24 JANUARI 1917
Economïsch:
–
Statistische
Berich
,ten
–
ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANDEL NIJVERHEID. FINANCIËN EN VERKEER
UITGAVE VAN HET INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN
2E
JAARGANG
WOENSDAG 24 JANUARI 1917
No. 56
INHOUD
BIz.
DE
EMISSIE-STATISTtEK
OVER
1916
………………….
61
Opheffing van de
rekening-courant
‘voor
telefoongesprekken.
62
De Engelsche katoenindustrie
en de
oorlog
…………..
62
Een
Nederland—Zuid-Afrika—Australië-Stoomvaartlijn
….
63
Chineesche werkkrachten in
Frankrijk
………………
64
De
Russische mineraalindustrie
……………………
65
Rijst-invoer
………………………………….
66
De
Rijksmiddelen
………………………………
66
BOEKAANKONDIGING
…………………………….
67
REGEERINGSMAATREGELEN OP HANDELSCEBIED …………..
67
MAANDCIJFERS:
Overzicht
der Rijksmiddelen
………………….
68
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN
.
.. .. …………..
69-79
Geidkoersen.
Effectenbeurzen.
–
Wisselkoersen. Goederenhandel.
Bankstaten. Verkeerswezen.
INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE
GESCHRIFTEN
WEEKBLAD
ECONOMISCH-STATIBTISCHE
BERICHTEN
Het secretariaat van het weekblad is gevestigd te
Rotterdam, Pieter de Hooghweg 12, telefoon no. 3000.
Bijdragen en mededeelin gen., den inhoud betref-
fende, gelieve men te zenden aan het secretariaat.
Abonnesnentsprijs vôor het weekblad franco p. p.
in Nederland, f 10,—, buitenland en koloniën f
1e,-
per jaar. Losse nummers5 cents.
Leden en donateurs van_ het Instituut ontvangen het
weekblad gratis.
Advertentiën f 0,35 per regel. Plaatsing bij abonne-
ment volgens tarief. –
Mededeelingen betreffende abonnementen en adver-tentiën ‘richte men tot Nijgh & van Ditmar’s Uitgevers-
Maatschappij, Rotterdam, Amsterdam, Den Haag.
23 JANUARI 1917
De verruiming van de geldmarkt maakte ook deze
berichtsweek nog eenige verdere vordering. Het aan-
bod van geld was echter reeds minder dringend en een
lichte kentering was merkbaar. De rente van particu-
her disconto daalde van 2 op 134 a 134 pOt. en bleef
verder nagenoeg onveranderd; slot 134 h 1% pOt. De
prolongatierente daalde aanvankelijk van 3 op 234
pct. en noteerde daarna 234 pOt.
De wisselmarkt was ook deze week weder zeer stil.
De leperkende bepalingen voor den wisselhandel
werden in Duitschiand niet verder uitgebreid. Er werd
echter een algemeen invoerverbod van goederen afge-
kondigd. Geen goederen mogen meer ingevoerd wor-
den, zelfs niet per postpakket, zonder toestemming
van den betreffenden Rijkscommissaris. Op de wis-
selmarkt was de uitwerking van dezen maatregel reeds
te bespeuren. Het aanbod van wissels op Berlijn was
dadelijk veel geringer en de kcers was vaster.
Het Engelsche Bankdisconto werd deze week na
lang aarzelen verlaagd van 6 op 536 pOt. De Engel-
sche wisselkoers vertoonde daaina eenige neiging tot
dalen.
•
DE EMISSIE-STATISTIEK OVER 1916.
Een korte aanteekening op de in het eerste nummer
van den nieuwen jaal-gang van dit tijdschrift versche-
nen statistiek van emissies in het afgeloopen jaar kan
‘ran belang zijn.
Bij bestudeering er van treft reeds dadelijk weer, dat een statistiek, hoe nauwkeurig en volledig ook,
dikwijls toch slechts een aanwijzing of een gissing kan
geven van de feiten, welke zij moet aantoonen.
Het eenige wat deze emissie-statistiek ons thans bij
benadering geven kan is: het totaal bedrag, dat in het
afgeloopen jaar door Nederlanders in nieuwe Neder-
landsche waarden is belegd. Inderdaad door Nederlan-
ders in Nederlandsche waarden belegd: buitenland-
sche fondsen werden immers bijna niet ter markt ge-
bracht en bultenlandsche kapitalisten schreven op
onze emissies niet in.
Doch ook in deze taak schiet de statistiek tekort.
iet, wat betreft de rubriek staatsleeningen: de
ci5fers er van zijn volledig bekend, die van het, nog
niet geconsolideerde, schatkistpapier evenzeer.
Ook het totaal bedrag der provinciale en gemeente-
lijke leeningen zal niet zoover van de waarheid af
zijn; maar de vlottende schuld van deze lichamen, ook
van de waterschappen (een en ander zijn soms belang-
rijke bedragen) ontbreekt.
Bij de Volgende rubrieken (zie blz. 7 van dezen jaar-
gg) wordt de onvolledigheid allengs grooter.
‘Van aandeelen in bankinstellingen wordt zeer zeker
hèt overgroote deel publiek geëmitteerd, doch dikwijls
wordt voor belangiijka bedragen ondershands plaat-
sing gevonden.
Bij hypotheekbanken, binnen- en buitenlandsche, is
de verhouding reeds omgekeerd: het bedrag der
oiidershands geplaatste stukken overtreft zonder twij-
fel?rre het gedeelte, dat door emissie aan de markt
wordt gebracht.
Komt men ten slotte tot de verschillende rubrie-
ken van lichamen van handel, nijverheid en cultuur,
dan hebben de getallen nog slechts relatieve waarde:
Relatief, voor vergelijking met voorafgaande jaren, en
voor vergelijking met het buitenland. Positief geven
zij slechts een zeer gedeeltelijk beeld van hetgeen in
deze ondernemingen werkelijk is belegd.
Immers de statistiek geeft niet – en kan niet ge-
ven: de belangrijke aangroeiing van de particuliere
of firma-kapitalen; de, onderhandsche, omzetting van
firma’s in naamlooze vennootschappen met de daar
–
mede gewoonlijk gepaard gaande uitbreiding; de tal-rijke als naamlooze vennootschap opgerichte nieuwe
zaken, waarvan de kapitalen eveneens onderhands
plaatsting vinden; de statistiek geeft ten slotte niet
het bedrag, dat gedurende de laatste jaren uit de win-
sten door buitengewone afschrijving en reserveering
– – –
v
62
ECONOMISCH-STA1’ISTISCHE BERICHTEN
24 Januari 1917,
in het bedrijf der vennootséhappen is gehouden en dus
als nieuw kapitaal in de ondernemingen is belegd.
Geven onze statistische gegevens dus voor de rubrie-
ken nijverheid, verkeer, handel en cultuur – de bank-
aandeelen uitgezonderd – een bedrag van honderd
millioen, dan is dit s]echts ‘een gedeelte van de wer-
kelijke kapitaalstoename in het afgeloopen jaar in
deze takken van bedrijf.
Toch is de statistiek ook voor deze categorie van
groote waarde. Hoe grooter en belangrijker toch onze
ondernemingen worden,- hoe meer zullen zij genood-
zaakt worden bij kapitaalsuitgifte een beroep op de
markt te doen. En daarom bewijzen de in 1916 weër
sterk geklommen eindeijfers – de belegging op andere
wijze in aanmerking genomen – inderdaad -hetgen
men zoo gaarne er üit lezen wil: een krachtige op-
leving van onze .nationale ondernemingen op allerlei
gebied.
Nog een ander punt is van belang. Zooals bekend
heeft Nederland voor de naar de oorlogvoerende laf-
den uitgevoerde producten van eigen bodem dikwijls
schatkistpapier in betaling moeten nemen: een soot
min of meer gedwongen belegging in vreemde taats-
schuld. Ook deze bedragen vermelden de statistiek uit
den aard der zaak niet. Maar waar de waarschijnlijk-
heid groot is, dat na den oorlog deze of gene buitez-
landsche mogendheid een beroep op onze geldmarkt
zal willen doen, zal in volgende statistieken de rubriek
buitenlandsche fondsen niet onbelangrijke cijfers kun-
nen vertoonen; zij zal dan tevens kunnen aanwijzen
of niet een te groote toevloed van buitenlandsch papier
de uitgifte van binnenlandsche waarden benadeelt of
belemmert.
Vooral in de toekomst zal de emissie-statistiek dds
groote waarde voor ons verkrijgen.
M.
OPHEFFING VAN DE REKENING-GO URAN’7
VOOR TELEFO ONGESPREKKEN.
Een medewerker schrijft:
Herhaaldelijk is in deze kolommen melding ge-
maakt van vereenvoudiging van betaling, van de resu-
taten van uitgebreide studiën en studiereizen én is de
lof gezongen van het moderne verrekeningsverkeé,
zoodat het niet misplaatst is, hier te wijzen op een
acit-
teruitgang op dit veelbesproken gebied. De geabon-
neerden bij de telefoon, die een bescheiden som geids
gestort hadden bij het rijkstelegraafkantoor ter ver,-
rekeifing voor intercommunale telefoongesprekken eh
verzonden telegrammen, hebben thans van den direè-
teur van het Rijkstelegraafkantoor de mededeli
ontvangen, dat de kosten wegens gevoerde telefoong-
sprekken voortaan per kwitantie zullen worden ing-
vorderd en dus niet meer op verrekeningsvoorschottea zullen worden gekort.
Een redên voor deze schrede-achteruit op het gird-
gebied wordt niet vermeld, wij hopen niet, dat zij te
zoeken is in te grooten administratieven omslag, want
wee dan den aanstaanden postchèque- en girodir’t!
De rekning-courant met een tak van openbaren
dienst had ongetwijfeld opvoedkundige waarde, maar
bovenal voor hen, die veel telefoongesprekken voerden,
onmiskenbare gemakken, waaraan men gewend was
geraakt. Heeft de telegraafadministratje soms langs
negatieven weg een ieder willen doordringen van het
gemak, dat deze betalingswijze oplevert? Deze admi-
nistratie raden wij aan aandachtig te lezen wat in het
eerste nummer van de ,,mededeelingen, jostchèque- en
girodienst” vermeld is over de ,,lastige” kwitantie,
omdat daarvoor ,,gebeld, opengedaan, in huis geloo-
pen, geld gevraagd, afgepast en betaald ôf gewisseld”
moet worden. Het is eigenaardig, dat het Hoofdbe-
stuur op deze wijze op den last van de betalingen
door middel van de kwitantie de aandacht véstigt
en dat een onder dit Bestuur ressorteerende tak van
dienst op eens de gewraakte omslachtige wijze van
inning weer gaat toepassen.
Wij hopen, dat de telegraaf-administratie voor deze
wijziging een goede reden zal hebben gehad, dat zij
die aan den inrichter van het postgirowezen zal heb-
ben bekend gemaakt en dat zij die ook openlijk zal
mededeelen, opdat men daarmede rekening zal kun-
nen houden, wanneer men voor de vraag gesteld wordt,
of men zich bij den nieuwen op komst zijnden giro-
dienst behoort aan te sluiten.
DE ENGELSCHE KATOENINDUST,RIE EN DE
OORLOG.
Mén schrijft ons:
De pas gepubliceerde Engelsche exportcijfers over
1916 van katoenen garens en manufacturen geven een
zeer eigenaardigen kijk op de katoenindustrie daar te
lande en toonen zeker wel aan van hoeveel belahg deze
industrie voor den geheelen Engelschen uitvoer is.
De totale uitvoer van katoenen,. garens bedroeg in:
1913 ……….210.099.000 lbs.
1914 ……….178.527.800
1915 ……….188.169.200
1916 ……….172.192.800
en voor katoenen manufacturen in:
1913 ……..7.075:252.000 yards.
1914 ……..5.735.854.700 –
1915 ‘ ……..4.748.452.900
1916 ……..5.255.503.900
De totaal-uitvoer van garens uit Engeland is dus
niet veel veranderd. Als men bovendien in aanmerking
neemt, dat de totaal-productie van katoenen garens
in Engeland zeker circa 1500 millioen lbs. per jaar
bedraagt, zal men wel begrijpen, dat deze uitvoer niet
van overwegende beteekenis is. Het is echter wel inte-
ressant dezen uitvoer, voor de verschillende landen van
bestemming afzonderlijk, wat nader te bekijken. Was
in 1913 Duitschiand de grootste klant van de Engel-
sche spinnerijen met 52 millioen lbs., in 1914 was
deze uitvoer reeds verminderd tot 39 millioen lbs. en
heeft sedert natuurlijk geheel
–
opgehouden. Inplaats
van Duitschland is thans Nederland de grootste afne-
mer geworden en de uitvoer van katoenen garens uit
Engeland naar ons land bedroeg in:
f913 ……….39.255.300 lbs.
1914 ……….43.147.000
1915 ……….59.746.000
1916 ……….64.232.000
Voor den oorlog werden hier te lande steeds vrij
veel garens uit Düitschland, Oostenrijk en België ge-
importeerd, welke invoer door den oorlog geheel heeft
opgehouden, zoodat de Engelsche invoer in deze
leemte heeft moeten voorzien. De invoer van Engel-
sche garens in Frankrijk, die in 1913 5 millioen lbs.
en in 1914 3,5 millioen lbs. bedroeg, is in 1915 geste-gen tot 38 millioen lbs. en heeft in 1916 ook nog 26,5
millioen lbs. bedragen, hoofdzakelijk omdat een groot
gedeelte van de Fransche spinnerijen in het thans
door de Duitschers- bezette gebied voorkomt en de
garens voor de Fransche weverijen dus thans uit het
buitenland -geïmporteerd moeten worden. Geschiedde
deze invoer in 1915 hoofdzakelijk uit Engeland, in
1916 hebben ook Italië en Spanje zich op de Fran-
sche markt toegelegd en het Engelsche invoercijfer is
daardoor waarschijnlijk verminderd.
Turkije, Rumenië en Bulgarije, die in 1913 19,5
millioen lbs., in 1914 17 millioen lbs. uit Engeland
betrokken, ontvingen in 1915 slechts totaal 3,3 mil-
lioen lbs., waarvan
VS
naar Rumenië en in 1916
slechts 77.000 lbs., zoodat ok deze klanten gedurende
den oorlog vrijwel uitgeschakeld zullen zijn. –
Verdere groote en trouwe klanten van de Engelsche
spinnerijen zijn Engelsch-Indië, dat in 1913-1916
van 30 tot 38 millioen lhs. per jaar betrok en de Ver-
eenigde Staten, die van 6 tot 9 millioen lbs. per jaar ont-
vinge, hoofdzakelijk fijnere nummers en naaigarens.
Ook een nadere besdhouwing der cijfers voor
–
manu-
w-
–
–
24 Januari 1917
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
63
facturen is zeker wel interessant. Voor Duitschiand,
dat trouwens slechts een kleine klant in manufacturen
was, geldt hetzelfde als voor de garens en de invoer
is van 76 millioen yards in 1913 verminderd tot 42
millioen yards in 1914 en heeft verder geheel opge-
houden.
Voor Nederland is de invoer van 84 millioen yards
in 1913, verminderd tot 59 millioen yards in 1914 en
48 millioen yards in 1915. Sedert is men in Engeland
weer wat gemakkelijker geworden met het geven van
uitvoervergunningen en is de uitvoer in 1916 weer tot
70 millioen yards gestegen. De beste klanten voor de katoentjes uit Manchester
zijn de Engelsche koloniën en de uitvoer daarheen,
die in 1913 4086 millioen yards bedroeg, is in 1914
gedaald tot 3481 millioen yards en in 1915 verder
tot 2855 millioexi yards, om in 1916 weer te stijgen tot
ruim 3000 millioen yards, van welke hoeveelheden
ruim % gedeelte naar Engelsch-Indië verscheept is.
De uitvoer naar China is zeer belangrijk verminderd en wel van 717 millioen yards in 1913 tot 578 millioen
in 1914 en 375 millioen yards in 1915. In 1916 is deze
weinig veranderd en heeft slechts 377 millioen yards
bedragen, dus iets meer dan de helft van 1913. Deze
vermindering zal wel eenigszins het gevolg
zijn,
van
den nog steeds troebelen politieken toestand in China,
doch waarschijnlijk nog veel meer van de nog steeds
toenemende Japansche concurrentie. De Japansche
katoenindustrie heeft van dezen oorlog zeer sterk ge-
profiteerd en zich dan ook belangrijk kunnen uitbrei-
den. Een oorlogsklant voor de Manchestermarkt is de
Fransche Republiek, die in 1913 en in 1914 resp. 13
en 18 millioen yards ontving, welke cijfers stegen tot
220 millioen yards in 1915, om in 1916 weer te dalen
tot 120 millioen yards.
Turkije geeft uit den aard der zaak een tegenover-
gesteld beeld en betrok nl. in 1913 en 1914 resp.
361 en 271 millioen yards, welke cijfers in 1915 daalden
tot 10 en in 1916 tot 12 millioen yards. Deze laatste
uitvoer heeft’ natuurlijk niet naar Turkije zelf plaats,
doch naar Turksche gebieden, die in het bezit der ge-
allieerden zijn, als b.v. Creta, Arabië,enz.
Nederl.-Indië is steeds een goede klant van de Man-
chestermarkt geweest en betrok in de jaren 1913/16
resp. 231, 257, 305, 270 millioen yards.
Men kan dus over het algemeen zeggen, dat niet-
tegenstaande het groote gebrek aan mannelijke arbei-
ders door de recruteering en verder met de groote ver-
schepingsmoeilijkheden in Engeland, de uitvoer van
katoenen manufacturen daar te lande zich in den oor-log nog vrij goed heeft kunnen handhaven, vooral als men in aanmerking neemt, dat de binnenlandsche be-
hoefte, zeker grooter is geweest en bovendien zeer
groote contracten zijn geplaatst voor levering aan het
Engelsche leger en de legers der geallieerden, welke
laatste leveringen niet in de uitvoerstatistieken voor-
kome:..
Ook zou men wel zeggen, dat in het gebrek aan
aniline-verfstoffen, dat in Engeland in het begin van
den oorlog zeer nijpend was, sedert door de binnen-
landsche en de Zwitsersche verfstoffen-industrie Vrij
goed voorzien werd. Immers de uitvoer van gekleurde katoenen goederen bedroeg als volgt in:
Geverfde inanufacturen
Gedrukte mantifacturen
1913
1.441.753.400 yards
1.230.754.100 yards
1914
1.095.181.500
,,
929.951.300
1915
905.985.100
,,
689.718.200
1916
1.150.929.300
,,
933.171.100
Vooral in de laatste maanden van 1916 zijn deze
cijfers steeds gunstiger geworden, zoodt men wel
moet gelooven, dat de productie van verfstoffen in
Engeland zeer is uitgebreid en men, zij het dan ook
tegen zeer hooge prijzen, thans tenminste voor een
groot gedeelte in de behoeften der textielindustrie
kan yoorzien. Na den oorlog zal dan nader moeten
blijken, of deze nieuwe Engelsche verfstoffenindustrie
ook tegen de wetenschappelijk zoo uitstekend geoutil-
leerde Duitsche industrie zal kunnen concurreeren.
Mocht men in Engeland deze nieuwe concurrentie niet
aandurven en deze trachten te weren door het invoe-
rèn van hooge invoerrechten op Duitsche verfstoffen,
zoo zullen hiervan de neutrale landen profiteeren, die
deze verfstoff en dan tot lagere
prijzen
zullen kunnen
koopen.
EEN NEDERLAND—ZUID-AFRIKA-
AUSTRALIE-STOOMVAARTLIJN.
liet korte tijdperk, hetwelk de stoomschepen der
Stoomvaart-Maatschappij ,,Nederland” en der Rotter-
damsche Lloyd op hunne reis naar en van Indië, Zuid-
Afrikaansche havens hebben aangedaan, heeft . op-
nieuw de aandacht gevestigd, – zoowel ginds als hier
– op het ontbreken van eene geregelde directe ver-
binding tussehen Nederland en Zuid-Afrika. Plannen
daarvoor hebben velen in den ioop der jaren gekoes-
terd, telkens doken deze op, doch tevens om spoedig
weer in rook te vervliegen.
