Jrg. 1, editie 51

20 DECEMBER 1916

Econ
*
omisc
~
h-Stâtistische

Berichten

ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANDEL, NIJVERHEID. FINANCIËN EN VERKEER

IE JAARGANG

WOENSDAG 20 DECEMBER 1916

No. 51

INHOUD
BIz.

EEN

GEVAARLIJKE

WET

…………………………
817
Maatregelén voor den graanhandel na den oorlog ……
820
Index-cijfers

………………………………..
820
Electriciteitsvoorziening

……………………….
822
Een nieuwe industrie: Papiergaren ………………..
822
De nieuwe zegelwet en het chèque- en giro.verkeer ……
823
Oogstresultaten in de Vereenigde Staten …………….
823
De economische toestand van Chili ………………..
824
De Duitsche oorlogsschulden …. . …………………

824
REGEERINGSMAATREGELEN OP HANDELSGEBIED

…………
824
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN

………………
825-834
Geidkoersen.
Effectenbeurzen. Wisselkoersen.
Goederenhandel. Bankstaten.
Verkeerswezen.

Bijdragen en mededeelingen den inhoud betreffende,
alsmede gegevens voor de afdeeling ,,Statistieken en

Overzichten” gelieve men te zenden aan het secretariaat,
Geldersche Kade
21 b,
Rotterdam,
telefoon
No.
3000.

Abonnementsprijs franco p. p. in Nederland
f
101
–
1
buitenland en Icoloniën
f
12,—
per jaar. Losse

nummers
25
cents.

Advertentiën
f
0,35
per regel. Plaatsing bij abonne-

ment volgens tarief.

Mededeelingen betreffende abonnementen en adver-
tentiën richte men tot Nijgh & van Ditmar’s Uitgevers-

Maatschap pij, Rotterdam, Amsterdam, Den Haag.

In verband met het Kerstfeest en Nieuwjaar

zullen de beide volgende nummers een dag later ver-

schijnen.
19 DECEMBER 1916.

In
den toestand van de geldmarkt kwam geen ver-

andering. De stemming was dooreengenoinen vast.

Weliswaar was in het begin der week de prolongatie-

rente iets gemakkelijker en noteerde 34 pOt., en

kwam er ook iets meer vraag naar wissels, zoodat er

voor 4 en 4 pOt. afgedaan kon worden, maar later

stegen de. koersen weder beduidend. De prolongatie-

rente liep weder op tot 4 pOt. en wissels konden

slechts met moeite tot 4Y4 pOt. plaatsing vinden.

De vaste stemming op de geidmarkt kwam ook tot

uiting bij de rescontre van aandeelen NeIrlandsche

Handel-Maatschappij, waarbij voor het prolongeeren

van 7 tot 10 pOt. rente is betaald geworden.

Zooals reeds in het vorije nummer vermeld, hebben

de vredesvoorstellen direct een buitengewonen invloed

op de wisselkoersen
.
gehad. De markt was enkele

dagen geheel in de war. Vooral Woensdag waren de

schommelingen zeer groot. Aanvankelijk stegen de

koersen voor Berlijn en Weenen met guldens tegelijk.

Toen echter de koeren uit
Berlijn
onveranderd af-

kwamen vielen de prijzen hier ook weder tot dat peil
terug. De vaste en flauwe stemmingen bleven elkaar

daarna onophoudelijk afwisselen, al naar gelang de

vredes- of oorlogsverwachtingen de overhand hadden.

De regeering is wederom bereid 15 millioen gulden

op te nemen tegen een rente van 4 percènt. In tegen-
stelling met veertien dagen geleden toen de minister

promessen aanbood, is deze keer daarvoor de vorm

van schatkistbiljetten gekozen, welke een looptijd

zullen hebben van 7 wekn.

In den weekstaat der Nederlandsche Bank zijn eenige

beduidende wijzigingen
gekomen. De binnenlandsche

wissels vermeerderden met 3 millioen regeeringswis-

sels, daarentegen waren de voorschotten aan de ze-

geering 6 millioen minder. Na een slechts geringe

beweging gedurende verscheidene maanden ging de

goudvoorraad deze week met ruim 7 millioen vooruit.
Niettegenstaande de beleeningen nog met ruim 7 mil-

lioen vermeerderden, ziet men ook bij de rekening-

courant saldo’s van anderen een verme rdering van

ruim 19 millioen.
?i4

EEN GEVAARLIJKE WET.

Wij zijn in verzi.im. Daar wordt, vorige week, in
de Tweede Kamer, zoo eventjes, een nieuwe Registra-
tiewet aangenomen, waarvan wij zoo dadelijk zullen
probeeren het buitengewoon gewicht te laten zien op

economisch en juridisch gebied. En v66r het zoover
kwam, hebben wij er het zwijgen toe gedaan, als ware

er niets aan de hand. Gedeelde schuld drukt minder
zwaar. Mogen wij dan vaststellen dat het zwijgen
vrijwel algemeen
was.
Aflèen d9 Amsterdamsche
Kamer van Koophandel deed op ‘t laatst nog een
request aan de Tweede Kamer toekomen. De Rotter-
damsche Kamer van Koophandel, onze genootschap-
pen op gebied van handel, nijverheid, rechtsgeleerd-
heid, de ,,groote” pers
–
geen die zich liet hooresi.
En het ergst van al
–
als men graden van zwijgen mag onderscheiden
–
zwéég de Tweede Kamer.
Tijdens het voorloopig verslag hadden sommige leden

nog geen tijd gehad het wetsontwerp te bestudeereri; men behield zich v66r de zaak bij de mondelinge be-
handeling nog eens nader onder het oog te nemen.
De mondelinge behandeling kwam,
–
doch, zonder
algemeene beschouwingen, zonder ook maar één
woord te besteden aan de allerbelangrijkste (en ge-

vaarlijke) noviteit eener drukkende belasting op het
kapitaal van naamlooze vennootschappen
–
heeft
men de wet ,,doorgerend” (het oneerbiedig woord
is van de N. R. Ot.) en aangenomen.
Het zwijgen heeft zijn verklaring. Wie wist er nu
iets van de Registratiewet?Wie weet er, nu nôg, iets

818

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

20 December 1916

van? Registratie-ambtenaren en, voor een deel, nota-
rissn. Maar voor de geheele verdere natie – met

inbegrip van onze rechtsprofessoren en verdere

rechtsgeleerden – is gelukkig de Registratiewet

steeds geweest een gesloten boek, vol geheimenis.
Gelukkig, zeiden wij, want kennis van te velen zoude

hier een oneconomische verspilling van hersenarbeid

hebben beduid. Het vereischt zeer inspannende studie

in het labyrinth der thans nog geldende registratie-

wet wegwijs te worden; de tekst ziet eruit als een

lappen-deken; Fransche en Hollandsche artikelen

staan in de wetsuitgaven lustig dooreen. En zoo dacht waarschijnlijk ieder: gelukkig, dat dit oud overblijfsel

uit den Franschen tijd nu eindelijk eens duchtig
onder handen wordt genomen – maar vergat men, in

vol vertrouwen op den ontwerper der wet, zich reken-

schap te geven van de zaak zelve, met name ook van

de gevolgen der wet voor ons naamlooze-vennoot-

schaparecht.
De Vereeniging voor de Staathuishoudkunde en
de Statistiek stelde de vraag, wat ons de crisis van
1873 kan leeren voor thans. Het antwoord was ‘vrij
algemeen negatief, behoudens het gewaardeerd ad-

vies, dat wij voorzichtige menschen moeten zijn. Had-den praeadviseurs en debaters zich niet enkel op eco-

nomisch terrein bevonden, doch even een zijsprong
gewaagd naar juridisch-economisch gebied, zoo had

één positief antwoord zeker voor de hand gelegen: de

geschiedenis na 1873 leert ons voor nu, dat wij voor

de komende tijden dringend zullen behoeven eene
goede regeling van ons naamlooze-vennootschaps-

recht. In welhaast alle landen van Europa zijn in de
jaren na ’70 telkens weer de wetten op de namlooze.

vennootschap herzien en verbeterd.
Het Nederlandsch handelsrecht
blijft
achter. Hoe

jammer, dat niet ,,Justitie” voor een klein deel iets
van de activiteit van ,,Financiën” overneemt. Maar erger, waar ,,Justitie” stil zit, komt nu ,,Financiën”
ons naamlooze vennootschapsrecht, – zooals het zich,

ondanks de gebrekkige bepalingen der wet, over het

geheel genomen, gezond ontwikkelt, – door een f is-cale regeling voor een groot deel. . ontredderen.

Aan Duitsch voorbeeld is het nieuwe recht op het
kapitaal – van naamlooze vennootschappen ontleend.

Waarbij te eenen male vergeten is, dat Duitsch recht
en Duitsche toestanden in dit opzicht in het geheel
niet met de onze te vergelijken zijn. Men zie slechts

de getallen in Duitschiand opgerichte naamlooze
vennootschappen, in de Memorie van Toelichting
(Grondslagen-ontwerp) vermeld: in 1912 – 182, in
1913 – 175; de getallen acten van oprichting •en

statuten-wijziging, te onzent in de overeenkomstige
jaren in de Staatsconrant gepubliceerd, beloopen 1752

en 1662!
Het ging erom bij de Registratiewet, een gebrek-

kige wet door een behoorlijk Nederlandsche te ver-
vangen. Eerste vraag, die men zich daarbij had te
stellen, moest deze geweest zijn: waar schuilt de
hoofdfout der oude wet? Niet in de onschuldige

rechten op huwelijksvoorwaarden, testamenten, enz.,
(welke men, zonder eenige noodzaak, tot schade der
schatkist, over boord werpt). Maar in den ongeluk-
kigen invloed, dien het registratierecht al te vaak
uitoefent bij de keuze van iechtsvorm, waarin een
rechtshandeling zal worden vervat.
Slechts één voorbeeld, dat zich met tientallen zou laten vermeerderen. A en B koopen samen een huis,

ieder voor de helft, prijs
f 10.000,—.
Na eenige jaren

verkoopt A zijn helft, zonder winst, aan B: registra-
tierecht
f 100,—.
Maar neen, de acte luidt anders: A en B verdeelen hun gemeenschappelijk huis, B

krijgt het huis en doet aan A een uitkeering van

f
5000,—. Registratierecht
f
15,—
1)
Het burger-

1)
Deze wonderlijke regeling wordt in de nieuwe wet
gehandhaafd: alleen zal voortaan bij de keuze van den
eenen rechtsvorm
fl25.–
worden betaald, kiest men den
anderen vorm
nihil.

rechteljk resultaat is volkomen hetzelfde. Terecht

werd de registratiewet wel gezegd eene belasting

te leggen op woorden. Maar daardoor een bedenke-

lijke wet, die tallooze malen tot rechtsverwringing

aanleiding gaf. En nu gaat men – voor een zeer klein

deel – het euvel verhelpen. Maar wat men de voor-
deur uitzet, wordt door de achterdeur weer binnen-

gehaald en dit in veel bedenkelijker gestalte, op een

rechtsgebied – dat der naamlooze vennootschap –

waar dubbele omzichtigheid geboden scheen.

Naast de door de Amsterdamsche Kamer van Koop-

handel geopperde bezwaren, geven wij hier onzerzijds

slechts een handvol critiek, oni te laten zien, hoe hier

– om een beeldspraak te gebruiken, ontlend aan een

modern letterkunstenaar – met klompen werd ge-

schreden door de bloemperken onzer rechtsvorming.

Voorbeelden spreken het duidelijkst. Eerst een van

een z.g. familie-vennootschap. Een fabrikant-vader

komt te overlijden. Zijne vijf kinderen willen de

fabriek voortzetten. Een goede, bruikbare regeling

ligt voor de hand: zij ,,maken van de fabriek een

naamlooze vennootschap”; een zoon wordt directeur,
de gezamenlijke kinderen worden aandeelhouders,

enz. Maar – nu zal dit voortaan 2Y2 pOt. gaan
kosten. Wij hooren het al aan den juridischen advi-
seur zeggen: ,,Ja, weet u er dan niets anders op, een

eenvoudig contract, dat wij de zaak onverdeeld laten

en de winst zus en zoo verdeelen?” En zoo zal het
gaan, tot schade der zaak, want het onverdeeldheids-

contract (dat slechts voor 5 jaar mag worden ge-

sloten) zal noodzakelijkerwijs allerlei complicaties
in zich moeten bevatten, die steeds de zaak met moei-

lijkheden zullen
blijven
bedreigen.

De nieuwe wet verzuimt te eenenmale onderscheid
te maken tusschen verschillende naamlooze vennoot-
schappen – dezelfde fout, die indertijd het wets-

ontwerp-Nelissen aankleef de. Vermoedelijk is de be-
doeling vooral die vennootschappen te treffen, die

geld vragen van het ,,groote publiek”. Maar nu treft
men Mle vennootschappen en zal in vele gevallen,

juist voor de kleinere zaken, de keuze van den juisten
rechtsvorm in verkeerde baan leiden.
Zien wij nu naar de grootere vennootschappen. Al

weer maar een voorbeeld. De practijk der laatste jaren

heeft zeer naar voren gebracht de ,,cumulatief-prefe-
rente aandeelen”. Een juridisch-economisch lofljke

nieuwigheid. Voor den houder, zijn de §tukken zoo

goed als obligatiën, hoewel hij zich bewust is niet
crediteur der vennootschap, maar deelhebber te zijn,
waarvoor hij dan ook iets hooger rente (dividend)
krijgt dan hij als obligatie-houder zoude genieten.
Tegenover derden is de positie der naamlooze ven-

nootschap belangrijk versterkt, doordat de preferente
aandeélen aansprakelijk kapitaal vormen, niet, zooals

obligatiën, een schüld.
Waarom moet nu eensklaps aan dit nieuwe insti-
tuut een gevaarlijke duw worden toegebracht? Want

ongetwijfeld, als bij de oprichting eener nieuwe
naamlooze vennootschap voortaan de keuze wordt
overwogen: zullen wij preferente aandeelen uitgeven
(belast met 234 pOt.), of obligatiën (belast met nihil)

– staat te vreezen dat alweer fiscale overwegingen
te vaak den doorslag zullen geven, tot schade van een

gezonden opzet.
Men denke even aan fusies van naamlooze vennoot-
schappen, de laatste jaren aan de orde van den dag.
Het oordeel over de wenschelijkheid van steeds

grooter wordende combinaties kan verschillend lui-

den. Maar mag, incidenteel, bij een belastiugwet, zon-
der dat men zich ervan rekenschap gaf, zoo belang-

rijk op dit onderwerp worden geprejudicieerd als men

bezig is te doen? Twee fabrieken – naamlooze ven-
nootschappen – tot nu toe concurreerend, elk van
f 1.000.000,—
kapitaal, willen zich vereenigen. De
logische oplossing is aanstonds, dat zij te zamen op-
richten één nieuwe. naamlooze vennootschap van
zegge
f
2.000.000,—, waarin de beide bestaande op-

20 December.
. 1916

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

gaan. Registratierecht niet minder dn
f 50.000,—
1)

Maar zetten wij de zaak anders op. Laat vennoot-

schap- A bestaan (desnoods met verandering van
naam) en haar kapitaal met
f 1.000.000,—
uitbreiden,

waarvoor zij B overneme. Practisch resultaat het-
zelfde, maar nu beloopt het registratierecht slechts

f 25.000,—.
Een flinke besparing. Maar hoe zal deze

controverse de onderhandelingen
bemoeilijken;
zal A

in B> of B in A opgaan? Zoo zal een ongelukkige
belastingwet op gezonde haudeistransacties jammer-
lijken invloed uitoefenen.
Wij
zien ze al voor ons:

firma-contracten, waarbij twee naamlooze » vennoot-

schappen firmant zijn en wat voor fraaiigheden meer

er zullen worden bedacht.
Hoe zal het gaan met het instituut der ,,holding

company”, al mede bezig zich, in gezonden zin, in ons

rechtslevenin te burgeren? De wet op de inkomsten-

belasting gaf zulk een goed voorbeeld door, ‘als de
eene naamlooze vennootschap aandeelen op naam in de
ander heeft, alsdan geen dubbele dividend-belasting

te heffen. Maar
bij
de belasting op ,,kapitaal” heeft

men
klaarblijkelijk
dubbele heffing niet bedenkelijk

gevonden. Of heeft men misschien verzuimd de zaak

te overwegen?
Waar er een financieel belang bij bestaat het ,,kapi-

taal” eener op te richten naamlooze vennootschap te
drukken, zullen oprichtersbewijzern, winstaandeelen

en dergelijke in juridich opzicht zoo ongelukkige
papieren in belangrijke mate opbloeien.» Of vergissen

wij ons hier, vermits de wet bepaalt, dat ook over
,,het bedrag, tegen storting waarvan winstaandeelen,
oprichtersbewijzen en dergelijke worden toegekend”,
2V pOt. zal worden geheven? Met gestort bedrag

moet hier worden gelijk gesteld verkoopwaarde van

ingebrachte zaken. Maar is dan aan den ontwerper
der wet onbekend gebleven, dat ,,oprichtersbewijzen” en dergelijke juist plegen te» worden uitgegeven voor
inbreng van zaken (relaties, goodwill), waarvan en
omdat men ervan de verkoopwaarde niet kan of wil
lepalen.
Wij
vreezen dat van de taxaties, uitsluitend
ter berekening van het registratierecht, weinig zal

terechtkomen. »
Maar laten wij niet vitten op technische onvol-
komenheden der wet, hoedanige zij er vele bevat Laat

ons enkel op de hoofdfout nog eens den nadruk leg-
gen. ,,De ontwerper-theoreticus stond-buiten de prac-
tijk.” Zoo formuleerde in een ingezonden stuk in de N. R. Ot. een ontvangei der registratie zijn oordeel.
Wij deelen dit volkomen en voegen eraan toe:
de
‘nieuwe regeling’zal voor een gezonde onw»ikkeling
van ons naamlooze-v en»n»ootschapsrècht allerbedenke-
lijlcst blijken.
En waartoe dit alles? De nieuwe registratiewet
wordt getaxeerd
f
664.000,— per jaar meer te zullen

opbrengen dan de oude. Een bedrag, dat zich bij
enkel technische verbetering der oude wet aanstonds
had laten vinden. Waarom gaat men_het »inschrij-
vingsrecht van hypotheken afschaffen, waarover nim-
mer iemand heeft geklaagd? Waarom niet verschil-
lende vaste rechten verhoogd? Waarvoor die on-
noodige nieuwigheid van kostelo
»
oze registratie op
groote schaal? Waarom niet het registratierecht ten

aanzien van schepen behoorlijk geregeld (zijn er niet
in 1914115 voor heel wat millioènen te zamen schepen
naar het buitenland verkocht, zonder dat de Staat een
gulden registratierecht verkreeg)?
Zie, wij begrijpen, dat men een paar weken ge-
leden boos was op de Eerste Kamer, toen zij dc
Successiewet afwees.» Maar ook begrijpelijk zouden
wij het achten, als nu eens de Eerste Kamer zich
boos maakte op d’e Tweede, dat deze – na zulk een
behandeling, of niet-behandeling – z66 een wets-

– 1)
Of meer nog, want ook ovr de reserves zal
2
1
1
0
10
zijn te betalen.
Bij
de regeling is het verband met de
inkomstenbelasting geheel uit het oog verloren, daar immeri
de reserve – tegen den tijd dat zij tot uitkeering komt –
ook door die belasting zal worden getroffen.

ontwerp doorzendt. Maar zal het nog helpen, als men

zich boos maakt? Een der meest geachte leden der

Eerste Kamer verklaarde het reeds een week te vroeg:
ik zal tegen het nieuwe recht op de naamlooze yen»» nootschappen zijn, mââr ervoor stemmen.
Zal,
bij
toepassing dezer methode, de wet dezer

dagen ook de Eerste Kamer doorrennen? Het is te

vreezen. En te laat zal men tot de ontdekking komen

een rechtsinstituut van niet geringe beteekenis voor

ons maatschappelijk leven, zoo niet te hebben om hals

gebracht, dan toch zeker het zwaar lichamelijk te
hebben mishandeld. »

En vele jaren zullen
wij
de wonden blijven ge-
voelen.

