13 JUNI 1928
AUTEURSRECHT VOORBEHOUDEN.
Economisch-Statistische
Beri*chten
ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANDEL, NIJVERHEID, FINANCIËN EN VERKEER
ORGAAN VOOR DE MEDEDEELINGEN VAN DE CENTRALE COMMISSIE VOOR DE RIJNVAART
UITGAVE VAN HET INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN
1
13EJAARGANG
WOENSDAG13 JUNI
1928
No. 650
1
INHOUD.
BIz.
DE Co’rR0LE IN DE ZIEKTEWET 1 door
Mr. Dr. J. van
Bruggen ………………………………….500
1 l- en Staal in
1927 II
(Slot) door
G. S. K. Blaauw.. 501
Het Werkgeversrapport over de Arbeidsbeurzen door
W. F. Detiger
met Naschrift door
Mr. Dr. J. E. van
Zanten.
…………………………………. 503
BUITENLANDSCHE MEDEWERKING:
De discussie over de Buitenlandsche credieten van
Duitschiand door
Dr. Cari Kriimer …………505
AANTEEKENINGEN:
Een analyse van de Amerikaansche geidmarkt
506
Indexcijfers van groothandelsprijzen …………..
508
BOEKAANKONDIQINGEN:
J. van der Poel: Wetgeving op In-, Uit- en Doorvoer
en de Accijnzen in het Algemeen, bespr. door
A. B.
J. Prakken …………………………….509
MAANDCIJFERS:
Emissies in Mei
1928 ………………………510
Resumé uit het ,,Monthly Bulletin of Statistics”….
511
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN
……….
…….
512-518
Geidkoersen.
Bankstaten.
Goederenhandel. Wisselkoersen.
Effectenbeurzen.
Verkeerswezen.
INSTiTUUT VOOR ÉCONOMISC IIE GESCHRIFTEN.
Algemeen Secretaris: Mr. Q. J. Terp8tra.
ECONOMISCH-STATISTISCIIE BERICHTEN.
COMMISSIE VAi ADVIES:
Prof. Mr. D. van Blom; J. van iIa.sselt; Jhr. Mr. L. H. van
Lennep; Mr. K. P. van der Mandele; Prof. Dr. E. Moreaco;
fr. Dr. L. F. II. Regout; Dr. E. van Welderen Baron
Rengers; Prof.
Mr. H. R. Ribbius; Jan Schilthuis; Mr.
Q. J. Terpstra; Prof. Mr. F. de Vries.
Gedelegeerd lid: Prof. Mr. Dr.
G. M.
Verrijn Stuart.
Redacteur-Secretaris: S. Posthuma.
Secretariaat: Pieter de Hoochweg 122, Rotterdam.
Telefoon Nr. 3000. Postrekening 8408.
–
Abonnementsprijs voor het weekblad franco p. p.
in
Nederland f20,—. Buitenland en
Koloniën
f23,— per
jaar. Losse nummers 50 cents. Leden en donateurs van het
instituut ontvangen het weekblad gratis.
De verdere publicaties van het Instituut uitgaande one-
vangen de abonni’s, leden en donateurs kosteloos, voor zoo-
ver daaromtrent niet anders wordt beslist.
Aangeteekende stukken: Bijkantoor Ruigeplaatweg.
Advertenties f 0,50 per regel. Plaat8ing bij abonnement
volgens tarief. Administratie van abonnementen en adver.
tenties: Nijgh d van Ditmar’s Uitgevers-Maatschappij, Rot-
terdam, Amsterdam, ‘s-Gravenhage. Postchèque- en giro-
rekening No. 6729.
•
12
JUNI
1928.
In ‘dan toestand van do ge]dmarkt kwam nog wei-
nig vetaridering. Het aanibod ‘van, gelid werd iets groo-
ter, maar eerst in het laatst der week werd het aan-
bod van wissels minder dringend. Daardoor bleef de
rente ‘aanvankelijk nog ‘vrij ‘hoog en werd voor prima
papier meestal nog pOt. toegestaan. Later kon
men voor
41%
of
4/i
pOt, slagen; terwijl gisteren
voor 4% pOt, werd ‘afgedaan. De prolongatierente
daalde van 434
0′!)
4
pOt. en eaU geld liep van 4% ‘tot
334 pOt. terug.
* *
*
– De post biianenlan.dsche wissels op ‘den weekstaat
vaii de Nederlandsche Bank ‘wijst een vermindering
aan van ruim
f
4
miljoen, de post ‘beleeningen een
daling van ruim
f
0,5 millioen. De post papier op”het
buitenland vertoont een onbeteelcenende stijging, de
diverse retcen:ingen onder het nctief daarentegen een
daling van ruim
f
2’milli’oen.
Het renteloos vooiscihot aan het Rijk liep terug
met ruim
f
1,3 millioen. Een kleine verminder’i.n’
van de gouden en een ietwat grootere van de zilve-
ren munt deden dan metaalvoorraad dalen met ruim
f 1
1
4 ‘miill’ioen.
Do ‘bankbiljetten in omloop zijn thans weder ge-
daaid en ‘wel met ruim
f
21 ‘millioen van bijnia
f
812
millioen op ruim
f
190,5 millioen. De rekening-cou-
rant-saldi van anderen stegen niet bijna
f
12 millioen.
Het (besc,hiiobaar m.e’taalsa’ldo steeg met bijna
f
0,5
millioen van ruim’! 289,6 millioen op ‘bijtna
f
290,1 nijl-
lioen. Het dokkingsp’ercen’bage ‘bedraagt nagenoeg 55.
* *
*
De wisselmarkt was stil, en de schommelingen in
do ‘koersen ‘waren van weinig be’teekenis. Pon’den en
Dolla.rs waren iets v’aster, daarentegen waren Marken
weder flauw. In Frajnische Fr:anes was ‘de rust weder
teruggdkeer.d, ‘de Banque de Fran,ce kocht en ver-
kocht weder op ‘den ouden voet. In ide overige wissels
waren de schommelingen evenmin van veel heteelce,ri s.
LONDEN, 11 JUNI 1928.
De •gel’druim’te, veroorzaakt ‘door de War Loan
Coupon betaling op 1 Jnni, ‘hield ook gedurende de
‘afgeloopen week aam, •zioo’dat ‘hot namid’dag’gel’d tot
234 pOt. terugliop en. Zaterdag tot onder dien prijs
snie’t te plaatsen was.
Onder die ‘oinistandigheden on in verhanid’ met de
verdere bedragen aan goud, die uit Amerika en
Afrika werden ingevoerd, was disconto zeer zwak en
sloot ‘op niet honger dan 3% plOt., ‘terwijl de schat-
:ld
s
t
w
i
vse
l
s
Vrijdag ‘tot even boven 3% jOt; werden
toegewezen..
De effectonmark’t was idiaiïten’gmnoige vast voor
‘goede ‘beleggimgswaarden, ‘terwijl ‘do markt voor in-
dustrioele waarden, ‘onder ‘den ioitviond’ van ‘de Amen-
kaansehe beiïrs, flauw gestemd was.
500
ECONOMISCH-STATISTISCHE
BERICHTEN
13 Juni 1928
DE CONTRÔLE IN DE ZIEKTEWET.
–
1.
Wanneer men den adminigtratieven kant van het
ontwerp tot wijziging der Ziektewet, door Minister
Slotemaker de Bruine bij de Tweede Kamer der Staten-
Generaal ingediend, bestudeert, is een van de belang.
rijkste verschillen met de bestaande wet, dat in dit
ontwerp de registratie der verzekerden wordt beperkt
tot die arbeiders, welke bij de Raden van Arbeid zijn
verzekerd, terwijl de Ziektewet-Talma een algemeene
registratie van alle verzekerden bij de openbare or
:
ganen voorschrijft.
Tot de kern van de vraag naar de wenschelijkheid
eener algemeene registratie van alle verzekerde arbei
ders dringt men eerst door, indien men de tweevoudige
functie van het openbare orgaan
bij
de uitvoering
der sociale verzekering, te weten die van contro-
leerend lichaam en van risicodrager, van den aan-
vang af in het oog vat.
De ziekteverzekering is een
verplichte
verzekering
en het is velen
blijkbaar
niet
duidelijk, dat – al moge
er naar gestreefd worden bestaande op vrijwilligheid
gebaseerde zièkengeldregelingen zooveel
mogelijk
in
vrijheid te laten voortbestaan – ten gevolge van dit
verplichte karakter bij de Ziekteverzekering bepaalde
administratieve eischen aan allen, die bij deze wet
betrokken
zijn,
werkgevers, werknemers en risico-
dragers, gesteld moeten wo.rden.
Ieder arbeider, die voldoet aan de voorwaarden,
welke in de wet worden genoemd, is verplicht ver-
zekerd en zulks beteekent tweeërlei, vooreerst, dat
er zorg voor gedragen moet worden, zoodanig contrôle
te oefenen, dat geen werkelijk verzekerde aan de.
verzekering ontsnapt en in de tweede plaats, dat voor
zulk een verplichte verzekerde ten alle tijde de risico-
drager is aangewezen, die verplicht is hem bij ziekte
het ziekengeld te doen uitkeeren, maar die dan ook
omgekeerd het volste recht heeft de voor hem ver-
schuldigde premie in te vorderen.
Ten aanzien van de controleerende functie der
Raden van Arbeid geeft de Ziektewet in haar laatste
versie geen explicite regeling, maar dwingt zij de
Raden van Arbeid in hün functie van risicodrager
vanzelf tot een intensieve contrôle.
Immers, de verzekeringsportefeuille der Raden van
Arbeid wordt gev6rmd door van alle verplicht-ver-zekerden af te trekken diegenen, welke bij een bij-
zonderen risicodrager zijn ondergebracht. Autom a-
tisch
zijn
verzekerd
bij
het openbaar orgaan allen,
die niet of die niet meer bij een bijzonderen risico-
drager thuis behooren.
Wendt zich zulk een verzekerde – ook al is hij niet geregistreerd – tot het openbaar orgaan, dan
moet dit hem – al is voor hem nooit premie betaald –
ziekengeld uitkeeren en kan achteraf getracht worden
om de premie, die verschuldigd was, na te vorderen
met al de moeite en administratiekosten hieraan
verbonden.
Wat zal de toestand worden, indien een eenigs-
zins beduidende groep verzekerden, wier risico het
openbaar orgaan draagt, onbekend
blijft?
In het kort
deze: voor die verzekerden van deze categorie, welke
ziek worden en ziekengeld trekken, zal achteraf de
premie worden nagevorderd, maar voor dat gedeelte
dezer groep, dat niet ziek wordt, zal als regel geen
premie-navordering kunnen geschieden, tenzij bij
toeval bemerkt wordt, dat een bepaalde man of vrouw
inderdaad verzekerd is geweest. Aangezien de premie
van te voren moet worden vastgesteld in de onder-
stelling, dat in een bepaald gemiddeld aantal zieken-gevallen en gedurende een bepaald gemiddeld aantal
dagen per jaar ziekengeld zal worden uitgekeerd;
volgt uit het bovenstaande, dat bij een eenigszins
veelvuldig ontglippen van verzekerden aan de contrôle,
het openbaar orgaan als risicodrager den last draagt,
omdat te weinig premie wordt ontvangen en het is
met het oog daarop, dat de contrôlemiddelen, die aan
de openbare organen ten dienste worden gesteld, aan
den eisch van betrouwbaarheid moeten voldoen.
Het ee1ige betrouwbare middel daartoe is een al-
gemeene registratie van alle verzekerden door de
openbare organen, zooals de ongewijzigde wet-Talma
kent. Zonder deze dreigt immer het gevaar, dat ar-
beiders ,,spurlos versenkt” geraken, vooral
bij
die
groepen, welke seizoenarbeid verrichten, afgewisseld
door eigen werk, in beroepen, waar sterke mutaties
en migraties der arbeiders voorkomen,
bij
al die velen,
die, zonder losse arbeiders te
zijn,
in een tamelijk
los verband arbeiden, bij huisarbeiders en dergelijke
personen – slechts enkele groepen
zijn
hier aange-
duid -, waarbij
wij
er bovendien op
wijzen,
dat ook
bij werklopsheid het gevaar zal dreigen, dat zij, die
opnieuw het werk hervatten, niet als verzekerden
bekend worden.
Algemeene registratie van alle verzekerden in de
klappers van de openbare organen stelt deze in staat
steeds vast te stellen voor welke verzekerden
zij
het
risico loopen, daar immers alle mutaties, welke bij
de
bijzondere
risicodragers plaatsvinden, aan hen
moeten worden opgegeven, zoodat het verschil op_
juiste
wijze
kan worden vastgesteld, waardodr vast-
staat voor welke verzekerden de Raden van Arbeid het risico dragen.
Omtrent zulk een algemeene registratie wordt echter
in de Mcm one van Toelichting (blz. 4) het volgende
gezegd: ,,Inschrjving van alle arbeiders zoude echter
wellicht weuscheljk
zijn
als middel ter controleering
of de arbeider in den zin der wet inderdaad
bij
de
ziekenkas van den Raad van Arbeid of
bij
een
bij-
zondere erkende instelling is verzekerd. Hoewel naar
het gevoelen van ondergeteekende zoodanige alge-
meene
inschrijving
een deugdelijk contrôlemiddel
zoude zijn,
heeft
hij
niettemin gemeend van de alge-
meene inschrijving te moeten afzien, vooreerst met
het oog op de niet onaanzienlijke kosten aan die in-
schrijving verbonden, maar vooral op grond van de
overweging, dat de noodige contrôle ook langs anderen
weg mogelijk is.” Wordt de wenschelijkheid van
algemeene registratie toegegeven, daartegen worden
bezwaren aangevoerd, welke bestaan in de kosten aan
de
inschrijving
verbonden en in de overweging, dat
er een ander deugdelijk contrôlemiddel zou zijn,
waaromtrent in de Memorie van Toelichting wordt
gezegd (blz. 5): ,,De contrôle kan echter, naar het
ondergeteekende wil voorkomen, even goed op andere,
minder kostbare,
wijze
worden uitgeoefend, nl. aan de
hand vande loonlijsten, welke de werkgevers ingevolge
de Ongevallenwetten aanhouden. De personen, die
verzekerd zijn ingevolge de Ongevallenwet 1921 of de Land- en Tui.inbouwongevallenwet 1922, zullen
immers ook verzekerd zijn ingevolge de Ziektewet.
De loonlijsten leveren derhalve voor de Raden van
Arbeid waardevol materiaal op voor de noddige con-
trôle of de arbeiders, in wier verzekering niet op een
of andere
wijze
is voorzien, bij de Ziekenkas van den
Raad van Arbeid naar behooren zijn aangemeld.”
Beide overwegingen, die tot het afwijzend stand-
punt van den Minister van Arbeid, Handel en Nijver-
heid voerden, willen wij onder de oogen zien, waarbij
aan het kostenbezwaar in verband met de verwachte
praktijk der wetsuitvoering een afzonderlijke bespre-king zal worden gewijd.
Dat de loonlijsten der Ongevallenverzekering een
deugdelijk contrôlemiddel zouden kunnen bieden,
zooals in de Memorie van Toelichting als tweede
overweging naar voren wordt gebracht, meenen wij
te moeten bestrijden ën wel op meerdere gronden.
Vooreerst kan van loonlijsten geen gebruik worden
gemaakt voor die groepen van arbeiders, welke niet
vallen onder eenigen vorm van Ongevallenverzekering,
maar op welke de Ziektewet wel van toepassing is,
b.v. het huispersoneel, de werksters, naaisters en de vele
losse arbeiders, die huiselijke diensten verrichten.
Immers, voor deze menschen worden geen loonlijsten
aangehouden.
wam
3 Juni 1928
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
501
vervolgens merken wij op, dat alle personen, die
verzekerd zijn volgens de Ziektewet, maar die in dienst
zijn van die ondernemingen, op welke de Zeeonge-
vallenwet van toepassing is, eveneens niet op loon-
lijsten voorkomen.
In de derde plaats wordt er op gewezen, dat bij
bedrijven van landbouw, tuinbouw, boschbouw, vee-
teelt en zuivelbereiding, op welke de Land- en Tuin-
bouwongevallenwet 1922 van toepassing is, geen loon-
lijsten bij de Radèn van Arbeid behoeven te worden
ingezonden voor die
bedrijven;
welke bij een bedrijfs-
vereeniging
zijn
aangesloten. Trouwens meerdere be-
drijfsvereenigingen stellen de premie vast in verband
met de oppervlakte van het land, de grootte en samen-
stelling van den veestapel, de gebruikte werktuigen,
het
aantal
arbeiders enz. en derhalve niet op grond
van loongegevens, die
zij
verkrijgen aan de hand van
loonlijsten, welke inlichtingen omtrent de namen van
het in dienst
zijnde
personeel verstrekken.
Verder kan door die land- en tuinbouw enz. be-
drijven, welke aangesloten zijn
bij
de
Rijksverzeke-
ringsbank, veelal met een enkele loonopgave worden
volstaan en
blijkt
uit die loonlijsten volstrekt niet,
welke arbeider in dienst van de onderneming is ge-
weest, zoodat ook deze loonlijsten als contrôlemiddel
niets beteekenen..
Ten vierde moet erop gewezen worden, dat voor de
industrieele Ongevallenwet loonlijsten als contrôle-
middel een zeer geringe beteekenis hebben. Meermalen
wordt op de loonlijsten vermeld een collectief loon,
b.v: ,,voor J. v. d. Berg e.a.”, waarbij dan J. van den
Berg de voorman is van een bloeg arbeiders en deze
man tegenover den werkgever het aan al de gezamen-
lijke arbeiders uitgekeerd loon verantwoordt, zonder dat blijkt, wie die anderen zijn, met welke J. van den
Berg heef t gewerkt.
Daarbij komt in de vijfde plaats; dat zelfs een vol-
ledig en goed ingevulde loonlijst in zeer vele gevallen’
geen uitsluitsel zal geven omtrent de identiteit van
een bepaalden persoon, ook al staat deze met den
;juisten naam en voornaam op de
loonlijst
vermeld.
In het district van den Raad van Arbeid te Dordrecht
dragen niet minder dan 944 verzekerden volgens de
Invaliditeitswet den naam Visser; daarnaast
zijn
er nog
tientallen personen, die den naam Vissers, Visscher, de Visser, de Visscher of Visschers dragen, d.w.z. namen,
welke onophoudelijk met den naam Visser zullen worden
verward. Staat de naam A. Visser op een loonlijst
vermeld, welke naam en voorletter aan ruim 100 per-
sonen toekomt, dan kan door deze enkele vermelding
Je identiteit van den betrokkene onmogelijk worden
vastgesteld. Zelfs als de voornaam voluit zou worden
opgegeven en tevens de woonplaats zou worden ver-
meld, dan nog is de identiteit van den verzekerde
niet vast te stellen. In Sliedrecht zijn 5 Abraham
Visser’s, in Werkendam 6 Adriaan Visser’s, in
Dordrecht 13 Arie Visser’s, völgens de Invaliditeits-
wet verzekerd; welke van deze wordt bedoeld zou
alleen kunnen blijken als geboortedatum en woonplaats bekend waren.
Wat hier ten opzichte van den naam Visser werd
opgemerkt, geldt uit den aard der zaak voor tal van
veelvuldig voorkomende eigennamen als van Aken,
Bax; Bakker, Barendregt, van den Berg enz. enz.,
eigennamen, die vaak door het geheele land worden
gevonden, maar soms typisch en dan ook zeer frequent
in een bepaalde streek alleen worden aangetroffen.
Let men op de groote slordigheid, waarmede op vele
loonlijsten naam en voornaam zijn ingevuld (soms
bijnaam) dan spreekt dit nog sterker.
Bij het bovenstaande komt in de zesde plaats, dat
de loonlijsten eerst na een half jaar, soms, zooals
bij de schippersbedrjven, na een jaar, inkomen, zoodat
zij daarom als contrôlemiddel op het huidige dienst-verband geen waarde hebben; bovendien moeten zij
na de verificatie door de Raden van Arbeid worden opgezonden naar de Rijksverzekeringsbank ter be-
werking voor de statistiek of naar de’ bijzondere
risicodragers -in het geval van risico-overdracht. Ge-
durende langeren tijd berusten
zij
niet
hij
de Raden
van Arbeid en kunnen niet worden geraadpleegd.
Loonljsten van eenigen omvang zijn voorts moeilijk
hanteerbaar, zoodat het opzoeken van een bepaalden
naam, waar geen alfabetische vermelding plaats vindt,
zeer veel
tijd
zal vorderen.
.Bij het gebruik van loonlijsten zou zooveel admi-
nistratieve arbeid worden geëiseht, dat deze ruim ook
in geld zal opwegen tegen de kosten, die door het
nalaten der individueele registratie zoogenaamd zouden
worden bespaard.
Daarom meen ik loonljsten als contrôlemiddel bij
de Ziekteverzekering te moeten afwijzen.
Dordrecht.
Mr. Dr. J.
VAN BRUGGEN.
(Wordt Cervolgd).
IJZER EN STAAL IN 1927.
II (Slot).
Nadat ‘de staking ‘der mijrnrer
1
kens in Decemibar
1926 geëindigd was, herstelde ‘de productie van ruw-
staal vieh in
Engeland
zeer snel. In Maart werd het
zeer hooge cijfer van 964.800 ntertr. ‘tonnen ‘bereikt.
:D;a’aia liep de productie weeï terug, in December be-
droeg zij 614.600 ton. De ruwijkerproductie ‘lièp
a.an’vnn’kelijk niet rioo steil oirn’hoog, hier werd eerst in
Mei het hoogtepunt, ni. 731.600 ten bereikt. Na-
dien ‘trad ‘weer
,
een ‘daling i ci en ‘het jaar sloot ‘met een
productie’ van 563.000 ton voor December.
Terwijl de totale ruwijaerpr’oductie niet on’belarug-
rijk honger was ‘dan in, 1925 (1926 als ‘abnornraal jaar ‘huaten beschouwing gelaten), bleef rziji 3 miii. ton be-
neden die van 1913. De ravstwaJpï’od’uctie daaren-
tegen was bijna 2 mii.11. ‘ton honger clan die van 1925
en ongeveer 1,5 ncill. ton honger ‘dan ‘die van 1913.
Men beslujite hieruit niet tot een gu,nstigen ‘toestand
van ‘de Engel sche s ta,ailiiniclnst,rie in 1 921, de ‘dal enicle
productielijn spreekt troujwe’ns een andere taal.’ Het
‘hooge .prod’uc’tiecijfer moet alleen worden toegeschre-
ven aan de groote ‘hoeveelheid orders, welke tijdens
‘de ‘kol’ensbaking was ‘opgeza.mold. lxi feite. iis de situatie
van de Engelsohe ijer en istaalind’usti-ie nog niet ‘ve
1-
‘heterci. Terwijl cie D’uitsche iniclixstrie intens arbeichie
aan de rationialisatie der productie. de Frin.sche in-.
dastriie begonnen is hier en daar hoogovens van een
verouderd type door moderne installaties te vervangen en ook in België door samensmelting ‘en mocierniisee-
ring Van verschillende ‘bed’rjtven naar een meer eff 1 –
c’iënte procl’uc’tie wordt gestreed, bleef in Engeland,
waar h’eI-zi’ening van, oude methoden meer nog clan
elders noodza!kelik is, vrijwel alles z’ooail.s’ het was.
Hier moet worden opgemerkt, ‘dat een onciersoheici ‘be-
staat tusseihen ‘cie uitrusting ‘van de ntaal’i.rïdiïotrie en van die der h.00.go’ven’bedrjtven. E,ngelan’cl hoeft vele zeer modern ingerichte sbaalficbrieken, clie voornaime-
]ij’k.gecluren’de den oorlog en in de jaren onmjd’delljk
daarna tot stand kwamen, ‘doch over het geheel ge-
nom’en is cle osrtillage der ruwijaerindnstrie verouderd.
Dezer dagen
verscheen
‘het vierde rapport van ‘de
,,Oom’nxittee en Industry and Trade”, in 1924 ‘door
d’e Regeeriing ‘benoemd om een o,n,dtn-zoek in te stellen
naar cle .omst’a:ncl’igheclen, ‘oictd:er welke de Britsehe
i o,du,s’trie werkt en naar; h’are ‘vooruitzichten. Dit
vierde rapport, dat zich o.a. bezig houdt met de ijzer-
en ‘staalindustrie, werpt. een ‘holder licht op ‘de achter-
lijke toestanden in deze ind’uis’tri’e. Trouwens, onder-
staand overzicht van de ruwijzerp’odfticti.e in 1927 ‘iie
de ‘verschillende ‘lanjcien’ per ‘hoogoven in ‘bedrijf illu-
streert vol’clo’en]cl’e hoe de Engelsche i.jzer-p;rdchioeeren’cie
n’cl’ustri’e er voor staat..
Ver. Staten van Noord-Amerika. 190.500 metr. tons
Nederland ………………..129.500
,,
»
,Duitschland
………………114.900
België …………………….68.200
‘Frankrijk ………………..64600
Engeland-
.
………………….
44.400
502
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
13 Juni 1928
In Sc’hotd’arid werd niet ‘moer ‘dan 20.000 ton ruw-
ijzer per hoogoven gernaairt.
Van concentratie hoorde mn slechts wedtnig. Een
‘mijdictel tot verbetering van ‘den ‘toestand werd ‘gezocht
in ‘het toeeta’ain ‘van vrij’ belangrijke prjsred’ucties aan
de bin.nenlandsnhe veT’brui’kers, die zich verbonden
ujtislurtend Eagelscih .m’ateri’aail lie ‘koopon. Aangezien
odk na toepassing ‘dezer red’uciiss de Enigelscihe priji.
zen nog hooger ‘bleven ‘dan die ‘van ingevoerd coriti-
ii en:taai materiaal, ‘had bedoelde maatregel weinig
effect.
