Jrg. 2, editie 69

25 APRIL 1917

Ec
‘
onomisch~Statistische

Berichten

ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANDEL,’NIJVERHE1D, FINANCIËN EN VERKEER

UITGAVE VAN HET INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN

2E
JAARGANG

WOENSDAG 25 APRIL 1917

No. 69

INHOUD

BIz.
HET ZOUT-WETJE
…………………………….
305
Het agrarische vraagstuk in Engeland …………….
306
De Pennsylvania Railroad in
1916 ………………..308
De Rijksmiddelen …………………………….
309
Duikbootresultaten …………………………….
309
INGEZONDEN
STUKKEN:
Rijkspostspaarbank en Prolongatievereeniging ……..
309
Zegelrecht van Chèques ……………………
310
REGEERINGSMAATRECELEN OP HANDELSCEBIED
…………
310
MAANDCIJFERS:
Overzicht der Rijksmiddelen …………………..
310
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN
…..
………….
311-318
Geldkoersen.

Effectenbeurzen.

–
Wisselkoersen.

Goederenhandel.
Bankstaten.

Verkeerswezen.

INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE

GESCHRIFTEN

WEEKBLAD ECONOMIBCR-BTATIBT1BCHE BERICHTEN

Het secretariaat van het
weekblad
is gevestigd te
Rotterdam, Pieter de Hooghweg
122, telefoon no. 3000.
Bijdragen en
mededeelingen, den inhoud betref-
fende,
gelieve men te
zenden
aan het secretariaat.
Abonnementsprijs
voor het weekblad franco p. p.
in Nederland, f10,—, buitenland en koloniën f12,-
per jaar.
Losse
nummers 25 cents.
Leden en donateurs van
het Instituut ontvangen het
weekblad
gratis.
Advertentiën f
0,35 per regel. Plaatsing bij abonne-
ment volgens tarief.

Mededeelingen
betreffende
abonnementen
en adver-
tentiën richte men tot
Nijgh &
van Ditmar’s Uitgevers-
Maatschappij, Rotterdam,
Amsterdam, Den Haag.

24
APRIL
1917.
De gewone belangrijke vraag naar geld, welke zich

ieder jaar tegen Mei ontwikklt, begint reeds merk-

baar te worden. Hieidoor en door de inschrijving op

het schatkistpapier, welke Vrijdag plaats had, was de

vraag naar particulier discontopapier belangrijk ver-

minderd, en kon de noteering van 1% püt. tot 2%

pOt. oploopen. Nadat echter de uitslag van de in-

schrijving was bekend geworden, kwam er weder

meer belangstelling voor handeiswissels, zoodat de

week sloot op circa 2 pOt. Op de aangeboden dertig

miljoen gulden schatkistpapier werd in het geheel

ingeschreven voor een bedrag van
f
45.505.000.

Toegewezen werden
f
4.850.000 driemaands pro-

messen á
f
995,12;
f
11.060.000 zesmaands promessen

f
986,65; en f14.090.000 jaarsbiljetten á
f
1008,

gevende een netto rendement van respectievelijk 1,8

pOt., 2% pOt. en 3% pOt.
De wisselmarkt was ook deze week weder zeer on-

regelmatig. De sterke rjzing van den eersten beurs-

dag ging voor Berlijn en Weenen weder bijna geheel

verloren, hetgeen niet te verwonderen is, als men in
aanmerking neemt, dat de noteering van Holland in

Berlijn, ondanks de devisencentrale iederen dag 1

mark stijgt en deze week van. 252 tot 259 opliep. Voor

Londen, Parijs en New York trad nog eenige verdere

verbetering in, echter niet in verhouding tot de sterke
rijzing van den eersten dag. Bijzondere aandacht trok
de buitengewone daling van de Scandinavische koer-

sen, welke de laatste dagen der week 2 h 2% gulden

terugliepen. Het slot was echter weder vaster en op

den eersten dag der nieuwe week konden de koersen

zich weder belangrijk herstellen, vooral voor Stock-

holm, dat weder tot circa
f
1,30 boven het laagste punt

opkwam.

HET ZOUT-WETJE.

Het 26 Febr. ’17 ingediende wetsontwerp betref-

fende zout-ontginningen in den Overijselschen Ach-
terhoek (Bijlagen 16—’17, no. 376) roept tal van
vragen op, die bij voorbaat in de memorie van toe-

lichting moesten zijn beantwoord. Het ontwerp
echter kenmerkt zich door ontstentenis eener derge-

lijke memorje: de enkele regels schrift, welke er dien
naam dragen, verdienen hem niet.

,,Aan den Staat wordt – zegt art. 1 – als ware
voor de ontginning van zoutlagen volgens de wet van
’21 April 1810 (Bulletin des Lois no. 285) con-
cessie verleend, de eigendom toegekend van de zout-

mijn ….(bij Buursse)”. En volgens art. 2 van de
bijgevoegde ontwerp-exploitatie-overeenkomst worden
,,alle rechten” van den Staat op de mijn, dus ook
zijn eigendomsrecht, tot 31 Dec. 1976 overgedragen aan de N.V. ,,Nederiandsche Zoutindustrie”.
De memorie van toelichting verzwijgt, op welken
grond zij aanneemt, dat bij wijze ‘aan concessie krach-
tens de mijnwet van 1810 de eigendom juist van
zoutlagen kan worden verkregen, dat zoutiagen
,,mines” zijn in den zin dezer hier nog geldende
Fransche wet. In Frankrijk heeft men (ouder
precies dezelfde wet) gemeend van niet en daar-
om bij aparte wet later het zout uitdrukkelijk
onder de concessionabele delfstoffen opgenomen. Hier
to lande, waar dergelijke aanvulling der mijuwet
achterwege bleef, zou een eigenaar van bovengrond
met meer dan een schijn van recht (het is een open
kwestie) kunnen staande houden, dat het onderlig-
gende zout, zij het dan door een laakbare omissie
der wet van 1810, hèm toebehoort en hem dus alleen
door schadevergoedende onteigening mag ontnomen, niet door een wetje als dit mag ontfutseld worden.
De memorie van toelichting zwijgt ook nage-
noeg geheel over de voorgeschiedenis dezer aangele-
genheid. Ter goedkeuring wordt aangeboden een

ontwerp-overeenkomst, die begrijpeljkerwijze niet is
gedateerd. Niettemin zegt haar art. 14, dat de Over-
eenkomst vervalt, tenzij binnen zes maanden ,,na

306

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

25 April 1917

heden” bij wet bekrachtigd; Wat„hedên” is, blijft te

raden. Blijkbaar was de zaak al een tijd aanhangig:
volgens art. 4 der bijgevoegde statuten eindigt het
eerste boekjaar der vennootschap op 31 December

1916. En de memorie van toelichting verzekert gela-
ten, dat de tijdsomstandigheden (de gebrekkige toe-

voer van zout en soda uit het oorlogvôerende buiten-
land) ,,aanleiding”. geven om de winning van dit

steenzout ,,onverwjjld” ter hand te nemen!

De memorie van toelichting motiveert met geen

woord, waarom in dit geval en bij dit mineraal een
exploitatie-contract voorkeur verdient boven staats-

exploitatie. Hoewel elders eigen staatszoutmijnen be-

staan. Hoewel de geschiedenis van het mijnwezen

haast doorloopend het zout als voorwerp van staats-
eigendom geschikter heeft geoordeeld dan andeie

delfstoffen. Men denke aan de verkoopprijzen (ook

Mr. Tasman wees reeds hierop in zijn jongste ,,Eco-

nomische kroniek” in De Economist van April); hier
blijft de regeeringsinvioed beperkt tot ministeriëele
goedkeuring op de instructie der directie, krachtens
het, nogal slappe, art. 20 der statuten.

De memorie van toelichting laat geheel te raden,

waarom de den staat gratis toegedachte 150 aandee-
len van
f
1000 (op een maatschappelijk kapitaal van
aanvankelijk
f
1.200.000 en maximaal, behoudens
latere uitbreiding,
f
3.000.000) met een achtste vaii’
de overwinst (ook als meer dan 1200 aandeelen zullen zijn uitgegeven en de staat dus minder dan een achtste
der aandeelen zal bezitten) een betameljke vergo-

ding zijn voor de toekenning van een plm. 60-jari
uitsluitend exploitatierecht en voor den afstand van

de vindersaanspraken. Ook Mr. Tasman verklaarde

zich hier onbevredigd. Geen wonder; zelfs ontbreekt
de mededeeling, hoeveel hier bij Buursse de boor-
kosten van den Rijksopsporingsdienst hebben beloo-
pen.

Hoe de overwinst moet worden becijferd, blijft
ten s]otte ter beslissing van een scheidsgerecht, dat

eenig (doch onvoldoend) richtsnoer vindt in artt. 30-32 der statuten. Deze vroede mannen kunnen
hier komen te staan voor een
soortgelijke
vraag als
de Gedeputeerde Staten van Limburg bij hun beslis-
singen inzake het evenredig mijnrecht, dat de Lim-

burgsche mijnconcessionarissen hebben te betalen,
beslissingen die, gegeven de zwijgzaamheid van ons

mijurecht in dit opzicht, uitvielen in dezen zin, dat
afschrijving voor nieuwe werken zoowel ineens als
stuksgewijs van jaar tot jaar geschieden mag, zoodat
de concessionarissen zelf in belangrijke mate de be-
paling van het
winstcijfer,
waarover cijns zal zijn te
voldoen, in handen hebben. Of dè aangehaalde statu-
taire artikelen deze vraag genoegzaam onder de oogen

hebben gezien, lijkt twijfelachtig.
De memorie van niet-toelichting verzwijgt mede,
om welke reden de bovengrondsche eigenaren jaar-
lijks maar een kwartje per hectare krijgen uitge
keerci, hetzelfde bedrag, dat enkel onze oudste steen-
kool-concessies (Willem en Sophia) kennen;
bij
alle
jongere concessies (ook in de pas verleende bruin-
kool-concessies van 1917) is het dubbel zooveel. Dat
ook verborgen blijft, waarom gekapitaliseerde uit-
keering van het kwartje
(f
6,25) wèl mag worden
opgelegd door den ontginner, niet mag worden ge-
eischt door den rechthebbende (zooals’de kolen-staats-
exploitatiewet van 1901 dit wil), ligt geheel in de lijn van dit regeeringsstuk.

Ongemotiveerd
blijft
de vrees (doorstralend uit
talrijke – artikelen in de statuten) voor, aandeelhou-

ders-vreemdelingen, die niet meer.daneen vierde der
geplaatste aandeelen zullen mogen. bezitten. Een ‘.be-paling voor de vaak, sinds het begrip ,stiooman” leven
heeft gekregen. Geheel in strijd met den geest der in dit
opzicht consequent liberale wet van 1810 en ontleend
aan onze Indische mijnwet, ‘welker. geboorte viel ten
tijde van den Zuid-Afrikaanschen oorlog
;
een veront-
sehuldigezide maar geenszins vrijpleitende omstan-
.digheid voor i struisvogelpolitiek………….

Duister blijft ook, waarom wordt afgeweken van
den grondregel inzake het toezicht op de
mijnen,
dat
er van beslissingen door den chef van het staatstoe-
zicht, den ,,hoofdingenieur der mijnen”, in
technische
aangelegenheden beroep open staat op den deskundi-
gen Raad van Beroep, in
socia’e
aangelegenheden op
den Minister. Bij de zoutmijn wordt ook voor een

reeks vragen van techniek de Minister de hoogste
instantie.

Voorshands is het billijk, de mogelijkheid te aan-
vaarden, dat op al deze vragen – en deskundigen zul-

len er nog wel meer kunnen stellen – hoogst bevre-

digende antwoorden zijn te geven en dat de mernorie

van antwoord ze brengen zal. Ook dan echter blijft
de grief, dat het recht van Kamer en Land op een

memorie van toelichting, die meer dan een praatje
is, in dit geval schromelijk is miskend. . B.

HET AGRARISCHE VRAAGSTUJ IN

ENGELAND.

,,De ervaring van den oorlog heeft aangetooid, dat
de mate waarin het Vereenigd Koninkrijk van inge-

voerd voedsel afhankelijk is, reeds thans het land in
speciale moeilijkheden heeft gebracht en in de toe-

komst een bron van groot gevaar kan worden. Wij

hebben gezien, dat de kosten van den oorlog er sterk
door zijn gestegen, dat het
moeilijke
probleem de bui-
tenlandsche wisselkoersen te regelen, er nog door

verzwaard is, en dat naar verhouding een overmatig

deel van de beschikbare tonnenmaat van de handels-
vloot er door in beslag is genomen op een oogenblik,

waarop deze zoozeer. voor andere doeleinden noodig
is
,
. Wij zijn ons voorts bewust van de mogelijkheid, dat
de aanbouw van onderzeebooten zoo kan toenemen,
dat in een toekomstigen oorlog een geregelde aanvoer

van overzee van voedsel voor de bevolking van het

Vereenigd Koninkrijk niet meer
mogelijk
is. Zelfs

kunnen wij ons voorstellen, dat in een volgenden
strijd een betrekkelijke onafhankelijkheid van het
Vereenigd Koninkrijk van voedselaanvoer van over-
zee een beslissende factor zal zijn voor de overwin-
ning Los van deze zeer ernstige overwegingen, is het
duidelijk, dat na den oorlog het financiëel en mate-

riëel belang van het land eischt, dat de productieve
krachten van den bodem tot volledige ontwikkeling zullen worden gebracht. Belast met een ontzaglijke
staatsschuld zal het in hooge mate in het belang van
het land zijn, wanneer een zoo groot mogelijk deel
van het voedsel op eigen bodem wordt’ voortgebracht,
zoodat het zoo weinig mogelijk in den vreemde be-
hoeft te koopen. Uitgeput in menschenmateriaal zal

het in de uitbreiding van de
landelijke
bevolking in
deze eilanden het beste middel tot herstel van zijn
vitaliteit en energie kunnen vinden.”
Met deze woorden schetst het voor enkele weken
gepubliceerde rapport van de subcommissie voor de

agrarische ‘politiek uit het ,,Reconstruction Oommit-
tee” het vraagstuk, tot welks oplossing de commissie
geroepen is mede te werken. Intusschen is het agra-
rische vraagstuk, hoezeer deze oorlog en met name
de verscherpte duikbootcampagne van de laatste
maanden het op den voorgrond hebben geplaatst,
allerminst van. den laatsten tijd. Na de afschaffing
van de graanrechten in het midden der vorige eeuw
was de Engelsche .graanbouwér tegen vreemde con-
currentie onbeschermd. Het gevolg is geweest, dat
vooral in het vierde kwart der vorige eeuw moeilijke
tijden aanbraken, d.ie naar andere productie,’ in vele
gevallen omzetting in weiland, deden omzien. Hierbij
kwam nog een andere factor. Het Engelsche erfrecht
en de groote aantrekkingskracht, die het Engelsche
landleven steeds op de bezitters van in de industrie,
in de Oity, in’ de kojoniën. en in andere overzeesche
landen -verworven- for-tuinen .heeft uitgeoefend, hebt
ben al voor jaren, ten. gevolge gehad, dat in ‘Engeland
‘het groot-grondbe,zit in het oog van den, eigenaar niet

