89 JANUARI 1936
AUTEURSRECHT VOORBEHOUDEN.
Economisch~Statistische
Beri*chten
ALGEMEEN
WEEKBLAD VOOR HANDEL, NIJVERHEID, FINANCIËN EN VERKEER
ORGAAN VOOR DE MEÔEDEELINGEN VAN DE CENTRALE COMMISSIE VOOR DE RIJNVAART
UITGAVE VAN HET NEDERLANDSCH ECONOMISCH INSTITUUT
21E JAAROANG
WOENSDAG 29 JANUARI 1936
No. 1048
COMMISSIE
VAN REDACTIE:
P. Liieftinck; N. J. Polak; J. Tinbergen; P.
de Vries en
H. M. II. A. van der l’alk (Redacteur-Secretaris).
Assistent-Redacteur: L. R. W. Boutendijk.
Jlcdactie-adres: Pieter de Roochweg 122, Retterdam.
Aan getcekende stukken: Bijkantoor Ruigepla3tweg.
Telefoon Nr. 35000. Postrekening 8408.
Advertenties voorpagina
f 0,50
per regel. Andere pagi-
na’s
f
0,40 per regel. Plaatsing bij abonnement volgens
tarief. Administratie van abonnementen en advertenties:
Nijgh & van Ditmar N-V., Uitgevers, Rotterdam, Am-
sterdam, ‘s-Gravenhage. Postchêque- en giro-rekening
No. 145192.
Abonnementsprijs voor het weekblad franco p. p. en
Nederland
f 16,—.
Abonnementsprijs Economisch-Sta tis-
tisch Maandbericht
f
5,— per jaar. Beide organen samen
f
20,— per jaar. Buitenland en Koloniën resp.
f
18,—,
f 6,—
en
f
23,— per jaar. Losse nummers 50 cent. Dona-
teurs en leden van het
jTederla)jdsc/e
Economisch Instituut
ontvangen het weekblad en het Maandbericht gratis en
qcnie tea een reductie
01)
dc verdere publicaties.
INHOUD.
Blz.
IsDuSraIE EN bANI)I30UVSTEUN
door
Ir. W. H. van
Leeuwen
……………………………………
76
De insehi-ijvi ng op cle nieuwe Staatsleening en cle noteering
van ,,da oude vieren” door
Jhr. Mr. L. H. van Lennep
77
Indische retorsiewet door
7h. Ligthart…………….
77
Engeland en het internationale valutavraagstuk door
J.
H.
iluizinga ………………………………
77
De suikeihandel in 1935 door A.
W. Volz…………..
80
BUITENLANDSOIIE MEDEWERKING:
Dè fiu,aircieele politiek van Frankrijk op een twee-
sprong door Dr. Fierbert Weiuhmann …………
84
AANTEEKENINGEN:
Het toekomstig lot vali de New ])eal …………..86
INGEZONDEN STUKKEN
Herstel van het crediet 11cr hypotbeekbanken door
het Bestuur der Vereeniging van Directeuren van
Hypotheekbanken met Naschrift door
J. J.
Kom.
dorffer
………………………………….
86
ONTVANGENBOEKEN
…………………………..87
S
TATISTIEKEN
……………………………87-90
Geldkoeren.
–
Wisselkoersen.
–
Bankstaten
28 JANUARI 1936.
1)e verruiming van de middelen
01)
onze geldmarkt blijft
onver,ii i uderd aan:houden De rente voor 3-iiiaands bank-
accopteu is tot 1
7
/
pCt. ‘teruggeloopen. Drie-rnalends schat-
kistpapier noteert een fractie lager. Hulfjaars 2% 1
%
pCt., jaarspapier 2% it
%
pOt. Cail geld is overvloedig
aangeboden p
%
pCt. Prolongatie-rente 2 pOt.
Het resultaat van de inschrijving 01) ht ‘sehatkistpapier
was als volgt:
ingesohr. toegewezen prijs
rendement
-in millioenen Guldens.
3-iiiiids . . . –
20.1
6.98
994.92
2
%
10.44
10.19
986.31
2
1,1
116
1-jaars 4
%
5.91
2.704 1.010.—
Disc. 27/8
%
Reudem. 3
3 ,, ,,
0.225
–
–
–
5
,,
,,
7.556
7.553 1.000.—
Disc.
39
/16
%
Rendem. 4
•
* *
*
Op de wisselmarkt waren het nog •stec’cls cle Dollars en
de Fransche Franes, die in het centrum van de belang-
stelling stouden. De geruchten over een as. devaluatie
van den Dollar blijven de
ni
arkt verontrusten. Het aan-
bod was overwegend, waardoor de koers van 1.47
0
1.45% terugtiep. De Dollar Is hier dus bijna op het goud-
nnt van invoer aa.tigeland. In Inclen lag de Dollar
eveneens zwak; te koers kwani van 4.95 op 5.00%. Voor
Fran.sche Francs shomme]de •de koers zeer, al naar gelang
cle politieke ibericMen uit Frankrijk meer of minder gun-
stig werden uitgelegd. De slotnoteering kwam op 9.72
1
/s.
Pondeti werden tee :Pai-ijs gezocht; slot Ga. 75 op wetken
koers men ongeveer het Pond vasthield. Had men bij
voorgaande perioden van onrust te l’a nijs ook nog het
oog 01) het oploopen van den Dollar-koot’s te houden, dit-
maal waren deze diuir overuegenel aangeboden: 14.99. De
i3elga kwani van 24.90 op 24.85. Zwitscrsche Francs
47.90. Marken onveranderd. Voor Creditsperrmarken was
cenige vraag, waardoor •cle koers opliep. Kabel Indië
100% – A.rgentijinsehe Pesos waren in het midden der
week sterk gezocht; de koers verbetet-de tot 40%; slot
40%. Milreis vast: 8.50.
De marges op de ‘terntijti.mnarkt zijic eerder iets terugge-
loopen
;
Ponden op 1- en 3-niaanclen doen 1% resp. 6% c.
agio, Dollars
%
resp. 1% c. In te marges der overige
deviea.en zijn geen bijzondere wijzigingen te ‘vermelden.
Gedurende de onrustige da.gen. t’as er 01) de gôudnnarkt
vanzelfsprekend een ige nieerdere levend igheid. De prijieu
zijn echter intusschen weder een weinig ‘teruggeloopen.
]3aren doen
f
1.649,25, Ea1cs 2.49% na 2.51%, Soverei’gns
12.31, Gouden Tientjes. 10.14. Marken bankpapier 36.75,
Marken zilver 39.50.
76
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
29 Januari 1936
INDUSTRIE., EN LANDBOUWSTEUN.
In zijn terecht sonber gestemde Nieuwjaarsrede
heeft Minister Oolijn o.a. het volgende gezegd:
,,De bodemproductie ontvangt een ruggesteun van meer
dan
200
millioen Gulden pel’ jaar; de industrie, in den
vorm van contingenteering, een hulp, die niet zoo precies
te ‘berekenen is, maar waarschijnlijk ligt tussehen 100 en
150
millioen per jaar.”
Het is volkomen juist om naast den Landbouwsteun
ook gewag te maken van de indirecte ‘hulp, welke ‘de
industrie ontvangt op grond van contingenteerings-
maatregelen, welke ertoe hebben bijgedragen het
prijsniveau van verschillende industrieele producten
hier te lande op een ‘peil te brengen, welke het pro-
duceeren dier artikelen, zij •het ‘ook vaak terpauwer-
nood, mogelijk maakt. Intusschen wil het mij voor-
komen, dat ‘door het naast elkaar plaatsen dezer
cijfers een onvolledig vergelijkingsbeeld verkregen
wordt. Voor den Landbouw todh wordt genoemd het
reeds meermalen ‘geciteerde cijfer van
f 200 mil-
lioen, hetwelk te ‘berekenen is uit de hegrooting van
het Landbouwcrisisf•oncls. Dit bedrag – ik kom hier-
op nog na’der terug – wordt inderdaad in tastbare
(zij het ook ten deele onzichtbaar gehouden) cijfers
door ‘de ‘gemeenschap opgebracht.
Daarnaast
echter
hebben ‘de verschillende Orisisregelungen tot gevolg,
dat ook voor landbouwproducten van eigen bodem het
prijspeil is ‘gestegen. Wanneer men derhalve voor de industrie een ‘berekening opstelt van den invloed van
contingenteerin’gsmaatregelen, dient ‘b’illij1hei’ds’halve
ook voor den Landbouw rekening te worden gehouden
niet ‘de overeenkomstige prijsstijging tengevolge ‘der
Lanclhouwcrisisre’geliugen. liet ware ongetwijfeld van
belang, indien gegevens ter beschikking stonden om
het gezamenlijke bedrag ‘dezer prijsverhoogi’ng van
‘hinnenlan’cische landbouwproducten uit te rekenen, gelijk ‘het ook bijzonder belangwekken’d zou zijn de gegevens te ‘vernemen, waarop Minister Oolijn voor
de industrie tot ‘het cijfer kwam, dat liggen zou
tusschen 100 en 150 millioen Gulden per jaar.
Ook voor den Landbouw zal een zoodauige bereke-nin’g een aanzienlijk ‘bedrag opleveren. Automatische
prijsstijging heeft o.a. plaats voor al ‘die artikelen,
welke aan een iuvoermonopolieheffin’g zijn onderwor-
pen. Zoo ‘beteekent ‘de monopolieheffing bij ‘den in-
voer van granen van
f 20
per ton voor rogge
(f
50
heffing, verminderd met
f
30 denaturatievergoedin’g),
j 20 per ton voor gerst en
f
35 per ton voor haver,
reeds een prijsverhooging voor de ‘hier te lande ge-
teelde producten van:
ilogge ………….
500.000
ton
i f
20
f 10.000.000
(Jerst
………….100.000
,,,,,,
20
., 2.000.000
ilaver ………….300.000
,,
,, ,, 35
,,
10.500.000
Het Fruitmonopolie ‘belast den invoer van peren
en appelen met 4 cent per kg, ‘hetwelk op ‘basis van
het ‘binnenlandsh gebruik dezer fruitsoorten een ver-
hoogin,’g van rond
f
9.000.000 beteekent.
Deze enkele ‘gemakkelijk ‘herekenbare posten leve-
ren derhalve reeds een ‘bedrag van
f
31.500.000 aan
in’directen steun op.
Maar nog vele andere maatregelen hebben tot
prijsverhoo’gin’g in het ‘binnenland geleid. De regeling
zooals voor de varkens, waarbij door het uit de markt
nemen door ‘de Veehou’derij-Oentrale het ‘binnenland-sche prijspeil wordt opgezet, ‘heeft eveneens een prijs-
verh’oogenden invloed, zonder ‘dat ik het totaalbedrag
‘daarvan in cijfers vermag om te ‘zetten.
Ik ‘deed slechts enkele grepen uit de talrijke rege-
lingen, welke in E.-S.B. N’o. 1041
1)
‘overzichtelijk zijn
weergegeven en welke, zonder ‘direct zichtbare lasten
op te
leggen,
toch prijs-regelenden, hetgeen wil zeg-
gen ,,prijs-verhoogenden”, invloed hebben gehad.
Bovenstaan’de uiteenzetting ‘heeft slechts ten doel er ‘op te wijzen, ‘dat hij vergelijking van Landbouw-
en In’dustriesteun voor
beide
ta’kken zoowel directe
1)
Speciaal nummer: ,,Crisispolitiek en Crisisinstellin-
gen ‘in Nederland”, 11 December
1935.
als indirecte steun tezamen moeten worden geteld en
derhalve het naast elkaar plaatsen van ‘de bedragen
van
f 200 millioen (directe) Landbouwsteun en f 100
f
150 millioen (indirecte) Industriesteun tot on-
jui’ste igevolgtrekki•ngen kan leiden.
* *
Nog een enkel woord oier het bedrag van
f 200
millioen, waarmede ‘de hodemproductie ‘hier te lande
zou worden gesteund.
In ‘de achtereenvolgens verschenen begrootingen
van het Lan’dbouw-Orisisfonds vindt men telkenmale
de uitgaven vermeld van den ,,Gewonen Dienst”, ‘den
,,Kapitaal’dienst” en daarnaast ‘het saldo Uitgaven ‘van
den ,,Ge’heelen Dienst”, welk laatste zoowel voor den
Dienst 1035 als voor 1936 een cijfer van rond
f 200.000.000
te zien geeft. Toch zou het onjuist zijn
dit cijfer als totaal van ‘de’n ‘directen Land’bouwsteun aan te nemen. De ,,Kapitaaldienst” heeft immers geen
ander ‘doel dan tijdelijk tekorten aan inkomsten van den ,,Gewonen Dienst” te ovei’bruggen, namelijk in
die gevallen, waarin de uitgaven voor bepaalde doel-
ein’den in één enkel jaar geschieden, de daartegenover
geschapen ‘bron van inkomsten echter over meerdere
jaren gerekend is te vloeien. Zoo zijn bijv. in ‘de
jaren 1933, 1934 en 1935 aan de inkrimping van
den run’dveestapel rond
f
37.000.000 ten koste ge-
legd, terwijl ‘de ‘opbrengst ‘gevonden moest worden uit
opcenten op den Vleeschaceijns, welke na de halvee-
rin’g •dezer opcenten jaarlijks ‘slechts
f
5.500.000 zul-
len op’brengen.
Zoo werd ‘de eerste maal de Bietensteun uitbe-
taald, zonder dat ‘de inkomsten ter ‘beschikking ston-
den, ‘welke eerst uit ‘de in ‘het volgend jaar geheven
verhoogde opcen’teii op ‘den
Suikeraccijns
verkregen
zouden worden.
De ,,Kapitaaldienst” is derhalve niet anders dan
een regulator en ‘het deficit van dezen dienst geeft
min of meer een aanduiding van :hetgeen aan in-
komsten nog zal moeten worden ingehaald, indien
op een ‘gegeven ‘oogenblik de Land’bouwcrisisinaat-
regelen zouden worden opgelheveni Voor de bepa-
lin’g van ‘den omvang van den steun dienen wij
derhalve te kijken naar het uitgavencijfer van uit-
sluitend ‘den ,,Gewonen Dienst”, welke voor de be-
grooting 1936 sluit met een totaal van rond
f 170
millioen.
Intusschen heeft men – niettegenstaan’de de Tarwe-
wet reeds was opgeheven – het finaucieele effect
van cle T’arwesteunregeling nog steeds buiten de
Landbouwcris i s’begrootingen 1935 en 1936 gehouden
en daarom komt in het totaalcijfer dier begrootungen
niet tot uiting de last, welke hiervoor aan ‘de ge-
meenschap wordt opgelegd. Deze is als volgt te be-
rekenen:
liet binnenlandsehe tarweverbruik voor ‘broodbe-
reiding bedraagt ongeveer 780.000 ton per jaar. Bij
vrijen invoer •zou daarvoor op ‘het oogen’h’lik betaald
worden
f
5.40 per 100 kg. Er is een verplichting tot
het gebruik van 35 pOt. hinnenlan’dsche tarwe, de
z.g. ,,Vita-tarwe”, welke geleverd wordt á
f
15.70 per
100 kg. De rnsteeren’de 510.000 ton kunnen tegen we-
reid’mark’tprijs
(f
5.40)
+ f 2
invoermonopoliehef-
fing worden betrokken. Het .broodgraan kost derhalve
thans:
270.000
ton
it f 15.70
per % kg ……………
f 42.390.000
510.000 ,, ,, ,, 7.40 ,,
…………………37.740.000
Totaal ….
f 80.130.000
Bij’ vrijen invoer zou dit graan gekost
hebben:
780.000
ton
Ii 15.40
per % kg
……………..
42.120.000
Derhalve thans mddr ….
‘0ï0000
Intusschen is in de La’n’dbouwcrisi sbegrooting 1936
reeds rekening gehouden met de opbrengst van de
invoermonopoliehei±in’g op tarwe tot een bedrag van
f 8.200.000,
zoodat ‘boven en ‘behalve de rond
f
170
millioen, welke in de begrooting tot uiting komt, nog
rekening moet worden gehouden met een belasting
29 Januari
1936
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
77
der gemeenschap van rond
f 30
millioen
(f 38.010.000
minus
f 8.200.000)
tengevolge van den Tarwesteun. Zoo komt men inderdaad tot een
directen Landbouw-
ruggesteun van in totaal
f 200
millioen, waaraan,
zooals uiteengezet, dan nog vele millioenen aan
mdi-
recten
steun moeten worden toegevoegd.
Ir. W. H.
VAN LEEUWEN.
DE INSCHRIJVING OP DE NIEUWE STAATSLEENING
EN DE NOTEERING VAN ,,DE OUDE VIEREN”.
De techniek van het emitteeren is niet eenvoudig;
dat is wel heel duidelijk bij de jongste uitgifte van
Nederlandsche staatsschuld gebleken.
Gedurende den tijd, waarop de emissie in de con-
rent stond, is de koers van ,,de oude vieren” door
aankoopen gesteund, zij het ook, dat men, mi. niet
heel verstandig, eiken dag ‘wat lager ging. Niet con-
sequent was ‘het laten vallen van de 4 pOt. Neder-
landsch-Indische leeningen tot ongeveer 97% pOt.;
dit heeft veel inschrijvingen tegenigehouden.
Men kan er over twisten, of het in overee.ustem-
ming is met de waardigheid van den Slaat om door
steun aan de koersen het beeld te flatteeren, maar
indien men dit bevestigend beantwoordt, moet men
ook ‘het iysteem goed toepassen en niet daags na de
inschrijving cle niarkt 1oslten, dit toch ‘heeft een
daling van een vol percent in de noteering van de
oude vier percents leeningen tengevolge gehad. Moe-
ten de insc’hrijvers iioh nu niet gedupeerd voelen?
Voor een volgende emissie, die helaas wel onver-
mijdelijk zal zijn, is veel bedorven. L. H. VAN LENNEP.
INDISCHE RETORSIEWET.
Bij cle Tweede Kamer is een ontwerp van wet in-
gediend tot verleening van enkele ret-orsiebevoegd-
heden aan ‘de Regeering ten ‘behoeve van Neder-
landsch-Ind’ië. Deze wet zal ‘gebruikt •kunnen worden
tegenover landen, met welke het economisch verkeer
niet in een han-delsverdra’g is geregeld, roodat ‘de om-
vang van de maatregelen, die genomen kunnen wor-
den, ‘op deugdelijke wijze beperkt is. Art. 1 ‘bepaalt
ten overvloede, dat ‘de wet slechts toegepast zal wor-
‘den tegenover landen, ‘die Nederlandsch-In’dië ongun-
sti’ger ‘behandelen dan andere gebieden, dan wel op
een wijze, ‘die in strijd te achten is met Indië’s
levensbelan-gen.
De strijdmiddelen, die toegepast kunnen worden
tegenover een land, dat ten opzichte van Neder-
lan’dsch-In’dië ‘cliscriminatoire maatregelen neemt, be-
staan uit een geheel of gedeeltelijk invoerverbod van
bepaalde ‘goederen of uit bijzondere invoerrechten.
‘T
,
oidt deze wet in werking gesteld, dan ‘beteekent
‘dit het inlei’den van een economischeu oorlog, waar-
toe uit ‘den aard der zaak ‘geen Regeerin’g besluiten
zal als ‘ze ‘daartoe ‘geen zeer gegron’de redenen heeft.
Men moet aannemen, ‘dat van tevoren ernstig over-
wogen zal worden, of een krachti’ge actie kans heeft
op succes en ‘of men daarmede ‘de tegenpartij kan
dwingen tot onderhandelen; men moet ‘dus in staat
zijn het land, dat Nederlandsch-Indië ‘op onwelwil-
len’de wijze ‘behandelt, ‘hard te treffen. Kan men dit
niet, dan hebben retorsie-maatregelen ‘geen zin, om-
dat zij alleen zoud’en leiden tot beperking van den
invoer en dus tot nadeel van het land zelf zouden
strekken. Het moet vrijwel vast ‘staan, ‘dat cle tegen-
partij niet antwoorden kan met nog scherper actie,
waar’duor een ‘strijd zou ‘ontbranden, ‘die voor beide.
partijen uitsluitend misère zou brengen.
Retorsie-maatreglen ‘op ‘de juiste wijze en op ‘dan
juis-ten tijd toe te passen is moeilijk, daarom zullen
zij zelden genomen worden. Het is echter ‘begrijpelijk,
dat ‘de Regeering in •de periode van economische ont-
aard’in’g, waarin wij leven, het wapen in :haar arsenaal
wil hebben, zelfs al verwacht Zij niet tot ‘gebruik te
zullen •hoeven ‘overgaan.
Zouden retorsie-maatregelen an’ders dan in zeer
bijzondere gevallen worden genomen, dan zouden zij
in waarde ‘dalen en in ‘de praktijk slechts te rekenen
zijn tot •de gewone mi’d’deleii, die gebruikt worden
in ‘de z.g. ,,actieve han’delspolitiek”. Dit is •de ‘bedoe-
1-ing van de wet niet, zooals ‘blijkt uit ‘de dui’delijke
omschrijving. Zeer waarschijnlijk zal zelden, vermoe-
delijk nimmer, het retorsie-wapen gehanteerd behoe-
ven te worden; in Nedei1and is het tot heden veilig
opgeborgen gebleven. 1-lelaas is met ‘den -degen ‘der
actieve han’delspolitiek te veel ‘gescherm’d, waaraan
slechts één voordeel verbon’den is gebleken en vel,
dat ‘duidelijk is vastgesteld, dat de vrij’handelaren
gelijk hadden, ‘toen zij tegen die politiek waarschuw-
•den, omdat zij noo.dwendig tot protectie moest leiden.
