7 AUGUSTUS 199
–
AUTEURSRECHT VOORBEHOUDEN.
Ecònomisch..Statistische
Berich
Iten
ALGI
MEEN WEEKBLAD VOOR HANDEL, NIJVERHEID, FINANCIËN EN VER]
ORGAAN VOOR DE MEDEDEELINGEN VAN DE CENTRALE COMMISSIE VOOR DE RIJNVAART
UITGAVE VAN HET INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN
KEER
14E JAARGANG
WOENSDAG 7 A1.JGUSTUS 1929
‘
No. 710
1
INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN.
Algemeen Secretaris: Prof. Mr. Dr.
G.
M. Verrijn Stuart.
ECONOMISCII-STATISTISCIIE BERICHTEN.
COMMISSIE
VAN ADVIES:
Prof. Mr. D. van Blom; J. van Hasselt; Jhr. Mr. L.
H.
van
Lennep; Mr. K. P. van der Mandela; Prof. Dr. N. J.
Polak; Mr. Dr. L. F. E. Regout; Dr. E. van Welderen
Baron Rangers; Prof. Mr. E. R. Ribbius; Jan &hilthuis;
Mr. Q. J. Terpstra;
Prof.
Mr. F. de Vries.
Gedelegeerd lid: Prof. Mr. Dr.
G.
M. Verrijn Sturt.
AssistentRedacteur: H. M. H. A. van der Valk.
Secretariaat: Pieter de Iloochweg 122, Rotterdam.
Telefoon Nr. 35000. Postrekening 8408.
Abonnementsprijs voor het weekblad franco p. p. in
Nederland f 20,—. Buitenland en Koloniën f 23,— p&r
jaar. Losse nummers 50 cents. Leden en donateurs van het
instituut ontvangen het weekblad gratis.
De verdere publicaties van het Instituut uitgaande ont.
van gen de abonné’s, leden en donateurs kosteloos, voôr zoo-
ver daaromtrent niet anders wordt beslist.
Aangeteekenda stukken: Bijkantoor Rui geplaat weg.
Advertenties f 0,50 per regel. Plaatsing bij abonnement
volgens tarief. Administratie van abonnementen en adver-
tenties: Nijgh ct van Ditmar’s Uitgevers-Maatschappij, Rot-
terdam, Amsterdam, ‘s-Gravenhage. Postchèque- en giro-
rekening No. 6729.
6 AUGUSTUS 1929.
i)e geldvraag vooi- den ultimo was deze keer bijzon-
der klein. In de noteei-ing voor particulier disconto
kwam clan ook, mede door de sterke vraag naar wissels
voor Fransche rekening, in het geheel geen verande-
ring en dc prolongatienoteering liep zelfs nog eerder
terug. Alleen caligeld was bij de maandswisseling iets
meer gevraagd, zoodat de rente opliep van 3 pOt.
tot 5 pOt.; maar xeeds op den eersten bleek het aan-
bod grooter dan de vraag en werd er aan het einde van den dag weder voor 4 pOt. afgedaan. Gisteren
was het aanbod van geld zoo sterk toegenomen, dat
cailgeld op 3 pOt. ruim bleef aangeboden, terwijl
particulier disconto voor 4’Iio pOt. werd afgedaan.
* *
*
01) den weekstaat van De Nederlandsche Bank geeft
de post hinnenlandsche wissels een
stijging
van
f
96.8
.millioen te zien. Deze vermeerdering laat zich geheel
verklaren uit de meerdere credieteischen van den
Staat. In cle afgeloopen week blijkt een bedrag van
f
30 inillioen aaii sehatkistpromesseji rechtstreeks bij
de Bank te zijn ondergebracht. De beleeningen ver-
toonen een teruggang van
f
4.3 niillioen. Het rente-
loos voorschot aan het Rijk klom met
f
6.3 millioen.
De goudvoorraad der Bank verminderde met
f
1.5
miiliocn. De zilvervoorraad liep met
f
200.000 terug.
De Post papier op het buitenland en de diverse reke-
ningen op de actiefzijde der balans namen beide met
.1
1
millioen toe.
De biljettencirculatie steeg met
f
15.4 millioen. De
rekening-courant-saldi geven een vermeerdering van
f
13.2 millioen te zien.
}Iet beschikbaar metaalsalcio daalde met
f
13.1 nijl-
lioen. liet dekki.ngspercentage bedraagt nagenoeg 55.
•
* *
*
De gemakkelijkere conditie van de geidmarkt was
natuurlijk van grooten invloed op de wisselmarkt.
‘Zoodra bleek, dat de maandswisseling geen moeilijk-
lieden bracht, maar de beschikbare middelen integen-
deel ruimer waren, liepen de koersen snel op. Het
Tond kwam van 12.10 Ys-1211%; de Dollar van
.49%-2.4966. De dollarkoers is hier dus weder bijna op het goadpunt van uitvoer gekomen. Gezien echtei-
den nog steeds hoogen rentestand in Amerika, zal er
wel niet veel animo zijn om op dezen koers goud te
exporteeren. Het goudpunt komt door de hooge rente
wat hooger te liggen. Bovendien zal ook De Neder-
landsche Banic wel ingrijpen; dezé week was zij reeds
met Ponden aan de markt. De Dollarkoers in Londen
noteert ca. 4.8520. Veel belangstelling blijft er voor
l’arijs bestaan. De koers van het Pond in Parijs was
iets vaster ca. 123.85; dus ook hier geen oogeublik-
kelijk gevaar meer voor goad-afgiften in Londen.
Hier handhaafde de koers zich op 9.78, dus ruim
1 cent boven het goudpunt. Het b]ijft opmerkelijk,
dat een land met een lagen reutevoet en een passieve handelsbalans zulk een lagen wisselkoers heeft. Om-
trent de ware reden, waarom gelden van het buiten-
limd naar Parijs worden overgebracht, tast men dan
ook, ondanks de vele veronderstellingen, nog vrijwel
in het duister. Ook Marken nog heel vast: 5949 (Pon-
den tegen Marken 20.36Ys). De overige koersen na-
tuurlijk alle hooger. Peseta’s 3652i. Ook Yen bleven
hun opwaartsche beweging voortzetten: i16.
* *
*
Op de termijnmarkt liepen de marges na cle kleine
verbetering ook weder hard achteruit, toen bleek, dat
geld hier gemakkelijker was; een ieder trachtte zich
van Ponden en Dollars te voorzien om van de hoogere
rente te profiteeren, hoewel ook in Londen en New
York symptomen van verruiming waar te nemen zijn.
Ponclen op 1 maand noteerden tenslotte 1—Y8 cent
disagio, Dollars 30-27 cent onder den contanten prijs.
LONDEN, 3 AUGUSTUS 1929.
Evenals in de vorige berichtsperiode waren de geld-
e
4
n discontomarkten deze week overschaduwd
(1001
–
de
bortdurende goudexporten, goudexporten evenwel,
die tegen het einde der week niet meer zoo groot
waren.
De gcldmarkt, die tot het einde van Juli natuur-
lijk zeer krap van vlottende middelen was voorzieii,
werd bij het begin der nieuwe maand iets ruimer door
le diviclendgelden, die binnenkwamen.
De discontomarkt bleef zeer vast op
tot 5
met zaken op 5
15
1
32
. Ei- was even een iets zwakkere
tbon, die echter weder verdween, toen het animo voor
de schatkistpromessen Vrijdag bleek tegen te vallen.
Do.promessen werden toegewezen tot een kleine frac-
tie onder 5
:
pOt.
708
ECONOMISCH-STAISTISCHE BERICH’iEN
7 Augustus 1929′
DE INDISCHE BEGROOTINGSPOLITIEKF
EN DE BEGROOTING VOOR 1930.
De Indische begrooting voor 1930, welke kort g-
leden door de Indische Regeering bij den Volkr’ïtad
is
.
ingediend, vertoont de volgende ramingen:
Oeheele
dienst
1
(ewone
dienst
1
Buitenge-i wone dienst
Ontvangsten
. .. .
f 848.718.820
f 834.379.978f
2
14.338.842
Uitgaven
……..
.
909.190.576
832.372.105
,,
76.818.’471
–
f
2.007.873
–
Overschot
Tekort
.. .
.1
60.471.756
–
f
62.479.629
Terwijl dus gezorgd is voor een overschot van den
gewonen dienst van enkele millioenen, zal de buiten-
gewone dienst naar schatting het vrij hooge tekort
van ruim twee-en-zestig millioen beloopen.
Gaat men tevens de in de vorige jaren verkregen
saldo’s ria, dan komt men tot de volgende tot mii-
lioenen afgeronde cijfers:
Saldo
Saldo
1
Saldo ‘
Jaar
geheelen
buitengewonen ., gewonen
dienst
1
dienst
dienst
u
1922
– 98.000.000
– 91.000.000
– 7.000.0004
1923
– 60.000.000
64.000.000
+ 4.000.000
1924
+ 52.000.000
– 41.000.000
+ 93000000w
1925
+ 71.000.000
37.000.000
+108
,
00
00
00o
1926
+ 48.000.000
– 43.000.000
+ 91.000.000
1927
– 1.000.000
– 42.000.000
+ 41 000.000.
1928
– 4.000.000
– 51.000.000
+ 47,000.000
1929
– 54.000.000
– 54.000.000
zeerk!einoversch’t
1930
– 60.000.000
– 62.00.000
+ 2.000.000″
Uit de
cijfers
kan men zien, dat in 1922 de eenie
jaren tevoren aangevangen bezuinigingspolitiek nog
geen afdoende resultaten had opgeleverd, in 1923 een
klein overschot op den gewonen dienst werd verkr9-
gen, dat niet kon opwegen tegen liet veel grootee
tekort
01)
den bilitengewonen dienst, doch dat van-
af 1924, dank zij deze bezuiniging en ook, door de
meeropbrengst van enkele middelen als gevolg van
gunstige conjunctuur en door :i nvordering van ach-
terstallige belastingen, de totale begrootingstekorten
omsioegen in
belangrijke
overschotten voor den ge-
heelen dienst.
Gedurende 1924-1926 had men een periode, da,t
weliswaar de buitengewone dienst nadeelige saldQs
had tengevolge van de omstandigheid, dat de Indische
Regeering verschillende voor dien dienst in aanmer-
king komende maatregelen in het belang eener goede
welvaartspolitiek niet achterwege meende te mogen
laten, doch sloten’ de gewone diensten met zoodanige
overschotten, dat evenbedoelde tekorten dubbel en
dwars worden goedgemaakt. Sinds 1921 veranderde
de toestand weer i:n dezen ‘zin, dat, terwijl de gebrui-
kelijke tekorten op den buitengewonen dienst, na een
daling van 1926 op 1927 met 1 millioen, •sindsdiên
jaar voor jaar geleidelijk stegen, ni. met respectiev
–
lijk 9, 3 en 8 millioen, de overschotten van den gè-
wonen dienst zeer aanzienlijk daalden, zoodat op. de
geheele
begrooting tekorten te voorschijn kwamen
van onderscheidenlijk 1, 4, 54 en 60 millioen voor
de jaren 1921, 1928, 1929 en 1930. De Regeering
zelf becijfert, dat men op deze wijze, in aanmerking
genomen de overschotten en tekorten van vroegei
jaren en met medetelling van een over 1929 ve-
wachten totaal-meevaller van 7 millioen, op het eind
van 1930 voor een tekort over den geheelen dienst
zal komen te staan van rond 19 millioen.
Waar dus den laatsten tijd de Regeering weliswakr
zorg blijft dragen voor overschotten op den gewonen
dienst, doch ten aanzien van den buitengewonh
dienst in de richting gaat van en langzame, Jch
voortdurende stijging van tekorten, ligt de conclI-
sie voor de hand, dat zij binnen afzienbaren
tijd
vô’6r
de be3lissing zal komen te staan, om ôf met haar
politiek van tekorten op den buitengewonen dient
INHOUD.
Blz.
DE INDISCHE BEGROOTINGS1’OLITIEK EN DE BEGROOTING
vooR
1930
door
Mr. D. J. Huishoff Pol ……….708
Het Margarine-concern Jurgens-Van den Bergh door
Drs. J. A. Koert …………………………..710
De Indische middelen over April
1929 ……………710
BUITENLANDSCHE MEDEWERKING:
Duitschiand onder het herstelregime 1 door
Dr. F.
H
. Repelius …………………………….711
AANiE5lKENINOEN:
–
De ontwikkeling van de kunstzijde-industie in
Frankrijk ………………………………
714
De invloed van de Amerikaansche geldschaarschte
op de Europeesche geidmarktén …………….
715
De Discontoverhooging Yan de Belgische Nat. Bank
716
Indexcijfers van groothandeisprijzen …………..
717
Indexcijfers van scheepsvrachten …………….
720
BOEKAANKONDIGINGEN:
(Dr.) Alfred Vagts: Mexico, Euiopa und Amerika
unter besonderer Berücksichtigung der Petroleum-
politik, bespr.’ door
Dr. Wilhelm Mautner ……721
v1AANDCIJFERS:
Resumé uit het ,,Monthly Bulletin of Statistics”….
721
Postchèque en Girodienst…………………………
7
22
Overzicht van de Indische middelen …………
722
Giro-kantoor der Gemeente Amsterdam ………….
723
Posterijen, Telegrafie en Telefonie …………..
723
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN
…………….
723-730
Geidkoersen,
Bankstaten.
Verkeerswezen. Wisselkoersen.
Goederenhandel.
door te gaan onder
gelijktijdige
dekking daarvan door
uitgifte van een of meer nieuwe leeningen, ôf af te
zien van het plaatsen van dergelijke leeningen en de
begrootingstekorten weg te werken door het be-
snoeien op de uitgaven van den buitengewonen dienst.
Naar mijne meening is een voortzetting van de be-grootingspolitiek, zooals door de Indische Regeering
sinds Jaren wordt gevolgd, op zichzelf volkomen te
verdedigen. De Regeering rekent namelijk tot den
bu.itengewonen dienst in beginsel alleen cle zooge-naamde direct productieve uitgaven, dat zijn dus de
uitgaven, welke voldoende rendeeren om de- rente en
aflossing der leeningen, welke deze uitgaven dekken,
op te brengen. Na dient wel te worden erkend, dat
zij van die uitgaven, waarvoor zij een dergelijk ren-
dement beoogt, niet altijd een dergelijke opbrengst
verkrijgt. Wanneer men het gemiddeld rentepercen-tage van alle uitstaande Indische leeningen, zoolang
nog geen verdere conversie plaats vindt, stelt op
ongeveer 536 pOt. en men gaat de rentabiliteit
na van verschillende Landsbedrjven en -diensten,
dan zijn er meerdere, welke dat percentage ruim
opbrengen, (hijv. het tinbedrijf, het caoutchowibe-
drijf, de pandhuisdienst), maar weer andere, welke
dat percentage ten deele halen (bijv. de Staats-
spoor- en tramwegen en automobieldiensten) of zelfs
daar in het geheel’ niet aan toe komen en slechts ten
deele in staat zijn de afschrijvingen op de activa te
bewerkstelligen (de Oembilin- en Poeloé Laoet-steen-
kolenmijnen). Ten aanzien van de meeste niet reôht-
streeks productieve bedrijven en diensten moet dan
worden aangenomen, dat zij van meer algemeen
economisch nut zijn en daarom hun bestaan recht-
vaardigen, terwijl bij enkele ook het politiek ‘belang
spreekt (biji’. het nut van het gouvernementsbezit
van de steenkolenmijnen, waardoor in oorlogstijd
steenkolenvoorziening uit eigen bodem ‘mogelijk is).
Wanneer evenwel de rentabiliteitsvooruitzichten van
een bedrijf of dienst slecht zijn en geen vooruit-
zicht op verbetering geven, ziet de Regeering van
verdere kapitaalsuitbreiding af; dit is bijv. het ge-
val met de goud- en zilvermijnen in Benkoelen, welke
zoo slecht staan, dat de Regeering er na 1927 geen
kapitaal meer in heeft gestoken. Voor zoover mij
bekend, heeft de Indische Regeering slechts bij
&3n
object, den aanleg’ van wegen in grooten stijl,
uitdrukkelijk afgezien van het beginsel van recht-
streeksche productiviteit en zelfs van dat van alge-
meen économisch nut, omdat een sterke uitbreiding
van het wegennet in de Buitengewesten onvermijdelijk
/
7 Augustus 1929
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
709
is
en hierbij politieke en algemeen maatschappelijke
Ai1es bijeen genomen lijkt het mij niet waarschijn-
factoren van z66 groot belang gelden, dat de econo
lijk, dat de Regeeririg voorloopig iieuwe leeningen
mische overwegingen eerst in de tweede
plaats
in
zal uitgeven. Maar dan komt zij rn.i. tevens voor de
aanmerking komen. Inderdaad is een dergelijke ener-
noodzaak te staan om te zorgen, dat de tekorten op
gieke wegenaanleg voor de politieke penetratie en
den huitengewonen dienst, hoezeer deze ook op zich-
ook in het belang van een doelmatige hygiënische-
zelf te rechtvaardigen zijn, belangrijk worden inge-
en onderwijsverzorging volstrekt noodzakelijk. krompen. Alleen wanneer cle middelen der begrooting
Men kan dus als vaststaande aannemen, dat de
in de komende jaren aanzienlijk veel ruimer vloeien
Regeeringspolitiek inzake den buitengewonen dienst
!lafl
thans (bijv. door het weer intraden van een gun-
vrij sterk conservatief is ten een heel wat behouden-
stige conjunctuur voor verschillende cultures), zou
der karakter draagt dan de politiek, die door de Me-
deZe noodzaak
zich niet voordoen.
Zooa]s
evenwel
derlandsche gemeenten wordt gevolgd.
it hef volgende blijkt, is het hoogst onzeker of dit
Afgezien, hiervan dient ter
rechtvaardiging van
ce5 der middelen zich in voldoende mate ‘zal voor-
een voortgezette leeningspolitiek op den zeer helng-
doen.
rijken economischen factor te worden gelet, dat Indië
*
een land is, dat steeds meer en meet kapitaal aan-
d’
Wat nu de oveiige finaiicieeie vooruitzichten van
trekt: het land
wordt in toenemende mate openge-
1
Nederlandsch-Indi.ë betreft, moge nog het volgende
legd voor bu.iteniandsche ondernemingen en dit feit
worden aangeteekend.
legt de Regoering ook steeds meer de verplichting
‘
De verwachtingen inzake de conjunctuur van de
01)
om kapitaalsuitgaven te doen, welke ten laste van Indische cultures zijn nog ongunstiger geworden dan
den huitengewonen dienst moeten komen. Het zou
tevoren. Terwijl verleden jaar gerekend moest wor-
verkeerd zijn lndië te a’ergelijken met een modernen
den op lagere prijzen voor suiker, caoutchouc en tin,
Europeeschen staat, die reeds tot
een
belangrijke
geldt thans ook hetzelfde voor thee en copra. Waar
hoogte van economische ontwikkeling is gekomen en
.
een economiiche huishouding a]s de Indische
–
en.
zijn verdere
ontplooiing
in
een
meer
geleidelijk
daarom ook de Laudsbegrooting
–
in zoo sterke mate
tempo kan doen plaats vinden.
.
.
heïnvoeci wordt door de uitkomsten van cle cultures,
Onder deze omstandigheden is er, zooals ik hier-
is dit prijsverloop ongetwijfeld een zeer betreurens-
voreir reeds opmerkte, op zichzelf geen bezwaar tegen
waardige omstandigheid. Evenwel staan daartegen-
een handhaving van de door de Regeering gevolgde
over weer enkele
hoopgevende
factoren .. Door
dc
1)egrootingspolitiek, met als gevolg het genoodzaakt
steeds verder gaande openlegging van gebieden
–
zijn om de tekorten op den baitengewonen dienst te
vooral in de ]3ui.tengewesten
–
heeft eenerzijds het
dekken
door
uitgifte van
een of meer leen
i
ngen.
uitl1eernsche kapitaal gelegenheid zich in toenemende
Dat het tijdstip voor
de
eerstvolgende
leeninguit-
mate voor het land te interesseeren en wordt ander-
gifte in dat geval niet zoo ver af zou liggen, blijkt uit
zijds de productie door de bevolking van goederen
liet hiervoren reeds vermelde feit, dat op liet eind
voor de wereldmarkt steeds grooter. De aldus in de
van 1.930 met inachtneming van
alle
voorafgegane
litatste jaren aan den dag getreden krachtige
uit-
clieiistaren een telcort op den geheelen dienst ver-
‘breicling van
het productie-apparaat,
welke
tevens
wacht wordt van 86,2
,
millioen (en met in aanmer-
l’eidt tdt een aanzienlijk verhoogd corisumptievermo-
kingneming van den ,peevaller over 1929, rond 19 mii-
en der geheele be.volld ng, heeft op de Landsm
i
dde-
lioen). Weliswaar bestaat nog wel een zekere tijde-
lÈiu de uitwerking van een automatisch accres, dat
lijke reserve voor het opnemen der benoodigde gelden
de verlaging der Landsinkomsten tengevolge van dc
in de uitzetting van de thans nog vrij lage vlottende baisse in verschillende cultures niet alleen neutrali-
schuld, maar deze uitzetting zou toch binnen zeer af-
seert, doch zelfs ruimschoots gbèdmaakt. Terwijl n-
zienbaren tijd een hoogte bereiken, die eene consoli’
iiielijk de Regeering zich genoodzaakt heeft gezien
deering noodzakelijk zou maken. de opbrengst der vennootschapsbelasting, welke recht-
Hiertegenover staat mi. echter een fctor, die ‘de
streeks afhangt van het winstcijfer der groothedrij-
Indische Regeering wei zal doen’ aarzelen in den
ven, op 7 millioen lager te taxeeren dan verleden
eersten tijd den weg eener consequente leeningspoli-
jaar (toen de taxatie reeds 6 millioen lager was dan
tiek in te slaan. ‘Deze bestaat hierin, dat de thans
die van het daaraan voorafgaande jaar), kon zij de
nog uitstaande leeni.ngschuld, hoezeer uit financieel-
inkomstenbelaiting, waarop heide invloeden hun uit-
technisch,opzicht volkomen gerechtvaardigd
1),
op zich-
werking uitoefenen, op 1. nillitoen hooger schatten
zelf nog zoo groot is
–
op het eind van dit jaar zal
‘(zonder de baisse in de cultuurprodncten zon de toe-
het totaalbedrag op een kleine 20 millioen na nog
neming veel hooger zijn), terwijl zij bij andere bron-
een miliiardhedragen -, dat het groote publiek wel
nen van inkomsten rekening kon houden met den
af keerig zal staan ten opzichte van nieuwe leenings-
krachtigen invloed van het automatisch accres. Al-
plannen. De publieke opinie zal wel v66r alles eischen,
dus konden de inkomsten van verschillende diensten
dat het groote bedrag der schuld eerst nog flink ge-
en bedrijven hooger worden geraamd, bijv. de Staats-
reducecrd wordt, voordat tot een nieuwe leenings-
spoor- en tramwegen met
f
2,12 millioen en voorts
uitgifte wordt overgegaan; in elk geval zal het noo-
de invoerrechten met 9 millioen de accijnzen met
.dig
zijn.,
dat eerst nog eenige jaren verloopen om de
f
3,82 nililioen, de
verpondingsbelasting
met
f
1,5
onplezieri.ge
herinnering te doen ,verflauwen aan den millioen. Op deze wijze kon, ondanks de ongunstige
tijd van overmatige uitgaven gedurende en in de
conjunctuur van
verschillende cultures,
het
totaal
eerste jaren na den oorlog, die door een reeks leenin-
-der ofltvangsten op den gewonen dienst rond
f
1.8,5
gen gedekt moest worden.
Daar komt bij,
dat de
millioen hooger worden geraamd dan voor 1.929.
Regeering in de eerstkomende jaren het publiek meer
-In den eersten tijd zijn’ geen ruimere inkomsten
dan ooit noodig heeft voor de conversie van verschil-
.te-verwachten uit verhoogde belastingen. Zooals men
lende 5 á 6 pOt. rentende leeningen in een lager ren- weet, was de Regeermg reeds tevoren tot het inzicht
tetype en ten opzichte van die conversies hare hani- gekomen, dat de belastingen (zoowel voor nitheem-
den
eerst
omstreeks 1932 geheel vrij krijgt, omdat
schen als voor inheemschen)
verlaagd dienden te
verschillende buitenlandsche leen.ingen pas ongeveer
worden, doch is ‘zij in verband met de onzekere finan-
in dien tijd mogen worden afgelost.
cieele vooruitzichten, bij een begin tot verlaging blij-
i)
Gecende en in de eerste jaren na den oorlog
ZIJU
ven staan.. Ook voor 1930 meent zij te moeten voihar-
den in hare politiek van afwachting inzake de belas-
aanzienlijke tekorten op den gewonen dienst gedekt moeten
worden door leeningen. Sinds den tijd van groote overschot-
tlngveriaging; zij heef t te eerder aan deze gedrags
ten op den gewonen dienst
(1924
t/m
1928)
zijn bedoelde
ijii,
vastgehouden,
.
omdat
wellicht
verschillende
tekorten weer ruimschoots ingehaald, zoodat daardoor de
elementen van intering op het. Landsvermogen
hij
leeningspolitiek weer is komen te staan op de basis van
den tegenwoordigen opzet van de begrooting aan-
dekking der buitengewone tekorten.
wezig zijn en de kans bestaat, dat bij de invoering van
710
ECONOMISCHSTAT
k
ISTISCHE BERICHTEN
7 Augustus 1929
de Indische Bedrijvenwet deze inter.ingen zich duide-
lijk zullen voordoen, zoodat ter compensatie daarvan
een extra-gedeelte der middelen daarvoor zal moeten
worden gebruikt.
Daarentegen bestaat misschien kans, dat uit d
in- en uitvoertarieven, zij het onopzettelijk, een verf
sterking der middelen zal voortvloeien, als gevolg
van cle thaos nog in overweging zijnde herziening
van de Tariefwet. De bedoeling is namelijk de invoer
tarieven zoodanig te herzien, dat meer dan thans
on
t
clerscheid gemaiskt wordt tusschen goederen, welkb
tot levensonderhoud, en goederen, welke meer tot
luxe dienen. Het is niet onmogelijk, dat als ongewild
gevolg dezer herziening eenige inkomstenvermeerdel
ring voor het Land zal intreden, doch evengoed kunt
uien de gevolgen geheel andersom zijn. /
Alles bijeen genomen zijn er ni.i. op het oogenblik
geen factoren aan te wijzen, die een zoodanige inkom-
steuvermeerdering met zich zouden meebrengen, dat d
Regeering met gebruikmaking daarvan haar tot dust
f5r
gevolgde hegrootingspolitiek kan voortzetten zon-
der tot uitgifte van nieuwe leeningen over te gaan
Vermoedelijk zou slechts een
belangrijke
verbeterink
der conjunctuur voor verschillende Indische groothe-
drijven, welke thans een baisse-tijd doormaken, de g-
wenschte hulp kunnen geven. Deze factor is evenwél
nog een geheel onzekere.
Mr. D. J.
HuisnorF PoL.
HET MARGARINE
.
CONCERN JURGENS-VANDEN BERGH.
De publicatie van het Jaarverslag van de Marga
rine Unie over 1928, het eerste levensjaar van het
ve
r!
bond Jurgens-Van der Bergh, is een gereede aanlei
ding om een weinig aandacht te vragen voor dit, vrij-
wel de geheele Europeesche margarine-industrie b&
heerschende, concern.
