Tegemoetkomingen in de
kosten van kinderen
In ons artikel “Tegemoetkomingen in
de kosten van kinderen” in ESa van 18
mei 1988 zijn in tabel 1 over de onderhoudskosten van kinderen en in tabel 4
over de tegemoetkomingen
in de verzorgingskosten van jonge kindere beide een fout gemaakt 1 .
In de laatste kolom van tabel 1, waarin de onderhoudskosten
van kinderen
in een twee-ouder-alleenverdienersgezin zijn berekend volgens de budgetverdelingsmethode bij een netto maandinkomen van f 3.500, had moeten staan:
– 1 kind jonger dan 6
500
– 2 kinderen tussen 6 en 12
770
– 2 kinderen tussen 12 en 18
1.150
– 1 kind tussen 12 en 18
743
Bij de berekening van de fiscale tegemoetkoming in de kosten van kinderen in tabel 4 is in plaats van het fiscale marginale tarief uitgegaan van het
marginale tarief inclusief de sociale-zekerheidspremies.
De tegemoetkomingen zoals die staan weergegeven in tabel 4 zijn daardoor op minimum en modaal inkomensniveau aanzienlijk hoger
geschat dan ze in werkelijkheid zijn.
Tweeverdieners met kinderen jonger
dan twaalf jaar ontvangen een aanvullende arbeidstoeslag op de algemene
belastingvrije som en arbeidstoeslag. In
1988 is die f 794, waardoor de totale
belastingvrije som per tweeverdiener
maximaal op f 8.597 komt. Het marginale fiscale tarief over genoemde aanvullende arbeidstoeslag is op minimumniveau maximaal 24% en op modaal niveau maximaal 32%. De tegemoetkoming voor de betreffende tweeverdiener bedraagt dan netto f 16 per maand
als die tweeverdiener ongeveer het minimumloon verdient en! 21 per maand
als dat een modaal loon is.
Als twee tweeverdieners samen een
ESB 3-8-1988
minimum of modaal inkomen verdienen, is, afhankelijk van de onderlinge
inkomensverhouding,
de tegemoetkoming uiteraard geringer en waarschijnlijk voor de minst verdienende tweeverdiener niet meer dan f 9 per maand.
Deze relatief geringe bedragen moeten volgens een schatting van het Ministerie van Financiën bij afschaffing
van deze aanvullende arbeidstoeslag
een totaal bedrag van ongeveer f 125
mln. opleveren. De Tweede Kamer
heeft via een kamerbreed aanvaarde
motie al laten weten dat deze midddelen, bij invoering van de voorstellen tot
belastinghervorming,
voor kinderopvang moeten worden ingezet. Over de
manier waarop is nog niets bekend.
Aan alleenstaande ouders die een
minimum
arbeidsinkomen
hebben,
kunnen overeenkomstig de berekening
bij tweeverdieners met kinderen jonger
dan twaalf de alleenstaande-oudertoeslag en de aanvullende alleenstaandeoudertoeslag als fiscale tegemoetkomingen in de verzorgingskosten
van
kinderen worden gezien. Het netto inkomenseffect bij een minimuminkomen is
ongeveer f 78 tot maximaal f 121 per
maand en bij een modaal inkomen
f 157 tot maximaal f 276 per maand.
Bijzondere fiscale tegemoetkomin-
Tabel. Fiscale tegemoetkomingen
gen via aftrekposten als de buitengewone-Iastenregeling en dergelijke hebben
wij buiten beschouwing gelaten. Ook
hebben we het achterwege laten van
belasting- en premieheffing op de verzorgings- en opvoedingsarbeid
(mits
die arbeid onbetaald wordt verricht) niet
in onze berekeningen opgenomen. Samen met de derving aan belasting- en
premie-opbrengst door het verlaten van
de arbeidsmarkt van voornamelijk gehuwde vrouwen loopt dat in de miljarden. Wèl genoemd in de berekeningen
is de tegemoetkoming die de kostwinner ontvangt in de vorm van de alleenverdienerstoeslag. De kostwinner krijgt
deze echter ook als de afhankelijke
partner geen kinderen (meer) te verzorgen heeft. Het toerekenen van deze
toeslag als tegemoetkoming in de verzorgingskosten
is daarom niet juist,
maar omdat bij jonge alleenverdieners
de toeslag vooral terechtkomt bij gezinnnen met kinderen hebben we het
netto bedrag dat deze toeslag oplevert
wel weergegeven. Daardoor is de ondergrens van deze tegemoetkoming nul
gulden. De tegemoetkomingen
in de
verzorgingskosten bij een alleenverdiener bedragen dan f 0 tot f 86 per
maand op minimumniveau en f 0 tot
f 196 per maand bij een modaal inkomen. De alleenverdienerstoeslag
zal
blijven bestaan als de vereenvoudigingsvoorsteIlen
van de commissieDort doorgang vinden2. De tegemoetkoming in de kosten van kinderen zal
dan zowel op minimum- als modaal niveau bij een voorgesteld marginaal tarief van 40% en een belastingvrije som
van f 4.250 f 0 tot f 142 netto per
maand bedragen.
De gecorrigeerde bedragen staan in
de tabel.
Wim Groot
Hetty Pott-Buter
1. Roei Jansweyer en Hessel Oosterbeek
hebben ons daarop opmerkzaam gemaakt.
2. Of het in deze vorm doorgang kan vinden
is de vraag omdat de alleenverdienerstoeslag dan ook een premievoordeel inhoudt,
wat in strijd is met de Derde EG-richtlijn, die
op 23 december 1984 in werking trad.
in de verzorgingskosten,
in gld. per maand
Minimum
Alleenverdiener
Tweeverdiener (individueel)
Tweeverdieners (huishoudinkomen)a
Alleenstaande ouder
Modaal
0-86
0-196
16
21
9-16
78-121
16-21
157-276
a. De aanvullende arbeidstoeslag is via voetoverheveling overdraagbaar. De bovengrens moet daarom bij
‘tweeverdieners individueel’ liggen.
721