Zij ‘heeft ‘dan ook ons land tot een ‘stren’g beschermd
gebied gemaakt, wat het economisch herstel sterk
belemmert.
Mocht •de Nederlandsch-In’dische Regeering de
noodvakelij’khei’d aanwezig achten om tot invoerver-
boden ‘of h’oogere invoerrechten voor een bepaald land
over te gaan, ‘dan ‘kan Zij ‘hiertoe besluiten onder
voorbehoud van latere ‘goedkeuring bij wet. Dit is
n’oodi’g, ‘daar anders ‘het ‘betrokken land gelegenheid
zou krijgen ‘door verhoogden invoer den te verwachten
maatregel voor langen tijd krachteloos te ‘maken.
De invoer van goederen, ‘die ‘on’der de retorsie-wet
zouden vallen, is strdbaar gesteld met ‘hechtenis van
ten hoo’gste een j’aar of een boete tot maximum tien
duizend ‘gulden, terwijl de goederen, waarmede het
feit zou zijn gepleegd, worden verbeurd verklaard.
In ‘de ,,Memorie van Toelichting” zegt de Regee-
ring de invoering van deze retorsie-wet wenscheljk
te achten, omdat het zich niet laat aanzien, dat bin-
nen afzienbaren tijd in -de ‘door ‘de,meeste landen
gevoerde ‘handelsp’olitiek verandering zal komen.
Waar al-gemeen de meening heerscht, dat een ‘belang-
rijke welvaartstoerreming slechts mogelijk is als ‘het
ruilverkeer belangrijk wordt uitgebreid, is ‘de Regee-
rings-opvatting weinig opwekkend, ‘doch zij is, ‘helaas,
althans voor het land, dat wij het ‘best beoordeelen
kunnen, ‘het ei’gene, volkomen juist.
Th. L.
ENGELAND EN HET INTERNATIONALE VALUTA.
VRAAGSTUK.
Het jaar
1935
ligt a-dh-ter ‘ons; meer dan vier jaren
zijn verloopen s’inds het Pond in zijn val de groote
meerderheid ‘der valuta’s van ‘hun goi.cden voetstuk
sleepte en nog wacht de mensch-hei’d -op herstel van
orde en ‘sta’bi’liteit in de internationale economie. Quo
usque tandem, Britannia? Want ‘dat het wachten is
op Engeland nu ‘de Dolla.r economisch weer ‘de veilig-
ste valuta ter wereld is geworden en ook politiek een
aanzienlijke mate van va’stheid schijnt te hebben her-
wonnen, i’s nauwelijks twijfelachtig. In de internatio-
nale economie als ook in ‘de internationale politiek
is het weer Engeland, ‘dat ‘d’oor zijn gewicht in -de
eene of andere schaal te leggen, Europa’s toekomst
voor een ‘groot deel kan bepalen.
Wat heeft Europa voor die toekomst van Engeland
te verwachten? Waar staat Engeland than-s met be-
trekking tot het valuta-vraagstuk? Men behoeft niet,
zooals schrijver ‘dezes, in •het land zelf te wonen om
het antwoord op deze vraag te ‘kunnen geven. Elk
krantenlezer op het vasteland weet het; Engelan’d
weigert zijn valuta ‘door een stabilisatie op -goudbasis
weer aan ‘de valuta’s van ‘het buitenland vast te bin-
den, totdat:
‘hetzij door -devaluatie of ‘dcflatie in ‘de goud-landen, hetzij door prijsstijging in ‘de Sterlinglanden
begeleid d’oor een relatief sterkere prijsstijging in ‘de
Tereenigde Staten, ‘hetzij ‘door een combinatie van
deze prijs- en v’alutabewegiugen, een zeker evenwicht
in ‘de koopkrachtpariteiten van -de versohillende valu-
ta”s is ‘hersteld,
-de voorwaar-den voor het goed functionneeren
van een internationale muntstan-daard zijn vervuld,
78
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
29 Januari 1936
d.w.z.: afschaffing van hande’l’sbelemmerircgen. zooals
nota’s, ‘cl ovi ezenregel’ingen en on,h’an’del’bare tarieven;
weclerop va tt’i ng van internatjonale ‘leeni ngen; uit-
schakeling of althans beperking van abnormale kapi-
ta’al’hewegingen,
3. de huidige spanningen in cle internationaal-po-
litieke situatie min •of meer zijn opgelost.
Ook cle beantwoording van de vraag waarom En-
geland stabilisatie afhankelijk maakt van de drie
hierboven ‘genoemde eischen levert ‘geen moeilijkheden
op. Engeland weet of meent te weten, ‘dat het de op-
leving van de hinn’en’lan’dsche conjunctuur, die in •de.n
100
1) van 1932 ‘inzette, voor een zeer groot’deei te dan-
ken ‘heeft aan de politiek van goedkoop crecliet,
welke ‘de losrrtaking uit
•
het valutavcrban:d met ‘de
rest van de wereld het iii staat stelde ononderbroken
door te %etten. Handhaving van een ruime gel’dmarkt
is nog immer het primaire ‘doel van het Engeisch
economisdh ‘beleid. Stabilisatie nu ‘beteekent ‘het ein’cle
van de autonomie, ‘die Engeland thans geniet in ihet
nastreven van dit doel. Staibilisatie met ‘als object
‘het ‘herstel van
permanent
‘stabiele, wisselkoersen ho-
teekent de mogelij.k’hei’d, zoo niet de waarschijnlijkheid
van tijdelijke ‘spanningen op de Engelsche ‘gel.dmarkt.
Dit in aauiner’kin’g genomen i’s het alleszins ‘begri.jpe-
lijk, idat Engeland, ‘dat in goedkoop crediet zijn heil
heeft gevonden en er nog meer heil van verwacht,
weigert zijn autonomie ‘op ‘het gebied van crediet’.
politiek op te offeren, 200’l’ang eenerzijds de tastbare
resultaten van goedkoop crediet schijnen op te vegen
tegen ‘de nadeelen van een veran’derlijke wisselkoers,
en a nderzijcl’s de koop’krachtpari t’eiten, h an’delsbelem-
ineringen en politieke verwikkelingen zoodanig ‘blijven,
dat de ‘handhaving van een nieuwe Sterling-paritei’t
naar alle waarschijnlijkheid spoedig actief en wellicht
herhaald ingrijpen op Je geldmarkt zou noodzaken.
Deze in zeer wijde kringen aangenomen interpre-
tatie van Engeland’s houding houdt echter de ‘ge-‘volgtrekking in, ‘dat, wanneer ten langen ‘leste de
eerder genoemde voorwaarden in meerdere of min-
‘dere mate ‘zijn vervuld en de opleving van de En-
geische binnenla’ndsche conjunctuur haar einde heeft
bereikt, eindelijk het •oogenhlik zal zijn gekomen,
waarop een spoedig ‘herstel van een ‘stabiel valuta-systeem tegemoet kan worden gezien. Dit nu is een
conclusie, ‘die wel een’s tot groote teleurstellingen zou kunnen leiden.
Men is op het vasteland misschien te ‘zee- geneigd
aan te nemen, ‘dat wanneer eenmaal het economisch
gezond verstand en ‘de economische noodzaak ‘de
reactie zullen brengen •op het economisch nationalis-
me, ‘dit gepaard zal gaan met een herstel van perma-nente ‘wisselkoersst’ahiliteit, met een herstel van een
internationale muutstandaard in welken vorm dan
ock. Op zichzelf is ‘deze verwachting redelijk genoeg.
Zonder vaste wisselkoersen en een internationale
munteenheici geen werkelijk economisch internatio-
nalisme. Ds stelling ‘haihoeft gee:n betoog. Ook psy
–
chologisch is ‘de verwachting, ‘dat de terugkeer tot
een wereld-economie’ een terugkeer tot ‘de een of
andere vorni van internationalen gouden standaard zal
brengen, volkomen te ‘begrijpen. Het is nu eenmaal
m’ensohelijk te ‘hopen en te gelooven, ‘dat de dingen
weer zoo zullen ‘worden als wij ‘ze in beter tijden ge-
ken’d hebben. Al praat men nog zooveel over evolutie,
‘het blijft ibijionder mocilijk zich ‘het i’dee eigen te
maken, ‘dat ‘dingen, die men zijn leven lang gekend
heeft, en waarmee men vertrouwd was, voor goed
voorbij zijn, ‘dat zij niet alleen tijdelijk afwezig
zijn, maar voor altijd plaats hebben gemaakt voor
het nieuwe en onbekende. Nergens ‘blijkt dit dui-clelij’ker ‘dan in ‘de houding van het vasteland ten
op’zihte van het valuta-probleem. Al ontbreken ook
daar voorstanders van een ,,’managed currency” niet,
het ‘is toch wel boven twijfel verheven., ‘dat ,,men”
op ihet vasteland nog immer een internationaal stabiel
inuntsysteem, zooals de wereld ‘het tot 1931 kende, als
‘de natuurlijke en eenig mogelijke basis van ‘een ge-
zonde we relcl -econoni ie beschouwt. Meer dan ‘dat, men
mag verklaren, ‘dat in het algeineeii gesproken ‘het
vasteland streeft naar het herstel van een zoodanig
systeem en ‘dat het, voorzoover het niet verkeert in
een overtuigd economisch of politiek pessimisme, er
op vertrouwt, ‘dat dit systeem inderdaad vroeger of
later zal worden ‘hersteld.
Zooals wij al zeiden, in ‘dit vertrouive.n zou ‘het
wel eens leeljk teleurgesteld kunnen worden. Waar-
om? Omdat Ep’geland ‘onder stabilisatie iets heel
anders verstaat clan het vasteland; omdat wanneer
Engeland eenmaal ‘bereid zal worden ‘gevonden aan wisselkoersstahiiisatie mee te werken, ‘dit geenszins
heteekent, dat het bereid zal ‘zijn mccle te werken aan
dien wederopbouw van een internationaal muntsys-
teern van ‘de oude en welbekende soort.
Het is een houde bewering. Maar zi.j is zeker niet
ongegrond. Immers, in bijna alles wat in tien laatsten
tij’d in Eitgeland over ‘het valutaprobieem is geschre-
ven vindt men ‘de volgende ‘hoofd’gedachten terug.
le. Stabiele w’isselkoersen zijn het doel waarnaar
gestreefd ‘moet worden. (itet idee van een min of
meer autarkiseh Sterlinghlok, hetwelk ‘geen vaste wis-
‘selkoersverhouding met de rest van de wereld zou
onderhouden, is geheel op tien achtergrond geraakt).
2e.
In geval van tijdelijke storingen van het beta-
1 i ngs’balans-evenwicht zooals voortvloeien uit seizoens-
‘bewegingen in den ‘handel, ‘kapitaalhewegingen en
kapitaalvluchte.n, enz., moet de stabiliteit van den
wisselkoers weliswaar worden ‘gehandhaafd, maar
onder geen voorwaarde mag dit ‘doel worden nage-
streefd met behulp van ‘het hankdisconto.
3e. In geval van ‘diepgaan cle storingen van het he-
talin,g’sbalans-evenwich t, zooals voortvloeien uit een
schaarheweg.ing van het ‘binnenlandsch en buiten-
landlsch prijsniveau, moet het herstel van evenw’icht
gezocht worden in een wijziging van ‘de wisselkoers-
pariteit en
niet
in een door ‘haiikdiscon’to en crediet-
vernau
ing geforceerde aan passin’g van het binnen-
lan’dsch prijsniveau.
4e. liet betalingsbalans-evenwicht mag alleen her-
steld worden met behulp van het hank’di’sconto, van-
neer ‘onomstootelijk vaststaat, ‘dat ‘de e’ven.wie’htssto-
ring en de ‘daaruit voortvloeiende pressie op de valuta
te wijten is aan een over-expansie in ‘het binnenland.
Nu ‘hoeft men geen expert te zijn op het gebied van geid-heorie om in te zien, dat een programma
als hierboven omschreven tea eenen male onvereenig-
‘haar is met de princi es en het goed functionneeren
van een. internationaal muntsysteem, zooals men het
tot voor weinige jaren kende. Men hezie de vier
punten een voor een. 1Iandhavi’ng van stabiele wis-
selkoersen is ‘het ideaal. Prachtig, in ‘dit opzicht is
er geen versohil van meenin’g tussc’hen de voorstan-clers van ‘het oude en ‘het nieuwe.
Punt 2 is, ‘dat de wisselkoerspariteit tegen tijdelijke stoornissen (men ‘denke bijv. aan een ‘ka’pitaalbewe-
ging van Londen naar Parijs onder invloed ‘van een
relatief hoog rentepeil in het laatstgenoemde ccii-
trwn) verdedigd moet worden. Ook nog prachtig.
Maar hoe?
Niet
door han’kdisconto. hoe dan wel?
liet antwoord h’ierop is meestal zeer vaag. Men
zegt iets over het Egalisatief’oncls, dat ‘de kapitaal-
‘beweging moet opvangen of eompenseeren, ‘daarbij
‘cle indruk wekkeude, ‘dat het Egalisatiefonds een
geweldige nieuwe uitvinding is, die ons op niet
nader omschreven wijze van alle valutaproblemen af
zal ‘helpen. Niets ‘is verder van ‘cie waarheid. Het
.Egalisatiefon.ds is in wezen niets, anders dan de
huitenlan’dsc’he afdeeling van een Centrale Bank; het
kan geen enkele economische functie uitoefenen, die
een Centrale Bank niet kan uitoefenen of reeds uit-
oefent. De plaatsruimte ontbreekt ‘hier om ‘d’it sim-
pele feit, ‘dat zeker niet overal duidelijk gerealiseerd
wordt, i’ia’cler toe te lichten. Maar als ‘dan het Egali-sati’efon’ds geen nieuwe mogelijkheden ‘tot het corn-
geeren van tijdchijke storingen opent en het oude
middel, hank’disconto, wordt uitgeschakeld, thoe moet
29 Januari 1930
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
79
het evenwvidht dan •wordén hersteld? Het antwoord
is eenvoudig; het evenwicht wordt niet
hersteld,
tenzij bij toeval of door intensieve samenwerking
tusschen ‘de betrokken Centrale Banken of Egal’isa-
ciefondsen.
En als het evenwicht niet wordt hersteld en de
kap itaalheweging duurt voort? Ja, clan kan •de con-
sequentie alleen zijn, dat de valutapari’teit er vroeger
of later aan ‘zal moeten ge’looven. Men ziet, met het
aanvaarden van dit principe, dat de credietmarkt en
het binnenlandsch prijsniveau niet aan de verdedi-
ging van den wisselkoers tegen tijdelijke storingen
mogen worden diensti’g gemaakt, lis •het in theorie
en op •den langen duur eigenlijk al met stabiele nris
selkoersen gedaan.
Dat het Engelsche programma geheel onvereenig-
haar is met een herstel van
permanent
‘stabiele wis-
selkoersen komt nog veel ‘duidelijker tot uiting iii
het derde punt van ‘dit programma. Want ‘daar wordt
met zooveel woorden gezegd, dat een diepgaande
stoornis van ‘het betalingsbalans-evenwicht door pan-
teits’wij’ziging nïoet worden gecornigeerd. Het is niet
meer of minder dan de openlijke prijagave van het
principe, ‘dat de verschillende landen in het belang van stabiele ‘wisselkoersen hun crediet- en prijsni-
veaux in voortdurende onderlinge aanpassing moeten
houden. De reserve, dat in gevallen van duidelijke
over-expansie in het land met de bedreigde valuta
de correctie wel in het hankdisconto gevonden mag
worden, heeft uit ‘den aard ‘der zaak weinig om
•het lijf.
Hoe hebben wij ‘het dan met de Engelschen? Zij
willen stabiele wisselkoersen, maar zij weigeren de
maatregelen te nemen, die voor de handhaving van
stabiliteit omnisbaar zijn? Zijn zij dan zoo dom of zoo
verblind door nationaal egoïsme, dat zij meenen ‘de
voordeelen van valuta-stabiliteit te kunnen genieten
zonder daarvoor te betalen met een zekere opoffering
van interne stabiliteit en crediet-autonomie? Het zou
ciwaasheid zij:n ht te bevestigen. Men lherinnere
zich, wij ‘hebben hier te •doen met mannen zooals
Keynes, Salter, Layton, niet met den Amerikaanschen
Professor Warren en zijosgeljken. Neen, ‘het ant-
woord op de voorgaande vragen is heel anders. Zeker, Engeland wenseht stabiele wisselkoersen, maar alleen
voor zoover en voor zoo lang dit vereenigmbaar is
met binnenlandsche stabiliteit en het verheelt zich
geenszins, dat op deze conditie handhaving van ‘de
wisselkoerspariteit op den langen duur niet mogelijk
is. Engeland ‘heeft de rollen omgedraaid; in de toe-
komst moet de wisselkoers naar de pijpen van het
‘binnenlandsch rente- en prijspeil ‘dansen in plaats van
andersom. Beteekent dit, dat Engeland niet meer ‘ge-
looft in economisch internationalisme? Integendeel.
lIet beteelcent alleen, dat Engeland meent, dat in •de
‘huidige wereld ‘de •oude gouden standaard met zijn
absolute onderwerpimig van nationale economieën aan
een internationalen muutstandaard, niet meer als fun-
dament voor een ‘gezonde internationale economie kan
-dienen.
Dc redeneerin’g, waarop deze zienswijze ‘berust, is.
als volgt. Wisselkoerssta’bilite’it is het ideaal. Hand-
having van een zoodanige stabiliteit ‘door den een of
anderen vorm van i nternationalen muntstandaard ech-
ter vereisdht, ‘dat elk land voortdurend -bereid is door
middel van ‘disconto-politiek evenwi chtsstoringen, die
den wisselkoers noodlottig zouden ‘kunnen worden, te
cornigeeren. In ‘de moderne wereld met haar econo-
mnische versta rrin’g en haar geweldig gestegen volume
van internationaal beweeghaar kapitaal is ee.nerzijds
de aanpassing, dié eveuwichtsstoringen noodig maken,
niet mogelijk zon-der de onbuigbare interne economie
van het betrokker land te breken, en anderzijds de
kans op en de dimensie van de evenwichtsstorircgen
geweldig veel grooter geworden. Tenzij door inten-
sieve samenwerking tusschen ‘de verschillende Cen-
trale Banken, die voorshands politiek niet ‘denkbaar
is, het ontstaan van deze evenwichtsstoringen zelf
wordt voorkomen of althans ‘hun ontwrichtende in-
vloed op de nationale economieën in aanzienlijke
mate wordt ‘beperkt of opgevangen, kan tdus perma-
nente wissel-koerssta’hiliteit alleen worden verkregen
ten koste van hevige en ‘herhaalde storingen in ‘de
nationale econom-ieën, ‘die op hun beurt onvermi.j’de-
lijkenwijze de internationale economie overhoop
gooien.
Deze redeneering is niet alleen volkomen ‘logisch,
zij ‘heeft ook nog andere verdiensten. Zij ‘heeft de
verdienste, dat ‘zij een erkenning inhoudt van de
ideale oplossing van het probleem, intensieve inter-nationale samenwerking, en van eerlijk toe te geven,
‘dat deze oplossing voorshands praktisch nog niet mo-gelijk is.
Zeker, men ‘kan gemakkelijk volhouden, ‘dat het een
klein ‘kunstje is ideale oplossingen aan te ‘duiden en
er zich dan verder af te maken ‘met te zeggen, ‘dat een zoodanige oplossing helaas praktisch nog niet
doorvoerhaar is. Maar is het ‘niet nog een veel kleiner
en veel
gevaarlijker
kunstje (maar al te vaa’k ver-
toond) om de wereld en zichzelf ‘doekjes voor de
oogen te draaien ‘door plechtige verklaringen af te
stelcen, ‘dat men voortaan ‘door ,,oprechte interna’tio-
nale samenwerking” den gouden standaard weer op ‘het
goede spoor’
r
z
a,l ‘brengen? Het is toch immers duide-lijk, ‘dat een samenwerking, ‘die internationale even-
wiohtsstorin’gen zou kunnen voorkomen of opvangen en •zoo de noodzaak van al te pijnlijke nationa’le aan-
passing zou kunnen uitschakelen of verzachten, veel
en veel meer zal moeten ‘beteekenen om ‘doeltreffend
te zijn ‘dan tijdelijke steunverleening tusschen ‘de Cen-trale Ban’ken onderling. Een zood’anige samenwerking
kan niet
werkelijk
‘doeltreffend zijn zonder een we-
derzijdsohe bereidheid tot on’gelimiteerd-e ‘steunverlee-
n’ing in tijden van stoornis, en zonder een voortdu-
rende coördinatie van ‘de credietpoitiek van ‘de ver-
schillende landen. Wie ‘durft volhouden, ‘dat ‘de wereld
hiertoe bereid is? En als zij het niet is, is het dan
niet veel beter zichzelf en an’deren niet te bedriegen
met ‘de gevaarlijke illusie, ‘dat ‘het met wat minder
samenwerking ook wel gaan zal?
De tweede verdienste van ‘de hierboven beschreven
zienswijze is, .dat ‘zij zich niet verliest in een on-
vrutht’baar terugv’erlangen naar het verleden, maar
er zich hewust rekenschap van geeft, dat ‘het -heden anders is ‘clan ‘het verleden en dat wat vroeger goed
en nuttig scheen, het nu misschien niet meer is.
Men mag ‘het niet prettig vinden, dat ‘de moderne
nationale econ’omieën niet meer denzelf’den graad van
ela’sticiteit ‘bezitten als voorheen en dat de enorme
groei van het iiqui’de internationale kapitaal zand
tus’schen de raderen van ‘het goudstandaard mechanis-
me heeft gestrooid, maar het feit ‘ontkennen en de
consequenties ervan weigeren te accepteeren, is n’iet alleen ‘dom, maar ook ‘direct gevaarlijk. Wij hebben
genoeg struisvogelpolitielc gezien om er -de gevolgen
van te kunnen appreoieeren.
