangrijke
hoeveelheid steeuzoutlagen bevat. Voor de details ver-
wijzende naar de Jaarverslagen van bedoeld Bureau
en voor een samenvattend overzicht, waarbij ook de
algemeene punten tot hun recht komen, naar mijn
werk De Bodem van Nederland (Amsterdam, S. L.
van Looy), wensch ik hier slechts op die feiten te
wijzen, die meer voor de economische huishouding
van ons land van belang zijn.
Drie groote diepte-boringen, n.l. to Winterswijk
(1909), te Ratum (0. van Winterswijk) (1913) en te
Buurse (0. van Haaksbergen) (1911) hebben de aan-
wezigheid van machtige zoutlagen aangetoond, onder
de navolgende omstandigheden.
W i n te r sw
ij
k. Hier werd de eerste zoutlaag
aangetroffen op 457 M. beneden het oppervlak. Daar-
boven vond men:
van
0
Meter tot
69 M.
klei
380
zand- en leisteen 440 ,, zaudsteen met laagjes, snoertjes en
banken zwavelzure kalk
457
banken zwavelzure kalk.
Hieronder volgden de verschillende zoutlagen
aldus:
op 457 M.
beneden het oppervlak een laag van
6
Meter.
474
,,
,,
,,
,,
,,
,,
,,
1
491
,,
,,
,,
,,
,,
,,
,,
104
695
,,
,,
,,
,,
,,
,,
,,
250
De groote dikten van 104 en 250 M. zijn een ge-
volg van het feit, dat de zoutlagen, die oorspronkelijk.
in horizontalen stand zijn afgezet, later steil zijn op-
gericht, tengevolge van bodembewegingen, die een gevolg waren van verschijnselen, die zetelen
in
de
aarde zelve.
Voor een eventueele ontginning van nadeel, is niet
alleen dit feit, maar ook, dat tusschen de derde en vierde zoutlaag een groote kloof ligt, onder
een hoek van 45
1
en in haar scheeven stand
gemeten, 100 meter lang en gevuld met brokken lei-
steen, zandsteen, steenkool, zwavelzure kalk, alles tot een harde massa aaneengekit.
R a t u m. Voor een ontginning van grooter betee-
kenis was, wat men oostelijker vond. Hier treedt de
eerste zuivere zoutlaag op, op een diepte van 889 me-ter. Daarboven vond men:
van
0
tot
47
Meter klei en zand
88
,, leisteen
125
,, kaiksteen
810
,, zandsteen en zandige leisteen
889
,, in hoofdzaak banken zwavelzure kalk.
Hieronder volgde nu een zoutlaag ter dikte van
155 meter, een laag vrijwel helder van kleur en mooi
wit. Deze geweldige zoutlaag ligt horizontaal en
levert dus bij ontginning geen bezwaren op, evenmin
als de daarop rustende deklagen bijzondere moeilijk-
heden van technischen aard bieden
bij
het aanleggen
van schachten.
B u u r s e. Voor de schacht-mijnbouw zonder be-
teekenis was het resultaat van deze boring. Hier toch
vond men op 270 en. 275 meter beneden het opper-
vlak twee onzuivere en gevlekte zoutlagen van respec-
tievelijk 1 en 19 M. dikte. Verder bleek, dat een deel
dezer zoutlagen door ondergrondsche waterstroomen
in oplossing was geraakt, waardoor de dekkende steen-
laag naar beneden was gezakt en in de boorbuis een
pekel kwam te staan, die, aan het Rijkslandbouw-
proefstation te Wageningen onderzocht, bleek te be-
vatten:
aan kali
1.5
tot
1.7
gram per liter vloeistof
chloor
156
idem
natron
106
idem
Van de zoutkernen, die bij de eerste en tweede hier
beschreven boring werden opgehaald, werd do schei-
kundige samenstelling nader onderzocht, waarbij o.m. de navolgende gegevens verkregen werden.
Scheikundige samenstelling der zoutlagen onder Wintersvijk: Diepte in M.
be-
noden oppervlak
802 803 874 879 887 920 927 936
Ge- (Kalium
0.5
12.8 11.0
8.7 2.8 2.1 1.1
12.6
halte JChloor
57.5 44.5 46.6 46.4 37.3 41.8 36.4 33.6
in
Olo
tNatron
– 31.4 27.5 – 28.9 34.4 – 24.5
Deze
cijfers
zijn in 1905 bepaald aan het Rijksiand-
bouwproefstation te Winterswijk. Het kalium- en
natrongehalte is hier berekend als kaliumoxyd (K
2
0)
en natriumoxyd (Na
2
0).
Scheikundige samenstelling der zoutlagen onder Ratum:
Diepte a. b.
974
979
980
985
1040
Kalium ..
. .
0.05
7.78
9.64
12.86
8.59
Chloor ….
45.21
32,18
38.32
25.59
19.38
Natron ….
29.35
16.14
18.92
9.77
11.74
Deze
cijfers
zijn in 1913 bepaald door het scheikun-
dig bureau van Koning & Bienfait te Amsterdam.
Uit de niedegedeelde cijfers blijkt, dat naast lagen van
zuiver steenzout ook die met een zoo groot gehalte
aan kalium voorkomen, dat een gewinning er van
voor den landbouw van groot nut zal zijn, al moge
men zich daarbij vrjwaren voor overdreven verwach-
tingen.
Dat de Winterswijksch-Ratumsche zoutlagen zich naar het Noorden voortzetten tot in de nabijheid van
Delden en Almelo, kunnen wij met Vrij groote waar-
schijnlijkheid zeggen, maar hoe, d.w.z. in continu
doorloopende lagen, dan wel in gedeelten, die nu eens
dichter het aardoppervlak naderen, dan weer onme-
telijk diep wegzinken, z66 dat voor praktische ontgin-
ning geen plaats is, dat weten wij niet en zullen wij
niet weten, tenzij een stelselmatig onderzoek daarnaar
plaats vindt.
De vraag is nu, wat doen wij met deze wetenschap. Voor zoover de plaatsen voor een regelmatigen mijn-
bouw in aanmerking komen, zijn wij aan het afwach-
ten, of de Regeering hier de exploitatie ter hand zal
nemen, z. a. zulks
bij
Heerlen het geval is, dan wel,
dat het particuliere initiatief de gelegenheid zal krij
–
gen handelend op te treden. De meening van den on-
dergeteekende moge hier als bekend verondersteld
worden, krachtig voorstander als hij is van Staats-
exploitatie, vooral nu het hier geldt de ontginning
van produkten, waarbij wij, om onze economische af-
hankelijkheid niet nog meer te vergrooten, geen enkele
finantiëele betrekking mogen brengen tusschen deze
natuurlijke schatten en het buitenland. Voor het deel
hetwelk onder Buurse ligt, en dat geheel op zich zelf
staat krachtens zijn geologische gesteldheid, is door den
tegenwoordigen Minister van Landbouw een poging
gewaagd die tot ontginning te brengen door een
naamlooze vennootschap, waarbij dan de Staat een
bepaald zeggingsrecht verkreeg. Voor de wijze van ex-
ploitatie had de Minister er de voorkeur aan gegeven,
en, zeer terecht, de aanwezige steenzoutlagen door toe-
voeging van water, in pekelvorm te brengen en deze
712
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN.
26 September 1917
dan op te pompen en in te dampen. Deze wijze van
exploitatie moet inderdaad een soort roofbouw genoemd
worden, maar gegeven de ligging, de geringe oppervlak-
te en de samenstelling, was hier geen andere wég moge-
lijk.Dat bij een dergelijke uitlooging gevaar bestaat voor
verzakkingen van den bovengrond is natuurlijk voi-
strekt niet buitengesloten, maar men mag aannemen,
dat zulks door den Minister ook onder het oog is
gezien. Onbegrijpelijkerwijze is dit wetsontwerp in
Mei 1917 met 43 stemmen tegen 21 vérworpen.
Begrijpen wij de gehouden besprekingen in de Tweede
Kamer (zie de Handelingen van 16 Mei 1917) goed,
dan geschiedde zulks om louter formeele redenen. Men
achtte hier staats-exploitatie in de eerste plaats aan-
gewezen en niet particuliere, waarbij dan del Staat
eigenaar blijft van de zaak en zich een, gedeelte van
de eventueele overschotten verzekert, terwijl
hij
tevens
de bevoegdheid behoudt om op een gegeven oogenblik
de geheele zaak aan zich te trekken. Te betreuren
blijft het, dat de Minister hier niet geheel en al buiten
de Kamer om heeft gehandeld, iets, waartoe hij m.i.,
krachtens de Mijnwet, volkomen bevoegd was. De
werkzaamheden hadden dan thans reeds kunnen aan-
gevangen zijn. Nu blijft het wachten en – hoe lang
nog?
J. VAN BAREN.
Wageningen, Geologisch Instituut
Rijks
Hoogere Land-, Tuin- en ‘Boschbouwschool.
O ORLO GSERVARINGEN OP MUNTGEBIED.
In het vorig nummer maakte ik onder bovenstaan-
den titel o.a. melding van de merkwaardige invloei-
ing van nog in Cuba aanwezige peseta’s in Spanje,
en wees er op hoe ook wij met Indië onze grootere
zilvermunt gemeen hebben, zoodat reeds een omslag
van beteekenis in de betalingsbalans voldoende zou zijn
om ook ons voor het feit eener zilverinstrooming te
stellen. Intusschen, in de vraag of reeds thans maat-regelen hiertegen wenschljk waren, wenschte ik mij
niet te begeven, hoezeer gebeurlijkheden als thans in
Spanje ons waakzaam moeten doen blijven.
De Hbl.-redactie meent’ hierin te lezen, dat ik te
verstaan zou geven, dat teneinde het gevaar van terug-
strooming van zilver uit den Oost te voorkomen, de
munteenheid tusschen Nederland en Oost-Indië zou
moeten worden verbroken. Daargelaten dat het Hbl.
dit in volstrekten strijd zou achten met den goeden
trouw, daar ons zilver op goudpariteit naar Indië is
verscheept, en bovendien niet bevorderlijk aan de een-
heid van belangen met onzen Oost, meent de redactie
dat bij de toekomst, die Indië tegemoet gaat de vrees
voor een zoodanige terugstrooming op ruime schaal
niet groot behoeft te zijn, terwijl bovendien de belang-
rijke winsten op de zilveraanmuntingen der laatste
jaren, gereserveerd in het fohds tot dekking van even-tueele verliezen bij verkoop van zilver, ons voldoende
zekerheid geven.
Opgemerkt zij, dat, daargelaten of uitbreiding van
den reeds voor ‘kwartjes en dubbeltjes bestaanden
eigen Indischen muntslag ook tot het grootere zilver
de eenige weg zou zijn’ om het beoogde doel te berei-
ken, het in ieder geval kwalijk aangaat dezen maatre-
gel te betitelen als een verbreken van de toch in de
eerste plaats op onzen gouden munt berustende munt-
eenheid met Indië. Gevolg zou dan ook zijn, dat bij
de politiek die het gouvernement en de Javasche bank reeds thans voeren, een dergelijke maatregel practisch
al heel weinig verschil zou maken. Zeker is veel zilver
naar Indië afgevloeid, dat wij grootendeels tegen
goudwaarde hebben afgestaan. Mocht het ooit tot een
afwijkenden muntslag ook voor het grootere zilver
komen, dan zal hiermede ongetwijfeld rekening dienen
te worden gehouden. Toegegeven zij voorts dat voor
een voortgaanden opbloei van Ned.-Indië de elemen-
ten in grooten getale.. aanwezig zijn. Intusschen ook
andere tijden kunnen aanbreken, die bij landen met
een economische structuur als onze Oost onvermijde-
lijk tot massale zilveruitstooting leiden. Is-het juist,
dat wij dit risico en enkele andere
i
waaraan wij liever
niet denken,
-blijven
dragen of groeit Indië ons ook
in dit opzicht boven het hoofd en is het dus wensche-
lijk, dat het, daartoe in staat gesteld, zelf ook de moge-
lijke lasten op zich neemt? De heer Oremer, die in de
vergadering van de Eerste Kamer van 29 October
1912 het door het Hbl. verworpen denkbeeld krachtig
aanbeval, meende de aldus gestelde vraag zonder twij-
fel bevestigend te moeten beantwoorden. Ook Mr.
Van Nierop achtte, zonder zich positief uit te spre-
ken, de vraag ernstige overweging waard. Sindsdien
is ongetwijfeld de voor het doel aangelegde reserve,
waarvan niet vergeten mag worden, dat zij reeds thans
ten deele Indisch bezit is, sterk vermeerderd. Echter
schijnt, alles saamgenomen, de vraag ook thans met niet
minder ernst te mogen worden gesteld. Van een posi-
tieve beantwoording wil ik -mij evenwel, ik hehaal
het, onthouden, al ware het reeds hierom, dat ik mij
over de practische doorvoerbaarheid van de verschil-
lende maatregelen – want er
zijn
er meerdere – die
tot het beoogde doel kunnen leiden, niet tot oordeelen
bevoegd acht. B.
DE KATOENNOOD IN TWENTE.
In een vorig nummer, 13 Juni 1917, pag. 439, liel-
ben wij vrij uitvoerig de moeilijkheden besproken,
waaronder de gronstoffenvoorziening voor de Twent-
sche katoenindustrie gebukt ging.
Wij
hebben toen
medegedeeld, dat er in Engeland geen licences voor
den uitvoer van katoenen garëns naar Nederland meer
werden verstrekt en dat ook de uitvoer van ruwe
katoen van Noord-Amerika geheel had opgehouden,
wegens gebrek aan scheepsruimte naar Rotterdam.
Wel zijn toen door de Nederlandsche Regeering drie
schepen voor het transport van katoen beschikbaar
gesteld, doch waar deze eerst in Mei en Juni zijn ver-
trokken, kwamen de schepen juist in Amerika, toen
men daar begon met de maatregelen tegen de voedsel-
en grondstoffenvoorziening der neutrale ifiogend-
heden. Een dezer schepen het ss. ,,Schiedijk”, kon,
hoewel het slechts half beladen was, nog v66r 1.5 Juli
vertrekken en is dan oök op 6 September j.l. met 9400
balen ruwé katoen in Rotterdam aangekomen. De
beide andere schepen liggen echter nog steeds in
Amerika en nu de maatregelen daar weer opnieuw
zijn verscherpt en voor ruwe katoen naar Nederland,
behalve de ,,Navy .Certificates” van de Britsche
Legatie te Washington, bovendien nog een uitvoer-
vergunning van de Amerikaansche Regeering noodig
is, is er absoluut geen zekerheid wanneer deze ladin-
gen eindelijk zullen kunnen vertrekken. Als men nu
weet, dat behalve het ss. ,,Schiedijk”, sedert 1 Februari
j.l. geen katoen van Amerika naar Nederland is ver-
scheept en de aanvoeren hier te lande zich hebben
beperkt tot de op 1 Februari j.l. van Amerika zeilende partijen, van totaal ca. 12.000 balen, benevens de van Engeland ingevoerde katoen, waarvoor v66r dien da-
tum reeds uitvoervergunning was verleend, is het
zeker niet te verwonderen, dat de voorraden aan de
spinnerijen thans slechts ‘zeer miniem zijn.
Volgens de onlangs gepubliceerde opgaven van het
Centraal Bureau voor de Statistiek, bedroeg de invoer
van ruwe katoen in Nederland gedurende het eerste
halfjaar 1917 ook slechts 7.516.033 K.G., terwijl de
Engelsche rantsoeneeringsovereenkomst van Augustus
1915 gebaseerd is op een invoer van 10.000 ton per
kwartaal, dus van 20 millioen K.G. per half jaar. Wel
waren de voorraden op 1 Februari j.l. over het alge-
meen Vrij groot, doch waar het verbruik van Amer.i-
kaansche katoen bij normalen werktijd op-cir.ca
12.000
balen per maand geschat kan worden, is men met een
lading, als per ss. ,,Schiedijk” – aangebracht, slechts
voor enkele weken geholpen. Alle katoenspinnerijen
hebben dan ook sedert maanden hun werktijd belang
–
rijk moeten’ inkrimpen, terwijl verschillende boven-dien wegens katoengebrek, reeds vele weken geheel
stil hebben moeten staan. – –
26 September 1917 . ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
713
e
Juist waar ook de invoer van garens van Engeland
zoo is verminderd, is zulks dubbel te betreuren, daar
de weverijen nu niet alleen niet voldoende garens uit
Lancashire kunnen importeeren, doch zich evenmin
hier te lande kunnen voorzien. Een onvermijdelijk
gevolg is dan ook geweest, dat prijzen voor garens in
Nederland sterk zijn gestegen. Behalve in de katoen-weverijen, worden de garens nog gebruikt in de wol-
en linnen-industrie, de tricotage-fabrieken, twijne-
rijen enz. en waar de invoer van Engeland steeds moei-
lijker werd, ontstond er natuurlijk hier te lande een
grootevraag voor de inlandsche garens. Voor vele
van die industriën was de
prijs
een minder belangrijke
factor, dan zulks voor de katoenweverjen het geval
is, terwijl ook vele fabrikanten liever met verlies
werken, dan hun bedrijf stop te zetten. Men kan dan
ôok volkomen
begrijpen,
dat die Nederlandsche spin-
nerjen, die hier garens verkoopen, hun best deden
daarvoor een zoo goed mogeljken prijs te maken en
is het daaraan ook toe te schrijven, dat deze prijzen
dikwijls ca. 50 pOt. hooger zijn dan dezelfde garens
thans uit Engeland mci. vracht en assurantiekosten.
Men had reeds lang verwacht, dat in Engeland
weer uitvoerliceuces. voor garens naar Nederland
zouden worden verleend, doch is zulks tot nu toe
steeds niet geschied en schijnt samen te hangen met
nog niet opgeloste kwesties op ander gebied. 3oven-
dien heeft de in Engeland ingestelde ,,Board of Con-
trol” voor de katoenindustriede productie der spin-
nerijen belangrijk beperkt, zoodat er ook wel minder garen.s voor export beschikbaar zouden kunuen zijn.
Wel zijn
in de maanden Juni/Juli j.l. nog groote hoe-
veelheden garens uit Engeland aangevoerd, doch dit
betrof uitsluitend partijen, waarvoor reeds vroeger
uitvoervergunning was verleend. In Augustus ‘is de
aanvoer reeds veel verminderd, terwijl nu in Septem-
ber de geregelde booten, die o.a. op Goole varen reeds
een ander emplooi hebben gezocht, omdat er bijna geen
garens ter verscheping werden aangeboden.
Volgens de boven – aangehaalde statistiek bedroeg
de invoer van katoenen garens in Nederland gedu-
rende het eerste halfjaar van 1917 totaal slechts
.8.914.685 K.G. Ofschoon geen betrouwbare gegevens
over 191.6 bekend zijn, is het misschien niet ondien-
stig dit cijfer te vergelijken met de Engelsche uitvoer-
statistieken over dit jaar, volgens welke de uitvoer
naar Nederland in het eerste halfjaar van 1916 totaal
39.343.500 lbs. of bijna 18 millioen K.G. heeft be-
dragen. Als men nu weet, dat de Engelsche rantsoe-
neering van 1915 gebaseerd is op een uitvoer naar
Nederland van 3.200 tons katoenen garens per maand,
dus van 19,2 millioen K.G. per halfjaar, blijkt dus
voldoende hoe gering de invoer dit jaar is geweest in’
verhouding tot de behoeften der Nederlandsche weve-
rijen. Het spreekt van zelf dat de verschillende weve-rijen zeer ongelijk van deze aanvoeren hebben gepro-
fiteerd.