De ruwijizerprizen liepen ook in Engeland ges’ta’cig
terug. Oleve1’and-gi’eite14j-ij’zer ;bijiv., dat het hij ‘de zeer
geringe productie ‘gedurende ‘die kolenstakinig eind
1926 ‘tot fancyprij’zen had gdbrauht, noteerde bei’n
1.921 85 ‘sh. f.o.b. Mididles’br’o’uh. Tot Mei liep de prijs
o’t 80 slh. terug en ‘in ‘die maand, ‘was’ een prijsverla-
ging tot tweamiaal ‘boe met 5 sh. noodkakelifr. In
Augrs:tua véri’aagdle
die
,,Ole’vela,’nd -I.ronirnasters-Riui g”
‘den p’ris ‘voor de ‘honre-market” ‘met 2/6, doch
voor
Sdbiotd’an’d en ‘den’ expert niet 5 ‘ah., ‘cta,armede voorzoo-
ver wij weten voor ‘het eerst ‘heit ‘voorbeeld ‘volgende
van verscliillendie oo’njtinensbale jjzeriiridustrieën, ‘die
een deel ‘van ‘hun p:rod’uctie op ‘de beschermde bin-
in’enlan’dacihe markt ‘afzetten ‘tegen ‘hooge prijsen en
het overschot bel’angrij’k goedik’oioper op de expert-
m’arkt ‘werpen. 1-Tot gevolg was een groeiende ,on:tevr-
den’bei’d’ biji ‘de biinn’en’l’an’dsch’e verbruikers en in No’-
vem’ber werd – ‘althans officieel – het experiment
beë’i’n,dsgd en ok cle prij’s voor ‘die , ,h’ome’irn’ail,cet” bot
65 ah. ‘verlaagd. Uit ‘die c.i.f.-cioinitinent-n’o’teeri.n’gert
echter, ‘clie nadien bekend ‘werden, ‘lyledk, .dat voor ‘den
export nog ‘voortd’uren’d met tmin,dier ‘dan 65 al, genoe-
gen werd genomen en. ‘hieraan was het ‘clan ook toe te
schrijven, dat tamelijk w’at ‘Oieveianicl’-ijrz.er,
o.’a.
in Bel-
gië en
vooral
in Pmnkrjk, kon cioer’dringen.
Een v’erac’hijnadl ‘dat te denken geeft, is, ‘dat in het
traditioneel vrijha’ndiels’gezi’n’de Engeland de roep om
prot’ectie van ‘cle
‘zij’d’e
‘der ije’r en ‘sta,alin’d’ccstrie
steeds grooter wordt. In het begin van dit jaar vroeg
de Sheffiei’d c’ou,ncil van lcle National Union of Menu-
facturers in een ‘aan ‘de regeering gericht verzocik een in’vo’orrecht van niet minder ‘dan 10 ‘ah. ‘op ,i’awijzer, 20 ah. op r’u’wsliaal en van 40 ah. op izer- en staalpro-
‘cl’ucten.
* *
*
In ‘cle
Ver. Stalen van Noo’rd-Am,erihc
was cle alge-
ineene ind’ustrieel’e hedrijiviigil’ieid ‘en daarmede ‘die
in
d’e ijzer- en aba’alind’urtrie in d’e eerste ‘maanden van
het jaar zeer groot. In Maart ‘weic1 voowel het hoogste
cijfer voor de
ruw
i
zei
als
‘vooi’ dc ruv’st’a’al’poclucLi e
bereikt, daarna trad een daling in, ‘diie ina’gen’oeg ‘elk
jaar te zien is, doch tin 1927 was rzij; ibelwn
,
grijik acher-
per dan in 1926 bijiv. Z’o’owel de totale productie van
ru’wijzer”aJs d’i’e van rurwistaal bleef ‘dan ‘ook.’vri,j’ aan-
zienlijk beneden-die van ‘het vorige jaar.
De staking in ‘d’e ‘bi’tijimi’neu,ze kol’en’rnijn’en, welke
op 1 April 1,927 uilibreik, ‘had niet ‘dien invloed op ‘de
ijzer- en ‘staalmarkt, ‘dien ‘s’o’mmiirgen ervan hadden ver.
wacht. Zeer ‘groote koleinvoorrad’en, ‘clie de v’erbrniker
met ‘de staking in het vooruitzicht, ‘had’deri oprgelhoop’t
en ‘daarbij’ de terugloopen’d’e bed’rijvi’gheid ‘der indus-
trie wareil voornamelijk de ‘oorzaken hiervan. Verder
gi’ngen ‘verscheidene ‘kolen’prod’uceniben, die ‘bot v66r
‘de staking s.g. ,,cl’os’cid-shop” hadden gewerkt, ‘dat iwil
zeggen ia’i’gevol.ge een over’een
1
kom’st met ‘d,e ‘groote
Amerikaa.n’sohe ‘mijewerkersorgainiratie sl’ech:ts .gor-
gan’is’eerden to werk stelden, ‘tot het ,,’open-sh’op”
systeem over. De ‘betedkenia ‘hiervan
xcii
duidelijk zijn.
Ln vei
1
ban’d hiermede ‘bleef de productie ruim ‘vol-
doende en ‘was van ‘een opiloop’en ‘der prijizen geen
sprake. De staking verliep ten ‘slotte.
De ruwijerin’voer, die in de e helft van 1926 reeds
belangrijk was ‘beruiggelo’open, nam in, 1927 nog
der af. De toba’alcij’fer’s voor beide jaren waren
res-
peetievelijik 452.900 en 134.700 metr. ‘bonnen. In ver-
‘band met ‘de ‘tegen Du’itscih ijiz’er ‘in 1926 gericihte.ibe-‘
sc’hul’digiing ‘van ‘d’uimpiin’g en de ‘daarop ‘gevolgde wet-
telijke maatregelen (toepassing van ‘cie Anti-d’amping
Act) ‘li&1) ‘dle ianpoirt uit Duilischianid ‘van ‘159.600 itiosi
in 1926 terug tot 9360 ton in 1927. r’aoto’ren ‘van
algemeen e strekking waren de verh’obgim’g van het
in’voerrecht ‘van $ 0,75 tot $ 1,1’2i6 per ‘ton in M’aar’t en
‘de neer lage prijisen, ‘die ‘de Amerikaaais’ch’e ruwijiser-
markt etin groot ‘doel van zijn ‘aaintrdkk’elij,klheid voor,
de Eua’opeesc’he producenten deed verliezen. In ‘den
loop van het jaar ‘daalden zioowel staal- als ijierprizeu nog verder, ‘de laatste ‘tot ‘een niveau, dat in de laatste
tien jaar niet ‘meer bereikt wa’s.
* *
*
Ten slotte ‘zijn. wij, ‘mede d’ajnk ij do welwillendheid
der lirect.ie van de Koni’n’klij’ke Nederl’andsche T
–
Toog-
ovens- en Staalf.abriciken te IJ”mui’d’en in staat enkele
cijfers ‘te geven betreffende ‘die .procltrc’ti’e en ‘den afzet
van]’ uwijizer van Nederland. De productie ‘van ons ,nati’c’uaie ihoogo’venlbedrijf, ‘d’at
in Februari 1924 in ‘werking werd ‘gesteld, ‘bedroeg in
1927 203.700 ‘ton rawijner. In vergelijiki.n.g met de
voorafgaande jaren is
en
een bel’am,gnijik’e stijging te
oonstateere’n, zooal’s blijkt ui:t ‘do volgende cijfers:
productie 1924
……
69.100 ton
925
……
118.400
1920 …….142.500
1927……203.700
,,
De ‘s’tijigi’ng van ‘do productie is een gevo’l’g ‘van het
in bedrijf nemen ven een tiw”eect’ein hoogoven in den
loop ‘van 1926, ‘
Dat ‘de Nederland’sc’h’e gieterijen hoe langer ‘hoe
meer ‘het nationale product, clait in alle o’p’zichben ijzer
van vreemde herkomst kan ‘vervangen, gaan ‘waard’ee-ren, blijkt uit ‘der, elk jaar Vo’en’enrenid’en afzet op de
bi’nnnenla’n,dacihe ‘markt. Terwijl in het eerste bedrijft-jaar ‘ongeveer 35 pOt. ‘van ‘het in ‘ons ‘la.’n’cl verbruikte
ruwijzer van het .Ho’o’govenlbed’niij’f in IJ’muid’en’ be-
trokken werd’, was ‘dit percentage in 1926 ‘tot ruim 44,
in 1027 ‘tot ruim 55 gesrbegeirr, Ten ‘dooie ‘werd ‘de in-‘voer’van ruwijzer gevormd door speciale ijaei’aOo’rton.,
die ‘door het H’oogo’v’enhed.rijf niet, ‘wo,rdn ‘gemaakt,
voor een ander ‘deel door Fiiain’sclh-Be];giscih hoog-
ph,osphorhloru,den’d g,ieter.ij-ijraeir, het v.g. Luxemburger
ijzer. Dit’ is de ‘grondstof voor klein gietwerk, waar-
aan ‘geen h’oo’ge qu:ali’bei’vseisçihen behoeven te rworcl’en
gesteld en waarvoor d’u,s het gebruik v”het betere,
doch dok duurdere H’oll.ainidsche ijtser niet ver’eiaoh t
won dit.’
Bij een hinnenfain,ds’ch verlruik ‘vnu ‘ongeveer 10.000
ton ru,wijzer is ‘het ‘duidelijk, d’at het H’o’ogoveubedrij’f
– gezien zijn prod’uoti’ecijfers – 7Jee,O belangrijke hoe-
‘veelhed’en exporteert. In dit’verbainzl heeft ‘het bedrijf
een beiteekeinis, welke ver uitgaat boven clie, waartoe
aan ‘de ha,n’d ‘van rijn, in, ‘vergelijlkii ng met cle. cimlig-
genid’a landen bescheiden productie, nou ‘kunnen wor-
den ‘besloten. B1ijkens ‘cle ,,S:tetis’tiek van ‘den in-, uit-
en cic’orvoer”, ‘uitgegeven ‘d’oor het Oen’tr’a’a.l Bui’oau
V.
‘cl. Statistiek, ‘voerde Nederland in 1027 ‘bijna
150.000 ‘ton ruwijzer uit, tegenover ‘bijna 1,15.000 in
1926. Dui’tscililan’d exporteerdo in: 1921 320.000 ‘ton
ru’wij’zer, een hoeveelheid, die relatief ‘dus ‘van veel
minder ihetedkeinis ijs, het Noord-Oostelijke in’ducst’r’i’ege-
bied van Engeland’, het z.g. Olevel’ain’d-‘di’s’trict 136.000
toe m
. In de laatste ‘aanden ‘van 1927 en in ‘cle eerste
maanden ‘van ‘dit jaar was ‘die N’ed’erl’andc’he ui’t’oer
zelfs grooter dan ‘d’e ‘Dui’tsohe.’
,
Evenals de Engelsc’he ijzer.- en, s’taalijn,d rstrie hoef t
het Nederlandsche Hoo’govenJbedrijf in 1927 ‘de volle
stoot moeten opvangen. vaci ‘de ‘daling van het prijs
–
niveau. Het heeft niet, ‘zooais
,
de Duitsche, Fransche’
en Belgische ho’ogoveninidustrieëu, een beschermde ‘bier-
n’enl’andsche markt, waar ‘vrij’ behoorlijke prijzen kun-
nen worden gemaakt ‘tegenover ‘het lage revonu van
den export, d’och het moet, ateunend’e op eigen ‘kracht,
en ‘daarbij. ‘gehinderd ‘door ‘de vrijwel alom h’oogrtiji vie-
rende pro’t.ectie, zijn producten ingang ‘doen vinden bij’
‘de verbruikers. De Nederland.scihe expo’rtcijfers loeren
dat deze niet alleen in vele l
,
a,n
,
dien van Europa, ‘doch
13 Juni 1928
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
503
ook daarbuiten te vinden zijn. ‘Het treft hij vergeliji-
king van
cie ëijfeTs van 1927 en 1926 dat – terwijl
de afzet op de Amerikaansche markt, ‘diie in 1926 ‘bijn’a
de helft van’den export uitmaakte, in 1927 stork terug-
liep (de ‘oorzaak hiervan wond jreeds uiteengezet) –
‘de export naar België van 11.150 tot 34.700 en die
naar Franïkrjlk en het Saargebied van 1340 tot 22.400
ton kon worden uitgebreid. Dat dit – o.a. bij he ge-
ringere opnemin’gisv’ermogen van dé F’n’ansche markt
in 1927 – mogelijk was, moet hoofdzakelijk worden
toegeschreven aan de zeer ‘goede qualiteiten van het
Ned’erl’ancFsc’he ijzer, waaraan – zelfs al was heb som-
tijds ‘duurder – ‘cie voorkeur weed gegeven ‘boven het
i’niheem.sche en ander ijzer ‘van vreemde herkomst.
G. S. K. B.
HET WERKGEVERSRAPPORT OVER DE
ARBEIDSBEURZEN.
De heer W. F. ‘Deiger schrijf t ons:
In Economisch-S’batistisohe Berichten van 23 Mei 1928
bespreekt Mr. Dr. J. H. van Zanten het door de vier
werkgever’sorgan inati’e.s gep uibliceerde rapport omtrent
een ‘bij ‘do leden ingestelde ‘enquête naar het gebruik
van en ‘de ervaring met ‘de arbeidsibeurzen. De steller van
het rapport, hoeveel wij ‘ook op zijn arbeid hebben
aan to merken, heeft zich onthouden van auibjectieve
onclusiies. Niet ‘alzo’o Mr. Van
Z’anten,
die, als bui-
t,en’stjaa.ncl’er het rapport cri’tiekioos aanvaarden’de,
daaraan allerlei uitspraken verbindt, buy.:
,4at
het
gehouden onderzoek de betrekkelijk geringe bdteekenis
der arbeidebeurzen voor het grootbedrijf duidelijk in
het licht heeft gesteld”, ,,dat de meeste werkgevers
zichzelf ‘helpen en. de beurs niet noodig ‘hebben”, ,,ida’t,
‘op ‘die geringe ‘beteekenis afgaande, voor die ar’bescls-beurzen ‘niet een ‘zooclainige orgainiisa’tic n’oodig is als
aan een aantal hunner is gegeven mt hun speciaal
gebouw en ‘directeur en ‘vorderen staf ‘aan het hoofd”,
enz. Die uitspraken latende voor wat zij zijn, willen
wij toch in het ‘algemeen waarschuwen tegen lieiht-
vaa’rdige conclusies uit het rapport.
Laten wij hegiztn’en met .te erkennen, ‘dat d’e arbeids-
‘beurzen in ons 1’and, noch in eenig ander land’, de be-
teekeni’s hebben, ‘die ‘haar als orgaan ten ‘dienste van ‘het ‘bedrijfsleven toekomt Maar om ‘dit naar redelijk-
heid en hil]ij4chei.’d ‘te beoordeeleu, ‘dient men toch een
anderen maatstaf ‘ari heooi’deeling aan te leggen ielam
aan het rapp’ort is ‘te ontieerien. Wij ‘kunnen nog niet
in allen deele dc fouten en gebreken ‘dezer enquête
beoordeeien, omdat n’iji nog niet in het ‘bezit zijn der
ons toegezegde gedetailleerde gegevens omtrent
Amsterdam. Maar op een paar carclinale punten moe-
ten wij toch al wei wijzen, nu Dr. Van Zanten ‘het
rapport voor een vermoedelijk ‘door de samenstellers
niet beoogd ‘doel misbruikt.
In de eerste plaats getuigt het “van een wonderlijke
opvatting omtrent ‘dc taak ‘der openbare arbeidsbe-
middeling, indien men de ‘heteekenis van haar ‘dien-
sten aan het bedrijfsleven afmeet naar de venliouding
tussd.hen ‘den ganschen omvang der pers’on’eehv’inseling
in het hedrjfswezen en die welke ‘over ‘do ‘apbei’ds-
beurzen liep. Een ar’bei.dsheurs is er om de markt van
dein arbeid te bedienen., om ‘hen, die aan de ?narki
icomen,,
te helpen. Met wat niet ter markt gaat, dat
zijn om. zij die zich ‘on’dersh’an’ds helpen, ‘die van de
eene fimctie zonder ‘onderbreking in de andere ov’er-
gaan etnz., heeft
‘zij
iEtiets te ‘maken. Natuurlijk stelt
de Arhei’dnbeurs zich voor ‘zulke arbeids’bem’i’ddeliing
ook ‘beschikbaar, ‘bageert idie ook ‘aan zich .te trêkken,
om haar functie van organisator en’ regul’ateur ‘d’er ar-
ibei,cism’arlct ‘des te
‘beter te
vervullen, maar ‘ iii eerste
instantie is zij voor ‘de ‘m’a.rktgangers, voor hen, die
een ruimer overzicht van ‘de markt willen ‘hebben, dan
hun eigen beperkte gez.icihtskring hun veroorlooft
Stellig echter gaat nog het ‘allergrootste deel ‘der per-
soneelwissedin’g buiten ‘de openbare ‘markt om en dus
langs de openbare arbeidsbemiddeling ‘heen. Daarin
zit niets spijtigs, tenzij’ men de zaak beziet als een
zaak van centrale aabei’dedistritbutie. Zoover zijn wij
echter nog lang niet. We beoefenen geen ‘ar’bei’d’be-
mi’d’d’el’iin’g om ‘do a’rbei’dsbem’id’de
1
liug, maar om de be-
hoef te. En wie de ‘behoefte aan algemeene voorlich-ting op ‘de ‘markt vaü den ‘arbeid niet gevoelt of nog
niet ‘gevoelt, zal de A.rbei’dsbeurs niet n.00dig ‘hebben.
‘t Is ‘echter de onredeljieheiid gekroon’d ‘dat te schrij-
ven ‘op rekening van onvoldoende ‘outill’age ‘of oven-
bod’igheid de
r arbei’dsibeursen; ‘dat is een gevolg ‘vee
het langzaam groeien van ‘het begrip, ‘dat het een ge-
meenschaps- en een bedrjfs’belang is, naast ‘het indi-
vidueel belang ‘van werkgevers en wer1emers, om
ordening te brengen in d’en ehaotiscihen toestand ‘der
ârbeidsm’ai-lct.. Voor ‘die ordening is een orgaan noo-
‘dig, n’imp’orte of ‘dat een overheids- of bednijfso’r-
.gaan is.
lxi ‘de ‘tweede plaats is ‘het hoogst otnv’oorzichtig om
uit gegevens ‘omtrent een klein gedeelte van ‘het ‘be-
‘drijiFsieven algemeene conclusies te trekken. De ge-
stelde vragen zijn ‘beantwoord ‘door 981 werkgever’s
met 1,91.352 arbeiders, waarvan maar 803 werkgevers
niet 171472 ‘arbeiders de totale personeelwisselin’g in hun ‘bedrijf ‘kenden en ‘tot ‘oordeelen bevoegd waren.
Ongeveer ben tienidè ‘deel van het totaal ‘in het be-
‘drijfslev.en werkzame’ arbeiders valt ‘dus ouder de
enquête. Er ‘kunnen nu zooveel toevallige factoren in ‘h’e’t spel zijn ‘bijl dit betrekkelijk ‘kleine deel van het
bedrijfsleven, dat het niet aangaat ‘daarop algemeene
conclusies te bouwen. Ten aanzien van Amsterdam
l’oopt ‘do enquête over 116 werkgevers niet 1,4.426 str-
‘bei’ders; zeker niet meer ‘dan 8 iOt.
van
het geheel.
De opvatting van Mr. Van Zan,ten, ‘dat ‘hier het ‘groot-
bedrijf aan het woord is geweest, boot m
•’het licht
‘dezer cijfers wel heel wat aan ‘be’teekenis in.
In ‘de ‘derde plaats benen de gegevens’ ideier enquête
zich ‘al
‘bijzonder
slecht voor algemeene conclusies.
Bijkans ‘de ‘helft ‘der- arbeiders, hij deze enquête be-
trokken, ‘behoort tot de sterk gel’oca]i’seer:de bedrijven,
h’et mij’nbedrijf en ‘liet itextielbedrijf, ‘waar ‘de hern’id-
cletiin’g ‘der openbare arbeidsbemiddeling van uiterst
vermg beteekenis is (‘om verkl’aarbare redenen overi-
gens, waarover wij graag met iedereen nader van ge-
‘dachten willen wisselen), Oaetwel,k do gemi’d.d’elden in
het land sterk ten on’gunste ‘beïnvloedt. Het grafische
b
e
d
r
ijf, althans voor zoo’v’er ‘het georgainise’eiid is, ‘dient
ook te worden uitgeschakeld, omdat daarvoor geldt
wat ‘de st’eller van liet rapport ‘heeft opgemerkt ton
opzichte van het koopvaardij-havenbedrijf, de’ vissche-
iij, ‘lithografie en c’h.emi’grafie, nl. dat zij zich op ar-
‘hei’dshe’mi’ddelingsgebied zelf helien.
Ten ‘aanzien van ‘den omvang der bemiddeling valt
nog op te merken, d’at de ibillijkbeid eischt om tnaast
een absol uten. ook een relatieven maatstaf van hscor-
•d.eeliing ‘aan ‘te leggen. En ‘dan is er materiaal :be over
om aan te,toonen, ‘dat de openbare arheidslbemi’d’de-
lirsg in. ‘de laatste 25 jaar geweldige vorderingen heeft
gemaakt, alsmede, dat zij. ‘den. toets van vergelijking
met het buiiten,lan’d gl’ansnijk kan doorstaan. Wie als
bij’v. Mr. Van Z’ain’ten daaruit zou willen afleiden,
dat ‘de ‘arbeidsbemiddeling in het algemeen ‘dan te
weinig betekent en ‘maar ‘zou moeten w’ordlen ‘opge-
clookt, zou stellig in consequent, maar oo’k in een klein ‘gezelschap verzeild raken.
Wie eenigerma’te bekend is ‘met ‘het lot van enquêtes,
als i.c. is ‘ingesteld, zal geen onvoorwaardelijk geloof
hechten aan ‘de geproduceerde cijfers. Die
cijfers
zijn
na Octoiher 1927 opgegeven, ‘over een periode van 1
Januari tot 1 October. Op welke wijze ‘de individ’uoele, werkgevers precies ide fluctu’atie on’der hun personeel
hebben nagegaan, wordt niet aangegeven. Misschien
heeft deze of gexie wel een preciese l’ooniboe4chou’ding
en ‘die geraadpleegd. Maar het ‘is o’ok mogelijk, dat
men, eenvoudig is afgegaan op het geheugen, of de
schattingen ‘van, een of ander employé. Indien men
weet bijv., dat in zelfs ‘belangrijke raken de portier
belast i’s met ‘aairmeniing van, personeel, ‘dat in tal van
zaken geen administratie wordt gevoerd omtrent los
504
ECONOMISCHSTATISTISCHE’ BÈRICHTEN
13 Juni 1928
personeel, die verwon.clert er zich niet over; ‘dat en-
quêtes als thans bedeeld ontstaan ‘op de simpele
wijze
die wi oader’s.tel’de’n. Bovendien leert de ‘ervaring, dat
er altijd een groot deel der betr*kenen zich aan een
‘duis’dani’goncierzo•ok onttrekt. Het rapport zegt niet
welk deel of dat is. Maar het non ‘ons niet verwondë-
‘rein, indien dat hert ilyeste ‘deel, was ‘der werkgevers,
die hun. miminiistratie vrijrwel voor elkaar hbhen,
maar ‘die ‘daarom zooveel ‘te ‘beter weten hoeveel werk
aan een juiste beantwoording der vragen ‘vast zit en
hoe weinig gelegenheid
tot
eerlijke ve’rige]ijlkiinig er
eigenlijk ‘bestaat. Zij echter, ‘die zoo g’aaaine afgev.eii
op o’p’enbare ‘diensten, ‘die om redenen die. buiten dé
bemiddeling liggen
a
‘priori een pand prijs hebben ook
tegen arhei;dsbeuizen, blijven niet achter om. hun ge-
moed door middel zulk eener ein.qu&te t’e luchten, vooil
al indien ‘zij hun ‘gegevens nog anoniem lnmnen in-
sturen. En den’znlken ontgaat, te goeder trouv vaak,
‘de beteken’ijs ‘der goede gewoonte om ‘een dergelijke einquê.te niet op te ‘bouwen uit inernorie
of
schattin-
gen, maar uit va’s’tstaan.’de gegevens. Dat de gegevens
onmogelijk juist ‘kunnen eljn, moge ii og hierdoor go-
‘s.’taafd worden: De 803 werkgevers met 171.472 ‘arbei-
ders hadden in negen ‘maanden tijd maar 41.036
selingen.; ‘dat is over een jaar berekend 62.112 wlsSe-
lin’gen. In een jaar tijd komt ‘çl,us maar op elke 3 ar-
‘beiders één verandering voor, vast en los personeel
‘door elkaar gerdken’d. Wie nu ‘met de practijik van,
het bedrijfsleven bekend ‘is, weet heel zker, dat zulks
ri iet waar kan zijn. Bovendien valt nog fdit op ‘te mer-
ken: ‘de enquête ‘omvat ongeveer 10 pOt. ‘van, het ‘gan-
sche atrbeidersi eger; ‘d’amin brachten de nibeidsjbeur-
zen 4.748 plaatsingen tot stand. ‘Dat zou over het
geheel een bemiddeli]ags’omvang van in totaal
ndg
geen.
