Jrg. 20, editie 1031

OCTOBER 1085

A(ITEURSRECHT VOORBEHOUD
ffN.

Economisch~
.
Statistische’

Beri*chten

ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANbEL NIJVERHEID, FINANCIËN EN VERKEER

ORGAAN VOOR DE MEDEDEELINGEN VAN DE CENTRALE COMMISSIE VOOR DE RIJNVAART

UITGAVE VAN HET NEDERLANDSCH ECONOMISCH INSTITUUT

20E JAARGANG

WOENSDAG 2 OCTOBER 1935

No. 1031

COMMiSSIE VAN REDACTIE:

P. Lief tinck; N. J. Polak; J. Tinbergen; F. de Vries en

E. M. E. A. van der Valk (Redacteur-Secretaris).

–

Redactie-adres: Pieter de Hoochweg 122, Rotterdam.

Aangeteekende stukken: Bijkantoor Ruigeplaatweg.

Telefoon Nr. 35000. Postrekening 8408.

Advertenties
f
0,50 per regel. Plaatsing bij abonnement

volgens tarief. Administra(ie van abonnementen en adver-

tenties: Nijgh & van Dit’,nar N.V., Uitgevers, Rotterdam,

Amsterdam, ‘s-Gravenhage. Posthèque- en giro-rekening No.

145192.

Abonnementsprijs voor het weekblad franco p. p. in

Nederland
f
20,—. Buitenland en Koloniën
f
23,— per

jaar. Losse nummers 50 cents. Economisch-Statistisch

Kwartaalbericht
f
1.—. Leden en donateurs ontvangen

het wéekblad en het Kwartaalbericht gratis en een reductie

op de verdere publicaties.

INHOUD.

BIz.

HANDELSBELEMMERINGEN EN VALUTASTABILISATIE
door

Prof. Mr. Dr. G. M. Verrijn Stuart …………….
850

E[ypotheken en hypotheken door
C. J. P. Zaalberg… .
851

Over de brug door
Prof. Dr. N. J. Polak ………….
851

De beteekenis van de vaste lasten voor het bedrijfs-

leven door Dr. H. M. E. A. van der Valk ………..
852

De internationale zuivelpositie door
H. J. Frietenus •.
854

De kosten van levensonderhoud in België voor en na

de devahiatie van den Franc door
A. J. W. Renaud
856

BUITENLANDSOIIE MEDEWERKING:

De Fransche begrooting voor 1936 door
Dr. E.

Weichmann …………………………….
857

AANTEEKENINGEN:

Verschuivingen van het erst- en kolenverkeer in de

N.W..Europeesche zeehavens door
W. van Looveren
859

MAANDCIJFERS:

Indexcijfers van Nederlandsche aandeelen……….859

STATISTIEKEN
…………………………86 1-864

Geidkoersen. – Wisselkoersen. – Bankstaten.

1 OCTOBER 1935.

Voor het verloop van de geldmarkt bestoud deze week

veel belangstelling. Aaii-vankelijk wachtte men af; geld
voor bankaccepten werd schoorvoetend •ter beschikking ge-steld, terwijl de prolongatierente weder eenige malen ambts-

halve moest worden vastgesteld. Na de oudubbelzinnige verklaringen van onzeu Minister-President was ontspan-

ning merkbaar, welke zich echter, omdat een tamelijk
to-

du’idende maandsw’isseling in aantocht was, nog niet zo-

zeer uitte in lagere geldkoei’sen, doch welke voorloopig
nog maar in een betere •beoordeeli.ng van de naaste toe-
komst tot uitdrukking kwam. De noteering voor drie-
maands •bnn.kaccepten bewoog zich tegen het of fieieele dis-

conto aan. Sohatkistpa.pier deed 5%’ pOt., niet voor latere termijnen lagere noteeringen: jaarsbiljetten 5 pOt., 2-jaars

4%: püt. en 3- en 5-jaars
41/4
pot. De prolongatierente

daalde van
6y
2
1
pot.. tot 5% pOt., slot 6 pOt.. Waarschijn-
lijk geïnspireerd door de gunstiger berichten is er de
laatste dagen een geidgever in de markt gekomen; men
wil ook beweren, .dat hoogere instanties hieraan niet

vreemd zijn. Call ‘bleef ca. 5
1
/
2
‘
pCt.

* *
*
De stemming op de wisselmarkt is de laatste dagen veel
rustiger geworden. Naar aanleiding van de Kamerdebat-
ten zijn er tusseilientijds nog wel enkele plotselinge koers-
schommelingen waar ‘te nemen geweest, doch tenslotte is er

aan het omzetten van Guldens in vreemde valuta een ein-
de gekomen. Het ‘vertrouwen schijnt languaa.m aan terug
te keeren, hoewel er tot nu toe nog geen sprake is van
‘terugkeer ‘van gevlucht kapitaal. De koersen eindigden
op het langste punt van deze beriiehtsweek. Ponden sloten
na 7.27% en 7.33 op 7.26, terwijl Dollars, die zich de ge-
heele week boven het goudpunt hadden bewogen – zij

kwamen ‘zelfs op 1.4814’; op velken prijs er weder goud
geëxporteerd werd – op 1.47% sloten. Ook Frausohe
Francs, die op 9.7534 de week openden cii tot 9.79 oplie-
pen, waren tenslotte beduidend flauwer en sloten op 9.73%.
De Ponden-Dollar-noteeriag bleef rond de 4.91, terwijl
Ponden-Parijs voornamelijk tussehen de 74.50 en 74.60 no-
teerden. Vanuit Paijs werd eveneens goud naar Amerika
verscheept. Belga’s 25.– 25.15 – 24.95. Zwitsersche
Francs die tot 48.30 stegen, sloten op 48.08. Marken even-
eens lager: 59.40. Register-Markeu, die in het midden der
week gezocht varen, veranderden uiteindelijk niet. ]îflcc-
ten Sperrmarken ‘lager; Credit-Sperrmarken – en gele

cheques – onveranderd;
Kabel Indië lager: 1O0Y8. Canadeesche Dollars 1.46
3
/8.

Argentijnsohe Pesos waren op de hoogere meer aaugebodeu

en liepen tot 4034. terug.

Ook op de termijnmarkt is de betere stemming duidelijk
merkbaar geworden. Alle termijnen zijn beduidend terug-
geloopen. Zoo noteeren tenslotte Ponden op één- en drie-

rnaands-levering
8341
en 19% c. hoven contant, Dollars 134

en
4341
c. agio, wat, vergeleken met de prijzen in het mid-
den der week nl. voor de Ponden lZ% en 30 c., en voor

de Dollars
2341
en 6 c., een flinke verbetering is.

De goudprijzen zijn -eveneens sterk gedaald: Baren

f
1.651,50, Eagles 2.50, Sovereigns 1.2.30 en Gouden Tien-
tjes 10.35: Marken bankpapier weder lager: 41.25.

850

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

2 October 1935

HANDELSBELEMMERINGEN EN VALUTA-

STABILISATIE.
.

De vorige week heeft ‘de Financieele Commissie
van deu To1keflol
–
{1 enkele belangrijke Resoluties
aangenomen. Daaronder trekt clie van den Brilselieii

Gedelegeerde Burgin in hijzondere mate de aandwht.

Deze Resolutie, welke in de plaats is getreden van
ccii voorstel van den Fraischman Bonnet, welke

‘aatste ‘zioh bij :de Engelsohe redactie heeft aangeslo-

ten, luidt volgens cle in ‘de dagbladen gepubliceerde
tekst als volgt:

,,overtuigcl van den zeer nadeetigen i ovloeci op clan in-
ternationalen handel an te willekeurige beperkingen, die
de regeeringen uitvaardigen en ‘vaststellen;
over’tu;igcl dat een ‘van de eindcloelnierke.n van te reg’ee-
ii ilgen is: de terugkeer tot dan gouden standaard;
van ineening, .dat het gewenscht zou zijn, zelfe voordat
het herstel van aan internationale run nt niogelijk wordt,
doeltreffende maatregelen te nemen om de hindernissen te
vermijden, die den ruil’handel van goederen in den weg
staan en dat een dergelijke uit-den-weg-ru inl’iug dier ‘liii-
dernissen een onontbeerlijke voorwaarde is voor de verdere
ontwikkeling van }it econonuiscIs herstel, dat
aich op
het
ogenbli.k voordoet;
van oordeel, .dat het herstel van deus internatiorialen
handel iii .grooteiiiate begunsti.gd zou worden, i acllien een
zoo groot mogelijk aantal landen overeenkomsten zou
sluiten, die ten doel hebben ean meer liberale economische politiek toe te passeul;
erke,u:ine’nde anderzijds, dat de gunstige ‘gevolgen van
dergelijke overeenkomsten nog uitgebreider zouden wor-
tIen, vauineer zij gegrond zouden zijn op het beginsel van
cle meest begu,ns’tigingsclausu le, zich reken
schap
geventl van
het feit, dat de regeeri ngen aarzelen overeenkomsten voor
een langen duuu’ te sluiten, wanneer de omstandigheden,
waaronder zij gesloten iiju, onder:he’vig zijn aan plotselinge
veranderi ligen, tengevolge van cle wissel i lig
fl
wissel koer-
sen, cl it alles overwegend, bevelen de ‘olkeubouidsverga-
dering aan:
dat cle regeeriulgen en grootere ha.uldc.lsvrijheitl zullen
aanmoedigen door middel van tweezijcl
ge
verdragen, daar-
bij desgew’ensuht bepalencie, dat zij in geval ‘van ‘belangu’ijke
wijzigingen in ‘dcii un ilvoet tussaheui cle munten der ver-
dragsluitende partijen cle niogelijkheicl zouden hebben deze
overeenkouuisten na ccii ‘ken n’isge’ving op korten tcu’nuij’ui
te wijv i.geuI •”

Deze Resolutie bthelst dus een aanbeveling van een
systeem van bilaterale verdragen, liefst niet meest-

beguristuging en gekoppeld aan de stabiliteit van cle
gelciee.uiheden der ‘daarbij betrokken partijen ten op-
‘zichte van ihet goud.
liet ‘hier aanbevolen systeem van voorwaardelijke
vermindering van handelsheienj:uneringen heeft voor

‘cie verschillende landen een zeér ongelijk lbedang. Die
landen, clie na de in de huidige ‘cie] ressie i ngetretlen
•cleflatie hun gel’deen’heitl reeds voldoende gecorrigeerci
n1eeflen •te hebben door mi’cklel van devaluatie ten op
zieKte an het goud of door een stelsel van voorlooplg
,,zweven•cie” valuta, kunnen van cle doorvoering van
de denkbeelden, die in deze Resolutie zijn neerge-
legd, veel voordeel hebben. De door hen met andere
landen te sluiten verdragen verbeteren hun handels-
betrekkingen tot ihet buitenland en scheppen voor au-
deren een belang om de bestaande valutaverhoudin-

gen niet te wijzigen.
Anders is de situatie van cle enkele nog res’teeren’de
gou’d’lan’clen, en ooit van die landen, clie wel reeds
gedevalueerd hebben, maar nog niet tot een voldoen
cle mate van intern economisch evenwicht zijn ‘geko-
men. In ‘deze landen wordt nog steeds ‘geworstel’d met
de door de cleflatie ontstane wauverh’ouding -tusschen
opbrengst en kosten cmi ‘daar zijn met name ‘de uit-
voerbedrijven nog ver verwijderd yan een normale
ren tahili teit.
Vooral met ‘betrekking tot Nederland springt dit
laatste in toenemende mate in het oog. Groot is ‘het
gebrek aan intern economisch evenwicht hier te lan-
‘de. Het vraa’gstuk ‘der vaste lasten, ‘die op ‘het be-
drijfsieven cl rukken, wah t nog stee’ds op oplossing.
Onder ‘de op het bedrijfsleven drukkende lasten

nemen ‘de inkomsten, door ‘de Overheid aan het ‘he-

drjfsleven onttrokken, een zeer ‘belangrijke plaats in.
In nog geen half jaar tijds is een royaal gebaar tot
belastingverlaging door een Regeering, die met haar

aanpassiiugspoli’tieic voortdurend te laat is, veranderd

un een pijnlijke he1astingveihoogin’g ter dekking van
een sterk gestegen tekort. De werkloosheid is nog

steeds stijgende in verhouding ‘tot vroegere depressie-
jaren. De levenskosten blijven ‘hoog en het loonniveau,

ten dezen ongunstig ‘beïnvloed ‘door ‘de bonen in he-
schutte ‘bedrijven, vertoont ‘ten opzichte van ‘cle voor-

naamste concurrenten van ons land een
pijnlijk
ge-
brek aan aanpassing.
,
Dit wordt
feitelijk
door allen toegegeven, geheel
afgezien van ‘de vraag, of men ‘de noodi’ge aanpassing

al ‘dan niet met ibehulp van ‘devaluatie wensht be-
werkstelligd te zien.

De toekomst van ons economish leven is ‘thans in

nevelen gehuld. Consequente deflatie, met inbegrip
van aantasting van de ihoofdsommen ‘der schulden, die
op onze volksgemeenschap drukken, wordt door de

Regeering ‘verworpen, en zulks •op goede ‘gronden.
Aan den anderen kant ‘heeft ‘het door haar ‘gevolgde

stelsel van ‘hier en ‘daar een neerwaartsche druk uit

te oefenen op sommige kostenelernenten om dan
elders ‘door steunmaatregelen ‘het totale koste.nniveau
toch weer op te ‘drijven, tot dusverre nog slechts ge-

leid tot verergerin’g van den toestand. En ‘ten aan-
zien van de ‘devaluatie is thans het parool: ,,sti1.zv,rij

gen”, hetgeen ‘in ‘bedenkelijke mate op struisvogel-

politiek ‘gelijkt. In ‘zoo onzekere omstandi’ghecen a’d’haesie ‘te ‘hetui-
genaan een Resolutie, waarvan cle handhaving der

huidige ‘goudwaarde van den Gulden een essentieel

hestand’deei uitmaakt, koit -ons een zeer verkeerde
houding voor. Het systeem-Burg-in ‘heeft zin in een
wereld, ‘bestaade uit landen, die eik voor zich in
eigen ‘huiehou’ding een rdeljke verhouding tussohen

opbrengst en kostenpeil ‘hebben ‘bereikt, maar niet in
een gemeenschaj van staten, waarvan er verschillen-

de, en daaronder belangrijke zijn, die van zulk een
‘bevredigende verhouding nog zeer ver vervij’d.erd’zijn.
Daarom schijnt ons ‘deze Geneefsc’he Resolutie, met
hoeveel ‘geestdrift ook begroet in ‘de V’olkenhoncls-

bijeen] omst zelf, en hoezeer ooit de
ncov proprio
ge

uit ‘instemming ‘van Cordell Ruil weg’dragende, in
cle huidige omns’tan’ci ighetlen. praeniatuur. Dat valt te betreuren., omdat tie Vol ken’bon.d hierdoo u- ziji. toch
al aanmerkelijk gereduceerd prestige op economisch
gebied steeds verder ziet wegzinken. De Resolutie-
]3urgin zou ‘daarom, zoolang ‘de ‘bestaande dispropor-
tionaliteiten in ‘de goudlan’den niet zijn opgelost, wel
eens ‘gedoemd kunnen zijn om cle lijst van
pict vete
te vermeerderen, waarmee Genève te wereld zoo rijke-
lijk ‘heeft voorzien.
M’oht niettemin onze Regeering ‘daai- anders over
denken en op basis van te Resolutie-.Burgiu ,,han’de’ls-
verdragen’ met ‘gou’dclausule” gaan sluiten, zoo zouden
wij
zulks zeer gevaarlijk achten.
De Regeering/soopt langs den weg van ‘bezuiniging
eui aanpassing ‘dlen Gulden op goudpeil te kunnen
houden, maar men kan er haar in ‘de huidige om-
stan’digheden toch niet van verdenicen, dat zij zich

daaromtrent innerlijk gerust en verzekerd gevoelt.
T:Iantelsverclragen.,,’met ‘gouciclausule” zouden haar daarom – op niet verantwoorde wijze ‘cie handen ‘bui-
den. I’mners, indien zich na ‘het afsluiten van zulke
veidrag’en toch nog de noodzaak zou voordoen om het
goudpeil van den Gulden te wijzigen, of indien de
Regeeririg eens zelf tot ‘het inzicht zou. komen,
dat ‘devalueeren ‘de voorkeur verdient boven haar
politiek van ,,incon’sequentedeflatie”, zoo zou zij zich
voor een pijnlijke impasse geplaatst zien. Zij zou dan
cie k
euze
,h
e
hb
en
om èf het op ‘het ‘gebied der handels-
verdragen ‘bereikte resultaat weer teloor te doen gaan,
ôf wel 1haar toevlucht te nemen tot ccii zeer ‘bedenke-
lijk middel, t.w. de sc’hijn’h.an’dhavirig van de. vroegere
goudwaarde met behulp van innerlijke uitholling

2 October 1935

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

851

claarvau door ideviezencon’trôle overeenkomstig het

Duitsghe stelsel. In het eerste geval zou de nieuwe
handelsverdragetip’olitiek uitloopen op een vermijd-
hare desillusie voor onze zwaar geteisterde uitvoerhe-

drijven, in het tweede geval laten wij ‘de heoordeeling

gaarne aan den lezer over.
lIet een en het ander is on’gewensdht. Daarom ho-

pen wij, dat de Regeering ook na de Geneefsohe Reso-
lutie zal blijven beseffen, dat ‘zij thans meer dan ooit

moet kunnen beschikken over de grootst mogelijke
vrijheid met hetrekkin’g tot de hier te lande te volgen

monetaire politiek en dat zij izich juist nu in dit op-

zicht niet tegenover het ‘buitenland moet binden.
cl.
MV.
S.

HYPOTHEKEN EN HYPOTHEKEN.

Zo ‘cle jongste parlementaire crisis ons iets ‘geleerd ‘heeft (of we een nieuw kabinet ‘hebben weten we uog
altijd niet; een gekeerde jas
lijkt
wel nieuw, maar is

het niet), ‘dan •is het wel, dat crediet meer waard is
dan ‘geld. Orediet maakt gezond geld en als het
crediet weg is, moet de bankhil:jettenpers ‘die taak

overnemen, doch maakt dan ongezond geld.

T-Jet met de Regeringsschaar bedreigen van hypo-
theken, die credietwaardige crediteuren afgesloten
hebben met bene fida credietgevers
01)
nog volwaar-
dige onderpanden, heeft vele pennen in beweging en

vele geld’hron nen tot ‘stilstand igeb raght.
Ik meen niet ver mis te tasten met als oorzaak van
deze ‘boze daad een andere boze ‘daad aan te wijzen, nl.
de wijze, waarop ‘de land’b’ouwsteun is ‘op- en voort-
gezet.
Reeds van vele zijden is erop ‘gewezen, dat ‘de zware
lasten, ‘die op ons gehele ‘volk drukken als gevolg
van het streven om de Landbouw in stand te houden
(Gelukkig Zweden, ‘dat meer hout, ‘papier, ‘erts en
staal ‘voortlhren’gt dan groente, suiker,. melk en
eieren!) voor een belangrijk ‘deel ten goede komen
aan het grondbezit ‘en het groncicrediet.
In sdherpe tegenstelling tot ‘de uiet-ren’deren’de en waardeloos wordende aandelen en obligaties van ‘in-
‘dustriële, scheepvaart- en koloniale ondernemingen en sc’heepsverhaad’banken vormen landerijen enhypothe
ken ‘daarop nog altijd een, rentedra’geucl ‘bezit, niette-

genstaande die ‘landerijen evenmin ‘h’edrijfswaarde
‘hebben als stilstaande fa’brielcen of opgelegde schepen.