.

–

»

»

s.
12

Het adres der Amsterdamsche Kamer van

K o o p h a n de 1 bevat omtrent het hierboven besproken
punt de volgende beschouwingen:

,,Ad artt. 46-54. Bij deze artikelen wordt het re-
gistratierecht, te heffen op de akten van oprichting

van binnen het rijk gevestigde naamlooze vennoot-
schappen, commanditaire vennootschappen op aan-
deelen e. d. bepaald op
2Y
pOt. van het gestorte ‘of
te storten en 3′ pOt. van het niet gestorte maat-

schappelijk kapitaal, terwijl vergrooting van kapitaal
met oprichting zal worden gelijkgesteld. Dit recht nu
acht’de Kamer niet alleen door niets gerechtvaardigd,
maar in hooge
»
mate bedenkelijk.

De naamlooze vennootschap is sedert eenige tien-
tallen jaren de geliefkoosde vorm voor het tot stand
brengen en beheeren van ondernemingen of zaken
geworden. –

Dit ligt in de rede, immers tal van zaken vereischen
bij opzet of bedrijf een zoo groot kapitaal; dat slechts
enkele personen of firma’s in staat of bereid zijn het

daarvoor gevorderde kapitaal’ geheel te vôrstrekken.
Maar ook voor ondernemingen van »aanvankelijk meer
bescheiden omvang zijn de beperking der aansprake-

lijkheid en de verdeeling van het »risico blijkbaar mo-
tieven, die – ondanks de gebrekkige wetgeving op
dit gebied –
»
aan den vorm der naamlooze »vennoot-
schap de voorkeur doen geven. Terwijl dan ook in den

laatsten tijd op allerlei gebied talrijke naamlooze
vennootschappen met aanzienlijk zoowel als met be-
scheiden kapitaal
zijn
opgericht, neemt het aantal
particuliere firma’s van eenige beteekenis niet in
verhouding toe.
Het instituut der naamlooze vennootschap past ook
volkomen in de tegenwoordige sociale opvattingen,

daar het personen, wier middelen hen niet in staat
zouden stellen, ten volle eigenaar eener onderneming

of zaak te worden, mogelijk maakt dit althans voor
een deel te zijn.
En nu zal het voorgestelde recht juist dezen onder-
nemingsvorm»belasten, terwijl dezelfde zaak, door een
particulier of vennootschap onder firma gedreven,

vrij blijft. De onbilhijkheid hiervan springt in het oog.
Erger nog is het, dat, terwijl de wetgever, door bij
artikel 41 Wetboek van Koophandel, de uitgifte van aandeelen, althans aan toonder, beneden pari te ver-
bieden, heeft willen voorkômen de oprichting van
naamlooze vennootschappen, wier balans met een ver-
liespost zou openen, de staat zelf zich reeds bij de op-
richting – voor nog iets omtrent de levensvatbaar-
heid der zaak gebleken is – een veertigste van» het
kapitaal toeëigent. Indien men bedenkt, hoe dikwijls
het voorkomt, dat belangrjke kapitalen worden bij-
eengebracht op nationale gronden, door personen of
instellingen, die den moed toonen het te loopen risico
te aanvaarden,» en in hoevele andere gevallen naam-
boze vennootschappen een bepaald philanthnopisch
karakter dragen, dan verkrijgt het voorstel een nog
hateli»jker karakter. Men vergete niet, dat bij iedere
stichting eener naamlooze venüootschap onvermijde-

lijk oprichtingskosten voorkomen, die toch reeds in
den eersten tijd het bedrijf bezwaren. Dat de staat er

820

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

20 December 1916

zich van moet onthouden, dit bezwaar ten eigen bate

nog in belangrijke mate te vergrooten, schijnt der

Kamer niet twijfelachtig.

Reeds is bij de inkomstenbelasting de naamlooze

vennootschap tegenover particuliere handelaren of

nijveren feitelijk dubbel belast, daar zoowel de naam-

boze vennootschap, over hare uitkeering, als de aan-

deelhouder over het door hem geïnde dividend, belas-

ting heeft te voldoen. Daarin thans nog . verder te

gaan en een belasting te heffen, die zelfs geen reke-

ning houdt met de uitkomsten van het bedrijf, komt

der Kamer onverdedigbaar voor. Bovendien brengt de

voorgestelde belasting mee, dat over het bedrijf s-

kapitaal, hetwelk uit obligatiën, leeningen of andere

opgenomen gelden gevonden wordt, het recht niet be-

taald wordt.. Waar nu liet voorgestelde percentage

allerminst een te verwaarloozen,
cijfer
vormt, staat te

vreezen, dat daardoor vaak de voorkeur gegeven zal

worden aan uitgifte van obligatiën, boven die van

aandeelen, wat in vele gevallen uit een oogpunt van
finacieele soliditeit minder aanbevelenswaardig kan

zijn.
Op al deze gronden verzoekt, de Kamer in het

belang van onzen handel, onze nijverheid en onze
scheepvaart, het bedôelde artikel 46 niet onge-

wijzigd aan te nemen, doch de daarbij voorgestelde
rechten zoodanig te verlagen, dat zij althans niet

méér zuilen bedragen, dan die, welke thans
bij
de

oprichting eener naamlooze vennootschap ten bate

van het
rijk
worden geheven..
In elk geval behoeven, naar het adressante voorkomt

de bewoordingen van art. 46 verduidelijking. Begrijpt.

de Kamer de bedoelifig goed, dan is die, dat hijv. bij

een haamlooze vennootschap met een nominaal kapi-

taal van
f 1.000.000,
waarvan voorloopig
f 500.000

aan aandeelen is geplaatst, terwijl op die aandeelen
10 pOt. of
f
50.000 is gestort, betaald mot worden

2 pOt. van f50.000 en
1%
pOt. van f450.000 en

niets van het nog ongeplaatste bedrag van f 500.000.

Dit laatste punt schijnt der Kamer evenwel niet vol-

doende duidelijk vastgesteld. Dat de bedoeling zou

zijn, ook belasting te heffen van het nog niet ge-piaatst en misschien nooit tot plaatsing komende

kapitaal, acht zij ondenkbaar.”

MAATREGELEN VOOR DEN GRAANHANDEL
NA DEN OORLOG.

In het aan vele handelaren in ons land toegezonden
verslag eener vergadering, belegd te Hamburg dooi

den ,,Verein der Getreidehaendler der Hamburger
Boerse”, waar is beraadslaagd over oprichting eener
afdeeling van die vereeniging, speciaal voor oliezaden,
komen eenige interessante passages voor omtrent het
na den oorlog te verwachten overgangstijdperk. De

,,Verein der Getreidehaendler der Hamburger Boerse”
is eene der grootste en krachtigste vereenigingen van
graanhandelaren in Duitschland, die volgens het ver-
slag in vredestijd een groot eigen vermogen heeft ver-
worven, dat, trots groote uitgaven en verminderde in-
komsten gedurende den oorlog, nog steeds van flinken
omvang is. De vereeniging tracht nu eene zelfstandige
afdeeling op te richten met als leden de olieslagers en
verder al diegnen, die geïnteresseei’cl zijn bij den han-

del in oliezaden en andere grondstoffen der oliesla-
gerj. De afdeeling zal profiteeren van de invloedrijke
positie, welke de vereeniging inneemt en van hare
uitgebreide organisatie, vergaderzalen, eiiz.’ Het be-
stuur der vereeniging stelt zich voor, dat de afdeeling
zich in de naaste toekomst zal bezig houden met het
nemen van maatregelen en het organiseeren der
,,Uebergangswirtschaft” voor oliehoudende zaden en

vruchten, alsmede met onderhandelingen over de ver-
deeling der stôombootruimte en over de valuta
met den ,,Reichskommissar für die Uebergangswirt-
schaft”. Hieruit blijkt, dat reeds nu in Duitschiand
gedetailleerde maatregelen worden beraamd voor het

overgangstijdperk na het sluiten van den vrede, wan-

neer het zaak zal
zijn
den terugkeer tot den normalen
toestand zoo geleidelijk mogelijk te doen
zijn:
De Duit-
sche zin voor Organisatie, welke het band reeds zoo

groote voordeelen heeft bezorgd, heeft dus geleid tot

het benoemen van een ,,Reichskommissar fuer die

Uebergangswirtschaft”, tot wiens taak het blijkbaar

behoort, met handel en industrie overleg te plëgen bij
het ontwerpen van een stelsel maatregelen, dat dien

terugkeer moet vergemakkelijken. De toetreding der

olieslagers tot de nieuwe afdeeling schijnt
nog onzeker,

doch voor het geval, dat’ deze toetreding niet mocht

plaats vinden, meent de vereeniging, dat de hande-

laars, en agenten, door zich te combineeren en met den

steun der vereeniging, hunne zelfstandigheid zullen

kunnen handhaven tegenover de olieslagers, indien bij

het vaststellen dier overgangsmaatregelen, vooral wat

betreft verdeeling der scheepsruimte en valuta, hunne

positie in gevaar mocht geraken.

Ligt in
dergelijke
berichten, waaruit blijkt, hoezeer

men in Duitschland de bezwaren inziet, welke gedu-

rende het
overgangstijdperk
na den oorlog voor handel

en industrie kunnen optreden, niet een spoorslag voor
ons land, om zich reeds nu met die bezwaren, die ook hier zeker zullen worden geoveld, bezig te houden en

ze zooveel
mogelijk
te voorkomen? De ingrijpende ver-

anderingen, welke ook in Nederland op economisch

gebied gedurende den oorlog noodzakelijk zijn geweest,

hebben dikwijls
schokken teweeg gebracht, die voor

velen
belangrijke
schade hebben beteekend. De nood-

zakelijkheid tot het nemen dezer maatregelen bleek
echter dikwijls zoo plotseling, dat er geen tijd was om

de veranderingen geleidelijk te doen geschieden en dus

aller belangen voldoende te ontzien. Gedurende de
twee oorlogsjaren hebben de economische verhoudin-

gen in ons land zich steeds verder verwijderd van den
normalen toestand en ‘de maatregelen, die noodig zul-

len zijn om ons weder terug te brengen tot den toe-
stand van v16r den oorlog, zullen zeker even ingrij-

end
zijn
als de groote veranderingen, die de oorlog

heeft gebracht. Het zoude zeker te betreuren zijn,
indien die terugkeer weder met verrassingen gepaard

moest gaan; waaraan in het oorbogstijdperk misschien

niet te ontkomen was, maar welke nu door tijdige
organisatie kunnen worden voorkomen. Den oorlogs-
tijd heeft men, practische gesproken, niet kunnen
voorzien en voorbereiding tot de groote storende vet-

schuivingen op economisch gebied was vrijwel onmo-
gelijk, maar het staat vast, dat eenmaal de vrede moet
komen met in hoofdzaak terugkeer tot de oude ver-

houdingen. Aan ons land met zijne belangrijke positie
in het internationale verkeer zullen bij den te ver-

wachten sterken invoer van velerlei artikelen in de
centrale en andere landen zeker hooge eischen worden

gesteld en het zal noodig zijn, dat handel en industrie
zonder schade voor ons land zoo spoedig mogelijk we-
der hun bedrijf als vroeger kunnen uitoefenen. Snelle
terugkeer van normale toestanden en een spoedig weg-

nemen der tegenwoordige belemmerende maatregelen
.

zal van zeer groote beteekenis zijn. Er bestaat daarom
alle aanleiding .reeds nu maatregelen te beramen,

welke ons, zoodra de vrede zal zijn gesloten, met be-kwamen spoed in staat stellen, ongehinderd de zaken

weder op te vatten, zonder dat die spoed aanlëiding
geeft tot schadelijke verrassingen. Samenwerking der
vele vereenigingen van belanghebbenden met de Re-

geering, naar het Duitsche voorbeeld, zoude daarbij
zeker van zeer groot belang zijn.
J. S.

INDEX-CIJFERS.

Wederom vertoont het totalcijfer van The Econo-

mist een zeer groote stijging, ditmaal zelfs zoo groot,
dat zij slechts overtroffen wordt door de vermeerde-

ringen, die het cijfer in de beide 3’anuarimaanden ge-
durende’ den oorlog heeft ondergaan. –

20 December 1916

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

821

Hieronder volgt het bekende staatje

Data
–

Gra,
et
i

h
v eesc
Au-
dere
00e-
a’,ngs-

en ge-
,lotm.

Grond-

c°xt’l-
”

1tS
d
rle.

Delf- stoffen.

Diver-
sen:
olien,
hout,
rabber,
ene.

Totaal
Alge-
meen
index-
cijfer

Basis (gemidd.
1901
–
5)
. .
500 300
500
400 500
2200
100,0
1 Januari1914
563
–
355
642
491
572
2623
119,2
1 April

,,
560 350
1
/2
626
2
/2
493 567
2597
118,0
1 Juli
565/2
345
616
471)/2
551
2549
115,9
EincieJuli

,,
579
352
61621
2

464
1
/2
553
2565
116,6
Aug.
641
369 626 474
588
2698 122,6
Sept. ,,
646 405
611
1
/2
472
1
/2
645
2780
126,4
Oct.

,,
656’/2
400
I
/2
560
458 657
2732
124,2
Nov. ,,
683
407’/t
512
473
684’/2
2760
125,5
Dec.
714 414
1
/2
509 476
686112

2800
127,3
Jah.1915
786 413
535
521 748
3003
136,5
Febr.,,
845
411
552
1
/2
5612/
761
3131
142,3
Mrt.

,,
840
427 597
644
797
3305
150,2
April,,
847
439
2
/2
594
2
12
630 816 3327
151,2
Mei
893 437 583
600
814
3327 151,2
Juni
818
428
601 624 779
3250
147,7
Juli
838
212
440
1
/,
603 625
774 3281
149,1
Aug.
841 438
1
/
628
610’/t
778
3296
149,8
Sept.
80992
470
1
12
667 619
1
12
769
1
12
3336
151,6
Oct.

,,
834 443
1
/
681
63111
1

781
3371 153,2
Nov. ,,
871
1
12
444
691
667’12
826
3500
159,1
Dec.

,,
897 446
731 711
2
12
848
2
12
3634
165,1
Jan.1916
946
2
/2
465
782
1
/2
7611/
2

884’/2
3840
174,5
Febr.,,
983
520112
805212

801
1
12
897
1
12
4008
182,2

,,.
•
Mrt.
949
1
/2
503
796
2
/
2
851
913
4013
182,4
April,,
970
2
/2
511
794
1
/2
895
1019
4190
190,5
Mei
1024
529 805 942
1019
4319
196,3
Juni
989 520
794
895
1015
4213
191,5
Juli
961 525 797 881
1040
4204
191,1
Aug. ,, 999
2
/2
531
2
/2
882
873
1086 4372 198,7
Sept.
1018
536
1
/t
937
858
1
/t
1073
4423
201,0
Oct.
11244
543 990
2
12
85O’/t 1087k
4596
208,7
Nov. ,,
1177
553
1091
850
1
/2
1102
4779
217,2

De grootste rijzing vertoont ditmaal de weefstoffen-
groep. Het totaalcijfer dezer rubriek is in vier maan-
den tijds met bijna
300
punten of ruim
35
pOt. om-

hooggegaan. Vooral de buitengewone stijging der ka-
toenprijzen ligt aan deze vermeerdering ten grond-
slag: einde Juli noteerde ,,middling American” te
Liverpool 8 d., thans is de 12 d. overschreden. In de
afgeloopen maand bedroeg de ‘stijging van deze belang-
rijkste der weefstoffen ruim 1 penny.
Ook de overige grondstoffen voor de textielindustrie
zijn belangrijk in prijs vooruitgegaan, alleen zijde

maakt een uitzondering. Waar de Engelsche regeering
de geheele wolproductie van het moederland en moge-
lijk ook van een of meer der koloniën voor zich heeft
opgeëischt, kon een
prijsstijging
van dit artikel niet
uitblijven. Ook vlas en hennep zijn hooger en jute be-
reikte de buitengewoon hooge noteering van £
41.
De graannoteeringen zijn weer aanzienlijk hooger
en ook rijst vertoont een belangrijke
prijsstijging,
ver-
oorzaakt door het gebrek aan scheepsruimte om den
oogst uit Birmah naar het moederland te vervoeren.
Rund- en varkensvleesch zijn iets lager, maar schapen-
vleesch bereikte een recordprijs.
In de tweede groep is vooral thee belangrijk geste-
gen en ook boter noteert hooger dan een maand gele-
den.
Het groepscijfer der delistoffen bleef onveranderd.
Toch stegen koper en tin zeer
aanzienlijk,
maar deze
rijzing werd opgewogen door de verlaging der kolen-
prijzen.
Onder de diversen zijn geen variaties van belang te
vermelden:

In ons nummer van 12 Juli (blz.
423)
hebben wij een
vergelijking weergegeven van deze cijfers betreffende
den loop: der prijzen in Engeland en de index
–
cijfers,
samengesteld door de firma R.
G.
Dun
& Co.
om-
trent de Amerikaansche noteeringen van verschillen-
de goederen. Wij hebben ons toen bepaald tot de ver-

gelijking van de
totaalcijfers;
interessant is het echter

evenzeer, de
groepscijfers
naast elkand.er te plaatsen.

De tabellen van Dun bevatten ze’ven groepen, welker

cijfers eenvoudig door optelling der noteeringen wor-den verkregen zonder herleiding tot verhoudingcijfers

op een bepaalde basis. Boven de kolommen plaatst Dun

dan ook een $ teeken. Met het oog op de beperkte

plaatsruimte zijn in de hier volgende tabel, den loop

gedurende den oorlog aanduidende, overal de laatste

twee
cijfers
weggelaten, zoodat de eenheid hier $ 100

vertegenwoordigt.

1
I1t

dO

‘

1914
1
Juli

1..
211
130
172 104
208
157
214
1197
Aug. 1..
226 134
162 103
210
158
215
1207
Sept. 1.
.
263
128
174
117
204
161
222
1270
Oct.

1..
.244
121
173
114 203
160
220
1235
Nov. 1..
253
119 186
109
200
158
218
1243
Dec. .1..
244
113 198 105
199 161
220
1242

1915, Jan.

1..
259
107 193
106
197
162
218
1242
Febr.1. .
291 106
175
105 201
163
217
1257
Mrt.

1..
286
107
156 108
202
163
219
1242
April1. .
289
111
156 108
205
159
224
1251
Mei

1..
298
117
155
107
208
158
224
1266
Juni 1..
284
125
151 106
207
161
225
1260
Juli

1..
265
121
156
107
209
166
226
1250
Aug. 1..
260
114 160 110
214
166
227
1251
Sept. 1..
250
114 163 108
215
170 227
1247
Oct.

1..
235
115
188
107
219
171
232
1267
Nov. 1..
240
114
206
110
223
173
239
1305
Dec.

1..
252
106
210
112
228
183 241
1331

1916, Jan.