50.000 plaatsin’gen p’er jaar moeten opleveren, ‘terwijl
‘die weinig ‘beteëkenen’de a.ribei’ds’be’urrzen per jaar toch al
pim. 1.65.000 pl’a.a’tningen van mannen bewerkstelligen.
Van. tveen één, ôf ‘de ‘geproduceerde’ cijfers zijn niet volkomen betrouwbaar, ôf ‘het onderzochte ‘deel, van
het bedrijfsleven wijkt ten op’zicihte van ‘de ‘behandelde
stof aoo af ‘van de rest, ‘dat het niet geoorloofd is om
‘daar algemeene conclusies uit te putten.
Achten, wij het v’erscarnel’cle materiaal dus niet in”
allen ‘deele ‘betrouw’baar, ook ‘de ‘competen’bie dergenen
die het materiaal verwer’k’t.en, moet in twijfel worden
getrokken.
Terwijl eerst gezegd ‘wordt, dat’van de 981 werkge-
vers met 197.352 .ai’ibeide’rs, die de vragen ‘beantwoord-
‘den, ‘maar 803 werkgevers met 171.472 beid’ers kon-
den ‘m’eded.eel’en ‘hoeveel personeel zij in rio eerste ne-
gen maanden van 1921 hadden in dienst ‘genomen in
totaal en hoeveel via de Ai-bei’d’sbeurs, .gaat men bij de
.rcchriceerin’g ‘der ‘antwoorden ‘de 118 werkgevers, die
niet eens gegevens hebben en ‘dus hun oordeel stellig
uit den ‘d’ui’n’r zuigen, toch inschakelen. Dat is fout.
Er is ‘echter meer. Terwijl ‘geconstateerd wordt, dat
in ‘cle betrokken periode slechts 10’ pOt. van het nieuw
aangezette personeel via ‘cle asibeidsbeurzen is betrok-
ken, wordt vlak ‘daaronder ‘geconstateerd, dat de ‘be-
ini.d’deui’ng der Arbei’d.sbeu’rs ,,’meestad of geregeld”
wordt ingeroepen voor 10 pOt. van ‘het onder ‘de en-
quête ‘vallende arl’bei’derscor’p:s en ,,so’ms of voor be-
paalde categorieën” voor 51 pOt. van dat arbeiders-
leger. Van ‘tweeën één, èf ‘deze cijfers ‘w’ee’rspreken
‘elkaar – ‘wnt het via de ‘keurs t’e’wor’kg.estelde ‘perso-
neel moest ‘grooter zijn ‘dan, 1.0 pOt. – èf er zijn fac-
toren in. het spel, ‘die opheldering •eisch’e..
Op nog een a’n’d’ei’o fout moeten, wij ‘wijzen. Er ii
een ‘statistiek opgezet omtrent het oordeel over het
‘van ‘cle ‘beurs ‘be’tirokken.personeel. Dat .00rdntl.is’.gi.i’n-‘
s’tig, mid’d’elmnti’g, gering of nihil. Echter worden ide’
‘voor ‘deze rubrieken berekende percentages niet. ge’-
rlo’mOn ‘vati ‘de werkelijke 10 ‘pOt. ‘v’a:n: ‘het,. personeel ‘dat:
‘maat’
‘van de beurs betrokken is, ‘maar van aJle.geë.n,
qu&teerde a,rhei’d’e:j’s, Zelfs ‘van ‘de 56 pOt.. waarom-
ti-en’t men ‘beweerde ‘gooit ervar.i n’g ‘tc’ ‘]ebbrn. Op ‘zou-
‘dai’iige wijne ‘kan men. .kocnen tot ‘maar 10 pOt. ‘tevre-.
cl’enih’e’i’dlsverklairingen. ‘Maar ‘op zoo’danige wijze maakt
men zscJa schuldig aan erus’tige misleiding. Zonder
.D’pzet., ‘dat nemen wij’ ‘aan, maar dan toch met liet ‘ge-
volg, dat Mr. Van Zaint’en zulke conclusie’s
‘ ‘gebruikt ‘voo,r ‘een. ged’ocu:menteerd betoog ‘tegen ‘cle
a.rbeidsibeurzen,
1)
Rehzelfdó is gesc’hied met het ‘verwerlc’en ‘der oor-
deei’vellingen over ‘de arbei’chheurzen zelf. De werk-
gevers die geen oordeel uitspraken over ‘de aibei,’d’s-
beurs, om welke reden dan ook, zelfs sij die eigen be-
mid’clel’ing ‘hebbett en ‘dus buiten ‘de enquête ‘vallen.
werden ‘toch ‘ingedeeld in ‘de i-uhri.elc ‘der ‘heoord’eelin-
‘gen. Op ‘deze wijze produceert men een percentage ‘van
11 pOt. gunstig ‘oordeel. Dat is een wijze ‘van s’uatis-
tie’k maken, ‘die alle grenzen van het geoorl’oofde te
buiten gaat, ‘afgescheiden nog ‘hiervan, .dat in ‘deze
‘hei-
‘oordeeling zooveel sutbjecrtieve factoren schuilen, dat
no reeds daarom bezwaarlijk statistisch’ is te ru’h,i’i-
ceeren.
Z’iehi’er voorshands eeni’ge ‘algemeene ‘bezwaren
tegen ‘deze enq aête. Op ‘bepaalde punten ‘hopen u’ij
nog eens nader ‘tei’u.g te komen.
1)
Haastiglijk ‘is de ‘heer Van Zan.’ten wel te werk ge-
gaan, anders ‘had hij ti’eer niet betoogd, ‘dat cle cijfers dci’
A
rbei’dsbeurs to Anis’te’i’daiit afwijken vati de cijfers in atet
Maaiifseh.rif t voor de Statistiek, ILr. ‘v, Za.nten vergelijkt
cijfers van ‘de bem.i’d,cle’Fi’ug van hen diie
ES
jaar of ouder zijn
niet cle totaalcijfers.
* *
*
N as è ‘h vi f t, Wat, ‘wil ‘de ‘heer
Detiget’
ei”en’ljk
met hot ‘bovenstaande? Kritiak oefenen op ‘d’e’clo’or
cle we.elogever.sbon’den gehouden enquô’te of ‘kritiek ‘op
‘mijn aankondiging ‘d.aa r’va’n?
Zijn bezwaren tegen ‘de enquête heibben diegenen
‘zich aan ‘te trekken, ‘die haat» ‘orga.rii’seerdeu en de
i’cs’alta:te,u. ‘openbaar maakten. Mijn hed.oeling ‘was
slechts een aankondiging ‘di.er resultaten; i’k ontketi
niet ‘de juistheid van sommige ‘bezwaren van den.
‘beer
Detiger.
‘maar zij ‘kunnen ‘deze twee feiten niet
aantasten: ‘dat inderdaad de ‘ar’beii.ds:beurs ‘geheel af-
‘l’an’kelij,k is ‘van ‘het ‘gehr’uik, ‘hetiwel’k ‘do werkgevers
ervan maken, en ‘dat het in. de enquête betrokken
.gi”ootheclrj’f (11.6 weilcgevers ‘met 14,426 arbeiders,
cli.
gemiddeld
1.25, noemen ‘wij: i’n ons land reeds
g.rootbedrijf) weinig van de a’r’bei’ds’beurs’ gebruik
maakt.
De heer. D. ‘heeft oolc ‘hemv’aren, ‘tegen mijn aankon-
‘cligi’ng van ‘de enquê’te. Volgen’s hem zou i’k ,,lichit-
vaard’ige conclusies uit het rapport t,reklcon” en ,,een
w’on’derlj’ke opvatting ‘hebben omtrent ‘de ‘taak der
openbare aibei.d.sbemi,d.dehn:g, van welke ‘kwel i fica-
ties ik ‘de ‘heoo’rdeeling gaarne aan ‘den. ‘lczet,”o’ve.r-
laa;t. Maar bovendien ‘zou ik ,,.gdbrdk aan bethoefte
a’a.n ar;bei’d’s’bemi’d’deli,ng op rdken’inig schrijven ‘van
onvoldoende ou’tilla.ge of .o’veribodighei.d ‘van ‘do ar-
‘bei’dsbeurs”; voorts meenen ‘d’at ,,de arbeidsbemii’d-
‘d’euing in ‘het algemeen weinig beteeken’t ‘en maar
zou rn,oeten worden opgedoekt”; en eindelijk zou ik
,,een gedocu’m’en.’teer’d ‘betoog ‘bhbu gehouden tegen
‘de a’r’bei.dsbeurs”. ‘
Als ‘de lezer ‘n’a de lange beschouwingen ‘van ‘dcii
‘heer D. ‘nog geduld heeft tmiju ‘aankondiging ‘te ‘her-
lezen, ‘dan zal hij’ ‘daarin van al ‘di.o ‘bewer.i:n’gen.
niets
‘v’iriden.
i);
‘zij
rzij.n,
pure fan’bai.sie van der leer. D. en.
liet is ‘dus ‘nutteloos, ‘daarop in ‘te .gaan. Laat ilc daar-
om alleen maar ‘zeggen, dat ‘ik de wijze, waarop cle
percentages der oordeelv.ellimge,n, ‘over ‘de waarde ‘der
ai”bei’dsbeurs zijn vastgesteld, ‘n.i niet rneer.ekeni’ng
i)
De ‘noot aan Jiet eind van het stuk is mij on’beg’rljpe-
lijk, Flat
Maaridschrif
t van hef, Ceri.tdaal Bureni vooi’ de
Statistiek geeft op ‘blz,
293 vfl,u
deit loopenden jaargalig
als aantal aanbiedingen ‘door manlijke en vrouwelijke
werknemers samen in
1927
‘bij ‘de Amstercianisehe beurs:’
150,591;’
duidelijk’hlijk.t, d.at dit het’to.taal is met inbegrip’
all
de werklieden bcztecle’n,
18
,Jaai’:
Eet
eerste iiiltltmer
,’an liet nieuwe .tnima,ndoyery,iobt,
rIet
de,
beurs zelf iii’.-
geeft,
iesuttt
dis
totaal 1J68.36I , Op
dit
‘et’scli’il
l,:i,,l ik
het
..00g….
13 Juni 1928
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
505
van hew dic’ er geen
gebruik
van naken, nog aco
•:Iwaas ii jet;
vind. en eindigen, niet; een verwijzing naar
de laatste zinsnede i ijner bespreking, waaruit mijn
standpunt duideijker blijkt dan uit cle ve’rwroingen
voorstelling, die de heer D. erv’a’n geeft.
v. Z.
BUITENLANDSCHE MEDEWERKING.
DE DISCUSSIE OVER DE BUITENLANDSCHE
CREDIETEN VAN DUITSCHLAND.
Dr. Cail Krâmer te Hamburg schrijft ons:
Sedert den herfst van 1926, toen de President van
de Rijksbank, Dr. Schacht, ter gelegenheid van zijn
bespreking met de enquête-commissie, voor de eerste
maal zijn bezwaren tegen het tempo en de aan-
wending van buitenl andsche credieten opperde, woedt
in Duitschland de strijd over de vraag van de buiten-
landsche credieten, zonder dat een der strijdende
partijen in wetenschappelijke kringen of bij de massa
door de overtuiging van haar argumenten de over-
hand heeft gekregen. Inderdaad is weer, zooals zoo vaak bij practische vragen het geval is, de politieke
en dogmatische opvatting beslissend; slechts zijn in
dit speciale probleem van de buitenlandsche leeningen,
dat diep in de belangen van bepaalde groepen insnijdt,
de verschillende opvattingen
moeilijk
te scheiden.
In de eerste plaats kan men ervan uitgaan, dat
geen der toonaangevendé ambtelijke groepen van
Duitsehiand principieele bezwaren tegen het op-
nemen van buitenlandsche leeningen heeft. In een
zitting van den Ministerraad van 6 October 1927,
waarbij ook de President van de Rijksbank en de
Directeur der Rijksspoorwegen aanwezig waren, werd
volledige overeenstemming bereikt over het feit, dat
voor Duitschland, ook voor de naaste toekomst, het
opnemen van buitenlandsche leeningen op langen
termijn niet ontbeerd kon worden en uit economisch
en financieel-politiek oogpunt absoluut gerechtvaar-
digd was. Een afwijzende houding tegen het opnemen
van buitenlandsche leeningen zou voor de komende
jaren gelijk staan met een depressie van langen duur
en een werkloosheid op groote schaal. Voor den
oorlog ontving Duitschland aanzienlijke bedragen aan
rente van het buitenland; deze
zijn
weggevallen en
in de plaats daarvan zijn de Dawes-lasten gekomen.
Deze ongunstige verandering van de internationale
betalingsbalans van Duitschland moet door de hulp
van buitenlandsche credieten goedgemaakt worden,
indien niet een geweiddadige beperking van den
Duitscheu invoer en een concurrentie tegen spot-
prijzen op de wereldmarkt het gevolg daarvan zal
zijn. Staat dus de kwestie van de principieele recht-
vaardiging van de buitenlandsche credieten niet meer
op den voorgrond, zoo woedt de
strijd
des te heviger
om het tempo en het gebruik van de opgenomen
credieten. Hier staan de vertegenwoordigers van een
doelmatige credietpolitiek, wier exponent men de
Directie van de Rijksbank noemen kan, tegenover
de aanhangers van het ,,laissez-faire”, die men hoofd-zakelijk in kringen van economische schrijvers en van
werkgevers te zoeken heeft.
De laatsten huldigen de opvatting, dat Duitschland
iedere gelegenheid om buitenlandsche credieten op
te nemen moet benutten:
zij
gaan van de theoretisch juiste zienswijze uit, dat ieder rendabel gebruik van
buitenlandsche credieten, onverschillig of zij de be-
vordering van den export ten doel hebben of niet,
het prestatie- en het concurrentievermogen van
Duitschland op de wereldmarkt verhoogt. Moeilijk-
heden
bij
de rentebetaling en terugbetaling van de
buitenlandsche gelden kunnen zich dus nooit voor-
doen. Voor de practische uitwerking van deze theo-
retisch juiste
zienswijze
moeten echter eenige andere
kwesties opgelost worden.
Mag de leider van de Duitsche geld- en crediet-
politiek zich daarop verlaten, dat iedere afzonderlijke
credietnemer juist beoordeelen kan of de door hem
opgenomen gelden werkelijk rendabel besteed
zijn
en
of dooi hun gebiuik het concurrentievermogen van
het Duitsche bedrijfsleven werkelijk verhoogd wordt?
Deze vraag, zonder nader onderzoek, te bevestigen zou
beteekenen. dat men den
wijzer
van de wereldgeschie-
denis tot op de
tijden
van het ongeregelde kapitalisme
terugzet. De circulatiebank kan op het oogenblik, in
tegenstelling met die tijden, cle opneming van ka-
pitaal in het binnenland door middel van haar ere-
dietpolitiek regelen en de openbare meening houdt
een dergelijke regeling ook absoluut voor gerecht-
vaardigd. Crediet-opneming in het buitenland kan
evenwel door de circulatiebank, vooral in Duitsch-
land, waar nu eenmaal een hoog disconto, dat den
invoer van kapitaal bevordert, regel is, niet gecon-
troleerd worden, indien de bank niet door speciale
wettelijke bepalingen wordt gesteund. Toch wegen de
gevolgen van een overspanning van buitenlandsche
credieten nog zwaarder dan die van een overspan-
ning van binnenlandsche credieten. Bovendien kan
de afzonderlijke credietnemer, vooral wanneer hij
weet, dat hij niet gecontroleerd wordt, niet overzien,
of de door hem opgenomen buitenlandsche gelden op
den duur rendabel besteed zijn, hoezeer hij ook op
dat oogenblik daarvan overtuigd kan zijn. Om dat
te kunnen beoordeelen moet hij over inzicht en kénnis
beschikken, die men bij hem niet steeds vercmder-
stellen kan, hij moet over de conjunctuur georiën-
teerd zijn, over de toekomstige afzetmogelijkheden
in binnen- en buitenland, over de positie van de
wereldmarkt, maar vooral of en in welken omvang
ook in de toekomst buitenlandsche kapitalen ter be-
schikking staan, want daarvan hangt in vele gevallen
af of hij voor de in zijn nieuwe installatie voort-
gebrachte goederen ook in de toekomst een afzet-
gebied kan vinden. Worden nu al deze vragen over
omvang en gebruik van buitenlandsclie gelden niet
op de naar menschelijk inzicht juiste wijze opgelost,
dan zijn mislukkingen en wantrouwen in de crediet-
waardigheid van Duitschland in het buitenland de
noodzakelijke gevolgen. De Duitsche overheid heeft
in de privaatrechteljke ondernemingen, die in het
buitenland kapitaal willen opnemen, het vertrouwen
gehad, dat zij deze vragen naar hun beste weten
zouden oplossen en dat zij buitenlandsch kapitaal
slechts voor zulke doeleinden zouden opnemen, de
een verhooging van het Duitsche concurrentievermogen
op de wereldmarkt beteekenen. Men heeft derhalve de
leeningen van privaatrechteljke ondernemingen, met
uitzondering van de peiiode van eind 1926 tot het
midden van 1927, steeds zonder een speciaal onder-
zoek van de belasting op de kapitaalopbrengst be-
vrijd en kon dat zonder bezwaar doen, daar slechts
zeer groote ondernemingen, waarvan men zeker was,
dat zij een goed inzicht in den algemeenen toestand hadden, zich tot de buitenlandsche markt wendden.
Anders was het met de buitenlandsche leeningen van
de publiekrechtelijke instellingen gesteld. Hier voer-
den overwegingen, zooals boven uiteengezet, reeds
aan het eind van 1924 tot een verordening, dat de
buiteolandsche credieten van landen, gemeenten en
gemeente-instellingen goedgekeurd moesten worden.
Later werd men het er over eens, de goedkeuring
slechts te verleenen op grond van één advies, dat
door een centrale groep, waarin de
Rijksbank,
het
Ministerie van Financiën, het Ministerie van Handel
en
Nijverheid,
de Pruisische en de Beiersche staatsbank
en tenslotte nog één land vertegenwoordigd waren,
uitgebracht werd. Zoo ontstond de ,,Beratungsstelle
für Auslandskredite” en met haar de critiek op dit
lichaam. Deze critiek ziet echter het alles beslissende
punt over het hoofd. Had men niet einde 1924 in
Daitschiand tot instelling van een dergelijke ver-
ordening en later tot oprichting van de ,,Beratungs-
stelle”, wgarin de Rijksbank zich een beslissenden
invloed verzekerd heeft, besloten, dan was in de
Vereenigde Staten een dergelijk instituut opgericht
506
1
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
13 Juni 1928
geworden, dat de contrôle-functie van de ,,Beratungs-
steile” overgenomen had en zonder welks goedkeuring
geen leening van een Duitsche gemeente in de
Vereenigde Staten opgenomen had kunnen worden.
Zoo was ook het verzet van het U. S. Department
of State tegen de leenirig van Pruisen in het mid-
den van het afgeloopen jaar, de aanleiding tot een
verscherping van de richtlijnen van de Duitsche
,,Beratungsstelle”. Volgens deze richtlijnen mag
de ,,Beratungsstelle” slechts zulke directe of in-
directe buitenlandsche credieten van landen, ge-
meenten en gerneente-instellingén, hetzij op korten
hetzij op langen termijn, goedkeuren, die rechtstreeks
productieve werken ten doel hebben, d.w.z. slechts
zulke installaties, die door hun
onmiddellijke
pro-
ductie de rentebetaling en aflossing van het geïn-
vesteerde kapitaal uit eigen inkomsten waarborgen,
zonder dat een beroep moet gedaan worden op de
algemeene inkomsten van de overheid. Wezenlijk is,
dat
dergelijke
installaties, hetzij door verhooging van
den uitvoer of vermindering van den invoer, hetzij
op andere
wijze,
direct of indirect tot bevordering
van het economische leven van Duitschiand dienen;
plaatselijke belangen
zijn
niet beslissend. De instal-
laties moeten in dezen zin dringend noodzakelijk zijn,
dat de uitgaven, welke men op het oog heeft, niet
achterwege zullen kunnen blijven; en zelfs indien
dèze voorwaarden alle vervuld
zijn,
mag de opneming
van buitenlandsche credieten slechts geschieden, indien
ook de economische en geldpolitieke toestanden dat
toelaten. De werkzaamheid van de ,,Beratungsstelle”
blijkt uit de volgende tabel, die een opstelling geeft
over de opgenomen buitenlandsche credieten in de
jaren 1924—’27 in millioenen R.M.:
1924
1925
1
1926
1
1927
1
Totaal
Publiekrechte.
lijke lichamen
–
415.59 534.98 379.64
1.330.21
Publiekrechte-
lijke
onder-
nemingen
–
259.50
350.50
78.12 688.12
Kerken ……..
16.49
63.92
13.86
94.27
Privaatrechte-
lijke
onder-
nemingen 42.00
608.58 743.57
1.038.24
2.432.39
Totaal bedrag
der opgeno-
men leeningen
142.00
1
)
1.300.06 1.692.97
1.509.86
4.544.99
1)
Met uitzondering van de Dawes-leening (Nominaalbe-
drag
960
millioen R.M.)
Duidelijk blijkt, dat door de scherpere contrôle van
de ,,Beratungsstelle” de buitenlandsche leeningen van
publiekrechelijke lichamen en ondernemingen in 1927
in vergelijking met het voorafgaande jaar van
R.M. 885,48 millioen tot R.M. 457,76 millioen dus
ongeveer met de helft afgenomen zijn; de leeningen
van privaatrechtelijke ondernemingen zijn overeen-
komstig gestegen. Het grondig onderzoek van de
,,Beratungsstelle”, die slechts werkelijk productieve
leeningen van publiekrechtelij ke instellingen goedkeurt,
heeft ‘echter voor den buitenlandschen credietgever
het groote voordeel, dat een nader onderzoek der
uitgegeven buitenlandsche leeningen van Duitsche
gemeenten overbodig is.
In de laatste maanden heeft de ,,Beratungsstelle”
in het geheel geen buitenlandsehe leeningen van
publiekrechtelijke lichamen meer goedgekeurd, om –
dat de Duitsche gemeenten, in de verwachting van
de goedkeuring van buitenlandsche leeningen,
op groote schaal credieten op korten
termijn
in
het buitenland opgenomcn hebben. Men is niet
ver van de waarheid af, wanneer men aanneemt,
dat de buitenlandsche credieten op korten termijn
van de Duitsche gemeenten ongeveer 9.-1 milliard
R.M. bedragen. De ,,Beratungsstelle” heeft hierop
haar lijsten gesloten en van verschillende gemeenten
p gaven over de hoogte van de credieten op korten
termijn en van de behoeften aan leeningen verlangd.
Nadat deze algemeene inlichtingen verkregen waren,
heeft de ,,Beratungsstelle” sedert het midden van
Maart ongeveer 300 afzonderlijke aanvragen in be-
handeling genomen en voor het grootste deel afge-
daan, zoodat een gedeelte van de leening van den
Deutsche Sparkasse und Giroverband ten bedrage
van 100 millioen R.M., waarin een groot aantal
steden deelgenomen heeft, en verder de afzoiderlijke
leeningen van eenige steden vrijgegeven konden wor-
-den. Bij deze behandeling bleek, dat eenige gemeenten
zich reeds de gelden op een andere manier in het
binnenland verschaft hadden. Na de afwikkeling van
het tegenwoordige programma – op het eerste deel
van de gezamenlijke leening van den l)eutsche Spar-
kasse und Giroverband zal in den herfst een tweede
volgen; bovendien zullen nog de leeningen van eenige
steden goedgekeurd’ worden – zal de ,,Beratungs-
steIle”, zooals voor kort de Minister van Financiën
mededeelde, er bijzonder op letten, dat haar be-
moeiingen en de werking van de door haar vastge-
stelde principes niet door maatregelen van specialen
aard, in het bijzonder door de opneming van buitenland-
sche gelden op korten termijn, teniet gedaan worden.
De verklaringen over de contrôle van de buiten-
landsche leeningen .brengen de groote gebreken in de
samenstelling van de Duitsche openbare financiën aan
het licht. Oontrôle over de buitenlandsche leeningen
is niet afdoende; in’ haar plaats rïioet een goede
contrôle over de geheele financieele gestie van de
gemeenten treden. Daartegen verzet zich de trots
van de zelfbesturende lichamen tot het uiterste. De
taak van de door de verkiezingen opnieuw versterkte
regeeriogen zal zijn ook hier, tezamen met (le nieuwe
regelingen van de ,,Beratungsstelle”, de juiste ver-
houdingen te schéppen.
AANTEEKENINGEN.
Een analyse van de Amerikaansche geldmarkt.
ln het vee juist verschenen Ohase Economie Bul-
letin, Vol. VIII, No. 1, uitgegeven door de Chase
Nationai Bank ‘te New York, wijdt de economist van
deze bank, BeÂnJamtn M. Andersort, Jr Eb. D., een
uiteoerige ‘beschouwing aan ria geldmarkt in de Ver-
eenigde Staten, -waaraan wij het ‘volgende ontleenen:
De o.nt’w
–
rkkeling op ‘de gel’drnarkt wordt in den
laatsten ‘tijid met angst en veobaziug gadegeslagen.
Do krachten, ‘die hier aan ‘het werk zijn, laten zich
‘echter’ voor een groet ‘gedeelte meten, men behoeft
hier ‘dus niet in het duister te ‘tasten.
Sedert Juli 1927 heeft een geweldige expansie
‘van ban’kcred’iet plaats ‘gehad, die in den ‘ vorm van
beleggingen en beleenin gen ‘tegen ‘onderpand van ef-
fecten haar ‘weg naar de aandeelonmarkt heeft ge-
vonden. E’en igrooto stijging in het
prijsniveau
van
‘aandeelen, ‘tal van nieuwe amissies en een toenemen-
‘de omvang van de speculatie in effecten gingen hier-
mede gepaard.