Ik heb gemeend, dit oogmerk het best te bereiken
door een schema samen te stellen, dat een idee bedoelt
te geven van de structuur van en deni samenhang ii
deze millioenen-combinatie (zid pag. 718 en 119).
1
Echter moet ik vooropstellen, dat dit schema
slechts kon worden opgebouwd ûit gegevens, verstrekt
in de verschillende jaarverslagen der onderscheidene
verbonden maatschappijen en uit courntenberichten.,
zoodat het uiteraard niet volledig zal zijn. Eveneens
hen ik mij ervan bewust, dat zeer waarschijnlijk de
samenhang hier en daar niet is geteekend, zooals hij
in werkelijkheid is. Ten slotte wijs ik er nog op, dit de gedurende den laatsten tijd verworven belangen
nog niet in dit schema zijn opgenomen. Voor een alge-
meene oriënteering lijkt mij de teekening echter vol-
doende.
De oprichting der Margarine-Unie en van de Mar-
garine Union, met het doel een einde te maken aan
de kostbare concurrentie tusschen de beide grootmach-
ten Jurgens en Van den Bergh, is van te groote be-
kendhei.d om er diep op in te gaan. Ik wil er hierii
dit verband slechts op wijzen, dat de macht in de
Margarinie Union wordt uitgeoefend door de deferred
shares
(.
100.000), welke alle in het bezit zijn van
de Margarine Unie, zoodat deze laatste een overwe
g
–
gend grooten invloed heeft.
V66r de oprichting van de beide holding companies
waren de 4 hoofd-maatschappijen –
A. Jurgens Ver eenigde fabrieken
Jurgens Ltd.
v. d. Bergh’s fabrieken
v. d. Bergh’s Ltd.
Ïn de beide Engelsche maatschappijen waren, en zijn
trouwens nog, alle Engelsche belangen vereenigd, te-
wijl de beide Hollandsche Naamlooze Vennootschap
1
pen op de een of andere manier de overige onde-
geschikte maatschappijen beheerschen. De kapitali-
satie van deze 4 hoofd-maatschappijen is typeeren
gelijk.
De preferente aandeelen zijn in handen van het
publiek, dat een vast dividend hierop geniet bene-
vens een minimaal gedeelte van de overwinst.
De gewone aandeelen ontvangen dus vrijwel de
heele overwinst. M.a.w. de ondernemerswinst, die in
het bedrijf gemaakt wordt, komt aan het gewone ka-
pitaal,
terwijl
het preferent kapitaal een (vrijwel)
vaste rente geniet.
De gewone aandeelen van Jurgens Ltd.
zijn
ten
volle in het bezit van A. Jurgens Ver. Fabrieken, ter-
wijl die van laatstgenoemde maatschappij en van de
beide Van den Bergh’s maatschappijen vrijwel alle iii
handen van de betreffende families waren.
De hier bedoelde gewone aandeelen zijn nu bij de
oprichting der beide Margarine Unies in het bezit
van deze maatschappijen gekomen, gedeeltelijk tegen
contanten en gedeeltelijk tegen afgifte van gewone
aandeelen in de nieuwe N.V.’s.
De preferente en de overige gewone aandeelen in
de Margarine Unie en in de Union zijn het publiek
aangeboden.
Gaan wij nu den verderen samenhang na, dan valt
duidelijk op te merken, dat de ,,Gliedêrung” bij Van
•
den Bergh een trap verder is dan bij Jurgens.
Bij laatstgenoemde groep toch staan de meeste maat-
schappijen in direct verband met de hoofdmaatschap-
pij, térwijl slechts een gedeelte der Duitsche belangen
is ondergebracht bij een holding company, ni. de
Deutsche Jurgenswerke.
Bij Van den Bergh is de organisatie dieper.
Daar zijn de ondergeschikte Nederlands ciie
maatschappijen direct bij de
v. d. Bergh’s fabrieken
ondergebracht,
terwijl
deze tevens de
Hollandschs
TJereeniging tot Exploitatie van Margarine Fabrie-
ken
controleert.
Bij laatstgenoemdë zijn ondergebracht:
de Duitsche belangen via de
v. d. Berg/s’s Marg.
A. G. Berlin.
de Midden-Europeesche belangen via
,,Centra”
Weenen.
de overige Europeesche belangen direct.
Duidelijk valt uit het schema op te maken, dat zoo-
velde Jurgeus- als de Van den Bergh-groep voor elk
land een afzonderlijke organisatie hebben, in ieden
geval in de verschillende landen separaat zijn verte-
genwoordigd.
Een samengaan moet dus een belangrijke besparing
geven en indien het courantenbericht van een dezer
dagen, dat het Margarine concern besloten zou hebben
een Duitsche maatschappij op te richten, waarin
alle
Duitsche belangen van beide groepen zouden ver-
eenigd worden, waarheid bevat, kan deze beslissing
zoowel van een organisatorisch als van een financieel
standpunt bezien, slechts gunstigeu inrloed hebben
op de efficiency van dit enorm bedrijf.
Mei 1929.
S
Koun’r.
DE INDISCHE MIDDELEN OVER APRIL 1929.
De totale opbrengst der Landsmi ddelen sedert den
aanvang van dit jaar bedroeg op het einde van ver-
slagmaand
f
202.187.000 tegen
f
214.537.000 in de
eerste vier maanden van het vorig jaar.
In dien een in Februari 1928 ontvangen aandeel van
Nederlandsch-Indië in een achterstallige uitkeeriiag
uit de opbrengst der Nederlandsche oorlogswincstbelas-
ting van circa
f
19 mlm buiten beschouwing wordt ge-
laten, dan is vorenstaande vergelijking voor het loo-
pende jaar ruim
f
6.6 m/m gunstiger dan voor 1928.
De ontvangsten in verslagmaand bedroegen in totaal
bijna f 3 m/m meer dan in de maand April 1928.
Deze vooruitgang werd veroorzaakt door:
dé belastinggroep . .. ad circa
f
2.469 m/m
monopolies
.. . . .
,,
,,
,,
0.292
, bedrijven ……..,,
,,
,, 0.391
allerlei middelen . . .
,,
,,
,, 0.150
met daartegenover een lagere opbrengst bij:
de producten …….ad circa
f
0.337
mini.
1
7 Augustus 1929
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
711
Bij de
belastinggroep
werden deze meerdere ont-
vangsten hoofdzakelijk verkregen door de tolkantoren
met een hoogere opbrengst aan in- en uitvoerrecht
van resp.
f
1.297 rn/m en
f
0.287 m/m en door de
accijnzen, die
f
0.235 mim meer opbrachten. Bij ver-
gelijking van de totaal-opbrengsten van het reeds
verloopen gedeelte van het jaar met het overeenkom-
stige tijdvak van het vorig jaar werd aan evenge-
InOefl1de rechten resp.
f
2.618 rn/rn meer en
f
0.274 m/m
minder en aan accijnzen
f
0.665
mim
meer ontvangen;
de opbrengsten in de onmiddellijk aan verslagmaand
voorafgegane maand werden met resp.
f
1.228 mim,
f
0.038 mim en
f
0.336 mim overtroffen, de gemid-
delde maandraming en het evenredig deel de jaar-
raming werden in verslagmaand en in het afgeloopen
jaargedeelte slechts overschreden door het invoerrecht
en wel met resp.
f
1.545 mini en
f
4.294 m/rn, het uit-
voerrecht en de accijnzen bleven daar echter beneden,
het uitvoerrecht met resp.
f
0.006 m/rn en
f
0.268 m/m
en de accijnzen met resp.
f
0.04 rn/m en
f
0.564 m/m.
Het statistiek- en zegelrecht gaven in verslagmaand
in vergelijking met dezelfde maand van het vorig
jaar een stijging te zien van resp.
f
0.065 mim en
f
0.043 mini, de eerste vier maanden van het loopend
jaar waren tav. het statistiekrecht
f
0.065 mim gun-
stiger dan hetzelfde tijdvak van 1928, doch het zegel-
recht leverde aldus beschouwd
f
0.211 mim minder
op. :i, n verslagmaand werd aan statistiekrcht
f
0.019 mini minder en aan zegelrecht
f
0.071 mim
meer ontvangen dan :in Maart 1929 en resp.
f
0.038
m/ni minder en
f
0.355 mini moer dan de gemiddelde
maandraniing deed verwachten. Beide rechten bleven
in het reeds verloopen deel van het jaar beneden liet
evenredig gedeelte der jaarraming.
Behalve de landelijke inkomsten, die
f
0.373 m/m
meer opbrachten, waren de inkomsten uit de overige
belastingen in verslagmaand vrijwel gelijk aan die
in dezelfde maand van het vorig jaar. Ook met be-
trekking tot cle ontvangsten in de eerste vier maan-
den van het loopend jaar waren daarbij geen belang-rijke verschillen met dezelfde periode van het vorige
jaar te constateeren, slechts de vennootschapsbelas-
ting gaf in dat verband een belangrijk voordeelig ver-
schil van 2.831. mirn. Aangezien door de invoering
van de nieuwe verpondingsordonnantie de voor het
loopen.de jaar geldende aanslag nog slechts gedeeltelijk
heeft plaats gehad, kunnen t.a.v. deze heffing geen
vergelijki tigen met het vorig jaar getroffen worden.
Bij de
monopolies
waren gedurende verslagmaand
de opbrengsten van het zout en de pandhu izen rest).
f
0.292 mini en
,f
0.019 aiim meer en van de opium-
regie
f
0.019 m/m minder dart in April 1928.
Do achteruitgang hij de opiumregie, die vanaf No-
vember 1928 aanhoudt, is hoofdzakelijk het gevolg
va.n de afname van het aantal licentiehouders door
vertrek of overlijden. In de eerste vier maanden van
1929 werd door dit middel
f
0.545 mim minder opge-
bracht dan in hetzelfde tijdvak van het vorig jaar.
De evenredige gedeelten der jaarraming werden
echter in Apri.l en in het reeds verloopen jaargedeelte
overschreden met resp.
.f
0.122 rnfm en
f
0.528 m/ni.
De hoogere zoutopbrengst gedurende verslagmaand
v.i ndt voornamelijk zijn oorzaak in de aflevering van
een belangrijke Jioeveelheid verpakt zout aan de pro-
vincies West- en Oost-Jaa. 1-lierdoor werd tot een bedrag van ruim
f 0.466 m/m meer ontvangen dan
in de maand Maart 1929. De eerste vier maanden van
1.929 brachten echter
f
0.353 mini minder op dan in
dezelfde periode van 1.928, hetgeen werd veroorzaakt
door de in 1929 aangevangen levering van verpakt
zout aan de provi.nc.i.e Oost-Javâ met. de gebruikelijke reducti.e van 40 pOt.
De evenredige gedeelten der jaarraming, waarbij
met deze reductie rekening werd gehouden, werden
zoowel in ‘erslagmaaud als in het reeds verloopen deel
van het intEr overschreden niet f 0.499 m/m en
f 0.287 m/ni.
Hoewel bij den pandhuisdienst verslagmaand gun-
stig afstak bij dezelfde maand van het vorig jaar,
bleef de totaal-opbrengst in liet afgeloopen deel van
liet jaar
f
0.591 mim achter bij die in de overeen-
k-ômstige peiiode van het vorig jaar als gevolg van
iiet op 1 April 1928 ingevoerde nieuwe rentetarief.
De ontvangsten bij dezen dienst bleven in verslag-
maand en in de eerste vier maanden van het jaar
esp.
f
0.208 m/m en
f
0.394 m/m beneden cle even-
edige gedeelten der jaarraming.
De achteruitgang in verslagmaand t.a.v. de gelijk-
namige maand van het vorig jaar was bij de
produc-
/en
hoofcizalcelijk het gevolg van een lagere opbrengst
tian tin ad
f
0.664 m/m. In het reeds afgeloopen deel
van het jaar werd echter
f
1.04 m/m meer ontvangen
dan in de eerste vier maanden van 1928.
Bij de steenkolenopbrengst deed zich hetzelfde ver-
schijnsel voor, verslagmaand was
f
0.132 mim ongun-
stiger, doch het vier.maandsch tijdvak toonde een toe-
name van f059 m/m aan; de goudmijnen gaven in
dit verband gezien hoogere opbrengstén van
f
0.007
m/m en
f
0.039 m/in.
-. De uitkomsten van het boschwezen waren eveneens
gunstig t.a.v. de opbrengst in verslagmaand, die
f 0.538 m/m en t.a.v. die in het afgeloopen jaarge-
deelte, die
f
0.436 m/m hooger was dan in 1928.
De kina- en de caontchouc-cultuur leverden in de
eerste vier maanden resp.
f
0.011 mfm en
f
0.854 m/ni
minder op dan in hetzelfde tijdvak van 1928.
Bij de
bedrijven
viel, met uitzondering van den
dienst voor W. en E., gedurende het loopend jaar een
coiistante vooruitgang waar te nemen. In het afge-
loopen gedeelte van het jaar werd door de S.S. en
Tramwegen, den P.T.T.-dienst, het havenwezen en len baggerdienst resp.
f
1.062 m/m,
f
0.507 m/m,
f 0.545 mirn en
f
0.399 mim meer ontvangen clan in
dezelfde periode van het vorig jaar.
De dienst der P.T.T. bracht in versiagmaand
f
0.265 nilm meer
01)
dan in April 1928, hierin werd
bijgedragen door:
de posterijen niet
f
44.000
telegrafie
. ,, 82.000
telefonie
,,
,, 76.000
aan andere ontvangsten werd bovendien
f
63.626 moer
ontvangen.
Ook voor het havenwezen…as de opbrengst .i n ver-
.s.lagmaancl gunstig, doch de S.S. en T. bleven met
rf
0.034 m/rn ten achter hij dezelfde maand van het
vorig jaar, hetgeen werd veroorzaakt door cle:
S.S. Java …….met
f
0.01.7 ai/m minder
S.S. S.W.K……
,, 0.073
Z.W.
Oel.tr……
,, 0.005
met daartegenover de
Z.S.S.S. ……..
,, 0.015
moer
Atjeh tr ……….
….0.045
ontvangsten dan in April 1.928.
• Bij den dienst voor W. en E. en de Landsdrulckerij
bleven de opbrengsten verre beneden de gemiddelde
i.naandaming, aangezien nog belangrijke bedragen te yerrekenen en te vorderen waren.
BUITENLANDSCHE MEDEWERKING.
DUITSCHLAND ONDER HET HERSTELREGIME.
T.
Dr. F. H. Repelius te Berlijn schrijft ons:
Het rapport van den Generaal-Agent voor Herstel-
betalingen, gedateerd 1 Juli 1.929, werd 31 Juli jl. gepubliceerd. Het behandelt de uitvoering van het
Plan der Experts gedurende cle eerste 9 maanden van
ht loopende hersteljaar en geeft een overzicht over
cle ontwikkeling van het economisch leven iran
Dijitschiand tijdens cle zes maanden, die verloopen
iijn sedert liet laatste rapport werd uitgebracht.
De voornaamste gebeurtenis gedurende de berichts-
712
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
7 Augustus 1929
periode was de bijeenkomst van de Commissie vaii
Experts, belast met het ontwerpen van een plan voo
een volledige en definitieve regeling van het herstel-
probleem, die op
1
Juni 1929 tot overeenstemming
kwam en aan de regeeringen der betrokken staten,als-
mede aan de Commissie van Herstel haar voorstellen
aanbood, die thans op de beslissingen der regeeringen
waëhten om in werking te kunnen treden. Het rap,
Port der commissie ,,voltooit het werk van de eerste
Commissie van Exprts en geeft een plan, volgens het-
welk Duitschland nauwkeurig den omvang van zijn
verplichtingen zal weten en deze onder eigen verant
woordelijkheid zal nakomen. Het schakelt in het b
lang, zoowel van de crediteurstaten als van Duitsch-
land zelf, de aan het vorige Plan inhaerente onzeker:
heid uit en – om de woorden van het rapport te ge
bruiken – ,,bezegelt de opneming van de Duitsche
schuld in de rij der internationale regelingen”.
Vijf jaar geleden beteekende de aanvaarding van
het Plan der Experts van 1924 door overeenkomst
tusschen Duitschland en de èrediteurstaten een besluit
ten gunste van de rationeele regeling van het herstel-
vraagstuk en tegelijkertijd. ten gunste van de vredige
recostructie van Europa. Het, was het keerpunt in
het pioces van wederopbouw na den oorlog en de vol-
gende jaren waren gekenmerkt door voortdurend toe-
nemende stabiliteit en belangrijk economisch herstel,
niet alleen in Duitschiand, maar in geheel Europa.
Het Plan der Experts van 1929 geeft aan Duitschland
en aan de crediteurstaten de gelegenheid voor de defi.
nitieve regeling van het reparatieprobleem en geeft
aldus den noodzakelijken grondslag voor den verdereh
voortgang der vredige reconstructie”. .1
* *
*
Wat de uitvoering van het thans geldende Plan der
Experts betreft, kan de Generaal-Agent evenals in
zijn vorige rapporten constatèeren, dat Duitschiand
loyaal en punctueel aan
zijne
veiplichtingen heeft
voldaan, terwijl de overmaking aan decrediteurstatn
regelmatig en. zonder dat de stabiliteit van de Rijks-
mark hierdoor werd verstoord kon plaats vinden. Het
thans loopende hersteljaar is het eerste ,,standaard,-
jaar”, waarin het volle bedrag van G.M. 2,5 milliard
(tegeii G.M. 1150 millioen in het voorafgaande her-
steljaar) moet worden betaald. De volgende annuï-
teiten zullen belangrijke wijzigingen ondergaan, want
neer het door de Experts uitgwerkte Plan door de
Regeeringen zal zijn aangenomen. Zoolang zulks even
wel niet het geval is, blijven de bepalingen van het
Dawes Plan van kracht, zoodat in het 1 September
1929 beginnende zesde hersteljaar de welvaartinde
zal beginnen te werken. Volgens de bepalingen van het Protocol van Londen zal voor genoemde annui-
teit de hoogte van deze eventueele supplernentaire
betaling, na afloop van het kalenderjaar 1929, op
grond van de statistieken v66r dat jaar worden vast-
gesteld, terwijl de betaling vSSr 31 December 1930 zi.l
moeten plaats vinden.
De volgende betalingen werden gedurende de afge-loopen negen maanden door den Agent-Generaal ver-
richt (zie volgende kolom). , .
Van het totaalbedrag werden de onder ,,Diversen’?
opgenomen G.M. 6,4 millioen. aan de Spoorwegmaat-
schappij en aan de Bank voor Industrieele obligaties
betaald als rentevergoeding voor verrichtd vooruit-
betalingen, van de resteerende G.M. 1.619,6 riillioen
kwamen G.M. 1.601,0 millioen rechtstreeks aan dè
verschil] ende crediteurstaten ten goede, terwijl
G.M. 72,6 millioen tér verrichting van andere beta-
lingen volgens het Plan der Experts werden aange-
wend.
AV
Van de genoemde G.M. 1.619,6 millioen werden
G.M. 101,1 millioen voor betalingen in Rijksmark.ge-
bruikt (nl. voor de betaling van de leveranties’-in
natura, van de bezettingskosten en van een gedeelte
van de kosten der Intergeallieerde Commissies), ter
(in millioenen G.M.)
Cd
ce
Cd
0 co,
E
–
i
wijl G.M. 977,8 millioen in valuta werd onigezet
(zijnde de rechtstreeksche remises, de volgens een re-
geling, overeenkomstig met die, geldend voor de le-
veranties in natura, krachtens’ een bijzondere over-
eenkomst aan de Vereenigde Staten overgemaakte
G.M. 32,4 millioen, de betalingen volgens, de Repara-
tion Recovery Acts en voor den dienst der buiten-
]andsche leening 1924, alsmede een gedeelte van de
kosten der intergeallieerde commissies).
Het percentage, dat in valuta werd overgemaakt.
bedroeg 58,22 tegen 54,23 gedurende het vierde her-
steljaar. Het Transfer Committee blijft bij deze om-
zettingen de politiek volgen om regelmittig vreemde
valuta te remitteeren, die het accumuleert door aan-
koopen welke, volgens het Plan der Exp.erts, de bui-
tenlan’dsche wisselmarkt naar het oordeel der Com-
missie toelaat zonder de stabiliteit van het Duitsche’
ruilmiddel in gevaar te brengen. Behalve . de ruim
G.M. 4 millioen per maand, die de Vereenigde Staten
elke maand ontvangen wegens . achterstallige bezet-
tingskosten werden de volgende bedragen maandelijks
geremitteerd: .
September en October 1928……. G.M. 40 millioen
November 1928 t/m Febr. 1929….’ ,,
60
Maart en April 1929 ………….
80
Mei 1929 ……………………
60
De leveranties in natura, die volgens het Young
Plan gedurende het eerste jaar R.M. 750 millioen zul-
len bedragen, nemen nog steeds toe.
Frankrijk
ont-
vangt hiervan verreweg het grootste aandeel; naast
steenkolen (gedurende de berichtsperiode ‘G.M. 158,5 millioen) treden thans speciale contracten voo1 de uit-
voering van publieke werken (G.M. 88,2 millioen) op
den voorgrond, terwijl daarnaast zeer belangrijke con-
tracten voor de levering van machines, schepen en
grondstoffen staan.
– Was op 31 Augustus 1928 de kas van den Generaal-
Agent G.M. 189,5 millioen, op 31 Mei 1929 bedroe
zij G.M. 310,5 millioen, waartegenover G.M. 146,3 mi].-
lioen verplichtingen op grond van reeds. afgesloten
contracten voor leveranties in natura stonden.
* *
De financiën, zoow1 van het Rijk als van de meeste
Staten en gemeentn, hebben zich in de laatste jaren
gekenmerkt door groote belastingopbrengsten, terwijl
aan den anderen kant de uitgaen voortdurend bleven
toenemen en daarbij zelfs de inkomsten niet zelden
overtroffen. Het Rijk en verschillende Staten hadden
in de laatste drie jaren met ‘groeiende tekorten te
kampen, waardoor niet alleen de in de eerste jaren
na de stabilisatie gevormde reserves werden opge-
teerd, maar ‘ ook op groote’ shaal geleend moest
worden.
De financieele positie van het Rijk blijkt uit het
navolgend staatje, waarin, aan de hand van de door
den Generaal-Agent gegeven overzichten, zowel de
Leveranties in
natura ……….
.441,9 74,4
57,3
90,9
664,4
Speciale leveran.
ties en remises
0,7
32,4
0,3
33,4
Reparation Recov.
ery Acts ……..
49,1
248,8 297,9
Dienst der leening
-.
65,1
Bezettingskosten
21,8
..
9,4 0,9
32,1
Rechtstreeks over- 326,1 120,0
37,7
—
–
—
–
–
–
—
–
—
–
–
–
46,9 29,4
19,3
579,2
Intergeall. Comm.
_.
.
.
-.
-,
.
7,5
gemaakt …
……
Diversen ……….
..
.6.4
839,7
1
378
,
2
1
70
,
2
1
121
,
3
1
87,41110,111686,0
7 Augustus 1929
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
713
gewone als de buitengewone begrootingen van ipkom-
sten en uItgaven zijn samengevat.
1)
Overzicht van de Rijksbegrootingen in millioenen RM.
Definitieve cijfers
1
g!
ee
19241 19251 19261
1927!
925
1926
1927
1928>-
Inkomsten
Saldoinkomsten vor.jr.
–
3’96
382
59 55
–
5.765 4.893
4.713
5.550
6.148
6.305
Invoerr. en accijnzen
.
1.557
1.963
2.462 2.940 2.877
3.020
Inkomsten uit Staats-
Belastingen: ………..
bedrijven
en
belegg.
147
77
180
185
291
478
Boeten, vergunn., etc..
188
787 186
186
198
163
100
214
149
100
137
–
Muntwihat
…………
Totaal
………
7.757 7.730
8.07219.0201
9.705
9.966
Uitgaven
Overdracht aan Staten
2.770
2.596
2.66
3.016 3.412
3.272
Bestuursuitgaven
….
1.521
1.884
2.156 2.296
2.414 2.208 Dienst der Staatsschuld
450
265
421
512
501
508
en gemeenten ……..
Uitgaven in verband
met den oorlog: L.Jitv. Plan der Experts
–
291
550 899
1.2201
1.540
,,Innere Kriegslasten”.
2.108
1.513
1.496
1.560
1.9181
1.552
Sociale maatregelen ..
259
507
811
766 1.094
857 Belegg. en voorschotten
112
391
483 267
329
193
Totaal
7
.
220
1
7
.
444
1
8
.
543
1
9
.
316
1
1
0.8
8
81
10.730
537
.286
–
Surplus
………..
Deficit …………
.
–
–
471
296 1.183
164
De uitgaven overtroffen op 31 Maart 1929 de in-
komsten me R.M. 1183 m.illioen; door gebruik te maken van de nog voorhanden reserves en van de
opbrengst van leeningen werd dit bedrag tot R.M. 859
teruggebracht. –
Reeds in October 1927 had de Regeering op bezui-
niging. aangedrongen; wel werden daarna enkele
maatregelen in deze richting genomen, maar de auto-
matische overheveling van een gefixeerd percentage
van de helaugrijkste belastingen aan de Staten en ge-
meenten bleef ongewijzigd; geenei-lei stappen werden
tot voor kort gedaan om het toenemende deficit van
den buitengwonen. dienst te dekken, terwijl evenmin
voorzieningen getroffen werden om de middelen te
verkrijgen noodig oor de werkloosheidszorg.
De kaspositie van, het Rijk werd dan ook – vooral
in verband met de door de strenge koude zeer hooge
kosten der werklooshei.dssteun – zeer ongunstig; op
31 Maart 1929 was het bedrag noodig voor directe
kasbehoeften, voor dekking van het deficit op de be-
grooting en voor verstrekking van niet op de begroo-
ting paraisseerende voorschotten niet minder dan
R.M. 1635 millioen. De vlottende schuld was gedu-
rende het fiscale jaar, blijkens de maandelijksche pu-
blicaties, .van R.M. 115 millioen op R.M. 936 millioen
gestegen, terwijl bovendien op 31 Maart 1929 nog een
niet i.n bedoelde maandstaten voorkomend bedrag
van R.M. 350 millioen voor korten tijd was geleend.
Daar het in April en Mei voortdurend moeilijker
werd korte credieten te verkrijgen, kondigde de Re-
geering aan, dat tot dekking van het deficit en verbe-
tering van cle kaspositie overgegaan zou worden tbt
den geleidelijken verkôop van de zich in handen van
het Rijk bevindende preferente aazdeelen der Spoor-
wegmaatschappij en tot de uitgifte van een staats-
1)
Afwijkingen van het laatstelijk in E.-S. 13. van
4 Juli
1928
pag.
