Als gevolg van de wereldwijde financiële crisis en de daaropvolgende economische neergang is vanaf 2007 het aantal niet-presterende leningen (NPL’s) toegenomen in veel ontwikkelde economieën. NPL’s worden doorgaans gedefinieerd als leningen waarop negentig dagen lang niet meer is afgelost, of waarvan terugbetaling al eerder onwaarschijnlijk lijkt. Zij vormen een rem op de economische groei, omdat banken hierdoor minder capaciteit hebben om krediet te verstrekken aan gezonde, innovatieve bedrijven.
De figuur, waarin de reeds genomen voorzieningen door banken niet zijn meegenomen, laat zien dat het aantal probleemleningen in de VS piekte in 2009 en daarna in rap tempo is afgenomen. Ook in het VK vindt inmiddels een afname plaats.
Voor het berekenen van het gemiddelde voor de eurozone zijn de cijfers van de verschillende lidstaten gewogen op basis van hun bbp. In het eurogebied was de toename geprononceerder dan in de VS en lag het aantal NPL’s in 2014 nog op een hoger niveau. Dat het aantal NPL’s in het eurogebied al voor de crisis betrekkelijk hoog was, suggereert dat de omvang van probleemleningen niet enkel cyclisch van aard is. In Nederland was het aantal NPL’s in 2014 met minder dan 3 procent van het totale leningvolume relatief laag.
Voor de afbouw van NPL’s in het eurogebied is het allereerst van belang dat banken voldoende voorzieningen treffen. Daarnaast kan het verbeteren van insolventieprocedures bijdragen aan het structureel afbouwen van probleemleningen. De gemiddelde duur van insolventieprocedures in het eurogebied verschilt sterk per lidstaat, variërend van ongeveer vijf maanden in Ierland tot meer dan drieënhalf jaar in Slowakije en Griekenland. Ook de kosten van faillissementsprocedures verschillen. Vandaar dat de lidstaten in de Eurogroep het afgelopen jaar verschillende thematische besprekingen hebben gevoerd om te bezien waar insolventieprocedures verbeterd kunnen worden. Verder heeft de Europese Commissie afgelopen november voorstellen gepresenteerd om het insolventieraamwerk in de EU te verbeteren.