Bij
deze plannen heeft men
zich o.i. ten onrechte te veel tot één punt beperkt, ni.
tot de uitsluitende verbinding tussehen Nederland en
;
ZuidAfrika. Dat de plannen niet tot uitvoering zijn
gekomen, behoeft dan ook niet al te zeer verwondering
te wekken, want is eene belangrijke vermeerdering
ivan uitvoer van Nederlandsche producten naar Zuid-
Afrika door eene directe lijn denkbaar en mogelijk en
zouden bepaalde goederen loonnd. uit Nederland via
Kaap de Goede Hoop naar Indië vervoerd kunnen
worden, en is ook vermeerdering van den uitvoer van
Zuid-Afrika naar Nederland, althans in de toekomst –
waarschijnlijk, daarnaast is het een open vraag of in
die mate eene vermeerdering van den uitvoer uit Ned.-
Indië naar Zuid-Afrika is te verwachten, dat daardoor
eene geregelde verbinding tusschen beide landen vol-doende zoude kunnen worden gevoed, terwijl hetgeen
Zuid-Afrika aan Nederlandsch-Indië heeft aan te bie-..
dcii, eene geregelde stoomvaartverbinding niet schijnt te rechtvaardigen. Afgescheiden hiervan werd verno-
men, dat ook vôôr den oorlog de kwestie der kolen-
.voorziening in Zuid-Afrikaansche havens bij de be-
.
00gde stoomvaartverbinding een niet gemakkelijk op
te lossen probleem oplevert. Ook thans gelooven even-
wel nog velen aan de levensvatbaarheid van eene der-
gelijke verbindiiig Nederland—Zuid-Afrika—Indië,
getuige de mededeelingen van den heer Meeuwesen in
verband met diens bezoek aan Indië en Zuid-Afrika
in 1916, opgenomen in het Decembernummer van het
..tijdschriftvan de Maatschappij van Nijverheid.
De slotsom waartoe wij komen is, dat de rentabili-
tei t van de gedachte scheepvaartonderneming tus-
schen Nederland, .Zuid-Afrika en Indië, op zijn minst
genomen onzeker is. Nochtans willen wij niet geheel
weerspreken de mogelijkheid, dat deze directe stoom-
.,vaartverbinding achterna zoude blijken haar reden
,van bestaan te wettigen. De uitvoer uit Nederland
naarZuid-Afrika nam reeds zonder die lijn van 1908
in vérgeljking met 1913 toe van
f 4.418J80
tot
f 10.48.493
en het is denkbaar, dat de uitvoer door
de eigen stoomvaartlijn nog in veel belangrijker mate zoude toenemen en dat dit omgekeerd met den invoer
eveneens zoude kunnen geschieden. Velen meenen
evenwel, dat de oplossing der verbinding in eene
andere richting moet gezocht worden.
Door Nederlanders, die met den handel van Austra-
lië sedert jaren bekend zijn, is in den laatsten tijd
gewezen op de mogelijkheid om met kans op blijvend
succes eene Nederlandsche stoomvaartlijn
Wederla.nd.
—Zuid-Afrika—–Australië
in het leven te roepen,
welke in Australië aansluiting zoude kunnen vinden
aan de bestaande verbinding tusschen Nederlandsch-
Indië en Australië der Kon. Paketvaartmaatschappij.
Op die wijze zoude worden verkregen:..
Op de
heen.route
eene belangrijke toeneming van
den directen uitvoer van Nederlandsche en mogelijk
64
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
24
Januari 1917
andere Europeesche producten naar Zuid-Afrika en
naar Australië, met daarnevens kans op vervoer van
Zuid-Afrikaansche producten naar Australië en Ned.-
Indië.
Op de
zerugreis
als hoofdvervoer Australische en
daarnevens Zuid-Afrikaansche producten, uit te voe-
ren
naar Nederland
(en mogelijk naar andere landen
van Europa) en wellicht ook Indische en Australische
producten uit te voeren naar Zuid-Afrika. –
Dat ,,de handel de vlag volgt” behoeven wij niet
aan te toonen, merkwaardig is het, dit opnieuw met
zoovele woorden te lezen in een brief uit Japan, op-
genomen in de Fransche Economist van 23 December
1916, waarin naar aanleiding van de sedert den oor-
log ontstane directe stoomvaartverbinding tusschen
Japan en Zuid-Afrika en den dientengevolge belang-
rijk vermeerderden uitvoer, wordt gezegd: ,,hetgeen
aan de geheele handelswereld ten bewijze moge strek-
ken, dat om den handel met het buitenland te ont-
wikkelen, eerst eene directe stoomvaartverbinding in
het leven moet worden geroepen”.
Wanneer wij nu onze gedachten laten gaan op welke
grondslagen de rentabiliteitsrekening voor de door
ons bedoelde lijn
kan worden opgesteld, zoo zien wij.,
dat wij wat de heenroute betreft, meer pijlen op den
boog hebben dan
bij
het oude plan. En ten aanzien dr
terugroute met als hoofdvervoer Australische produ-
ten voor Nederland (en andere deelen van Europa)
zal de nieuwe stoomvaartlijn, mits met energie en
koopmanschap bestuurd, zich ongetwijfeld een aandeel
kunnen verzekeren in den belangrijken uitvoer van
Australische producten, welke in 1913 volgens het
Statesmans’ Yearbook 1914, bedroeg £
78.501.253
(5f
pim.
f 942.015.086.
In 1912 beliep de uitvoer nog een
hooger bedrag, waarvan b.v. naar Frankrijk werd uitgevoerd voor £
8.0.819 of f 96.267.828,
naar
Duitschiand voor £
7.141.246
of
f 89294.952
en naar
België £ 6.584.532
of pim.
f 79.014.384.
De voornaamste uitvoerartikelen met cijfers boven
£ 1 millioen, waren tarwe, meel, boter, vleesch, talk,
wol, steenkolen, koper, goud, lood, huiden, vellen ei
zink. De uitvoer van Australië naar de Zuid-Afrikaan-
sche Unie bedroeg in 1912 £
1.488.153
of ,plm.
f17.857.836.
In welke mate de uitvoer uit Indië naar Zuid-
Afrika door de nieuwe
lijn
zoude kunnen toenemeu,
valt niet zonder nader onderzoek uit te maken, in iedor
geval wordt dit als het ware op den koop toe verkr-
gen. Volgens particuliere consulaire mededeeling
heeft de Indische handelswereld tijdens de kortstoii-
dige stoomvaartverbinding met Zuid-Afrika voor den uitvoer daarheen veel belangstelling getoond.
Met het bovenstaande, meenen wij geenszins, dat
het laatste woord omtrent deze
belangrijke
aangele-
genheid is gezegd, doch de verwachting wordt uit-
gesproken, dat directeuren van Nederlandsche stoom-
vaartmaatschappijen, fabrieken, handelslichamen en
bankinstellingen hierin aanleiding mogen vindenoi dienaangaande een grondig onderzoek in te -stein,
opdat worde uitgemaakt of een N.Z.A.A.lijn met kans
op toekomstig financieel succes in het leven is te
roepen. H. C. OBREEN.
CHINEESCHE WERKKRACHTEN IN
FRANKRIJK.
De Chinees als werkkracht is, gelijk algemeen be-
kend, op vele plaatsen buiten zijn vaderland te -vin-
den. Zoowel in cultures, bijv. in onze Oost-Indische
koloniën, als in den mijnbouw, zoomede in commer-
ciëele en huishoudelijke betrekkingen, vindt men Chi-neezen in vele landen, met name Californië, Australiö
en Zuid-Afrika, te werk gesteld.
In de hier genoemde gevallen verlaten de Chiüeezen
op eigen gelegenheid het vaderland om elders hun
fortuin te zoeken. Wat de Transvaal betreft, was de
toestand echter anders. Hier toch waren het de regee-
ringen van China en Groot-Britannië, die
bij
onder-
ling overleg de emigratie regelden van Chineesche
arbeiders, ten einde hunne werkkracht te doen ge-
bruiken in het Transvaalsche mijngebied en waarbij
tevens bepalingen in het leven werden geroepen ter
regeling der arbeidsvoorwaarden.
Het precedent van de Transvaal is nu door een
tweede geval gevolgd, hetwelk reeds vermelding vond
in de dagbladen en bestond in het overbrengen van
Chineesche werkkrachten naar Frankrijk. Ook hier
werd tusschen de regeeringen van de betrokken lan-
den eene overeenkomst gesloten, ten einde den aanvoer
van de Chineezen te regelen. In het nummer van de
e w S t a t e s m a n” van 13 Januari j.l. is een merk-
waardig en interessant artikel opgenomen over deze
aangelegenheid, van de hand van een Chinees zelf, die
in de gelegenheid was een bezoek te brengen aan
eenige fabrieken, waarin zijn landgenooten werkzaam
Zijn. –
Het was, zooals men begrijpen zal, een moeilijk punt
voor de ‘Chineesche regeering, juiste bewoordingen
voor de bedoelde overeenkomst te vinden. Immers hier
moest van de
zijde
der Pekingsche regeering vermeden
wdrden, dat deze een niet neutraal karakter zou dra-gen. Toch wilde dit Gouvernement zijn onderdanen,
die geneigd waren -den arbeidsijood in Frankrijk aan
te vullen, niet aan eene willekeurige behandeling
prijsgeven. In overeenstemming met voornoemde nood-
zakelijkheid bevat het contract dan ook de bepaling,
dat de Chineezen niet voor militaire diensten ge-
bruikt mogen worden, hun arbeid slechts mag bestaan
uit werkzaamheden op het gebied van industrie en
landbouw. De overeenkomst is voor 5 jaar aangegaan,
waarna de Chineezen van een vrijen terugtocht naar
het vaderland verzekerd zijn. Opmerkelijk is, dat voor
deze Chineesche arbeiders het recht bedongen is, ook
na deze periode in Frankrijk of de Fransche koloniën
te mogen verblijven. In aansluiting hiermede is de
bepaling zeer zeker gunstig-te heeten, dat ook in dit
laatste geval de aanspraak op vrije repatriage blijft
bestaan.
Er is in de overeenkomst eene scheiding gemaakt
– tusschen die werkkrachten, welke een ambacht ver-
staan, en de zoogenaamde ,,unskilled”. Beiden zal maxi-
maal een arbeidsdag van 10 uur toebedeeld worden,
evenwel ontvangt de eerste categorie een dagloon van
Fr. 1,50, de laatste van Fr. 1,25. Daarenboven genie-
ten de eerstgenoemden nog een bedrag van 40 francs, de laatsten van 35 francs per maand, voor de familie-
betrekkingen in China. De uitbetaling van deze laat-
sW bedragen geschiedt in China. De Chineesche cor-
respondent, die deze mededeeling doet, zegt, dat de
dagloonen, op zich zelf beschouwd, niet groot zijn,
maar dat daarbij in aanmerking genomen moet wor-
den, dat kost en onderhoud geheel vrij verstrekt wor-
den. Ook omtrent dit punt zijn bepalingen in de over-
eenkomst opgenomen; het te verstrekken voedsel zal
moeten bestdan uit 100 gr. rijst, 1000 gr. tarwe, 180
gr. vleesch, 250 gr. groenten, 15 gr. thee, 15 gr. vet
en 45 gr. zout. De zegsman, die hier wordt aangehaald,
geeft als
Zijne
ervaring, dat de voeding van de arbei-ders zeer goed is. Het viel hem op, dat zijne landge-
nooten het Fransche brood zeer smakelijk schenen te
vinden en daarvoor de rijst – hun nationaal voedsel – zelfs versmaden. Men begrijpt, dat er gebruik ge-
maakt moet worden van tolken, om met de arbeids-
krachten om te gaan.
Van de
zijde
der Ohineezen van hooger.jntellect, die
in Frankrijk hun woonplaats hebben, is er op aange-
drongen, dat men de hier besproken arbeiders ver-
der technisch opleidt. De gelegenheid toch zou schoon
zijn, op deze manier China vakkundige arbeidskrach-
ten te bezorgen, waaraan in dat land zeer zeker be-
hoefte bestaat. – –
Er
zijn
op het oogenblik 5000 Chineezen onder con-
tract in Frankrijk werkzaam. Kon het zijn, dat deze
na afloop vande periode, waarvoor zij zich in Europa
24 Januari 1917
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
’65
verbonden hebben,
•
als kundige werkkrachten naar
het vaderland terugkeeren, dan zou de Pekingsche
regeering een verstandige daad hebben gedaan, met
zich te interesseeren voor deze tewerkstelling in den
vreemde. Het schijnt, dat van de zijde der Fransche
regeering vbor een verdere opleiding gevoeld wordt,
vooral omdat aldus de Ohineezen ziéh ook meer de
Fransche taal zouden eigen maken. Frankrijk meent
– en we gelooven niet ten onrechte – dat het beheer-
schen van de taal van een vreemd land onwillekeurig
banden van sympathie met het land in quaestie doet
ontstaan, hetgeen ongetwijfeld weer een gunstigen
invloed uitoefent op de handelsbetrekkingen.
Naar de Chineesche briefschrijver vernam, zullen
de 5000 arbeiders, die reeds in Frankrijk aan het werk
zijn, door een viermaal grooter aantal gevolgd worden.
Hij voegt er aan toe, dat van de zijde der Fransche
arbeiders volstrekt geen moeilijkheden zijn te vreezen,
wegens dezen grooten aanvoer van vreemde mededin-
gers.
DE RUSSISCHE MINERAALINDUSTRIE.
De voortbrenging van koper in Rusland was onbe-
langrijk tot 1906, toen het douanerecht van 210 tot
300 roebel per ton werd verhoogd. De binnenlandsche
productie bedroeg in evengemeld jaar niet meer
dan ongeveer 9500 ton, de invoer 13.300 ton. Van
dien tijd af valt er een belangrijke vermeerde-
ring in de productie waar te nemen, in verband
waarmede de invoer gelijktijdig daalde. Deze
laatste beliep bijv. in 1909 nog slechts 3500 ton, de
productie daarentegen reeds 22.200 ton. Sedert dat
jaar is het binnenlandsche yerbruik sterk toegenomen
in samenhang met de algemeene economische ontwik-
keling van het Russische rijk, meer bepaaldelijk nog
met den vooruitgang der electro-technische nijverheid.
Productie en verkoop van het metaal der voornaamste
Russische kopermijnen worden gecontroleerd door het
,,Med.”-syndicaat. Blijkens de statistieken werd in
1909 een hoeveelheid van 23.000 ton koper verbruikt,
in 1910 28.500 ton en in 1913 47.200 ton. Het groot-
ste deel daarvan werd gedekt door de binnenlandsche
productie, welkevan 23.000 ton in 1910 steeg. tot
34.300 ton in 1913. De invoer bestond uitsluitend uit
electro]ytisch koper, waarvan het verbruik tusschen
1910 en 1913 verdrievoudigde; de voortbrenging van
deze soort is eerst sedert de latere jaren van belang
geworden in Rusland. De grootste hoeveelheid electro-
lytisch koper komt uit de mijn Kyshtim in het Oeral-
gebergte, welker productie van 4000 ton in 1911 steeg
tot 8000 ton in 1914.
De, verwachting was, dat 1914 een productie van 41.500 ton koper zou opleveren tegen 34.300 ton in
1913 en dat 1915 zelfs 45.000 ton zoude geven. Deze
verwachtingen zijn echter niet vervuld en in 1914
werd slechtseen hôeveelheid van 32.300 ton verkre-
gen grootendeels als gevolg van het feit, dat de mij-
nen in Transcaucasië tusschen Nov. 1914 en Maart
1915 door de Turken bezet waren. Voorts was er overal desorganisatie en gebrek aan geschoolde arbeidskrach-
ten, aan paarden en vervoermiddelen, dynamiet en
brandstof. In 1915 daalde de productie verder tot
26.500 ton. Daar koper een der meest noodzakelijke
materialen voor oorlogsdoeleinden is, moesten groote
hoeveelheden worden ingevoerd; zoo in 1914 13.000
ton en in 1915 zelfs 42.500 ton, waarvan 31.500 ton
via Wladiwostock.
De commisie der vereeniging voor handel en nij-
verheid merkte in haar laatste verslag op, dat krach-
tige maatregelen hadden behooren te zijn genomen
voor het opvoeren der productie en beperking der in-
voeren. Ware dit gebeurd dan zou zulks een gunstigen
invloed hebben uitgeoefend op de betalingsbalans van
het land en zou ook de Trans-Siberische spoorweg zijn
ontlast. Men had dienen te zorgeh, dat de mijnen over
yoldoende brandstof en outpioffingsmiddelen beschik-
ten en’ men had aan deze ondernemingen haar ge-
schoold personeel, paarden en vervoermiddelen moe-
ten laten. Voorts had de Regeering credieten kunnen
beschikbaar stellen tot het in bedrijf brengen van
nieuwe ondernemingen.
• In al deze opzichten is er evenwel niets gedaan en
de versmelting van koper neemt dan ook nog steeds
af; in de eerste helft van 1916 bedroeg de verkregen
• hoeveelheid slechts 11.000 ton tegen 14.200 ton in het
overeenkomstige tijdvak van 1915, de invoer ander-
zijds 22.500 ton tegen 8300 ton. In verband met de
recordnoteeringen op de wereldmarkten, de aanzien-
‘lijke ‘vermeerdering der zeevrachten en der kosten van
het vervoer van Wladiwostock naar West-Rusland
steeg de koperprijs van R. 1410 per ton in Juni 1915
1
tot R. 1945 in Juli 1916, terwijl eleetrolytisch koper
zelfs een peil bereikte van R. 2034. Sedert zijn deze
noteeringen teruggeloopen tot resp. 1730 en 1785 roebel.
• Volgens de opgaven van het centrale industriëele
‘oorlogscomité bedroeg de gezamenlijke productie van
1
iooderts in Rusland gedurende 1913 3.634.000 poed,
1914 1.905.000 poed en 1915 4.195.000 poed. De hoe-
veelheid verkregen lood beliep in dezelfde jaren gb-
.baal: 1913 93.000, 1914 66.000 en 1015 51.000 poed.
Wanneer men deze cijfers vergelijkt met die van het
–
erti, schijnt het wel dat de verwerkte ertsen in 1915
armer moeten
zijn
geworden of juister, dat tengevolge
:van de hooge prijzen de exploitatie van mijnen van
lager gehalte mogelijk werd. In de maritieme provin-
‘ciën van het Verre Oosten worden in de steenkolen-
nijnen van Tetioukhe ertsen van hoog gehalte voort-
ebracht, t.w. met 0,02 pCt. zilver, 10,15 pOt. lood en
15,20 pOt. zink, welke ertsen echter niet ter plaatse
ierwerkt doch uitgevoerd worden. Ook hier treft men
hetzelfde aan als bij koper, n.l. naast verminderde pro-
‘ductie gestegen invoer, t.w. van 60.000 tot 70.000 ton.
Blijkens het onderzoek van het hierboven genoemde
comité mag worden aaiigenomen, dat de loodproduc-
tie in 1916 eenigszins zal zijn toegenomen. De prijs
per ton bedroeg in Aug. 1914 R. 480,, in Juni 1915
R. 705, in December d.a.v. R. 825 en in April 1916
1
E. 1560.
1
1
-V66r den oorlog had dezinkindustrie zich hoofd-
kakeljk in Polen ontwikkeld. De fabrieken aldaar ver-
;
smolten toen
3%
der zinkproductie van het geheele
‘rijk, terwijl het overige deel door ondernemingen in ‘den Caucasus werd behandeld. Sedert Polen door de
Duitschers is bezet geworden, komt de Russische zink-
prductie nagenoeg uitsluitend uit den Caucasus.
De binnenlandsche productie, de invoer en het ver-
bruik beliepen in de laatste drie jaren:
Prductie
Invoer
Verbruik
ton
ton
ton
1913 ……..10.700
28.800
39.500
1914 ……..6.300
23.200
29.500
1915 ……..2.100
27.400
29.500
Volgens meergemeld comité zal de productie in
r1916 blijken te zijn vooruitgegaan. Binnenkort zal een
niji
euwe
onderneming in den Caucasus, de Elbruz Cor-
tporatiôn, het bedrijf aanvangen met installatiën, bere-
1kènd op een jaarproductie van 3500 ton. Een onder-heming in het Altai-gebergte, de Ridder MiningCor-
poration, heeft zich ingericht op een jaarproductie
van 3000 ton.
Ook de..prijs van het zink is sedert het uitbreken
van den. oorlog aanmerkelijk gestegen, zooals valt na te
gaan uit de volgende noteeringen per ton: Juli 1914
R. 285, Januari 1915 R. 855, Juni id. R. 1720, Decem-
bér id. R. 1800; sedert vond een daling plaats tot
“R. 1470 in Juli 1916.