Zij,
die veel garens in koop hadden en daar-
voor reeds N.O.T. permits hadden ingezonden, zoo-
dat tijdig licences in Engeland waren aangevraagd,
hebben nog groote partijen ontvangen, terwijl zulks
bij andere firma’s, die slechts weinig garens in koop
hadden, in veel mindere mate het geval is geweest.
Terwijl dan ook sommige weverjen,
bij
een beperkten
arbeidstijd, nog wel voor eenige maanden van grond-
stoffen voorzien zijn, is
bij
andere de voorraad slechts
zeer gering, terwijl enkele fabrieken reeds geheel stil
staan. Over het algemeen hebben de meeste weverijen
gedurende de laatste maanden hun
bedrijf
zeer inge-
krompen, terwijl bovendien de voorraden zeker zeer
klein zijn. Indien dan ook niet spoedig weer licences
in Engeland worden gegeven, mag men zeker wel aan-
nemen, dat deze bedrijfsiiikrimpingen geleidelijk zul-
len toenemen en dat weldra nog meer weverijen hun bedrijf zullen moeten stil zetten.
De vooruitzichten van de Twentsche Katoen-
industrie met hare ruim 26.000 arbeiders zijn dus
verre van rooskleurig. In Juli j.l. is in overleg met de
N.O.T. een commissie van drie leden aangewezen, om
op v’erzoek van het War-Trade Department te Londen
een bespreking te houden over een nieuwe rantsoe-
neering van Nederland voor ruwe katoen en garens,
daar men de overeenkomst van Augustus 1915 niet
wilde handhaven. Ofschoon deze commissie .bereid was
direct te vertrekken, schijnt men in Londen nu niet
‘p dit bezoek gesteld te zijn en wacht zij nog steeds
op bericht, wanneer men haar zal kunnen ontvangen.
Het is zeker te hopen, dat de Ne’derlan.dsche Regee-
king, die in deze steeds alle mogelijke medewerking
• heeft getoond, wat meer succes zal. hebben, en dat de
heeren, die thans in Washington zijn, daar, ook wat de
‘katoenvoorziening betreft, bevredigende resultaten
zullen kunnen bereiken.
* Men kan als onbevooroordeeld persoon ook niet be-
t
gr
jp
eu
, waarvoor de ûitvoer van ruwe katoen naar
‘Nederland niet kan worden toegestaan. Bij de,thans
geldende N.O.T.-bepalingen, kan de invoer van katoen
alleen geschieden door de spin.ner.s zelf, dus door de
‘directe: verbruikers, zoodat opslag voor rekening van
anderen geheel is uitgesloten. De uitvoer van ruwe
katoen, katoenafva], garens en manufacturen is sedert
1 April 1916 geheel verboden. Wel worden uitvoer-
vergunningen voor manufacturen en enkele soorten
geverfde garens verleend, doch uitsluitend aan de f a-
brikanten zelf, die zich bovendien onderling verbon-
den hebben, alleen vergunningen aan te vragen voor
die landen, waarheen ‘de N.O.T. deze uitvoer toelaat.
Dit zijn bijna uitsluitend de Nederlandsche Koloniën en verder Overzeesche landen buiten Europa, zoodat
er absoluut geen kans is, dt eenig product van de
ingevoerde katoen ten gunste komt van de Centrale
mogendheden. Juist waar dit in Engeland toch ook
vel bekend is, is het zeker zeer noodig, dat men daar
‘deze feiten ook aan den grooen broeder aan de over-zijde zal mededeelen en dat men zulks in Washington
‘ook spoedig zal willen inzien.
Waar nu de vooruitzichten voor de a.s. winter in
ons land door schaarschte van vele voedingsmiddelen,
– brandstoffen, enz., reeds zoo ernstig zijn, moet men
maar hopen, dat de grondstoffenvoorziening voor de
Twentsche Katoen-industrie niet geheel zal ophou-
den, opdat tenminste een groote plaatselijke werkeloos-
heid vermeden zal kunnen worden. Wel
zijn
in de
meeste’ ‘plaatsen steunregelingen ingevoerd, terwijl
ook het Koninklijk Nationaal Steuncomité bereid is
daarop een toeslag te geven, doch uit den aard der
zaak zijn déze uitkeeringen, vooral voor de groote ge-
zinnen met volwassen kinderen, die bijna allen mede-
werken, belangrijk lager dan het loon, dat anders in de fabrieken wordt verdiend, terwijl ook de nadeelige ge-
volgen van een groote werkeloosheid op sociaal en
geestelijk gebied niet moeten worden onderschat. Het
is misschien mogelijk met vereende krachten de werk-
lieden voor directe nood te vrijwaren, doch zulks is
toch zeker een treurig vooruitzicht voor een district,
waarin anders hard wordt gewerkt, en zoowel door de
werklieden als ook door de middenstand en door de
tallooze kleine bedrijven, die weer van de groot-
industrie afhankelijk zijn, in den regel een flink be-
staan wordt gevonden. –
Verbetering in de aanvoeren van ruwe katoen en garens is dus dringend noodig en waar de industrie
reeds sedert maanden op hare voorraden is ingeteerd
en de winter bovendien met rasse schreden nadert, is
spoedige hulp op dit gebied zeker dubbele hulp.
J.G.
INDEX-CIJFERS.
De Economist verheugde zich in de vorige maand
er ‘over, dat haar index-cijfer eene vermindering -ver-
toonde. Zij noteerde 253,6 voor einde Juli, tegenover.
256,6 aan het slot van Juni.. Bij het verschijnen van
de Augustusstaat blijkt thans evenwel, dat de afne-
ming beperkter proportie gevonden had. Het groep-
cijfer der diversen vinden wij tot 1296Y2 vermeerderd,
hetgeen het algemeen index-cijfer op 254,4 brengt.
714
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
26 September 1917
Verwonderigi wekt, dat de Economist geen aanlei-
ding vond een enkel woord te wijden aan hare ver-
gissing, welke de gesignaleerde teruggang in de maand
Juli met bijna
35
pOt. vermindert:
Voor Augustus is nu de opwaartsche richting weer
gevolgd en een aanzienlijke hoogte is wederom bereikt.
Het eindcijfer is
5658,
gevende dus eene verineerderin
van
69
eenheden iii den afgeloopen maand en
12
ver-
geleken met het einde van Juni. Men vindt in de
gebruikelijke tabel, dat tegenover het nieuwe cijfer
staat
4372
voor Augustus
1916, 3296
voor
1915
en
2698
voor
1914. –
Daga
Granen
en
vleesc/i
Andere
1)0e-
dings-
enge-
noim.
Weef-
,boen
Delf-
stoffen
Dioer.
san:
olten,
hou!,
rul,ber,
enz.
Totaal
Alge.
meen
index-
cijfer
Basis (gemidd.
1901-5)
. .
500
300
500′
400 500
2200
100,0
1 Januari1914
563 355 642
491
572
2623
119,2
1 April
,,
560
3504
6264
493
567
2597
118,0
1 Juli
,,
5654
345 616
4714
551
2549
115,9
EindeJuli ,,
579
352
6164 4644
553
2565
116,6
Aug. ,,
641 369
626
74
588
2698
122,6
Sept. ,,
646 405
6114
4724
645
2780
126,4
Oct.
,,
6564
4004
560
458 657
2732
124,2
Nov. ,,
683
4074
512 473
6844
2760
125,5 Dec.
,,
714
414+ 509
476
686+ 2800
127,3
Jan.1915
786 413
535
521
748
3003
136,5
Febr.
845
411
5524
5614
761
3131
142,3
Mrt. ,,
840 427 597
644
797
3305
150,2
April,,
847
4394
5.944
630 816
3327
151,2
Mei
,,
893 437
583 600
814
3327
151,2
Juni
818
428 601
624
779
325Q
147,7
Juli
838+
4404.
603
’65
774 3281
149,1
Aug.
,,
341,
4384
628
6104
.778
3296
149,8
Sept.,,
8094
4704
667
6194
7694
3336
151,6
Oct.
,,
834
4434
681
6314
781
3371
153,2
Nov.
8714
444
691
6674
826
3500
159,1
Dec.
,,
897
446
731
7114
8484
3634
165,1:
Jan.1916
946+
465
7824
761+
8844
3840
174,5
Febr.,,
9,83
5204 8054
8014
8974
4008
182,2
Mrt.
9494,
503
7964
851
913
401?
182,4
April,;
9704
511
7944
895,
1019
4190.
190,5
Mei
1024 529
805
‘942
1019
4319
196,3
Juni
989
520
794 895 1015
4213
191,5
Juli
961 525 797
881 1040
4204
191,1
Aug. ,,
999.4
5314
-f882
873
1086
4372
198,7
Sept. ,,
1018
5364
937
8584
1073
4423
201,0
Oct.’ ,,
11244
543
9904
8504
10874 4596
208,7
Nov. ,,
11774.
558
1091
8504
1102
4779
217,2
‘
Dec.
1294
553,
11244
9244
1112
4908
223,0
Jan.1917
1310
561
1137
8254
11194
4953
225,1
Febr.,,
13124
5814
1189
8294
11594
5072 230,5
Mrt..
,,
1346
6104
1226
8344
1283
5300 240,9
April,,
1362
642
1240
842
1293
5379
244,5
Mei
,,
13764
648
12614
8394 12864
5412 246,0
Juni ,,
14324
6524
1441
8414
12784
5646
256,6
Juli
,,
13334
607
1512 840
12964 5589
254,4
Aug. ,,
1342
670
15044
830
13114
5658
257,1
De Economist teekent
bij
hare cijfers het volgende
aan: Granen en vleesch stegen nagenoeg over de ge-
heele linie een weinig. Engelsche. tarwe, gerst en
haver, alsmede meel ‘sloten iets gemakkelijker, de
climax is dan ook gestimuleerd door de stijging van
de varkensvleeschprijzeu. Belangrijker verhooging had
nog plaats in de groep van de subsidiaire voedings-
middelen, waar in Juli
wezenlijke
afname zich ver-
toond had. Boter was gezocht en duur, ook de thee-,
koffie- en suikermarkt was minder wilhig. De Tea
Brokers’ Association te Londen
wijst
op toenemende
schaarschte van thee en dringt op grooter bezuini-,
ging in het gebruik aan. William Connal
& Co.
kon-
digen eene verbetering in de zichtbare suikervoor-
iraden. aan ‘te Londen, Liverpool en aan de Clyde, tot
121.053
‘tons, vergeleken met
61.406
tons in het voor-
afgaande jaar. De weefstoffen zijn een weinig terug-
gekeerd op de ontzaglijke
stijging
van de maand Juli,
destijds, teweeggebracht door de noteering van de
amerikaansche en egyptische katoen. De merkwaar-
dige positie van deze branche tijdens den oorlog illu-
streert opmerkelijk het rapport van Robert Bar.bour.
31 Juli 4Aug. 4 Aug. 4 Aug.
1914 ..1915
1916
1917.
Am. middling ………..6.66
5.3e
8.57
19.35
Good fair bruine Egyp. ..
8.50
7.35
11.85
31.00
De uiterst grillige schommelingen, die zich tus-
schen deze datums nog vertoond hebben, ziet men
hierbij niet eens uitgedrukt.
Doek en garen vonden in de afgeloopen maand,, in
tegenstelling met de grondstof, hooger prijswaardee-
ring.
–
De
officieele wolprjs vertoonde geen wijziging,
maar
zijde
won een halve kroon. Bij delfstoffen valt
slechts een daling, van
£ 13
per ton voor standaard-
koper op te merken. Tenslotte zijn bij de diversen:
ieder, talk, petroleum en oliën opwaarts geloopen.
De Economist besluit met reeds de aandacht te ves-
tigen op diverse maximumprijsregelingen die voor
September getroffen zijn en voor het thans wordende
index
–
cijfer wel niet zonder beteekenia zullen blijven.
Kleinhandels prijzen
,
.
Aan de verhoudingscijfers van
dg prijzen van
29
verbruiksartikelen, in den handel
gebracht door de Coöperatieve Winkelvereeniging
van ,,Eigen
Hulp”
te Amsterdaw, Haarlem, Arnhem,
Utrecht, Leeuwarden en ‘s-Gravenhage (voorheen
E. H.), welke door het Centraal Bi,ireau voor
d e
S
t a t i s t i e
k
gepubliceerd worden, zijn de vol-
gende cijfers ontleend.
Artikelen
1913
1914
1915
1916
11e
j
/tal!-
aar
–
-,
J
Boonen (bruine)
154
157
175
232
254
179 179
Erwten (grauwe)
125.
130,
157
177
241 307
307
Gort …………..
113
116
142
165 165
155
155
Kaas(Zoetemelksche)
12’4
125 137 125 127
123 123
94
88
91
100
.
108
111 114
127
99
102
11.0
118 121
122′
Meel (tarweblom) ,
124
129 159 159
206
212
218
Olie (boter)
…
94
.97
130
149
194
‘
233
233
Koffie …………….
11
(patent). …….
135
142 207
228
285 334 324
Margarine ………..
116
116 128
137 141
‘
162 162 83
83
117
267 267
267
267 100
100 125
161
179
186 182
Rijst
……………
Suiker (witte)
…
85 89 98 102
103 103 103
Socla
…………….
‘112
113 116
19.
125,
137
137
Stroop ……………
Zeep (zachte groene)
87
87
121
158 125
11,7
117
Thee…………….
80 80 90
90
100
100
100
Zout ………..
…….
Gemiddelde
verhouding8cijfers
11.4
116
142
167
195
208
212
De
prijzen
voor het jaar
1893
werden gelijk 100
gesteld. Het ‘gemiddelde ziet op alle
29
artikelen.
DE RIJKSMIDDELEN.
In dit nummer treft wen aan het maandelijksch
overzicht van de opbrengst der Rijksmiddeien ever
de maand Augustus alsmede van de eerste zeven
maanden van dit jaar, vergeleken met’ de overeen-
komstige cijfers van het vorige jaar.
Naar aanleiding van de daarin gegeven cijfers valt
op te merken, dat ‘die middelen gedurende de eerste
acht maanden van het loopende jaar een bedrag op-
brachten van
f 155.434.939
of
f 21.126.431
meer dan
in dezelfde maanden van het vorig jaar en
f26.690.937
meer. dan
/12
van de raming voor
1917.
Voor
het grootste. deel is dit gunstig resultaat te
danken aan de ontvangsten uit de inkon1stenbelasting.
Deze ontvangsten overtreffen die, in het tijdvak
Januari tot en met ..ugustis
1916.
met niet minder
dan
f 13.924.6,68.
Dit kan geen verwondering wekken,
wanneer men in aanmerking neemt, dat de kohieren
voor.
191611917
,eea bedrag aanwijzen van
f
47.166.592
tegen
f 33.66.418 voor 191511916.
Voorts is de meerdere epbregst van dit jaar boven
die van, het vorig jaar ten deele toe te schrijven aan
nieuwe belastinghefing en wel aan het statistiek-
recht,, aan de nieuwe regeling va zegel- en registra-
tie-rechten ep- aan de yerhooging van den bieraceijns.
De meerdere ontangstei uit de’en
hoef
4e zouden, op
ron,d
f
4.000000 kunen worden
gesel4.
Eindelijk zij,
26 September 1917
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
715
nog gewezen op het ruim vloeien van de successie-
rechten, welke in 1917 bijna
f
2.300.000 meer op-brachten dan verleden jaar.
Treffen wij nu de vergelijking tusschen de op-
brenst der middelen gedurende de eerste acht maan-
den van 1917 en die in hetzelfde tijdvak van 1913,
toen de oorlogstoestand zijn invloed nog niet kon doen
gevoelen en brengen wij daarbij, na uitsluiting van
den invloed der zooeven bedoelde nieuwe belasting-
heffing, de noodzakelijke correcties aan (door de ver-
vanging van de bedrijfsbelasting door de inkomsten-
belasting en de daarmede verbandhoudende verlaging
van de vermogensbelasting uit te schakelen, en door
het overbrengen van een gedeelte van den suiker-
accijns in den vorm van opcenten naar het Leening-
fonds 1914, te verrekenen) dan komen we tot de
volgende cijfers:
1917 tijdv. Januari tot en met Augustus
f
115.264.984
1913 ,,
99.659.506
Stijging ……..
t
15.605.478
Deze stijging bedraagt 15,65 pOt. of, per jaar gere-
kend, 3,9 pOt. Deze percentages dalen tot 13 en 3,25
pOt., indien de opbrengst der wisselvallige successie-
rechten in beide tijdvakken buiten rekening wordt
gelaten. De bovenbedoelde stijging bedraagt dan
f
11.587.597.
Ook ditmaal kan ten aanzien van dö oorzaken van
deze stijging wörden herhaald, dat zij in hoofdzaak
aan de buitengewone omstandigheden is te danken en
dus niet als van blijvenden aard mag worden be-
schouwd.
De suiker- en geslachtsacôijns brachten tezamen
f
7.988.277 meer op, terwijl uit de zegel- en registra-
tierechten, boven het bedrag, hetwelk geacht wordt
uit de nieuwe regeling te zijn verkregen,
f
6.342.998
meer werd ontvangen. Eindelijk droegen de inkom-
sten uit de domeinen en de gedistilleerd-accijns onder-
scheidenlijk
f
1.002.609 en f964.045 tot de stijging bij.
Aan den anderen kant blijven, als gevolg van de belemmering vai het internationaal verkeer, de in-
voerrechten en de loodsgelden sterk bij 1913 ten
achter. Deze mindere ontvangst bedraagt in totaal
f
5.551.381.
De oorlogswinstbelasting en de verdedigingsbelas-
tingen brachten tot dusver in totaal op een bedrag
van
f
143.470.511, waarvan
f
103.832.579 komt voor
rekening van eerstgenoemde heffing. Voegt men bij het eerste bedrag, hetgeen aan opcenten ten behoeve
van het Leeningfonds 1914 – met uitzondering ech-
ter van de op den in hoofdsom verlaagden suiker-
accijns, welke geen verzwaring van belastingdruk
meebrachten – in ‘s Rijks kas is gevloeid, dan blijkt,
dat uit de extra-belasting als gevolg van de buiten-
gewone omstandigheden een gezamenlijk bedrag van
f
198.557.096 werd ontvangen.
AANTEEKENINGEN.
Scheepvaartbeweging te Vlissingen.
Een medewerker verschaft ons dé navolgende gege-
vens Sedert 1 Januari 1916 tot heden zijn te Vlis-
singen ingeklaard 13 schepen, waarvan 10 nederland-
sche, 1 deensch, 1 zweedsch en 1 duitsch; uitgeklaard
werden 14 schepen, waarvan 12 nederlandche, 1
deensch en 1 duitsch. Gerangschikt naar de landen
van herkomst en bestemming is de indeeling als volgt:
Inklaringen
Uitkiaring
Nederland ….
2
197
N.
T.
1
156
N. T.
Engeland ….
7 3.783
11 4.784
Frankrijk ..
. –
–
1
72 Duitschiand
1
670
,,
–
–
Zweden ……
2
249
–
–
België ………
1
3.177
,,
1
3.177
Çotaa1 ….
13 8.026
N.T.
14 8.189
N,T.