25 April 1917

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

307

een bron van inkomst pleegt te vormen, doch een aan-

genaam bezit, waartoe inkomsten uit anderen hoofde
hem in staat stellen. Vooral dit laatste verschijnsel
heeft op het Engelsche platteland, zoo gansch ver-
scheiden b.v. van het Oost-Pruisische groot-grondb&

zit, zijn stempel gedrukt. Bij velen in Engeland be-

stond tegen deze ontwikkeling, welker tempo zich bij
de stijgende vermogensvorming en vermogensconcen-

tratie van de laatste tientallen jaren veeleer ver-
snelde, ernstige bezwaren. Het bevolkingsdeel, dat ih
t

den landbouw een bestaan kon vinden nam af in
plaats van toe, zijn beste landbouwers moest Enge-

land aan zijn koloniën, Canada in de eerste plaats,
afstaan en de Engelsche pachter verhield zich tot
zijn landheer in den regel in.een verhouding die, wat
zij overigens aan goede
zijden
mocht hebben, zeker
aan een modern en naar rationeele beginselen gevoerd
landbouwbedrijf verre van bevorderlijk was. Natuur-
lijk was het
verschijnsel
niet algemeen en
zijn
er ver-
schillende streken van Engeland en vooral van Schot-
land, waar de landbouw op hoog peil- staat en zelfs
maakt Engeland’s gemiddelde opbrengst per bebouwde
hectare, wat de hoofdvoortbrengselen aangaat, naast
de andere West-Europeesche landen geen kwaad fi-

guur. Niettemin is ieder het er over eens, dat bij
bebouwing van allen daarvoor geschikten grond, de
opbrengst zeer belangrijk kan worden vermeerderd

en dat ook door landbouwonderwijs, betere voorlich-
ting en wat verder, in andere landen aan doeltreffen-
de middelen hiervoor wordt toegepast, in Engeland, waar van dit alles tot dusver ternauwernood iets ge-
schiedde, nog veel kan worden bereikt. In
zijn
kern
is het vraagstuk echter, het is uit het bovenstaande
al wel duidelijk, een eigendomsvraagstuk en als zoo-
danig werd het dan ook door alle Landreformers,
onder wie de huidige eerste minister Lloyd George
in zijn Sturm- und Drangperiode vooraan stond, aan-
gevat. De verschillende small-holdings-acts kunnen
worden aangemerkt als een eerste bescheiden stap in

de richting door dezen gewenscht.
Intusschen deze
zijde
van het vraagstuk wordt door

de Commissie niet aangeroerd. Wat zij, hoezeer het
duikbootprobleem door haar aan een volgenden oor-

log wordt vastgehecht, nastreeft, zijn maatregelen, die
dadelijk zullen werken, maatregelen, die liefst nog
dit jaar tot een massaal terugbrengen van weiland tot
bouwland zouden kunnen leiden. Naast inrichting van
een overheidsdienst voor d€in landbouw,
gelijk
wij dien

hier te lande onder de opvolgende Directeurs-Gene-
raal van den Landbouw hebben zien ontstaan, bepleit
zij dan ook voor alles een reeks maatregelen, die den
landbouwer
bij
weder overgang tot den graanbouw

zullen garant stellen tegen
mogelijke
risico’s.
Zij
stelt

hiertoe voor een van staatswege gegarandeerde mini-
mumprijs voor tarwe en haver, 42 en 23 shilling per
quarter, een prijs die den normalen prijs voor den
oorlog belangrijk te boven gaat. Verder stelt zij o.a.
voor een minimum dagloon voor landbouwers te be-palen door districtsgewijze in te stellen loonraden.
Intusschen hadden de voorstellen hun schaduw
reeds vooruit geworpen. Wilde er voor dit jaar nog
iets van terecht komen en op een schaal van eenige beteekenis tot het scheuren van weiland en den uit-
zaai van zomertarwe worden overgegaan, dan moest
op zijn laatst in Februari aan de plannen openbaar-
heid gegeven worden. Aldus geschiedde in de gedenk-
waardige redevoering door Lloyd George op 23
Februari in het Lagerhuis gehouden. –
Lloyd George kwam er rond voor uit, dat het een
oogenblikkelijk belang was, waar het om ging: ,,The
ultimate success of the allied cause depends on our
solving the tonnage difficulties with which we are
confronted.” Op landbouwgebied moet mitsdien be-
reikt worden, dat nog in deze weken tot het terug-
brengen op groote schaal van weiland tot bouwland

wordt overgegaan. Dat de landbouwer; hiertegen op-
ziet laat zich begrijpen. ;,He has been caught twice with. too much arable lalid, and caught very badly-

once in 1880, and the other time in 1890; and then
he had years of anxiety, depression, and insolvency,

his savings completely absorbed, and very often he

– himself for years water-logged. There is no memory

as tenacious as that of the tifler, of the soil, and the
furrows are stili in the agricultural minds. Those

years have given the British farmer a fright of the

plough, and it is no use arguing with him. You must
give him confidence (cheers), otherwise he will refuse

to go between the shafts. Now the plough is our hope.

You must cure the farmer of his plough fright, other-

wise you will not get crops. What does’ he say? The
farmer thinks in rotations; ‘lie is not thinking merely
of what will happen next year. When he is cutting

up his pasture he has got to think of years ahead,
otherwise he is a loser. It is no use promising him
big prices for next year and then dropping him
gradually for the next few years.”
Deze overwegingen, die den lezer tevens een staaltje

mogen geven van den suggestieven redeneertrant,
waarvan Lloyd George het geheim bezit, leiden den
minister dan in de eerste plaats tot het ook door de
commissie aanvaarde stelsel van minimum-prijzen,
met dit verschil, dat
hij
niet een blijvenden minimum-

prijs voorstelt, doch voorshands slechts tot 1922 ga-rantie geeft. De prijzen zijn echter belangrijk hooger
‘dan die der commissie. Lloyd George toch stelt voor,
en deze cijfers zijn overgegaan in het dezer dagen
ingediend wetsontwerp, voor tarwe: oogst 1917 mini-

mum 60 shilling, 1918 en 1919 55 sh., 1920—’22
45.sh., voor haver: oogst 1917 minimum 38 ah. 6 d.,
1.918 en.1919 32 sh., 1920-1922 24 sh. Ook ten op-
zichte van het minimum-loon der arbeiders gaat
Lloyd George verder dan de commissie; imnlers hij

stelt voor een
wettelijk
algemeen minimum ‘geldloon
voor landarbeiders van 25 sh. pr week. Tegelijkertijd
stelt hij voor een vérbod om de pacht boven het hui-dig bedrag te verhoogen, iets waarvan de sterk agra-
risch getinte commissie niet spreekt.
Aldus de voorstellen, die zelfs Lloyd George’s hui-
dige medestanders een oogenblik verbaasd hebben
doen staan en zijn tegenstanders, in de eerste plaats
wat thans in Engeland nog durft opstaan tot verde-
diging van ‘de beginselen van vrijheid en staatsont-houding, van een agrarische revolutie doet spreken.
De Nation – die gelijk bekend op order van Lloyd
George thans ons niet-Engelschen onthouden wordt –
doen zij aan het slot van een overzicht van alles wat in deze tijden geschiedt, uitroepen: ,,The country is being
turned into a close pr,otected State and Empire, con-
ducted by a powerful bureaucracy upon lines which
are a combination of Prussianism and Australianism,
drawing its autocratic methods from the former, its
policy of concessions and bribes for labor from the
latter.”
Inderdaad, wordt deze’ wet aangenomen, dan zal,
met inbegrip van de mijnwerkers en enkele andere
groepen, niet minder dan een vijfde van de gansche
Engelsche ‘bevolking een van staatswege gegaran-
deerd minimum-loon genieten. En dan de minimum-
prijzen.! Hoe zal, wanneer de wereldprijs lager wordt
dan de gegarandeerde prijs, de Engelsche schatkist
het verschil kunnen bijpassen? In een zeer belang-
rijke afzonderlijke nota bij ‘het commissierapport be
rekent Sir Matthew Wallace, dat zelfs bij de matige prjsgarantie van de commissie de toeslag, berekend
naar den vrij hoogen prijs van 1913, alleen voor Nor-
folk minstens 1 millioen pond sterling zou bedragen,
zonder dat bovendien in dit graafschap de graanbouw, die er van beteekenis is, belangrijk zou worden uitge-
breid. Een spoedige
prijsdaling
van het graan moet
bij Lloyd Gorge’s stelsel bijna zeker tot graanrechten
leiden, i’s de conclusie. ,,Back to the corn-laws.” Lloyd
George heeft zelf zich over deze toekoxnstvragen niet
uitgelaten.’:W,ie. echter – weet, dat van het ga.nsche
stelsel van.preferentiëele rechten binnen het Britsche
rijk,’ graanrechten, in het ‘algemeen rechten op. vee-
ding- en grondstoffen in ‘Engeland een der. hoekstee-

‘S

308

ECONOMISCH-STA1
4
ISTISCHE BERICHTEN

25 April 1917

nen vormen, ziet met vrees een nieüwe prikkel in
deze richting opkomen.

Nog een grief wordt tegen Lloyd George inge-

bracht, ditmaal van de zijde an hen, die in zijn

vroegere periode van Landreform zijn medestanders

waren. Hem wordt verweten, dat hij het probleem

niet in zijn kern aantast en zoodoende de schatkist op
groote lasten kan brengen en misschien zelfs de in-

voering van graanrechten onvermijdelijk kan maken,

zonder dat zekerheid bestaat, dat hij zijn doel bereikt
Immers in al de gevallen, waarin de grondeigenaar zelfs

met opoffering van een hooger pachtbedrag thans zijn

gronden aan den landbouw onttrekt, zal de garantie

weinig baat geven, te minder nu, wat op zichzelf alle

toejuiching verdient, pachtverhooging verboden wordt.

Het is waar, dat het voorstel de
mogelijkheid
schept
om, na een omvangrijke procedure, van staatswege de

verandering der cultuur ter hand te nemen. In plaats

echter van een weisprekend beroep op de vaderlands-

liefde van deze grondeigenaars, hadden Lloyd

George’s vroeger.e democratische vrienden van hem
een voorstel tot radicale verandering van den Engel-
schen grondeigendom verwacht. Zij vreezen, dat wat

ten slotte voor Frankrijk misschien het voornaamste

economische gevolg van de groote revolutie geweest

is, thans voor Engeland weder jaren uitstel zal
vinden.

DE PENNSYLVANIA .RA1LROÂD IN ‘1916.

Van de groote Amerikaansche spoorwegsystemen

is de Pennsylvania-groep de belangrijkste, zoowel door
den omvang van het
bedrijf
als door de streek, welker
voornaamste verkeersader zij vormt. Van New York,
Philadelphia en Baltimore over Pittsburgh tot Buf-
falo en de havens van Lake Ene, Cincinnati, St. Louis
en Ohicago loopen de hoofdlijnen met tal van vertak-
kingen aan weerszijden, in totaal 19.576 K.M., een
cijfer, van weiks beteekenis men zich een voorstel-

ling kan maken, wanneer men weet, dat het gansche
Nederlandsche spoorwegnet 3.400 K.M. beloopt. Be-
teekenis hebben de resultaten van het Pennsylvania-
system niet enkel wegens de groote belangen bij het

bedrijf zelf betrokken, maar ook omdat men de cijfers
pleegt aan te zien als een der barometers voor de
meerdere of mindere intensiteit van het economisch leven in de Vereenigde Staten. Immers zoowel voor
het vervoer van landbouwproducten als voor dat van
de producten van mijnbouw en nijverheid speelt het
stelsel een eerste rol. Geen wonder dan ook, dat de
ontzaglijke industriëele activiteit, die de Vereenig-
de Staten in 1916 hebben ontplociid, zich in de cijfers
uitspreekt.. Intusschen staan tegenover de hoogere ontvangsten verschillende ongunstige factoren, die
tenslotte de nette-winst minder sterk hebben doen
stijgen dan anders het geval zou zijn geweest.
Onder cijfers gebracht blijkt de totale bruto-winst van alle ondernemingen, die deel van het stelsel uit-
maken, te
zijn
aangegroeid met $ 68.399.726, – een
bedrag hoogen dan de gansche opbrengst van menig
ander groot spoorwegsysteem -, de netto-winst met
$ 20.963.316. De cijfers betreffen alle lijnen van het
dusgenaamde ,,system”, ten Oosten en ten Westen van
Pittsburgh en Ene, hetzij de Pennsylvania ze in
eigendom bezit, exploiteert, controleert of op eenige
andere wijze aan zich verbonden heeft. Over 1915 be-
droegen de stijgingen resp. $ 20.526.649 en $ 22.305.213,

tezamen dus oven 1915 en 1918 een
stijging
van de
bruto-inkomsten met $ 88.926.375 en van de netto’s

met $ 43.268.529. De cijfers over het jaar 1915 be-

sprekende merkt de Chronicle op: ,,It opened in gloom

and it closed in a state of great activity and buoancy.”

Thans lezen we over het jaar 1916: ,,Under, the fun-

ther expansion in 1916 the revenue totals, previously

large, have reached demensions that will seem sür-
pnising, even by those in close connection with rail-

road affairs.” En wat het vervoer van reizigers be-

treft merkt het blad terecht op: ,,we get perfectly fabulous aggregates, which surely it is out of the
question for the mmd to grasp.”

Ook het eigenlijke
bedrijf
der Pennsylvanian Rail-
road Cy. – 4.536 mijl = 7.300 K.M. van het totaal

van 19.576 K.M. – vertoont in zijn cijfers dezelfde

stijgende lijn. Vergeleken met 1915 vermeerderden de
bedrijfsinkomsten met 17 pOt., de inkomsten uit

vrachten met 17 pOt., die uit het reizigersvervoer

met 16 pOt., die uit het ijlgoederenvenkeer met 25 pOt., de toevallige baten met 34 pOt. Dit laatste is blijkens het jaarverslag vooral toe te
schrijven
aan

de vergoeding, die door geadresseerden en reeders

werd betaald wegens te lang oponthoud der vracht-

wagens. Ware dit niet geschied, dan zou het inkomen

uit het vrachtverkeer hooger zijn geweest.

Niettegenstaande deze gestegen inkomsten keert
de maatschappij ‘ook dit jaar slechts 6 pOt. dividend

uit, wat zelfs 1 pOt. lager is dan over 1907. Vaxt’het
na dividendbetaling en reserveering overschietend be-

drag van ruim $ 20 millioen wordt ruim 13 millioen

besteed voor verbetering en uitbreiding van het net
en de rest op nieuwe rekening overgebracht. De
• P. R. R. volgt hiermede dezelfde politiek steeds in

gunstige jaren door haar in practijk gebracht.

Aan den voet ‘&an deze bladzijde is opgenomen een
overzicht van het bedrijf over de laatste 11 jaar, ont-

• leend aaii the Statist.
Uit deze cijfers
blijkt
intusschen eveneens van een

zeer groote stijging der bediijfsonkosten, veroorzaakt,
niet alleen door buitengewoon hooge pnijzel3 voor
grondstoffen en materialen en door verhooging der

belastingen, maar ook door een voortdurende stijging
der bonen, niet in de laatste plaats samenhangend

met de stijgende kosten van levensonderhoud.
Het verschijnsel vereischt te meer aandacht, waar
in de laatste maanden van het afgeloopen jaar de stij-
‘ging der bedrijfsinkomsten langzamerhand heeft op-
gehouden,
terwijl
die der onkosten voortdurend ver-
deren voortgang maakte, iets wat zich in. 1917 heeft
voortgezet. De P. R. R. heeft niettegenstaande dit
alles, door de sterke stijging harer bedrijfsinkomsten
in de eerste 8 maanden van het jaar haar winstcijfer
over 1916 belangrijk boven dat van 1915 zien stijgen.
Voor andere spoorwegen is dit echter niet het geval,
reden waarom van de zijde der spoorwegen in toene-
mende mate op verhooging der vrachten, welke zooals
men weet van• een Staatscommissie, de Interstate
Oommerce Oommission, behoort uit te gaan, wordt
aangedrongen. Zijn de voorloopige berichten, die dezer
dagen uit Amerika tot ons kwamen, juist, dan zou
thans een niet onbelangrijke vradhtverhooging zijn

toegestaan. –
Wat het loonvraagstuk betreft, staat het verslag
der P. R. R., zooals begrijpelijk is, uitvoerig stil hij
de moeilijkheden, die zich ten vonigen jare in het

Lengte Bruto
Ver-
Netto
Totaal
Rente en
v. h.net

bedrijfs-
Bedrijfs-
hou-
bedrijfs-
Verdere
netto
Belas-
afi.

obl.
Netto
Div. op gew. aand.
Over-
in znijlen. inkomsten, onkosten,
ding.
inkomsten, inkomsten,
inkomsten.
tingen.
leeningen. winst. (Verdiend.) (Uitgekeerd.)
schot.