Blijft nog ‘op te merken, ‘dat, waar wij hier over
Engeland’s zienswijze en programma spraken, Enge-
land u’it ‘den aard der zaak niet ‘beteekent de Regee-
ring of de Bank of En-glan’d, die ‘zich over valuta-kwesties niet ‘dan in cle meest algemeene en niets-
zeggende ‘bewoordingen uitlaten, maar ‘de publieke
opinie zooai’s zij ‘in ‘de pers tot uiting komt. In hoe-
verre ‘de verantwoordelijke autoriteiten ‘deze ziens-
wijzen deden valt natuurlijk niet ‘te zeggen. Het is
daarom zeer wel mogelijk, ‘dat wanneer ‘het eenmaal
tot ‘daden komt, de stem van de orthodoxe valuta-
theorie sterker zal spreken -dan zij het tot nu toe in
‘de pers heeft gedaan.
On’dertusschen. ‘blijft een goed ‘begrip van de in
-zeer wijde kring in En-geland gehul’di-g-de meeninge.n,
die in dit artikel beschreven werden, van groote prac-
tishe ‘beteekenis voor ‘het heden zoowel als voor de
vetre toekomst. Voor ‘het heden, in zoo verre als een
zoodanig ‘begrip Europa ertoe zal ‘dwingen zidh er
rekenschap van te geven, ‘dat he’t Engeland misschien
80
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
29 Januari 1936
nooit meer in den ouden gouden standaard Club terug
zal zien, en in zooverre als het er het vastelandsche
publiek toe zou kunnen ‘brengen zich ernstig af te
vragen, of er niet het een en ander te zeggen valt
voor de Engelsche meen’ing, dat het verleden voorbij
is. Voor de ‘toekomst, in zooverre als de in ‘de Engel-
sohe zienswijze opgesloten erkenning van interna-
tionale samenwerking als de
werkelijke
oplossing van
het valutaprohleem en van wat er voor noodig is om
deze samenwerking ‘doeltreffend te maken, er aan-
zienlijk toe zal kunnen bijdragen ‘om ‘de gevaarlijke
illusie uit de wereld te helpen, dat een ietwat inten-siever contact tussehen de Centrale Banken genoeg
is om het goudmechanisme weer goed en glad te laten
functionueeren. Voor •de toekomst van onze achter-
aohter-adhterkleinkinderen, in zooverre als deze er-
kenning ‘van de noodzaak van ware internationale
samenwetking, hoe negatief ook geformuleerd, de weg
wijst naar een doel, ‘hetwelk, zijn oogenichijnlijke on-
hereikhaarhei’d ten spijt, door alle lieden van goeden wil zonder rust moet worden uage.streefd.
Londen.
J. H.
UuiztNoA.
DE SUIKERHANDEL IN 1935.
Het afgeloopen jaar bracht nog ‘geen betere tijden
voor den wereidsuikerhandel, die door de protectionis-
tische maatregelen in de verschillende landen tot een
betrekkelijk klein gebied ‘beperkt blijft. Alhoewel het
jaar eindigde met prijzen, die Sh. 1/- per Cwt. en
f
% per 100 ‘kg hooger waren ‘dan waarmede het
jaar ‘begon, ‘ligt ‘het prijsniveau van de open markt
neg ver benedenden kostprijs der meeste productie-
landen. Toch wordt overal süiker geproduceerd, waar-
toe verbouwers in staat gesteld worden dQor hooge
Regeeringssuhsi’dies ‘ en invoerrechten op vreemde
suikers. Niettegenstaande ‘de lage prijzen, waartegen
suiker op ‘de open markt te koop is, wordt hierdoor
de prijs, welke de verbruikers moeten ‘betalen, kunst-
matig hoog gehouden (in Nederland bijv. betaalt ‘de
consument ruim het tienvoudige van den ‘open markt-
prijs), hetgeen eene
aanzienlijke
uitbreiding der con-
sumptie tegenhoudt.
De statistische positie van ‘het artikel suiker is in
het afgeloopen jaar aanmerkelijk verbeterd, waartoe
geen land meer ‘bijgedragen heeft ‘dan Java, dat in
1935 zijn oogst tot
bijna
een zesde van een normalen
oogst heeft ingekrompen. De zichtbare voorraden ‘be-
droegen ‘dan ook op 1 Decem’ber:
1935
1934
1933
tom
‘totis
fons
Du,itschland …………..
1.318.000 1.243.000 1.213.000
rp5jeQh.51Q.,5kjj ………….
499.000
555.000
490.000
Frankrijk ……………
869.000
680.000
583.000
Nederland ……………
324.000
344.000
338.000
België
………………
204.000
213.000
185.000
iongarije ……………
115.000
119.000
141.000
l’olcn ……………….
408.000
411.000
411.000
U.K. Geïmp. Suiker
232.000
210.000
286.000
]linnenl……..
114.000
107.000
93.000
Europa …
4.083.000 3.882.000 3.740.000
Ver. Staten alle havens .
352.000
527.000
256.000
Cubaansche havens …….
191.000
435.000
430.000
Cuba binnenland ……….
175.000
655.000
885.000
Java
……………….
1.267.004
2.148.000
2.913.000
Totaal . . , .
6.468.000 7.647.000 8.224.000
De onzichtbare voorraden zijn vermoedelijk klein.
Dat onder deze omstandigheden ‘de suikerprj’zen
niet méér gestegen zijn mag in de eerste plaats ge-
weten worden aan ‘het bestaan van slechts enkele
groote koopers voor vrije suikers in Europa, waar-‘onder de E’ngelsdhe raffinadeurscombinatie over-
heerschend was. De markt werd dan ‘ook beheerscht
‘door het ,,touwtrekken” tusschen ‘deze combinatie
als ‘grootsten kooper en Cuba als grootsten leveran-
cier van vrije suiker, waartegen San Domin’go en
Peru uitgespeeld werden. Het voordeel ‘bleef aan den
kant der koopers, die in staat waren hunne behoef-
ten zonder groote prijsverhoogingen te dekken. De
van tijd tot tijd op ‘de markt verschijnende specu-
latieve ‘koopers werden over het algemeen in •hunne
operaties teleurgesteld. Voor eene krachtige specu-
latieve beweging naar boven sdhijnt ‘de markt nog
niet rijp te zijn zoolang de economische en finan-
cieele toestanden in de wereld voornamelijk de
verhouding der verschillende valuta’s – in den tegen-
woordigen chaotischen
toestan:d
verkeeren.
Toch is er een l’ichtpunt, en wel het belang, •dat de
Engelsche Regeerin’g gekregen heeft bij eene ver-
hoogin’g van den wereldsuikerprijs. De uitkomst van
de enquête, door eene Regeeringscommissie ingesteld
naar de al dan niet ivenschelijkheid van voortzetting
van den steun aan de inheemsdhe bietsuikerindustrie,
is in zooverre eene groote teleurstelling voor cle we-
reldmarkt geweest als de Regeering het m’eerderheids-
advies der commissie on’der Mr. Wi’lfred Greene, om
dozen steun niet voort te zetten, niet opgevolgd
‘heeft.
1)
Daarentegen ‘heeft ‘de ‘Regeering den di-
recten steun aan de bietenb’ouwers gel’imiteer.d tot
een kwantum van 560.000 tons witsuiker per jaar.
Aangezien ‘bij het vaststellen van ‘deze subsidie de
marktprijs voor ruwe suiker tot richtsnoer geldt,
heeft .de schatkist er belang bij, dat ‘deze prijs ver-
hoogd wordt, hetgeen tevens in het belang is der
rietsuikerproduceeren’de ‘koloniën, ‘die weliswaar reeds
een preferentieel inkomond recht in ‘het moederlan’d
genieten, waardoor hun industrie zelfs bij de tegen-
voordige lage prijzen kan bestaan. De Britsche Re-
geering ‘heeft in ‘den loop van het jaar reeds onder-
handelingen ‘gevoerd met de eigen Dominions en ko-
loniën en zich ‘bereid ‘verklaard ‘dit overleg uit te
strekken tot ‘de overige suikerproduceerende landen,
waaromtrent wen spoedig meer zal hoeren. Indien
Engeland, als ‘grootste afzetgebied ‘voor vrije suiker,
daarbij eene voldoende krachtige houding aanneemt,
dan bestaat er alle ‘kans op een ‘gunstig resultaat
eener internationale suikerconferentie, waarbij men
de fouten, ‘die de Chadbourne-overeenkomst aankleef-
den, wel zal vermijden. Deze laatste stierf in het af-
geloopen jaar een zachten dood in verband met ‘den
afloop van den vijfjarigen ‘termijn en niemand dacht
aan eene verlenging.
Van
Amerika
resp. ‘de Vereenigde Staten, waar ge-
durende ‘het grootste gedeelte van het jaar eene vaste
markt met ‘opl’oopencle prijzen te constateeren viel,
ging weinig invloed uit op ‘den loop ‘der prijzen elders.
Evenmin tro’k ‘de New-Yorktehe markt zich iets aan
van de fluctuaties op de ‘vrije wereldmarkt. Onder
‘de A.A.A. en J’ones-Costigan Act werden ‘de kwanti-
teiten, die binnenslands geproduceerd en van buiten
ingevoerd mochten worden, nauwkeurig vastgesteld
en ‘bedroegen ‘die voor 1935 in tons van 1016 kg
ruwsuiker:
vastgesteld v.
1936
Cuba
………………..
1.627.317
1.654.085
P’h’ilippijnen
………….
876.748
891.170
Porto-Rico
……………
703.866
115.444
Ï[awaï
……………….
826.757
840.356
Virginie Eilanden
……..
4.624 4.700
,,Full-‘duty”
………….
22.524
22.895
4.061.836
4.128.650
.Binnenl. .Bietsuiker
…..
1.383.929 1.383.929
Rietsuiker
232.143
232.143
Totaal ….
5.677.908 5.744.722
Alleen ‘de onwettig verklaring van de N.R.A. ‘door
het Hoogste Gerechtshof ‘der Vereeni’gde Staten ver-
oorzaakte einde Mei eene paniek met eene plotselinge
daling op de termijnmarkt van 40 punten, omdat men
eene ‘dergelijke uitspraak vreesde voor ‘de A.A.A.,
Waardoor de geheele suikerwetgeving gevaar zou
lo’open, maar tengevolge van ‘geruststellende mede-
deelingen ‘der Regeering herstelde ‘de markt zich
‘dadelijk weer. Vooral ‘de Decembertermijn was in de
1)
Zie E.-S.B. No.
1009
van
1
Mei en No.
1025 van
21 Aug.
ji.
29 J’anuari 1936
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
81
tweede helft van het jaar zeer vast ‘gestemd omdat de officieele quota te krap ‘bleken te zijn; ‘het vrij-
geven van een kwantum, bestemd voor de consumptie
in het begin van 1936, ‘bracht verlichting en ‘deed
hoofdzakelijkden Decemhertermijn eenigszins dalen. Iutusschen ‘bleven ‘de ‘omzetten aan de termijnmarkt
zeer ‘beperkt, terwijl door de onzekerheid over de uit-
komst van het proces tegen de A.A.A. deze nog ver-
der inkrompen.
liet eindelijk in Januari gevallen oordeel van het
hoogste Gerechtshof, waarmede ‘ook de A.A.A. on-
wettig verklaard werd, behoort tot de historie van
het nieuwe jaar. Intussohen mag hier opgemerkt
worden, dat men over het algemeen aanneemt, dat de
Regeeritig middelen en wegen zal vinden hare suiker-
wetgeving te redden, hetgeen ook te hopen is, daar
anders de hinnenlandsche productie ‘der Vereenigde
Staten rich weer zal uitbreiden ten nadeele van den import van Cuhasuiker, waarvan dan zooveel meer
op de nog vrije markten aarige’boden zal worden.
ilier volgen de noteeringen van spoedig leverbare
suiker op ‘de New-Y’orksche termijnmarkt, die ver
boven were’ldparitei’t liggen:
Laagste Hoogste
Laagste Hoogste
januari …
1.84
1.95
Juli
2.27
2.43
Februari ..
1.89
2.01
Augustus
2.35
2.68
itaart
2.07
2.22
September
2.45
2.67
April …..
2.22
2.37
October
2.39
2.57
1ei
2.14
2.55
November
2.18
2.49
Juni ……
2.29
2.42
December
2.04
2.27
Spot Centrifugals stegen van 2.65 d.c. in het be-
gin van Januari met kleine fluctua’ties tot 3.35 dc.
tegen einde Mei, vielen terug tot 3.16 d.c. ‘in Augus-
tus om kort daarop op 3.50 dc. te komen en ‘dan
geleidelijk tot 3.68 dc. in October te stijgen. Daarna daalde ‘de prijs weer tot 3.10 ‘d.c. in December, ter-
wijl ‘het jaar op 3.25 d.c. sloot. Dit zijn inderdaad
groote fluctuaties, ‘die echter, zooals reeds •gezegd,
alleen van localen aard waren.
De wereldmarkt werd weer door
Londen
beheerscht.
Aldaar waren ‘de fluctuaties veel kleiner en kon cle
markt door ‘de handige inkooppo].itiek van •de gecom-
bineerde raffinadeurs op een laag peil gehouden wor-
den. Januari begon met eene noteerin’g voor spoedig
leverbare ruwsuiker (Maart-levering) van Sh. 4/2, die
spoedig tot Sh. 4/6% steeg, ‘daarna terugviel tot
5h. 4/2% om in Maart tot S’h. 4184 en in April tot
Sh. 5/1 te stijgen; einde Mei viel cle
prijs
tot Sh.
4/8%, in Juni tot Sh. 4/4 en. in Juli tot Sh. 4/-,
einde Juli bracht een herstel tot Sh. 4/4, einde
Augustus eene daling tot Sh. 411% waarna de markt
zigh weer geleidelijk ‘herstelde, t’otdat ‘in October de noteering ‘voor December-levering iets boven Sh. 5/-
kwam en nâ eene tijdelijke inzinking tot S’h. 418% in
November, bleef ‘de noteerin’g tusschen Sh. 4110% en
Sh. 5/- schommelen totdat het jaar op Sh.
5/2%
sloot.
Beschouwt men ‘de ‘noteering voor ‘bijv. December-
levering op zichzelf, dan waren de fluctuaties nog
kleiner, want •het jaar begon ‘op Sh. 4/11% voor De-
cember-levering en sloot op Sh. 5/2% als hoogste no-
teering. De laagste noteering voor dezen termijn
werd in Juli met Sh. 4/2% bereikt. De stijging in
het najaar stond gedeeltelijk in veiband met den toe-
gespitsten politieken toestand.
Engeland betrok ‘de henoodigde ruwsuiker uit de-
zelfde bronnen als in het voorafgaande jaar en im-
porteerde gedurende de laatste kalenderjaren in tons
van 1016 kg ‘de in het volgend staatje vermelde hoe-
veelheden.
J’a’va komt hierbij weer met een zeer ‘oiibeclui’dend
kwantum voor, aangezien het op de tegenwoordige
prjsbasis moeilijk kan concurreeren tegen de produc-
tielan’den met gedeprecieerde valuta’s. Opmerking
verdient het veel grootere kwantum, ‘dat San Domin-
go verleden jaar ‘geleverd heeft. De koloniën leverden ruim 100.000 tons minder, maar daarvoor kwam meer
binnenlandsche ibietsuiker ‘in consumptie, aangezien
deze oogst in 1934/’35 overvloedig was.
Ruwsuiker
uit:
1935
1934
1933
Polen ……………….
16.342
21.931
29.115
Duitsehlaiid
… ……….
246
45
99
Tsjceho-Slowakije
408
–
–
Neclei’land ……………
1.054
2.960
–
13elgië ……………….
1.563
–
–
Denemarken ,,.,,,,.,,,,
–
14,283
Java
……………….
16.525
19,625
52.464
Cuba ….,
550.394
530.273
648.808
Peru .,,.,,..,.,.,,..,
143.296
128.170
205.897
Braaihë .,,..,.,,,,,.,
23.227
21.940
32.110
Sa.n Domingo …………
318.407
150,509
155.203
Vei’.
Staten …………..
12.280
13.880
–
Ned. Guyana …………-
3.442
–
Mauritius ……………
187.427
188.786
209.263
Natal .,,.,,.,,.,,.,.,.,
155.396
62.140
79.864
Australid
……………
239.666
297.563
148.499
Egypte
……….. ……
–
4.050
–
13r. W.-Indië, Fiji Ei!., Guyana,
Honduras ………….
264.131
318.631
288.975
Andere landen .,.,,,..,.,
–
3.795
171.263
Geraffineerde suiker uit
diverse landen ………
52.573
51.744
30.677
Totaal Ruwsui ker ..
1.930.362T82.023 2.021.560
Totale suiker-importen.
1.982.935 1.833.767 2.052.237
De nieuwe Ihietsuikeroogst viel tegen wegens over-
matige regens en gebrek aan zon en leverde volgens
Licht’s laatste raming 607.000 tons ruwsuiker op,
tegen 728.700 en 536.593 tons in de beide vooraf-
gaande jmiren, terwijl deze cijfers volgens Dr. Mikusch
resp. 657, 769 en 558.000 tons bedragen. De consump-
tie in Engeland nam toe, de uitvoer was iets kleiner.
Ook in andere landen van Europa vielen ‘de
Biet-
suilceroogsten
eenigszins tegen wegens ongunstige
weersgesteldheid.
‘Tolgens
de laatste raming van
F. 0. Licht bedragen de oogsten in tons van 1000 kg:
1935/’36 1934/
1
35 1933/
1
34
Duitsuhiand ………….
1.700.000 1.703.524 1.446.485
Tsjcoho-Slowakije ……..
560.000
628.951
511.927
Oostenrijk ……………
180.000
223.159
170,458
Hongarije ……………
100.000
119.677
135.567
Frauki’ijk ……………
950.000
1.217.073
937.587
België ……………….
245.000
268.583
247.017
Nederland ……….,….
230.000
246.117
293.698
Denemarken ………….
235.000
90.340
254.000
Zweden ……………..
290.000
271.744
304.793
Polen ……………….
440.000
452.762
347.199
Itaiië ……………….
320.000
349.557
303.369
Spanje
……………..
230.000
379.818
259.362
Groot-Brittannië
607.000
728.700
536.593
A.ndere landen ,.,.,.,..,.
368.500
378.214
430.954
Europa zonder Rusland ..
6.455.500 7.058.219 6.179.0Ô
Rusland ……………..
1.750.000
1.500.000
1.100.000
Europa mci.
,,
. . 8.205.500 8.558.219 7.279.009
De totalen van Dr. Mikusch’s laatste raming
1)
zijn
6.497.000 tons zonder Rusland en 2,000.000 tons voor
Rusland, tezamen 8.497.000 tons. Het productiecijfer
van
Rusland ‘
is nog zeer onzelcer.
Cuba
produceerde aanmerkelijk meer dan het door
de Regeering op 2.315.000 tons vastgestelde maxi-
mum kwantum, nl. 2.537.409 tons, een bewijs, dat men
zich ‘daar niet meer zoo veel als vroeger stoort aan
dergelijke Regeeringsvoorschriften. De campagne be-
gon op 15 Januari.
De uitvoeren uit Cuba ‘bedroegen gedurende de
twee laatste kalenderjaren naar ‘de versohillen’d des-tinaties in tons van 1016 kg:
1935
1934
Vier Atlantische havens der V. Staten
962.230 1.146.927
Neuv-Or1eans …………………
338.640
173.117
Galveston
,,…,……,…………
57.688
53.056
Saxannmmh
…………………….
81.073
56.396
Overig ‘Ver. Staten ……………..
83.307
150.738
Totaal Ver. Staten ,.,.
1.522.938 1.580.234
Europa ……………………….
728.442
718.476
Canad’m.
………………………
1.726
22.316
Ocntraal en Zuid-Aluerik-L ……….
14.960
5.252
Nieuw-Zeeland …………………
15.560
7.692
Het Verre Oosten ………………
8.650
13.926
Afrika
……………………….
32.536
12.380
Ver. Staten voor her-export ……..
77.652
113.756
Totaal ….
2.402.464 2.474.032
1)
Zie E.-S.B. No.
1042
van
18
December ji.
82
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
29 Januari 1936
De voorraden op Ouba waren op 30 November in
den loop van één jaar van pim. 1.090.000 tons ver-minclerd tot pim. 766.000 tons. De a.s. Ouha-oogst
wo
ocit op 2.515.000 tons golirniteerd.
De productie op de
Philippijnen, i-Jawaï
en
Porto-
Rico Ibleef binnen ‘de. perken ‘van het in de Vereenigde
Staten toegelaten kwantum.
Java
heeft zich weer groote offers getroost om
duor deze moeilijke tideii heen te komen. Het pro-
duceerde slechts 513.554 tons (nl. 432.687 tons Su-
perieur, 27.038 tons Raffinade, 44.300 tons ‘bruine
suiker en 9.529 tons Melasse) tegen 636.000 en
1.313.000 tons in de ‘heide voorafgaande jaren en
bracht een aanplant in ‘den grond, die in 1936 onge-
veer 565.000 tons zal opbrengen. Vergeleken met
oogsten van 2.900.000 tot 3.000.000 tous in eik ‘der
jaren 1928 t/m. 1931 spreekt deze beperking boek-
leelen. Het gevolg is geweest, dat de voorraden
op Java van pl.m. 1.900.000 tons einde 1934 zijn in-
gekrompen tot pl.m. 1.180.000 tons einde 1935.