De beweging begon ‘kort nadat ‘de Feder.al Reserve
Ban,ks hun aan’koopspnijz voor wissls ‘hadden ver-
laagd, de ‘herdisconto-rente van 4 tot’ 3 pOt. ver-
minderd en een aanvang gemaakt met den aankoop
op groote schaal ‘van Staats’p’ap’ieren, waarvan zij
alleen reeds tusschen 27 Juli en 16 November 1927 voor een bedrag van $ 320 millioen kochten. Gedu-
rende ‘de maand Decem’bei- van ‘het ‘af’gel’ooperi jaar
namen ‘de Federal Reserve autoriteiten •een neutrale
houding aan ‘ten opzichte van de geidmarkt en sinds
Januari ‘tot op ‘heden ‘hebben 1zij; ‘met steeds toene-
menide kracht gestreefd naar een beperking der
beweging, aanvankelijk door ‘den verkoop van Staa’bs-
obligaties, en’ vervolgens door een ‘verhooging van de
‘herdiscontoren’te.
De politiek van ‘de Federal Reserve Bank is sinds
1 Januari definitief in ‘de goede richting. Terecht
bezorgd om van ‘grove ‘middelen ‘gebruik to maken,
is zij voorzichtig, doch net toenemende kracht, te
13 Juni 1928
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
507
werk gegaan en op 28 Mei (ide datum, waarop dit
werd geschreven) mag men ‘niet reden aannemen, .dat
zij’ de situatie in handen heeft.
Indien zij in het verleden de politiek had ge-
volgd , om de herdiscontorente boven de marlctrente
te ‘handhaven, zou de verkoop van’ Sta’ats’p’apier’en,
die in Januari begon, ‘alleen reed’s voldoende zijn ge-
‘weert de geIdmar’kt •dienovereenkomstig te beperke:n
en uitbreiding ‘tegén te gaan. Doordat de ‘herd’iscon-‘
topente van de Fodera,I Reserve Bank echter beneden
de marktrente was, ‘bleef de verkoop ver Staatsobli-
gaties een tijdlang zonder uitwerking, ‘aangezien de
aangesloten banken de fondsen, die op
deze
wijze aan
hun reserves werden ‘onttroklcen, door .groote her-
discontèeriingen conipenseerden. 23 Mei echter waren
de aangesloten ‘banken in dit. op’ziahrt zoo ver gegaan
als zij maar
,
een’igsei’ns gaan ikonden, zood’at een ver-
‘clere verkoop van Staatsobligati’es duidelijk n]erkbare’
‘resultaten moest hebben’.
De ‘totale omvang der deposito’s van de handels-banken in ‘de Vereenigde Staten (Sta’tdbnn’k’s, Na-
tional Bank’s en Truat Com’pani’es) bedroeg op 2 Mei 1928 o’nigeveer $ 44.238 millioen. Dit bedrag bepaalt
echter niet de hoeveelheid geld, die voor nieuwe
leeni’ngen beschikbaar is. De ‘deposito’s va:n een bank
zijn verplichtingen, geen bezittingen en een bank
kan ‘de ‘bestaande depo’sito’s niet u’itleenen. Een ‘bank
kan ‘sl:ech’ti haar ‘bel’eeniii’gen en ‘beleggingen ui’bbrei-
‘dan, wanneer zij in staat iis, ‘hetziji in kas te ‘betalen,
‘hetzij een nieuw deposi’to te scheppen en in ‘beide
gevallen ‘is ‘de omvang van haar kasreserve van be-
siissend’en invloed. De kern van het probleem ,li.gr
derhalve niet
ibij
‘den omrve.ng van ide bankdep’osrto’s,
doch (bij’ de reserves, die ‘de’ ‘aangesloten banken bij
de Federal Reserve Ban’ks ‘hebben en die op 2 Mei ji.
ongeveer $ 2.442 m’illioen groot weren.
Het vraagstuk laat zich intusschen’ nog nader b-
perken. Ook dit geheel’e ‘bedrag ‘is niet ‘beschikbaar
als ‘grondslag voor een .bankexpaneie. Het grootste
deel van ‘deze reserves, zoo ‘ziet het gaheele bedrag,
‘valt onder wettelijke verplichtingen. Slecht’s wan-
neer de reserves ‘hier bo’venuit gaan ie ‘bankexpansi’e
mogelijk en de hiiettoe benood’igde speling gaat hel:
‘betrekkelijk geringe bedrag van $ 50 m.illioen zelden
‘te ‘boven. De ‘kern van h’et vraagstuk is ‘derhalve de
vraag, welke krachten tot een ‘betrekkelijk geringè
vermeerdering, resp. vermi,nidering, van den ornvain’g
‘van de reserves hebben gclei’d.
De tendens gedurende de achter ons liggende
periode blijkt uit’ de volgende cijifers:
Reserves van de aangesloten banken:
27 Juli 1927 …………..$ 2.28.000.00
30 November 1927 ……..,, 2.379.000.000
1 Februari 1928 ……….., 2.405.000.000
2 Mei 1928 …………….2.442.000.000
De totale ‘omvang van de reserves der aangesloten
‘banken bedraagt ruim 5 TOt. van het totaal der depo’-
sito’s van alle andere banken. Indien ‘de reserves
‘van de aangesloten ‘banken d’en gewei’digen .’to’talen
o’m’ang van het ban’kcr•edie’t in ‘de Vereenigde Staten
bepalen – en in ‘de achter ons liggende periode is
dit ongetwijfeld het geval ‘geweest – ‘behoeven wij
ons ‘niet te verbazen, dat ‘een vermeerdering met
$ 150 miilioen van ‘de reserves der aangesloten ban-
ken tot een vermeerdering van ongeveer $ 3 .milliar’d
van de depos’irto’s der ‘handeltlbanken ‘heeft geleid,
zooals uit, het volgende staatje ‘blijkt:
Deposito’s der ha,ndelbauken:
2 Mei 1928 …….. . ….. $ 44.238.010.000
27 Juli 1927 …………. ,,’41.158.320.000
Vermeerdering …. …$ 3.070.750.000
De volgende tabel geeft een overzicht van ide fac-
toren, die tot ‘d’e vermeerdering van de reserves van
cle aangesloten banken leidden, gedurende ‘de period’e
van 27 Juli 1927 tot 30 November 1927.
(in 000 dollars): Reserves der aangesloten banken
27 Juli 1927 2 282.028
Reserves der aangesloten banken
30 Nov. 1927 2.378.563
Wijzigingen, ciie de reserves der aange-
sloten banken vermeerderen
Totale stijging der wissels en effecten
der Federal Reserve Bantcs:
Stijging herdisconto’s ………….. …
78.895
Stijging der aankoopen o,p de ‘open
markt:
Stijging gekochte wissels ……..+
185.355
Stijging gekochte Staatsobligaties
+ 162.819
Daling andere effecten ……….-
385
426.684
Stijging geld buiten de, schatkist (be.
halve goud, goudcertificatéu en Federal
Reserve Notes) ………………..
,
6.000
Stijging rek. crt. Federal Reserve Bank
,
10.500
Daling deposito’s van de regeering, van
buitenlandsche banken en van andere
deposito’s bij Federal Reserve Banks
13.400
456.584
Wijzigingen, die de reserves der aangesloten banken
verminderen
Stijging geld in omloop’) …………………..
171.000
Daling goudvoorraad
2
)
.
…………………..
129.000
Daling te goed Federal Reserve Ban’ks van buiten.
landsch’e banken ………………………..
48.100
348.10u
456.584
Geraamde stijging van de reserves der
348.100,
aangesloten banken ………………
108.484
Werkelijke stijging van de reserves der
aangesloten banken …………….
96.515
Schatting op
27 Juli.
31 Juli 1927-30
November
1927.
Dit was ‘in de periode, .dat de politiek van. ‘de Fe-
deral Reserve Banks ‘de .geld’markt ruim ‘maakte. In-
dien het mogelijk ware zulk een overzicht samen te
s’tellmi voor ‘het midden van ‘de verschillende maan-
‘den, zou men ‘deze periode het best kunnen ‘beëindi-
gen op 16 November, toen de ‘aankoopen ‘op ‘de open’
markt van S:taats’papieren •en vermeerdering ‘van
$ 320 ‘mil’l’ioeu te zien gaven. In Januari 1928 ‘begon-
nen de Federal Reserve-au’boriteiten met een geleide-
lijke beperking der expansie. Gedurende Februari
‘h’a’dd’en zij’ met ‘deze ‘politiek een onmiskenbaar suc-
ces. De reserves van de aangesloten banken da’a’l-
‘den ‘met $ 30 ‘miljoen van $ 2.404.673.000 tot
$ 2.374.515.000. De totale ‘omvang van ‘het ban’kcre-
‘diet in het land, zooal’s dit ‘blijkt ‘uit ‘de cijfers van
de aangesloten ‘banken, ‘daa.l’dé eveneens. De ‘leenin-
gen van wissel’makel’aars verinin’derden en het koers-
niveau van de ‘aandeelenmarkt daalde.
De maanden Maart en April ‘brachten echter een
nierkbare rwijzi,ging in den toestand. De ‘speculatie-
woede, die in de: periode van ‘goedkoop geld heftig
was geprikkeld, ‘deed zidh met ‘groote kracht gelden
en verbrak ‘de te’u:gel,s van ide Federal Reserve Banks.
De gel’d’ren’te steeg, doch ‘de vraag naar geld was niet
langer regelmatig en gemakkelijk ‘door een wij.’iging
in het rentepei’l te beïnvloeden, ‘d’och ‘zelf’s
‘bij
stijgen-
‘de i.nterest werden steeds toenemende bedragen ge-
–
vraagd. De ‘onttrekking van goud vond verderen
voortgang ‘door ,,earmarkin’g” en uitvoer, zoodat in
de maandeni Maart e’n April een (bedrag van $ 95 mii-
lioen voor ‘de V’ereenigde ‘Staten verloren ging. De Federal Reserve ‘autoriteiten verkochten ‘daarenbo-
ven ongeveer $ 115 millioen ‘Staatsp’apieren. Deze
tweel’edi.ge ‘beperking van de ‘gel’d’markt werd aan-
va,n!kelij’k echter o
v
ergeoomipe
n
see
r
:d door ide toene-
‘ming van de herdi’scont’o’s ‘hij; de Federal Reserve
Banks. Een en ‘ander blijkt uit ‘de volgende tabel:
29
Februari
1928-2
Mei
1928.
(in 000 dollara). Reserves der aangesloten banken
29
Februari
1928 2.374.515
Reserves der aangesloten banken
2
Mei
1928 2.441.860
Wijzigingen, die de reserves der aan ge-
sloten banken vermeerderen
Totale stijging der wissels en effecten
der Federal Reserve banks:
508
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
13 Juni 1928
Stijging herdisconto’s ..
….. …. + 264.486
Daling aankoopen op de open markt:
Stijging gekochte wissels ……..
.)_ 19.342
Daling gekochte staatsobligaties. – 115.300
Daling andere effecten ……….
10
108.518
Stijging geld buiten de schatkist (be-
hal ve goud, g6udcertificaten en iederal’
Reserve Notes) ………………..
6.600
Stijging rek. crt. Federal Rserve Bank
21.391
196.509
14Tijzigngeu, die de reserves der iangesloten banken
vcrminderen
.
Stijging geld
in
om1oop)
………………….
18.000
Daling goudvoorraad
2)
……………………
95.000
Stijging deposito’s van de regeering, van
buiteni.
banken en van andere depos. bij Fed. Res. Banks.
571
113.571
196.509
113.571
Geraamde
3)
stijging
reserves
aange-
sloten
banken
………………..
82.938
Werkelijke stijging reserves aangesloten
banken.
……………….. …….
67.345
1),
Schatting van 2 Mei.
29 Februari 1928-30 April 1928.
Het verschil van ruim $ 15.000.000 tuaschen de ge-
raamde en de werkelijke stijging is waarschijnlijk een ge.
volg van het feit, dat onze Federal Reserve Bank cijfers
cijfers vak 2 Mei zijn, terwijl onze goudvoorraad het cijfer
‘van 30 April. is. De eerste week van Mei toonde groote
goudbewegingen, bijna $ 32.000.000 ging via New York
het land uit in de week eindigend 6 Mei.
Bankcrediet nam in Ma’ari en April sterk toe, in
hoofdzaak ‘ten bate van cle aandeelenmarkt, hetziji in
den vorm van beleggingen door de ‘banken, h.ebzijl i.n den ‘vorm van ieensn.gen tege:n on’derpancl van effec-ten. Leeningen ‘van
1V
issel’ma’kelnar’s ‘stegen ver.baning-
wdkken’d snel, terwijl de ‘beursiri’clex ‘ven de New
York Ti.mes’ van
2.9
F’bruar.i tot
2 Mei
van
176,26
tot.
195,75
steeg. IlIn Mei echter”Jiacl’clen ‘de verdere
‘druk van d’ë P’ederai Rb.serve B’an’ks en ‘de voortgaan-
‘de ‘vermindering vai’i ‘den gou’dv’o’or.raad ‘defin:i:tie
invloed op ‘cle reserves ‘van ‘de ‘aangesloten ‘banken.
(In millioenen dollars).
Reserves
Aank.
v.
Aan- Totale
Fed. Res.
aange-
wiss. op koopen wissels
Notes
Datum
sloten
Her- de open Staats- en cl- Goud-
in
banken
disc, markt oblig. fecten reserves omloop
2 Mei . 2.442
757
363
292 1.413 2.709 1.591
9
. 2.426
777
365
277 1.421 2.690 1.591
16
. 2.382
807
347
262 1.418 2.641 1.583
23 ,, . 2.370
847
331′ 230 1.410 . 2.634 1.579
‘De bel’an.g’rijikste verschuiving ‘in bovens’baand ‘over-
iicht is ‘de vermin’cl’erijrg in ‘de reserves ‘van de aan-
gesloten ‘banken met. $
72
‘rnii’lio’en van
2
tot.
23
Mei.
Deze vermindering is in hoof’daaaîc te verklaren uit
de ‘daling ‘van ‘de ‘aankoo’pen op de open ‘markt ‘van
S’taats’oibli’gaties en ‘wissels ‘en de ‘daling in ‘de goud-
reserVe’s van ‘de Federa.l Reserve Ban’ks,
,
wrel
,
ke
fac-
toren ‘slechts tkn d’eeie ‘werden ‘opgeheven ‘door ‘de
vermeerdering in de ‘her’diiscon to’s van ‘de Fede.ra’l Re-
serve B’a,nks.
Over
het algemeen ‘valt ‘cle aohte,r ons liggende pe..
zinde ‘te beschouwen als-een ‘versterking van het tijd-
perk van goedkoop geld en bankexpan’sie, ‘dat nu
reeds sinds den aanvang van
1922
en slechts met uit-
7oil’deri’ug ‘van het jaar
1923
‘heerscih’t. Gedurende .d i t
.tij;dpeik ii am ‘het cre’d iet’ ‘der Iha.’ndeTbanken al’s ‘volgt
1:0e:
:l)ep’osito’s ‘der h’a,n,d’e1’s1aniken
111. Api’il 1928 ……….. $44234000000′
30 Juni
1,922 ………… ,,30.690.000.000
Vermeerdering . …… $
13.544.000.000
Bol een in gen, dtisooii’to’s en heieggi’ngen der
hand elsbanken:
11 April 1928 ………..
fl1.601.000.000
«
30 Juni
1922 ……….. .. 33.095.000.000
Vei-m’eerder’ing ……. $
14.512.000.000
Goedkoop ‘geld en bamkexpanaie hebben wei.niig
di-
i r’vloed g’ell’i’ad op het bed’rjjfsle’veji in ‘de
Ver-
ei’i
igdo Si’a’ten gechir’en’de ‘cle laatste ja,rer. , Ja, zelfs
‘blijken de leen.Ingen ‘door handel en industrie ii ‘de
Tereen.i’gd.e Staten ‘van de ‘banken gedurende de [‘nat-
ste twee ‘of drie jaren ‘te zijn ‘verm’in’drd. Dit is ‘ten
cloe’lo een, ‘gevolg ‘van het feit, ‘dat het be’drij’fs’levèu
t’egeivwoordig m inider ‘groote voorraden aanhoudt
dan ‘vroeger en een po’Jitink ‘volgt, ‘die men aa’n’dui’d’
met ‘den naam ,,’liaui’d-‘to-m’outh .biiyin’g”. Het ‘is ten
d’eele ook een gevolg ‘van ‘het feit, ‘dat de maatschap-
p’ij’en ‘in ‘het tijdperk ‘van goedkoop geld voor een groot
‘deel gezorgd hebben voor hun toekomstige f’i,nan-
clei-ln’g.
act
indirecte
gevolg van ‘goedkoop geld en ‘bank-
expansie op ‘het zakenleven is niettemin ‘zeer merk-
baar.
ETet meest in ‘het oog vallend is ‘de specuJeti’eve
s’l’ij’gi’n.g in ‘de prjteen ‘van aandee1en en ‘bo’uwgron’den
geweest. Dit heeft zelf weer invloed gehad op den
omvang van ‘de vraag van consumenten. Een gedeelte
‘van ‘cle op deze wijze gemaakte winsten is opnieuw
geirrvesteerd, doch ongetwijfeld is ‘ook een aanzien-lijk ‘deel in de consumptie ‘overgegaan. Een element
hij de consumptieve ‘vraag, ‘die uiteraard ‘zal ophou-
den wanneer de stijging ‘in ‘de prijken van aandeelen
en “bouiwgronden een ‘einde neemt. In. ‘de tweede plaats
hoeft ‘cle ‘bankexpansie ‘den groei van het afbetalings-
stelsel sterk vergemakkelijkt. In de ‘derde plaats is
in het tijdperk van ban’kexp.ansie, het tempo ‘van ‘de
uitgifte van nieuwe ‘aan’dleelen versneld, wet vooral
‘cle ‘hou’ubedrij’ven’ heef.t’ge’pTikkel’d en ondanks ‘be-
perkdiigen ‘van ‘den import dan export op peil heeft
weten te ‘houden.
Ten ‘slotte ‘dient nog te worden gewezen op de ver-
meer’derde activiteit ‘van financieele tussoh’enperso-
rsen en wis’selrnakel’aars, de stijgiiig, niet slechts ‘van
het koer’sniveau, doch oo’k ‘van ‘d’en omzet ‘op de
effe’c’ten’beurzen en de vermeerdering van het ‘aantal
finainc’ierings’maatschappij’en, emis’siehuizeu, effecten-
kantoren en :in’v,es’tmen,t- tru’s”bs.
Indexcijfers van groothandeisprijzen.
,,The Ecouomist” schrijif t: In ‘de ‘af’geinopen maand
geeft ons ‘,in’dexcij’fer sleckts een kleine netto veran-
‘derin’g in het algemeene peil van ‘de gr’oothandels
prijzen ‘te ‘zien voor ‘einde Mei, waardoor ‘het totaal
vijf punten, daalde, ‘vergeleken ‘bij’ dat ‘van .ein’de April
en ‘wel
’01)
4034.
In April had een stijging ‘plaats’ ‘van
69
punten en het laatste cijfer is nog hooger ‘dan. ‘in
benige maand ‘sedert September verleden jaar, met
uitzondering ‘van April,’ is ‘voorgekomen, zooais uit
‘d’e ‘volgende tabel blijkt:
Data
,.
0,
‘
0
Basis (gemidd.
1901-5) …
500 300
500 400 500
2200
100,0
EindeJuli1914
579
352
6
1
6*
464*
553
2565
116,6
,,
Nov.1918
1289
‘
782*
1848 903
1389* 6212
282,6
Dec. 1923
.853
815*
138
2
*
774
755
4580 208,2
Dec.1924
992
789*
1452
815*
806
4855
220,7
Dec.1925
936*
679
1120
733
782*
4251
193,2
Dec. 1926
875
736*
859
731
3975
180,7
Mei 1927
911
724
961* 673*
716
3986
181,2
Juni
,,
913*
716
1007
662*
705
4004
182,0
Juli
,,
872
,
707
1068
650* 704*
4002
181,9
Aug
,,
883
731
1111
640
706
4071
185,0
Sept.
,,
860*
748*
1098*
617
713*
4038 183,5 Oct.
,,
837
731*
1088
620*
719
3996
181,6
Nov.
,,
820
732
1050
630*
72
4
*
3957
179,9
Dec.
,,
845*
716*
1029*
620*
733
.3945
179,3
Jan.1928
839
685*
1031
609
722*
3887
176,7
Feb.
,,
852*
700
1050*
5941
723*
3921 178,2
Mrt.
,,
882
67,6
1087* 598*
723
3907 180,3
Apr.
.913*
669 1100
602
7541
4039
183,6
Mei
948*
655
1096
* 609*
7
24
*
4034
183,4
De ‘verdere stijging van de voornaamste voedin.gs-
middelen is in hoofdzaalc hot gevolg van een ‘scherpe
stij’gin’g”v ain aardappelen, ‘maar ‘hinn’enlan’dse)he farwe,
13 Juni 1928
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
509
iia’ve’j en riii’Ivlcsesh. hereii’kten ook een. aanzienlijk
Jonger cijfer. Deze stijgingen werden echter groo-
‘ten’deol,s’ tenietgodaan door dadingen van buitenland-
scihe tarwe en varken’svleescih. I[:n de tweede groep
werden de dali.ngen in suiker en ‘boter gedeeltelijik
gecoinenseercl door een stijging in thee. De ver-
anderingen in de weefstoffen waren ongewoon klein
vaaibiji ‘cle grootste ‘daling in de binnenIandsche wol plaats vond. In ‘cle groep delfstoffen waren de schom-
melingen ook gering en. kwamen ‘de voornaamste stij:-
gingen in lood en ‘koper ‘voor. In •de ‘groep cftversen
herstelde de intrekking van iele nieuw ingestelde be-lasting op petroleu!rn het in’dexcijfer daarvan tot het
cijfer van einde Maart. De volgende tabel ‘toont cle ver-
ainderirigen in het indexcijfer der verschillende h’an-
delsar’tikelen tegenover einde April, nvaa.rhij het cijfer
50 het gemi’cldelde van de periode 1901–05 voorstelt:
I
4>
iJ
±
.
.0
±
+
Tarwe (btL)
96
—10
Katoen(Am.)
104
+
1
Koper
536
+
2
(Eng.)
Me”el
86
+
6
,,
(Egypt.)
151
1010
+ ”
Deifstoff.
+
7
84
–
2
Garen
+
1
Hout
Gerst
840
–
2
Laken
1095
— 2
(Baltisch)
93
Haver
103
+
6
Wol (Eng.)
1435
–
5
Hout Aardapp.
1370
+31
,,
(Austr.)
109
68
..
(Amerik.)
776
Rijst
Rundvl.
105
89
6
..
+12
5
Zijde
Vlas
1455
..
–
16
Leder
Petroleum
79
870
_336
Schapenvl.
87
+
2
Hennep
54
–
Oliën
796
+
Varkensvl.
755
–
9
ute
1100
–
O
l
iezaden
70
+
Is
1190
_30
Gran. en vi.
R:’i’
Wee/stoffen
Talk
65
+
1
Thee
i’T
Ruw-Ijzer
Ti
,.
Indigo
76
6
Koffie
133
0
..
Stalen rails
71
..
Soda
85
6
Rietsuiker
92
–
8
hz. staven
79
..
Rubber
II
+
Bietsuiker
96
–
8
Io1en (st.)
93
..
Diversen
72-
Boter
785
–
46
,, (huisbr.)
61
5
+
26
Totaal
103
4
:r
Tabak
1160
..
Lood
910+40
And. voed. Tin
89
–
2
en genofm.
655
-ii
Als gevolg van ‘deze veranderingen ‘zijn granen en
vieesch hooger en andere ‘voedingsmiddelen lager dan
sedert ‘eenige jaren is voorgchomen, ;daa.r
,
de eerste
nu 64 pCt. en cle laatste 86 pOt. boven ‘het vooroor-
logspeil rijn. Di,t blijkt uit ‘de volgende tabel, waar-
i,nde in’dmccijfers voor Juli 1,914 = 100 ‘zijn gesteld:
Data
,
Juli
1914
100
100 100 100 100 100
December 1918
226 ‘
222
293
186
241
237,5
December 1923
148
231
225
167 136
178,6
December
1924
171
224
235
175 146
189,3
December 1925
162
193 182 158
141
165,8
December
1926
151
209
139 167
132
155,0
Mei
1927
157
206
156
145
130
155,4
Juni
,…….
158
204
163 143 127
156,1
151
201
173
140
127
156,7
Augustus
,….
…
152
208
180 138 128
158,1
149
213
178
133
129
157,4
October
,….
…
.144
208
176 134
130
155,8
November
..
.
142
208
170
136
131
154,3
Juli
,…….
September
,…….
146
204
167
133 132
153,8
Januari
1928
145
.
195
167
131
131
151,5
Februari
,…..
147
199
170
128
‘131
152,8
December
,…….
152
192 176
129 131
154,7
Maart
,…….
April
,…..
158
..
190
178
130 136
157,4
Mei
,……
164
.
1
186 178
131
131
157,3
Verleden jaar om deren tijd bedroeg de etijgng
boven het vooroorl’o’gspcsil 55,4 pOt., ‘terwijl de voor-
naamste ‘voedingsmiddelen ‘op 151 stonden, andere
voedingsmiddelen op 206, ‘textiele igooderen op 156,
delfstoffen op 145 en di’verse.n op 1 3&.
Voorts volgt hier nog een overzicht van het prijs-
verloop in een aantal •belangrike landep. De onderstaande opzierkingen ‘zifn ontleend asin de
desbetreffende maandpctblicatie,
‘ven
het Centraal Bu-
reau voor ‘de Statistiek en hebben betrekking op de
Nederlandscihe ‘in’dexcijfers met basis 1913 = 100.