$
$
010
$
$
$
$
$ $
0
10
0/0′

$
$
1916….
4.536 230.279.000 166.165.000
72.16
64.114.000
23.129.000
87.243.000
9.022.000
28.083.000 50.138.000
10.04
6

29.952.000 20.186.000
1915….
4.541
196.628.000
142.737.000
72.60 53.891.000 20.329.000
74.220.000 7.594.000
26.147.000
.40.479.000
8.11
6

29.952.000
10527.000
1914….
4.512
187.252.000
144.292.000 77.04
42.960.000
16.686.000
59.646.000
7,689.000
19.651.000
32.306.000
6.51
6

29.952.000
2.354.000
1933….
4.111 191.501.000
145.992.000
76.24
45.509.000
19.530.000
65.039.000 7.362.000
17.639.000
40:038.000
8;46
6

28.394.000
11.644.000
1912….
4.092
181.024.000
134.202.000
74.14
46.822.000
19.290.000
66.112.000
7.162.000
17.935.000
41.015.000
9.04
6

27.199.000
11816.000
1911….
4.085
163.118.000,
120.384.000
73.81
42.734.000
19.086.000
61.820.000
6.826.000
17.392.000
37.602.000
8.69
6

5.951.000
11.651.000
1910….
4.045
166.434.000
122.099.000
73.37
44.335.000
17.459,000
61.794.000
6.375.000
17.953.000
37.466.000
9.18
6

24.411.000
13.055.000
1909….
4.015
155.661.000
109.252.000
70.19
46.409.000
15.944.000
62.353.000
4.767.000 22.782,000 34.804.000
10.89
6

19,174.000
15.630.000
1908….
4.048
136.297.000
97.412.000
71.47
38.885.000
14.389.000
53.274.000 3.989.000 21.412.000
.27.873.000
8.86
6

18.876.000 8.997.000
1907….
3.971
164.812.000
119.607.000
72.57
45.205.000
13.794.000
58.999.000
3.979.000
21.849.000
33.171.000
‘10.76
7

21.908.000
11.263.000
.1906….
3.965
148.240.000
.101.806.000
’68-68
46.434.000
12.784.000
59.218.000 3.715.000
20.186.000
.35.317.000
11.55
.4

19.870.000
15.447.600

25 April 1917

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

309

A.merikaausche spoorwegwezen ten opzichte van het

treinpersoneel heeft voorgedaan. Gelijk bekend, heb-
ben deze moeilijkheden, toen ten slotte een breuk

onvermijdelijk scheen, den Presiddnt tot tusscheu-
komen genoopt ‘en ‘geleid tot een wettelijke voorzie-
ning, de z.g. Adamson Law, die den door het personeel
gestelden eisch: overwerkloon boven 8 uur ‘s daags,
in beginsel, zij het onder zekere beperkingen, aan-

vaardt. De regeling is met 1 Tanuari 1917 in werking

getreden, terwijl een commissie van drie leden is in-gesteld, die gedurende een periode van zes tot negen

maanden de werking der wet zal gadeslaan en aan de regeering verslag zal uitbrengen. De voorziening der

Adamson Law is dus wel een uiterst voorloöpige, ter-
wijl de onzekerheid van den toestand, nog vermeerderd

is nu bij den Supreme Court de grondwettigheid der
wet zelve is aangevochten.

Dat deze toestand van onzekerheid op het. gansche
Amerikaansche spoorwegwezen zekeren druk moet
uitoefenen, ligt voor de hand. Merkwaardig is dan

ook, dat niettegenstaande de enorme geldr,uimte der
laatste tijden een aantal maatschappijen, waaronder
de New York Central, de Southern Railway, de Ene,
de Baltimore en Ohio, er niet in geslaagd zijn de- voor

het bedrijf benoodigde nieuwe kapitaalbedragen bij
wege van leeningen op langen termijn te vinden. Onder

deze omstandigheden werd de uitslag van de onlangs

door de Penusylvania aangekondigde uitgifte van
$ 60.000.000
4Y
pOt. hypothecaire obligatiën, ‘tegen
973′ pOt., met zekere spanning tegemoet gezien. Uit
het resultaat bleek wederom velk een krachtige positie

de P. R. R. inneemt. Waar, de andere maatschappijen
faalden, had zij een volledig succes en zag het aange-
boden bedrag oogenblikkelijk geplaatst.

DE RIJKSMIDDELEN.

Het overzicht van de opbrengst der Rijksmiddelen
over de maand Maart en over de eerste drie maan-
den van dit jaar geeft ons aanleiding de volgende
opmerkingen te maken.

In de eerste plaats trekt de aandacht, dat de gril-

lige ontvangst uit de successierechten in Maart een
buitengewoon hoog bedrâg aanwijst, bijna een mii-lioen gulden boven het geraamde en
f
1.300.000 bo-
ven het in Maart 1916 ontvangen bedrag. Ook de
registratierechten vloeiden om in vroegere beschou-

wingen reeds genoemde redenen weder ruim. Zij
brachten over de eerste drie maandn van dit jaar
ongeveer
f
1.160.000 meer op dan was geraamd en een –
groot millioen meer dan over hetzelfde tijdvak in 1916.

Daarentegen bleven de invoerrechten en de loods-
gelden aanzienlijk bij de raming ten achter. De na-
deelige invloed van de belemmering, die het inter-nationale verkeer door den oorlogstoestand onder-vindt en waaronder onze handel ten zeerste gebukt
gaat, op de ontvangsten voor de schatkist moge hier-

uit blijken, dat de genoemde middelen slechts
f
3:150.000 opbrachten, dw.z. ongeveer
f
2.300.000
minder dan over het eerste kwartaal van 1914; zij
bleven dan ook zelfs bij de opbrengst over de eerste
drie maanden van het reeds ongunstige jaar 1916
nog ruim
f
1.400.000 ten achter.

Wanneer wij weder de gebruikelijke vergelijking
treffen tusschen den loop der Rijksmiddelen gedu-
rende het eerste kwartaal van 1917 en dien in het

zelfde tijdvak van 1914, toen nog geen oorlogstoestand
zich kon doen gelden, vinden wij de volgende cijfers
(zooals bekend is, zijn daarbij uitgeschakeld de in-
vloed der vervanging van de bedrijfsbelasting door de
inkomstenbelasting, de toewijzing van een gedeelte van den suikeraccijns aan het leeningfonds 1914 en de nieuwe heffing van statistiekrecht):

1917 tijdvak Januari tot en met Maart
f
37.000.000
1914

31.995.000

f
5.005.000
Deze vermeerdering bedraagt 15,84 pOt. of, per jaar
gerekend, 521 pOt., welke percentages tot 12,58 en

4,19 dalen, indien de opbrengst der wisselvallige suc-
cessierechten in beide tij dvakke.n buiten rekening
wordt gelaten. Het bovenbedoelde verschil wordt dan
teruggebracht tot
f
3.567.000. In hoofdzaak is die
toename te danken aan de zeer hooge, door, buiten-

gewone omstandigheden beïnvloede, stijging van den
suiker- en den geslachtaccijns en van de zegel- en

registratierechten. Uit deze vier middelen werd n.l.
te zamen
f
4.533.000 meer ontvangen dan in de eerste
drie maanden van 1914.

Ten slotte zij nog vermeld, dat uit de belastingen,

welke in verband met de buitengewone omstandig-heden geheven worden, tot dusver werd ontvangen
f
18.948.523,96, waarvan voor, rekening van de oor-
logswinstbelasting komt
f
3.537.621,65. De laatste be-
lasting, alsmede de verdedigingsbelastingen, beginnen
thans dus wat ruimer te vloeien; zij brachten in
Maart ruim zes millioen gulden op.

DUIKBOOTRESULTA TEN.

De Duitsche bladen bevatten enkele dagen geleden
– twee dagen voor het sluiten der inschrijvingen op

de 6e oonlogsieening – verschillende gegevens om-

trent de resultaten der verscherpte duikboot-cam-
pagne. Onder deze gegevens treffen wij het volgende

staatje. De cijfers, welke uiteraard voor rekening
blijven van den Duitschen marinestaf, omvatten zoo-
wel de resultaten der duikbooten als de door de Möwe
– tot zinken gebrachte schepen etc. Het staatje luidt:

Door toedoen der centrale mogeadheden zijn ver-
– loren gegaan:

Verliezen van den
Verliezen van
vijand.
neutralen.
1916
Totaal

verlies. Engelsche
–
Andere
________

Tonnen.
0
10
/
Tonnen.

Maart
207.000
9
‘225.000
9
9
Mei
118.000
9
Juni
101.000
9 9
Juli
103.000
Augustus

..
170.799
38.568
18-
209.347
September ..
182.000
72.000
28
254.600′

April

…….

October

. .
..
306.500 87.000
.22
–
393.500
November

. .
244.500

70.000 94.000
23
408.500
December

. .
240.000

89.000 86.500
28
415.500

1917

Januari

.
245.000

91.000
103.500
’23
439300
Februari
. . .
500.000

141.000
137.500
17,8
781.500
Maart …….
500.000

9
9 9
861.000′

Sedert het be- Rond
5,74
millioen
900.000
13,5
6.659.090

De totale tonnenmaat van de handelsv.loten van
alle landen te zamen bedroeg bij. het begin van den
oorlog rond 45.000.000- ton.

INGEZONDEN’ STUKKEN

RIJKSPOSTSPAARBANK EN PROLONGATIE-

VEREENIGING.

Aan dè Redactie der

Economisch-Statistische Beric1ten.
Mijne Heeren,

In het artikel: ,,De Staat en de reserven der ver-
zekeningmaatschappijen”, opgenomen in uw nummer

van 11 dezer, wordt terloops de aandacht er op ge-

vestigd, dat de Rijkspostspaarbank als geidgever ge-
durende korten tijd lid der prolongatie-vereenjgjng
is geweest. Deze mededeeling vereischt in’ zooverre

verbetering, dat de Rijkspostspaarbank nog altijd. van
voornoemcle vereeniging lid is,, en dat, haar, onder-
directeur zelfs deel uitmaakt van het.bestuur der P.V.,
Ter beurze heeft de toetreding der Rijkspostspaar-

II
310

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

25 April 1917
11

bank indertijd veel van zich doen spreken, en in

breeden kring werd de handelwijze van deze staats-
instelling gewraakt. De Rijksverzekeringbank, even-

eens eene groote geidgeefster, heeft terecht ingezien,
dat hare positie niet toeliet zich in een conflict te

mengen, waarbij aan niet volkomen ingewijden de

ondergrond verborgen moest blijven.
Een staatsorgaan mag zich niet lichtvaardig partij

stellen; bij de zich steeds uitbreidende staatszorg

moet dit beginsel hbog gehouden ïorden.
U dankend voor de verleende plaatsruimte,

– ‘

Hoogachtend,
M.

– ZEGELRECHT VAN CHEQUES.

Een medewerker schrijft ons:
In het ingezonden stuk ,,bankdeposito of prolon-

gatie” in No. 67 van dit weekblad, wordt aan het slot

gewag gemaakt van een stap, die in de goede richting

door onze wetgevende macht zou zijn gedaan, om het

chèqueverkeer hier te lande te bevorderen. Volgens
den schrijver zou
bij
de behandeling in de Kamers
van de nieuwe zegelwet het zegelrecht voor chèques

zijn vervallen; dit geeft hem aanleiding tot de voor-
spelling, dat dit ,,stellig de uitbreiding van het

chèqueverkeer bevorderen” zal.
Het kan van belang zijn den geachten inzender en

de lezers van de Economisch-Statistische Berichten
er opmerkzaam op te maken, dat het zegelrecht op
chèques evenmin als op wissels, orderbriefjes, kas-

sierspapier, is afgeschaft en dat artikel 51 van de

nieuwe zegelwet het recht met evenzoovele woorden
zelfs opsomt. De inzender zal vermoedelijk gedacht

hcbben aan de opheffing van het ,,Scheckstempel” in

Duitschiand op 1 October 1916 en deze, verward heb-
ben met de schrapping ten onzent van het in art. 35
van het ontwerp voorgestelde zegelrecht op ,,over-

schrijvingsbiljetten (giro)”. K.

REGEERINGSMAATREGELEN OP
HANDELSGEBIED.

O ii ë n e n v e t t e n. Met ingang van 20 dezer
is het verbôden eetbare oliën of vetten en oliën of
vetten, welke eetbaar gemaakt kunnen worden, voor
een ander doel te gebruiken dan als levensmiddel of

als grondstof voor levensmiddelen.
Maximumprijs kaarsen. Voor kaarsen is
ingevolge art. 8 der Distributiewèt een maximumprijs

vastgesteld van
f
0,50 per pak van 300 gram netto

(kleinhandel);
prijzen
voor ander gewicht naar, even-

redigheid.
Deze maatregel, verband houdende met het groote
gebrek aan petroleum, is blijkbaar slechts een eerste
stap; spoedig zal eene verdere regeling volgen.

Petroleum, gasolie en benzine.
In verband met het geldende verbod tot vervoer,
verkoop en aflevering is door den Minister van Land-
bouw bepaald, dat onder
gasolie
mede wordt verstaan
ruwe olie en alle derivaten daarvan, met uitzondering

van smeerolie, licht- en motorpetroleum en benzine.
In geval van twijfel of een artikel al dan niet onder
gasolie gerangschikt moet worden, beslist de toewij–
zingscommissie’ voor gasolie. Onder
benzine
moet
mede worden verstaan ruwe benzine en al hare den-
vaten en benzol, een en ander ter beoordeeling van
de toewijzingscommissie voor benzine.
Verstrekking van voedin-gsmid-
delen in hotels, restaurants en
k o f f i e hu i z e n. Naar aanleiding van gedane
vragen doet de Minister omtrent de menu-beperking
in een nieuwe circulaire aan de burgemeesters nog
eenige nadere mededeelingen. In de eerste plaats
wordt de aandacht gevestigd op de oneerlijke concur-
rentie, die zou kunnen ontstaan, wanneer de z.g. ge-sloten eethuizen zich niet houden aan de voorschrif
–

ten ‘betreffende beperking van menu’s, zooals die voor
hotels, enz. gelden. Den burgemeesters wordt verzocht

voor zooveel noodig ook -maatregelen ten deze te

treffen.

Uitzondering op de voorschriften inzake
–
menu-be-

perking voor feestelijke gelegenheden, als bruiloften,

promoties en
dergelijke
kan niet worden toegelaten.
Voor zoover het in eene gemeente gebruikelijk is,

dat de avondmaaltijd niet de hoofdmaaltijd is, bestaat

er. geen bezwaar tegen, dat in zooverre van de gege-
ven bepalingen wordt afgeweken, dat een maaltijd

hn 3 gangen verkrijgbaar wordt gesteld tot des na-

middags 3 uur en een avondmaaltijd van 2 gangen’in

den tijd tussehen 3 en 9- uur namiddags.

MAANDCIJFERS.

OVERZICHT DER RIJ KSMIDDELEN.

(In Guldens).’