De afschepingen van Java bedroegen gedur6nde de
‘drie laatste kalen’derjaren in metrieke tons:
1935
1934
1933
Europa en Port-Said v.o…
52.042
113.458
129.436
A.fi-ik
………………..
19.740
19.871
12.663
Britseh-Ïndi6 ……………
386.55!
352.785
350.929
‘iarn
………………….
31.630
26.865
29.013
Singapore, Penang ………
78.929
82.597
68.151
Hongkong en China ……..
197.276
277.31.7
292.021
Aziatisch-Rusland ………..
–
5.592
5.072
Japan
………………..
184.724
142.619
197.960
Austra.116 cii Nieuw-Zeeland
56.501
63.381
62.005
Vci’eenigde Staten ……….
8.018
662
502
Diverse landen ………….-
3.277
1.188
December afscheep, waarvac
dosti naties nog niet bekend
12.250
–
Totaal ….
1.027.661 1.088.424 1.148.940
Opmerkelijk zijn de grootere afschepingen naar
Britsch-Indië en Japan, ‘die, wat laatstgenoemd af-
zetgebied betreft, met de kleinere versohepingen van
Java naar Iiiongkng in verband kunnen staan. Be-
treffende het uitvoerci,jfer naar Europa van 52.042
tons zij opgemerkt, dat hiervan ruim 30.000 tons in
‘de eerste maand van ‘het jaar versc’heept werden; van
April tot Juli werden slechts kleine partijen, daarna
zoo goed als niets meer naar Europa vervonden.
Zocals meestal op Java was het met de verkoopen
:11
het afgeloopen jaar hollen of stils’taan. Da’delijk
ii, ‘het begin van het jaar ontwikkelde •zich eene
goede kopust uit Britsch-Indië tengevolge van
slechte oogstbrrichten in dat uitgebre’ide gebied.
hier loor werd cle Nivas in staat ‘gesteld gedurende
Januari totaal pl.m. 455.000 tons te verkoopen tot
prijzen oploopen’de van
f
3.05 tot
f
3.50 ‘basis West-
kust Britsch-I’njdië. Einde Januari, nâ de laatste
ver.hoogin’g der Nivas lirnite, was het met •de verkoo-
pen gedaan. Ook de groote fluctuaties in dalende
richting van ‘het Pond bemoeilijkten in de volgende
maanden verdere zaken. In April kwamen weer spo-
rad ische afdoen ingen tot stand, waarbij ‘de Nivas de
lirnites tot
f 4
‘basis Westkust Britsch-Indië verhoog-
de, terwijl voor Ohina eir Hongkong resp. 20 cent en
30 cent meer ‘gevraagd werd. Gedurende ‘de volgende
maanden lagen (ie zaken met Britsch-In’dië stil, daar
de Ja’vaprijren te ‘hoog waren vergeleken met British
Granulated. In Juli verlaagde de Nivas hare limite
tot
f
3.55 en kwamen eenige verkoopen tot stand,
waarna ‘de verkooplimites weer verhoogd werden tot
f
3.75. Deze prijs werd eindelijk midden September
door koopers betaald, waarop verdere niet ‘onbelang-
rijke afd’oeningen volgden tot stijgende prijzen. In de
eerste helft van October werden groote posten uit
‘de markt genomen tusscheu f 4
en
f
4.40, doch toen
hield plotseling ‘de kooplust op. British Granulated
en zelfs Duitsche witsuiker werd goedkooper aange-
boden en daarvan ook liet een en ander naar Britsch-
Indië verkocht. Daarna bepaalden de Nivas-verkoo-
pen ridh tot de dagelijksche kleine afdoeningen van
voor uitvoer afgekeurde suiker, bestemd voor de locale
consumptie, terwijl van
tijd
tot tijd verkoopen van
hruine suiker naar Japan plaac,i vonden, welke aan
het einde van liet jaar omvangrijker werden. Nieuw-
Zeeland kocht nu en dan ladingen hoofdsuiker No.
16 &/hooger. De totale verkoopen der Nivas geduren-
de 1935 omvatten 1.390.000 toiis.
De Nivas had op 31. December jl. nog onverkocht
1.002.000 tons, waarvvtn ongeveer 20.000 tons oogst
1932, 200.000 t’ons ‘oogst 1933, 350.000 tons oogst
1934 en 430.000 tons oogst 1935.
In verban’d met eene mogelijke beëindiging van de
Ni’vas-overeenkomst per 31 Maart 1936 ‘heeft ‘de Ned.-
Indische Regeering hij monde van den Directeur van het Departement van Economische Zaken, Mr. Hart,
in een uitvoerig resumé op 13 Februari 1935 in ‘den Volksraad hare plannen ten opzichte van de suiker-
cultuur op Java uiteengezet. Mr. Hart verdedigde
daarbij de stelling, dat Regeerin’gseontrô’ie van den
aanplant nog noodig was en dat ook een centraal
verkoopbureau in’ een gelij’ks’oortigen vorm als ‘de
Nivas niet gemist kon worden. Hiermede was toen
ongeveer ‘de helft ‘der producenten het eens, ‘doch gaan-
deweg groeiden de voorstanders van een vrijen ver-
koop op Java, zoodra de oude voorraden gelikwi’deerd
zouden zijn, ‘hoe langer hoe meer aan, en .die vormen
thans eene ‘groote meerderheid.
1)
Begin December verscheen het verslag van de Com-
missie ‘van voorbereiding voor de Suikerregelin’gen
1936 i’n Ned.-In’dië, ‘dat thans in den Volksrad.d be-
handeld wordt. Het blijkt, ‘dat de nieuwe regeling
niet zonder bestrijding aangenomen zal worden; in-
tussehen heeft ‘de Regeerin’g een van ‘de oorspronke-
lijke bepalingen, waartegen •de meerdeiheid der sui-
kerfabrikanten met recht ‘het meest gekant was, al.
om het centrale verkoop’bureau van ‘de Nivas als
single ‘seller voor een geruimen tij’d permanent te
verklaren, ‘in ‘zooverre verzacht, dat thans voorge-
steld wordt de Nivas voor ,,onbepaal’den” tijd te ver-
lengen. Dit beteeken’t, ‘dat het verkoopbureau ten
idien tijde ‘opgeheven kan worden, ‘doch alleen met
toestemming der Regeering. In eik geval verdient d’it
de voorkeur boven een contract voor een vasten ter-
mijn, welke ‘dan ‘op minstens 5 – er was zelfs spra’ke
van 10 – jaren vastgesteld zou worden. Het is te
‘hopen, .dat, wanneer nit likvi’deering der onverkochte
voorraden ‘de meeste fabrikanten ‘hunne vrije be-
schikking over den verkoop van hun product terug
willen hebben, ‘de Regeerin’g ‘hiervoor toegankelijk zal
rijn, en ‘diegenen ongelijk zullen ‘hebben, die zeggen, ‘dat,
wanneer men de Regeering eenmaal erin gehaald
‘heeft, men Haar bemoeienis niet meer kwijt raakt.
Op een punt in het verslag van ‘cle Commissie van
voorbereiding voor de Suikerregelingen ‘dient in het
belang van ‘den ‘handel en ‘de industrie nog gewezen
te worden, al. waar voorgesteld wordt, ‘dat reeds
in Novern:ber, in verband met de te voorziene afzet-
mogelijkheden, d’oor de Nivas aan cle Regeering advies
worde uitgebracht over de hij Rege’eringsverordeni n’g
vast te stellen maximum jaarproductie van den an-
‘derhalf jaar later volgenden oogst. liet zal steeds een
van ‘de moeilijkste probifemen van dit systeem zijn om
de afzetmogelijkheid van Javasuiker vooruit te be-
palen. In elk ‘geval dient ‘het ‘tijdstip ‘daarvoor
zoo
laat usa gelijk
gesteld te worden en niet reeds eenige
maanden vSér dat men met planten ‘begint. Zelfs
onder
het planten moet de mogelijkheid bestaan den
aanplant alsnog ui’t te breiden, indien ‘de vooruit-
zichten ‘op de suikermarkt ‘daartoe aan’lei’ding geven.
Hebben wij ‘tot ‘dusver te veel Javasuiker ‘gehad,’ zoo
betee’kent aan ‘den anderen kant elke ton suiker, die
te weinig geproduceerd wordt, wanneer prijzen weer
op eene rendabele ‘basis ‘zijn aangeland, onnoodig ver-
lies v’oor ‘de Javasui’kerindustriè en voor ‘de ‘daarmede
in verband staande hécirijven.
Britsch-Indië
viel, z’ooals reeds uit de specificatie
der Java-afschepingen ‘gebleken is, als ‘kooper van
t)
Zie het, artikel in de E.-S.B. No.
1032 van 9
October.
29 Januari 1936
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
Javasuiker mee. Er werden in het seizoen 1934/’35
19 nieuwe fabrieken opgericht, waardoor het aantal
fabrieken, welke witsuiker maken, op 142 steeg. Daar-
van hebben 130 gewerkt en 578.000 long tons wit-
suiker geproduceerd tegen 454.000 tons in de vorige
campagne, .buiten’dien 234.000 tons melasse tegen
190.000 tons. De •oogst had te lijden onder o.ngun-stige weersgesteldheid en ook onder ziekten en pla-
gen. Getracht wordt ‘de rietsoort te verbeteren.
Dr. Mikusch neemt dit jaar voor het eerst in zijn statistieken ‘de Britsch-I’n’disdhe productie van op
primitieve wijze ‘gefa’briceerde bruine suiker, z.g. gur,
in ‘de verhouding van 60 tot 100 ‘op en dus niet meer
voor vol. Feitelijk behoort deze suikersoort in het geheel niet in •de wereldstatistiek thuis, omdat de
fabricatie ‘daarvan zoo •goed als geen invloed heeft op den invoer, en •het lijkt juister om alleen de pro-
ductie w’itsuiker en eventueel van molasse in ‘de sta-
tistiek op te nemen.
In
Nederland
‘leverde ‘cle ‘hietsuikeroogst vel’gens
de laatste ramingen van F. 0. Licht en Dr. Mikusch
pIm. 230.000 ton’s op tegen Licht’s cijfer van 246.117
in ‘het voorafgaande jaar.
De Amster.damsche termijnmarkt richtte zidh over
het algemeen naar de Londensche termijnmarkt. Be-
gon het jaar op een prijs van
f
31% per 100 kg voor
spoedig leverbare witsuiker, zoo kon in Maart
f
3%,
in April
f
4 bereikt worden. In Juni daalde de
prijs tot
f
3%, ‘doch het najaar bracht een herstel
tot
f
4, op welke no’teerin’g het jaar sloot. De om-zetten waren heL ‘geheele jaar niet bijzonder groot
en ook ‘de kans op devaluatie van ‘den Gulden tijdens
‘de Kchinetscrisis in Juli bracht minder koopers in
de markt dan vroegere kansen op monetaire ver-
anderingen.
Volgens het Centraal Bureau voor ‘de Statistiek
bedroeg de invoer en uitvoer van Nederland ‘gedu-
rende ‘de twee afgeloopen jaren in metrieke tons:
Invoer
1935
1934
i,’mnve Bietsuiker
‘Uit
.divei’se
landen
………………….
93
8.948
Uit
Cuba
………………………….
33.451
30.182
Javi
…………………………..
‘-
15.532
San
Donmimigo
…………………..
36.807 10.575
Brazilië
……………………….
7.364
–
Peru………………………….
2
.609
–
Suriname
………………………
12004
8.280
Totaal
……..
92.328 73.517
lVitsuiker
Uit België en Luxemburg
…………….
6.470
6.255
O root-]3rittannië,
enr.
…………..
.261
837
Fm’ankrijk
……………………..
5.753
6.958 Sovjet-Rusland
…………………
182
1.823
‘PoIn
en
Dan’tzig
……………….
781
336
Java
………………………….
6.065
4.578
Totaal ……..
19.512 20.787
Basterd
Uit België en Luxemburg ……………
187
231
Groot-Brittannië, cii?
.
. ……………
139
108
Ver. Staten van Amerika ………..
3.474
4.131
Totaal ……..
3.800
4.470
Totale invoer …….
115.640 98.774
Uitvoer:
Ruwe Rietsuiker
Naar
België
cmi
Luxemburg
…………..
2.021
10.106
Zivi,tsei’land
………………….
6.064
–
Groot-Brittannië,
enz
.
.
………….
–
1.521 Fra’nseh
i'[arokko,
Tan’ger
………
–
1.216
Overige
landen
……………….
–
1.010
Totaal ……..
8.085 13.853
Bas terci
Naar België en Luxenibuig …………..
725
460
(1 root-Brittan’n’ië, cm. ………….
4.747
8.025
lersche Vrijstaat ………………
982
1.227
Overige landen ………………..
40
12
Totaal ….
6.494
9.724
Kandij
Naar
diverse
landen ………………….
517
Witsuiker
Naam
Groot-I3ri’ttannië,
enz.
………….
,
2.937
Noorwegen
…………………..
3.810
Finland
………………………
1.835
Griekenland.
………………….
450
lersche
Vrijs’taat
………………
4.613
Fr.
Equat.
Afrika
……………..
855 Spaausoh
Marokko
…………….
402
11
West-Afrika
………….
592
Arabië,
en
……………………
5.200
Irak
………………………..
10.518
Bri.tseh-Indië,
cm.
…………….
TT
2.705
1
Qfl
til U’Utty
.
…………………….
1.00U
–
België en Luxemburg ………….-
5.440
Perzië en Afghanistan ………….
–
1.209
Overige landen ………………..
1.970
1.060
Totaal . . .
37.737 53.316
Totale uitvoer ………………………
52.833
77.320
Wederom is ‘het ‘geïmporteerde kwantum Javasui-
ker geheel on’beteekenen.d en ‘bedraagt slechts 6065
tons witsuiker tegen 4578 tons in 1934, terwijl aan
ruwsuiker in het geheel geen Javasu’iker ‘binnenkwam
tegen 15.532 tons in het voorafgaande jaar. Voor-
waar een pover resu’ltaat van de ernsti’ge ‘bemoeiin.gen
vaI1 verschillende Kamerleden om ‘hierin verandering
ten gunste van Java te brengen en van de daarop
van uit ‘de Ministertafel gedane mededeelingen, resp.
toezeggingen! Ook van de commissie, d’ie benoemd
werd om een onderzoek in te stellen naar de moge-
lijkheid om een ‘deel ‘der •geoogste bieten voor andere
doeleinden dan ‘de fabricatie van suiker te gebruiken, werd niets meer gehoord. Herhaaldelijk werd in ‘deze
kolommen in den loop ‘der ‘laatste jaren ‘duidelijk uit-
eengezet van welk groot belang een afzet van Java-
suiker in het m’oeclerlancl zoude zijn voor de geteister-
de suikerstreken op Java, maar er ‘is ‘in deze rich-
ting nog niets gebeurd. Zoo ‘doet •zich nog steeds
:het ongelooflijke feit voor, dat in Nederland eene, door vele milli’oenen Guldens •gesteun’de, bietsui-
kerindustrie bestaat en dat ‘buiten’dien in één jaar
meer ‘dan 100.000 tons vreemde suiker ingevoerd wer-
den, terwijl ‘de om haar ‘bestaan vechten’de suikerin-
‘dustrie in ‘de eigen k’o’loniën slechts 6065 tons naar
Nederland kou uitvoeren. Men zou toch zeggen, .dat
‘daar ergens iets verkeerd moet zijn. Zal men in 1936
eindelijk eene verandering brengen in ‘dezen toestand?
1-let zou wenschelijk zijn, ‘dat dit ‘dan heel vlug ge-
‘beurt, opdat Java bij het in ‘den grond ‘brengen van
zijn n’ieuwen aanplant eventueel rekening ‘kan hou-
den met een afzet in ‘het moederlan’d.
Volgens de reeds genoemde becijfering van Dr.
Mi’kusch, waarbij Cuba nog met 2.350.000 ‘in plaats
van 2.515.000 tons voorkomt, mag voor 1935/’36 een
were’l’doogst verwacht worden van 25.717.000 tons,
terwijl de beide voorafgaande jaren het volgende ‘beeld
te zien ‘gaven:
1934/’35
1933/’34
ivereldiproductie ………….
24.771.000 24.720.000
.tons
wereidver,bruik ………….
25.637.000 25.037.000
Het ivereldsuikerverbruik toonde volgens deze cij-
fers van September 1934 tot Augustus 1935 eene
toeneming van 2.4 pCt. Bij eene normale verbruiks-‘
toeneming in 1935/’36 van pl.rn. 3 pOt. mag dus cene verdere vermindering der werel’dv’oorradeti verwacht
worden. In de laatste maanden van het jaar was deze
verhru’ikstoeneming in Europa reeds veel ,grooter.
Van ‘de verdere ‘ontwikkeling ‘der consumptie zal
voor de toekomst der suikermarkt veel afhangen;
verder blijft cle ibf ik ‘gericht op ‘de wijze, waarop de
Amerikaansche Regeering ‘haar ten ‘dccle onwettig
verklaarde suikerwetgeving zal regelen en ,,last” doch
zeker niet ,,least”
’01)
‘de kansen eener internationale
suikerconferentie in ‘het voorjaar. Een werkelijke
saneering van suikerhan’del cii -industrie ‘kan men
echter pas verwachten, wanneer ‘het streven naar sui-kerautarkie in cle verschillende landen plaats zal ma-ken voor gezonde economische wetten, maar daarvan
is men, naar te vreezen is, nog ver verwijderd. A. V.
427
6.470
2.778
1.536
23.039
181
4.494 5.682
1.427
84
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
29 Januari
1936
DE FINANCIEELE POLITIEK VAN FRANKRIJK OP
EEN TWEESPRONG.
Dr. I’Ierbert Weichrnanrt te Parijs schrijft ons:
Met ‘de ka’hinetswisseling ziet ‘de nieuwe Regeering
‘zich niet alleen voor de taak gesteld om,
01)
de wijze
als ‘door de zegevieren’de oppositie voorgestaan, tot een
zekere ‘heroriënteering van de huitenlandsche politiek
over te gaan, doch, afgezien van de vraagstukken van
buiten- en binnenlandsche politiek, heefthetkabinet-
La
–
vw1
problemen van economische politiek onopge-
lost achtergelaten, waarop de nieuwe regeering thans
haar krachten zal moeten beproeven, liet onvoltooid
achtergebleven economische vraagstuk van het kahi-
net-Laval is ‘de uiteindelijke dekking van de finan-
cieele behoefte van den Staat, welke nog steeds
bedrijfsleven en valuta ‘bedreigt. Dit vraagstuk ‘heeft
thans een gansch ander gezichtspunt, omdat na ‘de
doorvoering van de noodverordeningen van Laval het deflatie-experiment van Frankrijk als afgesloten moet
worden beschouwd en er dus ten opzichte van ‘de
deflatiepolitiek geen ‘bewegingsvrijheid meer bestaat.
Tegelijkertijd is de oplossing van het pro’bleem nog
urgenter ‘geworden. De Regeering-Laval beoogde on-
middellijk voor haar aftreden nog tot dekking van
de schatkisthe’hoeften een nieuwe groote leening uit
te geven. Zij kwam hier echter niet meer aan toe.
Zoo vindt de volgende Regeerin’g een bijna ge-
heel uitgeputte staatskas en is daardoor genoodzaakt
niet alleen op langen termijn, ‘doch ook oogenblikke-
lijk nieuwe financieele maatregelen te treffen.
Welke mogelijkheden ‘doen zich ‘hiertoe in Frankrijk
bij zijn huidige economische constitutie nog voor? Het uitgangspunt van ‘de actueele financieel-poli-
tieke vraagstukken ‘is zooals vanzelf spreekt, de ‘toe-
stand van de begrooting en in verband ‘daarmede de
kaspositie van den Staat.
De begrooting is formeel in orde. De Kamer heeft
juist aan ‘het ein’de van het jaar de hegrooting voor
1936 afgehandeld en ‘den Staat daarmede de onaan-
geuaamhei’d van een provisoir budget bespaard.
De begrooting is op voorzichtige schattingen van
‘de Staatsinkomsten gebaseerd en is in evenwicht.
Niettemin moet men ei ook voor 1936 rekening mede
houden, ‘dat de overheidsuitgaven slechts door middel
van leen’ingen gedekt zullen kunnen worden. Deze noodzakelijkheid spruit eenerzij’ds voort uit de z.g.
‘buitengewone ‘hegrooting, welke de uit’gaven voor
bewapening bevat en welke Frs. 6.5 milliard vraagt.
1-lierhij komt voor ‘den Staat de noodzakelijkheid om,
op grond van zijn verplichtingen, ‘heV tekort van de
spoorwegen te •dekken, ‘dat in 1935 rond Frs. 5 mil-
hard bedroeg en ‘dat ‘in 1936 met ‘het oog op ver-
schillende bezuinigingsmaatregelen op ongeveer Frs.
4
milliard wordt ‘geraamd. Het blijft ‘dan nog de vraag,
in ‘hoeverre t.a.v. ‘de gewone begrootin’g ‘de ‘belasting-
inkomsten een ‘teleurstelling ‘zullen opleveren en de
ramingen gehaald zullen worden. In eik geval zal
met een leening van Frs. 11 tot 12 milliard voor
1936 rekening moeten worden gehouden.