1..
273
115
205
112
234
189
248
1377
Febr.1..
288
122
204
114
236
198
260
1423
Mrt.

1..
263
132
208
115
238
204
261 1421
April1..
267 142
213
119
249 206 260
1457
Mei

1 –
–
268
146
206
121
251
209
261
1462
Juni 1..
256
150 193 122
254
217
262
1454
Juli

1..
264
144
194
122
258
212
258
1451
Aug. 1..
287
137
174 120
259
211
253
1439
Sept. 1..
311
147
215
120
265 212 250
1520
Oct.

1..
318
137
207
126
268 213
254
1524
Nov. 1..
368
142
243
130
291
218
256
1648

Neemt men Dun’s eerste drie kolommen tezamen, dan kan men vrijwel een vergelijking treffen met de
groepen van The Economjst. Weliswaar zijn de goe-deren binnen elke rubriek niet geheel dezelfde – Dun
houdt ook rekening met halffabrikaten en eindproduc-
ten – maar over het algemeen is er toch wel overeen-

stemming. Dat talk bij Dun onder vleesch, bij The
Economist onder diversen ressorteert, dat de eerste
daarentegen heunep onder diversen brengt, terwijl het
Engelsche weekblad het een weefstof acht, kan de
vergelijkbaarheid niet tenit doen.
Stelt men nit bij beide opgaven het cijfer voor iedere
groep per
1 Juli 1914
op 100, dan vindt men de vol-
gende
verhoudingscijfers
voor den prjsstand op 31
October i
–
esp. 1 November:
Granen Andere

en

voedings- Weef-

Delf-
Engeland vleesch middelen stoffen stoffen Diversen Totaal

(Economist) 199

157

161

181 –

198

180

U.S.A. (Dun) 147

125

140

139

119

137

De veel meerdere mate van stijging in Engeland
dan ‘in de Vereenigde Staten laat zich gemakkelijk
verklaren uit de hooge zeevrachten en de soms zeer
belangrijke assurantiekosten. Afgezien van de minst vergelijkbare groep diversen vertoonen de eerste ru-
briek en de delfstoffengroep de grootste spanning. Dat
de beide andere groepen een mindere afwijking te zien
geven is wellicht daardoor te verklaren, dat Amerika
van de onder die rubrieken gebrachte goederen zelf
belangrijke kwantiteiten van overzee moet aanvoeren
– b.v. suiker, koffie, thee, tabak, wol, zijde, jute, etc

-, hoewel het toch opmerkelijk is, dat de groep, waar-
toe katoen behoort, de geringste spanning aanwijst.

822

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

20
December
191
&

ELECTRICITEJTSVO OEZIENINO.

Wanneer men de groote vlucht ziet, die deelectri-

citeitsvöorziening in den laatsten tijd genomen heeft,

en het oog slaat op de groote volksbelangen die zij

dient, dan mag het wel verwondering baren, dat in

ons land de Staat’ zich hiermede nog in ‘t geheel niet

heeft ingelaten. Oorspronkelijk aangevat, door het
particulier initiatief, hebben allengs de gemeenten

zich met de zaak bezig gehouden, terwijl in den laat-

sten tijd ook de meeste provincies het vraagstuk ter
hand hebben genomen; maar de Staat heeft nog door

geenerlei regeling in deze materie ingegrepen. Toch

is dit ee.standpunt, dat door velen wordt afgekeurd,

en in technische kringen neigen zeer velen over tot

de overtuiging, dat een samenbrengen der tot nu toe
op zichzelf staande belangen een dringende vereischte

is. In dit verband moge hier de aandacht gevestigd

worden op de belangrijke besprekingen, die aan dit vraagstuk werden gewijd in de jongste vergadering

van het Koninklijk Instituut van Ingenieurs, waar

de heer H. A. van IJsselsteyn, indertijd Voorzitter

van de Staatscommissie inzake Electriciteitsvoorzje-
ning, het vraagstuk inleidde. Hij wees daarbij op de

enorme toename van het electriciteitsverbruik, die
thans in vele gevallen reeds gebleken is veel grooter

te zijn dan bovengenoemde Staatscommissie in 1914

had durven verwachten, en duidde aan hoe zich,
parallel hiermede, in korten tijd vele centrales van

niteenloopend vermogen hebben ontwikkeld. Bij ge-

mis aan cntrale Organisatie hebben deze zich echter

alle op zichzelf gevormd, en hierin nu schuilt econo-

misch een fout. In elke centrale n.l. moet men –

zooals begrijpelijk is – een reserve hebben voor ‘t
geval aan een der machines iets mocht haperen. Uit

den aard der ‘zaak moet deze reserve even groot zijn

als de grootste in de centrale voorkomende machine.
Daar het nu uit een bedrijfsoogpunt het voordeeligste

is, met grooto machine-eenheden te werken, maakt

deze reserve ook een aanzienlijk bedrag uit. Wanneer

men echter verschillende centrales aan elkaar kop-
pelt, behoeft niet meer elk een reserve te hebben,
maar kunnen zij gezamenlijk er één op na houden,

hetgeen natuurlijk een • enorme kapitaalsbesparing
geeft, dus ook geringere productiekosten. Men kan
nu bovendien met grootere machines werken; de klei-

nere bedrijven zouden b.v. alleen in de drukke uren

kunnen bijspringen, enook dit geft een voordeeliger
stroomproductie. Technisch is deze samenkoppeling
van centrales tegenwoordig geheel mogelijk; in Zwe-

den is ze reeds op een afstand -van 350 K.M. uitge-
voerd, de grootste in ons land voorkomende afstand.

Gaat men dan ook verder, dan komt men tot de nood-
zakelijkheid – op den duur – van een geheele ring-
leiding door ons land, waarbij de electriciteit zou

kunnen worden geproduceerd op de daartoe meest
aangewezen plaatsen- (onder anderen b.v. aan de
Staatsmijnen, welker centrale te Heerlen thans reeds een groot deel van Limburg bedient).

De voordeelen en wenschelijkheiç,1 van den aanleg
zulk eener leiding, die de verschillende centrales aan
elkaar koppelt, werd dan ook algemeen beaamd, en
het debat ontspon zich in hoofdzaak over de vraag,
hoe die tot stand gebracht moet worden. De inleider
verdedigde daarbij het standpunt, dat het Rijk hier-
voor aangewezen is. Laat men de zaak op haar beloop,
dan zullen hoe langer hoe meer uiteenloôpende belan-
gensferen zich consolideren, en het zal steeds moei-
lijker worden die samen te brengen. Gezien de zware
tijden, die ook voor ons land voor de deur staan, is het
absoluut noodig, dat voor de industrie een vaste
grondslag voor krachtsvoorbrenging is gelegd, en de
voorziening met electriciteit op de meest economische
en zekere wijze kan gebeuren. De inleider kenschetste
het daarom als een plicht der Regeering, hier in te
grijpen en een groote leiding te bouwen, daar het
voor geen der bestaande centrales een belang is, hier-

mede te beginnen. Daar van een eenmaal bestaande

lijn de centrales zeker zouden kunnen profiteeren, zou

een belangengemeenschap van die ‘bedrijven moeten

tot stand worden gebracht, die de – voortbrenging
regelt, en die er voor zorgt, dat slechts die centrales,

welke het goedkoopst kunnen produceeren, ook het
meest leveren. –

In het debat werden over deze Organisatie ook wel
andere meeningenehoord. Sommigen waren wars

van Staatsingrijpen en betoogden, dat men het aan de
ontwikkeling moet overlaten, dat de centrales zich

onderling verbinden; anderen zagen hierin bezwaar

en meenden dat de geheele stroomdistributje in rijks-
handen moet komen en dat men aan de geringe be-

langstelling, die de bestaande bestuurslichamen uit den
aard hunner niet-technische samenstelling hebben,

door het inrichten van technische raden, of door het
vormen van een Staatsbedrijf, moet tegemoetkomen.

Wanneer men b.v. ziet, dat in het rapport van een
commissie uit de Provinciale Staten van Zuid-Hol-

land over deze kwestie, dat dezer dagen in behande-

ling zal komen, van het verbinden der, hier aanwezige
meerdere groote centrales zelfs met geen enkel woord

wordt gerept, dan kan inderdaad de vraag rijzen of
dit algemeen belang hier wel in goede handen is.

Wanneer men ziet, dat ook de Rijksregering deze
zaak tot nog toe zoo weinig krachtig heeft aangevat,

moge hier de hoop worden uitgesproken, dat de be-

]angstelling in steeds breeder kringen voor het elec-

triciteitsvraagstuk de spoedige oplossing er van moge
bevorderen.

Een goedkoope beschikbaarstelling van bedrijfs-
kracht is een der grondvesten voor een gezonde in-

dustrie. Door die kracht vooral in het, land verkrijg-

baar te stellen, opent men haar steeds meer gebieden.

Nieuwe industrieën worden daardoor mogelijk; de
landbouw zal er in hooge mate van kunnen – profitee-
ren. En niet het minst kan het als een sociaal belang
worden aangemerkt, dat men voor het stichten eener

industrie niet meer op de groote steden alleen is aan-

gewezen, doch ook het platteland plaats aan een in-
dustriëele bevolking kan bieden.

Deze voordeelen zullen echter eerst ten volle bereik-

baar zijn, wanneer, in de electriciteits-voorziening van
ons land eenheid tot stand is gebracht. i. H.

tt,i,J
EEN NIEUWE INDUSTRIE: PAPIERGAREN.'(

Door het uitbreken van den oorlog en de daarop ge-
volgde – geleidelijk steeds meer verscherpte – blok-

kade, geraakte Duitschland, in de onmogelijkheid zich
van velerlei, meest onmisbare, grondstoffen te voor-

zien, althans in voldoende mate. Reeds dadelijk is men
toen daar te lande begonnen zich toe te leggen op het
vervaardigen van surrogaten, die’ de tot dusver ge-
bruikte stoffen zoo goed mogelijk konden vervangen.
Het ligt voor de hand dat – gegeven de talrjkheid der
betreffende grondstoffen – lang niet alle pogingen tot
het gewenschte resultaat hebben geleid, maar in
sommige opzichten schijnen uitkomsten van blijvende
waarde te zijn verkregen. Zoo verstrekt een correspon-
•dent van de Frkf. Ztg. mededeelingen, die de ver-
vachting wettigen, dat men er in geslaagd is een zeer
goed bruikbaar surrogaat voor jute te vervaardigen.
Wij ontleenen daaraan het volgende:
,,Van de jute-nijverheid gelooft men in ieder geval te mogen aannemen, dat haar omvorming (een surro-
gaat voor ‘jute uit papier te vervaardigen) goeddeels
van blijvenden aard zal zijn. Jute en hennep worden
reeds thans in veel grootere mate door inlandsche pa-
piërproducten vervangen, dan wij achter het front en-
in het particuliere leven kunnen waarnemen. De veel-zijdigheid van het gebied, waaro’p die kunnen worden
aangewend, hoe toevallig of theoretisch dit op het
oogenblik nog moge schijnen, opent groote mogelijk-
heden voor de nieuwe industrie en vermindert onze
afhankelijkheid van het buitenland. Volkomen is deze

20 December 1916

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

823

onafhankelijkheid nog wel niet en wij voeren nog

groote hoeveelheden in, maar de verzorging met cellu-
lose en houtslijp bestaat reeds en er moet naar worden
gestreefd de ,,veredelingsproducten” uit te voeren.

,,Het meest belangrijke halffabrikaat voor de
nieuwe weefstof is de natroncellulose, waarvan wij

oorspronkelijk in overwegende mate buitenlandsch,

naderhand echter ook Duitsch fabrikaat verwerkten,
in den laatsten tijd ook tezamen met de ons meer be-

kende sulfitcellulose. Machines voor het snijden der

strooken verdeelen het papier,
terwijl
een procédé tot

vergrooting der sterkte wordt toegepast. De papier-

strooken worden op zelf-vervaardigde machines uitge-

sponnen, in vele gevallen echter ook op textiel-spin-
machines, waarvoor de jute-machines het meest ge-

schikt zijn, beter dan de vlas- en. katoenspinmachines.

In den jongsten tijd is echter juist dê katoenindustrie
uitstekend geslaagd in de omvorming en deze heeft
zich bij verscheidene •nieuwe ondernemingen geïnte-

resseerd.
De jute-industrie had reeds lang den nieuwen tak
ingevoerd en er een grootbedrijf van gemaakt. Dit
geldt in het bijzonder van de ,,mengweefgoederen”, die
in het eerst uitsluitend werden vervaardigd, doch in

toenemende mate door aanwending van papier alleen
dienen te worden vervangen, ook wijl de plantaardige
vezels, afgezien nog van het vlas, voor andere leger-

doeleinden beschikbaai meten
blijven.
Volgens de

gemengde methode wordt het papier voor de duur-
zaamheid met katoenafval samen versponnen tot
,,textilose”, of met vlas en jute tot ,,textilit”, welk
laatste procédé door de jute-industrie in belangrijke mate wordt toegepast. Daarnaast heeft men ook ge-
mengde weefsels, waarbij de papierdraad de schering,

de plantenvezel den inslag vormt of onekeerd.” –

DE NIEUWE ZEGEL WET EN BEET CLiEQÜE-‘
EN GIRO-VERKEER.

Niet alleen – gelijk elders in dit nummer ‘blijkt –

de nieuwe registratiewet, ook de zegelwet, die op

het oogenblik
bij
de Tweede Kamer in behandeling

is, heeft van verschillende zijden bezwaren doen
rijzen. Voor een groot deel zijn deze gelgen in den
bijzonderen aard van het betrokken bedrijf, het assu-

rantiebedrijf •in de eerste plaats. Ook bezwaren van

meer algemeenen adrd zijn echter ingebracht. Tot deze
behoort in de eerste plaats het punt, dezer dagen door
de Ned. Bank in een adres aan do Tweede Kamer

ontwikkeld. Aan het bezwaar – de heffing van een
zegelrecht van 5 cent voor overschrijvingsbiljetten
(giro-biljetten), terwijl ook op z.g. chéques een recht
van 5 cent gehandhaafd blijft – is intusschen, nadat

in
–
de vergadering der Tweede Kamer van gisteren

de heer Patijn zich aan de zijde van het Bankbestuur had gesteld, door cie Regeering te gemoet gekomen.
Practische beteekenis heeft het adres dus niet me’er.
Niettemin zijn de zinsnedeu, waarin de Bank hare
bezwaren motiveert, van genoegzaam belang om hier

een plaats te vinden.
,,De tallooze pogingen” – zoo schrijft de Neder-
landsche Bank in haar adres – van verschillende zijden
sedert jaren in het werk gesteld om in Nederland een
verbetering van het geldverkeer te verkrijgen, hebben,
wat het chèque-verkeer betreft, nog steeds een zeer

gering resultaat opgeleverd naar overtuiging van ve-

len en ook van ondergeteekende op grond, dat z.g.
chèques belast waren met een zegel van 5 cent per
stuk. Over betalingen in groote bedragen is dit zegel-

recht van geen beteekenis; voor een ontwikkeling van

chèque-verkeer ook voor de meest voorkomende dage-
lijksche betalingen, die uit den aard der zaak van
klein bedrag zijn, is dit zegelrecht – eenvoudig prohi-
bitief.

Bij onze Oostelijke naburen kunnen wij in dit op-
zicht een uitmuntende les nemen. Pogingen in
Duitschland gedaan om het chèque-wezen tot groote

ontwikkeling to brengen, hadden aanvankelijk een

zeer bevredigend succes, totdat de Duitsche wetgever

heeft besloten chèques met een zegelrecht van 5 pfen-
nigte belasten; deze maatregel is eenvoudig de nek-

slag geweest voor het chèque-verkeer, dat daarna en

dientengevolge tot een zeer onbeduidenden omvang
is teruggeloopen. Niettegenstaande Duitschland in-

den oorlogstijd ook bedacht moest zijn om zijne bron-

nen van inkomsten uit belastingen ook sterk te ver-
hoogen, heeft de wetgever in Duitschland ingezien,

dat hij eèn ernstige fout had begaan met de instel-

ling van dat recht van zegel en heeft de wetgever,

aldaar v66r eenige maanden dat recht van zegel na-

drukkelijk afgeschaft.

De pogingen in Nederland om het ‘giro-verkeer
meer algemeen te ontwikkelen, kunnen vooral in de
laatste jaren op een toenemend succes wijzen, en er

zijn alle aanwijzingen, dat vooral in de naaste toe-
kdmst de stelselmatige toepassing van het giro-ver-
kier, nu ook groote gemeenten, als b.v. de gemeente

Amsterdam, zich principieel daarvoor met hare admi-

nistratie willen inrichten, tot de zoo lang gewenschte

ontwikkeling zal komen. Indien giro-biljetten in het
vervolg met 5 cent zouden moeten worden gezegeld, ii

het buiten eenigen twijfel, dat daarmede de nekslag

aan het giro-verkeer, zal zijn toegebracht. Ook De

Nederlandsche Bank zal in dat geval hare pogingen

om het giro-verkeer verder te ontwikkelen moeten op-
geven.
Bij
iedere belasting-wetgeving moet worden
voorkomen, dat de opgelegde belasting het getroffen
object van belasting zal dooden; •het giro-verkeer is
ten doode opgeschreven door een dergelijk zegelrecht,
en zal dus eene belasting van het giro-verkeer op

deze wijze ook aan den Staat niets opbrengen. Het doel met de belasting wordt gemist, en het voor de

geméenschap zoo hoogst nuttige middel vén geldver-
keer in zijne thans gunstige ontwikkeling-gesmoord.
Waar allen in den Staat, vooral in den tegenwoor-
digen tijd, moeten medewerken tot verbetering van
de economische toestanden, waaronder ook zeer zeker

begrepen verbetering van het geldverkeer, acht onder-
geteekende – zoo.besluit het adres – zich verplicht
Uwe Hooge’ Vergadering met aandrang op deze be-
zwaren te wijzen, en haar te verzoeken alsnog die
maatregelen te nemen in overleg met de Regeering,
dat het zegelrecht voor z.g. chèques niet wrdt be-
stendigd en dat het zegelrecht voor girgiljetten
niet wordt ingevoerd.” –

000STRESULTATEN IN DE VEREENIGDÉ

STA TEN.

Volgens het eindverslag van het landbouw-bureau
te Washington betreffende de graanoogsten, is de
bebouwde oppervlakte en de opbrengst,
vergeleken
bij de voorafgegane twee jaren, als volgt geweest:

Oppervlakte.
1916 1915
1914
acres acres acres
Wintertarwe..
34.829.000
40.453.000 36.008.000
Voorjaarstarwe
17.956.000
19.445.000 17.533.000
Maïs

……..
105.954.000 108.321.000 103.430.000
Haver ………
41.539.000 40.780.000 38.442.000
Gerst
7.674.000
7.395.000 7.565.000
Rogge ………
3.096.000
2.856.000 2.541.000
Lijnzaacl
1.605.000 1.367.000 1.645.000

Op
b ren
g st.
1916 1915 1914
bushels
bushels
bushels
Wintertarwe
482.000.000 655.450.000
684.990.000
Voorjaarstarwe
158.000.000
356.460.000
206.027.000
Mais

……..
2.583.000.000 3.054.535.000 2.672.804.000
Haver ……..
1.252.000.000 1.540.362.000 1.141.060.000
Gerst

……..
181.000.000 237.000.000
194.953.000
Rogge ……..
47.000.000 49.190.000 42.779.000
Lijnzaad
15.000.000
13.845.000
13.749.000

•
Blijkens bovenstaande gegevens is de opbrengst van
tarwe ongeveer 272 millioen bushels kleiner dan die *

824

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

20 December 1916

vah 1915 en zij is slechts circa 20 millioen boven 1911,

toen de hoeveelheid als gevblg vaii de buitengewone

droogte sterk tegenviel. Ook de maïs, welke voor de

vleeschvoorziening van zoo groot belang is, blijft

aanzienlijk ten achter bij hetgeen 1915 had gegeven.
Dit geldt mede van de andere opgenoemde gewassen,

behalve de onbeduidende uitzondering van lijnzaad.

