Jrg. 15, editie 769

24
SEPTEMBER 1930

AUTEURSRECHT VOORBEHOUDEN.

EconomischpwStatistische

Berichten

ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANDEL, NIJVERHEID, FINANCIËN EN VERKEER

ORGAAN VOOR DE MEDEDEELINGEN VAN DE CENTRALE COMMISSIE
VOOR DE RIJNVAART

UITGAVE VAN HET iNSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN

15E JAARGANG

WOENSDAG 24 SEPTEMBER 1930

No. 769

INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN.
Algemeen Secretaris: Prof. Mr. Dr. G. M. Verrijn ,Stuart.

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN.
COMMISSIE VAN ADVIES:
Prof. Mr. D. van Blom; J. van Rasselt; Jhr. Mr. L. H. van
Lennep; Mr. K. P. van der I!aisdele; Prof. Dr. N. J.
Polak; Mr. Dr. L. F. H. Regout; Dr. E. van Welderen
Baron Rengers; Prof. Mr. H. R. Ribbius; Jan Schiithuis;
Mr. Q. J. Ter pstra; Prof. Mr. F. de Vries. Gedelegeerd lid: Prof. Mr. Dr. G. U. Verrijn Stuart.
Redacteur-Secretaris: H. M. H. A. van der Vtalk.
Secretariaat: Pieter de Roochweg 122, Rotterdam.
Telefoon Nr. 35000. Postrekening 8408.

23 SEPTEMBER 1930.

De mededeeling van den Minister’ van Financiën,
dat het bedrag aan schatkistpapier, waartoe hij de in-
schrijving opstelde op Dinsdag 23 September, dit-

maal
f
60 millioen zou zijn, deed de rente voor par-
ticulier disconto Woensdag plotseling bijna
Y4
pOt.

stijgen. In plaats 17/8
h
1
15
/
1.o
pOt. werd 21:to
A
2’/4. pOt.

genoteerd, terwijl ook de cailrente van
h
2 pOt.

tot 2YL
,
pOt. steeg. Later deed de overweging, dat het
aanbod van caligcld in de verwachting van hoogere
koersen bij de maan dswisseli.ng juist, voorloopig al-
thans, eerder belangrijk grooter zou worden, de koers

weder vrij snel terugloopen en bleef er voor 2 pOt.
aanbod bestaan. Ook de volgende dagen bleef de call-

rente dalen; gisteren werd zelfs voor
1i/
pOt. afge-

daan. Door de lagere calirente ontstond ook weder een
ontspanning op de disconto markt, zoodat gisteren
weder voor 2 k 2’jui pOt. plaatsing te vinden was. De

prolongatierente onderging geen verandering. Het.
groote gebrek aan zaken op de effectenmarkt was oor-
zaak, dat Vrijdag zelfs in het geheel geen noteering

tot stand kwam.

Bij de inschrijving op het schatkistpapier werd in
totaal ingeschreven voor
f
114.148.000. Toegewezen
werden f18.740.000, driemaandspromessen â
f
9.9422;

f
14.870.000 zesmaands promessen h
f
9.8163; en

f
26.071.000 jaarhiljctten k
f
1000.760 of resp. ca
.

2
3
fie
pOt., ca.
2
7
46
pOt. en 33′ pOt.

* *
*

Op den weekstaat van De Nederlandsche Bank geeft
de post binnenlandsche wissels een daling van ruim
f 100.000 te zien; de post beleeningen nam eveneens
af en wel met bijna
f
6 millioen. liet renteloos voor-schot aan het Rijk, dat op den vorigen weekstaat nog
bijna
f
2 millioen bedroeg heeft plaats gemaakt voor een saldo in rekening-courant van ruim f 700.000. De
post papier op het buitenland blijkt eenigszins te zijn
toegenomen. De diverse rekeningen onder het actief
noteeren bijna f 5 millioen hooger dan op den von-

gen weekstaat.
De metaalvoorraad der bank verminderde met ruim

f
200.000, voornamelijk uit hoofde van afgifte van zil-
veren munt. De bankbiljetten in omloop verminderden
met ruim
f
12 millioen. De rekening-courant-saldi •van anderen namen toe met ruim
f
8 millioen. Het

beschikbaar metaalsaldo nam toe met ruim
f 1
mil-

lioen. Het dekkingspercentage bedraagt ruim 50.
* *
*

De wisselmarkt was de afgeloopen week zeer be-
wogen. De stemming was over de geheele linie flauw
en vooral op den laatsten dag nam de daling bedenke-
lijke afmetingen aan, niettegenstaande onze geidmarkt

gemakkelijker ligt. Geheel overzichtelijk is de toe-
stand niet. De in Duitschiand heerschende onzeker-

heid op politiek gebied heeft velen beangst gemaakt.
Men ontdoet zich van zijn Marken bezit, terwijl leih-
en cailgelden worden opgevraagd. Maar niet alleen
Marken, ook Ponden en Dollars werden in groote pos-
ten op de markt geworpen en het gelukte slechts met
moeite ze onder te brengen. De Gulden ligt daardoor
internationaal vast.
In Duitsehiand zelf daalde echter de Dollarkoers van
420 tot 419.70 terwijl Ponden aanvankelijk van 20.40
op 20.39 kwamen, doch weder op 20.40 sloten. Slechts
do Fransche Frank was in Duitschiand gezocht en op

den koers van 16.48Y.
,
stelde do Reichshank uitbeta-

ling Parijs te beschikking, wat hier dan de daling van
den Marken-koers tijdelijk remde. Later is er ook nog
goud naar Parijs gegaan.
Ponden daalden van 12.06
7
/8
tot op 12.0434; slot

12.04
7
/8. De Pondenkoers begint het onderste gotta-
punt bedenkelijk te naderen. Hoewel het feit, dat de
Bank of England den laatsten tijd alleen Standaard

goud ter beschikking stelt, terivijl De Nederlandsche Bank alleen goud van minstens 994(1000 fijn koopt,
liet goudpunt op oeu iets lager peil brengt, zou een
eventueele remise van Sovereigns uit England hij een
koers van ongeveer 12.03/8 mogelijk zijn. Ook de Dol-
lar liep van 2.4835 op 2.4193 terug. Dollars tegen
Ponden noteerden 4.8603-4.8595-4.8620—4.8607.
De overige deviezen natuurlijk in samenhang met de leidende wissels alle lager. Een uitzondering vormde
nu ook weder de Spaansche Peseta, die op den laatsten
dag juist eerder vaster gestemd was: 26.90-26.30-21.

Op cle terniijnmarlct zijn bij deze lage koersen de ter-
mijnen vaster geworden. Eén en dniemaands Ponden
noteerden 7io_34 en
13/j(i.5/18
boven den contanten

koers, terwijl Dollars op deze termijnen 9-11 en 17-
19 punten agio deden. Termijn-Marken waren zeer
flauw en waar anders bij een dergeljken lagen Mar-
ken-koers eerder een agio wordt genoteerd, deden
maands Marken tenslotte een disagio van 12-10 pun-
ten, terwijl dniemaands 25 punten onder den kassa

prijs werden verhandeld.

LONDEN, 22 SEPTEMBER 1930.

De toestand op de geldinarkt is hetzelfde gebleven.
liet aanbod is grooter dan de vraag, zoodat saldi in
dan namiddag tegen zeer lage percentages worden af-
gesloten.
(1_i1/2
pOt.)
Disconto is dientengevolge ook, flauw gestemd,
waarbij komt, dat de wissels, die nu worden gecreëerd
einde December vervallen en daarom zeer gewild zijn.
De prijs is dan ook
21/16
voor 3 maands bank accepten,
terwijl schatkist promessen verleden week Vrijdag
een fractie onder dit percentage werden toegewezen.

844

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

24 September 1930

DE PERSPECTIEVEN VAN ‘S RIJKS

FINANCIËN.

In 1930 is te Parijs bij Felix Alcan in de groote

serie: Les questions clu temps présent, van de hand
van den Gr.iekichen hoog]eeraar en financier André
Andréadès een aardig boekje verschenen getiteld:

Philippe Snowden, l’homme et sa ‘politique financière.
Prof. van Blom in ,,de Gids” (Spt. 1930) dit stuk

staatkundige financieele geschiedenis met een ,,mar-
kant persoon als middenpunt” besprekende, gètuigt

bij dezen socialistischen financier ,,een trek van con-
servatisme i.n
zijn
financieele politiek, beduchtheid
voor uitzetting van uitgaven en voor zwarenleenings-
druk.” Anders gezegd:

Elke miniSter van financiën is gebonden aan de

werke1ijkheid het terrein waarop een speciale finan-
cieele politiek
lcèn
worden gevoerd is klein; beschei-
den is zelfs het machtig financieel beleid van een be-
paalde financieele figuur tegenover het onweerstaan-
hare cijfermateriaal. Elke nieuwe begrooting is ,,ge-

bonden” door twee factoren: de inkomsten en uit-
gaveu van het vorige jaar èn aan de beschikkingen op
financieel gebied, elk vorig jaar door den wetgever
‘genomen.

• Dit is dan het groote terrein van het financieel be-
heer. Pas in de tweede plaats komt de eigenlijke fi-
.riancieele politiek.

01). het groote terrein van het finaiicieel beheer zijn
alle regeerders, stedelijke, provinciale en rijksregeer-
•ders gebonden aan het verleden

Wanneer Minister De Geer onze stedelijke financi-
ccle bestuurders (nu dus.in deze terminologie naar

cie onderscheiding waarop Prof. Van Vollenhoven ons
richt – genomen als ,,bestuur”, omvattende leiding

èn beheer) te zamen beschouwt, hunne moeilijkheden
overdenkt, dan is zoo terecht zijn conclusie, dat de
echte
plaatse lijice
financieele problemen in hoofdzaak
afhakeljk zijn van plaatselijke ecqnomische omstan-
digheden, gezien, in het licht of in het duister van de,
algemeene economie. Zeker, goed financieel beheer

verschilt nog altijd van slecht financieel beheer (de
één reserveert een batig slot van leen vorig dienstjaar,

de ander brengt het zelfs ten volle onder de gewone
inkomsten van een na-volgend dienstjaar) en wanneer

de ééne bestuurder hetzelfde zegt of doet dan de an-
dere bestuurder, dan is het nog niet hetzelfde, maar
toch wordt in het algemeen de wil der bestuurders
beheerscht door de onweerlegbare feiten en door de
onweerstaanbare cijfers.

De financieele politiek speelt een geringe rol tegen-
over het groote, altijd aanwezige, onverzetbare; nood-

zakelijk-technische financieele beheer. Een onderdeel
daarvan is de techniek der raming, welke in de laat-
ste jaren méér dan vroeger is ontwikkeld, zoowel bij
ons als o.n in Engeland. Daarom moet ook Snowden
zoo ,,cohservatief” zijn in zijn financieel ‘beheer.
– Bijv. de ‘bestuurder, die leenen wil op langen ter-
mijn, en die dus op de markt vertrouwen
vfaagt, is
yerplicht zijn aflossingen van, oude leeningen veilig

te stellen en vertrouwen zelf te verdienen. Het was
1e ,groote
moeilijkheid
van de Fransche financieele
politiek in 1926 toen de rijksheheerders déér wilden
gaan met nieuwe leeningen,, waaran de Opbrengst
mede zonde ten goede komen aan de gewone midde-
len, terwijl tegelijkertijd de verplichte afldssing van
oude leeriingen in gevaar kwam. De groote regeering-
Poincaré van 23 J’uli 1926 herstelde éérst een sfeer
‘an vertrouwen door het opleggen van nieuwe belas-
ringen. Daarna kan een normale leeningspolitiek wor-
den’ gevolgd,
1)
gebouwd op een sluitende begrooting.

t)
Reeds vroeger (begrooting
1923)
had de bekende afge-
vaardigde Bokanowsid, als rapporteur-generaal van de
groote fina,ncieele commissiè uit het Fransche parlement,
gezegd:
II
est contraclictoire d’a.ffirmer, d’une part, la n&
ccssitd cle vivre sur in Trésorcrie, c’est-i.dire sur i’emprunt,
é’est-R-dire sur la confia.nce, et de ne pas,
?
tout prix, af-
fermir cette confiance, dont ie premier 616ment est un bud-
get en équilibre”. (Conterences van Bonnet en. – Les Fi-
nances publiques de la Franoe –
1927).

INHOUD.

BIz.
DE PERSPECTIEVEN VAN ‘s Rijas FINANOI1N door
Prof.

Mr. C. W. de Vries …………………………. 844
De crisis in de rubbercultuur II (Slot) door
G. .4: P.
Weyer
……………………………………..
846
Werkverruimiug door
Prof. Mr. Dr. G. M. Verrijn Stuart 848
De Rijksmiddeien ……….
… .. . …………..
851

BUITENLANDSOHE MEDEWERKING:

De internationale beteekenjs van de Bank voor Inter-

nationale Betalingen door
Prof. Dr.
G,.
Bachrnann 853

AANTEEKENINGEN.

De beteekenis van een groot internationaal financieel

centrum voor de Bank voor Internationale Beta-

lingen …………………………………
854

MAANnOIJFERS:

Overzicht der Rijksmiddeien ……………….
855
–

Emissies in Augustus
1930………………….

855

STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN
…………….
856-862
Oelcikoersen.

I
Bankstgten.

Verkeerswezen. Wisselkoersen.

I Goederenhandel.

Het opmaken van de begrooting isvoor een groot
deel het gevolg van een vroegere financieele politiek.
Bij het opmaken van de begrooting treft de financi-

eele potielu slechts de laatste millioenen. Dit is bij
ons nog sterker het geval dan bijv. in Engeland.

Wanneer Prof. Andréadès de financieele politiek
van Philippe Snowden beschrijft moet hij juist in

bijzonderheden beschrijven het door dien kanselier van
de Schatkist ingediende Budget 1924 en dat van 1930.
De financieele politiek blijkt dan te zijn gericht tegen

nieuwe uitgaven, tegen nieuwe leeningen – al zijn die
beide niet altijd te ontgaan – maar ook v66r vaste
aflossing van nationale schulden en véér nieuwe be-
lastingen. Elke financieele ‘beheerder zal deze axi-

men willen huldigen, want alleen deze maxi men schep-
pen vertrouwen. In zooverre is dan 66k Sowden en

zijn immers met hem ook zoovele socialistische Ne-
derlandsche stadsbestuurders ,,gewone” conservatie-

ven. De financieele politiek komt eerst tot uiting bij
het uitwerken van de vraag
;
hoe de belastingdruk
zal worden verdeeld. In Engeland wordt ook deze
vraag bij de begrooting beslist. Bij ons echter wordt
zij behandeld en vastgesteld bij de belastingwetgeving
zelf.

Wie dan ook zoude willen beschrijven onzen mini-
ster van financiën – naar het voorbeeld van André-

adès ,,l’Homme et sa Politique financière” – zoude

niet kunnen volstaan met het weêrgeven van de rijks. begrooting uit zoovele jaren, maar met den, door den
Minister geïnspireerde:

Millioen
verlaging successie-belasting ………………
f10
verlaging inkomstenbelasting …………….,, 20
schrapping rijwielbelasting ………………,, 6.5

financieele verhouding rijk en gemeente ……23
salaris herziening (nieuwe uitgave) ……. ,, 7

naast de door dezen Minister van Financiën gefi-
nancierde en ‘budgetai.r onder dalc gebrachte:

Miiliocn
herstel invalid.iteitsbijdrage ‘ …………..
f
17.5
spoorwegsaneering ………………………5.5
pensioensaneering ………………………35
herstel Ide leerjaar ……………………. 4
herstel leerlihgenschaal …………………

3.5
Zuiderzee

…………………………….

Ons dunkt dat in de eerste groep meer des Mini-
sters financieele politiek, in de tweede groep diens
financieel beheer naar voren komt.’
Ook in de hegrooting-1931 was de Minister van
Financiën in de eerste plaats gebonden aan de beide
factoren: de cijfers van het vorig jaar; daarnaast de

uitvoering van de nieuwe wetgeving van het vorige
jaar. Beide factoren te zamen hebben den Minister
genoopt het nadeelig-slot van de rijksbegrooting-

24 September 1930

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERÏCHTEN

845

1931 aan te kondigen. ,,Eerire le déficit” luidt cle

Fransche term. Rot riadeelig slot staat nog slechts

01)
papier, zoo wil de Fransche term blijkbaar aandui-

den.
* *
*

liet perspectief van ‘s Rijks financiën vordt ver-

kregen door een scheicli rig te maken tusschen de vaste
uitgaven, het terrein van het finaneiel beheer, be-

invloed door de feiten en de wetgeving die nieuwe
uitgaven met zich zal brengen en de bescheiden, be-

perkte financieele po1i.tek van elke Nederlandsche
begrootng. Bij de rijk’begrooting is deze politiek veel
meer clan op den enkele, door den Minister van Finan-

ciën mccle goedgelceurde kleine noodzakelijke verhoo-

gingen van onderdeeie.n van de begrootingshoofdstuk-
ken (denk aan de meerdere uitgaven voor de werk-
looshei dsbcstri;jcling,voor onderwijs en voor kunst) ge-
richt op de raming der inkomsten. Hier komt in. het

bijzönder tot uiting welk economisch inzicht den Mi-

nister in zijn financieelen politiek beweegt.
]3ij het eerste onderdeel nu, bij het beheer van de
vaste uitgaven, Icomt het befaamde versoheringsvraag-
stuk aan de orde. Elke Minister van Financiën wil
versoberen; in niet één land gelukt de echte versobe-

ring. Wanneer in Engeland, in Duitschiand, in Frank-rijk de. oorlog economisch wordt beëi:ndigd en daar-
door de staatsdienst wordt ingeperkt, is dit een ande-
ve:rsobering als waaraan wij denken. Wij denke:n
met alle andere beheerders aan versobering van cle
vaste uitgaven van het rijk. Wie echter tegelijkertijd
de staatsbemoe:ienis handhaaft, kan het met deze ver-
sebering niet ver brengen. Voorstellen van bezuini-
ging met handhaving van de staatsbemoeienis loopen
uit op. . . . noodzakelijke, aangename, maar kleine be-
zuinigingen. Het vraagstuk van de ,,versohering” is
let vraagstuk van d.e staatsbemoeieni.s. Vandaar dat in de liberale dagbladpers versobering troef is.
Met cie eigenlijke firiancieele perspectieven, welke
beheerscht worden door de fi.nanc.ieele politiek, heeft
(leze echte,. groote versobering, alleen mogelijk in een
maatschappij, clie weêr zich zelf gaat helpen, niets te
mak. Met andere woorden cle eigenlijke fi nancieele
poiitielc van den Minister van Financiën hëeft maar
een. bescheiden iivloed op het werkelijke financieeie
perspectief. :Dât per.pectief wordt beheerscht door
iie algemeene verhoïidi ng van staat en maatschappij.
Natuu.riijlc en gelukkig heeft ook daarin cle Minister

van Financiën zijn stem, maar niemand zal de ver-
houding van Staat en maatschappij alléén willen zien
uit finan(ieel oogpunt of alléén uit het oogpunt van
het financieel beleid, liet is daarom zoo gevaarlijk
aan ee.n.ig mi inister van financiën te verwijten, als
zou.de
hij zijn begrooting z66 hebben
ingciicht
dat be-
paalde, door den. tegenstanders gew’enschte maatrege-
len. daardoor onmogelijic schijnen.
De firiancieele politiek beïnvloedt niet den aard van
nieuwe toekomstige maatregelen, welke financieele ge-
volgen
hebben,
maar slechts d.e mogelijkheid van den
fi nancieelen omvang van den ii ieuwen maatregel.
Politici willen de beperkte beteelcenis van de eigen-
lijke financieele politiek meestal niet inzien en daar-
om ondervindt juist die minister, die zich het scherpst
houdt bij zijn eigen taak, de meeste verwijten wanneer
hij een niadeelig slot moet aankondigen. Politici ver-
moeden dan motieven, niet ontleen&aau de noodza-
kelijke financieele politiek. isIet is dit terrein dat aan
mijn bosch
Lijv.I
ng ontsnapt.

* *
*

Op cle hoogte der voorgestelde uitgaven heeft de Minister van Financiën een zeer beperkten invloed.
Zijn taak zal zijn geweest een negatieve. Allerlei
voorgestelde uitgaven zijn afgewimpeld; allerlei
voorstellen afgepoeclerd. Plannen met financieele ge-
volgen zijn nog aangehouden enz. enz. De Minister
van Financiën is hier een rem, een waarschuwer, geen
leidsman. Niet ijn financieele politiek gaat v66r;

herhaaldelijlc zal hij een niëuwe uitgave moeten ,,slik-
ken”. Mij dunict zoo is de werkelijkhei.d voor alle mini-

sters van financiën.

Het terrein van de inlcomsten van het nieuwe he-
rootingsjaar wordt echter door den Minister van Fi-

nanciën alléén bewerkt. Vele millioenen zijn vaste in-

komsten. Zijn financieele iolitiek beheerscht het

Icleine bewegelijke terrein van de uiterste opbrengst
van een bepaald middel. Het gaat maar om de ,,kop-

pen” van de opbrengst van de verschillende middelen.
Hier *omt dan nu eindelijk des Ministers kijk op het
perspectief van ‘s rijlcs financiën.

Wanneer men nu ziet hoe de middelen-opbrengst

is geraamd, dan is cle conclusie onafwendbaar: dez
minister ziet over 1931. de opbrengst der middelen
nog n:iet donlcer in. ik moet dat verabtwoorden.
De bewijzen liggen, naar bescheiden inzicht, voor
de hand. De inkomsten op den gewonen. dienst 1.930
zijn geraamd op 620 millioen. (De bedragen moet ik

afronden). De inkomsten op den gevonen dienst 1931
zijn geraamd op 603 millioen
i)
Men zoude dus kun-
nen meenen, dat de Minister 17 millioen over 1931
minder denkt te ontvangen dan hij meende te ontvan-
gek van 1930. Zoo staat de zaak echter heelemaal niet.

De uitvoering van de wet op de financieele betrekking
tusschen het rijk en de gemeenten brengt mede; dat
liet rijic bepaalde inkomsten, welke over 1930 binnen-
kwamen over 1931. gaat missen. Deirvan is de daling
van cle opbrengst der middelen het gevolg. Imm.èrs aan
grondbelasti.ng
zal de schatkist derven: 1.5.6 millipen
en aan personeele belasting 23.3 millioen of te zamen
38.9 millioen. Het rijk kan echter door de uitkeering
uit de wet van 1897 aan de gemeenten vroeger te doen,
sparen en wint dus 20.2 millioen, zoodat de rijksin-
lcomsten automatisch, krachtens de wetgeving terug-
loopen met 18.7 millioen.
Wat dus de totale opbrengst betreft van de midde-
len van het rijic, die in beide jaren 1930 en 1931 be-
schikbaar waren, moet geconstateerd worden, dat de
Minister in totaal niet op een daling rekent. Voor
bepaalde middelen rekent de Minister daar wèl op.
Om dit uit de begrootingsstukken af te lezen moet
uien den ,,Ramingstaat en Vergelijlcende Staat be-
hoorende bij de wet op de middelen voor het dienst-
jaar 1.931!’ raadplegen.
De opbrengst van de rijksinlcomstenbelasting werd

over 1.930 geraamd op 80 millioen. Dit bedrag werd
zéé aanzienlijk overschreden dat thans over 1.931. de
raming w’ordt gebracht op 85.000.000. De Minister is
hier zéér voorzichti, want was de methode van raming
voor dezé lcohie-belasting gévoigd, dan had de op-
l)religst tot 94 millioen moeten zijn opgevoerd. De ra-
niing is hooger dan voor 1.930, maar geeft geen blijk van
optimisme. Anders is het, dunkt mij, bij de dividend- en
tantièniebelasting. Zullen hier niet de eerste klappen
vallen? Toch loopt de raming voor 1930 voor het vol-
gencl jaar 11)31 slehts niet één half millioen terug.
Zijn niet de dividend- en tantièmetrekkers de ,,mis-
deelden” van 1.030? De rechten op den invoer worden
geraamd op 4.5 millioen méér. Maar daalt niet, hij
dalend prijsniveau, de waarde van de ingevoerde goe-
deren oolc bij geli.jken omvang van den invoer? Daalt
daardoor de opbrengst van de rechten op den invoer
niet snel mede?
Eindelijk de successiereehten. De daling op de ef-
fectenrnarlct is begonnen in de herfst van 1929. In de
nalatensehappen iconit dit natu.urlijlc niet dadelijk tot
uiting, maar de daling is verder doorgegaan.
Langzamerhand in 1930 moeten toch de veel lagere
aangif.ten tot lagere opbrengsten voeren. Toch raamt
de Minister. voor het gunstige jaar, toen de effecten-
marlct nog hoog stond een opbrengst van 42.000.000;
bij dalende markt raamt de Minister voor 1931 toch
‘nog zes millioen méér.
Ilc zonde niet gaarne beweren, dat deze hoogere ra-

1)
Hierbij is dus niet gerekend met cle eigen inkomsten (en uitgaven) van het Wegenfonds, het Leeningsfonds en
het Gemeen1efonds.