Hierboven is er op gewezen, dat naar het oordeel
van de commissie der vereeniging voor handeï en
nijverheid krachtige maatregelen hadden behooren te.-
zijn genomen tot het opvoeren der productie van de
mijnindustrie en tot beperking der invoeren. Sedert-
dien is gebleken,’ dat in zeker opzicht aan dit verlangen
`zal worden voldaan. Onlangs ‘is’ n.l. gemeld, dat het
ministerie van verkeerswezen enhet mijnbouwdeparte-
66
1
ECONQMJSCH-STATISTJSCHE BERICHTEN
24 Januari 1917
ment ieder afzonderlijk bij de Regeering credieten heb-
ben aangevraagd ten behoeve der exploitatie van petro-
leumterreinen op het schiereiland Apscheron en in
Transkaukasië. Het genoemde ministerie beoogt ter-
zeifder tijd een petroleumraffinaderij in Baku op te
richten, tot het verwerken van de producten, die de
Staat in natura als royalty ontvangt. De particuliere
petroleumondernemingen zouden voorts op deze wijze
worden gesteund, door verleening van credieten tot
het in exploitatie brengen van nieuwe terreinen, ofwel
door het uitzenden van zich in staatsdienst bevin-
dende geologen.
Voorts is het de bedoeling de spoorwegbedrijven te
helpen, door deze steenkolen in voldoende mate te
verschaffen, vooral ook cokes uit dc West-Siberische
mijndistricten.
De Regeering zal bijzondere aandacht schenken aan
het steenkolendistrict van Kusnez, aan de mijnen in
het gebied van Minoessinsk en aan de verdere mijn-
ondernemingen in West-Siberië. Om te voorzien in de
stijgende behoefte aan koper, wil de Regeering de
kopersmelterjen krachtig ondersteunen. Zoo heeft
bijv. het handeisministerie de Regeering voorgesteld
aan de mijubouwonderneming Solodownikow een voor-
schot van R. 6.100.000 te verstrekken tot uitbreiding
harer koper- en nikkelmijnen en tot aanleg van fa:
brieksinstallaties. De jaarlijksche productie van ko-
per dezer onderneming bedraagt 250.000 poed en die
van nikkel 50.000 poed. Mede zal steun worden ver
leend aan de tin-, zink- en zoutindustrie, wat de laat-
ste betreft onder het voorbehoud, dat contrôle op de
verkoopprijzen zal worden uitgeoefend. Ten slotte kan
nog worden gemeld, dat het voornemen bestaat, een
speciale bankinstelling in het leven roepen, ten doel
hebbende crediet aan mijnbouwondernemingen te ver-
strekken.
RIJST-INVOER.
Onder de voedingsartikelen, waarvan de distributie
door den oorlog een algeheelen ommekeer heeft onder-
gaan, behoort het artikel rijst.
Wij laten hier een staat volgen van den directen-
invoer in de beide jaren 1913 en 1916 in de voornaam-
ste rijst-importeerende landen van Europa, benevens
de Levant en Amerika. De cijfers zijn ontleend aan
den jaarstaat van Lockie, Pemberton & Co. te Londen:
Directe invoer
1916
1913
in:
Eng. tons.
Eng. tons.
O-root-Britannië ……
430.634
173.831
Holland …………..5.900
323.889
België
…………..-
68.607
Duitschiand
–
407.321
Skandinavië en Finland
21.395
17.928
Italië …….. ……..-
2.546
Oostenrijk en Rumenië
–
208.618
Frankrijk …………242.905
253.813
Portugal
…………25.094
–
Levant
…………..-
140.126 …
Amerika
…………72.927
25.083-
Totaal ……798.855′ 1.621.762
Uit de vermindering van totaal 1.620.000 tons in
1913 tot 799.000 tons in 1916 moet worden afgeleid, dat enorme hoeveelheden rijst in ht Oosten gebleven
zijn, al of niet geconsumeerd, want de oogstuitval in
de gezamenlijke Oostersche productielanden liep in
de jaren 1913/16 niet zoo heel veel uiteen.
Gespecificeerd over de landen van productie wer-
den volgens genoemden jaarstaat in bovenstaande con-
sumptielanden ingevoerd:
Tn
1
916
Tn
1912
Uit:
Eng. tons. Eng. tons.
Britsch-Indië
……..
477.952
1.181.435
Saigon
…………..
230.128 238.248
Japan
…………….
19.991
–
Siam
…………….
70.014 196.020
Diversen (w.o. Java)
770 6.059
798.855 1.621.762
Geheel juist zijn deze cijfers, althans voor 1913,
niet, met name moet de Java-uitvoe:r foutief zijn op-
genomen, immers Nederland alleen importeede in
1913 van daar 40.000 tons.
Maar hoe dit ook zij, Java-rijst neemt toch in bo-
venstaande getallen slechts een bescheiden plaats in;
zooals bekend is Java wel een groot producent van
rijst, maar in hoofdzaak voor eigen voeding. Uitge-
voerd wordt slechts weinig, in 1913 bedroeg de ge-
heele uitvoer van Nederlandsch-Indië 59.500 tons,
waarvan, zooals gezegd, 40.000 tons naar Nederland,
grootendeels voor wederuitvoer na bewerking, want in
Nederland zelf wordt Nederlandsch-Indjsche rijst
slechts in beperkte mate geconsumeerd.
DE RIJKSMIDDELEN.
Het overzicht der rijksmiddelen, in dit nummer
voorkomend, geeft ons de
cijfers
over de maand De-
cember, alsmede die over het jaar 1916. De ontvang-
sten in December gingen belangrijk boven de ]aming;
zoowel de directe belastingen als de indirecte brach-
ten meer op, de laatste zelfs aanzienlijk meer. Dat de
zegel- en de registratierechten samen met
f
1.800.000
de raming overtroffen, zal o.rn. wel zijn toe te schrij-
ven aan het feit, dat in verband met de aanhangige
vernieuwing en wijziging der zegelwet en der wet op
de registratie, welke in verschillende opzichten ver-
hooging dier rechten medebrengen, thans tal van con-
tracten bij voorbaat afgesloteÇi en verscheiden geld-
leeningen geplaatst worden. Ook de
accijnzen
droegen
tot verhooging der ontvangsten het hunne
bij.
Daarbij
zij uitdrukkelijk vermeld, dat de daling van de op-
brengst van den
suikeraccijns,
die over de maanden
October en November 1916 viel te constateeren, in
December niet is bestendigd, maar plaats maakte voor
hernieuwde stijging. Werd in December 1915 uit dezen
hoofde
f
2.294.000 ontvangen, in December 1916 klom
dit cijfer met ruim vijf ton tot
f
2.827.000 (de opcen-
ten inbegrepen). Voor de toekomst zegt dit natuurlijk
niets.
Het gansche jaar 1916 geeft ons aanleiding tot de
volgende beschouwingen. Terwijl de totaal-opbrengst
der middelen over 1915 ruim 169 millioen gulden
bedroeg, mocht de fiscus voor 1916 boeken ruim 198
miljoen of 29 millioen gulden meer. Die toeneming
komt in hoofdzaak voor rekening van de volgende
posten: In 1916 brachten de inkomstenbelasting en
de vermogensbelasting tezamen op
f
36.247.000 tegen
in 1915 de bedrjfsbelasting, de inkomstenbelasting
en de vermogensbelasting tezamen
f
26.647.000, in
1916 dus bijna
f 10.000.000
meer. Uit de accijnzen
vloeide in 1916
f
6.300.000 meer in de schatkist dan
in 1915, waarvan komen voor den. suikeraccijns
f
3.250.000, voor het gedistilleerd
f
1.880.000 en voor
den geslachtaccijns
f 1.000.000.
De zegel-, registratie-
en hypotheekrechten leverden in het eerstgenoemde
jaar
f
8.000.000 meer op, de successierechten kleine
f
2.000.000 meer.
Wanneer men op denzeifden voet als dit vroeger ge-
schiedde in onze besprekingen omtrent de rijksmidde-
len, de vergelijking treft tusschen den loop dier mid-
delen in de jaren 1916 en 1913, welk laatste jaar nog
geen oorlogstoestand kende, zal men de volgende cij
–
fers vinden:
1916
…………..
f
167.962.000
1913
…………..,, 151.301.000
Toename ……….
f
16.661.000
Deze stijging bedraagt dus over drie jaren 11 pOt.
of, per jaar berekend, 3,66 pOt. De percentages dalen
tot 10 en 3,33, indien de opbrengst der successierech-
ten in beide jaren buiten rekening wordt gelaten. Het
verschil van
f
16.661.000 wordt dan teruggebracht tot
f
13.578.000. Dit laatste bedrag wordt gevormd voor
f
6.299.000 door stijging van den suikeraccijns, voor
f
3.623.000 door die van den geslachtaccijns en voor
24 Januari 1917
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
67
f
5.035.000 door die van de zegel- en registratierech-
ten, waartegenover
f
2.849.000 minder werd ontvan-
gen uit de loodsgelden. Het behoeft wel geen betoog,
dat op al deze cijfers de buitengewone omstandighe-
den in sterke mate haren invloed deden gelden.
Ten. slotte merken wij nog op, dat de belastingen,
welke in verband met de buitengewone omstandig-
heden geheven worden, tot dusver tezamen een bedrag
van
f
5.136.000 in de schatkist hebben doen vloeien.
Het leeuwendeel daarvan werd bijgedragen door de
Verdedigingsbelasting Ja (nogmaals heffing der ver-
mogensbelasting) en de Verdedigingsbelasting II (buitengewone inkomstenbelasting), n.l. respect.
f
2.306.900 en
f
2.277.000. De oorlogswinstbelasting
bracht voorshands nog niet meer op dan
f
40.640.
BOEKAANKONDIGING.
Sociaal-economische opstellen, aangebo-
den aan Mr. H. B. Greven,,
Haarlem,
Erven F. Bohn 1916. VIII en 467 blz.
In de tegenwoordige tijden, nu al ons denken en
handelen door den oorlog beheerscht wordt, schijnt het
bijkans verwonderlijk, dat van het dertigtal opstellen,
in bovengenoemd boekwerk vereenigd, slechts acht een
onderwerp behandelen, dat met den wereldkrijg samen-
hangt. Eene verklaring is echter wel te vinden. Z66-
vele beginselen blijken plotseling verouderd, zoovele
nieuwe toestanden zijn geschapen, dat zelfs deskun-digen het juiste spoor bijster raken, althans aarzelen
derden den weg te wijzen. Gedurende z66 langen tijd
is het eigenbelang van het individu als eeüige, later
althans als voornaamste drijfveer aangenomen, dat
men het gevoel heeft van voren af aan te moeten be-
ginnen, nu het staatsbelang, het nationalisme, de ras-
senhaat de belangrijkste beweegredenen geworden zijn.
De beoefenaren der theoretische economie zijn bij de keuze van hun onderwerp alle ver van den oorlog
gebleven, met uitzondering van de professoren, welke
in de oorlogvoerende landen wonen. Lujo Br&ntano,
hoogleeraar te München, zoekt naar ,,die Grenzen der landwirtschaftlichen Prdduktion”. Voor een Duitscher is er waarlijk geen actueeler onderwerp uit te denken!
Schrijver acht bij den landbouw de hulp der chemie
van onberekenbaar nut, maar toch niet in staat clima-
tologische invloeden geheel op te heffen; voorts vormt
de beperktheid van den grond van zelf een grens voor
de te produceeren quantiteit, tenzij men tri-dimensio-
naal wil voortbrengen door middel van hoog-opgetrok-
ken kassen met verschillende verdiepingen. Dit zal
echter, meent hij, altijd wel te kostbaar blijven, – en
toch, wie durft thans nog iets voor onmogelijk te
houden?
Charles Gide, professor te Parijs; behandelt de werk-
wijze van de coöperatieve vereenigingen tijdens den
oorlog (hij roemt deze zeer) en Dr. Eugen von Philip-
povich uit Weenen beschrijft de monopolies v6ôr en
tijdens den krijg.
Doch ook
bij
de Hollandsche Theoretici wordtsom-
wijlen van den oorlog gewag gemaakt. In zijn opstel
over Adam Smith releveert Prof. d’Aulnis de Bou-
rouill in verband met een besprekingover de maatre-
gelen der N ederlandsche 1egeering, dat zelfs de auteu
r
van Wealth of nations uitvoerverboden en vergeldings-
maatregelen tegen buitenlandsche invoerrechten spe-
ciaal voor een klein land oirbaar acht. In het artikel
van Prof. Fabius over ,,Loonen”, komt vanzelf de
duurtetoeslag ter sprake, en
bij
de behandeling van de
nieuwe geldtheorieën, door Mej. Mr. van Dorp, is er
alle gelegenheid de Papierwirtschaft, die tegenwoordig
in vele oorlogvoerende landen heerscht, ter sprake te
brengen.
De Nederlandsche opstellen, die direct met den
oorlog samenhangen, zijn die van Mr. Vissering (Di
internationale wisselkoersen gedurende den oorlog),
Mr. Ph. Falkenburg (Een belangrijk economisch ge-
volg van den oôrlog en de gebreken onzer statitiek),
Mr. Nieboer (Iets over oorlogseconomie) en Mr. Suer-
mondt (Eenige gevolgen van den wereldoorlog op den
Java-suikerhandel); indirect hangt het artikel van
Prof. Bruins (Conjunctuurwisseling en discontopoli-
tiek) met den oorlog samen, in zooverre ah sterke
conjunctuurwisselingen juist in de eerstvolgende jaren
te verwachten zijn.
Vermoedelijk zal het menigeen gaan als
mij,
en zal
hij het eerst naar deze opstellen
grijpen.
Alles wat niet
op den oorlog betrekking heeft,
lijkt
ons nu eenmaal
onbelangrijk. Daarentegen zal iedereen gaarne weten,
wat de President der Nederlandsche Bank over den
loop der wisselkoersen te zeggen heeft; de beschou-
wingen van Mr. Nieboer mogen hier en daar wat fan-
tastisch
schijnen,
ieder onzer heeft zich wel eens afge-
vraagd, in hoeverre de Staatsbemoeiïng zich in den
huidigen uitgebreiden vorm ook na den oorlog zal
handhaven.
Zoo is er meer, en toch biedt na deze oorlogsop-
stellen het lezen van zuiver-theoretische beschouwin-
gen eene groote bekoring. Men voelt, dat de oude
grondbeginselen hunne waarde nog niet geheel ver-
loren hebben en,
zij
het dan ook in
gewijzigden
vorm,
later hunnen invloed weder zullen doen gevoelen.
Ik heb mij
bij
deze bespreking van critiek onthou-
den – het groote aantal opstellen bracht dit trouwens
ook mee – en het vermelden van veel lezenswaardige
artikelen moeten nalaten. Mijn doel was alleen de
aandacht te vestigen op dit merkwaardige boekwerk,
dat in zijn groote verscheidenheid zulk een juist beeld
geeft van het vreemde tijdperk waarin wij leven en
waarin zooveel nieuws met het oude vermengd is.
L.H.v.L.
– De firma Gebroeders Chabot te Rotterdam
heeft êen drietal graphische voorstellingen het licht
doen zien van de no te erin gen te Rotterdam
van pond sterling, m a r k en franc, gedu-
rende de jaren 1913, 1914, 1915 en 1916.. De graphi-
sche voorstellingen geven een duidelijk beeld van de
ontzagljke bewegingen in de koersen sedert het uit-
breken van den oorlog.
Onder de overzichten in dit nummer treft men
hét jaaroverzicht aan betreffende de Rotterdamsche
huidenmarkt van de makelaars Grisar & Co. en dat
der Amsterdamsche rubbermarkt van de firma Joosten & Janssen.
REGEERINGSMAATREGELEN OP
HANDELSGEBIED.
Uitvoerverboden. Verboden is de uitvoer
van duiven, zoowel levend als gedood;
voorts die van
schuimaarde, terpentijn,, alle harsen, asphali en ver-
dere harsachtige
stoffen,
alsmede men gsels en pro-
ducten daarvan.
Beschikbaarstehlingvan regeerings.
g o e d er e n.. Bij circulaire aan de gemeentebestu-
ren vestigt de minister van landbouw er de aandacht
op, dat de distributie-regelingen, door hem vastge-
steld voor gort, havermout, rijst en zeep, in practijk
hebben gebracht de inschakeling van den tusschenhan-
del op denzelfden voet als in normale tijdsomstandig-
heden. Te dien einde is in deze beschikkingen de
,,grossiersdistributie” uitdrukkelijk erkend en gere-
geld. Winkeliersbestellingen mogen slechts door gros-
siers worden uitgevoerd; voor zoover zij door het be-
trokken gemeentebestuur zijn goedgekeurd. Daardoor
hadden de gemeentebesturen de gelegenheid nauwkeu-
rig acht te slaan op de hoeveelheden van de betrokken regeeringsartikelen, die binnen de gemeente kwamen.
Het komt den minister echter voor, dat van deze ge-
legenheid tot contrôle niet steeds het gewenschte ge-
bruik is gemaakt. Immers vaak werden, naast de door
II
68
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
24 Januari
‘
1917
1
bemiddeling van grossiers bestelde hoeveelheid, nog
rechtstreeks door de gemeente partijen besteld bij
het Rijks Centraal-Administratiekantoor, welke op
zich zelf geacht moeten worden voldoende te zijn voor
de behoeften van de bevolking der gemeente. In ver-
band hiërmede is reeds bij circulaire van 4 dezer
(vermeld in ons vorig overzicht) ter kennis van de
gemeentebesturen gebracht, dat niet toegelaten wordt
gelijktijdig bestellingen door tusschenkomst van gros-
siers en rechtstreeks door het gemeentebestuur aan
het Rijks Centraal-Administratiekantoor te doen. De
minister aht ter zake -thans nog nadere voorziening
noodig.
Daartoe heeft
hij
bepald, dat de ingevolge de dis-
1
tributiewet aangewezen regeeringsgoederen in ten
hoogste zoodanige hoeveelheid ter beschikking van de
gemeentebesturen gesteld worden, als geacht kan wor-
den vereischt te zijn voor de behoefte der bevolking,
voor welke die goederen worden aangevraagd. Deze
hoeveelheid wordt voor elk dier goederen vastgesteld.
en zoo noodig gewijzigd door den minister. Door het
belanghebbende gemeentebestuur kunnen regeerings-
goederen uitsluitend worden besteld bij het Rijks Cen
;
traal Administratiekantoor voor de Distributie van
Levensmiddelen (R.D.K.), waarbij vermeld moet wor::
den of de levering rechtstreeks aan het gemeentebe-
stuur zal hebben te geschieden, dan wel door tus-
schenkomst van een met name genoemden, bij het
R.D.K. ingeschreven grossier. Gespecificeerde. opgave
zal daarbij moeten worden gevoegd van de winkeliers,
aan wie de bestelde goederen ten verkoop in het klein
zulleti worden doorgegeven. In totaal mag voor iedere
gemeente niet méér worden besteld dan de maximuni-
hoeveelheid, als boven door den minister vastgesteld.
Thans reeds gedane bestellingen zullen voor zoover
mogelijk nog worden uitgevoerd op de wijze als in de bestelling verzocht, behoudens herroeping en behou-_
dens het geval, dat blijkt, dat die bestellingen de be-
hoeften der belanghebbende bevolking overtreffen
Goederen, aldus nôg afgeleverd, komen in mindering’
van de bepaalde maximum-hoeveelheid.
Deze beschikking is van toepassing op alle regee
ringsgoederen, behalve suiker. Bepalingen van distri
butie-regelingen, door den minister vastgesteld, .of,p
onder zijn goedkeuring ingevoige art. 8, 4e lid der
Distributiewèt door gemeentebesturen vastgesteld, die
met deze beschikking in
strijd
zijn, verliezen haar
kracht.
Distributieregeling van meel en
b 1 o e m. Blijkëns mededeelingen, door den minister
van landbouw uit verschillende deelen van het land
ontvangen, werd in de laatste dagen in vrij belangrijke
mate meel en vooral ook bloem door particulieren ge-
kocht. Het doel van die aankoopen schijnt in hoofdzaak
van tweëerlei
aard
te zijn: Sommigen meenen, dat met
invoering der brood-distributieregeling de tijd geko-
men is een voorraad grondstoffen te maken voor het
geval te eeniger tijd het broodrantsoen naar hunne
meening te klein voor hunne behoefte mocht worden;
anderen stellen zich voor gedurende den tijd,
dat
die
regeling van kracht blijft, van dien voorraad brood te
bakken of te doen bakken en het brood op broodkaart te
veikrijgen, anders te gebruiken dan voor menschelijk
voedsel. De minister kan een dergelijke handelwijze
niet toelaten en derhalve wordt van 20 dezer af zoo-
wel verkoop als aflevering van meel en bloem verbo-
den,met uitzondering van verkoop en aflevering aan
hen, die meel en bloem voor de uitoefening van hun bedrijf behoeven. Dit verbod houdt op van kracht te
zijn bij het in werking treden van de algemeene distri-
butieregeling voor brood, bloem, meel en rogge.