In deze cijfers is niet begrepen het aandèel van de
Maatschappij Zèeland. Het schip onder duitsche vlag, dat men vermeld vindt, is de ,,Otto”, diè van Antwer-
pen komende ook daarheen wederom moest terug-
keeren. Behalve genoemd schip warén de vaartuigen
slechts kleine bootjes van niet meer dan hoogstens
670 ton. Slechts één schip staat voor het loopeude
jaar te boek, een zeilschip van 72 ton. Welk verschi]
4e
oorlog gebracht heeft vindt men wanneer men de
cijfers der Statistiek van den In-, Uit- en Doorvoer
over het jaar 1913 opslaat. Ingeklaard werden toen
976 schepen, waarvan 766 nederlandsche, 143 duit-
séhe, 31 belgische, 18 zweedsche, 15 engelsche, 2
noorsche en 1 frausch; uitgeklaard 926 schepen, waar-
van 754 nederlandsche, 100 duitsche, 31 belgische, 18
zweedsche, 15 engelsche, 2 noorsche, 2 fransche, 2 por-
tugeesche, 1 deensch en 1 russisch.
De gewijzigde weekstaat van het
Fed. Res. stelsel in de Vereenigdo
S
t a t e n.
– De op 30 Juni j.l. in de Federal Reserve
Act aangebrachte wijzigingen, waarop in het volgend
nummer van dit blad nader zal worden teruggekomen,
hebben geleid tot belangrijke veranderingen in de
samenstelling van den weekstaat, waarmede de cijfers,
onder onze statistieken gepubliceerd, in overeenstem-
ming zijn gebracht. Behalve dat enkele meerdere
cijfers zijn opgenomen, zijn de voornaamste verande-
ringen deze, dat thans de gansche goudvoorraad
wordt vermeld, daarin begrepen het tegenover bank-
biljetten gedeponeerde bedrag, en dat eveneens de
gansche circulatie en niet meer alleen die tegen corn-
mercial ‘paper is opgenomen. Voor nadere toelichting
verwijzen wij, als gezegd, naar het volgend nummer.
Een centrale bank in Argentinië. –
Het nummer van 5 September jA. bevatte onder dit
hoofd een artikel, waarin naar aanleiding van de
berichten, dat de oprichting eener centrale bank in
overweging was genomen, een overzicht werd gegeven
van de ervaringen in vroeger jaren opgedaan. Over
de plannen zijn thans nadere gegevens beschikbaar,
waaruit blijkt, dat het de bedoeling is een bank te
stichten, Banco de la Republica geheeten, met een
kapitaal van $ 129.000.000, waarin zich de Oonversie-
kas zal oplossen, en waarvan het kapitaal verder door
de Regeering zal worden verstrekt. Evenals in de
Vereenigde Staten zullen de particuliere banken zich
bij het stelsel hebben aan te sluiten, hëtgeen de ver-
plichting zal medebrengen minstens 20 pOt. der depo-
sito’s aan te houden in regeeringsfondge, op ieder
oogenblik omwisselbaar in biljetten. Overigens wordt
o.a. voorgesteld de bank een gouddekking van min-
stens 40
pot.
harer biljetten voor te schrijven.
Japansche emigratie.
– Dr. G. Schmidt
uit Hamburg geeft in het Septembernummer van het
Weltwirtschaftiiche Archiv een bespreking van de
Japansche volksverhuizing, waaraan we het volgende
ontleenen:
Als een belan.rjke eigenaardjghejd der Japansche
emigratie noemt de schrijver het feit, dat in het
land zelf nog zoo groote gebieden zijn, zooals het
eiland Jesso, met groote onderbevolking: de emigree-
rende Japanner verkiest blijkbaar voor zijn arbeid
een gebied met hoogere levensstandaard, waar dus ook
hooger loon kan bedongen worden.
Zooals bekend is, wordt de geele emigratie echter in
de Angelsaksisdhc kolonisatie-gebjeden niet gaarne
gezien. Dit blijkt nog uit de overeenkomst, die de
Canadeesché regeering in 1907 sloot met de Japan-
sche, waarbij een jaarlijks-maximu
m
immigranten
werd vastgesteld: het gevolg was een daling van het
getal der trekkers van 7601 in 1907—’8 op 495 in 1908
—’9. Ook in Australië, waar de educational-test (een
dictee van 50 woorden in een Europeesche taal) ge-
eischt wordt, wordt de Japanner zooveel mogelijk ge-
weerd. In de Vereenigde Staten van Noord-Amerika
echter, meent de schr. gedurende den laatsten tijd
een
kentering te kunnen waarnemen, welke zich mani-
716
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
26 Septmber 1917
festeert in pogingen ook Japansche werklieden in de
Amerikaansche vakvereenigingen op te nemen.
Hier, volgt een staatje van de buitenslands-vertoeven-
de Japanners, met verdeeling naar de geslachten (‘de
cijfers voor Ned. Indië schijnen ons wel zeer laag,
als bron diende het Japan Year Book; het mocht
ons niet gelukken ze te kunnen verifiëeren).
Juni
Dec.
Juni
1914
– 1913 1915
Mann. Vrouw.
China ……….
111.063 300.446 67.363 54.593 –
Nan.Yot)enHongk
7.520 – 3.598 4.347
Ned. Indië
2.422
–
1.592
1.357
Australië
6.650
5.282
6,454
207
Philippijnen
4.277
–
4.431
867
Hawaii
.
……..
87.561
93.136 57.245 33.563
Ver. Staten ….
77.625
–
68.171 12.602
Canada …….
12.252
9.000
9.156
2.783
Mexico ……..
2.737
–
2.572
165
Brazilië ……..
7.367
–
9.581
5.881
Peru ……….
5.381
–
5.162
219
Argentinië
246
–
569
114
Chili ……….
289
–
291
14
Az. Rusland
.
4.690
4.554
2.260
2.303
Europa ……..
1.202
990
1.061
170
Totaal ……
331.282 542.000 239.496 119.215
0 Zee zuidelijk van Japan; inbegrepen zijn Eng. Indië,
Siam, Malaka, Singapore.
Sinds kort rekent de Japansche statistiek Koreanen
en Ohineezen van Formosa, welke hun geboortegrond
verlieten, onder de in het buitenland verblijvende
Japanners, vandaar. de groote stijging, clie zich in de
cijfers van het jaar 1915 vertoont. Zoo bevinden zich
in het totaal van dat jaar 178.000 Koreanen en 2500
Chineezen.
Na China zijn de Amerikaansche Hawaii-eilanden
blijkbaar het meest in trek bij de Japansche landver-
huizers, zij maken hier bijna de helft der bevolking
uit en nemen een voorname plaats in het economische
leven in. Pan volgen de Vereenigde Staten zelf, men
vindt daar de Japanners. vooral in Californië. In
Zuid-Amerika schijnt men ze, met name in Brazilië,
in tegenstelling met de andere groote kolonisatie-
gebieden gaarne te zien. De staat Sao Paulo heeft
met eenige Japansche maatschappijen een overeen-
komst gesloten, waarbij deze zich verbinden binnen
4 jaar 20.000 immigranten te leveren.
In den laatsten tijd koloniseeren de Japanners ook
op de Philippijnen en in Ned. Indië. Ze kochten op
de Philippijnen suikerplantages. Wat aangaande onze
kôloniën gezegd wordt, opent voor den Nederland-
schen lezer geen nieuwe gezichtspunten.
Als we de geslachtsverhouding nagaan in de onder-
scheidene vreemde gewesten der Japansche kolonis-
ten, treffen ons groote verschillen; terwijl in som-
mige landen als China, Ned. Indië en Aziatisch Rus-
land de aantallen mannen en vrouwen ongeveer gelijk
zijn, soms zich zelfs een vrouwenexcedènt vertoont, ziet men in andere, vooral in Zuid-Amerika, belang-
rijk hooger cijfers ‘voor de mannen. In het eerste geval wordt de verhouding veroorzaakt zoowel door emigra-
tie familie-gewijs, als door het groote aantal Japali-
sche publieke vrouwen, die in de havensteden leven;
in het laatste emigreeren de mannen slechts tijdelijk
om met de overgespaarde gelden te repatriëeren.
REGEERINGSMAATREGELEN OP
–
.
HANDELSCEBIED.
U i t v o e r v a n blik. Metingangvan 1October
a.s. zal de uitvoer van blik als verpakkingsmateriaal
niet langer worden toegelaten, tenzij een speciale ver-
gunning daartoe is verleend. –
Graanprijzen oogst 1917. De.prijszetting
van granen van den oogst 1917 is in dier voege door.
–
den Minister van Landbouw gewijzigd, .dat voor graan
van redelijke qualiteit de prijs zal worden betaald
vastgesteld voor graan van goede qualiteit, terwijl voor
de betere
partijn
een toeslag zal worden gegeven van
ten hoogste
f 1
per 100 K.G.
Maximumprijzen zaden. Vastgesteld zijn
maximumprijzen voor blauwmaanzaad
(f
60), deder-
zaad
(f
35), boterzaad
(f
65), lijnzaad (slagzaad)
(f40),
alles per 100 K.G.
Regeeringsmeel en -bloem. Ter wille
van brandstoffenbezuiniging heeft de Minister alle
vervaardigers van regeeringsmeel en -bloem verplicht,
voor zoover in hun
bedrijf
niet uitsluitend van wind-
kracht wordt gebruik gemaakt, in onafgebroken dag-
en nachtbedrjf hun verstrekte grondstoffen te ver-
malen.
Voorlichting van landbouwers. De
Minister van Landbouw heeft de regeer,ingscommis-
sarissen voor de Rijksgraanverzameling, de Toewij-
zingscommissie voor Veevoeder en de Veevoederbu-
reaux, uitgenoodigd meer voeling te houden met de
leidende landbouworganisaties, ten einde voor het
vervolg de landbouwers beter in te lichten ten aan-
zien van vermeende grieven hunnerzijds en hun dui-
delijk te maken, waarom bepaalde maatregelen nood-
zakelijk zijn.
Voedermiddelen voor dieren. Door den
Ministei is in verband met klachten over vervalsching,
verboden voedermiddelen voor dieren ai te leveren in
anderen . dan in ongemengden toestand en onder
andere namen dan’ de werkelijke (natuurlijke).
A a r d a p pel e n. Verboden is het vervoederen
van voor de consumptie ‘geschikte aardappelen, met
uitzondering van z.g. knel, aan het vee.
H o n d e n b r o o d. Dit artikel zal voortaan alleen
beschikbaar kunnen worden gesteld voor trek- en
politiehonden.
B o t e r. Van regeeningswege is thans reeds
2.400.000 K.G. boter in koelhuizen opgeslagen.
B e s s en s a p. Verboden is de aflevering en het
daarmede verband houdende vervoer van bessensap
met een extractgehalte van minder dan 8 pOt. Voor
bessensap met een extractgehalte van .8 pOt. of meer
zijn maximumprijzen vastgesteld.
Distributie van suiker. in verband met
de distributie van suiker van de campagne 1917-’18
is door den Minister van Landbouw eene nieuwe dis-
tributie-regeling voor dit artikel vastgesteld, welke
op 1 October a.s. in werking treedt.
Distributie van ijzer. en staal. De bij
beschikking van 14 Aug. j.l. vastgestelde distributie-
regeling van ijzer en staal in elken vorm (zie het
overicht in No. 86), zal op 1 Oct. as. in werking
treden.
Aflevering van leden. Het is aan looiers
verboden uit hun looierij of opslagplaatseii leden af te leveren of .van daar te vervoeren, tenzij de aflevering
geschiedt voor legerdoeleindn of aan het Centraal
Ledermagazijn van het R. D. H. L., dan wel ontheffing
van het verbod is verleend.
0 e r e s i n e. Door de Toewijzingscommissie voor
kaarsen, schemerlichten en dergelijke wordt opgave
gevraagd van de voorraden ceresine.
Verstrekking.van goedkoop schoei-
8
e 1. Het oorspronkelijke plan om hiervoor speciaal
schoeisel te vervaardigen is prijs gegeven; thans zul-
len voor de betrokken personen bons beschikbaar wor-
den gesteld, waarmede zij in den winkel schoenen en
klompen kunnen betrekken tegen den gewonen win-
kelprijs, verminderd met het bedrag, dat de bons aan-
geeft. De kooper betaalt aldus voor mansschoenen ten
hoogste
f
6, voor mansklompen f 0,60 per paar, enz.
De winkelier ontvangt tegen inlevering van den bon
het aanvullend -bedrag.
– –
26 September 1917
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
717
K o
f f i e en thee. Ht is niet uogelijk gebleken
op 30
dezr reeds de definitieve regelink
in
te voe-
ren. Daarom
is
bepaald, dat van
5
tot en met
13
October a.s. alsnog op het lichaam der broodkaart van
de 28e week verkrijgbaar zal zijn
4
ons koffie
of 34
ons thee; van
1
tot en met
4
October
is
elke verkoop
en aflevering van thee verboden. –
P
a a r d en b r
o o
d.
Voor
de loopende maand is
de verkoopprijs., van paardenbrood vastgesteld op
f 19,50
per
100 K.G.,
exclusief zak, af fabriek.
B r
o o
d i n
c
a f é
‘s.
Het
. M. V.
wijst nog eens
op de noodzakelijkheid van strenge
–
handhaving van
het verbod tot verstrekken van brood. bij maaltijden
in café’s en restaurants. –
–
MAANDCIJFERS.
OVERZIOHT DER RIJKSMIDDELEN. –
(In Guldens).
Augustus
1917
Acht eerste
maanaen van 1917
Acht eerste
maanoen
van 1916
Directe belastingen.
634.404
11.852.869
11.538.919
Personeele belasting ..
1.674.916
8.797.343 8.805.893
Inkomstenbelasting
..
4.536.834 38.547.819 24.623.150
Vermogeusbelasting
..
–
60.221
1.523.107 1.223.442
Accijnzen.
2.735.950
19.146.782
22.090.739
Grondbelasting
……….
15.954 815.331
751.689
3.356.100
10.782.192 17.147.915 220.397 1.554.472 1.491.686
Gedistilleerd
……….
335.499 1.361.249 1.103.506
Suiker
……………
924.398 6.853.539 6.186.100
Wijn ……………….
Indirecte belastingen.
–
768.713 8.032.950 5.107.120
Registratierechten ….
1.400.603
9.318.650
6.381.698
Zout ……………….
Hypotheekrechten
.. ..
3.669
653.595 648.288
Bier en azijn
………..
Geslacht …………….
1.498.759
14.623.739 12.325.132
1.118.438 7.900.463
11.760.409
–
1.378
17.674
Zegelrechten
…………
Successierechten ……..
gouden enzjlvere9s werken
56.065
439.660 405.149
Essaailoosi
81
489 389
Belasting …………..
Statistiekrecht
173.868
1.270.886
–
(nvoerrechten
………..
Forniaat’zegel ………
tfijnen …………….
–
39.164
39.164
19.896 83.867
2.019.106
1.511.964
24.343
436.413 436.210
Dorneinen
…………..
Tacht-en visscherij
….
..
29.908
187.277
170.023
taatsloterj
…………
23.376
276.467
561.517
roodsgelden
…………
–
Totaal ……….
.
19.715.527
155.434.940 134.308.508
urut!jN
1JiN V UU1
–
UuiTLEENINOFONDS
1914.
Augustus
Acht eerste
Acht eerste
1917
maanden maanden van 1917
van 1916
Directe belastingen.
Grondbelasting
128.275
2.376.959 2.148.313
Personecle belasting
393.930
2.102.870
1.860.935
Inkomstenbelasting
1.597.984
13.180.826
7.415.369
Vermogeushelasting
25.178 510.397 325.967
Accijnzen.
547.190 3.829.356 4.418.148
3.191
.
163.066
150.338
Suiker
……………
Gedist. (binn.- en buitl.)
335.610
1.978.218
1.714.791
Wijn ……………….
Indirecte belastingen.
Zegelrecht van buitl. elf.
51.421
583.665 322.490
Rogistratierechten ..
495
595.442 635.391
Hypotheekrechten
364
65.200
64.225
Totaal ..
3.083.638 25.385.999
19.055.967
BELASTINGEN IN VERBAND MET DE BUITEN
–
GEWONE OMSTANDIGHEDEN.
Augustûs 1917
1
Acht
1
maanden
v
eerste
.
1917
38.077.060 103.791.841
Verdedigingsbelasting la ….
56.566 1.425.143
Oorlogswinstbelasting
……..
Verdedigingsbelasting Ib ….
1.052.187
13.347.817
Verdedigingsbelasting II
.. ..
1.443.648
19.769.615
–
40.629.461 138.334.416
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN.
N.B. ‘ beteekent: Cijfers nog niet ontvangen.
–
GELDKOERSEN.
1. BANKDISCONTO’S.
20
Juli
1914
e
N d
41/,
sedert 1Juli ’15
3’/sse
{Dise.Wissels.
el.Biun.Eff.
BankVrschiflRC
4
1
1
,,
.
1
,
’15
4
5
9
13
,,
19Aug.’14
5
Bank van Engeland
5
-6 Apr.’17
3
Duitsche Rijksbank
5
23 Dec. ’14
4
BankvanFrankrijk
5
20Aug.’14
31/,
Oostenr. Hong. Bk.
5
10Apr.’15
4
Russische Staatsbk.
8
27 Juli
1
14
S
Nat.Banky.Denem.
5
10
,,
’15
5
Zweedsche Rijksbk.
5
1
1,
9Nov.
1
16
4
1
,
ZwitserscheNat.Bk.
4
1
1,
2Jan.’15
3
1
12
Bank van Italië..
5
1Juni’16
5
Feder.Res.13k.N.Y.
3-4
– –
–
Javasche Bank….
3
1
1,
1Aug.’09
3
1
12
II. OPEN MARKT.
Data
Amsterdam
–
Londen
Part.
Berlijn
Part.
‘Parijs
1
Part.
N. York
Cali.
Part.
1
Prolon.
disconto
J
gatie
disconto
disconto
1
disc.
money
22 Sept. ’17
1 G/8..1/4 ‘)
21
4
4″!,2
4-‘I
–
3
‘/2-4
0
17-22
,,
1
17
1
8
18_
2
1
4
2114
420
IS
S5T5
4_21
–
2 /15
‘h
10-15,,
’17
P/,7/8
2’I,
426
ID
T5
4
0
18
–
4_5112
3-8
,,
’17
1
‘Is-2
2112
421/t,
4’18
–
3-6
18-23
S.
’16
1
1
1
14-
8
14
5
H
–
‘/a
411
–
292-3
20-25
S.
’15
2’/,12
2 1/4.3
4
1
1s
11
–
–
1814-718
20-24Jul.’14
3 I/2/
2 1/4.8/4
2 1/48/4
2’/,-’12
2114
1
h/42
112
) INoteering van 21 September 1917.
WISSELKOERSEN.
–
1. KOERSEN IN NEDERLAND.
Voor Londen, Berlijn en Parijs worden voorloopig ook de
dagelijksehe noteeringen te Amsterdam opgenomen. De (lage-
lijkeche koersen op New
,
York, alsmede de laagste en
hoogste der week zijn aan particuliere opgaven ontleend.
Data
Londen
Berlijn
Parijs
New York
17
Sept. 1917
..
11.32
1
12
32.80
41.10
2.37’/4
18
,,
1917
..
11.33
33.12
1
1,
41.10
2.37
8
/4
19
,,
1917
..
11.32
2
14
33.10
41.05
2.37
1
/,
20
,,
1917
..
11.32
1
I2
32.17’12
40.97
1
12
2.3712/,,
21
,,
117
..
11.33
33.30
41.-
2.37″/,
22
,,
1917
..
11.33’12
33.42ij,
41.02’12
2.37
3
14
Laagste der week
11.31
1
12
32.70 40.90
2.37
3
1,
Hoogste
,,
,,
11.34
33.55
41.17
1
12
2.38
15 Sept. 1917
-..
11.32
32.75
4107
1
/,
2375/
s
8
,,
1917
..
11.33
33.02
1
12
41.25
2.37
8
14
Muntpariteit
..
12.10
5
1,
59.26
48.-
2.48
8
14
1
1 iNoteering van 30 Aug.