576
weergegeven overzicht komen voort uit cle
hergroepeering van verschillende posten door dec Agent-
Generaal; cle voornaamste wijzigingen zijn de overbrenging
der uitgaven voor het bezette gebied van ,,Bestuursuitga-ven” naar ,,Innere 1riegslasten”, die van ,,werkloosheids-
verzekering’ naar ,,Sociale uitgaven”, alsmede een ver-
cleeling der pensioenen over ,,J,nnere Kriegslasten” en ,,]3e-
stutursititgavcn”. Voorts is het tot dusver in het totaal be-
grepen bedrag der inkomsten in verband met reeds gevo-
teerde, doch nog niet verrichte uitgaven thans afzonderlijk
als ,,Saldo inkomsten vorige jaar” opgenomen.
leening van R.M. 500 millioen. Tot dusver is alleen
de tweede maatregel doorgevoerd: de inschrij-
ving op de eerste tranche der leening ter hoogte van
R.M. 300 millioen bracht echter slechts ruim R.M. 180
millioën op. Verlichting der kaspositie kwam eerst,
nadat, door bemiddeling van een Duitsch banksyndi-
caat, over een Amerikaansch crediet van R.M: 210
miljoen de beschikking werd verkregen en het crediet
van de Spoorwegmaatschappij op R.M. 180 millioen
werd verhoogd.
.i
1
De in het’ afgeloopen halfjaar ondervonden moei-
lijkheden geven – al’ deden zij de behoefte aan een
financieele hervorming duidelijk zien – geen aanlei-
ding tot eenigen twijfel aan de intrinsieke gezond-
heid van de rijksfinanciën, .die onder meer blijkt uit
het feit, dat de inlcomsten in het afgeloopen jaar 9.650
millioen, dat is meer dan ooit tevoren, opleverden.
De gelegenheid om tot financieele hervorminen
over te gaan, is thans gunstig. De afgeloopen periode
‘heeft de Regeering in staat gesteld om, ria definitieve
regeling der uit den oorlog en uit de inflatie voort-
spruitencie verplichtingen, hare begrootingen thans
clienovereenkomstig samen te stellen. Voorts zal het
nieuwe Plan der Experts een belangrijke reductie
an de op de hegrooting drukkende reparatielasten,
alsmede zekerheid omtrent de elk jaar uit dezen hoof-
de te betalen ‘bedragen geven. Aanvankelijk zal de
verlichting wel gebruilct worden om het deficit te dek-
ken en een zekere kasreserve te vormen, maar voor de
toekomst is vermindering van den belastingdruk in
liet vooruitzicht gesteld. Ook de financieele verhou-
ding tusschen het Rijk eener- en de Staten en gemeen-
ten anderzijds zal ter hand worden genomen.
De stand der Rijksschuld was als volgt (in mii-
lioenen R.M.):
Obligaties.
31
Maart
1928 31
Maart
1929
Revalorisatie van in papier-
h marken uit.gedrukte schuld
5.248
5.040 Rijksleening van
1927
500
500
,,Kriegsschitden-Schulclbuch-
forderungen
”
…………
–
-‘
562
,
–
.
5.748
6.102
Scha.t kist papier.
Stabilisatie certificaten
21
20
S’chatkistw’issels
,
………..
40
382
Leeningen
bij
verzekerings-
i
fondsen
……………..
–
103
Schatki stwissels regeling Roe-
menië………………..
–
45
Ander scliatkistpapier
200
61
750.
Banksehulden.
Jienteubank
…………….
783 656
Rijksbank
………………
1.99
190
982
84fl
!3iitenlandsche Leening 1924
902
877
_4ndere Schulden.
Crediet van de Rijkspost
GO
133
Korte
creclietert
…………
75
220
Diversen
……………….
63
21
198
– 89f
7
8T9’50
Uit dit overzicht blijkt de groote toeneming der
vlottetide schuld in verband met de ongunstige kas-
positie van het Rijk. Behalve over de in deze cijfers
tot uitdrukking komende credieten beschikte het Rijk
op’ 31 Maart 1929 bovendien over een crediet van
R.M. 100ymillioen bij de Rijkshank, over een even
groot cre’diet hij de Preussenkasse en had het nog
R.M. 150 millioen bij particuliere banken opgenomen.
Aangeteekend moge nog worden, dat overgegaan werd
tot uitgifte van ,,Kriegsschhdeti- Schuldverschrei hun-
gen”. Naar schatting zal het totale bedrag der voor
vergoeding van uit den oorlog voor Duitschers voort-
gevloeide schade ongeveer R.M. 1100 millioen bedra-
gen. De revalorisatieschuld staat nog steeds met een
vborloopig cijfer te boek; in het afgeloopen jaar werd
-van deze schuld R.M. 208 millioen afgelost.
1.l
‘
(
Slot volgt).
714
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
7
Augustus 1929
AANTEEKENINGEN.
De ontwikkeling van de kunstzijde-industrie
in Frankrijk.
i)
De kunstzijde-industrie in Frankrijk ontwikkelt
zich zeer gunstig, hoewel deze ontwikkeling misschien.
hij We van het vorige jaar ten achter blijft De crisis
01)
de wereldmarkt van kunstzijde gedurende de laat
ste maanden van 1928 en het begin van 1920 heeft
in Frankrijk minder invloed gehad dan in andere
landen. Lage bonen en over het algemeen lage pro
ductiekosten maakten het mogelijk de
prijzen
te ver,
lagen tot het niveau van de Italiaansche noteeringen,
in dien tijd de laagste in de wereld, zonder dat even-
wel de productie met verlies werkte. Een groot aafl-
tal van de leidende . ondernemingen in Frankrijk
hebben volgens de jaarverslagen over 1928 gunstige
resultaten behaald, een jaar, dat over het algemeen
voor de kunstzijde-industnie zeer
moeilijk
was.
winsten over 1.928 w’aren, met enkele uitzonderingén,
grooter dan in 1927 zooals uit de onderstaande tabel
blijkt.
Winst in france
1928
1927
Société FrançaisedeTubize ……
20.068.000
790.725
Société Suisse de la Viscose……
8.964.000 13.314.000
Soie Artifiie1le de Givet
9.950.650,
9.280.000
Soie de Valenciennes ……….
12.523.000
9.667.000
Société Française de laViscose..
20.829.000 20.969.000
Société Albigeoise de la Viscose.
.
11.601.000
4.552.000
Soieries de Strasbourg ……..
165.323
142.380e)
•
Société Lyonnaise de Soie Artifi-
cielle ………………….
11.891.000
3.127.000
Soeiété Ardéchoise de la Vi8cose..
2.966.000
2.860.000
No Soie-Néo Laine …………
1.493.000
33.786
a) Verlies.
Andere ondernemingen hebben nog geen halansen
gepubliceerd, maar men kan veilig aannemen, dat
daardoor de indruk van een algemeenen vooruitgang
niet zeer verzwakt zal worden.
Een. andere kwestie is evenwel, ho de industrie
gedurende de eerste helft van dit jaar gewerkt heeft.
Vanzelfsprekend kunnen exacte cijfers op dit oogen-blik nog niet verwacht worden. Men kan evenwel ge-
volgtrekkingen maken uit indirecte informaties over
den algemeenen. toestand. Gedurende d
ti
–
e laatste maa
den zijn verscheidene nieuwe ondernemingen opge-
rich t en vele van cle reeds bestaande hebben haar int-
pitaalof haar installaties of beide vergroot, hetgeen
een uiting is van een onverminderd optimisme.
De firma Oskar Kohor.n & Co. te Chemnitz richtt,
tezamen met de Société Le Franc, Parijs, de Fransch
lDui tsche kunstzijclemaatschappij op, met een kapitaal
van Fr. 50 mi.11ioen, dat door de Fransche groep werl
ingebracht, terwijl de Duitsche maatschappij de ml-
chines leverde. De productie van viscose garen zal te
e
r
hand genomen worden uit grondstoffen, di.e tot iih
toe niet voor de productie van .kunstzijde werden g-
bruikt, tegen een aanzienlijk lageren kostprijs. Tus-
schen de Fransche Rhodi,aseçla, (le Société des Tex-
tiles chimiques du Nord et de l’Est (Kuhlmann groep)
en ‘de Société de Manufactures de G’lases et Produis
chimiques cle St. Gobain is een overeenkomst gesloten
voor de oprichting van, een nieuwe acetaatzijde maat-
schappij met een aanvangskapitaal van Fr. 60 mil-
1 i.oen, waarin cle Rh.ocliaseda voor 50 pOt.,. cle KaM-
mann groep voor 30 pOt. en St. Gobain voor 20 pOt.
zal deelnemen. Merkwaardig is de ‘toenemende bd-
langstelling van cle Kuhlmann groep voor de produ&
tie van kunstzijde. De Société des Textiles Ohirni’-
clues zal niet alleen een tweede fabriek oprichten.
voor de productie van acetaat-kunstzijde, maar heeft
bovendien onlangs de Société Borviak Française de
Nevers overgenomen. rt
i)e ontwikkeling van de Fransche kunstzijde-indu-
‘) Deze beschouwing is ontleend aan het Textielnumnler
van The Corninci’cial.
.
5
trie beperkt zich niet alleen tot het eigen land, maar
strekt zich ook uit tot het
verkrijgen
van internatio-
nale belangen. De Soieries de Strasbourg heeft’een
overeenkomst gesloten met de Belgische Sofilaine
tot een ruil van aandeelen. De Parijsche bank Olai-
]ifl
& Co. heeft zich geïnteresseerd
bij
de Tsjecho-
Slowaaksche kunstzijde-maatschappij van Theresien-
tlial.h[et kapitaal van deze maatschappij is van Kr. 8
millioen tot Kr. 20 rnilioen verhoogd en de OIa:irin
groep heeft deze emissie in haar ‘geheel overgenomen,
zoodat
zij
op het oogenblik 60 pOt. van het aandeele!1-
kapitaal bezit.
Bovendien loopen er geruchten, dat de Société
Financière Internationale de Soie Artificielle, de
Fransche dochtermaatschappij van The Internatio-
nal Holding and Ïnvestment Oompany van plan is
een uitgebreide kunstzijde-organisatié in de Vereenig-
cle Staten in het leven te; roepen, die de .verschaf-
fing van grondstoffen, de fabricatie van kunstzijden
garens en van geweven’en gebreide fabricaten en een
verkoopsorganisatie zal omvatten. 1-let kapitaal van
deze maatschappij bedraagt Fr. 230 millioen, waarvan
Fr. 118 millioen geïnvesteerd zijn in aandeelen Glans-
stoff, Bemberg, Enka, Belgische Tubize en Tomassow.
Theoretisch zouden dus Fr. 112 millioen vrij zijn voor
heleggingin andere ondernemingen, maar het is aan twijfel onderhevig, of dit bedrag voldoende zal zijn
voor de bovengenoemde doeleinden, tenzij de Fisa
Amerikaansch kapitaal kan aantrekken.
De grootste kapitaalverhooging van den laatsten
tijd is die van de Soie de Calais vanFr. 100 tot 150
millioen. De Soie Artificielle de Neuville, die aan
het einde van het vorige jaar opgericht, was met een
aanvangskapitaal van Fr. 4 millioen verhoogde dit
twee maanden geleden tot Fr. 20 millioen en zal het
binnenkort nogmaals verhoogen met Fr. 10 millioen
door de uitgifte van obligaties. De Société des Tex-
tiles Nouveaux beraamt plannen tot verh.00ging van
haar kapitaal van Fr. 15 tot 50 millioen en de op-
richting van een fabriek in de nabijheid van Rijssel
voor de productie van kunstwol van een zeer verbe-
terde lcwaliteit; de dagelijksche productiecapaciteit
zal 5000 KG. bedragen.
De fabrieken van de Soie du Rhône te Neu.ville-
sur-Saône (niet te verwarren met de Soie A.rtifieielle
cle Neuville) zijn juist gereed gekomen, ter’ijl de
fabrieken te Verciun haar voltooiing naderen. .l)c Soie
de Valenciennies
1),
de Soi.e Vaul)an, de Société des Tex-
ti.les Artificielles de Rheims en de Société de Textiles
Synthétiques breiden eveneens haar fabrieken uit.
De vergrooting van de prodictie ten gevolge vnu
c!e uitbreiding van nieuwe fabrieken, die niet een of
twee uitzonderingen voor het einde van het jaar in
bedrijf zullen komen, wordt geschat op ongeveer
5 millioen KG., terwijl de uitbreiding van de bestaan-
de fabrieken nogmaals een vermeerdering van 5 mil-
lioen KG. zal beteekenen. Ongeveer de helft van dit laatstgenoemde bedrag zal waarschijnlijk véér 1930
op de markt komen. De kunstzijde-productie gedu-
rende de eerste helft van dit jaar wordt geschat op
ongeveer 10 â 11 millioen KG. en rekening houdende
nlet cle waarschijnlijke vermeerdering van de prodmic-
Lie zal de totale voortbrenging in 1929 een bedrn.g
van 25 tot 26 millioen KG. bereiken.
Tot het begin van dit jaar was het Icenmerk van
cie Fransche kunstzijdemarkt de enorme uitbreiding
van de productie, terwijl het binnenlandsch verbruik
daarbij ten achter bleef. Sedert dien heeft de situatie
zich voor een groot deel in omgekeerde richting, ge-
wijzigd, daar ondanks de voortdurende snelle u.itbrei
ding van de productie het verbruik van kunstzijden
garens relatief nog sneller toenam. De voorraden, die
aan het begin van dit jaar ongeveer 2,8 millioen KG.
De Soie cle Valencieunes zal binnenkort in een’ Fran-
sche maatschappij, Société Fraiiçaise cle Soie cle Valeiicieu-ties, met een kapitaal van
110
juijli
ben frauues overgaan, zoo-
clra de toestemming’ van aandeelhouders is verkregen (Red.).
.1
7 Augustus 1929
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
715
bedroege:n, namen voortdurend af en naar verluidt,
zijn die thans tot een normale hoogte teruggekeerd.
t let is moeilijk te zeggen, wat normale voorraden zijn,
maar volgens de naeen.ing van den schrijver bedragen
zij op het oogenbijk ongeveer 1 millioen KG. De im-
en export bleef ongeveer op hetzelfde niveau als het
gemiddelde van het afgeloopen jaar, het binnenlandseh
verbruik gedurende de eerste 6 maanden van dit jaar
kan daarom als volgt berekend worden:
Oude voorraden…………
2.800.000
K.G,
Productie …………….
10.500.000
Import………………
260.000
–
13.560.000
K.G.
Export ………………
2.700.000
,,
1)
10.860.00
K.G:
Nieuwe voorraden……….
1.000.000
Verbruik ………………
.-
9.860.
K.G.
1)
Geschat op basis van de eerste vi er maanden.
Hieruit blijkt dus, dat ongeveer 10.000.000 KO.
kunstzijden garens gedurende de eerste helft van dit
jaar in Frankrijk werden verbruikt, terwijl de con-
siiinptie voor het geheele jaar 1928 11 mi.11ioen K.G.
en in 1927 en 1926 resp. 9,5 millioen en 9,9 miljoen
1(0-. bedroeg. Het verbruik overtrof bijna de pro-
ductie; de lage prijzen van de kunstzijden garens sti-
muleerden cle aanwending in de weef- en tricotage-
industrie. Na ongeveer vier maanden van de laagste,
maar stabiele noteer.ingen liepen de prijzen in begin
van Juni weder op en bewegen zich, wat de viscose-
zijde betreft, nog steeds in opgaande richting. Men ver-
wacht niet, dat acetaat en koper-ammonium-garens nog verder in prijs zullen stijgen. Niettegenstaande
de prijsstijging voor de v.iscose-garens zijn de markt-
noteeringen in Frankrijk de laagste in de wereld,
dank zij de recente stijging van cle Italiaansche kunst-
zijdeprijzen, die vS6r dien tijd het laagst waren.
‘l’crwijl de productie in Frankrijk nog steeds kan
voldoen aan de levendige vraag naar viscose-garens,
heeft de vraag naar acetaat-garens het punt bereikt,
waarop zij cle productie overtreft en zij zal waarschijn-
lijk grooter blijven tot het
tijdstip,
waarop de in aan-bouw zijnde acetaat-fabrieken met de productie een
aanvang maken. Geheel onvoldoende is de productie van koper-ammonium garens, waarvan de eenge f a-
briek te Roanne niet voldoende kan pi-oduceeren. Tot
ongeveer het laatste kwartaal van 1928 was de dage-
lijksche afzet van 1000 KO. toereikend om aan de
vraag te beantwoorden, terwijl op het oogenblik een
capaciteit van 3000 KG. per dag niet in staat is de
orders uit te voeren, met name van de tricotagefabrie-
ken. Dientengevolge worden maandelijks 50-60.000 KG-. uit Duitschland ingevoerd, maar ook dit is nog
tiiet voldoende. In het algemeen schat men, dat een
productie van 3 millioen KG. koper-ammonium garens
per jaar in Frankrijk een goeden afzet zou vinden. Onder deze omstandigheden is het niet te verwon-
deren, dat er verscheidene plannen in voorbereiding
zijn voor een snelle uitbreiding van de productie van
koper-ammonjum-zijde. Volgens berichten zou Bern-
berg van plan zijn haar fabrieken te Roanne op drie-
maal de tegenwoordige capaciteit te vergrooten en
zal dc nieuwopgerichte Soie Oupro-ammoniacale de
Ohauny een fabriek oprichten, na zich te hebben
verzekerd van de technische medewerking van het
Disitsche Kuettner concern. Een ander gerucht ver-
meldt, dat een nieuwe maatschappij zal worden opge-
richt voor de productie van koper-ammonium-garens
door een groep belangrijke tricotagefabrikanten te
Troyes.
Een levendige vraag en een groote bedrijvig-
heid in de geheele Fransche kunstzijde-industrie wij-
zen
0])
een zeer bevredigenden toestand. T-let is even-
wel mogelijk, maar niet geheel zeker, dat teti gevolge
van de zeer lage prijzen, die gedurende het grootste
gedeelte van dc eerste helft van dit jaar hebben ge-
heerscht, de resultaten over 1929 eenigszins bij die
van 1928 ten achter zullen blijven.
De invloed van de Amerikaansche geld-
schaarschte op de Europeesche geidmarkten.
Dr. B.
M.
Andcrson, die enkele maanden geleden
een reis naar Europa heeft gemaakt en den toestand
op de voornaamste Eui’opeesche geldmarkten van
nabij heeft bestudeerd, heeft op 20 Juli in Montana
over bovenstaand onderwerp een rede gehouden, waar-
aan wij het volgende ontleenen:
De steeds toenemende vraag van de Amerikaansche
effectenwarkt naar geld gepaard gaande met geleide-lijk hoogere rentetarieven in cle Vereen i gcie Staten,
heeft een verstrekkenden invloed op de geidmarkten
van – bijna de geheele wereld uitgeoefend. ie hooge
entestand in de Vereenigde Staten heeft de buiten-
landsche geldmarkten hoofdzakelijk op twee wijzen
beïnvloed: in de eerste plaats door de sterke inkrim-
•
ping van buitenlandsche emissies op onze markt en
verder door het aantrekken van eall-geld uit het bui-
tenland voor uitzetting te New-York.
in Europa bracht dit een sterke financieele span-
ning teweeg., .l)e geldgevende landen van Europa
wasen niet- meer geneigd aan de andere landen te
leenen en trokken zelfs .i n sommige gevallen de vroe-
ger uitgeleencle bedragen terug. De-landen van Euro-
pa, die geld ieene.n en gedurende verscheidene jaren hun bedrijfsleven op een sterken toevoer van buiten-
landsche geldmiddelen hadden ingesteld, konden plot-
seling in het buitenland geen geldmiddelen meer op-
nemen, doch moesten integendeel vaak terugbetalen.
Een land, dat geld leent, voert goederen in, omdat
de opbrengst van de buitenhtndsche leeningen in
hoofdzaak in den vorm van goederen binnenkomt. De
sterke binnenlandsche vraag houdt uitvoer tegen en
trekt buitenlandsche goederen aan. Wanneer de lee-
ningen echter ophouden en terugbetaling moet plaats
vinden, dan verandert het tooneel. Dan moeten die landen meer uit- dan invoeren. Indien een dergelij-
ke overgang plotseling intreedt, is een periode van
depressie bijna niet te vermijden. Gedurende dien tijd
moet het bedrijfsleven, ingesteld op productie voor
de binnenlandsche markten, gaan produceeren voor export, terwijl de prijzen worden verlaagd, teneinde
met meer succes op de buitenlandsche markten te
kunnen concurreeren.
1)e positie van Duitschi and.
De spanning op de internationale geldmarkten en
cle sterke inkrimping van de buitenlandsche leenin-
gen aan Duitschland, kwamen op een tijdstip, dat dit
land volgens liet Dawesplan zijn jaarlijksche betalin-
gen van R.M. 1.750 millioen tot R.M. 2.500 millioen
moest vergrooten. Duitschland heeft tot nu toe steeds
aan zijn verplichtingen voldaan. De moeilijkheden wa-
ren evenwel groot, daar de toestand op de Duitsche
geidmarkt zeer gespannen was. Vooral toen de onder-
handelingen over het Young-plan einde April en be-
gin Mei dreigden te worden afgebroken, werd de
toestand zeer kritiek. De val van de Mark lag nog
versch in het geheugen en er openbaarde zich in
Duitschlancj een nerveuze stemming, die tengevolge
had, dat geleidelijk, maar in groote bedragen, geld
uit Duitschland wegvloeide, hetgeen de reeds zoo kri-tieke situatie nog verscherpte.
De Rij ksbanlc bleef evenwel den toestand meester
en de Duitsche banken steunden elkander op een
loyale wijze; New-York en mogelijk ook eenige andere
buitenlandsche geidmarkten verleenden tijdelijk den noodigen bijstand. Het vertrouwen is thans hersteld,
de Duitsche gelden vloeien weder naar het land terug
en het dekkingspercentage van de Rijksbank, dat tot
ca. 40 pOt. was gedaald, steeg op 22 Juni tot 51,5 pOt.
De essentieele moeilijkheden zijn nog niet voorbij.
Duitschland moet, indien het niet in staat is groote
buitenlandsche leeningen op te .nemen, de bakens van
industrie en handel verzetten door beperking van het
bi’rnenlandsch verbruik en uitbreiding van de pro-
ductie voor export.
1
1
716
ECONOMISCH-STATÎSTISCHE BERICHTEN
7 Augustus 1929
De positie van Hongarije
Hongarije was beter voorbereid op een plotselingen
stilstand van de buitenlandsche credietverleening da
Duitschiand, omdat in 1-longarije niet zoo een intense
bedrijvigheid heerschte als in Duitschiand. De fian-
cieeie positie was gezonder en de onmiddellijke schok
dus minder hevig. Anderzijds tverkeert Duitschiand’s
industrieel herstel in een verder stadium dan dat van
Hongarije, zoodat het veel sneller zijn exporthandel
kan uitbreiden. Indien Hongarije niet spoedig d
beschikking krijgt over de benoodigde buitenlandsch
credieten, zal het verplicht zijn, eenige half voltooidé
plannen op te geven. Dit beteekent geen financieel
ineenstorting. De wisselkoersen zullen zich handhaven
en de Nationale Bank ziJ de geidmarkt beheerschen
l
en het ruilmiddel beschermen. Maar de levensstan
daard van de bevolking zal dientengevolge ongetwij-
feld dalen.
De positie van Londen.
De Engelsche banken hebben, bij haar poging o41
den Engelschen handel door credietexpansie te doen
herleven, het percentage harer voorschotten, dr. de
leeningen en wissels, verhoogd tot meer dan 56 pOt.
van hun deposito’s, terwijl 50 pOt. als de normale
bovenste grens wordt beschouwd. Bovendien hebbeli
de goudonttrekkingen van de Bank van Engeland, i’n
het bijzonder die van Juni en begin Juli, het de1-
kingspercentage van het ,,Banking Department” vafi
55,8 pOt. op 22 Mei tot 41,9 pOt. op 10 Juli doen
dalen. De capaciteit van Engeland om aan het overige
Europa te’ leenen is bijgevolg sterk verminderd, ter-
wijl er voor nieuwe emissies té Londen weinig be-
langstelling bestaat.
Een beperkende factor in de Federal Reserve poli-
tiek gedurende het gehéele jaar 1928 was de vrees,
dat onze hooge rentetarieven een groot deel van het
goud van Engeland zoude aantrekken. De verhoo-ging van het disconto van de Bank of England van
4/2 tot 5Y2 pOt. in het begin van dit jaar verlichtte
den toestand eenigszins, doch de druk op den ster-
lingkoeis hield aan. Hiertoe droeg waarschijnlijk het
zeer groote sterlingbezit van de Bank van Frankrijk
bij. De algemeene opinie in Londen is, dat Parijs pon-den verkoopt, zoodra de sterlingkoers eenigszins aan-
trekt.
Een zeer belangrijke factor voor den aanhoudend
zwakken sterlingkoers en de goudverliezen van de Bank
of England was het ophouden van de Amerikaansche
leeningen aan Europa en de gestadige, door den hoo-
gen rentevoet te New-York aangetrokken, toevloed
van geld uit Europa naar New York. De onttrekking
van goud uit Engeland begon dit jaar veel eerder dan
verleden jaar.
Dit beteekent natuurlijk niet, dat de positie van
Engeland fundamenteel, zwak is, want het bezit im-
mers een enorme financieele kracht. Indien de Bank
of England een discontopolitiek zou volgen, zooals
v66r den oorlog, dan zou zij zonder twijfel haar posi-tie snel en geheel kunnen handhaven, evenals De Ne-
derlandsche Bank door haar discontoverhooging een
onttrekking van goud en deviezen veranderde in een
aantrekking.’
De positie van Frankrj.
De Fransche geidmarkt is de eenige, die bijzonder
sterk en in staat is tot credietverleening op groote
schaal. De Banque de Franje bezit een goudreserve
van 44 pOt., hetgeen niet hoog is, daar 40 pOt. door
de financieele autoriteiten als minimum wordt be-
schouwd. Maar zij bezit bovendien voor meer dan een
milliard dollar aan deviezen, waarvan het grootste
deel waarschijnlijk te Londen, doch ook een aanzien-
lijk bedrag te ‘New-York wordt gehouden.
Frankrijk koesterteen natuurlijk en te rechtvar-
digen verlangen, zijn buitenlandsche deviezen in goud
om te wisselen. Als een van de leidende internationalë
geldcentra, is het niet geneigd zijn reserves steeds
in het buitenland te huden. Bovendien heeft Frank-
rijk een open oog voor de gevaren ‘van ongezonde in-
ternationale credietexpansie, wanneer groote landen liever den goldexchange standaard dan den zuiveren
gouden standaard toepassen.
Frankrijk kan echter alleen goud invoeren, indien
het dit aan andere landen, in hoofdzaak Engeland,
doch tevens aan de Vereenigde Staten, onttrekt. On-
der de tegenwoordige omstandigheden opereert Frank-
rijk langzaam, voorzichtig en met inachtneming van
alle betrokken belangen. In 1927 en 1928 onttrok het
goud aan Londen en eveneens aan New-York. Zelfs in
1929 was de Banque de France in staat $ 182 mii-
lioen aan zijn goudreserves toe te voegen; een deel hiervan heeft het van Duitschiand gekregen, dat op.
zijn beurt weder goud uit Londen moest wegnemen.
Frankrijk heeft niet de bedoeling de internationale
geldmarkt te verontrusten. Degenen, die spoedig een
ontspanning op de geldmarkten verwachten, doen
echter goed eraan te denken, dat dit waarschijnlijk
voor Frankrijk het sein zal zijn tot onttrekking van
goud aan New York en Londen, gepaard gaande met
een stijgenden rentevoet aldaar.
De Toekomst.
Ten einde een overzicht van den toestand op de
Amerikaansche geldmarkt te verkrijgen, moet men
een lange periode beschouwen en- rekening houden
met seizoenfluctuat.ies. Indien men den toestand van
Juni en Juli 1929 met dien van verleden daar ver-
gelijkt,
blijkt
duidelijk,
dat de rentevoet hooger is
dan een jaar geleden, alhoewel men hem toen reeds
zeer hoog vond.