De winst op ‘de oogst, ‘de ‘daarvan betaalde pacht en
rente komen uit de ‘directe ‘belasting van te ‘binnen-
iat,i’dse vei,brctikers, die’geclw’on’gen zijn te koppn
O

een ‘bepaalde markt tegen kunstmatig vastgestelde
‘prijzen. (Zulke ‘prijzen
zijn
een typisch product van

zuiver Nederlands fabrikaat). Dat met ‘dit machtige
middel getracht wordt ihet ‘bedrijf ‘op ‘gang te houden
voor heden en ‘toekomst kan stroken met het algemeen
‘belang. De tijdelijke triomf van ‘de actieve ‘handels-
politiek in vreemde landen, ‘zal ‘helaas nog wel tot an-
‘dere ‘maatregelen verleiden ‘of nopen om van ‘de Ne-
derlandse arbeidskracht, nog zoveel ‘mogelijk ‘produc-

tief te maken.
In ‘de niet-agrarische bedrijven, ‘met name ‘in ‘de nij-
ver’liei’d en in de scheepvaart, ‘gaat aan iedere ‘daad-
werkelijke ‘hulp ccii zorgvu’l’di’ge garantie vooraf, dat

het gesteunde bedrijf ‘geen wiust ‘zal maken. Eerst
worden ,,’offers” gevraagd, ook van ‘de oMigatiehou-
‘ders en aiiclere crediteuren, terwijl de aandeelhouders
blij moeten zijn met ‘het voortbestaan van het bedrijf,

dat misschien
later
weer profijt afwerpt.
Hiertegen kan ‘geen ernsti.g bezwaar ‘gemaakt wor-den, ook niet door cred’ietkun’digen, want ‘het behoud
van een ‘zakelijk of natuurlijk verband tussen de altijd
on’vaste waarde van ‘het on’derpan’d en :de regelmaat
‘der rentebetaling is de gezonde prikkel voor het ver-
antwoordeljk’hei ds’gevoel der crecli’etgevers.
Het land’b’ou’wcrediet heeft juist ‘clie !hei’lzame prik-
kel grotendeels verloren sedert de overheid door ‘zijn
steunmaatregelen, aan het op de landerijen uitge-
oefende ‘bedrijf pacht en rente garandeert. Ik herinner
mij mijn veChazin’g toen ik ‘bij ‘de eerste plannen voor

steun aan ‘de melkveehouders
‘bij
‘de berekening van de
kostprijs een post voor pacht ‘of rente tegenkwam.
Rente voor ‘gron’d, ‘die ‘geen rendement oplevert en,
waarvan het in ‘gebruik ‘blijven een ‘voordeel voor ‘den

eigenaar is, ‘omdat ‘dan de kwaliteit :be,hu’den ‘blijft
Afschrjvin’g kent ‘dus ook ‘dan ‘dit kapitaal niet. Ver-

gelijk ‘dit eens met een schip of een fabriek.
Wel hebben Pachtwet en Ilypotheekbesluiten een

poging gedaan om de landge’hruikers op hnu bedrijf
te ‘laten ‘blijven en ‘daarbij zijn in
, teii’g geval de

verplichtingen verlaagd, doch daaihij ‘gold meer ‘de
financiële toestand van den pachter ‘of ‘denhy-potheek-

boer als ‘motief ‘dan de onzuiverhei’d van ‘de ‘bron,

waaruit ‘de ‘betalingen ‘geput worden.
Dit verstoppertje spelen met ‘zie rechtsgrond voor

rentever’la’gin’g ‘bij hypotheken op land, ‘heeft er waar-
schijnlijk sterk toe ‘bijgedragen, ‘dat te rentes’chaar ook
werd uitgestoken naar andere hypothecaire leningen,
waarbij noch ‘de waarde van ‘het on’derpan’d noch ‘de

rentabiliteit ervan een wijziging ‘hadden ‘ondergaan

als ‘het ‘geval ‘is met ‘bouw-, wei- en tuinland.
Zodoende ‘heeft de eerste boie ‘daa’d tot een tweede
met nog kwader gevolgen ‘geleid. Had ‘het verlenen
van land’houwsteun met ongemoeid laten van pacht
en rente tengevolge, dat het gehele
‘bedrijfsleven
extra

‘belast werd en ‘dat Vrij gekomen geld gaarne ‘beleg-
ging zocht in los ‘land of
‘boerderijen,
hetgeen w’jst

‘op ‘de ‘opheffing van ‘de verantwoordelijkheid van den
thans ibeveiligden. credietgever, ‘de ‘bedreiging van
alle andere hypothecaire ‘leningen in het vaste-lasten-
ontwerp werd de doodsteek voor het nog gezond ge-
‘bleven credietwezen ‘buiten ‘de landbouw.
Ook ‘deze ‘boze daad ‘heeft reeds v66r ‘zijn volvoerin.g
tot erger ‘geleid, wat een duidelijke waarschuwing is
om ‘die weg ten spoedi’gste te verlaten.
Men behoeft ‘de koersljst ‘der pan’d’hrieven maar in
te ‘zien om te ‘beseffen, ‘dat ‘de ‘gulden zich daar niet
meer veilig ‘voelt en waar moet ‘hij dan anders heen
‘dan ‘over ‘de Noordzee of de Oceaan?
Sedert ‘de derde Dinsda’g van September is er’hoop,
dat althans ‘dit kwaad niet over ons zal komen. De
s’taatlenin’gen ‘hebben al weer meer vertrouwen gekre-
gen, ‘de kans voor de ‘pandhrieven ‘wordt”met ‘de dag
beter, maar ‘liet is dringend nodig, ‘dat het verlossen-
de woord spoedig duidelijk veerklinkt, want ergcr
dan zware lasten is afwezigheid van crecliet en ver-

trouwen.
Wanneer clie ‘boze ‘daad van credietonciermij n ing
niet tot stand komt, mag ‘dit niet ‘de aandacht aflei-
den van ‘de reeds begane bo’ze ‘daad in de landbouw-
steun. Zolang die niet ongedaan wordt ‘gemaakt, ‘blijft

het crediet’wezen een zieke plek ‘behouden en blijft
het bedrijfsleven, via ‘de ‘levenskosten en ‘diverse ‘het-
fin’gen, belast met tientallen miljoenen ‘guldens, die
handel, scheepvaart en industrie”de kleine kans op
herstel ontnemen.
0. J. P. ZAALBERO.

OVER DE BRUG.

De versnelde ‘bruggenbouw is technisch vlotter in
zijn werk gegaan dan administratief. Aan ‘de ‘bruggen
zelf is en wordt hard gewerkt; ‘de resultaten zijn er
reeds ‘of mogen binnen afzienbare ‘tij’d worden ver-
wadht. Men is op het financieringsplan vooruitge’lo-
pen en ‘heeft voortgewerkt. Hulde aan ‘het Departe-
ment van ‘Waterstaat voor deze ant’icipatie!
Het financieringsplan ligt thans in de derde ge-
publiceerde proeve voor ons. Na de naamloze ven-
nootschap tot exploitatie van ‘de bruggen door tolhef-finjg ) en ‘de naamloze vennootschap voor credietver-

lening en tolconcessie
2)
‘hebben wij thans een project,

‘dat ‘door eenvoud uitmunt. Geen naamloze vennoot-

scha’p, ‘gee,n ‘garanties, ‘geen tol’heffun’g, ‘geen, schijn-
aandeelhouders, geen staatswinstdeling, geen camou-flage, maar ‘enkel en alleen kapi’taalsuitgaven op een

‘) Zie
E.S.B. 12 April 1933, ‘blz. 296.
2)
Zie
E.-S.B. 23 Jan.1935 blz. 64, 30 Jan. 1935 blz. 116.

852

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

2 October 1935

publieke dienst met middelen tot ‘clekkiiig ‘in een voor-

af bepaald tijdvak. Sober en duidelijk spreekt ‘het ge-

hele plan uit één enkele tabel en een wetje van twee

korte artikelen plus een i n-werking-‘tredingshepaling.
Hulde aanden Minister van
T
a
te
r
staat voor •deze
aanpassing!

Niet sledhts ‘de eenvoud van het nieuwe plan •geeft
aanleiding ‘voor die hulde, maar ook het feit, dat ‘de

Minister rekening heeft ‘gehouden met de vele en

grote bezwaren, d’ie tegen de beide vorige ontwerpen
waren ingebracht. De to’lheffin’g is opgegeven, zodat
niet zal worden overgegaan tot ‘differentiële ‘hehande-

ling van ‘de onderscheiden delen des lands. Voor zover

bijzondere lasten voor ‘deze versnelde uitvoering van

werken worden opgelegd, laat men het ‘gehele motor-

verkeer ibijdragen, in ‘de vorm van een kleine verho-
ging van de henzine’belastin.g. Daartegenover eohter

verkrij’gt uien een deel ‘der middelen ‘door de jaarlijk-

•se bijdragen uit het Verkeersfon’ds enige jaren ‘lan-

ger ‘voort te zetten ‘dan vroeger in ‘de ‘bedoeling lag,

terwijl men nog een ‘oeververbinding hij Velsen, die
in ‘cle vorige plannen Piet was voorzien, mede in liet

plan betrekt. Dat men ‘de reeds vroeger uitgegeven
‘bedragen voor !bruggenbouw of een ‘deel der ‘schuld

van het Verkeersfon’ds mede ‘in de financiering blijft

betrekken, lijkt ons niet zo fraai, maar men kan nu
eenmaal niet alles krijgen wat men wenst, zeker niet

in ‘deze tijd.

Ook de
benrineheffing
‘heeft natuurlijk
zijn
‘bezwa-

ren. Vooral voor de binnenscheepvaart, die zeker geen

belang heeft hij ‘de bruggenibouw, zal zij een 2ware last rLijn. De opbrengst kan onzeker
blijken,
als cle

techniek
zich
wijzigt in de richting v’an andere dan

hen zinernot’oren. De heffing is voor een beperkte tijd
voorzien, voor tien jaar. Dit doet de bezwaren reeds
verminderen: de tol’heffing zou twintig jaar voort-
‘duren en veel meer ongerief veroorzaken.
De Minister is over •de brug gekomen; mogen de

critici ‘hem thans tegemoettrede’n. Hoofd’zaak is, ‘dat

•ook het verkeer spoedig alom over de brug kan gaan.
Of ‘door de tunnel? Dat men met ‘deze netelige strijd-
vraag voor Nieuwe Maas en Noor’dzeekanaal even grote

voortvareiid’hi’d ‘betradhte als met ‘de overige oevr-
verbindingen! P.

DE BETEEKENIS VAN DE VASTE LASTEN VOOR

HET BEDRIJFSLEVEN.

De ‘debatten, ‘d’ie •de vorige week in ‘de Tweede,
Kamer
zijn
gehouden, verdienen in meer dan één op-
zicht de aan’daht. Belangrijk zijn vooral ‘de ‘beshou-
wingen over ‘de tegenstellingen met ‘betrekking tot
de deflatiepolitiek. De ‘heer De Geer heeft in dit
v
erL,

band de opmerking ‘gemaakt, dat, indien zoowel
Dr. Coljn als Prof. Aa’l’berse gelijk hebben – wat in
theorie mogelijk •is – devaluatie ‘zOker moet komen.
Want dan komt zij, zoowel indien consequente •defla-
tie aanvaard wordt (wegens kapitaaivlucht), als in-
•

dien
zij
niet aanvaard wordt (wegens economische uit-
putting). Hoewel het interessant zou zijn om deze’
standpunten nader te beschouwen, willen wij ditmaal
de aandacht vestigen ‘op liet probleem van de vaste’

lasten, .dat van dit vraa’gstuk een zeer belangrijk on-derdeel vormt. Uitgangspunt hiervoor vormt de vol-
gende uitspraak van Minister Oolijn (Handelingen
van de T’weede Kamer, blz. 28/29).
,,Wat nu, Mijnheer de Voorzitter, betreft het gelegde
verband ‘tusscheu devaluatie en vaste lasten, met be-
‘trekking dan ‘tot de verlioudin,g’tussahen productiekosten
en prijzen, moet ‘ik er op wijzen, wat ook reeds geschied
is in de Memorie van Antwoord van het bezuinigingsont-
werp, dat die verhouding tussehen produotiekosten en prj-
zen beheerscht wordt niet door één factor, maar door dr.iç
factoren. Die verhouding wordt beheersabit door ‘hetgeen
men betalen moet voor de ‘grondstoffen, door ‘hetgeen men
betalen moet aan bonen en door de vaste lasten, d’ie op
het bedrijf drukken. Dat zijn de drie factoren, die hun in-
vloed doen gelden. En nu, Mijnheer de Voorzitter, is het
een ‘bekend feit, dat, het bedrijfsleven, dooreen genomen,

ik spreek dus niet over afzonderlijke bedrijven, waar diie
cijfers anders kunnen zijn, die ‘productiekosten worden
beheersch’t voor 30 pOt. door vat men betaalt voor de
grondstoffen, voor 50 pOt. door wat mcii betaalt aan bonen
en voor niet mcci’ dan 20 pOt. door wat men ‘betaalt aan
vaste lasten.
Het vraagstuk van de vaste lasten speelt dus in de
verhouding ‘tusschen produatiekosten en prijzen een be-
trekkelijk ondergeschikte i’ol. Hierdoor nl, doordat de
heide andere factoren vals viermaal grooteren invloed zijn
dan ‘de factor van ‘de vaste lasten, en, aangenomen nu een
oogenbt’ik, wat ‘ik niet ‘toegeef, dat door devaluatie het
probleem van de vaste lasten verzacht zou worden, dan
staat daar tooh dadelijk tegenover, dat, afgezien nog van de bonen, de grondstoffen een siadeeliger invloed op het
kostencijfer zullen uitoefenen dan de verlichting bedraagt,
die voor de vaste lasten zou kunnen worden verkregen.
Immers, de grondstoffen vormen dooreen genomen
30
pCt.
van de kosten en de ‘vaste lasten slechts 20. Wanneer men
voor wat men uit het buitenland aan grondstoffen ‘be-
trek’t, meer moet betalen in verband met ‘de devaluatie,
dan is dat ‘nadeel grooter dan het voordeel, ‘dat, gesteld,
dat het juist ware, uit de verlaging van de vaste lasten
door devaluatie kan worden verkregen. Mede ‘daarom moet
dc Regecring dan ook diie, in de Kamer bij ‘herhaling ge-
maakte tegenstelling tusschen consequente deflatie en
devaluatie als onjuist van de hand wijzen, en niet alleen
als onjuist, maar als verwarring s’t’icihtencl.
De devaluatie geeft voor geen enkel probleem een ‘blij-
vende oplossing en het probleem van de ‘vePhouding ‘tus-
sehen kosten en ‘prijzen wordt veel sterker ‘beheersoht door
den ui’tga’venpos’t voor grondstoffen en bonen dan door
den druk van de vaste lasten.”

Het is ons niet bekend; waaraan ‘de ‘gegevens be-

treffende de verdeelin’g van ‘de productiekosten’ zijn
ontleend. Zeer waarshijn’lj’k zijn zij’ afkomstig van
het ‘bekende rapport van ihet Centraal Bureau voor de

Statistiek over ‘den invloed van het arbeidsloon op

den
kostprijs
van ‘de producten. In ‘dit rapport is een
globale schatt’ing ‘gemaakt van de waarde van de Ne-
derlandsohe jaarproductie ‘in 1929, die voor dat jaar

als volgt was samengesteld.

Waarde van de Nederlandsche productie in
1929,

1
In miii. guldens
1
In proc.

Loonen en salarissen

3.900.

47.6
Sociale lasten ……………….100

1.2
Vaste renten ……………….
650

8._
Fluctueerende renten

800

9.7
Invoer …………………..
2.750

33.5

Volgens ‘deze gegeven’s is
9.2
pOt. als vaste lasten

te beschouwen (sociale lasten en vaste renten). De
fluctueerende renten zijn geen vaste lasten, omdat
‘het aan’deelenkapitaal niet op een vaste vergoeding
recht heeft. Afgaande op deze opstelling, zou ‘dus niet
20 pCt., ‘doöh slechts 10 pOt. van de producti’ekosten
uit vaste lasten bestaan.
Deze opstelling ‘geeft echter een zeer onvolledig in-
zidht in dit hoogst belangrijke vraagstuk. In ‘de eerste

plaats ‘blijkt hieruit niet de beteekenis van ‘dh aflos-
singen op ‘de hoof’ds’ommen, die voor bijna elk bedrijf,
dat met vast kapitaal wordt ‘gefinancierd, op het
oogen’bl’ik zoo belangrijk is. Verder is uit deze opstel-
ling ‘de ‘druk van ‘de tarieven (belastingen, ‘gas, dec-

triciteit, spoorwegen enz.) en van ‘de
sia.rre
prijzen
niet

te zien. Deze kostenelementen bevinden zidh ôf onder
de posten l’oonen, salarissen en invoer èf zijn in ‘deze berekening niet opgenomen. Dientengevolge tast men
‘op het oogenliuik ‘geheel ‘in ‘het ‘du’ister, welke betee-
kenis aan ‘den ‘druk van de vaste lasten moet w’orden toegekend. Een zeer omvangrijk onderzoek zou noo-
‘dig zijn om het aandeel van ‘de vaste lasten in •den
kostprijs te berekenen. Bovendien is de kostprijs ook
niet vast ‘bepaald, ‘omdat hij, vooral in kapitaalinten-
•sieve bedrijven, ‘afhangt van den omvang van de
productie.

• Intusschen is de bovenstaande, opstelling wel van
belang om na te ‘gaan, welke veranderingen in de
depressie in ‘de samenstelling van ‘de waarde ‘der pro-
‘duct’ie ‘hebben plaats gevonden. Het vorige jaar heb-

2 October
1935

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

853

hen wij namelijk een
zeer globale
schatting gemaakt

van de samenstelling van de waarde van de Neder-

lancisehe productie in 1934
t),
terwijl in het begin van

‘dit jaar Jhr. II. Reuchlin,
onafh(inkelijk
van ons,

hetzelfde ‘heeft gedaan.
2)

Waarde van de Nederlandscbe productie in
1934.

Schatting van

Onze schatting
Jhr. H. Reuchlin 1

In miii.

liii miii.
guldens In proc.

guldens
1
•
In prOc.

Loonen en salar.

2.780
60.1
2.760
5

59.2
Sociale lasten
.
92
2._
Vaste renten
480
10.4
500
11.8

Fluctueerende

renten
230
5.-
300
6.4 1.038
22.5 1.050
1)
22.6
Invoer

……….

4.620
100.-
4.660
100._

‘)
Dit bedrag ,is
door ons
in Sept.
1934
geschat op grond
van den invoer van
8
maanden;
het
juiste cijfer is
f 1.038

millioer.

Vergelijkt men cle schattingen voor 1934 met •de

schatting van het Centraal Bureau voor de Statistiek
voor 1929, dan trekt het de aandacht, dat de vaste

lasten, voor z-ooverre deze hieruit ‘blijken, relatief ‘het
meeste zijn gestegen. De sociale lasten stegen relatief
van 1.2 tot 2.0 pOt. ‘of met 66 pOt.; de vaste renten
van 8 tot resp. 10.4 en 11.8 •pCt. of met res’p. 30 en
46 pOt. Het betreft hier twee posten, die in
absolute

‘bedragen gedaald
zijn;
het is echter voldoende be-

kend, dat een aantal vaste lasten in absolute bedragen
gelijk zijn gebleven (‘bijv. de aflossing op de lioofd-som) of zelfs nog zijn gestegen (enkele tarieven). In
relatieven zin zijn deze elementen dus nog veel ster-

ker gestegen.
Bij de oplossing van dit vraagstuk komt het dus
niet ‘alleen aan op het deel, ‘dat de vaste lasten van de
productiekosten uitmaken, maar eveneens op de
toe-

neming
van den druk voor ‘de ondernemers. Zooals
met enkele voorbeelden is aangetoond, is ‘deze ‘druk

in de depressi& enorm gestegen. Nog belangrijker is, dat deze ‘druk elken ‘dag ‘toeneemt, omdat de deflatie
de waarde van ‘de Nederlandsche productie voortdu-
rend doet dalen. ‘) Hoe meer de productie daalt, hoe sterker ‘de vaste lasten gaan drukken. De Regeering
werkt er echter zelf toe mede, dat dit probleem steeds
urgenter wordt. En wel direct en indirect. Direct
door verhooging van de omzetbelasting, die ‘de tendens
‘heeft de productie nog verder te verminderen. Van
twee kanten spitst liet vraagstuk van de ‘vaste lasten

zich dus toe. Eenerzijds ‘door de daling van de
waarde

van ‘de productie, anderzijds ‘door de vermindering

van het
volumen
van de productie.
De bovenstaande tchel ‘brengt nog een ander belang-
rijk feit naar v’oren, nI. ‘dat liet aand’el van ‘de loo-
nen -in de totale waarde van de Nederlandsche pro-
-ductie is gestegen en wel met ‘ongeveer 25 pOt. Hier-
in komt vooral de starheid van de bonen in ‘de ‘be-
schutte ‘bedrijven tot uiting. Een verdere loonsverla-
ging is in een deflatieproces een absoluut vereischte.
Dat ook op d’it pti’nt nog zeer veel ontbreekt is vol-
doende bekend.

De vraag rijst in ‘dit verband, of op een verdere

aanzienlijke loonsverlaging valt te rekenen. Wat dit
betreft, kan men in het algemeen zijn verwachtingen
niet te hoog spannen. Hoewel ‘de hoogte van de bonen
in ons land niet afhangt van de kosten van levens-
onderhoud, is er wel een indirect verband. Hoe ‘hoo-

“) Zie De Economist van October
1934.
2)
In zijn studie ,,Werkvei’ruiming en haar gevolgen
voor ‘vol-kshuishou’ding en overheidsfinanciën.”
8)
Voliedi’ghei’dshalve zij er op gewezen, dat het begrip
vaste lasten niet identiek is met het tbedrijfseconomische
begrip vaste kosten. Een deel van de vaste lasten zijn
voor een onderneming variabele kosten (bijv. electriciteit-
en spoorwegtarieven, enz.).

‘ger de kosten van ‘levensonderhoud ‘blijven, ‘des te meer
‘zal de sociale weerstand tegen een loonsverlaging
toenemen. Daarom is de verhooging van de monopo-

lierechten -op granen en van ‘de omethe’1asting aoo

uiterst ‘bedenkelijk. ‘) Deze maatregelen vermeerderen

de
moeilijkheden
voor •het bedrijfsleven en ‘beïnvloe-

den daardoor ook indirect
het pro’bleeni van ‘de vaste

la-sten.
Het probleem van ‘de vaste lasten is voor liet ge-

heele
‘bedrijfsleven
niet hetzelfde. Er bestaan verschil-

len tusshen de afzonderlijke ondernemingen. In het

algemeen is ‘dit vraagstuk voor de uitv-oeibedrijven

het nijpendst.
2)
Deze !bedrjven moeten werken op onbe-

sohermde markten met een (in Guldens uitgedrukt)
zeer gedaalde koopkracht. De
bedrijven,
-die op de -bin-

nenlandsehe markt
zijn
aangewezen, ondervinden in

‘het algemeen nog de invloed van een ‘voor een groot deel kunstmatig opgehouden koopkracht, als •gevolg
van een niet consequent doorgevoerd deflatieproces.

Dit leidt tot gevolgen, die ‘hoogst ongunstig ciju voor
onze volks:huishouding. Voor zooverre de uitvoerbe-

‘drijven
zich
niet meer kunnen aanpassen, moeten zij

-met de productie ophouden. De voorbeelden hiervan
li
ggen
voor liet grijpen.
Voor zooverre de uitvoerbedrijven nog kans zien

de dispariteit tusschen opbrengsten en kosten te -over-
bruggen zullen zij alles in liet werk stellen om de kos-
ten te verlagen. De groote loondalingen in ‘die ‘bedrij-
ven zijn van ‘dit streven een uitvloeisel. Om de exploi-
tatietekorten verder te ver-minderen werd overgegaan
tot invoering van allerlei ai’-beids’pa,ren-de productie-

methoden. Het is daarom niet te verwonderen, ‘dat
verschillende uitvoerbedrijven en ‘verschillende bedrij-
ven, die meer internationaal dan nationaal -zijn ge-
-oriënteerd, in de ‘depressie ‘hun arheidsproductiviteit
geweldig hebben op-gevoerd.

Hierdoor is een
technologische
werkloosheid in het
leven geroepen, ‘die niet alleen een ‘gevolg is van de
normale ontwikkeling -op dit -gebied, maar ook van de onmogelijkheid om het algemeene
prijs-
en kostenpeil
in het binnenland t’e verlagen. De vaste lasten hebben
‘dus geleid tot een uitbreiding van de werkloosheid,

die ‘de
moeilijk-heden
op andere ‘gebiedefi (o.a. over-
‘hei’dsfinanciën) weer hebben vergroot.
‘)
Het zou

zeer belangrijk zijn om -den omvang van dit verschijn-
sel te kennen.