Alle soorten samengenomen is de hoeveelheid 4718

millioen bushels tegen 5907 millioenin 1915 en 4956
millioen in 1914. Om een lager totaal te vinden, moet
men teruggaan tot -1911 met 4268 millioen.

Het tegenvallen van de oogstopbrengsten is te

ernstiger, waar b.v. de tarweproductie in de meeste
andere landen van verbouw tamelijk veel beneden

die van 1915 blijft. Voor de invoerlanden is er dan

ook alle reden om aan het vraagstuk der voorziening
de volle aandacht te wijden, zooals eenige weken

geleden in een artikel in dit blad b edoerig is be-
sproken.

DE ECONOMISCHE TOESTAND VAN HILl.

In een bericht van den ,,Deutschen Wirtschaftsver-band für Süd- und Mittel-Amerika” komt een bespre-

king voor over den invloed van den oorlog op Chili’s
economischen toestand.

De uitvoercijfers over 1913 toonen van hoe groote
beteekenis de salpeterproductie voor dit land is. In
1913 werden 60.266.000 quintalen (1 quintal is 46

K.G.) salpeter géwonuen, waarvan 59.529.100 quin-

talen tegen een gemiddelden
prijs
van circa
f
4,80 per

quintal werden uitgevoerd. Daarbij kan dan nog wor-

den aangestipt, dat in genoemd jaar de marktnotee-

ringen van dit product niet belangrijk van evenbe-
doeld gemiddelde afweken. Het uitvoerrecht, dat op

de salpeter wordt geheven, gaf dan Staat in 1913
alleen reeds inkomsten ten beloope van rond
f
83 mii-
lioen, terwijl alle overige bronnen van inkomsten

datzelfde jaar
f 101
millioen gaven.

Van Juli 1912 tot Juni 1913 werden 62.322.617

quintalen salpeter geproduceerd, ,in hetzelfde tijdvak
van 1914115 slechts 34.091.243 quintalen.’
Bij
het uit-

breken van den oorlog waxen bij deze industrie 134

maatschappijen betrokken met een kapitaal van
f
360

millioen – waarvan o.a.
f
132 millioen Chileensch en

f
120 millioen Engelsch – en in Maart 1915 hadden
die alle, op 36 na, het bedrijf stopgezet, daar de markt

voor salpeter tot
f
3,42 gedaald was, een
prijs,
die de

productiekosten niet dekt. In April was er eenig her-
stel en in Juni werkten weder 61 ondernemingen.

De lange duur van den oorlog en het ontzagljke
munitieverbruik deden daarna de vraag naar sal-

peter in die mate toenemen, dat de prijs aanzienlijk

steeg en zich tusschen
f
4,80 en
f
5,10 bleef bewegen.

Van de productie werd ongeveer 45 pOt. aan de muni-
tiefabrieken in Amerika en de Entente-landen ver-

kocht. In Chili wordt intusschen gevreesd, dat na het eindigen van den oorlog, wanneer de salpeter
wederom nagenöeg uitsluitend als rneststof zal worden
aangewend, ernstige storing in den economischen

toestand zal kunnen ontstaan. –

In 1914 kwam Chili als derde voor in de rij der
koperproduceerende landen. De cijfers van 1915 zijn nog niet nauwkeurig bekend, maar het staat nu reeds
vast, dat het land één plaats is opgeschoven en achter
de Vereenigde Staten volgt. Een der voornaamste

producenten is de Chili-Exportation Co., een met Ame-
rikaansch kapitaal ad
f
300 millioen werkende maat-

schappij. Zij bezit de door een lijn met den Antofa-
gasta-spoorweg verbonden belangrijke Chi.iquicamata-

mijn, en stelt pogingen in het werk om haar productie
tot 75.000 ton koper ‘s jaars op te voeren. In Mei van

het laatste jaar richtte de Oh. E. Co. hoogovens op
tot een kostprijs vaii niet minder dan
f
48 millioen.

Volgens de ramingen bevat de mijn 300 millioen ton
erts met een gehalte van ongeveer 2 pOt. koper. Hoewel Chili uitgestrekte ijzerertslagen. bezit, zijn

die tot nog toe niet in belangrijke mate ontgonnen.
Tengevolge van de verwerving der Tofsmijnen in de

provincie Ooquimbo door de Bethiehem Steel Corp.o-
ration is de uitvoer evenwel levendiger geworden en de
hoeveelheid zal naar raming het drievoudige worden

van die in het vorige jaar. Genoemde mijnen bevatten

globaal 130 millioen ton ijzererts met een gehalte van

70 pOt. en voorts een klein percentage phosphorus.

De Bethlehem Steel Corporation is voornemens de

ertsen met een eigen tot dit doel ingerichte transport-

vloot naar haar fabrieken in Pittsburgh te vervoeren.
Berekend is, dat de vervoerskosten nog niet volle

f12 per ton zullen bedragen. Wordt dit plan verwe-

zenlijkt, dan is een belangrijke uitvoer van ertsen uit

Chili te wachten. De ijzerproductie heeft in,de eerste

helft van 1915 reeds de totale hoeveelheid van 1914
bereikt.

Door het beschikbaar komen van arbeidskrachten

wegens de slapte in de salpeter-nijverheid werd de
landbouw op grooter schaal beoefend. Dank
zij
den
overvloedigen oogst steeg de uitvoer van haver in de
eerste,helft van 1916 tot 64.938 ton tegen 37.237 ton
in de eerste helft van 1915. De waarde van den uit-

voer van vee en veeteelt-producten steeg in rtzelfde
tijdsverloop met
f
3,6 millioen.
i J. –

DE DUITSCHE OORLOGSSCHULDEN.

Volgens de
bij
den Rijksdag ingediende Anlei-

hedenkschrift is het bedrag der leeningscredieten van

M. 34,90 milliard in 1915, gestegen tot M. 56.922,83
millioen. Daarvan was op 30 Sept. 1916 gerealiseerd
(millioenen mark):

Nominaal.

Effectief.

5 pCt. Obi. van hêt Rijk .. 32.172,08

31.552,01
4

. .

1.137,81

1.139,97

1.972,19

1.972,98

3

,,

,,

,,

,,

,,

. .

1.630,99

1.444,65

5

,, Schatkistbiljetten . .

1.906,65

1.857,55

434 ,,

,,

. .

1.533,81

1,451,20

4

,,

,,

..

80,—

73,03

Renteloos schatkistpapier . . . . 10.339,20

10.339,20

Totaal ……50.772,73

49.880,59

De bovenstaande opgave heeft niet enkel betrekking
op de oorlogsschuld, maar mede op de schuld van het

Rijk, welke reeds véôr den oorlog bestond. Deze laat-

ste is samengesteld uit de hierboven vermelde 4 pCt.,
334 pOt. en 3 pCt. Rijksleeningen, benevens de 4 pOt.
schatkistbiljetten, tot een gezamenlijk beloop van
M. 4.820,99 millioen. Uit gegevens elders gingen wij

na, dat deze schuld op 1 Jan. 1914 M. 4900 millioen

bedroeg. Met het renteloos schatkistpapier zijn na-
tuurlijk de sôhatkistwissels bedoeld. Het is niet ge-
heel jui9t in dit verband van rentelooze schuld te
spreken, daar deze wel degelijk rente vordert; het.
eenige verschil met gewone staatsschuld is, dat hier

(n.l. bij de wissels) de rente bij de uitgifte in aftrek
wordt gebracht, dus vooruit betaald. –

De 5 pCt. rijksleeningen werden tegep een gemid-
delden koers van 97,836 pCt. uitgegeven, de 434 pOt.

schuld tegen 94,615 pOt., de 4 pCt. tegen 99,605 pOt.,
de 334 pCt. tegen 100,04 pOt. en de 3 pCt. tegen
88,575 pOt. De gemiddelde rente van de geheei schuld
bedraagt 4,912 pCt.

REGEERINGSMÂATREGELEN OP

HANDELSCEBIED.

U it v o e r v a n v 1 a s. In verband met regelin-
gen voor den uitvoer van partijen vlas is eene ,,Vlas-
vereeniging” gevormd en is door den minister van

landbouw eene rijkscommissie van toezicht op deze
vereeniging ingesteld.

Uitvoer van groenten. Bepaald is, dat van
kropsla op de ingeschreven veilingen tot nader order

20 December 1916

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

825

niets voor het bijinenlaud behoeft te worden geveild.

Verbouw en prijzen van landbouw-

p r o d u c t e n. In verband met de tijdsomstandig-

heden wordt door den minister van landbouw een

ernstig beroep gedaan op de Nederlandsche landbou-

wers om het bouwplan voor het volgende oogstjaar

zoodanig te regelen, dat het grootst
mogelijke
deel

der productie voor de voeding der Nederlandsche be-

volking en van den veestapel gebruikt kan worden.

In verband hiermede is het wenscheljk, dat de
ruimst mogelijke uitbreiding gegeven wordt aan den

verbouw van die voedingsgewassen
–
met name gra-

nen en peulvruchten
–
waarvan in normale omstan-

digheden de productie kleiner is dan de consumptie:

De minister is voornemens ter ondersteuning van de

hierboven omschreven cultuurinrichting in de eerste

plaats de voor binnenlandsch verbruik verbouwde ge-
wassen zoo noodig aan te koopen tegen flinke prijzen.

Voor de prijsvaststelling zal een commissie van ad-

vies worden benoemd, waarvan drie leden aangewe-

zen door de landbouworganisaties en drie door den
minister; het advies zal ooral gebaseerd moeten zijn

op de productiekosten.

Voorts zullen zoodanige maatregelen genomen wor-

den, dat de verbouw van geheel of gedeeltelijk voor
export bestemde gewassen minder winstgevend zal
zijn dan de teelt van landbouwproducten voor bin-

nenlandsch verbruik.

De Minister is voornemens een beroep te doen op
de medewerking der landbouworganisaties om het

landbouwbedrijf zooveel mogelijk in de gewenschte

richting te sturen.

Maximumprijzen. IJzer erf staal. Voor
handelsmaterialen in ijzer en staal zijn nieuwe maxi-

mumprijzen vastgesteld.

S p i e r i n g. Nu de uitvoer van spiering in alle
grootten verboden is, zal ook deze visch ingevolge de

distributiewet beschikbaar worden gesteld. De maxi-

mumprijzen zijn als volgt bepaald: voor den groot-

handel op 16 ct., voor den kleinhandel op 22 ct. per
K.G. en de maximurn-inkoopsprijs voor de gemeente

op 16 ct. per K.G.

E i e
t
e n. Met ingang van 16 dezer is de maxi-
mumkleinhandelsprijs voor versche kipeieren inge-

volge art. 2 der Distributiewet verhoogd van 11 op 14

cent per stuk.
Distributie van zachte zeep. In ver-
band met moeilijkheden inzake de verkrjging van de
grondstoffen, zal de distributie van regeerings-

(zachte) zeep, eerst op 2 Januari a.s. een aanvang

kunnen nemen.
Verbod tot bakken van melkbrood.
In verband met van verschillende gemeentebesturen
ontvangen aanvragen, of bezwaar bestaat tegen het
uitvaardigen van een verbod tot gebruik van melk
bij het bakken van brood, is bij circulaire de aan-
dacht der burgenieesters er op gevestigd, dat een
dergelijk locaal verbod tot bakken van melkbrood
door den burgemeester of het gemeentebestuur krach-
tens de bepalingen der Distributiewet 1916 niet kan

worden uitgevaardigd. Wel kan de minister van
landbouw een dergelijk verbod uitvaardigen op grond
van art. 6 der genoemde wet, en de minister is bereid
daartoe over te gaan voor die gemeenten, waar dit
wenschelijk wordt geacht.

G r o e n
t
e m e st. Volgens mededeeling van de

KunstmesUcommissie zal een aanvang worden ge-
maakt met de distributie voor den oogst 1916/17 en wel

tot een hoeveelheid van 50 pOt. van iedere goedge-
keurde aanvrage k
f
16,50 per
100K.G.;
gewaarborgd
wordt een gehalte van 5 pOt. stikstof, 6 pOt. fosfor-
zuur en 8 pCt. kali.

G- r a a n-a a n v o e r. De regeering heeft besloten
de voor den graanaanvoer bestemd& schepen voortaan

uitsluitend met voor de regeering bestemde granen te
beladen.

STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN.
N.B.

beteekent: Cijfers nog niet ontvangen.

GELDKOERSEN.

T.
BANKDISCONTO’S.

20
Juli
1914

N d (Disc.Wissels.
4
1
2
sedert 1Juli
1
15
3’/
2
sedert23 Mrt. ’14
B
e
jBel.Binn.Eff.
an
41
1
2

,,
1

,,

’15
4

,,
23

,,

’14
Irsch.inR.C.
5
1
19

,,
19Aug.’14
5

,,
’14
23

,,
Bank van Engeland
6

,,
14 Juli ’16
3

,,
29 Jan. ’14
Duitsche Rijksbank
5

,,
23 Dec. ’14
4

,,
5 Febr.’14
Bank van Frankrijk
5

,,
20Aug.’14
3
1
12

,,
29 Jan. ’14
Oostenr. Hong. Bk.
5

,,
10Apr.’15
4

,,
12 Mrt. ’14
Russische Staatsbk.
6

,,
27 Juli ’14
5

,,
1 Apr. ’14 Nat. Bank v.Denem.
5

,,
10

,,.

’15.
5

,,
6 Febr.’14 Zweedsche Rijksbk.
5’12

,,
9Nov.’16
4
1
1

,,
6

,,

’14
ZwitserscheNat.Bk.
4112

,,
2Jan.’15
3
1
12

,,
19

,,

’14
Bank van Italië
..
5

,,
1Juni’16
5

,,
9Mei ’14
Feder. Res. Bk. N.Y.
3-5
,,
4Febr.’15
–
Javasche Bank….
3
2
12

,,
1Aug.’09
311

,,
1Aug.’09

II.
OPEN MARKT

Dato
Amsterdaii
Londen
Port.
Berlijn
Patt.
I
P,~rii„
1

Port
N. York
Coli-
Part.
Prolon.
disconto
gatie
disconto
disconto
disc.
,noney

16 Dec. 216
4818
411
5171
4_51
–
5-6
1)

11-16
,,

’16
4-
8
18
3’12
–
4’12
5
17
1
4-118
–
311
4
.10

4-9

,,

’16
4
1
18
1
1
3
1
12.4
5
”/,,
4-
1
I
–
3 ’12-9
27 N.-2 D.’16
301.4’1
3111 .
5
171
82

4_51
–
4-692

13-18 D. ’15
3
3
–
1,8
518
–
110
– –
1
7
18-2
14-19D. ’14
– –
2
1
1
– –
3
1
18.
8
18

20-24Ju1.’141 3

1
21/
4
.8/
4

2
1/4_8/4
1
2
/8/2
1
2’/

1 ‘/4-2
‘/2

1)
Noteering van 15 December.

WISSELKOERSEN.

1. KOERSEN IN NEDERLAND.

Voor Londen, Berlijn en Parijs worden voorloopig ook de
dagelijksche noteeringen te Amsterdam opgenomen. De dage-
lijksche koersen op New York, alsmede
.
de laagste en
hoogste der week zijn aan particuliere opgaven ontleend.

Data

–
1
Londes 1 Berlijn
t
Parijs
1
New York

11

Dec.
1916

..
11.67
39.60
42.02’1,
2.44
1
18
12

,,

1916

..
11.67
40.92
1
/2
42.05
2.4414
13

,,

1916

. .
11.67
42.25 42.10
2.44
1
1,
14

,,

1916

. .
11.67
40.-
42.05
2.44
1
18
15

1916

. .
11.67
41.50
42.05
2.44
1
/4
16
.

,,

1916

..
11.68
41.50 42.10
2.441

Laagste der week
11.66
1
12
39.05
41.95
2.4418
Hoogste

,,

,,
11.68’12
45.-
42.10
2.4418
9 Dec.

1916

..
11.67
39.17J12
42.0292
2.44’14
2

,,

1916

..
11.68
39.90 42.05
2.4414
Muntpariteit

..
12.10’/
59.26
48.-
2.48’14

Data Zwitser.
1
land
Woe,,cn
Kopen.
hagen
Stock-
hoirn
Batavia
telegrafisch

16 Dec.

1916
49.40
26.-
67.25 71.95
99
1
4
1
-1001
Laagste d. v.
48.75 24.20
66.90

–
70.-
–
Hoogste
,,

,,
50.75
28.50 67.90
72.90
–
9 Dec.

1916
49.10
24.40 66.90 71.50
99-100
2

,,

1916
47.40
25J7’12
66.07112

69.82
1
1,
99*-100
Muntpariteit
48.-
50.41
66.67
66.67
100

OVERZICHT.

De wisselmarkt was buitengewoon onregelmatig. De
vredesvoorstellen veroorzaakten aanvankelijk een krachtig
oploopen van de ver beneden pari staande koersen voor

826

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

20 December 1916

Berlijn, Weenen en Petersburg en een sterke daling van de
boven pari staande’ koersen voor Skandinavië, Zwitserland
en Spanje.
Londen, Parijs en New York bleven aanvankelijk onver-
anderd. Daarentegen steeg de toch reeds boven pari staande
koers voor Buenos Aires nog beduidend verder. Later was
vooral Berlijn weder flauwer en Skandinavië en Zwitserland
weder vaster. Ten laatste begonnen echter toch de koersen
voor- Londen, Parijs en New York ook aan te trekken,
waarop Berlijn en Weenen eveneens weder direct vaster en
vooral Zwitserland weder flauwer was. Londen 11,67-11,68.
Parijs 42 —42,10. New York
244’1224418.
Van de overige
landen echter grootere schommelingen. Berlijn 39,05-45,-
-40,05—41 ,50. Weenen 24,20-28,50-25,05-26,—. Zwitser-
land 48,90-50,45-49,25-49,75-49,— —49,40 1 Roebels
72,50-74,—. Spanje53,—50,75. BuenosAires 1,O81,11’/4.

II. KOERSEN TE NEW YORK.

Cable
Zicht
Zicht
Zicht
n
0
Londen
Parijs
Berlijn
Amsterd.
(in

,
(in frs.
(in cents
(in cents
per £)
P. ,t)
P. Rm. 4)
pet gid.)

16 December1916
4.78.50
5.84
–

72
1
12
4018
Laagste d. week..
4.76.35
5.83
1
12
6518
40
1
11,
Hoogste,,

,,

..
4.76.50
5.85
74.—
40’/,,
9 December 1916
4.76.45
5.85
66’14
40’/,
2

1916
4.76.35
5.85
66’12
408/
t

Muntparitèit….
4.86.67
5.18
1
14
95
1/
4

408/,,

III. KOERSEN VAN DE VOLGENDE PLAATSEN OP

LONDEN.