Bij beschouwing dei: cijfer’s over April 1928 in
vergelijking n’tert •de maand Maart 1928; bljkt,dat
het algemeen indexcijfer ‘met 1 punt gestegen
-‘is,
ter-
viji dat der voedingamiddelen’geljk bleef:
.
=
G
r-
0
cd
.
z
a
2
.
1913
100
4
100
6
100
100
100
7
100
100
100
Novemb. 1918
..
358 438
.. ..
367
392
214
H
‘
oogs e
J
..
591
679
..
325
366
297
322
.
.. (Apr.) (Apr.)
(jan.)
(juni)
(Juli)
(Mrt.)
Decemb. 1923
101
5
458
577
..
183
160
154 211
Decemb. 1924
98
5
507
640
137
5
171
168
160
214
Decemb. 1925
103
5
632 715
142
5
156
156
155
194
Decemb. 1926
100
5
627
619
137
148
150
147
170
April
1927
..
637
565
135
146
143
143
170
Mei
94
629
535
137
147
145
145
171
Juni
94
623 509
138
147
146
149
173
Juli
94
621
491
138
147 146
151
170
Augustus
,,
95
619
485
138
147
146
149
167
September,
96
601
484
140
148
148
150
169
October
97
588 484
140
148
147
150
170
November
97
595
484
140
149
148
151
168
December,,
97
605 483
140
150
148
151
168
Januari
1928
96
608 490
139
..
148
153
169
Februari
96
6W
489
138
..
147
150
169
Maart
96
624
491
138
..
149
152
April
97
624 493
139
..
151
153
1
169
1) Bureau of Labour.
2)
Stat. Reichsamt.
3)
Sedert 1922 gebaseerd op
48 artikelen.
4
)1926 = 100.
5)
Jaargemiddelde.
6)
Sedert October 1923:
juli 1914= 100.
7)
Midden 1914 = 100.
Tegen over een prijisstijging ‘van 15 arti’kele’n met
in, totaal 139 punten staat een prijsdaling van
1.1
ai-tikelen met in totaal 1118 punten.
Met 1,0 of meer punten stegen ‘de artikelen: aard-
.appeien (41), p’aardohsii’den (34), en .rogge, ‘haver e:i
katoen (el’kn’et 10 punten); ‘met 10 o€ mder punten
‘ci’aaicle,i:i ‘de artikelen : ‘vIa’s (20), kaas (113), schapen
ieesch en ‘boter (elk 1.2), peper (11) en k’a,lfsvleesc’h
(1.0 punten).
BOEKAANKONDIGING.
Wetgeving op Ja-, Uit- 61S Doori. oer en
d’e Accijnzen in het
A&gemeen
door J.
van ‘der Poel. Tweede D’
ru
k. Uitgave van
het N’ed. Belas’tingreciht onder hoofd-
beding van Prof. Mr. J. P. H. Snyling.
Uitgever W. E. J. Tjeen:k Willink, te
Zwolle, 1928.
Do tijd ligt nog niet lang achter ons, dat een bewer
king van een he1asti’ngwet usi,t niets auijders ibeston,d
clan de vermelding ‘van de artikelen. ‘der-wet. met daar
–
op acurgeteelkend ‘de ve’rsclh.iliersde ‘besluinen en resolu-
ties. Van verder comunzenstaar ‘o’nthieid
isa
den regel de
schrijver zich. Aan de uitgave ‘van .,het Ned.erlansdssch
bel’astingr’ec’bit” komt ‘de eer toe met deze wijze van
‘bewerking ‘te heibben .gelbreiken. Het eerste deal van
dozen cyclus was ‘cle wat op ‘de Inkomstenbelasting 1914
bewerkt ‘door. Mr. J. H. R. Sinnighe Danisté. Dit
‘boek moest een succes worden ‘daar het ‘niet alleen
uitmuntte iii duidelijkheid en helderheid, maar dank
nij, de welversiseden pen van den, sohrijvei, den. lezer
meesleepte.
Toen ‘isa 1924
in
‘dezelfde uitgaaf de eerste ‘deuk
van het werk van den heer J. ‘van ‘der Poel over ‘de
wetgeving op In-, Uit- en Doorvoer en de Accijnzen
isa het algom’een werd aan’gdkondigd, scliudd’e menige
insider in dit lahyrisnt het hoofd: ‘de ‘algemeene wat
van 1822 niet ‘al zijn wijki’gingen en al ‘zijn aain’vnl-
len’cle Kon. ‘besluiten leende zicih niet vooi’een ‘d’er:ge-
lijke behandeling als ‘men vaai de ‘uitgave ,,het, Necl.
Belastingr’echt” ‘kende. De geschiedenis heeft bewezen
‘dat deze pesssinli’sten ongelijk hadden.
Hest boek voldeed zoodantig dait thans reeds een
tweede druk moest verscuhijnen, ‘hetgeen veel ‘beteeken’t
waar men toch kan veiwachten, dat. een boekwerk over
i,avoerrecihten op lange na .0 i’et een ‘afzetgebied ‘heeft als een rwer’k over ‘de inskoms’tenibelasting, waarmede
menig jurist en acoonnitamt. in de pracitijk ‘geregeld
in aanraking komt.
De sclhrijsver heeft zijn ‘taak trouwens niet beperkt
opgevat en ‘daardoor is het boek niet alléén voor ‘dan
belastingambtenaar van belang maar ocik voor ‘den
jurist en ‘den oco’n’oodii.
De tweede druk ‘is ‘daarbij’ geheel orngewerlkt. De
schrijver heeft zich cleis ‘niet ‘bepaald tot het ,,up to
510
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
13 Juni 1928
date” brengen der voorschriften, maar
heeft
zijn werk
in vele opvichten heknopter gemaakt
Nu wil ik
niet
zeggen, dat door deze ‘beperking het boek in alle op-
zichten gewonnen heeft, maar in ieder geval is het
daardoor overuic’htelijker gewonden en noig moer dan
voorheen ook voor den niet .bemastin.g-ahteua’ar een
betrouwbare handleiding. Verdient daaabij de behain-
daling van het fiscaal straf- en fiscaal sîtrafp’rocrs-
recht – het laatste mede in veiibanjd met het nieu’we
wetboek van .strafvordering – voor den juridisch nasi-
gelegde een ernstige studie, voor een econoOm is het
boek van onsohatbare waarde.. Er zijn weinig vraag-
stukken die de economie zoo zeer ;behoerseht ‘als het
vraagstuk der invoerrechten en brui s’belastiirsgen.
Weiiiiige economen hebiben ziek verdiept in den opzet
dier belastingen en heil aamenstel der wettelijke bepa-
hagen zooals deze hier to ]svndegeiciend zijn. Weinigen
weten iets van de hier geldende bepalingen omtrent
in-, uit- en doorvoer, omtrent enitrepots in haxe vèr-
schillende soorten en met haar verschillende rechten,
omtrent het credietstelsel enu. Nu en juist deze begin-
selen worden niet alleen duidelijk in het hi
ei
ob
ov
e
n
aan –
gehaalde boek uiteen gezet, maar de schrijver schrooimili
niet om terug te grijpen tot de tijden van ‘het Placaat
der Vereenigd:e Nodorlanden jop den ‘ophef van de
Convoyen en Licenties, mitsgad,ers van het Lnsitgeldt
op ‘de Zeeschepen van 31 Juli 1725 ‘eeeaerzijds en en-
derzijd’s to vertellen, (ik ueg vertellen waal’ de ‘betoog-
trant een zoodanige is adeof men dein schrijver zelf
hoort) ‘hoe in de pn’ac’tijk van ‘hedèn gehandeld wordt.
PRAK KEN..
MAANDCIJFERS.
EMISSIES IN MEI
1928.
Prov. en Gémeentelijke Leeningen…
f 4.239.750,-
zijnde:
Nederland
Gern. Dordrechtf 2.375.000
4
o
a
obi. S 99
O/ . . ..
f
2.351.250
Duitschland
Stad Keulen R.M. 1.500.000
8
o
bel.vrije certificaten
99oj. …………..
f
891.000
Noorwegen
Stad Trondhjem N. Kr.
1.750.000 4,1,1
0
/0
bel.vrije
obi.
5.
85,4
O/ 1)
……..997.500
Hypotheekbanken
…………..,,
2.239.000,-
zijnde:
Nederland
Aandeelen
Internationale Rijn.Maas
Hypoth.b.f .150.000 aand.
5. 110
0
10
(10
0/
storten).f 16.500
Pand brieven
Zuid.Nederl. Scheepshy-
potheekbank
f
500000
5
ol.
pandbrieven S 98
0/0
f
490.000
Dvitschl and
Pand brieven
Deutsche Hypoth.bank in
MeiningenG.M.3.000.000
7
ij
bel.vrijegoudpandbr.
van 1928 S 963
0/s….
/ 1.732500
Industrieele Ondernemingen ……,,
21.216.950,-
zijnde:
.
Nederland
Aandeelen
Stoom-Spinnerijen en .We-.
verijen v/h. S.
J.
Span-
– jaard
f
1.000000 winstd.
aand. S 2.35 o/… …..
f
2.350.000
België
Aandeelen
Société Anonyme d’Ougrée-
Marihaye 5000 aand.
z. n. w. S
f
3352) ……
/ 1.675.000
Duitschland
Aan deden
Norddeutsche Wolikilm-
merei u. Kamgarnspin-
nerei R.M. 5.000.000
aand. S 203
010
2) ……
f
6.090000
Obligagiën Mechanische Weberei zu
Linden A.G.
f
2.000.000
7
0/
le hyp. bel.vrje obi.
S 969%
0/. …………
f1.925.000
Ruhr Chemie A.G.
$1.000.000 6
0
10
hyp.
om-
king fund obi. 5.919%
o,
/ 2.293.750
Engeland
Aandeelen
Branston Artificial Silk
Co. 20.000 deferred
aand. 5. 368
0/
2) ……
f
883.200
Vereenigde Staten
4andeelen
American Enka Corpora-
tion 40.000 aand. z.n.w.
.5 $ 60……………..
f
6.000.000
Electr.-, Gas-, TeL-, Telegr.- en Wa-
ten. Maatschappijen ………./
10.688.750,-
zijnde:
Nederland
Aandeelen
Nat. Bezit van Aandeelen
Ned..Ind. Gas.Maatsch.
f
2.150.000 aand. 5200
°Io
f 4.300.000
Duitzchland
Badische Landeselektrizi.
tatsv.ersorgungA.G. (Ba-
denw.)Zw. frs. 10.000.000
6
0/o
‘le hyp. obi. 5.929%
°/0
f
4.440.000
Vereenigde Staten
Obligatiën
Cities Service Company
$
300.000 5
010
30j. Gold
Debent. p. 19585.979%
0/ j
733.125
Cities Service Company
$500.000 5
“Io
30-j. Gold
Debent.p.
19585970Io9f
1.215.625
Handelsondernemingen …………
950.750,—
zijnde:
Nederland
Aandeelen
Algem. Handel-Mij. van
Onroerende Goederen f 250.000 aand.
S 100
o7f
250.000
Noord-Europ.Houthandel-
Maatschappij / 300.000 .
winst. aand. S 105010..
f
315.000
Amsterdamsche Textiel
producten.Onder.neming
v/h. B.
I.
de Vries & Co.
f
350.000 winstd. aand.
S 102k 0/…………./ 385.750
Mijnbouw-Ondernemingen ……….,,
12.418.750,-
zijnde:
Belgisch-.Kongo Aancieelen
Union niinière du ilaut.
– KatangaB.frs.10.000.000
6
o/
preI. winstd aand.
van B. frs. 5005/ 5901)f 1 l.800M00
Vereenigde State,
Aandeelen
Clara Swansea Mining Co.
$225.000 aand. 5.110 o 1)’f 618.750 –
Rubber-Maatschappijen
……..
Nederlandsch.Indië
Obligatën
N.V. Rubber Cultuur-Mij.
,,Amsterdam”f4.800.000
6Ojo
in aand. convert:b.
obl. 5 100 O/ …………
‘f
4.800.000
Tabaksondernemingen ………….
Nederlandsch-Indië
.
Aandeelen
Deli.Batavia.Maatschappij
f1.820.000 ândS 160 o/
o
f 2.912.000
13 Juni 1928
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
511
Thee-ondernemingen
…………
f 1.015.000,-
zijnde:
Necierlandsch-Indië
Aandeelen
Thee-Cult.-Mij. ,,Tjitam.
boer”
f
700.000 aand.
145
0/. ……………..
f
1.015.000
Diverse Oultuurondernemingen. . . . ,,
600.000,-
zijnde:
Nederlandsch-Indiè
Aandeelen
Cultuur.Mij. ,,Koerintji”
f
500.000 aand. It 120
0/0
f 600.000
Diversen ……………………,,
4.365.000,-
zijnde:
Nederland
Aandeelen
Amsterd. Rijtuig-Mij.
f
900.000 aand. It 125
0
1sf
1.125.000
N.V. Nederlandsche Aan-
neming-Mij. v/h. Firma
H. F. Boersma
f
500.000
winstd. aand. It 160
0/.
f
800.000
Obligatiën
Amsterd.sche Ballast-Mij.
f1.000.000 6o obl It 00o/ fl.000.000
Marokko
Obligatiën
Maatschappij ,,Haven van
Tanger” fl.500.000
7
°/0
gegar. obi. It 96 o/….
f
1.440.000
Totaal ….
f 65.445.950,-
Introductie ter beurze.
,,
,,
,,
; eerste koers van afgifte.
Deze leening diende geheel voor conversie.
Totaal der emissies in Januari ….
f 51.704.447,50
Februari .. ,,
66.561.262,50
Maart . . . . ,,
88.269.392,50
April . .. . ,,
37.665.310,-
Mei ……,,
65.445.950,-
Algemeen Totaal
…….
f
309.646.362,50
Voorta werden in de afgeloopen maand h.t.1. geïntroduceerd:
8
U/
obl. Stad Dresden;
eerste koers van afgifte
94
o/
6
0
/
o
,,
,,
,,
,,
,,
,,
,,
981
01
51 oi
o
bel.vr.obl.Stad Oslo;
971 01
aand. Ver. Glanzstoff-
Fabriken
…………
.,,
«
”
”
125
0/
8
ol
o
obl. Würtemberg.
Wohuung-Kreditanst
97 %
terwijl
de
inschrijving
werd opengesteld op de volgende
obligatieleeningen:
Rente-
Emissie-
Guldens
voet
Maatschappij voor Kerkelijk Crediet 1.000.000 41 o/
koers
Congreg. v. d. H. Familie v. Nazareth 550.000 7
0
/0
98ioi
o
Rizzaheim te Koblenz
…………100,000 71
0/
100 ol
o
Metr. Kapittel van hetAartsbisdom
Posen
……………………250,000
8
ol
o
98
0
/0
Priesters van het H. Hart van
Jezus te Duoseldorf ………….400,000 7
o,
99
01
0
Miinsterkerk van Bonn
……….60,000 6.
0
/0
100 o/
Kerkbestuur van Christus Koning,
Guiderweiler
………………50,000
8 oj
100
°/0
RESUM UIT HET MONTHLY BULLETIN OF STATISTIOS (VOLKENBOND).
Maandgemiddelde
1927
1
1928
1913
1925
1
1926
Sept.
Oct.
1
Nov.
1
Dec.
Jan.
Febr.
Maart
Productievan
Engeland
1)
20,590
10,692
21,442
21,095 21,572 21,182
21,889
20,982 22,438
steenkool
Ver. Staten ………
..24,337
43,088 43,988
50,144
44,062
46,633 43,118 42,918 45,266 42,486 44,862
(1000 tons)
Frankrijk
2)
…….
3,338
3,921
.4,285
4,133
4,291
4,101 4,323
4,350
4,254
4,566
Duitschland
3)
….
15,842
11,052
12,114
12,711
13,094
12,864
13,238
13,421
.
12,926 14,118
Productievan
869
530 208
601 606
585 568 569
560 602
ruw ijzer
Veg. Staten …….
2
3,082 3,308 2,819
2,829
2,691
2,739 2,916
2,947
3,251
(1000 tons)
434
708
783
761
796
764
796
809 784
858
207 212
283
309 322 313 317
315′
302
327
Duitschland
5)
848
804
1,105 1,139
1;119
1,150
1,180
1,122 1,170
Import(voor
Engeland 1000
£
8)
54,931
97,223 93,105
93,374 95,584
96,861
95,080
90,082 87,183 99,243
binnenl.
Ver. Stat. 1000
$
147,932
348,018 367,340
351,216
333,612
347,217
329,120
340,777
342,290
382000′
verbruik)
Engeland …………
Frankrijk1000Frs.
7
)
701,778
3712,700
4959,560 3571,508 4475,972 4631,779
5215,962
4123,922 4320,805 4525,495
Frankrijk’) ……….
België ……………
Italië’
1000
Lire
8
303,803
..
,601
2183,373
2155,945
1137,349
1384,626
1434,803 1870,475
1560,163
17(
1
8,103
1818,365
D’land
1000
M.
9)
897,474
1030,171
333,451
1174,83″
1244,683 1290,543
1257,04t
1359,870
1250,073
1229,872
Export (bin-
Engeland
1000 £
0
)
43,771
64,448
54;324
60,488
61,167 70,610
58,834 59,743
57,216
64,958
nenlandsche
Ver. Stat.
1000 $
204,024 401,560
392,643 416,472 480,428 452,868
398,344 401,545
362,685
4231100
19
producten)
Frankrjk1000Frs.
1
0
573,351
3882,676
4961,221
4545,308
5049,987
4870,540 5020,340
4016,537
4423,363
4318,909
Italië
1000LirO
8
….
209,303
1522,855
1555,883 1171,306
1406,880
1311,2)4
1517,437
1032,315
1206,30
1169,870
D’land
1000 M. 9)
841,436 733,208 815,265 932,873
960,434
909,625
953,027
862.117
942,257
1022,070
Inklaringen
Engeland(geladen)°)
4,089 4,626
5,348
5,201
5,444
4,999
4,647
4,578
4,163
4,737
(1000
tons)
Ver. Staten
(gel. en ballast)..
..1,397
2,827
4,231
4,354
4,739
4,806
4,741
5,102
3,396
3,926
Frankrijk (geladen)
2,876 3,667
3,677
4,140
4,138
4,162 4,031
3,563
3,653
Italië (gel. en ballast)
1,560 1,440
1,485 1,522
1,649 1,649
1,849
1,703
1,703
1,703
Aantalwerk-
Engeland
11)
1,126
1,156
1,210 1,194
1,261
1,228
1,128
loozenin1000
Italië
12)
306 332 376
414
439
413
412
Duitschlandl
3
) ….
179
177
294
520 464
432 383
Indexeijfers
Ver. Staten
14) ….
195,9 188,0
193,1
198,5 198,9 195,6
204,0
van aandeel.
Engel.
16
(1913=100)
,
205 213
211
210
216
217
,
225
koersen
Zweden
18)
(nom.
waarde=
100) …
.
.
181 181
180
181
193
207
214
Zwitserland
17) (id.)
210,9
209,8
213,4
223,2
242,6
242,3
241,6
Nederland
18)
(1921-25100)..
107 112
.
110
103
1
111
115
1
116
-j vu,,, ucu verKuup uescn,Kuaur. vanar einoe I18I zonuer lertano.
21 mcl. bruink. Vanaf 1918 mcl. Elzas-Lotharingen. Vanaf 1920 mcl., sedert
Jan. 1927 excl. het Saargebied. 31 Vanaf 1918 zonder Elzas-Lotharingen.
Vanaf 1920 zonder Saargebied en de Pfalz. Vanaf Juli1922 zonder Poolsch
Opper-Silezië.
41
Vanaf 1919 inclusief Elzas-Lotharingen. 51 Zonder
Luxemburg. Vanaf 1918 zonder Elzas-Lotharingen, vanaf 1922 zonder
Poolsch Opper-Silezië.
5]
Vanaf 1 April 1923 met inbegrip van den
handel van Groot-Brittannië en Noord Ierland met den lerschen vrij-
staat en uitgezonderd den buitenlandschen handel van den lerschen
vrijstaat.
71
Sedert Januari 1921 gedeclareerde waarde.
81
Sedert Januari
igzz meuwe scoatting op grond der gedeclareerde waarden.
0]
Vanaf
Januari 1922 in goudmarken.
1
01 Met ingang van 1925 officieele waade-
cijfers.
11]
Verplichte verzekering. Sedert April 1922 excl. den lerschen
Vrijstaat.
12
1 Geheel werkloos.
1:1]
Leden van vakvereenigingen; g.’heel
werkloos. Sedert Jan. 1927 mijnwerkers inbegrepen.
041
Wall Street
Journal: 20 gewone aand. Maandgem. in $. 151 London and Cambridge
Economic Service: 20 gew. aand.
161
Officieel:, Industrieele en Scheep-vaartaand.
17]
Nationale Bank 32 industrieele aandeelen.
181
Officieel
49 gewone aandeelen. 101 Voorl. cijfer.
512
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTÉN
13 Juni 1928
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN.
N.B.
befeekent: Cijfers nog niet ontvangen.
GELDKOERSEN.
BANKDISCONTO’S.
Ned (Disc. Wissels.
413
Oct.’27 Zwits. Nat.Bk.
3422
Oct.’25
5k Bel.Binn.Eff. 5
13 Oct.’27
N.Bk.v.Denem. 5
23Juni’27
Vrsch. inR.C. 6
iS Oct.’27 ZweedscheRbk 4
30Apr.’28
Javasche Bank…. 4
14 Juli ’26 Bank v.Noorw. 5426
Mrt. ’28
Bank van Engeland
4421 Apr.’27
Bk. v. Tsjecho-
Duitsche Rijksbank 7
5 Oct.
’27 slowakije . . 5
8 Mrt.
’27
Bank v. Frankrijk. 3l9
Jan.’28 N.Bk.v.O’rijk. 6 27Jan.’28
Belgische Nat. Bnk.
4416 Nov.’27
N. Bk. v. Hong. 6
26Aug.’26.
Fed.Res.BaukN.Y. 4417
Mei ’23
Bank v. Italië. 6
31Mrt.’28
Bank van Spanje.. 5
23Mrt.’23
Z.A1r.Res.bnk 54
9Jan.
1
28
OPEN MARKT.
•
1927
1926
1914
•
Juni
4
1
28Meij
21126
6111
7112
20124
Juni
2Juni
Mei
Juni Juni
Juli
Am,te,dam
Partic.dlsc.
4j
4
4
3
h6-
5
1i6
43
18
–
1,8
4118_318
31/2_51
21111_7j
3118_3116
Prolong.
4
4-
1
12
4I4-I2
4-
1
12
3
S
14
41
j3 214-3
211
4
3/
4
Londen
Daggeld ..
2-3
11
2
.23
1
3
2
1
12_4
2-4
1
12
3-4 3-4
1
3
1
4
-2
Partic. disc.
331
4
3314719
3
7
18-
11
Iw
4-1
11
4
5
I16-
3
18
4
1
14116
21414
Berlijn
Daggeld ..
4
1
I2-6
1
I2
4
1
12-8
1
12
5
1
12-9
1
12
4
1
12-8
4-7112
3
1
12-5’12
–
Partic.dlsc.
30-55 d.. .
6’12
6’1-
518
618-14
6
314
4I8-5
1
I4
4
1
11-
5
1
–
56-90 d.. .
6
1
i2
6
1
2-
5
18
6
5
15-
3
/4
6314
471
5
_531
4
4
1
1_
5
1
2
1
18_
1
12
Waren-
wechsel.
6
3
14-
7
1S
6:4-7
7
7
5-18
5’I4-18
–
New York’)
Cail money
5I1314
5
1
/,-7
1
14
5
1
12-6’14
6114
4_31
4
3314_4114
1314-21!2
Partic. disc.
4
1
!
4
1
1
4118-114
411
4
3314.7/s
331
8
–
‘)Call money-koers van 8Juni en daaraan voorafgaande weken t/m
Vrijdag.
WISSELKOERSEN.
KOERSEN IN NEDERLAND.
Da a
New
Londen
Berlijn
Parijs
Brussel
Batavla
York
5
)
•)
4) 4) 4)
1)
5 Juni 1928
2.47
209T7T
9.21
9.74
34.58
99%
6
,,
1928
2.471s1,,
12.0971
s
59.21
9.744 34.59
9934
7
,,
1928
2.47%
12.09%
59.25
9.744 34.594
9934
8
,,
1928
2.4’%
12.09%
59.20
9.744
34.60
99%
9
,,
1928
–
–
–
–
–
9984
11
,,
1928
2.4771
8
19.10
59.23
9.75
34.624
99%
Laagsted.w.1)
9.47′
12.09:i
39.18
9.724 34.55
99
Hoogste d.wl)
2.48 I2.10’1
59.27
9.765 34.04
100
4 Juni 1928
2.4751
8
12.09,2
59.20
9.744 34.575
99%
28 Mei
1928
–
–
•
.-.
–
Muntpariteit
2.48%
12.10%
59.26
48.-
34.59
100
Data
Zwit-
serland
Weenen
Praag
Boeka-
Milaan
Madrid
•
•
rest
1)
5 Juni 1928
17.75
34.90
7.34 1.534 13.05
41.35
6
,,
•
1928
47.77%
34.90
7.34
1.53
13.05
41.35
7
,,
1928
47.7634
34.90 7.34
1.53
13.05
41.274
S
,,
1928
47.76
34.8734
7.34
1.53
13.045
41.27
9
1928
–
–
7.34
1.53
–
—
11
1928
47.76%
34.90
7 344 1.524 13.04
41.234
Laagsted.w.