–
Data
Zwitser-
land
Weenen
Kopen-
hagen
Stockholm
Batavla
telegrafisch
22 Sept. 1917
50.37
1
1,
21.10
.
73.40
80.70
99-100
Laagste d.
w.
50.15 20.70
73.-
80.25
–
Hoogste
,, ,,
50.47
1
12
21.20 73.45
80.75
–
15 Sept. 1917
50.30 20.75 73.10
80.45
99-100
8
,,
1917
50.20 20.85
73.10 80.10
99-100
?sluntpariteit
48.-
–
50.41 66.87 66.87
–
100
dert23 Mrt. ’14
23
14
23
’14
29 Jan. ’14
5 Febr.’14
29 Jan. ’14
12 Mrt. ’14
1 Apr.’14
6 Febr.’14
8 •,,
19
’14
9Mei ’14
1Aug.’09
t-
.
718
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
26 September 1 9i 7
OVERZICHT.
•
NEDERLANDSCHE BANK.
De stemming op (le wisselmarkt was dooreengenomen vast
VERKORTE BAJ.ANS OP 22 SEPTEMBER 1917.
zonder groote schommelingen. Londen steeg van 11.32
1
12 tot
11.33
1
12,
daarentegen was Parijs iets flauwer 41.10-41.0292.
Activa.
Dollars
onveranderd
ca.
23714.
Zwitserland
en
Rusland
eindelijk weder kalmer ca. 50.35 en 40 á 41.
Skandinavïë
zeer vast. Kopenhagen 73.10-73.40. Stockholm 80.3580.70.
Binnenl.Wis.{H.bk.
/
48.218.750,80
sels, Prom.,
B.-bk.
118.774,91
Voor de Centralen bestond goede vraag in de verwachting
enz. in disc.
Ag.sch. ,,
7.179.619,21
dat het antwoord op de vredesvoorstellen van den Paus
f
55.517.144,92
gunstig zou uitvallen. Vooral Berlijn kon beduidend oplbo;
Papier o. h. Buiteul. in
pen 32.80-33.42
1
/s.
Hoewel het antwoord niet mee viel
–
disconto
……………………..
bleef de stemming aanvankelijk nog vast. In de nieuwe week
Idem eigen portef..
f
6.696.940,-
kwam een kentering zoodat de koers tot ca. 33.20 terug-
Af:Verkochtmaar voor
viel.
Weenen
20.92
1
1-21.10.
Voor
de overige wissels be-
debk.nognietafgel.
stond weinig belangstelling
6.696.940,-
Beleeningen
H.-bk.
f
36.570.222,46
mcl. vrsch.j
4.035.442,79’/
in rek.-crt.
,,
Ag.sch. ,, 30.328,815,97
II. KOERSEN TE NEW YORK.
op onderp.
/
70.934.481,22’/s
1
Cable
1
Zicht
Zich!
Zicht
Data
Londen
1
(in
S
Parijs
1
(in frs.
Berlijn
(in cents
Amsierd.
(In cents
–
Op Effecten
……f 66.435.981,22’12
per £)
P.
$)
p. Rm. 4) per gld.)
Op Goederen en Spee. ,,
4.498.500,-
t,
70.934.481,22
/2
22September1917
4.76.45
5
•
7911
4
nom.
42
Voorschotten a.h. Rijk…. …………
,,
11.278.801,11
Laagsted. week..
4.76.45
5.79’12
–
42
MuntenMuntmateriaal
–
Hoogste,,
,,
..
4.76.45
579214
-.
42’/
Munt, Goud
……
f
62.446.800,-
15September1917
4.76:45
57911
nom.
42/jo
Muntmat. Goud……611.929.082,73’/s
7
,,
1917
4.76.45
5.77
1
12
nom.
411
Mnntparfteit.. ..
4.86.67
5.1811
95114
40/,.
–
1674.375.882,732/
s
Munt,Zilver, enz.
•
,,
7.376.059,78
1
12
Muntmat Zilver
•. ,,
–
681.751.942,52
III. KOERSEN VAN DE VOLGENDE PLAATSEN OP
Effecten
LONDEN.
Bel. v.h. Res.fonds..
f
5.219.192,50
id. van
v. h. kapit. ,,
3.921.939,62
1
12
9.141.132,12’/
Tijdperk
1
PlaaIen en
Noleerings-
28Aug.
7Sept.
15 September
197
15Sept.
Geb. en Meub. der Bank …………….,,
1.465.000,-
Landen
eenheden
1917
1917
Laogsle Hoogste
1917
Diverse rekeningen
………………
.,,
63.852.666,72
1
1
–
/900.637.908,6211
2
Alexandrië..
Piast. p.
£
97114
97
1
/16
971i
071ie
9771
je
B. Aires ….
d.p.gd.pes.’
49
1
1
491e
49
4918
495/je
Paasiva.
Calcutta
.. ..
sh/d.p.rup.
114
2
/81
1/51/82
115
1I5’/
1
1
5
1
182
Hongkong ..
id. p.
$
31-
311!12
312
3121
312’12
Kapitaal ……………………….
f
20.000.000,-
Lissabon….
d.p.escudo
31
7
18
31
7
18
31
1
1s
3214
311
Reservefonds ………… . ………..
,,
5.234.534,1821
2
Madrid
….
Peset.
p. £
21.22
21.55
21.10 21.90 21.30
Bankbiljetten in omloop …………..
.,
784.732.850,7-
Montevideo..
d.p.peso
5315/18
5311
4
53215
54
532/4
Bankassignatiën in omloop …………
,,
2.270.826,85
Montreal….
$
per
£
4.76’/6
4.76/e
4.76114
4.77 ‘la
4•79112
Rekening-Courant saldo’s:
Petrograd,..
R.
p. £10
245
274’12
265 430
287’1
Van het Rijk ……
t
–
R.d.Janeiro’)
d.p.milr.
12
25
/je
1212
12’/
121
12
11
1io
Van anderen
……,,
84.560.269,53
Rome
……
Lires
p. £
35.53 36.44
36.10 37.35
36.25
,,
84.560.269,53
‘Shanghai
..
sh/dp.tael
416
4110
4/10
4/10’/s
4110
1
12
Diverse rekeningen
……… ………
3.839.428,06
Singapore
..
id.
p. $
..
214
1
11e
214
1
11
214
2141
2/4
1
11e
/
900.637.908,62
1
1s
Valparaiso
1)
d.p.pap.p.
13
9
182
1427152
15182
16
15″1;
Yokohama
..
sh/d.p. yen
211
5
18
211
5
18
211
‘/io
21115/
t
,
211
1
18
t)
Noteeringen
op
90
dagen.
Beschikbaar metaalsaldo
……………f
506.430.228,60
Op de basis van
51
melaaldekking ……
,,
332.117.439,32/ Minder bedrag aan bankbiljetten in
omloop
dan waartoe de Bank gerechtigd
is ..
,,2.532.151.140,-
–
GOUD EN ZILVER.
Bij vergelijking met den vorigen weekstaat blijken de volgende
GOUDBEWEGING BIJ DE BANK VAN ENGELAND.
verschillen:
Meer
Msnder
Sedert 29Juli 1916 worden de dagelijksche ontvangsten
Disconto’s
3.066.152,06’/s
en onttrekkingen van goud door de Bank van Engeland
…………..
Buitenlandsche wissels..
268.545,-
tijdelijk niet bekend gemaakt.
Beleeningen
160.659,80
1
12
–
Goud
2.494.034,31
Zilver
………………
65.734,14’/
ZILVER.
–
Bankbiljetten
2.375.235,-
Part. Rek.-Crt. saldo’s
4.415.342,44’/t
Noteeriug te Londen.
te New York.
22
Sept.
1917 ……..55
108
1
12
15
,,
1917 ……..51
1
)
100 /j
N.B.
Uit de bekendmaking van den Minister van Financiën
8
,,
1917
…….49
96e18
blijkt, dat uitstonden
op:
1
,,
1917 ……..46
9021
4
1)
22
Sept. 1917
15 Sept. 1917
25
Aug.
1917 ……..44
7
/s
881I
Aan schatkistpromessen.;
1108.050.000,-
/104.050.000,-
23
Sept.
1916 ……..32/4
25
Sept.
1915 ……..23
8
/4
493/s 20
Juli
1914 ……..
24’/,,
54t/
8
waarvanrechtstreeksbij de Ned. Bank geplaatst
,,
45.000.000,-
,,
42.000.000,-
Noteering van 14 September 1917.
.
Aan schatkistbiljetten
»
109.476.000,-
,,109.520.000,-
Noteering van 31 Augustufl 1917.
Aan zilverboa
………
,,
29.735.192,75
,,
23.557.956,75
1
26 Septembër 19 7
ECONOMISCH-STATÏSTISCHE BÈRICHTEN
OVERZICHT VAN
DE
VOORNAAMSTE POSTEN.
(In duizenden guldens.)
L’ata
t.,oua
.i,vc,
Bank
.
oujeflen
Andere
opeiscnoare
scnwaen
22 Sept
1917
..
..
674.376
7.376
784.733
86.831
15
1917
….
676.780
7.310 787.108
82.835
8
1917
….
664.182
7.364
788.448
101.260
1
1917
..
.
.
664.145
7.270
789.761 102.046
25 Aug.
1917
….
656.911 7.375
766.667.
70.081
18
,,
1917
….
656.851
7.229 768.531
68.385
11
,,
1917
….
656.748
7.097
770.707
66264
4
1917
….
647.041 7.080
778.969
57.932
28 Juli
1917
….
633.304
7.247
767.152 58.470
21
,,
1917
..
..
621.209
7.322
780.027 55.882
14
,,
1917
….
624.158
7.288
767.298
52.738
7
,,
1917
….
625.872
7.287 771.151
48.507
30 Juni
1917
..
..
626.729
‘1.454
764.224 63.675
23 Sept.
1916
….
587.367
6.931
678.844
143.451
25 Sept.
1915
….
385.227 2.273
522.056
31.782
25
Juli
1914
….
162.114 8.228 310.437 6.198
Disconto’s
Beschik.
Dek-
Hiervan
D
Q
a
2dec.
baar
kings.
Totaal
Schatkist.
ningen
Mclaal.
percen-
promessen
:aldo
tage
rechtstreeks
22 Sept.1917
55.517
45.000
70.934
506.430
78
15
,,
1917
52.451 42.000 71.095 509.039
79
8
,,
1917
90.728
80.000 71.915
492.542
75
1
,,
1917
78.763 68.000 76.110
492.002
75
25Aug.1917
31.951
21.000
74.621
495.884
79
18
,,
1917
31.402 20.000
73.697
496.045
.
80
11
,,
1917
37.913 26.000 74.812
495.414
79.
4
,,
1917
45.467
34.000
75.101
485.707
78
28 Juli 1917
44.781
33.000
75.195
474.413
78
21
,,
1917
49.692 38.000
77.060
464.375
77
14
,,
1917
51.755 40.000 76.823 466.424
77
7
,,
1917
52.211
40.000 75.683 468.033
77
30 Juni1917
52.644 40.000 79.146
447.378
79
23 Sept.1916
106.005 89.500 61.692
428.984
72
25Sept.1915
65.264
37.560
85.158
278.227
–
70
25 Juli
1914
67.947 14.300 61.686
43.5211)
54
t)
Op de basis van
metaaldekking.
JAVASCHE BANK.
OVERZICHT
DER VOORNAAMSTE POSTEN.
(In
duizenden
Guldens.)
Data
Goud Zilver
Bank
biljettn
Andere
opeisdib.
schulden
78.400
19.008 184.939 45.237 76.953
19.641
164.789 43.190 75.500
19.869
163.145
43.339
30
Juni 1917 …….
23
1917 …….
74.489 20.491 163.035
38.210
16
1917 …….
9
1917 …….
55.061
28.533 146.783 44.848
1
Juli
1910
…….
3
Juli
1915 .. ….
.29.982
31.701 115.416 27.610
25 Juli 1914 ……
1
22.057
1
31.907
1
110.112
1
12.634
719
SURINAAMSCHE BANK.
OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.’
(In duizenden guldens.)
Andere 1
Data
Metaal Circulatie opeischb. Disconto’s Div. reke.
1 schulden 1
1
ningen
1)
14 Juli 1917 ..
750
1.186
1
1.003
890
589
1917 ..
760
1.248
960
895
616
30Juni 1917 ..
766
1.201
1.015
886
668
23
,,
1917 ..
750
1.145
1.014
888
593
15 Juli 116 ..
715
1.013
902
920
595
17 Juli 1915 .. 1.143
1.070
1.534
860
92
25 Juli 1914 ..
645
1.100
560
735
396′
t)
Sluitpost der activa.
BUITENLANDSCHE BANKSTATEN.
Aan het eind van ieder kwartaal wordt een overzicht gegeven
van enkele niet wekelijks opgenomen bankstaten.
1. BANK VAN ENGELAND.
WEEKSTAAT VAN 12 SEPTEMBER 1917.
JSSUE DEPAR TMENT.
Notesissued.. £ 70.278.155
Governm.Debt £ 11.015.100
Other securities,,
7.434.900
Gold coin and
bullion….
51.828.155
£ 70.278.155
£ 70.278.155
BANKING DEPAR TMENT.
,Capital …… £ 14.553.000
Government
Rest ………
,
3.561.506
securities .. £ 57.767.320
Public deposits,, 42.589.662
Othersecurities,, 92.149.595
Other deposits,, 121.345.893
Notes ……..,, 29.744.075
Seven-day and
Gold and silver
other buis..
,,
17.578
. coin ……
,,
2.406.649
£ 182.067.639
£ 182.087.839
Door het uitblijven der Engelsche bladen konden de cijfers van
den laatsten weekstaat hierboven niet worden opgenomen.
OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.
Onderstaand overzicht bevat teveus de cijfers der door de
Regeering uitgegeven currency notes van 1 £ en 10 sh. met
het bedrag der gouddekking en der tot dekking aangewezen
Government securities. De publicatie dezer cijfers geschiedt
sedert 28 Augustus 1914.
(In duizenden p. st.)
11
Currency Notes.
Data
Metaal
Circulatie
11
Bedrag
Goudd. Gov
. Sec.
19 Sept. 1917 54.724
40.666
***
12
1917 54.235
40.534
5
,,
19i7
54.288
40.670
174.560 28.500
147.896
29 Aug. 1917 54.303
40.407 173.361 28.500 146.521
20 Sept. 1916 54.579
36.973
130.607 28.500
98.876
22 Sept. 1915 62.900
.31.623
70.328 28.500
17.700
22 Juli
1914 40.164
29.317
Data
Dis-
conto’s
6ujlen’
N..Ind. betaalbaar
Belee.
ningen
Diverse
–
reke
ningen
t)
oC5Cflv.
baar
metaal.
saldo
LJeC.
kings.
percen-
lage
30Juni1917
7.102
34667
62.042
13.125
56.555
46
23
1917
7.117
34.243 60.810
12.936
56.224
46
16
1917
6.925
34.405
59.756
12.320
55.312
46
9
,,
1917
6.654
.35.577
58.288
11.354 56.260
47
1 Juli1916
6.656
41.939
54.895
8.118
45.268
44
3 Juli1915
5.841 8.588 55.877
12.749
33.078
43
25 Juli1914
7.259
1
6.395 47.934
2.228
4.842
3
)
44
1)
Sluitpost der
activa.
I).Op
de basis van
‘Ii metaaldekking.
1
Gov.
1
Other
1
Public
Other
1
Re.
1
kings-
Data
Sec.
1
Sec.
1
Depos.
1
Depo,.
1
1
percen.
19 Sept.’17 58.145 96.462 40.765 128.236 32.508 19,23
12 ,,
’17 57.767 92.150 42.590 121.346 32.151 19,61
5
,,
17 57.794 97.739 44.462 124.997 32.068 18,92
29 Aug.’17 57.899 105.499 46.526 131.094 32.347 18,21
20 Sept.’16 42.188 96.103 52.993 104.185 37.057 23
5
/
22 Sept.’15 31.313 135.677 108.738 89.646 49.728 25
22 Juli ’14 11.005
33.633 13.735 42.185 29.297 .52
5
18
t)
Verhouding tusechen Reserve en Deposits.
720
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
26 September 1917
II. DUITSCHE RIJKSBANK.
STAAT VAN 15 SEPTEMBER 1917.
De biljetten zijn sedert den oorlog niet inwisselbaar.-
Metalibestand .
……………….Mk. 2.508.263.000 davon Goidbestand ……………….
2.403.702.000
Reichs- und Darlehenskassenscheine ……
714.417.000
Noten anderer Banken …………….
5.512.000′.
Wechsel ……………….
………..
10.097.242.000,
Lombardforderungen ………………
10.070.000
Effekten …………………………
176.764.000,
SonstigeAktiva ………………….
1.460.780.000
Grundkapital……………………..,,
180.000.000
Reservefonds ……………………..
90.137.000′
Notenumlauf ……………………..
9.475.217.000
Sonstige tiiglich fiilligeVerbindlichkeiten
,,
5.504.353.000
Sonstige Passiva ………………….
623.341.000
OVERZICHT VAN DE’VOORNAAMSTE POSTEN. –
Onderstaand overzicht bevat tevens het cijfer der uitgegeven
Darlehenskassenscheine. De Scheine, welke niet in kas
zijn
bij de Reichsbank, circuleeren grootendeels onder het publiek.
De Darlehenekassen zijn ingesteld op 11 Augustus 1914.
(In duizenden Mark)
Data
Metaal
Daarvan
Goud
Kassen,
scheine
Clrcu’
lalle
Dek-
kin ga-
percen.
15 Sept. 1917
2.508.263 2.403.702 714.417
9.475.217
34
7
,,
1917
2.504.109
2.403.578
707.062
9.433.242
34
31 Aug. 1017
2.499.126 2.403.027 671,355
9.337.102
34
23
,,
1917
2.494.576 2.402.850 567.538 8.977.977
34
15 Sept. 1916
2.492.420
2.470.202
287.443 6.878.486
40
15 Sept. 1915
2.457.208
2.414.203
205.759
5.570.674
48
23 Juli
1914
1.691.669
1.356.857
65.479 1.890.895
93
IV. RUSSISCHE STAATSBANK.
OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.
(In mil1ioenen Roebel).
Data n. st.
Goud
rhe
goed
tenland
Zil-
ver
Schat-
kistbil
jetten
conto’s
en belee-
C’ircu.
lalie
Rek. Cou-
rant
14Sept.’17
1.293
2.304
130
12.354
1.942
15.398
2.685
5
,,
’17
1.294
2.308
127
12.159
1.739
14.961
2.697
29 Aug. ’17
1.298
2.308
120
12.037 1.680
14.676
2.614
21
,,
’17
1.297
2.308
124
11.928
1.737.
14.435
2.634
12 Sept. ’16
1.552
2.055
93
4.420
845
7.122
1.544
14 Sept. ’15
1.589
52 28
2.423 1.264
4.211
1.37.1
21
Juli ’14
1.601
144
74
..
..
757
1.634
1.099
V. SOCIËTÉ GÉNÉRALE DE BELGIQUE.
OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.
–
(In duizenden francs.)
Metüal
1
Beleen.
Beleen.
Btnn.
1
1
Rek.
Data
mcl.
1
van van wissd,
1
Circu-
1
Crt.
buiten!. buiten!,
prom. d.
en
1
lalie
saldi saldi
vorder.
provinc.
beleen.