Terecht ‘heeft o.i. Minister Oolijn opgemerkt, dat
devaluatie liet probleem van ‘de vaste lasten niet op-
lost. Daarvoor zijn ‘de lasten t.o.v. de geweldige prijs-
daling te ‘hoog. Twee opmerkingen kunnen echter in
dit vethand ‘gemaakt worden om het probleem ‘vol-
ledi’ger te behandelen. In de eerste plaats staat het
vast, dat het vraa’gstuk van -de vaste lasten door
‘devaluatie aan beteekenis zal verminderen. Dit ‘zal

– vooral dan
duidelijk
worden, indien -men zich reali-seert, ‘dat de druk van ‘de vaste lasten hij een verder-
gaande prijsdaling en ‘bij een verdere vermindering
van de omzetten nog aanzienlijk zal toenemen. Boven-
dien zal voor ‘bepaalde ‘bedrijfstakken dit vraagstuk
wel worden opgelost, o.a. in het algemeen voor de industrieele uitvoerbedrjveu en voor verschillende
voor het binnenland werkende ‘bedrijven.

Ver’der zal de oplossing van dit vraagstuk ook af-hangen van ‘de medewerking van -de Overheid, -die
-ook ‘bij devaluatie nog verschillende tarieven en be-
lastin-gen zal moeten herzien. Zoolan-g echter de prijs-
‘daling
blijft
aanhouden en noch tot een consequente
deflatie noch tot devaluatie wordt overgegaan, zal
-de ‘druk van -de vaste lasten vermeerderen in plaats
van verminderen. v.
(1. V.

Zie ook de adi’essen van het -hoofdbestuur van de
Nederlandsche Maatschappij voor Nijvenheid en Handel
aan -den Raad van Ministers.
Afgezien -dan van de thuizenexploitatie, waar dit
vraagstu.k wel bijzonder acuut is.
8)
Het spreekt vanzelf, dat dit verschijnsel zich ook in
verschillende voor de binnenlaudsehe markt werkende be-
drijven heeft voorgedaan. – –

854

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

2 October 1935

DE INTERNATIONALE ZUIVELPOSITIE.

T-let ‘is eigenlijk niet doenlijk om te schrijven over
de
internationale zuivelpositie sedert de wereldmarkt

van zuivelproducten is uiteengevallen in een aantal
markten, waarvan het gebied in 1e meeste gevallen

wordt begrensd door nationale grenzen. Zoo kan men
spreken van de botermarkt in Duitsh1and, waar door
cle ovethci’d het prijsniveau kunstmatig wordt gehou-

den op een peil, ‘dat ongeveer ‘tweemaal zoo hoog is

als in Engeland, waar de botermarkt zeer weinig
wordt beïnvloed door oveiiheidsmaatregelen. Zoo kan

men schrijven over ‘de practisch volkomen geïsoleerde
botermarkt in de Vereenigde Staten en over de kaas-
markt• in Frankrijk.

Indien aan den omvang van d’it artikel ‘geen gren-

zen warefl gesteld, zouden deze verschillende markten,

voor zooverre althans ons land hierbij practisch be
trokken kan worden geacht, zoo goed mogelijk kunnen

worden o.ntleed, waarna een poging zou kunnen wor-

den gedaan om enkele algemeene conclusies te trek-
ken ‘inzake
de
momenteele internationale zuivelposi-
tie. Plaatsruimte ethter dwingt mij tot het maken

van enkele onvolledige opmerkingen, waarbij ik mij
‘heb laten leiden ‘door de vraag in hoeverre ‘de
ver
b
e

teringen van ,,’de” internationale zuivelpositie gedu-

rende de laatste maanden thans het vermoeden recht-

vaardigen, •dat door ‘den Nederlandshen zuivelprodu-
cent ‘het allerer’gste geleden •is.

Bepalen wij ons eerst ‘bij ‘het artikel
boter,
‘dan
dient vdSr alles niet uit het
–
oog te worden verloren
het merkwaardig feit, ‘dat van de enorme hoeveelhe-

den ‘boter, welke door de ‘be].an’grijkste ‘boterexportee-
rende. ‘landen in het internationaal verkeer worden
gebracht in 1934, Engeland
85
pCt. en Duitsghlan’d
bijna’ll pOt. tot ‘zich trok. En aangezien Duitsthlan’d
door verschillende oorzaken een ‘geïsoleerde markt •is •geworden, waar van een prijs als resultante van vraag
en ‘aanbod n’iet – meer mag worden gesproken, maar

waar het pract’iseh in’houdslooze begrip ,,’gerecht-
vaar•di’gde prijs” opgeld doet, zijn er dus ‘gegron’de
redenen ‘om ‘de huidige boterposi’tie •in En’gelan’d aan
een iets uitvoeriger beschouwing te onderwerpen.

In Engeland wordt de boterprijs bepaald ‘door uit-

‘sluitend twee factoren: de ‘grootte van ‘de invoeren
en ‘de opnamecapaci’teit van ‘de Engelsdhe beyolking.
Op ‘den eersten factor komen wij nader teru’g, terwijl, wat den tweeden factor ‘betreft, wij volstaan met erop
te wijzen, -dat ‘deze wordt bepaald door de totale koop-kracht van ‘de ‘bevolking eenerzijds en ‘door de concur-
rentie van su’bst’i’tutie-artikelen anderzijds.

De ‘boterinvoer van Engeland ‘is verbijsterend, zoo-
wel wat ‘betreft ‘de totale ‘hoeveelheid en vooral wat betreft de toeneming gedurende de laatste jaren. Uit-t
‘gedrukt •in ‘duizenden cwt., bedroeg ‘de ‘boterinvôer
‘in Groot-Brittannië in:

– 19131192911930119311193211933 1934

Deensche boter

1707 2204 2319 2466 2584 2519 2486
Koloniale boter
1).

846 2072 2515 3484 3934 4204 4781
Nederlandsche boter

153 130

89

96

47
,
146 301 –
Andere boter …….
1433 1991 1899 2014 1799 1963 2135
,

Totaal …….
4139 6397 6822 8060 8364
8
83
2
1
9
70
3

J)
Nieuw-Zeeland en Aus’tr1ië.

Het is ‘begrijpelijk, dat ‘deze toenemende invoeren
‘slechts konden worden opgenomen tegen steeds
lagere prijzen, welke pr••’s’daling ‘is ‘geaccentueerd ‘ge-
worden door ‘de economische crisis, ‘die vooral in de
industrieele gebieden in Engeland ‘gepaard ‘ging met
een sterke vermindering van de koopkracht van de
‘bevolking. De genrid’delde ‘grossiersprijzen, uitgedrukt
in S’hillin’gs per cwt. op de ‘basis ,,ex-wharf Loudon
‘duty paid” bedroegen voor: ‘

1929 1930 1931 1932 1933 1934
Fijnste Nieuw-

‘
– Zeelandsche gezouten
173;9 13113 11413 1031_ 82/6 7313
Dêenschegezbuten…
. 18213 1501_ 130/_ 1191_ 10413 98,10

Voor ‘den Nederlar,dschen producent werd ‘deze al-
gemeene prijsdaling -op hoogst pijnlijke wijze geaccen-
tueerd ‘door a. de waardedaling van ‘het Pond,
b.
de
invoering van een stelsel van prefe’rentieele rechten,
tengevolge waarvan koloniale boter on’helem’mer’d kan

worden ingevoerd, ‘terwijl -op de niet-Britsche boter
een irrvoerrecht wordt -geheven ‘van
15/-
per cwt. en
c.
‘door -de waardedaling van ‘de Nederlan’clso’he ‘boter in

verhouding -tot ‘de Deensche, welk verschijnsel een

‘direct gevolg is van ‘de merkwaardige positie, welke
‘de De’ensc’h’e ‘boter op -de En’gel’sche -maTkt inneemt
eenerzijds en, -door ‘den ‘geforceerden verkoop van Ne-
‘derlan’dsche ‘boter in Engeland anderzijds.
1)

Het is evenzeer ‘begrijpelijk, dat iedere vraag ‘be-
treffende ‘het boterprijspeil in Engeland in de naaste

toekomst ‘geheel afhangt van ‘de ‘beide hierboven ge-
noemde factoren. Wat cle aanvoeren van de k’olnia1e

boter ‘betreft, is het -de groote’vraag, of de ‘benau’wen-

de expansie, welke uit ‘bovenstaan’d ‘o’verzic’htje ‘blijkt,
spoedig in haar tegendeel ‘zal moeten ‘omslaan, waar-

op, ‘gezien de zeer lage prijzen, tohh hen kans moet

zijn, vooral zo’o’d’ra ‘de ‘vleesch- en wolprijzen op een
‘hoo’ger niveau zouden komen. Het komt ‘mij voor, dat

een grondig onderzoek naar de economische ‘omstan-

‘di’gheden, waaronder in Australië en Nieuw-Zeeland

zuivelproducten worden geproduceerd, in hooge mate
gewensc’ht is. Ver-der kan worden opgemerkt, ‘dat een
‘helangrijke ver’ho’ogin’g van ‘de ‘boterprij’zen in Enge-
land noo’dwend’ig tot gevolg ‘zal hebben, ‘dat ‘de thans

in een ‘klein hoekje -geplaatste En’gelsc’h’e margarine-

pro’ducen’t weer meer op ‘den voorgrond zal komen.
Tenslotte rijst ‘de vraag in hoeverre een eventueel

hotertek-ort ‘buiten Engeland de algemeene marktposi-

tie gunstig zal kunnen beïnvloeden, waarbij vanzelf-

spreken’d niet uit ‘het ‘oog mag worden verloren ‘de
mogelijkheid, ‘dat ‘binnen afzienbaren tijd ‘het ‘begrip
,,Weltwirt’sehaft” weer ‘meer dan een historisch be-
‘grip wordt.
Een na’dere ontleding van ‘dit ‘overzic’htje zou leiden
tot de conclusie, ‘dat gedurende de maanden Mei t/ii.

Augustus de invoer van ‘de Deensøhe en vooral van de
,,an’dere” ‘boter veel grooter pleegt te zijn ‘dan ‘gedu-

ren’de de wintermaanden, terwijl de invoer van kolo-
n’iale ‘boter regelmatig afneemt tot aan September ‘of
October, waarop een krachtige toeneming van den in-

‘voer van -deze boter pleegt ‘te vol-gen. Het is -dus ‘be-
grijpelijk, dat ‘gedurende -de wintermaanden’ ‘de prijzen
van ‘de Deensthe boter in Engeland’ in verhouding tot
-die van ‘de koloniale ‘boter ‘gewoonlijk ‘het hoogst zijn,
terwijl in het a-lgemden ‘de ‘prijzen van ‘de koloniale
boter in September of October een maximum bereiken.

– Het ‘beeld, -dat zich momenteel afteekent van de

botermarkt in Engeland is i’ïiet ‘onregelmatig. Tenge-
volge van ‘de afnemende invoeren van ‘koloniale ‘boter
zijn gedurende de laatste weken -de prijzen van ‘deze
‘soorten sterk ‘gestegen, waardoor ‘ook ‘de Deensche
boterprjzeh zijn beïnvloed. Toch mag men aannemen,
dat niet uitsluitend de ‘gewone seizoeninvloeden in de
tegenwoordige ‘boterprij-zen tot uiting ‘komen; immers
het prijspeil is ‘momenteel ‘belangrijk ‘hoo’ger ‘dan een
jaa’r geleden, ‘zonder ‘dat ‘de ,invoeren merkbaar klei-
ner zijn geweest, waarbij komt dat ‘de voorraden in-
‘derdaa’d kleiner zijn -dan een jaar ‘geleden.

Gemiddelde :h
o
t
erpr
jj
zen
, in Shillings per cwt. ex-wharf Loudon ‘duty paid, en totale invoeren, uitge-
‘drukt ‘in -duizenden cwts. in Engeland, per kwartaal:

1933

1

1934

1

1935
Prijzenvan

1 IIIIII
1
llvIi
‘
IIlIIlIIlvr’j”i
III
III

Deensche b. 105/3 9219 105/3 113/3D9I/9
1
84/9 10016 118/61113/4 9715 ±112/6
N. Zeelands. 77/9 75/9 9016 _// 75/3 79/9 _/ 82/2 ’81
–
/5 ± 98
1
6
Tot., invoer. 2200 2384 2193 20582628 2733 2318, 2O28I 2344 2701 ± 2500

Intussdhen moet ‘de aandacht worden ‘gevestigd op
een zeer ‘belangrijk versChijnsel. Bedoeld wordt ‘de toenemende belhoefte aan ‘hotei in Duitsbhland. De

1)
Vgl.
‘hieromtrent mijli artikel in ‘het ,,Officieel orgaan
vnu ‘den F.N.Z.”.

2 October 1935

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

855

invoer van Duitschiand ‘bedroeg, uitgedrukt in dui-

zenden cwts.:
1929 1930 1931 1932 1933 1934
Totaal-invoer …….
2645 2621 1973 1368 1164 1216

Van J)enemarken….
866

865

603

261

328

383

Nederland …..
645

558

322

175

227

255

en gedurende de eerste
8
maanden van:
1933 1934 1935
bedroeg de totaalirtvoer

Van 1)enemarkon …………………
202

163

284

Nederland …………………..
160

188

145

andere landen ……………….
360

249

462

Totaal-invoer
(X
1000 cwts.) ………..
722

600

891

Opvallend is de sterk toegenomen totaalinvoer, zoo-
wel die van Deensohe en andere boter. De toenemende

totaalinvoer wijst erop, dat de productie in Duitsch-

land, niettegenstaande den krachtigen overheidssteun,
toch den Duitschers blijkbaar niet meevalt, immers
men kan moeilijk aannemen, dat de hoterconsumptie
in Duits0hl’ari’d den laatsten tijd sterk is toegenomen,
als gevolg van cle zich snel verbeterende economische
omstandigheden, ‘zooals de Duitsdhe vakbladen ons

uit ‘den treure trachten te suggereeren, want het
prijspeil wordt ‘hoog gehouden (Mk. 1.60 per pond).
Van belang voor den Nederlandschen !boterproducent is echter nog meer de verschuiving, welke zich ten na-
deele van de Nederlandsche boter voltrekt. ilet blijft

onbegrijpelijk, ‘dat, wanneer Duitsdhland extra-contin-
genten afgeeft, ons land daarbij niet in aanmerking
komt, hoewel juist de Nederlan’dsche producent, ten-

gevolge van •de zeer bijzondere prijsverhoudingen,
daardoor in hooge mate zou zijn ‘gediend.
Nadat de boterpositie in het bovenstaande slechts
xeer sehematis(Sh en onvolledig is belidht, moet ik
over de Nederlandsche lcaaspositie thans veer kort zijn.
In tegenstelling tot Nederlandsche boter is, met
name in het ‘buitenland, de vraag naar Nederlandsche
kaas in het algemeen weinig elastisch. Dit verschijn-sel heeft een goede zijde: prijsstijgingen hebben niet
een onevenredige daling van de consumptie tengev’ol-
•ge. De keerzijde van de medaille is echter, in tijden
van prijsdalingen, bijzonder tragisch, omdat een
krachtige prijsdaling van de Nederlandsche kaas, zoo-
wel een absolute als een relatieve ‘prijsdaling, slechts
in geringe mate krachten opwekt, welke ‘het verbro-
ken evenwicht moeten herstellen. Dit verschijnsel is
een gevolg van het feit, dat eenerzijds de afstand tus-
schen de detailprijzen, welke de consument ‘betaalt en
de prijzen, welke de producent bedingt, in het al-
gemeen – vooral in het buitenland – veel grooter is
dan t.a.v. boter het geval is, alsmede van de omstan-
digheid, ‘dat, vooral in het’buitenland, het gebruik van

Nederlandsdhe kaas meer een kwestie is van smaak
dan van den
prijs.
In •het ‘binnenland is dit echter
veel minder het ‘geval, terwijl eveneens bijv. in Bel-
gië en Duitschland dit verschijnsel zich in mindere
mate voordoet. ilet zou te ‘ver voeren, wanneer wij,
uitgaande van ‘dit verschijnsel, een poging zouden ‘doen
om te toonen, dat dus reclame voor Nederlandsche
kaas noodzakelijk is en dat uitsluitend de betere kwa-
liteiten op de wereldmarkt mogen worden gebracht. Bij de beoordeelin’g van de prijsvorming van Ne-
derlandsche kaas dient -verder niet uit het oog te wor-‘den ‘verloren, dat die landen, welke vroeger ‘verreweg
het ‘grootste deel ‘van •de uitgevoerde hoeveelheden
Nederlandsdhe kaas tot zich trokken, sedert in toe-nemen’de mate den invoer ‘hebben beperkt, wat tot
uiting komt in de uitvoercijfers, welke, uitgedrukt in
‘duizenden kilogrammen ‘bruto, als volgt waren:

1928 1929
11930
1931
1932 1933 1934

Naar Duitschland’)….
39.554
42.584 39.415 34.820
32.221
25.065
23.792
Frankrijk
t)
………
Spanje’) ……….3.842
België
…………
Groot-Brittannië

10.627
14.737 11.677

11.409
3.326
17.067
9.904

12.875
3.071
19.029
9.610

13.184
2.267
17.854
8.934

9.574
1.340 17.629
9.174

6.991
1.265 17.314
6.715
4.739
1.204
17.366
7.086
andere landen
2
)
11.643
11.525
9.775 8.732
7.195
5.561
6.999

92.080
95.815
93.775
86.391
77.133
63.911
61.186
Totaal uitvoer….
Gecontingenteerd.
Gedeeltelijk gecon.tiugen’teerd.

Bovengeschetste omstandigheden hebben -veroor-

zaakt, dat dc opbrengst van de Nederia.ndschc kaas

uitermate slecht is geweest. Gedurende cle afgeloopen
zomermaanden was deze opbrengst zoo slecht, ‘dat in het algemeen voor het in de kaas aanwezige botcrvet,
niettegenstaancie ‘de zeer lage boterprijzen, nauwelijks

‘de boterprijs kon worden, bedongen, terwijl voor cle
kaasstof en voor ‘de fa’bricagekosten dikwijls in ‘het

geheel niets werd verkregen. Deze ongekend ongun-
stige omstan’dig:heden hebben geleid tot een sterke

kaasproductidbeperking, ‘doordat men méér boter,
melkpoeder en andere producten ‘heeft gemaakt en

doord’at men zelfs een gedeelte van de afgeroomde
melk als ‘veevoeder ‘heeft ‘gebruikt.

Nu is ‘het mogelijk, dat in de naaste toekomst zal

‘blijken, ‘dat ‘deze kaasproductie te klein is geweest en
‘dat gedurende cle wintermaanden een tekort zal blij-

ken te ‘ontstaan aan Nederlan’dsche kaas, waarvan
immers ‘het verbruik minder aan seizoenschommelin-
gen onderhevig is dan de productie. Indien ‘dit het

geval zal ‘blijken te zijn, zullen ‘de kaasprijzen nog

verder oploopen. In hoeverre een ‘dergelijke ontwik-keling ‘in de naaste toekomst waarschijnlijk kan vor-‘den geacht, is uiterst moeilijk te voorspellen, om’dat

de ‘gegevens waarover kan worden beschikt, niet vol-
doende zijn.

Deze mogelijkheid wordt tot een ‘groote waarschiju-
lijkhei’d, indien men aanneemt, dat ‘de voorraden on-
‘voldoende ‘zijn en indien men aanneemt, dat gedu-
rende de as. wintermaanden de melkproductie veel
kleiner zal blijken te zijn ‘dan normaal. Aanleiding
om dit laatste inderdaad aan te nemen was er in ‘den
vorm van ‘de herhaaldelijk aangekondigde melkpro-
ductie’beperking, welke aanvankelijk ‘zou moeten plaats
‘vinden in het ‘boekjaar 1 Juni 1935-31 Mei 1936.
Zou ‘deze productie’beperking inderdaad een feit wor-
den, ‘dan zou dit ‘beteekenen, dat de ‘gevolgen vooral

merkbaar zouden
blijken
te zijn in den winter van
1935/’36, waardoor ‘de sterke seizoendaling van de melkproductie in sterke mate zou worden geaccen-
tueerd. Verder was er aanleiding om een krachtige
prijsverhooging te verwachten, wanneer men zich
realiseert, dat gedurende ‘de laatste weken de kaas-
prijzen sterk zijn gestegen. Zou deze stijging een
voorbode blijken te ‘zijn?
Intusschen heeft de Regeering ‘den datum, waarop
de melksteun’beperkin’g ‘zal ingaan, ‘dezer dagen bepaald
op 29 December as. Dit wil dus zeggen, dat in het
kalenderjaar 1936 voor slechts een ‘bepaalde hoeveel-
heid melk een uiticeering zal worden gedaan, terwijl
op ‘de boven ‘dat kwantum geproduceerde ‘hoeveelheid
melk geen toeslag zal worden toegekend. Deze con-
tin’genteerin’g van den meiksteun heeft niets te maken
met het feit, dat vanaf 29 September het steunibedrag
per kg geproduceerde melk is verkleind. Opgemerkt
moge worden, dat het contingent melk, waarop in
1936 een toeslag zal worden verleend, individueel –
dus voor iederen Nederlandscheu melkproducent –
zal moeten worden vastgesteld.
Wat ‘de jongste forsche stijging van ‘de Nederland-
sche kaasprijzen ‘betreft, ‘deze kan men niet zonder
meer besdhouwen als een voorbode van een ‘hooger
prijspeil voor ‘de naaste tdekomst, immers deze is voornamelijk een gevolg geweest van het feit, dat plotseling •door Duitsdhland een extra-contingent werd vrijgegeven, dat binnen enkele dagen moest
worden ingevoerd. Hierdoor ontstond een acute
schaarschte van bepaalde kaassoorten, welke leidde tot een algemeene prijsstijging. Waar bekend is, dat
dit ,,extra-eontingent” ‘zal moeten worden afgetrok-
ken van het contingent van het laatste kwartaal van
dit jaar, moet worden aangenomen, dat de oorzaak
van ‘de jongste prjsveihooging een tijdelijk karakter heeft, al ‘blijf t ‘daarnaast het feit, dat deze prijsver-
hooging niet beperkt bleef tot cle speciaal ‘door
Duitschland ‘gevraagde soorten, van beteekenis.
Het zal, na het bovenstaande, geen verwondering ‘baren, wanneer de conclusie van de overwegingen,
welke het antwoord bepalen, dat moet worden gege-

• S56

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

2 October 1935

Ven op de vraag •in hoeverre de internationale zuivel-

positie bezig is zich ‘belangrijk te herstellen, wordt

geformuleerd als volgt.