De eigenlijke zorg ‘op het gebied van de finan-
ciee’le politiek is echter minder ‘gelegen in ‘de bu’d-
getaire situatie dan wel in ‘de behoefte van ‘de schat-
kist. De schatkist heeft tot taak in den loop van ‘de
eerstkomende maanden te zorgen voor ‘het ‘bijeenbren-
‘gen van grootere ‘bedragen, dan met ‘de gemiddel’.le
maandtekorten overeenstemt. Hier moet ‘in de eer-
ste plaats worden ‘gewezen op de a.s. ‘groote af-
lossingen van schatkistbons, waarvan ]e vernieu-
wing, gezien ‘den troosteloozen toestand van d’e ‘kapi-
taalmarkt, zorgen ‘baart. De schatkist heeft ‘dan ook
in ‘de laatste maanden de indirecte uitgaven van den
Staat ‘gefinancierd uit ‘de ‘opbrengst van leeningen,
welke oorspronkelijk voor een ander doel bestemd
waren. Zij heeft zoowel op ‘de ink’omsten uit de Al-
gerijusche leening als op de leening voor landbouw-
credieten ‘beslag ‘gelegd en ‘ziet zich thans gedwongen
het geld voor ‘de oorspronkelijk vastgestelde doel-einden te verschaffen. Tenslotte loopen, zooals ‘de
on’dervinding ‘leert, de inkomsten uit belastingen in
de eerste ‘zes maanden minder dan in de laatste zes
maanden van het jaar, ‘zoodat hierdoor reeds over-
‘bruggingsmaatregelen ‘door de ‘schatkist noodzake-lijk ‘zijn. Alhoewel geen nauwkeurige cijfers kiuinen
worden genoemd, zal toch voor de eerste vijf il zes
maanden van het jaar ‘gemiddeld ongeveer Frs. 1800
milli’oen per maand noo’di’g zijn. Met ‘het oog op ‘deze
‘behoefte was ook het kahinet-Laval reeds van plan
de in December uit’gegeven en in Januari gesloten leening ten bedrage van
Em.
2 milliard ‘door een
leen’ing van ongeveer Frs. 4 milli’ard te laten volgen.
Uit ‘deze
cijfers
blijkt ‘de precaire toestand van de
staatsfinanciën, evenals ook het ‘ongewijzigd voort-
‘bestaan van het credietpolitieke en het munipolitieke
vraagstuk.
Welke mogelijkheden heeft ‘de volgende Regeering
nu om ‘de ‘bestaande kasmoeiljkheden te overwinnen? Is er na de gedwongen beëindiging van de’deflatie nog
een uitweg,
zonder monetaire mctnipula.ties,
voor de
behoeften van den Staat? Deze vraag geeft het
actueele vraagstuk van ‘de naaste toekomst en van
‘de financieele politiek van de nieuwe Regeering aan.
Bij ‘de ‘beschouwing van ‘den ‘huidi’gen economischen
toestan’d van Frankrijk zal men zekere teekenon van
verbetering, welke voor ‘de staatskas ‘gunstige gevol-
gen moeten hebben, niet onopgemerkt mogen laten.
Sedert ongeveer drie maanden is de
p’roductie-
index
eenigermate stij’gende. Hij ontwikkelde zich
van 93 in Augustus tot 95 in November, waarbij
voor enkele ‘in’dustrieele groepen, z’ooals ‘bijv. voor de
textielinclustrie, ‘de steen- en ‘aardewerkin’dustrie en
de rubberindustrie groetere toenemin’gen ‘zijn waar
te nemen. liet ‘beslissende bij deze ontwikkeling is
echter niet ioozeer ‘de zich voordoen’de stijging, dan
wel het feit, ‘dat ‘het voortdurende inschrompelings-
proces tot staan schijnt te zijn gekomen en ‘dus het
dieptepunt van ‘de crisis overwonnen schijnt.
Ook ‘de
buitenlandsche handel
heeft zich in ‘de laat-
ste ‘drie maanden ‘gunstig ontwikkeld. In het tijdvak
van Januari tot September 1935 ‘daalde de goederon-
omzet van maand tot maand, niet alleen, in waarle, doch oOk in gewic’ht. De uitvoer daalde in waarde
van Frs.’ 1.450 ‘tot Frs. 1.180 millioen en naar ‘de
hoeveelheid van 2.620 tot 2.234 millioen ton. De
invoer verminderde van Frs. 1.943 tot 1.508 m’ilhioen.
In September was ‘de laagste ‘stand van ‘den ‘buiten-
landschen handel, naar omvang gemeten, bereikt. In
October deed zich daarentegen voor ‘den eersten keer
een ‘zekere opwaartsche tendens voor, welke tot in
December aanhield. De uitvoer steeg van Ers. 1.180
millioen in September tot Fr’s. 1.352 mill’i’oen in Oc-
tober en tot Frs. 1.421 millioen in November om in
December, waarschijnlijk als ‘gevolg van de sancties,
hij Frs. 1.284 milli’oen te ‘blijven ‘staan. Naar het
gewicht steeg ‘de uitvoer van 22-34 milli’oen ton in
Augustus tot 2.470 millioen in October, 2.529 mii-
lio’en in November en 2,564 millioen ton in Decem-
ber. De uitvoer is dus, zoowel naar ‘de waarde als
naar ‘de hoeveelheid, ‘verbeterd. Bovendien valt bij
een onderzoek van de maandcijfers van den buiten-
landschen handel nog op, dat niet alleen een groo-
tere uitvoer, doch ook een zekere opleving op ‘de
‘hinnenlan’dsche markt te constateeren is. De invoer
van ‘grondstoffen, welke in September tot
Ers. 767
mil’li’oen terugliep, bereikte in Dec. een waarde van
Frs. 1.031 millioen en geeft ‘dus een belangrijke stij-
‘gin’g te zien, ‘ook wanneer men hierbij rekening houdt
met ‘de intussehen verhoogde grondstoffenprijzen.
Als gunstig en voor ‘de staatskas meest belangrijk
element valt tenslotte nog een verbetering van ‘de
belastin’ginkomsten, vooral in December, vast te stel-
len. De opbrengst van de ‘directe ‘belastingen be-
draagt voor December ongeveer Frs. 794 millioen
en ligt dus ‘ongeveer Frs. 176 milli’oen boven die van
December 1934. De, inkomsten uit de indirecte ‘belas-
tingen, ‘domeinen en mon’opol’ies, de belangrijkste bron
van inkomsten van ‘den Franschen Staat, ‘bedragen
29 3anuari 1936
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
85
Frs. 2.1 milliard en komen ongeveer overeen met de
inkomsten van het vorige jaar. Opmerkelijk is hier-
bij vooral, dat cle opbrengst van de omzetbelasting iets
is gestegen, hetgeen op een ‘beteren gang van zaken
wijst. Over het geheele jaar ‘beschouwd, is overigens
‘de afstand tusshen de ramingen en de feitelijke ‘be-
last’inginkomsten in ‘den loop van het jaar voortdu-rend verminderd. Hij bedroeg voor het eerste kwar-
taal 8 pOt., bedraagt voor het laatste kwartaal nog
slechts 2 pOt. en is in •de maand December geheel
verdwenen. Deze ontwikkeling veroorlooft ook een
eeaigszins gunstiger prognose voor 1936. Daar de hegrooting voor 1936 op de feitelijke belastingin-
‘komsten van de laatste twaalf maanden v66r Juli
1935 is gebaseerd, is het te hopen, ‘dat ‘de inkomsten niet beneden de raming zullen ‘blijven.
De nieuwe Fransche Regeering kan dus bij het
uitstippelen van haar financieele politiek van zekere
niet te miskennen teekenen van verbetering in het
Fransche bedrijfsleven uitgaan. Zij zal echter uit
dezen verbeterden toestand voor ‘het, op het oogen-
blik zoo dringende, probleem: dekking van de schat-
kistbehoefte, nog geen profijt kunnen trekken. Voor
de staatskas immers zal ‘de opwaartsehe tendens zich
pas over eenige maanden doen gevoelen, afgezien
van de ‘gebruikelijke ,,eaux bas”-periode van de eer-
ste zes maanden, waarop wij reeds ‘hebben gewezen.
Zoo weegt ‘ook voor het volgende kabinet de vraag
naar den toestand ‘der leeningmarkt wederom ten volle.
Wat in de eerste plaats de geidmarkt ‘betreft, is
het den Regeering door de wet onmogelijk gemaakt om
zich verder op •korten termijn te financieren. Vol-gens de ,,Plafonci”-wet mag ‘de uitgifte van schat-kistbiljetten ‘de Frs. 15 milliard niet te boven gaan
en deze marge is reeds uitgeput. Afgezien daarvan
zijn op ‘de geidmarkt de tarieve zeer ‘gespannen.
Op de kapitaalmarkt bestaan wel ‘geen wettelijke
moeilijkheden voor ‘het aangaan van een nieuwe lee.-
ning, doch aan ‘de verdere opname-capaciteit van ‘de
Fransche kapitaalmarkt moet ernsbig worden getwij’-
fel’d. De op’gepotte gelden ‘blijven hardnekkig weg en
de beschikbare ‘gelden zijn thans weinig geneigd em-
plooi •te zoeken. De op 7 Januari ‘gesloten laatste
schatkistieening van Frs. 2 milliard ‘heeft op ide
open markt on’danks een inschrijvingstermijn van
‘drie weken, slechts Frs. 1.400 millioen opgeleverd.
De laatste rest moest met ‘steun van ‘de Bank van
Frankrijk door de ‘banken worden ‘overgenomen. De
Staat heeft er bovendien ook rekening mède te hou-
‘den, dat op de kapitaalmarkt niet alleen de middelen
voor ‘de vernieuwing van de schatkistbiljetten, doch
ook voor ‘de ‘door de autonome amortisatiekas uit-
gegeven obligaties van de nationale verdediging wor-
den aangeboden, welke maandelijks Frs. 1 milliard,
in Mei zelfs als uitzondering Frs. 2 nilliard zullen
vereischen. De vooruitzichten voor de uitgifte van
een ‘binnenlandsohe leeniin’g, zelfs tegen een hoogen
rentevoet, zijn ‘dus ‘buitengewoon ongunstig.
Onder deze omstandigheden ligt ‘het voor ‘de hand
aan een huitenlaudsdhe leeni’nig te denken en de
Minister van Financiën, Regnier, trachtte ‘inderdaad ook in deze richting voorrieningen voor de schatkist
te treffen. Hij stuitte ‘hierbij echter op tegenstand bij de Bank van Frankrijk, welke zich, ten minste
volgens hetgeen tot ‘dusverre open’baar werd ‘gemaakt,
tegen de ‘geëischte ‘garantie-overneming verzette.
Zonder de toestemming van de Bank van Frankrijk
is het echter niet mogelijk een leening in het bui-
tenlan’d te sluiten.
Is de weg tot de ieeningmarkt zoo dus gesloten
en eveneens het opnemen van crediet in het buiten-
land onmogelijk, dan komt het vraagstuk van cle houding van cle Bank van Frankrijk ten opzichte
van cle credietbehoef te van den Staat thans des te scherper naar voren. De sleutel voor een oplossing
ligt feitelijk bij de Fransche circulatiebank en dit
wordt ook door de Fransche openbare meening meer
en meer erkend.
Indien men de houding van de Bank van Frank-
rijk in de achter ons ligende periode ‘beschouwt, dan
valt niet te ontkennen, dat de streng conservatieve
houding van de circulatiebank ‘de Fransche Regee-
rin’g niet alleen de deflatie- en budgetaire politiek
heeft opgedrongen, hetgeen gerechtvaardigd mag
schijnen, ‘doch ook een leenin’gpolitiek, welke, wat
haar resultaat betreft, in elk geval noodlottig bleek
te zijn. Sedert Doumergue ,hebben de verschillende
Regeerin’gen getracht de kapitaalmarkt te ontzien,
door in meerdere mate tot herdisconteering bij de
Bank van Frankrijk over te gaan. Met uitzondering
van de weinig
belangrijke
invoering van de z.g.n.
30-daagsehe ,,peusioeuen” heeft de Bank van Frank-
rijk echter elke concessie geweigerd. Hierdoor werd
de Staat gedwongen zelfs voor zijn behoeften op korten termijn een beroep op de kapitaalmarkt te
doen. Dit had tengevolge een voortdurend dalen van
het koersniveau, een aantrekken van de rentetarie-
ven en, in afwachting van nog gunstiger voorwaar-
den, een steeds grootere terughoudendheid van het
Icapitaal. Bovendien werd de Fransche spaarder, die
in Augustus een rentedaling van 10 pOt. voor lief
moest nemen en in de volgende maanden bij de nieuw
te emitteeren leenirigen een aan deze korting niet
onderworpen, geprivi ii geerde categorie schuldei schers
zag ontstaan, te kort gedaan. Het is ten slotte deze
starre houding van’ de Bank van Frankrijk, welke den Staat noodzaakte zich voor geidbehoeften op
korten
termijn
op langen termijn tegen hooge tarie-
ven vast te leggen. Wellicht meende de Bank van
F.ranlcrijk door het toepassen van klassieke regels
aan de kapitaalmarkt het noodige vertrouwen in de
valuta te verzekeren en daarmede ook den Staat te
helpen. Uiteindelijk is deze politiek echter zeer kost-
baar geblelcen. De laatste schatkistieening buy, ging
met een koersdaling van de staatsobligaties van 5 tot 6 pOt. gepaard en kostte den Franschen spaar-
der ‘practi’sch ongeveer Frs. 17 milliard bij een op-
brengst van slechts Frs. 2 milliard voor den Staat.
Over een langere periode beschouwd,
schijnen
de ver-
liezen voor het Fransche bedrijfsleven nog ernstiger.
Ten einde een credietnitbreiding ten gunste van den
Staat van ongeveer Frs. 1,0 milliard te voorkomen,
waartegen na de afhandeling van de begrooting
nauwelijks bezwaar zou kunnen bestaan, h’eeft de
politiek van de Bank van
Frankrijk
tot een goud-
verlies van Frs. 10 milliard en bij een obligatiekapi-
taal van ongeveer Frs. 340 milliard tot een verlies ‘van rond Frs. 40 milliard geleid, terwijl den Staat
‘door middel van leeningen slechts Frs. 5 milliard is
toegevloei’d.
De vraag, waarom het in de naaste toekomst zal
gaan, is die betreffende een grootere bereidwillig-heicl van cle Bank van Frankrijk tot disconteering. Nu de Icapitaalmarkt niet meer helpt, staan er voor
cle Eransche financieele politiek nog slechts twee wegen open, of devaluatie of ruimere hulp van de
Bank van Frankrijk. Daar in politiek opzicht, in-
zonderheid vôör de verkiezingen, het middel van
‘depreciatie van de valuta voor iedere Regeering uit-
gesloten zal zijn, is een verandering in de houding
van de Bank van Frankrijk de meest waarschijnlijke
oplossing, waar de volgende Regeering op aan zal
sturen. Zij zal ook, gezien de reeds geconstateerde
teelcenen van verbetering in het Fransche bedrijfs-
leven, nauwelijks bezwaren ontmoeten en slechts
het verdisconteeren van een reeds zichtbare, betere
toekomst beteekenen. Juist in de laatste dagen heeft
deze gedachte steeds meer veld gewonnen en cle
,,Agence économique et financière”, ‘de representa-
tieve financieele courant van Frankrijk heeft zich
zelfs voor een dergelijice politiek uitgesproken. Of
zij zal kunnen worden doorgevoerd, is een andere
vraag, welke van een reeks politieke factoren af-
hangt. In elk geval bevindt de Fransche financieelc
politiek zich thahs op een keerpurit, hetwelk een
heroriëriteering van deze politiek verlangt.
86
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
29 Januari 1936
AANTEEKENINGEN.
Het toekomstig lot van de New Deal.
Nu onlangs de Agricultural Ad’justment Act, een
der belangrijkste onderdeelen. van het New Deal-
systeem, hetzelfde lot heeft ondergaan als de N.R.A.,
rijst de vraag, wat het toekomstig verloop van de New
Deal-politiëk zal zijn.
Aangezien de nietigverklaring van de A.A.A. ge-
paard ging met de uitspraak van het Hooggerechts-hof, dat het cle Federale overheid verboden was op
cenigerlei wijze regelend op te treden op het gebied
van de agrarische of industrieele productie, bestaat de mogelijkheid, dat eveneens de Social Security Act, de Labour Disputes Act en de Railroad Pensions Act, om
ons tot de voornaamste te bepalen, weldra het slacht-
offer zullen worden.
De ,,New
Statesman” van 11 Januari wijst er echter
terecht op, dat ondanks de opheffing zoowel van de
N.R.A. als van de A.A.A. de gunstige resultaten,
welke zij hehben opgeleverd, voor een groot gedeelte
blijven bestaan.
Het evenwicht, dat voor de crisis tussehen de prij-
zen van agrarische producten eenerzijds en indus-
trieele producten anderzijds bestond, is vrijwel geheel
hersteld en de koopkracht van de agrarische bevol-
king is daardoor aanzienlijk toegenomen. In de
periode van 1 Juli 1933 tot 30 November 1935 brach-
ten de heffingen op de agrarische producten $ 931
millioen op, terwijl in dezelfde per.iode de boerenstand
$ 1357 millioen aan ondersteuning ontving. Het in-
dexcijfer voor agrarische productie steeg dan ook
van 50 in 1933 tot 109 in October 1935.
De industrie is nog steeds, ondanks de nietigver-
klaring van de National Recovery Act, vrijwillig ge-
organiseerd, door de toepassing van de ,.codes” stre-
“ende naar handhaving van de bestaande prijzen en
bescherming van de voordeelen, die de lagere arbei-
derskiassen op het gebied van bonen en arbeidsvoor-
waarden verworven hebben. De ,,business-index” steeg
gedurchde het jaar 1935 van 80 tot 96.
Juist het algemeene karakter van cle opleving
maakt het waarschijnlijk, dat op het oogenblik een
wegvallen van de bescherming van ‘den Landbouw niet
dien teru.gslag op ‘het economisch ‘leven in zijn geheel
zal uitoefenen, welken men er eenige jaren terug van
had mogen verwachten. De agrarische politiek heeft
haar stimuleerende taak vervuld.
Het moeilijkste punt is echter, dat de algemeene
economische opleving geen belangrijke verbetering op
het gebied van de werkloosheid tot stand heeft kun-
nen brengen.
Nauwkeurige statistieken over de werkloosheid ont-
breken, maar men mag aannemen, dat het aantal
werkloozen in zijn geheel zich nog steeds rondom dc
11 millioen beweegt, hetgeen dus bewijst, dat, hoewel
de toestand van het bedrijfsleven in het algemeen aan-
merkelijk verbeterd is, de groote massa der bevolking
nog niet in dezen vooruitgang deelt. Het openbare-
werken-program is niet in staat ‘gebleken ten ‘deze
grooten invlèed uit te oefenen. liet heeft slechts in
beperkte mate geleid tot stimuleering der bouwbe-
drijvigheid en de productie van cle hierbij betrokken
industrieën.
Aanvoeien in to
Nu echter aan de Federale Overheid ‘de bevoegdheid
ontzegd is door constructieve maatregelen op het ter-
rein ‘der productie ter zake iets te ‘doen, ligt het
voor de hand, dat zij ‘door middel van een gelijkmati-
ger verdeeling van de inkomens – de invoering van
een progressieve inkomstenbelasting – hierin ver-
betering zal trachten te brengen.
Dat Roosevelt’s politiek ‘deze wending nemen zal
wordt ‘des te waarschijnlijker, wanneer men in aanmer-
king neemt, dat dit hem de noodige stemmen zal ver-
schaffen bij de as. verkiezingen, daar het andere al-
ternatief, wijziging van de grondwet, wegens den diep
gewortelden eerbied voor dit staatstuk waarschijnlij Ir
zijn politieken val teweeg zou brengen.
INGEZONDEN STUKKEN.
HERSTEL VAN HET CREDIET DER HYPOTHEEK-
BANKEN.
Het Bestuur der Vereeuiging van Directeuren van
llypot’heekbanken schrijft ons:
De heer J. J. Korn’d’orffer heeft gemeend in het
nurnmervan 22 dezer van Uw tijdschrift wederom
een artikel te moeten
wijden
aan het herstel van het
crediet ‘der hypotheekbanken.
Wij wagen het te betwijfelen, of dit herstel door
de publicaties van den heer Korndorffer inderdaad
wordt bevorderd. Het publiek wordt toch in deren
tijd al te gemakkelijk verontrust en kan de algemeene
conclusies, gebaseerd op dikwijls onjuist ‘gegroepeerde
cijfers, niet beooi’deelen.
Gelijk reeds verd opgemerkt in een artikel over
dit onderwerp in •het nummer van 18 September jl.
van dit tijdschrift, heeft het crediet van •de hypo-
theekbanken al te lijden gehad van veel onnoodig en
vaak onjuist geschrijf.
De heer K’orndorffer heeft het thans in hoofdzaak
over de bestemming van de winst der hypotheek-
banken over ‘het afgeloopen jaar in verband met ‘het
nog aanhangig Vaste Lasten Ontwerp. 1-let is duide-
lijk, dat hier geen verband bestaat, doch het is hier niet de plaats daarover met hem in debat te treden.
De directies der hypot’heekbanken zullen zeker het
best kunnen ‘beoordeelen, wat haar onder deze tijds-
omstandigheden te dezen te ‘doen staat. Zij zijn daar-
over trouwens reeds geruimen tijd met elkaar in
gedachtenwisseling.
Slechts Över één punt, dat door ‘den heer K. ter
sprake wordt ‘gebracht, vermeenen wij een enkel woord
te moeten zeggen. De heer K. ‘gaat uit van de prae-
misse, dat volgens ‘het Ontwerp-Vaste Lasten de ren-
temarge ‘tussehen hypotheekrente en iand’briefrente
wordt ‘gebracht ‘op % pCt. Dit is niet juist. De marge
wordt niet % pOt., maar dit percenta’ge wordt een
maximum.