20 Sept. ’17
441.194
90.287
480.000 98.885 1.013.858
86.363
13
,,
’17
433.983 90.180 480.000
101.758
1.011.364
84.454
6
,,
’17
424.939 90.075 480.000 05.990 991.517 89.381
30 Aug. ’17
425.763
89.049 480.000
95.814
992.168 89.392
21 Sept. ’16
332.084 71.989
480.000
48.032 800.424
123.928
23 Sept. ’15
137.373
24.020 400.000 43.638
449.892
156.300
VI. VEREENIGDE STATEN VAN NOORD-AMERIKA.
1)
Dekking der circulatie door metaal en Kassenscheine.
Data
Wissels
Rek. Cri.
Darlehenskassenschejne
Totaal
in kas bij
uilge-
de Reichs-
1
______________
geven
bank’
15 Sept. 1917
10.997.242
5.504.353 6.022.600
700.200
7
,,
1917
10.999.964
5.514.475
5.945.500
693.000
31 Aug. 1917
11.364.610
5.890.583
5.753.300
657.000
23
,,
1917
11.066.859
5.874.854 5.547.700
551.100
15 Sept. 1916
7.554.055
3.466.808
2.122.500
254.600
15 Sept. 1915
5.152.442
2.009.317
1.040.000
151.000
23 Juli
1914
750.892
.943.964
FEDERAL RESERVE BANKS.
In werking getreden op 16 November 1914.
OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.
(In duizenden dollars.)
Waarvan Waar-
1
van in
________________
F.R.
Zilver
1
Notes in
Data
Goud
voor dekking
1
het bul-
cie.
1
circu.
F. R. Notes
1
tenland
1
laiie
10 Aug. ’17
1.370.942 494.741 52.500 53.117
1
549.244
3
,,
’17
1.367.673 477.235
52.500
53.709
540.785
27 Juli
’17
1.362.263
443.260
52.500
51.789
1
534.015
20
,,
’17
1.380.020 435.580
52.500
50.301
1
534.226
11 Aug ’16
529.010
163.037
–
11.127
153.228
III. BANK VAN FRANKRIJK.
OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.
Van 6 Aug. 1914 tot 28 Jan. 1915 werden geen staten
gepubliceerd. De met
*
geteekende posten komen eerst sedert
28 Jan. 1915 in
–
den weekstaat voor. De biljetten zijn sedert
den oorlog niet inwisselbaar.
(In duizenden franes.)
Data
Goud
Waarvan
in hei
Buitenland
Zilver
*
Te goed
In het
Buitenland
*
Bult.geus.
voorsch.
a/d. Staat
20Sept.’17
5.317.556
2.037.108 260.135
729.535 11.350.000
13
’17
5.315.715
2.037.108
259.516
714.940 11.300.000
6
,,
’17
5.313.880
2.037.108
260.085 668.111
11.300.000
30 Aug.’17
5.311.827 2.037.108
260.019
710.085
11.200.000
21Sept.’16
4.826.723
–
338.040 652.540 8.500.000
23Sept.’15
4.500.074
–
366.156
973.343 6.600.000
23 Juli’14
4.104.390
—
639.620
–
–
Wissels
*
Uitge’
1
stelde
Wissels
Belee-
ning
Bankbil-
jelten
Rek. Crt.
Parti.
culieren.
1
R
c
e k.
.
Staat
570.729
1.164.352 1.099.416
20.956.056 2.723.200
32.373
‘
546.973
1.165.469 1.108.468
20.837.170
2.629.378
14.869
560.050
1.170.216 1.119.145
20.857.243
2.663.750
45.193
598.435
1.170.372 1.102.157
20.568.913
2.782.775
15.244
0
371.288
1.390.351
1.175.044
16.653.451 2.180.615
123.191
249.574
1.994.801
587.367 13.309.596
2.587.619
118.128
1.541.080
–
769.400
5;911.910
.042.570
400.560
Dek.
Percent.
Totaal
Waar’
kings per.
Goud-
Data
Wissels
Deposito’s
van centage
dekking
Kapitaal
Depo-
circu-
_____________
silo’sl)
latie
10 Aug. ’17
284.019
1.374.828
57.970
79.3
90.1
3
,,
’17
305.131
1.393.974 57.881
79.1 88.2
27 Juli
’17
333.556
1.424.850 57.825
78.8 83.0
20
,,
’17
359.111
1.519.677
57.723
78.1
81.5
11 Aug. ’16
108.971
597.608
55.130
–
–
,i)
Verhouding tusschen: goud, zilver ete., uitgezonderd
het voor de dekking der T. R. Notes gereserveerde goud,
en: netto deposito’s met inbegrip van het kapitaal.
VEREENIGDE NEW YORKSCHE BANKEN EN TRUST
MAATSCHAPPIJEN.
OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.
(Gemiddelden in duizenden dollars.)
Ddta
Reserve
Deposito s
Circulatie
Beleenin gen
en
disconto’s
Surplus
eserve
22Sept.’17
550.560 3.693.750
31.830
3.874.970
85.320
15
,,
1
17
541.070
3.718.140
31.630
3.808.280
75.770
8
–
,,
’17
505.770
3.712.990 31.330
3.850.650
50.050
1
,,
17
527.800
3.766.520
30.870
3.849.410
62.540
23Sept.’16
667.250
3.438.940
31.210
3.307.290
103.500
25Sept.’15
891.780
2.022.760 36.640
2.734.380
208.760
25 Juli’14
467.880 1.958.320
41.730
2.057.570
26.170
1
)
‘) lip
basis van
2,5
vlo
van alle cepositos.
26 September 1917
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
721
BANKSTATEN,
–
KWARTAALSGEWIJZE OPGENOMEN.
I. BANK VAN ITALIË.
(In millioenen Lires.)
1
Staatj-
1
conto’s
1
Circu-
t
Rek.
Goud
Zlli>c,
fondsen
en
1
latle
1
Cr1.
Beleen.
1
10 Aug. 1917
835,2
65,1 219,7 935,5 4632,9 898,7
31 Juli 1917
834,9
65,1 219,9 916,8 4595,0 908,8
20
,,
1917
834,8
65,4 219,4 903,6 4532,8 897,1
10
,,
1917
834,6
65,7 220,5 940,2 4544,9 1073,8
30 Juni 1917
833,7
66,1 219,8 975,5 4466,8 1075
9
5
20
,,
1917
834,5
66,1 220,2 913,2 4228,5 872,3
10
,,
1917
834,4
65,1 219,9 854,3 4154,5 785,1
31 Mei
1917
833,4
65,9 219,8 881,2 4114,5 802,6
20
,,
1917
834,1
64,9 220,4 890,4 4050,5 830,8
10
,,
1917
843,0
65,0 219,7 910,4 4032,7 804,4
10 Aug. 1916
952,8
92,6 218,5 686,1 3418,8 739,2
10 Aug. 1915 1147,4 115,4 197,6 926,7 279,7 70,0
20 Juli 1914 1106,5
90,4 203,9 632,5 1661,1 272,8
II. BANK VAN SPANJE.
–
(In millioenen Peseta’s.)
.,taats-
conto s
Dis.
Ircu-
gte
Data
Goud Zt!er fond.
en
latle
Crt.
sen
t)
Dezeen.
8 Sept. 1917.. 1863,3 734,2 630,5 729,5 2631,8 937,4
1
,,
1917.. 1833,8 741,4 629,4 736,9 2606,3 925,8
25 Aug. 1917.. 1811,9 741,8 630,8 730,6 2592,5 932,8
18
,,
1917.. 1774,4 738,6 628,6 733,1 2591,4 898,3
11
,,
1917.. 1741,3 739,2 641,8 732,8 2596,7 864,6
4
,,
1917.. 1717,9 742,6 641,6 741,0 2584,8 850,1
28 Juli 1917.. 1661,2 749,9 645,0 744,1 2552,7 827,4
21
,,
1917.. 1634,3 748,7 641,7 756,3 2549,2 815,2
14
,,
1917.. 1610,5 747,0 643,0 773,5 2354,2 807,8
7
,,
–
1917.. 1581,3 748,2 641,1 785,4 2526,5 798,4
30
Juni 1917.
.
1574,3 755,6 646,3 752,5 2477,4 787,9
23
,,
1917.. 1542,2 757,0 645,0 766,3 2457,5 786,1
16
,,
1917.. 1508,7 754,2 641,2 776,3 2447,7 782,2
9
,,
1917.. 1484.9 752,3 640,4 782,7 2443,7 774,8
9 Sept. 1916.. 1158,9 754,1
494,4 700,2 2247,1 780,4
11 Sept. 1915.. 733,9 737,0 494,4 767,4 2021,4 662,6
24 Juli 1914.. 543,5 729,8 783,8 494,4 1919,0 497,9
1)
Inclusief de schuld van de schatkist in rek.-crt.
III. ZWITSERSCHE NATIONALE BANK.
(In millioenen Francs.)
–
Data
–
uoud
1,0cr
/,ens-
1
kassen-
scheine
conto’s
en
Beleen.
Circu- latte
Rek.
Cr1.
15
Sept,
1917..
342,5 53,6
8,5
242,9
534,3
130,9
7
,,
1917..
342,9 53,5
8,2
243,2
534,4
131,5
31 Aug.
1917..
343,1
53,4
7,6
232,9
537,8 117,2
23
,,
1917..
343,4 54,3
7,7
221,3 508,0
137,3
15
,,
1917.
.
343,7
53,7
7,7
268,8
515,0
177,3
7
1917..
344,1
52,5
7,2
243,6
525,8
149,0
31
Juli
1917..
339,3 52,6
6,5
242,5 534,5
132,6
23
,,
1917..
339,7
53,3
6,5
187,7
506,4
104,9
15
1917.
.
339,9
52,5
6,0
216,6 515,6
127,3
7
,,
1917..
340,2
51,7
5,8
209,5 529,0
111,7
30 Juni
1917..
340,5
52,1 5,8
216,8
540,2
102,9
23
,,
1917..
340,5
53,0
5,7
205,5 500,1
123,9
15
Sept.
1916..
289,8
56,9
8,2 197,3
431,0
149,3
15 Sept.
1915..
241,9
60,9 15,4
140,8
405,6
76,9
23 Juli
1914.
.
180,1
18,9
..
107,8 267,9
50,7
IV. NATIONALE
BANK
VAN
DENEMARKEN.
–
(In millioenen
Kronen.)
Data
Goud
1
Zilver
ringen
op het
bulten!.
conto’s
en
Beleen.
Circu.
latze
Rek.
Cr1.
31
Aug.
1917..
194,3 2,8
41,2
181,6 287,1
115,2
31
Juli
1917..
195,1
2,7
41,8
165,5
289,3 97,4
30 Juni
1917..
197,3 2,5
44,4
152,7
304,2
71,7
31 Mei
1917..
179,9
2,4
43,9
147,1
298,6 51,3
31 Aug.
1916..
161,1 4,2
55,3
120,7
249,5 61,8
31 Aug.
1915..
107,0 5,6
52,4 68,5
203,3
4,6
30 Juni
1914..
75,6
6,8
19,8
95,6
159,8
4,8
V.
ZWEEDSCHE RIJKSBANK.
(In millioenen Kronen.)
Data
Goud ringen Staal,.
1
conto’s
1
Cl,cu-
t
Rek.
op het t fondsen
1
en
1
latie
1
Crt,
t buiten!.
1
1
Bdeen.
t
204,5
137,9
53,9
184,1
478,8
108,4
204,5
143,7
54,2
190,7
473,6
117,3
‘204,5
139,7
60,8 193,6 474,7
135,2
204,6
136,6
61,5
175,2 434,5 148,4
204,6
132,6
61,7
177,3
439,7
148,6 204,6
132,9
81,8
178,3
439,8 149,0 204,6
130,3
69,2
173,4
445,4
135,8
204,6
131,1
69,6 159,7
424,6
144,1
204,6
130,3
69,7
173,5 430,6 150,5
202,6
129.6
70,1
158,1
434,7
143,8
202,7
133,4 90,5
148,7
444,5
133,7
202,7 137,0
91,2 133,4 466,0
113,8 202,7 132,2
91,2 118,4 433,5
106,8
202,8
127,5
76,4
139,0
438,2
111,3
202,9
131,1
58,0 144,1
434,1
100,9
202,9
131,3
58,4
157,7
442,0
122,3
203,0
132,6
58,4
150,2
416,1
123,4
203,0
126,1
58,9
157,5 422,7 127,2 203,1
127,4
59,1
167,2
427,2 129,6 203,0
122,9
56,7
166,4 433,3
120,7
171,5
160,4
67,8
67,3 349,2
99,7
113,4 102,8
47,3
90,9
281,7 64,4
105,8 1 115,6
1
28,0 1 92,4 1 206,2 1 68,2
VI. BANK VAN NOORWEGEN.
(In millioenen Kronen.)
Vorde-
~]
Dis-
Data
Goud ringen
Effecten
conto’s Circu-
Rek.
op het
en
lotle
01.
Be!een.
15 Sept.. 1917.. 129,6
73,3
12,8
287,9 298,9 144,1
7
,,
1917.. 129,6
75,8
12,8
289,6 299,5 151,4 31 Aug. 1917.. 129,7
73,0
12,8
301,4 3001 158,6
22 ,,
1917.
129,7
78,3
12,8
289,1 294,1 156,0
15 ,,
1917.. 129,7
75,5
12,8
282,4 292,8 147,8
7 ,,
1917.. 129,8
75,9
12,8
285,3 296,7 149,7
31 Juli 1917.. 129,8
77,1
12,8
281,5 293,6 149,3
23
,,
1917.. 129,8
85,8
12,8
275,7 293,1 143,8
16
,,
1917.. 129,8
85,2
12,8
285,6 298,5 149,0
7
,,
1917.. 129,9
87,7
12,8
271,6 301,6 133,1
30 Juni 1917.. 129,9
77,8
12,8
272,3 295,5 142;5
22
,,’
1917.. 128,9
75,0
12,7
247.4 279,7 134,9
15 Sept. 1916.. 114,0 111,8
13,9
109,5 224,5
78,2
15
Sept. 1915.. 62,0
67,6
14,1
71,2 142,0
26,7
22 Juli
1914.. 52,4
85,7
8,9
79,3 120,8
10,7
EFFECTENBEURZEN.
Amsterdam, 24 September 1917.
De stem des Pausen belooft nog wel niet gelijk te worden
aan clie eens roependen in de woestijn,
waar
de woorden-
scifal verklinkt in de onafzienbare verten, doch zeer veel
weerklank heeft zij ook nog niet gevonden. Behalve het
antwoord der Centrale Mogendheden, dat
–
hoewel geen
enkele verrassende mededeeling inhoudende, toch in ieder
geval, zooals ook te verwachten was, een zeer -tegemoet-
komende houding aanneemt
–
is eigenlijk geen enkel geluid
uit het andere kamp geruststellend geweest. Vooral Frank-
rijk heeft een-bitteren toon laten hooren, waaruit vel heel
duidelijk naar voren komt, dat daar, te lande een zeer scherp
uitgesproken verlangen naar een voortzetten van den strijd
tot een glorieus einde bestaat.
Toch hebben al deze besprekingen ten gevolge, dat in den
boezem der volkeren zelve de vredes-idee meer wordt bespro.
ken, dat men de leidende organen overtuigt van de nood-
zakelijkheid van den vrede, ook al is deze niet zOS, als men
zich gaarne bij den aanvang van den strijd, en soms ook nu
nog, heeft voorgesteld. De nood der tijden wordt dan ook
voortdurend nijpender en klemmender. Uit de onlangs ver-
schenen ,,millioenen-nota” van onzen Minister van Finan-
ciOn is dit, wat ons land aangaat, reeds duidelijk naar voren
gekomen en nu behooren wij nog tot de naties, die slechts
de middellijke kosten te dragen hebben. Hoe sterk overigens
de lasten op de gansche menschheid drukken, blijkt uit de
voortdurend- hooger stijgende index-cijfers. Voor einde
Augustus 1917 beloopen deze een totaal van 5658 tegen
slechts 2565 bij het begin van den oorlog.
Data
15tS
e
pt. 1917..
8
,,
1917..
1
•,,
1917..
25 Aug. 1917..
18
,,
1917..
11
,,
1917..’
4
,,
1917..
28 Juli
1917..
21
,,
1917..
14
,1917.. 7
,,
1917..
30Juni 1917..
23
,,
1917..
16
,,
1917..
9
,,
1917..
2
,,
1917.
26 Mei
1917..
19
,,
1917..
12
1917..
5
,,
1917..
16 Sept. 1916.. 18 Sept. 1915..
25
Juli
1914..
722
ECONOMISCH-STÂTISTISCHE BERICHTEN
26 September 1917
Het is alleen reeds uit deze cijfers begrijpelijk, dat men
allerwege naar het einde van den oorlog snakt. Het verlos-
sende woord echter is nog steeds niet gesproken en de
wereld staat aan den aanvang van den vierden oorlogs-
winter. Op de internationale beurzen oefent dit vooruitzicht
over het algemeen geen stimuleerenden invloed uit. Het
Duitsche en Oostenrijksch-Hongaarsche antwoord opode
nota van den Paus, tezamen met
–
de totaal afwijzende houding van Minister Ribot, had veeleer een inatte tendenz
op de beurs te B e r 1 ij n tengevolge. De handel bleef uiter
mate beperkt en limiteerde zich bijna uitsluitend tot de
waarden, die op zich zelve aanleiding tot een koersbeweging
in de ddne of in de andere richting konden geven. Tot deze
behoorden wel in de eerste plaats aandeelen ,,Bismarek-
-htitte” in verband met de uiterst gunstige balans dezer
onderneming; niettegenstaande de enorme afschrjvingeii,
welke zijn toegepast, kon b.v. hét bank-tegoed tot het
dubbele bedrag van het vorig jaar stijgen. Ook aandeelen
,,Deutsch-Lioxemûburg” waren voorbijgaand tot hooge’
‘poijzen gezocht. Als gezegd trad echter spoedig een zeer
lustelooze stemming in, waaraan zich alleen de waarden
van enkele brouwerij-ondernemingen konden onttrekken.
Van petroleum-fondsen konden zich de ook aan onze beurs
goed bekende aandeelen Steaua Romana eenigszins in de
belangstelling van het publiek verheugen, vermoedelijk in
verband met cle uiterst geanimeerde stemming, die hierte
laude voor petroleum-soorten in het algemeen bestaat.
Mexicaansche waarden bleven zeer vast, in verband met de
nog voortgang hebbende stijging van den zilverprijs, welke
beweging het land met een bijna revolutionair tempo naar
den vooruitgang dringt. Bij ontstentenis van zaken wordt dan ook aan de Berlijnsehe beurs’ zeer veel aandacht aan
deze zilverbeweging gewijd; men spreekt zelf reeds van de
niogelijkheid van oprichting van ,,Silber-ankaufsstellen”,
in navolging van de goud-verzameling, die reeds langen tijd
in werking is. Volgens berekeingen van professor Lassai-
Cohn uit Königsberg, vôÔr eenige dagen in de WeseDzeitunk
verschenen, zou men op deze wijze 500.000 K.G. zilver, tot
nu toe als dood kapitaal in de huishouding aangewend,
kunnen verzamelen. Indien dit cijfer werkelijk op een juiste
taxatie berust, zou het Duitsche Rijk bij de inzameling tot
de tegenwoordige prijzen over een nieuw devisen-materiaal
van 150 millioen Mark kunnen beschikken, hetgeen niet
weinig tot een herstel der valuta, althans een tijdelijk
herstel, zou kunnen bijdragen. De mogelijkheid, dat het
tot een dergelijke maatregel zal komen, moet niet als denk
beeldig worden beschouwd, daar de prijs van het zilver nog
geen enkele neiging tot daling vertoont en men derhalve
met een vrij stabiele basis rekening kan houden. Op het
oogenblik is de prj’s te Londen circa 50 d. per ounce
standard (d.i. 31,1 gram met een gehalte fijn van 925
0
/os)
tegen 263% d. in het begin van het vorig jaar. De oorzaak
van deze buitengewone prijsverheffing ligt wel voornamelijk
in de sterk verminderde productie, samengaande met
een
groeiende vraag en aan deze verhouding van consumptie en
voortbrenging zal, althans zoolang de krijg voortduurt, niet
veel veranderd kunnen worden. Zoo zien wij voortdurend op
ander gebied den sterken, alles omverwerpenden invloed van
den wereld-oorlog; de ,,IJmwertung aller Werte” is nog
in vollen gang.