Inderdaad kan worden aangenomen, dat, zoowel op cle internationale ‘botermarkt als op de internatioflale

kaasmarkt, ‘de prijsdaling van ‘de laatste jaren tot

staan is gekomen en ‘dat een herstel cich bezig is te
voltrekken. Aangaande •den omvang van dit herstel
make men zidh evenwel nog geen overdreven voor-

stellingen, aangezien ‘de aanwijzingen ‘inzake een per-
manent karakter van ‘dit herstel nog te weinig uit-

gesproken zijn en aangezien men de nei’gin’g heeft de

invloeden van oorzaken, welke een tijdelijk karakter
hchben, te overschatten. H. J. FRIETuMA.

DE KOSTEN VAN LEVENSONDERHOUD IN BELCIE
VOOR EN NA DE DEVALUATIE VAN DEN FRANC.

De Heer A. J. W. Renaud schrijft ons:

Den eersten April 1935 werd de goudwaarde van
den Belgischen Franc officieel met 28 pOt. vermin-,
derd, waardoor autom’atisoh tevens ‘de tegenwaarde

van den Franc in Guldens van rond 7 tot ongeveer
5 cent werd teruggebracht. Een ander reahtstreeksdh
gevolg van ‘deze ,,devaluatie” was, dat voortaan alle

uit het buitenland ‘geïmporteerde ‘goederen, zoowel
gondstoffen, ihalffalbrikaten al’s ein’dproducten, bij
een gelijlcblijven’de waarde •in Guldens, Pon’den Ster-ling, Dollars of andere buitenlan’d’sche valuta’s, omge-

reken’d in ‘de nieuwe, zooveel minder waard zijnde
Francs 100/72 ‘of ron’d 7/5 maal zo’o duur kwamen

als v66r ‘de devaluatie.
Geen wonder, ‘dat een gedeelte van ‘het Belgische’

publiek, ‘hetwelk reeds eerder een periode van voort-‘
durende waardevermindering der nationale valuta ha’d
meegemaakt, hal ‘over kop trachtte, zooveel mogelijk’

allerlei aankoopen van huishou’delijken aard vôôr de
groote binnenlan’dsohe prijsstijging, welke immers
voor de deur stond, onmiddellijk ‘tot stand te brengen.

Een soort ,,run” op ‘de winkel’s van allerlei consump-

tie-artikelen, k’leedin’g en soms zelfs meubelen en der-
gelij ken, vooral in de groote steden, was ‘het oogen-

blikkelijk gevolg van ‘deze angstpsychose. Het ging er
eh’ter meeigls met ‘de geforceerde aankoopen, welke
men in Nederland kon waarnemen vlak voordat de
zoozeer gevreesde omzetbelasting van kracht zou wor-

‘den. Toen ‘de verwachte ‘binnenlaudsdhe prijsverhoo-

ging van allerlei artikelen niet ‘bleek te beantwoorden
aan ‘de d’ienaangaan’de in de ‘bewuste consumenten-
kringen ‘gekoesterde verwachtingen, in verschillen’d&
gevallen zelfs ‘geheel ‘en al achterwege bleef,
‘het ‘dagelijksch verkeer weer spoedig zijn gewonen
loop. Slechts de vervroegde aankoopen tijdens de
,,run” oefen’den uiteraard een zekeren ‘druk uit op de
koopkraohtver’boudingen ‘in ‘de eerstvolgende maanden.
Zou men op ‘grond van het deva’luatiepercenta’ge 28

een algemeene prijsstijging iu België verwachten vant
388/
9
pOt. ‘of in een rond ‘getal ongeveer 39 á 40 pOt.,
in ‘de practijk was het prs’verloop wel eeni’gszins an-

ders. Zelfs in den groothandel ‘bedroeg ‘de stijging
van Maart op April 1935 slechts gemiddeld 14 pOt.,
van April op Mei 4 ‘pOt. en Mei op Juni nog 1 pOt.
(Juli en Augustus gaven zelfs een geringe prijsdaling

te zien).
De eerste schok in April, onmiddellijk n’a ‘de deva-
lua’tie, was uiteraard cle sterkste. De volgende maan-‘
den vertoonden slechts de Ibekende naka’b’belin’g, welke
men ook kan ‘bespeuren, indien een steen in het water

wordt ‘geworpen en ‘de kringvormi’ge golfibeweging, hierdoor veroorzaakt, zich ‘steeds verder en in ‘steeds
gröoter wordende kringen veibrei’dt om uiteindelijk

vrijwel onzichtbaar ‘geheel te vervloeien.
Na een dieptepunt in Maart stegen de groothan-
deisprijzen van totaal een 131-tal voor ‘het economisch

leven min of meer
belangrijke
artikelen totJuni 1935

in totâaFruim 19.6 pOt., ‘dus ron’d 20 pOt. Van deze
131 artilcelen waren van Maart ‘op April het meest in
prijs ‘gestegen: ‘de groep producten ‘der vezelbedrijven
26 pOt. (totaal 19 artikelen, namelijk 5 wol-, 5 vlas-,

2 jute- en 7 katoenproducten); de producten der

metaalbedrijven (18 artikelen) 22 pOt. en ‘de voe-
dingsprod noten (16 artikelen) 21 pOt.

Het meeren’deel dezer artikelen, van ‘buitenland-
sohen oorsprong of in ander opzicht in sterke mate
afhankelijk van de ‘internationaal geldende prijsver-

houdingen, ‘had uiteraard vrijwel onmiddellijk op de

devaluatie van den Franc ‘gereageerd door een min
of meer aanmerkelijke prijsstijging, doch daarnaast
valt rekening te ‘houden met de normale prijs’bewegin’g

voor ieder artikel afzonderlijk, welke ook in het bui-
tenland, bijvoorbeeld in Nederland, ‘de
prijzen
van
het eene artikel ‘deed oploopen, van ‘het ‘andere ‘dalen.

Het minst waren. ‘gestegen: ‘inlan’d’sche tabak (0

pOt.), de producten der ‘glas’hedrijven (0 pOt.), brand-
stoffen (2 pOt.), producten der aardewerkbedrijven

(3 pOt.), ‘scheikun’dige producten (5 pOt.) en ‘bouw-
materialen (5 pOt.), vrijwel alle geheel of grooten-

deels producten van ei’gen ibodem, waarvoor uit den
aard der zaak een vrij sterke prijsgebon’denhei’d viel

te constateeren aan ‘de eigen nationale valuta, onver-
sohilli’g, hoe ‘hoo’g ‘deze ter ‘hui’tenlan’dsche ‘beurze
mocht noteeren.

Ook indien men de prijzen in Jun’i 1935, ‘toen er
‘dus ongeveer 24 3 maanden se’dert de ‘devaluatie
verloopen waren, ‘met ‘d’ie van Maart 1935 vergelijkt,

‘blijken ‘de ‘groot’han’delsprijzen van inlan’dsche ta’bak

en ‘de ‘producten der ‘glasbedrjven in Franes, ondanks
de ‘devaluatie, n’og steeds onveranderd te zijn ‘geble-

ven. Voor ‘de ‘brandstoffen
‘blijkt
er ‘dan 4 pOt., voor

‘de producten der aardewerkbedrijven 6 pOt., voor de
‘sdheikun’d’i’ge producten 10 pOt. en voor ‘de bouwma-
terialen 9 pOt.
prijsstijging
te constateeren. Het meest

jn echter, in overeenstemming met het prijsverloop
op de wereldmarkt
i)
de wolprijzen ‘gestegen (42 pOt.),
‘de 19 vezelproducten met elkaar ‘gemiddeld 36 pOt.,
‘de producten ‘der metaalbedrijven 31 pOt. en de’ voe-
‘din’gsproducten 25 pOt. Voor ,,Vetstoffen” (7 artike-
len,
namelijk
raapolie, lij’nolie, talk, distillatiestearine,

‘blond di’stillatie-olievet, ruwe verzeepin’gsglycerine en

stearine’hars) Iblijkt er een prijsstijging
van 32 pOt.

In ‘den klein’han’del, waar ‘gereken’d ‘moet worden

met ‘de ‘bijkomst’ige ‘distributie- en sopi’s verwerkin’gs-
kosten, welke voor een ‘groot gedeelte zijn terug te
brengen tot arbeidsloonen, huren en zoogenaamde
,,vaste” lasten, ‘dus alle bedragen, welke ‘in sterke mate

gebonden
‘zijn
aan cle nationale valuta, in casu dus
aan een ,,vast” bedrag ‘in Francs, zal men •dienten-
gevolge een ‘prijsstijging mogen verwachten, welke in
zekere ‘mate ‘bij ‘die ‘in ‘den ‘groothandel ten achter

blijft.
De
prijs
van het zoogenaamde ,,mena’ge”-‘b’roo’d
(waterwitbrood) steeg te Brussel van Frs. 1,35 per kg
in Maart tot Frs. 1,60 in Mei, welke
‘prijs
ook in het
laatst van Augustus I.I. nog van kracht was. In den
loop van September zijn in verband met de ‘interna-
tionale prijsstijging van tarwe en tarivebloem de
broodprjzen opnieuw verhoogd te Brussel tot Frs. 1,80
per k’g.

In andere Belgische steden waren ‘de h
r
oodp
r
ij
z
eu

in Maart 1935, ‘dus vlak vdSr de ‘devaluatie hier en
daar Frs. 1,20, Frs. 1,25 of Frs. 1,30, in ‘het laatst
van Augustus Frs. 1,50, Frs. 1,55 of Frs. 1,60.

Suiker, eveneens een belangrijk volksvoedsel, Maart
1935 te Brussel in ‘den kleinihandel te verkrj’gn voor
Frs. 3,45 per kg (ruim 24 cent), was Juni 1935 voor
Frs. 3,70 (ongeveer l8YsI cent) per kg te koop en in
het laatst van Augustus zelfs voor Frs. 3,60 (dubbel
geraffineerde, verpakte suiker ‘der bekende fabrieken
te Thienen of T’irlemoRt).
2)

Volle ‘melk, evenals boter een artikel, waarbij het

2)
Gekamde Aus’tralisehe Mernovol,
64 ‘s Av. loco
Brad-
ford steeg bijvoorbeeld ‘in prijs van
13,75
pen’de per Ib. in
Maart tot
16,75
pence in
Juni 1935
en
18,25
pe’nce in het begin van September.
2)
De ‘buitengewoon hooge suikerprijzen in Neder1aud worden, zooal’s dan lezer wel be’kend zal zijn, vrijwel uit-
sluitend veroorzaakt door de hier te lande ex’tra-hooge
su,ikeraccijns.

2 October 1935

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

857

seizoen voor de prijsbepa1in’g een belangrijke rol
speelt, Maart 1935 ‘te Brussel, Antwerpen en Gent in

het algemeen voor Frs. 1,40 de liter (rond 10 cent)
te verkrijgen, werd na de devaluatie, in Juni 1935, in
dezelfde steden verkocht tegen prijzen, varieerende

tusschen Frs. 1,30 en Frs. 1,40; in het laatst van
Augustus tegen Frs. 1,40 á 1,60 (7 á 8 cent) per.
liter.

Inlandsche boter, Maart 1935 te Brussel verkrijg-
baar voor 18
a
19 Francs per kg
(f
1,25 a
f
1,35)

liep zelfs in Francsprijs terug tot 17
t
18 Frs. per k’g
in Juni, om in ‘het laatst van Augustus weer 19 á 21

Frs. per kg te noteeren (ongeveer
f
1,—).
1)

Rundergehakt, in vele plaatsen in Maart 1935 te
koop voor 10 Frs. per kg (70 cent), was Juni daar-
aanvolgende, ondanks de devaluatie zelfs nog in prijs

gedaald tot 9 â 10 Frs. per kg (45 á 50 cent).
Volgens •officieele gegevens bleek de kleinihan’dels-
prijs voor verschillende soorten kleeding en sh’oeisel
in 12 grootere en kleinere Belgische steden van Maart

tot Juni 1935 te
zijn
gestegen voor:

iianscostuum niet colbert op maat …………..
2
pCt.
Vilten bolhoed …………………………….
3
Werkpet…………………………………
1
Gekleede pet ……………………………..1
Wit katoenen manshend …………………….
4
Wit linnen maushenid ………………………
3
Halsboord Richmond ……………………….
2
Dikke werksokken …………………………
1
Gewone sokken …………………………..
2

Manssehoenen

…………………………….
5
Klompen…………………………………
0
Geheele veraoling van mansschoenen; halve zolen

en hakken

……………………………..
2

Het verzamelen van eigen prijsgegevens is voor deze
artikelen in verband met allerlei kwaiiteitsversc’hillen
uiterst moeilijk en voor den leek vrijwel ondoenlijk.
V55r de devaluatie waren verschillende soorten klee-
ding, manufacturen en schoeisel in België, gereken’d
naar ‘de toen in Nederland geldende prijsverhoudin-gen, echter beslist ‘duur. In ‘het laatst van Augustus,
dus eenige maanden na de devaluatie, leken verscihei-
dene artikelen, tot de genoemde rubrieken behooren-
de, ons al evenmin goedkoop. Verder durven wij ech-ter in dezen met onze conclusies niet te •gaan.
De klein:handelsprij’zen van steenkolen waren vol-
gens ‘dezelfde, reeds ‘bovengenoemde bron (‘het Belgi-
sche Ministerie van Aibei’d en Sociale Voorzorg) in
genoemde 12 steden van Maart tot Juni 1935 gem’id-
‘cleid ruim 3 ‘püt. gestegen, de prijs van het gas nog
geen tiende procent en electriciteit ‘in het ‘geheel niets.
I.n het algemeen is het logisch, dat artikelen, welke
bij een algemeene prijsdaling in sterke mate prijs-on-gevoelig ‘blijken, welke dus ,,verstard” ‘blijven op het
oude geldniveau, ook bij een daarop volgende alge-
meene prijsstijging eenzelfde ,,starheid” vertoonen.
Zooals ‘bekend, zijn de tarieven voor gas, water, elec-
tricite’it, tram, trein en ‘dergeljken vrijwel alle tot

deze prijsru’briek te rekenen.
Vergelijkt men ‘dan ook ‘de verschillende tarieven
voor het vervoer van reizigers en reisgoed op blad-
zijde 212 in de beide Belgische spoorweggidsen van
resp. 15 Mei tot 5/6 October van 1934 en van 1935,
‘de eerste dus geldende vSSr de devaluatie, de laatste
‘daarna en ook heden nog van kracht, ‘dan ‘blijken
‘beide tabellen absoluut gelijkluidend. Voor ‘allerlei
andere tarieven, elders in dezelfde gi’dsen vermeld,
blijkt doorgaans eveneens een volkomen overeenstem-
ming te bestaan, hierop neerkomende, ‘dat dus ‘de
vreemdeling bij omrekening dezer tarieven in eigen
valuta door de devaluatie een prijsreductie van 28 pOt.
geniet.
In totaal zou volgens ‘de ‘officieele indexcijfers van
kleinhandeisprijzen voor allerlei voedingsmiddelen, kieeding en schoeisel, ‘brandstof, gas en electriciteit

J)
‘In Nederland is ,het ‘de z.00genaamde ,,crisisheff’ing”, doorgaans ‘vastgesteld op
f 1,—
per kg, welke den boter-
prijS voor den consument zoo ‘duur maakt. De ,,coninijissie-jioteeri ng” te Leeuwarden, de eigenlijke grootihandelsprijs,
bedroeg soms niet meer dan
32 Ii 33
cent per kg.

en verder enkele andere huishoudelijke artikelen, moe-

ten worden gerekend met een gemiddelde prijsstijging
dezer artikelen van Maart tot Juli 1935 te Brussel
met ‘bijna 5 pCt., Antwerpen eveneens bijna 5 pOt.,
Gent
‘bijna
7 pOt., Luik ‘bijna 6 pOt. en gdheel België
ruim 5,3 ‘pCt., waarmee ‘dan, gerekend in Francs, on-

geacht de devaluatie, hetzelfde niveau zou zijn ‘bereikt
als gold in Juli en December 1934. Gerekend in goud-

waarde was er echter overeenkomstig het devaluatie-

percentage van ‘den Franc ten opzichte van genoemde maanden een ‘daling van het Beigische klein’han’dels-
prjsn’iveau met 28 pOt.

Voor de eigenlijke kosten van ‘het levensonderhoud
‘dient men niet alleen rekening te ‘houden met ‘het
prijsverloop in den kleinhandel der ‘bovenach’gegeven

artikelen, maar ook met ‘de reeds door ons genoemde
tarieven voor trein en tram, van ‘briefport, telefoon en ,,iast not least” van de huishuren.
Van eenige stijging der hu’ishuren in verband met

de ‘devaluatie van den Franc was naar onze persoon-
lijke informaties in verschillende grootere en kleinere

steden en dorpen door geheel België zelfs eind Augus-
tus 1935 amper s’prake. Ook de ‘of ficieele gegevens,
verstrekt d’oor ‘het Belgische Min’isterie van Arbei’d

en Sociale Voorzorg leiden tot ‘dezelfde conclusie.
Voor •de meest representatieve categorie arbeidersge-
zinnen bedroegen
namelijk
‘in Maart en Juni 1935 ‘de
kosten van levensonderhoud, uitgedrukt in procenten ten opzichte van die in 1921 respectievelijk:

Maart Juni

% stijging van

1935

1935
Maart/Juni
1935

pot.

pct.

pCt.

Voeding ……………..
131,34

140,62

7,1

huisvesting en huisraad .
396,32 397,91

0,4

Verwarming en verlichting
150,61 155,23

3,1

Kleedin’g ……………
.
.
210,36

215,91

2,6
Behoeften van hyginisohen,

inaa’tsch. en zedelijken aard
172,78 173,29

0,3

Ver’Iiou’dingscijfer ‘der le-
veusduurte

………..
164,50 171,63

4,3
Juli 1935 waren voor ‘dezelfde categorie arbei’ders
de kosten van levensonderhoud iets verder gestegen,
ten opzichte van Maart 1935 namelijk 5,8 pOt., waar-
mede ‘toen eenzelfde niveau was ‘bereikt als gemiddeld
voor geheel 1934 ‘werd vastgesteld. In gou’dwaarde be-
droeg de daling der Belgische kosten van levenson-
derhoud dus Juli 1935 ten opzichte van het jaarge-
middeide 1934 volgens deze gegevens nog het volle
devaluatiepercentage van 28 pOt. De ‘opwaartsche be-
weging was toen echter nog niet tot stilstand geko-
men, het ‘binnenlandsche ,,aanpassingsproces” klaar-
blijkelijk dus ‘geenszins beëindigd, zoodat met belang-
stelling mag. worden afgewacht, hoe de ‘binnenland-
sche prijssituatie in België zich in ‘de eerstvolgende
maanden verder zal ontwikkelen.

BUITENLANDSCHE MEDEWERKING.

DE FRANSCHE BEGROOTING VOOR 1936.

Dr. H. Weicbmnann te Parijs
‘sdhrjft ons:

De Franshe Regeering heeft bij de financiee’le
commissie van de Kamer de ‘begrootingsvoorstellen
voor 1936 in’gediend. Deze staan reeds gedurende
eeni’ge jaren, d.w.z. sedert het uitbreken van ‘de crisis, in ‘het centrum van de Fransche economisehe politiek,
‘doch schijnen ‘dit jaar wel van het allergrootste be-
lang. Daarmede onderwerpt de Regeering thans de
resultaten van de periode van noodverordenin’gen aan
cle algemeene critiek. Het staats’hudget voor 1936
moet voor het ‘verleden de periode van de politiek
‘van ‘de noodverordeningen rechtvaardigen, voor de
toekomst aan het kabinet de legitimatie voor het
voortzetten van zijn regeeringswerkzaam’heid ver-
schaffen en uit algemeen oogpunt beschouwd, het tijdperk van ‘de tekorten op de ‘begrooting, van de
daaruit ontstane economische vertrouwenscrises en
van den. angst voor ‘de ‘valuta afsluiten.
Uit een beschouwing van de nieuwe ‘begrootingswet
en de toelichting daarop blijkt in de eerste plaats een