In werkelijkheid zal •de marge, wordt het
ontwerp wet, lager komen te liggen, dan % pOt., om-
‘dat de tegen een lagere rente dan 4% pCt. loopende
leeningen tegen denzelfden rentevoet blijven doorloo-
pen, doch vooral ‘ook omdat de tot 4% pOt. verm’in-
‘derde ‘hypotheekrente in verschillende ‘gevallen niet betaald zal kunnen worden.
Wij laten nu nog daar, dat hij de risico’s, welke
men in den tegenvoordigen tij’d loopt, zelfs een ‘ge-
as van 1000 kg.
Artikelen
Rotterdam
Amsterdam
Totaal
190 Jan.
1936
Sedert
1Jan. 1936
Overeenk.
tijdvak 1935
19125 Jan.
1936
Sedert
1Jan. 1916
Overeenk.
tijdvak 1935
1936 1935
29.871
74.75 0
92.057
–
1.165
775
75.915
92.832
Tarwe
……………..
7.719
17.733 19.539
–
–
–
17.733 19.539
Rogge
………………
Boekweit
………………
750
1.575
2.158
–
–
-.
1.575
2.158
Maîa …………….
.
12. 915
68.162
62.710
321
10.457
7.071
78.619 69.781
14.615
34.656
14 935
–
1.058
785
35.714
15.720
439
6.631
4.000
–
–
6.631
4.000
Gerst
……………..
3.541
15.462
.
4.138
1.081
12.480
5
13.05
7.942
2
17.193
Haver
……………….
Lijnzaad
……………
Lijnkoek
…………..
760
4.780
27
–
–
–
4.780
27
Tarwemeel
………….
730
.
1.775
1.551
227
369
,
568
2.144
2.119
Andere ineelsoorten
•
934
2.794 4.199
–
352
–
456
3.146
4.655
29 Januari
1936
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
87
middelde marge van % pCt. ternauwernood vol-
doende is.
N a s c h r i. f
t. Een
enkel woord als toelichting:
Moge % pCt. een maximum zijn,
de
gemiddelde
rentemarge zal daar niet ver af
zijn, overwegende
dat hypotheken, die op het oogenblik minder dan
4% püt. rente afwerpen, die dus het gemiddelde
zouden drukken, slechts in zeer bescheiden mate
voorkomen. Maar het gaat er niet om, of de nieuwe
rentemarge % pOt. zal bedragen of een onbeduidende
fractie daar beneden. Uiteraard brengt het verlagen
der rente
van
5 pOt. en 4%: pOt. pandbrieven tot
4 pOt.
ibij
tal van banken een verruiing van de
marge
mede. Zoodra
uit
die marge meer zal zijn dan
de bestaande marge
–
en deze laatste is niet aan-
zienlijk hij tal van banken
–
zal bevoordeeling plaats
vinden
van de
bank met gelden, die aan de pand-
briefhouclers worden ontnomen. En nu is voorloopig
toch
wel
het minste, wat men voor de gekortwiekte
pandbriefhouders kan doen, het vergrooten
van hun
veiligheid door het versterken der hypotheekbanken.
Nu schrijft verder het Bestuur der Ver. van Di-
recteuren
van
Hypotheekbanken: ,,De directies der
hypotheekbanken zullen zeker het best kunnen be-
oordeelen,
wat
haar onder deze tijdsomstandigheden
te dozen te doen staat.” Hiervan is echter steller
dezes,
01)
grond van de ervaring der laatste jaren,
volstrekt niet overtuigd voor alle gevallen. Het Be-
stuur der Vereeniging
wijst
echter, gelukkig, aan
het slot
van
bovenstaande bijdrage den te volgen
weg. Uit de opmerking nl., dat bij de risico’s, die
men in den tegenwoordigen tijd loopt, zelfs een ge-
middelde marge van % pOt. ternauwernood vol-
doende is, terwijl de wettelijke marge in maximum
% pOt. zal zijn, volgt, dat deze marge geheel in het
bedrijf behoort te ‘blijven, m.a.w., dat de hypotheek-
banken, uit een oogpunt
van
veiligheid, de geheele
winst zouden behooren te reserveeren. Deze gevolg-
trekking zou echter steller dezes niet durven maken voor de zeer goede banken. Voor het geheél inhou-
den van de winsten, ook
van
deze banken, pleiten
echter andere redenen, die niet behoeven te worden
herhaald. J. J. K.
ONTVANGEN BOEKEN.
Het probleem van de geld- en credietschepp’ing door
de particuliere banken
door Dr. John
Moscow.
(Haarlem
1935;
H. D. Tjeenk Willink & Zoon’s
Uitgevers Mij. Prijs
f
3.50).
Deze
studie,
waarop de schrijver den doctorstitel aan de
ijniversiteit te Amsterdam verwierf, behandelt het
pro-
bleem
of de particuliere banken, naast de daartoe aange-
wezen officieele organen, geld kunnen scheppen en aldus
in staat zijn w’ijziging te brengen in dekoopkradht van
het geld. Terwijl de meeste theoretici de mogelijkheid van
crediotschepping door de particuliere banken erkennen,
zijn
de practici in heft algemeen niet ,beieid de werkzaam-
heicl der banken
iii
het credietverkeer anders te zien dan
als een bemiddeling tusschen vraag
naar en aanbod
van beschikbare middelen. Sdhrijvcr behandelt de histo-
ris(she ontwikkeling van de theorie van
het bankcrediet
cii staat uitvoerig stil bij schrijvers als Withers, Melienna,
Ch. A. Phillips, Hayek, Ha,hn en vele anderen.
Schrijver verdedigt de mogelijkheid van credietschepping
cii bestrijdt, dat ten aanzien hiervan
een onderscheid tns-
ehen
bank en
bankwezen invloed J.ieeft.
Europa door Japan bedreigd
door Prof. T. O’Oonroy.
(Amsterdam 1935; Uitgeverbedrijf
,,De Spie-
ghel”. Prijs gebonden
f
3.90, ingen.
f
2.90).
De schrijver, ier van geboorte, verbleef gedurende een
vijftiental jaren in Japan en
doceerde
aan de Keio Uni-
versiteit te Tokio. Zoowel door zijn functie als door zijn
iiuwelij:k
mt
éen lid
van een
aristocratisehe Japanscuhe
familie was hij uitstekend in de gelegenheid Japan en
zijn bewoners met hun geaardheid te
bestndeeren en zioh
uitvoerig
te documenteeren.
ITij
schildert de mentaliteit,
de godsdienst, de
opvoeding, wijdt
een hoofdstuk aan de
Japansehe vrouw, die hij verheerlijkt, en aan Mansjoekwo
ee
eindigt met beschuldigingen van
cle
groote mogend-
heden, dat
zij
hun oogeii sluiten voor de bedreiging van
Japan, van Japan, dat ht
den
oorlog weuscht.
STATISTIEKEN..
BANKDISCONTO’S.
ted
Wi55el5.3
16Jan.’86
Lissabon
•…
5
13Dec.’84
Juni’82
2 b
0
I’
B~
‘
,
c
1
cBinn.Eff.
3116Jagt.’36
‘Londen ……
Vr8ch.inR.C.3416Jan.’36
Madrid ……
5
9Juli ’35
Athene ……….
7
140ct.
1
33
N..YorkF.R.B. 11
1 Feb.’34
Batavia……….
4
1 Juli’35
Oslo
……..
3422Mei’
33
Belgrado
……..5
1Febr.’35
Parijs
……
4
9Jan.’36
Berlijn ……….
4 22 Sept.’32
Praag
……
3
1 Jan. ’36
Boekarest……..
4
28Aug.’35
Pretoria
….
3415 Mei’33
Brussel ……….2
16Mei’35
Rome……..
5 9
Sept.’85
Budapest ……..
4 28Aug.’35
Stockholm
..
24
1Dec.’33
Calcutta
………3
28Nov.’35
Tokio
….
3.65
2Juli’33
Dantzig
……..5
21Oct.’35
Weenen ……
3*10 Juli’35
flelsingfors ……
4
3Dec.’34
Warschau….
5
26 Oct. ’33
Kopenhagen
….
34
22Aug.’35
Zwits.Nat.Bk.
24
3 Mei’35
OPEN
MA1KT.
1936
25
20
1
25
13
1
18
6/It
Jan.
Jan.
Jan.
Jan.
1935
21126
Jan.
1934
2
1914
20’24
Juli
Amiterdam
Partic.disc.
1
7
18
171
5
211
4
2
1
1-1
2
1
12-
7
18
1
12
3
18J12
3
1
1
8
1
Prolong.
–
2’14
2
1
12
214-3
1 1
2
1
14-
3
4
Londen
Daggeld.
. .
121
1
12.1
1
12
–
1
‘/,-1
114-1
14-I
1814-2
Part,c.disc.
17
132.
5
116
171.51
17132116
5
116
‘(is
–
‘(s
1
4114_114
Berlffn
Daggeld…
2112314
2-3
1
2-3
2-3
331
9
_31
4
4511
4
–
Maandeld
231,-3
2
3
1-3
2314-3
3_112
37/_4
4_531
4
–
Part, disc.
3
3
3 3
3
3
/8
3
7
18
2
1
18-
1
12
Warenw.
•.
4.
1
14
4_114
4J/
4
4_11
4
4_11
4
4.51
4
–
New York DageId
‘)
‘Is
14
‘4
3/
4
1 1
Partic.disc.
3
/16
1
/16 3/16
3
116
116
11
4
–
‘t Koers van 24Jan. en daaraan voorafgaande weken /m. Vrijdag
WISSELKOERSEN.
KOERSEN IN NEDERLAI4D.
Da
a
New
Londen
Berlijn
Parijs
Brussel
Batavia
York
) )
)
)
5)
1)
21 Jan. 1936
1.47%
7.28%
59.274
9.71
24.914
100i
22
,,
1936
1.47%
7.28%
59.274
9.71
24.91
100%
23
,,
1936
1.46%
7.29%
59.27 9.72
24.90
100
24
,,
1936
1.4713
7.29
59.27
9.71%
24.88
100%,,
25
1936
1.45%
7.29%
59.27
9.71%
24.89
1009.
27
1936
1.45%
7.28%
59.26
9.72%
24.85
100%
Laagste d.w
1
)
1.45%
7.28
.
59.174
9.70%
24.85 100%
Hoogste
d.w’)
1.47% 7.29%
59.324
9.72%
24.95
100%
Muntpariteit
2.4878
12.1071 59.26ii
9.747
34.592
100
Data
sd
Weenen
Praag
Bo:ka-
Milaan
Madrid
21 Jan. 1936
47.96
–
6.10
1.10
–
20.13
22
,,
1936
47.94
–
6.10+
1.10
–
20.124
23
1936
47.92
–
6.10
1.10
–
20.14
24
1936
47.91
-.
6.10*
1.10
–
20.13
25
,,
1936
47.90
–
6.10*
1.10
–
–
27
,,
1936
47.90
–
6.09
1.10
–
20.15
Laagste d.w
1
)
47.85
–
6.08
1.05
–
20.05
Hoogste d.w
1
)
48.-
27.75
6.13
1.15
–
20.20
rsluntpariteit
48.003
35.007
7.371
1.4881
13.0941
48.52
D
a a•
Stock-
holm
)
Kopen-
hagen5)
s
Hel-
Buenos-
Aires’)
Mon-
treal’)
21 Jan. 1936
37.574
32.55
36.624
3.20
40
1.47
22
,,
1936
37.574
32.55
36.624
3.20 40%
1.47%
23
,,
1936
37.60
32.57*
36.65
3.22
40%
1.47 24
,,
1936
37.60
32.57*
36.65
3.21
40%
1.46%
25
,,
1936
37.62*
32.574
36.674 3.214
39%
1.46
27
,,
1936
37.60
32.55
36.65
3.21
40%
1.46%
Laagste d.w’)
37.45
32.40
36.50 3.174
39%
1.45%
Hoogs
te
d.wi)
37.724 32.674 36.774
3.24
41
1.47%
Muntpariteit
66.671
66.671
66.671
6.266
95%
2.4878
5)
Noteering te Amsterdam.
5$)
Not, te Rotterdam.
1)
Part. opgave.
1
ii
‘t
Iste
of 2de No. van iedere maand komt
een overzicht
voor
van
een
aantal niet
wekelijks opgenomen wisselkoersen.
KOERSEN TE NEW YORK. (Cable).
Da a
t
Londen
($ per £) Parijs
($ p. lOOfr.)
Berlijn
($ p. 100 Mk.)
Amsterdam
($
p 100 gldJ
21 Jan.
19361
4,9434
6,59%
40,29
67,94
22
,,
1936
4,96%
6,61% 40,37%
68,10
23
,,
1936
4,98%
6,64% 40,45 68,40
24
1936 5,00%
6,66%
40,66 68,69
25
,,
1936
5,00% 6,67% 40,71
68,74
27
1936
5,00%
6,67% 40,72%
68,68
28 Jan.
1935
4,86%
6,52
39,75
66,92
Muntpariteit..
4,86
3,90% 23.81%
40%,,
88
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
29 Januari 1936
STATISTISCH
GRANEN EN ZADEN
1
TUINBOUWARTIKELEN
VLEESCH
TARWE
g
a
R000E
MAIS
GERST
g LIJNZAAD
WITTE
KOOL
UIEN ROODE
KOOL
RUND-
–
K N
Plat.
c
CO
1
74 kg Bahia
Blanca loco
La Plata
loco
e
La Plata
loco
Ie kwal.
1-5 pond
gewoon
per 100kg
Ie kwal.
1-5 pond
(versch)
(versch)
Afst
e
erdam
I
R’dam/A’dam R’dam!A’dam
d
JA’dam
R’damlA’dam
per 100kg
Broek op
per lOO kg
per 100 kg
per 100 kg
per 100 kg.
per 100kg.
per 2000 kg.
pe000 kg
per 1960 kg.
Langendijk Rotterdam
Rotterdam
fi
O(
f1.
01
II.
01
f1
01
11.
°Io
11
01
11
01
f1.
%
f1.
°Io
8.
01
1925
17,20 100,0
13,075
100,0
231,50
100,0
236,00
100,0
462,50
100,0
–
–
1926
15,90
92,4
11,75
89,9
174,25
75,3
196,75
83,4 360,50 77,9
–
–
1927 14,75
85,8
12,47
5
95,4
176,00
76,0
237,00
100,4
362,50
78,4
–
–
1928 13,47
5
78,3
13,15
100,6
226,00 97,7
228,50
96,8
363,00
78,5
4,55
100,0
13,25
100,0 17,23 100,0
93,
lOO,-
77,50
100,-
1929
12,25
71,2
10,87
5
83,2
204,00
88,1
179,75
76,2
419,25
90,6
7,38
162,4
11,78
88,9 9,10
52,8
96,40
103,7
93,125
120,2
1930
9,67
5
56,3 6,22
5
47,6
136,75
59,1
111,75
47,4
356,00
77,0
2,05
45,1
2,14
16,2
5,77
33,2
108,
116,1
72,90
94,1 1931
5,55
32,3
4,55
34,8
84,50
36,5
107,25
45,4
187,00
40,4
3,06
67,3
1,94
14,6
6,96
40,4
88,
94,6
48,-
61,9
1932
5,225
30,4
4,62
5
35,4
77,25
33,4
100,75
42,7 137,00
29,6
1,49
32,8 8,07
60,9
1,84 10,7
61,
65,6
37,50
48,4
1933
5,02
5
29,2
3,55 27,2
68,50
29,6
70,00
30,0
148,00
32,0
0,82
18,0
2,30
17,4
2,60
15,1
52,
55,9
49,50
63,9
1934
3,67
5
21,4
3,325
25,4
70,75
30,6
75,75
32,1
142,50
30,8
3,23 71,0
1.89
14,3
———————-
3,04
17,6
61,50
66,1
46,65
60,2
1935
4,125 24,0
3,075
23,5
61,25
26,5
68,00
28,8
131,75
28.5
2,21
48,6
2,58
19,5
5,25
30,5
48,120
51,7
51,62
5
66,6
Jan.
1934
4,75
27,6 3,10
23,7
65,25
28,2
58,00 24,6
144,25
31,2
3,65
80,2
2,30
17,4
———————–
3.08
17,9
62,50
67,2
53,75
69,4
Febr.,,
3,40
19,8
2,775
21,2
65,25
28,2
58,50
24,8
133,00
28,8
3,97
87,3
1,63
12,3
3,12
18,1
63,-
67,7
53,50
69,0
Maart
,,
3,25
18,9
2,725 20,8
70,75
30,6
58,75 24,9
132,00
28,5
5,99
131,6 1,23
9,3 4,24
24,6
61,75
66,4
50,50
65,2
April
,,
3,20
18,6
2,70
20,7
70,50
30,5
56,75
24,0
136,50
29,5
63,50
68,3
49,125
63,4
Mei
3,32
5
19,2
2,875 21,9
62,00
26,8
63,00
26,7
154,50
33,4 65,75
70,7
47,50
61,3
Juni
3,67
5
21,4 3,17
5
24,3
65,00
28,1
74,75
31,7
156,50
33,8
.–‘
63,25 68,0
43,75
56,5
juli
3,80
22,1
3,30
25,3 71,50
30,9 78,75
33,4
151,25.
32,7
63,-
67,7
44,62
5
57,6
Aug.
4,37 25,4 4,27 32,7
83,25 36,0
93,50
39,6
159,25
34,4 63,95 68,8
43,30
55,9
Sept.
,,
4,-
23,3 4,15
31,7
77,25
33,4
93,25
39,5
145,50
31,5
————————
63,55 68,3 42,62
5
55,0
Oct.
,,
3,50
20,3 3,70
28,3
69,50 30,0 93,50
39,6
135,25
29,2 60,70 65,3
42,12
5
54,4
Nov.
•
3,50
20,3 3,45
26,4
71,25
30,8
89,25
37,8
127,75
27,6
1,28
-28,1
2,25
17,0
53,75
57,8
44,50
57,4
Dec.
•
3,45
20,1
3,55
27,2
76,25
32,9 91,00
38,6
134,00
29,0
1,26
27,7
2,03
15,3 1,73
10,0
53,15
57,2
44,65
57,6
Jan.
1935
3,30
19,2
3,525
27,0
74,25
32,1
89,25
37,8
137,25
29,7
1,13
24,8
2,59
19,5
2,89
16,8
53,625
57,7
45,624 58,9
Febr.
,,
3,20
18,6
3,375
25,8
68,00
29,4
71,25
30,2
124,25
26.9
0,91
20,0
2,14
16,2
4,26
24,7
51,90 55,8
47,55
61,4
Maart
3,20
18,6
3,07
5
23,5
67,75
29,3 64,00
27,1
120,50
26,1
0,88
19,3
2,92
22,0
7,69
44,6 51,40
55,3
51,20
66,1
April
4,075
23,7
2,95
22,6
70,75
30,6
66,75
28,0
125,00
27,0
—
–
–
–
–
–
—
–
–
—
–
—
–
–
–
——
–
—
–
51,925
55,8
50,25
64,8
Mei
4,05
23,5 2,90 22,2
59,90
25,9
67,25
28,5
125,50
27,1
————-
–
–
–
–
–
–
—
–
——
–
————–
50,80 54,6
48,50
62,6
Juni
•
4,02
23,4 2,90 22,2
57,50
24,8
75,00
31,8
124,25
. 26,9
—
–
–
–
—-
–
–
–
—
–
–
–
–
–
–
–
—-
–
–
–
—
–
48,-
51,6
46,120
59,5
Juli
3,925
22,8 2,55
19,5
54,50
23,5
66,75
28,3
124,50
26,9
48,-
51,6
47,375
61,11
Aug.
4,25
24,7
2,625
20,1
55,25
23,9
64,50 27,3
132,25
28,6
44,80 48,2 52,55
67,8
Sept.
4,75 27,6
3,-
22,9
55,75
24,) 64,50 27,3
139,50
43,375
46,6
56,625
73,1
Oct.
4,95
28,8 3,35
25,6
57,75
24,9 64,75 27,4
142,75
30,9
—-
—
–
—
—
–
–
–
–
–
–
—————
46,075
49,5
64,62
5
83,4
Nov.
4,65 27,0
3,20
24,5
55,00
23,8 59,75 25,3
137,75
29,8
3,83
84,2
30,2
–
–
–
—
–
—
—
–
–
–
–
–
2,65
—–
–
—
—
–
–
–
–
–
20,0
42,75
46,0
56,85
73,4
Dec.
,,
5,15 29,9
3,40
26,0
56,75
24,5
60,75
25,7
146,50
31,7
4,32
94,9
2,59
—–
–
—
—
—-
–
–
19,5
6,17
35,8
44,75
48,1
52,25
67,4
6 Jan.
1936
5,45
31,7 3,65
27,9
56,50
24,4
63,00
26,7
155,50
33,6
4,76
104,6
2,36
—–
–
—
—
—-
–
–
17,8
5,76 33,4
45,_S
48,4
52,-5
67,1 13
,,
5,45
31,7
3,50
26,8 55,50
24,0
63,50
27,0
153,50
33,2
4,54
99,8
2,18
16,5
7,06
41,0
43,_6
46,2
51,-
6
65,8
20
,,
5,45
31,7
3,50
26,8 55,50 24,0
63,50
27,0
151,50
32,8
4,44
97,6
2,24
16,9
6,70 38,9
44,_7
47,3
50,50
7
65,2
27
,
,,
5,40
30,8 3,40
26,0
56,00
24,2
64,00
27,1
153,00
33,1
4,43
97,4 2,33
17,6
6,32
36,7
44,_8
47,3
50,_
8
64,7
‘enzie voor cle toelichting
Op
ciezen staat cle nos. van S, 15 Aug. 1928, 25 Febr. 1931 en 15 Febr. 1933. ) Tot Jan. 1931 Hard Winter No.2. van Jan. 1931 tot
16 Dec. 1929 tot 26Mei1930 7415 kg Hongaarsche vanaf 26 Mei 1930 tot 23Mei1932 74 kg Zuid-Russische: van 23Mei1932 tot 2Oct. 1933 No. 2 Canada.