Plaatsen en
Landen
Noteerings.
eenheden
1 Dec.
1916
8 Dec.
1916

Week
9-13 December

Laagste’ Hoogste

13Dec.
1916

Alexandrië. .
Piast. p. £
97
2
18
978/8
9781
5

97
8
18
97
8
18
B. Aires. . . .
d.p.gd.pes.
49
5
18
50112
50
1
12
5114
511 Calcutta . . . .
sh/d.p.rup.
114
8
182
114/12
114182
114
8
182
11418′
Hongkong ..
id. p. $
2314
213814

2131,
214’1
214
1
14
Lissabon . . . .
d. p.escudo
31 /s
31
1
18
3081
4

31
1
12
31
‘Is
Madrid

…
.
Peset. p. £
22.97k
22.20 22.15 22.42 22.37
Montevideo..
d. p. peso
5318
55114
55114
56
1
14
5611
4

Montreal….
$ per £
4.76’14
4.76
8
12
4.76’14
4.7821
4

4.76’12
–
Pétrograd

. .
R. p. £ 10
162
16181
4

161’12
164’I2
163
8
18
R.d.Janeiro
1
)
d.p.milr.
11
26
/82
12
12 12
1
182
12
Lires p. £
32.13 32.20 32.35 32.90 32.70
Shanghai

..
shldp.tael
3i5
8
1
316-
316
316
316
Rome

…….

Singapore . .
id. p. $
214
8
/,
21411,
214
8
11,
214
1
1,8
214
1
/,,
Valparaiso ‘)
d. p. pap. p.
11
11
9
182
11
10
182

11
l51
11’18
Yokohama . .
shid.p. yen
211’/,
211°/,,
211
glie
2118/,,
211111,

2)
Noteeriigen op 90 dagen.

GOUD EN ZILVER,

GOUDBEWEGING BIJ DE BANK VAN ENGELAND.

Sedert bègin Augustus 1916 worden de dagelijksche ont-
vangsten en onttrekkingen van goud door de Bank van
Engeland tijdelijk niet bekend gemaakt.

ZILVER.

– In de afgeloopen week heeft de zilvermarkt een gestadige
rijzing ondergaan, terwijl het aanbod meerendeels redelijk
beperkt was. De vraag zoowel voor muntdoeleinden als van
de zijde der bazaars bleef aanhouden.

Noteering te Londen.

te New York

16 Dec.
1916 ……..
36″/,,
76’/4
9

,,
1916 ……..
36
75’1
2
1916 ……..
36
75’1
25 Nov.
1916 ……..
35
8
/in
73
8
18

18 Dec.
1915 ……..
26
54114
19 Dec.
1914 ……..
22’/j
48
1
12
20

Juli . 1914 ……..
24
18
/,,
54
1
1

NEDERLANDSCHE- BANK. –

VERKORTE BALANS OP 16 DECEMBER 1918

Activa.
Binnenl.Wis.fH.-bk.

/ 40.691.222,59
–
sels, Prom.,. B.-bk.

806.829,10
–

enz. in disc. I Ag.sch.

12.417.490,99 ‘/1

–
f

53.915.542,88’/,
Papier o. h. Buitenl. in
disconto

………………………
– –
Idem eigen portef..
f

-.7.104.768,-
Af : Verkocht maar voor
de bk. nog niet afgel.

Beleeningen
7.104.768,—

c .

SC

1H.-bk.

f
39.110.934,91’12
B.-bk.

5.103.356 93
n
33.464.529,40V2

/ 77.878.821,25

–

OpEffecten

……
f
72.393.621,25
Op Goederen en Spec.

5.285.200 –
77.678.821,25

Voorschotten a.h. Rijk …………….
.,

8.399.240,62’1

Munt en Muntmateriaal
Munt, Goud ……
f
61.449.930,-
Muntmat. Goud……529.073.001,28’/,

f590.522.931,28
1
12
Munt, Zilver, enz..

6.947.914,69
• Muntmat. -Zilver

597.470.845,97
1
/1
Effecten
Bel:v. h. Res.fonds..
f

5.142.970,12 ‘/2
id. van
1
12v.h.kapit. ,,

3.953.173,25
–
,,-

9.096.143,37
1
1
Geb. en Meub. der Bank …………….
rekeningen

………………
65.684.467,52

–
/ 820.749.829,43

Pas8iva.

Kapitaal ………………………..
f

20.000.000,-
Reservefonds

……………………
,,

5.155.090,93
8
/2
Bankbiljetten in omloop …………..
,, 733.316.015,-
Bankassignatiën in omloop …………
,,

2.616.767,53
Rekening-Courant saldo’s:

–
Van het Rijk… …
f

–
Van anderen …….,, 53.895.000,37

–

–
,,

53.895.000,37
Diverse rekeningen

………………
,,

5.766.955,59
1
12

–

–

/ 820.749;829,43

Beschikbaar rnetaalsaldo…………..
f
438.613.213,49
Op de basis ‘van
1
1
metaaldek/eing. ……
,, 280.647.656,91
Min det bedrag aan bankbiljetten in omloop
dan waartoe de Bank gerechtigd is .. , 2.193.066.065,— –

Bij vergelijking met den vorigen weekstaat blijken de volgende
verschillen:

–
Meer –

Minder
Disconto’s.
–
…………..2.765.513,92

–

–
Buitenlandsche wissels 70.716,-
Beleeningen …………7.375.710,31
Goud ………………6.396.703,20 –
Zilver ………………93.207.11’/
Bankbiljetten 7.326.220,-
Part. Rek.-Crt. saldo’s

19.184.546,97

N.B. Uit de bekendmaking van den Minister van Financiën
blijkt, dat uitstonden- op:

–

16 Dec. 1916
1

9 Dec. 1916

Aan schatkistpromessen
f105.350.000,—
f102.000.000,-
waarvan rechtstreeks bij
de Ned. Bank geplaatst
,, 33.000.000,—
,, 30.000.000,-
Aan schatkistbiljetten
,,105.879.000,—
,,105.879.000,-
Aan zilverbons

………
,, 15.979.792,—
,, 15.956.827,-

Currency Notes.
Dato

Metaal Circulatie Bedrag
1
Goudd.
1
Gov. Sec.

13 Dec. 1916 55.106
6 ,, 1916 55.943
29 Nov. 1916 56.043
22 ,, 1916 56.469

15 Dec. 1915 50.281
16 Dec. 1914 72.414

22 Juli 1914 40.164

37.957

***

***

***

37.858

138.568 28.500 107.268
37.656

136.582 28.500 105.323
36.920

135.808 28.500 104.878

34.267

97.145 28.500

54.621
35.592 1 36.082 16.500

16.924

29.317

20 December 1916

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

827

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.

(In duizenden guldens.)

Data
Goud
Zilver
B°’ k
bïn
je e

Andere
opeischbare
schulden

18 Dec.
1916
..

..
590.523
8.948
733.316 56.512
9

,,
1916
..

.

.
584.126
6.855
740.642
37.300
2

,,
1916
585.142
6.626
748.774
39.773
25 Nov.
1916
….
584.591
6.725
736.284 48.950
18
1918
….
582.121
6.541
738.544
49.804
11

,,
1916
….
584.157
6.450
740.458
50211
4

,,
1916
….
585.201
6.318
744.709 51.672
28 Oct.
1916
….
583.642
6.531
730.338 76.022
21
1916
..

.

.
583.658
6.410
715.965 91.762
14

,,
1918
..

..
584.677
6.273
715.453
90.348
7
1916
.

.

.

.
587.354
6.189 708.521
99.070
1
)
30 Sept.
1916
….
587.360
6.597
700.782 108.636
23

,,
1916
.

.

.

.
587.367
6.931
678.644
143.451

18 Dec.
1915
….
421.701
8.379
562.055
49.075
19 Dec.
1914
….
207.979 4.444 472.491
24.563

25 Juli
1914
….
162.114
8.228 310.437
6.198
1)
Waarvan Rek. crt’saldo van het Rijk.f 2.694.000.

–

Da a

Disconto’s

Belee-
Besch,k-
baar
Dek-
kings-
Hiervan
Totaal Schatkist-
ningen Metaal-
percen.
promessen
saldo
tage
rechtstreeks

16 Dec. 1916
53.916
33.000 77.679 438.613
76
9

,,

1916
51.150
30.000
70.303
434.497
76
2

1916
58.810
37.000
80.167
433.563
75
25 Nov. 1916
68.280
50.000 66.229
433.374
75
18

1916
73.662 56.000 67.000
430.096
75
11

,,

1916
67.920 52.000
66.721
431.577
75
4

,,

1916
70.590 54.000
70.927
431.346
73
28 Oct. 1916
99.035 83.000 63.153 428.001
73
21

,,

1916
98.853 83.000
60.507
427.622
73
14

,,

1916
93.911
78.000 59.502 428.889
73
7

,,

1916
105.286
89.500 59.986 431.122
73
30Sept.1916
105.616
89.500 60.662 431.171
72
23

,,

1916
106.005
89.500 61.692
428.984
7
.
2

18 Dec. 1915
73.024 .45.500 89.994 305.293
70
19Dec. 1914
159.962
66.500
129.804 112.798
43

25 Juli 1914
67:947
14.300
61.686
43.521
1
)
54

‘) Op de basis van
2
.
15
metaaldekking.

JAVASCHE BANK.

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.

(In duizenden Guldens.)

–
.

SURINAAMSCHE BANK.

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.

(In duizenden guldens.)

Data
Metaal
Circulatie
Andere
.
opeischb.
schulden

–
D
is
conto’s1
I.
Djv. reke
ningen
1)

4 Nov. 1916

..
680 1.090
728
892 774
28Oct.

1918

..
665
1.004
797 888 755
21

1916

..
689
1.104
897
.

889
804
14

1916

..
632
1.145
692 885
727

6 Nov. 1915

..
697 969
1.034 875 1.104
7Nov. 1914

..
1.065 1.052 952 743 278

25 Juli

1914

..
645
1.100 560
735
396

‘) Sluitpost der activa

BUITENLANDSCHE BANKSTATEN.

Aan het eind van ieder kwartaal wordt en’overzicht gegeven
van enkele niet wekelijks opgenomen bankstaten.

1. BANK VAN ENGELAND.

WEEKSTAAT VAN 6 DECEMBER1916.

ISSUE DEPARTMENT.

Notes issued.. £ 72.683.105

Governm. Debt £ 11.015.100
Othersecurities,, 7.434.900
Gold coin and
bullion…. ,, 54.233.105

£ 72.683.105

–

. . £ 72.683.105

BANKING DEPARTMENT.

Capital ……£ 14.553.000

Government

Rest ………,

3.235.919

securities .. £ 42.187.693

Public deposits,, 58.716.597

Other securities ,, 106.749.646

Other deposits,, 108.946.191

Notes ……..,, 34.824.770

Seven-day and

Gold and silver

other bilis..,,

20.027

coin ……..1.709.625

£ 185.471.734

£ 185.471.734

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.

Onderstaand overzicht bevat tevens de cijfers der door de
Regeering uitgegeven curreucy notes van 1 £ en 10 sh. met
het bedrag der gouddekking en der tot dekking aangewezen
Government securities. De publicatie dezer cijfers geschiedt sedert 28 Augustus 1914.

(In duizenden p. st.)

Data
Goud
Zilver
–
b.n
Andere
opeischb.
schulden

70.711
22.854 158.759
52.810
70.761 22.717
157.649
57.493 23.743
154.876 58.821

21

Oct.

1918 ……..

23.929
151.308
56.123

14

,,

1916 ……..
7

,,

1916 ……..70.441
30 Sept. 1916 …….69.323

23 Oct.

1915 ……
40.234
32.259 139.402 28.003
24

Oct.

1914 ……
41.535
..
22.659 138.759 20.101

25

Juli

1914 …….
..22.057
31.907 110.172
12.634

Data
Dis-
conto’s

Wissels,
buiten
N..Ind.
betealbaar

Belee-
ningen

1
1
Dnrse

1

–
ningen’)

Beschik-
baar
,netaal
saldo
Dek-
kin gs
percen-tage

21 Oct. 1916
6.036 37.697 70.808
7.852
51.252
44 14

,,

1916
6.258
37.992
72.250 9.107 50.449
43
7,,

1916
6.399
37.374
74.127
8.585
50.823
44
30Sept.1916
6.476
37.403
63.218
8.514
51.766.
45

23 Oct. 1915
5.736
18.256
47.950 26.321 39.013
43
24 Oct. 1914
5.902 .9.131 47.901 13.225 32.422
40

25 Juli1914
7.259
6.395
47.934
2.228 4.842
2
)
44

1)
Sluitpost der activa.

‘) Op de basis van
‘I
metaaldekking

Data
Gov.
Sec.
Other

–
Sec.
Public
Depos.
–

Other
Depos.
Re.
serve

Dek.
king:.
percen-
tage i)

13 Dec. 1916
42.188 104.060
57.512
106.526
35.599
21.70
6

,,

1916
42.188
106.750
58.717 108.946
36.534
21
8
/4
29 Nov.1916
42.188
104.271
56.237
109.269
36.8-37
22
1
/4
22

1916
42.188
98.634 55.580
105.418
37.938
23
1
/

15 Dec. 1915
32.840
96.865
52.136 94.169
34.464
23,55
16 Dec. 1914
11.969 116.482
43.168
122.736
55.272
33,31

22 Juli 1914
11.005
33.633
13.735
42.185 29.297
52
3
/

1)
Verhouding tusschen Reserve en Deposits:

828

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

20 December 1916

II. DUITSCHE RIJKSBANK.

STAAT VAN 7 DECEMBER 1916.

De biljetten zijn sedert den oorlog niet inwiselbaar.

Metailbestand

………………….Mk
2.535.106.000
davon Goldbestand

…………….,,
2518.759.000
Reichs- und Darlehenskassenscheine..

,,
264.074.000
Noten anderer Banken

…………….
5.439.000
Wechsel

……………………….,
7.930.684.000
Lombardforderungen

…………….
11.503.000
Effekten ……………………….
90.261.000
Sonstige Aktiva

…………………,
675.627.000

Grundkapital……………………,,
180.000.000
Reservefonds …………………….,
85.471.000
Notenumlauf ……………………
7.401.890.000
Sonstige taglich fhllige Verbindlichkeiteu

,,
3.423.665.000
Sonstige Passiva

………………..
421.668.000

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE
POSTEN.

Onderstaand overzicht bevat tevens het cijfer der uitgegeven
Darlehenskassenscheine. De Scheine, welke niet in kas zijn
bij de Reichsbank, circuleeren grootendeels onder het publiek.
De Darlehenskassen zijn ingesteld op 11 Augustus 1914.

(In duizenden Mark)

Data Metaal Daarvan
Goud
Kassen-
scheise
Circu.
latie

Dek.
kin gs-
percen.
tage
‘)

7 Dec. 1916
2.535.106
2.518.759
264.074 7.401.890
38
30 Nov. 1916
2.534.945
2.518.488 315.832 7.333.660
39
23

,,

1916
2.534.517 2.518.231
281.848
7.127.016
40
15

,

1916
2.533.020 2.516.753
300.574
7.178.348
39

15 Dec. 1915
2.474971
2.437.768
320.361
6.099.781
47
15 Dec. 1914
2.096.914
2.051.999
627.570 4.275.316
84

23 Juli 1914
1.691.669
1.356.857
65.479 1.890.895
.93

t)
Dekking der circulatie door metaal en Kassenscheine.

Data
Wissels
Rek. Crt.

Darlehenskassenscheine

Totaal
In kas bij
uitge.
de Roichs-
_______________

geven
–

‘bank

7 Dec. 1916
7.930.684
3.423.665 2.922.600 253.200
30 Nov. 1916
8.075.687 3.661.917 2.902.000
305.100
23

1916
8.383.569
4.173.866 2.733.100 269.400
15

,,

1916
8.230.813
3.933.091
2.691.800 288.500

15 Dec.

1915
5.275.435
1.765.726 1.319.000
274.000
15 Dec.

1914
3.070.950
1.714.293
990.000 622.000

23 Juli

1914
750.892 943.964

III. BANK VAN FRANKRIJK.

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.
Van 6 Aug. 1914 tot 28 Jan. 1915 werden geen staten
gepubliceerd. De met
*
geteekeode posten komen eerst sedert
28 Jan. 1915 in den weekstaat voor. De biljetten zijn sedert
den oorlog niet inwisselbaar.

(In duizenden francs.)

•Tegoed
•Uitge.
Data
Goud
Zilver
in het bti.
Wissels
stelde
tenland
tvissels

14 Dec. 1916
5.066.014 307.974
726.090 575.432 1.346.165
7

,,

1916
5.054.773 311.008 863.400 557.983
1.351.181
30 Nov. 1916
5.045.547
316.258 965.000 645.116
1.356.932
22

,,

1916
5.036.089
319.187
840.690 601.978
1.362;556

16 Dec. 1915
5.026.399 357.722
974.102
366.754
1.845.985
17Dec.1914
– –
–
–
–

23 Juli 1914
4.104.390
639.620
–
1.541.080
…….

Data
Belcening
*
I3uitgew.
voorsch.
B

t
Rek. Cet.
Partscu-
R k C
e
5
r
–
b,ljett;n

14Dec. 1916
1.336.309 7.100.000
16.383.954
2.021.812
26.657
7

,,

1916
1.337.339 6.900.000
16.298.007 1.952.914
68.371
30Nov.1916
1.332.775 6.500.000
16.119.496 1.916.838 55.033
23

,,

1916
1.346.936 6.800.000
15.952.396
1.852.500
86.220

16Dec. 1915
1.150.084 7.400.000
13.449.503
2.214.156 2.236.748
17Dec.1914
– – – – –

23 Juli 1914
769.400 5.911.910 942.570 400.590

IV. RUSSISCHE STAAÏSBANI(.

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.

De post

komt eerst sedeit 14 November
1914 n. St. in den weekstaat voor. De biljetten zijn niet in-
wisselbaar.
(In milhoenen Roebel).

Data n. et.
Goud
Tegoed
it/t bui.
tenland

.

ver

1
Schat-
1
4j
g
f bil.
jetten

Dis.
con
en helee
to’s
.
ngen

Cst

latie
CU-
Rek.
Con.
rant
_

6 Dec. ’16
1.467
2.149
105
6.015
639
8.365
1.711
29 Nov. ’16
1.465
2.150
105
6.073
652
8.235
1.721
21

,,

’16
1.559
2.055
102
6.148
907
8.176
1.694
14

,,

’16
1.561
2.055
113
6.202
890
8.083
1.709

6 Dec. ‘]5
1.608
229
30
3.327
1.481
5.165
1.531

6 Dec

’14 1.554
215
45
416 1.164
2.831
984

21

Juli ’14
1.601
144
74
..

.

.
757
1.634 1.099

V.
BELGIË.

Van de Nationale Bank van België, die haar goudvoorraad
naar Londen heeft overgebracht, zijn sedert 6 Augustus 1914,
geen. weekstaten openbaar gemaakt.
De Société G6nCrale de Belgique is einde 1914 met de functie
van circulatiebank belast. Het Notendeparternent dezr bank
publiceert wekelijks verkorte balansen. De biljetten zijn niet
inwisselbaar.
OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.

(In duizenden franes.)

1
Metaal
Ijeleen.
Beleën.
1

Binn.
Rek.
Data
1

mcI.
Can
van
tuissels Circu-
1
buitenl.
buiteul.
protfl. d.
1
latie. saldi.
saldi
torder.
provinc.
beleen

7 Dec.

1916
350.409
77.577
480.000 40.027
848.948
89.355
30 Nov. 1916
352.206
77.357
480.000
42.074 840.868
101.029
23

1916
351.607 77.289
480.000 44.395
837.560
106.017
16

,,

1916
350.989 76.742 480.000 47.743 827.228
118.616

9 Dec.

1915
164.072
40.339 480.000
60.021
592.832 154.130

VI. VEREENIGDE STATEN VAN NOORD-AMERIKA.

1?EDERAL RESERVE BANKS.