1
)
47.71
34.80
7.31
1.50
13.02
41.19
Hoogsted.wl)
47.78
5.-
7.37
1.574
13.074
41.40
4 Juni 1928
47.7434
34.90
7.34
1.54 13.05
41.344
28 Mei
1928
–
–
–
–
–
–
Muntpariteit
48.-
35.-
5)
48.- 48.-
48.-
Da
a
Stock- Kopen-
S
Q 10*)
Buenos-
Mon-
holm
)
hagen)
forf’)
Aires
1)
treal
1)
5 Juni 1928
66.50
66.50
66.40
6.234
105%
2.4734
6
,,
1928
66.50
66.50
66.40
6.23
105%
2.4711
s
7
,,
1928
66.50 66.50
66.40
624
105%
2.471/
8
8
,,
1928
66.50
66.50 66.40
6.234
105%
2.47′
9
,,
1928
–
–
–
6.24
105%
2.47
1
1
8
11
,,
1928
66.524
66.524
66.40
6.234
1055/
2.47%
Laagste (1w.’)
66.424
66.45 66.30
6.21
105%
2.463.
4
FIoogst
d.w’)
66.56 66.55 66.45
6.26
1,06
2.47%
4 Juni 1928
66.50
66.50
66.40
624
105%
2.471, 28 Mei
1928
–
–
–
– –
–
Muntpariteit
66.617
66.67
66.67 6.264
10581
5
2.48%
) INoteering te Amsteruam.
) Noteering te Rotterdam.
1) Particuliere opgave.
3) Wettelijk gestabilirlerd tusschen 7.534
15
en 7.21
1
12.
In het eerste nummer van iedere maand komt een overzicht voor van een aantal niet wekelijks opgenomen wisselkoersen.
KOERSEN TE NEW YORK. (Cable).
Da a
t
Londen
(5
per
2)
Parijs
($ P.
lOOfr.)
lsk’rIij,z
(5
p. 100 Mk.)
1
Ainsterdatn
(5
p. 100 gld.)
5 Juni
1928
4,88’1,
3,93%
23,88
40,36
6
,,
1928
4,8834
3,93k
23,89%
40,36
7
,,
1928
4,88%
3,93k
23,90%
40,36
8
,,
1928
4,8834
3,93k
23,89 40,36
9
,,
1928
4,88%
3,9381,
23,89
40,36
11
,,
1928
4,8811,
3,93%
23,89%
40,35
13 Juni
1927
4,85
11
/,
3,91%
23,69%
40,05%
Nitiotpariteit –
-I
4,8867
19
9
30 23
9
8134
4031
t6
KOERSEN TE LONDEN
Plaatsen en
Landen
Noteerings-!
eenheden
26Mei
1928
2Juni
1928
4/9
Juni
1928
)LaagsteIHoogste
1
9Juni
1928
AIexandri..
Nast. p.£
9734
9734
971,,
97111
1
,!
9734
Athene
.. ..
Dr. p. £
374
3
/
4
3747
374%
3753.4
3745
9
Bangkok …
Sh.p.tical
1/105/5
111015,8
1/10%
1/10 10%
Budapest . ..
Pen. p. £
27.96 27.97 27.92
27.99
27.964
B. Airesl). ..
d. p. $
4734
47%
4751
8
47%
47
1,
1
1
,
Calcutta
…
Sh. p. rup.
1
1
*61
164
16
1!5°
3
‘
04
1
1/6
1
1
44
1/6
Constantin..
Piast.p.c
950
9479
940 955
94711,
Hongkong ,.
Sh. p. $
2/1s
8
23 T2
1
-1 Q
2,18,
8
210
1
I1
6
Sh.p.yen
1/106
IT
1’10’
!
25
111016
TT
1111′
22
11031
1
Lissabon
..
Escu.p.
114
113%
110
11334
110%
d. per $
24
24
23%
24%
24
Montevideo 1)
d. per $
5034
50″
’32
49
3
j
50
50%
Kobe
……..
Mexico ………
Montreal’) ..
$ per £
4.89
4.89k
4.89
4.8951
6
489i
2
R.d.Janeiro
1)
d. per Mii.
5
59
1
66
559164
f
5671
44
515: 16
1
529132
Shanghai …
5h. p. tael
2/911,
2,911,
2/834
21951
16
218
:8
Singapore. ..
id. p. $
2/3%
2/32/
4
2131l/,
5
2
8
t3 ST
2/394
Valparaiso 2). $ p. £
39.45 39.43
39.40.
3.49
39.49
Warschau ._
ZI. p. £
1
4351
43.514
43.48
43.55
43.514
cicgranscn Iransler,.
‘)RJ
ag.
ZILVERPRLJS
GOUDPRIJS’)
Londen’) N.York
2
)
Londen
4 Jun, 1928.. 2734
6034
4 Juni 1928….
84111
5
,,
1928..
2751
8
6034
5
,,
1928…..
8411034
6
,,
1928..
271’1
j4
60s
6
,,
1928….
84/10%
7
,,
1928-
2991,
5971,
7
,,
1928….
84110%
8
,,
1928. .
2734
5934
8
,,
1928….
8411034
9
,,
1928..
2734
6011
9
,,
1928….
84110%
11
Juni 1927..
2631
8
57
11 Juni 1927… .
8411134
20 Juli
1914. .
24
“118
59
20 Juli
1914… .
84111
1) in pence p. oz. stand.
2)
Foreign silver in Sc. p.oz. fine.
8)
in 8h. p. oz. line
STAND VAN ‘s
RIJKS KAS.
De Minister van Fina nciën maakt bekend:
Vorderingen.
1
30 Mei 1928
6Juni 1928
Saldo bij de Nederlandsche Bank
-•
–
Saldo b. d. Bank voor Ned. Gemeenten
/
612.694,39
f
967.251,82
Voorschot op ultimo
April
1928 aan
de gem. op voor haar door de Rijks-
administratie te heffen gemeentelijke
inkomstenbelasting en opcenten op
de Rijksinkomsten belasting……….
37.209.570,08
37.209.570,08
Voorschotten aan Suriname………..
8.942.561,89
8.960.922,85
Kasvord. weg. credietverst. aih. buiteni
,, 140 504.307,09 ., 140.919.301,29
Daggeldleeningen
tegen onderpand
van Staatsschuldbrieven
……….
18.500,000,-
,,
9.500.000,-
Saldo der postrekeningen van Rijks-
15.214.694,24
15.032.834,66
comptabelen
…………………..
Vordering op het Staatsbedrijf der P.,
..
T. en T.’)
–
Id. op andere Staatsbedrijven 2)
2.395.348,03
,,
.3.575.348,03
Verplichtingen.
Voorschot door de Nederi. Bank
…
/
5.189.597,65
f
8.125.535,79
Schatkistpromessen in
103.526.000,-
, 103.526.000,-
Waarvan direct bij de Ned.
. 1.874.617,-
–
Schatkistbiljetten in omloop’)……….
Zilverbons in
Omloop …………….
omloop ……..6.950.000,-
,,
12.050553,50
Schuld a. d. Bank v. Ned.Gemeenten 2)
..
–
–
Id. aan
Ned.-lndië
………………
.
,,
16.224.378,91
,,
12 551.419.46
Id. aan
Curaçao …………………
…..
239.811,54
239.618,25
ld.’a. h. Alg. Burg. Pensioenfonds 2) ..
,,
2,342,863,47
.
,,
4628.740,55
Id. a. h. Staatsbedrijf d. P., T. en T. 2).,
0.559.021,69
,,
36.028.015,82
lii. aan andere Staatsbedrijven’)………1.315.000,–
,,
1.315 000,-
Id. aan diverse
instellingen 3) ………..
5.793.229,14
,,
5.777.138,19
‘)
Waarvan
t 12.056.000 vervallénde
op 1 Juli 1929.
2)
In rekg.-crt. met ‘s Rijks Schatkist.
NEDERLANDSCH-INDISCHE
VLOTTENDE
SCHULD.
• 1
2 luni 1928 1 9 luni 1928
Vorderingen:
Saldo bij ‘s Rijks kas …………….
.f 15.121.000,-
Saldo bij de Javasche Bank ………
…..11.547.000,-
Verplichtingen:
Voorschot uit ‘s Rijks kas aan.N.-lndit
–
Voorschot Javasche Bank aan N.-lndië
–
Schatkistpromessen in omloop …….
….150.000,-
Muntbiljetten in omloop …………..34.214.000,-
Schuld aan het Ned.-lnd. Muntfonds.. ,, 1.039.000,–
Idem aan de Ned.-lnd. Postspaarbank. .. 1.068.000,-
f12.459.000,-
13.498.000,-
150.000,-
34.148.000,-
852.000,-
1.058.000,-
13 Juni 1928
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
5,3
NEDERLANDSCHE BANK.
Verkorte Balans op 11 Juni 1928.
Activa.
Binnenl.wiB.{Hfdbk.
r
39.797.678,72
sels,Prom., Bijbnk.
,,
2.939.197,15
enz.in disc. Ag.sch.
,,
10.712.219,08
ç
53.449.094,95
Papier o. h. Buitenl. in disconto……..
–
Idem eigen portef.
.
f
196.473.169,-
Af :Verkochtmaar voor
de bk. nog niet af gel.
–
,
Beleeningent
mcl.
vrsch.j Hfdbk.
f
39.718.628,27
in rek.-crt.l Bijbnk.
,,
7.045.010,06
op onderp. Ag.sch. ,, 61.883.367,78
f
108.647.006,11
Op Effecten …..
.. ‘ 104.987.206,11
Op Goederen en Spec.
,,
3.659.800,- 108.647.006,11
Voorschotten a. h. Rijk … …. .. .. ….
,,
9.170.082,43
Munt en Muntmateriaal
Munt, Goud
…… f
67.563.125,-
Muntmat., Goud
,, 367.468.818,36
t 435.031.943,36
Munt, Zilver, enz..
22.973.871,62
Muntmat., Zilver..
–
458.005.614,98
Belegging
115
kapitaal, reserves en pen-
sioenfonds
……………………,,
23.575.585,96
Gebouwen en Meub. der Bank
……
5.000.000,-
Diverse
rekeningen ………………,,
38.695.550,34
Paeaiva
f
889.016.103,77
–
Kapitaal ……….. ..
.
-.
.
.-………f
20.000.000,-
Reservefonds …………………….,
7.027.840,39
Bijzondere reserve ……………….
8.000.000,-
Pensioenfonds
…………… . ……
..
5.165.183,40
Bankbiljetten in omloop ………… .,,
790.555.390,-
Bankaasignatiën in omloop ……….. ..
293.770,24
Rek.-Cour.
f
Het Rijk
–
saldo’s:
Anderen
f
46.458.916,93
46.458.916,93
Diverse
rekeningen …….
………..
,,
11.515.002,81
f
889.06.103,77
Beschikbaar metaalsaldo …………
f
290.097.3075 Op de ba8i8 van
21.
snetaaldekking …..
,
122.635.692,52
Minder bedrag aan bankbiljetten in om-
loop dan waartoe de Bank gerechtigdis. ,, 1.450.486.535,-
Voornaamste posten in duizenden
guldens.
Goud
Andere
Beschikb.
Dek-
Data
Munt
1
Muntmat.
Circulatie
opeischb.
schulden
Metaal-
saldo kings
perc.
11 Juni
’28
67.563 367.469 790.555 46.753
290.097
55
4
,,
’28
67.616 367.469
811.834
34.961
289.607
54
29 Mei
’28 67.625 367.469 797.333
35.975
292.386
55 21
’28
87.675
367.469
794.4(11
49.112
292.401
55
14
’28
67.680
367.469
811.535
37.650
289.788
54
7
’28
67.684 367.469
828.012
35.582
286.505
53
13 Juni
‘2
71
63.6341
351.459
795.429
51.110
273.096
52
25 Juli
‘14165.7031
96.410
1 310.4371
6.198
43.521
1
)
54
Schatkist-
B ee
Papier
Diverse
Data
bedrag
promessen
,
op het
reke
disconto’s rechtstreeks
g__-
buitenl. ningen
3)
11 Juni
1928
53.449
–
108.647
196.473
38.696
4
,,
1928
57.484
–
109.161
196.397
40.880
29 Mei
1928
52.613
–
112.722
193.884
41.508
21
1928
57.788
–
111.073
193.781
40.397
14
1928
64.658
–
118.942
193.630
40.499
7
1928
73.827 3.000
121.446
192270
41.601
13 Juni
1927
153.036
–
133.572 114.103
36.501
25 Juli
1914
67.947
14.300
61.686
20.188
509
‘)
Op
ae basis van ‘ metaalaekklng. ‘) Sluitpost acuva.
C(JRAÇAOSCHE BANK.
Voornaamste posten in duizenden guldens.
Data
Metaal Circu-
latle
Dis-
conto’s
Voor-
sdiotten
aan de
kolonie
Diverse
reke-
ningenl
Diverse reke-
ningen2
1 Mei
1928
2.260
3.941
169
70
2.048
131
1 April
1928
2.282
3.831
•
161
45
2.078
258
1 Maart
1928
2.308
3.389
161
2803
2.009
280
1 Februari 1928
2.316 3.390
162
275
2.128 460
1 Januari
1928
2.320
3.312
163
360e 2.215
570
1 Dec.
1927
2.263
3.151
80
27
2.024
792
1 Mei
19271
1.769
2.473
1
150
1
48
1
1.825 856
.1)
SIultp. oer activa. ) Sluitp. oer passiva. ) Scilula aan ae Kolonie.
JAVASCHE BANK.
Voornaamste posten in duizenden guldens. De samengetrok-
ken cijfers der laatste weken zijn telegrafisch ontvangen.
Andere IBeschjkb.
Data
Goud
Zilver
Circulatleopeischb.
1
metaal-
schulden
1
saldo
9Juni1928
19f200
311.200
47.800 119.400
2 ,, 1928
191.400
306 400
44.000 121.320
26 Mei 1928
192.600
304.600
43.200 123.040
12 Mei 1928 174.261
18411 306.290
38.528 124.043
5 ,, 1928 174.446
18.638 304 994
39.893 124.463
28 Apr.1928 174.445
18.950 303.568
48.804 123.277
21 ,, 1928 173.233 . 18.912 304.840
45.805 122.338
11Juni1927 185.198
27.520 318.424
48.525 140.024
12 , 1926 195.354
37.787
330.033
43.787 158.851
25 Juli 19141 22.057
31.907
110.17.2
12.634
4.842
2
)
Wissels,
1
Dek-
Data
1
Dis-
buiten
Belee- i Diverse
1
conto’s
N.-Ind.
nin gen
1
reke-
1
kings-
percen-
betaalb.
ningen’)
1
ta’e
9 Juni1928
2
,,
1928
26Mei 1928
12Mei1928
126.100
120.300 114.300
*5*
••
63.787
53 55
55
56
13.487
18.193
63.180
5
,,
1928
13.417
20.004
64.380 60.324
56
28Apr.1928
13.256
22.368
67.710
61.879
55
21
,,
1928
13.316
23.126
67′.448
60.862
55
11Juni1927
14.234
20.673
64.070
56.182
58
12
,,
1926
11.099
21.278 43.328
65.491
62
25 Juli1914
7.259
6.395
1
47.934 2.228
44
1)
Sluitpost
activa.
1)
Basis
Ijs
metaaldekking.
BANK VAN ENGELAND.
Voornaamste posten, onder bijvoeging der Currency Notes, in duizenden panden sterling.
Data
Metaal
‘Clrculatle0
Currency Notes
Bedrag
1
Ban kbilj. Gov
. Sec.
6Juni 1928
164.074
135.662
295.651 56.250
246.185
30 Mei
1928
162.902 135.985
293.697
56.250
243.935
23
,,
1928
162.187
135.064
290.285
56.250
241.251
16
1928
161.947
134.34
294.655
56.250
245.057
9
1928
161.905
135.218
295.084
56.250
945.463
2
1928
160.730
135.756
294.769
56.250
245.082
8 Juni 1927
152.111
137.333
302.460
56.250
252.650
22 Juli
1914
40.164
29.317
–
–
–
Data
1
00v.
Sec.
1
Other
1
Sec.
1
Public
1
Depos.
1
Other
1
Depos
Reservei
1
Dek-
kings-
1
..,.
6Juni’28
36.187
52.579
8.853 110.273 48.168
40s1
8
30 Mei ’28
28.967 53.985
22.284
89.568
46.668
423f
23
,,
’28
2 9.5 82
54.924
13.095
100.518
46.873
41(
16
,,
’28
29.577 55.846
19.165
95.377 46.863
4018/
J5
9
1
28
29.457
55.695
13.075
100.782 46.437
40
2
’28 31.385 56.697
13.680
101.410 44.724
3871
8
8Juni’27
52.586 45.606
12.550
102.389
34.528
30
22 Juli ’14
11.005
33.633
13.736
42.185
29.297
52
1)
Verhouding tusschen Reserve en Deposits.
BANK VAN FRANKRIJK.
Voornaamste posten
in millioenen
francs.
Waarvan
1
Tegoed
Wis-
Belee-
Data
Goud
in het
Zilver
in
e
sels
OIFi
,.
t
ningen
buitenl.’) buitenl
7Juni’28
5.543
1.864
343
62
1.696J
15
1.921
31 Mei’28
5.543
1.864 343
62
2.822
13
1.810
25
’28
5.543
1.864
343
61
2.072
13
1.848
18
’28
5.543
1.864
343
62
1.686
13
1.776
10
’28
5.543
1.864 343
61
1.869
14
1.791
9Juni’27
5.547
1.864 345
53
1.779
9
1.670
23 Juli’14
4.104
–
640
–
1.541
8
1
789
Buit .gew.
1
Schat-
Diver-
1
Rekg. Courant
_______________
Data
voorsch.
1
kistbil-
sen’)
Circulo.tle[Parti;
ajd._StaatjJettena)J
culleren
Staat
7Juni’28
21.300
5.930
31.243 59.856
8.341
130
31 Mei’28
21.700
5.930
30.743
59.195
8.882
149
25
’28
22.600
5.930
30924
58.995
10.512
180
18
’28
22.700
5.930
29.749
59.719 8.459
59
10
,,
’28
23.500
5.930
28.342
60.385
8.894
31
9Juni’27
27.200
5.720
20.483
52.786
11.255
4
23Juli’14
–
–
–
5.912
943
401
‘, waarvan oesnivaa qW miiiioen. ‘, In uisconio genomen wegens
voorsch. v. d. Staat aan buitent. regeeringen.
3)
Sluitpost activa.
514
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
13 Juni 1928
DUITSCHE RIJKSBANK.
Voornaamste posten in millioenen Reichsmark.
Daarvan
Deviezen
Andere
–
Dat a
oud
bij bui-
als goud,
wissels
Belee-
tenl. circ. dekking
en
ningen
banken
1)
geldende
cheques
7 Juni 1928
2.040,8
85,6
266,9
2.238,1
21,6
31 Mei
1928
2.040,8
85,6 274,1
2.489,4
43,0 1
23
,,
1928
2.040,7
85,6
229,5
2.035,2
27,4
15
,,
1928
2.040,8
85,6
212,9
1.985,9
59,7
7
,,
1928
2.040,9
85,6 197,5
2.280,4
39,2
7 Juni 1927
1.815.5
69,1
86,9
2.338,2
54,9
30 Juli
1914
1.356,9
– –
750,9
50,2
Data
Effec-
Diverse
Circu-
Rekg.-
Diverse
ten
Activaa)
latie
Cr1.
Passiva
7 Juni 1928
94,Ô
602,4
4.218,0
532,7
204,8
1
31 Mei
1928
94,0 666,7
4.486,9
581,5
197,9
23
,,
1928
94,0 553,7
3.821,6
675,1
195,7
15
,,
1928
94,0
566,4
3.987,1 463,5 208,2
7
,,
1928
94,0 558,1
4.238,9
430,5
189,5
7 Juni 1927
92,9 464,9
3.689,2
650,9
252,6
30 Juli
1914
330,8
200,4
1.890,9
944,-
40,0
1)
Onbelast.
2)
W.o. . Rentenoankscheine
7
Juni,
31,
23,
15, 7
Mei ’28,
7 Juni
’27,
resp. 47;
24; 60; 60; 43; 61
miii.
NATIONALE BANK VAN BELdE.
Voornaamste poBten in millioenen Belga8.
Data
Goud
–
I
.Z
0.
0
.2
.
.Pekg. Cr1.
e
1928
-.2
n-.
0
.
7 Juni
787
429
44
541
58
387
2.122
20
65
31 Mei
780
476
44
543
97 391
2.155
26
114
24
772 455
44
553
48
390 2.119
26
83
17
772 469
44
556
51
389
2.127
20
99
10
771
467
44
552
46
393
2.123
20
96
9Juni2
644. 438
41
484
28
400
1.876
12
1-16
1)
Aan de schatkist gecedeerd. 2)1927.
VEREENIGDE STATEN VAN NOORD-AMERIKA.
FEDERAL RESERVE BANKS. Voornaamste posten in millioenen dollars.
Goudvoorraad
Wettig
Wissels
Data
betaal-
middel,
Totaal
1
Dekking
1
In Fier-
disc. v. d.
In de
open
bedrag
F. R.
Notes
Zilver
etc.
member
markt
banks
gekocht
23 Mei
1
28
2.634,3
1.198,5
161,1
847,5
330,6
16
,,
1
28
2.640,8
1.225,6 160,8
807,4
347,3
9
,,
’28
2.690,1
1.228,5
157,8 777,1
365,1
2
.,
‘2.8
2.709,4
1.249,7
159,0 757,1
363,1
25Apr.’28
2.723,3
1.266,8
162,8 709,1
365,8
18
,,
’28
2.719,4
1.3297
165,1
619,6
350,8
25 Mei ‘271
3.012,0
1.698.4
165,8
428,6 236.2
Data
Belegd
in t]. S.
Gestort
Dek-
Algem.
Dek-
Gov.Sec.
in circu-
latie
Kapitaal kings-
perc.’)
kings-
perc.
2
23 Mei ’28
230,5 1.579,4 2.416,5
139,6
65,9
70,0
16
,,
’28
262,3
1.583,1
2.434,2
139,2 65;7
69,7
9
,,
’28
277,4
1.59I,
2.474,1
138,1
66,2
70,1
2
,,
‘8
292,3
1.590,6
2.493,5
137,6
66,3
70,2
25Apr.’28
304,8 1.572,6
2.474,6
137,6
67,3
71,3
18
,,
’28
340,7
1.582,0
2.423,3
137,6
67,9
72,0
25 Mei ’27
321,9
1.705,8
2.32,6
129,0 74,2
.
78,8
1
vernouing totalen goudvoorraad tegenover opeischbare schuldeni F. R. Notes en netto deposito.
2)
Verhouding totalen voorraad munt-
materiaal en wettig betaalmiddel tegenover idem.
PARTICULIERE BANKEN AANGESLOTEN BIJ HET
FED. RES. STELSEL.
Voornaamste posten in millioenen dollars.
DlsT
Ri
Data
Aantal
1
conto’s
Beleg-
de
1
TotaalWaarvan
banken
en
gingen
depo-
time
sito’s
.deposits
beleen.
banks i
16Mei ’28 642
15.937
6.654 1.763 1.20.897
6.972
9
’28 643
15.897
6.647
1.804 20.862
6.948
2
’28
643
1
15.951
6.637
1.816
20.966
6.911
25Apr.’28 641
15.722
6.616
1.804 20737
6.878
18 ,, ’28
645
15.763
6.618
1.767 20.899
6.841
18 Mei ’27 668
14.460
6.032
1.701
19.477
6.166
Aan het eind van ieder kwartaal . wordt een overzicht
gegeven van enkele niet wekelijks opgenomen bankstaten. .
EFFECTENBEURZEN.
.
. .
.
Amsterdam, 11 Juni 1928.
De stemming vm de iuteruatisiiale fondaeninarkten is iu de achter ons liggend.e berichtsweek vrijwel vodkorne be-
.he’scht door de houd-ing van de beurs te N
w
Y o r k.
Toen in ‘den aanvang
van
de beriehitsweek de, 6endens dar
tet plaatse ta.maljk prijsJiouclead bleek te zijn, ging men
ook in de overige centr.a to4 aankoopen over. Later even-wei, nadat een scherpe reactie in de Amerikaanache fond-
senmark’t -was iiigetrecleii, werd men veelal bevreesd .uiieuwe
engagenienten aan te gaati en gaf het algemeene k.oerspeil
een negiing 4o4 lachteruitgaing
,
te uien. De beuts te New
York zelf heeft gereageerd in verband – met de stemming
op de geidmark-t. Weliswaar is ,,caJJ nsoney” Jager verkrijg.
baar ge-veest dan acht dagen geleden, doch het feit, dat de
voorschotten aan de ‘bèursmakei-aars opnieuw niet een be-langrijk bedrag zijn toegenomen, heeft vrees doen ontstaan
voor nieuw en krachtig ingrijpen van de financieele auto-riteiten. Daarentegen is men optimistisch – gestemd, voor
zoover het liet Arneirikaaaaehe bedrijfsleven ‘betreft. Welis-
waar is de levendigheid in de staalindustrie eenigszins ver-
min-clerd – getuige ook de af nem.ing van de onu.itgevoerde
orders van de Steeltrust – doch van de overige takken van
nijverheid .iiebben de berichten gwistig geluid.