858

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

2 October 1935

zeer belangrijk verschil in methode van samenstelling

van de ibegrooting met de voorafgaande jaren. Tot
nu toe werden de vermoedelijke inkomsten voor het

nieuwe ‘hegrootingsjaar op grond van de belasting-

inkomsten van het voorlaatste jaar berekend. De in-
komsten van de goede jaren dienden daarbij ook als

basis voor raming van de slechte jaren en zoo ont-

stonden na het uitbreken van de crisis, ondanks het
veelvuldig schrappen van uitgaven, de telkens weer

voorkomende tekorten op de sta’at&begrooting. Gedu-

rende het laatste jaar was men zich wel reeds van het

verkeerde van deze methode bewust, doch de toen-

inalige Minister van Financiën, Germain Martin,

meende nog op grond van zekere teekenen van ver-

beterin.g in de vere1dhuishouding bij de samenstel-

ling van de ‘begrooting op een bepaald economisch herstel te kunnen rekenen. Hij bepaalde zich dien-

tengevolge hoofdzakelijk tot het schrappen van uit-

gaven tot dekking van het tekort, doch hield niet

bovendien nog rekening met een verdere daling van

cle inkomsten. In de nieuwe begrooting staat daar-
entegen een degelijke herziening van de inkomsten

op den voorgrond, om in deze richting verrassingen

te voorkomen en zoo mogelijk de •bron van de tekor-
ten aan te tasten. Daarom ‘heeft ‘de Regeerin’g er

van afgezien, om de oude traditie te volgen en de

inkomsten van het voorlaatste ‘begrootingsjaar aan
haar ‘begrooting tea grondslag te leggen. Voor de
directe belastingen heeft ‘zij uit ‘bet gcheele ‘beschik-

bare economisoh-statistisdhe materiaal een specialen

coëfficiënt berekend, met ‘behulp waarvan ‘zij den

achteruitgang van de aan ‘de directe belasting onder-

worpen inkomens en ‘daarmede ‘de
vermoedelijke
be-
lastingvermin’derin’g taxeert. Voor de ‘indirecte belas-.
tingen wordt deze coëfficiënt niet gebruikt, omdat
deze niet ‘het reeds gerealiseerde inkomen ‘betreffen,
‘doch pas voor de toekomst worden geheven. Ook hier

heeft ‘de Regeering echter met crisisinv’loeden reke
nin’g gehou’den, doordat zij ‘bij ‘de raming van ‘de in-
komsten niet op ‘de’ belastingopbren’gst van ‘het voor-
laatste hegrootingsjaar, doch op de laatste 12 maan-
‘den voor 1 Juli 1935 steunt. Zon’der meer kan er-
‘kend worden, ‘dat dank zij •de’ze methode ‘de hegroo-
ting van dit jaar ‘betrouwbaarder is dan in •de voor-

afgaande jaren, alhoewel, zooals vanzelf spreekt, fou-
ten en verrassingen niet zijn uitgesloten.
Met de nieuwe methode van ‘berekening en met
inbegrip van een bedrag van Frs. 1.057 m’ill. aan
nieuwe door ‘de noo’dverordeningen ‘ingestelde ‘belas-
,tin’ginkomsten ‘bedragen de
ontvangsten
van ‘de staats-
‘begrootin’g voor 1936 slechts Frs. 40019 rni’ll., of
Frs. 6.975 mill. minder ‘dan de raming voor 1935.
Zij zijn echter ook nog Frs. 3 milliard lager dan de
werkelijke inkomsten van 1934. Af’3ezien van ‘bepaal-
de ‘buitengewone inkomsten zijn ‘de belastingontvan’g-
sten in totaal .F’is. 5.480 mill. lager ‘getaxeerd ‘dan in”
‘het voorafgaande jaar, toen ‘de raming Frs. 39,2 mii-
1iard’bedroeg. Op welke wijze ‘bij de verschillende
categorieën belastingen op een tcrugloopen’de op-
breii’gst is gereken’d, kan uit de ingediende stukken

nog ‘geenszins blijken. Men mag er inderdaad van
uitgaan, dat dit jaar de inkoinstenram’ing zonder,
optimisme en met speciale zorg werd opgesteld.
Ten aanzien van ‘de
uitgaven is
de Re’geering in
andere richting eveneens tot een verandering van de
methode overgegaan, wat ‘de betrouwbaarheid van de
‘berekening ten ‘goede komt. Ditmaal worden ‘de uit-
gaven ‘duidelijk in gewone en buitengewone uitgaven
gesplitst, terwijl vroeger bver het algemeen de on-
gedekte uitgaven via ‘de Schatkist werden gefinan-
cierd, waardoor zij zoowel aan een regelmatige con-
trôl’e, als aan een ‘doelmatig he’heer waren onttrok-

ken, Ook Frankrijk ‘gaat daarmede tot ‘de in vele
andere landen ‘gebruikelijke verdeei’ing in een ge-
wone en een ‘buitengewone begrooting over.
De uitgaven op de
gewone begrooting
worden op
Frs. 40010 mill. geraamd en ‘zijn daarniecle geheel in
overeenstemming met ‘de inkomsten. De door ‘gewone

administratieve maatregelen verkregen vermin’derin-

gen ten opzichte van ‘de ‘hegrooting voor 1935 of ‘haar

overboekin’g op ‘de buitengewone hegrooting worden

‘hieibij op Frs. 2 milliard en de ‘door de n’oo’civerorde-
ningen verkregen besparingen op Frs. 5,5 milliarci
berekend. Het ‘gaat ‘daathij niet in ‘de eerste plaats,

zooals ‘bij ‘de maatregelen imzake het afvloeien van

am’btnaren onder ‘de Regeering-Dournergue, om boek-

matige kortingen, waarvan ‘de realisatie van het uit-

voeren van voorziene ‘hervormingen afhin’g, en; zooals
‘bekend, incompleet bleef, doch om ‘directe ‘verminderin-

gen van ‘de kas-uitgaven. Hieruit ‘blijkt de fiscaal voor-
deelige zijde ‘van ‘de schematische korting van 10 pOt., welke ‘door de n’oodverordeningen werd ‘gedecreteerd.

De Regeerin’g is voor ‘het overige, ‘z’ooals ‘de mo-

ti’veering ‘d’oet zien, ook ‘bij de samenstelling van de
uitgaven met ‘zeer veel zorg te werk gegaan. Zij heeft
om verrassingen te voorkomen eenige speciaal crisis-

gevoelige uit’gaven, ‘zooals ‘de ‘bijdragen voor den werk-

loozensteun en voor de ouderdomsverzekerin’g, eenige ‘honderden ‘millioenen hoo’ger ‘geraamd. Niet uit voor-

‘zichti’gi’meid, doch d’oor de harde noodzakelijkheid,

moesten ‘ook ‘de rente’betaiin’gen voor de verschillende
budgetten zeer veel ihooger worden geraamd, als ge-

volg van de grootere staa’tsschul’d der laatste jaren.

Voor ‘de openbare schuld bedraagt de stij’ging ‘van de
rentelasten alleen Frs. 712 mill., waatbij ‘dan nog on-

geveer Frs. 400 mifl. voor lan’dbouwcrediet en voor

‘den bouw van de Norm’andie e.a. komt. Ondanks deze

‘verhoogin’g heeft de Regeering echter alleen voor ‘de

‘onmiddellijke begrooting al een bezuiniging van on-geveer Frs. 8 milliar’d verkregen.

De uitgaven van ‘de buitengewone begrooting
be-
vatten uit den aard ‘der zaak ‘dit jaar voornamelijk
de ‘buitengewone uitgaven voor iewapenin’g. Zij be-

loopen in totaal Frs. 6,2 milliard. Ook hier consta-
teert de toelichting een werkelijke ‘besparing, daar zij
‘de tot ‘dusverre op de ‘begrooting geboekte ‘buitenge-
wone uitgaven voor het jaar 1935 op meer dan Frs. 10
nïilliar.d ‘becijferd.
* *

Een overzicht van ‘de *begr,00tin,gen ‘der laatste

jaren vertoont ‘het volgende ‘beeid:

1929

,,.,,,,.,,.,
45.3 nmilliard Francs
1932

.,….,.,,.,
53.4
1933

,,.,,,,.,,..
50.4
1934

..,,,,,.,,..
50.1,
1935

,..,..,.,.,,
47.8

Dit ‘overzicht moet echter onvolledig zijn, omdat
het geen rekening çhoudt met de buitengewone uit-
gaven. Het wordt gecompleteerd ‘door het feit, dat

de openbare schuld in de laatste jaren van Frs. 265
tot Frs: 330 milliard is gestegen.

Het ka’hinet-Laval ‘heeft ‘dus een ‘deflatie-effect van
ongeveer Frs. 12 niill’iard tegenover de ramingen van
het vorige jaar verkregen. Het overweegt nog slechts

een ‘beroep op de kapitaalmarkt van Frs. 5 á 6 mil-
hard, dat wil ‘zeggen 50 pOt. min’der dan verleden
jaar. Begrooting-technisch is ‘dit ongetwijfeld een

zeer belangrijke prestatie. Economisch-politiek be-
schouwd, moest dit ‘hij een normalen ‘gan’g van zaken
tot een verbetering van ‘den toestan’d op ‘de kapitaal-
markt, d.w.z. tot een stijging van ‘de koersen voor de
renten en tot een ‘daling van den rentevoet leiden.
Bij het algeheel st’a’gneeren van de particuliere emis-

siebedrijvig.heid kan ‘het Fransc’he bedrijfsleven ge-
makkelijk voor een ‘bedrag van Frs. 6 mill’iard per
ja’ar aan leeningen ‘opbrengen. In monetair opzicht
is tenslotte ‘door het saneeringswerk elk ‘gevaar voor
de valuta uitgesloten, voor ‘zoover ‘dit van ‘de zijde
van de staatsfinanciën zou kunnen ‘dreigen.

De Regeer.in’g zal evenwel haar werk nog niet als beëindigd kunnen ‘beschouwen. Volgens de ‘hegroo-
tin’gscijfers van 1935 kwam 31 pOt. van de uit-
gaven voor rekening van de openbare schuld, 23 pOt.
voor ‘de levenslange schuld, 17 pOt. voor ‘de militaire
uitgaven en 29 pOt. voor andere zakelijke en perso-

2 October 1935

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

859

neele uitgaven. De begrooting voor 1936 ‘zal ‘het aan-

‘deel van den sehuldendienst in de uitgaven nog ver-
groot hebeu. De staat is derhalve ‘vroeger of later
genoodzaakt dit onevenredig groote aandeel te ver-

lagen. Zoo gezien zullen de toekomstige etappes van
de regeeringspolitiek ‘vooral ‘betrekking ‘he9ben op een

definitief herstel van 1e kapitaalmarkt, op het voeren

van een politiek van goedkoop geld volgens ‘het En-

gelso’he voorbeeld en als bekroning van het ‘geheel op
het voorbereiden van een conversie van staatsleeningen.

Buiten’dieii is natuurlijk ook ‘het vermijden van

conflicten in ‘de ‘buitenlandsche of Ibinnenlandsche
politiek noodzakelijk, ten einde niet opnieuw ‘omstan-

•dig’heden, welke voor de ontwikkeling van staats-

financiën en economische politiek noodlottig zijn, te
doen ontstaan.
Indexcijfers van Nederlandsche aandeelen.

‘indirect (ertspremies) weerspiegelt
‘zich
in deze stij-
‘gende versdhepingen van Duitsche kolen over Ant-

werpen de invloed van de Belgische Rijnv’aartpolitiek.

Kolenverkeer te Antwerpen (in T. van 1000 kg).
–
Verzonden per zeeschip

Aan-
Kolen
en
gevoerd cokes Bunker-
0
aa
over
zonder
kolen’
Lobith
bunker-
kolen

1929 ……..
220.000
1.600.000 1.820.000 1.057.000
1930 ……..
200.000
1.570.000 1.770.000
1.091.000
1931 ……..
280.000
1.945.000
2.225.000
1.236.000
470.000
1.485.000 1.955.000
1.030.000
1933 ……..
490.000
1.580.000
2.070.000
1.028.000
1934 ……..
545.000 2.025.000
2.570.000
1.439.000

Halfjaar

1935
……..
375.000
850.000
1.225.000
763.000

1932………

Jan./Mrt.
1935 p.
mud.
38.000
141.000
180.000 105.000
April
1935……..
36.000
146.000 182.000
115.000
Mei
1935
……..
64.000
153.000
217.000 155.000
Juni
1935 ……..
160.000 129.000
289.000
174.000
Juli
1935………
143.000 192.000
335.000 120.000

De andere factor, die ‘tot deze snelle ontwikkeling

‘heeft ‘bijgedragen, ‘is de ingebruikneming geweest, in
1931, van de vier nieuwe laa’dbru’ggen, die ‘door ‘het
Antwerpsche Gemeentebestuur op gunstige voorwaar-
‘den ter ‘beschikking zijn gesteld van ‘de Stonatra, een particuliere, ‘dooh practi’sdh ‘semi-officieele exploita-
tie-onderneming. De hoeveelheden ‘goederen, ‘die ‘door
deze laadIb
ruggen
zijn verwerkt, ‘bedroegen in Aug./Dec.
1931 365.000 ton, in de jaren 1932, 1933 en 1934 resp.
1.086.000, 1.457.000 en 1.727.000 ton.
In ‘het eerste halfjaar 1935 is’ reeds 995.000 ton

AANTEEKENINGEN.

Verschuivingen van het erts- en kolenverkeer in

de N.W.-Europeesche zeehavens.

Vergelijkt men ‘de zwarte en ‘de roode krommen van
‘de ertsa’anvoeren over Rotterdam en over niet-Rotter-
‘damsh’e ‘havens in E.-S.B. van ii. Sept. ji. met die

van de ‘grafieken van het uitgaande kolenverkee’r in
E.-S.B. van 18 Sept. jL, ‘dan blijkt er tusschen ‘beider
verloop een opmerkelijke correlat’ie te ‘bestaan. De
verkeersversehuiving ten aanzien van ‘de ertsaanvoe-ren plant z’ich, met een ‘zekere vertraging, op het uit-
gaande kolenverkeer voort.
Antwerpen.
Sedert 1931 ontwikkelt de Antwerpsehe
kolenexport eidh in een sterk stijgende lijn. De Duit-
sche kolen hch’ben vooral in 1934 en na de devaluatie
van de Bel’ga mede bijgedragen ‘tot ‘den ‘sneilen groei
van den Antwerpschen kolenexport ter ‘zee. Direct en

De Bank voor Handel en Scheepvaart te Rotterdam zendt ons onderstaand overzicht:

—

Indexcijfers van
12
aandeelengroepen der Amsterdamsche effectenbeurs. 1)

Banken
Electri-
F
Industriel
f’
Mijnbouw’
Olie
Rubber
SChp-

Suiker
Tabak Thee

Gemiddelde 1929
158.3
337.5
168.0
432.7
243.0
268.7
402.0
233.5 125.0
398.4 487.3
443.2
1930
149.4
257.7
125.6
264.9
87.4
177.2 371.1
110.7
82.6 292.9 361.3 357.2
1931
118.1
211.8
93.4
167.7
64.5
144.5
209.8
51.8
49.6
181.9
241.6
251.4
1932
76.4
178.3
67.1
115.6
37.6
106.4
137.5
27.0 24.9
107.2
137.9
175 9
1933
84.0
201.8
79.3
137.8
27.8
143.4
164.5 42.8
23.1
112.9 135.9
211.3
1934
75.2
186.8
76.4
158._
52.2
175.7
1557
62.5
16.1
94.0
150.8
242.8
Januari

1934
79.2
190.1
85.1
159.-
49.9
157.7 176.6
52.4
18.6
99.9
130.3
229.6
Februari
80.6
187.4
88.5
158.7
50.9
165.7 178.1
53.3
19.-
106.6 136.2
240.4 Maart
80.2
187.4
87.3
156.9
60.2
176.1
170.2
54.8
20.1
104.-
135.9
243.4
April
77.-
190,5
85.1
157.9
59.1
‘
172.9 158.1
56.4
18.5
98.-
137.5
246.8
Mei
75.4
190.7
80.8
155.9
55.1
178.8
155.5
68.1 17.4
98.9
144.8
252.8
Juni
71.1
192.-
72.5
154.-
53.8
181.4 157.5
65.8
14.8 96.1
154 1
250.9
Juli
72.4
195.8
69.-
156.7
50.8
182.4
152.7
68.1 14.7
92.-
157.8
254.7
Augustus
‘
74.8
188.2
70.8
155.6
50.7
179.7
151.9
73.1
15.2
94.2
168.-
255.7
September

,,
76.7
188.1
71.8
157:9
51.-
177,2 151.9
72.2
16.1
93.6
168.2
236.1
October

,,
76.7
183.8
69.6
160.8
50.6
176.9
145.3
65.7
14.4
86.5
164.3
238.1
November

,,
74.9
179.5
67.9
161.3
48.5
179.-
137.-
58.4
12.9
79.-
153.3
232.3
December
72.2
167.6
68.1
161.8
46.3
180.2
133.5
6,1.4
11.9
79.3
159.1
232.4
Januari

1935 74.3
164.3
74.5
169.-
‘
45.4
178.8
140.-
81.6
18.8
88.4
168.3
237.4
Februari

,,
78.4
166.4
80.1
171.8
45.7
173.4
‘
140.6
79.9
19.8
93.9
166.4
232.7
Maart

,,
79.2
165.4
78.4
170.5
47.8
162.7
136.5
73.1
18.-
91.8
164.8
208.4 April
81.2
165.3
81.8
175.6
48.9
171.6
151.- 76.-
18.5
100.2
161.7
214.5
Mei
83.-
166.1
84.2
179.7
45.3
172.8
173.8
79.3
173
99.8
162.8
226.
Juni
82.6
167.1
86.1 180.1
44.6
177.1
186.3
86.3
17.7
97.2
169.4
232.9
Juli

,,
81.8
166.4
85.-
178.9
44.1
176.6 187.3
84.4
17.4
94.3
175.2
224._
Augustus
81.4
163.8
85.3
178.8
43.6
178.7 195.2
82.2
18.1
96.5
182.1
218.8
September
‘

79.3
152.8
84.7
170.3
41.9
174.L
189.3
76.3
20.4
94.9
177.9
223.2
Schommelingen in het aandeelen-indexcijfer.
2
Januari
1935
f
2.064.260.000 = 100.
2
Januari
100.-
6
Maart
103.8
1
Mei
109.4
3
Juli
117._
4
Septemb.
114.3
9
102.4
13
103.2
8

,,
110.6
10
115.8
11

114.2
16
103.8 20

‘
104.2
15

,,
111.6
17
115.7
18

‘

114.4
23
108.1
27
106.1
22
115.5 24
120._
25

114.1
30

,,
106.1
3
April
109.1
29
116.7
31
116.8
6
Februari
107.6
10
109.-
5
Juni
118.7
7
August.
118.8
13

,,
106.3
17
108.6
12
119:1
14
120.1
20
107.3
24
108.7
19
116.6
21
118.4
27
105.7
26

,,
116.8
28

,,
116.7
1
1 Men zie voor de toelichting op dit overzicht het nummer van E.-S.B. van
15
Januari
1930,
blz.
64.
Nadruk verboden.’

860

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

2 October 1935

verwerkt, in Juli 225.000 ton en in Augustus 275.000

ton, zijnde voor acht maanden een hoeveelheid ‘van

1.495.000 ton.
In Juli hoopte men, volgens een artikel in het

rnaacl’beriht van de Antwerpsehe Kamer van Koop-

handel, op een jaartotaal van 2 millioen ton; volgens

de laatste publicaties rekent men er op, dat er dit

jaar ‘door ‘de laad’br’uggen 2% millioen ton goederen
verwerkt ‘zullen worden. Zooals ‘hierhoven reeds is

vermeld, heeft het Antwerpsche Gemeentebestuur

thans weer twee laad’hru’ggen ‘biSbesteld.
Van den totalen overslag was in 1934 een ‘half ‘mil-

lioen ton erts, bijna een half millioen ton inkoanende

kolen en ruim een half millioen ton uitgaande kolen

– hetgeen voor ieder dezer goederensoorten een

maandgemidde’lde vertegenwoordigt van
4.000 ton.

In Augustus ii., ‘dus in ééne maand, verwerkten de

laadbru’ggen evenwel 102.000
ton erts
en
110.000
ton

kolen.
In 1932 verwerkten de laa’dbruggen nog geen

kwart van het erts’verkeer, in 1934 ruim een ‘derde
van de intusschen verdubbelde aanvoeren.

Emden.
Sedert 1931 is het de Reichbahn gelukt
kolentransporten naar Emden .te, verwerven. Het

kolenverkeei op •het Dortmund-Emskanaal is in 1934

‘de helft grooter geweest ‘dan ‘in 1929, het spoorver-keer evenwel is vertienvoudigd; het eerste steeg met

900.000 ton, het tweede met ruim een millioen ton.

Kolenaanvoer te Emden (in T. van 1000 kg)

Dortmund-

Per spoor
Emskanaal

1929 …………..

1.497.000

127.000

1930 …………..

1.542.000

24.000

1931 …………..

1.280.000

338.000

1932 …………..

2.080.000

500.000

1933 …………..

.2,304.000

1.077.000

1934 …………..

2.385.000

1.209.000

Halfjaar
1935 …………..

925.000

726.000

Juli 1935 …………..

278.000

105.000

Augustus
1935 …………..

253.000

111,000

De Reichsbahn is pas ‘in 1933, toen ‘zij reeds een

millioen ton kolen naar Em’den vervoerde, begonnen
ook ertstransporten tot
zich
te trekken. In het eerste

halfjaar van 1935 is uit Emden evenveel erts per
spoor verzonden als in ‘het ‘ge’heele jaar 1934 of twee-
maal zooveel als in 1929 (E.-S.B. No. 1028 pag. 791).
Zal dit verband tusachen de kolen- en ertstransporten per spoor in de toekomst verdere verschuivingen van
ertsaanvoeren naar Em’deu tengevolge hebben? –

Brernen.
De bijzonder groote toeneming van de
kolenverschepingen te Bremen – van 20.000 ton in

1930 tot
i%
millioen ton in 1932 en 1f4 miljoen ton

in 1934, ja
‘mcl.
Norden’ham zelfs tot 2Y millioen
ton – is vrijwel geheel aan de Reichs’bahn ten ‘goede
gekomen. Een groote laad’bru’g, met kipper- en ‘grij-
perinstallatie voor •den overslag van kolen uit spoor-
wagen of schip, waarvan ‘de ‘bouw in 1933 was beslo-

ten, is ‘in Mei jl. in gebruik genomen.
Pogingen worden sedert eenigen tijd in ‘het werk

‘gesteld om Zweedsehe ertsen voor ‘het Saarland over
Bromen te betrekken, mits de Reiehsbahn voor dit
verkeer een uitzonderin!gstarief berekent. In de be-
grooting van Bremen ‘voor 1935/1936 is reeds een
bedrag uitgetrokken voor ‘de inrichting van een haven-

terrein met een ‘kadelengte van 230 m, gelegen naast

cle kolen’installaties. her ‘zouden dan twee nieuwe
laadbruggen ‘van 18 ton door het Röohlin’g-Konzern

worden opgericht. Intusschen ‘zijn te Bremen de hoog-

ovens van ‘de Norddeutsche Hütte (Krupp), die sedert

1929 stil lagen, weder in ‘bedrijf genomen; wellicht

zal nu ‘de ertsaan’voer voor plaatselijk gebruik nog een

stimuleerenden invloed •op ‘den ertsdoorvoer uit-
oefenen.

Naast Rotterdam konden – hegunstigd ‘door he-

sdhermende maatregelen op het ge’bied ‘der verkeers-
en monetaire politiek, door voorkeurstarieven en ‘pre-

mies – Emden, Antwerpen en Geut zich in korten
tijd tot ‘belangrijke ertdha’vens ontwikkelen; Bremen

werkt plannen in eenzelfde richting uit. En dat, ter-

wijl de totale ertsaanvoer langs den zeeweg voor

N.W. -Europa, naar den omvang ‘gerekend, nog steeds

‘belangrijk kleiner is dan v66r ‘de crisis en vôôr ‘den

oorlog, en ‘de expansiem’ogeljkheden ten aanzien van

het erts’verkeer voor de naaste toekomst eerder ‘be-
perkt zijn te achten. Het aandeel van Rotterdam in

‘de N.’W.-Europeesche erts’aanvoeren ‘daalt voortdu-

rend: de verkeersverplaatsi’n’g ten ‘gunste van de niet-

Rotterdamsche ‘havens begint ‘voor Rotterdam ‘belang-

rijke ‘afmetingen aan te nemen. De kolentransporteu vloeien niet alleen af naar Emden, Bremen/Norcien-

ham en Antwerpen, n’aar de ‘bunkerhaveus Zeebrugge

en Vlissingen, er ontwikkelt ‘zich in ‘den ‘laatsten tijd
ook een nieuw kolen’verkeer: in 1934 en 1935 zijn in
‘de continentale Noordzee-havens meer kolen ver-

scheept dan v66r ‘de crisis. Dit nieuwe verkeer komt

aan de niet-Rotterdamsche ‘haven’s ‘ten goede. Het aan-

‘deel van Rotterdam in ‘den continentalen kolenuitvoer
daalt al evenzeer als ‘voor het ertsverkeer.