In werking getreden op 16 November 1914.

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.

(In duizenden dollars.)

Data
Goud
Zilver
W
issels
–
Deposito’s
C
a te
“f”
–

Dekkings-
Percen-
tage
t)

3 Nov.’16
407.192
6.884
104.763
-581.072
13.658
73
27 Oct.’16
397.979
9.976 107.216
581.900
12.997
71
20

,,

’16
384.284
10.561
104.057
564.218
12.928
70
13

,,

’16
386.977
13.991
11.094
559.990
12.815
71

5Nov.’15
294.715
31.567 43.127
361.063
13.601
61

t)
Gouddekking van deposito’s en circulatie na aftrek van
de posten tusschen de banken onderling.

VEREENIGE 1EW YORKSCHE BANKEN EN TRUST

MAATSCHAPPIJEN.

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.

(Gemiddelden in duizenden dollars.)

Data
–
Reserve
Depostto’s
Circulatie
Beleeningen
en
disconto’s
,.
Res’rve

16Dec. ’16
638.280
3.451.030
28.860
3.350.150
73.530
9

,,

16
630.520 3.423.760
29.570
3.331.480
69.910
2

’16
611.710 3.474.630
29.540
3.394.110
42.520
25Nov.’16
640.580
3.554.430
30.150
3.446.560
56.970

18Dec. ’15
723.430 3.387.880 35.050
3.176.820
163.770
19Dec. ’14
460.850
2.066.160
58.460
2.178.180
120.980

25
Juli’14
467.880
1.958.320 41.730
2.057.570
26.1701)

1)
Op basis van 25
°Io
van alle deposito’s.

20 December 1916

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

829

EFFECTENBEURZEN.

Amsterdam, 16 Decembèr 1916.

De belangrijke wending, die in hét wereldconflict. is ge-komen en die schier allé afdeelingen ter beurze sterk heeft
aangedaan, heeft zich in de groep van
.taatsfdnd.en
nau-
welijks afgeteekend. Wel waren Russen over de gehéele linie
vaster, doch dit verschijnsel heeft zich den laatsten tijd
vaker voorgedaan naar het schijnt in verband met geruchten
over de heropening van de Petershurgsche beurs. Oyerigens
was de houding voor staatsfondsen even lusteloos als te voren
en alleen Oostenrijksche Kronenrente kon, in verband met
de tijdelijke beweging in de wisselkoersen, bij uiterst ge-
ringen handel, van 39 tot 46 pCt. opkomen,welke verbete-
ring echter niet geheel gehandhaafd bleef.
Bij de onzekerheid van het oogenblik is deze sceptische
houding wel te verklaren. Staatsfondsen plegen niet als
zoovele andere op ieder gerucht te reageeren. Ook de specu-
latiefactor, oorzaak van zoovele schommelingen, is hier niet
of nauwelijks aanwezig. Van de niet in den oorlog betrokken
landen is voor Zuid-Amerikaansche Ifondsen de stemming
eenigszins verbeterd, nu de oogstberichten niet meer
zoo
algemeen
ongunstig luiden.
Onze nationale schuldsoorten hadden de geheele Week een
gedrukt voorkomen, hoewel het uitzidht op vrede en de
mogelijkheid, dat mitsdien binnen afzienbaren tijd door het
beëifldigen van de, mobilisatie een zware last van de
schouders der regeering gewenteld zal worden, een tegen-
overgesteld verloop gewettigd zou hebben. Vermoedelijk kon
deze stemming niet tot uiting komen door den grooten
remmenden factor, die in-het voortdurend stijgen van den
geidkoers gelegen is.

9 Dec. 13Dec. 16Dec.
Rijzingof

S
8/
Ned. Werk. Schuld…. 103

102
1
/2
102111a
– I8/j
4
1
12
01
,,

,,

,…..
100 ‘
s
/je 100
18
/iø 10081
4

1
/16
3
0/

,,

,,

‘,
…..76 71

76
18
/ja
76 ‘/jo – ‘/ia
2
1
12
0/
o

– . . . .

64
1/je

64

63718 – 81je
5
O/j
Oost-Indië 1915 ……
lOO/ij
100
1
14 100114 –
8
11e
5
0/
Bulgarije 1902 ……65
1
/8

65
7
18

65/j +
8
18
4
0/
Hongarije 1892-1910 .

371/4

36 ‘/s

3618 —1 ‘/
4
1
1
O/j
Portugal 1890 . . .

75
1
/io 77

77
1
12 +
2
7
11e
4
O/j
Nicolaï 1867-1869

61’1

63
1
12

63’/j + 2’1
4
0/
Rusland Geconsol. 1880 60″/ja 61/,e 61

+
1
/ja
4 % Obl. Z,.ildwest …….. 62’/8

62

64
1
18 + 2
4 °/o Rusl. bij Hope1889-1890 64

66

66

+ 2
4
0/
Obl. Rothschild 1891

64
8
/je 65

65

+
18
11e
4
0/
Servië 1895 ……….43

45

46

+ 3
4
O/j
Bagdad Spoorweg 1904 5571je 55
1
18

56
1
18
+
11
/1e
4
1
12
0/
China 1898 ……..66″/ja 6581&

67

+ ‘/je
40/ Japan 1899 ……….69

70’/

7018/ + 1
18
/ja
4
0/
Argentinië 1896-1899.. 65

66’s

66
1
18 + 1118
3112
01
Uruguay 1892 . . . . 53
1
18

54
1
18

54
9
1oe + 18/je

Naarmate de goedkoope geldkoersen meer en meer voor
hoogere beginnen plaats te maken, is ook de wedloop op de kapitaalmarkt toegenomen, zoodat in de – afgeloopen
week, naast verschillende leeningen voor industriëele doel-
einden, ook wederom eenige bank- en credietinstellingen
hun kapitaal hebben uitgebreid, hoewel de meeste prospec-
tussen deden doorschemeren, dat deze geldopneming niet
onmiddellijk noodzakelijk was, doch meer met het oog op de
toekomst (vermoedelijk ook om zich niet door de concur-
renten te laten overvleugelen) geschiedde.
Deze uitbreiding van kapitaal min of meer ,,op goed
geluk”, – al mag men aannemen, dat’ daarvoor in de toe-
komst wel emplooi zal kunnen worden gevonden, – werd niet bepaald gunstig opgenomen in de mai-kt voor
bank-
aandeelen,
die een vrij zwak verloop had. Aandeelen Am-
sterdamsche Liquidatiekas moesten zelfs ruim 5 pCt., Ned.
Handel-Mij. resc. 512 pCt. prijsgeven.
Nederlandsche
nijverheids fondsen
werden over het alge-meen door de vredesgeruchten niet verontrust. Aandeelen
Blikfabrieken,-eêrst ruim 7 pCt. lager verhandeld, konden
dit verlies ten slotte geheel inhalen op de aankondiging
van een dividend van ruim 10 pCt., waar het totaal-divi-
dend verleden jaar 15 pCt. heeft bedragen.
Afdeelingen, die sterk van de oorlogsconjunctuur heb-
ben geprofiteerd, moesten het daarentegen zeer ontgelden.
Zoo waren
Cnituurfondsen
over de geheele linie scherp in
reactie. Aandeelen Handelsvereeniging Amsterdam verlie-
zen per saldo 14, Javasche Cultuur 133%, Vorstenlanden
9 pCt. Het is nochtans niet te verwachten, dat, gezien
de sterk verminderde productie in Europa, waarvan vooral
een statistiek in dit blad, van 24 Mei j.l. een duidelijk beeld
geeft, de suikerprijzen – ook al wordt de strijd binnen af-
zienbaren tijd beëindigd – een groote reactie zullen onder-

gaan. Dezé waarschijnlijkheid zal er wellicht toe bijdragen
een al te hevige koersdaling van cultuurfondsen te stuiten.

Mijnböuwfondsen,
lusteloos als altijd, waren zwak in sym-
pathie met de flauwe houding van de meeste overige aan-
deelen in de locale markt.

Yoor
petroleunsfondsen
daarentegen opent de kans op
vrede tevens het vooruitzicht op een min of meer spoedige
hervatting van het zoozeer gestoorde bedrijf in Rumenië,
zooclat deze afdeeliug een va.ste houding vertoonde, die even-
wel binnen enge grenzen bleef. Ofschoon van eèn samen
gaan van Koninklijke- en Standard Oil-belangén, die door
sommigen wegens de introductie der aandeelen van de Ko-
ni.iikljke ter beurze van New York werd verondersteld, geen
sprake is, verkeei-den deze aandeelen toch in willige hou-
ding, wegens het welslagen dezer emissie.
De onzekere prijsschommeling voor het product te Lon-
den veroorzaakte voor onze
rubberfondsen
koersdalingen
variëerend tussehen 10 en 20 pCt. Men dient evenwel niet
uit het oog te verliezen dat ook bij lagere rubberprjzen de
winsten voor onze Indische maatschappijen, wier productie
den laatsten tijd zoo aanmerkelijk vermeerderd is, toch
belangrijk kunnen blijven, terwijl vijders bij een eventueele
komst van den vrede, in Duitschiand, waar de rubbervoor-
raden schier totaal zijn uitgeput, ongetwijfeld een grooter
afzetgebied kan worden gevonden.

Op onze
scheepvaartafdeeling
hebben de gebeurtenissen in de afgeloopen week aanvankelijk een diepen indruk ge-maakt. Aandeelen Holland-Amerika-Lijn verloren 35 pCt.,
Kon. Hollandsche Lloyd en Kon. Ned. Stoomboot circa
20 pCt., Oostzee en Bothnia’s respectievelijk 47Y
4
en 44
pCt. Dat zich de speculatieve overdrjving van den laatsten
tijd thans eenigszins wreekt is’ verklaarbaar. Ook nu ech-
ter hoede men zich voor overdrjving naar den anderen kant. Immers is er meer dan een reden om de toekomst voor onze
scheepvaartondernemingen, ook na het beëindigen van den
strijd, ja zelfs juist dtn, met groot vertrouwen tegemoet te
zien. Bovendien zal deze concurrentie in de eerste tijden na
den vrede wel veel minder hevig zijn dan vroeger. Het ge-
brek aan tonnenmaat door de vernietiging van handels-
schepen zal toch ook na het weder vrijkomen van de Duit-
sche en Oostenrijksche schepen de vrachtenmarkt voorloopig
in hooge mate blijven beïnvloeden, welk eene bedrijvigheid
ook op alle werven ter wereld aan den dag wordt gelegd.
Bij dit alles komt dat de groote aanvullingen, die’ Europa’s
voorraadschuren behoeven, de vraag naar scheepsruimte voor-
loopig zoo groot zullen doen blijven, dat van een druk op
de zeevrachten wel geen sprake zal zijn. Van Duitsche zijde,
waar men zich gaarne door hooge vrachten eenigszins
schadeloos zal willen stellen voor de.winstderving gedurende
bijna 212 jaar is deze druk zeker niet te verwachten.
Van
tabaksfondsen
werd in de afgeloopen week weinig
nota genomen.

9 Dec. 13 Dec. 15 Dec.
Rijzingof

Ned. Handel Mij. resc ….. 20
‘
2’/j 196

197

– 5’18
Deutsche Reichsbank …… 104’/

111

1091 + 5’12
,,Gouda” Kon. Stear.kaars.f. 396
7
18 400

396

– 71
8

Ned. Scheepsbouw Mij…..180v/s 177
8
18 176
7
18 _4
VereenigdeBlikfabrieken . . 171’/

166

172
1
14 + 1
Scholten’s Aardappelmeelf. 236

240

238 ‘ + 2
Vorstenlanden ………… 248’/

238

239818

9
1
18
Handelsvereeniging A’dam. 449

431

435

—14
Javasche Cultuur …….. 424
3
14 415

411

– 13814
Krian Suikerfabriek ……216,

205

207 8/4 – 811
4

BolangMongondou …….. 183/
4
180’14 177112 – 611
4

Oost-Borneo …………..

44V2

42
1
12

4114 _…281
4

Recijang Lebong ……… .l55’/j 152

15014 _51/4
Pittsburg Coal ……….57
8
/4

471

46’/je – ll”/
je

Dordtsche Petroleum ……191
8
/4 194

193

+ 1’/4°
Geconsolideerde ……….l68’/j 171

16918 + 1
1
18

Koninklijke …………..518/4 523

523’/4 + 4’11
Orion ………………61’/
z

62
8
/g

59

– 212
Amsterdam Rubber ……258

241’14 23814 –
Bandar Rubber ……….152/
4
142
1
12 142

—10
1
14
Deli Batavia Rubber……180

164

166114 – 1381
4

Oost-Java Rubber ……..270

256

260

—10
Preanger Rubber ……..161/2 14412 150118 – 11818
Holland-Amerika-Lijn …. 450

415

415

—35
Kon. Holi. Lloyd ……..202’/4 188 182 – 20’14
Kon. Ned. Stoomboot …. 250
1
1 232
1
12 231
8
18 – 19
1
1e
Kon. Paketvaart ……..177 170
1
18 171 —6
Oostzee………………385

341

337814 _471/4
Bothnia …………….320

280

276

—44
Amsterdam Deli ………. 235

233

233

– 2
Deli Maatschappij ……..507

503

505

—2
Senembah ……………510

515

511

+ 1

830

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

20 December 1916

De
.&merikaansche
afdeeling hier ter beurze hd natuur-
lijk een zeer bewogen verloop en vormde, met schier geheele
uitschakeling van afzonderlijke motieven, een getrouw spie-
gelbeeld van de heftige koersfluctuatiën in Wallstreet.
Ofschoon de laagste noteeringen niet gehandhaafd werden,
steken de slotkoersen toch schril af bij verleden week. Zoo
bedraagt o.a. voor Central Leather, Anaconda Coppers,
Dominion Steels, Studebakers en Steel Cöroration het
koersverlies meer dan 10 pCt, voor Anaconda’s zelfs 201%
pCt. Spoorwegfondsen werden door de hevige koersafbrok-
keling, die de industriëele afdeeling zich getroosten moest,
slechts weinig beïnvloed; voor Southern Railway’s, die reeds
langen tijd hier ter beurze veel belangstelling trekken, be-
stond ook thans weer vraag, waardoor dit fonds zich tegen
de verdrukking in, van 26% tot 30 pCt. kon verheffen.
Marinefondsen, die zwak waren op het algemeen motief:
vredesvrees, werden later nog meer gedeprimeerd, daar het
bestuur besloten heeft geen stappen te doen inzake het
vaststellen van dividenden.

–

9 Dec. 13 Dec. 15 Dec.
Rijzingof

American Beet Sugar ……103’/s

91

95

8’18
American Can …………. 64’/

61

611

– 2/
American Car & Foundry .. 8111
4
74
8
1

75
1
18 —6Vs
American Hide & Leather.. 77

68
3
14
68
5
18 – 818
American Smelting & Ref.. . 115

104

105’1 – 911
4

Anaconda Copper……….203

183

182
1
1s
—20
1
12
Central Leather ……….114

100

102

– 12
Dominion SteeP Corp…..82’/s

66

71

– ll/s
Studebaker Corp………..130

114

115’1

—14’/,
U. S. Steel Corp ……….. 122’/io 113
18
1se 111
2
/10
– 11
1
18
Atchison Topeka ……….lO7
2
/s 10214 104
1
1

– 31/s

Chicago Rock Islan.l ……. 40

3694 – 3718 – 2
8
18
Denver ………………21
5
/io

19
1
12

19 ‘/io —1
11

Ene

…………………

381/
4

35114

37118

– 18
Kansas City Southern .. .. 2818

26
9
116
27
1
18 —1 114
Missouri Kansas & Texas . . 12
1
18

10111e
11114 – 718
Southern Railsvay ……..26
2
/s

27
1
14

30

+ 381s

Union Pacific Railroad . . . . 149
1
14 147
7
18 146
1
18

3 l/

Intern. Merc. Mar. afgest… 49

40
12
/is 391’/io – Plie

,,

,,

,, pref.. . .. 117
1
/16
107
1
12
107
1
14 –
9
Maxwell Land Grand ……47
1
/s

44

44
2
18
—21

Te L o n d e n waren Consols vast gestemd: – 54-54 –
54
5
/8
pCt. De hoop, dat het nieuw toegestaan crediet voor
oorlogsdoeeinden ten bedrage van £ 400 millioen ,pok het
laatste zal zijn, schijnt aan deze rijzing niet reemd te zijn
geweest. Inderdaad, al moge Engeland op bewonderens-
waardige wijze aan de geweldige 1 inanciSele oorlogseischen
van eigen land en hiertoe onmachtige bondgenooten vol-
doen, kan een einde van de duizelingwekkende stijging der Britsche (vooral vlottende) staatsschuld niet anders
dan welkom zijn. De Engelsche staatsschuld, die -voor het
uitbreken van den oorlog circa £ 704 millioen bedroeg, was
begin November. reeds tot £ 1.281.231-749 gestegen, waarbij
nog gevoegd moet worden een vlottende schuld op dien da-tum groot: £ 1.700.539.668.

Even zegenrijk zou in financiëel opzicht voor F r a n k-
rij k het einde van den oorlog zijn. De rentelasten, alleen
op oorlogsieeningen van allerlei aard te voldoen, overschrij-
den thans reeds een bedrag van fr. 2511 millioen. Ondanks
de eerst kortelings plaats gevonden oorlogsleening stijgen
ook de voorschotten; die de Fransche Bank Lan den Staat
moet verstrekken, weer schrikbarend snel; in de laatste
paar weken met fr. 700 millioen.

Te B e r 1 ij n heeft de eerste. stap, op den weg naar vrede –
door den Duitschen keizer gedaan, evenals trouwens overal
elders, oorlogsfondsen gedrukt en plotseling de belang- –
stelling voor vredesfondsen weer naar voren gebracht.
Slechts het koersverloop voor scheepvaartfondsen was na-
tiiurlijk tegenovergesteld aan dat van Amerika en Europa,
daar het vooruitzicht, dat de Duitsche koopvaardijvloot wel-
licht binnen afzienbaren tijd weer op den Oceaan kan ver-
schijnen, een groote koersrijzing voor alle Duitsche scheep.
vaartfondsen in het leven heeft geroepen.

GOEDERENHANDEL.

–
GRANEN.