846

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

24 September 1930

mingen niet geoorloofd zijn, maar de objectieve be-

schrijver mag toch wel constateren, dat de Minister

over 1931 een sterke uitwerking van het dalend prijs-
niveau op de rijkmi.ddelen niet verwacht. –
Slechts het buitengewoo middelen-accres èn het

normaal accres der middelen zullen ons komen te
ontbreken. Méér zal de schatkist niet derven.
Het accrcs der middelen is vel aanwezig, waar-

schuwt de Minister.

Nieuwe middeten om het nadeelig-slot te dekken
worden niet voorgesteld. Maar zijn nieuwe uitgaven
te verwachten? Hieromtrent bevat de Millioenen-nota

deze merkwaardige ali:nea: ,,Naast het normaal accres

der uitgaven staan bovendien de nieuwe uitgaven,
met name van socialen aard, welke zooals ten vorigen

jare werd meegedeeld, in het voornemen liggen”.

Welke nieuwe uitgaven (over 1931?) worden hier
toch bedoeld? Zijn het uitgaven, waarop in de begroo-

ting voor 1931 nog niet is gerekend? Zijn het uitga-

ven in de Troonrede niet aangekondigd? Zullen deze
uitgaven, die in het voornemen liggen, dan niet het

nadeelig-slot verhoogen?
En zullen daarvoor dan niet n:ieuwe middelen tot
dekking moeten worden gevonden?
WT
a
nt dit is toch immers altijd het gevolg hij een

begrooting met een nacieelig slot, dat nieuwe uit,

gaven slechts kunnen worden gedekt door nieuwe

middelen? Bij een begrooting in evenwicht is dit niet

gebruikelijk.
Nienwe uitgaven gedaan bij een begrooting met

een. nadeelig-slot was in Frankrijk in 1926 de eerste
stap naar de tijdelijke regeeringsovermacht van Poin-

caré.
*

me.
*

Tenslotte mogen de volgende aanteekeningen wor-
den gemaakt.
1-Jet batig slot 1927 en dat over 1.928 zijn, wat de

aanw’ending daarvan betreft, nog niet aan de mede-
zeg,ingscha,p van de Staten-Generaal onderworpen.
De Oomptahiliteitswet (1927) werkt het eerst over de begrooting 1.929. Het batigslot 1929, nu geraamd

op 50 millioen komt eerst in de Staten-Generaal aan de orde met Sept. 1031., tegelijk dus met de rijkshe-
grooting voor 1032. (Anders dan in de gemeenten, waar het ,,batig-siot 1929″ invloed heeft op de be-g.rooting voor 1931.). :De laatste wijziging van de
Oomptabili teitswet werkt dus pas het volgende jaa1
* *
*

Dit jaar is nu. voor het eerst ingediend. cie Legroo-
ting van het ,,Gerneen tefonds”.
De .i ostelling vaci dit fonds is een. gevolg van cle
wet op de finanicieole ‘betrekki:ng tu,sschen. het rijk en
cle gemeenten”). Onder de gemeenten wordt verdeeld:
cc. cle opbrengst van. cle gemeeatefondshelasting, voor zodver geheven ten hate van hetf onds;

b.
cle opbrengst van 50 opcentn op cle vermogens-

belasting.

Aan cle gemeenten, die volgens de vercleelingsfor-
mcmle niet komen aan het bedrag, aan .haar door cle
wet gegarandeerd, wordt door het rijk tot dat bedrag
het tekort bijgepast. l)e
geoieenten,
clie volgens cI.e ver-

cleehnmgsformule inéér zouden krijgen, dan het bedrag,
waarop zij, krachtens de limiet-bepalingen, recht zou-
clan hebben, moeten dat meerdere uiten, staan. :De.re-
geening rekent dat zij, voor 2/3 deel der rijkskosten
over 1931. (de wet treed.t immers eerst in werking
met 1. Mei 193.1.) krachtens deze garantie- e.n limiet-
bepalingen. op dc rijkshegrooting vallende, noodig heeft een uitgave van 2/3 van de jaar-kosten, bene-

keimd op 6.860.000 gulden.

1.)
De uitkeeriiigeii, welke
dc
regeeriug hititec liet Ge-
mnevietefonds om amimi cle gemeenten doet, worden berekend
en uitgekeerd op (le basis van de werkelijke ontvangsten
valt
het Rijk, zooclat hierbij het Rijk geen enkel risico
loopt. Dit geldt dan voor de uitkeering van de grondbe.
lnsting (voor een gedeelte), van de personeele belasting, het
excedent vaii de rijks-genieentefondsbelasting en van de
opce uiten op cle vermogensbelasting.

Staat de uitkeering over -het eerste jaar van uit-
keening voor de gemeenten vast, dan blijft dit bedrag
ook over de volgende vier jaren gehandhaafd, onge-

acht of de opbrengst van de rijks-gemeentefondsbe-
lasting daalt of stijgt.

in het perspectief der nijksfinanciën is dit een be-
langrijk risico.

De som, welke onder de gemeenten wordt verdeeld,
bedraagt volgens de raming van den Minister 88.6

millioen.

olgens de gemeentelijke bescheiden ontvangt Am-
sterdam hiervan afgerond 18 millioen; Rotterdam 1.2
millioen; Den Haag 7 mi.11ioén. 1)e groote steden ont-

vangen dus ongeveer 37 millioec{ van de 88.6 mii-
lioen of 42 pOt.

Dit, schijnt een groot aandeel. Men vergete echter
niet, dat de belastingbetalers van Amsterdam, Rot-

terdam en Den Haag volgens de gegevens over het
di.enstjaar 1.927/28 in de hoofdsoiu der Rijksinkom-

stenbelasting bijdroegen 44 millioen of 42 pOt. van de

totale opbrengst dier belasting. in hoofdsom. In cle
veimogensbelasting is het percentage nog hooger, zoo-

dat men mag aannemen dat ook in de belastingen,
welke het gemeentefonds voeden de belastingbetalers
van Amsterdam, Den Haag en Rotterdam ongeveer

voor 42 pOt. medebetalen. Voor dle beinstingbetalers
in de groote steden brengt de wet naar dezen maat-

staf niet veel verschil; voor vele overbelaste gemeen-
ten is de rijkshulp echter groot en welkom geweest.

C. W.
Dn
Valas.

DE CRISIS IN DE RUBBERCULTUUR.

II
(Slot).

in het eerste gedeelte van dit opstel hel) ik getracht
aan te toonen, dat voor het bepalen van ons nichtsu oer
in deze moeilijke tijden een diepgaander hestudeeri:ng
van de economische zijde van liet cultuurvraagstuk,

maar vooral ook van de economische toestanden in de

cultuuigebieden een eerste vereischte is, en dat zoo-lang de resultaten van clie studie dat niet onomstoo-
telijk vaststellen, er geen grond aanwezig is voor de
meening, dat de Europeesche rubbercultuur zich niet

zoodanig op de nieuwe toestanden zal kunnen in-
schieten, dat zij ten doode is opgeschreven.
Maar oneindig veel grooter nog is het manco aan

onze kennis wat dan afzet van het product betref t.
Va:ri een vreemd bezoeker van theteekenis aan onze overzeesche cultuurstreken schijnt de opmerking af-
komstig te zijn, dat wij :L1.oihcuders op liet gebied der

tno]) ische cultuur bewonderenswaardig werk ‘ verri eb-
ten tètdat onze voortbrengseien in het
Schil])
zijn, maar
dal; wij chtii verder, op zijn 11 oflandsch gezegd, dik-
wijls ,,fioien maar iat’eii zorgen”. In die opmerking schuilt veel waars. Bepalen wij ons tot rubbbr, dan
zullen wij moeten toegeven, ‘clat onze ken cci s van (lee
vorderen levenswandel van ons product uiterst gering
is, en zoo gen lig was clie kennis, dat men bij het ont-
werpen van de verschillende micatregelen, ciie men
den laatsten tijd tot steun va:n de cultuur heeft uit-
gedacht en in een enkel geval i mi practijk heeft ge-
bi-acht, cle gceompliceerdheid van het probleem niet
eens heef t aangevoeld. Mcml heef t geclaclit, dat de rob-
bercrjss zich volgens parlernentair gebruik zou laten
bezweren bij meerderheid van stemmen, zonder dt
men zich al te zeer in de dessous van het vraagstuk
heeft verdiept. J.1ad men dat wel gedaan, dan had dit
moeten voeren tot toepassing van den oude regel: en
cas de doute, abstiens toi. immers, voor zooditnigen
twijfel is meer darm één. grond aanwezig, waarvan wei
(le voornaamste is, dat wij do gegevens missen, waarop
men een. o’iject:icf, wetenschappelijk oordeel zou. kimi-
nee grondvesten.
Dit manco is tot op zekere hoogte te verklaren.
Rubber toch is een Jo:ng proclnct, in dien
zin,
dat dc
groote toepassingen eerst van de laatste twintig jaren
dateeren. Over een langjarige ervaring beschikt nog
niemand onzer en dle WeteflSchiappelijlde economie
heeft het nog niet tot haar dagelijksche studieterrein

24 September
1930

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

847

gemaakt. Het is samengeweven met het moderne

transport, dat zich onder onze oogen op zoo pheno-

menale wijze ontwikkelt, dat maar alte vaak zelfs
vervoerders van professie den pas niet hebben kun-
nen bijhouden. Het land, waar het grootste gedeelte
der geproduceerde rubber tot het eindproduct wordt
verwerkt, en waar dit eindproduct ook weèr grooten-

deels daadwerkelijk in consumptie komt, nl. de Ver-eenigde Staten, verkeert in een z66 bijzondere phase
van zijn ontwikkeling, dat het uiterst moeilijk is om

voortdurend op de hoogte te blijven van wat daar
eigenlijk op economisch gebied gebeurt. Wat zijn
chemische samenstelling betreft, behoort het tot een
groep, waarvan iedere dag ons nieuwe geheimen ont-

sluiert. Waartoe het voortschrijden der economische

en technische ontwikkeling ons zal voeren, is voor
ons verborgen. Het probleem van de prijsvorming van
rubber is niet onderzocht; van suiker, granen en vele
andere artikelen weet men uit veeljarige waarnemin-

gen en diepgaande analytische studies ongeveei, welke
ecorornische tendenzen op de prijsvorming inwerken,
en men begint een inzicht te krijgen in de verschil-
lende politieke maatregelen, waarmede, helaas, tegen-
woordig ook maar al te zeer rekening moet worden
gehouden. Deze ,,oude” producten hebben een min of

meer gevestigde baan, die wel nauwlettende surveil-
lance vereisdlit, maar die in elk geval in ruwe trek-
ken is beschreven. Voor rubber evenwel geven wij ons
volkomen over aan de psychose van, het oogeublik,
eenvoudig, omdat wij nergens houvast aan hebben.
Toen de bandenindustrie regelmatig alles afnam,
wat de aanplantingen voortbrachten, hebben wij ge-
loofd, dat de prijzen die konden worden bedongen, en
die een veelvoud waren van den kostenden
prijs,
vol-

komen normaal waren; nauwelijks blijft evenwel de
vraag, als gevolg van de economische crisis ten achter

bij de iiroductie en
stijgen
de zichtbare voorraden tot

een peil, dat, in maanden consumptie uitgedrukt,
voorheen herhaaldelijk werd ‘bereikt, zonder dat
dat tot een z66 volledige ineenstorting van de
markt lei.dde, df. wij con.cludeereu tot een groote,
blijvende overproductie. Do openbare meening, niet
gecorrigeord door nuchtere fei,tenkennis acht rub-
ber plotseling niets meer waard, gelooft blijkbaar
aan de mogelijkheid dat de rubber langen tijd beneden
den kostenden prijs kan worden verkocht, of ver-
sprejdt de stelling dat de inlandsche rubber ,,iiiets”
kost, gelooft dat het verbruik van autobanden perma-
nent zal afnemen in plaats van toenemen, dit alles,
zonder er zich in te verdiepen waartoe deze lage prijs
zoowel op liet gebied der consumptie als op dat der producti,e zal voeren, en zonder zich rekenschap te
geven van den invloed, die de
wereldcri,sis
op de situ,-
ati,e van het product heeft, een invloed, die toch
waarehijnlijk maar tijdelijk is. En dat alles :is moge-
lijk, wijl het aan behoorlijke voorlichting ontbreekt.
Wil men aan dit onberedoneerdo gedoe een einde
makei, en dit is ongetwijfeld van het grootste belang,
(lan zal men in de allereërste plaats moeten overgaan
‘tot een systematische bestudeering van, het vraagstuk
in zijn vollen on1vang, tot een nauwgezette verzame-
ling van gegevens hetref:fende een, rubberhandel en
(le rubberverwerkendo industriön, en van de economi-
sche tendenzen, die daarop van invloed zijn; verder
tot een samenvoeging dier gegevens tot een overzich-
telijk geheel en tot een doorloopend A jour houden
van al deze data. De rubbercultuur heeft daarvoor
inodig een over ruime middelen beschikkend econo-
misch bureau, dat tot breed opgezette studies in staat

S,
(lat alle betreffende internationale literatuur ver-werkt en ordent, kaf van koren scheidt, daarop con-
ciusi es bon Vt cli clie conclusies doorioopeiid ‘toetst aan de zich steeds wijzigende omstandgheclen. Daar-
mee voorkomt men dan, dat feiten onopgemerkt, al-
thans ondoordacht, blijven, cii,e voor den afzet van, be-
lang zijn. Dit economisch bureau zal alle gegeveni,
waarvan het meent, dat cle betrouwbaarheid voldoen-
de vast staat, vast moeten leggen in periodieke pa-

blicaties, waarop belanghebbenden zich voor het vor-

pien van een oordeel kunnen verlaten. Hierin moet
dan tevens de essentie worden verwerkt, van wat in

het productiegebied omtrent de economische situatie
en de bedrijfseconomie wordt verzameld, opdat een
complèet geheel worde verkregen dat door elkeen kan,
worden geraadpleegd. Dan zal men niet alleen be-
reiken, dat het groote gebrek aan feitenkennis bij de

ondernemers wordt aangevuld, maar tevens, dat het
groote publiek, waarvan de psychologie waarschijnlijk

de
prijsvorming
meer beïnvloedt dan wij bevroeden,
beter wordt gegidst, dan tot dusver het geval was.
indien de organisatie van rubberplanters ertoe zou
kunnen komen, om pogingen, die worden aangewend
om tot oprichting van een dergelijk bureau te -gera-

ken, te steunen, zou zij daarmede het belang harer
aangeslotenen op uitnemende
wijze
dienen. Dat daar-
voor ook op de Nederlandech-Indische Regeering niet
tevergeefs een beroep zou worden gedaan, meen ik
wl als vaststaand te mogen aannemen.
* *

– Maas er valt meer te doen.
Hoezeer wij ook omtrent de rubbermarkt en de fac-
toren die de prijsvorming beheersehen, in het duister
tasten, één feit staat toch wel met voldoende stellig-heid vast, cl. dat het verbruik, ânders dan voor auto-
banden, nog slechts uiterst gering is. Men moge al
in den loop der jaren gekomen zijn tot duizenderlei
toepassing van, rubber, niettemin mogen wij onze
oogen niet sluiten voor het feit, dat er geen toepas-
sing van massale proporties bijgekomen is. Tevens
weten wij, dat dank zij de onvermoeide pogingen van
de Amerikaansche researeh-laboratori,a, men erin ge-
slaagd is den levensduur der banden aanzienlijk te
verlengen, waarmee dus gepaard is gegaan een groote
vermindering van liet gel)ruik per afgelegde kilo-
meter, terwijl verder liet percentage geregenereerde,
dus van oude banden afkomstige, rubber dat met die.
versche rubber wordt vermengd, gestegen is tot 45.
In hoeverre de ontwikkeling der toestanden een ver-
grooting dan wel een vermindering van het gebruik,
van versche rubber per kilometer tengevolge zal heb-
ben, kan niet worden voorspeld. Stellig hebben do
lage prijzen een deel van den prikkel, om dit verbruik
te verminderen, weggenomen, maar hoe liet zij, wi.j
dienen in te zien, dat het lot van de rubbercultuur
wel zeer nauw verbonden, is aan de verdere ontwik-
keling van het automobielverkeer en de ontwikkeling
van de bandentechniek. Vreest men dus dat het accres
in de consumptie niet gelijken. tred. zal honden met
dat in dle productie, of, juister uitgedrukt, gelooft
uien, dat de aanwezige aanpiantingen te groot zijn
om zeker to kunnen zijn van een loonenderi afzet in dc
toekomst, of zelfs als men slechts streeft naar een
zoo groot mogelijke zekerheid van loonencl.en afzet,
dan zal men zich met alle kracht moeten toeleggen op
liet zoeken naar nieuive toepassingen. Dat de Ame-
rikaansche eonswnenteii. niet anders hebben verwacht,
moge blijken uit ondervoigend citaat uit do Riihher
and Tyre Review van Februari jl., dus toen de rcs-
trictie in voorbereiding was:

,,Wij herhalen, dat het verbruik moet worden vergroot door nieuwe toepassingen, afgescheiden van ‘die welke
reeds in zwang zijn.
Zal
het jaar 1930 verloopen, zonder
.dat een pogilig is gedaan om te geraken tot dc eeni’g Tno-
,.gelijke oplossing? Willen de rubberplanters meer werk,
,,of streven zij slechts naar het verkrijgen vnu een werk-
,,loozenpremie,
waarop toch in werkelijkheid al die restric.
,,tie.schema’s neerkomen? Wij hebben reeds in overweging
,,gegeven, dat zij de groote geesten van de wereld voor
,.zich aan het werk zetten om te zoeken naar nieuwe toe.
,.passiugen voor mubber. door het uitleven, van .prijwn, die
,,de moeite waard. nijn
0fl
i’oor
te wCrken, ei,iz.”

Er is inderdaad weinig tegen. ,in te brengen, dat
het hoog tijd wordt, * dat de rubberproducenten een
actief aandeel gaan nemen in de pogingen tot uit-
breidinig van het afzetgebied van .hun product. Nie-
mand heeft daarbij een grooter belang dan
zijzelf
en
das kan ook van niemand een doelbewuster optreden

848

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

24 Septêmber 1930

worden verwacht dan van henzelf. Men zal mij tegn-
voeren, dat reeds links en rechts propaganda ‘wordt
gemaakt voor het gebruik van rubber en dat ook in

Engeland en Nederland door ‘de producenten’ bureaux

zijn opgericht, die deze propaganda tot taak hebben.
Ik meen met volle waardeeripg voor de uitnemende
mannen, die aan het hoofd van die bureaux staan

en wier arbeid ook door de rubbetverwerkende indus-
trie op hoogen prijs wordt gesteld, dat dit niet vol-
doende
is,
en nietvoldoende kan zijn. Uit een artikel
Tfl
den Heer Fol’in de Indische Mercuur van 15 Fe-
bruari 1928 put ik de wetenschap, dat, waar de En-
gelsche afdeeling in 1926 tenminste nog de beschik-
king had over een
bijdrage
van circa
f
625.000 uit het
uitvoerrecht, de Nederlandsche het moest stellen met
een budget van
f 30.000
per jaar, opgebouwd uit een
contributie van f025 per bouw aanplant. En er
is
toch waarlijk meer noodig, misschien niet voor het

uitwerken van enkele bepaalde problemen, die an
het bureau worden voorgelegd, maar wel voor een
breed opgezette, in samenwerking met de bestaande
industrieele research-inrichtingen aan te vangen

actie.’ Noodig schijnt dus een uitbreiding van dien

zoozeer gewaardeerden research-arbeid met tot doel
het verkrijgen van een levend contact met de groote
onderzoekers der industrieën. Eenerzijds zal het soms
noodig zijn daadwerkelijken steun te geven, daar waar

men bezig is met experimenten, die tot vergrooting

van het rubberverbruik zouden kunnen voeren, ander-

zijds zal men moeten trachten, eveneens door steun,

dcii aandacht van de onderzoekers in een bepaalde lijn
up rubber gevestigd te houden. Dit laatste is daar-
om zoo noodig, wijl het einddoel van de industrie-
.iahoratoria in de. meeste gevallen
het fabricactt is,
en niet de toepassing van een bepaalde
grondstof.
Wil men dus, dat zij hun aandacht, behalve op het
fabricaat, tevens op de grondstof gericht houden, dan
zal men hen daartoe moeten prikkelen, hetzij door
materieelen steun, hetzij door het betreffende deel
van liet experiment tot zichte trekken. Daar, waar
men erin slaagt het gewenschte contact te krijgen en een goede basis voor samenwerking te vinden, krijgt
men mede de beschikking over cle best dehkbaro outil-
lage, die
zich,
wat een zeer voornaam punt is, inid-
den in de industrieele sfeer bevindt.

Dat cle Organisatie van clién dienst zeer moeilijk is,
dat men dikwijls het hoofd zal stooten, daar, waar
men medewerking had verwacht en dat men aan-
xienlijke bedragen beschikbaar nioet houden, ziet
schrijver clezes zeer wel in. Mttr dat ook deze moeite
eii dit geld goed, besteed zullen zijn, daaraai:i behoeft z.i. niet te wrorden getwijfeld.

Dit alles zal waarlijk constructieve arbeid zijn, die
er op gericht is de’ toekomst van de cultuur te ver-
zekeren. Het is een logische voortzetting van liet for-
miclabele werk, dat in het Oosten’ reeds is verricht. Blijven wij in dezen arbeid Sten achter, dan hebben w’ij maar half, dus slecht werkgedaan.

G. A. P.
WIcYEa.

WERK VERRUIMING.

Over het vraagstuk van de werkverrui.ming hier
te lande werd onlangs een rapport gepublceerd, sa-
mengesteld door eene studie-commissie uit NV.V.
en S.D.A.P:
t)
De Oomissie werd in het leven ge-
roepen naar aanleiding van een votum van het 33ste
part:ijcongres der S.D.A.P. om de houding van de
Overheid tegenover de industrieele ontwikkeling van
ons land eens nader te onderzoeken, aangez:ien men
het gewescht achte, dat de afgevaardigden der
S.D.A.P. in cle vertegenwoordigende lichamen tén
aanzien vande bevordering en niet-achterstelling der

‘) Rapport over bedrijfsleven en verruiming der arbeicis.
markt itt Nederland, uitgebracht door een commissie uitliet
Nederlanclsch Verbond van Vakvereenigingen en de So-
ciaal.i)emocratische Arbeiderspartij. Amsterdam 1930, N.V.
De. Arbeiderspers. 143 blz.. . = , .

Nedrhandscho industrie, in het beltug van ,l’et be-
houd en de verruiming van de werkgelegenheid in
ons land, dezelfde gedragslijn zouden. volgen.

De Commissie stond onder de bekwame leiding van

Dr. J. van den Tempel en telde onder hare leden
verschillende kopstukken uit partij en vakbeve-
ging
1) Zij heeft haar taak ruim opgevat, hetgeen

lofwaardig moet worden geacht. haar rapport is ver-
deeld i n zeven hoofdstukken, hancielende over het

vraagstuk van de werkgelegenheid in het algemeen,

de uitbreiding van de Nederlandsche arbeidsmarkt,
de beteekenis van protcctie voor dle arbeidsmarkt,
Overhei dssteun aan binnenlandsclie ondernemingen

en verdere maatregelen tot het verruimen van de ar-
heidsmarlct, en het geven van voorkeur aan de hin-

nenlan dsche i nclustr i e bij Overhei dsbestelhingen.

liet geheel wordt besloten met een t=iental couclu-
. sies, die wij hieronder afdrukken:

T. De werkloosheid is onafscheidelijk verbonden aan het
kapitali stisch produetieste]sel. I[aar oorzaken workan over-
al, waar het kapitalisme heerscht. – –
In Nederland zijn bijzondere oorzaken aan te wijzen,
waaronder cle zeer snelle gloei dier bevolking en de beper-king der emigratie als de voornaamste mogen gelden, i’eike
den omvang en het karakter der werkloosheid na den oor-
log hebben geaccentueerd.
Aangezien de landbouw in zijn tegenwoordige ontwikke-
ling in geeueu dccle in staat is werk
te
bieden aan een be-
langrijk deel van den aanwas van iverkkrachten, zal cie ver-
ruilning nier werkgelegenheid voornamelijk door uitbreiding
dier overige bedrijfstakken, en wel in liet bijzonder nier iii-
dustnie, moeten worden verkregen.

