Het aantal nieuwe WIA-uitkeringen is in 2023 fors toegenomen. Daar zijn meerdere oorzaken voor aan te wijzen, waaronder meer WIA-aanvragen van mensen met psychische aandoeningen en met langdurige COVID.
In 2023 heeft UWV 59.600 uitkeringen toegekend. Dat is een toename van 4.800 vergeleken met een jaar eerder. Voorafgaand aan de coronapandemie was de groei gematigder. In de jaren 2015–2019 nam de instroom met gemiddeld 1.800 uitkeringen per jaar toe. De hoge instroom in 2023 heeft twee oorzaken: er zijn meer WIA-aanvragen ingediend en het percentage toegekende WIA-aanvragen is gestegen.
De belangrijkste oorzaak is meer WIA-aanvragen, wat ongeveer twee derde van de extra instroom in de WIA verklaart. De helft hiervan komt door een groei van het aantal verzekerden voor de WIA. Het aantal werknemers in 2021, die na twee jaar wachttijd voor de WIA in 2023 potentieel kunnen instromen, is gegroeid en de pensioenleeftijd ging in 2023 met twee maanden omhoog.
De verklaring voor de andere helft ligt in een toenemend aantal zieken vanwege psychische aandoeningen en langdurige COVID. Bij mensen uit de sectoren Zorg & welzijn en Openbaar bestuur komt de diagnose ‘psychische aandoeningen’ vaker voor dan een jaar eerder (figuur). Een mogelijke verklaring is een hoge en toenemende werkdruk in deze sectoren. Er komen ook meer mensen in de WIA door langdurige COVID, met name vanuit de sectoren Zorg & welzijn en Onderwijs. Zorgpersoneel en leraren liepen vermoedelijk meer risico om langdurig ziek te worden door corona omdat persoonlijk contact in deze beroepen veel voorkomt.
Naast oorzaken die gerelateerd zijn aan het aantal WIA-aanvragen, nam het percentage toegekende WIA-aanvragen ook toe. Dit verklaart de overige derde van de extra instroom. De belangrijkste oorzaak is de tijdelijk vereenvoudigde WIA-claimbeoordeling voor 60-plussers. Deze beoordeling wordt op basis van schriftelijke informatie uitgevoerd en leidt tot een hoger percentage toekenningen bij 60-plussers.
Auteur
Categorieën