–

18 December 1916.

T a r w e. De Noord-Amerikaansche tarwemarkt is in de
afgeloopen week onderhevig geweest aan groote fluctuaties,
welke waarschijnlijk voor een groot deel op de vredesge-

iuchten zijn terug te brengen. NJa^ het bekend wordcn van de
rede van Bethmann Holweg viel de prijs van dec December-
termijn te Chicago van $ 1,643% tot $ 1,54. Het slot an den
volgenden dag was ongeveer op denzeifden prijs, doch daar-
na viel de prijs wederom 10 tot $ 1,423/s. Sedert heeft er wederom een herstel plaats gevonden en sluit de prijs op
$ 1,533%, hetgeen 11 c. lager is dan een week geleden. Be-
‘halve de berichten over vrede is de markt ook onderhevig
geweest aan beperkte vraag voor export, waardoor de zicht-
bnre voorraad nog steeds zeer gunstige cijfers vertoont.
Weliswaar zijn de aanvoeren van tarwe belangrijk kleiner
dan het vorige jaar en is ook de zichtbare vo6rraad de
laatste w’een eenigszins afgenomen, terwijl die het vorige
jaar tot Februari bleef stijgen, maar op het oogenblik is hij
in de Vereenigde Staten en Canada samen nog ruim
110.000.000 bushels, tegen verleden jaar circa 95.000.000
bushels. Met dit al is de totale hoeveelhied tarwe in de
exportlanden beschikbaar zeer beperkt en de prijsloop in de
toekomst blijft daardoor zeer onzeker, en groote fluctuatias
zijn nog te verwachten. Intusschen kan men zich er over
verheugen, dat het niveau nu niet ver van $ 1,50 is, terwijl
in October $ 1,90 bereikt werd. De lagere Amérikaansche
narkten. hebben in Engeland geen verandering van prijs
teweeg gebracht, integendeel, de regeering heeft zoo weinig
geoffreerd, dat hetgeen op de markt kwam onmiddellijk
tot verhoogde prijzen opgenomen: werd. Uit Australië zijn
den laatsten tijd de berichten veel verminderd, doch een giooten invloed op den aanvoer van tarwe zal dit wel nit
hebben, aangezien men t6ch moeilijk kan aannemen, dat
men er in slagen zal uit dit gewest de geheele beschikbare
hoeveelheid te exporteeren, vddr de nieuwe oogsten van het
Noordelijk Halfrond weer aan de markt komen. De Zuid-
Amerikaansche markten waren over het algemeen kalm ge-
stemd, doch een scheipe verhooging van den wisselkoers
maakt de prijzen aldaar van Europeesch standpunt gezien,
veel hooger.
M al s. De verschepingen van La Plata en de zaken met
dit land zijn in den laatsten tijd aanzienlijk afgenomen,
doordat van den nieuwen oogst van Noord-Amerika zeer
veel verkocht werd naar Europa. Men verwacht dan ook van
nu af aan belangrijke verschepingen van de Vereenigde
Staten. Waar men op den duur zooveel minder mais van
La Plata verwacht dan in de overeenkomstige periode van
liet vorige jaar, is het zeer gelukkig dat men een compen-
satie kan vinden in Noord-Amerika. Evenwel zijn de prijzen
iii het laatste land delaatste dagen scherp gestegen, nadat
zij aanvankelijk, onder invloed van de flauwe stemming van
tai-we, nog al wat teruggeloopen waren. Terwijl wij boven
schreven, dat tarwe 11 c. lager sluit dan een week geleden, is
het opmerkelijk dat de slotnoteeringen vin mais 3 c. hooger
zijn. De stemming in Engeland,die aanvankelijk zeer vast
was, wegens de hooge vraagprijzen voor La Plata-maïs,
weid later aanmerkelijk kalmer, doch zal in den eersten tijd
wel die van Noord-Amerika volgen. Toch zal het op den
duur moeilijk zijn wegens de beperkte scheepsruimte om de
voorraden op peil te houden. In Zuid-Amerika is een wet
ingediend, waarbij de uitvoer van alle graansoorten roet
5 pCt. rechten belast wordt. Waarschijnlijk is onder den in-
vloed hiervan de prijs van mais in La Plata teruggeloopea,
doch een gedeeltelijk herstel heeft sedert dien plaats gevon-
den, terwijl ,00k bovendien de verhoogde wisselkoers oor-
zaak is, dat de prijzen voor Europa zeer zeker niet lager
uitkomen dan een week geleden.
G e r st. Dit artikel blijft voortdurend v.st gestemd.
Brouwsoorten worden geregeld zeer hoog betaald. De aan-
voer van Californische gerst in de Atlantische hacens van
Noord-Amerika laat wegens den onbevredigenden toestand
van de spoorwegen te wenschen over. Ook andere gerst-
soorten blijven betrekkelijk schaarsch aangeboden.
II as’ e r. Van dit artikel valt deze week weinig nieuws
te vermelden. Er bevindt zich blijkbaar in Noord-Amerika
ncg voldoende voorraad, zoodat een regelmatig groot export
van dit land verwacht kan worden. De markten waren vrij
vast gestemd, doch sluiten toch circa 2 lager dan de vorige
week. – –
L ij n z a a d. Nog steeds maken de prijzén van Noord- en
Zuid-merïka het niet mogelijk, dat er export van het
laatste land naar het eerstgenoemde plaats vindt. De oogst
in Noord-Amerika schijnt nog al mee te vallen en de meeste
fabrieken werken reeds sinds geruimen tijd op volle kracht.
Een» enkele groote fabriek echter heeft wegens gebrek aan voorraad moeten stuiten, maar het aanbod van olie is blijk-baar nog in verhouding tot de vraag daarvoor, zoodat niet-
tegenstaande tamelijk grôote fluctuaties de prijzen in Du-
luth op ongeveer hetzelfde niveau zijn gebleven. In Zuid-
Amerika worden op dit oogenblik heel weinig zaken gedaan.
Engeland blijft zich bijna uitsluitend voorzien van Indië.

20 December 1916

ECONOM ISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

831

Buitenlandsche granen in Nederland.

Van de meeste artikelen kwamn tamelijk gote hoe’ve&-
heden aan en waar de prijsverhouding van Noord- en Zuid-
Amerika geheel ten gunste van het eerste land is, worden nu alle regeeringsbooten op Noord-Amerika gedirigeerd,
wat het niet te onderschatten voordeel opleveit van kortere
reizen om het zoo noodige graa
p
hier aan te voeren. Ver-
schillende ladingen van allerlei voederartikelen werden in
de afgeloopen week gekocht. Dè prijzen hier bleven onver-
anderd. In lijnzaad kwmen geen nieuwe zaken tot stand.

Noteeringen.

Data

Chicago
Buei:os Aire.)

Taroe
Mais
Haver
Tarwe Mais
Li n.
Dec.
1

Dec.
Dec.
Jan. Ja,,. Jan.

18 Dec.1916
153
1
14
93
1
/9
49
6
18
11,60
1
)
7,75′)
22,50

11

,,

1916
1
64
8
/
908
1
8

5
1
3
/
12,10
1
) 7,80
1
)
22,-

18 Dec.1915 117/4
69/8
41
1
/
9,20 4,90
11,35

12 Dec.1914
12218
6111
4

482/
4

10,-
5,102) 9,80

20 Juli 19141
821)

56
8
18
1
) 36112 ‘)l 9,402) 5,38
2
)113,70

0
per Dec. 2) per Sept.

*) De noteeringen van Buenos Aires zijn van 12 December
en 13 December.

Loco-prijzen te Rotterdam/Amsterdam.

Soorten.
18Dec.
11 Dec.
1

Soorten.
18Dec.
1
1.1 Dec.

456
1
)
4561)
Haver 38 lb.white
Rogge No. 2
clipped

……
19,_’)
19,_2)

Western ..
nom.
nom.
Lijnkoeken.

Nd.

Tarwe …….

MaisLaPlata
335
1
)
335
1
)
Amer. van La

.

Gerst

46

lb.
Plata-zaacl

..
2001) 2001)

feeding.. ..
335
1
)
335
1
)
LijnzaadLaPlata
740,-
740,-

1)
Regeeringsprijs.

AANVOEREN in tons van 1.000 kilo’s.

–

Artikekn

Rotterdam
Amsterdan&

10-I6Dcc.
Sedert
10-I6Dcc.
Sedert
1916
1 Jan. ’16
1916
1 Jan. ’16

Tarwe

…………..
20.184 1.498.413
–
25.738
(waarvan voor de Bel-
gium Relief Comm.)
–
822.080
–
–

1.705
27.185
.-
525

– –
10915
—
500
Boekweit

…………….
16.627
528.040
13.136
207.965

gium Relief Comm.)
–

.

110.585
–
–

Rogge

……………..

Mais

……………..

4.946
105.298
–
21.019

(waarvan voor de Bel-

4.927
49.357 4.294
19.726
Lijuzaad

………….
–
118.629
—
50.012

Gerst ……………..
Haver

……………

650
146.355
12.550
20.957
270
26.822
–
–
Lijokoeken

………..
Tarwemeel

…………
(waarvan voor de.Bel-

.

gium Relief Comm.)
–
1.260
–
-.

METALEN.

IJZER EN STAAL.

E n ge 1 and. Daar het jaar ten einde loopt, wordt toe-
nemende druk uitgeoefend op de geheele metaal-industrie,
teneinde zooveel mogelijk werk af te leveren vOOr de korte
periode van feestdagen.
De vele uitbreidingen aan de fabrieken hebben tengevolge
gehad, dat de productie van het materiaal grooter was en
het is waarschijnlijk, dat in den loop van het komende jaar
ccii verdere ontwikkeling in dezelfde richting zal plaats
vinden.
Men verwacht,.dat, wanneer de plannen van het gouier-
nement gereed zijn voor het bevorderen van den bouw van
handelsschepen, een groot aantal niuwe orders het licht
zal zien.
In den
staalhandel
heerscht buitengewone bedrijvigheid,
(lech dit. is uitsluitend voor nationale behoeften en voor
zoover het den gevoneu handel in het algemeen betreft, is
de markt zoo te zeggen levenloos.
D u i t s c h 1 and. Door het Roheisen Verband is een
vergadering belegd voor den 19en dezer, waarin de kwestie aangaande een nieuwe prijslijst een der voornaamste.puutei
van behandeling zal zijn. -Men neemt aan, dat, tegen de
algemeene verwachting, de prijzen voor alle soorten ruw-
ijzer aanzienlijk zullen verhoogd worden. -.

De door het Stahlwerks Verband ten uitvoer gebrachte
leveringen gedurende de maand November bedroegeii slechts
212.675 tons halfafgeverkt materiaal tegen 230.554 tons in
October. Dit is het laagste productie-cijfer gedurende het
locpende jaar.
Am e r i k a. Van welingelichte zijde wordt bericht, dat
van de orders, die in November door de Staal-Trust geboekt
zijn, minder dan 10 pCt. voor export en oorlogsdoeleiuden
waren. In Chicago alleen werden 450.000 tons stalen rails
verkocht voor het eerste half jaar van 1918.
De verstopping in het spoorwegverkeer ‘duurt voort en
een groot aantal hoogovens in het Pittsburg-district onder-
vinden de nadeelen van den onvoldoenden aanvoer van
c’k.es. Het is mogelijk, dat enkele fabrieken genoodzaatrt
zullen zijn het werk geheel stop te zetten.

Loco-Noteeriugen te Londen:

Dato
Ijzer.
Clcv.
t

Koper,

Standard
.

Ti.
–
Lood
Zink
JVo.3

15 Dec. 1918..
nom.
143-1-
184.101-
30.101-
56.101-
8

,,

1916..
nom.
152.-/-
185.17/6
30.101-
58.-/-
17 Dec. 1915..
7715
80.151-
167.101-
28.151-
88.-/-
18 Dec. 1914..
5318
57.101-
147.-;-
19.216
27.101-
20 Juli 1914..
5114
61.-/-
145.151-
19.-/-
21.101-
STEENKOLEN.

Door den verminderden export-handel, veroorzaakt door
het gebrek aan scheepsruimte, wijden de handelaars hun
aandacht meer aan de locale zaken, waar de vraag gedu-
rende de laatste dagen vrij levendig was.
Een nieuwe hinderpaal doet zich door het geheele land
sterk gevoelen, welke daarin bestaat, dat de handelaars in
kolen geen voldoende werkkrachten kunnen krijgen voor
het laden en lossen der wagons.
Dit beletsel treedt het sterkst op den voorgrond in de
Londener districten.
Stoömkolen werden veel gevraagd en de stemming is eenigs-
zins williger.

PETROLEUM.

(Ontleend aan den ,,Petroleum Review”.)

Londen, 8 December 1916. Petroleum. Er is sterke vraag naar Amerikaansch geraf-
fineerde; de prijzen zijn er echter niet door beïnvloed en
als volgt gebleven:
2e destillaat ……..1 s. 1 d.
Standard White …. 1 s. 112 d.
Water White
.
……1 s. 2
1
1 d.

Smeeroliën. De markt is zeer vast. Prijzen zijn onver-
anderd gebleven:
American pale ……..vanaf £ 22
American red ………

.

£ 22
Arnerican filtered cyl.. .

,,

£ 18
American dark cyl……

£ 15

Benzine. Er is sterke vraag. De prijzen, hebben geen
verandering ondergaan:
No. 1 …………2s. lOd.
No.2 …………2s.

9d.
No.3 …………. 2s.

8d.
Alle soorten zijn in Schotland en Ierland 1 d. per gallon
duurder.

Bij de bovenstaande prijzen moet de verbruiksbelasting
van 8 d. per gallon worden opgeteld..

Terpentijn. De markt is zeer vast. Prijzen loopen op.
.Kmerican loco ……….50 s.
Op termijn ….. . …….. 50 s. 8 d.

Stookolie en vethoudende oliën. Geen officieele noteeringen.

Paraffine. De loopende prijzen zijn als volgt:

Smeltpunt

140
0
……5
8
/4
d. tot 6 d.
130-132
0
…… 5
1
d.
125-128
0
……
41/,
d.

per lb.

,

118-120
0
……4

d.
Liverpool, 7 December 1916.
Petroleumproducten vinden vasten verkoop. Amerikaansch
gaat tegen 11 d. tot 1 s. per gallon. Er is geen Russische
olie aan de markt.
Benzine staat op het oogeublik 2 s. 10 d. per gallon klein-
handel genoteerd. Leveringen volgen echter moeilijk.

Bakou, 7 December 1916.
Toestand onveranderd. De noteeringen voor ruwe olie
staan op 45 kopeken per poed.

–

832

ECONOMISCH.STATISTISCHE BERICHTEN

20
December
1916

New York, 7 December 1916.
Geraffineerd in kisten ………

10,75
1
Standard White in vaten
……
8,35

‘
per gallon.
Credit Balances .
…………..
2,60
J
Pennsylvanian Crude

…..

.

…

$2,60 per vat.
Standard White staat op 8,35 c. per
gallon genoteerd.

KATOEN.

NOTEERINGEN VOOR LOCO-KATOEN.

(Middling Uplands.)

I
15
Dc.’
1
61
8Dec.
‘161
1
Dec.
’16Jl5
Dec.
‘I5Il5Dec.
’14

New York
….
18,60e 19,15e 20,30e 12,30e

7,40e
Liverpool
….
11,02d 12,05d 12,21d

7,70d
1
4,44d

Ontvangsten in, en uitvoeren van Amerikaansehe havens.

(In dujzendtallen balen.)

–
1
Aug.
’16
tot
12Dec.’16

Overeonkomstiqç pet joden

1915–’16
1914-’15

Ontvangsten Gulf-Havens..
3062 2200
2469
Atlant.Havens
1382

,
1332 1232
Uitvoer naar Gr. Brittannië
1388
837
862
‘t Vasteland.
1086
–

1077
760
Japan etc…
243
120
207

Voorraden in duizendtallen 18
Dec.
’16

8Dec.
’15
1
8Dec.
’14

Amerik. havens …………1570

1589

1310
Binnenland …………..
.1313

1375

1122
New York …………….143

303

83
New Orleans ………….446

375

282
Liverpool ……………701

859

694

Marktberjcht van de Heeren Sir Jacob
Behrens &
‘Sons,
Manchester dd. 6 December 1916.

Sedert het begin van de
maand is
de katoenmarkt beslist
f1auver en
zijn prijzen van Amerikaansche katoen ongeveer
een
34
penny gedaald. Verschillende omstandigheden waren
de oorzaak van deze daling, welke nog sterker werd, toen
de markt slechts weinig steun ondervond. Twee nieuwe
oogst.schattingen van resp. 11.460.000 en 11.320.000 balen
zonder linters, hoewel bullish, hadden geen invloed op de
markt, omdat er absoluut geen kooplust was. Thans is de
markt vaster en zijn prijzen weer iets gestegen. De dage-
ijksche verkoopen in Liverpool in de laatste weken blijken
ten slotte lager te zijn geweest dan de oorspronkelijke
schattingen. De ontvangsten in Alexandrië zijn grooter dan
verleden week en voorraden van Egyptische katoen zijn ge-
stegen van 1.514.000 tot 1.733.000 cantars. Over het alge.
been verwacht men lagere prijzen en hoewel noteeringen
van Egyptische katoen in de laatste veertien dagen circa
twee pence gedaald zijn, acht men tegenwoordige prijzen
toch nog gevaarlijk en wordt er dan ook slechts zeer weinig
gekocht.
De Amerikaansche garenmarkt is zeer vast en spinners
hebben. voor het
–
binnenland weer flinke orders kunnen
boeken. Zij verzetten zich hardnekkig tegen elke prijs-verlaging, zoodat hun marge wederom verbeterd is, en
–
medio-nummers tot 42r wef t en 36r twist gemiddeld slechts
34
penny lager zijn dan de vorige week, terwijl de fynece-
nummers bijna niet in prijs veranderd zijn. De vraag voor
het vasteland is nog gering, maar voor Calcutta en Carachi
is nogal wat gedaan in bundelgarefis, hoofdzakelijk 40r, ter-
wijl ook 44r mule voor ververijen goed gevraagd blijft. Bom-
bay heeft, na maanden uit de markt te zijn geweest, vee
eenige orders geplaatst in 30r en 40r ringtwist, wat zeker
een goed teeken is. Spinners verkoopen liever niet te lang
vooruit wegens de onzekerheid van de werklieden-kwestie
en de gevaarlijke hooge prijzen. Verschillende spinne-
rijen, die boomen verkoopen, zijn zoo goed van orders voor
–
zien, dat zij geen verdere contracten willen boeken. Zaken
in Egyptische garens blijven tot een minimum beperkt, om-
dat men algemeen de tegenwoordige prijzen te hoog vindt.
Voorraden zijn eventueel wel te plaatsen, doch deze zjn
meest reeds verkocht, zoodat koopers thans de volle markt.
prijzen moeten betalen. Bovendien blijft de toestand voor
spinners onzeker door de plotselinge en hevige fluctuaties
in prijzen voor Egyptische katoen.
Doekprijzen blijven vast, doch de politieke toestand heeft
de viaag ongunstig beïnvloed en exporteurs toonea weinig
neiging verde.r bij te koopen. Fabrikanten zijn nu in een

sterke positie en kunnen voorlôopig de markt wel eens
aanzien. Indië heeft nog niet de vole behoefte kunnen
dekken, doch limites vandaar’ zijn over het algemeen te laag. Fabrikanten van jaconnets en mulls hebben groote
moeilijkheden om wevers te krijgen voor de daarvoor noo-
dige strepen en hebben daardoor vele orders, moeten veige-
ren. Voor de kleinere overzeesche markten en voor het bin-
neriland bestaat nog voldoende vraag en men verwacht weer
verbetering daarin, zoodra de politieke toestand meer ge-
regeld is.

WOL.

De
E
ng eis c h e r e ge e r i n
g heeft ten slotte machtiging
‘erlend om de laatste reeks van veilingen te Londen te
houden en daarmede is 14 Dec. een aanvang gemaakt. De
prijzen toonen, opnieuw een verheffing en wel van 10
0
/0
boven de reeds zoo sterk verhoogde slotnoteeringen van de
vorige reeks.
De algemeene onzekerheid heeft haar stempel op de
markt van B r a d fo r d gedrukt en de omzetten zijn uiterst
beperkt geweest. Hieronder volgen ‘de noteeringen, die in
verband met de heerschende omstandigheden als zuiver
nominaal moeten worden beschouwd:

Noteeringen te Bradford:

Coloniol carded

Data

~
ave
6
r
4
a9e

56

50
1
46

40

16 December 1916….

65166 46’1

38’1

32

29
8

,,

1916
….