Maart
Drie eerste
maanden
van
1917

Drie eerste
maanden
van
1916

Directe belastingen.
1.064.538
1.739.781
1.863.575
Personeele belasting
61.743
840.432
795.708
Inkomstenbelasting
4.047.104
11.312.152
9.733.028
Vermogensbelasting
334.297 593.012
511.782

Accijnzen.
2.113.142 6.983.855 5.980.383 358.376
392.982
322.223
2.963.376
7.347.188
6.473.518
869.489 553.250
Zoüt
……………..192.981
374.439
352.644

Wijn ………………

2.461.396 2.352.976

Indirecte belastingen.

Bier en azijn

………104.940

2.131.054
1.919.881

Grondbelasting

……..

Geslacht

………….913.944

Zegelrechten

………600.466
Registratierechten
1.
.003.469
3.252.953 2.178.378
Hypotheekrechten ..
106.759
330.976
202.928 2.325.781
5.079.148 3.802.992

Suiker

…………….

1.210.782
3.033.410 4.325.984

Gedistilleérd

……….

Formaatzegel ……..
–
1.377
6.660

Gouden en zilveren werken
–
Belasting
………….61.835
173.790 153.902
Essaailoon
66
222 115

Successierechten ………

Statistiekrecht
.63.269
410.418
–

Invoerrechten
…………
..

.
–
13.514
Domeinen

…………
162.170
479.394 702.856
193.521
193.895

Mijnen
……………..
–

Jacht en visscherij

..
327

..
.
1.249
1.128
Staatsloterij

………..9.055

Lood8gclden

……….
24.984
–

117.142
229.248
.17.821.404

..

47.919.380 42.670.568
Totaal ……….

OPOENTEN VOOR HET LEENINGFONDS 1914.

1917

Maart
Drie eerste
maanden
van
1917

l
.

Drie eerste
maanden
van
1916

Directe belastingen.
Grondbelasting
213.397
349.534
231.352
Personeele belasting
29.767
206.873
189.858
Inkomstenbelasting
1.377.077
3.846.164
3.243.616
Vermogensbelasting
110.411
196.308
133.871

Accijnzen.
422.628
1.396.771
1.196.077
Wijn …….. .. ……..
71.275
78.596 64.445
Gedist. (binn.-enbuitl.)
296.338 734.719 647.352

Indirecte belastingen.

Suiker

…………….

Zegelrecht van buitl.eff
37.524 169.832 138.587
Registratierechten
100.264 325.028 217.769
Hypotheekrechten ..
10.634
32.993
19.980

–

Totaal ..
2.669.315 7.336.818
6.082.007

BELASTINGEN IN VERBAND MET DE BUITEN-

GEWONE OMSTANDIGHEDEN. –
–
–
–
aart
1917
Drie eerste
maanden
v.
1917

Oorlogswinstbelasting
1.838.062
.3.496.082
Verdedigingsbelasting la … 321.642
566.685
Verdedigingsbelasting 1h ….
1.935.876
4.267.177
Verdedigingsbelasting II ….
2.054.873
5.481.679

•
.6.150.453
13.812.523

–

25 April 1917

ECONOMISCH-STÂTISTISCHE BERICHTEN

311

STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN. 1

;’.
OVERZICHT.

/
–

– ‘

Zooals reeds in het vorige nummer vermeld, kondn de
wisselkoersen zich op den eersten beursdag van deze berichts-
N.B.

beteekent: Cijfers nog niet ontvangen.

week verder krachtig herstellen, waardoor Londen opkwam
•

san- 11,50 tot 11,67; Parijs van 42,35 tot 42,95 , New York

GELDKOERSEN.

van 241
1
12
tot 243
1
12; Berlijn van 37,60 tot 38,90 en Weenen
van 23,50 tot 24,90. •Reeds direct trad er echter eenige
–

T. BANKDISCONTO’S.

ieactie in:’ 11,59, 42,55, 243,-, 38,40 en 24,50. Voor de

20
Juli
1914
entente-koersen was er evenwel de volgende dagen weder
belangrijke vraag, zoodat die koersen

verder

regelmatig
dpliepen tot resp. 11,68
1
1, 43,- én 245’12. Slot iets flauwer.
‘
3
1
/2sedert23 Mrt. ’14
1erljn en Weenen echter bleven aangeboden en moesten
4
,,

23

,,

’14
ongeveer het geheele avance weder prijsgeven. Slot 37,85
23

,,

’14 en

23,45.

Zwitserland 47,35,

47,80,

47,67
1
1,.

Roebels

iets
3
,,

29Jan. ’14
•beter

69
‘I,-70
1/4.

Italië

beduidend vaster 34,- -35,25.
4
5
Febr.’14
Skandinavië

sterk

in

reactie.

Kopenhagen; hoewel aan-
3
1
12
,,

29Jan. ’14
anke1jk beter, 69,80-70,30, liep terug tot 71,30. Slot 71,75.
4
,,

12 Mrt. ’14
Stockholm doorloopend aangeboden, aanvankelijk lan2aam
5
1 Apr. ’14
dalend

73,80-73,65,

daarna sprongsgevijze teruloopend
5
,,

6 Febr.’14
73,25, 72,35, 71,40. Slot eveneens iets beter op 71,75.
411t
,,

6

,,

’14

31/t

‘
::

Mei

114
II. KOERSEN TE NEW YORK.

3
1
1,
,,

1Aug.’09

N d lDisc.Wissels.
4’/,sedert 1Juli
1
15
Ba jBel.Binn.Eff.
”
4
1
12
1

,,

1
15
kVrsch.iuR.C.
5
1
12

,,
19Aug.’14 Bank van Engeland
5
6Apr.’17
Duitsche Rijksbank
5
23 Dec.
1
14
Bank van Frankrijk
5
20Aug.’14
Oostenr. Hong. Bk.
5
10Apr.
1
15
Russische Staatsbk.
6
27 Juli
’14
Nat.Bankv.Denem.
5

,,
10

,,

’15
Zweedsche Rijksbk.
511
2

9Nov.’16
ZwitserscheNat.Bk.
4
1
15
2Jan.’15
Bank van Italië..
5
1Juni’16
Feder. Etes. Bk. N.Y.
3_4
1
12
–
Javasche Bank….
3′!,

,,
1 Aug.’09

1!

II. OPEN MARKT.

Data
Amsterdam
Londen
Port.
Berlijn
Part. P
Pa
N. York
Coli-
Part.
Proton-
disconto
gatie
disconto
disconto
disc.
tnoney

21 April ’17
2’14
1)
2
1
1
4

41/4
4
1
18
-.
211
2
281
4

16-21

,,

’17
1 ‘/-2 ‘/
2-2
1
1*
41′-
–

45/
–
2
1
14-3
9-14

,,

’17
1
1
/8.
5
/8!
2-2
‘1,
449/,
4
–
18
–
22
1
12
2-7

,,

’17
111
4
.1
1
/1
33 ‘/
4’19’14
4-
51
–
2-2
1
12

1720 Ap.’16
1
1
1
5
.
1
1
4

3814.4
4
l9
/
41/51
–
19-24Ap.’lS
4-
1
1
4-5
2’/,-3
– –
118-211

20-24Jul.’14
3 I1_31,
221
4
.2/
4

2 ‘/4
3
14
2 1/g_1/,
2
1
14
1
2
14.2
1
12

‘) Noteering van 20 April.

WISSELKOERSEN.

J. KOERSEN IN NEDERLAND.

Voor Londen, Berlijn en Parijs worden voorloopig ook de
dageljksche noteeringen te Amsterdam opgenomen. De dage-
lijksche koersen op New York, alsmede de laagste en
hoogste der week zijn aan particuliere opgaven ontleend.

Dato
Londen
Berlijn
Parijs
Now
York

16April 1917

..
11.59
8
14
38.37’12
42.6211,
2.43
1
12
17

,,

1917

..
11.62
37.95
42.65 2.4314
11

,,

1917

..
11.64
1
1,
38.02
1
1,
42.85
2.44’18
19

1917

..
11.63
37.80
42.95 2.45
20

,,

1917

..
11.68′!,
37.77
2
11
42.97
1
1,
2.45
1
14
21

,,

1917

..
11.68
1
12
37.85
42.97
1
12
2.45’12

Laagste der week
11.50
37.50
42.35
2.41
1
12
Eloogste

,,

,,

.
11.69’/ 38.90 ‘
43.05 2.45
5
18
14
April 1917

..
11.50
37.40 42.35
2.41 –
7

,,

1917

..
–
–
–
2.45118
untpariteit

..
12.10
5
18
59.26
48.-
2.48
8
14

Dato
I
Zwitser.
land
Weonen

Kopen. hagen
Stock-
hol,,,
Batovia
telegrafisch

21 Apr. 1917
47.70
23.45 68.75
71.75
99F100
Laagste d. w.
47.35

.
23.25
68.35 71.30
–
Hoogste ,, ,,
47.90 24.90
70.37’18
73.90
–
14 Apr. 1917
47.35 23.50 69.80 73.40
–
$
9
f
1
00

7

,,

1917
48.30
24.02′!,
70.90 .
74.55
991-100
Muntpariteit
48.-
50.41 66.87 66.87
100

Cable
Zicht
Zicht
Zicht
D ata
Londen
Parijs
Berlijn
Amstord. (in
,
(in
frs.
(in cents
(in cents
–
per
£)
P.
$)
p.Rm.4)
per gid.)

2
‘
1 April

1917
4.76.45
5.71
1
1
4

nom.
40’14
Laagste d. week..
4.76.45
5.71
–
–
40
11
!,,
Hoogste,,

,,

..
4.76.50
5.71114
–
41
1
12
14 April

1917
4.76.50
5.71
nom.
4114
7

,,

1917
476.45
5.69
nom.
40’I,6
Muutpariteit….
4.86.67
5.18
1
1
95
,
14
40
8
1t

III. KOERSEN VAN DE VOLGENDE PLAATSEN OP

LONDEN.

Plaatsen en
La,,de,, Noteerings.
eenheden
3
April
1917
S
April
1917

1
LaagstelHoogste

Tijdperk
10-14 April
14April
1917

Alexandrië. .
Piast. p. £
9771,0
9771
97’18
97
7
!,,
97I8
B. Aires ….
d.p.gd.pes.
48
7
18
49
48’18
49’12
43114
Calcutta . . . .
sh/d.p.rup.
114
9
1,,
114
9
/,,
114
9
1,2
114
9
152
1
1
4
1
/,,
Hongkong
..
id. p. $
214’Io
214
3
18
214
1
14
2/414
214
1
14
Lissabon….
d.p.escudo
31 31
30’lz
31
1
I2
31
Madrid

….
Peset. p. £
22.03
22.11k
21.85 22.20
22.16
Montevideo..
d.p.peso
53
538/,
53
1
lie
531
5312
Montreal….
$ per £
4.7892
4.78’/4
4.77’12
4.79’/
477314
Petrograd ..
R. p. £ 10
168
167’1 16414
166’14
165’1
R:d.Janeiro’)
d. p. milr.
11
15
/,,
1110.’
82

1119182
12
1
1,
12
1
1
Lires p £
36.35
35.22k 33.90
35.25
34.05
Shanghai

..
sh/dp.tael
316
1
14
3!6
1
1
315
1
12
– 3/6
3/5314
Rome

…….

Singapore ..
id. p. $
214′!,,
214
8
!,,
214′!,,
214
1
!,,
214
1
1,,
Valparaiso ‘)
d.p.pap.p.
10”!,,
10″1,0
10′
1
18
10″1,,
10″1,2
Yokohama . .
sh/d.p. yen
211
5
18
211
1
18
211
‘/8
211
1
18
211
‘1
1)
Noteeringen op 90 dagen.

GOUD EN ZILVER.

GOTJDBEWEGING BIJ DE BANK VAN ENGELAND.

Sedert begin Augustus 1916 worden de dagelijksche ont-
vangsten en onttrekkingen van goud door de Bank van
Engeland tijdelijk niet bekend gemaakt.

–

ZILVER.

Noteering
te
Londen.
te New York.

24 April 1917 ……..
37′!,
741
–

17

,,

1917 ………
36′!,,
73′!8
7

,,

1917 ……..
36′!8′)
73’/8
31 Maart1917 ……..
36’/
–

733/
9

•

24

,,

1917. …….
35!4
71′!,

20 April

1916 ……..
31’I,,
65
5
1
24 April

1915
.
……..
23′!,
50
5
1,
-:

20 Juli

1914. ……..
24″!,,
54
1
1,
0 Noteering van 5 April
1917.

312

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

25 April 1917

NEDERLANDSCHE BANK.

VERKORTE BALANS OP 21 APRIL 1917.

Activa.

Binnenl. Wis.( H.-bk. / 65.849.197,69
sels, Prom., B.-bk.

43.812,38
enz. in disc. . Ag.sch.

13.087.098,93
1/

t 78.980.109,00
1
I

disconto
……………………..
–
Idem eigen portef.. / 8.049.078,-
Af: Verkocht maar voor
de bk. nog niet afgel.

Beleeningen {Hbk

45.577:923,61 mci.
vrsch.
in rek.-crt. B.-bk.

3.460.982,081/
2

op onderp. Ag.sch. 40.004.849,88

f
89.043.755,37
‘1,

OpEffecten ……/ 84.527.755,3711
2

OpGoederewenSpec. 4.516.000,-
89.043.755,37
‘/

12.547,726,38
1
12

-f
591.0 59.171,14
Munt, Zilver, enz.
•
,,

6.900.323,99
1
1t
Muntmat. Zilver

597 .959 .495
»
13
‘1
Effecten
Bel.
v.h.
Res.fonds..
f

5.111.870,12
‘/,
id.
van
’11v.h.kapit. ,,

3.951.898,25
,,

9.063.768,37
1
/2

Geb. en Meub. der Bank …………….
,,

1.400.000,-
Diverse rekeningen

………………
–
,,

71.661.853,28
1
1

f
868.705.585,56

Passiva.

Kapitaal ……………………….
f

20.000.000,-
Reservefonds ……………………
,,

5.155.090,93
1
12

Bankbiljetten in omloop …………..
,,
755.258.015,-
Bankassignatiën in omloop …………
,,

5.710.641,32
1
1t
Rekening-Courant saldo’s:
Van het Rijk ……
f

–
Van anderen ……,, 73.449.563,61
73.449.563,61
Diverse rekeningen

………………
,,

9.134.274,69

f
868.705.585,56

Beschikbaar metaalsaldo…………..
/

430.155.942,37
Op
de basis gjan ‘/, maan/dekking ……
263 .272.698,38’/t
Minder bedrag aan bankbiljetten in omloop
dan waartoe de Bank gerechtigd is
..
»»
2.150.779.710,-

Bij vergelijking met den vorigen weekstaat blijken de volgende verschillen:
Meer

Minder

Disconto’s …………..1.150.100,46
Buitenlandsche wissels 445.012,-
Beleeningen …………664.788,70
Goud ………………504.061,79
Zilver ………………44.247,99
Bankbiljetten 118.190,-
Part. Rek.-Crt. saldo’s ..

3.429.031,19
1
12

N.B. Uit de bekendmaking van den Minister van Finanpiën
blijkt, dat uitstonden op:

21
April 1917
14 April 1917

Aan schatkistpromessen..
/
135.530.000,7-
f133.530.000,-
waarvan rechtstreèks bij
de Ned. Bank geplaatst
62.000.000,-
,,
60.000.000,-
Aan schatkistbiljetten
..
,,
83.809.000,-
,,
83.809.000,-
Aan zilverbons

………
,, 19.222.067,50
,,
19.120.020,50

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.

(In duizenden guldens.)

Data
Goud
Zilver
B

k
bil e

–
i

0fl

Andere
ope,.schbare
schulden

21 April
1917
..
591.059
6.900
755.256 79.160
14
1917.

590.555
6.858
755.372
80.222
7

,,
1917
590.529
6.680 752.563
73.753
31 Maart1917
..
590.515
6.917
745.649,
79.535
24
1917
..
591.015
7.011
729.111 94.210
17

,,
1917
..
592.024
6.876
731.798
90.624
10

,,
1917

…..