Centraal Broodkantoor. Door den minis-
ter is geregeld de samenstelling en het beheer van het
Centraal Broodkantoor. De kosten van dit kantoor
worden voldaan uit eene heffing ten bedrage van
f
1,40 voor iedere 100 K.G. tarwebloem en voor iedere
100 K.G. van rogge afkomstige grondstof tea ge-
bruike voor de bereiding van zoet ioggebrood of koek,
welke overeenkomstig een door den minis,ter vast te
stellen schaal uit de te leveren rogge kan worden ge-
malen; de prijs van de afgeleverde hoeveelheden
wordt verhoogd met deze heffing.
MAANDCIJFERS.
OVERZICHT DER RIJKSMIDDELEN.
(In Guldens).
Demer
b
1916
c
Twaalf maanden
van 1916
Twaalf ,naandcn
van 1915
Directe belastingen.
1.26Ê308
16.100.982 16.022.055
Personeele belasting
.
1.776.202
13.517.499
13.259.344
Inkomstenbelasting
2.985.983
32.692.000
9.662.827
Grondbelasting
……..
Belastingopbedrijfs- en
–
andere inkomsten
–
–
9.755.954
Vermogensbelasting
.
291.091
3.555.129
7.229.041
35.281
109.864 20.929
6.349.865 65.975.473
55.950.152
Totaal
……….
1.068.070 16.650.167 15.134.291
1.380
24.434
23.824
1.069.450
16.674.601
15.158.115
A ccijnren.
2.356.466 27.703.193 24.454.110 360.276
1.499.185 1.440.656
Wijn ………………
2.672.252
27.726.881
25.844.104
211.773
2.210.154
2.183.963
Gedistilleerd
……….
Bier en azijn
……..
11&841
1.653.764 1.588.308 810.829
9.488.970 8.401.359
6.528.437 70.282.147
63.912.500
Mijnen …………….
Gouden enzilverenwerken
52.538
639.309
475.347
invoerrechten
…………
Essaailoon 53
626 631
Formaatzegel ……….
Totaal
……….
52.591
639.935
475.978
Suiker
……………..
Indirecte belastingen.
1.658.468
8.773.388
6.212.345
Zout ………………
Registratiorechten ….
1.402.138
..
10.964.311
6.073.638
Geslacht
………….
Totaal
………..
ilypotheekrechten .. 166.074
1.140.294 584.973
2.536.220
19.838.854
17.949.494
Totaal
……….
5.762.900 40.716.847 30.820.450
ZeeIrechten
……….
345.011 2.667.259 1.301.064
Suceessierechten ……..
taatslotcrj
……….
24.3,38
653.934 667.368
Totaal
……….
Doineinen
…………..
Jacht en visscherij
..
1.224
–
192.935 164.965 81.403
..
.
865.622
1.163.022
Loodsgelden
…………
Totaal generaal
20.215.219 198.668.753
169.613.614
OPOENTEN VOOR HET LEENINGFONDS 1914.
r ece,n, er
Twaalf
maanden
van 1916
Twaalf
maanden
van 1915
Diracle belastingen.
Groudbe.lasting
421.051
3.230.664 3.064.689
Personeele belasting
380.155
2.883.979 2.592.065
Inkomstenbelasting
1.128.533
10.359.997
3.1 89.751
Vermogensbelasting
95.910
1.092.344 844.988
Accijnzen.
471.312 5.540.657
4.343.629
Wijn ………………
72.055
299.837
107.358
Gedist. (binn.-enbuitl.)
263.126 2.768.589 2.543.029
Suiker
…………….
Indirecte belastingen.
Zegelrecht van buitl.eff
251.171 648.293
356.038
Registratierechten ..
139.066 1.091.973
589.259
Hypothèekrechten ..
16.069 112.808
56.624
Totaal
. . .
3.238.448 28.029.141 17.687.430
BELASTINGEN IN VERBAND MET DE BUITEN
–
GEWONE OMSTANDIGHEDEN.
Twaalf
December 1916
maanden
van 1916
Oorlogswinstbelasting
37.995
40.640
Verdedigingsbelasting la ….
285.566
2.366.905
Verdedigingsbelasting
1h
….
415.364
451.414
Verdedigingsbelasting
II .. . .
1.408.644
2.277.042.
2.147.569
1
5.136.001.
24 Januari 1917
ECONOMISCII-STATISTISCHE BERICHTEN
69
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN.
N.B.
***
beteekent: Cijfers nog niet ontvangen.
GELDKOERSEN.
I.
BANKDISCONTO’S.
20
Januari
1917
1
20 Juli
1914
Disc.Wissels.
Ned.
4’/lsedert 1Juli ’15
3’/asedert23 Mrt. ’14
Be1.Binn.Eff.
Bank
1Vrsch.iu
4/2
,,
1
,,
’15
4
,,
23
,,
’14
R.C.
»
5
1
12
,,
19 Aug.’14
5
,,
23
,,
’14
Bank van Engeland
5
1
I2
,,
18Jan.’17
3
,,
29Jan.’14
Duitsche Rijksbank
5
23 Dec. ’14
4
,,
5 Febr.’14
Bank van Frankrijk
5
20 Aug.’14
3
1
12
,,
29 Jan. ’14 Oostenr. Hong. Bk.
5
–
10Apr.’15
4
,,
12 Mrt. ’14
Russische Staatsbk.
6
27 Juli ’14
5
1 Apr. ’14
Nat.I3ankv.Denern.
5
10
,,
’15
5
,,
6 Febr.’14
Zweedsche Rijksbk.
5
1
12
9Nov.’16
4
1
12
6
,,
’14
ZwitserscheNat.Bk.
412
2Jan.’15
3
1
13
,,
19
,,
’14
Bank van Italië . .
5
1Juni’16
5
9Mei
’14
Feder. Ren. Bk. N.Y.
3-4
‘/
–
–
–
Javasche Bank…
3′!,
,,
1 Aug.’09
3
1
I2
,,
1 Aug.’09
II.. OPEN MARKT.
Data
Amsterdam
Londen
Part.
1
Berlijn
Part.
Parijs
Part.
N. York
CalI-
Part.
Prolon-
disconto
gatie
dzsconto
disconto
disc.
tnoney
20 Jan. ’17
1
’14-1J’)
–
5’116
4.
8
18
–
121
4
.21)
13
’17
2 3
51/
4
8
18
–
1142
6
,,
’17
2 8/4
3’12
5
.’8
4.818
–
2 ‘/-
30 Dec.
’16
4 ‘/a•’/
1)
4112
5”/a2
4.818
–
2.211
4
17-22
J.
’16
1114.2
2-’12
5
1
/s-
8
/io
4
/8
–
/
2
–
121
4
.2
18-23 J.
’15
– –
11-2
1
18
– –
118-2
20-24Ju1.’14
3 I/5_8/
2 1/
4
_l/
4
2h1
4
_81
4
2 ‘/s-‘/2
28/
4
181
4
.211,
t)
Noteering van 19 Januari.
WISSELKOERSEN.
I. KOERSEN IN NEDERLAND.
Voor Londen, Berlijn en Parijs worden voorloopig ook de
dagelijksche noteeringen te Amsterdam opgenomen. De dage-
lijksche koersen op New York, alsmede de laagste en
hoogste der week zijn. aan particuliere opgaven ontleend.
Data Londen
Berlijn
Parijs
New York
15
Jan. 1917
..
11.68’/
40.85
42.07
1
12
2.4481
4
10
,,
1917
..
11.69
40.87’12
42.07
1
12
2.44
3
14
17
,,
1917
..
11.681s
40.87
1
12
42.07
1
12
2.4418
18
,,
1917
..
11.69’14
40.82’/j
42.05 2.44
8
18
19
,,
–
1017
. .
11.681
40.8211
2
42.05
2.44
8
/s
20
,,
1917
. .
11.69
40.87’1
42.05
2.44
1
18
Laagste der week
11.68
7
18
40.82
1
1,
42.05 2.44
‘/2
Hoogste
,,
,,
11.69’/
40.87’12
42.07’1
2.44
71
13 Jan.
1017
. .
11.6814
40.87 ’12
42.10
2.44
5
18
6
,,
1917
..
11.68’/a
41.07’/,
42.07
1
12
2.44
2
18
Muntpariteit
..
12.1018
59.26
48.-
2.488/
4
Data
Zwitscr-
land
Wce,,en
Kopen-
hagen
1
Stock-
holm
Bafavia
telegrafisch
20 Jan. 1917
48.82
1
/2
26.07
1
12
67.07
1
1,
72.27 ‘/
99–100
Laagste d. w.
48.65 25.85
66.-
71.95
–
Hoogste ,,
,,
49.10 28.15
67.12″2
72.35
–
13 Jan. 1917
48.70 25.85 67.05
72.-
99-100
6
,,
1917
48.70
26.07
1
/8
67.20 72.40
99*-100
Muntpariteit
48.-
50.41 66.67
86.67
100
OVERZICHT.
Er is nog niet veel verlevendiging te bemerken op de W8:
selmarkt. De steeds ‘grooter uitbreiding, die vooral in
Duitschland en Oostenrijk gegeven wordt aan de beperkende
bepalingen en de moeilijkheden, welke Engebnd en Frank-
rijk aan de arbitrage bereiden, doen de omzetten gestadig
inkrimpen. De koersen waren overigens vrij stabiel. De
stijging voor Londen ging aanvankelijk ook deze week weder
langzaam maar zeker verder, totdat na het bekend worden
van de verlaging van het Engelsche bankdisconto een ken-
tering intrad.
Parijs en New York bijna zonder verandering, iets flauwer.
Berlijn tamelijk vast, met eenig aanbod in het midden
der week, maar zeer gezocht op de laatste dagen.
Buenos-Aires belangrijk lager’ 109 3-108
Roebels steeds aangeboden 72-71. Spanje en Skandi-
navië onveranderd. Zwitserland aan sterke schommelingen
onderhevig; geopend op 48,72
1
12, steeg dit devies vrij snel
tot circa 49,10, waarna het plotseling inzakte en op 48,80
sloot.
II. KOERSEN TE NEW YORK.
–
Cable
Zicht
Zicht
Zicht
a a
D
,
Londen
Parijs
Berlijn
An,sterd.
(in
3
(in frs.
(in cents
(in cents
per
£)
P. 3)
p.
Rm.
4)
per gld.)
20
1′
Januari
1917
4.78.50
5.808
67
1
1
4
40181
ja
Laagste d. week..
4.76.50
5.84
67
‘Is
40′
3
/io
Hoogste,,
,,
..
4.76.50
5.84
8
1s
68’1
40
18
116
13Januari
1917
4.76.50
5.84/4
69
,
14
40
18
/je
6
,,
1917
4.76.45
5.84
1
1,
71
40″/o
Muntpariteit ….
4.86.67
5.18
1
1s
95’14
40
1
110
III. KOERSEN VAN DE VOLGENDE PLAATSEN OP
LONDEN.
Plaatsen en
Landen
Noteerings- eenheden
5Jan.
1917
12Jan.
1917
Week
13-20 Januari
LaagsteHoogste
17
Alexandrië..
Piast. P. £
97 7/
9771,6 97
1
12
97
1
12
97
1
12
B. Aires . . ..
d.p.gd.pes.
50
18
/it
SO°/ja
50
1
11o
50V2
50’110
Calcutta . . . .
sh/d.p.rup.
114
8
/to
1
1
4
8
1s
114
2
16
1I4/10
114
28
/12
Hongkong ..
id. p. $
214
1
12
214114
213
1
12
213214
213
2
12
Lissabon.. ..
d. p.escudo
31
1
!2
31
30
8
/4
3121
4
31
1
18
Madrid
….
Peset. p. £
22.23k
22.42k
22.30
22.40
22.37k
Montevideo..
d.p.peso
5481
4
5411
4
54
1
/16
54
7
1t6
54’lie
Montreal….
$ per £
4.7681
a
4.76’12
4.76’14 4.7618
4.76
1
18
Petrograd ..
R. p. £ 10
163 ‘/2
162
’14
162
1
12
165 164
1
12
R.d:Janeiro’)
d. p. milr.
12
12
1
18
12 ‘/82
12 ‘/o
12
1
48
Lires p. £
32.75k
32.94
32.95 33.30
33.25
Shanghai
..
sh/dp.tael
315
1
14
3j5
1
1
315
315114
315
Rome
…….
Singapore . .
id. p. $
214’/ta
214
1
1t6
214’/&
214
0
182
214e1to
Valparaiso
2)
d.p.pap.p.
1181
4
1P’/,o
ll”/,o
11
11
/to
11’V,o
Yokohama ..
sh/d.p. yen
211
5
18
211
/!
211
8/
211
5
18
2111s
‘) Noteeringen op 90 dagen. –
•
#fl1L
.14
GOUD EN ZILVER.
â-OUDBEWEGING BIJ DE BANK VAN ENGELAND.
Sedert begin Augustus 1916 worden de dagelijksche ont
vangsten en outtrekkingen van goud door de Bank van
Engeland tijdelijk niet bekend gemaakt.
ZILVER. i
ie prijs van het zilver heeft zich, na de reactie van de
vorige week, krachtig kunnen herstellen. Niettegenstaande
er nu en dan vinstnemingen vielen waar te nemen, werd
dit -aanbod ruimschoots door de vraag overtroffen. De
noteering te Londen wijst per saldo voor de week een ver-
betering aan van 1 d. en blijft met 37 d. slechts
‘Io
d. beneden
den hoogsten prijs in het afgeloopen jaar bereikt.
Noteering te Londen.
–
te New York.
20 Jan. 1917 ………37
76
1
18
13
,,
1917 ……..36
74
8
18
6
1917 ……..36’/i
75
8
1s
30 Dec. 1916.
…….36’/l
7581
22 Jan.
1916 …….. 27/,
23 Jan.
1915 ……… 22″/t
48’/
20 Juli
1914 ……..24
11
h.
5498
Kapitaal ………………………./
20.000.000,-
Reservefonds ……………………
,,
5.155.090,93 ‘!,
Bankbiljetten in omloop …………..
,, 736.433.365,-
Bankassignatiën in omloop …………
,,,
2.553.813,88
Rekening-Courant saldo’s:
–
Van het Rijk ……
f
–
–
Van anderen ……,, 75.487.006,9621
1
20
75.467 .006,96
1/
Diverse rekeningen
………………
6.912.582,04’/
f
846.521.858,821
Beschikbaar metaalsaldo…………..
f
432.591.201′.601
–
Op de basis van
2
1
melaaldekking …….
,,
269.700.364,49e,
Minder bedrag aan bankbiljetten in omloop
–
dan waartoe de Bank gerechtigd is
..
,,
2.162.956.005,-
–
70
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
24 Januari 1917
NEDERLANDSCHE BANK.
OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.
VERKORTE BALANS OP 20 JANUARI 1917.
(In duizenden guldens.)
Activa.
Binnenl.Wis
–
IH.
–
bk.
/
60.324.197,05
sels, Prom.,
B.-bk.
–
352.813,89
enz. in disc.!. Ag.sch.
15.993.337
3
66
1
12
f
78.670.248,60’I,.
Papier o. h. Buiteni. in
disconto
……………… ……..
–
Idem eigen portef..
f
7.554
Af:Verkochtmaar voor
de bk. nog niet afgel.
,,
–
t
7.554.099,-
–
Beleenin
g
en
I
‘
H.-bk.
,
30.362.218,33’Ii’
hid1: v1
B.-bk.
3.901.353,03
in iek.-crt.
Ag.sch. ,, 35.037.789,3311
2
op
onderp.’.
/
69.301.360,70
Op Effecten
…….
/, 64.601.460,70
OpGoederenen Spec.
4.699.900,-
69.301.360,70
Voorschottena. h. Rijk …………….
..12.966.163,31
‘1’
MuntenMuntmateriaal
Munt, Goud ……/ 60.450.280,-
Muntmat. Goud…. ,,529.127.905,07
1/
f589.578.185,07
1
72
Munt, Zilver, enz.. ,,
6.804.657,0611
2
Muntinat. Zilver
596.382.842,14
Effecten
-.
Bel. v.h. .Res.fonds..
f
5.125.970,12
‘1,
id. van
1
12v.
h. kapit. ,,
3.881.173,25 9.007.143,37
1
12
Geb. en Meub. der Bank …………….
,,
1.400.000,-
Diverse rekeningen
………………
,,
73.239.901,69
/
846.521.858,8211
Passiva.
Bij vergelijking met den vorigen weekstaat blijken de volgende verschillen:
Meer Minder
ti
Disconto’s
2.358.856,27’12
Buitenlandsche wissels..
342.870,-
”
Beleeningen
2.980.37,7,79
Goud
………………
2.109,10
Zilver
………………
58.660,94
Bankbiljetten
9.110.100,- Part. Rek.-Crt. saldo’s
7.542.314,84
11
N.B. Uit de bekendmaking van den Minister van Financiën blijkt, dat uitstonden op:
–
20Jan.
1917
1
13 Jan.
1917
Aan schatkistpromessen
/120.360.000,- /119.360.000,-
waarvan rechtstreeks bij
de Ned. Bank geplaatst
,, 48.000.000,-
47.000.000,-
Aan schatkistbiljetten
,,114.094.000,-
113.451.000,–
Aan zilverbons
………
,, 15.669.397,50
16.00.966,-
Data
Goud
Zilver
B
fr
b1ltt
je en
Andere
ope,.schbare
schulden
20 Jan.
1917
….
589.578
6.805
738.433
78.021
13
,,
1917
….
589.576
6.746
745.543
71.495
6
,,
1917
….
590.589
6.694 751.767
68.526
30 Dec.
1916
….
587.602
6.985
758.379 58.316
23
1918
….
587.613
7.157
728640
57.650
16
1916
….
590.523
6.948
733.316
56.5’12
9
,,
1916
….
584.126
6.855
740.642
37.300
2
,,
1916
….
585.142
6.626
748.774
39.773
25 Nov.
1916
….
584.591
6.725
736.284
48.950
18
‘
1916
….
582.121
6.541
738.544
49.804′
11
,,
1916
….
584.157
6.450 740.458
50.211
4
1916
.’.
..
585.201
6.318
744.709
51.672
28 Oct.
1918
….
583.642
6.531
730.338 76.022
22 Jan.
1916
….
448.753
6.123
573.086
61.931
3 Jan.
1915
….
238.111
1.820
481.061
37.388
25 Juli
1914
….
162.114
8.228
310.437
6.198
Data
Disconto’s
Belee.
Besch,k.
baar
Dek.
kings-
Hier-an
T
aa
0
Schatkist.
ningen
Metaal.
percen.
proniessen
saldo
tage
recht streek.ç
20 Jan.1917
76.870 48.000. 69.301
432.591
73
13
,,
1917
79.029
47.000 72.282
432.014
73
6
,,
1917
71.462
37.000 79.604
432.324
73
30 Dec. 1916
66.685
31.000
85.505 430.347
73
23
1916
56.459 31.000 77.433
436.612
76
16.
,,
1916
53.916 33.000
77.679
438.613
76
9
,,
1916
51.150 30.000
70.303 434.497
76
2
,,
1916
58.810 37.000
80.167
433.563
75
25 Nov.1916
68.280 50.000 66.229
433.374
75
18
,,
1916
73.662
56.000 67.000
430.096
75
11
,,
1916
67.920
52.000
66.721
431.577
75
4
,,
1916
70.590 54.000 70.927
431.346
73
28 Oct. 1916
99.035 83.000
63.153 428.001
73
22 Jan.1916
79.102
53.500 83.709 327.279
72
23 Jan. 1915
146.583
73.000
131.307
135.995
46
25 Juli 1914
67.947 14.300
61.686
43.521
1
)
54
1)
Op de basis van
1
15
metaaldekking.
JAVASCHE BANK.
OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.
(In duizenden Guldens.)
Data
,
Goud
Zilver
b
;:
u
k
;
n
Andere
opeischb.
schulden
70.620 23.005 156.388
50.674
71.742 22.678
157.481
54.084
25
Nov. 1916 …….
71.028 22.820 158.294 54.657
70.036
23.328,
157.245
58.43,7
18
1916 …….
11
1916 …….
4
,,
1916 …….
44.058 32.735
140.798
29.532
27 Nov. 1915 …….
43.503 24.479
133.943
22.760
28
Nov. 1914 …….
25
Juli
1914 …….
22.057 31.907
110.172
12.634
Data
.