Afvloeiing van ertstransporten wordt, met een
zekere vertraging, gevolgd ‘door verlies van uitgaande

kolen. De nieuwe kolenuitvoer over Duitsche en Bel-

gische zeehavens trekt ertsladingen. Nieuw, resp.

g’rooter ertsverkeer per
Rijn-
en ‘hinnensohip naar het

achterland ‘bezorgt aan de Belgische havens en aan
Ein’den retourla’din’gen in den vorm ‘van exportkolen.
De uit’zon’derin’gstarieven van de Reichs’ba’hn voor

kolenzeudingen naar Em’den en Bremen roepen erts-
verkeer per spoor in het leven.

Tenslotte willen wij
‘de
nieuwe
havenoutillage
nog
vermelden. Na E’mden, richtten Antwerpen en Bre-
men zich geheel nieuw voor het erts- en kolenver-keer in. De kleine havens langs den Nieuwen Wa-terweg en ‘de Oude Maas, Gent, de hunkerstations
Zeebrugge en Vlissingen ‘bezitten of verkregen even-
eens
omvangrijke
installaties. Te Antwerpen wordt
thans wederom overgegaan tot uitbreiding van de
kortelings in gebruik ‘genomen outillage en te Bremen wordt een
soortgelijke
uitbreiding overwogen.
De verkeersverschuiviugen, die voor het inkomen’d
erts en de uitgaande kolen ‘in de continentale N.W.-
Europeesche zeh’avens sedert een’ige jaren zijn waar
te nemen, zijn
geen incidenteele verschijnselen meer,,
veroorzaakt door maatregelen van tijclelijken aard,

l,Tanneer te eeniger tijd de betrokkenen uit eigen
beweging eens tot opheffing van ‘de bedoelde maat-
regelen ‘mochten besluiten, zullen niet als het ware

Artikelen

Rotterdam
Amsterdam
Totaal

22 j28
Sept.
Sedert
iivereenk.
22 128
Sept.
Sedert
Overeenk.
‘
1935
931
1935
1Jan.
1935
tijdvak
1934
1935
1Jan.
1935
tijdvak
1934

46.051 684.546 1.018.847
–
14.342
29.205

‘
698.888
1.048.052
5.030
160.958
324.139
–
701
15.257
161.659
339.396
221
15.319 17.462
–
–
–
15.319 17.462

Male ………………
598.675
687.530
1.957
91.168
163.987
689.843 851.517
10
.
024

232.332 287.156
–
23.523
41.480
255.855
328.636

Tarwe

……………..
Rogge

………………

3.73
9

110.061
92.232
–
1.660
3.195
111.721
95.427

Boekweit ………………
35.
.309

1.665
139.300
164.6.54
9.696
275.283
180.257
414.583
344.911

Gerst

……………..
Haver

……………..

2.065
36.130
56.149
–
–
25
36.130 56.174
Lijnzaad

……………
Lijnkoek ……………
416
14.350
15.486
–
4.404 2.208
18.754
17.694
Tarwemeel

……………
Andere
meelsoorten
1.070
22.108 43.818
–
2.348
5.655
24.456 49.473

2 October 1935

•

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

861

vanzelf cle oude toestanden en veihoudin’gen terug-
BANKDISCONTO’S.

keeren. liet verloop vaii de krornQnen in de grafieken,
ed.F)18c Wissels. 6
17sept. ’35
LisBabon

. . . .
5

13Dec.’34

2

Juni’32
berekeiid

volgens

de methode

der

voortshrijdencle
’35
BeI.Binn.Eff. 6 17Sept.
k. (Vrsch.inR.C.61
17Sept.’35
Londen
.

i)

twaalfmaandsgemiddelden, wijst veeleer op een
een-
Madrid ……5

9
Juli ’35

dens,
die
herstel op een peil, dctt het vroegere bena-
Athene ……….7

14 Oct. ’33
N.-YorkF.R.B.
4
1
Feb.’34

dert, des te meer uitsli.tit, nac&rinate het tijdperk van
Batavia……….4

1 Juli’35
Belgrado

……..5

lFebr.
’35
Oslo

……..
322Mei’33
Parijs

……3
8 Aug. ’35
de verkeersverschuivingen langer duurt en hun om-
Berlijn ……….4
22 Sept.’32
Praag
.
……
425 Jan.’33
vang grooter wordt.
Boekarest……..4

28Aug.’35
Pretoria

. . . .
315Mei
’33
W.
VAN LOOVEREN.
Brussel ……….2

16
Mei
’35
Rome……..5 9
Bept.
1
35
.
Budapest ……..4
28Aug.’35
Stockholm

. .

1 Dec.’33

Calcutta

……..3

16
Feb.’33
Tokio

. . .

3.65

2
Juli ’33

STATISTIEKEN.
Dautzig

……..6

1Mei

’35
Weenen ……
31O Juli’35
Helsingfors ……4

3 Dec.’34
’33
Warschau …. 5
26 Oct.

Laatstbekende noteeringen te Amsterdam en Rotterdam op
Kopenhagen

. . . .
322A.ug.’35
Zwits. Nat. Bk. 21 S
Mei’35

30September 1935 voor
teiegrafische
uitbetaling op:
OPEN MAiRKT.
1
Gulden per
Pan
Koers
–

disconto

1

1935

2S

j

2
3128

9114

2

i

Sept.
.
Sept.

Sept.

Sept.

1934

249
Sept.

1933

250
Sept.

1914

224
Juli
Europa
£
12.10
8

7.20
%
2
Amsterdam
Berlijn *)
100 Mark
59.26 59.45
4
100 Franc
9.747
9.73e
3
Partic.disc.

6

518-6

514-6

414-5’14

1
11-116

7
116
9
1i6

3!8!16
Prolong.

–

5
1
14
–
6
I
12

51e6
1
12

4
1
15
1
14

1

1

211
4
_11
4

100 Belga
34.59
24.97
2
Londen
100 Franc
–
6.241
Daggeld.
. .

112-1

1
12-1

121

1
11

hja-I

1
141

18142
Zilrich *)
100

,,
48.-
48.06
2
Partic.disc.

91,
6

1
116

116

116-I8

I8-‘116

I8
1
I16

4
1
I4-I4
Luxemburg ……..

100 Kronen 100 Schilling
–
35.-
6.12 27.85
3
34
erijn
Daggeld.
. .

331

33j

311
4

3_
1
12

45

4
1
14-6
112

–

100 Pengö

.

43.51
43.50
4
Maandeld

3
-1
12

3-‘!,

2•I
4
_31I
4

231
4
311
4

4!2-5442-6

–
Part. disc.

3
1
18

3-1I9

3

3

371

3I8

2’js-‘l,

Praag ………….
Weenen *) ……….

Lei
1.4880
1.20
4
Warenw. ..

4-‘Iz

4-12

4-112

4-112

4-1
12

4-
1
12

–

Belgrado
……….
Leva
Dinar
L79
7

4.379
1.80
3.391
6
5
NewYork
DageId
1)

11
4

114

ij

114

1

j,

Ij
4
-2j
3
1
4

Turksch
£
10.93
1.174
–
Part,c.disc.

61j

1
16

116
‘) Koers van 27 Sept. en

araan

voorafgaande

weken t! m. Vrijdag

Londen *)

……..

Sofia

………….
1
00

Athene

……….
100 Drachme
3.23 1.40
7
da
____________

Parijs
*)
…..

Lira
13.09 12.05
5

Brussel

)

………

Peseta
48.-
20.20
54
.

WISSELKOERSEN.
Escudo
2.684
0
.
06
*
5
KOERSEN IN NEDERLAND.

Boedapest ………
Boekarest

………100

Milaan

………..100
Madrid

………..100

Kopenhagen *) ….
Oslo *)
100 Kronen
100
,,
66.67 66.67
32.424
36.474
34 34
Data
New
Londen
Berlijn
Parijs
Brussel
”
Batavia

Istanbul ………..

100

,,

.100

66.67 37.45
24 York”)

24 Sept. 1935
1.48%
7.27%
59.50
9.76y,
100%
100 IJsl. Kr.

.

66.67
32.80

Lissabon ………..

100 Zioty
27.91
274
5
25

,,

1935
1.48%
7.30% 59.75
.9.78
25.09
100%

Stockholm *)
..
.

Kovno (Litauen) ..
100 Lita
24.88
244
6
26

,,

1935
1.48%
7.28%
59.574
9.76%
25.02
100%

Reickjavick

…….

Riga (Letland) ….
100 Lat
48.-
48.25
54 &6
27

,,

1935
1.48%,,
7.28% 59.60
9.76%
25.02
100%

Warschau

………

Tallinn (Estiand) ..
100 Esti. Kr.

.

66.67
40.-
54
28

,,

1935 1.48
7.26% 59.60
9.75% 25.00
100%

100 Finnmrk.
6.264
3.20
4
30

,,

1935
1.4
7
11%
6

7.26
59.45
9.73%
24.97 100%
Helsingfors

…….
Tjerwonets
12.80 12.85
Laagste d.w’)
1.47%
7.26%
59.50
9.74
%
24.96
99%
Moskou

………..
(10 Roebel)
Hoogste d.w’)
1.48%
6

7.33
59.80
9.79
25.15
100%

Dantzig

………..
100 Gulden
48.42
48.-
6
Muntpariteit
2.4878
12.1071
59.263
9.747
34.592
100

Data
Zwit-
serland
Weenen
6)
Praag
6) Boeka-
rest’)
Milaan
*6)
Madrid
*6)
.A
nverika.
New-York”)
$
146.944
147’%,
14

Mexico
Canad.
$
Mex. Dollar
2.4878
1.24
1.464
0.404
__
24 Sept. 1935
__
48.13
–
IiT
TÖ
14
20.22

Buenos Aires ……
Peso (papier)
1.0568′
0.404
25

,,

1935
48.20
–
6.14
1.20
12.124
20.274

Montreal

……….

La Paz (Bolivia)
8)

Boliviano
0.9080
0.09
26

,,

1935
48.10
—
6.14
1.20
12.074
20.224

…………

Rio de Janeiro….
Milreis (pap.)
0.8075
2

0.084
27

,,

1935
48.10
–
6.14
1.20
12.05
20.224

Valparaiso
………
Peso (papier)

.

0.30 0.0646)
28

1935
30

1935
48.08
48.06
–
–
6.14 6.15
1.20
1.20
–
12.05
–
20.20
Bogota (Columbia)
8)

Quito (Ecuador)

..
Peso
Sucre
2.42
0
.
498
0.834
0.14
Laagste d.wl)
48.-
–
6.10
1.15
12.-
20.15

Lima (Peru)

…….
Sol
0.69v
0.364
Hoogste d.w’)
48.20 28.10 6.174
1.25
12.15
20.30

Montevideo (lJrug.)
Peso
2.5725
0.36
Iuntpariteit
48.003 35.007
1

7.371
1.4881
13.094 48.52

Data
Stock-
Kopen-I
–
05l0

1
sing-
uenos-
.
Mon-
Caracas (Venezuela)
Bolivar
0.4795
0.29
Paramaribo

…….
Gulden
1.-
1.004
,’w!m *)jhaeen*)I
Aires’)
treal’)

San

José
(C.
Rica)
Colon
–
–
.

_____

__ _______

24 Sept. 1935

3.20

40%

1.46%
Quetzal
2.484
1.49
25

,,

1935 37.70

32.65

36.75

3.224

40%

1.46%
Willemstad (Curaç.)
Gulden
1.-
1.01
26

,,

1935 37.624 32.55

36.65

3.21

40%

1.46%
Managua (Nicar.)
8)

Cordoba
2.484
1.49
27

,,

1935 37.574 32.55

36.65

3.20

40%

1.46%
San Salvador
8)
Colon
1.2440
0.744
28

,,

1935 37.50

32.50

36.55

3.20

40%

1.46%
Azie
30

1935 37.45

32.424 36.474

3.21

40%

1.46%
Rupee
0.91
0.544
34
1,aaste d.w’) 37.30

32.30

36.35

3.174

40

1.45%

Guatemala
………

Gulden I.G.
100
1.004
44
Hoogste d.wl) 37.90

32.85

36.95

3.25

41

1.47%

Calcutta
………..

Yen
1.24
0.424
3.65
Muntpariteit 66.671 66.671 66.671

6.266

95%

2.4878
Dollar
0.744
•)
Noteering te Amsterdam.
**)
Not, te Rotterdam.
1)
Part. opgave.

Batavia

………..
Kobe

…………..

Dollar
0.564
In ‘t late
of
2de No. van iedere maand komt een overzicht
Hongkong
………

Straits DolI.
1.4125
0.854
voor van een aantal niet wekelijke opgenomen wisselkoersen.
Phil. Peso
1.24
0.744
KOERSEN TE NEW YORK. (Cable).

Shanghai

………

Teheran S)(Perzië)..
Pahiavi
–
8.32
Data
Londen
($
per
£)

($
Parijs
P
.
lOOfr.)
Berlijn

1
($ p. 100
Mk.)
Amsterdam
(5 p. 100
gld.)

Singapore

………
Manilla

………..

Baht
–
0.67
Bangkok
………..
Afrika.
24 Sept.

1935
4,93%
6,60 40,28 67,60
£
12.104
7.254
34
Alexandrië ……..
Egypt.
£
12.42
7.444
25

,,

.

1935
4,92
6,59%
40,27
67,54
..&ustralië.
26

,,

1935
4,91%
6,59%
40,27
67,54

Kaapstad

………….

Melbourne, Sidney

.

27

,,

1935
4,91%
6,59%
40,26
67,54

en Brisbane
….
£
12.104
5.81
28

,,

1935
4,91%
0,59%
40,25
67,65

Nieuw Zeeland
….
£
12.104
5.834
30

,,

1935
4,91 6,59
40,25 67,70
‘)Goudpeso. ‘)Milreis
Goud.

“)Not.
te A’dam.
0v.
not, part.
opg.
1
Oct.

1934
4,9
1%
6,68% 40,50
68,25

8) 0ff.
0.36 vrije markt 0.09.
4)
Munteenheid=
Rial
(=
een Kran.)
6)
Nom.
Muntpariteit.
.
4,86
3,90% 23.81%
.

40%,,

862

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

2 October 1935

c’r
A
rTrTc,’LT
(

GRANEN EN ZADEN
TUINBOUWARTIKELEN

0 S

‘.J 5’
£.Z5.LI…

VLEESCH

TARWE
80 K.G. La
ROGGE
.

MAIS
GERST
64/65 K.G.
LIJNZAAD
DRUIVEN
TOMATEN
BLOEM-
KOOL
RUND- VLEESCH
VARKENS
Plata loco
Rotterdam!
74 K.G. Bahia
Blanca loco
La Plata
loco
La Plata
La Plata
‘

loco
Black
Alicante
A
le Soort
(verscll)
VLEESCH

Amsterdam
R’dam/A’dam
per 100 K.G.
R’damiA’dam
per 20001<0.
loco Rotter- dam/Ndsm
R’dam/A’dam
per K.G.
per lOO K.G.
P. 100 St.
Gem.v.3kw.
(verSch)
per 100 K.G
per 1001<0.
per2000K.G.
per 1960 K.G.
Westland Westland Groote-
per 1001<0.
Rotterdam broek

5)
Rotterdam

1925
f1
17,20
6
100,0
fl.
13,075
oj
o

100,0
f1.
231,50
100,0
8.
236,00
100,0
f
1
.
462,50
1
10
100,0
–
1E
5/
iE
fi.
f1.
1926
1927
15,90 14,75
92,4 85,8
11,75
12,475
89,9 95,4
174,25
176,00
753
76,0
10075
237,00
83,4
100,4
so,so
362,50
77,9 78,4

–
–
– –

1928 1929 13,47
5

12,25
78,3 71,2
13,15
10,8fl
100,6
83,2
226,00 204,00 97,7
88,1
228,50
179,75
96,8 76,2
363,00
419,25. 78,5
0,80
100,0
20,
100,0 14,80 100,0
93,
100,.
–
77,50
–
lOC
1930
1931
9,67
5

5,55
56,3
32,3
6,225
47,6
136,75
59,1
111,75
47,4
356,00
90,6
77,0 0,64
0,62 80,0 77,5
16,
20,
80,0
100,0
17,23
14,22
116,4
96,1
96,40
108,
103,7
116,1
93,125
72,90
12€
94
1932
5,226 30,4 4,55
4,625
34,8
35,4 84,50
77,25
36,5 33,4
107,25
100,75
45,4
42,7
187,00.
137,00
40,4
29,6
0,49
0,41
61,3
51,3
14,50 11,50
72,5
57,5
7,54
9,92
50,9
67,0
88, 61,
94,6
48,-
61
1933
1934
5,025
3,67
5

29,2 21,4
3,55
3,325
27,2
25,4
68,50 70,75
29,6 30,6
70,00
30,0
.148,00
32,0
0,3! 38,8 8,2!
41,1
6,69
45,2
52,
65,6
55,9
37,50 49,50
4
63
75,75
32,1
142,50
30,8
0,27 33,8 5,53
27,7
8,26
55,8
61,50
66,1
46,65
6€
Jan.

1934
ebr.,,
4,75 3,40
27,6
19,8
3,10
2,775
23,7
21,2
65,25 65,25
28,2 28,2
58,00 58,50
24,6
24,8
144,25 133,00
31,2 28,8
62,50
67,2
53,75
69
Maart

,,
April

,,
3,25 3,20
18,9 18,6
2,725
2,70
20,8
20,7
70,75 70,50
30,6 30,5
58,75
24,9
132,00
28,5
—
63, –
61,75
67,7
66,4
53,50
50,50
69 65
Mei
3,32
6

19,2
2,876
21,9
62,00
26,8
56,75 63,00
24,0 26,7
135,50 154,50
29,5
33,4
‘63,50
68,3
49,126
63
Juni
Juli
3,67
5

3,80
21,4 22,! 3,17
5

3,30
24,3 25,3
65,00 71,50
28,!
30,9 74,75
78,75
31,7
156,50
33,8
_.
.
65,75 63,25
70,7
€8,0
47,50 43,75
61
56
Aug.
Sept.
4,37
4,-
25,4 23,3 4,27
6

4.15
32,7
83,25
36,0
93,50
33,4 39,6
151,25
159,25
32,7 34,4
0,35
43,8 8,28 5,89

——————-

41,4 29,5

———————–

63,-
63,95
67,7 68,8
44,625
43,30
57 55
Oct.

,
3,50
20,3 3,70 31,7 28,3
77,25 69,50
33,4
30,0
93,25
93,50
39,5
39,6
145,50 135,25
31,5 29,2
0,25
0,21
31,3
26,3
2,02
5,92
10,1
29,6
11,21
6,19
75,7
41,8
63,55
60,70
68,3 65,3
42,62
5

55
Nov.

•
Dec.

,,
3,50 3,45
20,3
20,1
3,45 3,55
26,4 27,2
71,25
76,25
30,8 32,9
89,25 91,00
37,8
38,5
127,75 134,00
27,6
29,0 7,37
49,8
53,75
57,8
42,12
5

44,50
54
57
53,15
57,2
44,65
57
Jan.

1935
ebr.
3,30 3,20
19,2
18,6
3,525 3,375
27,0 25,8
74,25 68,00
32,1
29,4
89,25 71,25
37,8 30,2
137,25
29,7

———–

—————-
—————-

–
–
–
–
—
–
–
–
–
–
–
–
—

53,625
57,7
45,62
5

5F
Maart

,,
April
3,20
4,075
18.6
23,7
3,015 2,95
23,5
22,6
67,75 70,75
29,3
64,00
27,1
124,25
120,50
26,9
26,1

—————-

51,90 51,40 55,8
55,3 47,55 51,20
61
66
Mei
4,05 23,5
2,90
22,2
59,90
30,6 25,9
66,75 57,25 28,0
28,5
125,00
125,50
27,0
27,1
51,925
55,8
50,25 .
64
Juni

•
uh
4,02
3,926
23,4
22,8 2,90
2,55
22,2
19,5
57,50 54,50
24,8 23,5
75,00
66,75
31,8 28,3
124,25 124,50
26,9

——————

50,80
48,-
54,6
51,6
48,50
46,126
62
59
Aug.

.,
2 Sept.
4,25
4,35 24,7
23,3
2,625
2,FO
20,1
21,4
55,25
5500
23,9
64,50
27,3
132,25
26,9 28,6
0,42
52,5
10,19
7,29

—————–

50,9
36,5
48,-
44,80 51.6
48,2 47,376 52,55
61, 67,

6
4,70 27,3
2,80 21,4
54,00
23,8 23,3
51,00
61,00
25,8 25,8
135,50
136,00
29,3
29,4
0,31
0,27 38,8
33,8
3,15
6,40

——————
——————

15,8
32,0
6,90
6,13
46,6 41,4
44,_6
44,_7
47,3 47,3 53,50
6

55,_7
69
71, .3

,,

,,
4,90
5,10
28,5
2′,7
2,s5
3,30
22,6 25,3
57,50 57,50
24,8 24,8
66,00 68,00
. 28,0
28,8
136,50
145,00
29,5 0,27
33,8
4,97
24,9 6,03
40,7
43,_8
46,2
58,-S
74
4,80
27,9
3,10
———————
23,7 . 55,00
–

—
23,8
67,00
–

—
28,4
——-
144,00
–

31,4
31,1
0,23
1
28,8
3,27
16,4
7,33
49,5
42,509
45,7
60, –
77,
…_
…….

c iius.
van o, i Aug. iss, o Ieor. 1931 en IS Febr. 1933.
2)
Tot Jan. 1931 Hard Vinter No.2. van Jan. 1931
16 Dec. 1929 tot 26Mei1930 74/5 K.G. HongaarSclse vanaf 26Mei1930 tot 23 Mei 1932 74 K.G. Zuid-RusSische van 23 Mei 1932 tot 2Oct. 1933 No. 2 Canada.
4)
‘1
Canada. Van 19 Sept.’32 tot 24Juli’33 62/63 K.G
Z..Russ.
5
1 De
iareri 1Q7,’n
iQiQ
flrn1i, ,,n
T

R S C….1 “S

S__

..