Te P a r ijs is de daling vno het koerspeil nogal heftig
geweest. Evenals men enkele weken geleden ‘toncler keuze
allerlei fondsen ii it de markt heeft genomen, voornamelijk
voor builtenlanicisehe, speciaal voor Belgische rekening, is
men er thans toe overgegaan omvangrijke posities te li–
qui.doeren, ook zonder scherpe selectie. Het gevolg is ge-
‘eest een krachtige daling over de geheele linie, welke ve1-
iswaar het toppuitt heeft bereikt in de tot voor korten tijd
sterk gefavoriseercie papieyen, zooals B’anque -de Frarice,
.Suorerie Say, Oréciit Lyon’nahs, Générale d’Electricité, enz.,
doch welke ook de overige fondsen heeft aangetast.
Te B er lijn -is de stemming vrij sterk verdeeld gehveeat.
Over het algemeen was de tendens niet lusteloos, doch tegen
het einde van de bcrich’tsweek heeft de stijging van den
dollarkoers eenige ‘bezorgdheid in het, leven geroepen. Men
was bevreesd, dat dit een symptoom was van het onttrek-
ken van in Duiitschla,ncl geplaatste buitenlandsche saldi en achtte het ontstaan van cotmplicatios op de geidmarkt Tno-gelijk. Ook hebben de berichten van de beurs ‘te New Vork
-invloed uigeoelend-. Ten slotte echter -is een herstel van
eenige heteeken;is ontstaan, zooclat het einde van de be-
richtsweek -niet op het laagstbcreikte peil is gekomen.
Te Lo n d en is (le beurs stil en weinig belangrijk ge-
weest. De omvang van zaken is stei
–
k afgenomen en tege-
lijkertijd is dit met de koersflucttiaties het gevel geweest.
Daarentegen .nas de afdeeling voor ,,gilt-edged” papieren
vast, in, verb.andIimet de ruimere ge.ldmarkt te Londen.
Ten o n sentis de gang van zaken op de fendsenmarkt
nogal verdeeld geweest. De
beleggingsnfdeelin,g
heeft over
het algemeen een vast aspect te zien gegaven., doordat cle
ge1dniiurkeenige teekenen van verruiming heeft getoond.
Weliswaar bleven de ver-schillen meestal beperkt ‘tot frac-
ties van procenten, doch de algemeene tendens werd hier-
dooi- niet geïnfluenceerd. 6 pOt. Ned. Werk. Schuld 1922:
104
1
–
5
/
16
, 104%; 4% pCt. Ned. Werk. Schuld 1917: 100
3
/s,
100110; 4% pCt. Ned. Indië 1926: 98
3
/, 98
5
/, 98%; Sao
Paulo 1921: 107
1
/55-,
107%, 107%.
Daarentegen waren de meeste andere aîdeeliingen luste-loos, al ‘zijn af en toe -wel verbeteringen van eenigen om-van.g op te merken geweest. Een, tamelijk scherpe dal-ing viel op to merken in de afdeeling voor
industrieele aandee-
ten.
Nu cle buitenland-sche markten 61 lusteloos zijn 61 zich
in een afwachtende houding bevinden, -is de kooplusit vodr
-buiteni-andsche rekening ten aanzien van sommige fondsen
a.an onze beurs ok geringer geworden. In de eerste plaats
hebben hier-onder aancleelen in ku.nstzijdefabriekeu te lijden gehad, zoodat bijv. aandeelen Nedei’-laizdsche Kunstzijdef a-
briek, Hollandsche Kunistzijde Industrie, Internationale
Viscose,
en-s.
-alle een -achteruitgang van ht koerspe’iJ te
zien hebben gegeven. Aanvankelijk hebben aandeelen M-ae-
kuhee hierop een uitzondering
gevormd,
doch ten slotte bIe-
ken ook deze niet tegen de algemeen dalende richting be-stand te zijn. Voorts waren •a.andeelen Philips Gloeilam-penfabrieken aangeboden, zoodat een vrij scherpe reactie
is ingetreden. De overige induatrieele soorten bleken even-
eens niet zeer opgewekt te zijn. Centrale Suiker Mij.: 80,
82, 81%, 80%; HoU. Ku.nstzijde md. :– 241, 2,32%, 230;
Jurgens: 280; Margarin
–
e Unie:
206%.,
203, 201%; Mae-
ku.bee: 229%, 241, 235%, 233,
230%;
Ned. Kunst’zijdefa-
-briek: 533, 528%, 511%, 50934, 511; Philips Gloeilainpen-
fabr.:
770%,
7-52%, 748; Z-weedsohe Lucifers: 420′, 421%
1
416%, 417, 415%.
De afdeeling voor
3sike’rGancieel’n
is verdeeld gweest.
13 Juni 1928
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN•
515
Over het algemeen was cle handel klein en de stemming is
niet onaangenaam geweest. Wei heeft het teleurstelling ge
wekt, .dat de V.J.S.P. nog steeUs niet tot verkoopen is
overgegaan, doch overigens heeft dit ook geen realisatie-
drang uitgelokt. Een uitzondering hebben aandeelen H.V.A. gevormd, wnarin eenige ooutramine is ontstaan, welke door
den druk der verkooporders een achteruitgang van den
koers in het leven heeft geroepen. Ten slotte hebben ook
clé overige aandeelen zIch hierbij eenigszins aangesloten.
Besito Cultuur Mij.: 186
1
187, 190, 189%
;
H.V.A.: 7193.4,
724, 726, 720, 715; Javasche Cultuur Mij.: 382, 38834, 385,
387, 386; Kalibagor: 412, 410, 412., 416; Poer.wo.redjo: 120,
119%, 1197/
s
, 119; Sindanglaoet: 453, 450, 448; Tjepper:
845, 855, 860, 878, 874; Watoetoelis Poppoh: 798, 801, 795.
De
scheepvaa.rtrnwrkt is
Vrij vast geweest. De aahkondi-
ging, tegen het einde van de beriehtsweek, van een uitgifte van aandeeleu Java-China-Japan Lijn heeft een goeden in.
druk gemaakt. Holland-Amerika Lijn: 78%, 7634, 75;
Java-China-Japan Lijn: 141, 1383.4; Kon. Ned. Stoomboot
Mij.: 86%, 87%, 88, 87; Nievelt Goudriaan: 115
3
/
4
, 116%,
1 157/s
, 115%
;
Stoomvaart Mij. Nederland: 193, 19334.
Rubberc&andeelen
waren weinig bewogen. De rabberprijs
is vrijwel niet veranderd en hoewel deze week opnieuw de
voorraden te Londen zijn verminderd, heeft dit feit niet
veel indruk op de markt gemaakt. Onder deze omstaiidighe-
den is de handel tot bijzonder kleine proporties ingekrom-pen; aanbod en vraag bevonden zich vrijwel in evenwicht.
Aansterciam Rubber:
234%,
238%, 235%, 233
3
/8;
Deli Ba-
tavia: 174%, 17734, 178, 175.; Hessa Rubber: 316, 320,
31634, 316%; J’avaCaoutchouc: 154%, 156, 150%., 149;
Majanglanden: 295, 297, 293; Not. md. Rubber & Kolfje:
276, 279, 278, 2.70%; R’.darn Tapanoeli: 114%, 119,
115; Serbadjacli: 219%, 217%, 218, 217%, 213; Sumatra
Caoutohouc: 180, 181%, 177; Swiiatra Rubber: 194, 191%,
19134, 189; Ver. md. Cultuurond.: 139, 142%, 141%. 140;
In4eroontinentai Rubber: 13, 12%, 127/8, 1234.
De
ta.bsksnvarkt is
in den aanvang van de bericlitspmiocle
en ook nog gedurende de eerste helft vrij vast geweest.
Daarna is, in ovoreenstemmiing met de algemeene tendens, eenige reactie ingetretlen, welke echter geen groote af me-
.tingeu heeft aangenomen. Een uiitzonclering hebben
80811-
snigo J avasoorten gevormd, voor welke (10 vraag op enkele
dagen groot is geweest, in verband niet de hooge prijzen,
voor het pro:luct van de desbetreffende ondernemingen be-
steecl. Areudsburg: 629, 631, (130; Besoetk,i Tabak Mij.:
522, 520, 519, 515; Deli Batavia Mij.: 528, 534, 528%, 524,
516%
;
Deli Mij.: 453%, 458, 459, 454%, 453%
;
Ngoepit:
350, 355, 357, 360; Oostkust: 197
1
/2,
201%., 199, 196, 195;
Senembah: 519, 501 (ex div.), 496, 492%, 490.
De af cleeling voor ja’ troleuinaea4eclen
werd uit de
t
aard
der zaak geheel behecrscht door aandeelen Koninklijke Pc’-
trolenin Mij. De stemming voor dit fonds is over het alge
meen vast gebleven, ondanks het internationale karakter.
Uit Parijs ksi”amen op ‘sommige dagen zelfs omvangrijke
kooiporders, welke extra steun hebben verleend. Dorritsche
Petr. md. Mij.: 367%, 366%; Gen. Roll. Petr. Cy.: 226,
927%, 222; Koninklijke Ned. Peti’. Mij.: 388%, 384
3
/
S
, 388;
Perl.a.k Petroleum: 72%, 74%, 77, 77%
;
Pendawa: 21, 19i,,
20%, 19
5
/s; Marland Oi.l: 38%, 36%, 36, 35%.
De a.fdeeling voor
inijivboiciixiaudeelen
heeft zich volko-
men op den achtergrond bewogen. Van de belangstelling,
welke enkele weken geleden voor deze fondsen heeft bestaan,
viel niet
ve
e
l
meer Le merken, in verband waarmede een
lichte afbrokkeling van het koerspeil 1laats heeft gevonden.
Algemeene Exploratie Mij.:
100%,
101
9
/i
a
, 98%
;
Billiton
le Rubriek: 970, 1000; ‘MUller & Co. Mijnbouw Mij.: 96%,
95, 94, 96; Redjang Lebong: 13634, 141, 139; Singkep
Tin Mij.: .402,
402%.,
400, 395.
Baakaandeelen
waren stil, doch vast, in overeenstei]1.
ming met de stemming voor beleggingspapieren. Amster
–
dainsche Bhnk: 180, 181%, 181
1
/4,
181%; Koloniale Bank:
272%, 274,
272%,
270; Ned. md. Handelsbank 184, 184%,
183%, 183%; Neci. Handels Mij.: 184
1
1,
183%, 1841,
1827/8; Rotterdamsche Baukvereeniging: 99%, 98%, 984
Twenbsche Bank: 143.
De
Arnee-ikaein.sche innrl&t
heeft zich geheel bij Wallstreet
aangesloten, met het gevolg, dat vooral tegen het einde
van de bericlstsweek scherpe nadeelige verschillen zijn voor-
gekomen. Anaconda Copper: 143Yn 1457/
g
, 140, 140%,
134%; Studebaker: 76′,, 76%, 74% (ex div.), 707/8; U.S.
Leather Corp.: 44%, 43%
,
,
4071e;
U.S. Steel Corp.: 1437/
8
,
144%, 141%; Atch.ison Topeca:
1879I1e
(ex div.), 184%;
Baltimore & Ohio: 112 (ex div.), 111; i’sJissouri Kausas &
rp
exas:
3411, 34
1
/2,
33%, 34
1
/
4
; New York Out. & West.:
32
1
j16, 33, 32″116, 29
1
5116; Union Paoif.ic: 198, 194%, 196%,
192%; Wabash I{ailw’ay: 87, 87
21
132,
777/
8
.
GOEDERENHANDEL.
GRANEN.
12 Juni 1928.
T n r
w
e: Het meest belangrijke bericht van de week is
het oogstrapport van Washington. Volgens dit bericht is
cle stand van wiutertarwe niet vooruitgegaan, maar aan-
gezien bij cle schatting steeds met eenigen achteruitgang
gerekend wordt, is thans de schatting van cle opbrengst
toch verhoogd van 479 tot 512 millioen hu., tegen een
eiiiclraming van verleden jaar van 552 inillioen bu. Dit
groote verschil tussohen de schatting van verleden jaar op
1 Juni en de eindra.miiug, geeft wel aan, hoeveel de oogst
nog verbeteren kan en daar dle weersomstandigheden, over
het algemeen in den laatsten tijd goed geweest zijn, moet
uien er dus rekening mee houden, dat ook dit jaar de
eindopbrengst van cle wiutertarwe nog wel wat ‘hooger
geraamd zal wrdou. Wat cle voorjaarstarwe betreft, de
stand wordt met 79 aangegeven tegen 86,8 op 1 Juni 1027
en 88,5 als gemiddelde van de laatste tien jaar. Dit is dus
teleurstellend eis waar er geen verontrustende berichten
uit het Noord-Westen ontvangen zijn, verwoiidert deze
schatting wel eeuigszius. De markt is er evenwel niet vast
op geworden. Wel was er op den Oclen Mei, den eersten
dag na het bekend worden van het rapport, een lichte
verbetering, doch deze ging op den volgenden marktdag
wederom verloren. Aangezien in de eerste dagen der be-
riohtsweek Ohicago bijzonder flauw gestemd ss’as, zijn ten
slotte de noteerinigen van 4 tot 11 Juni en. 6 dc. per bu.
ternggeloopen. In Winnipeg bedraagt do clal:ing weinig
minder, terwijl ook in Buenos Ayres en Rosario cle mark-
ten flauw geweest zijn, vooral te Buenos Avro’s, waar cle noteeringen 35 en 30 centavos daalden. Waar het weer in
het Noord-Westen van de Vereenigcle Staten zoosvel als in
Canada gunstig geweest is, in zooverre er regen geval-
len is, daar waar naar regen verlangd werd, begint men
optimistischer te worden over de opbrengst, z.00svel van
den Canadeeschen als van den Noord-Amerikaanschen oogst
van zomertarsve. Hoewel men de in Canada voor export
beschikbare hoeveelheid verschillend beoordeelt, valt niet
weg te cijferen, .dat op het .00genblik de zichtbare voor-
raad in cle Vereenigcle Staten en Canada gezamenlijk circa
tweemaal zoo groot is als een jaar geleden en dat het nog
INDUSTRIEELE DISCONTO MAATSCHAPPIJ
AMSTERDAM
LONDEN
BERLIJN
PARIJS
KOPENHAGEN
MAATSCHAPPELIJK KAPITAAL 1 10.000.000.-
VOLGESTORT GEPLAATST
EN RESERVES / 7.900.000.-
Financiering van den afzét van industrieele producten.
516
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
13 Juni 1928
Noteeringen.
Chicago
1
Buenos Aires
Data
Tarwe
Mars
Haver
Tarwe
Maïs
Lijnzaad
Juli
Juli
Juli
Juni
Juni
Juni
9Juni’28
142
7
18
103
5551
8
11,55
8,65
15,95
2
,,
’28
147
8
18
105s
5681
8
11,90
8,30
15,90
t
9Juni’27
1468/
h
9871
8
493,
12,50
6,40
16,25
9Juni’26
142
5
1
8
7
18
4251
8
13,55
6,80
16,15
9Juni’25
166k
117
56
15,_
9,45 21,35
20Juli’14
82
56%
363.
9,40 5,38 13,70
Locoprijzen te Rotterdam/Amsterdam.
Soorten
11Juni
1
4Juni
1
13Juni
1928
1
1928
1927
Tarwe (llardwinter
II)
1
14,50
15,-
15,70
Rogge (No. 2
Western)
…i
14,50
14,85
13,60
Mais
(La
Plata)
.. ._
.
238,-
232,-
175,_
Gerst (No. 2 barley)
.
253,.-
259,- 253,-
Haver
(Canada 3)……..
1
14,25
15,-
13,25
Lijnkoeken (Noord-Amen-
kavanLaP1ata-zaad).1
13,60
13,40
12,10
Lijnzaad (La Plata) …..
8
369,-
370,_
372,-
1)
per 100 KG.
2)
per 2000
KG.
8)
per 1960 KG.
AANVOEREN in tons van 1000 KG.
Rotterdam
II
Amsterdam
Totaal
Artikelen
3J9 Juni »
Sedert.
Overeenk.
319 Juni
SedertOvereenk.
1927 1928
1 Jan. 1928
tijdvak 1927
Ii
1928
1Jan. 1928
tijdvak 1927
Ii
1928
Tarwe …..
17.725
927.258
989.317
Rogge ……………
5.201
88.494
168.917
Boekweit ……………….188
10.026
11.284
Mais
.
……………….
18.
.999
418.311
587.963
Gerst ………………10.805
153.947
210.703
Haver ……………..
..3.367
77.399
80.042
Lijnzaad
…………
2.607
99.272
117.883
Lijnkoek . …………..5.341
92.114
83.439
Tarwemeel ………….3.978
53.150
52.731
Andère meelsoorten
–
5.470
7.486
maar zeer kort cluui’t voor het oogsten der iwintertarve
in de Vereenigde Staten in vollen gang is. De vraag voor
ta.rve aal ‘intusshen moeten komen van Europa en als
mcii alleen naar de stoomende hoeveelheid keek,
zou
men
wel een goede vraag kun neri versv:achten. De voorraden
zijn evenwel in vele havens nog zeer belangrijk, zoo in
Rotterdam, waar men aih verwondert, dat niettegen-
staande de fabrikanten weinig ta.rwe meer in koop heb-
ben, de vraag toch niet verbetert, terwijl aan dec anderen
kant ‘de berichten betreffende cle consumptie van brood, iin
verband niet de hooge prijzen dr aardappelen, van dien
aard .zijn, dat men toch wel een goede vraag naar tar,we-.bloeiii zon kunnen verwachten. Toch is thet nog voorna-
melijk het Continent, dat •stoomende ladingen opneemt,
want in de Engelsohe markt is de vraag over het algemeen
zeer teleurstellend Af en toe is Frankrijk in de markt,
hetgeen, gezien de niet al te gunstige vooruitzichten voor
den nhietvwetl oogst, niet verwonderlijk is.
De weersomstandigheden zijn verder over ‘t algemeen
zeer gunstig gew’eest voor de Europeesche oogsten. Ze1ï
Rusland zendt betere berichten, ofschoon ‘deze tamelijk
vaag zijn en men dus geen ‘duidelijk beeld krijgt, van cle
vermoedelijke opbrengst van den oogst over liet heele land.
De markt’toestand heeft zich nog niet gewijzigd, in foo-
verre spoedig aankomende tarve het laagst In prijs staat.
Wanneer nu de oogstberichten verder gunstig blijven, be-
staat er wel zeer weinig aanleiding voor deversdhiillende
meelfabrikanten om vooruit te koopen en zoolang deze
toestand duurt, zal er wel zeer weinig tarwe van desi
nieuwen oogst verhandeld kunnen avorden. Dit zal mis-
schien later zijn uitdrukking vinden ‘iii een sterkercit
drang tot ve’rkoo’peti van latere posities, maar voorloopig
heeft deze drang slechts tot gevolg, dat ook de prijzen
voor spoedig leverbare tarsve, en dan in verlionditig nog
meer, verlaagd worden. De markttoestand is dus
0
het
oogenblik ‘zeer ‘onbevi-odigend en een •spoedige verbetering
schijnt men niet te kunnen verwachten.
R o g ge: :De roggeniarikt heeft in zooverre ciie viii
taewe niet gevolgd, dat de no’teeringen in Chicago, of-
schoon ook lager daci op 4 dezer, niet clie giootc ver-
schillen. toonen. [‘er Juli bedraagt de daling slechts t 1’i
d.c.per bu. van 56 l.bs. en per September slechts :y
s
dc.
De oorzaak hiervan is, dit liet Washingtionber’io.ht wedef-
om een kleinere opbrengst aangeeft voor rogge, ni.
37.000.000 tegen 39.370.000 als ‘schatting op t Mei en
tegen een eindraiiicing van verleden jaar van 58.500.000.
Dit verschil met verlecleu jaar is zeer belangrijk en in-
‘dien Europa zelf geen voldoerideci oogst van rogge mocht
opbrengen, zou cle mindere opbrengst in de Vereenigde
Staten tot zeer hooge prijzen voor dit artikel kunnen
leiden. Evenwel zijn de Europeesche bei
–
iohten den laatsten
tijd ‘gunstig, zoods’ct men waarschijnlijk tiet niet èen slech-
ten oogst behoeft rekening te honden. Toch is het ‘ook
zeer oii’aarsehijnlijk, dat cle roggeoogst. iin Europa zeer
groot
za]
worden, zooclat er, alles bijeen genomen, veel
reden voor is aaL te nemon dat de roggeprijs in het aan-
4.484
34.738′
33065
961.996
1.022.382
:_.
–
100
88.494
169.017
– –
–
67
10.026
11.351
4.072
96.059
97.502
514.370
685.465
–
. 3.540
6.529
157.487
217.232
–
210
2.728
77.609
82.770
4.020
173.318
121.888
272.590
239.771
–
1.184
.-
93.298
83.439
1.569
20.267
1
17.637
73.417
70.368
–
–
–
. 5.470
7.486
staande seizoen niet veel onder dien van tarwe zal blijven,
ja dien misschien vaak zal overtreffen..
M cc 1 s: Zeer vaste markten hebben wij gezien in dit
artikel en een groot aantal zaken zijn tot stand gekomen,
voornamelijk in spoedig af te laden ladingen en partijen
van La Plata. Het is uit chidelijk, dat de verschepingen
cle laatste maanden onvoldoende geweest zijn voor de
consumptie en dat de voorraden bij cle consumenten we]
uiterst gering gen-orders zijn. Dientengevolge zij’s cle prij-
sein vat ‘spoedig
–
aankomende maïs in versc-hiflencle havens
schei-p gestegen, vooi-al in Haiii:bui-g, waar de voorraden
otivoldendc zijn om het uitgestrekte achterland, a’iaartoe
althans gedeeltelijk ook Scanditncvië behoort, van maïs te
voorzien. Als gevolg hiervan werd ei
–
ook van Rottei-d.ani
nogal wat maïs door Scandinavië opgenomen en ofschoon
de prijzen daardoor in Rotterdam scherp stegen, werd er
diii’tni aal zeer weinig concurrentie van België ondervois –
den, ook al heeft men in den laatsten tijd over ‘t algemeen
meer maïs nazi- Antwerpen dat naar Rottes
–
clam afgela-
‘den. De verschepingen. van La Pla’ta zijn in de afgeloopen
week niet toegenomen. Blijkbaar onderv-i n.dt de versohe-
ping van maïs nogal ‘vertraging door regen, diie iii den
laatsten tijd gevallen is. De .versehepingen van andere lan-
den hebben zoo weinig te ‘beteekenen, dat cle markt geheel
heheerscht wordt door Argentinië. Er zijn s’el offertes aan
de markt van Zuid-Afrika, maar ‘deze gelden slechts ‘voor
l.atei-e verscheping, terwijl de prijzen meesten ‘tijds nog
hoogei- zijn ‘das waarvoor men dezelf cle posities n’au Argen-
ttinië kan koopeit. In Noord-Amerika zijn de prijzen van
mais wel ‘iets teraggeloopen, doch zij hlijveit toch nog
steeds te hoog om export mogelijk te maken. De zichtbare
‘voorraad is itt cle. Staten afgenomen cci is nt belangrijk
lager clan een jaar geleden. Men mag wei als zeker aan-
nemen, dat mes, totdat cle nieuivo oogst aan de markt
komt, geen mais voor export bescsli’ikbar zal .hebbeit. Ge
i’
S
t: Oves- cle gei
–
.stmarkt val t deze week weinig
nieuws te ‘vermelden. De prijzen hebben weinig geflitc-tueerd, doch liet aantal ankers, dat tot stand gekomen is, is gering. De versohepingen tonnen een belangrijke ver-
meerclering ten gevolge van groote af ladingen van. Britscth-
Indië. De zaken met Noord-Amerika hebben ‘niet veel te
beteekenen, alleen is Canada .taniieiij’k dringend aatt cle
markt voor gerst viii den nieuwen oogst, maar cle be-
langstelling was oves- ‘t algemeen gerittg, zoodat men geen
groote afdoeningen ka,ti vermelden. De prijzei:t voor gerst
van dec Donau van den tiieuaeit oogst zijn ook weinig vel–
anclerd. Het aanbod is nog niet onerwegen.cl, maar waarde
vooruitzichten over ‘t algemeen gunstig zij.tt. ‘hlek liet osi-
mogelijk om hoogere prijzen te maketi.
H ccve r: De haiverniarkt blijft vast ges’tenicl, iii, eet
iattv.ankelijke daling, vooral in de Noord- Amerikaansehe
markten op 5 Juni. De hoeveelheid spoedig aankomende
lias’er is gering- ei hooge pri,jien moesten ‘daarvoor be-
tctalcl storten, Vats Europeesche :ha,ver’w ordt iveist ig ntuer
nat gebed
ei,
tei-ivij
1
ook iie ve rscshe1yi’t ge t vat La Pl
itiet veel
to beteekeitest hebben,
– –
13 Juni 1928
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
517
SUIKER.
Ook de afgeloopen week bleven cle verschillende suiker-markten zeer kalm gestemd.
In A n e r .i k a verbeterde de stemming in de tweede
helft der week ietwat
.
op geruchten, dat belanghebbenden
in Cuba den President i n overweging zouden geven van
de oorspronkelijk vroor Amerika bestemde 3.300.000 tonS
eene kwantiteit van 300000 tons te bestempen voor den
export naar andere landen en voor den. verkoop hiervan
een gunstiger tijdperk af te
wachten.
Op cle termijnmarkt kwam deze verbeterde stemming
tot uitdrukking, . doordat de terugloopende noteeringen
weder .aantrokkn, zoodat het slot nagenoeg thetzelfde
was als dat der voorafgaande week, al.:
Juli 2,63; Sept. 2,74; Dec. 2,83; Mrt. 2,72; Mei 2,79;
voor Sp. C. viel de noteering tot 4,27.
De ontvangsten in de Atlantische havens der V. S. Le-
droegen deze week 54.000 bons, de versmallingen 46.000
tons tegen 72.000 tons in 1927 en de voorraden 559.000
tons tegen 270.000 tons.