Oallgeld stond in Juli 1928 op 10 pOt. tegen 15 pOt.
dit jaar. Op 5 Juli kon cailgeld worden vernieuwd
tegen 6 pOt., terwijl de ,,renewal rate” op 11 Juli
beneden de 5% en 6 pOt. stond. Dit jaar’ bedroeg de
,,renewal rate” op 5 Juli 7 pOt. en steeg op 9 Juli tot
9 pOt., op welk niveau het onveranderljk bleef tot
1.5 Juli. De noteering voor geld op langeren termijn
bedroeg op de New-Yorksche effectenbeurs einde Juni
en begin Juli 1928 59/4 tot 6 pOt.,
terwijl
zij gedu-
rende dezelfde periode van dit jaar schommelde tus-
schen de 7Y2i en 8 pOt. Handelspapier noteerde in de-
zelf de eriode van 1928 4% tot 5%: pOt., tegenover rond
6 pOt. einde Juni en begin Juli 1929. De noteering
voor accepten was ondanks de ontspanning gedurende
Juli 1.929, nog een vol percent hooger dan, in dezelfde
periode van 1928.
Indien wij de wereldpositie over het geheel beschou-
wen, is het duidelijk, dat geld veel schaarscher ‘en de
financieele spanning grooter is dan een jaar geleden.
De Discontoverhooging van de Belgische
Nationale Bank.
De Nationale Bank van België heeft met ingang
van 1 Augustus ji. haar disconto met een vol procent
verhoogd tot 5 pOt. en daarmede het officieele rente-
tarief ongeveer in overeenstemming gebracht met den
heerschenden rentestand op de – met uitzondering
van Parijs – groote internatibnale geldcentra.
Wat de motieven tot deze discontoverhooging •zijn
geweest, blijkt niet direct uit de belangrijkste posten op cle verschillende weekstaten van deze circulatie-
bank, zooais die hieronder eerst maandelijks en daar-
.na
wekelijks zijn weergegeven.
Immers de goudvoorraad is sedert het begin van
het jaar aanzienlijk toegenomen; zelfs de laatste
maanden bedroeg de stijging nog ongeveer 50 millioen
belit’.. Daarentegen is de buitenlandsche wisselpor-
tefeuiUe den laatsten tijd afgenomen,’ echter niet in
die mate als de goudvoorraad is gestegen.
Eeider moet men dan ook, deze disconto-verhooging
toeschnijven aan de situatie op de internationale geld-
markt. De druk, die, tengevolge van de groote goud-
onttrekkingen, op Londen wordt uitgeoefend, leidt
ertoe, dat de geldmarkt aldaar haar credietverleening
/
7 Augustus 1929
ECONOMISCH-i2ÂTISTISCHE BEMCHTEN
717
in inillioenen Belga’s.
dien de andere groepen weerspiegelen, geen bepaalde
tendenz vertoont
;
minimale dalingen van de groepen
Goud
—
Rek. Crt.
G)
G Q
,,Weefstoffen” en ,,Delfstoffen” wegen op tegen iets
.-
)
Data
oJ
•
.
hoogere cijfers voor de groepen ,,Andere voedings- en
G)
0—
:
genotmiddelen”
en
,,Diversen”.
De
tweede tabel
.
0
:
toont de veranderingen van ons indexcijfer in elke
.
E-•
.
groep en voor elk artikel, in vergelijking met Juni
1929
en Juli
1928.
Het voornaamste kenmerk van de groep ,,Granen
–
..
31
Januari1929
905
537
673
2.419
42
65
28 Februari
. .
906
490
738
2.432
41
69
en Vleesch” was de aanzienlijke verhooging van den
28 Maart
. .
908
488
746
2.412
41
84
prijs voor buitenlandsche tarwe, gepaard gaande met
25 April
. .
962
456
764
2.431
16
123
hoogere noteeringen voor meel. Engelsche tarwe steeg
30 Mei
. .
963
491
744
2.498
12
90
27 Juni
in mindere mate; aardappelen waren duurder en de
. .
1003
460
727
2.482
43
66
4
Juli
. .
100
458
764
2.538
39
54
prijzen voor maïs en rijst stegen eveneens. Engeisch
11
,,
• .
1009
458
799
2.E81
16
86
rundvleesch en Deensch varkensvieesch stegen in prijs
18
,,
• .
1009
450
767
2.541
29
72
in
tegenstelling
met
Argentijnsch
rundvieesch
en
25
,,
. .
1012
451
781
2.554
26
75
Engeisch en buitenlandsch schapenvieesch, die in prijs
aan het buitenland aanzienlijk moet inperken, waai-
daalden. Van de groep ,,Andere voedings- en genot-
door ongetwijfeld ook België, zij het direct of indirect,
middelen” was thee goedkooper, doch steeg kokosolie
..
wordt getroffen. Daarbij doet zich in België nog het
in prijs. Van de groep ,,Weefstoff en” waren de prij-
verschijnsel vah een groote bedrijvigheid voor, wat
zen voor vlas en wol lager, terwijl katoen iets aan-
o.a. tot uitdrukking komt in de toeneming van de
trok. De geringe verandering, die de groep ,,Delf-
in omloop zijnde bankbiljetten.
stoffen” per saldo te zien geeft, moet worden toege
Hoe dit ook zij, men kan er van overtuigd zijn, dat
chreven aan een daling van de prijzen voor ongezui-
de Belgische Nationale Bank een afvloeiing van goud
verd zink, owegende tegen een stijging van den tin-
of deviezen of van beide, die anders waarschijnlijk zou
prijs. Bij de groep ,,Diversen” trad lijnolie met een be
hebben plaatsgevonden, door dezen maatregel heeft
langrijke stijging op den voorgrond. De volgende tabel
willen voorkomen,
toont ons indexcijfer, uitgedrukt als een percentage
van het gemiddelde niveau van
1913:
Indexeijfers van groothandeisprijzen.
—
–
‘
,,The Economist” schrijft: Volgens ons indexcijfer
steeg het gemiddeld niveau van groothandeisprjzen
Data
S
,
0
gedurende Juli met
2.2
pOt., welke stijging in hoofd-
J
zaak op rekening komt van de groep ,,Granen en
–
1913
100 100
100
100
–
100 100
Vleesch”. De jongste veranderingen van elke groep
blijken uit de volgende tabel:
Gemiddelde
1924..
168.5
215.8
214.7
149.3
122.6
166.2
Gemiddelde 1927
=
100
1925..
,,
1926..
1927..
168.4
151.7
147.6
204.2
195.3
203.2
194.6 152.6 157.0
139.8 149.8
125.1
126.2 120.7
116.1
160.9
149,4
143.7
Juli
April
Mei
Juni
Juli
1928
1929
1929
1929
1929
1928..
Einde Juli
1928..
152.9 156.6
189.7
188.3
165.0
169.4
115.2
113.7 111.2 111.0 140.9
141.9
Granen en Vleesch….
106.1
99.1
92.6
95.1
103.5
Andere voedings en ge.
,,
Jan.
1929..
142.7
180.8 159.0
118.6
105.9 136.1
notmiddelen ……..
86.5 84.3
84.1
84.7
Feb.
..
Maart
149.3
179.0
156.8
120.6
106.1
137.3
Weefstoffen ……….
Delfstoffen
.93.1
107.9
90.9 96.7
96.7
94.9
95.7
92.7 96.3
91.6
..
April
..
148.9
146.2 176.5 174.9
158.2
151.8 124.7
120.9
106.1
104.5
138.1
135.0
…………
Diversen …………..
95.6 90.0 89.5 89.3
96.1
91.0
Mei
..
Juni
..
,,
J!Jli
.
.1152.7
136.6 140.3
170.5
170.1
171.3
149.0 145.5
143.8
119.7
120.4
120.2
103.9
103.6
106.6
131.5 131.7
134.6
Totaal …………….98.8
94.0
91.5
91.7
937
Men zal opmerken, dat, behalve de stijging, van de
Berekend als een
percentage
van
het
gemiddelde
groep ,,Granen en Vleesch” het verloop der prijzen,
niveau van
1924
bedraagt
ons
indexcijfer
einde
Juli
lndexcijfer
Toe- (+)ofafneming(—)
lndexcijfer
Toe- (+)ofafneming(-)
—
lndexcijfer
vergeleken
n perc. met
vergeleken
in perc.
met
vergeleken
Toe-(+)ofafneming(_)
in perc.
met
vor. maand 1
vorig jaar
vor. maand
vorig iaar 1
vor. maandi
vorig jaar
Tarwe (buiten!.)
+341 +
29,5
+
2,9 8,5
Hout (Eng.)
…….
11
(Eng.)
+
16,3
+29,8 +
3,0
+
17,5
Katoen (Am.) …….
,,
(Egypt.)…
Garen…………..
-_ 5,9
—
1,7
—13,2
—11,9
(Zweedsch)
Cement
Meel
……………
Gerst ………….
Haver ……….
+
1,6
+
3,6
—
3,3
—22,2
Laken …………
Wol (Eng.)
..
—
7,8
Huiden ………..
..
..
–
13,0
—30,3
Rijst
..
+
6,4
—11,7
,,
(Austr.)
..
49
…
—24,1
—17,0
…………..
Leder …………
Benzine No. 1
+
2,6
..
….
—
30,4
+
14,8
Mais
……………
f
+
6,7
—38,5
Zijde
7,5
—29,5
Petroleum
.
.
+
14,3
Rundvleesch (Eng.)
+
8,3
+
11,5
,,
(tops) ………
………….
Vlas
………….
..
-9,1
—
8,9
—27,8
Lijnolie …… …..
..
..
+
19,7
—
3,6
+
28,1
……………
Aardappelen ……..
11
(Arg.)
Schapenvl. (Eng.)
—
8,0
—
8,9
—
4,9
—
4,3
Hennep ……….
Jute
—
1,3
+
2,7
Stookolie ………….
Talk ………….
+
1,3
+
2,7
(N Z.)
–
3,6
—11,4
..
..
—
15,4
Rubber ………..
Soda
+
3,6
+
18,2
-1,2
..
–
15,1
Varkensvl.(Deensch)
+
8,7
+
12,6
……………
………….
Amm. Sulphaat
..
..
88
±,
—
2 ,4
(ranenenVleesch
Ruw-Ijzer ……..
..
+
9,8
Creosoot
..
—40,0
Weefstoffen………
Stalen rails…….
-11,7
—
13,1
+
1,8
IJzeren staven ….
..
..
+
49
Diversen ……..
—
4,8
—
0,5
—
8,6
Tin (platen)
..
–
0,5
..
–
19,1
Kolen (Welsch)….
+
,9
Thee
…………..
Koffie
………….
+
4,5
—
8,8
(Dur. Gas.)
..
..
+
11,9
.
Cacao
…………….
Bietsuiker ……….
+
3,5
—
9,1
(huisbrand)
.
..
+
8,2
Rietsuiker
……….
+
1,0
—
8,7
Lood ………….
-2,1
+
9,1
Boter (Deensche)
–
2,8
—
6,0
Tin …………..
..
+
6,0
–
0,5
Kaas (Can.) ………
+
1
4,8
—12,5′
..
1,1
+
16,0
Kokosolie
………..
Tabak
…………..
..
Ongez. Zink ……
—
4,6
+
2,3
Andere voedinga en
Koper…………..
+
6
li
9
..
Genotmiddelen,
.
+ 0,7
–
Delfstoffen
—0,2
+
5,7
tb
______
1
1
N
DOuTSCHERI!
F&ICHT
1
0
AGPAM
GEOQG. SCHICHT
•
AUSZIG
.
;-
.
0
‘
WOLDING5
j
BOEMEP
EHElEQ1_
‘
5CHICHT
1
LIMMATJ.&H.G. ETC.
I “WQO3SEM
1
EMIIERIK
WEENEN
,
.
.
KUNEQOL
W.
v
ELIDA PAQ7]
i&0UEFABEl
STet5
ELWAR
,.
WEENEN
–
–
WEENEN
1
HUTTER WEENENJ
t
‘RKEN
.
–
“IIIIII,IIIlI
DEUTSCHE JUPGËEISWERKE
G%PEEE
EI-t
7.000.000
ICOSZ-CERATI
GEWONE
“.
Z000.000
IIOIDINGS
TYRIJB
M.18,143.169
60116
M
RG
nEUSZ
1IOTIQ&C°
‘$
srEr,I.-AROW
NADR..UK
VEPeRODEN
=
MJ
ftEDLPLANDSCH PU5LI
KLEIN GEDEELTE
.
MAQGAINL
UNIE
Ii
II
1
:pPfF MÎID.
Fl.13.000.000
II
.
fF1899320
00
IN
RANDEN
GEWONE &AttD.
VAN
H5DE5
1
HOLDING:
GEW
MND.JUEGEHS VER. FASE.
Fl.4165.16O
–
”
AY/oBEQGH
FI.23.000
FI.ED,99I.400
.
OEFEEQED SNAQES MAEG.UMION £ i
00
.000
P8108
MMD. JUEGENS VEE. FASE
F1.
ICQ000
PEE
3
/2/28 F1. 132.837.177
…O,NED.
1
PLATiTEMO1R.l
NED.IND,OLIE-
EDEPJE
5CHEEPS MIJ.
PALMLI,rr
‘
MC.
1
MIJ.
PALTIA
[VERZEKEW
TOTAAL
_____
AMSTERDAM
AM TERDAM
AJISrERDAMJ
‘
1A5TEN
MMA
ARG.
A.Bsvl
[NYE
1
.
com
j
055
j
.
UTRECHT
IEEIF
A.JURGENS’ VEP. FPBR.
[YJTtZUTPEWIHE
SFOOI1LE€PFBR
I
PREF.
A.AHD. &FI.2&610.000)
..-L
O0
8.FI.37464O0O-
.
T
FiTI2LflflflI
/
/
t
.
‘.VIITU.Y&CO
L-_..
GEWONEAAJID. FL421670
00
1
NIJMEEGSCHt
Gour
PQIOQ
F1,
100.0001
M&
~
LE
M
A
JUEGEMS
£25
00
00
îoozoP
DS
1928 F1 141.903573
[EPPOEDERFABE
EIDEN
1
l
I..005A
,9Ft’j
JACATQII
t
DATAJ
L,EFADRIE
•,uM’oF,,
IEFASRIEK
ANTWEOPETI1
JUPGEN5
LTD
77.
CUM PEF
‘
L 2.500.000
GEWONE
‘
2.500.000
IJ
HOLDINGS
AD1I. KANT000
SOERABAJA.]
fAOG.FABR.
IAABARVILLIEOO
1
r
————
1
1
STOCKHOLPEJ
PARJ.I?J
OLYMPIA OIL &CAKE Co
1
‘HOME &COiONIAL5TOI5 ID’
1
MAYPOLE
‘12%DQEF100000O
1
16%CUN.PQEF.G,9,00000
MARC. WOQKS
•
lT’
1
.
0
‘
‘
GEWONE
1000000
‘
15
3
……
250000
,15%GEWOME
250.000
/
•
bONRA1PJTlCE
L__
—
.
J
‘GEWONE
100.000
,
L————
–
t’
–
———-
1
…
PAMINE
LTD
01A1
•
—
–
0
L,f!:
.
5°/kUM.PRtF35O0OO’
SOUTI-IALL
_________
•/
7
/11
.
[GEIMEOj
I°»
”
1450.000:.
LBEIT
15CM SLWODK5J
J
0
1
N1EURG
‘
._Q-!3.
A.L.MOHB
‘i/’
TEIEOEOQHEJMIBCHE
OLWERKE
(ELWERKE
Aj
1
LIfr1MATI.
.
&H.G
POTITZKT & WITT
j
/
(1JREFELDEP HART
K
REFEtDI
–
zw. F
1.
3
9000.000
0
–
ZU Pl CH
IHAi’ISEATIRCHE’
1
PLATIZEMEUTTER W.
t
ALTOTIA]
t
IIAHBURGJ
–
,
0
t
•
1
LNGLL5CH PUbLK
I
I
II
II
MARGARINE UNION
,1
7%PQEF
II
OQD.
1.8I9.O65
IN HANDEN
VAt’)
DEFERQED
1.00000
II’)5IDEP.5
HOLDING.
QA.OQD.5I’)AQE5
0/o8€HS
L1
i8Zl4
J
VENSCHUI~E &C°
II II
MAQG
F480
EDAM
II
V.STOOTEN
1
T EXP
1
1
TOtAAL PE
3// S
£
Z859000
V.1IAPG.
FABQ
JJTRECH
1
MAQG.FAB_J
L
OLIEFABRIEK
MOÏOP.BOOT
,-
IJH
ZWDQECHT
RTEPD
ROTTERDAM
EVEEN
EQvEe
O
UTIQ
15CHI
S00EDAM
•
–
1
DEN
aosoi
TrEDDM
I
V.D.BEQGH’S
IVEI20E
NU.
IDPu1J
RECLAIl
MELKINQ VER
ZUIVE1BEE.
t
ROTTERD
AM
/I
DOTTEPDAMI
ROTrEQDAM
.1
.
R
{A8IEK
1
IOUEFABQIEK
.
I
I
=
V. D. bERGH’S F,5PI KEN
ZWU NDRECH
_______
IJNDEE(HT
eCUM.DEF. AFI
16,.000
II II
=
.
—
GEWONE
A”
423.
000
6%
”
14,O,000
IVEQPAKKINA5-
1
ICETifRALE
1
9,97Z0X’
—
INDUSTRIE MU.
#OÎTEQDAI’1
.qVEC
0TT
E
M
0
CI
8
21.000000
OBL
5/2°
.
/0
18.000000
.
IGEDIVA
__________
1
UNIE
WINKEL
Hill
rr
v.o.5EPGH’S
LTD 1
1
1
6%PEEF AL450.000
7o
C “1000.000
15%PQEF.0QD.93Z500
000
187500
1-IOLDINGS PER
31
A2/28.€
1.52a210
PRIMZEFI &
1
GI.A6ECK
4
.
.
1
ROTTERDAM
1
–
•i
t
II
..
HOLOI
NC61a000.000 GEWONE HOLL.VER,
1EN
r. E.ij.
MPG F48PIEK
HOLDINGS
EED
‘/I1128
Fl.362
6.517
IALRIN0
MIJ
I4?UTEQDACNE
1
DE
KAMPI
N
I
OE
1
(iDOTIIFIGEI1
j’
j&OTEEIINIDEL
1
AMSTERDAM
GRONI)2TOFFEN
HP.
CENTRALE
IU
CENTRALE
EOTDAJI
•
1
EOTTEPDAM
AMSTERDAM
H0rEMAPG F
MARC. EXPORT
l
[NURC.P.
(ENG)
1
EXP.
12.0000001
1
ROTTEPD.ATII
1
QO1TERDAM
1
XVE
TISKA
ROTTERDAII
GEWONE
“12.000.000
ERO F4AA
LJ
h10.T
1
‘
10L.6OH
i’R
1
HOLDINGS PEN
3
YI2/28
FI.38J4O.84
—
—
GRONINGEN
•
HADI
1
1AOAM/LONDEN
______ ______
-10
;ii :i
;
_
————
-,
L___.F.j
“N.
/[
VA
–
EL
ANTWERPEN
r
LIPTON
LTD
iNEWHOVEMALTt
50CUM
DEED
£1.000.000i
U5UNNEQIGS
io.BERCH
&COQDE.
&JO.00O
REUNIES
WEEEIEA
i4BL.
5CQO00I
•
1
ERUSSEL
09
_______
HOLL.
FA8I~.VAAI 1
1COHCE
MELKOQODUCTEN
1
rNE5TLÉ
I
HOLLANI
•
EN
1
ZWIT3EP1AI1D
GOEDINGSMIDDELEII
HEJ(TOa
VR. EERCH’S MARC.
LAG EE
OSLO
MAAl, W
AEPLI,N
MARC.
MILKA
SANA
CLI VIA
REE5EE
G.M.6.I1.
MARC.
KLEEP
F4813.
V.D.
EEQCH’S
MARC. AG.
EIFA
SERLUN
EI/I2/1928
E
–
DELTIENHOE5
EM.
15.000.000
MARC. W
HOLDI NG5 3866.572
ESTOL
A
.
G.
‘
PAATANA
I’IANNHEIM
‘1
ALITTAJ
1
IHAJIEURGEIS
1
CÎ1’rAI
/
IM4MAIJDGER
1 1EW SOEMEE
I
MAAG
1 ‘ETWÖQIS VEE.’
M4,.FABR.
DLI
AERIEII’GTII
.1
EMMESIA
bERLIJN
J
1
OLFAZE.
5TEPE
5UAp
BREMEP 0LFAEIQ
1OLDENBUQGEP
DEU
(ÖLWEQKE
WEENEM
QEMÊN,
TSCHE P’tAQGj
9
T
EUTOj
–
•
I
C.G. MULLER
•
—
–
[
(woDuis
COME)
t
1
5PEI5EFETT1
•
‘
MARC. 1480.
•
•
L
A5CHQÖDEQ.&G
720
ECONOJSCH-STTJSTtSCHE BERICHTEN
7 Augustus 1929
81.0.
In vergelijking met een jaar geleden, toont het
gemiddelde prijsniveau een daling van ruim
5
pOt.
Voorts volgt hier nog een overzicht van het prijs-
verloop in eeu aantal belangrijke landen:
•
.
c
.-
=
U’
0
•0
–
D
1
t-s
0
.13
Z
ca
CL
•
1913
100
4
100
6
100
100 100
7
100 100 100
Novemb. 1918
..
358 438
..
..
367
392
214
oogs e
f
..
591
679
..
325
366
297
322
..
(Apr.)
(Apr.)
(jan.)
(Juni)
(juIi)
(Mrt.)
Decemb. 1923
1015
458
577
..
183
160 154
211
Decemb. 1924
98
5
4s9
553
1375
–
162 156
206
Decemb. 1925
1035
555
646
1425
–
161
155
202
Decemb. 1926
1005
7i3
654
134
145
149
145
179
Decemb. 1927
97 604 483
140 146 148
151
168
Juni
1928
98 626 493
141
145
151
153 169
Juli
98
624 488
142
144
150 148
169
Augustus
99
617
486
1
142 144
149 144 170
September
»
100
620 488
140
144 146 145
174
October
,,
98
617
492
140
145 145
146
174
November,,
97
66
495
140 145
145 148
173
December,,
97 624 497
140
144 145 148
174
Januari
1929
97
630 496
139 143 144 146 172
Februari
,
97
638 498
139 143 145 146
171
Maart
98
.
640
499
140 142 144
147
171
April
,
97
627 493
137
140
141
144 170
Mei
96
623
485
136 139
140
142 169
Juni
»
..
610
480
135 139
1)
Bureau of Labour.
2)
Stat. Reichsanit.
3)
Sedert 1922 gebaseerd op
48 artikelen.
4
)1926=100.
6)
Jaargemiddeldç.
6)
Sedert October 1923:
Juli
1914 = 100.
)
Midden 1914 = 100.
De volgende opmerkingen zijn ontleend aan de des-
betreffende maandpublicatie van het Centraal Bureau
voor de Statistiek en hebben betrekking op de Neder-
landsche Indexcijfers met basis
1913 = 100.
Bij be-
schouwing der cijfers over Juni
1929
in vergelijking
met die der voorguiande maand, blijkt, dat het alge-
meen indexcijfer met 1, dat der voedingsmiddelen e.d.-
met
2
punten i gedaald.
Wat het algemeen indexcijfer betreft, staat tegen-
over een prijsstijging van
14
artikelen niet in totaal
89
punten, een prijsdaling van
20
artikelen met in
totaal
137
punten.
Met 10 punten of meer stegen de artikelen: aard-
appelen
(20),
kaas
(14),
paardehuiden
(10)
en run-
derhuiden (11 punten); daarentegen daalden met
10
of meer punten:’rogge (11), rijst (10), schapenvieesch
(25),
terpentijn
(12)
en hars (10 punten).
lndexcijfers van scheepsvrachten.
,,The Economist” schrijft: Voor het eerst sedert
December
1928
vertoont ons indexcijfer voor scheeps-,
Datum
‘6
e
10
2
9
Basis
(Gernlddeldev.
100 100 100
100
100 100 100
(Oemidd.v.1913)
110,0
113,1
123,4 106,3 117,4
127,9
116,3
Febr.
1920
814,3
529,9
757,5 744,8
587,0
712,2
691,0
Dec.
,,
268,9
277,2
244,1
256,8
286,7
347,2
280,1
Dec:
1921
160,1 164,1
163,7
144,4
141,3
166,5
156,7
Dec.
1922
137,1
135,2 129,2 122,6
136,1
159,3 136,6
Dec.
1923 134,0
132,7
120,1
124,4
125,1
144,2
130,1
Dec.
1924 117,4 129,2 119,5 119,8 129,3
161,1
129,4
Dec.
1925
117,0 121,6 117,0
110,1 110,1
154,9
121,8
Dec.
1926
139,7
156,1
145,9
132,9 129,2 179,8
147,3 Dec.
1927
105,6 116,2 113,6 114,2 124,9 139,8 119,0
Juli
1928
103,4 103,7
105,7 99,4
110,3 131,8 109,0
Aug.
,,
105.3
111,3
107,1
108,4 116,2
137,1
114,2
Sept.
,,
108,9
112,4
111,7 109,0 116,7
136,2
115,8
Oct.
,,
116,9 120,0 115,4
106,9
121,3
145,1
120,9
Nov.
,,
121,9
133,0
123,5 117,8
125,1 153,1
129,1
Dec.
,,
122,1
131,3
125,6
126,8 127,4
156,7
131,7
Januari1929
119,2 128,6 125,2
123,7
126,2
142,4
127,5
Februari
122,7
125,1
121,5
117,4
122,0 136,2
124,1
Maart
123,8
122,7
118,5
112,2
118,3 121,1
1 19,4
April
,,
117,7 120,5 118,4 106,3
114,7
113,9
115,3
4
Mei
,,
119,6
115,6
122,6 109,0
112,6
99,7
.113,’ Juni
,,
124,6
106,4.
118,2
104,0
101,0
89,0
107,2
Juli
,,
131,1
100,2
121,5
106,3
104,7
97,9
110,3
vrachten een opwaartsche beweging. Het loopende
cijfer
110.3,
gebaseerd op het gemiddelde vrachtni-
veau voor de maand Juli, beteekent een
stijging
van
bijna
3
pOt. ten opzichte van Juni en staat tegenover
109.0
een jaar geleden. De jongste bewegingen der
diverse groepen blijken uit de voorgaande tabel.
Uitgaande kolenvrachten waren gedurende de af-
geloopen maand over het algemeen vast, hoewel de handel met de
Noordelijke
continentale havens min-
der levendig was. Er was vraag voor tonnage naar
Europa, voor erts van Bilbao-en Noord-Afrika, en
eenige booten werden gecharterd voor graan van den
Donau – een markt, waar langen
tijd
weinig is om-
gegaan. Wat de verder verwijderde ovei-zeesche mark-
ten betreft, bestond er bij de Argentijnsche graan-.
exporteurs, niettegenstaande arbeidsmoeilijkheden te
La Plata, veel vraag naar scheepsruimte, terwijl de
vrachten in het Oosten en van Australië een vastere
tendenz vertoonden, feitelijk zonder groote uitbrei-
ding van den handel. De vraag van Noord-Amerika
naar wilde booten bleef op een laag peil, terwijl de
thuisvrachten van dit gebied nog lager noteerden dan
een maand geleden. Uit de volgende tabel blijken de
wijzigingen in ieder groep en sub-groep; het cijfer 100
stelt telkens het gemiddelde niveau gedurende de
periode
1898.-1913
voor:
Index-
cijfer
+
of
–
Golf van Biscaye; uitgaande vracht
165,1
+
20,2
154,8
+
164
142,6
-..