‘_

,.–

–
–

–

.

MINERALEN

–

–
-.. .–.. .-.
“
..
‘.9…-”
.,
6-
,
“-
,
‘5″.

”

‘ ‘
•J

C5)L

)

i

CpT.

‘)
zIept.
U)

Sept.
11)
12
5e
TEXTIELGOEDEREN
DIVERSEN
STEENKOLEN
Westfaalsche!
PETROLEUM
BENZINE
_.
– KATOEN
WOL
WOL

.
Hollandsche
bunkerkolen, Mid. Contin.
Crude
Gulf exp. gekamde gekamde
Australiache,
KOE- HUIDEN
KALK-
SALPETEf
_________
.
ongezeefd f.o.b.
m

.
64/66
5

$cts. per
Middhing
locoprijzen
F. G. F.
Sakella-
•

‘

°’ 1
g
CrossbredColo-
nial
Gaaf, open
Old. per
.

.-
R’dam/A’dam
per 1000 K.G.
8.
g.
per

arre
U.S. gallon
New-York
rides
Oomra
Liverpool
d’

d
oco

a

or
per
.
Carded,
50’s Av. loco
kop 57-61 pnd.
100 K.G.
netto per Ib.
Liverpool
Bradford per Ib.

–

1925
1926

8.
10,80
%
100,0
$
1.58
S/
100,0
$cts.
14,86
0
10
100,-
$ cts
23,25
.0
)
100,0
pence
29,21
O/
100,-
pence
9,35
°fo
100,-
pence
55,00
O/
100,0
pence
29,50
1

!
o

100,0
f1.
34,70
S/
100,0
f1.
12,-
om
100,1
.

1927
17,90 11,25
165,7 104,2
1.89
1.30
112,5
77,4
13,65 14,86
91,9 100,-
17,55 17,50
75,5
75,3
15,24
16,78
55,5 57,3
6,30
7,27
67,4
77,8
47,25
85,9
24,75 83,9 28,46 82,0
11,6!
96,1
1928 1929
10,10 11,40
93,5
105,6
1.20
1.23
71,4 73,2 9,98
67,2
20,00 86,0
19,21
65,6
7,51
80,4
48,50
5150
88,2 93,6
26,50
30,50
89,8
103,4
40,43
47,58
116,5
137,1
11,48 11,48
95,
95,
1930
11,35
105,1
1.12
66,7
10,-
8,77
67,3
59,0
19,15
.13,55
82,4 58,3
17.05
12,-
58,2 41,0 6,59 3,92
70,5
41,9
39,-
26,75
70,9
48,6
25,25

.
16,25
85,6
55,1
32,25 25,36
92,9
73,1
10,60
88,
1931
1932
10,05
8,00
93,1
74,1
0.58
0.81
34,5 48,2
5,04 4,50
33,9
30,3
8,60 6,45
.37,0
‘27,7
7,33 5,2! 25,0
3,08
33,0 21,50
39,1
12,00
40,7
18,65
53,7
9,84
8,61
82,(
7!,)
1933 1934
7,00
6,20
64,8 57,4
0.45
0.63 25,8
3,6!
24,3
6,75
29,0
5,13
17,8
17,5
3.1!
2,78
33,3
29,7
16,00 19,25
29,1
35,0
–
8,50
9,50
28,8
32,2
11,15 13,26
32,1
38,2
6,15
6,18
51,
51,
37,5
2,88
19,4
7,35
31,6
5,32
18,2
2,68
28,7
19,25
35,0
10,25
34,7
12,07
34,8
6,11
50,9
Jan.

1933
Febr.
7,05 7,20
65,3
66,7
0.53
0.38
31,5
22,6 4,16 3,97 28,0 26,7
6,15 6,10
.26,5
26,2
5,13
4,98
17,5 17,0
2,95 2,78
31,6
29,7
15,75
28,6
8,25
28,0
11,50
33,1
6,30
52,1
Maart …
April
7,25
7,25
67,1 67,1
0.38 0.37
22,6
22,0
3,87
5

3,67
26,1
6,40
.27,5
4,97
17,0
2,77
29,6
15,50
15,25
28,2
27,7
8,25 7,75 28,0
26,3
10,38
10,75
29,9 31,0
6,40
6,40
53, 53,
Mei
Juni
7,15
66,2
0.23
6

14,0
2,95
24,7
19,9
6,65
7,30
28,6 31,4 5,18 5,60
17,7
19,1
2,68
3,07
28,7
32,8
15,75 17,00
28,6 30.9
7,75
8,25 26,3
28,0
11,25 12,25
32,4 35,3
6,40 6,40
53, 53,
Juli

,,
7,15
7,05
66,2
65,3
0.25
5

0.41
15,2
24,4
3,02 3,33
20,3 22,4
7,85
7,60
,33,8
32,7
5,85
5,76
20,0
19,7
3,25
3,20 34,8
34,2
18,50
20,75
33,6
37,7
9,00
9,75
30,5
33,1
15,75
16,-
45,4
6,40
6.40
53,
Aug.
Sept.

•
6,95
6,85
64,4
63,4
0.37
0.52
22,0
31,0
3,37
3,50
22,7
23,6 6,90 6,60
29,7
28,4
5,39
4,70
18,4
16,1
2,91
2,54
31,1
27,2
20,75
37,7 9,75
33,1
14,75 46,1
42,5
5,80
53,7
48,7
Oct. Nov.
6,60
61,1
0.66
39,3
4,04
27,2 6,40 27,5
4,55
15,5
2,48
26,5
21,50 20,75
39,1
37,7
10,50
10,75
35,6
36,4
15,13 14,50
44,1
41,8
5,85
5,90
48,f
49,
Dec.
6,75 6,95
62,5
64,4 0.66
0.67
39,3 39,9
3,72
3,75
25,0
25,2
6,25 6,50
26,9
‘28,0
4,63
4,89
15,8 16,7
2,39 25,6
23,75
43,2
12,00
40,7
13,38
38,6
5,95 49,f
2,38
25,5
25,00
45,5
13,25
44,9
13,50
38,9
6,-
50,C
Jan.

1934
Febr.
Maart

6,65
6,30
61,6 58,3
0.66
0.64
39,3
38,1
3,74 3,25
25,2
21,9
7,10 7,50
30,5
323
5,47
5,64
18,7
19,3
2,59 2,68
27,7
28,7 21,00
23,75
49,1
43,2
14.75 12,75
50,0
43,2
13,-
13,-
37,5 37.5
6,15
6,20
51,3 51.7
April
,
6,25
6,30 57,9 58,3
0.63
0.62
37,5
36,9
3,05
2,795
20,5
18,8
.

7,40
.31,8
5,50
18,8
2,76
29,5 23,25
42,3
11.75
39,8
12,50
36,0 6,25
52,1
Mei
Juni
6,25
57,9
0.62
36,9
2,88
19,4
6,95
6,80 29,9
29,2
5,37 5,20
18,3
17,8
2,50
2,48
26,7
26,5
23,00 21,00
41,8
382
11,50
10,50
39,0 35,6
12,-
11,88
34,6
34,2
6,30
6,30
52(
52.E
Juli
6,15
6,15
56,9 56,9
0.52
0.62
36,9 36,9
2,83
2,68
19,0 18,0
7,15
7,55
30,8 32,5
5,23 5,22
17,9 17,8
2,77 2,83
29,6 30,3
19,00
17,00
34,5
9,50
32,2
11,50
33,1
6,30
520
Aug.

,,
Sept.
6,15
6,00
56,9
55,6
0.62
0.62 36,9
36,9
2,68
18,0
7,85
‘34,0
5,32
18,2
2,85
30,5
16,00
30,9
29,1
9,00
8,50
30,5 28,8
11,50
11,75
33,1
33,9
6.30 5,80
526
‘ 48,3
,,
Oct.
Nov.
6,00 55,6
0.62
36,9
2,74 2,60
18,4 17,5
7,70
7,40
33,1
31,8 5,06 4,93
17,3
16,8
2,71
2,57
29,0
27,5
15,00 15,00
27,3
27,3
8,50 8,50
28,8
28,8
12,-
12,50
34,5
36,0
5.85 5,90
48,8 49,2
Dec.

•
6,10
6,05
56,5
56,0
0.62
0.62 36,9 36,9 2,53 2,76
17,0
18,6
7,40
7,50
–
31,8 32,3
5,42 5,43
18,5 18,5
2,67
2,77
28,6
15,00
27,3
8,75 29,7
12,-
34,6
5,95
49,6
29,6
14,50
26,4
8,50
28,8
11,25
32,4
6,05
50,4
Jan.

1935
6,05 6,05
56,0
56,0
0.625 0.625
37,2
37,2
2,975 2,75
20,0
18,5
7,55 7,50 32,5
32,3 5,38
5,24
18,4 17,9
2,99
3,-
32,0
14,75
26,8
8,25 28,0
10,75
31,0
6,15
51,3
Maart
April
5,90
6,00 54,6
55,6 0.62
0.63 36,9
2,74
18,4
6,80
29,2
4,85
16,6
2,79
32,1
29,8
14,00 13,75
25,5 25,0 7,75 7,50
26,3
25,4
10,50 10,25
30,3 29,5 1
6.20
6,25
51,7
52,1
Mei

6,05
56,0
0.62
37,5 36,9
2,99
2,97
6

20,1
20,0
7,05 7,30
30,3
31,4
4,89
4,96
16,7 16,9
2,89 3,07
30,9 32,8
14,75
16,00
26,8
29,1
8,00
8,50
27,1
28,8
10,75
31,0

1
6,30
52,6
Juni
juli
6,05
6,05
56,0
56,0
0.62 0.62 36,9 36,9
3,15
3,115
21,2 21,0
7,-
7,25
30,1
31,2 4,82 4,82
16,5
16,5
2,98
3,08 31,9 32,9
16,75
18.25
30,5 33.2
8,50
28,8
11,75
12,-
33,9 34,6
6,30
6,30
52,6
52,6
Aug.,,
Sept.
6,15 6,15
56,9 56,9
0.62
0.622)
36,9 36.9
3,08
20,7
6,80 29,2
4,9
1

16,8
2,83
30,3
18,25
33,2
9,07
9,25
30,5
31,4
11,75
12,-
33,9
34,6
5,40 5,40 45,0 45,0
6,10
56,5
0.62
36,9
2,95
3

2,85
4

19,9
19,2
6,30
5
)
6,35
27,1
.27,3
4,90
7

4,89
8

16,7
16,7
2,527 2,62
8

27,0
28,0
18,25″)
18,50
12
)
33,2 33,6
9,00
11
)
30,5
14,50
15

.41,8
5,50 45,8
6,15 6,05
56,9
56,0
0.63
0.63
37,5
37,5
2,805
2,809
18,8
18,8
6,40
6,50
27,5 28,0
4,979
17,0
2,68
9

28,7
18,00
13
)
32,7
8,75
12
1
8,75′
3
)
29,7
29,7′
5,50
5,50 45,8 45.8
6,05
56,0
0.62
36,9
6,35
‘27,3
5,03
10
17,2
2,68’°
28,7
17,75
14
),
32,3
8,75L
4
)
1
29,7
.
5,50 45,8
—
,,

—

—
..-..
.

-.–
——
–
–
–
——–

-.
S.50
1
45.8
‘)3
oepi.
‘) t sept.
)
14
Sept. b)21 Sept. 6)28
Aug.
7
)
4 Sept.
5
,911 Sept. °)18 Sept. ‘°)25 Sept.”) 5 Sept. .’l2 Sept.
53)
19 Sept

2 October 1935

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

863

(‘.RÖOTRANDF.ISPRIJZEN
I
/

ZUIVEL EN EIEREN
METALEN

BOTER
BOTER
KAAS Edammer EIEREN
KOPER
LOOD
TIN
IJZER
Cleveland
GIETERIJ-
IJZER
ZINK
GOUD
ZILVER
cash
per K.G.
Leeuwar-
Alkmaar
Fabrieks-
Gem. not.
Eiermijn
Standaard
Locoprijzen Locoprijzen
Londen
Locoprijzen
Londen per
Foundry
No. 3 f.o.b.
(Lux III) p.
Locoprijzen
Londen
cash
Londen
Lônden per
derCorm.
Crisis

Zuivel-
kaas
Roermond
Londen
per Eng. ton
Eng. ton
Middlesb.
Eng. t. f.o.b.
per
per ounce Standard
Ounce
Noteering
Centr.

kI. m/merk
p. 100 St.
per Eng. ton
per Eng. ton
Antwerpen
Eng. ton
fine
perso K.G.

H.
•iE
fl.
1
10
f1.
0/
£
0
1
0

Sh.
110
jjj
.
01
pence
0/s
1925
2,31
100,0
–
56,-
100,0
9,18
100,0
62.116
100,0
36.816
100,0
261.17/-,
100,0
731- 100,0
67/-
100,-
36.316 100,-
85/6
100,-
32
1
18
100,0
1926 1,98
85,7
–
43,15
77,1
8,15 88,8
58.11-
93,5
31.116
85,3
290.1716
111,1
86/6
118,5
68/8
102,5
34.216
94,3
851-
99,5
28
11
/16
26
3
14
89,3:
83,3
1927
2,03
87,9
–
43,30
77,3
7,96
86,7
55.141- 89,7
24.41-
66,4
290.41-
110,8
731-

100,0
64/6
96,3 28.101-
78,8
851-
99,5
1928
2,11
91,3
–
48,05
85,8
7,99
87,0
63.161-
102,8
21.11-
57,8
227.51
86,8
66/-
90,4
6218
93,5
25.516
69,9
851-
99,5
26
1
1
3
6
81,1
1929
2,05
88,7
–
45,40
81,1
8,11
88,3
75.14/-
121,9
23.51-
63,8
203.1516
77,8
7016
96,6
68/9
102,6
24.1716
68,8
85/-.
,5
24/1
76,2
1930
1,66
71,9
–
38,45
68,7
6,72
73,2 54.131-
88,0
18.116
49,6
142.51-
54,3
671-
91,8
5916
88,8
16.171-
46,6
851-
,5
1713/
55,4
1931
1,34
58,0
–
31,30
56,9 5,35 58,3
36.51-
58,4
12.11-
33,1
110.11-
42,0
551-
75,3
4716
70,9
11.1016
31,9
9216
108,2
131
41,6
1932
0,94
40,7
–
22,70 40,5 4,14
45,1
22.171-
36,8
8.12/-
23,6
97.21-
37,1
421-
57,5
37/-
55,2 9.161-
27,1
1181-
138,0
127/8
40,1
1933
0,61
26,4
0,96
20,20
36,1
3,71
40,4
22.216
35.6
7.1716 21,6
131.181-
50,4
411- 56,2
351-
52,2
10.1216
29,4
12417
3
14
145,8
121
385
1934
0,45
19,5
1,-
18,70
33,4 3,45
37,6
18.1416
30,2
6.1516
18,6
141.1916
54,2
401-
54,8
3317
50,1
8.91- 23,4
13717
3
1
4

161,0
131/
5
6
40,7

Jan.’34
0,50
21,6
1,-
20,40 36,4
5,05
55,0 21.71-
34,4
7.71- 20,2 148.31-
56,8
3916
54,1
361-
53,7
9.121-
26,5
12916
151,5
12
3
14
39,7
Feb.
•
0,47
20,3
1,-
21,55
38,5 3,68
40,1
20.916
33,0
7.41-
19,8
140.131-
53,7
3916
54,1 3615
54,4
9.-16
24,9
13711
160,3
1211
2

38,9
Mrt.,
0,44
19,0
1,-
19,90
35,5
2,71
29,5
20.31-
32,5
7.316
19,7
144.1516
55,3
40/6
55,5
3513
52,6 9.21-
25,2
13618
159,8
12
5
18
39,3
Apr.,
0,42
18,2
1,-
17,20
30,7 2,72
29,6
20.1416
33,4
7.416 19,8
150.1016
57,5
41/6
56,8
34/2
51,0
9.716 25,9
135114
158,0
12
7
116
38,7
Mei,,
0,41 17,7
1,-
16,05
28,7
2,54
27,7
20.41-
32,5
6.1616
18,7
144.1916
55,4
40/6
55,5
3219
48,9
9.21-
25,2
13613
159,4
12
1

37,5
0,41
17,7
1,-
19,40
34,6
2,74′
29,9
19.18/6
32,1
6.141-
18,4
140.11-
53,5
40/6
55,5
3119
47,4
8.161-
24,3
137184
161,1
1211
4

38,1

j

uni,
uli,
0,40
17,3
1,-
21,50
38,4
2,81
30,6
18.11/-
29,9
6.1416
18,5
142.91-
54,0
4016
55,5
3214
48,2
8.61-
22,9
137/11 161,4
12
3
14
39,7
ug.,
0,43
18,6
1,-
20,90
37,3
3,32
5

36,2
17.6/-
27,9
6.14/-
18,4
139.7/6
53,2
401-
54,8
3216
48,5
8.7/6
23,2
138/6
162,0
13
40,5
Sept.,
043
18,6
1,-
18,12
5

32,4
3,31
36,1
16.10/-
26,6
6.516
17,2
137.171-
52,6
3916
54,1 3216
48,5 7.171-
21,7
1411-
164,9
13
1
/9
40,9
Oct.,
0:43
1
8
,6
1,-
17,37
5

31,0 3,95 43,0
16.31-
26,0
6.61-
17,3
137.1916
52,7
3916
54,1 3216
48,5
7.71-
20,3
141110
165,9
14
43,6
Nov.,
0,47
20,3
1,-
17,-
30,4 4,52
5

49,3
16.11/6
26,7
6.81-
17,6
139.81- 53,2
40/-
54,8
3216
48,5
7.716
20,4 139/64
163,2
14
7
18
46,3
Dec.,
0,54
23,4
0,95
15,12
27,0 4,07
44,3
16.161-
27,1
6.61-
17,3
137.816
52,5
39/6
54,1
3411
50,9
7.416
20,0
140164
164,4
14
11
116
45,7

Jan.’35
0,58
25,1
0,90
14,95
26,7
3,12
1

34,0
16.191-
27,3
6.51-
17,2
138.111-
52,9
3916 54,1
3416
51,5
7.61’6
20,4
141/10
165,9
14
3
14
45,9
‘Feb.,
0,52
22,5
0,95
14,37
5

25,7 3,20
34,9
16.41-
26,1
6.41–
17,0 136.81-
52,1
3916
54,1 3416
51,5
7.316
19,8
142/8
166,9
14/18

46,1
Mrt.
0,37
16,0
1,028
13,30
23,8
2,74
29,8
16.81-
26,4
6.716
17,5
124.5/6
‘
47,5
381-
52,1 3319
50,4
7.-/-
19,4
147/5
172,4
15
3
14
‘49,0
Apr.,
0,37
16,0
1,08
11,50
20,5
2,31
5

25,2 18.81-
29,6
7.516
20,0
131.-16
50,0
3816
52,7
3316
50,0
7.111-
20,9
14415
168,9
18/16
56,6
Mei

,,
0,34
14,7
1,10
11,85
21,2 2,38 26,0
20.-!-
32,2
8.616
22,9
135.516
51,7
391-
53,4
3316
50,0
8.1516
24,3
142/34
166,4
20
62,3
‘luni
,
0,41
17,7
1,07
1
11,95
21,3
2,41
5

26,3
18.16!-
30,3
8.1116
23,5 136.5/6 52,0
3916
54,1
3316
50,0
8.111-
23,6
14116
165,5
19/8
61,1
juli
0,44
19,0
1,-
12,37
5
22,1
2,54
27,7
18.10/-
29,8
8.131-
23,7
140.1116
53,7
39/6
54,1
3316
50,0
8.10/-
23,5
140110
164,7
18
5
/io 57,0
Aug.,
0,46
19,9
1,-
15,10
27,0
3,3(5

36,1
19.15/-
31,8
9.11/-
26,2 135.12/6 51,8
40/-
54,8
33/6
50,0
8.18/6
24,7
140/4
164,1
17
7
/s
55,6
2 Sep.,
0,5310
22,9
1,-
15,50
6
)
27,7
2,65
28,9
20.2/6
32,4
9.4/-
25,3
134.7/-

.
51,3
40/-
54,8
33/6
50,0
9.10/-
26,3
140/3
164,0
I7′;
55,1
9
0,6311
273
1-
18,50
7
)
33,0 3,60
39,2
20.3/-

.
32,5
9.8/6
25,9
131.14/-
50,3
39/6
54,1
33/6
50,0
9.4/-
25,4
14112 165,1
17
1
13
54,5
6

,

,
0,58
,3

25,1
0,95
22
14

37,3 3,05 33,2
20.1216
33,2
9.14/-
26,6
135.3/-
51,6
3916
54,1
3316
50,0
9.4/-
25,4
14015
164,2
l75/
54,9
2

,,

,
0,58
13

25,1
0,95
25,-
9
)
44,6 3,05
33,2
20.141- 33,3
l0.-/-
27,5
135.91-
51,7
3916
54,1
3316
50,0
9.71-
25,8
141/6
165,5
17/s
54,7
10

,,

,,
0,93
3,45
37,6
20.1916
33,8
10.616
28,3
139.101-
53,3
3916
54,1 3316
50,0
9.151-
27,0
141/64
165,5
17
9
116
1

54,7

Sept. 1932 79 K.G. La Plata; van 26 Sept. 1932 tot 5 Febr. 1934 Manitoba No. 2
3)
Tot Jan. 1928 Western; vanaf Jan. 1928 tot 16 Dec. 1929 American fo. 2, van n. 1928 Malting; van Jan. 1928 tot 9 Febr. 1931 American No. 2, van 9 Febr. 1931 tot 23 Mei’1932 6415 K.G. Zuid-Russische. Van 23 Mei-19 Sept. 1932 No. 3
10 S,’nf
5319E
Snt
141 3d)
Senf

.