TE. lioew’el de ontwikkeling onzer industrie naar Neder-
landsche verhoudingen en in vergelijking niet andere landen n jet oitbevred igenci mag worden genoemd, zal ten behoeve
van de snellere uitbreiding van het bedrijfsleven, welke
noodzakelijk is tot het verkrijgen van voldoende werkge-
legenheici voor onze groeiende bevolking, de Overheid reeds
011
der de bestaande maatscha ppelijke verhoudingen — dus ook ongeacht de mogelijkheden, welke becinijfsorganisatie en socialisatie ten deze bieden — in veel sterkere mate dan
tot dusverre, voorlichtend, stimtileerend en regeiend moeten
optreden.,

111. Deze bemoeiingen der Overheid zullen niet moeten bestaan in liet voeren Van eelt beschermende haticleispoli-tiek. De Commissie verklaart zich tegen dergelijke niaatre-gelen, welke, genomen ter beschernung van bepaalde groe-
pen, over cle geheele linie van liet economische leven nadeelig
werken en waarvan de gevolgen op den dmi r niet zijn te
o verzie ii.
TV. De Conirnissie verliest daarbij niet
tilt
het oog, dat
in ouzeti tijd cle haucielspolitiek van vele andere lancleii an
het optreden van groote internationale concerns een vrij
ruilverkeer tussehen de volken zeir sterk beieunnercu en
dat ook ons bedrijfsleven daarvan in hooge mate de iiadee-
leo ondervindt.
Hierdoor kunnen onder bepaalde oinstaiid igheden maat-
regelen van tijdelijken aard gew’ettigd zijn, waardoor onder-
neiningen, welke teigevolge van de in de vorige alinea, ver-
mcliie onstandighedeii iii moeilijkheden verkeeren, kehol-
pan
De Conimissie stelt daarbij echter nadrukkelijk
01)
den
voorgrond, dat deze hulp slechts van geval tot geval wieg
worden verleerd ën niet dan uit zeer nauwkeurig onderzoek.
V.
[let verleenen VliEt steun acht de commissie geooi’-
loofil,
wanneer blijkt, dat de prijsaanbiedingen van buiten-
landsche concerns beneden den product.ieprijs van het uit-
oerlaiid worden gehoden en ten doel hebben, aar Necler
–
landsche ondernemingen het afzetgebied te ontnemen, ten
einde haar aldus voor het vervolg als concurrenten uit te
schakelen.
Evenzeer acht dc Commissie steunverleening geoorloofd.
van neer duniping — het verkoopert van goederen in ons
land door buitenlandsche ondernemingen beneden (let) kost-
prijs in het uitvoerland – het bestaan van Nederlandsche
ondernemingen bedreigt.
Tenslotte is liet noodig hulp te verleenen, wanneer een
Nederlandsche onderneming in haar bestaan becireigd wordt,
doordat buitenlandsche regeeringen haar in(Iustrie steunen ten einde onze markt te veroveren.

T)
De verdere leden der Commissie varen: Prof. Mr. W.
A. Honger, W. I3rouwer Jr., P. Dauz, Mr. J. Gerritz, P.
Hienistra, I.C. de Jonge, J. W. Matthijsen, Ed. Polak, W.
IE: Vliegen, F. van de Walle, L. van der Wal en Dr. F. M.
Wibaut.

24 September
1930

ECONOMISCH-STATISTISCHE
BERICHTEN

849

VI. Naar de meening der Commissie kan het wensèhelijk
zijn, iii uitzonderingsgevallen, bij wijze vau’ werkloosheids-
l)estrijdillg, ccii oiidcriieming te steunan, iaclieii aannemelijk
is, dat ddtn
–
tij(elijke huipverleening het teloor gaan van
werkgelegeiiheicl kan woilen voorkomen en de daarbij be-
trokken arbeiders anders voor hun oiiclerhoiicl geruilnen
tijd o steun ve rleeii i ig zotiden zijn aangewezen.
vzi:i.
De Commissie is van oordeel, dat beschermende
iiiaatregelen tegen de concurrentie vati landeii, om reden
daai ougu nstiger arbeidsvoorwaai’clan gelden dati in eigen
laad, niet wenschelijk zijn.
Ten aa nzien va ii de zoogeiiaa.nide val iitaeoiicitrrentie staat
zij
01)
het staiidpiint, dat, hoezeer tijdelijke maatregelen
iaartegen gewettigd zouden kunnen zijn, cle snelle wijai-
gingen iii de verhoudingen en omstand igliecten, welke niet
Le ontwrichting van het geidwezen gepaard gaan, – naar
ook de ervaring heeft geleerd – blijkbaar geeu mogelijk-
1 cid laten tot •doelmatige huipverleening. –
V 111.1 Van grooter belang (lan de maatregelen van ver-
ie:t igenden aard acht de Commissie overhe iclsmaictregelen,
s-elke de versterking van cle economische kracht van het
Nederlandsche volk ten doel hebben en in liet bijzonder
de normale uitbreiding der industrie kunnen bevorderen.
Zij dringt aan op een behoorlijke practische en weten-
schappelijke voorlichting van het bedrijfsleven, in liet bij-
zonder ook
01)
voorlichting omtrent exportmogelijkheden.
(Iroote waaide hecht zij aan een goede regeling van het
vakonderwijs en het lceriiugstelsel ; zij dringt daarom aan
op krachtige bevordering van het nijverheidsonderwijs.
Zij acht liet uit een oogpunt van verruiming van werk-
gelegenheid van belang, dat meer clan tot nu toe cle samen-
werking van kleine producenten ten behoeve van den afzet
hunner prodticteii zal worden bevorderd.
De coninussie is van oorJee, dat krachtig moet worden
gestreefd naar voortzetting en uitbreidii.ig van de bemoei-
i ngen der overheid tot uitvoerjng van procluctieve werken
als aanleg van la id – en waterwegen, ontwateriug, outgin-
lulig en in poldering van gronden cd., die, direct en indirect, iii belangrijke mate kun jeu bijdragen tot duurzame verrLli-
miii
t
g der werkgelegenheid.
Aangezien de kapitaalverstrekking aan industrie
iiî
ons land niet bevredigend mag worden genoemd, ook al
doordat zij niet planmatig op uitbreiding en inuerlijke ver-
sterking van het Neçlerlandsche bedrijfsleven ter verruiming der werkgelegenheid is gericht, meent cle Commissie, dat er
alle aanleiding bestaat, dat wordt overgegaan tot de stich-
ting ‘an een zg. Indistriebank, aan welke mede cle Over-
heici kapitaal verstrekt tot bevordering van het heclrijfsle-
ven door doelmatige kapitaalverschaffing en eredietverlee-
ni
Dc bevordering vat onze industrie zal, naar de mee-
iting der Commissie, ook dienen te geschieden door het
v’rleeiien van voorkeur aan producten der Neclerlaiiclsehe
itijverheicl. De Coirunissie uieent, dat hiervoor geen algemeen
geldende regelen kunnen worden gesteld. Zij is van oordeel,
dat van geval tot geval beslist zal moeten worden, of een
bestelling aan een binnenlandsche dan wel aan een buiten-
laiiclsche onderneming zal moeten worden opgedragen. Voor
het volgen van deze gedragsliji.i komen iii het bijzonder de
overheidsorganen in aanmerking, doch cle Commissie is
overtuigd, dat propaganda voor dc Nederlandsche nijver-
luid en voorlichting en samenwerking tussehen de verschil-
lei:tde groepen iii de zakenwereld, ook particulieren tot het
toepassen van deze gedragslijn zullen brengen.
in tijd van slechte con junctuur zal in bepaalde gevallen
en onder streng omlijnde voerwaarcien, bij wijze van werk-
loosheidsbestrijding en als tijdelijke maatregel, ook door
middel van subsidie aan producten der Neclerlandsehe nij-
verhei d voorkeur mogen voi-clen verleend.

Wij achten dit rapport lezenswaardig, doch staan
tegenover een deel van cle conclusies afwijzend en zou-
den de verwezenlijking van sommige der in het rap-
port gedane voorstellen zoo gevaarlijk achten voor de
economische ontwikkeling hier te lande, dat wij niet
willen nalaten enkele Puntep uit deze studie aan eene
korte cri.tisehe beschouwing te onderwerpen.

* *
*

Vooreerst een enkele opmerking over de eerste ali-
nea van conclusie 1, betreffende het verband tusschen
het kapitalistisch prodiictiesteisei en de werkloos-
hei.d.
De hier verkondigde stelling kan op zich zelf be-
schouwd, volkomen worden aanvaard. De werkloos-
heidscijfors wijzen uit, dat er onder het huidige pro
–
ductiestelsel steeds werkloosheid is, die, als wij het
goed zien, in hoofdzaak een gevolg is van vier oor-
zaken, en vel. •

De groote structuuri’eranderingen, welke zich in
den ioop der jaren in de volkshuishouding van de
meeste landen voltrekken en waardoor
somtijds
bestaan-
de productietakken in het gedrang komen; vera,nde-

ring in de sociale groepeeri.ng
en machtsverhouding,
verscherping van internationale.tegenstellingen,
in-

dustriali.satie van agrarische gebieden in het bui-
tenlanci, groote veranderingen in techniek en ver-

keer, en andere dergelijke ingrijpende wijzigingen be-

hooren onder deze groep van oorzaken; het behoeft
wel geen betoog, dat een structuurverandering, die
in een bepaald land werkloosheid veroorzaakt, elders
.just een tege.ugesteld effect kan hebben;
de conjunctuurbeweging, welker invloed op de

.wei-kgelegenheid genoegzaam bekend
is
en welker ge-
volgen voor de werkloosheid worden versterkt in eene periode van door goudschaarschte veroorzaakte gesta-
•
d ige daling van het prijsniveau; rt.

seizoeninvloeden in de daarvoor gevoelige be-
drijven;

de normale wrij ving, die zich steeds in ede

maatschappij met min of meer omvangrijk ruilverkeer
zal voordoen, omdat er altijd ondernemers zijn, die
wegens minder gunstigen gang van zaken of wijziging

van de inrichting van hun bedrijf arbeiders ontslaan,
welke niet terstond elders plaatsing vinden, terwijl
•
er ook altijd arbeiders zijn, die wegens persoonlijken
tegenslag of mindere geschiktheid hun draai in het
leven niet kunnen vinden.
• Op
zijn best werkt alleen de vierde oorzaak van
werkloosheid, hetgeen het geval zal zijn, wanneer een
land niet door groote stricctuurveranderingen getrof-
fen is, wanneer men in eeno hausseperiode verkeert,
en wanneer men zich in het gunstige jaargetijde be-
vindt. Doch zelfs dan zal er steeds eenige werkloos-
.heid voorkomen.

Men kan ernaar streven om door doeltreffende
maatregelen de werkloosheid
tot’
een minimum te :be-
perken, dloch haar geheel uitschakelen schijnt voors-
hands done onmogelijkheid.
Om deze reden kan ook de conclusie van de Com-missie worden aanvaard, zooals zij daar staat. Er ligt echter meer achter hare woorden en dat komt hierop
neer, dat de werkloosheid een
specifielc ldapiialistisch
euvel is en in een socialistenstaat niet zou voorkomen.
Wij lezen daaromtrent op blz. 9 van -het rapport het
volgende:

,,iTet is ijdel te hopen, dat men bij behoud van het be-
staande prodtictiestelsel de werkloosheid geheel zal kun-
nen doen verdwijnen. De scheiding tussehen de productie-
middelen en de arbeiders, die als zoodanig bezit,loos zijn,
dwingt den arbeider te wachten, tot hij een werkgever
vindt, die vals zijn arbeidskracht gebruik kan maken. De
richting en de omvang der productie worden bepaald door
het winstoogmerk van den ondernemer. In een socialistisch prodnctiestelsel zal er daai-entegen naar worden gestreefd,
dooi- een weldoordachte organisatie de verbinding tusselteu
de arbeiders en de produetiem’icldelen tot stand te brengen.
De planmatige organisatie der productie zal steeds en bij
elk punt rekening houden met de behoeften der arbeids-
nia.i-kt, omdat het algemeen belang de drijfveer dezer or-
ganisatie zal zijn, terwijl bij de bestaude productievijze
het individueele belang, het ivinstoogmerk, overheerscht”.
Een debat over de tegenstelling kapitalisme-socia-
lisme met betrekking tot het werkloosheidsvraagstuk
draagt uiteraard een ietwat academisch karakter, en
zulks inzonderheid in dit geval, omdat de Commissie
pitdrukkelijk haar streven heeft beperkt tot het zoe-
ken van middelen, die geschikt zouden zijn ,,om reeds
in het kader der bestaande maatschappelijke verhou-
dingen bij te dragen tot een blijvende verruiming van
onze arbeidsmarkt” (blz. 23). Voor de beoordeeling
van het grootste gedeelte van het±apport, en wel van
dat deel, waarop het- thans aankomt, heeft men
met de van den socialistischen staat verwachte ver-
beteringen niet te maken en kan men zich houden
aan den thans bestaanden toestand. Dôch waar het
punt nu eenmaa1 i het rapport met eenigen klem

850
‘

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

24 September 1930

naar voreh is gebracht, en het voor/de beoordeeling

van plannen inzake werkloosheidspolitiek van belang

is te weten, inhoeverre gedeeltelijke ,,Verstaatlichung” van het economisch leven en partiëele verwezenlijking
‘an socialistische wenschen het euVel der werkloos-

Jieid kan verminderen, daar willen wij bij het boven-
staande toch enkele kautteekeningen maken.
Met volle erkenhing dan van de ellende, die de

werkloosheid in de kapitalistische maatschappij aan-
richt, meenen wij’toch, dat de oorzaken ervan zich ook

in de socialistisché maatschappij zullen voordoen, en

dat deze laatste zelfs bij voortreffelijke organisatie,
waarvan wij de moge1ijheicI een oogenhlik willen ‘er-

ond.erstelleu, er ten aanzie.n van. de werkloosheid
slechts in zeer enkele opzichten beter aan toe zou zijn
dan onze maatschappij.

Groote structuurveraucleringen der volkshuishou-cli ng zouden stellig hun aiialogon vinden in ede
So-
cialistische maatschappij en aan seizoeninvloeden.en
de normale wrijving van een groot produdtie- en dis-
stributiestelsel zou deze laatste uiteraard niet weten
te ontkomen. Ook de conjuoctuur
ZOU
zich in het so-cialisme zeer w’aarschijnlijk voordoen. Thans open-

baart deze zich in een overmatige expansie gedurende

le hausseperiode, een te groote opvoering van het pro-
cluetie-apparaat, dat in den omvang, die het door de
expansie heeft verkregen, niet loonend blijkt geëx-

ploiteerd te kunnen. worden. Bij deze expansie speelt

de psychologie van den ondernemer een groote rol.
Waar hij maar nieuwe kansen speurt, breidt hij zijne
zaken uit, met het gevolg, dat zich in de economische
ont,wikkeling zekere onevenwichtighedeji voordoén,
cli.e ook op de arbeidsmarkt haar terugslag vinden.

Deze psychologische factor nu zal hij eene staats-

organisatie van de productie niet worden verzwakt,
doch versterkt, ieder kent de neiging an geestdrif-

tige beheerders van Overheidsbedrijven om deze, waar
mogelijk, tot uitbreiding te brengen. Deze expansie-
drang, die bij particuliere bedrijven nog eenigszins

geremd wordt door de noodzaak tot scherpe calcula-

ties, kan zich in het Overheidsbédrijf, dat veelal een
monopolistische positie inneemt, heviger uiten, dan in

het particuliere bedrijf,, en bij eene algemeene ,,Ver-
staatlichung” der productie zou deze tendens zich
vrijelijk baan breken. Ook in den socialistenstaat zou-
den dus vergissingen in de aanwending van produc-
tieve krachten gemaakt worden en op
tijden
van uit-

aan alle betrokkenen ander werk opdragen, doch

alleen tegen lager loon. Nu is de socialistenstaat ,ih
dit opzicht in het voordeel tegenover het huidige stel-

sel. Thans geeft loonverlaging aanleiding tot veel
strijCI tusschen werkgever en werknemer, met verlie-

ze.ti voor beide partijen. Wanneer echter de Overheid
zelf ondernemer en kapitalist is, en zij ten aanzien
van de loonbepaling oppermachtig is, zoo zal – al-

thans in theorie – de mogelijkheid geopend zijn om
de werkloosheid geheel uit te schakelen, maar dan

niet behulp van het thans zoo zeer verguisde middel
van den loondruk in tijden, waarin een hergroepee-

ring van productieve krachten ter correctie van ge-
maakte misrekeningen noodzakelijk blijkt.

.Dat alles dienen, dunkt ons, degenen te• bedenken,
die zoo vol vau critiek zijn op de huidige toestanden,
en die cle huidige verklodsheid een specifiek kapitalis-
isch kwaad en [oonverlaging ecu bewijs van uithul-
rg achten.
* *
*

i)e tweede en derdealinca ‘van de eerste conclusie
geven, naar het ons voorkomt, geen aanleiding tot

tegenspraak.’ Wel dient daarentegen conclusie II na-

der te worden bezien. Deze komt hierop néer, dat onze
bevolking zoo snel groeit, dat de werkgelegenheid van
Overheidswege moet wofden bevorderd, of, negatief
geformuleerd, dat de uitbreiding van het particuliere

bedrijfsleven en van de huidige Overheidsbedrijven en

verdere arbeidskrachten asorbeerende Overheidsdien-
steii thans onvoldoende verru iniing van werkgelegen-
heicl zou bieden. W’el wordt er in het rapport de nadruk

op gelegd, dat blijvende vermeerdering van werkgele-genheid in cle eerste plaatsverkregen zal moeten wor-
(ten door normale uitbreiding van ons bedrijfsleven,
doch dat zou niet voldoende zijn.

‘Ten bewijze daarvan wordt een beroep gedaan op verschillende werkloosheidsstatistieken, 6.a. op den
werkloosheids;index van het Centraal Bureau voor ‘de
Statistiek. :Deze ziet er voor de na-oorlogsjaren als
volgt uit
1):

1919….

7,7

1923…. 11,2

1.927…,

7,5
1920….

5,8

1924….

8,8

1928….

5,6
1921….

9,-

1925….

8,1

1929….

6,2
1922…. 11,-

1926….

7,3

Gesplitst naar de maanden des jaars
krijgen
wij
voor de laatste jaren het volgende beeld:
Jaar
1

Jan.
1.

Febr.
Maart
April
Mei

I
–
Juni
I

Juli
I

Aug.
I

Sept.
I

Oct.
I

Nov.
Dec.

1925 …….
……
12,8

8,-
6,6
5,9′
5,7
7,-
7,2
6,5 6,2
7,9
13,8
5,2 8,8 6,6 5,4
5,2
4,9 5,7 5,9
6,-
6,2
7,6
10,3
1927 ……….
13,2

7,5
6,1
5,1
4,9 5,6 5,6
5,5 6,9
12,7

1926 ………..

1928 ……….
13,8
..
7,3
5
1
–
4,-
3,6
3,6
4,2
4,1
3,8 3,8
5,-
9,6
1929 ……….

. .
16,2
17,2

.
13,-
2,8
2,4
2,1
2,4
2,5
2,5
2,7
4,2 9,8
1930 ……….

.
11,7
9,8
.6,7
5,4
4,8
4,3
– –
–
–
–

1

bundige expansie zouden min of meer hevige terug-
slagen volgen.

Dit alles, zoo zal men hiertegen aanvoeren, behoeft
onder het socialisme échter nog niet tot werkloosheid
te leiden. Als het noodig is om bepaald’e productietak-
ken in te krimpen, dan kan men dat toch in een meer
geleidelijk tempo doen, dan het thans pleegt te ge-schieden, of wel men kan arbeiders, die op een be-
paalde plaats overbodig zijn geworden, elders
aan
het
werk zetten, zonder dat zij daarvoor eerst eenigen tijd
werkloos geweest behoeven te zijn.

])it argument kan worden toegegeven, maar dan
realiseere men zich goed, wat het insluit. De eerste
der zooeven genoemde mogelijkheden •beteekent, dat
men terwille van de werkgelegenheid, dus om maar
zooveel mogelijk personen bezig te houden, een tijd-
lang irrationeel produceert. En de .tweede ‘mogelijk-
heid impliceert, dat men de overgeplaatste arbeiders dwingt tot werken tegen eek lager loon, dan waarop
men aanvankelijk gerelcend had. De conjunctuur toch

i.s niet anders dan eene misrekening in den opzet der productie., Loopen de zaken spaak, dan kap men wel

Nu toonen deze cijfers een bedenkelijke hoogte in
Cie op het haussejaar 1920 gevolgde depressie, doch
voor de latere jaren kan men niet zeggen, dat de.index
(en verkeerden kant uitgaat, met uitzondering van
den allerlaatsten tijd, die in het teeken der depressie
staat.

Het is verre van ons de bovengegeven cijfers met
enthousiasme te begroeten. Met name vreezen wij, dat
de recente stijging nog wel eenigen tijd zal aanhou-
den en dat de conjunctuur zich ook in dit opzicht
nog scherper zal manifesteeren, dan totdusverre het
geval is geweest. Wanneer men dan ook thans zou

komen met het voorstel om tijdelijke maatregelen te
treffen, als onderdeel va’n een Overheidsconjunctuur-
programma, bijv in ddn geest van, ons artikel in dit
weekblak van 3 Sept. jl., dan zouzulks naar onze
6p-
1)
De werkloosheidsinciex drukt cle verhouding uit tus-
schen het werkelijk aantal dagen werkloosheicl per week, en
het totaal aantal dagen, gechirende welke cle personen, van
wie de werkloosheid is nagegaan, ten hoogste werkloos had-
den kunnen zijn. Zie over de werkloosheid hier te lande ook
het artikel
vau
i)r. Ir.
II.
Bölger in De Ecoudrnist
1930,
blz.
573, .v.v.

24 September 1930

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

851

vatting gemotiveerd zijn.. Maar de algemeene loop der

cijfers iviist er niet
01),
dat de toestand in den ,loop

der jaren voortdurend verslechterd zou
zijn.

Men kan niet anders zeggen, dan dat langs den tot-
dus’ver gevolgdeu weg de bevolkingsaanwas van Ne-

(Ierland is opgevangen door expansie van het Necier-
lall(lsche bedrijfsleven, en dat er dus, afgezien van de
con]unctuurgOlven, geenerlei aanleiding bedtaat voor

extra
Overheidsrnaatregelen, zooals deze in de laatste

alinea van conclus:ie vii:i worden aanbevolen. Welis-
waar is de vermeerdering van werkgelegenheid hier te

lande in belangrijke mate beïnvloed door de uitbrei-
ding van enkele industrietakken (gloe:ilampen, radio,
kunstzijcle), waarvan het niet aannemelijk is, dat zij

in dit tempo zullen doorgaan
.. Doch dat wettigt toch

niet tot de veroiderstelling, dat in de toekomst in
ons land van gedifferentiëerde productie niet weder
andere i tid ust:rietakken tot ontwikkeling zullen wor-
den geb:raclit, nu het zich blijkens de energie zijner
ondernemers cii de goede hoedanigheden der besehk-
hare arLccIskrachten voor industrialisatie zoo bij uit-

stek blijkt te eigenen.

Voor
een
duurzaam heicisprogramma
tot verr u.i mi ng

van werkgelegenheid, tot opsteUing w5arvan de Over-

heid zou moeten overgaan en als onderdeel waarvan
n het rapport (biz. 30) N.B. in d.zen tijd van land-
houwcrisis nog de ontginning van woesten grond

wordt genoemd welk een physiocratisch atavis-
me! – gevoeld wij, afgezien van Overheidsvoorlich-ting en onderwijszorg, dan ook niets. Verschillende der in het rapport gedane voorstellen zouden echter
ook hun plaats kunnen vinden in een programma van
conjunctn.urpolitiek, waarbij de Overheid in depres-
s.ietijden verhoogde activiteit betoont om in hausse-

perioden weder terug te treden. Daarvoor gevoelen
wij zooveel te meer en bij eenc latere gelegenheid zul-
len wij uit dit geziehtspuut de verschillende voor-
stel leo van de co.mmisse nog eens nader bespreken.

G. ?v[. V. S.

DE RIJKSMIDDELEN.

In dit nummer treft men aan het gebruikelijke
ove:rzi.eht van de opbrengst der Rijksmidd.elen over do maand Augustus 1030, afzonderlijk en vereei:iigd
mct (lie de:r vorige maanden, in vergelijki.iig gebracht
met de raming van dat jaar en de opbrengst over
dezelfde tijdvakken van. 1929.

J)e gewone middelen braclte}..in de afgeloopen

maand
f
37.980.900 op tegen
f
40.554.300 .in Augus-
tus 1929 en vertoonen mitsclien een achteruitgang

f
2.573:500. De totale opbrengst bleef voorts bij
de rami ug een bedrag van
f
2.402.100 ten achter.