592.024
6.586 739.349
98.414
3

,,
1917
..
591.560
6.481
744.585
89.986
24 Febr.
1917
591.555
6.577
732.694
80.771
17

,,
1917
..
590.555
6.481
737.606
71.794
10
1917
..
589.552
8.673
743.322
62.770
3

,,
1917
..
589.558
6.646
745.750 94.543
27 Jan.
1917
..
589.561
6.814
732.759
84.183

22 April
1916
….
528.602
1.541
651.675 92.819
24 April
1915
….
293.626
2.151
470.086 56.0051)

25 Juli
1914
….
162.114
8.228 310.437 6.198

‘) Waarvan Rek. Crt. saldo van het Rijk /14.215.000,-

Da
0

Disconto’s

Belee.
Beschik.
baar
Dek-
kings-
Hiervan
T

i
0
aa
Schatkist-
nin gen
Metaal.
percen-
promessen
saldo
tage
rechtstreeks

21April1917
78.980 62.000
89.044
430.156
72
14

,,

1917
77.830 60.000
88.379
429.372
71
7

,,

1917
77.681
60.000 87.316 431.028
72
31 Mrt. 1917
77.537
60.000
86.848 431.495
72
24

1917
78.052
60.000 84.953
432.462
73
17

,,

1917
–
79.044
60.000 88.300
433.516
73
10

1917
79.421 60.000 87.407
430.158
71
3

,,

1917
78.218
58.000
91.014 430.226
72
24Febr.1917
58.721
37.000 86.208
434Z38
74
17

1917
59.420 37.000
85.970 434.255
74
10

1917
51.710
29.000 91.257 434.106
74
3

,,

1917
97.049
77.000 78.137
427.245
71
27 Jan.1917
78.223 53.000
68.517
432.090
73

22Apr. 1916
94.275
73.000
74.023
380.477
71
24Apr. 1915
62.175
–
182.746 190.185
56

25 Juli 1914
67.947
14.300
61.686
43.521
1
)
54

1)
Op de basis van
1
1
metaaldekking.

JAVASCHE BANK.

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.

(In duizenden Guldens.)

Data
‘
Goud
Zilver
1
Bank
biljett;n

1
Andere
opeischb.
schulden

17

Feb. 1917 ……
72.498 22.232 159.183
35.822
71.479
22.701
157.860
38.918
72.604
22.805
158.647
39.926 72.819 23.800 156.293
39.067

10

1917 ……..
3

1917 …….
27

Jan. 1917 …….

48.696

..

32.207 140.339
30.300
19 Feb.

1916 …….
25.857 27.926 118.388
18.454
20

Feb.

1915 …….

25

Juli

1914 …….
22.057 31.907 110.172
12.634

Dato
Dis.
conto’s

Wissels,
1
1

buiten

1
N..Ind.
betealboar

Belee.
ningen

D:rse
1

ningen
‘)I

Beschik.
baar
metaal.
saldo
Dek-
kings.
percen.
togo

17Feb.1917
6.513
36.170
54.164
8.137
56.246
49

10

1917
6.470
36.514
55.205
8.953
54.276
48

3

,,

1917
6.478
35.910
55.640 9.733
56.204
48

27Jan.1917
6.643
36.069 56.802
9.031
56.634
50

19Feb.1916
6.023
16.707
44.390 26.910 48.775
47

20Feb.1915
5.459
8.412 35.133
5.664
26.814
40

25 Juli1914
7.259
6.395
47.934
2.228
4.842
2
)
44

1) Sluitpost der activa.

‘) Op de basis van ‘/. metaaldekking.

Papier o. h. Buiteni. in

8 .04.078,-

Voorschotten a. h. Rijk…………….

MuntenMuntmateriaal
Munt, Goud ……/ 61.950.785,-
Muntmat. Goud…. ,,529.108.386,14

25
“
April 1917

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

313

LI

SURINAAMSCHE BANK.

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.

(In duizenden guldens.)

Andere
1
IDiv.
reke-
Dato

Metaal Circulatie opeischb. ID
osto’s
I nsngen ‘)
schulden
1

10 Febr. 1917

..
714
1.104
986 958 449

3

,,

1917

..
708
1.028
997
965
361

27 Jan.

1917

..
716
1.021 1.020
971
423

20

-,,

1917

..
718
969
951
972 255

12.Febr. 1916

..
886
922
1.021
924 863
13Febr. 1915

..
1.447
1

947 1.107
804
309

25 Juli 1914
..

645

1.100
1

560
1
7
35
1

396

1)
Sluitpost der activa

BUETENLANDSCHE BANKSTATEN.

Aan het eincf van 1ederkwartaalwordt eenoverzicht gegeven
van enkele. niet wekelijks opgenomen bankstaten.

1.
BANK VAN
ENGELAND.

WEESTAAT VAN 14 APRIL 1911.

ISSUE DEPARTMENT.

Notesissued.. £ 71.304.695

Governm.Debt£ 11.015.100
Othersecurities,, 7.434.900
Gold coin and
bullion….

52.854.695

£ 71.304.695

£ 71.304.695

BANKING DEPARTMENT.

Capital…….£ 14.53.000

Government
Rest ……..
,,

3.125.452

securities.. £ 37.596.370
Public deposits,, 49.392.129

Othersecurities,,123.623.561
Other deposits,, 128.862.754

Notes ……..
,,
32.674.045
Seven-day and

Gold and silver
other billa..
,,

36.939

coin ……
,,
2.076.298

£ 195.970.274

£ 195.970.274

Door het uitblijven der Engelsche bladen zijn de cijfers van den laatsten weekstaat hierboven niet kunnen worden
opgenomen.

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.

Onderstaand overzicht bevat tevens de cijfers der door de
Regeering uitgegeven currency notes van 1 £ en 10 ah. met het bedrag der gouddekking en der tot dekking aangewezen
Government securities. De publicatie dezer cijfers geschiedt sedert 26 Augustus 1914.

(In duizenden
p.
st.)

Currency Notes.
Data

Metaal Circulatie
Bedrag
1
Goudd. 1
Gov. Sec.

19 April 1917 55.065

38.112

***

12

,,
1917

54.931

38.831

151.713
.
28.500115.72.9

4
,,
1917 54.691

38.901

150.049 28.500 115.583
28 Maart1917 54.009

38.289 144.587 28.500. 110.668

19April 1916 57.96534.032
~~113.742
28.500

75.718
21April. 1915 55.640

34.332
‘
41.643 27.500

8623

22 Juli 1914 40.164

29.317

Data
Gov.
Sec.
Other
Sec.
Public.
Depos.
Other
Depos.
Re-
serve

Dek.
king:.
percen.
tage
t)

19 Apr. ’17
37.575
124.044
54.768
124.539
35.403
19,74
12

,,

’17
37.596 123.624
49392
128.863 34.750
19,50
4

,,

’17
39.245
123.308
50.124
128.968 34.240
19,11
28 Mrt. ’17
24.003
139.610
49.945 129.647
34.170
19,02

19 Apr. ’18
33.188
87.908
59.179
86.646
42.383
29/t
21Apr.’15
47.810 144.323 125.414
88.750
39.758
18
11
2

22 Juli’14
11.005
33.633 13.735 42.185 29.297
52e1s

1)
Verhouding tusschen Reserve en Deposits.

II. DUITSCHE RIJKSBANK.

STAAT VAN 14 APRIL 1917.

De biljetten zijn sedert den oorlog niet inwisselbaar.

Metallbestand .

……………………

Mk. 2.548665.000
davon Goldbestand

………………
,,

2.532.285.000
Reichs- und Darlehenskassenscheine ……

.444.082.000
Noten anderer Banken

…………….
,,

5.937.000
Wechsel ………………………….
,,

9.552.276.000
Lombardforderungen

………………
,,

10.454.000
Effekten …………………………

.

104.120.000
SonstigeAktiva

………………….
,,

1.088.221.000

Grundkapital …………… ………..

,,

180.000.000
Reservefonds ……………………..
,,

90.137.000
Notenumlauf ……………………..
,,

8.359.554.000
Sonstige tglich fiilligeVerbindlichkeiten
,,

4.691.812.000
Sonstige Passiva

………………….
,,

432.232.000

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.

Onderstaarid overzicht bevat tevens het cijfer der uitgegeven
Darlehenakassenscheine. De Scheine, welke niet in kas zijn
bij de Reichsbank, circuleeren grootendeels onder het publiek.
De Darlehenskassen zijn ingesteld op 11 Augustus 1914.

(In duizenden Mark)

Data
Metaal Daarvan
1
Goud
Kassen-
scheine
Csrcu-
latie
Dek.
kings-
percen-
t!f)

14 April 1917
2.548.665
2.532.285
444.062
8.359.554
36
7

,,

1917
2.548.055
2.531.940
350.236 8.558.866
34
31Maart1917
2.546.696
2.530.762 380.649 8.616.015
35 23

,,

1917
2.545.750 2.529.838 347.793 8.224.825
35

15 April 1916
2.504.784 2.461.070
809.227
6.534.347
51
15 April 1915
2.401.825
2.355.437 946.194 5.125.619
65

23 Juli

1914
1.691.669
1.356857
65.479 1.890.895
93

1)
Dekking der circulatie door metaal en Kassenscheine.

Darlehenskassenscheine

Data
Wissels
Rek. Crt.
Totaal
In kas bij
uitge.
1

de Reich:.
geven
bank

14April 1917
9.552.276 4.691.812
***

7

,,

1917
9.941.607 4.819.929
31 Mrt. 1917
13.596.710
8.405.478
4.242.500 367.900
23

,,

1917
9.258.114
4.503.535 3.983.100
333.000

15 April 19161 5.226.117 1 1.857.823

2.029.0001 771.400

15 April 1915 3.551.617
1
1.643.631

1.573.000 931.000

23 Juli 1914

750.892′

943.964

111. BANK VAN FRANKRIJK.

OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN.
Van 6 Aug. 1914 tot 28 Jan. 1915 werden geen staten
gepubliceerd. De met
*
geteekende posten komen eerst sedert
28 Jan. 1915 in den weekataat voor. De biljetten zijn sedert
den oorlog niet inwisselbaar.

(In duizenden francs.)

Data
•Goud
Waarvan
in het
Buitenland Zilver
*
Te goed
in liet
Buitenland

Buit.gew.’
voorsch.
old. Staat

19 Apr.’17
5.232.489
1.947.672
257.913 792.194 9.900.000
12

,,

’17
5.222.346
1.947.672
259.606
780.280
9.800.000
5

,,

17
5.213.484
1.947.677
261.240
762.101
9.600.000
29 Mrt.’17
5.200.096
1.947.672
263.383
796.963
9.500.000

20 Apr.’16
4.899.442
–
359.701 735.935
7.100.000
22 Apr.’15
4.228.037
–
377.045 620.171
5.100.000

23 Juli’14
4.104.390
–
639.620
–
–

Wissels
Uitge.
stelde
Wissels
Belee-
ning
Bankbil.
jetten
Rek. Crt,
1
Part
1
culieren.

Rok.
Crt.
Staat

.
495.166
1.257.047 1.169.429
19.001.719
2.442.450
97.237
493.068
1.261.885 1.181.999 18.844.127
2.510.370
91.048
.
604.229
1.266.005 1.175.062 18.749.447
2.409.993
88.112 522.546
1.270.769
1.197.449
18.459.831
2.540.637
173.699
0
418.905 1.599.655
1.223.768
15.239.423
2.036.614
77.855 229.907 2.654.637
670.881 11.500.581 2.323.851 101.727
1.541.080
–
769.400
.
5.911.910 942.570
400.560

314

–

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

25. April 1917
••

IV. RUSSISCHE STAATSBANK.

1

EFFECTENBEURZEN.

Data n. st.
Goud
Tegoed
s/h bui.-
tenland
Zij-
ver

Schot-
kistbil- jetten

–
conto’s
en belee-
ningen

Circu-
lotie
Rek.
Cou-
ront

14 Apr. ’17
1.477
2.119
121
9.084
850 10.981
2.530
5

,,

’17
1.477 2.141
125
8.493
723
10.590
2.214
29 Mrt. ’17
1.478
2.141
122.
8.339
718
10.278
2.169
21

,,.

’17
1.477 2.141
118
7.738
.

722
9.997 2.120

14 Apr.
1
16
1.629
1.137
62
3.745
1108
6.078
1.745
14Apr. ’15
1.570
140 50
1.287 1.010
3.313
1.287

21 Juli ’14
1.601 144
74
….
757
1.634 1.099

V.
BELGJI.

Van de Nationale Bank van België, die haar goudvoorraad
naar Londen heeft overgebracht, zijn sedert 6 Augustus 1914
geen weekstaten openbaar gemaakt.
De Soéiété Générale de Belgique is einde 1914 met de functie
van circulatiebank belast. Het Notendepartement dezer bank
publiceert wekelijks verkorte balansen. De biljetten zijn niet
inwisselbaar.
OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE POSTEN

(In duizenden francs.)

Metaal
Deleen.
1
Beleen.
Binn.
1

Rek.
Data
mci.
buiteni.
van
buitenl.
1

van
1
Prom. d. wissels
en
Circu.
latie.
1

Crt.
saldi vorder.
provinc.
beleen.
I.

saldi

21 April 1917
374.759
86.661
480.000 68.647
899.438
100.760
12

1917
374915
86.557
480.000 73.966
896.690
109.005
5

,,

1917
374.409 86.346 480.000
62.705 894.333 99.425
31 Maart1917
374.621
86.298 480.000 66.191
887.022
110.472

13 April 1916
207.928 59.701
480.000
63.239 654.228
152.323
15 April 19151
48.716
6.822
200.000
3.0Q5
172.076 86.491

VI. VEREENIGDE STATEN VAN NOORD-AMERIKA.

FEDERAL RESERVE BANKS.

–

In werking getreden op 16 November 1914.

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.

(In duizenden dollars.)

Data
Goud.
Zilver
Wissels
Deposito’s
c
Dekkings.
Percen-
tage-‘)

2 Mrt.’17
518.541
9.971
132.898
723.055
19.772
74
23Feb.’17
497.138
15.249
144.232
705.882
19.061
71,4
18

,,

17
492.392
7.609
145.607
699.442
17.089 71,8
9

,,

17
488.889
10.633
128.292
693.695
13.093
73

3 Mrt.’16
338.250
12.994
52.498
454.761
9.635
76
5 Mrt.’15
247.251
23.292 25.731
287.883
6.392
86

1)
Gouddekking van deposito’s en circulatie na aftrek van
de posten tussehen de banken onderling.
VEREENIGDE IEW YORKSCHE BANKEN ËN TRUST
MAATSCHAPPIJEN.

OVERZICHT DER VOORNAAMTE POSTEN.

(Gemiddelden in duizenden dollars.)

Data
Reserve
–
Deposito’s
Circulatie
Beleeningen
en
disconto’s
s
Reserve

21
Apr.’17
754.360
3.906.140
28.710
3.673.530
114.780
14

,,

’17
785.640
3.935.990
28660
3.674.090 139.260
7

,,

17
781.430
3.913.450
28.120 3.363.920
148.530
31Mrt.17
754.730
3.832330
28.250
3.596.370
124.750

22Apr.’16
687.580
3.550.810
31.710
3.381.740
103.790
24Apr.’15
567.190
2.428.820
37.720
2.393.840
168.360

25 Juli’14
467.880 1.958.320 41.730
2.657.70
26.1701)

-) Op basis van 25
0
/0
van alle deposito’s.