Dis-
conto’s
Wissels,
buiten
N..Ind.
t
t Belee-
1
ningen
1
Diverse
–
ningen
Beschik.
1
baar
1
metaal.’
1
saldo
,
–
;ï:
—
kings.
percen.
tage
25Nov1916
6.226
37.212
63.918
10.515
52.212
45
18
1916
6.215
37.283
65.317
12.952 52.107
45
11
,,
1916
6.264 37.536
67.398
12.858 51.258
44
4
1916
6:124
38.081 70.399
12.324
50.226
43
27Nov.1915
5.938 18.169
49.382
23.691
42.727
45
28Nov.1914
5.167
8.620 40.609
14.482
36.641
43
25
Juli
1914
7.259
6.395
47.934
2.228 4.842
2
)
44
1) Sluitpost der activa…
‘) Op de basis van
2
1
metaaldekking.
24 Januari 1917
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
71
SURINAAMSCHE BANK.
t
OVERZICHT DER VOORNAAM
‘
STE POSTEN.
(In duizenden guldens.)
Andere 1
IDiv. reke-
Dato
Metaal Circulatie opeischb. Disconto’s1 nin gen
1)
schulden
1
829
1
881
885
860
888
854
728
892
774
797 1
888
755
20 Nov. 1915 ..
722
888
1.089
880
1.042
21 Nov. 1914 .. 1.149
947
1.043
749
259
25 Juli 1914 ..
645
1.100
560
735
396
t)
Sluitpost der activa.
BUITENLANDSCHE BANKSTATEN.
Aan het eind van ieder kwartaal wordt een overzicht gegeven
van enkele niet wekelijks opgenomen bankstaten.
1. BANK VAN ENGELAND.
WEEKSTAAT VAN 10 JANUARI 1917.
ISSUE L5EPARTMENT.
Notesissued.. £ 72.494.645
Governm.Debt £ 11.015.100
Other securities,,
7.434.900
Gold coin and
bullion ……54.044.645
II
£ 72.494.645
1
£ 72.494.645
BANKING DEPARTMENT.
Capital……£
14.553.000
Government
Rest ……..
.,
3.396.022
securities ..
£
120.273.560
Public deposits,,
49.529.490
Other securities,,
42.584.303
Other deposits,,
130.248.009
Notes ……..,,
33.478.105
Seven-day and Gold and silver
other bilis.. ,,
29.364
coin
…….,
1.419.917
£197.755.885
1
£197.755.885
OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.
Onderstaand overzicht bevat tevens de cijfers der door de
Regeering uitgegeven currency notes van 1 £ en 10 sh. met
het bedrag der gouddekking en der tot dekking aangewezen
Government securities. De publicatie dezer cijfers geschiedt
sedert 26 Augustus 1914.
(In duizenden p. st.)
Currency Notes.
Dato
Metaal Circulatie Bedrag
1
Goudd.
1
Gov. Sec.
18 Jan. 1917 56.115
38.832
***
10
,, 1917
55.465
39.017
145.985 28.500
116.273
3
,,
1917
54.957
39.895
148.770 28.500
118.097
27 Dec. 1918 54.305
39.676
150.144 28.500
118.102
19 Jan. 1916 51.168
33.910
99.641 28.500
64.577
20 Jan. 1915 69.920
34.767
36.027 21.500
13.924
22 J,uli 1914 40.164
29.317
s/eg-
Gov.
Oth’er
Public
Other
Re-
kings-
Dat
Sec.
Sec.
Depos.
Depos.
serve percen-
taGe
1
18 Jan.’17 133.88337.382 51.325 13.770 35.734 18.90
10
’17 120.274 42.584 49.529 13.248 34.898 19.40
3 ,, ’17
62.188 91.789 53.147 .11.638 33.512 19.76
27 Dec. ’16
57.188 106.461 52.116 126.727 33.079 18.50
19 Jan.’16
32.839 109.725 59.474 100.782 35.708 22
1
/4
20 Jan. 15
18.068 110.265 37.588 126.285 53.603 328/
t
22 Juli’16
11.005 33.633 13.735 42.185 29.297 52
8
/s
1)
Verhouding tusschen Reserve en Deposits.
iÏ.
DUITSCHE RIJKSBANK.
STAAT VAN 13 JANUARI 1917.
De biljetten zijn sedert den oorlog niet inwisselbaar.
Metalibestand ………………….Mk
2.549.574.000
davon Goldbestand ……………..,
2.522.281.000
Reichs- und Darlehenskassenscheine..
271.988.000
Noten anderer Banken …………..,,
7.624.000
Wechsel …………………………
8.614.515.000
Lombardforderungen …………….,,
9.377.000
Effekten ……………………….
87.454.000
SonstigeAktiva …………………,
947.601.000
Grundkapital ……………………
180.000.000
Reservefonds …………………….,
85.471.000
Notenumlauf .. ………………….
.,
7.726.844.000
Sonstige thglich flillige Verbindlichkeiten
3.917.497.000
Sonstige Passiva ………………….568.321.000
OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.
Onderstaand overzicht bevat tevens het cijfer der uitgegeven
Darlehenskassenscheine. De Scheine, welke niet in kas zijn
bij de Reichsbank, circuleeren grootendeels onder het publiek.
De Darlehenskassen zijn ingesteld op 11 Augustus 1914.
(In duizenden Mark)
Dek_
Daarvan Kas ren-
Circu-
kings.
Data
Metaal
Goud
scheine
latie
percen-
_______________
tage
1)
13 Jan. 1917 2.549.574 2522.261 271.988 7.726.844 35
6 ,. 1917 2.537.440 2.520.902 273.416 7.985.881
35
30 Dec. 1916 2.536.792 2.520.473 422.087 8.054.652
37
22 ,, 1916 2.535.392 2.519.076 173.265 7.534.913
36
15 Jan. 1916 2.488.360 2.450.226 661.726 6.380.774
49
15 Jan. 1915 2.177.032 2.129.710 413.757 4.591.893
1
57
23 Juli 1914 1.691.669 1.356.857
65.479 1:890.895
93
i)’ Dekking der circulatie door metaal en Kassenscheine.
–
Darlehenskossenscl,cine
-‘
Data
Wi.ssels
ReE Crt.
Totaal
1
In kas bij
–
.
uit ge-
de Reichs-
–
geven
bank
13 Jan. 1917 8.614.515
3917.497
3.248.100 260.100
6
,,
1917 8.747.678
3.769.070
3.254.900 264.500
30 Dec. 1916 9.609.767
4.564.206
–
–
22 ,, 1916 8.256.714
3.792.276
–
–
15 Jan. ‘1916 5.360.661-
1.836.779
1.706.000 821.000
15 Jan. 1915 3.770.074
1.642.474
869.000 406.000
23 Juli 1914
750.892
943.964
III. BANK VAN FRANKRIJK..
• OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.
Van 6 Aug. 1914 tot 28 Jan. 1915 werden geen staten
gepubliceerd. De met . geteekende posten komen eerst sedert
28 Jan. 1915 in den weekstaat voor. De biljetten zijn sedert
den oorlog niet inwisselbaar.
(In duizenden francs.)
* Te goed
• Uitge-
Data
Goud
Zilver
in het bui- Wissels
stelde
tealand
wissels
18 Jan. ’17 5.110.248
285.466
821.430 686.049 1.327.163
11
,
’17 4.405.930 1.693.089
707.120 695.749 1.332.654
,,
’17 3.392.694 1.693.089
770.600 745.571 1.336.505
27 Dec. ’16 5.075.915
294.869 á25.800 619.525 1.338.833
20 Jan. ‘161
21Jan.’15’
23 Juli
’14
5.006.2131
–
4.104.390
353.341
1
–
639.620
1
–
1
–
–
1
400.62711.803.959
1
–
1
1.541.080
–
…….
Dato Beleening
*
Buitgew.I
voorsch.
1
Bank-
b,ljetten
Rek. Crt.
Particu-
Rek. Crt-
Stoot
t
old. Staat heren
18Jan.1917
1.274.398
8.000000
17.179.190
2.264.545
84.769
11
1917
1.295.158
7.900.000 17.287.397
2.218.171
34.298
4
,,
1917
1.284.392 7.700.000
17.001.339
2.313.885
42.520
27Dec.1916
1.304.879
7.400.000 16.678.818
2.260.224
15.009
20 Jan. 1916
1.128.411
5.300.000
13.756.036 2.048.788 25.800
21Jan. 1915
–
23Juli 1914
769
.
400
1
……
1
5
.
911
.
910
1
942
.
570
1
400.590
18 Nov. 1916 . .1
668 1 1.066
111916 ..
654
1.070
,,
4 ,,
1916 ..
680
1.090
28 Oct. 1916 ..
665
1.004
–
Data
Reserve Deposito’s
Circulatie
Deleeningen
disconto’s
s
t
Resrv
20Jan.’17
796.970
3.695.050
28.700
3.427.420
186.960
13
,,
’17
753.900
3.585.010
28.830
3.364.630
162.620
6
,,
17
698.830
3.515.450
28.890
3.344.030
120.680
30 Dec.’16
660.580
3.458.470
28.850
3.333.920
92.640
12Jan.’16
752.090
3.518.370
34.750,
3.271.830
172.960
13Jan.15
498.800
2.176.560
42.800 2.209.500
138.290
5 Juli ’14
467.880
1.958.320 41.730
2.057.570
26.170
1
)
‘) Op batiis van 25
O/
van alle deposito’s.
72
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
24 Januari 1917
IV. RUSSISCHE STAATSBANK.
–
EFFECTENBEURZEN.
OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.
De post ,,Schatkistbiljetten” komt eerst sedert 14 November
1914 n. st. in den weekstaat voor. De biljetten zijn niet in-
wisselbaar.
(In millioenen Roebel).
Data ,,. st.
Goud
Tegoed
i/h bui-
fenland
1- ver
Schat- kistbil-
jetten
Dis-
conto’s
en helee. gen
1
1
1
Circu.
latie
Rek.
Cou.
raut
14 Jan. ’17
1.475
2.150
119
6.866
667
9.097 1.872
5
,,
’17
1.472
2.150
118
6.652
673
8.897
1.801
28 Dec. ’16
1.473
2.150
115
6.534
652
8.591 1.778
20
,,
’16
1.472
2.150
113
6.568
654
8.462
1.789
14 Jan. ‘]6
1.613
648
39
3.232
1.252
5.622
1.633
14 Jan. ’15
1.558
170
45
657
1.117
3.031
1:026
21 Juli ’14
1.601
–
144
74
..
.
.
757
1.634
1.099
V. BELGIË.
Van de Nationale Bank van België, die haar goudvoorraad – naar Londen heeft overgebracht, zijn sedert 6 Augustus 1914
geen weekstaten openbaar gemaakt.
De Sociét6 Générale de Belgique is einde 1914 met de functie
van circulatiebank belast. Het Notendepartement dezer bank publiceert wekelijks verkorte balansen. De biljetten zijn niet
inwisselbaar.
OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN
(In duizenden francs.)
•
Metaal
1
Beleeu.
heleen.
1
Binn.
Rek.
Data
mci.
1
van van
1
wissels
Circu-
Crt.
buiteni.
buiteni.
prom. d.
1
en
.
latie.
t
saldi.
saldi
,’ordcr.
proviuc.
beleen.
–
11 Jan. 1917
340.947
82.680
480.000 54.572
845.751 102.808
4
,,
1917
351.063
82.140
480.000
54.407
847.934
109.998
28 Dec.
1916
351.210 81.415 480.000 65.398
849.968
118.298
19
,,
1916
351.651 81.272
480.000 64.958
852.634
115.627
13 Jan. 1916
176.999
46.328
480.000
60.948
603.954
158.251
VI. VEREENIGDE STATEN VAN NOORD-AMERIKA
FEDERAL RESERVE BANKS.
In werking getreden op 16 Novembcr 1914.
OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.
(In duizenden dollars.)
Dato
Goud
Zilver
Wissels
Deposito’s
Crci-
Dekkings-
Percen.
15 Dec.’16
435.302
7.907
160.666
671.898
12.606
68,3
8
,,
’16
427.959
4.644
158.127
647.311
11.451 68,8
1
,,
’16
439.174
10.836
128.111
60.307
13.411 71,4
24 Nov.’16
459.935
17.974 122.593
663.414
15.324
72,5
17 Dec.’15
334.887 26.978 52.696
412.879 14.461
83
18 Dec.’14
233.279
25.008 9.043
248.084
3.856
93
1)
Gouddekking van deposito’s en circulatie na aftrek van
de posten tusschen de banken onderling.
VEREENIGDE NEW YORKSCHE BANKEN EN TRUST
MAATSCHAPPIJEN.
OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.
(Gemiddelden in duizenden dollars.)
Amsterdam, 20 Januari 1917.
Niettegenstaande den opnieuw wassenden stroom van uit-
giften, bewogen de geldkoersen zich, althans gedurende de
eerste helft van de afgeloopen week, weder in neergaande
richting. Prolongatie daalde verder van 3 tot 2y4 pCt.
Later volgde een kleine verheffing tot 2/ pCt., vermoede.
lijk onder den invloed van eenige per ejnde der week aan-
gekondigde omvangrijke emissies (o.a.
f
6 millioen 4y2 pCt.
obligatiën der gemeente Rotterdam). Ook van regeerings-
zijde valt weer een beroep op de geldmarkt te verwachten,
daar de Minister van Financiën gemachtigd is tot uitgifte
van
f
50 millioen schatkistbiljetten en promessen. Dit be-
oogt om, in afwachting van de stortingen op de nieuwe
staatsleening, die eerst in Februari aanvangen, middelen
te scheppen. De gemakkelijke toestand van de geldmarkt is
aan sommige onzer Nationale schuidsoorten ten goede ge-
komen. Zeer vast waren vooral 3 pCt. Certificaten en obli-gatiën, die onderscheidenlijk 1V
4
en 1
3
/
pCt. in prijs op-
kwamen.
Voor buitenlandsche staatsfondsen is de vraag hier bij
voortduring gering. De 334 pCt. Italiaansche schuld, waarin
zeer langen tijd geen handel plaats vond, werd in de afge-
loopen week op 63/
4
pCt. lageren koers afgedaan. Zonder
bepaald zwak te zijn, waren Russische fondsen hier ter
beurze toch niet gunstig gestemd en toonde het verloop in
enkele gevallen afbrokkeling. Ook in Rusland zelf wordt de
aandacht van staatsfondsen eenigszins afgeleid door de
groote uitgiften voor allerlei ondernemingen, die thans al-
daar plaats vinden. Zoo verhoogden in de maand December
twaalf industriëele bedrijven hun kapitaal met tezamen
circa R. 85 millioen. Daarnevens vragen ook de banken
voortdurend nieuw kapitaal; zoo zal de Petersburger Interna-
tionale Handelsbank haar kapitaal met R. 15 millioen uitbrei-
den. Al deze kapitaalsvergrootingen houden voor een be-
langrijk deel verband met den oorlog. Anderzijds is het be-vredigend, dat de spoorwegontvangsten in Rusland over het
afgeloopen jaar R. 985 millioen hebben bedragen of circa
ii. 200 millioen boven de raming. Bij het beoordeelen dezer
vermeerdering moet intussehen niet uit het oog worden ver-
loren, dat ook de exploitatiekosten in alle onderdeelen zijn
gestegen, dat de prijzen der materialen verre de normale
overtreffen en dat de lage stand van den roebel een belang-
rijke extra-uitgaaf vordert ter voorziening in den dienst
van de meest in goud luidende .leeningen der Spoorwegen.
Van Aziatische fondsen werden Japansche obligatiën ander-
maal hooger gezocht in verband met hernieuwden inkoop
van stukken – der beide tabaksmonopolie-leeningen. Opval-
lend vast was de houding van Zuid-Amerikaansche fondsen,
inzonderheid Argentijnen, waarvan de 4 pCt. leening
1896-1899 zich 4% pCt. kon verheffen. De handelsbewe-
ging van Argentinië in het afgeloopen jaar, met name de
uitvoer, voor zoover reeds bekend, is intusschen niet zeer
bevredigend. Over de eerste 10 maanden van 1916 was het
bedrag daarvan 61 millioen goudpeso’s beneden dat van het overeenkomstige tijdvak in 1915. Deze achteruitgang is ten
dccle het gevoig van gebrek aan scheepsruimte, anderdeels
van de slechte oogstresultaten. Er was zelfs een oogenblik
sprake van den uitvoer van landbouwproducteu geheel en
al stop te zetten. In Brazilië is de regeering voornemens, on-
voorziene omstandigheden voorbehouden, in Augustus 1917 –
den rentedienst op de staatsschuld
in contanten
te hervatten,
zooals bij het fundingplan van 1914 bepaald. –
– 13 Jan. 17 Jan.20 Jan.
a
°
5
0/
Ned.Wei-k. Schuld…. 102
1
18 102
102 –
4 %
,,
,,
,, 1916 95
1
14
951/1t
95
1
/it
4-
1116
3112
0/
,,
,,
, ……
83/
83’12
83’1
–
3
0/
o
,,
,,
,…..73″lie7415/
75
l
1
1118
3
0/
Cert. Ned. Werk. Schuld 73
1i/
75
751116 + 1’/
2
‘/i 010 ,,
,,
,, –
,,
62’11e
62
7
18
621 ‘/,o
4.
51
411
1
O/
Hongarije 1914 . . .
45
11
< ‘/a
438/4 – l’g
3112
0/
italië 1862-1881
56/a
56814
50
– 6’/4
4
0/
Nicolaf 1867-1869 .
65
66
7
18
661i6 + l’/io
4
0/
Rusland Gecon. 1880
611
62’12
62
+ /io
4
0/
Rusland bij Hope & Co 66
1
/im 66
11
/io 66 Vis –
4
0/
Obl. Orel Vitebsk 1894
67
65
1
1
6514
11
4
0/
Servië 1895 ……….46’/!
49
47
+ ‘/i
4 o/
o
Argentinië 1896-1899 67
7
18
69’12
72
+
V/s
5
0/
Brazilië 1895 ……..61
8
/4
61
7
18
62
8
18 + /s
5
0
10
Dominica …………95
93814
93718 – 1119 –
Het op den achtergrond geraken der vredeskansen heeft
de belangstelling in tal van locale fondsen krachtig doen
herleven. Naast
bankaandeelen,
waarvan inzonderheid aan-
deden Nederlandsche Handel-Maatschappij zich door vaste
24 Januari 1917
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
73
houding onderscheiden hebben, waren
cultuurfondsen
gun-
stig gestemd. De leiding hadden aandeelen Javasche Cul-
tuur, die ondanks een reactie van 10 pCt. aan het eind,
per saldo nog circa 20 . pCt. boven het koérspeil van de
vorige week sluiten op het aankondigen van een interim dividend ad 20 pCt. tegen een even groot totaaldividend
het vorig jaar. Verder wordt voorgesteld
ƒ
1Yl millioen
nieuwe aandeelen uit te geven it pan, ten volle dee-
lend in de winst over 1917. Voor andere cultuurfondsen was
de stemming wiflig uit hoofde van de voortdurend vast blij-
vende suikerprijzen.
Van nijverheidsfondsen waren inzonderheid Insulinde
Oliefabriekan vast; zij behaalden een koerswinst van
1334 pCt.
In de
mijnbouwafdeeling
werden alleen Aequators en Bo-
lang Mongondou’s hooger gezocht. In de overige soorten
had nagenoeg geen handel plaats. Voor Rumeeusche oliesoorten blijft de lustelooze stem-
ming. en koersafbrokkeling aanhouden. Koninklijke en Su-
matra Palembang’s daarentegen waren willig, zoowel op
het bericht, dat de totale prouuctie van de door de Konink-lijke-Shellgroep gecontroleerde maatschappijen over 1916
5.155.000 ton heeft opgeleverd tegen
4.367.384
ton in het
voorafgegane jaar, alop de definitieve totstandkoming van
de overeenkomst met drie Mexicaansche oliemaatschappijen,
die in een nieuwe Nederli5ndsche maatschappij met een kapi-
taal van
f
7.200.000 worden ingebracht (niet
f
72 millioen,
zooals’in het overzicht van de vorige week, op grond van
foutieve gegevens, stond vermeld). Ook voor eenige Russi-
sche oliesoorten, vooral New Schibaieff, ontwikkelde zich
vraag.
De Vrij vaste houding van den rubberprijs te Londen
kwam de koersbeweging hier ter beurze ten goede. Ofschoon
de handel later eenigszins verliep bleven de koerswinsten
gehandhaafd en sluit de geheele afdeeling boven de
prijzen van de vorige week. Indische rubbers wonnen zelfs
11 pCt.