:Dô totatl-ophrengst over de eerste acht maanden
van dit jaar bedroeg f339.502.200, d.i. f5.763.100
meer dan iii hetzelfde tijdvak van het vorige jaar.
Ook dc ranii.ng werd in genoemde periode oversclire-
den en wel met f 1.6.438.900.

In vergelijking met de overcenkomstige maand van
het vorige jaar vertoönen in Augustus jl. de perso
node belasting, cle inkomstenbelasting, cle vermogens-
belasting, de wijn-, de bier-, cie suiker- en de tabak-
cccij os een hooger opbre.ngstcijfer. Daarentegen
brachten minder op de groncibelasting, cle dividend-
en tantièmcbclasting, de rechten op den invoer, het
statisti.ekrecht, de zout-, dc geslacht- en de gedistil-Ieerclaccijns, dehciasting op gouden en zilveren ‘er-
ken, de rechten en boeten van zegel, de rechten en
boeten van registratie, de rechten en boeten van suc-
cessie, van overgang bij over]ijden en van schenking,
de domeinen, vaarten en wegen en cie loodsgelden. .l)e loop der middelen in .de afgeloopen maand was
dus verre van gunstig. Verreweg de meeste lieten
een daling in opbrengst zien, waaronder juist die
middelen, vc]ke zeer nauw samenhangen met den

econômischen toestand en de veranderingen daarin
spoedig registreeren. Ongetwijfeld moet het ongun-
stig resultaat der afgeloopen maand dan ook aan de

nog steeds heerschende malaise iii de zakenwereld

worden toegeschreven.

De grondbelasting leverde opnieuw minder op dan
in dezelfde maand van 1929. Liet nadeelig verschil

l)eliep niet minder dan
f
598.500, doch voor een deel

staat deze teruggang zeker i.n verbaiid niet de ruime
ontvangsten, die in de eerste maanden van het jaar
binnenkwamen. Gerekend over acht maanden maakt

dit middel dan ook een beter figuur. De totale orit-
vangsten over het tijdvak Januari tlm. Augustus ste-

gen
f
127.600 boven di.e van hetzelf de tijdvak van, het
vorige jaar, terwijl 8f12 der raming met
f
4.281.800

werd overschreden. Uit de gespl:itste ophrengstcijfers
valt af te leiden, dat cle stijging voornamelijk zit in

het loopende belastingjaar, zoodat het sneller tempo

van .invordering ongetwijfeld een factor van betee-kenis heeft gevormd. Daar de laatste maanden, van
het jaar voor chi.t ‘mciclei bovendien, niet de voordee-
bigste zijn, mag aan den verkregen voorspro:ng niet

te veêl waarde worden gehecht.

In tegenstelling met het zoo juist besproken mid-
del vertoonde cle personeele belasting een n:it onbe-
langrijk accres (van f
359.600), waardoor cle wit-
vangsten over cle eerste acht maanden van dit jaar

,f
1.923.900 kwamen boven (lie van dezelfde periode
van 1929, terwijl de raining in bedoeld tijdvak met
f 1.559.300 werd overschreden. Bij dit laatste mag
niet worden ‘verg’eteri, dat de maand Augustus door-
gaans ruime opbrengsten geeft. :De gemiddelde
maandrarning werd in deafgeloopen maand clan ook met niet minder clan
f
2.532.900 overtroffen. Nauw
–

keuriger analyse der cijfers toont aan, dat ook bij
dit middel de vluggere kohierbewerking haar in-
vloed heeft doen gevoelen, immers de stijging is vrij-wel geheel te danken aan het loopencie belastingjaar.

Ook cle inkomstenbelasting gaf in de afgeloopen
maand een surplus, zij het van niet meer dan

f
72.300. Daarentegen bleef de opbrengst
f
3.382.500
bij de gemiddelde maandraming ten achter, hetgeen
intussehen in het midden des jâ’ars een gewoon ver-
schijnsel is. Dank zij de ruime baten, die in de vorige
maanden Iconden worden geboekt, bedraagt de op-
brengst over de eerste acht maanden van dit jaar

f 4.485.600 meer dan in hetzelfde tijdvak van 1929.
Ook bij dit middel is de stijging ten dccle toe te

schrijven aan de snellere invordering, al komt een
ander deel vermoedelijk op rekening van de hoogere
icohierbedragen. Was de loop van deze belasting dus
over het geheel genomen niet onbevredigend, men
zie niet over het hoofd, dat de geïnde bedragen op
in het verleden genoten inkomsten berusten – en de
inkomstenbelasting den teruggang der conjunctuur
nog slechts in geringe mate kan weergeven. Bij ver-
gelijking van de ontvangsten over de eerste acht maan-
den van 1029 en 1930 blijict, dat de bedragen als
volgt kunnen worden. verdeeld:

Jan. tfm. Aug.
1929

Jan. t/m. Aug.
1930

1926/27….

f

449.100

–

1927/28….

,,
1.672.900

f

254.300

1928129….

. ,, 51.102.000

,,
1.032.900

1929/30….

,,
2.452.900

55.931.000

1930131
….

–

2.944.300

Totail ..

f
55.676.900

f
60.162.500

Tengevolge van een achteraf gebleken onjuistheid
in een der kantooropgaven is bij de splitsing over
Juli. ji. het bedrag der ontvangsten op den dienst
19281’29 te hoog, dat betreffende den dienst 19291’30
in cvenredigheid te laag vermeld; hierdoor wordt ver-
Iclaard, dat het thans op der eerstgenoem.den dienst
verantwoorde bedrag lager is dan dat, vermeld op
den middelen staat over de vorige maand.

In tegenstelling met de vorige maand gaf de ver-
mogensbelasting ditmaal een hpogere opbrengst. De
toeneming bedroeg f70.900. Daar de vorige maan-
den van het jaar voor dit middel ook niet onvoor-
deelig waren, wijst d.e middelenstaat voor de eerste
acht ‘nicanden
ccii
overschot aan van
f
670.200. De

852

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

24 September 1930

gemiddelde maandraming werd in de afgeloopen

maand niet bereikt; het nadeelig verschil ‘beliep
f 551.500,
doch voor de maand Augustus is dit niet
verontrustend. Gerekend over acht maanden kwam

j. 757.100
meer binnen dan het evenredig deel der

ramin g.

De dividend- en tantiè.mebelasting daalde met

f 035.800
en waar de vorige maanden ook al niet gun-

stig uitvielen, bleef de ontvangst over de eerste acht
maanden belangrijk bij die over hetzelfde tijdvak van
1020
ten achter (nadeelig verschil
f 2.234.000).
Over

liet algemeen is dc maand Augustus voor dit middel

gunstig, daar omstreeks de helft van het jaar de

meeste dividenduitbetalingen plaats hebben. .Dat de
gemiddelde maandraming met
f812.000
werd over-

troffen is dus geheel normaal; evenzeer de omstan-

digheid, dat in de eerste acht maanden
f1.373.600

meer .inkwarn dan
2/3
der rarning. :Doch wel is de

teruggang in vergclijking met het vorige jaar ver-

ontrustend. Omtrent de oorzaak van dit verschijnsel
behoeft men niet in het duister te tasten. De lagere
opbrengst mag zeker goeddeels op rekening van ge-
ringere dividend uitkecringen door verschillende In-
clische cultuur-maatschappijen worden gesteld, al is
de mogelijkheid niet uitgesloten, dat ook eenige ver-
tragirig in de aarislagregeling van invloed is geweest.

De invoerrechten deden in de afgeloopen maand

f 388.000
minder in de schatkist vloeien, hetgeen

op een daling van den import wijst, al
is
dit ook meer

een daling i.n waarde dan in gewicht. De mindere

opbrengst is dus voor een deel terug te voeren tot
de algemeene daling van het prijsniveau. Toch was

de ontvangst hooger dan in de beide voorafgaande

maanden; vergeleken ‘bij de maandraming bedroeg

liet nadeelig verschil maar
f 30.200.
Over de eerste

acht maanden kwam in het loopende jaar
f 1.164.100
meer binnen dan in
1929
en
f 1.756.500
meer dan
213

der ram:ing, doch dit is een gevolg van de ruime ba-

ten, die in de eerste maaden van het jaar werden ont-
vangen. Ook het statistiekrecht liep terug (met

f 84.200).
Dit middel heeft dit jaar voortdurend te-

Jeu rgesteld. Gerekend over acht maanden kwam

f 302.100
minder binnen dan in
1929
en f 227.200

beneden het evenredig deel der raming. Een mindere
export in verband met de heerschende malaise is hier

de aanwijsbare oorzaak.

Van de accijnzen vertoonde de zoutaccijos een te-

ruggang van
f 52.200,
vermoedelijk wegens meerderen
uitvoer van zout met restitutie van in vorige maan-
den betaalden accijns. De geslachtaccijns gaf een da-
ling te zien van
f 163.700,
waarschijnlijk wegens
meerderen invoer van buitenlandseh gekoeld vleesch
en van Deensch versch rundvleesch, waarvan wel in-
voerrecht doch geen’ accijns wordt betaald. Ook op
zichzelf beschouwd was de ontvangst der afgeloopen

maand lang
(f 115.200
beneden de gem:iddelde maand-
raming). De wijnaceijns vertoonde een klein accres

(van
f 5.000),
doch de eerste twee maanden van het

kwartaal zijn voor dezen accijns van weinig belang.
Tot dusverre was de loop van den wijnaccijns vrij on-
gunstig. De gedistilleerdaccijns gaf
f
204.100
minder

te boeken, doch deze teruggang is slechts schijnbaar,

daar de maand Augustus in
1929
vijf verschijndagen

van den crediettermijn telde tegen slechts vier in

1930.
In de eerste acht maanden kwam
f
917.900

minder binnen dan het evenredig deel der raming.
Vergeleken bij ‘het vorig jaar werd in bedoeld tijdvak

f 129.000
meer ontvangen, doch de ontvangsten van
het vorig jaar werden gedrukt door teruggaven van

accijns, betaald over denop 1 Maart
1929
aanwezigen

vöorraad. Het bier leverde een surplus van
f 119.700;
ook de maandraming werd niet onbelangrijk over-

troffen (met’
f252.600.).
1)e teruggang in de maand

iuli (f 115.800)
werd, dus geheel gecompenseerd.

De suikeraceijns ‘bleef zich in
stijgende
lijn bewegen

en gaf ditmaal een accres van
f 624.800,
wegens toe-
nemencien invoer van buitenlandsche suiker in ver-
band met de inwerkingtreding der wet tot heffing

van een compenseerend invoerrecht. Ook de tabak-
accijns wees een
stijging
in opbrengst, aan (van
f 81.100),
waarin het toenemend verbruik, van rook-artikelen, voornamdljk van dure sigaretten, tot uiting
komt. Eene vergelijking van de opbrengsten der ac-
cijnzen over de eerste acht maanden van
1930
met die
van 1020 en met dc rami.ng leidt tot het volgend re-
sultaat:

–

Opbrengst

Opbrengst

Raming

8
m.
1929

8 m. 1930

8 in. 1930

Zout ……..
f
1.291.200

f
1.441.600

/ 1.200.000
Geslacht ……

7.908.600

7.709.600

8.000.000
Wijn ……..

1.444.300

1.410.400.

1.800.000
Gedistilleerd . –

23.019.800

23.748.800

24.667.000
Bier………_.

9.206.300

10.176.100

,, 10.000000

Suiker ……,,
31.121.700

,, 34.593.000

31867.000

Tabak ……..,,
17.701.100

19.209.700

17.333.300

De belasting op gouden, en zilveren werken bracht
f 2.300
minder
01);
over acht maanden bedroeg de
vooruitgang f39.300.
De middelen, die meer in direct verband staan met
liet zakenleven, maakten al een heel slecht figuur.
De zegelrechten daalden met
f 976.600
waarvan
f 499.400
aan een trager vloeien der beursbelasting
is te wijten. Bij de gemiddelde maandramiig bleef de

opbrengst zelfs
f1.150.300
ten achter. Eenzelfde beeld
vertoonen de registratierechten, (Iie
f 551.800
in op-,
brengst terugliepen en ook belangrijk bij de gemid-
dleldie maand raming ten achter bleven (met
f 883.200).
Vooral op deze mididelengroep zet de dalende con-

junctuur haar stempel. Ook het volgend staatje wijst
duidelijk aan, hoezeer 1930 in economisch opzicht bij
1020
ten achter staat:

Opbrengst Opbrengst

Raming
6
M.
1929

6 in. 1930

Om.
1930

Zegelrechten ……
fl
8
.
466
.
600
f
16.974.800
f
17.667.01 0
Registratierechten.
,, 22.400.500 ,, 17.558.100 ,, 20.000.000

De successierechten wezen ook ditmaal een lager
opbrengstcijfer aan, al was de teruggang ook niet
groot (f
40.700).
De opbrengst over de eerste acht
maanden daalde hierdoor
f 1.482.000
beneden die van

hetzelfde tijdvak van
1029.
De raming werd in dezelf-

de periodb overschreden en wel met
f 106.900,
niet-

tegenstaande de ontvangsten uit dit middel voor
1930

f 4.000.000
hooger zijn geraamd dan voor het afge-
loopen jaar.

De domeinen verschaften
f194.700
minder, waar-

voor geen bepaalde reden kan worden opgegeven.
Ook cle loodsgelden liepen in opbrengst terug (met

f
7.800).
Gerekend over acht maanden kwam reeds
f 65.200
minder binnen dan in het vorige jaar, ter
–
wijl ook de raming niet werd bereikt (nadeelig ver-
schil
f 116.800).
Gezien de vcrminderig van het

scheepvaartverkeer en de oplegging van een belang-
rijke tonnage behoeft deze teruggang geen verwon-
(lering te, wekken.
De inkomsten van het ,,Leeningfonds
1914″
daal-

den van
f
5.71.2.900
tot
•f
4.340.700.
Van laatstge-

rioemd bedrag was ruim
f 1.260.000
aan de Verdedi-

gingsbe]astingen te danken. Gerekend over acht maan-
den viel een teruggang te ‘bespeuren van
f 57.538.300

tot
f 54.916.500.
De opcenten op den suikeraccijns,
welke met 1. Februari jl. zijn afgesc’haf t, brachten in
dit jaar
f
4.975.000
minder op, terwijl aan zegelrech-

ten van buitenlandsche effecten
f 165.800
meer kon
worden geböekt, hetgeen op een vermeerdering der
emissies van buitenlandsche fondsen wijst.
Voor het ,,Wegenfonds” kwam in de afgeloopen
maand
f 3.327.000
binnen tegen
j
3.550.000
in Augus-

tus
1929.
Van eerstgenoemd bedrag komt
f 575.400
op rekening van de wegenbelasting, terwijl de rest

of
f 2.751.600
wordt bijgedragen door de rijwielbe-
lasting, die sedert het vor:ige jaar grootendeels in de maanden Juli. en Augustus binnenkomt. In de eerste
acht maandeu kwam aan Vegenfonds ten goede
f 15.445.600,
waarvan
f 8.810.500
wegenbelasting en

J 6.626.100
rijwielbelasting. In het vorige jaar be-
droegen de beide laatstgenoemde opbrengstcijfers

respectievelijk
f
7.588.300
en
f 6.303.100.

24 September 1930

ECONOMISCH-STATISTISCHE
BERICHTEN

853

BUTENLANDSCHE MEDEWERKING.

DE INTERNATIONALE .BETEEKENIS VAN DE BANK
VOORINTERNATIONALE BETALINGEN.’)

Prof. Dr. G. Bachmaun, President van de Schweize-•rischo Natioial Bank, schrijft ons :
indien de Bank voor 1.iiternaUoiiale Beta1iig’en op
Cle verschillende geldriiLr1eIi een juiste positie vil
innemen, is het .uoodig dat haar transacties met de
politiek van de centrale bankinstellingen van de be-

trokken landen in over3enstemming is. Dit grondbe-

gi mei is practisch ui tvoe;rhaar, doordat tegen elke
transactie van de B.i.B. op een bepaalde markt of
in een. bepaalde valuta door de betreffende circulatie-

bank bezvaa.r kan worden gemaakt. Dat wil zeggen,
dat l:ij:. een ba’tk te Bazel met de B.1.B., of de B.I.B.

met een bank te Ziir.i.ch
geen zaken kan doen, tenzij

(le iati.onale Bank hiertoe machtiging heeft ver-
eend. . i.ndi en. i uderclaaci in cle praktijk voor elke
afzonderlijke transactie van tevoren de toestemming
van de betrokken circulatielank moest worden ver-
kregen, dan zou (l.i.t een stilstand van het bankbe-

(IriJf van de B.J.B. beteekeneli. :D:taroin .is in de sta-
to ten, wil t dit pan t betreft, bepaald, dat, indien de
B.i.B. van ecn markt gelden moet terugtrekken,
tegen wclke.t. plaatsing de betrokken circolati,ebank
geen bezwaar had, voor cle terugtrelddng daarvan

geen machtiging behoeft to worden aangevraagd.
ï
aa
k beteekent echter het afgeven van een valuta
aankoop van ccii andere valuta en voor deze beleg-
ging i.s clan de toestemming van cle betrokken circa-
latiebanken vereischt. Echter is ook op andere wijze
overeenstemming tusschen circu.latiebanic en . B.I.B.

mogelijk.
l)e B.I.B. heeft er in haar besluiten omtrent de

wederzij(Isclie betreklcingen den nadruk
01)
gelegd,
dat zij zooda:n ig
0)
cle geidmarkten zal opereeren, dat
de transacties in overeenstemming zijn met de valuta-
politiek van cie betreffende circulatiebanic, tene:inde
aldus cie contrôle van elke. c.irculatiebank over cle
geldmarkt te helpen vergrooten. Daarom is men het
er over eens, dat aîle op een bepaalde geldinarkt in
cle valuta van clie markt aan cle B.I.B. ter beschik-
king staande middelen op cle relcening van de
B.I.B.

hij de betroicken c.ircuiatiebank gecentraliseerd moe-
tqn worden, om clan vandaar uit over deze geldmarkt
te worden verdeeld. Op deze wijze worden dan alle
bedragen in Zwitsersche francs van cle B.I.B. bij de
Zwitsersche Nationale Ba:nk geconcentreerd en voor
zooverre zij niet op een rentelooze girorekening blij-

r
cn
staan, op deposito bij Zwitsersche ba.nlcen uitgezet.
De vercieeling, d.w.z. cle wederbelegging van de hij

de circulatiebanic geplaatste gelden van de B.I.B.
heeft zooclanig plaats, dat de circulatiebank op eigen
naam, echter voor relcening van de B.I.B., de gelden
elders deponeert, of dat zij voor de B.I.B. devi,ezeu
of waardepapieren koopt. Ook ican aankoop van bin-
neulanclsche wissels plaats vinden, waarbij liet echter
voor de B.I.B. bij den aankoop vai:i Zwitsersche wis-
sels een belegging tegen het particuliere wissel-disconto betreft. Het is p zichzelf denlcbaar, dat
deze binnenlandsche wissels door de Nationale Banic
uit haar eigen portefeuille aan de B.I.B. worden ter
hand gesteld. Moeten deze binneulandsche wissels
daarentegen door cie Nationale Bank op de markt
worden gelcocht, clan kan de circulatiehank niet op
eigen naam als kooper van particuliere disconto’s
optreden. Wel echter kan zij als agent van de B.I.B.
handelen of ook slechts als tu.sschenpersoon tusschen

.13.I.B. en verkoopers van wissels.
De volgende bepaling zal zich in de disconto-
zaken van ccii circulatiebaiik met de B.I.B. icunnen
voordoen: de circulatiebank kan de B.I.B. machti-
gen, zelf op de discontomarkt als Icooper op te treden,
of de circulfltiel)ank kan, omdat zij dezen aankoop

‘) Dit artikel ontvingen wij door bemiddeling van den
persdienst van de
]3.L13.;
het behaiidelt een vraagstuk,
v.auIovcr
Prof.
II3aclunaiui in eeu bijeenkomst van Zwitser-
sche bankicis te :luzerii heeft gesproken. (Bed.)

01)
eigen naam volgens de wet niet mag uitvoeren,
dezen eenvoudig oolc aan de B.I.B. verbieden. Een

groot aantal circulatiebanken heeft haar houding ten opzichte van haar zakenrelaties met
de B.I.B.
prin-

cipieel voor alle transacties zoodanig bepaald, dat de
B.I.B. uitsluitend door de circulatiebank met de be-
treffendle markt in verbinding Ican treden, en dat
transacties, die de circulatiebank op eigen naam, als

agent of tusschenpersoon niet kan uitvoeren, ver-
boden zijn. Enkele circulatiebanken zijn nog verder gegaan en laten op haar markt alleen die transacties

van de B.T.B. toe, die cle circulatiebank zelf op eigen

naani kan uitvoeren.

Een eerste transactie tusschen B.I.B. en de Na-
tionale Bank, die onmiddellijk een. principieele be-

slissing van bovenbedoeld . vraagstuk der zakenrela-
ties verlangde, was de uitgifte van de Zwitsersche
tranche van nominaal Zw.frs. 92 millioen van de In-
ternationale
5
pOt. leening van liet :Duitsche Rijk

van Juni 1930. liet betrof hier een leening in Zwit-

scrsdhe francs, waartoe de B.I.B. voor Duitschland
op cle Zwitsersche markt overging. hiertoe had zij de
toestemming van de Zwitsersche Nationale Bank noo-
dig, ciie dan oolc met haar de grootte van de tranche en cle verdere modaliteiten van de leen:ing besprak.
Daarbij dcccl zich verder de vraag voor, of de tranche
der leening niet met medewerking van de Nationale
Bank kon worden geëmitteerd. De bij de emissie be-troicken Zwitsersche groothanken hadden bij de Na-
tionale Bank hierop aangedrongen. Zij moest dit
echter op grond van haar statuten weigeren.

Bij een algemeene economische waardeering van
de B.I.B. moet men zich voor oogen houden, dat haar
werlczaamheid door en voor de centrale bankinstel-
lingen plaats heeft. Zullcs geldt zoowel voor de B.I.B.
als herstelbank, als ook voor de B.I.B. als coöperatie
hanic. Wat dit laatste betreft, moet zij de taak van
de nationale circulatiebanlc t.o.v. de valuta-, crediet-
en disconto-politiek helpen verwezenlijken. Deze func-
ties van de circultiebanken hebben zich echter sinds
den oorlog
gewijzigd.
In een omvangrijke litteratuur
ovej geidtheoreti sche en gelcipoli ti eke vraagstukken
wordt een actief ingrijpen van de circulat:iebanken in
het conjunctuurverloop bepleit. Een circulatiebank
behoort niet slechts door het opnemen en de afgifte
van goud de goudpari.tMt van het ruilmiddel te hand-
haven, maar zij moet door aan- en verkoop van de-
viezen ertoe meclewericen, dat geen effectieve goud-
bewegingen plaatsvinden. Zij moet met haar discon-
to niet den rentevoet op de geidmarkt volgen, maar
moet dezen door credietexpansie en credietbeperking

regelen.

Tot steun van dit program, dat op theoretische
overwegingen en practische ervaring gedurende de
jaren na den oorlog is gebaseerd, wordt gewezen op
het systeem van de Federal Reserve Banken, die op
grond van een juiste goud- en deviezenpolitiek den
dollar hebben gestabiliseerd. Tegelijkertijd heeft haar
open rnnrkt-politielc bewezen, hoe door aankoop van
bitinenlandsche wissels tegen particulier disconto
naast disconteeri:ng van wissels tot het of ficieele dis-
conto en hoe voorts door aan- en verkoop van waarde-
papieren het credietvolumeri kan worden geregeld.
Qp deze wijze is het de Federal Reserve Banken ge-
luict om den dollar niet slechts naar buiten op goud-
pariteit, doch ook naar binnen op een vast peil van
lcoopkracht te stahiliseeren. Deze koopkrachtstabili-
satie moet evenwel sedert het uitbreken van de crisis
in de Vereenigde Staten in twijfel worden gètrokken.

De politiek van de Zwitsersche Nationale Bank
is zeker door deze stroomingen niet onbeïnvloed ge-
bleven. Zij heeft naar een sterkere positie op de
geldmarkt gestreefd en de handelsportefenille ge-leidelijk zoo gezuiverd, dat zij financieele en ere-
dietwissels, die op den vervaldag niet gehonoreerd
lcunne:n worden, niet toelaat. Zij heeft ook om redenen
van binneniandsche disconto politiek t.o.v. de bui-
tenlandsche wi ss eltrekki ngen een zekere terugho u-

854

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

24 September 1930

clenciheid betracht. Verder werden ook de belecn:ingen

gemobiliseerd. l)e Nationale Bank kon echter, on-
clanks een interne versterking, haar positie niet hand-
havn, zonder een deviezenportefeuille aan te leggen,
cli.e in overeenstemming is met het sedert den oorlog zoo

enorm gestegen interiiationalisme van de Zwitser-

sche grootbanken. Deze deviezenportefeuille dient in
de eerste plaats tot bescherming van de valuta. De

Nationale Bank heeft met deze portefeuille ook een

open marktpolitiek gevoerd teneinde den rentevoet

voor het bedrijfscrecliet op een laag niveau, te houden.
Ook een ‘overeénkornst met de groothanken in den
vorm van een gentleman-agreenient, die beoogt, hij bui-

tenlandsehe leeningn in Zwi tserlancl van tevoren met.
(Ie Nationale Bank en door haar met de Bondsautori-

teiten overleg te plegen, heeft ten doel, de Nationale
Bank bij cle volbrenging van haar taak ten aanzien van

valuta- en geidmarkt te ondersteunen.