BOUWMATERIALEN
KOLONIALE PRODUCTEN

VURENHOUT
STEENEN
CACAO
COPRA
KOFFIE RUBBER
SUIKER
THEE
INDEXCIJFER

KOIO”
basis 7″ f.o.b.
Zweden!
binnenmuur

buitenmuur
G.F. Accra per Ned.-Ind.
f.m.s.
Robusta
Locoprijzen
Standaard
Ribbed Smoked
Witte kristal-
suiker
loco
AOl. N.-I. theev.
A’dam gem. pr
.
.
Finland
perstandaard
per

per
50 K.G. c.i.f.
per
100
K.G.
Amsterdam
Rotterdam
Sheets
loco
Londen R’dam/A’dam
100
K.G..
Java- en Suma-
trathee

K.G.
Grond
stoffen niale
pro.
van 4.672 M
3
.
per
1000
stuks per
1000
stuks
Nederland
l/

K.G.
per
per Ib.
per
p.
1
Is
ducten

—
–
T
—

—
f

1
%
f
01
sh.
i1′
ets.
-:-
5h.
1
10
–
ii:
—-

-+-
ets.
1925
159,75
100
15,50
.I100,_
19,-
100,-
4216
100,-
35,875

100,0
61,375
100,0
2111,625
100,0
18,75
100,0
84,5
100,0
100.0
100.0
1926
153,50
96,1
15,75 101,6 19,50 102,6
491- 115,3
34,-
94,8
55,375
90,2
2/-
67,4
17,50
93,3 94,25
111,5
96.0 102.6
1927
160,50
100,5
14,50

1
93,5
18,50
97,4
681-
160,0
32,62
5
90,9
46,875
76,4
116,375
51,6
19,12
5

102,0
82,75 97,9
81.5
109.1
1928
151,50
94,8
12,-

1
77,4
18,50
97,4
57/3
134,9
31,87
5
.
88,9
49,625
80,9
-,10,75
30,2
15,85
84,5 75,25
89,1
84.6
97.4
1929
146,00
91,4
14,-
90,3
21,25
111,8
45110
107,9
27,37
5
76,3
50,75
82,7
-110,25 28,8
13,-
69,3
69,25 82,0
81.9
85.5
1930
141,50
88,6
12,50
80,6
20,75
109,2
34111
82,2 22,625
63,1
32
52,1
-15,875
16,5
9,60
51,2 60,15
71,8
66.0
64.3
1931
110,75
69,3
10,25
66,1
20,25
106,6
2215
52,8
15,375
42,9
25
40,7
-j3
8,4
8,-
42
:7

42,50
50,3
46.8
46.6
1932
69,00
43,2 9,25
59,7
IS,-
78,9
1916
45,9
13,-
36,2
24
39,1
-11,75
4,9
6,32
5

33,7 28,25
33,4
36.1
38.0
1933
73,50
46,0
10,-
64,5
12,75
67,1
1514
36,0 9,30 25,9
21,10 34,2
-12,25

1

6,3
5,52
6

29,5
.32,75
38,7
35.2
34.7
1934
76,50
47,9 8,50
54,8
10,50
55,3
1316
31,8 6,90
19,2
16,80
27,4
-13,875
10,9
4,07
5

21,7
40
47,3
34.4
32.1

lan.

’33
70,00
43,8 9,25
59,7
13,50
71,1
1616
38,8
11,50
32,1
24
39,
-/1,625
4,6
5,37′
28,7 25
29,6
33.2
34.1
‘ebr.
,,
70,00
43,8
9,25
59,7
13,-
68,4 15/9
371
IO,62
29,6
23,75
38,7
-11,5
4,2
5,60
29,9 26,75
31,7
32.1
34.4
tirt.

,,
70,00
43,8 9,50 61,3
12,25
64,5
1613
382
10,37
5
28,9
23,50
38,3 -11,5
4,2
6,-
32,0 26,25
31,1
32.4 34.9
lpr.

,,
70,00
43,8
9,75 62,6
12,75
67,1
15/5
36,3
9,50
26,5 23,50
38,3
-11,625
t

4,6
6,07′
32,4 27,50

1
32,5
32.8
.34.9
Viel

,,
70,00
43,8
9,50 61,3
12,50
65,8
16/6
38,8 9,50
26,5
23
37,5
-/2
1

5,6 6,028
32,1
26,50

1
31,4
34.2 35.0
uni

,,
72,50
45,4
10,-
64,5
13,-
68,4
18/1
42,6
10,-
27,9
22,50 36,6
-/2,375
1

6,7
6,35 33,9
31

1
36,7
37.2
37.5
luli

,
75,00
46,9
10,25
66,1
13,-
68,4
1718
41,6
9,475

26,4
22,50 36,6
-12,625
7,4 5,925 31,6 33,50

1

39,6
38.2
37.4
$.ug.

,,
75,00
46,9
10,50
67,7
13;-
68,4
1615
38,6 8,75
244
20,75 33,8
-/2,625
7,4
5,27′
28,1
35,25
41,7
36.5 35.6
ep.,,
80,00
50,1
10,50
67,7
12,50
65,8
1415
33,9
8,25
230
19,75
32,2 -12,5 7,0
5,375

28,7
36,75 43,5
36.7 34.6
Jet.

,
80,00
50,1
10,50
67,7
12,50
65,8
1217
29,6
7,62′
21,3
17,75
28,8
-12,625
7,4 4,90
26,1
42,25
50,0
36.5 33.4
“10v.
75,00
46,9
10,-
64,5
12,50
65,8
1216
29,4
8,-
22,3
16,25
26,5 -12,75
7,7
4,65 24.8
.40,50
47,9
36.4 32.7
Dec.,,
75,00
46,9
10,75
69,4
12,50
65,8
1115
26,9
7,975

22,2
16 26,1
-12,875
8,1
4,75
25,3
41
48,5
37.1
31.3

Jan.’34
75,00
46,9
10,75
69,4
12,75
67,1
12110
30,2 7,45
20,8
16,50
26,9
-12,875
8,1
4,95
26,4
45,50 53,8
36.9 83.6
Feb.,
80,00
50,1
10,50
67,7 12,50
65,8
1415
33,9 7,25 20,2
17,25
28.1
–
13
8,4
4,975
26,5
46,75 55,3
35.0 35.9
Mrt.,
80,00
50,1
9,75
62,6
12.-
63,2
14/1 33,1
7,
–

19,5
17,75
28,9
-13,25 9,1
4,525
24,1
45,50
53,8
35.7
35.2
Apr.,
80,00
50,1
9,75
62,6
12,-
63,2
1414
33,7
6,55
18,3
17,75
28,9 -13,625
10,2
4.25
22,7
44,25
52,4
35.6
34.5
Mei ,
80,00
50,1
9,25
59,7 11,25
59,2
1512
35,7
6,72′
18,7
17
27,7
-14
11,2
4,15
22,1
42,75
50,6
35.1
34.3
77,50 48,5
8,-
51,6
10,-
52,6
15/4
36,1
7,-
19,5
17
27,7
–
1
4
11,2
4,20
22,4
41,
–

48,5
34.5 33.8

J

uni,
uli,
77,50
48,5 7,50
48,4
10,-
52,6
13/11
32,7
6,92
5

19,3
16,75
273
–
1
4,375
12,3
3,975

21,2
40,50 47,9
34.1
32.2
ug.,
75,50
47,3
7,25
46,8 9,50
50,0
12
1
10
30,2
6,87′
19,2
16,50
26:9

-/45
12,6
3,975

21,2
39,75
47,0
33.9
31.4
Sept.,
73,50
46,0
7,-
45,2 8,75
46,1
12/5 29,2 6,65
18,5
16,50
26,9
–
/
4
:5
12,6
3,725
19,9
33,50
39,6
.33.1
29.5
Oct.,
73,00
45,7
7,-
45,2
8,75
46,1
11/7
27,3
6,70
18,7
16,50
26,9
-14,125
11,6
3,52
5
18,8
32,75
38,8
32.7
27.8
Nov.,
73,00
45,7
7,-
45,2 8,75
46,1
12
1
3
28,8
6,62′
18,5
16
26,1
-/3,875
10,9
3,15
16,8
33
39,1
32.7
27.6
Dec.,
73,00 45,7
7,-
45,2 8,75
46,1
1218
29,8
7,176
20,0
.

16
.26,1
-13,875
10,9
3,375

18,0
34,50
40,8
32.7 28.6

lan. ’35
66,00
41,3
7,25
46,8
8,50
44,7
1411
33,1
8,775 24,5
16
26,1
-13,875
10,9
3,50
18,7
33,75
39,9
32.9
29.5
1eb. ,
66,00
41,3
6,75
43,5
8,25
43,4 14/2
33,3
9,375
26,1
15,625
25,5
‘-13,75
10,5
3,45
18,4
32
37,9
32.4 28.9
Mrt. ,
59,00 36,9
7,-
45,2
8,25 43,4
1313
31,2
8,57
5

23,9
14,625
23,8
-13,25
9,1
3,55
18,9
29
34,3
30.9 27.4
Apr.,
60,00
37,6
7,-
45,2
8,25
43,4
1316
31,8
9,15
25,6
14,50
23,6
-13375
95
4,15
22,1
31,25
37,0
32.1
28.5
Mei ,
57,50
36,0
7,-
45,2 8,25
43,4
1314
31,4 9,50 26,5
14,125
23,0
-;3,5
9,8
4,20
22,4 32,75
38,8
33.3 28.6
Juni ,
57,50
36,0
7,25
46,8

47,4
13
1
3
31,2 9,07
5

25,3
13,875
22,6
–
1
3,625
10,2
3,87
5

20,7
30,25
.
35,8
33.2 27.8
Juli

,
57,50
36,0 7,25 46,8
8,75
46,1
1312
31,0

22,3
1350
22,0
-13,5
9,8 3,575
19,1
30,75.
36,4
33.4
27.1
Aug.,,
.
58,25 36,5
7,-
45,2
9,25
48,7
13/1
30,8
8,075 22,5
1350 22,0
–
/3,5
9,8
3,525′
18,8
32,50
38,5 33.7
27.4
2 Sep.
58,50
36,6 13/3
2

31,2 8,25
23,0
13,50
22,0
-/3,375
9,5 3,62
5

19,3
33
,
7551)
39,9
33.8
27.7
9

,
,
58,50
36,6
13
1
2
16

31,0
8,25
23,0
13,50
22,0
-/3,3125
9,3
3,625
19,3
38,25
13
)
45,3
33.6
28.1 16

,

,
58,50
36,6
13/6
55

31,8
8,50 23,7
13,50
22,0
–
1
3,1875 8,9
3,375
18,0
34.0
27.1
/3

,,
56,50
35,4
.
1
3/8
17

32,2
8,62
5

24,0
13,50
22,0
-13,3125 9,5
4,-
21,3
I
34.6
30.1
30

,

,
56.50
35,4 8,75 24,4
13,50
22,0
-/3,5
9,8
4,-
21,3
l
34.8
30.2

.B. Alle Pondennoteeringen vanaf 21 Sept. ’31 zijn op goudbasis omgerekend; de Dollarnoteeringen vanaf 20April
1
33 zijn in verhouding van de depreciatle
in den Dollar t.o.v. don Gulden verlaagd.

864

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

2 October 1935

KO1RSEN TE LONDEN.

Plaatsen en
Noteerings-
14Sept.
21
Sept.
23128
Sept.
1935
28 Sept.
Landen
eenheden
1935 1935
LaagstelHoogstel
1935

Alexandrië.. Piast. p. £

97%

97%

97%

97%

97%
Athene

.
..
.

Dr. p.g

517

517

515

517

516
Bangkok…. Sh.p.tical 1110% 1/10%

1110%

1/10% 1110%
Budapest

.. Pen. p. £

16%

16%

16%

16%

16%
BuenosAiresi p.pesop.

18.35

17.55

17.50

18.50

18.00
Calcutte . . . . 5h. p. rup.

1/6%

1/6%

1
1
63
1
32

116
8
1
32

1/6%
Constantin. . Piast.p.

613

612

613

613

613
Hongkong ..

Sh. p. $

210
13
1
32
2,0%

210

2,0%

2/0%
Kobe

…….Sh. p. yen

1/2%

11234
e

112

11234

1
1
23
1
82

Lissabon…. Escu.p.

110%

110% 109%

110%

110%
Mexico

….

$per

18

18

17%

18%

18
Montevideo
2)

d.per

19%

20%

19%

20%

20%
Montreal

..

$ per £

4.96% 4.98%

4.96

4.99% 4.96% Riod.Janeiro3 d. per Mii.

2%

2%

24′

2%

2%
Shanghai

..

8h. p. $

116%

1/6%

1/6

1/6%

1/6%
Singapore . .

id. p. $

2
1
43
/
32
2
1
48
1

214

214%

2/4%
Valparaiso
4
).

$per

118

119

118

119

118%
Warschau . .

Zl. p. £

26%

26%
1
25%
1
26%

26%
‘) Offic. not. 15 laten, gem. not., welke importeurs hebben te betalen,
II

Sept. 17.03; 27 Sept. 17.02.
8)
Offic. not.

14 Sept. 393/
8;
16 Sept. 39j2;
20 Sept. 39
5
18; 23 Sept.
39314;
25 Sept.
3931;
26Sept. 3911/. 3) Id. II Mrt.
414.
4)
90 dg. Vanaf 28 Aug. laatste ,export” noteering.
ZILVERPRIJS

GOUDPRIJS
9 Londen’) N.York
2
)

Londen
24 Sept. 1935

29%

63%

24 Sept. 1935….

141,
1
6
25

,,

1935..

29%
6

65%

25

,,

1935….

14111
26

,,

1935.. 29%

65%

26

,,

1935….

1413
27

,,

1935..

29%

65%

27

,,

1935….

14116
28

,,

1935..

29%

65%

28

,,

1935….

14116
30

,,

1935..

29%

6594

30

,,

1935….

141/6%
1 Oct.

1934..

22y,

50

1 Oct.

1934….

14116
27 Juli

1914..

24’9.4

59

27 Juli

1914….

84110%
1)
in pence p. oz. stand.
2)
Foreign silver in $c. p. os. line.
)
in sh. p. os. finc
STAND VAN
‘
8
RIJKS
KAS.
Vorderingen.
14Sept. 1935
1
23_____
Sept. 1935′
Saldo van ‘s Rijks Schatkist bij De Ne-
derlandsche Bank
………………
–
1

11.659.812,67
Saldo b. d. Bank voor Ned. Gemeenten
f

66.513,21
–
Voorschotten
Op
ultimo Augustus 1935
a/d. gemeent. verstr. op a. haar uit te
keeren hoofds. der pers. bel., aand. in

……

de hoofds. der grondbel.
en der gem.
fondsbel., alsmede
opc. op die belas-
tingen en op de vermogensbelasting
,,

7.680.072,61 7.680.072,61
Voorschotten aan Ned.-lndië
………
,,
121.907.272,08
,, 116.525.634,22
,,

12.684.516,40
,,

12.733.268,79
Idem

aan Curaçao
….

…………..
1.192.689,14
,,

1.223.157,05
Kasvord.weg.credietverst.alh.buitenl
,,122.l81.310,68
, 121.972.072,50

Idem

aan

Suriname………………..

Saldo der postrek.v.R/jkscomptabelen
Vord.

het Alg.Burg. Pensioenfonds’)
op
,,

40.684.628,42

..

–

Vord. op andere Staatsbedrijven’)
–
,,

30.138.169,33 29.519.740,45
,,

31.698.871,98
Verstr. ten laste der.
Rijksbegr. kasgeld-
leeningen aan gemeenten (saldo)
,,

32.619.835,28
32.883.035,28
Verplichtingen

Voorschot door De Ned. Bank ingev.
art.

16 van

haar octrooi verstrekt
f

2.395.460,27
–
Schuld a. d. Bank
v. Ned. Gem
–
f

187.197,21
Schatkistbiljetten

in

Omloop ………
386.795.000,-
,, 386.795.000,-
,, 153.050.000,- ,, 157.020.000,-
w.v. rechtstr. bij De Ned. Bank gepl
–
10.000,000,-
Zilverbons in omloop ……..

…….
Schuld op ultimo Augustus 1935 aan de
,,

1.214.476,50

..

1.212.653,-

Scliatkistpromessen in omloop …….

gein, weg. a. h. uitte keeren hoofds. d.
pers. bel., aand. 1. d. hoofds. d. grondb.

.

e. d. gem. fondsb. alsm. opc. op die
bel, en op de vermogens belasting
Schuld aan het Alg. Burg. Pensioent.’)
—
492.926,46
–

Id. a. h. Staatsbedr. der P.T. en T.’)
,, ,,

69.384.901,25 453.305,22
•
,,

56.948.161,19
Id. aan andere Staatsbedrijven 1)
–
–
Id. aan diverse instellingen’) ………..
119.739.211,34
119.734.522,09
‘) in rekg.-crt. met ‘s Rijks Schatkist.
NEDERLANDSCHlND1SCHE
VLOTTENDE
SCHULD.
21 Sept. 195
1

28 Sept. 1935
Vorderingen:

Saldo b. d. Postchè9ue- en Girodienst

572.000,-

1

992.000,-
Betaalmiddelen in s Lands kas

–

–
Verplichtingen:

Saldo Javasche Bank …………….
..f

1.278.000,-

–

Voorschot’s Rijks kas e.a. Rijksinstell.

,, 116.526.000,-

,, 114.142.000,-
–

–
Schatkistpromessen ………………
Schuld aan het Ned.-Ind. Muntfonds.

•

226.000,-

,,

226.000,-
….

Idem aan de Ned.-ind. Postspaarbank.,,

555.000,-

504.000,-
Voorschot van de Javasche Bank

–

661.000,-

SURINAAMSCHE BANK.
Voornaamste posten in duizenden gulIviis.

Data
Metaal
Clrcu
lat le

‘
opeischb.
schulden
1
Disconi
1

,
IDl. reke-

24 Aug.

1935..
814
1.128
. 435
571
1.719
17

1935..
815

1
1.058
430
570
1.707
10

1935..
804

1
1.061
463
573
1.716
3

,,

1935..
805

1
1.158
418
580
1.769
27 Juli

1935..
819
1.052 399
581
1.711

S Juli

1914..
645
1.100
560
735 396
‘)SIuitp. der activa.

NEDERLANDSCHE BANK.

Verkorte Balans op 30 September 1935.

Activa.
Binneni. Wis- fflfdbk.
f
57.340.586,09
sels, Prom.,< Bijbnk. ,,

3.557.741,05
enz. in disc. Ag.sch. ,,

4.512.200,61
f

65.410.527,75
Papier o. h. Buiten!, in disconto ……,,

–
Idem eigen portef.
f

1.074.500,-
Af: Verkocht maar voor
de bk.nog niet afgel.

1.074500,…..
l3eleeningen (
mci. vrsch.J Hfdbk.
f
150.181.114,171)
in rek..crt.1 Bijbnk. ,, 13.488.158,91
op onderp. Ag.sch. , 48.921.883,08

f
212.591.15646

Op Effecten……
f
206.267.711,301)
Op Goederen en Spec. ,,

6.323.444,86212.591.156,162)
1,
Voorschotten a. h. Rijk …………….,,

5.996.814,70
Munt, Goud ……
f
132.096.750,-
Muntmat., Goud .. ,, 403.984.227,82

f
536.080.977,82
Munt, Zilver, enz. ,, 21.082.876,60
Muntmat., Zilver.. –

Belegging van kapitaal, reserves en pen-
557.163.854,429

sioenfonds

……………………
39.583.358,95
Gebouwen en Meub. der Bank ……..,,
4.600.000,-
Diverse

rekeningen ………………,,
2.592.939,15
Staat d. Nederl. (Wetv. 27/5,’32, S. No. 221) ,,
15.486.148,55
f
904.499.299,68 Passiva.
Kapitaal ………………..
……..

f
20.000.000,-
Reservefonds …………….
……..
,,
4.049.884,01
Bijzondere reserve

……….
……..

,,
5.675.000,-
Pensioenfonds

…………..
……..

,,
9.956.761,37
Bankbiljetten in omloop …………..

,,
819.317.255,_
Bankassignatiën in omloop

……….,,
177.065,68
Rek.-Cour.J’ Het Rijk
f

–
saldo’s:

‘l, Anderen,,42.116.751,19
42.116.751,19
Diverse rekeiingen ………………,,
3.206.582,25

f
904.499.299,68

Beschikbaar metaalsaldo

…….
…..
f
213.636.395,11
Minder bedrag aan bankbiljetten in om-
loop dan waartoe de Bank gerechtigd is ,,
534.090.987,-
Schatkistpapier, rechtstreeks bij de Bank
ondergebracht

………………..

..
10.000.000,-
‘) Waarvan aan Nederlandsch-indig
(Wet van 15 Maart 1933, Staatsblad No. 99) ……..
1 71.153.775,-
2
)

Waarvan

in

het buitenland

…………………….
..46.265.954,29

Voornaamste posten in duizenden guldens.

Data
Gd
Circulatie
ou
–
Andere
opeischb.
Beschikb.
Metaal-
Dek
kings
Munt
1
Muntmat.
s
saldo
perc.

30 Sept. ’35
132097
403.984
819.317
42.294 213.636
65
23

,,

’35
129097
412.814
786.074
46.121
231.874
68
25 Juli

’14
65.703
96.410 310.437
6.198
43.521
54

Data
1

F”
_
prn
1

Belee-
ji
g
e1

1

“”‘
op
het
1

reke-
Idiscontosjrechtstreeks
buiten!.
1
ningen’)

30 Sept. 1935

65.411 1

10.000 1 212.591

1.074

2.593
23

,,

19351

63.995

10.000

1181.732

1.074

4.833
25 Juli

1914I

67.947

–

81.686

20.188

509
1) Onder de activa.
JAVASCHE BANK.
Andere
Beschikb
Data
Goud
Zilver
Circulatie
opeischb.
metaal-
schulden
saldo

28Sep. ‘359
10480
163.220
19.840
30.256
21

,,

1352)
106.230
163.440
19.970
32.866

31Aug.1935
85.017

1

23.752
165.281
23.523
33.247
24

,,

1935
85.017

1

23.150
164.715
20.882
33.927

25Juli1914_
22.057J31.907
110.172
12.634
4.842

1

Wissels.
1
1
‘
Diverse

1
Dek-
Data
1

buiten
1

Dis-
Belee-

I
reke-

1
kings- N.-Ind.
1

conto’s
ningen
1
ningen’)
1

betaalb.
1
1
taoe

28Sep.
‘358)
2.700
78140
10.300
57
21

,,

1352)
2.260
76.290
10.210
58

31 Aug.1935
2.295
10.622
58
‘11.285
58.186
24

,,

1935
1.826
11.215
55.549
11.168
58
25 Juli1914
6.395
7.259 75.541
2.228
44
1
1 Sluitpost activa.
‘) Cijfers
telegrafisch
ontvangen.