Amsterdam, 23 April 1917.
De duizendste dag van den oorlog was het gisteren. En nog heeft de plaag niet uitgewoed, al is het thans met een . . bede om vrede op de lippen, dat de volkeren elkander be-
strijden, al is het met de innige hoop op vrede, ja, zooals
het zelfs heet om een spoedige
vrede
af te dwingen, dat
nieuwe millioenen worden aangedragen. . . .
voor den oorlog.
In Duitschland werd in de afgeloopen week het resultaat
. der inschrijving op de zesde oorlogsleening bekend. lage-

.e- 1
schreven werd voor 12.770 millioen mark, tegen 10.699
‘ millioen voor de vijfde, en 10.768 millioen voor de vierde
oorlogsleening, welke in het vorige jaar werden uitgegeven.
Zelfs werd het beloop der derde oorlogsieening, tot dusver
de grootste, nog met 700 millioen mark overschreden- Aan
binnenlandsche leeningen op langen termijn – heeft Düitsch-
land thans zijn schuldenlast gedurende den
–
oorlog met
60 milliard mark vergroot, en in de Duitsche pers wordt
met trots op dit feit gewezen. Welken last deze schuld aan
rente en aflossing op de
schatkis!t
legt, wordt thans nog
niet voldoende onder de oogen gezien, afgezien nog van
het nadeel, dat er voor het rijk in gelegen is, dat vrijwel
uitsluitend het binnenland de enorme bedragen opbracht, hetgeen -na den oorlog, als handel en industrie wederom
ruime vlottende middelen zullen eischen, nog wel eens tot
moeilijkheden zou kunnen leiden. Immers, zijn tegenwoor-
dige vijanden zullen allicht niet geneigd zijn, Duitschland
de omvangrijke middelen te verschaffen, die het na den
oorlog, bijvoorbeeld voor de betaling van in ‘te voeren
grondstoffen voor de industrie toch dringend noodig heeft,
terwijl van crediet bij de neutralen reeds gedurende den
oorlog in zeer sterke mate gebruik is gemaakt. Om zijn handel
en industrie weder in het rechte spoör te brengen, zal dan
ook vermoedelijk, althans in de eerste jaren, een ingrij-
pende ,,finanzreform” noodig zijn, en veel zal er van deze
verandering voor de volkswelvaart in Duitschland afhan-
gen. In het kort geleden verschenen jaarverslag over 1916
der Disconto-Geseilschaft, wordt daarbij als eisch gesteld,
dat de aan te brengen wijzigingen op financiëel gebied, zO&
worden aangebracht, dat de ondernemingsgeest niet wordt
verstikt, en ,,der intelligentie vrije baan tot ontwikkeling
wordt gelaten”. ,,Daartoe zal het noodig zijn,” heet het
verder, ,,dt het ons door den oorlog opgedrongen staats-
beheer voor talrijke bedrijven spoedig weder verdwijnt en
onder vermijding van alle monopolies – voor zoover zij
niet om andere als financiëele redenen geboden zijn – de
vrije concurrentie weder te laten intreden. Dan alleen zal
het Duitsche volk in staat zijn de onvermijdelijke hooge
belastingen te dragen, zonder zijne toekomst in gevaar te
brengen”. Of de inmenging van den staat spoedig zal kun-
nen verdwijnen, blijft echter te bezien, en het is niet on-
‘aarschjnlijk, dat in dit opzicht tusschen -de eerste vredes-
jaren en den oorlog niet zoo’n groot verschil zal bestaan.
De B er 1 ij ns c h e B e u r s heeft in de afgeloopen week
een vast verloop gehad. De voornaamste verhandelde fond,
sen, scheepvaart-, industriëele- en mijn-aandeelen, kondan
hunne koersen goed handhaven, hier en daar zelfs nog iets
verbeteren. Met name aandeelen van scheepsbouwonderue-
mingen waren dikwijls flink gevraagd. De hooge opbrengst
der zesde oorlogsleening en de in de pers daaraan vastge-
knoopte beschouwingen, strekte de beurs tot krachtigen
steun.

Wall s t r e e t verkeerde in de afgeloopen week in on-
regelmatige- houding. Aanvankelijk flauw gestemd, vooral
voor munitie- en andere oorlogswaarden, verbeterde de
stemming later lichtelijk, hoewel per slot van rekening de
meeste fondsen toch onder hej vorige koerspeil sloten.
Spoorwegwaarden waren af en toe tamelijk vast gestemd,
in verband met de in het begin der week verwachte en mid-
denweek afgekomen toestemming der Interstate Commerce
Commission, om tot verhooging der vrachttarieven met 15
pct. over te gaan. De maatregel, die voor een deel op 1 Juni
in werking treedt, heeft echter een voorloopig karakter.
De beurzen te Londen en te Parijs hebben ook in
de afgeloopen week een vaste houding aan den dag gelegd.
Het gevaar van een afzonderlijken vrede van Rusland met
de Centralen, acht meis thans vrijwel geheel afgewend, en
de hoop de tegenpartij op militair terrein toch nog voor
den afkop van dit jaar beelissend te kunnen slaan, is ten-
gevolge van de successen aan het Westfront nog immer
levendig. Daarbij hebben de oorlogstoêbereidselen in de
Vereenigde Staten de aandacht van den algemeenen vredes-
roep in Europa afgeleid. T e o n z e n t was de stemming ter beurze in de afgeloo-
pen week niet ongunstig. doch hier werd doorgaans groote’
terughoudendheid betracht. – –

OVERZICHT DER VOORNAAMSTE POSTEN.

De post ,,Schatkistbiljetten” komt eerst sedert 14 November,

1914 n. st. in den,weekstaat voor. De biljetten zijn niet in-
wisselbaar.
(In millioenen Roebel).

25
April 1917

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

315

De onzekerheid op velerlei gebied, niet het minst ten
aanzien van hetgeen voor ons land uit den oorlogstoestand
tusschen Duitschland en Amerika en de te vreezen beper-king van den uitvoer uit de Vereenigde Staten te wachten
is, gaf hiertoe aanleiding. Meer en meer begint men hier tot de meening over te hellen, dat de vrede in aantocht is
en als gevolg daarvan gaat de belangstelling geleidelijk van
de ,,00rlogsfondsen” op de ,,vredesfondsen” over.
Geld was ruim. Prolongatie noteerde: 234-2¼-23-2%.

17 Apr. 20 Apr.23

5
0
/o Ned. Werk. Schuld..
1001 1OO’I
lOO’/ – “/ie

3

O/

,,

,,

,,

. .

7018

70
1
/2

701126
–
21I2
0/
Cert. N.W. ………
60Iso
59
11
119
60

– glie
4 “/o Hongarije Goud

42

40
1
1
10
411 –
4
0/
Oostenr. Kronenrente
38Is
38

38

–
5

0/
Rusland 1906 …… 72
1
12

72614

73718 + 11

4
‘Io
Ruslandbijllope&Co 61

62
7
18 62

± 1
5

0/
Brazilië 1895 ……58/jo
58018

59
0
18 + l’/j

Op le
locale markt
trokken
rubberaandeelen
vaak leven-
dige belangstelling. Deze was gegrond op de berichten om-
trent hooge prijzen, die het product onzer koloniale maat-
schappijen in de Indische veilingen maakt en dat groote
hoeveelheden rubber op gunstige voorwaarden ter directe
verscheping naar Amerika verkocht zijn. Het was reeds
sedert geruimen tijd bekend, dat het belang der rubber-
veilingen in het Oosten sinds den aanvang van den oorlog
in hooge mate is gestegen, voornamelijk ten korte van de
oude rubbermarkt bij uitnemendheid, Londen. Voor de
Amerikaansche handelaren biedt het koopen in de Straits Settlements en ons Indië het groote voordeel, dat de rub-
ber direct en langs veiligen weg naar Amerika kan worden
verscheept. Groote Amerikaansche firma’s hebben dan ook
in die streken vaste vertegenwoordigers aangesteld, ten-
einde de door haar benoodigde plantatie-rubber in de vei-
lingen of onmiddellijk van de produceerende maatschap-
pijen te verkrijgen. Amerika benoodigt, vooral sind het be-
gin vad den oorlog, zeer belangrijke hoeveelheden rubber
en het belangrijkste gedeelte daarvan wordt, in tegenstel-
ling met vroeger toen Groot-Britannië de voornaamste im-
porteur was, uirect uit de productielanden ingevoerd. Zoo
was het meerendeel van de in 1913 in de Vereenigde Staten
voor eigen gebruik ingevoerde 49.850 ton rubber nog op de
Engelsche markt gekocht, de daarna ingevoerde hoeveel-
heden, te weten: 61.251 ton in 1914, 96.794 ton in 1915 en
116.477 ton in het afgeloopen jaar, kwamen grootendeels onmiddellijk uit het productieland. De in den laatsten tijd
plaats vinuende verkoopen zijn voor Nederlandsch-Indië van
buitengewoon groote beteekenis eh houden een belofte voor
de toekomst in, als wanneer de Indische markten, met Sin-
gapore, dat thans de voornaamste markt voor Straitsrubber is, Londen allicht voor wat Indische rubber aangaat, zullen
gaan overvleugelen. Het hoofdfonds, Amsterdam Rubber, werd aanvankelijk tot stijgende prijzen opgenomen; in het
einde der week ontstond evenwel tot de hoogere koersen
eenige winstueming, waardoor de behaalde koerswinst niet
geheel behouden kon blijven. Ook voor de ,,kleinere” soorten:
Bandar, Deli-Batavia, Sumatra en Tjiboeni-Tjipongpok,
bestond vraag, zoodat de geheele afdeeling eenige procenten
boven de aanvangskoersen der week slpot.
• Tabaksaandeelen
genoten in de afgeloopen week minder
belangstelling, zoodat belangrijke koersschommelingen uit-
bleven. Toch was de grondstemming in weerwil van den
druk, die nog steeds door het gemis aan verschepingsmoge-
lijkheid van Indië naar hier wordt uitgeoefend, niet on-
gunstig, en de meeste aandeelen hebben hunne koersen in
den loop der berichtsperiode dan ook, zij het bij geringen
omzet, nog eenige punten kunnen verbeteren. Niet onwaar-
schijnlijk is dit het gevolg van de in de laatste dagen bekend
gemaakte verdere directe verkoopen naar de Vereenigde
Staten, zooals van tabak der Deli-Batavia, der Krapoh en
der Amsterdam-Serdang. Vooral de laatste moet tegen
hoogen prijs, circa
f
4,50, hebben verkocht, de hooge ver-
schepingskosten ten laate van den kooper. Amsterdam-
Serda.ng
aandeelen rezen van 149 tot 155 (heden 154%).
Voorts werden ook aandeelen Padang-Tabak, naar het scheen
door ,,insiders”, tot stijgende prijzen (80-83) gekocht; de
vraag voor dit fonds stond in verband met de betere resul-taten welke de maatschappij in het afgeloopen jaar wist te
behalen. Ter beurze werd zelfs al gesproken van eene terug-
betaling op de aandeelen, hetgeen echter, daar er naar ver-
luidt nog een verliessaldo van ruim
f
120.000 bestaat, niet
zeer waarschijnlijk lijkt. Krapoh’s stegen van 85%
–
9234
(later weder 9034). Heden werd de tabaksafdeeling onaangenaam aangedaan
door het bericht omtrent het afgekondigde uitvoerverbod van ruwe tabak. Men meende hier, dat dit besluit op aan-

dringen der Engelsche regeering was genomen en was voor-
al daarom ontstemd, wijl het der N. 0. T. tot dusver steeds
u as gelukt den vrijen doorvoer voor dit product te bedin-
gen. Anderzijds meende men, dat de belangrijke aankoopen
der D.E.T.A.G. (Deutsche Tabakshandelsgesellschaft), de
door Duitschland ter centraliseering van den tabaksaan- en
verkoop opgerichte oorlogsmaatschappij, den voorraad hier
te lande zoodanig hadden doen slinken, dat hiervan gevaar
voor de binnenlandsche industrie zou zijn te duchten. Het
bericht werd ter beurze pessimistisch opgevat, doch deze
stemming kwam heden, in verband met het geringe aan-
bod, dat zich voordeed, slechts zwak in de koersen tot uit-
drukking. De naaste toekomst zal uitwijzen, of dit pessi-
misme al of niet gegrond is geweest en of anderen, die de
maatregel als eene inleiding opvatten van het onderbren-
gen van het artikel tabak bij de op te richten exportcea-
trale, teneinde het later slechts tegen compensatie tegen
andere artikelen voor het buitenland beschikbaar te stel-
len, gelijk hebben gehad.
Van
theeonderneminger&
werden de aandeelen Alg. Ned.
Ind. Thee-Cultuur Maatschappij hooger gezocht (104%-
107), die der West-Java Thee, na een voorbijgaande rjzing
van 7134 op 74, lager afgedaan (6S
1
/).
De
scheepvaart-afdeeling
was bij stillen handel vrij vast
van grondtoon. Hoewel de toestand op scheepvaartgebied
helaas nog in geenen deele verbeterd is, wekte het eenige
bevrediging, dat wij in de afgeloopen week geen nieuwe
verliezen van schepen te betreuren hadden en het feit, dat
althans enkele Nederlandsche booten te Rotterdam met ver-
schillende lading, waaronder tarwe, meel en lijnkoeken, zijn binnengeloopen, stemde ten minste wat hoopvoller.
Daarbij vond de af deeling steun in de gunstige ontvangst,
die de nieuwe aandeelen Holland-Amerika-Lijn bleken te
hebben gevonden. Van het recht van voorkeur bij de in-
schrijving werd namelijk een dermate ruim gebruik ge-
maakt, dat slechts enkele stukken voor toewijzing op de
,,vrje” inschrijvingen beschikbaar bleven. Aandeelen
Koninklijke Boot, die aanvankelijk bij flinke vraag een
achttal punten konden opkomen, waren heden wat minder
gunstig gestemd (218).
Van petrole’umwaarden
vielen slechts Geconsolideerde Hol-
landsche en Koninklijke Petroleum op, de eerste door hun
daling op 153, na de voorafgegane rijzing tot 160 (heden
15634-158), de laatste door een stijging van 514-520
(slot 519). De stemming voor deze waarden, welke men tot
de ,,vredesfondsen” rekent, is in de laatste dagen in be-
ginsel vast.
Cultunrwaarden
meerendeels verlaten. Bij geringe vraag viel een rjzing van 157-179 voor aandeelen Insulinde Cul-
tuur Syndicaat op te merken (heden 177%).

17 Apr. 20 Apr, 23 Apr. Rz;igof

Ned. Ind. Handelsbank …. 226

224

226
1
12
+
11

Ned. Handel-Mij………..183

186’/4 1881/4 + 52/4
Insulinde Oliefabriek ……227

230

230

+ 3
Ant. Jurgens Ver. Fabrieken 260

260

265

+ 5
Philips’ Gloeilampenfabriek 305

306
1
14 320

+ 15
R. S. Stokvis & Zonen …. 400

408
1
12 424
1
12
+ 24
1
1
2

Handelsver. Amsterdam …. 354

350

353

– 1
Kon. Petroleum-Mij ……..515

515’/

519
1
1

+ 4112
Amsterdam Rubber-Mij . . .. 226′! 234 ‘/ 230112 + 4
Holland-Amerika-Lijn …… 398

398

400114 + 21/4
Kon. Hollandsche Lloyd .. .. 169 gh 173

172

+ 2
1
14
Kon. Ned. Stoomboot-Mij .. 213
1
1 217’/e 218

+
4’I
Deli-Maatschappij ……..486

489

492

+ 6
Voor onze
Amerikaansche afdeeling is
de afgeloopen week
er eene van geringe beteekenis geweest. De omzetten waren
er zeer beperkt, en men mag wel zeggen, dat het groote publiek deze afdeeling ditmaal haef t gemeden. Dit was
echter niet het geval vat betreft eenige speciale fondsen,
in betere tijden tamelijk geliefd bij het Hollandsche specu-
latieve publiek, n.l. Maxwell- en Peruvianwaarden. De
income-bonds der Maxwell-Land-Grant Company werden
op sommige dagen tot stijgende koersen levendig verhan-
deld (45
13
1
16
__48); heden
47%.
De cert. van aandeelen wer-
den van 36%-38% omgezet (heden 3
815
1).
Vooral een
lokale firma heeft deze waarden op ruime schaal omgezet.
De meerdere belangstelling werd terbeurze als berustend op
gunstige resultaten, die de maatschappij in het afgeloopen
boekjaar zou hebben behaald, uitgelegd.