–
De beurs te L o n d e
ii
heeft grootendeels den invloed
ondervonden van de gebeurtenissen in Rusland; de verkoopt
drang van Russische waarden is dan ook op sommige dage
enorm geweest. Hierbij valt op te merken, dat niet in de
eerste plaats staatsfondsen, doch veeleer industriëele waar-den werden aangeboden. Interventie op de wisselmarkt had
echter in het midden der week een betere stemming tenge-
volge; een uitzondering vormden nochtans spoorwèg- en
stedelijke leeningen, waarvoor geen vraag van beteekenis
zich voordeed.
–
In verband hiermede was ook de Engelsche oorlogsieening ietwat aangeboden, hoewel hier toch voldoende steun optrad.’
Van buitenlandsche staatsfondsen waren Brazilianen aan-
geboden, daarentegen Chineesche en Japansehe soorten
sterk gevraagd; de eerste in nauwe aansluiting aan ‘den
hoogen zilverprijs, welke voor China met zijn zilveren
standaard een enorme verbetering van zijn handels-balans
beteekent (immers w6rdt het totaal der exporten, zelfs bij
gelijkblijvende hoeveelheid goederen, zeer veel grooter), de
tweede in verband met de aankoopen, die de Japansche
Regeering nog steeds in de obligaties der Tabaksleening
doet uitvoeren. Petroleum- en rubberwaarden waren mede
betrekkelijk in vaste houding, evenals de papieren der
Broken-Hili-groep. Daarentegen waren Zuid-Afrikaansche
mij awaarden sterk aangeboden als gevolg van den depri-
meerenden invloed, die van de ongunstige resultaten der East-Rand Mme uitging. De aandeelen vn deze onderne-
ming, die in den bloeitijd tot
£
11 zijn gestegen,’zijn thans
teruggeloopen tot
534
shilling, daar men een stopzetten van
de werkzaamheden aan de mijn tegemoet ziet.
Een kléine sensatie wed op de Londensche beurs nog te
voorschijn geroepen door het verbod van handel, namens het
Ministerie van Financiën, in aandeelen Cheffers Gold
Mining. Een reden hiervoor werd niet opgegeven; de koers
was inmiddels bij levendige omzetten reeds’ van 2 sh. 9 d.
tot 1 sh.
41%
d. t&ruggêloopen. Een gebeurtenis van betee-
kenis is nog het besluit van het bestuur der beurs om de
provisie op de ‘omzetten, vooral van de laag-genoteerde
waarden, te verhoogen; in het vervolg zal ook bij ruil-operaties zoowel aan de koop- als aan de verkoopzijde
provisie in rekening worden gebracht.
De beurs te P a r ij s, hoewel natuurlijk ook onder den
invloed van de Russische gebeurtenissen, ondervond toch vrij grooten steun. De vraag voor 3 pCt. Fransehe rente is
eenigszins afgenomen, daartegen is de 5 pCt. rente beter
gevraagd. Bank-aandeelen zijn over het algemeen vast,
hoewel ook hier uitzonderingen aan te wijzen zijn; zoo
hebben b.v. aandeelen Banque de l’Algdrie, niettegenstaande
de zeer gunstige economische ômstandigheden van het land, een dertigtal franco gereageerd.
De markt te N e w Y o r k is als regel onder zwaren
verkoop-druk geweest. Weliswaar heeft de vaststelling van
den koperprjs op 2334 dollarcent per pond f. o. b. New
York een eenigszins opwekkenden invloed ‘gehad, doch lang
heeft deze zich niet kunnen handhaven. Men is teveel onder
den indruk van de enorme ôorlbgslasten, die opgebracht
moeten worden en ziet met bezorgdheid de toekomst van
handel en industrie tegemoet. Reeds werd weder een Qorlogs-
crecliet vân 11 milliard dollar door het ‘Congres aange-
nonen; de plaatsing van dergelijke enôrme bedragen zal
ongetwijfeld realisatie van andere waarden tengevolge heb-
ben, zoodat ook de marktpositie een woordje begint mede
te
–
spreken. Het is wel mérk’waardig, dat de oorlog van de
Vereenigde Staten zelve, die steeds werd vdorgesteld als
de
stimulans bij uitaemendhèid vòot het zakenleven in zijn
meest-vertakten omvang, thans zulk een gedüchte rem voor
een gezonden vooruitgang blijkt te zijn.
T e o n z e n t was de markt voor NeclerIondsche Staats-
fondsen vast gestemd; de geldmarkt heeft geen invloed
ondervonden van de stortingen op de Nederlandsch-Indische
leening, noch van de buitengewoon groote ‘omzetten op de
markten voor locale waarden; wel een bewijs voor de
gezonde monetaire verhoudingen in ons land. Russische
aarden’ sloten zich natuurlijk nauw aan de daling in de
Boebel-valuta aan; doch ook het herstel maakten zij mede,
zoodat per saldö de vorige koersen ongeveer weder bereikt zijn. Mexicaansche fondsen vertoonden hetzelfde beeld als
op de buitenlandsche beurzen; de hoop, dat het land bui-
neukort tot hervatting der ntêbètaling op de staats-
schulden zal kunnen overgaan en het feit, dat
–
mocht dit
geschieden
–
de hooge zilverprijs een aantrekkelijken koers
voor de coupons zal opleveren, heeft in de afgeloopen week
velen er toe gebracht aankoopen voor speculatieve belegging
te ei fectueeren. Ook in Oostenrjksche Kronenrente werden
dergelijke kooporders uitgevoerd, zoodat ‘ook dit fonds per
saldo een verbetering kan aantoonen.
18 Sept. 21 Sept.24 Sept.
Rijzing of
daling.
5
0/
Ned. W. Schuld
. . ..
100
3
14
100’°/i 100″/io
–
1/
je
4
1
12 O
lo
,,
,,
,,
1916
101
7
11
101114
101
–
4
019
1916
94°/t
–
9471je
94e/is
Iic
3
1
12 0/
,,
,,
,
82°/4
82
~
iá
8211
–
11
4
3
5/
……
72/
72
1
1i2
72114
-.
+
1/5
2
1
11 %
Cert. N. W.
S…….
61
71
6121
s
61
1/
31
4
5
°Io
Oost-Indië 1915.._..
101 ‘ie
101
101’Is
4
°/o Hongarije Goud
38°/os
40/4
40
1
/d
+
2
°
/is
4
%
Oost. Kr.r. Jan./Juli
36/js
38
1
1s
38/i
+
l°/s
5
0/
Rusland 1906
.. .
./s
68
–
68
85
—3
4
1
12 Olo Iwangor. Dombr.
1
15
61
5
/o
62
61,14
–
1
/10
4
5
/s Rusland Cons.
1880 I
ls
50
50
51
15
11
6
+
103/10
4
O
lo
Rusl. bij Hope& Co.
1/
52
52/.
52/is
+
o1/
4
0
/0
Servië
1895 ……
/5
48
15
lis
49°/s
49
8
18
+
t
/os
411
3
0/o China Goud 1898
66
5
I
661
661g
4
s/s
Japan
1899 ……..
87’14
87114
67’I
4
0/
Argent.Buitenl.C100
67e1s
64
1
1s
64
1
12
2
1
19
5
0/
Brazilië 1895 ……
67’/s
65
1
1s
6611s
–
31
4
–
5
0/
Brazilië 1913 ……
65
5
/ie
65211n
6511s
–
Van de locale waarden stonden
scheepvaai-i
–
aandeelen
aan
de spits der belangstelling. Reeds langen tijd was een sterke
drang naar deze zijde der markt op te merken geweest; de
opgaande beweging van de waarden der Indische lijnen heeft
de aandacht op de geheele afdeeling gevestigd. Zooals vaker geschiedt, gihgen de aankoopen gepaard met allerlei geruch-
ten die een verhoogden koers der aandeelen zôuden kunnen
26 September 197
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
723
wettigen, de geruchten konden tot op dit momént geen
bevestiging vinden; vast ataat echter, dat in aandeelen
H. A. L. op zeer groote schaal aankoop-orders voor buiten-
landsche rekening zijn uitgevoerd. Een en ander ging samen
met mededeelingen, als zouden de in Amerikaansche havens
liggende neutrale schepen voor de kustvaart worden gere-quireerd, terwijl in de allerlaatste dagen de kolen-regeling
met de Engelsche Regeering (bij het totstandkomen waar-
van aan het opleggen van tal van Nederlandsche bodems
een einde zou komen) niet naliet een fascineerende werking
uit te oefenen. Hierbij kwamen diverse berekeningen
omtrent de te behalven winsten een rol spelen, waarvan ook de jonge, onlangs aan onze beurs geIntroduceerde reederjen
als Bestevar, Groningen, H. A. A. S. enz. in meer of minder
sterke mate konden profiteeren. In de laatste dagen traden,
in aansluiting aan de algemeen uiterst gunstige opvat-
tingen, behalve courante waarden als Kon. Stoomboot Mij.
ook minder verhandeldè soorten als Hollandsche Stoom-
boot en Noordzee meer op den voorgrond; naar verluidt,
zouden deze ondernemingen een regelmatige vaart op de
Noordzee onderhouden. –
In de af deeling voor
Petroleumwaarden
waren aanvan-
kelijk de vredesgeruchten oorzaak, dat vooral de Boe-
meensche soorten op vrij groote schaal uit de markt werden
genomen. De interesse van het publiek brak zich het eerst baan
voor aandeelen Geconsolideerde Petroleum, spoedig gevolgd
door Orion en Internationaal Roemeensche. Bij de verdere
ontwikkeling van het vredes-aspect echter trad een keer in de markt, waardoor natuurlijk in de eerste plaats aandeelen Ge-
consolideerde te lijden hadden, daar deze in het eerste gelid
der voorafgaande koersverheffing hadden gemarcheerd. Toch
nam de daling geen groote proporties aan en werd de markt
spoedig door nieuwe aankoopen gesteund. Men is van
meaning, zooals .wij trouwens reeds hierboven releveerden,
dat het einde van den krijg toch naderende is en ontdekt
tusschen de regels der diplomatieke antwoorden en beschei-
den steeds weder uitdrukkingen en woorden, die met wat
goeden wil het traditioneele strootje kunnen vormen, waar-
aan de drenkeling in den maalstroom der wereldgebeurte-
nissen zich kan vastklampen. Ook voor aandeelen Perlak is
cle belangstelling in bescheiden mate weder ontwaakt in
verband met de pleidooien inzake de bekende transactie
niet de Zuid-Perlak, waaromtreut de uitspraak op 24 Novem-
ber a.s. zal plaats vinden. Koninklijk Petroleum eenigszins
aangeboden.
Cuftuurwaarden
bleven iets in reactie, hetgeen eerder
moet worden toegeschreven aan gebrek aan vraag, dan aan
aanbod. Dit blijkt ten duidelijkste uit de zeer geringe
omzetten en uit de moeilijkheid tegen de genoteerde lagere
koersen meer dan een enkel stuk op te nemen.
Daarentegen bleef de af deeling voor
Ilandels-onderne-min
gen
zeer vast gestemd. Aandeelen Stokvis sluiten heden
15 pOt. boven den koers van de vorige week; op den koers
van 515 pCt. bestond nog goede vraag. In aansluiting hier-aan konden aandeelen v. d. Linde-Teves ook aanmerkelijk
nojiteerea en ontstond mede voor aandeelen Tels, Van
Nierop en Hollandsche-Transatlantische Handelsvereeniging
een opgewekte stemming. Deels tot deze, deels tot de hier-
voren genoemde rubriek der cultuurwaarden behoorend,
verlaten ook aandeelen Insulinde Cultuur Syndicaat de
beriÇhtsperiode op hooger peil en in goede tendens.
Voor
Tabakken
ontstond voornamelijk in het begin der
week een levendige vraag, welke werd ingeleid door de
publicatie der emissie van 700 aandeelen Ii
f
1000 der Deli-
Maatschappij b, 350 pCt. Vooral de handel in claims (van
welke 12 stuks benoodigd waren ter inschrijving op één
nieuw aandeel) vond plaats hij levendige omzetten. Tegen
het slot der week werd de geanimeerde stemming verder
gestuivd door de gunstige opbrengstprjzen, welke voor de
Sumatra-tabak in de inschrijving van 21 September j.l.
werden behaald. Met name worde hier vermeld het aandeel
Senembah.
Inheemsche
industriëele waarden hebben de verloren
belangstelling nog niet hervonden; de voorziening met
kolen is nog te vaag, dan dat men op de onzekere vooruit-
zichten iets durft te entameeren. Enkele soorten echter, als
Jurgens’ Vereenigde Fabrieken hebben een vaste markt.
Rubber-aandeelen
eerder iets aangeboden, zonder handel
van ecnige beteekenis.
18 Sept. 21 Sept.24 Sept.
Rmn,f
Ned. md. Handelsbank…. 239
241
1
12 241
+ 2
Nederl. Handel Mij. ……
19181*
190 191’I2
+’/a
Amst. Superfosfaatfabriek..
170*/s
170
1
14 169
1
1 – 1
Insulinde Oliefabriek……241
239
1
12
23771s – 3/s
Ant. Jurgens’ Ver. Fabrieken 290
290
295
+ 5
Philips’ Gloeilampenfabriek 321
325
1
1 331
-+ 10
4
21
0 4
24
4
Rijzingof
o
ep .
ep .
ep .
daling.
R. S. Stokvis & Zonen…. 500
495
510
+ 10
CultuurMij. d. Vorstenlanden
223814
224
8
14 222
8
1 — 1
Handelsver. Amsterdam. … 47611
2
468’12 470
1
I —6
Javasche Cultuur Mij…..369
112
362 359814 — 9*/
s
Kon. Petroleum Mij…….544 – 548
545
+ 1
Amsterdam Rubber Mij. . . 231
228
230
—1
Holland Amerika Lijn .. .. 373
1
1 398
423
+ 49
1
1
Kon. Hollandsche Lloyd .. 184
188
1
/*
190
+ 8
Kon. Ned. Stoomboot Mij. .. 234
2401 246
1
12 +
1212
Bothnia Vrachtvaart Mij… 334
11
/te 334
348
+ 13’/ie
Deli Maatschappij ……..506
511
515
‘Ii
+ 9113
De
Amerikaanse/je af deeling
trok, bij de zeer levendige
omzetten op de locale markten, slechts weinig belangstelling.
BeL is echter opmerkenswaardig, dat de hausse-motieven,
die op sommige dagen vanuit Wallstreet werden geseind, bijna geen weerklank vonden, terwijl daarentegen aan de
fa’ctoren, die een neergaande beweging zouden kunnen
wettigen, alle aandacht werd geschonden. Alleen Steels en
Marinewaarden kunnen nog af en toe de herinnering aan
de bewegelijke dagen van weleer wakker roepen; deze ver-laten dan ook de berichtsperiode op een iets hooger niveau,
zooals onderstaand lijstje aantoont. . –
18Sept. 21 Sept.24 Sept.
–
0f
Ame?ican Car & Foundry .. 71
1
18 72/1* 72e/s + 1
Anaconda Copper …….. 150
7
/ie 151
1
12 151*14 + 111e
Un. States Steel Corp. …. l0318/ 106’1je 106
3
1,2 +
2231e2
Atchison Topeka ………. 98’/s
9811
997/1e +
Iie
Southern Pacif ie……….91Is
91
1
1e
91
1
1* — 114
Union Pacific …………134’/, 135
135114 + 314
Int. Merc. Marine afgest. .. 28
18
/s* 301s
30
8
132 + l’/i*
,,
,,
,,
,, prefs 84
87
1
11
87
+ 228182
De geldmarkt blijft, als gezegd, bij voortduring ruim;
prolongatie circa 2Y4 pCt.
GOEDERENHANDEL
GRANEN.
24 September 1917.
T a r w e. Over de tarwemarkt der afgeloopen week valt
weinig nieuws te melden. De markten der Vereenigcle
Staten hebben door de vele Regeeringsvoorschriften hare
vrijheid van beweging grootendeels ingeboet en de prijzen
toonen weinig verandering. De aanvoeren van den nieuwen
oogst toonen wel eenige neiging tot toename, doch blijven
nog klein. Waarschijnlijk werkt de uitbreiding der voor het
nieuwe seizoen met wintertarive te bezaaien oppervlakte daartoe mede, daar zij de toch reeds schaarsche arbeids-
krachten bezig houdt zonder voldoende tijd te laten voor het
dorschen en ter markt brengen van de juist geoogste tarwe.
Bovendien behoeft de boer niet te vreezen voor prijsdaling,
nu hem een minimum-prijs is verzekerd en hij vindt dus in
den tegenwoordigen hoogen prijs der tarwe geen aanleiding
om zich te haasten met het afleveren van zijn oogst. Het-
zelfde geldt voor Canada, vanwaar de oogstberichten in den
laatsten tijd weder zeer gunstig luiden.
In Argentinië wordt nu officiëel toegegeven, dat het
overschot van den laatsten tarweoogst grooter is dan eenige
maanden geleden werd aangenomen. De Regeering heeft
laten weten, dat voldoende tarwe in het lard aanwezig is
om de behoefte te dekken tot de nieuwe oogst disponibel is en dat zij dus niet de tarwe noodig heeft, welke de Britsche
Begeering haar had te leveren in ruil voor de hoeveelheid,
die deze laatste nog na de uitvaardiging van het Argen-
tijnsche uitvoerverbod uit Argentinië had ontvangen. Zelfs
worden in Argentinië door firma’s, die beweren, dat veel
meer tarwe in het land aanwezig is dan de Regeeriug nu
aanneemt, pogingen aangewend om verlof tot uitvoer van
nog 250.000 ton tarwe te verkrijgen. Toch schijnen reeds
een ige ladingen Australische tarwe naar Argentinië onder-
weg te zijn, terivijl ook sprake is van uitvoer van Australië
naar Noord-Amerika. De tarwe-voorraden, die in Australië
zijn opgehoopt, zijn van zoo enormen omvang, — terwijl een
groote nieuwe oogst die nog zeer sterk dreigt te zullen uit-
breiden, te wachten is — dat het voor de hand ligt, dat in
Australië uitgezien wordt naar mogelijkheden, om zich al-
thans van een gedeelte van dien overvloed te ontdoen. Gehoopt
wordt op meer scheepsruimte naar Europa gedurende de laat-
ste maanden van het jaar, doch het is de vraag, of die hoop
verwezenlijkt zal worden, zoo lang Noord-Amerika in staat
zal zijn flinke hoeveelheden tarwe te verschepen en daar-
door de beschikbare scheepsruimte meer productief te
maken dan het ver verwijderde Australië, waarheen de
reizen zooveel meer tijd in beslag nemen. En het staken der
verschepingen van Noord-Amerika naar de neutrale landen,
291.603
8.465
2.314
188.375
42.486 39.668
15.882
62.063
23.039
558.586
17.664 10.532
423.860
96.173 47.728 120.762
119.289 16.570
313.662
1
682.099
12.335
68.262
724
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
26 September 1917
S
welke volgens de laatste uit Amerika ontvangen berichten
nog gedurende geruimen tijd achterwege schijnen te zullen
blijven, stelt Noord-Amerika in staat, de behoeften der
gealliëerden in ruimere mate te dekken. Wel zijn de Noord-
Amerikaansche tarwe-opbrengsteü dit jaar, zooals bekend is, klein en de oude voorraden bijna geheel uitgeput, doch
de Europeesche tarwe is juist geoogst en de voorraden
buitenlandsche tarwe heeten in de gealliëerde landen zeer groot te zijn. De behoefte is daar voorloopig dus niet zeer
dringend en matige verschepingen van de Vereenigde Staten
en Canada met ongeregelde kleine verschepingen uit
Âustralië en Britsch-Indië kunnen daarin voorzien. Voor
Australië is dat geen aangenaam vooruitzicht, doch ver-
wacht mag worden, dat het Britsche Rijk een zijner belang-rijkste onderdeelen wel te hulp zal komen, vSÔr de nood te
hoog stijgt.