65

46

38

32

29
18 December 1915
….

41

34

31

27

24

SUIKER.

–

Onze B i e t s u i k er m a r k t verkeerde de afgeloopen week
in zeer kalme stemming. De nog steeds heerschende onzeker
heid betreffende de toekomstige uitvoerbepalingen liet geen
belangstelling van de zijde der koopers opkomen. De waarde
van Dec.-levering liep van
f
22
0
1 terug tot
f
2281
8
. De
voorraad in ons land bedroeg op 15 Nov. 52.499 tons tegen 51.461 in 1915 en 76.182 in 1914. Op Java zijn de suikerzaken geheel tot stilstand gekomeii
en zal vermoedelijk- geen nieuwe kooplust te verwachten zijn,
alvorens men zekerheid heeft betreffende hetgeen op politiek
gebied zal gebeuren’ in verband met de pogingen van Duitsch-
land om over den vrede -te onderhandelen.
Engeland kocht in den laatsten tijd on’gveer 200.000 tons
Cuba-suikers voor Jan./Maart-afscheep tot 3,50 9.3,60 c.f.o.b.-.
circa 171- per cwt. f.o.b., hetgeen de eerste inkoop van be-
teekenis door de Sugar Commission is voor het volgende
jaar. De hier loopende geruchten als zoude Engeland reeds
Javasuikers uit den oogst 1917 gekocht hebben, worden
pertinent tegengesproken. Intusschen is de consumptie in Engeland gedurende de maanden October-November met
50.000 tons tegen verleden jaar verminderd en verwacht
men dat deze inkrimping tengevolge van de of ficieele be-
moeiingen in die richting zal aanhouden. De aanvoeren van
suiker in U. K. van 1 Jan. tot 2 Dec. hebben bedragen:

1916

1915

1914

1913
Ruw ……1.070.517

944.028 1.010.745

975.493 tons
Geraff…..378.111
.
486.970

814.776

841.291
,,

Totaal.
.
1.457.628 1.430.998 1.825.521 1.816.784 tons

terwijl de November statistiek luidt:

–

Nov.

Nov. Jan./Nov. Jan./Nov.
1916

1915

1916

1915
tons

tons

tons

tons
Imp. Riet…………114.427 69.032 1.061.720

918.748
Biet ………….
–

–

–

Geraff . …….. 36.992 63.302

386.824

459.622

Totaal ……151.419
132.334 1.448.544 1.378.370
Stock in Bond ……134.250 121.334

–

–

,,
raffinaderijen

21.200 37.050

–

–
Opbrengst ……….70.099 57.039

676.884

727.530
Totaal binnenl. verbruik 114.562 132.984 1.288.216 1.538.500

In A me r i k a liep de noteering van Spot Centrifugals
terug tot 5.39 c. 9. 5.51 c. voor vraag en aanbod. De ont-
vangsten der week eindigende 7 Dec. bedroegen 44.000 tons,
de versmeltingen 31.000 tons en de voorraad 83.000 tons
tegen 106.000 tons verleden jaar.
Op Cii b a hebben verschillende fabrieken de campagne
geopend. Guma publiceerde eene raming van 3.573.000 tons
voor den as. oogst, terwijl Willett & Gray’s raming
3.400.000 tons luidde.

20 December
1916

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

833

NOTEJIRINGEN.

Data

–
Amsterdau
per

Londen
New
York
Tates
White
Aineric
Granu.
December.
Cubes
Java
1

iated
Cent rifug. No.
1
fob.

15 Dec. 1916….
f

22
11
182
4711
1
12
–
–
5,39 iL5,51

8

,,

1916….
,,

22/ao
4711
1
12
261-
29,3
5,64.5,69

15 Dec. 1915….
,,

22
3
18
4016 2016
211-
4,71

15 Dec. 1914..
..
,,

14/10
311
– –
3,89 fL3,95

21 Juli 1914.. ..
,,

11
13
1
181-
–
–
3,26

RUBBER.

De reactie, waarvan wij in ons laatste rubberbericht
melding maakten, deed zich reeds in de afgeloopen week
gelden.
Ruim aanbod van speculanten, die zich de winst op hun
contracten wilden verzekeren, veroorzaakte een scherpe
daling; cle markt verkeerde zelfs een oogénblik in een ge-
demoraliseerden toestand. Prijzen liepen terug tot 2111 en
de week sluit na eenige schommeling op 2/10 voor loco Crepe.
Para-soorten eveneens lager. Slotnoteeriogen luiden:

–
Prima Hevea Crepe en smoked Sheets:
loco ………………….2/10 einde vorige week 315
Jan./Juni ……………. 2/9
814

,,

3/5 ‘Is
Juli/Dec.

……………. 2/8
1
/s

,,

,,

,,

34
Hard cure line Para ……
3/41/3

,,

,,

,,

316

KOFFIE.

(Uit het Mailbericht van de Makelaars G. Duuring & Zoon,
KoHl & Witkamp en Leonard Jacobson & Zonen).

De stemming van de markt, als men ten minste nog van
eene stemming spreken kan, is onveranderd vast: de toestand
zijnde dezelfde als de vorige weken. Men koopt wat men
noodig heeft en het aanbod is zeer klein.

Noteeringen en voorraden.

Data
Rio
Santos
Wisselkoers
Voorraad
1

..

NO.?
Voorraad
Prijs

18 Dec. 1916
388.000
6600
3.020.000
6300
12
8
/32

11 Dec. 1918
388.000
6475
2.995.000
12’/32
18 Dec.

1915
462.000
5375
2.075.000
5800
12
5
/2

24 Juli

1914
353.000
4900
889.000
5700
16

Ontvangsten.

Rio

Santos
Data
Afgeloo pen

Sedert

Afgeloo pen 1 Sedert
week

1

1
Juli

1

week

1

1
Juli

18 Dec. 1916
..

47.000

1.394.000

313.000

7.335.000

18 Dec. 1915
..

75.000
~
2.095.000
1
396.000
1
8.135.000

VETTEN EN OLIËN.

Oleo-Margarine. De afladings-offerten zijn bijna on-
veranderd, nl.:
,,Choicest” …………
f
1351138,-
2

soorten …………..133,
3
e

,,-

…………..
116,
Er vonden geen verkoopen plaats.
P rem i er
–
J u s. Noord-Amerikaansche. Er was slechts
déne offerte aan de markt, nl. van ,,Svift’s Extra” Dec./
Jan.-aflading, tot f129
1
12.
Zuid-Amerikaansche. De noteeringen zijn onveranderd:

,,L. P.C. E. Extra”
..
f122,-
„L. P. C. E. Prime”
. .
,,117,-
„Fac. A” …………110,— December/Jan.-aflading.
,,Fac. B” ……….
,,
107;-
„Fac. X”
. ……….,
104,-

Fabrikanten bleken tot deze prijzen geen koopers te zijn.
N eutr allar d zéér stil tot onveranderden prijs, n.l. f126,—.
Katoenzaad – Stearine. Dubbel-geperste Katoenzaad-
Stearine werd op aflading geoffreerd tot $17,— per 100
Amerik. Ponden, c.i.f. Rotterdam (is ongeveer
f
911 per
100 Kilo).
Katoenzaadolie. Boterolie werd op aflading gedaan
tot
f
85,— c.i.f. Rotterdam, inclusief molest.
Geraffineerd Cocosvet hooger.
Noteering
f
86/85,— voor December/Januari-levering.

COPRA.

De markt was deze week weder vast gestemd. In het
begin ging er een en ander om tot
f
46
‘/i,
terwijl later
f
47
1
1
voor Java f. m. s. was te maken. Molukken teiquel
f
44
1
1.
Ceylon cif. Londen £41.-.- en cii. Marseille £ 44.10.-.

NOTEERINGEN.

Java f.m.s.

–

16 December 1916..
..
f
47114)

9

,,

1916..
.. ,,
46
1
/2
»
N. 0. T.-condities.
16 December 1915….
,,
34
J
16 December 1914..
..

421
20-25 Juli

1914….
,,
2814

VERKEERS WEZEN.

BEVRACHTINGEN.

16 Dec. 1916. De Grieksche handelsvloot bleef werkeloos;
het aanbod van ruimte onder onzijdige vlag, welke thans in
hoofdzaak in aatimerking komt voor bevrachtingen, was dien-
tengevolge uiterst gering. Vermeldenswaard is de bevrachting
van een viertal schepen van Alexandria naar Engeland tot
recordvrachten, varieerend van 1801- tot 19716 per 60 cft.,
hetgeen buiten alle verhouding staat tot de vrachten van de
overige Midlellandsche zeehavens. Van Noord-Amerika be-
taalde het Wheat Committee voor tarwe naar eene Fransche
Westkusthaven 1616 per 480 lbs.; de handel betaalde voor
gerst naar Engeland 231- fL 2316 per 400 lbs.
Voor kolen bleef de toestand onveranderd.
Op time-charter werden eenige booten afgesloten; vermoede-
lijk waren de vredesgeruchten voor een aantal neutrale reeclers
aanleiding zich voor geruimen tijd tot de thans heerschende
hooge vrachten van loonend emplooi te verzekeren.

GRAAN.

Data

Petro
–
grad
Londen!
R’dam

Odessa
Rotter-
dam

Ati. Kust
Ver. Staten
San Lorenzo

Rotter-
Bristol
Rotter-
Enge.
dam
Kanaal
dam
land

11118 Dec.

1916
–
–
f
18,—
241-
–
1401-

419

,,

1916
–
–
f18,—
241-
f90,—
13716

13118 .Dec.

1915
–
–
f

8,70
1316
,,53,—
11618

14119 Dec.

1914
–
–
818
61-
601-
3615
Juli 1914
lid.
713
1111
1
/gI
1111’/
121-
121-

HOUT.

Data

Cronstadt
Golf cen Me%ico

Holland
Oostk.
Engeland
Holland
(piteli
Engeland
(pitch. (gezaagd)
(mijn-
stutten)

pins)
pine)
11116 December 1916
. .
–
–
–
5001-
1)

419

,,

1916
..
–
–
–
5001.
1
)

13118 December 1915
– .
.
–
–
3401-t)
14119 December 1914
. .
–
–
–
1201-
1)

Juli1914
..
f12,—
2416
751-
7716

ERTS.

Bilbao
Cartha.
Grieken.
Poti
Data Middles.
gent
Middlcs-
.

land
Middles-
Middles.
bro
bro’
bro’
bro’
t

11116 December 1916
..
1

201- 2016
–
–
419

,,

1916
. .
1816
.

20/-
221-
–
13118 December 1915
. .
2116 2016
211-
–
14119 December 1914
..
1

817
91-
9/6
-.
Juli 1914
..
413
514
1
12
519
816

KOLEN.

Data

Cardiff
Oostk. Engeland
Bar-.
–
Genua
__
Port

Said
Plata
–
Rotter-
dam
Cron-
stadt
deaux
–
Rivier

11116 Dec. 1916
341-
5916 801-
601-
f
8,—
–
419

,,

1916
341-
5916
801- 561-
,,
8,
—

–
13118 Dec. 1915
fr 43,50
651-
7216 3819
,,6,—
–
14119 Dec. 1914
,,

13,75
1718
211-
1515
–
–
Juli 1914
,,

7,—
71-
713
1416
312
51-

834

ECONOMISCH..STATJSTSCHE BERICHTEN

20
December
1916

DIVERSEN.

Bombay
Burmah
Vladivo.
Chili
Da a
West West
stork
West
Europa Europa
West
Europa
–
[salpeter) (d. w)
(rijst)
Europa

11116 December1916 ..
237/6
2651-
–
–
419

,,

1916 ..
2301-
2401-
–
1351- i)
13118
December 1915
. .
951-
125!-
–
1201-
14119 December 1914
..
2113,
3216
351-
4216
Juli1914 ..
1416
1613
251-
2213

0
Per zeilschip.

Graan Petrograd per quartor van 496 iks. awaar, Odessa per Unit,
Ver. Staten per quarter van 480 lbs. zwaar.
Hout gezaagd en pitchpine per St. Pet. Standard von 165 heb. vt.,
mijnstutten per vadem van 216 kub. vt.
Overige noteeringen per ton van 1015 K.G.

BINNEN VRACHTEN.

Er komen regelmatig magazijoschepen leeg en daar de
aanvoeren slechts gering zijn, is het aantal op lading
wachtende groote schepen aanzienlijk. Voor de vaart in
Duitschiand en van daar naar België en Ho11andvorden
schepen tot goede prijzen aangenomen.

VRACHTEN TE ROTTERDAM.

(in Gld. per 2000 K.G.)

Erts n’r. Ruhrhavensl Massa/el

– –
Data

1
goed. Waterstand
1/4
lostijdl 12 lostijdi B,’ven.

11-16 December. 1916..
– –
–
gunstig
4-9

,,

1916..
– –
gunstig
13-18 December 1915..
0,35 0,45
–
hoog
14-19 December 1914..
–
0,25
0,35
–
gunstig
20.24 Juli

1914..
0,60 0,70
1,05
gunstig

ADVERTENTIËN

J.
&
J. M. VOORHOEVE

Makelaars in Assurantin

Anno 1836

ROTtERDAM

GEBROEDERS CI-IABOT

– – ROTTERDAM

KASSIERS
en
MAKELAARS
in
ASSURANTIËN

Deposito’s.- – Rekening-Courant. – Franco Chèque-Rkenjng.

Aan- en Verkoop van Wissels op het Buitenland. – Aan- en Ver-

koop van Fondsen. – Bewaarneming en Administratie van Effecten.

Oorlogs-, Transport-, Casco-, Brand-, Diefstal- e. a. verzekeringen

van eiken aard.

NIEUWE BERGING-IIAATSCHAPPIJ – JYIAASSLUIS

OPGERICHT 1887
‘

Contracteeren voor hetlichten en bergen van gezonken schepen

en ladingen, op de rivieren en buitengaats.

Belasten zich met het instellen van duikeronderzoek; het opruimen

van wrakken eriz. door middel van springstoffen; het uitvoeren

van pompwerken, waaronder het zuigen van ertsen en granen.

GRONINGER BANKVEREENIGING INDIA JUTE
Cy-

SCHORTINGHUIS & STIKKER

Winschoten, Stadskanaal, Wildervank,
Sappemeer, Groningen, Deifziji en

Ter Apel
(Firma TIMMERMAN b SASSEN)

Gestort Kapitaalf 2.000.000
9
— Reservesf 181.970,16

VERRICHT ALLE BANKZAKEN

Belast zich met het incasseeren van wissels op binnen-

en buitenland –

Adm. Ddl4gué: JULES DANEELS

Eecloo – Ijzendijke

België

Holland

ROTTERDAM

BIERHAVEN 37
Agent voor Nederland:

• M..WINS

ROTTERDAM

20 December 1916

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

835

4 % VRIJWI
.
LLIG
‘E LEENING

VAN DEN

STAAT DER NEDERLANDEN

1

grbot
f 125.000.000
9

Koers van uitgifte 97 pCt.

De inschrijvingen kunnen geschieden van

2
tot en met
4

van des voormiddags 9 tot des namiddags 1 uur

• bij het Agentschap van het Ministerie van

Financiën te Amsterdam, op alle betaal-

• meesterskantoren, behalve dat te Amsterdam,

en op de kantoren van de ontvangers der

directe belastingen in gemeenten waar

geen betaalmeesters,kantoor gevestigd is.

Stortingstermijnen:.

.

7 Februari, 7 Maart, 7 Aj5ril en
7
Mei 1917.

Voor verdere bijzonderheden raadplege men het
prospectus,
dat op de boven-

genoemde kantoren en op alle postkantoren (hulp- en bijkantoren inbegrepen).

te verkrijgen is. De Minister van Financiën,

ANT. VAN GIJN.

Holland sche Bank voor- Zuid-Amerika

AMSTERDAM

(Banco Holandés de

BUENOS-AIRES
la
América
de! Sid)

GESTORT KAPITAAL
f
8.000.000,—.

AAN- EN VERKOOP VAN WISSELS OP ARGENTINIE
VERZILVERING VAN PESO-COUPONS EN ARG. B. B.
TELEGRAFISCHE UITBETALINGEN.

–

REMBOURS-CREDIETEN

INLICHTINGEN VOOR IM- EN EXPORT

Nijgh & Van Ditmar’s

Uitgevers-Maatschappij

Wijnhaven 111-113
–
Rotterdam

Telefoon 7841 -7842-7843

Belast zich met’t verzorgen van uit-
gaven en tijdschriften op elk gebied

836

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

20 December 1916

NAAMLOOZE VENNOOTSCHAP

L. E. Tels &. Co’s Handelmaatséhap`pij

GEVESTIGD TE AMSTERDAM,

/

MET BIJKANTOREN TE PADANG, SOERABAYA EN BATAVIA.
Maatschappélijk Kapitaal .15.000.000,-

verdeeld in 2500 Gewone Aandeelén, elk groot
f1000,—
en 25006 pCt. Cum. Pref. Winstdeelende
Aandeelen elk groot
f1000,—,
waarvan geplaatst en volgestort
f 1.500.000,—
Gewone Aandeelen.

UITGIFTE VAN.

f
1,500.000;— 6 PCt. Cum. Prof. Winstdeelende
Aandeelen

deelende in de winst over het boekjaar 1917.

De ROTTERDAMSCHE BANK VEREENIGING
bericht, dat de inschrijving op bovengenoemde
f1 .500.000,_L 6
pCt.. Cum. Preferente Winstdeelende Aandeelen,
uitsluitend voor houders
van
gewone aandeelen, op

WOENSDAG 27 DECEMBER 1916
van des voormiddags
9
tot des namiddags 4 uur

is opengesteld bij hare kantoren te
Rotterdam, Amsterdam en ‘s-Gravenhage
tot den koers van
100 pCt. op
de voorwaarden vermeld in het Prospectus d.d.
19
December
1916.

Prospectussen en inschrijvingsbiljetten, alsmede exemplaren

der statuten, zijn bij

de inschrijvingskantoren verkrijgbaar.
ROTTERDAM,

1
AMSTERDAM,

19 December 1916.

‘s.GRAVENHAGE,J

AMSTERDAM
INCASSO~BANK

Volgestort Kapitaal
f 8.000.000,—

Reserve
f1.341.000,-

DEPOSITO’S.

EFFECTEN EN COUPONS

INCASSEERINGEN OP BINNEN- EN BUITENLAND

OPEN EN GESLOTEN BEWAARNEMING

AAN-
EN
VERKOOP
VAN
VREEMDE VALUTA’S

SAFE-DEPOSIT

W
EISE&
*

OTTERDAM

C
O.

VAN
RIJN
&
C

0.
AMSTERDAM
UTRECHT
—
POSTBUS 40

Import
van en
Handel in

OVERZEESCHE PRODUCTEN

EENIGE FABRIKANTEN

VAN DE UTRECHTSCHE

speciaal
RUBBER, GUTTA-PERCHA
en
BALATA
FIJNE TAFELMOSTERD

VAN DE – N BERGHS-
LiMITED

Margarine-Fabrikanten, Rotterdam

Scheepvaart-, en Steenkolen-Maatschappij — Rotterdam

Filialen: AMSTERDAM
–
‘IJMUIDEN
H
LEEUWARDEN
–
HARLIN GEN

ENGELSCHE STEENKOLEN•

GEREGELDE
LIJNEN:

,

ROTTERDAM—LEJTH

AMSTERDAM—NEWCASTLE
o/T.

HARLINGEN —GOOLE