Veel belangrijker nog waren echter de koersverheffingen
in de
scheepvaartafdeèling.
Zoo verbeterden Oostzee’s 40
pCt., Bothnia’s 24 pCt. enz. Levendig was mede de handel in aand. Holland-Amerika-Lijn, Koninklijke Hollandsche Lloyd
en Kon. Nederlandsehe Stoomboot, doch deze moesten aan het
slot der week een deel van de behaalde verbetering prijs-
geven. Aandeelen Hollandsche Stoömboot waren gevraagd
op geruchten, dat deze maatschappij 33 pCt. dividend zal
uitkeeren tegen 27 pCt. in 1915 en 13 pCt. over 1914;
koersbeweging: 1703/
4
-19034.
Tabalcsfondsen
waren opnieuw gunstig gestemd – of-
schoon de omzetten van matigen omvang waren – onder
de nawerking van het bericht, dat de Duitsche grenzen
wellicht wederom voor den invoer van ruwe tabak zullen
worden opengesteld. In Duitschiand zelf schijnt men even-
min tevreden te zijn met de werkwijze van de zoogenaam-
de ,,inkoopcentrale”.
Eenig leven vertoonde vorts de anders verlaten
thee-
afdeeling, waarin zich thans tot hoogere prijzen vraag ont-
wikkelde o.a. voor Algemeen Ned.-Ind. Thee en Amsterdam
Thee. . –
13 Jan. 17 Jan. 20 Jan. Rijzingof
Koloniale Bank ……….156
2
/4 156
1
12 160
+
314
Ned.-Ind. Handelsbank … 238
239
1
1 239 Vi + 11/2
Ned. Handel-Mij. resc …… 190
193 Vi 194’/
+ 414
Amsterdamsche Superfosfaat. 150
147
7
18
146
– 4
Van Berkel’s Patent …… 132’/i 133
137114 + 42/4
,,Insulinde” Oliefabr…….234
242
247
1
12 + 13
1
12
Fransch. Ned. Kol. Cult…..474
500
495
+ 21
Handeisver. Amsterdam…..47
351
353
+ 6
Javasche Cultuur……….426
455
445V4 + 19
Pengadjaran Cult. ……..
1391/s
144
140
+ 214
..Aequator-Mijnbouw ……..90
941/
4
94214 + 4
2
14
Bola,pg Mongondou ……..180
195
190
+ 10
Geconsolideerde Roll ……. 171
17014 16718
—
3/8
Koninklijke …………..528
526
1
1
1
* 523218 + 10
8
1a
Sumatra Palembang……..246
25292 252V2 + 6
1/
New Schibaieff………… 441
47 il&
46 ‘/’ + 1’12
Orion ………………..52/s
51214
50
– 2/8
Steaua Romana ……….111
119
110
—1
Amsterdam Rubber ……..246
247
248
± 2
Bandar Ruhber.. ……….. 160
1
/2 168 165 +
4%
Deli-Batavia Rubber …… 168
5
14
169114
171Vi + 3
1
18
Indische Rubber ……….166 173 177 + 11
Soengei Raya Rubber……69
76
78/ + 921
Holland Amerika Lijn
424
1
12 430
426
1
12
+2
Holland Gulf …………… 200
215
236
+ 30
Java China Japan Lijn …. 161
16421
4
1701/2 +
9
1
I2
Kon. Hollandsche Lloyd…. 189
‘1
,
202 ‘/ 201 ‘/e + 12
1/
13 Jan. 17 Jan.20 Jan. Rijzingof
Kon. Ned. Stoomboot ……229’/i 241
238
1
12 + 9
Oostzee ………………309
345
349
1
12
+ 40
Botbnia ………………265
285
1
12 289
+ 24
Amsterdam Deli ……….235
242
240
+ 5
Deli Batavia.. ………… 424
435
435
+ 11
Deli Cultuur ………….. .186’/i 194
192’/
+ 52/4
Deli Maatschappij ……..510
523
1
12
525112 +
15
1
12
Medan-Tabak … ………
1892/4
197 194 + 4
1
1
Rotterdam Deli ……….231t/i 242
1
12 240
1
12 + 9
Senembah …………….524’/i 532 531 +6
1
/8
Alg. Ned.-Ind. Thee……..101
105
107% + 6V4
Amsterdam Thee ……….62
65
66
+ 4
* ex. div.
De stemming voor
Amerikaansche
fondsen hier ter beurze
was aanvankelijk onzeker. Later werd de houding evenwel
op het voorbeeld van Wallstreet vaster en genoten inzon-
derheid Marinefondsen veel vraag, zoowel op goede verwach-
tingen voor de December-ontvangsten, die op $ 5 millioen geschat worden, als op de gunstige gesteldheid en vooruit-zichten der vrachtenmarkt. Vrij levendig was ook de vraag
voor Steelaandeelen, die 2/ pCt. in prijs verbeteren kon-
den. Het aantal zich in Europa bevindende aandeelen dezer
maatschappij is in het afgeloopen jaar verder teruggegaan.
Thans bevinden zich aan deze zijde van den oceaan nog
slechts 502.632 stuks, waarvan Nederland bijna de helft,
namelijk 234.365 stuks bezit. Af en toe werden hier ook
Anaconda Coppers eii Central Leathers gekocht. Minder be-
langstelling was er voor American Cans, American Beet
Sugars en Dominion Steels.
.13
T
11 T
Rijzing of
an.
an.
‘)A
T
an. daling.
American Beet Sugar ……90
88’14
89’/s –
2
12
American Cao. Cy………52
49
50
—2
Arnerican Car & Foundry .
711e
73218
73I/ + 1
1
1,
American Hide & Leather
6511110 66’18 66
2
18 +
Anaconda Copper ……….177/s 178
179
1
/to + 1°/jo
Centra! Leather…………92
94
93
+ i
Dominion Steel …………
68/
6718
6711
4
1
1
12
Studebaker Corp………..107
109
108
3
1
+ 12/4
U. S. Steel …………..lOG
2
/s
109
1
/4 109
+ 2
1
18
Atehison Topeka ……….1O5
1
/i
105
104111
–
8
112
Denver ………………
18′(
4
18
2
/to
18′
‘ho
+ /26
Ene ………………….
32’°/s 33111
33214
+ ‘/,e
Kansas City Southern..
.’.
. . 25
1
14
26
1
18
26
1
1je + 1)/je
St. Louis en San Francisco 1521
4
18
1
1e
18
1
1 ± 2iji
Southern Pacific ………. 96
1
14
96
96
1
18 – ‘/s
3outhern Railway cert…..28
71
29
2
18
29
2
/8 + Vi –
Union Pacific …………l45’/i 146
1
/8 145214* + 2
1
12
Intern. Merc. Mar. ……..
292/4
31
9
11e 34
+ 42/4
Intern. Merc. Mar. pref…..82
12
/jo 84
2
14
901
‘/18 + 7
7
18
4
* ex. div.
1
Te- L o n de n konden Consols zich fractioneel van hun
jongste koersdaling, verheffen. Ondanks de vaste houding
van de geidmarkt heeft de-Bank van Engeland toch het dis-
conto met 34 pCt. verlaagd, ongetwijfeld om de deelneming in
cle nieuwe oorlogsleening te bevorderen. Onafhankelijk van
aeze• leening is tot steun van den wisselkoers een trans-
actie met de firma Morgan ten bedrage van $ 250 millioen 534 pCt. converteerbare obligatiën tot stand gekomen, ter-wijl• voor ditzelfde doel een Amerikaansch banksyndicaat
$ 15 millioen Centra! Argentine Railway obligatiën zal
aankoopen, die de Engelsche houders verplicht worden tegen
lepaalde voorwaarden bij de schatkist in te leveren.
Te P a r ij s was het beursverloop vrij gunstig, wellicht.
naar aanleiding van het succes, dat de uitgifte van £ 8
millioen Fransche schatkistwissels te Londen (slechts 47
48 pCt. werd toegewezen) is ten deel gevallen. De ‘Fransche
regeering gaat voort bij de Bank van Frankrijk geld op te
nemen; het bedrag dezer voorschotten is thans tot fr. 8
milliard aangegroeid.
De B e r 1
ij
n s c h e beurs was volgens de Duitsche cou-
kanten, ondanks eenige gunstige gegevens als nieuwe ver-
hooging van prijzen in de ijzerindustrie en een vrij bevre-
digende bankstaat (eenige toeneming van den goudvoor-
raad ging gepaard met een vermindering ad globaal M. 100
nillioen van het bedrag aan bankbiljetten in
1
omloop) toch ‘&oortdurend lusteloos en zwak gestemd, naar het schijnt in
“erband met de voorbereidingen voor een zesde oorlogslee-
ûing. –
Te N e w Y o r k droèg tot de vaste beurshouding bij de
anmerkelijke vermeerdering van de surplusreserve der New
74
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
24 Januari 1917′
Yorksche banken, die. met circa $ 40 millioen gestegen is.
Evenals ten onzent stonden Marinefondsen aan het hoofd
van de opgaande beweging. Aandeelen Bethiehem Steel moes-
ten het daarentegen ontgelden, op geruchten, dat eerlang
een uitgifte van $ 50 millioen 5 pOt. obligatiën zal plaats
hebben.
GOEDERENHANDEL
GRANEN.
22 Januari 1917.
T a r w e. De ste;nming voor tarwe was over het alge-
meen vast met weinig prjsverandering. De fluctuaties aan
de Amerikaansche markten waren niet zoo groot, als wij
in den laatsten tijd gewoon zijn geweest en in Argentinië
waren de . prijzen zelfs buitengewoon stabiel. Het verschil
tusschen de hoogste en laagste slotnoteeringen der week te
Cliicago bedroeg slechts ca. 54 cent en te Buenos-Aires bewoog
de prijs van den Februari-termijn zich steeds in de onmid-
dellijke nabijheid van 14,30 pesos per 100 K.G. De berichten’ omtrent de kwaliteit der nieuwe Argentijnsche tarwe, blijven
zeer gunstig luiden en de weder ingetreden droogte begun-stigt het binnenhalen van den oogst. De verschepingen van
de nieuwe tarwe hebben een aanvang genomen. Ook omtrent
cle Europeesche markten valt weinig nieuws te melden. De
behoefte der groote tarwe-invoerende landen schijnt voor
geruimen tijd vrijwel te zijn gedekt en ofschoon de voor-raden van tarwe in vergelijking met het grootste gedeelte
van het afgeloopen jaar niet zeer groot zijn te noemen,
schijnen deze spoedig te zullen toenemen. Van Australië
mogen, dank zij de genomen verschepings-maatregelen, ge-
regelde aanvoeren worden verwacht en de reeds gedane aan-
koopen, vooral van Engeland en Frankrijk in Noord-Ame-
rika schijnen zoo omvangrijk te zijn, dat de tegenwoordige export-vraag aan de Amerikaansche markten niet groot ge-
–
noeg is om verdere prjsverhooging te veroorzaken. Indien
deze toestand eenigen tijd blijft voortduren, zal zeker de totlk
voor korten tijd bestaande ongerustheid over de tatvevoor-
ziening van Europa eenigszins worden weggenomen. Intus
schen echter herstelt zich •het gebrek aan scheepsruimte
allerminst. De duikbootoorlog maakt dagelijks verdere
slachtoffers en ook de neutrale landen hebben steeds groo-
tere moeite, zich de noodige scheepsruimte te verschaffen
voor hunnen aanvoer van levensmiddelen en voederartikelen.
Noteeringen.
Chicago
1
Buenos Ayres )
Data
Tarwe
Mais
1
Haver Tarwe
Mais Lijnzaad
Mei
Mei
Mei Februari Februari Februari
20 Juli ’14
1
82
‘)j 56219 ‘
361/t
1)
9,402)
5
3
382) 13,702)
‘) per Dec.
t)
per Sept.
1)
per Maart.
4)
per Mei.
*) De noteeringen van Buenos Aires zijn van 15 en 22 Januari.
De Britsche beperkende maatregelen in zake de verschaffing
van steenkolen verergeren die moeilijkheden niet weinig en
volgens berichten uit Noorwegen is daar reeds een groot
aantal stoomschepen opgelegd wegens gebrek aan steenkolen.
Maf s. Sedert het midden der afgeloopen week heeft de
maisprijs voor den Mei-termijn te Chicago $ 1 per bushel
bereikt en overschreden. Wel is op het einde der week eenige
daling ingetreden, doch Chicago sloot Zaterdtg op $ 1,00
tegen 98′ cent eene week te voren. Ook te Buenos-Aires
werd een dergelijke mijlpaal bereikt. De Februari-termijn
noteerde daar den 18den Januari 10 pesos per 100 K.G.,
doch is daarna eene kleinigheid gedaald. De stemming voor
maïs blijft echt3r zeer vast met goode consumptie-vraag in
Noord-Amerika en geregelden kooplust in Argentinië zoowel
voor het land zelve als voor uitvoer. De nieuwe maïsoogst
heeft daar te lijden van hitte en droogte, die sedert den nu
en dan in December gevallen regen. reeds weder geruimen
tijd aanhoudt. Het aanbod is niet groot en verschepingen
blijven van geringen omvang. Wegens de schade, welke de
droogte heeft aangebracht en nog aanbrengt aan de weiden,
zal in Argentinië meer maïs dan gewoonlijk voor veevoe-
der noodig zijn en het tekort aan scheepsruimte heeft eene
prijsdaling niet kunnen teweegbrengen. In Europa blijft
de vraag levendig. In Engeland werd in de afgeloopen week
een grootere omzet bereikt dan in dén laatsten tijd het ge-
val was geweest en ook verschillende neutrale landen tra-
den weder meer geregeld als kooper op. De verscheping van
mais uit Noord-Amerika wordt nog steeds zeer belemmerd
door den gebrekkigen aanvoer naar de havenplaatsen wegens
het gebrek aan wagons.
G e r s t. Aanbod en verschepingen van dit artikel blijven
zeer klein met gering aanbod in Amerika en vrijwel uitge-
putte voorraden in de Amerikaansche havenplaatsen. Alleen
uit Britsch-Indië worden geregeld zaken naar Engeland
gedaan.
Buitenlandsche granen in Nederland.
De distributie van maïs, gerst, haver en lijnkoeken voor
(le maand Januari, waarvoor als laatste leveringsdag de
29ste Januari was vastgesteld, heeft groote belemmering
ondervonden van de staking der binnenschippers, terwijl
nu ook nog de vorst er toe bijdraagt, dat de aflevering zeer
waarschijnlijk niet tijdig zal kunnen afloopen. De aanvoer
van voederartikelen door den handel is wegens de groote
schaarschte aan scheepsruimte van weinig beteekenis.
Loco-prijzen te Rotterdam/Amsterdam.
Soorten.
22 Januari
1917
15 Januari
1917
24 Januari
1916
509,-‘)
509,-
1
)
368,_1)
Rogge (No. 2 Western)
nom. nom.
395,-
Tarwe
……………….
Mais
(La Plata)
……..
345,_.t)
345,_t)
235,-1)
lerst
(46
ib.
feeding) ….
345,l)
345,’)
272,-
Haver (38 lb. whiteclipped)
19,-‘)
19,-
1
)
13,90
Lijnkoeken (Noord-Ame-
.
rika van La Plata-zaad)
.
200,-‘)
200,_t)
150,50
Lijnzaad
(La Plata) ……. 740,-
740,-
430,-
1)
Regeeringsprijs.
22 Jan.’17
187
10121
8
58
1
/s
14,20 10,35
8
)
24,25
15
,,
’17 184
1
12
98
‘i2
57
14,30
9,75
24,10
22 Jan.’16
132
1
12
78’12
53
9,35 5,50
12,50
22 Jan. 15
143
1
11
79
1
18
5611
4
11,25
5,45 9,75
22 Jan.’14
9351s
66
1
/8
39
5
/8
8,55
4,90)
11,80
4)
AANVOEREN in tons van 16K.G. voor verbruik in Nederland.
Rotterdam
1
Amsterdam
Totaal
Artikelen.
14.20 Jan.
Sedert
O,’ereenk.
14-20 Jan.
Sedert
Overeenk.
1
-.
1916
1917
1 Jan. 1917
tijdvak 1916′
1917
1 Jan. 1917
tijdvak 1916
Tarwe ……………..
–
27.312 43.528
–
–
–
27.312 43.528
–
–
.
–
343
–
– –
–
343
Boekweit
………….
– –
1.193
–
–
–
–
1.193
Rogge
……………..
M aIs
…………….
……
29.741
1.922
13.760
23.178
4.293
52.919
6.215
Gerst
…………….
.-
2.608 2.827
‘
2.447 . 2.447
–
5.055
2.827
…..
–
–
1.252
–
–
– –
1.252
13
..703
.
–
–
–
465
3.610 5.445 3.610 5.445
Haver
……………..
Lijnzaacl
…………….
Lijnkoek ……………
–
5.950
8.850
–
6.500
9.132
–
15.082 8.850
Tarwemeel
……………
–
1.745
– –
–
.
–
1.745
–
AANVOEREN
in tons van
1000K.G.
voor België.
11.282
36.133
40.681
– –
–
36.133
40.681
Tarwe ……………..
MaIs
1 1
– – –
–
–
24 Januari 1917
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
75
•
METALEN.
IJZER EN STAAL.
E n
g ei a n d. De onderbreking va
‘
n den maildienst maakt
het onmogelijk, een overzicht te geven van den toestand van
de markt gedurende de afgeloopen week.
D u i te cli 1 a n d. Een maatregel, die reeds lang voor-
speld en in betrokken kringen breedvoerig besproken is,
schijnt nu een voldongen feit te worden. Na grondige over-
weging en talrijke vergaderingen met de voornaamste in-
dustriëelen en de administrateurs van de verschillende syn-dicaten heeft het gouvernement thans een definitieven stap
gedaan voor het invoeren van maximumprijzen voor alle
ijzer- en staalproducten.
De basis voor deze nieuwe regeling zijn de door de ver-
schillende syndicaten vastgestelde en’op het oogenblik heer
–
schende prijzen.
Voor den tusschenhandel staat het gouvernement een
commissie toe van 5 pCt. plus opslagkosten boven de prij-
zen, die door de fabrieken worden berekend.
A m er i k a. De stemming van de staalmarkt was be-
slist kalmer en het maakt den indruk alsof de handel zich
bezorgd maakt over de zichtbare afname in de export-oi-ders.
Men beweert, dat de vermindering in den uitvoerhandel
voornamelijk moet worden toegeschreven aan het gebrek
aan scheepsruimte en de verstopping op de binnenlandsche
spoor wegen.
De moeilijkheden in het verkeer treedt sterker op den
voorgrond en belemmert het transport van ruw materiaal
en afgewerkte goederen naar en van de fâbrieken.
Rails en wagons worden bijzonder veel gevraagd en vor-
men een groot deel der orders thans in behandeling. Ook
zijn groote orders, geboekt voor scheepspiaten.
Loco-Noteeringen te Londen:
Dato
IJZer
Clcv.
Koper
Standard
Tin
–
Lood
Zink
No.
3
19 Jan. 1917.
. nom.
130-/-
189.5!-
30.101-
51.101-
12
,,
1917..
nom.
130.-!-
184.101-
30.101-
45.101-
21
Jan. 1916..
8016
89.-!-
178.151- 31.141-
90../-
22 Jan. 1915..
5716
62.1216
160.-!-
18.716
32.101-
20 Juli 1914..
5114
61.-!-
145.151-
19.-!-
21.101-
–
STEENKOLEN.
In de afgeloopen week bleven de prijzen voor steenkolen hier te lande. in het algemeen onveranderd.
1)e Engelsche markt blijft flauw en toont neiging tot
verdere daling.
De aanvoer van Duitschiand is in de afgeloope;i berichts-
periode niet verbeterd door de plotseling ingevallen vorst
is sedert dien het verkeer op het Rhein-Herne kanaal ge-
sloten en waar de spoor wegaanvoer zelf onder betere om-
standigheden reeds miniem was, zal bij aanhouden der
vorst de aanvoer van dien kant spoedig geheel stilstaan.
Ook de aanvoer van. Engeland bleef beneden de verwach-
ting en bedroeg in. de week van 13-20 Januari circa
29.000 tons.
Door de staking van het scheepsvolk, ziet het ook hier
voor de naaste toekomst niet rooskleurig uit.
PETROLEUM.
(Ontleend aan den ,,Petroleum Review”.)
Londen, 12 Januari 1917.
Petroleum. De prijs van alle merken van Amerikaansche
geraffineerde petroleum is
1
12 d. per gallon gestegen. De
loopende prijzen zijn:
2e destillaat ……..1 s. 1
1
12
d.