56
109,7
±
1,1
Noord.Amerika
…… …………..
100,2
–
6,2
thuisvracht ……..
Zuid-Amerika; uitgaande vracht
104,5
4-.
3,4
Middell. Zee; uitgaande vracht …….
thuisvracht …………
thuisvracht ……….
138,6
+
3,3
120,0
.
+
2,1
Indië; uitgaande vracht
………..
..
.
+
2,5
thuisvracht
……………….92,7
Het verre Oosten, enz…………..
104,7
+
3,7
Australië ………………………
97,
+
8,9
De volgende tabel toont de verhouding van het in-
dexcijfer tot het gemiddelde van
1913,
waarbij het
jaar
1920,
waarin ons indexcijfer niet
zuiver
was door
de stopzetting van
den Britschen kolenuitvoer,
is
weggelaten, wegens de slechte voorstelling
van het
werkelijk prijsverloop:
(1913= 100)
Maand
1925 1927
1
.1928
1
1929
Januari
…….-
114,49
118,59,
98,47
109,6
115,96
120,54 94,33
106,7
106,63
118,58
93,17
102,6
104,24
111,06
94,59
99,1
111,41
93,79
97,3
Maart ………..
April …………
Juni
.
………..
106,54
91,29
92,1
Mei
………….98,23
Juli
………..94,90
.91,74
101,61
93,73
94,8
Februari ………
Augustus …….95,87
.
02,23
105,51
98,17.
September ……98,19
107,51
99,54
October ………99,49
105,78 103,93
November
……
106,27
110,94
December …….104,67
102,31
113,17
laan, gemiddeld
102
109
,
6
4
98,8
Deze verbetering is dus van geringen omvang, maar zelfs een klein herstel gedurende Juli – ge-
woonlijk de slechtste maand voor cle ,,tramp”-vaart –
geeft vertrouwen voor de naaste toekomst.
Het Rapport van den Commissaris
van de Rij ksbank.
R e c t i f i c a t i e. In de aanteekening over liet
rapport van den Commissaris van
de’Rijksbank,
op-
genomen in
E.-S. B.
van
24
Juli ji., staat
op
blz. 674,
eerste kolom (1
–
lancielsbalans) ,,Dientengevolge is het
invoeroverschot, dat in
1927
R.M.
24.137
millioen he-
droeg. . . . enz.”. Dit moet zijn R.M.
3.47
millioen.
19,154
42,943
4,179
12,157
512
3,111 822 325 985
80,826
321,997
4229,188
16 16,531
1088,513
56,620 414,859
4 190,5 39
1157,195 1058,190
5,158
21,445 53,446
4,807
13,311
552
3,328
857 344 1,016
9 3,75 7
36 7,5 72
4730,5 19
1812,527
12 13,321
64,313 543,042
4448,456
1299,5 12
949,314
5,630
20,969
48,532
4,387
12,141
553
3,356
850
331
267
96,023 328,525
473 s,939
857,981
1173,329
63,767
53,332
46 14,005
1322,297
9 39,7 86
4,804
19,842
45,002
4,089
11,819
549
3,424
682
345 883
92,37
333,94
212,91
1100,870
6 0,39 4
465,987
4733,095
1634,883
9 78, 36
4
5,059
22,792 53,336 4,425
13,490
573
3,498
905
351
1,98
106,253
368,636
5173,343
18 15,656
13 19,) 13
66,880
480,317
3 70 1,892
997,496
1104,726
4,677
21,397
48,971
4,188
12,104
528
3,258
781
302 982
81,048 369,465
5)62,237
1823,781
10 16,853
55,665
435,235
4117,941
1039,7 16
973,321
3,913
7
Augustus 1929
ECONOMISCH-STATIS’flCHE BERICHTEN
721
BOEKAANKONDIGING.
(Dr.)
Alfred
Vags, Mexico, Europa
und
Amerilca unter besonderer De-
rücksiehtigung der Petroleumpolitik.
Eine wirtschafts-diplomatische Unter-
suchung. ileft 6 von ,,Poli.tisehe Wi,-
senschaft”, Schriftenreihe der Deut-
schen Hoehschule für Politik in Ber-
lin und des instituts für Auswrtige
Politik in Hamburg. 1928, XVI en 41.5
pag. Verlag Dr. Walther Rothschild,
Berlin-Grünewald.
De w’ijziging, welke de wereldoorlog in de verhou-
ding van Europa tot de Vereenigde Staten heeft te
voorschijn geroepen, dwingt Europa wel, grootere op-
merkzaamheid te wijden aan Amerikaansche aangele-
genheden. De afhankelijkhei.d van zoovele Europee-
sche landen van de economische macht der Vereenig-
de Staten, hun voorbeeld van ongeëvenaarde pros-
periteit (waartegenover ongetwijfeld ook schaduwzij-
den staan, welke veel te weinig bekend zijn) brengen
mede, dat deze opmerkzaamheid in hoofdzaak is ge-
richt op de economische gebeurtenissen van dit
,,Wirtsehaftswunder”. Is in weerwil van alles wat
daaromtrent reeds werd geschreven onze kennis op dit
gebied niet meer dan bescheiden, nog veel minder
gunstig is het gesteld met onze wetenschap ten aan-
zien der vraagstukken der Amerikaansche binnen-
en buiteniandsche
polïiielc,
die ten slotte ook voor
Europa toch van het grootste belang zijn. Dat nog
steeds de eerstgenoemde de tweede primeert, kan
slechts worden begrepen op grond van de krachten
en de voorstellingswereld, waarvan beide in het ver-
leden afhankelijk waren – maar hoe weinig weet
Europa eigenlijk van de Amerikaansche geschiedenis.
Reeds uit dien hoofde is een boek als dat, hetwelk
hier wordt aangekondigd, van groote beteekenis. Het
belicht de verhouding van de Groote Mogendheid in
het Noorden van het Amerikaansche dubbel-continent
tegenover haar onmiddellijken nabuur, maar geef t
tevens inzicht in haar verhouding ten aanzien van an-
dere Amerikaansche Staten en vooral ook in de ver-
houdingen tegenover de Europeesche landen, zooals
deze voortvloeiden uit het probleem Vereenigde Sta-
ten-Mexico. Het gaat echter ook de krachten na,
die dit probleem in het leven riepen en vervolgens
beheerschten. Daarbij stiet dit onderzoek noodzakelij-
kerwijze op den invloed der
petroleumpolitielc,
en
landde het aan bij het streven van Mexico, de
tijdens
ele
dictatuur van Porfirio Diaz vrijgevig weggeschonken
petroleumrijkdommen des lands, of hetgeen aan der-
gelijke schatten daarna nog overbleef, voor het land
te redden. In de Grondwet van Queretaro (1917),
welke Wilson’s even eigenzinnige beschermeling Car-
ranza het land schonk, kristalliseerde dit streven
uit in het beroemde Artikel 27. Hoewel reeds voor-
dien belangen-conflicten tussehen Engelsehe en Ame-
rikaansche petroleummaatschappijen vielen te eonsta-
teeren, dateert toch van dat tijdstip de eigenlijke strijd
om de Mexicaansehe olie, welken het – weliswaar dik-
wijls en plaatselijk verbrokkelde – eenheidsfront der
MAANDCIJFERS.
RESIJMÉ UIT HET MONTHLY BULLETIN OF STATISTIOS (VOLKENBOND).
Maandgemiddelde
1928
1
1929
1913
1
1927
1
1928
1
Aug.
1
Sept.
1
Oct.
1
Nov. i Dec.
1
Jan.
1
Febr.
Productievan Engeland
1)
…24,337 21,272
steenkool
Ver. Staten ……….
43,088
45,197
(1000 tons) Frankrijk
2)
….3,338
4,315
Duitschland
8)
…. 15,842
12,800
Productievan Engeland …………..
869
617
ruw ijzer
Ver. Staten ……….
2,592
3,036
(1000 tons) Frankrijk
4)
…..434
777
België ……………..
207
313
Duitschiand
5)
….1,397
1,092
Import(voor Engeland 1000
£ 8)
54,931
91,282
binueni.
Ver. Stat.
1000 $
147,932 346,924
verbruik)
Frankrijk1000Frs.
7
) 701,778 4420,823
Italië
1000 LireB
303,803 1697,900
D’land
1000 M.
9)
897,474 1185,672
Export (bin- Engeland 1000
£ 6)
43,771
59,090
nenlandsche Ver. Stat.
1000 $
204,024 396,572
producten)
Frankrijk1000Frs.
10
573,351 4577,063
Italië
1000 Lire
8
209,303 1302,662
D’land
1000 M.
9)
841,436 851,952
Inklaringen Engeland (geladen)
6
) 4,089
5,049
(1000 tons) Ver. Staten
(gel. en ballast)..
2,827
4,441
Frankrijk (geladen)
2,876
4,088
Italië (gel. en ballast)
1,500
1,646
Aantal werk- Engeland
11)
…….
loozen in 1000 Italië 12)
……….
Duitschiand
13) .
Indexcijfers Ver. Staten
14) .
van koersen Engel.’
6
(1913= 100)
v.
aandeelen. Zweden
16)
(oom.
waarde = 100)…
Zwitserland
17)
(id.)
Nederland
15)
(1921-25 = 100)
11
Voor den verkoop beschikbaar. Vanaf einde 1921 zonder Ierland.
2) md.
bruink. Vanaf 1918
md.
Elzas-Lotharingen. Vanaf 1920 mcl., sedert
Jan. 1927
cxci.
het Saargebied.
3]
Vanaf 1918 zonder Eizas-Lotharingen.
Vanaf 1920 zonder Saargebied en de Pfalz. Vanaf Juli1922 zonder Pooisch
Opper-Siiezië.
41
Vanaf 1919 inclusief Eizas-Lotharingen.
5
1 Zonder
Luxemburg. Vanaf 1918 zonder Elzas-Lotharingen, vanaf 1922 zonder Poolsclt
Opper-Silezië.
6
1 Vanaf
1
April 1923 met inbegrip van den
handel van Groot-Brittannië en Noord-Ierland niet den lerschen vrij-
staat en uitgezonderd den buitenlandschen handel van den lerschen
vrijstaat.
71
Sedert Januari 1921 gedeclareerde waarde.
SJ
Sedert Januari
4,927
5,347
1
5,047
4,810 4,135
1
–
4,602 4,673
1
4,245
4,522 4,138
–
1,721
1,834
1,834 1,834
–
–
1,355 1,404 1,453 1,334 1,406
1,454
269
282
321
364 462
489
294
325
428
749
874
1,016
239,8
248,7
273,8
280,8
306,0 309,9 248 249 245
239
259 262
239
1
234
249
252
256
1
253
256,1
255,3
1
251,3
1
252,8
1
254,1
249,3
113
1
115
1
112
1
113
1
115
1
120
1
124
1922 nieuwe schatting op grond der gedeclareerde waarden.
5J
Vanaf
Januari 1922 in goudmarken.
15
1 Met ingang van 1925 officieele waa’de-
cijfers.
11]
Verplichte verzekering. Sedert April 1922
excl.
den lerschen
Vrijstaat.
121
Geheel werkloos.
01
Leden van vakvereenigingen;heel
werkloos. Sedert Jan. 1927 mijnwerkers inbegrepen.
541
Wall
S
ge
treet
Journal: 20 gewone aand. Maandgem. in $.
15)
London and Cambridge
Economie Service:
20
gew. aand.
16]
Officieel: Industrieele en Scheep-
va:rtaand.
17]
Nationale Bank 32 industrieele aandeelen.
181
Officieel
49
gewone aandeelen. a) bruinkool inbegre.pen.
20,129
18,651
43,052 43,536
4,280
4,359
12,573
13,021
560
527
3,167
3,187
841
858
325
329
984
1,03)
89,716 88,944
339,788 352,639
4454,022 4164,142
1836,858 1551,654
1166,250 1084,479
6′,286
62,217
419,140 371,312
4278,900 4170,011 1210,761 1115,252
970,050 1025,469
5,028
5,352
4,778
5,270
4,363
4,750
1,762
1,721
1,375
248
288
224,0
243
230 249,5
722
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
7 Augustus 1929
Europeesch-Amerikaansche petroleummaatschappijen
tegen Mexico voerde. Na een strijd van tien jaren, die
voor Mexico wel van den beginne af een terugtocht
mo’est zijn, werd ten slotte door Coolidge’s laatsten
Gezant Morrow vrede gesloten; dezen vrede maakte
hij mogelijk in dier voege, dat door een verandering
van methode – maar niet van het doel – aan de
Mexicansche Regeering, welke verstandig genoeg
was, zich deze laatste kans niet te laten ontgaan, g
e
:
legenheid werd geboden, deze nederlaag te doen voor-
komen als een compromis.
De gebeurtenissen dezer jaren
zijn
spannend genoeg
om den
schrijver,
wiens grondig en met kennis van
zaken geschreven werk reeds een waarborg biedt, dat
hij geenszins bereid is een concessie te doen aan de
rooversromantieke opvatting betreffende de petro-
letimpolitiek, als zou elke stap der Regeeringen wor
–
den gedicteerd door de zich met verbittering werende
petroleumconcerns, het afzien van sensatie-zoekerij ge-
makkelijk te maken. Nochtans blijft er meer dan ge-
noeg over aan boeiende feiten en verbazingwekkende
relaties tusschen petroleum en politiek; deze maken
het boek tot een lectuur, die behalve een uiterst waar-
clevolle verrijking van onze kennis inzake -het door
den schrijver gekozen onderwerp, ook tot op de laat-
ste bladzijde een spanning biedt, welke bij weten-
schappelijke werken nu niet juist alledaagsch kan
worden genoemd.
Het is een verheugend teeken, dat de in Duitsche
publicaties zoo lang veronachtzaamde vraagstukken
der petroleumpolitiek thans grootere opmerkzaam-
heid blijken te vinden. Terwijl de meete in het
Duitsch zoowel als in andere vreemde talen geschre-
ven werken op di.t gebied zich met meer of minder
succes hebben gericht op een samenvattende uiteen-
zetting van vraagstukken op het terrein der petro-
leumpolitiek, zooveel mogelijk van alle in aanmerking
komende landen, heeft men in dit geval te doen met
een goed-gelükte monograf ie. De manier echtr, waar-
op zich de schrijver van zijn taak, heeft gekweten,
opent ruime perspectieven op alle met de interna-
tionale petroleumpolitiek samenhangendé problemen.
Dr.
WILHELM MAUTNER.
MAANDCIJFERS.
POSTOHEQUE EN GIRODIENST.
(In duizenden guldens).
April 1929
1
April 1928
Aantal
J
Bedrag
Aantal
Bedrag.
Aantal rekeningen
–
op uit°.
……..
132.721
Bijschrijvingen
1.
..884.746
438.343
1.528.408
383.714
wegens:
118.807
646.779
107.237
5. Overschrijvingen.
van andere rek
1.
..090.729
.143.154
307.467
881.495 265.877
a. Stortingen …….793.888
van Ned. Bank
129
12.031
134
10.554
0.
And. onderwerpen
–
38
–
46
Afschrijvingen
1.161.421
436.448
960.039 380.289
wegens:
190.039 63.022
170.567
57.516
5. Overschrijvingen.
op andere rek
961.301
307.467 780.473
265.877-
a. Chèques
………
naar
Ned.
Bank
1.023
65.918
794
56.859
c.
And. ondefwerpen
9.058
41
8.205
37
Gezamenlijk tegoed
op ultO
102.369
91.454
Bedrag der beleg-
ging
1)
76.727 70.292
1$’
Het bedrag, dat vroeger tegen vergoeding van rente
cnn de schatkist werd verstrekt, wordt tegenwoordig, voor
zoover het nog niet voor vaste belegging is aangewend, te
zaxnen met andere bedragen in rekening-courant met het
Staatsbedrijf der posterijen en telegraf ie begrepen en is
daarom niet meer in het bedrag der belegging begrepen. –
OVERZICHT VAN DE INDISCHE MIDDELEN.
(In Guldens).
Apr9i
,
92
Sedert
1 Januari
1929
Overeen-
komstige
periode 1928
Belastingen.
Pachten end. pandhuizen
11.915
31.190
25.020
Invoerr. mci. Landsgoed
8.445.153 31.894.858 29.216.818
Uitvoerr. mcl. Landsgoed
1.092.360
4.125.851 4.400.277
3.427.368
13.306.413
12.641.098
Andere ontv. 1. U. en A
23.369
100.728
88.346
2.049.257
1.984.085
Statistiekrecht
……….478.638
Personeele belasting
347.778
1.174.992 1.300.220
3
..248.935
13.951.659
14.088.441
Vennootschapsbelasting
744.648
8.374.898 5.543.885
Ooriogswinstbelasting
47.671
787.593
19. 125.108_
Opgeheven productenbel
7.70
1
8.405 155.656
170.350
723.141
2.301.411
Accijnzen
…………….
Verponding …………..
Recht van openb. verkoop
269.459
834.351
730.513
1.550.613
4.725.296
4.996.853
Inkomstenbelasting …….
Overschr.
van
vaste goed
209.858 926.428 803.480
Recht v. succ. en overgang
570.798
808.568
130.481
Vergunning speeltafels
12.530
44.690 66.270
Zegelrecht …………….
595.243
2.172.364 2.286.073
Bijzondere bel. buitengew.
10.568
74.114
61.671
Slachtbelastingen ……….
19.424
12.071
Hoofdgeld ……………10.518
Landelijke inkomsten
2.331.024
4.497.776
3.968.483
Belasting op ioteri.jen
1.720
305.360
205.215
23.601.286 90.920.546
104.131.475
Totaal….
Monopolies.
3.374.616
13.539.659
14.084.406
Opium ………………
1.851.431
5.695.458
6.048.301
Zout ………………..
Pandhuizen
………….
1.613.297
6.892.196
7.483.890
Totaal ….
6.839.344 26.127.313 27.616.597
Prodvoten. Kina
……………….
7.166 148.367
159.123
Landscaoutchoucbedrijf
599.087
2.029.850
2.803.571 2.018.574 5.920.404 5.484.821
130.251
522.851
483.441
4.195.836
19.230.625 18.190.869 1.317.306
3.789.107
3.199.81 1
Aand. ijd. winstN.V. ,,Gem.
Boschwezen
………….
Goud
……………….
Mijnb. Mij. Billiton”
–
– –
Tin …………………
Steenkolen …………..
Totaal..
.
8.268.220 31.641.204 30.401.636
Bedrijven.
1.098.414
5.430.093 4.884.973
Havenwezen …………..
307.474 1.504.753
1.105.915
Landedrukkerij -. ……..
25.121
51.428 33.402
Post-,Telegr.-enTel.dienst
2.594.855
10.351.300
9.844.130
Baggerdienst …………
Spoor- en Tramwegen
5.571.806
23.951.421
22.889.533
Waterkrachten Electricit
165.673 367.143 498.141
Totaal
.
9.763.343
41.656.138 39.256.084
AUerlei middelen.
Aandeel i/d. winst vân
de
Javasche Bank ……..
–
–
–
188.766
1.423.920
1.633.411 159.564
102.424
Boeten en verbeurdverkl
.24.068
493.629
435.539
Leges en salarissen, ont-
vangen d. de griffiers
v/d. versch. rechtscoll
33.702
137.341
170.508
Heffing terzake van gesl.
werkovereenkomsten
56.005
233.412 205.907
Mijnconcessies ………..18.205
Opbr.Wees- enBoedelkam
76.858
..
300.475
223.607
130.744 117.632
Afstand
van
grond ……..
Afkoop heerendienst. B.G.
.84.683
2.274.293
2.368.804
375.956
1.644.188
1.580.829
Kadaster
……………31.986
Ontv. groote
ziëkenin-
richtingen en krank-
zinnigengestichten
78.222
277.204 224.202
IJk van maten
en
gew
43.541 136.000
140.879
Schoolgelden
………….
Verk. en verh. van huizen
182.967
715.042
691.307
Ontv. waterleidingen
52.151 147.833
180.664
254.429
966.860
952.416 264.566
1.065.553
895.416
Bakengelden
………….
283.850
1.735.253 3.207.193
Loodsgelden …………..
Diversen ……………..
Totaal
2.54 9.955
11.841.311
13.130.738
Totaal generaal….
51.022.148
202.186.512
214.536.540
1)
Teruggegeven belastinggelden.
7 Augustus 1929
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
723
GIRO-KANTOOR DER GEMEENTE
AMSTERDAM..
Data
Stock-
holm
1
Ken-I
)n)
____________
Oslo
)
I
slng-
fors’)
1
Buenos-
Aires’)
Mon-
treal’)
Mei 1929
Mei 1928
Giro’8
(eenzijdige ver-
In
Aantal
In
1
Aantal
30 Juli
1929 66.85
66.45
66.471
8.28
1O4(
2.485/
8
millioenen
milifoeneni
melding)
.
31
,,
1929 66.85
66.45
66.471
6.261
lO
2.48j
.
–
Girobetalingen aan
1 Aug. 1929 66.85
66.45
66.47k
6.27k
104y,
2
.
8
1e
gemeenteinstellingen
f
118.1
29.434
f
75.4
23.699
2
,,
1929 66.871 66.471 68.50
6.271
104
2.4871
8
Girobetalingen aan
1929 66.871 66.471 66.50
6.28
1047/,
2.49
,,
,
5
1929 66.90
66.50
66.521
6.271
10471
8
2.49
Laagsted.w.l) 66.771 66.371 60.40
6.24
104
2.48k
Oeldomzet.
Hoogste d.w’) 66.921 86.521 66.55
6.30
105
2.4911
29 Juli
1929 66.85
66.45
66.471
6.27
1041
8
2.4851
8
Ontvangsten
……..,,
5.-
7.079
,,
4.7
6.864
Betalingen
………
.:
,,
7.1
36.201)
,,
6.7
29.424
22
,,
1929 66.8ij 66.40
66.45
6.27
1041,
2.4881,
particulieren
……18.-
93.187
22.9
84.698
Part.rekeninghouders
,,
19.9′
35.624e
,, 19.4′
30.0962
Muntpariteit 66.67
66.67
66.67
6.26k
105%
2.48k
Waârvan
rekeningh.
*)
Noteering te Amsterdam.
‘)
Not. te Rotterdam.
1
1 Part. opgave.
welke gelden voor 1
‘)
Wettelijk gestabiliseerd tuaschen
7.534
1
en 7.21
1
1.
jaar
vast
hebben
Laatetbekende noteeringen te Amsterdam en Rotterdam op
gedeponeerd …….,,
9.7
3.781e
9.3
3.2922
Aug. 1929 voor
telegrafische
uitbetaling op:
G-iro-depos.kasGerzon
,,
0.14
443
Gulden per
Pan Koers
Bank-
disconto
1)
Gemiddeld saldo te goed.
3)
Einde der maand.
Eizropa.
%
POSTERiJEN,TELEGRAFIE EN TELEFONIE. Londen
£
12.1O
12.10
5
ioo
Mark
100 Franc
59.26 9.747 9.78
3
Opbrengst Berlijn
S
)
………..
100 Belga
34.59
34.691
5
:Juni1929
Juni1928
•
Parjs
.
e) ………….
Brussel
*)
§)
……..
Luxemburg ………
100 Franc
100
,,
100 Kronen
48.- 48.-
7.374
6.94
48.014
7.38
34
f
3.727.301,-
f
3.690.725,-
Posterijen……………
Telegrafie ……………
,,
599.358,-
604.062,-
100
Schilling
35.-
35.15
74
Telefonie
……………
,,
1.349.058,-
.1
1.245.877,-
Boedapest
…
.
.-
100 Pengö 100 Lei
43.51
1.4880 43.45
1.48
8
94
STATISTIEKEN
EN
OVERZICHTEN.
Zürich
)………….
100 Leva
48.-
1.80
10
Praag …………..
Belgrado…
100 Dinar
4.379
4.374
6
N.B.
beteekent: Cijfers nog niet ontvangen.
Weenen
‘)
………..
Stamboel
……..
Turksch
£
10.93
1.20
GELDKOERSEN.
100 Drachme
3.23
3.224
9
100
Lira
13.09
13.044
7
OPEN MARKT.
Boekarest
……….
Athene
………….
Milaan
)
……….
Madrid
)
…….. ..
Kopenhagen
)
100
Peseta
Escudo
100 Krokien
48.-
2.684
66.67
36.50
11.124
66.45
54
8 5
1929
1928
1927
1914
II
3 Aug.
I2OJuliI
3Aug.1
22127
Juli
15120
Juli
ij3ojuli!
__4Aug.
1/6
Aug.
20124
100
,,
66.67
66.474
54
…!..
Sofia
……….
..
100
,,
100 IJsl.Kr.
66.67 66.67
66.85 54.80
44
Amsferdwn
–
Partic.disc.
5I16
5-
1
1i6
5
1
1,6
5-
1
14
4
1
18
3J,/i,
3
1
18
1
1,6
Prolong.
–
411-5
431
4
5
41j
3
..3/
4
331
4
.411
4
23/4-3j4
21/
431
4
Lissabon ………. ..
100 Zioty
27.91
27.95
9
Londen
Kovno (Litauen)
.:
100
Lita
24.88 24.75
7
DageId…
3-4113
35112
4_531
4
4511
4
2
1
1-4
1
14
3-5
131
4
-2
Riga (Letland)
…
100
Lat
48.-
48.-
6_7
Partuc.disc.
5116-112
57111
2
513133_713
S’I,,
13
/n
43/16
1
/4
451_31
g
21/4″314
Oslo
5)
…………..
Reval
(Estland).
. .
100
Estl. Kr.
66.67
66.75
74
Berlijn
Daggeld…
8
1
1-I0
7
3
14-10
6/3-9iJ2
7
1
12-9
1
12
5-9’/,
51/4.81/3
–
Stockholm
)
……..
100
Finnmrk.
6.264
6.264
7
Partic.disc.
Reickjavik ………..
Tjerwonets
12.80 12.85
30-55 d…
–
7
1
14_
3
1
73/q
7
8
18
6
5
1.
8
14
5718
–
Warschau
………..
Helsingfors
……..
(10
Roebel)
5690d…
71/3/
73/
s
73j
6j’
3I4
5
7
18
2′(8’h
Waren-
Moskou
…………
‘100
Gulden
48.42
48.40
6
wechsel.
–
7
3
14419
7
7
1′
8
6
7
18-7
1
14
6-12
–
Amerika.
New York
Danzig
………..
New-York
)……
$
2.4878
2.494
5
Daggeld’)
10
1
14
1012
1
1
4
7-I01
4
712
1
14
68114
331
4
.411
4
191
4
.211
9
Montreal
.-….
Canad.
$
2.4878
2.484
Partic.disc.
5
1
18
5
1
I
5118114
511
4
471
8
3114
–
1)
Koers van 2 Aug. en daaraan voorafgaande weken t/m
Vn
dag.
Mexico
……….
Mex. Dollar
1.24
1.194
Peso (papier) 1.0568′
1.044
La Paz (Bolivia)
..
..
Boliviano
0.9080
0.904
WISSELKOERSEN.