17 Apr. 20 Apr. 23 Apr. Rzgof

American Car & Foundry

691s

70
11
1ie 70
1
1,s +
‘I,e
Un. States Steel Corp …… 104
1
!e 1051i 105
8
1

+ 101
8

Atchison Topeka ……….100′!, 101

101

+
21
Int. Merc. Marine afgest. ..
30
1
1,s 30
‘la

301s
–
91*2

prefs 8401,

8314

83
10/,, – 01/1.

316

ECONOMiSCH-ST1TISTISCHE BERICHTEN

25 April 1917
GOEDERENHANDEL

GRANEN.
23 April 1917;
T a r
w
e. Wij. beschikken deze week over slechts weinig
nieuwe gegevens. Particuliere ramingen over de uitge-
zaaide en nog uit te zaaien oogsten kan men natuurlijk
voldoende bekomen, maar het behoeft nauwelijks betoog,
dat men daaraan nog geen waarde kan hechten. Voorloopig
zal het cijfer van den zichtbaren, voorraad in de Vereenigde
Staten en Canada wel in de eerste plaats onze aandacht
moeten hebben, omdat het eenigszins aangeeft hoe het
dèt
l

den nog aanwezigen voorraad in die landen gesteld is. De’
vorige week was dan ook een sterke vermindering van den
zichtbare» voorraad in de Staten de aanleiding tot een
scherpe prijsstijging in. Chicago. De termijnmarkt aldaar is
onderhevig aan wilde schommelingen; aanvankelijk met
sprongen stijgend trad later een belangrijke reactie in, die
men terugvoerde op betere oogstberichten, maar ook op
vrees voor Regeeringsmaatregelen. De prijzen geven wer-
kelijk, alle aanleiding om zulke maatregelen te verwachten,
maar definitieve berichten dienaangaande hebben wij nog
steeds niet vernomen. De verschepingen van Noord-Amerika waren ruim, maar
na de twee abnormaal kleine voorafgaande weken, was dit
ook alleszins gewenscht.
In Argentinië is nieitegenstaande het uitvoerverbod de
tarweprijs blijven stijgen, hetgeen er wel op wijst, dat het
uitvoerverbod noodzakelijk was.
In Engeland gaat men nog door met de vrijwillige rantsoe-
neering; men hoort evenwel veel van verminderende voor-
raden, hetgeen ongetwijfeld voor een belangrijk deel mot
worden toegeschreven aan het vormen van stille voorraden
door particulieren.
M al s. Noord-Amerikaansche prijzen hebben een onge-
kende hoogte bereikt; daartegen is Zuid-Amerikaansche
mais nog betrekkelijk goedkoop. Ongetwijfeld zal de vraag

Noteeringen.

hiervoor vermeerderen, zoodra er meei
–
scheepsruimte be-
schikbaar is. Ofschoon wij niet over betrouwbare gegevens
beschikken; kan men wel zeker zijn, dat-gedurende gerui-
men tijd de verschepingen vaii mals, evenals van gerst en
haver zeer veel minder dan de behoefte geweest zijn, en dat de voorraden in Europa dus sterk zijn aangesproken.
Een goede mais-oogst in Noord-Amerika is alleszins ge-
wensclit, daar waarschijnlijk Argentinië in den loop van
den zomer zijn overschot zal uitgevoerd hebben. In ieder
geval zal men gedurende de tweede helft van dit jaar over
slechts geringe hoeveelheden beschikken, daar de versche-
pingen van den nieuwen oogst van Noord-Amerika zelden
vOOr midden December van beteekenis worden.
L ij n z a ad is blijkbaar tengevolge van Noord-Amen-
kaansche vraag in Argentinië, scherp gestegen en na al het-
geen van de daar beschikbare voorraden gemeld is, is bij
eenigszins aanhoudende vraag een nog veel’ sterkere stijging
te verwachten.

Buitenlandsche granen in Nederland.

Door de ,,Noordam” en de ,,Oosterdijk” werden ruim
16.000 tons tarwe en 1200 tons tarvebloem aangebracht.
Het behoeft geen betoog, dat dit een zeer welkome aanvul-
ling van onzen voorraad is en waarschijnlijk zal er wel
nooit zoo veel belangstelling voor het binnenkomen van
eenige graanladingen geweest’ zijn: Men mag hopen, dat
spoedig nog andere ladingen het vaderland mogen bereiken,
maar ook al zou de aanvoer weer tamelijk regelmatig kun-
nen plaats vinden zal men wel met een sterke rantsoenee-
ring moeten voortgaan, vooral nu de vooruitzichten ook
van onze eigen oogsten nog verre van gunstig zijn.
Van voerartikelen kwamen slechts zeer geringe hoeveel-
heden aan en waar ook het ‘hooi in vele plaatsen op is en
het gras nog maar niet groeien wil, lijdt het vee veelal ge-brek, vooral daar van Regeeringswege in April bijna niets
.werd gedistribueerd.

Loco-prijzen te Rotterdam/Amsterdam.

Chicago

1

Buenos Ayres
*)

Data

Tarwe

Mais

Haver Torwe

Mais Lijnzaad
Mei
1
Mei
1
Mei
1
Mci
1
Mei
1
Mei
–

23Apr.’17 232
1
/4
13911
4

63
7
/s
15,20

‘
10,30

23,50
16

,,

’17 236
14218
67
1
18
14,10 10,05

21,80
24Apr.’16 112
1
/8.
7512
4421
4

8,10
4,85

11,85
24 Apr:’15 164
1
1
2

7821
8

57
2
18
13,10
6,-

10,55
24Apr.’14

932/8

648/s
37814
8,60
8)

4,90
1
)

12,75′

20 Juli’14

82

‘)
568/s
1)

361I2
t)
9,40
2)

5,38
2)

13,70
2)

‘)per Dec.
2)
per Sept.
8)
per Juni.
S)
De noteeringen van Buenos Ayres
zijn van 14 en 21 April.

Soorten.

1 23 April t 16 April

22 April
1

1917

1

1917

1

1916

Tarwe

………………
588,’)
368,’)
Rogge (No. 2 Western)
..588,)
nom.
‘

nom.
»om.

Mais (La Plata)

……..
345,_t)
345
,
_t)
255,l)

Gerst (46 lb. feeding) ….
345,_t)
365,
Haver (38 Ib. white clipped)
20,-1)
–

20,_t)
17,10

Lijnkoeken (Noord-Ame-

.

rika van La Plata-zaad)
–
200,_1)
,
200,_1)
160,-
Lijnzaad (La Plata) …….
»om.
nom.
457,50

2).
Regeeringsprijs.

AANVOEREN in tons van 1000 K.G. voor verbruik in Nederland.

Rotterdam

II

Amsterdam

Totaal

Ar
t
i
k
el
en
.t15
–
23
April
1

Sedert

1
Overeenk.
II
15-23 April
1

Sedert

1 Overeenk.

1917

1916
1917

1
1 Jan. 1917
1
tijdvak 1916

1917

1 Jan. 1917

tijdvak 1916

Tarwe.’ …………….
15.989
100.432 168.878
–
4.553
–
104.985
168.878
4.465
7.007
–
–
–
4.465
7.007

654
5.539
– –
500
654
8.039

64.899 73.748
–
50.129 33.580
115.028
107.328

.
.

.190

2.608

.
37.979
–
5.492
2.640
8.100 40:819

Rogge ……………..-
Boekweit

………….-

–
18.260
–
15.042
4.218′
15.042
22.478

Mais

……………..-
Gerst

……………..-

‘

8.322
21.817.
–
7.560
26.463
15.882
48.280
Haver

……………..-
Lijnzaad ……………–
Lijnkoek……………
–
16.320
62.640
–
20.576

.
4.165
38.896
66.805

Tarwemeel ………….
1.322
5.137
–
–
– –
5.137
–

AANVOEREN
in tons van
1000 K.G. voor België.
–

13.566
.
106.404 193.398
–
‘

–
, –
106.404
193.398
Tarwe ………………
Mais

…………….
1

7.479 48.697
–
.
7.479
46.697

METALEN.

Loco-Noteeringen te Londen:

1 IJzer
1

Data

t Clcv.
No. 3 ‘ Koper 1 Tin

Lood’

Zink
Standard
1

20 April 1917..

»om. 133.-!- 219.15/- 30.10/-

–
13

,,

1917..

nom.

136.-!- 217.-/-

30.10/-

–
20 April 1918:.

871-

131′.-/- 198.101- 34.151-

103.-!-
23 A’pril 1915.. , 6519

78.1716
165.-I-
1
21.-/-

53.101-
20 Jüli 1914..’

5114

61.-!-

145.151- 19.-/-

21.101-

KATOEN.

Marktbericht van de Heere» Sir Jacob Behrens & Sons,
Manchester dd. 28 Maart 1917.
Niettegenstaande de geringe vraag in Liverpool is de,
prijs van Amerikaansche katoen gedurende de geheele
week geregeld gestegen. De statistische positie blijft gun-
stig en naar aanleiding daarvan zou men nog wel een
verdere stijging kunnen verwachten. Men’ moet echter ook
rekening houden met de politieke toestanden en hoewel het
verbruik in Amerika waarschijnlijk nog wel verder zal
toenemen, kunnen betere weerberichten of gunstig nieuws
omtrent den nieuwen oogst ook wel eens weer een ongunsti-

25 April 1917

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

31
7

gen invloed, op de markt hebben. Deze berichten luidden gis-
teren reeds iets gunstiger, zoodat toen de markt ook ilauwer
sloot. Toch is de prijs van Amerikaansche katoen thans hoo-
ger dan zelfs in dit seizoen het geval is geweest en noteert
dus een prijs, als sinds den AmerikaanseheiEi oorlog niet be-
reikt is. Egyptische katoen vertoont weinig verandering.
Amerikaansche garens worden weinig gevraagd ,en dan
bijna uitsluitend nog voor Regeeringsorders. Fabrikanten
klagen over het uitblijven van eenigsains belangrijke aan-
vragen en vreezen, dat dit nog wel niet zal verbeteren
voordat de afzet van manufacturen wat gunstiger wordt.
De verhooging van katoenprjzen houdt ook verdere zaken
tegen en voor verschillende spinnerijen komt de a.s.
Paaschweek, waarin de meeste fabrieken wel niet zullen
werken, als een ware verlossing. Er zijn natuurlijk als
steeds ook weer enkele ‘spinnerijen, vooral in de betere
kwaliteiten, die voldoende van orders voorzien zijn en nog
steeds prijzen met een belangrijke marge kunnen hedingen.
De exportvrag blijft voldoende, doch de verschepings-
moeilijkheden houden vele nieuwe zaken tegen. In Egyp-
tische garens is weer meer vraag, hoewel deze ook nogniet
van veel beteekenis is.
Dè doekmarkt is ‘zeer kalm en er komen slechts weinig
zaken tot stand. Biedingen van Indië en China zijn er bijna
niet en intusschen worden kostprjzen hier geregeld hooger.
Van Afrika en Zuid-Amerika komen wel geregeld orders
binnen, doch deze zijn in den regel niet groot en de meeste
fabrikanten zijn blijde, dat zij met de Paaschdagen hunne
fabrieken weer een week zullen kunnen sluiten.

Noteeringeu voor Loco-Katoen.

(Middling Uplands.)

20Apr. ‘17113
Apr.
‘17130 Mrt.’
17
1
20
Apr.’16120 Apr.’15

New York…. 19,85e 20,85e 19,10e 12,10e -,-c
Liverpool …. 12,26d 13,08d 12,77d

7,82d

5,78d

Ontvangsten in, en uitvoeren van Amerikaansche havens.
(In duizendtallen balen.)

1 Aug. ’16
Overeen komstke perioden tot
–

30Mrt.’17
1915..’16

1

1914’15

Ontvangsten Gulf-Havens..
4462
3964
6096
Atlant.Havens
1753
2103 3141
Uitvoer naar Gr. Brittannië
2149
1908
2908

11

‘t Vasteland.
1711
1748
3294

91

Japan etc…
446 324 388
Voorraden in duizendtallen
30 Maart ’17
30Maart’16
30Maart ’15

Amerik. havens ……….
1226
1377 1471
Binnenland …………..
1030
1011
868
119

..

281 154
New York

……………
409

.

354
363
New Orleans …………..
Liverpool

……………
707
884
1459

WOL,

De markt te B r a d f o r d is kalm, maar vast. De Engel-
sche regeering heeft thans ook de contrôle over ,,Mdrinos
Noils”. Deze soort mag niet meer verhanheld worden tenzij eene speciale toelating daarvoor is verkregen.
Volgens berichten uit Australië is groote schade in de
kudden aangebracht tengevolge van eene vliegen-epidemie,
die zich zeer ernstig dreigt uit te breiden. Er zijn kudden
die reeds 25
0
/o
hebben verloren. De plaag heerscht ‘vooral
in het Noorden en het Noord-Westen van het land.

Noteeringen te Bradford:
1)

64

Colonial carded
Data
l
av
er
age
56

1
50

1
46

1
40

72
56
44
37
32 20

April

1917 ………
74 55 44 37 32
13

,,

1917 ………
20

April

1916………
42
36

1

1,
32
28
25
1
1,
1)
Voor ,,tops in oil”.

RUBBER.

–

De rubberprjzen blijven zich nog steeds op het oude niveau
handhaven en uit dien hoofde is er dan ook niets belangrijks
te berichten.
Noteeringen prima Cr6pe:

Mei/Juni ………… 3
1-
1
12

einde vorig’e week 311
‘I
Juli/Dec. …………
2j11

,,

,,

,,

31-
Hard cure fine Para

31114

SUIKER.

Aan onze Bie t suiker markt bleef de lïistelooze
stemming gehandhaafd en waren de zaken van geen be-teekenis. Disponibele suiker is tot
1
21
18
Iio
te koop met
koop’ers tot
f
21
‘1e,
terwijl voor Mei-levering
f
21
8
14 geboden
wordt.
De zichtbare voorraden bedroegen volgens F. 0. Licht:

1916117

1915116

1914115
Duitschl.

1 Sept.

250.000

545.000 ‘ 536.607 tons
Hamburg
f
Oostênrijk 1
,,

305.000

478.000

244.741
Frnkrjk 1 ,,

39.012

58.525

141.454
Nederland 15 Maart 146.709

69.490

145.682
België

1 Febr.

106.251

71.358

181.452
Engeland

1

,,

137.913

109.170

486.838

Totaal Europa 984.885

1.331.543

1.736.774 tons
Ver.St.v.N.A. 15Mrt. 274.000

116.549

122.659
Cubahavens 28 ,,

409.000

693.326

479.400 ,,

Totaal ……1.667.885

2.141.418

2.338.833 tons

Op Java vonden enkele verkoopen van nieuwe oogst
suikers plaats tot
f
13
1
1 vor Superieur, waaronder een
restautoogst, en tot
f 12
1
1 voor No. 16 en hooger. De
koopers waren Chineezen.
De A m er ik aan se h e markt blijft over het algemeen vast gestemd. De Spot-noteering is: ietwat teiuggeoopen
en staan Centrifugals nu op 6,27 c.
Willett & Gray geven de volgende cijfers befreffende de
aanvoeren, voorraden en insmeltingen in de Atlantische havens van 1 Januari tot 15 Maart:

1917

1916

1915
Vobrraad op 1 Jaii…….57.310

69.259 130.573 tons
Invoer ………………520.690 620.290

509.086

Totaal …………578.000 689.549 639.659 tons
Voorraad op 15 Maart

274.000 116.549 122.659

Vei’smeltingen ……….304.000 573.000 517.000 tons
11

laatste week

53.000

70.000

68.000

De halfjaarlijksche statistiek in Amerika van 1 Sept. tot
28 Febr. is als volgt:

1916117

1915116

1914115

1913114
Invoer …….. 1.003.238 1.008.207

809.337

763.809 tons
VoorraadlSept. 269.762 295.497 316.008 266.090

Tezamen.. 1.273.000 1.303.704 1.125.345 1.029.899 tons
Voorraad einde

4.