De B.I.B. en hef goudvractgstulc.

Thans koestert mcii de verwachting, dat door in-
schakeling van de B.I.B. in het intern ation ale ver-keer de nationak eirculatieban ken e:n daarmede de
volkshuishoudingen een nieuwen steun deelachtig zul-
leo worden. Deze wenschen leiden in dubbele richting.

In de eerste plaats tot samenwerking bij het goud-
vraagstuk en verder tot samenwerking bij credietpoli-

tieke yraagstukken. Om voor een zoo goed mogelijke
nivelleeririg tusschen aanbod van en vraag naar goud,
voor verdeeling van de voorraden en vermindering

van dë goudtransporten, len tenslotte voor stabilisatie
van de goudwaarde werkzaam te zijn, staan aan de

B.I.B. krachtens haar statuten’ talrijke middelen ten
dienste. Van speciale beteekenis is de door alle 17
staten van de .Flaagsche Overeenkomst gegarandeerde
onschendbaarhei,d van de bezittingen van de B.I.B.,
hetgeen haar reeds aanstonds geschikt maakt als
goudees.trale en daarmede voor goudelearing, als ook

voor een doorvoering van de door den Volkenbond
ontworpen overeenkoist inzake financieelen steun.

Dat de B.I.B. het tot ng toe onopge].oste goud-
vraagstuk zal kunnen oplossen, mag redelijkerwijs
door niemand worden verwacht. 1-let kan bovendien
niet volkomen worden ogelost, omdat de valutapoli-
tiek, zooals de betalingsbalans van elk land aantoont,
in laatste instantie steeds van de economische politiek
afhaiikelijk is. Zoo houdt de tariefpolitiek van
de Ver. Staten het afvloeien van liet goudvan de Fe-
deral Reserve banken tegen. Dat de organisatie van cle
B.I.B., en de met haar organisch verbonden cireula-
tiehanken door haar ervaringen daartoe zullen kun-

nen bijdragen, om plotselinge en
omvangrijke
goud-

verschuivingen in onderling overleg te vermijden, en
op zijn minst haar gevolgen door tijdige mededeel:ing
te verzachten, zoodat de praktijk van de goudvaluta
steeds hechter zal worden, en dat de goudwaarde, zooals
in de decennia v66r den oorlog, weder meer enivel-
leerd wordt, dit, alles ligt absoluut binnen het bereik

van gerechtvaardigde verwachtingen.

Nog meer omstreden dan het goudvraagstuk is
de rol van de B.I.B. ten aanzien van de credietpo-
liti.ek der circulatiehanken. Ook hier bieden de sta-
tuten veelvuldige mogelijkheden om hij het diseori-
teeren en beleenen en hij de voorschotten in rekening-
ourant, op de crediettran.sacties van cle cireulatie-
banken invloed uit te oefenen. HoQwel ook aan de
B.I.B. de uitgifte van bankbiljetten verboden is en
verboden moet biijvei., zoo kan zij door haar werk-
.zaamheid de bankbiljettenuitgifte van de circulatie-
banicen in bijzondere mate bevorderen of bemoeilijken.
Een zekere invloed
01)
de ui.tgif te van bankbiljetten
blijkt, reeds uit de samenwerking bij goudtransacties.
Goudtoevoer bij de circulatiebank kan tot crediet-
expansie leiden; goudafvloeiing tot eredietbepericing.
Door het vergemakkelijken of bemoeilijken van den
goudtoevoer heeft de B.I.B. dus reeds invloed op de
credietzaken van de circulatiebank en reeds lang

voordat de goudbewegingen. plaats hehbeh, reageeren
de wisselicoersen hierop.

Dat de .B.I.B. voor alle landen ‘een onuntuur-
verloop zonder erisisverschijnselen zal kunnen bewer-.
ken, zal niemand verwachten. Wel echter kan cle

B.I.B. de cireulatiebanken steunen hij haar streven,
om het seizoensaanbod van deviezen uit hoofde van
export en de seizoensvraag naar deviezen voor import-

doeleinden te nivelleeren, en Ie bestrijding en ver-
zaehting van de in het land uitgebroken algemeene

of gedeeltelijke economische crises bevorderen. De

samenwerking van de eirc,ulatiebanken niet de Deu t-

sehe Reiehsbank geeft hiervoor sedert de stabilisatie
van de Duitsehe valuta vôldoende voorbeelden, even-
als ook de discontopolitiek van de Federal Reserve

banken in samenwerking niet die van de Bank of
England.

De gelijktijdige veranderingen van de officieele dis-

conto’s, zooals deze vooral dit jaar hebben plaatsgevon-

den, leveren voorts een bewijs voor de samenwer-
king, welke ontstaat door het bewustzijn, dat de sto-
ring in éôn land noodzakelijk ook op anderen over-

springt, in de eerste plaats door verschuiving van de
geldèn op korten termijn, voorts door kapitaaltoe- en
-afvoer en tenslotte door overstrooming niet buiten-landsche. goederen en stilstand in den omzet van de
binnenlandsehe goederen. Ook hier behoeven wij niet

naar voorbeelden uit het verleden te zoeken, om aan

te toonen, hoe zeer ook gestadige voeling omtrent
credietpolitieke maatregelen op internationaal gebied
gewenscht, en tevens mogelijk is.

AANTEEKENINGEN.

De beteekenis van een groot internationaal finan-

cieel Centrum voor de Bank voor Internationale
Betalingen.

In de vergadering van Zwitsersche bankiers, die
de vorige week to Luzern is gehouden, heeft de heer
Q uesnay een interessant exposd gegeven van de func-

tie ian de B.I.B. Hij ,maakte de opmerking, dat het
program van de B.I.B. reeds duidelijk uit haar nam
l)leeld; dit programma betreft de onderlinge verhou-
ding •der staten, de kapitan1bewegiDg van de eene
marict naar de andere, de omzetting van de ecne valuta
in de andere in verband met de herstel- en andere pÔ-

litieke schulden, den internationalen leeningdienst,
waarbij de B.I.B. als trustee optreedt, en de cleai’ing
tussehen circulatiebanken. ifitar taak is bovendien
erop toe te zien, dat de belangrijke internationale ka-
pitaalbewegingen niet de stabiliteit der valuta’s ver-
storen, waarbij zij natuurlijk met de verschillende cir-

culatiobanlcen nauw samenwerkt. Verder rnoet zij flee-
werken het internationale financieele vertrouwen en
de zekerheid van de effectenbezitters te vergrooten
om zoo den omloop van kapitaal te vergemakkelijken.
Ook moet zij aan de vermindering van de rentever-schillen tussehen staten met stabiele valuta’s mede-
wer]cen. Zwitserland lcan uit de omstandigheid, dat
de B.I.B. haar zetel in Bazel heeft, in verschillend
opzicht voordeel trekken. Het zou mogeljic zijn, dat
zich in Zwitserland internationale financieringsmaat-
schappijen zouden vestigen met het doel om kapitaal
op korten termijn in kapitaal op langen termijn om
te zetten, indien de wet’geving, bijv. de bepalingen over
de samenstelling van den raad van commissarissen
van naamlooze vennootschappen, iets minder streng
ware. De B.I.B. is in Zwitserland aan een speciale
wetgeving onderworpen, die met haar bijzonder karaic-
ter rekening houdt. Bovendien is het te hopen, dat
een liberaal regime het mogelijk zal maken, dat zich
in de nabijheid der B.I.B. een groot internationaal f i-
nancieel centrum zal vormen, dat niet slechts waarde-
vol zal zijn voor Zwitserland, doch tevens aan de ge-
heele wereld de beste verdeeling en organisatie vaii
het crediet zal waarborgen ter voldoening aan de in
d i,t opzicht bestaande ‘behoeften.

24
September
1930

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

855

MAANDCIJFERS.

1
EMISSIES
IN
AUGUSTUS
1930.

OVERZIORT DER RIJKSMIDDELEN.
Prov. en Gemeeptelijke Leeningen ‘)
f

2.891.625,-

(In Gu1dens)
zijnde:
NederZond
Gem. fleerlen
f
2.000.000
1
Augustus
Sedert
Januari
Overeen-
komstige
1930 1930
periode
1929
44
0
/0
obi. A 9984
O/, . .
f
1.995.000
Gem. ilillegom
f
900.000
Directe belastingen.
GrondbelaBting
.. .. ..
1.243.251
18.538.434 17.810.850
43

In

obi.

O/

.. f

896.625

Personeele belasting
. .
4.824.616
19.892.64
17.968.732
Bank- en Credietinstellingen ……
.

.
3.284.187
80.161.465
55.676.868
zijnde:
Vermogensbelasting …
615.339
10.090.455
9.420.269
Nederland
Dividend- en tantième-
.4
andeelen
belasting
… .. …
2.479.231
14.706.927
16.940.900
Ned. Hand.- en Landbouw.

Invoerrechten.

… …
5.428.102
45.423.151
44.259.100
bank
f
250.000 aand.
&

Statistiekrecht.

..

..
328.853 2.772.827 3.074.939
1000/. …………….
f

250.000

accijnzen.
Handelsondernemingen

……….,,

400.000,-

Zout ……
147.012
1.441.563
1.291.194
zijnde:

Geslacht

…. ._ ..

._
884.804
7.709.573 7.908.577
Nederland

Wijn …….. .. …

.
.. -.
37.744
1.410.369
1.444.273
Obligatiën

Gedistilleerd…. ..

…
3.02.712
23.748.793 23.019.759
Handel- en Verhuurmij. v.

Bier
.. …………
1.502.628
10.176.094
9.206.346
Automobielen en Rijwie-

Suiker

…………..
4.988.425
34.593.007
31.121.742
len ,,Hevvar”
f
400.000

2.475.202
19.209.719
17,701.071
byp. 6
o/

obl. h 100
O/.
f

400.000

Belasting op gouden en
Scheepvaart-Maatschappijen ……,,

12.212.500,-

Tabak………………….

zilveren werken ……
701.563
682.260
zijnde:

Indirecte belastingen.
Nederland

Zegelrechten
.
………. -.

.75.332

11.057.993
2
16.
9
74.787
8
18.466.558
Obligatiën

Registratierechten’…. -.
1.616.801
17.558.104 22.400.547
N.V. Stoomvaart-Mij.

Successierechten
-. … —
3.340.220
27.893.O6
29.375.068
,,Nederland” flO.000.000
Domeinew, wegen en
0/

obi. A 97

0/0
.. f
9.750.000

vaarten
… .. …

… -.
183.363
2.846.237
2.272.456
Frankrijk
Obligatië to
435.880 435.788
Serv. Contr. des Message-
Staatsioterij …………
24.338
Loodsgelden
.
…

. .

….
.
10.907
3.216.565 3.281.775
ries

Maritimes

S.

A.
37.980.860 339.502.213
333,739.072
Totaal-Generaal

.
f
2.500.000 41/,
0/

obl.
h
1)
Hieronder

begrepen
f
318.067
wegens zegelrecht
van
98

0/.

…………..
f
2.462.500

nota’s van makelaars en
commissionnairs
in effecten,
enz.
Diversen
……………………,,

1.716.900,-
(Beursbel.).

‘)Id.
f.
3
.I
89
.
638

9
Id.
f
5.580.188.
zijnde:

HEFFINGEN
VOOR
HET
LEENINGFONDS
1914.
Nederlandsch-Indië
Obligatiën
N.V. ,,Volkshuisvesting te
Augustus
1

Sedert
1
Januari
Overeen-
komst ige
1930
1

1930
periode
1929
Soerabaja”

f
1.770.000
4,4
010
gegar. obl. A 97 o/O
f
1.716.900

Verdedigingsbelast.
1
761
.
849
1
11.970.417
–
10.928.072
Verdedigingsbelast.
II
499.1151
19.457.559 18.653.843
Totaal ….

f

17.471.025,-

Opoenten:
Grondbelasting
–

.
251.504
3.732.229 3.571.972
1)
Bovendien conversieleening

Vederland,
Prov. Gelder-

Personeele belasting
…
871.269
3.881.516
3.394.684
lond
f
3.945.000 4
0/

obl. h 96

0
/0.

Inkomstenbelasting
…
384.570
589.843
380.779
Totaal der emissies in Januari ….
f

41.591.037,50
Vermogensbelasting
.-.
359.350 5.719.656 5.590.497
Februari
.

54.087.375,
–
,,
Dividend- en tantième
belasting .. ..

… –
818.146
4.853.286
5.303.329
Maart

. . .

,,

72.415.737,50

Accijns
op
Suiker

._ ..
–
1.249.376
899.904
April

. . .

,,

52.841.147,50

,,

,,

Wijn
.. .. .._
7.549
282.074
8.224.348
Mei

……,,

34.085.545,-

Gedistilleerd

. .._ – -.
303.271
2.374.879
288.855
Juni
……,,

98.691.025,-

Zegelrecht van buitl. eff.
104.117
1.065.678
2.301.976

Juli

……,,

33.802.815,-
Augustus
.

,,

17.471.025,-
4.340.740
54.976.513
Totaal…
57.538.259

Algemeen Totaal
…….
f
404.985.707,50
HEFFINGEN VOOR
HET
WEGENFONDS.
‘Bovendien:

f
15.650.000,- 3/m. Schatkistpromessen
A
f

994,94
Wegenbelasting
575.4371

8.819.4991

7.588.281

1.210.000,- 6/m.

990,_
Rijwielbelasting

………2.751.5501

6.628.133
1

6.303.107

Totaal
………..3.326.9871

15.445.632

13.891.388
,,
17.847.000,-
4
0
/0

Schatkistbiljetten

,, ,,
1.007,50

1)
90
0
/0
der werkelijke opbrengst; art. 39 der Wegenbel.wet.
Voorts werd in de afgeloopen maand hier te lande de

SPLITSING VAN DE OPBRENGST DER GROND-, PERSO-
inschrijving opengesteld
op
een beperkt bedrag:

NEELE-, INKOMSTEN. EN VERMOGENSBELASTING
0
/0
obl. in certif. van B.
t
rs.
10.000
Gent 1930
h
94%

/0
(Introductie);
SEDERT
1
JANUARI 1930.
__________
Aand. The International Nickel Company of Canada Ltd.
,- h $
20
p.
aand. (voor aandeelhouders);
Dienstjaren

Orond-

Personeele
1
Inkomsten-

Vermogens-
belasting

belasting

belasting

belasting
en
op
de volgende obligatieleeningen:
Rente- Emissie-
1927128

–

–

254.334

3.267
Guldens

voet

koers
1928/29

7.068

109.290

1)
1.032.880-

171.263
Orde der Broeders van Barmh.
v.

1929/30

4.134.815

4.424.243

55.930.962

9.464.725
d.
II.
Joannes de Deo,,Fate.Bene-

1930/31

14.396.551

15.359.081

2.944.289

451.200
Fratelli” ,,Provincie Lombardo-

Totalen

18.538.434 119.892.614
1
60.162 4651

10.090.455
Veneta”, Milaan
(+
700.000 voor
conversie) ………………….675.000

7

o/

96

01
1)
Tengevolge van een achteraf gebleken onjuistheid in een
Pius X
stichting, Breda
……….100.000

5
5/
5

100 O/
der kantooropgaven,
is
bij de splitsing over Juli
ji. het be- Congreg. der Zusters
v.
d. Goddel.
drag der ontvangsten
op
den dienst 1928/29 te hoog, dat
Heiland, Weenen

…………..250.000

8
O/

100 O/
betreffende

den

dienst

1929/30 in evenredigheid te laag

vermeld, waardoor het thans
op
den eerstgenoemden dienst
verantwoorde bedrag lager
is,
dan dat over de vorige maand.

856

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

24 September 1930

STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN.
N.B.
”
befeekent: Cijfers nog niet ontvangen.

GELDKOERSEN.
BANKDISCONTO’S. Wissels. 3
25 Mrt.’30
Lissabon

….
8
28 Juli’28
jDisc.
,
Be1.Binn.Eff.
4

7Mrt.’30
Londen ……
’30
3

1Mei
Vrsch. in R.C.
4

7
Mrt. ’30
Madrid ……
6
19Juli ’30
Athene ……….
9

2Dec.’28
N.-YorkF.R.B.24l9Jvni’30
Batavia ………..
4410 Mrt.’30 Oslo

……..
4420Mrt.’SO
Belgrado

……..
5428
Mei
’30
Parijs

……
24
1 Mei ’30
Berlijn

……….
4
21Jini’30
Praag

……
4
24Juni’30
Boekarest……..
9 23Nov.’29
Pretoria

….
6
17Aug.’29
Brussel ……….
2431 Juli’90
Rome ………
5419
Mei ’30
Budapest ……..
5428
Mei ’30
Stockholm

..
34
2Apr.
1
30
Calcutta

……..
5
10Juli’30
Tokio

……
5.4
180ct.27
Dantzig

……..
4
18Aug.’30
Weenen……
5

98ept.
1
30
Helsingfors ……
6
26Aug.’30
Warschau ….
6412 Juni’30
Kopenhagen

….
4

3Mei’30
Zwits.Nat.Bk.2410
Juli’30

OPEN
MARKT.

1930 1929 1928
1914

20S

t
ep
.
1
5120
81
1
3
116
16’21
17j22
2
01
24

Sept.
Sept.
Sept.
Sept. Sept.
Juli

Amsterdam
Partic.disc.
2
1
116
1
15
/i2
3
ji,
I
7
18_
1
16
113j71
531
451_71
311_711
Prolong.
1
3
14
114-2
1
3
14-2
I
1
I22
5_31
4

411
4
_3j
4

2I14.
1
14
Londen
DageId…
1-2
1-2
12
1
14
1-2
3_431
4

2
1
(
2
-4
1
(
2

1
3
J-2
Partic.disc.
2
1
116
2
1
175_3
J35
21h6-118

2
1
Ii_
1
f,
57/
1
6_11
2

4
1
14
5
I16
2
1
1
4
j
4

Berlijn
DageId…
311
2
-5
2
1
12-5
1112-3117

211
2
_611
2

6-8’/2 5-8
–
Part,c.disc.
30-55 d…
311
4

3
1
15-
1
14
3
1
18
31I8
7
1
/8
65,
1
8
–

56-90 d…
3114
3
1
18-
1
I4
3118
31/8
7118
651
2
1
j,-
1
1,
Waren-
wechsel.
35/,
3’Is-‘/8
33(_1J

3/2-/5

75J5_3/4

67l871/4
–
t’Jew York
Daggeld
1)
21/
4

211
4

2
2-
3
/4
7-
1
0’14
ö’jrO
1
I
1
8
(
4
.2
1
!,
Partic.disc.
2 2
211
5
31
4

2
1/
4

451
8

–
)
aoera van ly sept, en Caaraan voorafgaande weken tjm Vrijdag.

WISSELKOERSEN;
KOERSEN IN NEDERLAND.

Da a
New
I
Londen
Berl
ij
n
Par
(
js
I
Brussel
Batavio
York)
‘)
‘)
‘)
S)
1)

16 Sept. 1930
241/,
12.071/
8

59.15
9.754 34.63
100sf,,
17

,,

1930
2.48%
12.06k
59.144 9.754
34.614
100
‘/16
18

1930
2.483/,,
12.065/,
59.134
9.75
34.604
100
1
/16
19

1930
2.48%
12.06
59.16 9.754
34.604
10011,6
20

1930
2.481/,
12.06
59.13
9.754
34.60
100/,,
22

1930
2.48
12.05
59.034
9.744
34.574
100 1j
Laagsted.w.
1
)
2.477/,
12.043/
8

59.-
9.73JI 34.55
997/,
Hoogste
d.w
1
)
2.48%
12.071j
8

59.174
9.754 34.64
100 /8
15 Sept. 1930
2.488/,
12.071/
9

59.15
9.7541
34.63
1001/
16

8,,

1930
2.487/
16

12.079/
4

59.184
9.754/

34.67
100
Muntpariteit
2.48% 12.10%
59.26
9.75
34.59
1100

Data
Zwit-
serland
Weenen
Praaf
Boeka-
Milaan
Madrid

16 Sept. 1930
48.19
35.10
7.374

1.484
13.004
27.124
17

1930
48.16%
35.07%
7.37

1.484 13.004
26.55
18

1930
48.16
35.05
7.364

1.484
13.-
26.524
19

,,

1930
48.17
35.05 7.364

1.484
13.-
26.524
20

1930
48.16. 35.05
7.364

1.48k
– –
22

1930
48.13%
35.02%
7.36,

1.48
12.99
26.95
Laagsted.w.l)
48.10 34.95
7.354′

1.47
11.97
26.20
Hoogste d.w1)
48.20
35.1234 7.38

1

1.494
.13.024
27.25
15 Sept. 1930
48.19
35.10
7.374

1.484
13.004 27.124
8

,,

1930
48.20 35.12%
7.364′

1.484
13.004
26.51
Muntpariteit
48.-
35.10
7.371

1.488
13.09
48.524

D
a a
Stock-
holm
‘.1
hagen’,l
Kopen-
Oslo’)
Hel-

forf’)

Buenos-
Airesi)
Mon- treal’)

16 Sept. 1930
66.75
66.4741
66.474
6.254
907/
8

2.487/
8

17

,,

1930
66.70
66.474 66.424
6.25 901j, 2.48%
18

,,

1930
66.70 66.424
66.424
6.25
90sf,
2.487/
8

19

,,

1930
66.70
66.424
66.40
6.25
90%
2.487/
8

20

,,

1930
66.70
66.424
66.40 6.25
89sf
8

2.48%
22

,,

1930
66.65
68.374
66.35
6.244
89%
2.48%
Laagste
d.w.
1
)
66.60
86.32.,k
66.30
6.234
88%
2.48
Hoogste d.w’)
66.77JI
66.474
66.474
6.26
91%
2.49
15 Sept. 1930
66.75

1
66.474
66.473
6.254
9071,
2.487/
8

8

,,

1930
66.75 166.52JI

66.524 6.244
90.
2.485,,
funtpariteit
66.67

166.55
166.67
6.264
95%
2.48%
‘) Noteering te Amsterdam. ‘*) Not, te Rotterdam.
1)
Part, opgave.
In het eerste nummer van iedere maand komt een overzicht voor van een aantal niet wekelijks opgenomen wisselkoersen.

IiOERSEN Th NEW YORK.
(Cable).

Data
Londen
Parijs Berlijn
Amsterdam
(S P. 100 gid.)
($
per
2)
($ P.
lOOfr.)
($ P. 100 Mk.)

16 Sept.

1930
4
,
865
/
32

3,927/,
‘23,83
1

40,28
17

1930
4,86/,,
3,937/
5

23,82%
40,29
18

1930
4,8611,
3,93
23,831/
8

40,30%
19

1930
4,861/,,
3,93
23,83k
40,29%
20

1930
4,861,,
3,93
23,83
40,31%
22

1930
4,85
51
/
32

3,92%
23,80’/,
40,34
23 Sept.

1929
4,847/
8

391%
23,81%
40,12
Muntpariteit..
4,8667
3,905/
8

23,8131
40s1
1

KOERSEN TE LONDEN.

Plaatsen en
Landen
Nofeerings-
e enheden
6Sept.

13Sept.
1930

1930
15120 Sept.’30
Laagste/Hoogstç
20Sept.
1930
Alexandrië..
Piast. p.g
9734 9714
977/
16

9791
16

97%
Athene ……Dr.
p.y,
375
375
374%
375k
375
Bangkok….
Sh.p.tical
1/10
1110
1/10
110
1/10
Budapest
.. .
Pen.
p £
27.74
27.764
27.75
27.78
27.764
Buenos Aires
d.
p.$
39%
41
40’j,
4151
1
,
40%
Calcutta
. . . .
Sh.
p.
rup.
1/5
61
/
84

11525139

1/5%
i;öis,,
11
5
51
/
64

Constantin..
Piast.p.g
.1.025
1.025 1.025
1.025
1.025
Hongkong
..
Sh.
p. $
1
1
1
41/
10

113%
113%
114%
113
81
/
59

Sh.
p.
yen
2/0
13
/
210
18
/
52

201,
2107/,,
2/0
18
/
33

Lissabon
…
Escu.p. £
108k
108%
1081/
8

1089/
8
108%

Kobe

…….