Buenos Aires……..
Rio de Janeiro….
Milreis (pap.)
0.8075′
0.29e
KOERSEN IN NEDERLAND.
Peso (papier)
0.30
0.304
6-7
Bogota (Columbia)
.
Peso
2.42
2.40.4
Data
New
Londen
1
Berlijn
Parijs
BrussellBaiavia
Valparaiso
………
Quito (Ecuador)
.
Sucre
1.21
0.494
York
9
)
•)
•) )
)
1
‘)
Lima (Peru)
…….
Montevideo (Urug.) Caracas(Venezuela)
Per.
£
Peso
Bolivar
12.104
2.5725
0.4795
10.124
2.47
0.48
30
Juli
1929
2.4911,
6
12.10%
59.424
9.774
34.68
31
,,
1929
2.49s1,
12.108
18
59.424
9.774
34.68
9934
Paramaribo
Gulden
1.-
0.977
1
Aug. 1929
2.49w
12.108/,
59.454
9.78
34.694
9934
Willemstad (Cura.)
Gulden
1.-
1.014
2
,,
1929
2.4991,,
12.10
8
4
59.46
9.78
34.69
99
San José
(C.
Rica)
Colon
1.16
0.62
3
,,
1929
2.49
12.1191,
59.48
9.78
34.704
99%
Guatemala
Quetzal
2.48%
2.50
5
,,
1929 2.49181,,
12.116/,
59.49 9.78
34.71
Managua (Nicarag.)
Cordoba
2.484 2.46
Laagsted.w.i)
2.49
12.10
59.40
9.76
34.65
99
34
San Salvador(Salv.)
Colon
1.2440 1.224
Hoogste d.wl)
2.49111,,
12.11%
59.50
9.79
34.72
100
A*ië.
29 Juli
1929
2.4951
12.
10
T
s
ir
59.444
9.784 34.684
99V,
Rupee
0.91
0.894
5
22
,,
1929
2.49k
12.0931
8
59.41
9.764
34.64
99%
Gulden
I.C.
1.-
0.994
54
Muntpariteit
2.48%
12.10%
59.26
9.75
34.59
100
Kobe
Yen
Dollar
Taël
1.24 1.154 1.194
1.434
5.48
Data
Zwit-
1
serland
Weenen
•
Praag
1)
Boeka-
i.1)
Milaan
••)
Madrid
••
___________
______ 1
Calcutta
_. ……….
.
Straits Doil.
1.4125
1.40
30
Juli
1929
47.98
35.15
7.381
1.484 13.044 36.40
Batavia
………….
-..
……………
Hong Kong
……..
Shanghai
………
Singapore
……….
Phil. Peso
1.214 1.224
31
,,
1929
47.99
35.15 7.38
1.48
13.034
36.45
Bangkok
……….
Baht
1.10
1.144
1
Aug. 1929
48.01
35.15
7.38
1.48
13.044
36.50
Manilla
…………
Teheran (Perzi)
..
Kran
0.234
2
,,
1929
48.01
35.15
7.384
1.48
13.044
36.45
Afrika.
.
3
,,
1929
48.02% 35.17% 7.38
1.48
–
Kaapstad
£
12.104 12.074 54
5
,,
1929
48.02%
35.20 7.384
1.48
13.05
36.52
Alexandrië ……..
Egypt.
£
12.42
12.414
Laagsted.w.1)
47.96
35.05
7.35.
1.45
13.01
36.30
•
Australïë.
Hoogste d.wl)
48.04
35.20
7.41
1.51
13.07
36.60
Melbourne, Sidney
.
29 Juli
1929
47.98
35.15
7.384
1.49
13.04
3636
en
Brisbane
. … £
12.104
11.984
22
,,
1929
47.95
35.10
7.37 1.48
13.034
36.33
Nieuw Zeeland
….
£
12.104 12.04
Muntpariteit
48.-
35.-
2)
48.-
13.09
48.52
1
‘)Goudpeso.
3)
Milreis Goud.
§)
1BeIga=5frank.
5)
Not, te
A’dam. 0v.
not, part.
opg.
724
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
7 Augustus 1929
KOERSEN TE NEW YORK. (Cable).
Data
Londen
($per £)
.
Parijs
($ p.
lOOfr.)
Berlijn
($ p. 100
Mk.)
Amsterdam
($
p. 100 gid.)
30 Juli
1929
,85
7
1,
3,92
23,84j
1
40,11
31
,,
1929
4,85s1,
3,91718
23,83%
40,10
1 Aug.
1929
4,85
8
116
3,91
7
/8
23,83%
40,07
2
1929
4,853
3,9171
5
23,83k
40,07
3
,,
1929
4.857132
3,9171
8
23,83k
40,07
5
1929
4,85
7
/
3
2
3,91k
23,833%
40,06
6 Aug.
19281
4,853%
3,91
23,85
40,143%
untpariteit
4,8667
1
3,9108
23,81f,
4051
10
KOERSEN TE LONDEN.
Plaatsen en Noteerings-
20
Juli
1
27
Juli 29Juli13 Aug.’291 3Aug. Landen
1
eenheden
1
1929
1
1929
1
Laagste
l
Hoogste
l
1929
Alexandrië.. Piast. p.
9734
9771,
6
9791,
6
9734
Athene ……Dr. p.;
375i
9
375′, 3743% 3753% 375114
Bangkok…. Sh. p.tical 11105,, 1110.( i/1011
8 )/10+
1j10
Budapest . . . Pen. p £ 27.83k 27.84k 27.81 27.86 27.83
Buenos Aires d. p.$ 477132 4734 478/
5
Calcutta . .. . 8h. p. rup. 15
53
1
54
1/5131,6
115
25
1
32
1/527/
33
1:5+
Constantin.. Piast.p.0 1.005 1.010 1.005 1.025 10.20
Hongkong .. Sh. p. $ 20
5
1
2/01/33 ‘/’1H
21034
‘/”H
Kobe …… Sh. p. yen 1110H
1110718
‘/’°H
1
1
11
v”i
1
I
11
v
8
a
Lissabon…. Escu. p. £ 108
1
1
8
108
1
1
8
108 10834 108′,,
Mexico’)…. $ per £ 10.121 10.10 10.00 10.20 10.10
Montevideo d.per 49 48
,
51,
8
4851
8
493. 49
Montreal … $ per
4.868% 4.868/, 4.8611
8
4.87
4.86
Riod. Janeiro d. per Mii.
5′, 571,
565/6
567
164
5711
Shanghai … Sh. p. tael
2
15
7
1
32
2,4
29
/
32
21471
16
215
214
19
1
82
Singapore..
id. p. $
2
/
3
47
/
4
2/347/4 2/3H 2/3181,, 213
47
1
8
,
Valparaiso 2). $ per £ 39.56 39.59 39.43 39.65 39.43
Warschau .. Zl. p. £ 42.27e 43
5
16
43s1
16
438/,,
1)
In het vervolg worden de Mex. $ niet meer in penc. doch in £
genoteerd.
1) 90 dg.
ZILVERPRIJS
GOUDPRIJS
5)
Londen’) N.York’)
Londen
29 Juli 1929.. 2481
5
5281,
29 Juli 1929…. 841113%
30 ,,
1929.. 2434 . 5214
30 ,,
1929….. 841113%
31 ,,
1929.. 2411
‘
,
5211,
31
,,
1929…. 8411134
1 Aug. 1929…:24
51
6
528/,
1 Aug. 1929… . 841113%
2
1929. . 2481,, 5211,
2
,,
1929…. 841113%
3
1929.. 2481
16
523%
3
,,
1929…. 84/1134
4 Aug.1928.. 2711
16
5834
4 Aug. 1928…. 84/1134
27 Juli 1914.. 24181
1
, 59
27 Juli 1914…. 84111
1) In pence p.oz.stand.
2)
Forelgn sllver in $c. p.oz. line.
8)
In sh. p.oz. line
–
STAND VAN
8
RIJKS KAS.
Vorderingen.
1
23 Juli 1929
31Juli1929
Saldo bij de Ned. Bank …………..
f
1.878.476,90
–
Saldo b. d. Bank voor Ned. Gemeenten
334.814,99
f
355.697,84
Voorschot op ultimo Juni 1929 aan
de gem. op voor haar door de Rijks-
administratie te heffen gemeentelijke
inkomstenbelasting en opcenten op
–
de Rijksinkomstenbelasting …………4.205.927,68 ,, 4.205.927,68
Voorschotten aan Ned.-Indië ………
..,, 18.004.890,46
19.365.799,72
Id. aan Suriname ……… . ………..
….10.319.977,02
,, 10.327.145,55′
Id. aan Curaçao ………………….
..
490.801,13
515.248,531
Kasvord.weg.credietverst.a/h.buitenl ,.144.004.043,30 ,,145.410.217,65
Daggeldleeningen tegen onderpand.. , 12.200.000,-
–
Saldo der postrekeningen van Rijks-
comptabelen …………………..
..
18.986.607,74
,, 17.080.878,82
Vordering op het Algemeen Burgerlijk
Pensioenfonds
1)
…………………-
–
Vordering op andere Staatsbedrijven’) ,, 4.297.578,72 ,. 4.397.578,72
V er Pl c h t i n gen.
Voorschot door de Nederl. Bank ingev.
art. 16 van haar octrooi verstrekt
–
/ 12.471.225,63.
Schuld aan de Bank voor Ned. Gem
–
–
Schatkistbiljetten in omloop ……….fl03.475.000,- ,, 103.475.000,-
Schatkistpromessen in omloop ………22.180.000,- ,, 22.180.000,-
Waarvan direct bij de Ned. Bank
–
–
Zilverbons in omloop ……………
…11.413.370,50
,, 11.624.797,50
Schuld aan Ned.-lndi6 ……………
……-
–
Id. aan het Alg. Burg. Pensioenfonds’) ,,
100.993,- ,, 26.022.855.-
Id. a. h. Staatsbedrijf d. P., T. en T.’).. ,, 21.409.440,52
,, 23.266.137,81
Id. aan andere Staatsbedrijven
1)
…..
…2.045.000,- ,, 2.095.000,-.
Id. aan diverse instellingen’) ………..7.377.722,36 ,, 13.269.178,20
1)
In rekg.-crt. met ‘s Rijks Schatkist.
NEDERLANDSCH-INDISCHE VLOTTENDE SCHULD.
t
27 Juli1929
1
3 Aug. 1929
Vorderingen:
Saldo
bij
‘s
Rijks kas …………….
–
Saldo bij de Javasche Bank ……….
f 15.563.000,
–
f 22.596.000,-
Verplichtingen:
..
.
,18.005.000,- .21.214.000,-
Schatkisipromessen
…..
……….
—
,,
700.000,_
Betaalmiddelen in ‘s Lands Kas
–
.
–
Voorschot ‘s Rijks kas …………….
Waarvan Muntbiljetten …………..
Muntbiljetten in omloop ………….
–
..
–
»
46.202.000,-
1
Schuld aan het Ned.-lnd. Muntfonds.
2.487.000,-
..
,,
1.888.000,-
Idem aan de Ned.-lnd. Postspaarbank.
.45.881.000,-
1.062.000,-
..
924.000,-,
Vorschot ijan de Javasche Bank
– –
NEDERLANDSCHE BANK.
Verkorte Balans op 5 Aug. 1929.
Activa.
Ooud
Andere
Beschikb.
1
Dek-
Data Circulatle
opeischb.
Metaal-
kings
Munt
1
Munimat.
.
schulden
saldo
1)
perc.
5
Aug. ’29
65.742
382.168
827.361
28.633
125.901
55
29
Juli
’29
65.745 383.668
811.999
15.395
139.049
57
22
1
29
65.751
383.668
801.154
22.942
140.290
.
57
15
’29
65.856 378.669
812.765
18.815 132.079
56
8
’29
65.858 378.669
819.017 21.223
128.497
55.
1
’29
65.870 370.843 844.067
22.006 110.939
53
6
Aug.
’28
67.405
367.521
810.485
39.887
289.270
54
25
Juli
’14
65.703
96.410
310.437
6.198 43.521
54
Totaal
1
Schatkist-
B 1
ee-
Papier
Diverse
Data
bedrag
promessen
nt
op
het
reke
d1scontos
rechtstreeks
g__-
bulteni.
ningen’)
S
Aug.
129
89.798
30.000
92.796
17.720
29.947
29
Juli
1929
62.981
–
97.058
177.722
28.911
22
1929
68.290
– –
92.634
176.699
30.651
15
1929
70.992
–
102.614
176.135
33.798
8
1929
70.368
–
101.619
175.860 33.369
1
1929
62882
–
150.723 175.666 33.971
6
Aug.
1928
46.984
–
109.496
203.710
30.864
25
Juli
1914
67.947
14.300
61.686
20.188
509
‘1 Sedert den bankstaat van 14 Jan.
29
wefler op ae Dasis van 1ƒ5
metaaldekking. 2) Sluitpost activa.
SURINAAMSCHE BÂNK.
Voornaamste posten in duizenden guldens.
Data
Metaal
C
rdu-
latie
Andere
opeischb.
schulden
Discont.
Dlv.
reke-
ningen’)
29 Juni
1929..
810
1.648
621
982
393
22
,,
1929-
810
1.480
650 978 400
15
1929-
811
1.519
649 976 354
8
1929..
810
1.594
618
969 337
1
,,
1929-
840
1.685
660
–
973 315
30 Juni
1928..
1.030 1.660
516 826 462
5 Juli
1914….
645
1.100
560
735
396
‘)
niuliposi aer activa.
Binneni. Wis-
Hfdbk.
f
75.803.239,35
sels,Prom..,
Bijbnk.
2.929.913,16
enz.in
disc.
Ag.sch.
11.064.394,03
f
89.797.546,54
Papier o. h. Buiteni. i,disconto
……
Idem eigen portef.
.
f
178.720.097,-
Af :Verkocht maar voor
de bk.nog niet afgel.
«
–
178.720.097,-
Hfdbk.
35.°.90.715,59
nc1. vrsch.
Bijbnk. ,,
10.627.119,37
in rek..crt.1
Ag.sch. ,,
411.878 415,02
op onderp.
–
f
92.796.249,98
Op Effecten
……f
84.420.249,98
OpGoederenenSpec. ,,
8.376.000,-
92.796.249,98
Voorschotten a. h. Rijk …………….,,
14.177.894,97
Munten Muntmateriaal
Munt, Goud
……f
65.742.440,-
Muntmat., Goud
..
,,
382.167.535,58
f
447.909.9758
Munt, Zilver, enz..
20.890.944,65
Muntmat. Zilver..
468.800.920,23′
Belegging
‘/
kapitaal, reserves en.pen-
sioenfonds
… …………………
,,
25.337.236,93
Gebouwen en. Meub. der Bank ……..,,
5.200.000,-
Diverse rekeningen ………………,,
29.947.139,37
–
Passiva.
f
904.777.085,02
Kapitaal
………………………..f
20.000.000,-
Reservefonds ……………………
7.106.550,55
Bijzondere
reserve
………………,,
8.000.000,-
Pensioenfonds
………… . ………
,,
6.232.220,83
Bankbiljetten in
omloop …………..
..
827:361.330,-
Bankassignatiën in omloop
……….,,
201.351,59
Rek.-Cour.
,(
Het
Rijk
f
–
saldo’s:
‘l
Anderen
28.432.029,94
28.432 029,94
Diverse rekeningen
………………,
7.443.602,11
f
904.777.085,02
Beschikbaar metaalsaldo
………….f
125.901.427,92
Minder bedrag aan bankbiljetten in om-
loop
dan waartoe de Bank gerechtigdis
,,
314.753.565,-
1)
Waarvan in het buitenland
/
23.890447,18.
Voornaamste posten in duizenden guldens.
7 Augustus 1929
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
725
JAVASCHE BANK.
Voornaamste posteil
in
duizenden guldens. De samengetrok-
ken cijfers der laatste weken
zijn telegrafisch ontvangen.
Andere
Beschikb.
Data
Goud
Zilver
Circulatie
opeischb.
metaal-
1
schulden
saldo
3Aug.1929
17 I’.800
304.700
66.300
23.400
27Juli 1929
170.000
301.900
52.200 28.360
20
,,
1929
169.000
305.100 49.200 27.280
6Juli1929
153 453
21.499′
308.098
44.013
34.108
29Juni1929
161.350
22.435
304.925
47.453 42.834
22
1929
161.429
21.454
304.670 43.483 42.834
15
,,
1929
181.620
‘11.757
308.632
39.647
43.622
4Aug.1928
173.070
14.338
314.884 56.839
38.719
6Aug.1927
184.332
20.377
327.049 54.234
128.853
25 Juli 1914
22.057
31.907
110.172 12.634
4.842
1
)
a a
Dis-
Wissels,
bulten
Belee-
.
ft’ese
e-1
Dek-
kings-
conto’s
N.-Ind.
hfnnIh
ningen
Te
n ngen
percen-
3Aug.1929
190.200
Sas
46
27Juli1929
177.900
48
20
,,
1929
173.100
•*
48
6 Juli1929
10.859
28.302
109.305 30.047
50
29Juni1929
10.265
27.825
104.173
27.236
53 22
1929
9.812
27.312
100.097
35.831
53
15
–
1929
9.859
25.484
96.435
40.670
53
4Aug.1928
14.086
26.879
94.491
52.053
50
6Aug.1927
13.061
29.520
89.901
46.331
54
25juli1914
7.259
6.395
47.934 2.228
44
2)
Sluitpost activa.
5)
Basis
213
metaaldekking.
BANK
VAN ENGELAND.
Voornaamste postia
in duizenden
pouden sterling.
2
)
Bankbilj.
Bankbilf.
i
Other Securiti
es
Disc, and
ecurities
Data
Metaal
in
in Banking1
circulatie
Departm.
1 Advances
31 Juli
1929
142.610
371.818
29.558
9.951
24.151
24
,,
1929
150.700
367.332 42.134
9.427
23.673
17
,,
1929
155.665
367.325
47.118
13.568
23.635
10
,,
1929
155.712
368.840
45.655
18.182
23.467
3
,,
1929
155.706
369.101
45.424
52.321
22.958
26 Juni 1929
160.207
362.733
56.344 26.988 23.237
1 Aug. 1928
173.659
13216
4824
22 Juli
1914
40.164
29.317
33.633
Data
00v.
Sec.
1
Public
Depos.
Other Deposits
Other
Bankers Accountsl
1
Reserve1
1
Dek-
kings
1
perc.’)
31 Juli ’29
62.257
11.087 60.277
37.687. 30.792
28
24
1
29
50.782
11.685
61.0(9
36.484
43.368
39
23
1
32
17
’29
42.712
11.586
62.812
35.821
48.340
“
110
10
,,
’29
43.292
9.230
65.360
37.168 46.872
41
29
1
32
3
,,
’29
37.282
28.296
75.558
37.298 46.605
33
26Juni’29
38.552
24.714
67.420
36.159
57.474
44281
1Aug.’28
29.202
12.171
10540
56.193
48
22 Juli ’14
11.005
13.736
42.185
29.297
52
‘)
L.ie
voor wijzigingen In ae bankstaat
iie
toelichting op blz.
1080
en 1081.
2)
Verhouding tusschen Reserve en Deposits.
BANK VAN FRANKRIJK.
Voornaamste posten in millioenen francs.
I
Te goedl
Wis-
1
Waarv.
1
Renteloos
Data
Goud’) ZllverJ
in h
buitent
1.sels
op het
1
ningen
rschot
buttehi. a.d.Staat
26Juli ’29
37.300
214
1
7.325
26.9531
18.524
2.353
1
3.200
19
,,
’29 36.786
4081
7.334
126.2581
18.508
2.415
1
3.200
12
’29
36.661
5541
7.318
25.9971
18.487
2.457
3.200
5
’29 36.650
646
7.304
26.1921
18.460
2.525
1
3.200
27 Juli ’28
29 918
73j16.811
15.9371
12.642
1.987J
3.200
23 Juli’14
4.104
640
–
1
1.5411
8
769
–
Bonsv.d.i
1
Diver- Rekg.Courant Data
zelfsi
amort. k.
sea
Circuhatie
1
Staat
1
Zeïfst.
Parti-
1
amorf.k.Icuhteren
26Juli ’29
5.769
1
1.538
64.135
1
5.889
1
6.290
7.421
19
,,
’29
5.769
1
1.413
64.110
1
6.012
1
6.042 6.450
12
,,
’29
5.769
1
1.414
64554
1
5.854
1
6.166 5.844
5
,,
’29
5.769
1
1.785
64,841
1
5.787
1
5.669
6.541
27Juli ’28
5.930
t
1.321
‘60.436
7.835
1
1.519
5.869
23Juli’14
–
1
–
5.912
1
401
–
2)
Bij
de stabilisatie
is
de goudvoorraad
gewaardeerd
volgens
de
nieuwe waarde van den franc.
2)
Sluitpost activa.
DUITSCHE RLJKSBANK.
Voornaamste posten in millioenen Reichamark.
–
Daarvan
Deviezen-
Andere
D a
t1
Goud
bij bui-
als goud-
wissels Belee-
tent. circ.
dekking
en
ningen
banken
1
)
geldende
cheques
31 Juli
1929
2.148,3
149,8.
333,9
2.621,2
109,1 23
,,
1929
2.085,3
142,9
340,8
2.130,8
53,2
15
,,
1929
2.038,2
142,9
351,9
2.399,9
173,4
6
,,
1929
1.994,5
101,0
368,9 2.688,1
79,9
30 Juni 1929
1.911,4
80,1 360,5
2.843,0
194,3
30 Juli
1928
2.199,7
85,6
183,7
2.516,5
76,9
30 Juli
1914
1.356,9
–
–
750,9
50,2
Da a
Effec-
Diverse
Circu-
Rekg.-
DIi’erse
ten
Activa2)
latie
Cr1.
Passiva
31 Juli
1929
92,9 518,5
4.725,5
515,9
338,3
23
,,
1929
92,9
540,2
4.091,1 550,9
329,8
15
,,
1929
92,9
516,8
4.347,5
614,9 331,2
6
,,
1929
92,9
523,1
4.610,0
603,8
331,0
30 Juni 1929
92,9
562,0 4.838,6
631,3
329,2
30 Juli
1928
94,0
578,9
4.569,3
541,5
236,9
30 Juli
1914
330,8
200,4
1.890,9
944,-
40,0
.,
w.u.
,çensenoanscneine ii, ii, la, b Juli,
311
Juni ’29
9
30 Juli ’28, resp. 8,5; 37; 31; 13; 4; 21 miii.
NATIONALE BANK VAN BELGIË.
Voornaamste posten in millioenen Belgas.
Goud
Data
0
0
Rekg.Crt.
0
1929
.
0
L
0
–
c3
.
_–
1 Aug.
1012
474
44
805
60
344 2.629
35
46
25 Juli
1012
451
44
781 48
347
2.554
26
75
18
,,
1009 450
44
767
55
346
2.541
29
72
11
,,
1009
458
–
799
56
–
2.561
16
86
4
,,
1003
458
–
764
66
–
2.538
39
54
2Aug.’
803
468
44
540
80
380
2.185
17
67
VEREENIGDE STATEN VAN NOORD
–
AMERIKA.
FEDERAL RESERVE BANKS.
Voornaamste posten in millioenen dollars.
Goudvoorraad
Wettig
Wissels
Data
bet aal-
middel,
Zilver
Totaal
Dekki ng
F. R.
In her-
disc. v. d. d
Ine
open
bedrag
Notes
etc.
member
markt
banks
gekocht
17Juli
1
29
2.929,6
1.574,0
168,1
1.083,7
67,6
10
1
29
2.901,8
1.521,8
160,2 1.153,0
66,0
3
,,
1
29
2.866,3
1.447,9
175,0
1.125,1
73,9
26 Juni’29
2.895,5
1.444,0
177,0
1.016,7,
82,8
19
,,
’29
2.880,3
1.437,6
166,4
959,1
87,0
12
’29
2.875,6
1.384,9
149,6
933,9
114,1
18 Juli ‘281
2.599,6
1.204,4
159,2
1.011,8
181,0
Data
Belegd
in 0. S.
..;:;.;-‘
..°
–
estort
[21apilaa
l
~
&-
Dek-
Algem.
Dek-
Gov.Sec.
in circu-
latie
‘
kings-
perc.’)
kings-
1
perc.
2
)
17Juli’29
153,1
1.801,2
2.394,0
161,5
69,8 73,8
10
,,
’29
136,1
1.833,0
2.359,7
158,8 69,2 73,0
3
,,
’29
141,4 1.736,3
2.437,9
158,6
68,6
72,9
26Juni’29
149,5
1.658,5
2.419,7
158,6
71,0
75,3
19
,,
’29
139,5
1.649,2
2.368,7 158,4
71,6 75,8
12
’29
169,9
1.644,2
2.376,2
157,9
71,5
75,2
18Juli
1
28
209,3
1
1.618,9
2.349,0
143,1
65,5
69,5
-,
totaien gouavoorraacltegenover Opelaclibare
schulden:
F. R. Notes en netto deposito.
2)
Verhouding totalen
voorraad muntmaterlaal en wettig betaalmiddel tegenover idem.
PARTICULIERE BANKEN AANGESLOTEN BIJ HET
FED. RES. STELSEL.
Voornaamste posten in millioenen dollars.
Data
Aantal
1
banken
1
conto’s
en
beleen.
1
Beleg-
gingen
1
r
bij de
F. R.
banks
1.677
Totaal
depo-
sito’s
deposits
i
Waarvan
1
time
1
’10 Juli’29
850
1
16.906
1
5.528
19.978
6.654
3
,,
’29
826
1
16.925
1
5.560
1.724
20.165
6.679
26Juni’29
715
J
16.878
1
5.729
1.670 20.041
6.763
19
,,
’29
674
16.543
5.755
1.657
19.925
6.727
12
,,
’29
628
1
16.364
1
5.740
1.682
19.863
6.709
10 Juli’
2
81
637
15.837
J
6.613
1.748
20.419 6.959
r,.e.a uw,
eluu
u
van Icer Kwartaal wordt een overz,clst
gegeven van enkele niet wekelijks opgenomen bankstaten.
1
726 –
ECONOMISCH-STAT
1
ISTISCHE BERICHTEN
.7 Augustus 1929
GOEDERENHANDEL.
GRANEN.
6 Augustusi
1929.
Gedurende’ de eerste helft der week b1ef t a r w e in
Noord-Amerika nog zeer vast wegens voortduring der.
0fl-
gunstige Canadeesehe berichten, terwijl ook uit het Noord.