Geheel anders echter dreigt de positie van Argentinië te
worden. De te velde staande tarwe, die in het einde van dit
jaar zal worden geoogst, belooft nog steeds eene enorme
opbrengst. Volgens een Argentijnsch blad, is het weder zoo
gunstig alsof de landbouwers in de gelegenheid waren
geweest de verdeeling van regen en zonneschijn zelven te regelen. Weder wordt gesproken van de mogelijkheid van
een overschot voor uitvoer van zes millioen ton. En wat
zal met dien enormen tarwevoorraad moeten geschieden
als de gealliëerden niet in de noodzakelijkheid komen zi’h
daarover te ontfermen? Indiep het gebrek aan scheeps.
ruimte in Argentinië na den oogst van zulk eene groote
hoeveelheid tarwe, of zelfs nog indien de opbrengst belang-
rijk kleiner blijkt te worden, niet belangrijk verbetert,
zullen de gevolgen voor dat land, voor welks financiëele
positie de graanuitvoer van zoo groote beteekenis is, niet
te overzien zijn. Hierin ligt binnen enkele maanden een
sterk wapen in de hand der gealliëerden tegen Argentinië. –
Hoe zullen zij dat wapen gebruiken? Aankoopen door de
neutrale landen, die toch ook sterk met gebrek aan scheeps-
ruimte te kampen hebben, zouden- weinig verlichting kunnen
brengen. Ook voor Argentinië is het dus van groot belang
als blijken zal, dat de Vereenigde Staten en Canada niet in
staat zijn in een zoo groot gedeelte der behoefte van de-geal-
liëerden te voorzien als nu wel beweerd wordt.. –
Mais, h a ve r en ge r St. Meer en meer schijnt vast
te staan, dat van deze artikelen in het zoo juist begonnen
seizoen overvloedige hoeveelheden beschikbaar zullen zijn.
Vrijwel overal, zelfs in de meeste Europeesche landen, waar de tarweopbrengst zoo zeer door het ongunstige weder heeft
geleden, geven de voedergranen eene bevredigendé en in
vele gevallen zeer groote opbrengst. Hierdoor zal de tarve-schaarschte waarschijnlijk een gedeelte harer scherpte ver-
liezen, want zelfs als een gedeelte der voedergranen -tot
Noteeringen.
Chicago
1
Buenos Ayres *)
l3ato
1
1
–
Ta,we
Mars
Have, 1 Tarwe
Mars Lijnzaad
1 Sept.
Dec.
1
Sept.
1
Oct.
1
Oct.
1
Oct.
24Sep.’17 220 .8) 12081
4
61’/
–
9,50
22,40
17 ,, ’17 220
8)1151/2
577/8
16,-
8,30
22,15
25Sep.’16 154
87
tja!)
46
1
/8
10,80
5,25
14,70
4
)
24Sep. ’15 105
1
2
71112 2) 3381t
11,65
4,65
11,05
24Sep.’14 107
77
2) 47
10,20 2) 5,-
10,502)
20 Juli’14 82
‘) 56818
1)
36
8/ 1)
9,40
2)
5,38
2)
13,70 ‘)
1)
per Dec. ‘)per Sept.
2)
of fic. vastgestelde locoprjs
4)
Per Nov.
*) De noteeringen van Buenos Ayres zijn van 22 en 15 Sept.
1917, 25 Sept. 1916, 22 Sept. 1915, 22 Sept. 1914.
brood wordt verwerkt, blijft nog voldoende voor veevoeder
over. Vo6r de Europeesche neutralen is dat echter eene
schrale troost, zoolang voor hen de aanvoer onmogelijk
wordt gemaakt. Er schijnt sprake van te zijn, dat na
1 December de Vereenigde Staten beperkte hoeveelheden
voedergraan en ook tarve aan de neutrale landen zullen
afstaan. Er het namelijk berekend te zijn, dat die landen
voldoende voorraden hebben om zich tôt dien datum te
behelpen. Het zal echter nog moeten blijken, of werkelijk de iste December ons verbetering zal brengen.
Buiteijlandsche granen in- Nederland.
Niet de minste verandering ten goede is ons in de afge-
loopen week ter oore gekomen. Slechts schijnt de Amen-
ka.ansche weigering om het door de neutralen gekochte
graan te laten uitvoeren van een voorloopige, definitief te
zijn geworden of althans voor geruimen tijd te blijven
gelden.
METALEN.
Loco-Noteeringen te Londen:
Dato
Ijzer
Clev.
No. 3
s°.i
Tin
–
Lood
–
Zink
21 Sept. 1917..
nom.
120.-!-
244.151-
30.101-
–
14
,,
1917..
nom.
120.-!-
245.101-
30.101-
–
22 Sept. 1916.
.
nom.
116.-!-
171.2/6
30.101-
54.-I-
24 Sept.1915..
63110
–
69.1216
151.716
–
24.51-
66.-!-
20 Juli
1914..
514
61.-/-
145.151-
19.-!-
21.101-
–
–
PETROLEUM.
(Ontleend aan den ,,Petroleum Review” van 8 en 15 September).
Londen. De prijzen voor geraffineerde petroleum waren:
31 Aug.
7 Sept.
14 Sept.
Water Whitc .
is. 4
1
12
d.
1 s. 9’12d.
is. 9
1
1 d.
Standard White.. 1 s. 3
1
12 d.
1 s. 8
1
12
d.
1 s. 892 d.
2edestillaat …… is. 3d.
is. 8d.
is. 8d.
Deze prijsstijging van 5 d. kan met recht een record gendemd
worden. Er heerscht aanzienlijke vraag naar dit artikel en de markt is zeer vast.
Smeerolie. De prijzen van smeerolie ondergingen bijna
allë een stijging van £ 2 per ton.
–
31 Augustus – 7-14 September
–
vanaf
vanaf
American pale ……. £ 25 tot £ 33
£ 27 tot £ 35
American red – ……..£ 28
£ 33
£ 31 ,, £ 35
American filt. cyl…..£ 31
£ 36
£ 33 ,, £ 38
American dark.cyl…..£ 25,I0s. tot29 £27,10
S.
tot31
Loco-prijzen te Rotterdam/Amsterdam.
Soorten.
1 24 Sept. 1
17 Sept. 1 25 Sept.
1
1917
1
1917
t
1916
Tarwe ……………….
588,_t)
588,_1)
425,_t)
Rogge (No. 2 Western)
nom.
nom.
. nom.
Mais
(La ‘Plata)
……..
360,_t)
360,-‘) 275,-‘)
Gerst (46 1h. feeding)..
360,-‘)
360,_1)
360,-‘)
Haver (38 lb. white clipped)
.-
18,
1
)
..
18,-t) 18,-‘)
Lijnkoekeu (Noord-Ame
250,-‘)
..
250,_t)
180,-‘)
rika van La Plata-zaad)
–
Lijnzaad (La Plata) ……
..nom.
nom.
570,-
1)
Regeeringsprijs.
–
253.376 539.793
– –
38.227
18.793
–
8.465 17.139
–
–
525
2.314
10.032.
–
–
500
–
114.637
284.122
6.300
73.738 139.738
–
30.600
86.244
11.886 9.929
–
12.399
41.360
–
27.269
6.368
8.322
81.782
.-
7.560
39000
34.078
113.554
–
27.985
5.735
19.988
–
16.570
–
3.051
AANVOEREN
in .tons van 1000 K.G.
voor België.
–
313.662
682.099
– –
–
–
12.335
68.262
–
–
Artikelen:
)
AANVOEREN in tons van 1000 K.G. voor verbruik in Nederland.
Rotterdam
‘
Amsterdam
Totaal
16-22 Sept.
Sedert
Overecnk.
16-22 Sept.
Sedert
Oeereenk.
1917 1917
t Jan. 1917
tijdvak 1916
1917
1 Jan. 1917
tijdvak 1916
1916
Tarwe……………..
Rogge…………….
.Boekweit …………
Mais…………….
Gerst…………….
Haver …………….
Lijnzaad …………..
Lijnkoek……………
Tarwemeel …………
Tarwe ……………
MaIs
…………….
26 September 1917
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
725
Hoewel de laatste week de prijzen geen verandering aan-
wezen is een stijging spoedig te wachten.
Benzine.
13 Juli
10 Aug.-31 Aug. 7-14 Sept.
No. 1 …….. 2 s.
108/
4
C.
3s. 3 d.
3 s. 11
1
12
d.
No. 2 ……..2 s. 9
8
1 d.
3s. 2 d.
3 s. 10
1
12
d.
No. 3 ……..2s. 88/
4
d.
3
S.
1 d.
3
S.
9
1
12 d.
Hierbij dient men in het oog te houden dat voor privé-
gebruik een belasting van 6 d. per gallon wordt geheven.
Bovendien zijn de prijzen in Schotland en Ierland 1 d. per
gallon hooger.
Terpentijn. De markt voor Amerikaansche terpentijn is zeer
levendig. De prijzen waren.
31 Aug.
7 Sept.
14 Sept.
Loco …………….. 57s. 3d.
58s. 6d.
OOs. 3d.
September/December
57 s. 9 d.
–
October/December
–
59 s. 3 J.
61 s. 3 d.
Januari/April ……..59 s. 9 d.
61 s.
63 s. 3 d.
Paraffine. De zuiver nominale noteeringen van paraffine
waren:
Smeltpunt 140
0
7
8
/4d. per ib.
130-132
0
7 ,,
125_127
0
6″Ig
118-120
0
6
L i ver Pool. De toestand heeft geen verandering ondergaan.
• Bakou. De markt voor ruwe olie vast. Noteeringen:
60 kopeken het poed. (officieelen prijs).
New York. De prijzen hebben geen verandering onder-
gaan. Alleen Penusylvanian Crude is van $ 3,10 tot $ 3,50
per vat opgeloopen.
Philadelphia. Standard White 10,35e. per gallon.
Ls1P
De berichten die van de Zuid-Amerikaans’che markten
inkomen, duiden nog steeds niet op groote verandering. De
eerste zaken in nieuwe Merinos en Montevideo wol werden
afgedaan op basis van 11 en 12 gulden voor gewassehen
soorten. Behalve Amerikaansche firma’s zijn het inzonder-
heid de Japanners die een steeds stijgende belangstelling
voor de La Plata markten toonen.
Gedurende de periode 1 October 1916-30 Juni 1917 heb-
ben 65 % der totale verzendingen uit Argentinië en 72
°Io
van die uit Uruguay hun weg naar Noord-Amerika gevon-
den, waartegenover voor den oorlog dit land niet meer
dan omtrent 10 á 15
0
/o van de Zuid-Amerikaansche pro-ductie betrok.
KATOEN.
Marktbericht van de Heeren Sir Jacob Behrens & Son8, Manchester dd. 29 Augustus 1917.
Nu het nieuwe oogstseizoen nadert, zijn houders van
Amerikaansche katoen over het algemeen meer geneigd een
gedeelte van hun voorraden te realiseeren, voordat de nieuwe
aanvoeren de markt kunnen drukken. Hierdoor zijn prijzen –
over het algemeen flauwer, terwijl ook de spotnoteeringen
in Amerika lager zijn. De prijzen te Liverpool zijn ongeveer
een penny per pond lager, hoewel de markt gisteren wat
vaster was op dekkingskoopen in verband met het op 31 dezer te verwachten bureaubericht. Egyptische katoen is
ook weer lager, vooral in Alexandrië en over het algemeen
verwacht men, dat prijzen daarvan nog wel verder zullen
dalen.
Amerikaansche garens zijn ca.
34
ft
34
pence per lb. ge-
daald, maar de drang om te’verkoopen is wat verminderd,
omdat de meeste spinnerijen deze week door de jaarlijksche
vacantie stil staan. De vraag is niet verbeterd, en koopers
schijnen over het algemeen een afwachtende houding aan te
nemen en alleen voor directe behoefte te koope.n. De export-
vraag bepaalt zich ook tot bepaalde soorten. De handel met
Holland heeft geheel opgehouden, nu er geen licences meer worden afgegeven. Scandinavië koopt hoofdzakelijk garens
voor de tricotage met het oog op den as. winter, terwijl
Frankrijk in de markt is voor getwijnde garens. De Ooster-
sche markten toonen absoluut geen belangstelling en Cal-
cutta en Madras schijnen voorloopig geen Engelsche garens.
meer noodig te hebben, terwijl Bombay waarschijnlijk reeds
voldoende gekocht heeft. Enkele Egyptische garens zijn
134 á 2 d. goedkooper, doch over het algemeen is de markt
slechts 34 penny lager. Spinners schijnen over het algemeen
nog niet om orders verlegen te zijn, hoewel de markt zeer
onregelmatig is.
Koopers van manufacturen verwachten lagere prijzen, nu
katoen weer goedkooperis, maar fabrikanten zijn niet be-
reid lagere biedingen te accepteeren, alvorens zij definitief
weten welke invloed de nieuwe maatregelen voor beperking
op hun productiekosten zullen hebben. Er is wel vraag van
Afrika, Zuid-Amerika en de Straits Settlements, terwijl ook
de Regeering geregeld orders plaatst, doch voor de groote
markten als Engelsch-Indië en China gaat absoluut niets
om.
Noteeringen voor Loco-Katoen.
(Middling Uplands.)
21
5cPt7I I45ept7I
5ePI•
’17J21
5Cp1’16I21
5ept5
New York …. 24,70 c 21,80e 21,35 c 16,15e 11,25
c
•
Liverpool …. 17,82d 16,90d 17,25d
9,54d
6,43d
‘Ontvangsten in, en uitvoeren van Amerikaansche havens.
(In duizendtallen balen.)
1
Aug.
17
Overeenkomst ige perioden
lot
14Sept.’17
1916–l7
1915-16
Ontvangsten Gulf-Havens..
299
440
233
,,
Atlant.Havens
251 293
215
Uitvoer naar Gr. Brittannië
335 300
93
‘t Vasteland.
146
329
204
Japan etc…
–
–
–
Voorraden in duizendtallen
14Sep!.
17
14Sept. I6
14Sept. .15
Amerik. havens ………..
513
537
802
Binnenland ……………
258
398
484
.
63
229
New York
……………49
.
102 119
New Orleans ………….80
Liverpool
……………
267
604
–
1088
JAVA KINABAST.
,(Opgave van het Kina-Bureau).
])e Unit-Limite voor den verkoop der Pharmaceutische
Basten voor de veiling van 4 October 1917 is vastgesteld op:
19,64 Cts. per
1
10
K.G.
SUIKER.
Onze Bietsuikermarkt blijft in onveranderd kalme
stemming. Men raamt den a.s. suikeroogst in ons land op
ongeveer 200.000 tons, doch dient met de mogelijkheid
rekening gehouden te worden, dat een gedeelté der geoogste bieten voor veevoeder bestemd wordt.
F. 0. Licht verwacht thans bij bestendiging van gunstig
weer voor Duitschland een minstens normalen oogst.
Intusschen blijft het nog te bezien of de geheele oogst ook
coulant afgewerkt kan worden. De fabrikanten trachten
eene verhooging van den suikerprijs te verkrijgen. De oogst
voor België wordt op 120.000 tons getaxeerd.
Engeland heeft van de onlangs gekochte 200.000 tons,
Mauritiussuiker 50.000 tons afgestaan aan Britsch-Indië,
alwaar de suikerconsumenten wegens den verminderden aanvoer, uit Java, tengevolge van het uit de vaart nemen
der Britsche schepen op dat traject, zeer gedupeerd waren.
Intusschen blijft in Britsch-Indië nog een zeer groot veld
voor Javasuikr open en er zijn nu aanwijzingen, dat de
Nederlandsche Stoomvaartmaatschappijen ernstig overwegen
om de suikerindustrie te helpen en aan het vervoer naar
Britsch-Indische havens meer dan tot dusver bij te dragen.
Op Java was de markt onveranderd met slechts kleine
afdoeningen. Het wordt niet onmogelijk geacht, dat Engeland
spoedig meerdere belangstelling voor Javasuiker zal toonen,
waar in Amerika en Cuba dit jaar niets meer voor export
verkrijgbaar zal zijn.
In Amerika, waar de markt nu door de regeering ge-
controleerd wordt, bléven de noteeringen overanderd. De
voorraden zijn zoowel in de
,
V.S. als ook op Cuba zeer klein.
De vooruitzichten van den Louisiana- en den Amerikaan-schen bietoogst zijn gunstig. De ontvangsten en versmel-
tingen in de laatste twee weken bedroegen resp. op 7 Sept.
68.000 tons en 52.000 tons en op 14 Sept. 43.000 tons en
60.000 tons, terwijl de voorraden op 14 Sept. beliepen
118.000 tons tegen 238.000 tons verleden jaar.
C u b a-statistiek:
1916117
1915116
1914115
Ontv. der week tot 8 Sept.
13.000
5.355
11.000 tons
Totaal sedert 1 Dec. 1916 2.942.673 2.959.059 2.499.715
Exp. U.K. lJan.-llAug. 665.455
473.955 275.438 ,,
Frnkrijk1 ,, 11
,,
–
55.188
118.629
5.895 ,,
V.S.exp.geraff.1,,-22 ,,
281.487
449.367
211.016 ,,
De Cubaansche regeering publiceerde een raming van den
volgenden oogst van 3.500.000 tons, doch de ervaring heeft
geleerd; hoe onbetrouwbaar dergelijke vroege ramingen zijn.
Op de Philippij non heeft de oogst 170.000 tons be-
726
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
26 September 1:1 7
dragen tegen 240.000 tons verleden jaar, doch de afsche-
pingên worden dit jaar ook daar zeer belemmerd dobr
gebrek aan scheepsruimte, zoodat de voorraden aanmerkelijk
grooter zijn dan gewoonlijk.
De vooruitzichten voor den oogst in Aus t rai i ë blijven
gunstig en men spreekt nu van eene mogelijke opbrengst
van 340.000 tons, zoodat dit land ruim voldoende zal hebben voor eigen consumptie.
NOTEEItINGEN.
1
Lona’en
Amsterdam
New York
Data
1
per
Tate,
White
October
Cube,
1
Java,
lated
Centrifugals.
No. 1
fo
1
fob.
21 Sept. 1917
. .
f
._:.
–
–
6,90
–
14
,,
1917
. .
,,
–
53/9
1816
3416
7,02
21 Sept. 1916
..
25I52
47/1″
–
–
5,77
21 Sept. 1915
..
18″/o
31/-
201-
1819
–
21 Juli
1914
..
,,
ll’°/os
18I
–
–
3,26
–
KOFFIE.
(Uit het Mailbericht van de Makelaars G. Duuring
&
Zoon,
Kolf 1 & Witkamp en Leonard Jacobson & Zonen).