Mexico

….
$
per
£
10.25 10.25
10.15
10.35
10.25
Montevideo .
d.per
40
411/
4

40%
41%
40%
Montreal
…
$
per
£
4.85k
4.85
57

4.851
8

4.855/,
485H
Riod. Janeiro
d. per
Mil.
4%
481/32
415/16
51,.,
4
81
/
32

Shanghai
…
5h.
p.
tael
1/77/
16

1/7
25
/
32

17%
1/81/
16

1/8
Singapore
. .
id.
p. $
2/3
49
/
6

2/3
49
/
6
,
2/3iij
6

2/4
213691
44

Valparaiso
1).
$
per
£
39.59
39.64 39.68
39.94
39.94
Warachau
..
Zi. p. £
433j,
435/,
435/
16

437/
1

43sj,

ZILVERPRIJS
GOLJDPRIJS’)
Londen’)
N.York’)
Londen
15 Sept. 1930..
161sj,,
36%
15 Sept. 1930…
85/01/
8

16

,,

1930..
1613/
36sj,
16

1930…..
85/0%
17

1930..
1671,
36
7
/
8

17

1930…
8510%
18

,,

1930..
17
37
18

1930….
851014
19

,,

1930..
1616,,
36%
19

,,

1930….
85/0%
20

,,

1930..
1611/,
5

36*,,
20

1930….
85/0%
21 Sept. 1929..
237/
1
, 5034
21 Sept. 1929….
84/11%
27
Juli

1914.. 24’sj,,
59
27 Juli

1914….
84/11
1)
In pence
p.oz.
stand.
1)
Forelgn sllver
In
$c. p.oz.
line.
5)
In sh. p.oz.
line

STAND VAN ‘s RIJKS KAS.

Vorderingen.
1

6 Sept. 1930
15 Sept. 1930
Saldo b. d. Bank voor Ned. Gemeenten
/

94.770,98
1

549.315,81
Voorsch.op uit.Aug.resp.Juli’30 aan de
gemeenten verstrekt
op
voor haar
door de Rijksadministratie te heffen
gemeentelijke

ink.bel.

en

opc.

op
,,

3.225.176,89
,

13.123.217,78
90.096.911,59
,,

94.098.695,55
Id. aan

Suriname …………………
11.565462,54
,,

11.595.376,88
,,

4.031.486,29
,,

4.053.261,68

de

Rijksink.bel… ….
…………….
Voorschotten aan Ned.-lndië…………

Kasvord. weg. credietverst.a/h. buitenl.
103.155.174,50
,,
101.315.426,14
Saldo der po8trekeningen van Rijks-

…
Id. aan

Curaçao……………………

comptabelen

…………………..
25.932.115,49
20.591.982,58
Vord. o/h. Algem. Burg. Pensioenf.
1)
Vordering
op
andere Staatsbedrijven’)

,

302.525,66

..

14.321.331.85
,,

224.468,54
14.348.480,43

Verplichtingen.

Voorschot door Ned. Bank ingevolge
art.
16
van haar octrooi verstrekt.,
/
10.050.555,33
/

1.979.080,18
Voorsch. d. Ned. Bank verstrekt
1)…

Schatkistbiljetten in omloop
………
141.337.000,-
,,
141.283.000,-
,,

51.990.000,-
56.990.000,-
–
–
Zilverbons in omloop ……………
Schuld
op
uIt. Juli ’30 aan de gemeen-
4.732.924,-

..

,,

4.647.256,50

Schatkistpromessen in Omloop
…….
Daggeldleeningen
……………………..

ten wegens voor haar door de Rijks-
administratie geheven gemeentelijke

..

inkomstenbelasting en opcenten
op
de Rijksinkornstenbelastjng
-.
–
Schuld aan het Alg. Burg. Pensioenf.1)
Id. a. h. Staatsbedrijf d.
P., T.
en
T.’)..
–
17.322.281,01
–

Id. aan andere Staatsbedrijven’)
118.019,01
8.626.572,60
134.269,45
Id. aan diverse instellingen’)
………
9.526.852,22
,,

9.493.568,03
1)
In rekg.-crt. met ‘sRijks Schatkist.

NEDERLANDSCH.INDISCHE VLOTTENDE SCHULD

13 Sept.1930
1
20 Sept. 1930
Vorderingen:
–
–
Saldo

bij

‘s

Rijks

kas
…………………
Saldo bij de Javasche Bank ……….
–
–
Verplichtingen:
…..

Voorschot
‘s
Rijks kas
…………
f
94.065.000,-
f
93.229.000,-
,,

II.850.000,-
1
l.850.000,-
Betaalmiddelen in
‘s
Lands Kas
–
–
Schatkistpromessen

………………

Waarvan Muntbiljetten
…………..
–
.
…..
392.794.000,-
Muntbiljetten in omloop …………..19.318.000,-
19.116.000,-
Schuld aan het Ned.-lnd. Munttonds.
,,

3.310.000,-
3.795.000,
Idem aan de Ned.-lnd. Postspaarbank.
,,

864.000,- 946.000,-
Voorschot van de Javasche Bank……9.375.000,- .

7.621.000,-

24 September 1930

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

857

NEDERLANDSCHE BANK.

JAVASCHE BANK.

Verkorte Balans op 22 September 1930.

Voornaamste posten in duizenden guldens. be
samengetrok.
A.ctiva.

ken cijfers der laatste weken zijn telegrafisch ontvangen.
Binnenl.Wis-jB:fdbk.
f

39.583.648,89
sels, Prom.,
Bijbnk. ,,

752.320,60
enz.indisc.(Ag.sch.
,,

7.987.441,71

f
48.323.411,20
Papier o. h. Buitenl. In disconto

……

Idem eigen portef.
.
f
239.866.694,-
Af :Verkocht maar voor
de bk.nog niet afgel.

–
239.866.694,_
Beleeningen
mcl. vrsch.
Hfdbk.
f

28.586.600,09

in rek.-crt.
Bijbnk.

4.999.459,80

op onderp.
Ag.sch.

49.676.210,64

f

83.262.270,53

Op Effecten ……f

81.729.482,82
Op Goederen en Spec. ,,

1.532.787,71
83.262.270,53
Voorschotten a. h. Rijk …………….,,
–
Munten Muntmateriaal
Munt, Goud
……f

64.774.330,-
Muntmat., Goud
.. ,,
325.820.298,38

r
390.594.628,38
Munt, Zilver, enz..

24.173.308,10
Muntmat., Zilver..
,,

–
414.767.936,48
1
)
Belegging
‘/i
kapitaal, reserves en pen.
sioenfonds

……………………,,
25.899.705,23
Gebouwen en Meub. dr Bank ……..,,
5.000.000,_
Diverse

rekeningen ………………,,
52.270.456,15

Passiva.

f
869.390.473,59

Kapitaal
……………………….f
20.000.000,-
Reservefonds ……………………,,
7.199.946,44
Bijzondere

reserve

………………,,
8.000.000,-
Pensioenfonds

………………….,,
6.742.786,35
Bankbiljetten in omloop …………..

..
800.112.150,-
Bankassignatiën in omloop ……….,,
225.693,68
S
Rek.-Cour.
5
Het Rijk
(

733.563,27
saldo’s:

Anderen

21.250.482,90
21.984.046,17

Diverse rekeningen ………………,,
5.125.850,95

f
869.390.473,59

Beschikbaar metaalsaldo
………….f
85.488.6557
Minder bedrag aan bankbiljetten in om-
loop dan waartoe de Bank gerechtigd is ,,
213.621.635,-
1)
Waarvan in het buitenland
f
28.846.779,33.
Voornaamste posten in duizenden guldens.

Ooud
Andere
Beschikb.
Dek-
Data
Munt
1
Muntmat.
Circulatte
I
schulden
opeischb.
Metaal-
saldo
i)

kings
perc.

22 Sept. ’30j
64.774 325.820 800.112
22.210 85.489
50
15

’30
64.781
325.820 812.274
13.303
84.369
50
8

’30
64.789
325.820
824.353
12.508 79.640
50
2

’30
64.795
325.820 843.799
17.778
69.943
48
95 Aug. 30
64.808
325.820
799.828
25.071
84.967
50
18

,,

’30
64.815
325.820
804.067
24.754
83.526
50

23 Sept. ’29
65.601
377.442
802779
16.539
134.528
56J

25 Juli
’14
65.703
96.410
310.437
6.198
43.521
54

Totaal
Schatkist-
Papier
Dii,erse
Data
bedrag
promessen
en
op
het
reke- disconto’s
rechtstreeks
bulienl.
nin
gen’)

22 Sept. 1930
48.323
–
83.262
239.867
52.270
15

1930
48.436
–
89.043 239.785
47.371
8

1930
48.797
–
91.517
234.401 53.010
2

1930
48.697
–
115.586
234.352
49.657
25 Aug. 1930
47.421
–
84.291 234.291 44.166
18

,,

1930
48.260
–
84.740
234.269
46.625

23 Sept. 1929
53.543
–
91.971
183.221
37.829

25 Juli

1914
67.947
61.686 20.188
509
1)
Seaert aen baneStaat van
14
Jan.
’29
weaer op ce basis van
1
16
metaaldekking.
8)
Sluitpost activa.

SURINAAMSCHE BANK.

Voornaamste posten in duizenden guldens.

Data
Metaal
.
Andere
opeischb.
schulden
Discont.
Div.
reke-
ningen’)

23 Aug.

1930..
911
1.208
440
982
498
16

,,

1930…
910
1.276 461
988
528
9

1930-
911
1.321
444 988
529
2

1930…
920 1.508
478
991
542

24 Aug.

1929…
801
1.535
599
993 519

5
Juli

1914-
045
1.100
560 735 396
1)
Siuitp. der activa.

Data
Ooud
Zilver
Circulatle
opeischb.
metaal-
schulden
saldo

20 Spt. 1930
1800
.
260.300
39.500 48.880
13

,, .1930
168.100
264.600
37.300
47.340
8

1930
168.300
265.200
36.600
47.580

23Aug.1930
138.812

28.427
282.152
49.632
42.526
16

1930
138.442

26.648
269.342
40.951
40.973
9

1930
138.805

26.664 270.656
42.152 40.345
2

1930
139.114

26.452
266.520
43.505
41.556

21 Spt. 1929
146.980

24.077
305.738
71.193
20.284
22 Spt. 1928
172.093

15.379
320.206
49.134.
39.736

23Juli1914
22.057

31.907 110.172 12.634
4.842

Wlssels,
Dek-
Data
Dis- buiten
Belee-
v,,erse
e-
f
e
kings-
conto’s
N.-Ind.
ningen
n ngen
percen-
_____________

betaalb.
lage

20Spt.1930
10’200
56
13

1930
108.600
• 56
6

1930
108.900
‘
51

23Aug.1930
48.170
51
10.001
33.882
47.515
16

1930
10.135 31.386
46.494 51.077
53
9

,,

1930
10.506
32.133
44.038
51.484
53
2

,,

1930 10.461
32.921 39.810
53.530
53

21 Spt. 1929
9.622 37.034
133.343
28.854
45 22

,,

1928 12.671
31.698 90.607
50.549
51

25 Juli1914
7.259 6.395
75.541
2.229
44
‘) Sluitpost
activa.

BANK VAN ENGELAND.
Vooriiiiauiste posten in duizenden pon.den sterling.

Data
Metaal
Bankbilf.
in
Bankbilf.
in
Banking
Other Securities
Disc,
and
ecuritie
circulatte
Departni.Adi,ances

17 Sept. 1930
157.511
357.768
58.852
5.377
22.409
10

1930
156.574 361.326
54.220
5.770 21.641
3

1930
1
55.522 362.983 51.477
6.229
21.559
27 Aug. 1930
155.888 360.868
53.971
6.460
22.187 20

,,

1930
155.366
361.791 52.543 6.115
25.434
13

,,

1930
154.105
367.379
45.712
6.865
22.744

18 Sept. 1929
135.581
361.856 33.728 3.299
34.182

22 Juli

1914
40.164 29.317
33.633

Data
Oov.
Sec.
Public
Depos.

Other Deposits

1
Other Bankers
Accountsl
1
Reserve
ktngs-
I

Dek-

perc.
1)

17 Sept.’30
38.766
8.934
65.308 33.786 59.743
555/
10

’30
45.911 9.013
67.166 34.137 55.247
50
3

,,

’30
47.881
7.917
67.427
34.616
52.539
47
23
1
82

27Aug.’30
49.141
18.173
62.600
33.799
55.020
48
20

’30
49.371
21.045
61.665
33.594
53.574
46
13

,,

’30
51.346
12.256
66.253
34.020
46.736
41

18 Sept.’29
73.782
18.589
63.344
36.098
35.065
29
22
/
52

22 Juli ’14
11.005
13.736
42.185
29.297
52

1) Verhouding tusschen Reserve en Deposits.

BANK VAN FRANKRIJK.
Voornaamste posten in millioenen franes.

Data

1

Goud
IZilver
Te goed)
inhet
buttenl.buifenl.

Wis- I
sets

Waarv.
I
op
het
Beee-
1

n
ngen
Renteloos
voorschot
ad. Staat

12 Spt. ’30
47.543
417
6.839
23.669
18.768
2.804
.
3.200
5

,,

’30
47.478
407
6.832
23.719
18.768
2.836 3.200
29Aug.’30
47.242
397
6.838
25.233 18.764
2.731
3.200
22

,,

’30
47.195
396
6.806
24.029
18.802
2.738
3.200

13 Spt. ’29
39.031
71
7.221
26.576
18.612
2.448
1

3.200

23 Juli’14
4.104
640
–
1.541
8
769
–

B

t’.
Diver-
1
Rekg.
Courant
Data
zelf51.
a,nort.
k.
sen )
Circulatie
.
Staat
i
Zelfèt.
1
Partt-
Iamort.k.lculieren

12 Spt. ’30
5.304
1.716
1

72.875 4.506
t

6.105
6.753
5

,,

’30
5.304
1.941
73.453
4.458
5.535 6.928
29Aug.’30
5.304
2.016
73.677 4.729
5.380 7.734
22

,,

’30
5.304
1.591
72.017
.4.735
5.441
7.688

13 Spt. ’29
5.612 1.482
65.470
7.050 6.998
5.134

23Juli’14
–
–
5.912
401
–
943

1)
Sluitpost
activa.

858

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

24 September 1930

DUITSCHE RIJKSBANK.
Voornaamste posten in millioenen Rèichsmark.
Daarvan
Devlezen
Andere

a a
2
0
ud
bij bui-
als
goud-
wissels
Belee-
tenl. circ. dekking
en
ningen
banken
1)
geldende
cheques

15 Sept, 1930
2.618,7
149,8
320,5 1.366,2
62,6
7

,,

1930
2.618,9
149,8
392,1
1.571,9 57,0
30 Aug. 1930
2.618,9
149,8
369,0 1.730,0
212,2
23

1930
2.619,0
149,8
356,1 1.346,7 57,1
14

1930
2.619,0
149,8
311,1
1.418,1
77,4
14 Sept. 1929
2.186,4
149,8 322,8
2.239,6
55,2
30 Juli

1914
1.356,9
–
–
750,9
50,2

Da
Z
Effec-
Diverse
Clrcu-
Rekg.-
Diverse ten
Activa’)
latte
Cr1.
Passiva

15 Sept. 1930
102,7
665,1
4.245,6
352,2
–
226
1
4
7

1930 102,7
688,1
4.486,2
368,4
225,0
30 Aug. 1930
102,7
655,2
4.707,4 415,6
,224,6
23

1930
102,7
685,2
4.049,8
600,8
225,0
14

1930 100,9
679,4
4.229,1
446,9
222,2
14 Sept. 1929
92,8
583,1
4.411,7
426,7
354,6
30 Juli

1914
330,8 200,4 1.890,9
944,-
40,0
1)
Onbelast.
‘)
W.o. Rentenbankscheine 15, 7 Sept., 30, 23, 14Aug. ’30,
14
Sept. 29, resp. 45; -; -; 49; 49; 37 miii.

–

NATIONALE BANK VAN BELGIE.
Voornaamste posten in millioenen Belgas.

Data

Goud
0.
0
0
0
.2
0

Pekg. Cr1.

n
-0c

1930
.

__
ZE

18 Sept.
1210 893
68
735
31
311

—-
——-

3.048
18
132
11

,,
1210
895
68
745
32
311 3.079
11
122 4
1210 869
67
71
32 311
3.082
15
96
28 Aug.
1210 872
67
776
31
311
3.056
10
155
21

,,
1208 875
67
769
34
311
3.042
34 140
19Sept.’
1021
550
44
750
42
343
2.620
38
61
1
)1929.

VEREENIGDE STATEN VAN NOORD-AMERIKA.
FEDERAL RESERVE BANKS. Voornaamste posten in millioenen dollars.

Goudvoorraad
Wettig
Wissels

Data
betaal-
middel, Zilver
Totaal
1
Dekking
F. R.
In
her-
disc. v. d.. In
de
open
bedrag
Notes
eic.
member
banks
markt
gekocht

3Sept.’30
2.934,6
1.600,3
151,7
231,3
170.4
27Aug.’30
2.955,9
1.611,2 183,7 193,3 163,3
20

’30
2.939,0
1.573,5
168,1
196,2 158,9
13

’30
2.945,3
1,583,1
169,7
190,5.
154,3
6

30
2.961
3
2
1.588,5 165,6
205,9
133,6
30 Juli 301
3.005,0
1.590,0
.173,2
197,1
130,8

4Sept.’291
2.943,4
1.607,8
172,8
1.046,0
182,9

Belegd
–
Totaal

–
1

Goud-
Algem.
Data
In U. S.
Gov.Sec.
Notes
in circu-
it’.
Gestort
Kapitaall
1

Dek-
kings-
Dek-
kings-
latie
1

perc.’)
p
erc
.)

3Sept.’30
602,0 1.367,6
2.454,0
169,8
76,9
80,8
27Aug.’30
601,9
1.337,2 2.470,1
169,8
77,6
81,9
20

’30
601,9 1.323,7
2.469,1
169,8
77,4 81,9
13

’30
606,3
1.333,0
2.463,8
169,8
77
3
5
82,0
6

,,

’30
576,2
1.338,8
2.423,4
169,7
78,7
83,1
30Juli’30
576,4
1.335,1
2.468,9
169
3
7
78
3
9
83,5
4Sept.’29
149,0
1.883,3 12.374,0
1

166
3
8
69,1
73,2
1)
Verh uding totalen goudvoorraad tegenover opelschbare
schulden: F.
R.
Notes en netto deposito.
2)
Verhouding totalen
voorraad muntmaterlaal en wettig betaalmiddel tegenover
idem.

PARTICULIERE BANKEN AANGESLOTEN BIJ HET FED. RES. STELSEL.
Voornaamste posten in millioenen dollars.

Data
Aantal
banken

Dis-
conto’s
en
beleen.

1
1
Beleg-

J
gingen

rReserve
bij de
F. R.
banks

1.814

Totaal
depo-
sito’s
time

I

Waarvan

deposits

27Aug.’301
40
16.793
6.329
21.091
1
7.439
20

‘301
44
16.795
6.340
1.807
21.077
7.405
13

,,

1
30
38
16.857
6.235
1.789
21.145
t

7.394
6

’30
51
16.906, 6.257
1.752
21.086
1
7.357
30Juli’30
35
16.945 6.291
1.818

1
21.259
1

7.352
18Aug.’29
685
16.950
1

5.456
1.663 19.787
8.766
Aan het eind van ieder kwartaal wordt een overzicht
gegeven van enkele niet wekelijks opgenomen bankstaten.

GOEDERENHANDEL.

GRANEN.
23 September 1930.

De stemming voor t a r w e was ook in de afgeloopeu
week niet vast, hoewel de werelclverschepiiigen in verhou-
ding tot cle behoefte in iLlvoerencle laucleti gedurende de
beide vorige weken niet groot waren en zoowel in Enge-
land als op het Cotinei,t goede vraag bestond naar buiten-
landsche tarwe. Verkoopers hebben Op verschillende (lagen
hun prijzen verlaagd, van welke aanbiedingen veelal op
ruime schaal gebruik werd gemaakt. Vooral Russische
tarwe werd tot lage prijzen aangeboden en in concurrentie
met dit aanbod werden ook voor Cai,adeesche tarve-soorteii
de prijzen verlaagd. In Canada zijn de aanvoeren van tarwc.
aan de binnenlandsche markten zeer groot cii verkoopers
zijn dringend aau de markt. dii de Vereenigde Staten; waar
de aalivoeren in den
,
laatsten tijd zijn verminderd, is het
aanbod van tarwe niet zoo cirukkenci en het is J.ioofdzake-
)ijk in Canada, dat ouder den invloed van het Russische
aanl)ocl de prijzen op de termijnmarkt te Winnipeg zijn. ge-
daalci. Nadat in het begin der week de prijzen eenigsziiis
zijn gestegen, is daarop een vrij sterke reactie gevolgd ei
het slot was voor October 3’% dollarceats per 60 lbs. lager.
In de afgeloopen week is het dorschen iii Canada vertraagd
ten gevolge van regen, doch sedert is een verbetering in de
weersomstandigheden ingetredea en vindt het dorschen
weder flinken voortgang. De kwaliteit van tie Canideesche
tarwe is dit jaar zeer goed; in laboratoria genomen proe-
ven toont een hooge bakwaarde aan. Men meent, dht 01)
het oogenblik in Manitoba 80 pCt. van den oogst gedorscht
is, in Saskatchewran 65 pCt. en in Alberta 40 pCt. Van
voedergranen zal ongeveer de helft gedorscht zijn. In de
naaste toekomst wordt verwacht, dat de aanvoeren in Ca-
nada groot zullen blijvçn en dat in verband daarmede het
aanbod van Canadeesche tarwe voorloopig niet zal vermin-
deren. Rusland gaat voort met het op ruime schaal ver-
schepen van tarwe en uit het groote aantal schepen, dat is
gecharterd voor het vervoer van graan van Zwarte Zee-
havens,
mag
de conclusie getrokken w&den, dat ook in de
eerstvolgende maanden het aanbod van Russisehe tarve be-
langrijk za.l blijven. Men berekent, dat sinds het begin van September een totaal van 573.000 ton scheepsruimte is ge-
charterd om in Zuid-Rusland te laden. Indien deze ruimte
geheel met tarwe zou worden beladen, zou dat een hoeveel-
heid zijn van 2.635.800 quarters, doch een deel van deze
rnimte zal zeker worden gebruikt voor andere graansoor-ten, welke ook geregeld uit Rusland wrden verscheept. In
de Vereenigde Staten was men niet in dezelfde mate als in
Canada oncle,- den indruk van het aanbod van Russische
tai-we. De prijzen aan de termijnmarkt te Chicago zijn, na
eenig herstel in het begin der vorige week, in de daarop
volgende dagen niet zoo sterk gedaald als in Winnipeg en
het slot was Y
2
dollarcent per 60 lbs. hooger dan een week
geleden. Hoewel er voor tarwe flinke vraag bestaat in in-
voerencle landen en de prijzen door het lage niveau, waarop
ze zich handhaven, voor koopers aantrekkelijk zijn, terwijl
ook cle verschepingen gedurende de laatste weken niet groot
waren, is het wel zeer moeilijk om aan prijsverbetering te
gelooven. Nadat een beket:td Engeisch vakblad korten tijd
geleden le vermoedelijke behoefte aan buitenlandsche tal-we
in Europa schatte op 76 millioe.n quarters tegen 60.800.000
qnarters in het vorige seizoen, werd in de afgeloopen week
een schatting van een ander Engelsch vakblad gepubliceerd,
dat de totale behoefte in Europa schat op 79 rnillioeii
quarters en die buiten Europa. op 15 mïllioen. Tegenover
dit in invoerende landen benoocligde totaal van 94 millioeti
schat hetzelfde blad, dat in uitvoei-eiule landen een export-
sui-plus aanwezig zal zijn van 159 millioen quarters, itt
uelke hoeveelheid begi-epeti zijn de op 31 Augustus nog
aanwezige voorraden in de Vereenigde Staten, Canada,
Australië en Argentinië. Bij deze berekening van het voor
uitvoer beschikbare saldo in uitvoerende landen valt met
zekerheid natuurlijk ntets te zeggen over Argentinië en Aus-
tralië, waar nog geruimen tijd moet verloopen, vOör met
oogsten kati wrclort begonnen en de weersomstan cligheden
no
g
veel kunnen bederven. Op het oogenblik zijn in beide
productielanden cle vooruitzichten zeer goed. In Argentinië
werd regen gewenscht, zonder dat nog klachten over het

D E Paadbrieven der N.V.Insulaire Hypotheekbank te Zierikzee
behooren tot de beleggingsfondsen der Rijkspostspaar-
bank, der Rijksverzekeringsbank en van het Kroondomein
Verkrijgbaar 412 pCts.
Pandbrieven ik
9
91
12 pCt.,
Pandbrieven
…..
pl.m. 1 20.000.000.-

24 September 1930ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

859

AANVOEREN in tons van 1000 KO.