Westen der Vereenigde Staten klachten bleven komen over
hitte en droogte. Daarbij kwam, dat in Argentinië en Aus-
tralië al evenmin voldoende regen viel. In belangrijke ge-
deelten van het Argentijnsche tarwegebied. ziet het er we-
gens de droogte zelfs bepaald ongunstig uit en het schijnt
nu wel vast te staan, (lat daar dit jaar heel wat minder
tarwe uitgezaaid is dan in de bedoeling had gelegen. in
Australië is hier en daar wel regeir gevallen, doch lang liet
overal. Overigens berichtte in de voorafgaande week de
Union Bank of Australia nog, dat weliswaar regen bijna
overal hoog noodig was, doch dat het gewas over het alge
meen de droogte tot nog toe goed had doorstaan. In den
loop dezer week echter zijn de berichten wel pessimistischer
geworden. Argentinië bleef echter, voortdurend dringend
met tarwe aan de markt tot prijzen, welke gemakkelijk met
de Noord-Anierikaansche konden concurreeren. Uit Canada
en de Vereenigde Staten werden dan ook weinig zaken
gedaan en vooral in Manïtoba’s bleef de omzet klein we
:
gens de zeer hooge door de Pool gevraagde prijzen. Zoowel
naar Engeland als naar het vasteland bestond een zeee
groot gedeelte der overigens niet omvangrijke zaken weder
uit Plata-tarwe, waarbij dan voor Engeland nogal wat
Australische tarwe kwam. De vaste grondtoon der markt
leed onder het groote aanbod in de Vereenigde Staten van
nieuwe wintertarwe, dat zulk een grooten omvang aan:
nam, dat de spoorwegen niet slchts het stopzetten ‘an
tarwevërvoer naar de havens der Golf van Mexico hand:
haafden, doch zelfs dezelfde maatregel naar Chicago over:
wogen wordt. Toch zijn ook (leze week de wereldverschepin-
gen niet groot geweest en de naar Europhc, onderweg zijnde
hoeveelheid is opnieuw afgenomen. Zij bedroeg 01) 3 Augus-
tus slechts 4.6 millioen quarters, zeker een bescheiden kwan
tum, dôch steun ondervond de markt diarvan niet. Wegens
het sterke aanbod van nieuwe wintertarwe in Amerika heeft
Juli-tarwe aan de te.rmijnmark.ten te Chicago en Winnipeg
in de laatste dagen van Juli herhaaldelijk in flauwe stem-
rning verkeerd. Voor Europa kwamen dakrbij de goede
vooruitzichten voor den tarwe-oogst in vrijwel alle Euro-peesche landen. Inlandsche tarwe staat daar dan ook veel
lager in prijs dan het zoo sterk gestegen peil, waartoe over zeesclie en speciaal Noord-Amerikaansche soorten te koop
zijn. Vooral in Italië is dit, verschil zeel’ groot. Daar en,
ook in Spanje is cle oogst ‘rij wat grooter dan in het voiige
jaar en in Spanje is het verschil zelfs aanzienlijk, in
Frankrijk is (le oogst in volleir gang en over het geheel
blijken dc resultaten zeer bevredigend. Iii Duitschland heeft
men onlangs gevreesd voor de gevolgen dei grodte hitté, doch liet schijnt nu, dat voor schade iicuiwelijks behoeft
te worden gevreesd. Tot de Europeesche landen, waar de
inlandsche tarwe aanzienlijk goedkooper is dan in Noorct-
en Zuid-Amerika, behoort ook i:l.ongarije, dat steeds ii
ruime mate niet nieuwe tarwe ter verscheping naar West-
Europa ‘ aan de markt is, nu de nahurige landen zeer
weinig kooplust toonen. Hetzelfde geldt voor Zuid-Slavili
en daar deze tarwesoorten van zeer goede kwaliteit zijn en
d aarvoor bovendien in Duitsehlancl een lager invoerreeht
geldt clan voon’ Canadeesche tarwe, bestaat daarvoor in
West-Europa ook wel kooplust. Naar Duitschland en odk
naar België zijn ook in cleleê week nog vrij wat zaken in
tarwe tut Hongarije en Zuid-Slavië evenals ook uit Roe-
menië tot stand gekomen, doch in Nederland ontwikkelt
de vraag daarvoor zich slechts langzaam. lntnsschen is
in de tweede helft der week de geheele tarw’eniarkt flauwer
geloopen met vermindering van den onclernemingslust. Er
kwamen wat betere berichten uit het Noord-Westen der
Vereenigde Staten, w’aar’ in Zuid-Da.kta het oogsten der
zomerta.rwe is aangevangen en het beschot meevalt. In
Canada viel hier en daar regen en ofschoon over het alge-
meen cle oogstvooruitzichten daar iiog zeer slecht zijn, is
daardoor cle miirkt toch wel eenigszins gedrukt. Vooral dc druk, welke uitgaat van de nieuwe Amerikaansche w’inter-
tarw’e heef t tot prijsverlaging aan alle markten geleid. De
laatste particuliere ramingen van de opbrengst dier tarwe
bedragen mi ongeveer 572 millioen bushels (in 1928 was de
oogst 579 niihlioen) en tezamen met de zomertaree schat
men nu den totalen tarwe-oogst de Vereenigde Staten op
ongeveer 770 millioen bushels, terwijl in de vorige week
van 700 millioen gesproken werd. Ook voor Canada zijn
de ramingen wat hooger dan kort geleden. Voor de Prairie-
provincies hoort enen nu schattingen van 240 tot 300 mil-
lioen bushels tegen 175 tot 225 milhioen in de vorige w’eek
en 511. milhioen in 1928. Al is de te verwachten opbrengst
dus ongetwijfeld klein, zoo zijn de meeningen over de oogst.
resultaten toeh blijkbaar niet zÔô pessimistisch als in de
vorige w’eek. Van groots beteekenis is daarbij ook het over-
schot van het vorige jaar, dat men den laatsten tijd wel
wat al te veel uit het oog had verloren. in Canada is icog
zeer veel oude tarwe aanw’ezig en in de Vereenigde Staten
wordt liet översehot geraamd op 244 millioen bushels tegen
126 millioen in 1928. De zichtbare voorraad ten Oosten van
liet Rotsgebergte is in de Vereenigcle Staten in de vorige
week wegens liet sterke aanbod van nieuwe w’intertarwc
aanzienlijk toegenomen tot 123 millioeii binsliels. I)ic zeer
hooge cijfers hebben niet nagelaten grooten ‘invloed op de
ta.rweniarkt te oefenen en tezamen met de goede Eiiropee-
sche oogsten hebben zij geleid tot prijsverlaging van betee-
kenis aan de overzeesehe termijnmarkten en vermindering
van de zaken in Europa. Zoo slecht was daar de vraag, dat
te B.otterdam op 5 Augustus zoo goed als in het geheel
geen tarwe yerhandeld is: Op 5 Augustus was de markt te
Wiminipeg gesloten, doch Chicago was flauw wegens’ regen
in de zomertarw’estreken van Canaffli, en de Vereenigde Sta-
ten. Zeer flauw en aanzienlijk lager ei’as tarwe aan dc
termijnmarkten in Argentinië
01)
dien enkelen dag bedroeg cle prijsdaling daar 35 k 45 cesitavos per 100 Xcr. cii sedert
29 Juli zijn te Buenos Aires cii Rosario de tarweprijzen
aan de ternujnmarkten 50 h 65 centavos gedaald. Te Clii—‘
eago bedroeg de prijsdaling van 29 Juli tot 5 Augustus
S h 9 dollarcent pci’ 60 lbs. en te Winnipeg tot 3 Aiugus-
tius 5 h 5 cent.
Ook in ovcrzeeache in gg e zijn de zaken iii Europa deze iieek van weinig heteekenis gew’eest. Van de Europeesche
roggeoogsten worden zeer goede resultaten verwacht en
speciaal in Duitschiand is van den vorigen oogst nog abnor.
maal veel rogge overgeblc’n, w’aam’voor, gedeeltelijk wegens
den onhevredigenden toestand, waarin die rogg
–
e verkeert,
zeer weinig exportraag bestaat. Voor Noord-Aiuuerikaan-
sche en Plata-rogge is de kooplust dan ook zeer gering, terwijl liet aanbod van rogge uit Hongarije en Romcnië
al evenmin veel belangstelling ontmoet. Een enkele dag der
vorige week vormde echter een uitzondering, toen liet
ovem’al iii West-Europa regende en gerekend werd met een.
N.V.
INDUSTRIEELE
DIscoNTo
MAATSCHAPPIJ
AMSTERDAM
LONDEN
BERLIJN
PARIJS
KOPEN HAG EN
MAATSCHAPPELiJK KAPITAAL
/
25.000.000.—
VOLGESTORT GEPLAATST EN RE.SERV’ES
f
13400.009,-
van ,industrieele producten.
Financiering van den ‘afzt
1
7 Augustus 1929
ECONOMISCH-STATIS’i’ISCHE BERICHTEN
727
1
AANVOEREN in tons van 1000 KG.
Rotterdam
Amsterdam
Totaal
Ârtlkelen
2BJulil3Aug.
Sedert
Overeenk.
Sedért
Overeenk.
1928
1929
1 Jan. 1929
tijdvak 1928
1929
1Jan. 1929 tijdvak 1928 h1929
Tarwe ……………..47.838
1.062.765
1.242.155
524
75.933
42.385
1.138.698
1.284.540
Rogge ……………..3.462
135.699
132.513
50
400
–
136.099
132.513
Boekweit ……………420
13.082
12.562
‘
100
140
–
13.222
12.562
Mais ……………….20.829
421.378
556.782
2.077
107.353
120.923
528.731
677.705
Gerst ……………..9.976
257.464
206.909
200
2.683
3.540
260.147
210.449
Haver ……………..3.730
128.831
117.106
–
2.746
383
131.577
117.489
Lijnzaad …………….-
100.825
fl5.414
1.022
212.281
218.927
313.106
334.341
Lijnkoek ……………3.043
141.778
118.321
–
250
1.184
142.028
119.505
Tarwemeel ………….120
51.541
69.028
6
17.209
24.081
68.750
93.109
Andere meelsoorten .
942 – 11.052
6.896
–
–
–
11.052
6.896
daardoor veroorzaakte vertraging in het binnenhalen der
West-Europeesche oogsten. Dit leidde tot meer vraag voor
rogge, die uit cle :Donaihavens naar Neder1and en Duitsch-
mud onderweg was en verschillende partijen stoomende
11longaarsche rogge vonden in Nederland plaatsing. Spoe-
dig daarna is die kooplust echter weder bekoeld. Ook op
latere aflading zijn omstreeks het midden der week enkele
zaken in Hongaarsche rogge naar Nederland gedaan. Aan
de termijnmarkt te Chicago heeft cle roggeprijs deze week
sterk gefluctueerd, doch ten slotte was rogge ook daar
flauwer en 8 dollarcent per 56 lbs. lager dan op 29 Juli.
M a ï s is deze week sterk in prijs gedaald. Teleurstellen-
de vraag, grootere Argentijnsche verschepingen dart men
verwacht had en beëindiging der stakingen in cle Algen-
tijnsche havens hebben daartoe bijgedragen. Ook de uitste-
kende berichten uit Roemenië, waar eerst geklaagd werd
over droogte, doch later regen viel, verlaging der prijzen,
waartoe Zuid-Afrika in concurrentie niet Argentinië aan
de markt was en het sterke aanbod van gerst uit Roe-
mnenië hebben de verlaging der maisprijzen in de hand ge-
werkt. i)c hoeveelheid mais, die naar Europa onderweg is;
is niet overmatig groot meer. Die stoornende voorraad nam
weder af en bedroeg op 3 Augustus nog slechts 3.2 millioen
quarters tegen 5.6 millioen op den overeenkomstige datun
van 1928. ])e koopinnst verbeterde daardoor echterniet en
vooral in Nederland is cle vraag voor rnaïs lang niet vol-
doende voor den zeilenden voorraad. Daarbij onderging de
maïsprijs aan de Argentijnsche termijnmarkten ten slotte
een aanzienlijke verlaging en iii Europa kivam Platamaïs
voortdurend lager te koop. Op 6 Augustus werd bij slechte
vraag aangekomen en stoomende Platamaïs te Rotterdam
voor
f
203 verhandeld, terwijl op 16 Juli voor diezelfde
mais nog
f
228.- werd betaald. De verlaagde prijzen,
waartoe Zuid-Afrika offreerde, hebben slechts tot een klei-
nen omzet naar Engeland en Nederland geleid ‘en van
Roemenië, ivaar een maSsoogst wordt verwacht, die veel
grooter is dan sedert den oorlog nog ooit is voorgekomen,
komen, afgezien van een enkele transactie, de zaken nog
niet tot ontwikkeling. In Noord-Amerika was mais aan-
vankelijk vast wegens droogte, doch later is inide belang-
rijkste maïsgebieden der Vereenigde Staten regen gevallen,
hetgeen tot een aanzienlijke prijsreactie heeft geleid. Van
29 Juli tot 5 Augustus heeft ten slotte de maïsprijs te
Chicao een verlaging van ongeveer 7 dollarcent pci- 56 lbs.
ondergaan. Van meer belang echter is het voor dc Euro-
peesche markt, dat aan de Argentijnsche termijnmarktcn
een prijsdaling van 55 1. 70 centavos per 100 KG. heeft
plaats gevonden.
Voor ge r s t staat de markt geheel onder den invloed
van den grooten Roemeenschen oogst. Noord-Amerika was
voor gerst eerst vast, terwijl later de prijzen aan dc ter-
mijnmarkt te Winnipeg vrij sterk inzakten, doch aan den
Amerikaansehen prijsloop werd aanvankelijk in Europa
weinig aandacht besteed. Men lette daar meer op het Roe-
meensche aanbod. Roenieensche gerst, ook uit’ het over-schot van den vorigen oogst, werd gedurende dc geheele
week dringend geoffreercl. Eerst ontmoette dit aanbod viij
goeclen kooplust, speciaal in Duitschland, waarheen op
verlading in de zomer- en hcrfstmaanden veel zaken iver-
den gedaan, doch toen de prijzen begonnen te dalen en
steeds meer berichten over den grooten omvang van den
Roemcenschen oogst binnenkwamen en- tevens Noord-
Amerika flauwer liep, verminderde in West-Europa de
vraag naar Roenieensche gerst. Reeds doet het uitstekende
resultaat van den Roemeenschen gerstoogst zich gelden in
de grootcrc hoeveelheden, welke er van den Donau ver-
laden worden, zoodat deze week uit Roemenië meer gerst
is afgeladen dan uit elk ander uitvoerland. Ook Noord
Afrika is telkens goedkooper met gerst aan de markt,
zonder zoo veel kooplust te ontmoeten als eenigen tijd
geleden, toen de prijzen hooger waren. Bij voortduring is
in Nederland voergerst uit de Vereenigde Staten zeer veel
beneden de Amerikaansche prijzen aan de markt, ofschoon
sedert eenigen tijd de aanvoeren daarvan klein zijn ge.
veest cd er zelfs niets uit Amerika naar Nederland onder-
weg. is. Flauw was op 5 Augustus in Amerika ook gerst en
op den 6den werd uit Amerika weder voergerst naar
Amerika geoffreerd tot prijzen, waartoe den laatsten tijd
alleen Europeesche verkoopers aan de markt waren. Blijk-
baar verkeert in Amerika de markt plotseling weder sterk
onder den druk der groote voorraden van den ouden oogst.
H a v e r wordt in ruime mate, ook van den nieuw’en
oogst op aflading in de najaarsmaanden, uit ])uitschland
en Polen aangeboden. In tegenstelling met andere jaren
iermindert ditmaal het aanbod van die haver niet, nu
het seizoen ten einde loopt en zelfs zijn deze week de prij-zen vrij wat gedaald wegens de goede vooruitzichten voor alle Europeesche graanoogsten. In Duitsche haver worden
uit Engeland voortdurend zaken gerapporteerd, doch Ne-
derland doet geen groote inkoopen. De weinig bevredigende
kivaliteit van een deel der oude Duitsche en Poolsche haver
is daarvan een der oorzaken. In Noord-Amerika is ook
haver de laatste dagen veel goedkooper geworden, maar
de prijzen zijn er nog veel te hoog, wegens de slechte Cana-
deesche oogstvooruitzichten om zaken naar Europa weder’
mogelijk te maken.
SUIKER.
De stemming op de verschillende suilcermarkten was de
dfgeloppen week onregelmatig. Aanvankelijk ziakten de
prijzen nog wat af, waarna echter weder een herstel intrad. En A.nm e r ik a, waarnaar de andere merken zich richt-
ten, wordt waarde gehecht aan het feit, dat Pres. Machado
van Cuba thans een Decreet heeft onderteekend, waarbij
de op 31 Aug. as. nog onverkochte ditjarige Cubaoogst en
de geheelc oogst 1930 door é6n Verkoopcentrale aan le
iparkt zal worden gebracht. ]3onafide verkoopen vdÔr 31
Aug. op levering tot 31 Dec. 1929 zullen nog buiten dit
lichaam om kunnen geschieden, doch verkoopen van nieuwe
dogstsuiker mogen niet plaats hebben. De geheele tekst van
het Decreet is echter nog niet bekend, waarom Raffinadeurs en handelaren zich voorloopig weinig daaraan gelegen laten
liggen en een zekere onverschilligheid aan den dag leggen,
u’ellicht in de hoop, dat nog sterk aanbod van cle zijde
van verkoopers verwacht mag worden v66r de Centrale in
werking treedt. In Ruwsuiker ging dan ook weinig om en de waarde daal-
de tot 2
1
/8
dc. e. &. fr. op basis van Cubasuiker.
De termijnmarkt te New York sloot op de volgende notee-
ringen: Sept. 2.17; Dec. 2.25; Mrt. 2.30; Mei 2.36 en Juli
2.42, terwijl voor Spot Centrifugals het laatst 3.89 geno-
teerd werd.
– De ontvangsten in de Atlantische havens der V. S. be
‘droegen deze week 54.000 tons, cle versmeltingen 72.000
tous tegen 68.000 tons in 1928 en cle voorraden 645.000
t’bns tegen 490.000 tons.
-‘De laatste C u b a-statistiek is als volgt:
1929
1928
1927
Ton
Ton
Ton
Cubaansche prod: ……….5A58.315 4.037.833 4.508.521
Consumptie …………….84.615
76.094
85.521
Weekontv. afscheepbavens
37.996
37.065
42.692
Totaal sedert 1 Jan………4.267.883 3.136.192 3.555.016
eekexport ……………..107.662 69.595 75.130
Totale export sedert 1 Jan. .. 3.218.324 2.119.600 2.556.807
Voorraad afscheephavens.. . . . 1.050.023 1.017.638 1.011.476
Voorraad binnenland ……803.353 825.547 867.984
In L o n
cl
e n was de termijnmarkt zeer kalm gestemd
en sloot na eenige fluctuatie op nagenoeg dezelfde prijzen
728
ECONOMISCHSTATTSTISCHE BERICHTEN
7 Augustus
als bij opening. De laatste noteeringen op de Ruvsuiker
markt waren:
Aug. Sh. 8/3; Sept. Sh. 8/4%;
Mei Sh. 913%.
De Zichtbare Voorraden zijn
Duitschiand 117
Tsjecho-Slowakije 1/7 ……..
Frankrijk 117 …………..
Nederland l/’ …………..
Belgiö 1/7 ………………
Polen 117 ………………
Engeland 117 geimport. suiker
,,
117 binnenl. suiker.
Totaal Europa.. 1.834.000 1.659.000 1.621.000
V.S. Atlant. havens 2915
673.000 542,000 259.000
Cubaansche Havens 2916
1.299.000 1.159.000 1.170.000
Cuba (binnenland) 2916……
993.000 950.000 1.054.000
Totaal …………… 4.799.000 4.310.000 4.104.000
F:
0. L
i c h t publiceert Zijne 4e raming van het biet-areaal in Europa, clie slechts gewijzigd werd wat betreft
Rusland, waar vandaan thans officieele gegevens verstrekt
werden:
1929/30
1928129
1927128
H.A.
H.A.
H.A.
Europa zonder Rusland. . 1.866.000 1:875.554 1.843.772
Rusland …………….- 784.000
769.000
610.000
Totaal. …….9.650.000 2.644.554 2.483.77
Het weder in Europa gedurende Juli is over het algemeeii
te droog geweest, doch de stand van het gewas is vrijwel
overal zeer goed, terwijl ook het gehalte der bieten zeer
bevredigend genoemd wordt.
Op J
a v a schijnen de verkoopen door de
V.LS.P. voor
het oogenblik weder tot stilstand gekomen te zijn, terwijl
de markt voor tweedehands suiker de afgeloopen week over
het algerieen in kalme doch prijshoudende stemming ver
keerde zonder noemenswaardige prijsfluctuaties.
H i e r t e 1 and e opende de markt in kalme stemming,
welke echter spoedig bepaald flauw werd wegens over-
hecrschcnd aanbod. Prijzen daalden tot
f 121/
voor Aug.
f
13% voor Dec.;
f
13% voor Mrt. en
f
137/
s
‘ voor Mei,
alles aanbod, met afdoeningen tot
f
1
/8
lager. Later in de
week trad eenig herstel in, zoodat, ondanks vrij groote
Augustus aanzegging’en, het slot prijshoudend wasop de
openingsnoteeringeii, met koopers daartoe. De oipzet be-
droe 1900
fons.
KATOEN.
.-
Marktbericht van de Heeren Sir Jacob Behrens
&. S
Manchester, d.d. 31 Juli 1929.
De Amerikaansche katoenmarkt heeft wederom een week
van vrij groote fluctuaties doorgemaakt, speciaal tengevolge
van de ,,boll w’eevil” en speculatie. Daar het vandaag ver-
der het einde van het seizoen is, zou het niet onmogelijk
zijn, dat prijzen eenigszins aantrokken. Gisteren stegen
loopende maandfutures in Liverpool 25 punten en hoewel
New York ook vast ‘as toen Liverpool sloot, waren prijzen
daar later flauwer. Liverpool opent t’aninorgen vast 1 tot
4 punten lager en Mid. American spot sluit dit jaar op
10.60
d. Egyptische katoen heeft eveneens gefluetueerd, doch
tengevolge van de moeilijkheden in de industrie bedroeg de
omzet de vorige week slechts 18.000 balen.
De Amerikaansche garenniarkt wordt overschaduwd door
het stilstaan der fabrieken. De pogingen om de vorige week
nog tot een vergelijk te komen hebben geen resultaat ge-
had, hoewel in twee afdeeliiigen, cle spinnerij en kaardcrj,
vertegenwoordigers van beide zijden dicht bij een beslissing
kwamen om over 1oonsver1agiiign te spreken. I)e wevers-
organisaties bevestigden gisteren haar besluit om niet toe
te geven. Het is te hopen, dat de beide andere bovenge.
noemde organisaties spoedig de vei-tegenwoordigers der
,,Féderation” zullen ontmoeten om gezamenlijk tot een op-
lossing te komen. De voorzitter van de Master-Fedration
heeft verklaard, dat zijn Commissie bereid is ten allen tijde
onderhandelingen te heropenen. Wat zaken in garens be-
treft, kan er tengevolge van den stilstand der fabrieken
weinig voor het binnenland gedaan worden, hoewel wij ver-
nemen, dat enkele verbruikers orders in boomen plaatsen
voor levering na het hervatten der werkzaamheden. De
exporthandel in stocks is tot nu toe slechts van zeer be-
scheiden afmetingen; de stijging van katoen droeg er gis-
teren toe bij deze vraag te beperken. Naar Egyptische soor-ten bestaat een goede vraag voor,stocks van copyarus, doch
spinuers zijn niet geneigd hun rijzen te verlagen, zoodat
dientengevolge biedingen dikwijls teruggewezen moeten
worden. Een lichtpunt is, dat Bombay fijnere getwijncic
garens op gröote schaal koopt, doch verder gaat er ook
weinig om.
Doekprjzen zijn vast, doch tegenover de tegenwoordige in-
dustrieele crisis en de ongeschiktheid van de meeste fabrie-ken om een definitieve levering te garandeeren, zijn werkc-
lijke zaken slechts van geringe afmetingen. Het voornaamste
onderwerp vangesprek is thans w’el de duur van de staking.
Wij zelf zijn van meening, dat het met een maand voorbij zal zijn, want wij kunnen niet gelooven, dat onderhandelaars aan
weerszijden zoo blind voor de belangen van het land zullen
Dec. Sh. 8/9; Mrt. Sh. 9/-
volgens Czarnikow:
1929
1928
1927
Tons
Tons
Tons
644.000 512.000 535.000
247.000 292.000 178.000 288.000 221.000 270.000
186.000
92.000
58.00(1
123.000 102.000
71.000
183.000 121.000
98.000
146.000 303.000 408.000
17.000
16.000
3.000
—
.
–
STATISTISCH OVERZI(
TARWE
HardWinter
No.2 loco
Rotterdam!
Amsterdam
per 100 K.G.
R000E
AmerlcanNo.2
0
)
loco
Rotterdam
per lOO K.O.
MAIS
La Plata
loco
R’damlA’dam
per 2000 K.G.
–
GERST
Amer.No.23)
loco
Rotterdam
per
P
2000 K.G.
LIJNZAAD
La Plata
loco
R’damlA’dam
per 1960 K.G.
STEENKOLEN
Westfaalschej
Hollandsche
bunkerkolen,
ongezeefdf.o.b.
R’damjA’dam
per 1000 K.G.
PETROLEUM
Mid. Contin.
Crude
33 tlm 33.90
Bé s. g.
per barrel
IJZER
Cleveland
.
Foundry No.3
f.o.b.
Middlesbrough
per Eng, ton
KOPER
Standaard
Locoprifzen
Londen
per Eng. tot
f1. O
j
f1.
Olo
f1.
°Io
f1.
Om
f1.
ol
o
f1..
0
10
.8
0
10
Sh.
°!o
£
Jaargemidd. 1925
17,20
100,0
13,07
5
100,0
231,50
.
1
100
,
0
236,00
100,0
462,50
100,0 10,80
100,0
1.68
100,0 731-
,4100,0
62.116
It
1926
15,90
92,4
11,75
89,9
174,25
1
75,3
196,75
83,4
360,50
77,9
.
17,90
165,74 1.89
112,5
8616
118,5
58.1!-
»
lanuari
1927
15,22
5
88,5
12,50
95,6
165,00
71,3
222,25
94,2
362,50
78,4
13,35 123,7
1.75 104,2
8516
117,3
55.716
t
Pebruari
15,22
5
88,5
13,05
99,8
.
167,00
72,1
230,00
97,5
373,75
80,8
12,10
112,0
1.70
101,2
8316
114,4
54.161-
Maart
,,
15,05
87,5
12,70
97,1
164,50
71,1
219,25
92,9
354,75
76,7
11,25 104,2
1.26
75,0
811.
111,0
55.171-
t
Aril
14,80
86,0
12,820
98,1
173,00
74,8
237,50
100,6
351,50
76,0
11,00
101,9
1.22
72,6
801- 109,6
55.216
t
ei
15,75
91,6
13,57
5
103,8
172.75
74,6
258,25
109,4
373,75 80,8
10,95
101,4
1.22
72,6
74j-
101,4
54.141- 15,60 90,7
13,20
101,0
175,25
75,8
245,00
104,2
372,75 80,6
11,00 101,9
1.22
72,6
701-
95,9
54.216
t
15,10
87,8
12,05
92,2
171,50
74,1
235.75
99,9 367,75
79,5
IIJO
102,8 1.22
72,6
701-
95,9
53.19j-
t
Augustus
14,87
5
86,5
11,45
.87,6
178,50
77,1
252,50
107,0
368,25
79,6
11,05
102,3
1.22
72,6
691-
94,5
55.516
t
September
14,70
85,5
12,15
92,9
179,50
77,5
233,25
98,8 369,50 79,9
10,90 100,9 1.22
72,6
651-
89,0
54.131-
October
,,
13,725
79,8
11,45
87,6
178,75
77,2
230,50
97,7 359,00
77,6
10,90
100,9
1.22
72,6
651-
89,0
55.51-
t
November
,,
13,45
78,2
12,125
92,7
184,75
79,8
233,25
98,8
349,75 75,6
10,65
98,6
1.22
72,6
89,0
59.1/-
December
,,
13,40
77,9
12,57
5
96,2
‘201,00
‘86,8
246,25 104,3
348,25 75.3
10,60
98,1
1.22
72,6
651-
89,0
60.2!-
lanuari
1928
13,50
78,5
12,70
97,1
207,50
89,6
24775
105,0
361,00 78,0
10,30
95,4
1.22
72,6
651-
–
89,0
62.-!-
‘Februari
,,
13,80
802
12,87
5
98,5
226,50
97,8
243:75
103,3
361,00
78,0
10,00
92,6
1.21
72,0
.