Cuba- en andere koloniale sutiker werd aanvankelijk
verhandeld tot prijzen, dalende tot 234 d.c. c. & fr. Boven-
genoemde geruchten echter waren aan3eiding, dat de ver-
koopprijs werd verhoogd Lot 2% d.c., terwijl houders zich
meeren,deels terugtrokkeii.
De 0 u baan s cih e Export Verg. beschikte over het
restant van 50.000 tons ni.t de reseive van 200.000 tons
tot 2,54
1
/2
•d.c. fob. Naar verluidt werd een groot gedeelte
van deze suikers op speculatie gekocht. Men verwacht
eerstdaags eene beslissing betreffende het begin van de
volgende campagne op Cuba; vooralsnog vermoedt men,
dat niet vdÔr 15 Januari 1929 met malen zal worden Le-
gonnen. Kolonel Tarafa zal in October a.s. weder een ont-
werp aan Cuba en andere productielanden voorleggen tot
regeling der 1929130 oogsten.
De laatste 0 uh a-statistiek is als volgt:
1928
1927
1926
Tons
Tons
Tons
Cubaansche prod. tot 516
4.000.000 4.499.000 4.380.561
Consumptie …………….42.830
54.000
63.000
Weekontv. afscheephavens
39.512
34.429
78.681
Totaal sedert 111 ………..2.919.788 3.182.736 3.521.619
Werkende fabrieken
2
3
–
Weekexport …………….60.948 80649 111.811
Totale export sedert 111 ……1.641.080 1.825.691 2.079.388
Voorraad afseheepbavens … 1.257.908 1.320.091 1.409.101
Voorraad Binnenland ……1.058.182 1.225.835 1.167.258
In E n ge 1
a
n d brokkelden prijzen op de termijnmarkt
wegens veidere liqu.idaties eerst gevoelig af, waarna echter
eenig ‘herstel iiitrad. Het slot lag echter nog lager dan
dat der vorige week en avas: Juni Sh. 1419%; Aug. en
Dec. 14111%; Mrt. ’29 1511 34.
Voor J a v a publiceerden de V.I.S.P. op 31 Mei nieuwe
taxaties van oogst 1928, nl.: Superieur 1.588.708 tons
(1000 KG.), Sup. Stroopsuiker 9.072 .tons, hoofdsuiker
778.034 ftons, melasse 84.473 tons, hetgeen 103.880 tons
meer is dan hunne ra.ming van 30 April.
In de tweede hand brokkelden noteeringen iweder tus-
schen
f
% en
f
% af naar gelang van soort en levering.
H ie r te 1 a n d e liepen noteeringen op de termijnmarkt
in de eerste weekhelft gevoelig terug; daarna konden zij
echter weder ietwat aantrekken als gevolg van. dekkings-
vraag. De markt sloot kalm op de volgende vraagnotee-
ringen: Aug. f157/; Dec. ƒ 16
1
/8
en Mrt. f1634, met
koopers tot ongeveer
f
V
8
lager. De omzet bedroeg deze
week 4550 tons.
KATOEN.
Marktbericht van de Heeren Sir Jacob Bebrens & Sons.
Manchester, d.d. 6 Juni 1928.
Sedert onze laatste publicatie veertien dagen geleden,
heeft ide Ajnerikaansche katoenmarkt iiveinig activiteit ge-
toond. Prijzen bleven tot jI. Maandag Vrij vast, toen ten
gevolge van ongunstige weerberichten uit de katoencentra,
noteeringen, zoowel in Europa als in Amerika, begonnen
op te loopen. Aan de stijging kwam •gisteren in New York
echter een eind, toen prijzen’ ongeveer 12 tot 24 punten
lager waren, terwijl ook Liverpool hedenmorgen flauwer
opent. Egyptische katoen is Vrij vast geweest met neiging tot stijgen. Locoverkoopen zijn gedurende cle afgeloopen week gering geweest in verband met de vacsntdedagen.
In de Amerikaansnbe garenmarkt gaat bepaald weinig
wn en ook nu de spinnerijen na de vacantiedagen weer
zijn begonnen te werken is èr geen opeenhooping van orders.
Wel bestaat er belangstelling voor de huidige noteeringen,
doch werkelijke zaken beperken zich tot kleine hoeveel-
heden. Er zijn echter aanvragen voor Mulegarens en ge-
twijnde bundelgarens voor export, doch biedingen zijn
over het algemeen veel te laag om tot zaken te leiden.
Naar Egyptische garens bestaat niet veel interesse en de
vraag beperkt zich voornamelijk voor binnen.landsch ge-
bruik, hoewel men hier en •daai •nog onderhandelt over
enkele partijtjes voor export. De markt verkeert echter nog
onder den invloed van de vacantie en gisteren was de
beurs niet zoo goed bezocht als op gewone marktdagen het
geval is.
Doekprijzen zijn vast en kunnen zich goed handhaven.
De markt weerspiegelt hetgeen hierboven over garens ge. zegd is. Er worden slechts geringe zaken in diverse styles
gedaan, doch er zijn .teekenen, die. erop wijzen, dat groo-
ter zaken mogelijk zouden zijn, indien prijsideeën van koo-
pers en verkoopers niet zoo ver uiteenliepen. De mailrberich-
ten van de Oostersche markten zijn in geen geval pessi-
mistisch en voor verschillende styles begint men belang-stelling te tonnen. De jongste prijsstijging heeft overzee-
sche koopers echter niet voldoende vertrouwen geschonken
hun ,limites dienovereenkomstig te verhoogen, terwijl zij
evenmin geneigd zijn op normale iwijze zaken te doen. Er
bestaat veel belangstelling in cle huidige prijzen, doch er gaat weinig om. De markt verkeert oog eenigszins in een
vacanbiestemming, clie nog wel eenigen tijd zal voortdu-
ren en het prijsniveau is vrijwel onveranderd.
Liverpoolnoteeringen
Oost. koersen 22 Mei 5 Juni
23 Mei 6Juni T.T.opBr.-Indië 1/5k 1/5k
F.G.F. Sakellaridis2l ,55 21,70 T.T.op Hongkong 21181
8
210%
G.F. No. .1 Oomra 8,15 8,05 T.T. op Shanghai 2/9% 2
1
8%
Noteering voor Loco-Katoen.
(Middling IJpinnds.)
8Juni
1928
1Juni
1
1928
25Mei
1
1928
1
8Juni
1927
9Juni
1
1926
New York voor
–
Middling
.
..
21,05e
21,05e
21,10e 16,60e
18,80e
New Orleans
–
voor Middling
20,51 e
20,52 c
20,46e
16,12 c
7,95e
Liverpool voor
Middling
.
….
11,45 d
gesi. d
11,46 d
8,99 dl
10,18 d
Ontvangsten in- en uitvoeren van Amerikaansche hens.
(In duizendtallen balen).
1
Aug.’27 Overeenkomstige periode
tot
–
2Juni’28
1926127
1
1925126
Ontvangsten Gulf-Havens.
}
8234
‘
12731
9431
,,
Atlant.Havens
Uitvoer naar Gr.Brittannië
1337
2477
2160
‘t Vasteland etc.
4731
6240
4257
it
Japan….
–
948 1699 1139
Voorraden.
(In duizendtallen
balen).
Overeenkomstig
tijdstip’
1Juni’28
–
1927
1926
Amerik.bavens……-…..-
1214
1569
8i0
595
614
1302
Binnenland ……………
New York ……..
97
225
44
306
405
233
New Orleans ………….
Liverpool
.. .
576
1015
534
KOFFIE.
De stemming bleef in de afgeloopen week onveranderd,
dat wil zeggen vrij vast bij dooreengenomen onveranderde
prijzen en met matigen afzet. De kost- en vracht-aanbiedin-
gen van Brazilië liepen den eenen dag iets op om – den,
anderen dag wederom iets iii te zakken en zijn bij het af-
sluiten van dit bericht feitelijk geheel dezelfde als die van
een week geleden. Ook in de cif-prjzen van Robusta, op
aflading van Neclerla.ndseh-Indië, kwam zoo goed als geen
verandering; alleen van enkele ongewasschen Soorten lie-
pen de prijzen een fractie terug.
4an de termijnmarkt zakten de noteeringen, in
:
na’0l
ging van New-York, in het begin van de afgeloopen week
iets in om zich echter dadelijk weder geleidelijk te herstel-
len, waardoor het verschil tegenover een week geleden
ten slotte slechts miniem is.
Nieuws van beteekenis averd in de laatste dagen niet
bekend. Het Instituut tot Permanente Verdediging van
de Koffie in Brazilië gaat op den ingeslagen weg voort
en beheerscht feitelijk het artikel volkomen. Een maatregel,
enkele dagen geleden genomen, toont, dat het niet bereid
is ook maar in &ln enkel opzicht af te svijken van de een-maal genomen maatregelen. De aanvoerén uit het binnen-
land naar de haven van Rio zijn namelijk sedert 8 dezer
518
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
13 Juni 1928
voor enkele dagen stopgezet, omdat de voor den tijd van
een maand vastgestelde Joeveelheid toen reeds bereikt vas
hoewel de maandelijksehe termijn eerst op 11 dezer ver-a
•streek. Dat het Insti:tuu.t overigens, i
–
odr zoover het bin-
nen de grenzen van zijn politiek blijft, met bepaalde wen:’
schen van den ‘handel rekening wil houden, blijkt uit een
per post ontvangen bericht uit Santos, meldende dt al
daar een speciaal pakhuis voor den opslag van gewasschen
koffie’s uit den nieuwen oogst is aangewezen, waardoor
achteruitgang van de kwaliteit – in het hijzonder van
de kour – ‘door een opslag gecluren;cle vele maanden in, de
bi.nnenlandsohe pakhuizen, in de booekomst voor deze fj-.
nere soort wordt voorkomen. Er is echter bepaald, dal cle
on’lvaiiger tegenover de gewassohen koffie, die dan direct
naar Santos wordt doorgel at&n, eenzelfde hoeveelheid van
andere soorten, waarvoor niiêt, zooals bij gewnsschen koffie, dnidelijke doorzendiug naar cle afscheeph aveti noodzakelijk
is, aan het Instituut moet teruggeven.
Volgens een heden id.t Brazilië ontvangen telegram be-
droeg de voorraad, in 1e pakhuizen en cle spoorwegstations
in het binnenland van Sao Paulo en Miinas Gerses terug-gehouden, op 31 Mei 11.714.000 balen. Op 30 April was
deze voorraad 12.115.000 balen groot, zoodat. de verminde-
ring dus in 1Mei heeft bedragen 401.000 balen.
De prijzen van gewoon goed beschreven Superior Santos
op pronipte verscheping zijn thans ongeveer 105/- & 107/-
per cwt. en van dito Prime ongeveer 1081- A 110-, terwijl
zij van Rio type NewYork 7 met beschrijving, .prompte
verscheping, bedragen 74/6 ft 7516.
Van Robusta op aflading van Nederlanclsch-Iiidië zijn
de prijzen ‘in de eerste hand op het oogenhlik:
P.aembang Robusta, Juli-verscheping, 38Y4 ct., Palem-
bang Bohusta, Juli/Augustus-verscheping, 38 ct., Ben-
koelen Rohusta Jun’i-verscheping, 39Y
4
ct., Mandheling
Robusta, Juni-verseheping 42Y
4
ct., W.I.B. f.a.q. Robusta, Jurii-verscbeping, 4734 cl., alles per 34 KG., elf, uitge-
1 ever.d gewicht, netto contant.
De officieele loco-noteeringen bleven onveranderd 65
cl.
per
34
KG. voor SnpeTior San.tos en 49 et. voor Robusta.
De noteeringen aan de Rotterdamsche termijnmarkt
waren aan de ochtend-eau als volgt:
Santos-contract
Gemengd contract
basis Good
basis Santos Good
1
Sept.i Dec.
1
Mrt.
1
Mei
11
Sept.I Dec.
1
Mrt.
1
Mei
12 Juni
58
579.
–
–
447
‘/8
4371s
5
,,
58 57
–
–
46
8
45
,
1
8
44V,
44
30
Mei
58
56
– –
453j
9
44
4381,
433/
s
22
,,
58
56
–
–
46
91′
45
M
445
1
441
De slot-noteeringen
te
New-York van het aldaar geldende
gemengd contract (basis
Rio No.
7) waren:
Sept.
1
Dec.
1
Maart
1
Mei
11 Juni
$
15,07
$
15,15
$
15,_
$
14,91
4
,,
,,
15,30
,,
15,41
,,
15,38
,,
15,30
9 Mei
,,
14.93
,,
15,-
,,
14,90
,,
14,82
ai
,,
……
…
15,56
,,
15,59
,,
15,55
,,
Rotterdam, 12 Juni 1928.
‘THEE.
mde Amsterdaansche veiling van 7 Juni was de koop-
lust niet bijzonder groot en de prijzen ondergingen een ver-mindering ten opzichte van clie der vorige veiling (10 Mei)
van gemiddeld 334 ets.
Er werden ‘in totaal 14.581 kn. Javathee en 5813 kn.
,Sumatratbee aangeboden. Hiervan werd een vrij groote
hoeveelheid opgehouden, ‘doch na de veiling werd toch’ nog
een aanzienlijk gedeelte van de hand gedaan.
Te Londen heerschte eveneens een eenigszins flauwe
stemming, welke zich reeds dadelijk ‘bij de her-opening der veilingen na de Pinkstervacan’bie – hoewel toen nog
ii geringe mate – deed gelden.
Voor cle cv. ‘Amsterda.msche veiling, te houden op 28
dezer, zijn ca. 18.400 kn. aangeslagen.
De cijfers van den’ ,,Board of Trede” over A,pril gaven
aanvoeren te zien van 23,8 millioen lbs. (vorig jaar 26,5) en afleveringen ten bedrage van 39,2 millioen lbs. (vorig
jaar 40), waarvan 32 milli’ocn l.bs. voor binnenla,nclsch ver-
bruik. (vorig jaar bijna 31 m.illioen lbs.).
De’ Engelsche voorraden beliepen op ulto. April
223.464.000 lbs. (vorig jaar 175 millioen), hetgeen een
vermindering ten opzichte van ulto. Maart beteekent van
19,3 millioen lbs. De voorraad te Londen op 31 Mei be-
droeg 176,5 mill’ioen lbs. (vorig jaar 139,5 millioen).
Volgens telegrafische berichten zou de Noordelijk Br.-
tactische ‘oogst op einde Mei voorloopig moeten ‘worden
geschat op 34.639.000 lbs. tegenover 30.130.000 lbs. ver-
leden jaar. Men zij echter voorzichtig met deze taxaties! Amsterdam, 11 Juni 1928.
VRACHTENMARKT.
De Noord-Amerikaansche graa n.vraoh.lenm arkt bleef de
afgeloopen w’eek flauw gestemd, doch tegen ‘het einde was
eerrige oplev’ing waar te nemen. Er was alleen vraag van
Mo,nti’ea.l en teiwijl de lage vra.clhten tegen het einde der
week iets meer orders aan ‘de markt, brachten, schijnt over-
vloedig veel tonnage van Noord-Amerika beschikbaar te
zullen komen. Een verdei’e factor in, het nadeel van de
wilde ‘tonnage is het ruime aknbod van ruimte met lijn:
booten en er werd flink geboekt per Juni en begin Juli
naar Antwerpen of Rotterdam tegen 10 cents voor swaai’
graan. Per tweede helft October en midden November is
Italiaan sche tonnage bevraoht van Montreal naar de Mal-
dellanctsche Zee ‘tegen 1634 cents, dén haven.
Van West-Indië bleef een matige vraag bestaan naar
tonnage voor suiker, doch de vrachten zijn in overeen-
stemming gekomen met de algemeen lage vraohten val
Amerika. Nadat tonnage van 617500 tons van Cuba was
gedaan naar de gebruikelijke UK/Continent havens per
tweede helft Juni en Juni/Julii tegen 161-, ‘is een 7000 ton-
ner gedaan per midden Juli tegen 1516. Cuba/Marseille be-
taalde 17/3 per Juni/Juli.
De North Pacific bleef kalm. Van Vancoijver werd in
het gobeel niets bevracht, doch Portland bevrachtte een
6500 to.nner naar UK/Continent per Juli/Aug, tegen 2816
met de gebruikelijke opties, terwijl va.n San Francisco een
7000 tonner ‘is gedaan naar UK/Continent tegen 30/- per
dezelfde datum.
Van de La Plata ging meer om, doch de vraohten zijn
aanzienlijk gezakt, hoofdzakelijk ten gevolge van ht feit,
dat de markt overvoerd was ‘vun Juni tonnage. Van boven
La Plata is bevraeht tegen de ‘lage vracht van 18/6 naar
RuIl of Avonmout’h en 181- naar liet Continent voor een
.spotprompte boot van 5000 tons, 10 pCt. Per eind Juni/
begin Juli zijn de vradhten iets beter, nl, van boven La
Plata havens naar U.K./Continen’t 20/-. Van Buenos Aires
is een spotprompte ‘boot gedaan naar Antwerpen direct
tegen 1616.
De chilisalpeter ‘vrach,tenmarkt ‘is nog steeds levenloos.
Een paar pa.rtijen werden geboekt en ivel per Juni/Juli
naar Havre/Hamburg rauge tegen 1713 en naar ])uinker-
ken/Hamburg range per ‘dezelfde positie tegen 1716. Naar
Havre[Rotterclam range is 2000 tons per ieder van cle
maanden Juli/Aug./Sept. gedaan tegen 191-.
De oostelijke afdèelingen bleven vast en de vrachten.
vertoonen weinig of geen veraadering. Britsch-Indië was
tamelijk’ levendig en .bevrachtte van Bomhay/Karachii/Mar-
magoa op deactweight basis naar de M’iddella.ndsche Zee/
UK/Continent tegen 22/6 per Juni/Juli. Van den Donau ging slechts weinig om; de eenige af-
sluiting is een boot naar het Continent per spotprompt
tegen 131-. Van de Zwarte Zee is een 5000 tonner gedaan
per Juni/Juli tegen 1016 Continent, 11/- UK., 13/- Scan-
dinavië.
De Middellandsche Zee was kalm en (le vrachten zivak.
Erts betaalde om.: Melilla/Rotterdam 419, Carthagenaj
IJmuiden 516, Bizerta/Chester 7/9.
De markt van de Golf van Biscaye is vast en er is een
flinke vraag naar tonnag.e Bilbao/Rotterdam betaalde
516, Cardiff 5110 34, Glasgow 619.
De uitgaande kolenvrachten van Engeland waren zwak
met uitzondering van Zuid-Amerikaansche bestemmingen.
Zuid-Wales betaalde: Rouaan 3/6, Marseille 7/9, Dakar
716, Buenos Aires 10/734 en van de Oostkust: Aarhus 51-,
Antwerpen 21434, Napels 719, Alexan.drië 9/434′.
RIJNVAART.
Week van
3 tfm. 9 Juni 1928.
De aanvoeten .van zeezijde waren, wat etts betreft, leven-
diger dan de voorafgaande week. Seheeparuimte was over
het algemeen iets schaarscher, doch voldoende om
in de
vraag te voorzien. Ook ‘werd de benoodigde scheepsruimte
aangevuld met ruimte, welke ledig van de Ruhrhavens
kwam. De vrachten ondergingen geen wijziging. Voor erts
betaalde men
f
0,45 niet
34
en f0,55 niet
34
lostijcl. Hol-
laudsche schepen konden ten dccle de oponthoudsclausule bij staking na afloop van den lostijd bedin.gen. Voor Duit-.
sche schepen, welke erts laadden, kwam ‘deze conditie niet
in aanmerking. Naar Mann.heim bedroeg de vracht voor
ruwe producten ca.
f 1,10
per last, met verkorten lostijd,
met bijvoeging van de oponthoudsclausule. De waterstand
bleef gunstig en w’assend. In de Ruhrbavens ging zeer
weinig om. De staking duurde onverminderd voort.
13 Juni 1928
519.
DE TWENTSCHE BANK
Amsterdam – Rotterdam – ‘s-GraYellhage – Almelo – Dordrecht – Enschede – Heilgelo
Oldenaal- Utrecht – Zaandam – Zwolle
Maandstaat op 31.. Mei 1928
DEBET
Aandeelhouders nog te storten 90 pOt. op aandeelen B,
waarvoor waarborg gedeponeerd ………………….
Deelneming in de firma
B. W. BLIJDENSTEIN & Co., te Londen
Deelneming in bevriende Bankinstellingen ….
f
9.419.462,51
waarvoor in geld gestort ………………………….
waarvoor effecten gedeponeerd ……………………
f
2.324.700,-
Effecten van Aandeelhouders
gedeponeerd bij bevriende instellingen …………….
eigen gebruike ………………………………
f
796.500,-
7.020.000,-
7.094.76251
mi
38.294.200,-
Wissels en Coupons …………………………..
33.387.253,48
Nederl. Schatkistbilletten en promessen ………………
2.489.021,59
Saldo’s bij Bankiers
……………………………….
19:142.668,62
Daggeldieeningen
…………………………………..
Eigen Effecten en Syndicaten ………………………..
16.784.825,51
Saldo te ontvangen en te leveren fondsen ……………..
557.857,75
Prolongatiën gegeven ………………………………
14.004.900,-
Voorschotten tegen Onderpand of Borgtocht
en
Saldi Rek.-Ort f119.021.941,47
Af: loopende Promessen
……………………………,,
1.420000,-
117.601.941,97
Voorschotten op Consignatiën ……………………….
L403.242,66
Gebouwen …………………………………………
5929.383,54
Totaal ……
f
264.506.557,63
CREDIT
f
796.500,-
37.497.700,—
Zieken- en Pensioenfonds ……………………………
Deposito’s ……………………………………….
Prolongatie-Deposito’s …………………………….
Saldi Rekeningen-Courant ………………………….
f
77.202.407,79
voor èlelden in het Buitenland . . ,,
1552.760,66
Kapitaal…………………………………………
Reservefonds ……………………………………..
Aandeelhouders voor gedeponeerde Effecten als waarborg
voor 90 pOt.
storting op aandeelen B
……………………….
in Leen-Depot …………………………………
f
36.000.000,-
14.500.000,-
99
38.294.200,-
3.180.261,17
57.605.349,43
4.820.500,-
79.755.168,45
D aggeldieeningen………………………………….
,,
9.000.000,-
De Nederlandsche Bank …………………………….
1.380.184,53
Te betalen Wissels ………………………………….
14.840.396,47
Geaccepteerd door derden ……………..
…………….
3.473.756,04
Diverse Rekeningen ……….. ..
……..
………………..
1.656.741,54
Totaal……
f
264.506.557,63
13 JUNI i928
13E JAARGANG N. 650
NEDERLANDSCH IN DISCHE HANDELSBANK.
AMSTERDAM
‘S.GRAVENHAGÉ
ROTTERDAM
BATAVIA
AMOY,AMPENAN,BANDOENG,BOMBAY,CALCUTTA, CHERIBON, GORONTALO,
HONGKONG, KOBE, MAKASSAR, MEDAN, MENADO, PALEMBANG, PEKALON-
GAN, PROBOLINGGO, SEMARANG, SHANGHAI, SINGAPORE, SOERABAYA,
SWATOW, TEGAL, TJILATJAP, TOKIO, WELTEVREDEN, YOKOHAMA.
RESIDENTIE
HYPOTHEEKBANK
Naamlooze Vennootschap
‘s-GRAVENHAGE
Maatschappij tot Vervaardiging van Snijmachines volgens
Anna Paulownastraat
97
Berkel’s Patent
Trustee’s en Accountantscontrôle
Geplaatst Maatscli. Kap. 11.400.000.-
van
41 pCt. Hypotheekbr. tegen 98 1 pCt.
Opeischbaar A pan na 10 jaren
en van andere Werktuigen, te Rotterdam.
Directie: K. E. Abbing, D. van Oordt.
_.
Uitgifte
van
Vraagt proefnummers
van het
ƒ3.000..000..=-.–5
0
%
Obligatiën
aan de Administratie:
De ondergeteekende bericht dat, behoudens .gôedkeuring
Wijnhaven 113, R’dam,
der uitgiftê door de Algemeene Vergadering van Aandeel-
Telefoonnummer 7843.
houders, de inschrijving op bovengenoemde Obligatieleening
zal zijn opengesteld op
JUJNI
Het
DONDERDAG 14
1928
2
van des voormiddags 9 totdes namiddags 4 uur.
eta
i
ngsver eer
tot den. koers van
97
/
bij hare kantoren te
AMSTERDAM,
te
ROTTERDAM
en door J. F. HALKEMA KOHL
te
‘s.GRAVENHAGE,
op de voorwaarden van het pros-
Handelseconomische
pectus van uitgifte, waarvan exemplaren met inschrijvings-
Boekerij
–
Deel II
biljetten bij bovengenoemde kantoren verkrijgbaar zijn.
AMSTERDAMSCHE BANK
Prijs..
..
f 1.90
AMSTERDAM, 7 Juni 1928.
Alom verkrijgbaar bij den Boek-
handel en bij Nijgh
&
v. Ditmar’s
Uitg.-Maatschappij
–
Rotterdam
Nâamlooze Vennootschap
wilton s Machinefabriek en Scheepswerf
Rôtterdam.
.
.
Scheepsbouw en Machinefabricage. Speciale inrichting
voôr reparatiën van eiken omvang. Vijf droogdokken
met lichtvermogen tot 46000 ton.
M
Dwarshelling.
Drijvende kranen met een lichtvermogen tot 120 ton.
Telefoon:
6707, 6708,
Telegramadres: ,,WILTON” Rotterdam
NIJGH & VAN DITMAR’S BOEK- EN HANDELSDRUKKEItIJ. ROTTERDAM