Rotterdam

II

Amsterdam

Totaal

Artikelen

1
14120
Sept.
1

Sedert

1
Overeenk.

14J20 Sept
1

Sedert

1
Overeenk.

1930

1929
1

1
Jan.
1930
1
tijdvak
1929
II

1930

1Jan.
1930
1
tijdvak
1929

76.175
1.163.635
1.250.236
Tarwe

……………..
Rogge

……………..
3.394
315.454
156.320

..
–
12.842 15.177

Mais …………. .
….
746,530 583.291
28.480 386.090 332.380

Boekweit ……. ……….

4.250 136.685
146.877
Gerst

………………

..24.668

1.364
65.730
108.202
Haver

………………

Lijnkoek …………..
2.006
104.359
171.859
Lijnzaad

…………….

4.970
96.432
1
61.944
1_1
Tarwemeel

…………..
Andere meelsoorten ….
643
—
-__
14.805
4.5 11

96.789

1.224.092

1.347.025

400

341.808

156.720

640

14.480

15.817

150.604

876.949

733.895

3.294

414.723

335.674

2.746

139.497

149.623

247.876

257.066

356.078

450

11
104.359

172.309

20.390

126.957

82.334

–

17.611
1

14.511

8.295

60.457
26.354
1.638

200

130.419

5.704

28.633
2.812 191.336

2.085

30.525

347

2.806

IIitl)IijVefl daarvan werden gehoord. in de vorige week is
in Argentinië algenleen lichte regen gevallen en de voor
II
iti.ielii;eii worden gittistig geioenul doch mcci’ regeil vou
go’enscht ;ijn.
ifl
Australië waren de veersomstaiidighe-
dcii gunstig en inci’ vbrwacht 4nar een record-iogst, vaLL
neer ze ook gedureide de volgende wekeii oo ginistig blij-
von als ze tot nog toe ivaren. De term.ijnnidrkteu te, Buenos
Aires en te ‘Rosario sloten 25 cents per 100]iG. lager dan
ccii week geleden. De resultaten hij het oogsten in Frank-
rijk schijuën zoowel kwantitatief als kwalitatief minder
goed te zijn clan men had verwacht, en. sommige zeer pas-
simistische berichten werden gepubliceerd. Zelfs was er een schatting van den oogst van 26 millioeti qnarters, doch deze
wordt wel als zeer laag beschouwd, hoewel men ook niet
meent, dat de door anderen geschatte opbrengst van 30 mii-
heen quarters zal worden bereikt. De boeren in Frankrijk
houden hun tarwe terug en wachten tot ze voor’ hun voor-
raden hoogere prijzen kunnen maken. Zij worden daarbij
geholpen door de bepaling, dat slejits 10 pCt. buitenland-
selie tarwe tot meel mag worden ‘veruia.len, tegen welken
iiiaatregel door de molenaars wordt geprotesteerd. In de
vorige week deden geruchten de ronde, dat het te verma-
len percentage buiterilandsche ‘tarwe ‘tot 25 pCt. zou wor den verhoogd, doch deze geruchten zijn niet bevestigd.’ In
italië is de laatste officieele schatting verlaagd tot 26.680.000
quarters of 1.270.000 dluarters minder dan de vorige schat-
ting, tegen een opbrengst van 3e.025.000 quarters in het
vorige jaar. ‘J)e vooruitzichten van den Italiaa.nschen maIs-
oogst zijn echter gunstig.
– Ho g ge is verder iii prijs gedaald en op een ,niveau aan-
geland, dat het als veevoeder niet duur is. Dientengevolge.
heeft zich voor voederdoeleinden een flinke vraag voor
Donau’ en .itussische rogge ontwikkeld en zijn daarin meer
zakeui tot stand gekomei dart gedurende den laatsten tijd
het geval was. Ook :Poolsche rogge wordt geregeld aange-
boden, doch daarvoor worden pog te hooge prijzen’ ge-
vraagd in vergelijkii:ig niet eerstgenoemde soorten. De maat-
regel in Duitschland, dat importeurs gerst kunnen impor.
teeren ‘teget een tot de helft gereduceerd invoerrecht, ivan-neer ze Duitsche logge en aarclappelviokken van de regec-
ring koopen, heeft niet veel uitwerking, omdat de regeering
dcii prijs, welke voor cle logge moet iviorcien betaald, zoo
hoog heeft gesteld, lnt deze maatregel geen voordeel aan
de gebruikers biedt.
Voor iii a ï s wds de stemuri ng iii’ de aî.geloopen week door-
lunpenci flauw. (iroote verschepiugen van Argentinië en
Zuid-Afrika drukken ‘de markt en aankoniencle patijen
konden slechts met moeite en tot lage prijzen van de handt
worden gedaan. (iroote voorraden worden er in de aan-
koinsthaveus echter niet gevormd, omdat hondcrs van mais,
liever lagere prijzen accepteeren clan hun maIs opslaan en’
de consumptie toch telkens koopt bij nieuwe prijsverlaging.
Plata-mais op aflading werd ook lager aangeboden, doch cle
zaken daarin waren slechts van kleinen omvang.
111
Zuid-
,Afrikaansche maIs gaat niet veel om, daar de prijzen in Zuid-Afrika niet in die mate zijn gedaald als in Europa.
liet zijn daarom hoofdzakelijk stoomende partijen, welke
reeds onderweg zijn, die tot de in Europa geldende prijzen
worden verkocht. Zuid-Afrika exporteert geregeld mais
naar Canada, waar betere prijzen zijn te bedingen, nu Ca-
nada geen mais uit de Vereenigde Staten kan betrekken, sedeit de prijzen in verband met de zeer slechte vooruit-
zichten van den mais-oogst in de Vereenigde Staten, ‘iner
–

gelijkiiig tot andere graansoorten, zeer hoog zijn. Het slot
inn de térmijiunarkten te Buenot Aites en te .Rosario .uas
0 cents lager clan den week geleden. En Roemenië zijn de.
weersomstandigheden op het oogeublik gunstig voor het’ rijp worden van de mais en men meent, dat de opbrengst
tengevolge van die gunsge weersomstandigheden iets grp-
ter zal zijn dan vermoed werd. Ook wordt in Roemenië chn
kleinere consumptie van maïs verwacht, tengevolge van denk

lagen prijs van tarwe, waardoor tarwe in meerdere mate
dan anders als volksvoedscl zon dienen. Geregeld zijn alla-
ders aan den Donau aan cle mna.rkt met maIs ter verlading
in October en volgende maanden. Ook wordt September af-
lading aangeboden, doch daarvan is het aanbod slechts klein.
‘i)e prijzen, w’elke op latere aflading voor Douau-maïs wor-
den gevraagd, zijn in vergelijking tot Plata- en Zuid-Afri-
kaansehe maIs niet hoog, doch koopers maken slechts spaar-
zaam gebruik van de aanbiedingen.
De stemming voor ge r st is in de eerste helft vs,n de
vorige week verbeterd, niettegeustaaride de groote versche-
pingen van den :Domaii en uit Rusland. I)e prijzen waren
eerst tengevolge van drukkend aanbod sterk gedaald en de stemming w’as flauw. Toen echter afladers aan den Donau
zich terugtrokken en tot de zeer lage prijzen niet meer
aan de markt wareh, verbeterde de stemming en werden
weder verscheidene guldens per last hoogere prijzen betaald.
Plotseling kwam toen dringend aanbod tot de verhoogde
prijzen uit Rusland. Er zijn op ed.kele dagen in Rossische
gerst groote zaken tot stand gekomen. Dit Russische aan-
bod, alsook het bekend worden van het verschepingscijfer
van de vorige week van Rusland en van den Donau, maakte
koopers weder terughoudend en van de verhoogingen der
vorige week ging een groot gedeelte verloren. Wel is het
lage niveau iall voor de laatste verhooging niet bereikt,
doch de kooplust is afgenomen en de stemming is weder gedrukt. l)aarbij komt, dat ook an den Donau de prijzemi
weder zijn gellaald en dat de ‘aanbiedingen van daar iets
zijn verlaagd, hoewel ze nog te hoog zijn om nieuwe zaken
tot stand te doen komen. Ook uit Canada worden geregeld
aanbiedingen van gerst gedaan. De prijzen zijn iets hooger
dan die, welke voor i)onau- en Russische gerst w’orden ge-vraagd en tot af sluiten van zaken is het nog niet gekomen.
Voor hz
v
e r, dat gedurende geruimen tijd zeer gedrukt was, is meer vraag gekomen en er zijn weder verscheiden
zaken gedaan in Russische en in Plata-haver.

SUIKER.

De flauwe en loome stemming op alle Suikermarkten hield
ook de afgeloopen week stand.
In A
ze
e r ik a blijft m2n mondjesmaat koopen, de prij-
zen voor Ruvstnker scliommc’lden tusschen 1.15 en 1.18 cle.
c. & fr. De termijnmarkt te New-York was prijshonclend zonder eenige noemenswaardige fluctuaties en kwam het
einde çler week met de volgende nteeringen: Sept. 1.12;
Oct. 1.10; Dec. 1.18; Jad. 1.19 en Mrt. 1.28; terwijl de
laatste noteering voor Spot Centr. 3.15 was.
De ontvangsten in de Atlantische havens der V.S. be-
droegen deze week 29.000 tous, de versmeltingen 66.000
toi.i.s tcgei.c 47.700 tons verleden jaar cii de voorraden
294.000 tons tegen 634.300 tons.
De laatste C u b a-statistiek liudt als volgt:

1930

1929

1928
Tons

Tons

Tons
Productie ……………….4.671.260 5.156.315 4.037.833
Consumptie …………….82.315

113.315

135.833
Weekontv. afscheephavens.

36.450

24.229

41.601
Totaal sedert 1/1 ……….3.391.353 4.478.374 3.420.186
Weekexporten…………..75:479

70.569

96.412
Totale export sedert 1/1

2.291.577 3.848.145 2.703.876
Voorraad afscheep havens.. .. . 1.231.491 630.958 717.356
Voorraad binnenland …….. 1.365.877

564.626 481.814

Ook in Ii ii g e 1 a n cl zijn koopers zeer terughoudend te-
meer daar raffinadeurs binnenkort flinke aanvragen van
preferentieele suiker verwachten. Raffi nacleurs verlaagden hunne prijzen deze week met 3 d. voor alle posities.
De noteeriugen op de Londeusche termijnmarkt luidden
als volgt:
September ……Bietsuiker basis 88
0
fob. Sh. 417k
December

,)

11

11

11

,,

860

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

24 September 1930

Januari ……..Rietsuiker basis
96
0
cif.
,, 5
1
1
51
l’,laart ……….

5/81
I
‘
dei …………

5/1 1
Augustus

,. .

611k

Op
Java hebben de
v.i.S.:i.
hun lirnites als volgt ge-
wijzigcl
S ii
p 0
r i e
Ii
r voor export
f
9.-
voor hoeveelheden tot
5000
tons,
f
8.75
voor hoeveelheden tusscheu
5000
en
10.000
tons en
f
3.50
voor meer dan
10.000
tons.
N o. 16 &/h o o ge r v o o r e x
p0
r t
f
7.50;
indien ver-
scheept wordt met destinatie ten Oosten van Singapore is
deze limiet
f
71%
voor minimum
5000
tons en
f
7
voor mi-
iiflium
10.000
tons.
Een en ander wcsd afgedaan op basis van cie nieuwe con-
dities. De totale verkoopen van de bij de
V.I.S.P.
aange-
sloten fabrieken bedragen thans
050.000
tous.
Het rendement begin September van
152
fabrieken is in
doorsnee gelijk aan dat van verleden jaar.
Het verloop van de markt h i e r t e 1 an d e was identiek
aan de bnitenlandschc markten. De iroteering op de Am-
sterdamsche termijnmarkt bleven zoo goed als ongewijzigd
en gaven aan het einde der week liet volgende beeld te zien:
Dec.
f8;
Mrt.
f
81%
;
Mei
3%
en Aug.
f
8X
alles geboden
met koopers
f
lager. De omzet bedroeg
8400
tons.

KATOEN.

Marktbericht van de Heeren Sir Jacob Bebrens & Sons.
Manchester, d.d.
17
September
1930.

Sedert onze laatste publicatie zijn de prijzen voor Anieri-
kaairsche katoen flaitwer geworden, ofschoon de prijzen zich
gisteren weer eenigszius herstelden. De verkoopen van
,,Spot” katoen hebben gedurende cle afgeloopen week circa
26.000 balen bedragen, doch hiervan waren slechts ca. een
derde Aruerikaansche, terwijl de andere soorten goed ver-
tegen woordigd waren. Wat Engelsche katoen betreft, heb-
ben dagelijks geringe fluctuaties plaats met neiging tot
een geringe stijging; gisteren noteerde
FGF
Sakel
10.50 cl.
Over de Amerikaansche garenmarkt valt weinig te zeg-
gen. De vraag beperkt zich algemeen tot kleine hoeveel-
heden, hoewel er geen gebrek aan belangstelling bestaat.
Prijzen voor groote hoeveelheden zijn echter op een te lage
basis om spinners te temptceren, hoewel hier en daar
ankele verkoopers goede zaken hebben gedaan tegen wat
zij onder tegenwoordige omstandigheden redelijke prijzen

Ontvangsten in- en uitvoeren van Arnerikaansche havens.
(In dulzendtallen balen).

1 Aug.’30
Overeenkomstige periode
tot

12Sept.’30
1

1929

– 1928

Ontvangsten Gulf-Havens.
,,

Atlant.Havens
}
956 710
–
tJitvoernaarGr.Brjttannii
80
83
.
58
‘t Vasteland etc
455
539
411
het Orjent
83 52
89

Voorraden.
(In

dulzendtallen

halen).
–

Overeenkomstig tijdstip
–
12Sept.’36
1929 1928

2106
848
625
Anerik. havens …….
….
649 312
275
Binnenland

………….
New
York

……………
237
104
13
336
103
73
New Orleans ……………
Liverpool

…………….
198
266
334

noemen. Zulke verkoopen zijn echter niet algemeen.

–
in getwijnde bnndelgarens worden enkele flinke hoe-
ve1heden voor hinnenlandsch gebruik gerapporteerd, ter-wijl er gisteren biedingen voor verdere hoeveelheden aan cle markt waren, doch waren de geboden prijzen te slecht
om tot zaken te leiden. In Egyptische soorten loopen de
ervaringen aanmerkelijk uiteen. Velen zijn van meaning,
dat er meer vraag bestaat, hoewel actueele verkoopen niet
op groote kwanti betrekking hebben. Er gaan geruchten,
dat Indië biedingen zendt, doch de geboden prijzen zijn 01)
het oogenblik onmogelijk. Enkele verkoopers rkpporteer-dcii meer vraag van het Continent en bescheiden verkoo-
pel, terwijl anderen daarentegen niets van een verbetering
der vraag to zeggeti hebben. De cijfers vati de ,,])oard of
Trade” betreffende export van katoenen garens geclit-
rende de niaand Augustus werden de vorige week gepubli-ceerd en weerspiegelen den slechten stand van den handel.
Het totaal bedroeg
10.181.800
pond vergeleken niet
15.131.000
pond in
1929, 15.773.000 in 1928 en
16.640.900
pond in
1927,
of daarom bijna
51%
millioen pond minder
dai:i het gelnidldeldle gedurende de afgeloopen drie jaar. liet,
is wel vermeldenswaard, (lat Duitschlnticl in grijze garens
bijna een derde van onze Totaal exporten afnam. Het aan-

STATISTISCH OVERZICHT

.

TA
HarciWlnter
0.

OCO
0
ter am,
i
J
r
K
t
.

R000E
AmericanNo.22) loco
Rotterdam
per 100 K.Q.

MAIS
La Plata
loco
•
R’damjA’dani
per 2000 K.O.

OERST
AmerNo.2
)
oco
°
ter am
per

LIJNZAAD
La Plata
loco
R’damlA’dam
per 1960 K.G.

STEENKOLEN
Westfaalschej
Hollandsche
bunkerkolen, ongezeefd f.o.b. R’damjAdarn

PETROLEUM
Mud. Contin.
Crude
tjm 33.9e
pébSareI

IJZER
Cleveland
Oundry No.3
.ob.
Middlesbrough

KOPER
Standaard
Locoprijzen Londen
per Eng. ton

/o
f1.
0
/0
f1
0(
(1.
0
10
f1
0/
f1.
°lo
$
0/
Sh.
0
/
P,
0
10
jaargemldd. 1925
17,20
100,0
13,075
00,0
231,50
100,0
236,00
100,0
462,50
100,0
10,80
100,0
1.68
100,0
.
73/-
100,0
62.1(6
100,0
1926 15,90
92,4
11,75
89,9

:00,6

174,25
75,3
196,75
83,4
360,50
77;9
17,90
165,7
189
112,5
86/6
118,5
58.1/-
93,5
1927
14,75
85,8
12,475
95,4
176,00
76,0
237,00
100,4
362,50
78,4
11,25
104,2 1.30
77,4
73/-
100,0
55.14/-
89,7
1928
13,475
78,3
13,15
226,00
97,7
223.50 96,8 363,00 78,5
10,10
93,5
1.20 71,4
661-
90,4
63A6j-
102,8
1929
12,25
71,2
10,875
83,2
204,00
88,1
179,75
76,2 419,25 90,6
11,40 105,6
1.23
73,2
7016
96,6
75.141-
121,9
Januari

1928
13,50
78,5
12,70
97,1
207,50
89,6
247,75
105,0
361,00
78,0
10,30
95,4
1.22
72,6
65/-
89,0
62-(-
99,9
lebruari
13,80
80,2
12,875
98,5
226,50 97,8
243,75
103,3
361,00
78,0
10,00
92,6
1.21
72,0
651-
89,0
61.121-
99,2
Maart
14,60
84,9
14,00
107,1
240,75
104,0
255,75
108,4
350,75
75,8
9,95
92,1
L19
70,8
6516
89,7
61.316
.
98,6
April
15,30
88,9
14,97
5

114,5
239,50
103,5
261,99
110,6
358,25
77,5
10,05
93,1
1.19
70,8
661-
90,4
61.14/6
99,4
Mei
15,30
88,9
15,47
5

118,4
238,50
103,0
260,75
110,5
372,00
80,4
10,60
98,1
1.19
70,8
661-
90,4
62i5g-
101,1

J
uni

•
14,37
5

83,6
14,27
5

109,2
234,00
101,0
252,50
107,0
.365,25
79,0
10,10
93,5
L19
70,8
661-
90,4
63.17/-
102,9
uli

1
14,25
22,8
13,07
5

100,0
246,75
106,6
241,00
102,1
359,75
77,8
10,10
93,5
1.19
70,8
661-
90
1
4
62.181-
101,3
Augustus
12,00
69,8
12,625
96,6
214,75
92,8
226,75
96,1
350,75 75,8
10,05
93,1
1.21
72,0
661-
90,4
62.1016
100,7
September
11,65
67,7
11,57
5

88,5
198,75
85,9
198,25
84,0
350,75
75,8
10,00
92,6
1.21
72,0 661-
90,4
63.81-
102,1
October
12,275
71,4
12,27
93,8
218,50
94,4
189,50
80,3 366,00
79,1
9,95
92,1
L19
70,8
661-
90,4
65i2/-
105,7
November
.12,325
71,7
12,075
92,4
227,25
98,2
185,50
78,6 386,25
83,5
10,20
94,4
1.18
70,2
661-
90,5
67.181-
109,4
December

,,
12,30
71,5
11,90
91,0 220,25
95,1
180,50
76,5
373,75
80,8
10,10
93,5
1.18
70,2
661-
90,4 70.31-
113,0
Januari

1929
12,35
71,8
12,20
93,3
231,50
100,0
194,25
82,3 365,00
78,9
10,10
93,5
116
69,0
661-
90,4
75.1016 121,7
1
1
ebruari

,,
12,725
74,0
12,65
96,7
236,00
101,9
194,75
82,5 357,25 77,2
12,90 119,4
1.11
66,1
66/6
91,1
78-/6
125,7
Maart

,,
12,65
73,5
12,625
96,6
233,00
100,6
191,75
81,3
359,00
77,6
12,00
III,!
1.11
66,1
671- 91,8 89.81-
144,0
April

,,
12,12
5

70,5
11,625
88,9
218,00
94,1
185,25
78,5 373,25
80,7
11,05 102,3
1.11
66,1
681-
93,2
82.1716
133,5
Mei
11,125
64,1 10,575
80,9
198,25
85,6
177,50
75,2
363,50
78,6
11,15
103,3
1.16
69,0
6916
95,2 75.4(6
121,2
Juni
10,875
63,2
10,20
78,0
193,50
83,6
171,25
72,6
355,25 76,8
11,25
104,2
L30
77,4
71/-
97,3
74.11/-
l20,1
juli
12,80
74,3
11,20
85,6 218,50 94,4
191,25
81,0
415,50
89,8
11,25
104,2
L30
77,4
7216
99,3
72.1216 117,0
Augustus
13,12
5

76,3
10,75
82
1
2
202,50 87,5
182,75
77,4 452,50 97,8
11,25
104,2 1.30
77,4
7216
99,3
73.171-
119,0
September
12,625
73,4
10,20
78,0
191,00
82,5
172,00
72,9
506,75
109,6 11,40
105,6
1.30
77,4
72/6
99,3
74.19/-
120,7
October
12,10
70,4
9,87
5

75,6
185,00
79,9
168,00
71,2 516,50
111,7
11,25
104,2
1.30
77,4
7216
99,3
72.161-
117,3
November
11,77
6

68,5
9
1
20
70,4
174,00
75,2
164,75
69,8
483,25
104,5
11,35
105,1
1.30
77,4
72/6
99,3
70.51-
113,2
December

,,
12,625
73,4
9,35
71,5
166,00
71,7
163,75
69,4
482,00
104,4
11,75
108,8
1.30
77,4
72/6
99,3
68.616
110,1
k
nuari

1930
12,67
5

73,7
9,35
71,5
149,25
64,5
151,25
64,1
433,75
93,8
11,75
108,8
1.21
72,0
7216
99,3
71.916
115,1
bruari
11,725
68,2
8,17
5

62,5
139,00
60,0
135,75
57,5
398,50
86,2
11,75
108,8
1.11 66,1
72(6
99,3
71.1216 115,4
Maart
10,90
63,4
7,15
54,7
143,50
62,0
125,00
53,0 390,00
84,3
11,55 106,9
1.11 66,1
701-
95,9
68.1916
111,1
April
11,175
65,0
7,62
5

58,3
180,25
77,8
129,75
55,0
431,00
93,2
11,35
105,1
1.165
69,3
6716
92,5
61.31- 98,5
Mei
10,45
60,8 6,55
50,1
148,50
64,1
114,50
48,5
405,00
87,6
11,35
105,1
1.185
70,5
67/6
92,5
53.91-
86,1
Juni

•
10,05
58,4
5,175
39,6
145,50
62,9
103,75
44,0
385,50
83,4
11.35
105,1
1.18
5

70,5
6716
92,5
50.116
80,7
Juli

9,55
55,5
5,82
5

44,6
157,75
68,1
108,00
45,8
345,75 74,8
11,35
105,1
1.18
5

70,5
6716
92,5
48.21-
77,5
Augustus
9,45
54,9
6,30
48,2
146,00
63,1
116,25
49,3
365,00
78,9
11,35
105,1
1.18
5

70,5
651-
89,0
47.151-
76,9
1
September
,,
9,-
52,3
5,75
44,0
139,00
60,0
114,00
48,3
332,00 71,8
11,35
105,1
1.18
5

70,5
63/6
87,1
47.15/- 76,9
8
9,-
52,3
5,50
42,1
134,00
57,9
107,00
45,3
345,00
74,6
11,35
105,1
1.185
70,5
63j6
87,1
47.12/6
76,7
5
8,50
49,4
5,25
40,2
128,00
55,3
96,00
40,7
329,00
71,1
11,35
105,1 1,185
70.5
63/6
87,1
47.-!-
75,7
2

—
8,-
46,5
5,-
38,2
122,00
52,7
93,00
39,4
311,00
67,2
11,35
105,1 1,185
70,5
6316
87,1
4511216
73,5
1) Men zie voor de toelichting op dezen staat de nummers van 8 en 15 Augustus 1928 (No. 658 en 659) pag. 689190 en 709. ) = Western vÔör de invoer.ng van

24
September
1930

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

861

deel van Nederland was vergeleken methet vorig jaar 1%
utillioen pond lager, terwijl hot totaal van I3ritsch Indië
voor Augustus 1930 200.400 pond bedroeg tegen 1929
1.212.500 pond en 1928 1.621.400 pond.
Ook in cle doekmarkt zijn geen nieuwe ontwikkelingen
te iïieldeii. Er bestaat een goede vraag en het schijnt wel,
dat er van Indiö meer belangstelling begint te komen, hoe-
wel, zoowel wat deze markt, als cle wereld in het algemeen,
betreft, liet aantal geboekte orders slechts gering is en
buiten alle verhouding tot de ingezonden aanvragen. Echter,
zoo lang deze belangstelling blijft bestaan, is er hoop, en
enkele verkoopers rapporteeren een betere stemm,ing.