4)
Tot Canada.
Van 19 Sept. ’32 tot 24Juli’33 62163 kg Z.-Russ. van 24Juli ’33-7 Oct. ‘3564165 kg La Plata.
5)4
Jan.
0
)11 Jan.
7
)18 Jan.
8)
25Jan.
0)
2 Jan.
10)
9Jan.
11)
16Jan.
12)
23Jan.
Vervolg STATISTISCH OVERZICHT
MINËRALEN TEXTIELGOEDEREN
DIVERSEN
STEENKOLEN
Westfaalsche!
PETROLEUM
BENZINE
KATOEN WOL
WOL
gekamde
KOE-
KALK-
Hollandsche
. Mod. Conton.
Crude
Gulf exp –
–
_________
ge arn e
Australische,
HUIDEN
SALPETER
Middling
locoprijzen
F.0.
Sakella-
G. F. No. 1
lûnkerkolen,
onezeefd f.o.b.
33 tlm 33.9
64/66°
$cts. per
e
loc°B’radforc
CrossbredColo- nial Carded,
Gaaf, open
kop
GId. per
100 kg
R dam/A’dam
per 1000 kg.
B
8
g.
per
arre
U.S. gallon
New-York
rides
omra
iverpool
e
Ib
P r
–
SO’s Av. loco
Bradford
57-61 pnd.
netto
per Ib.
Liverpool
per Ib.
11.
0
10
$ 0
/s
$cts.
°Io
$ cts.
0
19
pence
0
/0
pence
0
/o
pence
0
/0
pence
0
/o
f1.
0
10
f1.
01
1925 10,80
100,0 1.68 100,0 14,86
100,-
23,25
100,0
29,27
100,-
9,35
100,-
55,00
100,0
29,50
100,0
34,70
100,0
12,-
100,0
1926
17,90
165,7
1.89 112,5
13,65
91;9
17,55
75,5
16,24
55,5
6,30
67,4
47,25
85,9 24,75
83,9
28,46
82,0
11,61
96,8
1927
11,25 104,2 1.30
77,4
14,86
100,-
17,50
75,3
16,78
57,3
7,27
77.8
48,50 88,2
26,50
89,8 40,43
116,5 11,48
95,7
1928 10,10
93,5
1.20
71,4 9,98 67,2
20,00
86,0
19,21
65,6
7,51
80,4
51,50 93,6 30,50
103,4
47,58
137,1
11,48
95,7
1929
11,40
105,6
1.23
73,2
10,-
67,3
19,15
82,4
17,05
58,2 6,59
70,5
39,-
70,9
25,25
85,6 32,25
92,9
10,60
88,3
1930
11,35
105,1
1.12
66,7
8,77
59,0
13,55
58,3
12,-
41,0 3,92
41,9
26,75 48,6
16,25
55,1
25,36
73,1
9,84′
82,0
1931
10,05 93,1
0.58
34,5
5,04
33,9 8,60
37,0 7,33
25,0
3,08 33,0
21,50
39,1
12,00 –
40,7
18,65
53,7
8,61
71,8
1932
8,00
74,1
0.81
48,2
4,50
30,3 6,45
27,7
5,21
17,8 3,11
33,3
16,00
29,1
8,50
28,8
11,15 32,1
6,15
51,3
1933
7,00
64,8 0.45
26,8
3,61
24,3 6,75
29,0 5,13
17,5
2,78
29,7
19,25
35,0
9,50
32,2
13,26
38,2 6,18
51,5
1934
6,20 57,4 0.63
37,5 2,88
19,4
7,35
31,6
5,32
18,2
2,68
28,7
19,25
35,0
10,25
34,7
12,07
34,8
6,11
50,9
1935
6,05
5,60
0.625
– 37,2
3,02
20,3 7,05
30,3
5,16
17,6
2,96
31,7
16,75
30,5
8,50
28,8
12,54
36,1
5,89
49,1
Jan.
1934
6,65
61,6
0.66
39,3
3,74
25,2
7,10 30,5
5,47
18,7
‘2,59
27,7 27,00
49,1
14,75
50,0
13,-
37,5
6,15
51,3
Febr.
,,
6,30 58,3 0.64
38,1
3,25 21,9
7,50
32,3
5,64
19,3
2,68 28,7
23,75 43,2
12,75
43,2
13,-
37,5
6,20
51,7
Maart
,,
‘6,25
57,9
0.63
37,5
3,05
20,5
7,40
31,8
5,50
18,8
2,76
29,5
23,25
42,3
11,75
39,8
12,50
36,0
6,25
52,1
April
6,30 58,3 0.62
36,9 2,795
18,8
6,95′
29,9
5,37
18,3
2,50
26,7
23,00 41,8
11,50
39,0
12,-
34,6 6,30 52,6
Mei
,
6,25
57,9 0.62
36,9 2,88
19,4
6,80
29,2 5,20
17,8
2,48 26,5
21,00
382
10,50
35,6
11,88
34,2 6,30
52,6
Juni
•
6.15
56,9 0.62
36,9
2,83
19,0
7,15
30,8 5,23
17,9
2,77
29,6
19,00
34,5
9,50
32,2
11,50 33,1
6,30
52,6
juli
6,15
56,9 0.62
36,9 2,68
18,0
7,55
32,5 5,22
17,8
2,83
30,3
17,00
30,9
9,00
30,5
11,50 33,1
6,30
52,6
Aug.
6,15 56,9
0.62
. 36,9
2,68
18,0
7,85
34,0 5,32
18,2
2,85 30,5
16,00
29,1
8,50
28,8
11,75
33,9 5,80
48,3
Sept.
6,00
55,6
0.62 36,9 2,74
18,4
7,70
33,1
5,06
17,3
2,71
29,0
15,00
27,3
8,50
28,8
12,-
34,6
5,85
48,8
Oct.
,,
6,00 55,6
0.62 36,9 2,60
17,5
7,40
31,8 4,93
16,8
2,57 27,5
15,00
27,3
8,50
28,8
12,50
36,0
5,90
49,2
Nov.
6,10 56,5
0.62
36,9 2,53
17,0
7,40
31,8
5,42
18,5
2,67 28,6
15,00
27,3
8,75
29,7
12,-
34,6 5,95
49,6
Dec.
•
6,05 56,0
0.62 36,9 2,76
18,6
7,50
32,3 5,43
18,6
2,77
29,6
14,50
26,4
8,50
28,8
11,25
32,4 6,05
50,4
Jan.
1935
6,05 56,0
0.62
5
37,2 2,975 20,0
7,55
32,5
5,38
18,4
2,99
32,0
14,75
26,8
8,25
28,0
10,75
31,0
‘6,15
51,3
Febr.
6,05
56,0
0.62
5
37,2
2,75
18,5
7,50
32,3
5,24
17,9
3,-
32,1 14,00
25,5 7,75 26,3
10,50
30,3 6,20
51,7
Maart
5,90
54,6
0.62
36,9
2,74
18,4
6,80
29,2
4,85
16,6
2,79
29,8
13,75
25,0
7,50
25,4
10,25
29,5
6,25
52,1
April
,,
6,00
55,6
0.63
37,5
2,99
20,1
7,05
30,3
4,89
16,7
2,89
30,9
14,75
26,8 8,00
27,1
10,75
31,0
6,30
52,6
Mei
6,05
56,0
0.62
36,9
2,97
5
20,0 7,30
31,4
4,96
16,9
3,07
32,8
16,00
29,1
8,50
28,8
11,75
33,9
6,30
52,6
luni
6,05
56,0
0.62
36,9 3,15
21,2
7,-
30,1
4,82
16,5
2,98
31,9
16,75
30,5 8,50
28,8
12,-
34,6 6,30
52,6
juli
6,05
56,0
0.62
36,9
3,11
5
21,0
7,25
31,2
4,82
16,5
3,08
32,9
18,25
33,2 9,00 30,5
11,75
33,9
5,40
45,0
Aug.
,,
6,15
56,9
0.62
36,9
3,08
20,7
6,80
29,2
4,91
16,8
2,83
30,3
18,25
33,2
9,25
31,4
12,-
34,6
5,40
45,0
Sept.
6,10
56,5
0.625
37.2
2,85
19,2
6,40 27,5
4,95
16,9
2,63
28,1
18,25
33,2 8,75
29,7
14,50
41,8
5,50
45,8
Oct.
6,05
56,0
0.625
37,2
3,-
20,2
6,70
28,8
5,30
18,1
2,96
31,7
18,50
33,6
8,75
29,7
16,-
46,1
5,55
46,3
Nov.
6,05
56,0
0.62 36,9
3,17
21,3
7,05
30,3
5,90 20,2 3,16
33,8
18,75
34,1
9,00 30,5
16,-
46,1
5,60
46,7
Dec.
,,
6,05
56,0
0.62
36,9 3,39
22,8
7,05
30,3
5,91
20,2
3.15
33,7
18,50
33,6
8,75
29,7
14,25 41,1
5,70
47,5
6 Jan.
1936
6,15 56,9
0.62
36,9
3,392
22,8
7,15
30,8 5,65
0
19,3
3,05
6
32,6
19,00
8)
34,5
8,75
0)
29,7
15,-
19
43,2
5,80
48,3 3
615 569
0.61
36,3
3393
228
705
30,3
5727
195
296
7
317
1925
15
)
350
900
10
)
30,5
580
483
0
6:
1
5
56:9
0.61
36,3
3;394
22,8
7,-
30,1
6,03
8
20
:6
2,848
30
:
4
19,25
Ii)
35,0
9,25
11
)
31,4
5,80
48,3
6,20
57,4
0.61
36,3
3,39i
22,8
-‘7,-
30,1 19,25
17)
35.0
9,25
12
)1
31,4
5,80
48,3
ijiaar- en maan(igem. atger. op
1j5
pence.
1)
4,
)
II, 4)18
5)
25,
6
)8,
7
)15,
8
)22,
0)
2, 60)9,
11
)16,
12
)23,
13)
14,
14)
7,
15)
14,
16)
21,
17)
10Jan.
29
Januari
1936
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
89
VAN GROOTHANDELSPRIJZEN
1)
ZUIVEL EN EIEREN
METALEN
BOTER
BOTER
p. kg
Eier
EIEREN
KOPER
LOOD
TIN
IJZER
Cleveland
GIETERIJ
–
117P0
ZINK
GOUD
ZILVER
per
g
1-leffin
maar
em. no
.
an aar
Loco ri’zen
Loco rizen
Foundr
‘
Locoprijzen
cash cash
Leeuwar-
risis
Fabrieks-
Eiermijn Locoprijzen
Lodn
Lonlenper
Londen per
No. 3 f.o’b.
(Luc
III) p.
Londen
.
Londen
derCornm.
Noteering
Zuivel-
Centr.
kaas
kI.mjmerk
Roermond
p.
100
St.
Londen per Eng. ton er En
ton
g.
En
ton
g.
Middlesb
Eng. t. f.o.b.
Antwerpen
per
Eng. ton
per ounce
line
Standard
Ounce
per Eng. ton
f1.
eb
ti.
ti.
%
fl
01
£
%
,
OJ
OJO
Sh.
01
0
sh.
0
10
£
°Io
sh.
°lo
pence
°Io
1925
2,31
100,0
–
56,-
100,0
9,18
100,0
61116
100,0
36.816
100,0
261.171-
100,0 731-
100,0
671-
100,-
36.316 100,-
85(6
100,-
32
1
j
100,0
1926
1,98
85,7
–
43,15
77,1
8,15 88,8
58.11- 93,5
31.116
85,3
290.1716
111,1
8616
118,5
6818
102,5
34.216
94,3
851-
1
99,5
28
11
11
89,3
1927
2,03
87.9
–
43,30
77,3
7,96
86,7
55.141-
89,7 24.41-
66,4
290.41-
110,8
731-
100,0
6416
96,3
28101-
78,8
851-
99,5
2e
3
1
83,3
1928
2,11
91,3
–
48,05
85,8
7,99
87,0
63.161- 102,8
21.11-
57,8
227.51-
86,8
661-
90,4
6218
93,5
25.516
69,9
851-
99,5
26
1
116
81,1
1929
2,05
88,7
–
45,40
81,1 8,11
88,3
75.14(-
121,9
23.51-
63,8
203.1516
77,8
7016
96,6
6819
102,6 24.1716
68,8
851-
995
24
7
1i
76,2
1930
1,66
71,9
–
38,45
68,7
6,72
73,2
54.131-
88,0
18.116
49,6
142.51-
54,3
67/-
91,8
596
88,8
16.171-
46,6
851-
9,5
17
13
116
55,4
1931
1,34
58,0
–
31,30
56,9 5,35
58,3
36.51-
58,4
12.11-
33,1
110.11-
42,0 55
1
–
75,3
47
1
6
70,9
11.1016
31,9 92
1
6
108,2
1
3j8
41,6
1932
0,94
40,7
–
22,70
40,5
4,14
45,1
22.17
1
–
36,8 8.121-
23,6
97.21-
37,1
421-
57,5
37!-
55,2
9.161-
27,1 1181-
138,0
12
7
18
40,1
1933
0,61
26,4
0,96
20,20
36,1 3,71
40,4
22.216
35.6
7.1716
21,6
131.181-
50,4
411-
56,2
351-
52,2 10.12/6 29,4
124/71
4
145,8
12
3
18
385
1934
0,45
19,5
1,-
18,70
33.4 3,45
37,6
18.1416
30,2
6.1516
18,6 141.1916
54,2
401-
54,8
317
50,1
8.9/-
23,4
13717
3
14 161,0
131116
40,7
1935
0,49
21,2
0,99
14,85
26,5 3,20
34,9
19.116
30,7
8.1116
235
134.16
1
6
51,5
3916
54,1
33
1
8
50,2
8.101- 23,5
14212
166,3
17
11
116
55,1
Jan.’34
0,50
21,6
1.-
20,40 36,4
5,05
55,0
21.7/-
34,4
7.71-
20,2
148.31-
56,8
3916 54,1
361-
53,7
9.121-
26,5
129/6
151,5
12
3
14
39,7
Feb.
0,47
20,3
1,-
21,55
38,5
3,68
40,1
20.916
33,0 7.4J-
19,8
140.131-
53,7
3916
54,1
3615
54,4
9.-16
24,9
13711
160,3
1211
3,9
Mrt.
• 0,44
19,0
1,-
19,90
35,5
2,71
29,5
20.31-
32,5
7.316
19,7
144.1516
55,3
•
4016
55,5
3513
52,6
9.21-
25,2
13618
159,8
1251
39,3
Apr.
.
0,42
18,2
1,-
17,20
30,7
2,72
29,6
20.1416 33,4
7.416
19,8
150.1016
57,5
4116
56,8
3412
51,0
9.716
25,9
135/1
158,0
12
7
116
38,7
Mei
,,
0,41
17,7
1,-
16,05
28,7
2,54
27,7
2041-
32,5
6.1616
18,7
144.1916
55,4
4016
55,5
3219
48,9
9.21- 25,2
13613
159,4
1211
16
37,5
Juni
,,
0,41
17,7
1,-
19,40
34,6
2,74
5
29,9
19.18
1
6
32,1
6.14
1
–
18,4
140.1
1
– 53,5
40
1
6
55,5
3119
47,4
8.16
1
–
24,3
1
37/8
161,1
12
1
1
4
38,1
Juli
0,40
17,3
1,-
21,50
38,4
2,81
30,6
18.111-
29,9
6.1416
18,5
142.91-
54,0
4016
55,5
3214
48,2
8.61-
22,9
137111
161,4
12
314
39,7
Aug.
,,
0,43
18,6
1,-
20,90
37,3 3,32
5
36,2
17.61-
27,9
6.141-
18,4 139.716
53,2
401-
54,8
3216
48,5
8.716
23,2
13816
162,0
13
40,5
Sept..
0,43
18,6
1,-
18,12
5
32,4
3,31 36,1
16.10-
26,6
6.516
17,2
137.171-
52,6
3916 54,1
3216
48,5
7.171.
21,7
1411-
164,9
13
1
1
Oct.
,,
Nov.
0,43
18,6
1,-
17,37
31,0 3,95
43,0
16.3!-
.
26,0
6.61-
17,3
137.19/6
1398
1
–
52,7 53,2
3916
40
1
–
54,1
54,8
3216 3216
48,5
48,5
7.7(-
7.7
1
6
20,3 20,4
141110
165,9
139164
163,2
14
147
18
43,6
46,3
Dec.
.
0,47
0,54 20,3
23.4
1,-
0,95
I’,-
15,125
30,4 27,0
4,52
5
4,07
49,3
44,3
16.1116
16161-
26,7
27,1
6.8
1
–
6.61-
17,6 17,3
137.816
52,5
3916 54,1
3411
50,9
7.416
20,0
140164
164,4
14
11
116
45,7
Jan.’35
0,58
25,1
0,90
14,95
26,7
3,12
6
34,0
16.191-
27,3
6.51-
17,2 138.11(
–
52,9
3916
54,1
3416
51,5
7.66
20,4
141(10
165,9
1414
45,9
Peb.
,,
0,52
22,5
0,95
14,37
5
25,7
3,20
34,9
16.41-
26,1
6.41-
17,0 138.81-
52,1
3916
54,1
3416
51,5
7.316
19,8
14218
166,9
14L(16
46,1
Mrt.
,,
0,37
16,0
1,025
13,30
23,8
2,74
29,8
16.81-
26,4
6.716
17,5
124.516
47,5
381-
52,1
3319
50,4
7.-!-
19,4 14715
172,4
15314
49,0
Apr.
.
0,37
16,0
1,08
11,50
20,5
1
2,315
25,2
18.81-
29,6
7.516
20,0
131.-16
50,0
3816
b2,7
3316
50,0
7.11(-
20,9
14415
168,9
18116
56,6
Mei
0,34
14,7
1,10
11,85
21,2
2,38
5
26.0
20.-1-
.
32,2
8.616
22,9
135.516
51,7
391-
53,4
3316
50,0
8.1516
24,3
142/31
166,4
20
62,3
Juni
,,
0,41
17,7 1,07
11,95 21,3 2,41e
38,3
18.16-
30,3
8.1116
23,5
136.516
52,0
3916 54,1 3316
50,0 8.111-
23,6
14116
165,5
19
5
/
61,1
.
Juli
0,44
19.0
1,
.
12,37
5
22,1
2,54
27,7
I8.10J
29,8
8.131- 23,7
140.1116
53,7
39)6
5
1
,
1
3316
50,0
8.10
1
–
23,5
140
1
10
164,7
1
8
1
16
57,0
Aug.
0,46
19,9
1,-
15,10
27,0
3,31
5
36,1
I915l-
31,8
9.lIj-
26,2
135.1216
51,8
401-
54,8
33(6
50,0
8.1816 24,7
140/4
164,1
I7
7
J
55,6
Sept.
0,58
25,11
0,97
20,25 36,2 3,16
34,4 120.1016
.
33,1
9.1416
26,7
135.4(6
51,6
3916
54,1
3316
50,0
9.8J-
26,0
1411-
164,9
1716
54,7
Oct.
,,
0,65
28,11
0,89
19,87
5
35,5
3,95
43,0 121.3,
1
6
34,1
11.31-
30,6
136.1716
52,3
3916
54,1
33/6
50,0
10-16
27,7
14118
165,7
171
54,9
Nov.
0,59
25,51
0,94
16,90
30,2 4,69
51,1
121.216
34,0
10.15/6
29,6
135.13;6
51,8
4016
55,5
3316
50,0
9.161-
27,1
14113
165,3
17
9
116
54,7
Dec.
24,7
0,95
15,80
28,2
4,60
50,1
21.2(6
34,0
10.1-6 27,5
132.-(6
50,4
41/-
56,2
33(6
50,0
9.2!-
25,2
141(1
165,0
15jie
47,7
6Jan.’360,59
25,5
0,95
16,75′
3
299
3,95
43,0
20.18/-
33,7
9.6!
–
25,5 127.4!- 48.6
411-
56,2 33(6
50,0
8.13/6
24,0
14112
165,1
12/16
38,3
13
,,
~
0,57
9)
0,59
10
25,51
0,95
16,25
14
29,0
4,35
47,4
20.141- 33,3
9.41-
25,3
127.131- 48,7
411-
56,2
336
50,0
8.14
1
.
24,0
140
1
11
164,8
I2
5
(i
38,3
20
0,5511
27,8
0,95
16,50
11
29,5
4,10
44,7
20.14/-
33,3
8.1916
24,6 125.14!-
48,0
41/-
56,2
3316
50,0
8.1316
24,0
140(104 164,8
115/
3
35,8
27
,,
,,
o,55′
23,8
0,95
17,-lo
30,4
3,75 40,8
2
33,8
9.14(6
1
26,7
120.15/-
46,1
411-
56,2
3316
1
50,0
9.116
25,1
14019
164,6
12
37,4
26 Sept. 1932
79
K.G.
La Plata;
van
26 Sept.
1932
tot 5
Febr. i934 Manitoba
No.
2
3)
Tot Jan.
1928
Western;
vanaf
Jan.
1928
tot 16
Dec. 1929
American
No.
2, van
Jan. 1928
Malting;
van
Jan.
1928
tot
9 Febr.
1931
American
No.
2, van
9 Febr.
1(131
tot 23
Mei 1932
6415
K.G.