Noteeringen en voorraden.
Data
Rio
San to,
Wi,selkoer,
Voorraad
.
Prijs
No. 7
Voorraad
.
Prij,
No. 4
22 Sept. 1917
443.000
4925
2.721.000
4900
12
17
102
,
15
,,
1917
361.000
4975
2.585.000
4900
12
27
/
27
.
6
,,
1917
321.000
4975
2.504.000
4900
12
27
188
22 Sept. 1916
409.000
6525
2.371.000
6700
128/
s
Ontvangsten.
Rio
Santo,
Data
Afgeloo pen
Sedert
Afgeloo
pen
Sedert
week
1 Juli
week
1 Juli
22
Sept. 1917….
92.000
756.000 292.000 3.462.000
22
Sept. 1916….
72.000 642.000
342.000
3.618.000
RUBBER.
De markt is in de afgeloopen week onveranderd gebleven.
De stemming was echter niet zoo vast en prijzen toonden
eenige neiging tot dalen; de noteeringen handhaafdcn zich
echter en de .week sluit op dezelfde prijzen:
PrimaHeveaCr6peloco/Sept. 2110 einde vorige week 2110
Oct./Dec… 211081
4
,,
,,
,,
2111
Jan./Juni.. 211112
,,
,,
,, 31-
Hard cure line Para …. 312
8
12
,,
,,
,, 313
VERKEERS WEZEN.
–
SCHEEPVAART.
22 September 1917. Vrachtnoteeringen van de Vereenigde
Staten bleven ongewijzigd. Er was een aantal onzijdige
schepen beschikbaar, doch de reeders wilden deze niet voor
de transatlantische vaart afsluiten wegens het duikboot-
gevaar, terwijl de regeering weigerde toestemming tot be-
vrachting naar West-Indië of Zuid-Amerika te geven. Gelijk
bekend, mogen neutrale vaartuigen onder de huidige wet-
geving de kustvaart niet uitoefenen; de ,,Shipping Board”
heeft echter een wetsontwerp bij het Congres ingediend,
hetwelk beoogt alle scheepvaartwetten te schorsen. Voor-
namelijk Skandinavische schepen zouden dan de kustvaart gaan uitoefenen, waardoor een aantal Amerikaansche boo-
ten voor tranaatlantisch verkeer zou vrij komen. Voor_
Amerikaansche schepen worden eerlang sterk verminderde
vrachten verwacht; aan de ,,Shipping Board” wordt het
plan toegeschreven koopvaardijschepen op te vorderen tot
vrachten afwisselend tusschen 321— en 52/— per ton voor
transatiantische transporten, hetgeen een belangrijke ver-laging beteekent. Scheepsprijzen zijn dientengevolge met
$ 50 á $ 75 per ton naar beneden gegaan, en komen nu
voor nieuwe booten op ca. $ 200 per ton. De toestand der
kolenvoorziening raakt van kwaad tot erger; het tekort aan
rollend materieel en werkkrachten blijft groot en bovendien
breken voortdurend stakingen uit. Men verwacht regee
ringsingrijpen. Voor kolen stelde de regeering de prijzen
vast tot belangrijk lagere cijfers dan die, welke in den
laatsten tijd in de open markt te krijgen waren.
Ten behoeve van de ,,Shipping Board” worden alle sche-, pen op de Groote Meren, welke voor Oceaan- en kustvaart
geschikt zijn, iiaar de Atlantische Oceaan gebracht. Een
tachtigtal schepen, welke, om het Weiland kanaal te kunnen
passeeren, niet meer dan 260 vt. lengte en 43 vt. breeilte
mogen hebben, komt hiervoor in aanmerking. Voorts
overweegt genoemde Board om schepen tot max. 520 vt.
lengte in twee stukken door het Weiland kanaal te bren-
gen. Veel ruimte, welke anders gedurende de wintermaan-
den werkloos zou blijven, wordt nu productief gemaakt.
In vorige overzichten werden verscheidene bizonderheden
over den omvang van Amerikaansche scheepvaartonder-
nemingen gedurende den oorlog gegeven. Inmiddels werd het regeeringsprogramma gepubliceerd, waaruit blijkt, dat
het voornemen bestaat om, behalve de ca. twee millioen ton,
welke thans onderhanden zijn, nog 1270 schepen van
7.968.000 tons te bouwen. Voor het bouwen, opvorderen en aankoopen van schepen zal ca. $ 2.000.000.000 noodig zijn.
Dat bèdrag is als volgt samengesteld: loopende kontrakten
433 schepen, 1.919.000 ton, $ 285 millioen; kontrakten
klaar om uit te geven 452 schepen, 2.968.000 ton, $ 456
millioen; kontrakten in onderhandeling 237 schepen,
1.281.000 ton, $194 millioen; 150 diverse schepen, 1.800.000
ton, $ 300 millioen; regeeringswerven $ 35 millioen; op-
vordering $ 515 millioen; aankoop $ 150 millioen. De
,,Shipping Board” heeft reeds ter beschikking $ 550 mil-
lioen voor aanbouw en $ 250 millioen voor opvordering van
schepen.
De organisatie om snel te bouwen wordt hoe langer hoe
vollediger. De voornaamste Amerikaansche scheepsbouwers
kwamen onderling overeen alle benoodigde grondstoffen en
hulpwerktuigen van een centraal distributiebureau te be-
trekken. Aangezien voldoende materialen aanwezig zijn
voor alle in aanbouw zijnde schepen, wordt door deze Vrij-
willige rantsoeneering vermeden, dat, zich bij enkele wer-ven groote voorraden zouden ophoopen, terwijl bij andere
tekorten zoudn zijn.
Van Zuid-Amerika komen gunstige oogstberichten. De
vooruitzichten voor verscheping blijven echter ongunstig,
omdat geheel onvoldoende ruimte beschikbaar is en de toe-stand voorloopig wei zoo zal blijven. Voor verscheping met
ljnbooten werden zeer hooge vrachten betaald, o.a. voor
huiden van Buenos Ayres naar Genua 10001— per ton. Op
de Argentijusche spoorwegen dreigt een algemeene werk-
staking.
De diplomatieke verwikkelingen tusschen Argentinië en
Duitschland, naar aanleiding van het befaamde advies om
onzijdige schepen spoorloos te doen zinken, hebben nog
niet tot afbreking der betrekkingen gevoerd. Voor de scheep-
vaart is het vraagstuk van belang voor zoover de geïnter-
neerde Duitsche en Oostenrjksche schepen in dienst gesteld
zouden worden. De booten zouden echter niet dadelijk in dienst gesteld kunnen worden, omdat tijdens het ,,Toro”-
incident de meeste machines of ketels onbruikbaar gemaakt
werden.
InUruguay is de stemming solidair met Argentinië. Er zijn daar reeds gewapende wachten geplaatst op de acht
schepen, metende ca. 43.000 bruto reg. ton, welke in Mon-
tevideo liggen, omdat de bemanningen van plan waren die
booten te laten zinken.
In de Oost is het gebrek aan scheepsruimte, zoo mogelijk,
nog grooter dan elders. Naar verluidt, zullen uitgaande
vrachten binnenkort belangrijk stijgen. Van de Philippij-
nen naar Spanje moet een schip voor stukgoederen tot
8001— per ton afgesloten zijn. –
In Japan verkochten verscheidene reeders hun schepen
tot buitensporige prijzen; een reederj, die al haar booten verkocht had, kon aan aandeelhouders een dividend van
2000 pCt. uitkeeren. Inmiddels..rerdeu iii Japan wetsont-
werpen ingediend, welke bepalen, dat in ‘t vervolg over-
dracht en bevrachting niet meer mag geschieden, tenzij door
de regeering vergunning verleend wordt. Werven mogen
ook geen orders van buitenlanders meer aannemen. Voorts
werd bepaald, dat schepen, vrachten en routes onder toe-
zicht yan den verkeersminister komen. De verschillende be-
palingçn hebben een debacle n Japansche scheepvaartwaar-
den veroorzaakt.
Ook in Noorwegen greep de overheid in. Aan de Noorsche
reçdersvereeniging moet kennis gegeven worden van alle
loopende bevrachtingen en kontrakten, met uitzondering
van die betreffende reizen naar Noorwegen. De regeering
heeft het recht toestemming te weigeren bevrachtingen
te doen.
Kolenvrachten bleven onveranderd vazt. Naar Gibraltar
werd ca. 100/— voor Britsche schepen betaald, 10/— min-
der voor onzijIige schepen. Het verschil ontstaat tenge-
volge van molestverzekering, welke door Britsche reeders
betaald moet worde4, terwijl bij euIale schepçn dat risico
door bevrachters gedekt ordt
26 September 191-7
ECONOMiSCH-STATISTISCHE BERICHTEN
727
In Engeland werd een wijziging gebracht in de wijze,
waarop de schepen tegen molest verzekerd werden. Z.g. Vrije
schepen, welke niet onder direct staatsbeheer stonden, wa-
ren toch Verplicht de Verzekering bij de regeering te dekken
tot sterk verhoogde premies. Britsche booten, welke op
,,time-charter” voeren, werkten tengevolge van dezen maat-
regel met verlies, behalve de schepen, welke door de Italiaan-
sche regeering gehuurd waren. Hoewel onVerplicht, nam de
Italiaansche regeering de verhoogde premie voor haar
rekening. In reederskringen heerscht groote ontevreden-
heid over de nieuwe regeling. Inmiddels is kennis gegeven,
dat de regeering de premies zal herzien.
In de transatlantische vaart op Nederland kwam geen
verandering. De vracht van de thans in Amerika liggende
schepen werd vastgesteld op denzelfden grondslag als die
der vorige schepen. Vergoeding voor oponthoud werd echter
lager gesteld dan vroeger, hetgeen met het oog op de sterk
gestegen exploitatiekosten als een onbillijkheid beschouwd
wordt.
Over levering van steenkolen duren onderhandelingen met Engeland voort. Vermoedelijk zullen voorloopig 100.000 ton
per maand geleverd worden; voor de aanvoer zullen hoofd-
zakelijk Nederlandsche schepen beschikbaar gesteld moeten
worde.
GRAAN.
Data
Petra-
grad
Londen/
fl’dam
Odessa
Rotte,.
dam
1
All. Kuit
Ve,. Staten
San Lo,enzo
J Rotte,-
Bruto!
Rotte,-
Enge
dam
Kanaal
dam
land
17122
Sept.
1017
– –
f 7,—
301-
–
1451-S
10115
,,
1917
—
—
,,
7,—
301-
-.
1451- 18123
Sept.
1916
—
—
,,15,—
1116
f
105
12219
10125 Sept. .1915
—
—
6,—
913
43
1
5716
Juli
1914
lid.
713
1/]1
1
/4
1/111/
4
121-
12/-
HOUT.
Data
Cronitadt
Golf van Mexico
Holland
t
1
Eng
Oos
ela
iknd
.
Holland
Engeland
(gezaagd)J
(mijn-
(pttch-
pine)
(pttch- ptne)
__________________________
stuiten)
17122 Sept.
1917
–
–
— —
10115
,,
1917
—
—
—
–
18123 Sept.
1916
—
—
—
4751-
–
–
f
115,—
2501-
20125 Sept.
1915 ………
Juli
1914 ……
f1
.2,—
.
2416
751-
7716
ERTS.
–
—
1
Bil6ao
Cartha-
Grieken-
Poti.
Data
Midd!es-
land
Mia’dles.
Middles.
bio
bro’
bio’
17122 Sept.
1917
–
–
—
—
10115
,,
1917
–
–
–
—
1816
1916
211-
—
18123 Sept.
1916……..
13/-
1219
1513
–
20125 Sept.
1915 …….
Juli.
1914 …….
4/3
.
514
1
/2
519 816
.raan retrograd per quartet van 496 ,bs. zwaar, Odessa per Unil, Ver.
Staten per quarte, van 480 ll,s. zwaar.
Hout gezaagd en pttchpine per St. Pet. Standard van 165 kul,. vt., mijn.
.,tutten per vadem van 216 kub. vi
.
Overige
noteeringen
per ton van 1015 K.G.
KOLEN.
Cardljj’
1
Oostk. Engeland
Lol
Rivier
‘
Data
Lor-
Port
1 Rotte,.
1
Cron.
t
–
deaux
Genua Said
Plata
dam
stadt
17122
Sept.1917
691-
101/3
—
851_t)
—
–
10115
,,
1917
601-
10113
‘—
—
—
—
18123 Sept.1916
341- 701-
601- 301-
f6,50
—
20125 Sept.1915
fr 23’lz
3116 3216
301-
,, 6,—
–
Juli 1914
,,
7,—
71-
713
1416
312
51-
DIVERSEN.
Data
_
Bombay
West
Europa
(d. w.)
Birma
West Euro ptt
(rijst)
Vladivo.
stock
West
Europa
Chili
West
Europa (salpeter)
17122 Sept.
1917
-.
5001-
—
1901-
10115
,,
1917
–
4801-
—
1901-
18123 Sept.
1916 …….
130/-
50/9
1701-
751-
–
—
1401-
751-
20125 Sept.
1915 …….
Juli
1914 …….
14/6
1613
251-
2213
-, rer zellscnlp.
BINNENVAART.
Door den druk der tijdsomstandigheden krijgt o.m. de
haven van Rotterdam een gèheel ander aanzien. Vroeger, in
normaler tijd had men slechts naar de telefoon te grijpen
om een sleepbootje te bestellen voor de sleepschepen, die
verhaald moesten worden of die de reis moesten aanvangen.
Thans is van alle sleepbootondernemingen 113 van het
materiaal stilgelegd en wordt er slechts vrij gevaren tus-
schen Hoek van Holland en Dordrecht, en wel tusschen
‘s morgens 6 uur en ‘s avonds 6 uur. VÖÔr
•
of ná dien tijd
heeft men geen sleepgelegenheid, tenzij voor uiterst drin,
gencie gevallen op aanvrage aan het havenbureau. Moet
een schip gebracht worden verder dan het traject Dordrecht-
Hoek van Holland dan moet het vooraf aangevraagd wor-
dan. Binnen afzienbaren tijd zal het sleepbootbedrijf gecen-
traliseerd worden. Ook de a.s. suikerbietcampagne (Peëen-
vaart) zal terdege rekening moeten houden met de beperkte
sleepbootcliensten.
Dat de zeilschepen dus thans weer hoe langer hoe meer
in trek komen in dezen benarTen tijd behoeft wel geen
nader betoog. Want kan de binnenvaartreeder of de parti-
culiere schipper nog eens een reisje krijgen, dan is het
afschrikwekkend welke enorme sleeploonen betaald zullèn
moeten worden. Ook zag men deze week een oud bedrijf in
ecre hersteld: de z.g. vlotten hout werden wederom geroeid,
van de plaats van de zeeboot naar de binnenstad en niet
meer gesleept t
De binnenvaartreeders en de particuliere shippers te
Rotterdam en Amsterdam, hopen maar dat de kolenvoor-
ziening vanuit Engeland haar beslag zal kunnen krijgen,
dan is er weer werk in ‘t zicht in de havens en worden de
schepen voor het vervoer naar het binnenland te Rotterdam
en’ Amsterdam gecharterd. Immers kolenaanvoer uit
Duitschiand geschiedt per spoor of per schip vanuit de
kolenbekkens naar de plaats van bestemming en levert dus nimmer werk aan de op emplooi te Rotterdam of Amster-
dam wachtende binnenvaartschepen.
ADVERTENTIËN
Nederlandsche Bank voor Russischen Handel
BANQUE NÉERLANDAISE POUR LE COMMERCE RUSSE
Kapitaal 5.000.000 Roebels.
Kantoor: 20 NEWSKY PROSPECT
Telegramadres: NEDRUSBANK
De Bailk ilcenit geldeu deposito
811111
rkellillg-collrallt
811
verricht alle SOorteil wissel-
811
ballkzakell.
Voor inlichtingen kan men zich wanden tot alle kantoren van
de NEDERLANDSCHE HANDEL-MAATSCHAPPIJ en de TWENTSCHE BANK,
zoomede tot de heeren HOPE & Co. en LIPPMANN, ROSENTHAL & Co. te Amsterdam
en R. MEES & ZOONEN te Rotterdam.
728
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
26 September 1917
GEO. H. MCFADDEN & BRO. COTTON MERCHANTS
PHILADELPHIA—NEW YORK
Vertegenwoordiger voor Nederland: D. BREEKLAND, Oldenzaal—Enschede
J. & J. M. VOORHOEVE
Makelaars in AsËurantin
Anno 1836
ROTTERDAM
NEDERLANDSCHE GRONDBRIEFBANK
HEERENGRACHT 495, AMSTERDAM
p Ct Oh! igati ën (Grondbrieven)
Beurkoers
5
Gecertificeerd door de Centrale Truat-Compagnie
Verkrijgbaar in
stukken
van
f
2500,—,
f
1000,—,
f 500,—
en
f 100,-
op elk goed effectenkantoor
Ir
GEBROEDERS CHABOT
ROTTERDAM .
KASSIERS en MAKELAARS in ASSURANTIËN
Deposito’s. – Rèkening-Courant. – Franco ,Chèque-Rekening.
Aan- en Verkoop van Wissels op het Buitenland. – Aan- en Ver-
koop van Fondsen. – Bewaarnerning en Administratie van Effecten.
Oorlogs-, Transport-, Casco-, -Brand-, Diefstal- e. a. verzekeringen
van eiken aard.
ONTVANG-
EN
BETALKAS
NIEUWE DOELENSTRAAT
20-22′
AMSTERDAM
KAPITAAL EN RESERVEN
f
5.500.000,-
DEposITo’s VOOR
1
JAAR FIXE á 4 PCT.
GELDEN OP DEZEN TERMIJN
–
GESTORT ZIJN NA
5
AFLOOP VAN HET
JAAR ZONDER OPZEGGING BESCHIKBAAR.
NIET OPGEVORDERD ZIJNDE, WORDT DE POST STILZWIJGEND VOOR
–
GELIJKEN TERMIJN VERLENGD.
–
DE RENTE KAN NAAR VERKIEZING.PER KWARTAAL, PER HALF JAAR
OF PER JAAR ONTVANGEN WORDEN.
Nederlandsch-
Transatlantische
Hypotheekbank
te AMSTERDAM.
Werkt in
CANADA
met eigen kantoren
( J. MEES te Amsterdam
Directie
<
1. L. DROOGLEEVER FORTUYN
te Winnipeg
5
0/
PANDBRIEVEN
1
0 in stukken van
f1000,—, f500,—
en
f 100,-
Afgif te tegen beurskoers.
Accountantskantoor
JamesPolak
(Lid Ned. Acc. Verg.)
POSTHOORNSTEEG
7B
ROTTERDAM.
• GEBRS. MISPELBLOM BEIJER
(COMMANDITAIRE VENNOOTSCHAP)
BANKIERS
–
–
Gestort Kapitaal fl.000.000,
Reserve ruim f1 0.000,-
•
HOOFDKANTOOR te LEEUWARDEN
-.
BIJKANTOREN
te
BOLSWARD, DOKKUM, HARLINGEN, HEEREN VEEN, JOURE, SNEEK, STEENWIJK en WOLVEGA
.ZITDAG te LEMMER
Zijn steeds koopers van incourante Friesche Gemeente- en Waterschaps-Obligatiën
I N C A S S 0-BAN K
AMSTERDAM – ALMELO – DORDRECHT – ZAANDAM – ARNHEM
Volgestort Kapitaal
f
10.000.000,-
Reserve
f
1.664.000,-
KANTOOR TE ROTTERDAM, LEUVEHAVEN W.Z. 103