Liverpoolnoteeringen

Oost. koersen
9 Spt. 16 Spt.
lOSpt. llSpt. T.T.opBr.-Indië 1/5

1/5%
F.G.F. Sakellaridis 10,20 10,50 T.T. op Hongkong
113{
]/3
G.F. No. 1 Oomra 3,35 3,30 T.T.op Shanghai
1/7K
117%

KOFFIE.

De stemming was in cle afgeloopen week aai.ivankelijk iets
kalmer en daarna wederom iets vaster, een en ander in
overeenstemming niet den loop van dcii wisselkoers in Bra-
zilië, die eerst iets maakte om daarna weder te stijgen tot
een fractie boven den stand van een week geleden. Ook de
kost- en vraehtaaubiedingen van Santos, die eerst iets lager
ivnren
1
herstelden zich en bij het afsluiten van dit bericht zijn sommige afladers zelfs 1/6 per cwt. hooger dan een
week tevoren, terwijl andere slechts -/6 h 1/- gestegen zijn
en een enkele daarentegen zelfs onveranderd bleef. De of Ier-
tes van Bio zijn echter onveranderd It -/6 lager en die van
Victoria ongeveer 1/- lager De iets betere stemming, welke
teti slotte op de termij.nmarkten heerschte, rivas, behalve aan
de stijging van clan Braziliaai.ischen w,isselkoers, te danken
aan een telegrafisch bericht uit Brazilië, volgens welk op
een kort geleden plaats gehad hebbende samenkomst van
afgevaardigden der verschillende koffie-produceerende Sta-
ten van dat land besloten was om de overeenkomst tot limi-
teeriig der aanvoeren in de verschillende afscheephavens te verlengen. De vrees, dat enkele Staten tot voortzetting
vai cle limiteeriiig niet bereid zouden zijn (waaronitrent
nog kort geleden berichten waren ontvangen) blijkt dus oii-
gegrond te zijn gaweest.
Volgens dezer dagen ontvangen telegrafisch bericht uit
Santos bedroeg l in het binnenland van Sao Paulo en
Minas Geraes in tio Gouvernemeuts-pakhuizen en in de

spoorwegstations teruggehouden voorraad op 31 Aug11 stus
21.200.000 balen tegen 20.520.000 balen ‘op 31 Juli, hetgeen
een toeneming beteekent van 680.000 balen. Daar cle aali-
voeren iii te haven van Santos in Augustus bedrageti heb-
ben 942.000 balen, is cle hoeveelheid, clie in die maand .vall-
uit de plantages naar het binnenland verzonden is, te ‘be-
cijferen op 1.622.000 balen.
De limiet van de dagelijksche aanvoeren in de haven van
Rio ‘is voor de tweede helft van cle maand September vast-
gesteld op 15.916 balen tegen 11.694 balen in de eerste
helft der maand.
Aan cle loco-markt was cle afzet ook in de afgeloopen
week iets beter, hoewel nog ‘niet bevredigend. De officieele
noteeringen bleven gehandhaafd op 34 ct. per.
34
K.G. voor
Sisperior Santos en 28 ct. voor Rohusta. Aan de termijnmarkt ‘liepen de noteeringen aanvankelijk
iets terug om zich daarna bijna geheel te hrstellen. Dins-
dag 23 dezer des voormiddags waren zij als volgt: Septem-
her 22%j, December 21, Maart 19%, Mei 19%, September
19½ ct.
De prijzen van gewoon goed beschreven Superior Santos
op ‘pronipte verseheping zijn thans ongeveer 50/6 1. 53/6 per
cwt. en van dito Prime ongeveer 54/. it 55/6, terwijl ‘zij van
Rio type New-York 7 met ‘beschrijving, prompte versche-
ping, bedragen 33/3 1. 34/-.
Nederlanclsch-J,ntlië was met de verschillende ongewas
schen Robusta-soorten
34
Ii
34
ct. per
34
K.G. en met ge-
wassche’n Robusta zelfs 1 et. Jiooger, doch ‘zaken, van be-
teekenis kwamen niet tot stand. De prijzen in de eerste
hand zijn op het oogeablik:
Palembang Robusta, October-versclieping, 16% ct.; Ben-
koelen Robusta, October-versc.heping, 1734 et.; Manciheling
Robusta, October-verschepi’ng, 18% ct.; W.I.B. f.a.q. ]lo-
busta, October-verscheping, 26 ct., alles rper
34
F.G., cif,
uitgeleveid gewicht, netto contant.
De slot-noteet-ingen te New-York van het aldaar geldende
gemengd contract (basis Rio No. 7) waren:

Sept.
1

Dec.
Maart
I

Mei

22

Sept.

……
$
‘6,61
$

6,50
$

6,07
$

5,95
,,

6,70
,,

6,59
6,23
,,

6,13
15

,……..
,,

6,28

.

,,

6,23
6,-
5,94
8

,……..
29 Aug.

……
.

5,45
,,

5,55.
5,50 5,53

Rotterdam, 23 September 1930.

AN GROOTHANDELSPRIJZEN
1
)

t
TIN
Iocoprijen
Londen per
Eng. ton

KATOEN
for Middling
locoprijzen
New York
per 1h.

WOL
gekamde
Australische,
Merino, 64’s Av.
loco Bradford
per Ib.

WOL
gekamde
Australische,
CrossbredColo-

nial Carded,
SO’s Av. loco
Bradford per Ib.

RUBBER4)
Standaard
Ribbed Smoked
Sheets
loco:

en
per II,.

SUIKER
Witte kristal-
suiker loco
R’dam(A’dam.
per 100 K.G.

KOFFIE
Robusta
Locoprijzen
Rotterdam
per ‘j K.G.

THEE
Afi. N..I. theev.
A’dam gem. pr.
Java- en Suma-
trathee p. ‘/,KG.

Indexcilfer
v(h. Centr. B.
v. d. Stat.,
herleld
van 1913= 100
tot 1925= 100

Indexclifer
van The
Economist,
herleld
1927=100
tot 1925=100

It
0(
$
cts.
Olo
pence
0
10
pence
0
(0
Sh.
01
H.
0j
cts.
0
(0
cts.
0
/
261.171-
100,0
23,25
100,0
55,00
100,0
29,50
100,0 2111,625 100,0 18,75
100,0
61,375
100,0
84,5
100,0 100,0 100,0
290.1716
111,1
17.55
75,5
47,25 85,9 24,75
83,9
21-
67,4
.

17,50
93,3
55,375-
90,2
–

94,25
111,5
93,2
92,9
290.41-
110,8 17,50
75,3
48,50
88,2
26,50 89,8
116,375
51,6
19,125
102,0
46,875 76,4
82,75 97,9
95,4
89,5
227.51-
86,8
20,00
86,0
51,50
93,6 30,50
103,4
-(10,75
30,2
15,85
84,5 49,625
80,9
75,25
89,1
96,4
87,6
203.15’6
77,8
19,15
82,4
39,-
70,9 25,25 85,6
-110,25
28,8
13,-
69,3
50,75
82,7
69,25 82,0 91,5
82,6
255.11.
97,4
.19,25
82,8
53,00
96,4
29,75
100,8
1(7,25
54,0
17,37′
92,7 46
74,9 84,5
100,0
98,7
–
87,9
233.1016
89,2
18,35
78,9
54,75 99,5 31,75
107,6
113,75
44,2
16,75
89,3
46
.
74,9 79,5
94,1
96,8
87,9
233.1716
89,3
19,35
83,2
55,00
100,0
33,25
112,5
110,75
35,8
16,875
90,0
4’r
76,6
79
‘
93,5
98,1
89,2
234.61-
89,5
20,65
88,8
54,50
99,1
33,00
111,9
-(9,375
26,3
16,875
90,0
47
76,6
74,25 87,9 98,7
90,5
230.131-
88,1
21,55
92,7
54,25 98,6
32,25
109,3
-19
25,3
16,62′
88,7
48,25
78,6
78,25 92,6
98,1
91,2
218.816
83,4
21,35
91,8
55,50
100,9
31,75
107,6
-19,25
26,0
,

15,75
84,0
49
79,8
73,25
86,7
987
89,8
211.19!-
80,9
21,75
93,5
53,00
96,4
31,25
105,9
-19,25
26,0
15,50
82,7
49,875
81,3
71,25 84,3
.

95′,5
88,2
211.181-
80,9
19,30
83,0
51,75
94,1
30,00
101,7
-(9,25
26,0
16,00
85.3
51,875 84,5
67,75
80,1
92,9
86,6 214.716 81,9
18,55
79,8
47,00
85,5 29,00
98,3
-18,5
23,9
15,87
5

84,7
52,75
86,0
70,25
83,1
93,5
85,4
221.19!-
84,8
19,45
83,7
46,25
84,1
27,25
92,4
-(8,8

,
24,7
14,625
78,0
53
86,4
73
86,4
94,2
85,1

–
232.1016
88,8.
19,90
85,6
‘

47,25
85,9
27,50
93,2
,
-18,625′ 24,2
,

14,00
74,7
53
86,4
75,75 89,6 95,5
85,1
228.8(-
87,2
20,45
88,0 46,25
84,1
28,00
94,9
-j8,5

–
23,9
13,925
74,3
51,75
84,3 76,5
90,5
95,5
84,8
222.716
84,9
20,20
.
86,9 46,75
85,0
28,75
97,3
-19,875
27,9
13,775
73,5 53,125 86,6
77,25
91,4
94,2
84,6 222.111-
85,0
20,10
86,5 44,25
80,5
27,75
94,1
1/-
33,7
13,37
5

71,3
54
88,0
74.25
87,9
‘

94,2
85,4
221.016
84,4
21,25
91,4
44,00 80,0
27,50
93,2
110,125
34,0 13,50
72,0
54
880
72,75
.86,1
94,8
85,8
207.516
79,2
20,45
88,0 43,25 78,6
27,25
92,4
-1
10,5
29,5
13,375
71,3
54
-88,0
74,25
87,9
92,9

.
83,9
197.516
75,3
19,40
83,4
41,50 75,5 26,25
89,0
-110,875
30,5
12,23
65,3
54
88,0
73,50
87,0
91,6
,

81,7
200.51-
76,5
18,75
80.6
40,00
72,7
25,75
87,3
-/10,625
–

29,8
12,00
64,0
54
88,0
69,50
82,2
91,0
81,9
209.516
79,9
18,65
80,2 38,75
70,5 24,75
83,9
-111
30,9
13,425
71,6
54
88,0
68,50
81,1
91,0
83,7
210.111-
80,4
18,60
80,0
37,00 67,3 24,00
81,4
-110,5
29,5
1,3,00
69,3
53,50
87,2
64
75,6 91,6
83,6
205.516
78,4
18,90
81,3 34,25 62,3 23,75
80,5
-/10,125
28,4
13,475
71,9
51,75
84,3
64
75,6
91,0
82,0
188.916
72,0
18,45
79,4
32,50,
59,1
22,50
76,3
-19,625
27,0
13,30
70,9
48,50
79,0
66
78,1
90,3
–

80,5
182.-j6
69,5
17,50
75,3
34,25 62,3 23,00
78,0
-18,125
22,8
12.50
66,7
41,75
68,0
66,50
78,7
‘

88,4
78,8
178.18(6
68,3
17,25
74,2 31,25
56,8 21,25
72,0
-18
22,5
12,075
64,4
36,75
59,9
60,75 71,8
87,1
78,8
174.131-
66,7
17,15
73,8 29,50
53,6
19,25
65,3
-17,375
2P,7
11,675
62,3.
35

‘
57,0
60,50
71,6
84,5
76,9
174.41-
66,5
15,45
66,4
28,50
51,8
.

17,75
60
1
2
-18
22,5.1
11,40
60,8
35
57,0
58,25 68,9 81,3
75,2′
165.181-
63,4
15,20
65,4
26,25
47,7 16,50
55,9
-/7,625
21,4
10,70
57,1
–
35 57;0
62,25
73,7 78,7
74,2
161.1716
61,8
16,45
70,8
27,25 49,5
17,25
58,5
-17,375
20,7
10,55
–
56,3.
35
57,0
59,50 70,4 78,7
72,8
145.-(-
55,4
16,50
71,0 28,75 52,3
18,00
61,0
-(6,875
19,3
9,80
52,3
34,75
56,6 58
68,6
76,1
72,0
.36.4J6
52,0
14,50
62,4
27,75
50,5
17,50
59,3
-16,125
17,2
9,775
52,1
33
53,8
58
68,6
76,1
‘70,4
–

134.1716
51,5
13,10
56,3
27,00
49,1 16,75
56,8
-(5,625
15,8
9,275
49,5
31,50
51,3
55,50 65,7
74,2
69,3
135.516 51,7
11,95
51,4
27,25
49,5
16,50
55,9
1

-(4,875
13,8
8.50
45,3
29,50
48,1
55,25
65,4
73,5
67,9
133.15!-
51,1
11,65
5

50,1
5

27,258
‘49,58
16,00
8

54,281
-/4,75
13,3
8,62
5

46,0
28
45,6
55,506 65,76
133.1216
51,0
11,058
47,56
27,25
49,59

16,00
9

54
.
29
1
-13,9375
11,1
8,25
44,0
28
45,6
.
134.-!-
51,2
10,90
7

46,9,
7

27,0010
49,110
15,75
19

-/4,0625
11,4
8,-
42,7
28 45,6
.

.
132/216
50,5
,’
-(3,9375′
11,1
7,75
,
41,3
28
45,6
.
e huidige officieele noteeringswijze Uan. 1928); vanaf 16Dec.1929 7415 K.G. F1 ongaarsche; vanaf 26 Mei 1930 Z.-Russische.8)
rr
Malting vôôr de invoering van de huIdige
tfic. not.wijze (Jan. 1928). 4)Jaar- en maandgem. afger. op ‘is pence.
5)
5Sept.
6)
12Sept. .) 19Sept.
8)
4 Sept. 9)11 Sept.
19)
18 Sept.

w

862

ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN

24 September 1930

THEE.
De theemarkt had in de afgeloopen week een tamelijk opgewekt voorkomen en vele partijen van liet vorige en
zelf ë enkele van het vÔOr-vorige jaar werden opgeruimd.
Java- en Sumatra-soorten trokken veel belangstelling en
wrerden te Londen voor 1 tot 5 ets. duurder verhandeld.
Zooals gewoonlijk bij een opgaande markt gebeurt, was
er vooral vraag naar de goedkoopere soorten evenals zulks
bij de Britseh-Incisehe theeën het geval was. Bladsorteer-tegen, wier prijzen de laatste maanden verhoudingsgewijs
nog meer zijn achteruitgegaan dan van de gruissorteerin-
gen, tengevolge van de zeer gerine vraag voor uitvoer, be-
ginnen thans ook weer meer belangstelling te trekken even-
als dit liet geval was in de jongste Amsterdamsche thee-
veiling.
Ook op cle veiling te Calcutta, clie op 15 dezer werd ge-
houden, was de stemming vast en evenals op de Londensehe
markt, waren alleen superieure t.heeën onregelmatig.
De uitvoer van Sumatra bedroeg volgens mededeeling van
het Secretariaat der Vereeniging voor de Thee-cultuur in
Nederlandsch-Indië gedurende Augustus 809.000 EG. tegen-
over 879.000 EG. verleden jaar. Voor Januari-Augustus
bedroegen die cijfers: 7.332.000 1930 tegen 6.797.000 KG
in 1929.
Tengevolge van den grooten uitvoer uit Noordelijk Br-
Indië was de aanvoer van thee in Groot-Brittannië en
Noordelijk Ierland in Augustus hooger dan verleden jaar,
ni. 57.7 miljoen lbs. tegenover 55.7 lbs. in 1929.
De aanvoer van NederL-Indische thee bedroeg echter
slechts 6.2 millioen lbs. tegen 7.9 millioen lbs. in 1929. Ge-
durende Jan-Augustus bedroeg de aanvoer 306 millioen lbs.
tegen 312 millioen lbs. in 1929. De uitvoer over dit jaar ten
bedrage van 59 millioen lbs. is bijna
Y
millioen ibs. lager
dan verleden jaar.
Amsterdam, 22 September 1930.

STEENKOLEN.

De toestand op de kolenmarkten doet veel denken aan
dien van het jaar 1926, kort voor liet uitbreken van de
groote Engelsche kolentaking. Ook toen volgde cle sluiting
van de eene mijn op die van de andere en ook toen waren
er groote voorraden opgehoopt in Westfalen aoowel als in
Engeland, niettegenstaaude het dreigement van een staking
toch op de vraag naar kolen gunstig had moeten inwerken.
Thans zal men zeggen, dat cle mogelijkheid van het ver-
hoogen der prijzen door de volledige inwerkingstelliug van
1e bepalingen van de Coal Mines Bill de vraag naar kolen
tot de huidige prijzen zou moeten vergrooten, doch dit is
evenmin thans het geval als in 1926.
De prijzen zijn:
Northumberland Ongezeef de ………….
f
9.50
Durham Ongezeefde ………………… ..10.-
Ckrdiff 2/3 large 1/3 smalls ……………12.50
Schotsche Gezeefde (Prime Lothians) ……9.-
Yorkshire gewasschen Singles …………..9.40
Westfaalsche Vetförder ……………….12.35
Vlamstukken 1 ……………13.50
Smeenootjes ……………..13.-
Gasvlamförder ……………12.25
Gietcokes

……………….16.50
liollandsche Eierbriketten ……………..15.50
alles per ton van 1.000 EG. franco statiu :Rotterdam/Am-
sterciani.
Ongezeefde bunkerkolen f.o.h. Rotterdam/Amstercla.m

f
11.35.
Markt flauw.
23 September 1930.

IJZER.

De positie van Lux 3 voor den export is cle laatste week wederom zwakker geworden. Wat Cleveland ijzer betreft,
valt een lichte verbetering van de vraag te constateeren.
Er werden eenige termij neontracten afgesloten.
Het Westeuropeesehe gieterij-ijzerkartel heeft zijn export-
noteeringen voor Lux 3 met 5/- per ton verlaagd, behalve
voor Italië en Frankrijk. Ook de nieuwe prijzen zijn echter
van zeer normalen aard. De gunstiger ontwikkeling van
de staalmarkt in de laatste weken werd een oogenblik ver-
stoord door scherpe concurrentie van Fransche zijde. Thans
heeft de markt, hoewel het prijspeil nog iets daalde, geen
onbevredigend verloop.

VRACHTENMARKT.

traan van. Noord-Amerika.
Deze markt was, zooals trou-
wens de meeste graanafdeelingen, niet in staat met de
Zwarte Zee te concurreeren en er kwamen zoodoende slechts
weinig zaken tot stand De vraag bleef practisch tot scheeps-

ruimte van Moiitreal naar cle Mitidellandsche Zee beperkt
en in ideze richting werd een volle lading per Septernber/
October op basis vaci $ 0.12 bevracht, terwijl partijen naar
Napels en Genna voor prompte en October verschepiug te-gen $ 0.12 en voor November verscheping tegen $ 0.13 ge-
boekt werden.
La Piste.
De stemming werd in den loop van de week
gestadig flauwer en de vraag was gedurende de laatste
twee dagen practisch nihil. Voor prompte nog onbevrachte
schepen die in ballast komen, was de toestand dus erg on-
gunstig en zij waren genoodzaakt zeer lage vrachten te
aecepteeren. De laatste afsluiting betrof een 7200 tonner, die van Rosario naar A.utwerpen/RotterdamfAmsterclam
151- accepteerde, terwijl een 5300 tonner van Coneeption
naar UK/Continent tegen 16/- afgesloten werd met 6 •d.
minder voor Antwerpen of Rotterdam. Deze cijfers betee-
kenen een achteruitgang van 3/6 per ton tegenover de
vrachten, welke een week geleden betaald werden. Verschil-
lende groote booten zijn in ‘ballast naar Chili gegaan.
Salpeter van Chili.
Tengevolge van de ongunstige La
Plata markt was het aanbod van schcepsruimte voor salpe-ter zeer groot. Zoowel van de Oostkust Zuid-Afrika alsook van West-Indië en Noord-Amerika kwamen bootcu in bal-
last naar Chili en er werden in de laatste week minstens
15 booten voor volle ladingen opgenomen. Voor October/De-cember laden betaalden bevi
–
achters naar gelang van termijn
en grootte van het schip 21/6 1 231- basis Bordeaux/ilam-
burg range met volle opties en later voor November laden
20/6.
Suiker van West-Indië.
De vraag naar seheepsruiiiite was
slechts gering en de vrachten aren flauw, Bevracht ver-
den van Cuba: 4214300 ton per September/Oetober naar Li-
verpool tegen 14/-, 7500 ton per begin October naar IJ.K./
Continent tegen 13/6, optie Marseille tegen 141- en 7300
con per begin October naar Marseille direct tegen 14/-.
Deze cijfers mogen als basis voor verdere afsluitingen die-
nen, maar de vooruitzichten zijn ongunstig.
liet Oosten.
In het algemeen liet de vraag wederom te
wenschen over en slechts door de schaarschte aan ruimte
konden de vraehteu zich handhaven. Voor Soyaboonen van
Vlacliwostok naar Rotterdam of Hamburg w’ercl door be-
vrachters een bod van 26/3 October lacleij geweigerd. Mis-
schien is dit cijfer voor November laden wel te verkrijgen,
maar dc meeste reeders nemen een afvaehtencle houding
aan. Donau en Zwarte Zee.
De Donau markt was in de afge-
loopen week minder levendig. J3evraehters konden tegen de
Russische vraag van de Zwarte Zee niet eoncurrecren en
vergeleken met de voorgaande weken was, het aantal af-sluitingen deze week gering. De vrachten konden zich op
15/-
9.
15/3 basis Antwerpen of Rotterdam voor September/
October en October/Novémber laden handhaven. Aan de
Zwarte Zee ging bijzonder veel om. De Russen hebben min-
stens 60 booten voor alle termijnen tot 25 November toe
opgenomen, waaronder zelfs booten van 9000 ton. De betaal-
de vrachten varieeren tussehen 1119 en
1216
basis Antw’er-
pen/Hamburg Range. Er zijn berichten dat zelfs 13j3 be-
taald zou zijn, maar deze berichten werden nog niet be-
vestigd.
Middellandsche Zee.
i)e stemming was vast. Gedurende de
laatste paar weken gingen de vrachten langzaam omhoog,
en deze zijn thans 9 cl.
9.
1/. hooger dan in de lange periode van slapte. Kleine booten hebben nog moeite een geschikte
lading te vinden, maar handige en groote booten zijn be-
trekkelijk schaarsch, doordat de meeste sehepen dezer groot-
te naar de Zwarte Zee getrokken worden en de vrachten
zullen voor deze hooten ongetwijfeld nog verder oploopeu.
Kolen van U.K.
De vraag naar scheepsruimte was weder-
om zeer onvoldoende. Naar de Middellandsche Zee werden
zeer lage cijfers betaald tengevolge van de goede vraag van
de Zwarte Zee. Naar Zuid-Amerika is de toestand juist om-
gekeerd door den achteruitgang in de La Plata gi-aan-
vrachten. Reeders zijn niet bereid de thans geldende lage
cijfers te aceepteeren en het gevolg is dat gedurende eenige
dagen geen afsluitingen naar de La Plata havens plaats
vonden. Bevrachters zullen, teneinde hun prompte ladingen
weg te krijgen dus meer vracht moeten toestaan en het zou
niet te vervonderen
zijn,
‘indien zij binnenkort 14/- naar
Buenos’ Aires betaalden.
Afgesloten werd om, van Zii id-Wales: Ronaan 3/4,
Lissabon 6/6, Gibraltar 6/-, Algiers 6/9, Genua 6/3, Saloni-
ka 6/6, Alexandrië 619, Port-Said 6/6, Las Palmas 7/4,
Pernanibuco 9/6, Rio 10/-, Buenos Aires 111- en Ibieuy 14/-,
en van de Oostkust: Lindholm Pier 4(6, Ystad 5/3, Ham-
burg 313, Rotterdam 3/3, Bordeaux 4/3, Algiers
81-,
Genua
613, Piraeus/ZeafSyra 616 een, 7/- twee havens en Alexan-
drië 7(3.