651-
89,0
61.121-
Maart
,,
14,60
84,9
14,00,
:107,1
240,75
104,0
255,75
108,4
350,75 75,8
9,95 .
92,1
1.19
70,8
6516
89,7
61.316
April
,
15,30
88,9
14,97
5
114,5
239,50
103,5
261,00.
110,6
358,25
77,5
10,05
93,1
1.19
70,8
661-
90,4
61.1416
Mei
15,30
88,9
15,47
5
118,4
238,50
103,0
260.75
110,5
372,00
80,4
10,60
98,1
1.19
70,8
601-‘
90,4
62.151-
1
,,
luni
14,37
5
83,6
14,27
5
109,2
234,00
101,0
252,50
107,0
365,25
79,0
10,10
93,5
1.19
70,8
661-
90,4
63.171-
1
,,
juli
14,25
82,8
13,07
5
100,0
246,75
106,6
241,00
102,1
359,75 77,8
10,10
93,5
1.19
70,8
661-
90,4
oals!-
1
Augustus
12,00
69,8
12,62
5
96,6
214,75
92,8
226,75
96,1
350,75 75,8
10,05
93,1
1.21
72,0
661- 90,4
62.1016
1
September
,,
11,65
67,7
11,57
5
88,5
198,75
85,9
198.25
84,0
350,75 75,8
10,00
92,6
1.21
72,0 661- 90,4
63.81-
1
October
,,
12,27
5
71,4
12,27.
.
93,8
218,50
94,4
189,50
80,3
366,00
79,1
9,95
92,1
1.19
70,8
661- 90,4 65.121-
November
12,325
71,7
12,075
92,4
227,25
98,2
185,50
78,6 386,25 83,5
10,20
94,4
1.18
70,2
90,4 67.181-
December
.,
12,30
71,5
11,90
91,0 220,25
95,1
180,50
76,5
373,75
80,8
10,10
93,5
1.18
70,2 661-
90,4
70.31-
Januari
1929
12,35
71,8
12,20
.
93,3
231,50
100,0
194,25
82,3 365,00
78,9
IOJO 93,5
1.16
69,0
661- 90,4
75.1016
1
Februari
,,
12,72
5
74,0
12,65
96,7 236,00
101,9
194,75
82,5
357,23
77,2
12,90
119,4
1.11
66,1
66(6
91,1
78.-(6
Maart
,,
12,65
73,5
12,62
5
96,6
233,00
100,6
191,75
81,3
359,00
77,6
12,00
111,1
1.11
66,1
671-
91,8
89.81-
1′
April
.
,,
12,12
5
70,5
11,62
5
88,9
218,00
94,1
185,25
78,5
373,25
80,7
11,05
102,3
1.11
66,1
681-
93,2
82.1716
1
‘
Mei
,,
11,125
64,1
10,57
80,9
198,25
85,6
177,50
75,2 363,50 78,6
11,15
103,3 1.16
69,0
6916
95,2
75.416
.
t
Juni
,,
10,875
63,2
10,20
78,0
193,50
83,6
171,25
72,6 355,25 76,8
11,25 104,2 1.30
77,4
711-
97,3
74.11!-
1
Juli
12,80
74,3
11,20
85,6 218,50 94,4
191,25
81,0 415,50
89,8
11,25 104,2
1.30
77,4 72(6
99,3
72.1216
1
5 Augustus
13,30
77,3
11,00
84,1
206,00 89,0
192,00
81,4 466,00
100,8
11,25
104,2
1.30
77,4
7216
99,3
–
1)
‘Men zie voor de toelichting op dezen staât de nummers van 8 en 15 Augustus 1928 (No. 658 en 659) pag. 689J90 en 709. °)=Western vOOr de invoerin
* Manitoba No. 3.
f
Zuid-Russiache.
tus 1929
ECONOMISCH-STATISFISCHE BERICHTEN
729
zij
het dispuut zullen laten voortduren totdat bui-
tem .
iiet overgroote gedeelte van dezen belaugrijken
cxportL, l in hun iaeht hebben gekregen. De Oostersche
markten zenden nog geregeld aanvragen in, doch zonder
de stakingsclausule tot defintieve limites te beperken, is
er slechts een onboteekenende handel mogelijk. Iedereen
hoopt, dat vôôrclat wij een week verder zijn, onderhandelaars
veer samen zullen komen en dat een oplossing in zicht is.
Liverpoolnoteeringen
Oost. k
oei
:
sen
23 Juli 30 Juli
24Juli 31 Juli T.T.opBr.-Indië 115
115+
F.G.F. Sakellaridis 17,0017,10 T.T.opHongkong 1/11 H
l’l
1H
G.F. No. 1 Oomra 6,75 6,80 T.T. op Shanghai 2/4k 2/4
7
Ontvangsten in- en uitvoeren van Amerikaansche havens.
(In dulzendtallen balen).
1
Aug.’28 Overeenkomst ige periode
tot
26Juli’29
1927/28
1
1926/27
Ontvangsten
} 9354
8502
13096
Uitvoer naar Gr.Brittaunjö
1877
1431
2574
‘tVasteland etc.
4743
5247
6767
Japan ……
.1597
1062
1843
Voorraden.
(In dulzendtallen balen).
Overeenkomstig tijdstip
26Juli’29
1928
1927
Amerjk. havens …
……..541
625
984
Binnenland ………….225
328
372
New York ……………144
73
219
New Orleans ………….53
158
284
Liverpool ……………378
462
884
KOFFIE.
Ook ditmaal valt geen nieuws te vermelden. Het artikel
bleef gedurende cle afgeloopen week in onveranderd matte
stemming verkeeren, voornamelijk tengevolge van gebrek
aan vertrouwen en ondernemingslust. De prijzen in ]3razi-
liii voor piompte verscheping varen iets lager, terwijl ook
Nederlan dsch-indj6 voor de verschjlle nde Robnsta-soorteu
8.
1 ct. lager afkwani.,
Aan de termijnmarkt varen de schommelingen uiterst
gering. De noteeringen- sluiten % ct. onder die van de
vorige week, met uitzondering van de noteering voor Sep-
teinber, welke thans 1% et. lager is.
i)e officieele loco-noteering voor Supesior Santos werd
van 63 ct. op 62 et. verlaagd, terwijl die voor Robusta on-
veranderd 54 et. bleef. De afzet laat nog steeds zeer te
wenschen over.
i)e dezer dagen verschenen Statistiek van de Firma’ 0.
Dnuring & Zoon te Rotterdam geeft aan, dat in Juli de
aanvoer geweest is als volgt:
1929
1928
1927
balen
balen
balen
in Europa …………838,000
878.000
798.000
, Ver.Stateny.Amerika
887.000
836.000
730.000
Totaal….
1.725.000
1.714.000 1.528.000
4′ De Aanvoeren in Europa en in Amerika tezamen gedu-
(rende de eerste zeven maanden van het jaar bedioegen
tI 3.011.000 balen tegen 13.925.000 balen in 1928 en 12.191.000
halen in 1927.
De Afleveringen in Juli waren:
1929
1928
1927
ç
balen
balen
balen
in Europa …………824,000
886.000
784.000
Ver. Staten v. Amerika
827.000
847.000
884.000
Totaal …..1.651.000
1.733.000 1.668.000
])e Afleveringen in Europa en Amerika tezamen geclu-
rende de eerste zeven maaoiden van het jaar varen
12.703.000 balen tegen 13.311.000 balen in 1928 en 12.256.000
balen in 1927.
De zichtbare voorraad was op 1 Augustus in Enropa
2.199.000 balen tegen. 2.185.000 balen op 1 Juli. In Amerika
bedroeg hij 760.000 balen tegen 700.000 balen op 1 Juli. In Europa en Amerika tezamen was de zichtbare voorraad dus op 1 dezer 2.959.000 balen tegen 2.885.000 balen op t Juli.
Hij bedroeg op 1 Augustus 1928 – 3.030.000 halen en op
t Augustus 1927 – 2.410.000 talen.
De zichtbare wereidvoorraad was op 1 Augustus 5.447.000
balen tegen 5.338.000 balen. op 1 Juli en 5.721.000 balen
verleden jaar (in deze cijfers zijn niet begrepen de voorra-
den. in het binnenland van Sao Paulo, waarvaif het cijfer
van 1 Augustus nog niet behend is, doch die op 1 Juli be-
droegen 8.785.000 balen en op t Augustus 1928 – 11.986.000
balen).
De prijzen van gewoon goed beschreven Superior Santos
op prompt(„ verscheping zijn thans ongeveer 941.
8.
961.
per cwt. en van dito Prime ongeveer 89/. 9. 1001., terwijl-
zij van Rio type New-York 7 met beschrijving, prompte
verseheping, bedragen 6919
9.
70/-.
Van Robusta op aflading vair Nederlandsch.Indië. zijn de prijzen in de eerste hand op het ooenblik voor Augus
tus-vcrscheping:
Palembang Robusta 35 Y
4
et.; Benkoelen Robusta 36 Y
4
ct.;
Mandheling Robusta 394 ct.; W.I.B. f.a. Robusta 4S nL.
IGROOTHANDELSPRIJZEN1)
.
.
TIN
co1rijzen
)n en per
Ing. ton
KATOEN
for Middling
locoprijzen
New ork.
per Ib.
WOL
gekamde
Australische
Merino,
64’s
Av.
loco Bradford
per Ib.
1
WOL
gekamde
Australische,
CrossbredColo-
nial Carded,
SO’s Av. loco
Bradford per Ib.
RUBBER4)
Standaard
Ribbed Smoked
Sheets
loco Londen
per Ib..
SUIKER
Witte kristal- suiker’Ioco
R’dam/Adam.
per 100 K.O.
–
KOFFIE
Robusta
Locoprijzen
Rotterdam per
1/
K.G.
lndexcijfer
THEE
vlh. Centr. 8.
AfI. N.-I. theev.
v. d. Stat.,
A’dam gem. pr
.
herleïd
Java- en Suma- van 1913= 100
tratheep.I/,KG.
tot
1925= 100
Indexcijfer
van The
Economist,
herleid
1927
=
100
tot
1925=100
171-
O/
100,0
$
cts.
23,25
0/ 100,0
pence
55,00
0/s 100,0
pence
29,50
0
/s
100,0
Sh.
2(11,625
01
100,0
f1.
18,75
01
100,0
cts.
61,375
0
10
100,0
cts.
845
1
01
1100,0
1716
13/6
111,1
114,4
17.55
13,45
75,5
57,5 47,25 45,00
85,9
81,8
24,75
25,25
83,9 85,6
2/-
1/7,375
67,4
17,50
93,3 55,375 90,2
94,25
1111,5
100,0
93,2
100,0
92,9
816
15/-
118,2
119,4
14,15 14,25
60,6
61,3
46,25
841
86
:8
26,00
88,1
.1/7,125
54,4 53,7
22,00
.
2I,125.
117,3
112,7
50
48,75
81,5 79,4
71
71,25
84,0
84,3
93,5
94,2
.
88,9
89,9
II-
116,1
14,75
63,4
47,75 47,50
86,4 26,50 26,25
89,8 89,0
1/8,25
117,875
56,8
55,8
20,62
6
20,25
110,0 108,0
48
48
78,2
.
70
82,8 92,9
–
89,2
121-
9/6
112,9 113,2
16,15 16,85
69,5
72,7
47,00 47,25
85,5
85,9 26,00 26,00
88,1
1/7,75 55,4
.
20,25
108,0
47
–
78,2
76,6
72,25
86,5
85,5
102,4
92,3 93,5
88,7 90,4
15/6
-16
110,1
111,5
17,9
19,70
77,0 84,7
48,50
88,2
26,50
88,1
89,8
1/6
114,75
50,5
47,0
18,37
6
l8,620′
98,0
99,3
47 47
–
76,6 76,6
81,25
84
96,2
99,4
96,1
97,4
89,6
92,2′
1216
216
109,8
22,05
94,4
48,50 50,00
88,2 90,9
26,50
26,50 89,8 89,8
11525
1
/4:25 40,8 45,6
18,50
‘
17,87
6
.
98,7
95,3 45,375
44,25
73,9
72,1
–
94,5
–
111,8
96,1
90,2
4/6
100,9
100,9
20,65 20,25
88,8
87,1
50,25
52,25
91,4
95,0
26,75
28,50
90,7
96,6
1/4,375
116,5
46,0
16,875
90,0
45,25
73,7
93
110,1
96,8
–
96,8
89,1
88,6
1316
1/-
101,8
97,4
1e,7)
16,25
84,7 51,50 93,6
28,75
97,3
11775 51,9
55,4
17,25
.
17,876
92,0
95,3
46
46
74,9
74,9 96
89,25
113,6 105,6
.
97,4
88,9
1016
89,2
18,35
82,8
78,9 53,00
54,75
96,4
99,5
29,75 31,75
100,8 107,6
1
/
7
:
2
5
113,75
54,0
17,375;
92,7 46
74,9
84,5
100,0
98,7
88,2
87,9
1716
61-
89,3
89,5
19,35
20,65
83,2
88,8
55,00
100,0
33,25
112,5
110,75
44,2 35,8
16,75
16,876′
.89,3
90,0
.46
47
74,9
76,6
79,5
79
94,1
93,5 96,8
98,1
87,9
89,2
131-
88,1
21,55
92,1
54,50
54,25
99,1
98,6
33,00
-32,25
1119 1093
-/9,375
-19
26,3
16,87
6
90,0 47
-76,6
74,25
87,9 98,7
90,5
816
191-
83,4
80,9
21,35
21,75 91,8 93,5 55,50
100,9
31,75
107,6
-/925
25,3
26,0
16,625
15,75
88,7 84,0
48,25
49
78,6 79,8
78,25
73,25
92,6
86,7
98,1
98,7 91,2 89,8
181-
80,9
19,30
83,0
53,00
51,75
96,4
94,1
31,25
30,00
105,9
101,7
–
(
9
:
2
5
-(9,25
26,0 26,0
15,50 16,00
82,7
85,3
49,875 81,3
71,25
84,3
95,5 88,2
7(6
191-
81,9 84,8
18,55 19,45
79,8
83,7 41,00
46,25 85,5
84,1
29,00
98,3
-/8,5
23,9
.
15,875
84,7
51,875 52,75 84,5 86,0
‘
67,75
70,25
80,1
83,1
92,9
93,5
86,6
85,4
10/6
8/-
88,8
19,90
85,6
47,25
85,9
27,25
27,50
92,4 93,2
-/8,8
-/8,625
24,7 24,2
14,625
14,00
78,0 74,7
53
53
86,4
86,4
‘
73
75,75 86,4 89,6
–
94,2
95.5
8n,l
716
87,2
84,9
20,45
20,20
88,0
86,9 46,25 46,75
84,1
85,0
,
28,00 28,75
94,9
97,3
-18,5
-/9,875
23,9 27,9
13,925 13,776
74,3
73,5
52,75
53,125′
84,3 86,6 76,5
90,5
95,5
85,1
84,8
II!-
7/6
85,0 84,4
20,10 21,25
86,5
91,4
-44,25
44,00 80,5 80,0 27,75 27,50
94,1
11-
33,7
13,375
71,3
54
88,0
77,25 74,25 91,4 87,9 94,2
.”
94,2
84,6
85,4
5/6
–
516
79,2
75,3
20,45
88,0
43,25
78,6′
27,25
93,2
92,4
110,125
-/10,5
34,0 29,5
13,50 “.72,0
I3,375.
71,3
54
54
88,0 88,0
72,75 74,25
86,1
87,9 94,8 92,9
85,8
5/-
76,5
19,40
18,75
83,4
80,6
41,50 40,00 75,5
72,7
26,25
25,75
89,0
87,3
-/20,875 -/10,625
30,5 29,8
12,25
d/
12,00
65,3
54 54
88,0
73,50 87,0 91,6
83,9
81,7
5/6
79,9
–
18,65 18,855
80,2
81,15 38,75
70,5
24,75
83,9
-111
30,9
13,425
64,0
.71,6
54 88,0
.
88,0
69,50
68,5
82,2
81,1
91,0
81,9 83,7 37,756 68,6
6
.
24,006
81,46
–
.
–
13,25
.
70,7
.54
.
88,0
.=o,.’,i
–
4vraIolng voor ae lnvoenng van de huidige offic. noteeringswijze (Jan.
1928).
4) Jaar en maandgemiddelden afgerond
–
–
,
op lis pence.
5) 2
Augustus
6) 1
Augustus
alles per 34 KG., cii, uitgeleverd gewicht, netto contant.
De slotnoteeringen te New York van het aldaar geldende
gemengd contract (basis Rio No. 7) waren:
Sept.
1
Dec.
Maart
1
Mei
..
14,20
$
13,63
.$
13,22
$12,89
:
29 Juli
,,
14,42
,,
13,96
,,
13,55
,,
13,19
5
Aug………
22
,
14,28
,,
13,91
,,
13,52
13,27
..
15
14,40
,,
14,05
,,
13,70
,,
13,40
Rotterdam, 6 Augustus 1929.
THEE.
In de afgeloopen week trad, ‘wat de theemarkt betreft,
de zomer-vacantie in. ‘Amsterdam komt eerst den 22en
Augustus met een aanbod’ van ca. 23.000 kisten Neder-
la’ndsch-Indische thee op de eerste najaars-veiliug, terwijl
Londen in de vorige veek behalve een flinke hoeveelheid
Ceylon-thee een kleine hoeveelheid Britsch-indisclfe-thee op
de veiling bracht, waarna de markt tot den i2en Augustu
gesloten blijft.
De stemming op de Londensche markt was aan den vaste-
ren kant en de prijzen konden meermalen een klein avans op
het prijs-niveau van de vorige week behalen.
In Amsterdam vonden nog enkele afdoeningen plaats van
opgehouden partijen ex vorige veilingen, doch er is van
een marktstemming geen sprake.
Amsterdam, 5 Augustus 1929.
COPRA.
De markt was in het begin der afgeloopen week vast,
met eenige vraag van Duitsclie zijde en voor dekking. Later
toonden consumenten echter zoo weinig belangstelling, cla,t
de prijzen aanmerkelijk terugliepen, niettegenstaande het
aanbod uit het Oosten klein bleef.
De markt sluit met koopers voor Nederl.-Indische fms.,
afscheep Juh/Augustus/SeptemberJOctober tot
f
2734.
Marseille fluctueerde zeer sterk en sluit niet koopers
voor Ned.-Ind. Mixed tot
f
263/,.
730
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
7 Augustus 1929
VRACHTENMARKT.
Graan van Noord-Ahserika. Op
deze markt is practisch
gesproken niets te doen. In de afgeloopen week kwam
dan ook geen enkele afsluiting tot stand. Sericuse vraag
is er niet, doch Montreal noteert 119 tot 2/- per qtr. naar
het Bristol Kanaal en $ 0.07 naar ‘Rotterdam, met de optie
Bremen $ 0.08, ‘alles voor Augustus-verschePing. Naar One-
‘kenland wordt voor September/October 413 per qtr. ge-
hoemd.
Van de
Northern Range is
geenerlei vraag.,
Ook de
Golf
gaf eeu rustige week te zien. Toch worden
vandaar alleen definitieve ladingen aange’oden. •Bevrach-
ters biedn voor elke grootte per 1/20 Augustus 211034
per qtr. iaar Antwerpen of Rotterdam, met de optie
Bremen of Hamburg 31- en U.K. 3/434′. Er is voor ‘t oogen-
blik geenerleï teeken van opleving.
La Plata.
De vrachten voor Augustusverscheping, wal-en
iets gemakkelijker; groote booteu werden afgesloten van
de Bovenrivier naar het UK/Continent, tegen 211-, en
middelmatig groote booten naar Antwerpen of Rotterdam
tegen hetzelfde cijfer. Per September/October werden han-
dige booten bevracht van de Bovenrivier naar het
TJ.K./
Continent tegen 24/-. ‘V,a’i Buenos Aires is een 7600 ton-
ner bevracht voor Augustusladen, tegen 20/- naar
Continent, en een 7900 tonner van dezelfde positie tegen
1916. Van Bahia’ Blanca werden verschillende groote boo-
ten gesloten naar Antwerpen of Rotterdam en wel per
Augustus tegen 1916, en per September 1816. Naar goede
Engelsche havens werd van Bahia Blanca balaald er
Augustus 201- en per September 191-; voor September/Octo-
her werden naar Londen of RuIl booten afgesloten tegen
19/6.
Noord-Pacif ie.
Ook de afgeloopen week was zeer rustig.
De eenige definitieve ladingen, die worde.n aangeboden zijn
per September/October van Portland of Pugget Sound naar
U.K./Continent op basis van 2716. Tegen dit ‘cijfer wordt
nagenoeg geen tonnage aangeboden,. maar er zijn teckens, die er op wijzen, dat verschillende Japansche booten in cle
markt zullen komen bij gebrek aan ladingen van de Pacif ie
naar het Verre Oosten.
,S’uiker van ‘West-Indië.
Voor deze ladingen _was goede
vraag en de betrekkelijke schaarschte aan booten heeft ‘de
vrachten iets vaster gemaakt. Twee booten van 5000 tons werden gesloten van Cuba naar het IJ.K.(Continent tegen resp. 18/6 en 1819, terwijl een 6500 tonner tegen
181-
ge-‘
nomen werd.
Vi
.0
Cuba werd een 7500 tonner, per 22 Augns-
tus/5 September, bevracht tegen het cijfer van 1716 met cle
optie San Domingo laden tegen 1619. Er is verdere vraag
op basis van deze cijfers en bij gebrek aan kleinere booten
kon een boot van 4400 tons maximum zich 1916 verzekeren
naar het Continent voor belading in deze maand.
Chilisalpeter.
Er was eenige vraag naar wilde booten.
Een 7700 tons stoomschip per 15 Auguusf 10 September,
werd bevracht naar Bordeaux/Elaniburg tegen 2616 met cle
optie Noord-Spanje 2716, of Middellandsche Zee 2816. Voor
ladingen van middelmatige grootte wordt voor Augustus
en latere posities, 2616 aangeboden, doch bevrachters kon-
dcii zich geen tonnage tegen dit cijfer verzekereu.i. Lijn-ruimte werd min of meer veronachtzaamd en cle hoogste
vracht, die genoteerd wordt is 1916 netto, per Augustus/
September, naar Antwerpen, Rotterdam, Bremen of Ham-
burg, met de opties Duinkerken of Terneuzen tegen 211-.
Er is een order voor een Augustus/September boot naar
Galvestone/Boston range, waarvoor $ 5.— genoteerd wordt.
Van
J3urnmah is
geenerlei vraag, doch van Saigoon wendt
een lading rijstmeel gesloten naarLiverpool tegen 271-, ver-
scheping per September/October.
Donau en Zwarte Zee.
Van dn Donau kwamen vrij i’eel
afsluitingen tot stand. Voor groote Augnstnsbooten werd
18. betaald naar Antwerpen/Hamburg range met een reduc-
tie van 6 d. naar Antwerpen of Rotterdam. Tegen dezelfde
vrachten werden handige booten afgesloten per September.
In het laatst van de. week was de markt evenwel iets ge-
makkelijker en de laatste afsluitingen waren 6 cl. onder de
hierboven- vermelde cijfers.
Zwarte Zee.
Bevrachters hebben hun vrachtcijfers tot 141-
verhoogd, basis Continent, doch schijnen geen tonnage aan-
geboden te krijgen tegen dit cijfer.
Middellandsche Zee.
In verband met de vraag van den
Donau waren de ertsvrachten iets vaster. Afgesloten werd Melilla/Rotterdam 5/4 34′; Boucau 81-; Algiers/Rotterdam
5/1%; Bona1otterdam 51134:; Glasgow of Ardrossan 7/6;
La G’onlette/Glasgow 7/6; La Calera/Middlesborough 8/9, en
Les Falaises/Cardiff 7/434, alsmede de volge’ude phosphaat-
ladingen: Tunis/Rotterdam S/-; BonafNewfairwater 8/10%.
Noord-Spane.
Vrij veel afsluitingen kwamen tot stand,
doch de vrachten werden iets gimakkelijker. i3ilbao1110t-
terdam werd gesloten tegen 6/1%, doch later werd 61- gc-
accepteerd; Santander/Rotterdam betaalde 613, Bilbao/Glas-
goi’ 813, Sa.lta Caballo/G-lasgow 7/9 en Dicido/Port Tal-
bot 8/-.
Kolen van U/K.
Tengevolge van de nadering der vacan-
ties was er minder activiteit. De vrachten zijn gemakke-
lijker, behalve naar Zuid-Amerika.
Deze markt is opnieuw vaster geworden, speciaal naar
de baven aan dc La Plata rivier, doch naar Rio de Janeiro
zijn de vrachten merkbaar gemakkelijker. De volgende af-
sluitingen kwamen tot stand:
Van Zuid-Wales naar: Rouaan 513, Lissabon 9/. (groote
boot), Marseille 1013, Algiers
101-,
Genua 9/9,. Venetië 121., Saloniki 131-, Haiffa 12/7 34, Poi-t-Saicl 1116, Colombo 19/.,
Java 191-, Las Palmas of Tenerife 1016, Montreal 816 en
Rio 12/9.
Van de Oostkust naar: een haven aan de Elbe 5(2, Koe-
nigsberg 6/3, Rouaan 416, Antwerpen 313, Bordeaux 813, Gi-
liraltar 913, Marseille 1119, Algiers 10/4
1
/
2
:, Piraeus 1219,
Alexandrië 1216, Haiffa 141-, en Adelaide-Melbourne range.
32/-. ‘
RIJN VAART.
Week van 28 Juli t/m. 3 Augustus 1929.
– De aanvoeren van zeezijde bleven nagenoeg ongevijigd.
In het begin der w’eek verminderde de vraag naar scheeps-
ruimte, doch nam successievelijk wederom toe. De scheeps-
ruimte bleef tot in dc tweede helft der week schaarscli,
werd daarna voldoende beschikbaar. In het begin der week
daalden de vrachtprijzeu voor erts op
f
0.75185 met 4(8 los.
dagen, doch herstelden zich spoedig op basis van
f
0.90/1.—.
Naar den Bovenrijn was tamelijk veel vraag; er werd uit-
sluitend in daghuur bevracht op basis van 3% lc 334 ets.
per ton. Nog werd getracht om schepen te charteren, om op
basis van Elk. 1.60 in de Ruhrhavens exportkolen’te laden,
echter met weinig succes. Het sleeploon varieerde tnssclien
het 50 en’ 35 ets. tarief. De. waterstand bleef afwisselend
een weinig vallend en ivassend. Naar den Bovenrijn werd
op 2 M. en naar den Benedenrjn op maximum 2.75 El.
afgedaan. –
In de Ruhrhavens nam bij een levendige verscheping van
kolen de vraag naar scheepsruimte, welke voortdurend
schaarsch bleef, toe. De vracht voor exportkolen naar Rot-
terdam ging met 20 Pf. in de hoogte en bedroeg M. 1.60 per
ton inclusief sleepen voor Rotterdam.