Standard White …. 1 s. 2 d.
Water White ……1 s. 2
1
1 d.
Smeeroliën. Sedert de vorige week zijn Amerikaansche
smeeroliën 1 £ duurder geworden. Prijzen zijn als volgt:
American pale ……..vanaf £ 23
American red ………,
£ 23
Americau dark cyl…….£ 18
American filtered cyl….,
£ 21
Stookolie en vethoudende oliën. Geen officieele prijs-
noteeringen.
Benzine. Geen verandering in den toestand. De markt
is vast.
No. 1 …………2s. lOd.
No.2 …………2s.
9d.
No.3 …………2e.
8.d.
Alle merken zijn 1 d. per gallon duurder in Schctland en
Ierland.
Bij bovenstaande prijzen moet 6 d. per gallon verbruiks-
belasting worden gevoegd.
–
Terpentijn. De markt is zeer onregelmatig.
Amerikaansch loco..
53 s. 6 d.
Februari/April …… 54 s. 3 d. Mei/Augustus …….. 54s. 9 d.
Paraffine. De prijzen zijn sedert de vorige week onver-
anderd gebleven.
Smeltpunt
140
0
……6
d.
130-132
0
……5
d.
125-128 ……. 4°/t d.
per
–
118-120
0
……
4’/
d.
Liverpool, 11 Januari 1917.
–
Toestand dezelfde als vorige week.
Bkou, 11 Januari 117.
De markt voor ruwe olie blijft vast. Noteeringen staan
op 45 kopeken per poed.
,New York, 11 Januari 1917.
.Alle merken zijn sterk gestegen.
Geraffineerd in kisten ……
..12,00 c.
Standard White in vaten ….
..8,90 c.
per gallon.
Credit Ba)ances …………..3,05 c.
J
– Pennsylvanian Crude …….. $3,5 per vat.
Philadelphia, 11 Januari 1917.
Standard White staat 8,90 c. per gallon genoteerd.
KATOEN.
NOTEERINGEN VOOR LOCO-KATOEN
(Micldling Uplands.)
19
Jan.’
17
11
2
Jan.’171 clan. ‘17119
Jan.
’16I19Jan. ’15
Nw York….
1
17,35e 18,15e 17,90e 12,40e
8,50e
Liverpool …. 10,94d 11,lld 10,96d
8,28d
5,10d
Ontvangsten in, en uitvoeren van Amerikaansche havens.
(In duizendtallen balen.)
–
1
Au
g
.
‘
16 Overecnkorn.rtiqe pet joden
t
tot
16Jan.’17
1915-16
1
1914—’15
Oitvangsten Gulf-Havens..
3727 – 2969
3844
11
Atlant.Havens
1540
1635 .
1936
Uitvoer naar Gr. Brittannië
1758
1159
1453
11
‘t Vasteland.
1326
1254
1455
Japan ete…
351
185
284
Voorraden in duizendtallen 12Jan. ’17
12Jan. ’16
12 Jan.
1
15
Amerik. havens ………..1489
1817
1075
Binnenland …………..
.1259
1191
890
New York ……………153
87
106
New’Orleans ………….492
361
278
Liierpool ……………859
829
932
Marktbericht van de Heeren Sir Jacob Behrens & Sons,
Manchester dd. 3 Januari 1917.
Door de plaats gehad hebbende feestdagen hebben wij de
vorige week geen bericht uitgegeven. Intusschen heeft Ame-
rikaansche katoen zeer sterk gefluctueerd, voornamelijk
onder ,invloed van de politieke situatie. Het laagste punt
ved’bereikt op 21 Dec. j.l., toen de noteering precies 214
pence lager was dan de hoogste prijs op 20 Nov. j.l.
Men meent, dat verschillende hausse-speculanten tot nu
toe hun oude contracten nog niet hebben kunnen liqui-
deeren, zoodat het niet waarschijnlijk is, dat wij spoe-
dig een herhaling zullen zien van de groote speculaties,
die in Oct./Nov. j.l. plaats vonden. Prijzen hebben inmid-
dels weer circa 1 penny gereageerd en de markt is weer
sterker, doördat de meest zwakke houders uitgeschakeld zijn.
Bovendien laat het Zuiden zich absoluut niet influenceeren
door de groote fluctuaties in de termijnmarkt, zoodat prij-
zen daar voor actueele katoen zelfs weinig veranderd zijn.
De Egyptische markt blijft nog steeds zeer gevoelig en
fluctuaties van een penny per dag zijn geen zeldzaamheid.
De daling van katoenprjzen heeft aan de spinners niet
veel nieuwe zaken kunnen brengen en zij hebben zelfs de verminderde productie der laatste twee weken in dien tijd niet kunnen verkoopen. Gelukkig zijn nog vele oude con-
tracten loopende en heeft men dus geen haast. Prijzen zijn
zeer onregelmatig en loopen voor de verschillende spinne-
rijen sterk uiteen. Over het ‘algemeen blijven koopers dan
–
76
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
24 Januari 1917
ook een afwachtende houding aannemen. Terwijl het binnen-
land nogal wat kleinere orders geplaatst heeft, was de ex-
port-vraag zeer miniem, zooals trouwens gçwoonljk in dezen
tijd van het jaar. Voor Indië is weer wat vraag naar 40er
mule en enkele andere soorten, ‘die bijna een jaar verwaar-
loosd waren, zoodat het wel schijnt alsof voorraden daar
uitgeput zijn,. Egyptische garens blijven vast en worden nog
Vrij goed gevraagd niettegenstaande de zeer hooge prijzen.
De doekmarkt is zeer vast, hoewel ook door de feestdagen
slechts weinig zaken tot stand kwamen. Er zijn oude bie-
dingen loopende, die men hoopte met de lagere markt onder
te kunnen brangen, doch fabrikanten blijven vast gestemd
en zijn weinig tot concessies geneigd. De vraag van Indië
is weer minder en de meeste andere markten schijnen liever
eerst eens af te willen wachten hoe de katoenniarkt verder
loopt. –
WOL
De veilingen te L on den sloten op lager prijzen voor ‘de
mindere soorten, terwijl de eerste-klasse, zoowel merinos
als crossbreds, hun hoog prijsniveau konden behouden. De
markt te B r a d f o r d is zeer kalm, daar men nog steeds
wachtende is op definitieve berichten aangaande de houding vn
het gouvernement. De vrije voorraden zijn zeer beperkt. Het
gerucht loopt, dat afzonderlijke prijzen zullen worden vat-
gesteld voor uitvoer en voor binnenlandsc’h verbruik.
De markt in La Plata blijft ‘zeer vast uit hoofde vau”de
beperkte voorraden. De aanvoer heeft zoo goed als opge-
houden en het seizoen loopt weldra ten einde.
Noteeringen te Bradford:
64
Coloniol carded
t’
Dato
j
average
56′
1
50
1
19 Januari
1917….
68
52
43
1
/2
35′
1
31
12
,,
1917….
68
52
43’/
36
31,
21 Januari
1916….
43
37
32
1
1
28’12
23
SUIKER.
Onze B.ietsuikermarkt bleef vast gestemd, doclivbij
de heerschende onzekerheid ten opzichte van de bepalingen
van den uitvoer waren de zaken ook deze week van weinig
belang. De markt sloot met koopers voor Januari- tot
f
22
1
/2
en voor Mei-levering tot ruim
f
24,-.
Met belangstelling worden de üitzaaiingen in de bit-
produceerende landen van Europa tegemoet gezien”t’In
Duits clie suikerkringen blijft de opinie lieerschen’,’ :dat er, tenzij de maximumprijs voor de bieten verhoogd dan
wel de prijs voor andere gewassen verlaagd wordt, niet
alleen van de door de ‘rogeering gewenschte uitbreiding van
den bietenbouw niets zal komen, maar zelfs eene inkrimping
zal plaats hebben. Ook in Oostenrijk-Hongarije
bestaat nog groote onzekerheid betreffende den uitzaai in
afwachting van speciale regeeringsbesluiten. Aangaande
Frankrijk kan er onder de tegenwoordige omstahdig-
lieden van eenen belangrijk vermeerderden aanbouw moeilijk sprake zijn. Volgens coui’antenberichten zullen op 1 Februari
in geheel Frankrijk suikerkaarten worden ingevoerd, ‘clie
recht geven op 750 gram suiker per persoon per maand:
Wij laten hier volgen de statistiek van den Engelschen Board of Trade per ulto. December, vergeleken met ver-
geleken met verleden jaar: –
Dec.
Dec. Jan./Dec. Jan./Dec ‘
1916
1915
1916
1915 ‘•’-
Import Riet……
‘
63.695 58.126 1.126.478
976.875’tbiis
Biet
–
–
–
–
Geraffineerd 23.635 45.859 410.764 505.482
Totaal……87.330 103.985 1.537.242 1.482.357 tons
Stock in Bond.. .. 105.050 106.950
–
–
-Raffinaderijen 13.750 30.500
–
–
Productie
,,
– 54.261 56.785
731.145
784.331
TotaalBinnel.verbr. 109.640 107.353 1.397.856 1.651.086
Hieruit blijkt, dat, terwijl de totale invoer van suiker in 1916 55.000 tons grooter was dan in 1915, de eigen consumptie eene vermindering aantoont van ongeveer
250.000 tons. Er moet dus aanmerkelijk meer geëxporteerd
zijn, hetg
,
een in hoofdzaak verklaard kan worden door.de
bêhoefteu van het leger in Frankrijk en elders. Het is voor
de suiker produceerende landen van belang te weten, dat
Engeland in 1915 niet minder, maar zelfs meer suiker ge-
importeerd heeft dan in 1916. Of de suiker in het land zélf
dan wel daarbuiten geconsumeerd werd, is voor pro4ucenten
van minder beteekenis.
In A m e r i k a was de stemming over het algemeen prijs-
houdend. De noteering voor Spot-Centrifugals werd echter
in het begin der week met
1
18 c. verlaagd en is nu 5,27 c.
De aanvoeren bedroegen 18.000 tons, de versmeltingen
21.000 tons en de voorraad 50.000 tons.
De markt op Java bleef zeer stil. Witte suiker uit
oogst 1917 is tot f14,- uit de eerste hand te koop.
N OTEERING EN
Dato
,’4s:isterdan
per
Londen
New York
96’7
Tate,t
WJ,ite
A ,ncric.
Grn,i_
Ja,zuari.
Cubes
1020
lated
Cent rifug.
No. 1
fol’.
19Jan. 1017….
f
22
1
1
4711
1
1
– –
5,27
12
,,
1917..
. .
22
1
18
4711
1
12
– –
5,27
1
12
19Jan. 1916….
24
1
1
4016
203
216
4,64
19 Jan. 1915..
. .
,,
15
1
18
311-
2616
27/6 3,95
21Juli
1914,…
ll/o
181-
‘-
–
‘.
3,26
KOFFIE.
(Uit het Mailbericht van. de Makelaars
á
. Duuring & Zoon,
Kolff & Witkamp en Leonard Jacobson & Zonen). –
De markt verkeert, wat de ‘prijzen aangaat, voor Ned.
Oost-Indische soorten geheel in denzelfden toestand als in
het vorig bericht beschreven. Alleen in de hoeveelheden die
aangevoerd en aan de markt gebracht worden, is eenige ver-
betering gekomen. Van de 30 °/o plarttage-koffie eerste soort,
die van Java hervaarts toegelaten zijn, begint langzamer-
hand aan te komen en geeft dit althans eenige verademing,
zij het clan ook dat de conditiën voor uitvoer, de noodige
belemmering meebrengen. Wat betreft de N. 0. T.-koffie,
zoo moest de noteering van loco Superior Santos van 46
1
12
op 47
1
12
c. gebracht worden. De markt looptop door gebrek
aan aanvoer.
Noteerin
g
en en voorraden.
Data Rio
San tos
Wisselkoers
Voorraad
1
..
”
Voorraad
..
1
r,js
20
Jan. 1917
399.000
6675
3.071.000
6300
12
1
/18
13
,,
1917
415.000
6600
3.128.000
–
12
1
1
19 Jan.
1916
385.000
6000
2.559.000
5900
–
11.1,132
24 Juli
1914
353.000
4900
889.000
5700
16
Ontvangsten.
Rio
1
Santos
Data
‘2j’to0p,
Sedert
Afgeloopen
Sedert
week
1 Juli
. week
1 Juli
20 Jan. 1917 ..
26.000
1.565.000
127.000
8.217.000
19 Jan. 1916 ..
50.000
2.343.000
225.000
9.408.000
DE ROTTERDAMSCHE HUIDENMARKT IN 1916.
Aan het verslag over. 1916 betreffende huiden en looistof-
fen van de makelaars Grisar & Co. alhier, is het volgende
ontleend:
Schreven wij op 31 December 1915 dat de La Plata-markt
niet tot voldoende ontwikkeling kon komen door de groote
moeilijkheden bij den aanvoer, in de eerste drie maanden
van 1916 werden die moeilijkheden nog grooter en’was de
aanvoer van huiden en looistoffen ten eenenmale stop gezet.
De reden daarvan was, dat Engeland niet wenschte, dat
door invoer van exotische huiden, onze inlandsche huiden zouden kunnen worden uitgevoerd naar Staten, die met de
Entente in oorlog zijn. Zij verlangden hiervoor waarborgen;
voor de aan de N. 0. T. geccnsigneerde huiden varen de
bestaande waarborgen voldoende.
Het eenige middel om uit die impasse te geraken, was
uitvoer van inlandsche huiden in ruil tegen exotische hui-
den. Reeds maanden tevoren had de N. 0. T. voor een der-
gelijke regeling hare sympathie betuigd
;
doch door verschil
van meening met de Nijverheids-Commissie bleef de uitvoe-
ring van die regeling sleepend.
Inmiddels hoopten zich hier groote voorraden op, niette-
genstaande de Nederlandsche Looierj reeds meer dan het
dubbele aantal inlandsche huiden verwerkte dan vÖOr 1914. Bij gebrek aan looimiddelen konden die echter niet verwerkt worden; daarenboven bestond er een dringende behoefte aan
exotische huiden voor de zoolleder.:fabricatie, zoovél voor legerdoeleinden als voor particulieren.
Om ‘uit die moeilijkheden te geraken, was het vooreerst
noodig om de voorraden in den l.nde’ op te ruimen, vooral daar de Huidenclubs, die houders waren van ruim 100.000
24 Januari 1917
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
.
77
stuks, in ongelegenheid geraakten en de hulp van de Regee-
ring hadden ingeroepen.
Het resultaat was, dat door het Consortium, in overleg
met de Regeering, besloten werd die huiden met een groote
opoffering van prijs naar Engeland te verkoopen en het
verlies te verhalen door het heffen van distributiekosten op
te importeeren huiden en looistoffen.
Er werd overeengekomen, dat wij uit Engeland zouden te-
rug ontvangen, voor het bedrag der meergemelde 100.000
huiden, exotische huiden en looistoffen met het recht dat,
indien niet voldoende exotische vanuit Engeland zouden
kunnen geleverd worden, het ontbrekende in Amerika zou
worden gedekt.
Tevens werd vastgesteld de quantiteit huiden en looistof-
fen, die Nederland zou kunnen invoeren in verhouding tot
het verbruik vÔÔr 1914. –
De regeling werd opgedragen aan het Distributie Bureau
voor Huiden en Looistoffen, hetwelk na installatie van hare
leden, waarvan aan het hoofd de heer J. L. van G-ijn, Direc-
teur van het Rijksproefstation te Waalwijk, op 3 April, in
werking trad.
Vanaf dien datum was de gang van zaken geheel geregeld
en kwamen groote zaken in huiden tot stand, zoowel van de
Engelsche als van de Amerikaansche -markt.
Naar Amerika kon ook uitgevoerd worden in ruil van
huiden tegen huiden. In de laatste maanden werd zelfs toe-
gestaan, dat tegen 1 Hollaudsche huid 2 Amerikaansche hui-den konden geïmporteerd worden.
Die regeling was noodzakelijk om te voorkomen, dat door
te groote export, de prijzen in den lande- te veel zouden
worden opgedreven.
De ruil met Engeland kwam hooidzakelijk tot stand door
het energiek optreden van. de NOT., in het bizonder
,
van
de heeren Van Vollenhoven & Van Gijn, die zich op de meest
verdienstelijke wijze te Londen beijverd hebben dm eene
regeling te treffen.
Wij traden op als bemiddelaars en hebben, waar het moge- –
lijk was, aan koopers van huiden en looistoffen, die nog
voorraden in Engeland hadden, gelegenheid verschaft om
hunne goederen uit Engeland in den ruil te importeeren.
Behalve de ruil met Engeland en Amerika zijn ook nog
geruild 5000 huiden met Frankrijk, tegen 5000 paardehuiden, welke in den loop van de maand November hier aangekomen
zijnen vrij spoedig verkocht waren. –
Onze Note Gdnrale had dit jaar geen .reden van bestaan
meer, nadat bepaald was, dat geen huiden, behalve van onze
eigen Koloniën, mochten opgeslagen worden. –
Konden wij het vorig jaar nog melden, dat er nog pLm.
24.000 huiden aanwezig waren, thans moeten vij mededee-
len, dat er absoluut geen voorraad in Nederland aanwezig is.. De totale aanvoeren van huiclen te Amsterdam en Rotter-
dam hebben dit jaar bedragen: 123.358 stuks, 29.358 halen,
116 vaten, 90 kisten; de aanvoeren van looistof: 119.715
zakken, 19.053 vaten, 784 kisten, welke partijen behalve Oost-
Indische runcier- en buffelhuiden, grootendeels door onze be-
middeling werden aangevoerd en afgedaan. –
Naar Amerika werden dit jaar door ons geëxporteerd pl.m.
110.000 inlandsche huiden, waarbij nog ongeveer 30.000
stuks komen, welke door andere firma’s verzonden zijn.
Over den gang der zaken in het algemeen kunnen de be-
langhebbenden tevreden zijn. De leerlooierij blijft goede za-
ken maken, niettegenstaande exotische huiden thans onge-veer 80 pCt. meer kosten dan in het begin van het jaar.
Wat
irtiandsche huiden
betreft, is de rijzing ongeveer de-zelfde gebleven, doch sluit de markt iets flauwer. De voor-raad inlandsche huiden kan echter nog geraamd worden op
ruim 200.000, stuks, waaronder echter slechts 50.000 stuks,
die niet in de speculatie vallen.
Kalfsvcllen:
Zonder voorraden. Prijzen zijn in – den loop van het jaar meer dan yerdubbeld. Ook hierin sluit de markt
lager.
Pairdeh’uiden:
met beduidende voorraden in handen van
speculanten.
Oost-Indische huiden:
Hiervan zijn de prijzen ook sterk
gestegen. Veel zaken werden afgesloten direct van Indië naar
Amerika. Voor goede runderhuiden noteert men thans
f
2,10120. Buffelhuiden hebben de rijzing niet zoozeer ge. volgd en zijn slechts 20 pCt. gestegen in verhouding tot het
begin van dit jaar. Voorraden zijn niet beduidend.
Wij eindigen ons verslag met er nog eens op te wijzen, dat
Rotterdam een markt voor La Plata huiden zal krijgen en
wij zijn overtuigd, dat die voldoende levensvatbaarheid zal hebben, kennende dé groote -belangstelling, die het Rotter-
damsche Gemeentebestuur reeds getoond heeft en zeer zeker
ook verder zal toonen. Hierbij komt nog de zekerheid, die
gegeven is, dat, zoodra de tijden wederom normaal . zijn, de.
Koninklijke Hollandsche Lloyd Zijne booten ook te Rotter-
dam zal doen lossen en een bekend Veem plannen ontwerpt
Y
voor den bouw van een geschikt pakhuis tot het bergen van
gezouten exotische huiden, zoodat de stad Rotterdam een
belangrjken tak van handel meer zal bezitten.
DE AMSTERDAMSCHE RUBBERMARKT IN 1916.
t’
Aan het jaaroverzicht van de firma Joosten & Janssen te
Amsterdam is het volgende ontleend:. De rubberhandel te Amsterdam is het geheele jaar gebukt
gegaan onder de beperkende bepaliügen van afzet en de
volstrekte beletselen voor aanvoer, vaarbij nog een algemeen verbod van uitvoer kwam, dat, van 8 ,Januari 1916 gedateerd,
6p 26 Januari d.av.werd afgekondigd. –
Voor enkele partijen werd consent tot uitvoer naar de
Vereenigde Staten verleend, doch voor herhaling was geen
gelegenheid, omdat eigenaars van te Amsterdam liggende
partijen deze op prijzen hielden, die zoover boven de pariteit
der Londensche en Indische markten waren, dat Amerikaan-
sche koopers zich natuurlijk van onze markt afwendden.
b. Deze hooge en geheel willekeurige prijzen, omstreeks
f
2,20
koor prima kwaliteit, veroorzaakten nogal heel wat ontstem-
niing bij de binnenlandsche afnemers, die echter noodge-
drongen meerendeels vel moesten toegeven. –
Waar eenerzijds de binnenlandsche nijverheid zich krachtig
bleef uitbreiden, en anderzijds dè voorraad niet meer aange-
vuld kon worden, na de aankomst van hetgeen nog in 1915
vas afgeladen, konden de prijzen gemakkelijk geleidelijk
opgeschroefd worden.