Februari….

213.000

110.704

106.345

146.899

Afleveringen . . 1.060.000 1.193.000 1.019.000 883.000 tons
Uitvoer ……234.542

309.361

163.209

12.283

Verbruik in 6
maanden….

825.476 883.639 855.791 870.717 tons
Voorafgaande 6
maanden…. 1.227.121 1.303.266 1.482.427 1.328.048

Verbruik in 12
maanden…. 2.052.597 2.186.905 2.338.218 2.198.765 tons
Verbruik in de
maand Febr. 131.008 164.365 190.805 155.648

NOTEERINGEN.

Londen
A,nsterdanl

— New York
Data

per

Tates White

mer,c.

96%
Aprii

Cubes Jat’os

[,” Centrifug.
No. 1

job.

job.

20 April 1917..
f
21
1
12

47/1 ‘/, –

–

6,27
13

,,

1917..

,, 22

47/1 ‘/a 21/3

32/6 6,02 6,05
20 April 1916.. ,, 26″!i, 47/1″, 201-

2916

6,14
20 April 1915.. ,, 20

311-

171-

–

4,89
21Juli

1914.. ,, 11″!,, 181-

–

–

. 3,26

KOFFIE.

(Uit het Mafibericht van de Makelaars G. Duuring
&
Zoon,
Kolff & Witkamp en Leonard Jacobson & Zonen).

Koffie is geheel en al onveranderd. Waar geen handel
wordt gedreven, valt niets te vermelden.

Noteeringen en voorraden.

Data Rio
Santos
Wisscikoerj
Voorraad
,,
Voorraad
,.

.1

20 April 1917
207.000
6800
1.441.000
6000
12
8
l111
16

,,

1917
228.000
–
6875
1.645.000
6000
12
1
1,,
20 April 1916
306.000
7025
1,224.000
8900
11″132
24 Juli

1914
353.000
4900
,

889.000
5700
16

318

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

25 April 1917

Ontvangsten.

–

Rio

$antos

–

Data

Afgeloopen

Sedert

Afgeloo pen

Sedert
week

1 Juli
1

week

1

1
Juli

20 April 1917..

15.000

1.998.000

54.000

9.211:000
20 April
1916..
1
37.000

3.018.000
1

56.000 110.878.000

COPRA.

Bij gebrek aan vrachtruimte ging er ook deze week weder niets om.

–
Ceylon gif. Londen £ 43.5.- en cif. Marseille £ 53.15.-
(koopers).

.
01
NOTEERINGEN.

Java f.m.s.

21 April 1917.. f47/snom.’

14

,,

1917.. ,,477/ nom.N.O.T.’condities.
21 April 1916..
,,41’/4

3
21 April 1915.. ,,65
20-25 Juli 1914..
,,28’14

VERKEERSWEZEN.

BEVRACHTINGEN.

21 April 1917. In den toestand van de
•
vrachtenmarkt
kwam in de afgeloopen week geen verandering.

GRAAN.

–

Data
•
grad
Londen! R’dorn

Petro
–

Odessa
Rotte,.
rn

Au. Kust
Ve,. ‘Staten
San Lorenzo

Rotter-
Bristol
Rotte,-
•
Enge-
dom
Kanaal
dam
la;;d

16121 April 1917
–
–
– –
–
–
9114

,,

1917
– –
–
311-
– –
17122 April 1916
– –
f
14,25
131-
f102
1
12
1651-
19/24 April 1915
–
-.
101-
7110
1
1
651-
6516
Juli

1914
lid.
713
1111
1
/4
1/i1’/
121- 121-

HOUT.

Data

Cronstadt
Golf Venex’co

Holland
O
1

ostk.
1

ngeland
E
Holland
Engeland

(gezaagd)
(mij,i-
(piih-
pine)
!,
(pite.
pine)
–
:tutte,i)

16121 April 1917
–

–
– –
9114

,,

1917
–

–
–
–
–
–
550
1
–
17122 April

1916 …….-
–
–
2151-
1
)

19124 April

1915 …….-

Juli

1914 …….
f
12,—

2416
751-
7716
1)
Per zeilschip.

ERTS.

Bilbao
Cortl,o.
Grieken-
Poli
Data
Middies. gena
Middles. land
1 Middle,-
Middles.
bro
bro’

,
bro’
bro’

16121 April

1917
–
– –
–
9114

,,

1917
–
–
–
–
22/-
211-
– –
17122 April

1916 ……

..
12/0
1319
–
–

19124 April

1915 …….

Juli

1914 …….
4/3
514′!,
519 816

KOLEN.

Data

Cardïff
1
Oostk. ‘Engeland

Genuo
–
Plato
1
Rotte,-
Cron.
deaux Rivier
dam
stadS

16121 Apr. 1917

–
–

–
–
–

–
9114

1917

69
1
–
1251-

– –
–

–
17122 Apr. 1916 fr 60,
8316

109’3
6016
f6,50

–
19124 Apr. 1915 ,, 22,50
321-

3216
2713
,, 6,—

–
Juli 1914 ,,

7,—
71-

J

713
1416
3
1
2

51-

DIVERSEN.

Boinhay
Birma
Vladivo.
Chili

D
0
0
Wc.et
West
stock
West
Europa
Europa
West
Europa
(d.
yiç)
(rijst)
Europa
(salpeter)

–
–
9/14

,,

1917
–
–
–
–
16121 April

1917 ………

110/-
140!-
–
1451-
17122 April

1916 …….
57/
01-
8716
901-

19124 April

1915 …….

Juli

1914 …….
14/6
1613
251-
2213

Gtaan Petrograd per quarter van 496 lbs. zwaar,. Odesso per Unit,
Ver. Staten per quarter von 480 fl’s. zwaar.
Hout gezaagd en pitchpine per St. Pet. Standard van 165 kub.
of.,
mijnstutten per vodem van 216 kub. vt.
Overige noteeri,zgen per ton von 1015 K.G.

BINNEN VRACHTEN.

Weinig bijzonders
te vermelden, nog steeds groote stil-
stand in zaken; naar
de Ruhrhavens geen noteeringen.
Er is besteed:
voor

50 last naar Arnhem

f
2,60 per last.,
125

,, ,,

Utrecht

,, 1,60
130

,,
Leiden

1,60
50

,, ,,

Breda

,, 2,-
100

,, ,,

Amsterdam

111,70
600

,,
,,

Amsterdam

,, 1,40
250

,, ,,

‘s-Gravenhage ,, 1,20
50

,,
,,

Groningen

,,
4,35

ADVERTENTIËN

Nederlandsche Bank voor Russischen Handel

BANQUE NÉERLANDAISE POUR LE -COMMERCE RUSSE

Kapitaal 5.000.000 Roebels.

Kantoor: 20 NEWSKY PROSPECT

Telegramadres: NEDRUSBANK PETROGRAD.

De Bank neemt gelden á deposito eu in rekellillg.eourallt en verricht alle soorten wissel- en ballkzakdll.

Voor inlichtingen kan men zich wenden tot alle kantoren van

de NEDERLANDSCHE HANDEL-MAATSCHAPPIJ en de TWENTSCHE BANK,

zoomede tot de heeren HOPE & Co. en LIPPMANN, ROSENTHAL & Co. te Amsterdam

en R. MEES & ZOONEN te Rotterdam.

–
–

IN-CASSO-B
–
ANK.

AMSTERDAM – ROTTERDAM – ALMELO – DORDRECHT

Volgestort Kapitaal fi0.000.000,_..- –

: .

Reserve
f
1.664.000,—.

1

KAJT0ÖR TE ROTTERDA)I; L-EUVEHAVEN W.Z. 103
–

25
April 1917

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

319

NEDERLANDSCHE GRÖNDBRIEFBANK

•

HEERENGRACHT 495, AMSTERDAM

5

pC t. 0 hij gatiën (Grondbrieven) Beurkoers

Gecertificeerd door de Centrale Trust-Compagnie

Verkrijgbaar in stukken van f
2500,—, f1000,—,
f
500,— en f100,-

•

op elk goed effectenkantoor

J. & J. M. VOORHOEVE

Makelaars in Assurantien

Anno 1836

ROTrERDAM

LAPIDOTH &VIS

ASSURANTIËN

De Ruyterkade 124, Amsterdam

belasten zich met het plaatsen

van alle assurantiën, speciaal

TRANSPORT-, MOLEST- EN BRAND- VERZEKERINGEN

GEBROEDERS CHABOT

ROTTE R DAM

KASSIERS en MAKELAARS in ASSURANTIËN

Deposito’s. – Rekening-Courant. – Franco Chèque-Rekening.

Aan- en Verkoop van Wissels op het Buitenland. – Aan- en Ver-

koop van Fondsen. – Bewaarneming en Administratie van Effecten.

Oorlogs-, Transport-, Casco-, Brand-, Diefstal- e. a. verzekeringen

van elken aard.

ONTVANG-
EN
BETAALKAS

NIEUWE DOELENSTRAAT 20-22

AMSTERDAM

KAPITAAL EN RESERVEN
f
5.500.000,-

DEPosITo’s VOOR 1 JAAR FIXE
â 4PCT..

GELDEN OP DEZEN TERMIJN GESTORT
ZIJN
NA AFLOOP VAN HET
JAAR ZONDER OPZEGGING BESCHIKBAAR.

NIET OPGEVORDERD ZIJNDE, WORDT DE POST STILZWIJGEND VOOR GELIJKEN TERMIJN VERLENGD.
DE RENTE KAN NAAR VERKIEZING PER KWARTAAL, PER HALF JAAR
OF PER JAAR ONTVANGEN WORDEN.

DIRKZWAGER’s SCHEEPSAGENTUUR
MAASSLUIS EN HOEK VAN HOLLAND

Belasten zich met het rapporteeren van schepen en het

behandelen van scheepszaken op den Nieuwen Waterweg
NIEUWE BERGING-MAATSCHAPPIJ

MAASSLUIS

Contracteeren voor het bergen van gezonken schepen en

ladingen, op de rivieren en buitengaats; belasten zich met

het instellen van duikeronderzoek, enz. enz.

DE SPAARNE-BANK

HAARLEM

Gestort Kapitaal en Reserves f1.184.000,-

REKENING-COURANT, CREDIETEN, INCASSEERINGEN, ASSURANTIËN,
–

WISSELS, EFFECTEN, COUPONS, PROLONGATIËN, DEPOS.ITO’S, ENZ.

Accountantskantoor

James Polak

(Lid Ned. Acc. Verg.)

POSTHOORNSTEEG•
7
B

ROTTERDAM.

VAN RIJN & C

UTRECHT – POSTBUS 40

EENIGE, FABRIKANTEN
VAN DE UTRECHTSCHE

FIJNE TAFELMOSTERD

PRACTISOII EFFECTENBOEK

Haarlemsche Bankvereeniging

ter vereenvoudiging van admini-
stratie en ten gebruike voor de

HAARLEM

VERMOGÉNSBELASTING

AALSMEER, BEVERWIJK, HILLEGOM
Prijs
HOOFDDOR-P, LISSE, IJMUIDEN

•
Alom verkrijgbaar bij den Boekhandel en bij
Volgestort Kapitaal en Kapitaal-reserve f3.750.000,—

NIJGH&VA•NDÏTMR’SUITG.-MIJ,R’DAM

320

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

25 April 1917

PIERSON & Co.

BOISSEVAIN & Co.

AMSTERDAM

NEW YORK

FINANCIEREN IN- EN EXPORT. – BEHANDELEN VERSCHEPINGS. EN ANDERE DOCUMENTEN.

BEZORGEN OPSLAG, VERSCHEPING EN ASSURANTIE VAN GOEDEREN.

FOURNEEREN EN INCASSEEREN WISSELS OP ALLE PLAATSEN IN DE VER. STATEN EN CANADA.

OPENEN REKENING.COURANT MET RENTE-VERGOEDING.

RUSSISCH-HOLLANDSCHE BANK

RUSSKOGOLLANDSKI BANK

Telegram-Adres: PETRODAM

BANQUE.RUSSOH0LLANDAIsE
PETROGRAD
– NEWSKI PROSPEKT
21

ILINKA IPATEWSKI PEREOULOK 3
– MOSCOU

Volgestort Kapitaal
Rs. 10.000.000
RenteversoedisoP;h
èue.ekeninen

R
eserven
Rs. 1.000.000

Financiering van’im- en export. Rembours-credieten. Incasseering en aan- en verkoop van wissels. Handeleinformaties.
Inlichtingen verkrijgbaar bij de Hoofdvertegenwoordiging voor Nederland:

de Rotterdamsche Bankvereeniging te Amsterdam en Rotterdam

P W VAN OMMEREN
REEDER, CARGADOOR, EXPEDITEUR,

ROTTERDAM

ASSURANTIE

Agent van Stooinvaartlijnen naar: AUSTRLIË en ‘NIEUW-ZEELAND,CllINA en JAPAN, BRITSCH.INDI, ZUID-AFRIKA, CHILI en ‘PERU,

MEXICO, WEST-INDIË, LONDON, LIVERPOOL,’MANCHESTER, SOUTHAMPTON en CORK.

PHs. VAN OMMEREN (LONDEN) LTD. LONDEN

1
VAN ES & VAN OMMEREN, AMSTERDAM
THE PH. VAN OMMEREN CORP’N OF NEW YORK, NEW YORK

COMPTOIR MARITIME ANVERSOIS,ANTWERPEN

Holland – Canada Hypotheekbank – ‘s-Graveühage

Uitstaand bedrag Pandbrieven ruim / 12.500.000,-

5
pCt. Pandbrieven tegen den koers van
991/2
pCt.

GEBRS. MISPELBLOM B’EIJER

(COMMANDITAIRE VENNOO1’SCHAP)

BANKIERS

Gestort Kapitaal fl.000.000,—

Reserve ruim f140.000,-

HOOFDKANTOOR te LEEUWARDEN

BIJKANTOREN te BOLSWARD, HARLINGEN, HEERENVEEN, JOURE, SNEEK. STEENWIJK en WOLVEGA
ZITDAC te LEMMER

Billijk incasso-tarief voor geheel Friesland en Noordelijk Overijsel

W

AMSTERDAM

Land- en Scheeps-Mchines – Dieselmotoren

Installatiën voor Suikerfabrieken – Polderbemalingen

Ijzerconstructiën

GEO. H. MCFÂDDEN & BRO. COTTON MERCHANTS.

PHILADELPHIA—NEW YORK

Vertegenwoordiger voor Néderland: D. BREEKLAND, Oldenzaal—Enschede

GEBR.VAN

Reeders en Cargadoors

UDEN
Bevrachtingsagenten
–
Expediteurs

KOOP en
VERKOOP VAN
SCHEPEN

ROTTERDAM AMSTERDAM – ZAANDAM

Telegram-Adres: ,,VANUDEN”