Zuid-Russische.
Van
23
Mei-19
Sept.
1932
No. 3
53)
3Jan.
54)
10Jan.
15)
17 Jan.l&)
24Jan.
VAN GROOTHANDELSPRIJZEN.
BOUWMATERIALEN
KOLONIALE PRODUCTEN
VURENHOUT
STEENEN
CACAO
COPRA
KOFFIE
SUIKER
THEE
INDEXCIJFER
Kolo-
Zwedeliï
binnenmuurbuitenmuur
G.F.Accra
Ned.-Ind.
Lr
?
Jz
a
en
Ribbed Smoked
da
eria
d
per
per
so kg c.i.f.
per 100 kg
Rotterdam
suiker
loco
R’damlA’dam
Java- en Suma-
OrOjd
nlale
‘an 4.672
M.
per
1000 Stuks per 1000 stuks
Nederland Amsterdam per
1
2
kg.
loc
le
per Ib.
”
per 100 kg.
trathee p.
‘Is
kg.
sto en
d.en
f
0
1
f
0
1
f
OIo
sh.
01
/
0
10
cts.
0
10
Sh.
01
f1. 0/
o
cts.
0/
1925
159,75
100
15,50
100,-
19,-
100,
–
42,6
100,-
35,87,
5
100,0
61,375
100,0
2:11,625
100,0 18,75 100,0
84,5
100,0
100.0 100.0
1926
153,50
96,1 15,75
101,6 19,50 102,6
491-
115,3
34,-
94,8
55,375
90,2
2,
–
67,4
17,50
93,3
94,25
111,5
96.0 102.0
1927
160,50
100,5
14,50
93,5
18,50
97,4
681-
160,0
32,621
90,9
46,875
76,4
116,375
51,6
19,121
102,0
82,75 97,9 87.5
109.1
1928
151,50
94,8
12,
–
77,4
18,50
97,4
5713
134,9
31,87
5
88,9
49,625
80,9
-110,75
30,2
15,85
84,5
75,25
89,1
84.6
97.4
1929
146,00
91,4
14,-
90,3
21,25
111,8
45110
107,9
27,37b
76,3
50,75
82,7
-/10,25
28,8
13,-
69,3 69,25 82,0
01.9
85.5
1930
141,50
88,6
12,50
80,6
20,75
109,2
34111
82,2
22,621
63,1
32
52,1
-15,875
16,5
9,60
51,2 60,75
71,8
66.0
64.3
1931
110,75
69,3
10,25
66,1
20,25
106,6
22j5
52,8
15,375
42,9
25
40,7
-13
8,4
8,-
42,7
42,50 50,3
46.8
40.6
1932
69,00
43,2 9,25 59,7
15,-
78,9
19
1
6 45,9
13,-
36,2
24
39,1
-/1,75
4,9
6,32
5
33,7
28,25
33,4
36.1
38.0
1933
73,50
46,0
10,-
64,5
12,75
67,1
15!4
36,0
9,30
25,9
21,10
34,2
-1
2
,
25
6,3
5,521
29,5
32,75
38,7
35.2
34.7
1934
76,50
47,9 8,50 54,8
10,50
55,3
1316
31,8
6,90
19,2
16,80
27,4
-13,875
10,9
4,07
6
21,7
40
47,3
34.4
32.1
1935
59,50
37,2 7,25 46,8 8,75
46,1
1315
31,6 9,15
25,6
14,10
23,0
–
13,625
10,2
3,85
20,5
34,50 40,8
33.6
29.0
Jan.’34
75,00
46,9
10,75
69,4
12,75 67,1
12110
30,2
7,45
20,8
16,50
26,9
–
/2,875
8,1
4,95
26,4
45,50
53,8
30.9
33.8
Feb.
•
80,00
50,1
10,50
67,7
12,50
65,8
14
1
5 33,9
7,25
20,2
17,25 28,1
–
/3
8,4
4,976
26,5
46,75
55,3
85.9
35.9
Mrt.
,,
80,00
50,1
9,75
62,6
12,-
63,2
14
1
1
33,1
7,
–
19,5 17,75
28,9
–
1
3,25
9,1
4,525
24,1
45,50
53,8 35.7
35.2
Apr.
,,
80,00
50,1
9,75
62,6
12,
–
63,2
1414
33,7
6,55
18,3 17,75
28,9
–
13,625
10,2
4.25 22,7
44,25
52,4
35.6
34.5
Mei
,,
80,00
50,1
9,25
59,7 11,25
59,2
1512
35,7
6,72
5
18,7
17
27,7
-14
11,2
4,15
22,1
42,75
50,6
35.1
34.3
Juni
,,
77,50
48,5
8,
–
51,6
10,
–
52,6
1514
36,1
7,-
19,5
17
27,7
–
14
11,2
4,20
22,4
41
48,5
34.5
33.8
Juli
,,
77,50
48,5
7,50
48,4
10,-
52,6
13111
32,7 6,92
6
19,3
16,75
27,3
–
14,375 12,3
3,975
21,2
40,50
47,9
84.1
32.2
Aug.,
75,50
47,3
7,25 46,8
9,50
50,0
12
1
10
30,2
6,87
5
19,2
16,50
26,9
–
1
4,5
12,6
3,976
21,2 39,75 47,0
33.9 31.4
Sept.,
73,50
46,0
7,-
45,2
8,75
46,1
1215
29,2
6,65
18,5
16,50
26,9
-14,5 12,6
3,726
19,9
33,50
39,6
33.1
29.5
Oct.
,,
73.00
45,7
7,-
45,2 8,75
46,1 11/7
27,3
6,70
18,7.
16,50
26,9
–
14,125
11,6
3,525
18,8
32,75
38,8 82.7
27.0
Nov.,
73,00
45,7
7,-
45,2
8,75
46,1
1213
28,8
6,62
5
18,5
16
26,1
–
13,875
10,9
3,15
16,8
33
39,1
52.7
27.6
Dec..
73,00
45,7
7,-
45,2
8,75
46,1
1218
29,8
7,17
5
20,0
16
26,1
–
13,875
10,9
3,375
18,0
34,50 40,8
32.7
28.6
Jan.’35
66,00
41,3
7,25 46,8
8,50 44,7
1411
33,1
8,775
24,5
16
26,1
-13,875
10,9
3,50
18,7
33,75 39,9 32.9
29.5
Feb.
•
66,00 41,3 6,75
43,5
8,25
43,4
1412
33,3
9,375
26,1
15,625
25,5
-13,75
10,5
3,45
18,4
32 37,9
32.4 28.9
Mrt.
59,00 36,9
7,
–
45,2
8,25
43,4
1313
31,2
8,57
6
23,9
14,625
23,8
–
13,25
9,1
3,55
18,9
29 34,3
30.9
21.4
Apr.,
60,00 37,6
7,-
45,2
8,25
43,4
1316
31,8 9,15
25,6
14,50
23,6
-13,375
9,5
4,15
22,1
31,25
37,0
32.1
28.5
Mei
,,
57,50
36,0
7,-
45,2
8,25
43,4
1314
31,4
9,50
26,5
14,125
23,0 -13,5
9,8
4,20
22,4
32,75
38,8 33.3
28.6
Juni
57,50 36,0 7,25
46,8
9,-
47,4
1313
31,2
9,07
5
25,3
13,876
22,6
-13,625
10,2
3,87
5
20,7
30,25
35,8
33.2 27.8
Juli
,
57,50 36,0
7,25
46,8
8,75
46,1
13/2
31,0
8,-
22,3
13,50
22,0
-/3,5
9,8
3,576
19,1
30,75
36,4
33.4
27.1
Aug.
•
58,25 36,5
7,-
45,2
9,25
48,7
13(1
30,8
8,07
5
22,5
13,50
22,0
-/3,5
9,8
3,525
18,8
32,50
38,5
33.7
27.4
Sept.,,
57,75 36,2
7,-
45,2
9,-
47,4
13
1
5
31,6
8,47
5
23,6
13,50
22,0
–
13,3
7
5
9,5
3,725
19,9
36
42,6
34.2
28.8
Oct.
•
56,50
35,4
7,25
46,8
9,25
48,7
1315
31,6
9,976
27,8
.13,50
22,0
-13,75
10,5
4,226
22,5
46,25
54,7
35.5
31.9
Nov.,
57,75 36,2 7,25
46,8
8,75
46,1
13/3
31,2
10,325
28,8
13,50
22,0
-3,75
10,5
4,10
21,9
39,50
46,7
35.8
31.1
Dec.,
58,00
36,3
7,50
48,4
9,50
50,0
13/6 31,8
10,45
29,1
13
21,2
–
/3,875
10,9
4,20
22,4
39,50
46,7
35.4
30.4
6Jan.’36
63,00
39,4
.
13/1114
32,7
10,75
30,0
13
21,2
–
14
11,2
4,371 23,3 40,25
7
)
47,6
35.4 30.6
13
,,
63,00
39,4
13/11
1
5
32,7
II,
–
30,7
13
21,2
–
1
4,0625
11,4
4,25
22,7
38,75
1
)
45,9
35.4
31.1
20
63,00
39,4
13111
10
32,7
11,25
31,4
13
21,2
–
/4,0625
11,4
4,25
22,7
35.5
31.1
27
,
63,00
39,4
11,50
32,1
13
21,2
–
1
4,
1
875
11,8
4,376 23,3 35.7
30.8
N.B. Alle Pondennoteer.ngen vanaf 21 Sept.
’31
zijn op goudbasis omgerekend; de Doilarnoteeringen vanaf 20April
1
33 zijn In verhouding van de depreciatie
van den Dollar t.o.v. den Gulden verlaagd.
90
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
29
Januari 1936
1OERSEN TE LONDEN.
Plaatsen en
Landen
–
Noteerings-
eenheden
11Jan.
1936
18Jan.
1936
1
20125Jan. ’36
1
Laagste
l
Hoogste
l
25Jan.
1936
Alexandrië..
Piast.
p.0
97% 97%
97% 97%
97%
Athene
….
Dr. p.£
520
520 519
520 520
Bangkok….
Sh.p.tical
1110 T
s
w
1110k
1110î’
1
1
10
T’3
ll’OT
S
W
Budapest
..
Pen. p. £
16%
16% 16% 16% 16%
BuenosAires’
p.pesop.0
18.35
18.25
17.90
18.30 18.15
Calcutta .
..
.
Sh. p. rup.
1/6
5
1
33
11651
1/6%
1
1
6
%8 1
/6
5
/
32
Constantin. .
Piast.p.
614 615 616 616 616
Hongkong ..
Sh. p. $
1/3%
1
1
1
3%
1,3%
114
–
Sh. p. yen
112
1
1
32
1/2%
112
12%,,
112
1
1
32
Lissabon… .
Escu. p. £
110%
110%
109% 110%
110%
Mexico
.
..
.
$ per £
17%
17%
17% 18% 17%
Montevideo
2)
d. per £
22%
22%
23
23%
23%
Montreal
. .
$ per £
4.96
4.95%
4.94%
4.99
4.98%
Kobe
…….
Riod.Janeiro
3
d. per Mii.
2
21
/
32
2%
2% 2%
2
23
1
32
Shanghai
..
Sh. p. $
1/2.Ç
6
12%
112%
1/2%
–
Singapore
. .
id. p. $
2/4% 2/4%
214
214%
2/4%
Valparaiso
4
).
$per
127 128 128 128 128
Warschau
. .
ZI. p. £
26%
6
26%
26% 26%
26%
‘)
UTTIC.
not. io
laten, gem. not., weise importeurs neuoen te oelalen,
1
Oct. 17.02.
2)
Offic.
not.
10
Jan.
3951s;
13
Jan.
39311e;
14
Jan. 39
1
/2;
23
Jan.
397ht.
3)
Id.
II
Mrt. 41/
4
.
4)
90
dg.
Vanaf
28 Aug. laatste .export” noteering.
ZILVERPRIJS
GOUDPRIJS
)
Londen’)
N.Yorkt)
Londen
21
Jan.
1936.. –
44%
21
Jan.
1936….
–
22
,,
1936..
19′
44%
22
,,
1936….
140j9
23
,,
1936..
20
44%
23
,,
1936….
140191
24
,,
1936..
19%
44%
24
,,
1936….
140110
25
,,
1936.. –
–
25
,,
1936….
1407
27
,,
1936..
20
44%
27
,,
1936….
140/9
28 Jan.
1935.. 24%
54%
28 Jan. 1935….
14116
27 Juli
1914..
2 4 ly,
6
1
59
27 Juli
1914….
84110%
1)
in pence
p. oz. stand.
2)
Foreign silver in $c. p. oz. line.
3) in
sh.
p. oz. fine
STAND VAN
‘s RIJKS KAS.
Vorderingen.
1
15Jan.1936
1
23Jan.1936
Saldo van’s Rijks Schatkist
bij De Ne-
/ 37.362.182,69
1 41.281.056,32
Saldo
b.
d. Bank voor
Ned.
Gemeenten
•
439.550,58
,,
179.317,45
deriandsche Bank ……………….
Voorschotten
op uit.
December
1935
a/d. gemeent. verstr.
op
a. haar uit te
keeren hoofds. der pers. bel., aand. in
de hoofds. der grondbel. en der gem.
fondsbel., alsmede
opc. op
die belas- tingen en
op
de vermogensbelasting
5.427.832,48
•
5.427.832,48
Voorschotten aan Ned.-lndië
……….
,, 127.356.444,67
,, 128.701 .940,82
,,
13.505.627,81
,,
13.810.807,58
Idem
aan
Curaçao
….
…………..
286.993,15
,,
324.899,97
Kasvord.weg. credietverst.
alh. buitenJ
• 119.063.752,38
,, 118.402.707,10
Idem
aan
Suriname……………….
Daggeldleeningen tegen onderpand
,,
5.000.000,-
35.925.959,46
,,
3.000.000,-
36A94.185,04
Saldo der
Rijkscomptabelen
postrek.
v.
Vord.
op
het Alg.Burg.
Pensioenfonds’)
….
,,
–
–
Vord.
op
andere Staatsbedrijven’)
,,
29.607.531,76
•
25.588.613,06
Verstr. ten laste der
.
Rijksbegr. kasgeld-
leeningen aan gemeenten (saldo)
37.384.494,56
•
37.110.147,76
Verolichtingen
Voorschot door
De NecI. bank ingev.
art.
16 van haar octrooi verstrekt
–
–
Schatkistbiljetten in
omloop ………
f415.975.000,-
f415.978.000,-
Schatkistpromessen in omloop ……
,,
174.440.000,-
,, 174.390.000,-
w.v. rechtstr. bij
De Ned.
Bank
ge
p1
– –
Zilverbons in
omloop
…………….
1.193.313,-
,,
1.191.729,50
Schuld
op
uit. December
1935
aan de
gem. weg. a.h.uitte keeren hoofds.d.
pers. bel., aand.
1.
d. hoofds. d. grondb.
e. d. gem. fondsb. alsm.
opc. op
die
…..
bel, en
op
de
vermogens
belasting
Schuld aan het Alg.
Burg.
Pensioenf.’)
—
,,
278.978,74
…
..
–
,,
114.382,41
Id. a.
Ii.
Staatsbedr. der
P.T.
en
T.’) …
,,
72.116.740,27
,,
74.950.073,51
Id. aan andere Staatsbedrijven
i)
– –
Id. aan
diverse instellingen’) ………
..99.725.518,13
, 100.345.658,5(
1) In rekg.-crt. met’s Rijks Schatkist.
NEDERLANDSCH-INDISCHE
VLOTTENDE
SCHULD.
1
iS I,,n
IQ’S
1
25 in
IQlR
Voraeringen:
Saldo Javasche Bank …… …. ……
f
1.257.000,-
–
Saldo b. d. Postchèue- en Girodienst
,,
375.000,-
f
622.000.-
Betaalmiddelen in
s
Lands kas
…..
.
,,
60.497.000,-
Verplichtingen:
..62.038.000,-
Voorschot’s Rijks
kas
e.
a.
Rijksinstell.
,,
127.454.000,-
,, 128.013.000,-
,,
1.500.000,-
,,
1.500.000,-
Schatkistbiljetten in omloop ………
2.000.000,-
,,
2.000.000,-
Schatkistpromessen in omloop……..
Schuld
aan
het Ned.-lnd.
Munttonds
,,
714.000,-
,,
714.000,-
idem
aan de Ned.-lnd.
Postspaarbank
,,
873.000,-
•
867.000,-
Voorschot van
de Javasche Bank …
–
1.228.000,-
SURINAAMSCHE BANK.
Voornaamste posten in duizenden guldens.
Data
(
Metaal
Andere
opelschb.
schulden
Dtsconf.
Dlv. reke-
ningen’)
28 Dec.
1935..
769
1.170
415
571
1.619
21
1935..!
767
1.049
418
571
1.617
14
1935..!
766
1.045
435
568 1.034
7
1935..
769 –
1.090
479
568 1.632
30 Nov.
1935..
781
1.153
411
570
1.642
S Juli
1914..
645
1.100
560
735 396
juitp. oer a,iivi.
NEDERLANDSCHE BANK.
Verkorte
Balans op 27 Januari 1936.
Act iva.
Binnenl.Wis. (Hfdbk.
f
25.137.018,93
se1s,Prom..
Bijbnk.
,,
503.964,-
enz.indise.(Ag.sch.
,,
3.051.758,02
f
28.692.740,95
Papier o. h. Buitenl. in disconto
……
,,
–
Idem eigen portef.
f
1.617.750,-
Af: Verkochtmaar voor
debk.nognietafgel.
–
1.617.750,-
Beleeningen
Hfdbk.
f
84.204.567,851)
mei. Vr5Ch..Bijbnk
In
rek.
–
crt.i
,
6.013.847,40
op onderp.)
513
,
37.902.622,54
f
128.121.037,79
Op Effecten ……
f
122.502.871,66′)
Op Goederen en Spec.
,,
5.618.166,13
128.121.037,791)
Voorschotten a. h. Rijk
…………..
Munt, Goud ……
f
132.599.700,-
Muntmat., Goud . .
,,
536.1 17.951,50
f
668.717.653,50
Munt, Zilver, enz.
21.710.996,75
Muntmat., Zilver.
690.428.648,252)
Belegging van kapitaal, reserves en pen-
sioenfonds
……………………
,,
39.611.963,83
Gebouwen en Meub. der Bank
……..
,,
4.600.000,-
Diverse rekeningen ………………
,,
2.967.822,92
Staatd. Nederi. (Wetv. 27,5’32, S. No. 221)
,,
15.486.148,55
f
911.526.112,29
Passiva.
Kapitaal ……………………….
f
20.000.000,-
Reservefouds ……………………
,,
4.049.884,01
Bijzondere
reserve
………………
,,
5.675 000,-
Pensioenfonds
………………….
9.890.232,76
Bankbiljetten in omloop …………..
,,
757.257.255,-
Bankassignatiën in omloop
……….
..
9.514,95
Rek.-Cour.
f
Het Rijk
f
39.003.251,80
saldo’s:
Anderen
,,
69.007.993,80
,,
108.011.245,60
Diverse
rekeningen ………………
..
6.632.979,97
f
911.526.112,29
Beschikbaar metaalsaldo
.. ……….
f
345.373.911,75
Minder bedrag aan bankbiljetten in om-
loop dan waartoe de Bank gerechtigd is
,,
863.434.780,-.
Schatkistpapier, rechtstreeks bij de Bank
ondergebracht
………………..
,,
–
Waarvan aan Nederlandsch-lndië
(Wet van 15Maart 1933, Staatsbiad No. 99)………..
j
71.153.775,-
Waarvan in het buitenland ……………
………..
,, 77.147.109,79
Voornaamsteposten
in
duizenden
guldens.
Goud
Andere
Beschikb. Dek-
Data
Munt
1
Muntmat.
Circulatie
opeischb.
schulden
Metaal-
_saldo
_
kings
perc.
27
Jan.
’36 132600
536.118 757.257
108.021
345.374
80 20
,,
’36 132600
534.282
763.230
99.534 343.691
80
25
Juli
’14
65.703
96.410
310.437 6.198
43.521
54
Totaal
Schat Kist-
Belee-
Papier
Diverse
Data
–
bedrag
disconto’s
promessen
_rechtstreeks
______g
fin en
op
liet
buitenl.
reke-
ningen
1
)
27
Jan.
1936
28.693
–
128.121 1.618
2.968
20
,,
1936
29.337
–
127.729
1.618
2.833
25 Juli
1914
67.947
–
61.686 20.188
509
1)
Onder
de icilva.
JAVASCHE BANK.
Data
Goud
Zilver
Circulatie
opeischb.
metaal-
1
schulden
i
saldo
25Jan.’36
2
)
102.360
153.210
24.020 31.468
18
,,
’36
2
)
102.280
156.170
24.290
30.096
21 Dec.1935
80.024
22.38
156.865
27.501
28.675
14
,,
1935
80.023 22.223
159.018
24.188 28.972
25Juli1914
22.057
31.907 110.172
12.634
4.842
Wi3C.
1
‘
1
Diverse
1
buiten
1
Dis- 1 Belee-
reke-
1
kings-
Data
i
N.-Ind.
1
conto’s
1
ningen
ningen
1)
1
percen-
t
betaalb.
1
taffe
25Jan.’36
2
)
1.520
74790
11.350
58
18
,,
1
36
2
)
1.920
77.760
11.310
57
21 Dec.1935
2.248
Ï0.297
1
59.638
10.883
56
14
,,
1935
2.467
10.338
1
59.925
11.162
56
25 Juli1914
6.395
7.259
1
75.541
2.228
44
‘)
Sluitpost
activa.
2)
Cijfers
telegrafisch
ontvangen.
t.