Deze prijsloop hield geen verband met de fluctuatie der wereldprijzen, alleen wellicht tea hoogste in zooverre, dat een stijging der laatste als voorwendsel werd aangevoerd,
om alhier eenige meerdere snelheid in dezelfde richting
teweeg te brengen.
Te Londen steeg de prijs voor Hevea Standard Crêpe 1 in
iilh eerste dagen van het jaar tot
4133.
om met vele tusschen-fluctuaties tot 2113% te dalen op 24 erf 25 Juli, en weer op
te loopen tot 3/5Y
4
op 8 December = pariteit
f
2,204—.
Het jaar sluit op 3/- na 219y2.
Het is zoo goed als zeker, dat in den loop van 1917 een
digenaardige toestand zal optreden, tenzij inmiddels de vrede
tijdig genoeg geteekend mocht worden. Te eeniger tijd
imers zal de voorraad in eerste hand uitgeput zijn en
de.a zal de vraag zijn, ôf, en zoo ja tot welke prijzen, de
tweedehandsvoorraad verkrijgbaar zal zijn. . Indien omtrent
den prijs tusschen eigenaars en fabrikanten geen overeen-
itemming verkregen zou kunnen worden, dient men een
andere oplossing te vinden, waaromtrent allerlei gissin-
gèn te maken zijn. Echter ook daar, waar in den prijs geen
moeilijkheid ligt, kunnen zelfs alle eerstehandspartijen niet
door de binnenlandsche industrie gekocht worden. Het is dus
nbg niet te overzien, voor welke vragen men nog zal komen
te staan.
Gelukkig bleef voor producenten vooi
–
tdurend voldoende
gelegenheid buiten Nederland hun rubber te realiseeren.
zl-Hetaantal afnemers en vooral de benoodigde hoeveelheid
tibNew York is zoo enorm, dat zelfs de geheele producti van Ned.-Indië daartegenover onbelangrijk genoemd mag
worden, zoodat er zeker geen aanleiding is voor de veronder-
stelling als zoude de New Yorksche ,,markt” eigenaars van
aldaar uit Ned.-Indië aangevoerde partijen wel eens pogen
in den steek te laten.
–
In de kwaliteiten lag nogal eens aanleiding tot wrijving
en t?leurstelling.
•Het in zwang komen van het ongewenschte verkoopen van
allerlei kwaliteiten telquel tot – een doornprijs sluit onte-
genzeggelijk het gevaar in voor vermindering van zorg bij
de bereiding, hoe. onwillekeurig ook, en dit gevaar is dan
ook gebleken niet geheel denkbeeldig te zijn. Toèh dient
daartegen met alle kracht gewaakt te worden met het oog
op de reputatie van het productieland en van het speciale
merk. Alle genoemde bezwaren en afwijkingen zullen intus-
schen weer verdwijnen, wanneer normale toestanden weer
zullen zijn ingetreden en de Amsterdamsche markt hare
belangrijke plaats veer zal hebben ingenomen.
Bij het sluiten van den vrede is een der belangrijkste
f.ctoren de verscheepgelegenheid van Ned.-Indië naar
Nèderland. Voor de producenten zal van het grootste belang
zijn, dat de betrokken stoomvaartmaatschappijen dan zoo- –
dra mogelijk formeel openbaar verklaren, dat zij het vervoer van rubber naar Nederland hervatten, met de bijvoeging van
naam en vertrekdatum harer booten, waarmede dat vervoer
zal kunnen plaats vinden. Het zal dan voor producenten
-graden zijn zooveel en snel mogelijk hierheen te doen ver-
lden en zich zekerheid te verschaffen omtent hetgeen inder-
scheepvaart-controleur vast te stellen vrachten te kunnen
verkrijgen. Als middelen om tot dat doel te geraken, wor-
den o.a. genoemd: een aanbod van de-Britsche regeering om
alle geschikte Grieksche schepen, welke niet voor- Grieken-
land zelf noodig zijn, te huren, en bij weigering opeisching
van die schepen tot lagere prijzen dan voor huur geboden
wordt; beperking van uitvoervergunningen voor kolen naar
neutrale landen; v’borts zouden Noorsche reeders in Enge-
land geen kolen kunnen krijgen, tenzij ze hun schepen ten
behoeve van de Entente afstaan; dan nog konden Neder-
landsche schepen, welke Britsche noodhavens aanliepen voor kleine hoeveelheden kolen, noodig om Nederlaiid te bereiken,
die slechts verkrijgen op voorwaarde, dat ze een aantal
reizen van Engeland zouden doen. Of al deze pogingen het
gewenschte gevolg zullen hebben, is onzeker. Er werd
althans in eenige buitenlandsche bladen een bericht ver-
spreid waaruit blijkt, dat de voor kolen vastgestelde maxi-mum vrachten tot de verleden week genoemde cijfers ver-
hoogd zullen worden.
Slechts weinig bevrachtingen werden gemeld. Het Mi-nistry of Munitions lag beslag op eenige vaartuigen voor
het vervoer van erts van de Middellandsche Zee en Golf
van Biskaye tot onveran1erde vrachten en van Bombay tot
het verlaagde vrachtcijfer van 1051—. Noord-Amerika
vrachten bleven vast: 231— per quarter voor gerst naar
Engeland, 901— per ton voor kolen naar de La Plata Rivier,
en 155/— per ton op de net charter naar Fransche West-
kusthavens. –
Voor kolen van Engeland stonden bevrachtingen nage-
noeg stil; agenten van neutrale booten wachten toestem-
ming van de regeering af.
Naar Nederland werden geen bevrachtingen gemeld. De machinistenstaking kwam tot een eind, doch de meeste tot
vertrek gereedliggende schepen, welke kolen en graan moes-
ten halen’ konden niet vertrekken, omdat eèn groot ge-
deelte der stokers en matrozen thans op hun beurt staken.
– GRAAN.
All.
Kust
San Lorenzo
Petro- Odessa
Ver. Staten
grad
Data Rotter-
–
Londen!1 dani
Rotter- Bistol Rotte,-
1
Enge-
R’dam
dom 1 Kanaal 1 dam
I
la:id
15120 Jan. 1917I
–
–
I
–
I
241-
t
–
1301- 8113
,,
1917
–
–
If
17,—t
–
–
1301-
17122 Jan.
19161
–
1
.-
Ij
9,601
161-
It
73,501 14816
18123 Jan.
1915
1
. –
J
–
1016
716
1
8613
1
601-
—
Juli
19141
11 d.
713
1111
“dl
1/11
“el
121-
121-
–
–
HOUT.
–
Cronstadt
Golf ven Mexico
Dato
Holland
Oostk.
Engeland Ho/land
–
Engeland
•
(gezaagd)
(in/In-
(Pith.
,
pine)
(pttch-
p&ne)
__________________________________
stelten)
15120 Januari
1917
8
1
13
,,
1917..
–
–
.
–
–
17122 Januari
1916
..
–
–
–
4501-
18123 Januari
1915
. .
-.
–
-.
1451- ‘)
Juli
1914 ..
f
‘
12,—
2416
751-
7716
ERTS.
–
Bilbao
1
Cartha-
Grieken-
Poli
Dat,, Middles-
I
gena
Middles-
land
Middles-
Msddles-
bro’
bra’
bro’
15120 Januari
1917 ..
201-
21/6
–
–
8113
,,
1917
. .
201-
2116
–
–
17122 Januari
1916 ..
221-
211-
– –
–
18123 Januari
1915 ..
151-
161-
Juli 1914 ..
413
514
1
1,
519
816
KOLEN.
Cardiff
Oostk. Engeland
Data
80′
1
Genua
i
Rotter-
1
Cro-
Said
J
Rivier
da,,,
stadt
15120 Jan. 1917
341-
–
801-
601-
1
)
–
–
8113
,,
1917
–
–
8216
– –
–
–
17122 Jan. 1916 fr
44,—
7816
901-
3916
f5,50
18123 Jan. 1915 ,, 20,75
29,6
3119
–
261-
,,6,—
–
Juli 1914 ,,
7,—
71-
713
1416
32
51-
1)
Per zeilschip.
78
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
24 Januari 1917
daad voor hen verladen zal zijn. Van de dan daarvoor te
bedingen prijzen en de beoordeeling der vooruitzichten
omtrent den prijsloop zal dan afhangen of men zal besluitèn
tot onmiddellijken verkoop, dan wel afwachten totdat de
goederen alhier zullen zijn aangekomen.
Het afwachten van genoemde zekerheid, dat inderdaad
verladen is, alvorens tot verkoop over te gaan, zal daar&m
noodig zijn, omdat het gevaar lang niet denkbeeldig schijnt,
dat weer partijen zullen blijken achtergebleven te zijn, op
welker verlading men meende te mogen rekenen. Zoudn
zulke partijen verkocht worden, als zijnde reeds verladn,
dan zouden ernstige moeilijkheden niet uitblijven, vooral
met het oog op de groote prijs/luctuaties, welke in dien tijd
waarschijnlijk zullen plaats vinden.
De stijging van November/December 1.1. is analoog aan
die van December 1915 tot begin Januari 1916, en bij voort-
zetting van den oorlog zal weer eene daling in den loop van
1917 volgen. –
De verwachting aangaande de vraag der Centraal Euro-
peesche rijken, wanneer deze weer rubber zullen kunüen betrekken, beheerscht geheel het vraagstuk van den prijs
na den vrede en juist hierover is het uiterst moeiljkte
oordeelen.
Met het oog op een en ander mag men tegen het duidelijk
in zicht komen van den vrede een verhooging der viag-
prijzen verwachten, dat speculatieve nieuwe inkoopen daar-
aan steun zullen verleenen, maar dat de vraag ren slotte zal
tegenvallen.
RUBBER.
De markt is in de afgeloopen week prjshoudend geweest.
Er was voor de verschillende posities goede vraag en er
werden belangrijke zaken afgesloten tot prijzen rond 31.
Para-soorten onveranderd.
Slotnoteeringen luiden:
Prima Ilevea Crepe en smoked Sheets:
Jan./Maart ……..
3/-‘It
einde vorige week 2/11
April/Juni ……..3/-t/t
,,
,,
,,
21101
Juli’Deë. ………. 2/10
1
12
,,
,,
,,
219
Hard cure fine Para
312’I2
,,
,,
,,
VETTEN EN OLIËN.
Ole o – Ma r ga r in e. Ook deze week kwamen er geen
zaken tot stand.
De afladings-offerten luiden onveranderd. n.l.:
le qualiteiten ……..
f 135,-1137
1
12
2e
1
,132,-
3e
,,
,,112,-
Mindere soorten …… ,,106,—.
Ole o – $ tea r in e. Noord-Amerikaanschè merken worden
tot
f
951104 aangeboden.
P rem ier – J u s. Noord-Amerikaansche merken onregel-
matig. ,,Armour Extra” wordt aangeboden tot f120.—, terwijl
voor ,,Swift.’s Extra” f126 12 en voor ,,Swift’s Prime”
f
121—
gevraagd wordt. –
Zuid-Anierikaansche. Biedingen van
– –
f103,— geseind voor ,,Fac. A”;
,,100,—
– ,,
,,
,,Fac. B”;
,, 97,—
,,
,,
,,Fac. X
werden door Amerika geweigerd, met tegenofferten vaji
f110,— voor ,,Fac. A”;
107.—
,, ,,Fac. B”;
–
104,—
,, ,,Fac. X”.
Verder worden nog aangeboden 500 Trcs ,,LaBlanca
No. 1″, Febr.-aflading tot
f
102’1, inclusief Molest dich
exclusief Capture.
Neutrallard. Geseinde biedingen van f115,— werden
geweigerd met tegenofferten
á
f117,— tot
f
118
1
/ ;
Vde
tegenofferte á f118,— werd geplaatst.
Tegen het einde der week werden nog verkocht 1000 Trcs.
,,Hamniond packing” tot
f
119,—.
Men offreert verder tot f1201123,—.
‘
Imitatie Neutrallard. De offerten luidden in het
begin der week f115 ‘//116,-, aan het einde
f 1171120.—.
VERKEERS WEZEN.
BEVRACHTINCEN.
20 Januari 1917. Door de Bard of Trade werd eèn
instelling in het leven geroepen, – de ‘Inter-Allied Charte-
ring Executive” – in verband met de in het vorig nummer
vermelde voorschriften van de geallieerden betreffende be-
vi
–
achting. Men hoopt daardoor, gesteund door uitoefening
van druk op onzijdige reederijen, scheepsruimte op door den
J. & J. M. VOORHOEVE
Makelaars in Assurantin
Anno
1836
ROTrERDAM
24
Januari 1917
Graan Petrograd per quorter van 496 lbs. zvraar, Odessa per Unit,
Ver. Staten per quarter von 480 lbs. awaar.
Hout gesaa-jd en pitcl:pine per St. Pet. Standard van 165 kub. vi.,
nijnstutten per vadem van 216 kub. vi.
Overige notceringe,i per ton van 1015 K.G.
BINNENVRACHTEN.
15-20
Januari
De afschaffing der beurtlijst voor de bevrachtingen te
17-22
Jauari
Amsterdam heeft tot eene staking der schippers aldaar ge-
18-23
Januari
voerd. Het bestuur van den binnenschippersbond wekt thans
20-24
Juli
ADVERTENTIËN
DIVERSEN.
Bo,nba’
Birma
f’ladivo_
Chili
Data
West
West
stock
West
Europa Europa
West
Europa
(d.
u)
(rijst)
Europa
(salpeter)
15120
Januari
1917
..
–
2701-
–
–
8113
,,
1917
.
–
–
–
1551-
17122
Januari
1916
.
125!-
170!-
1701-
1251-
18123
Januari
1915
3919
501-
6718
401-
Juli
1914 ..
1416 1613
–
251-
2213
79
lErts ur. Ruhrhavens
Massaiel
goed.
Boven-
Waterstand
‘/
lostijdi
‘/
lostijd
_–l-_
1917..
0,30
0,40
–
hoog
1917..
– –
–
hoog
1916..
–
– –
hoog
1915..
0,20
0
r
30
–
gunstig
1914..
0,60
0,70
1,05
gunstig
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
hier ter stede de schippers op.eveneens tot staking over te
-gaan en vooral de schippers der kleine schepen schijnen
daaraan gevolg te willen geven. Voor de provincies Groningen
en Friesland is nagenoeg geen ruimte te verkrijgen. De
Rijnschippers daarentegen schijnen zich vooralsnog niet bij de
.acties aan te sluiten.
• Een aantal z.g. kantoorschepen, welke van hier naar
Asterdam vertrokken om aldaar in de plaats der stakende
‘schippers te laden, konden de bestemming niet bereiken.
De doorvaart werd hun door de stakers onmogelijk gemaakt.
VRACHTEN TE ROT
–
TERDAM.
(in Gld. per
2000
K.G.)
Data
GEBROEDERS CHABOT
Ik
ROTTERDAM
KASSIERS en MAKELAARS in ASSURANTIËN.
Deposito’s. – Rekening-Courant. – Franco Chèque.-Rekening.
Aan- en Verkoopvan Wissels op het Buitenland. – Aan- en Ver-
koop van Fondsen. – Bewaarneming en Administratie van Effecten.
Oorlogs-, Transport-, Casco-, Brand-, Diefstal- e. a. verzekeringen
van eiken aard.
NIEUWE BERGING-MAATSCHAPPIJ – MAASSLUIS
OPGJRICHT 1887
Contracteeren vcor het lichten en bergen van gezonken schepen
en ladingen, op de rivieren en buitengaats.
Belasten zich met het instellen van duikeronderzoek; het opruimen
van wrakken enz. door middel van springstoffen; het uitvoeren
van pompwerken, waaronder het zuigen van ertsen en granen.
Nederlandsche Bank voor Russischefi`flandel
BANQUE NEERLANDAISE POUR LE COMMERCE RUSSE
Kapitaal 5.000.000 Roebels
•-
Kantoor: 20 NEWSKY- PROSPECT
Telegramadres: NEDRUSBANK
–
De Bank neemt gelden â deposito en in rekening-
courant, en verricht alle soorten wissel- en bankzaken
Voor inlichtingen kan men zich wenden tot alle kantoren van
de NEDERLANDSCHE HANDEL-MAATSCHAPPIJ
de’ TWENTSCHE BANKVEREENLGING
zoomede tot de heeren HOPE & Co.,
;Amsterdam
LIPPMANN ROSENTHAL
&
eo..
11
R; MEES & ZOONEN,
– Rotterdam
Algeigeen Adposhook
van Nederland en
Nederlandsch-Jndjë
ten dienste van
Landbouw, Nijverheid
en handel
Nauwkeurig bewerkt en belangrijk
uitgebreid, o.m. bevattend een ru-
briek Agenten van Verzekering-
maat8chappijen,onderverdeeld naar
verschillende branches
Prijs f12,50
Alom verkrijgbaar bij den Boekhandel en bij
NIJGH &VAN DITMAR’S UITG.-MIJ. RDAM
/
80
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
24 Januari 1917
PIERSON
&
Co.
BOISSEVAIN
&
Co.
AMSTERDAM
NEW YORK
FINANCIEREN IN- EN EXPORT.
–
BEHANDELEN VERSCHEPINGS-
EN
ANDERE DOCUMENTEN.
BEZORGEN OPSLAG, VERSCHEPIrÎG EN ASSURANTIE
VAN
GOEDEREN.
FOURNEEREN EN INCASSEEREN WISSELS OP ALLE PLAATSEN IN DE VER. STATEN EN CANADA.
OPENEN REKENING-COURANT MET RENTE-VERGOEDING.
1
1000
De jaarverslagen der
Insulaire Hypotheekbankte
Zierikzee munten
uit door hunne groote volledig-
500
41/0
/0
Pandbrieven
Aan Pandbrien in omloop voor ruim
9911
01
2
ton.
10
vijf
millioen zes
12
.100
heid. Zij bevatten steeds tal van de meest uitvoerige specicaties, oveichten, gegevens en rapporten.
50
j
Holland
–
Canada Hypotheekbank
-.
‘
s-Gravenhage
Uitstaand bedrag PandIrieven ruim
/
12.000.000,-
5
pCt. Pandbrieven tegen den koers van 100 pCt.
Reeders en Cargadoors
GEBR.
VA
N
UD EN
Bevrachtingsagenten
–
Expediteurs
KOOP
en
VERKOOP VAN SCHEPEN
ROTTERDAM
–
AMSTERDAM
–
ZAANDAM
Telegram-Adres:
,,VANUDEN”
t.
.NAAMLObZE VENNOOTSGHAP
Algem’eene NederlandschIndische
NUGH
&
VÂN
DITMAR
9
S
Electriciteit Maatschijpij,
UITGEVERS-MIJ
GEVESTIGD TE AMSTERDAM
ROTTE RDAM
*
UITGIFTE VAN
Wijnhaven 111-113
/
500000,- 6
pCt. Curnulatief
Telef. 7841 -’42 -’43
Preferente WinstdeeleiideAandee1en
Belast zich met het
De INSCHRIJVING op deze uitgifte wordt’opengesteld op
verzorgen van uit-
–
gaven en tijdschrif-
VRIJDAG 26 JANUARI 1917
ten op elk gebied
tot den koers van 103
1
12 pCt. ten kantoren van cndergeteekenden,
alwaar
Prospectussen
en
Inschrijvingsbiljetten
verkrijgbaar zijn.
PATIJN, VAN NOTTEN
&
Co.
MILDERS
&
GLEICHMAN.
DET1EEDE NORTHESTERNAD
AMSTERDAM,
20 Januari ‘1917.
–
PACIFIC HYPOTHEEKBANK
ROTTERDAM
TE AMSTERDAM
De Bank geeft tuit:
NATIONALE INDU5TRPE
5 pCts, Pandhpieven
MODERNE
DRAAANKEN
ERKEL’PATENT”
Verkrijgbaar bij de
ROTTERDAM,
Firma
VAN LOON
&
Co.