13 JANUARI 1926
AUTEURSRecHT VOORBEHOUDEN.
EconomischwStatistische
B erl”ch ten
ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HANDEL, NIJVERHEID, FINANCIËN EN VERKEER
ORGAAN VOOR DE MEDEDEELINCEN VAN DE CENTRALE COMMISSIE VOOR DE RIJNVAART
UITGAVE VAN HET INSTITUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN
1IE JAARGANG
WOENSDAG’ 13 JANUARI 1926
No. 524
INHOUD
BIz.
Mededeelingen van de Centrale Rijuvaart-Commissie
26
1Ii’r NEDERLANDSOH.DUITSCHE HANDELSVERDBAO
EN
DE
NEDERLANDSOHE
TUINBOUWEXPORT
door
Mr. L.
Niemöller
…………………………………26
(lewone en Buitengewone Uitgaven door
Mr. 1)r. A. van
Doorninck
met naschrift van
Prof. Mr. A. van (fijn
27
De Graanuitvoer uit Rusland door
Jan Schilthuis ..
29
De Tabakshandel in
1925
door
P. M. v. E………….30
De Kunstzijdeindustrie I. In de Vereenigde Staten door
A.
Wefliny …………… . ………………….
3
–
2
De Fondsen voor de Sociale Verzekering 1 door
J. C.
Schrdder ………………………………….34
De Rotterdamsche Haven door
Ir. A. Plate
met naschrift
door J. Brautigam …………………………35
B (JITENLANDSOHE MEDEWERKING:
liet eerste jaar Schadevergoedingsrégime II door
Dr.
F. H. Repelius……………………………37
AANTEEKENINGEN:
Indexcijfers van scheepsvrachten …………….
38
Keynes over den Franschen Franc …………….
39
MAANDCIJFERS:
Statistisch Overzicht van den economischen toestand
van Nederland
………………………….
40
Postchèque en Girodienst……………………
41
Rijkspostspaarbank ……………………….
41
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN
………………
4 1-48
Geldkoersen.
Bankstaten.
Goederenhandel. Wisselkoersen.
I
Effectenbeurzen.
Verkeerswezen.
IN,STJTUUT VOOR ECONOMISCHE GESCHRIFTEN.
Algemeen Secretaris: Mr. Q. J. ‘l’erpstra.
1.iCONO3[/ 80 ii-S’Jji’P/ Sî’JSCIIE I3ERJC IITEN.
COMMISSIE VAN ADVIES.
Prof. Mr. D. van Blom; J. van Ha.sselt; Jhr. Mr. L. H. van
Lennep; iI[r. K. P. ‘v.
cl.
Mandela; Prof. Dr. E. Moresco;
Str. Dr. L. 1′. H. Regent; Dr. E. van Weideren Baron
Itengers; Prof. Mr. 11. R. Ribbius; Mr. Q. J. ‘J’erpstra;
Prof. Mr. F. da Vries.
Gedelegeerd lid: Prof. Mr. G. M. Ve’rrijn Stuart.
Redacteur-Secretaris: D. J. Wa.n.gjnk.
Secretariaat: Pieter de Hoochweg 122, Rotterdam.
Telefoon Mr. 3000. Pos trekening 8408.
Abonnementsprjs voor het weekblad franco p. p. in
Nederland f 20,—. Buitenland en .Koloiviën f 23,— per
jaar. Losse nummers 50 cents. Leden en donateurs van ‘het
Instituut ontvangen het weekblad gratis.
Adve’rtentias f 0,50 per regel. Plaatsing bij aboivaemenl
volgens tarief. Adsviniistratie van abonnementen en adver-
tenties: Nijyh d van Ditmar’s Uitgevers-Maatschappij, Rot-
terdans, Amsterdam, ‘s- Graven.hage.
12
JANUARI
1926.
Zooals verwacht werd was het aanbod van geld, na
de jaarswisseling ruimer, hoofdzakélijk echter voor
prolongatie. De noteering liei daardoor terug, tot 2%
pOt.; tegenover de hoogste notoering, die van
28
De-
cember, ad 4% h 5 pOt.; stellig een zeer belangrijke
daling. Het aanbod van geld voor particulier disconto
was ‘belangrijk Ideiner en eerst aan het einde der week
kon de rente door het zeer beperkt aanbod van wissels
iets meer terug]oopen en werd voor
3%
pct. afgedaan.
* *
*
Op den weekstaat van De Nederl’hn.dsche Bank geeft
de post l)inneniandlsche wissels, na de vrij aanzienlijke
stijging van verleden week, slechts een betrekkelijk
ooheteekenencien teruggang te zien. In totaal blijkt hij
van
f
94,6 millioen tot
f 93,8
millioen te zijn afgeno-
men. De beleeningen vertoonen een belangrijker
daling; zij verminderden van
fl38,2
millioen tot
,027,2
millioen
1
–
let renteloos voorschot aan het Rijk werd in cle
afgeloopen week weder geheel afgelost, om plaats te
maken voor een tegoed van ‘s Rijks kas ten becl.rage vati
.f
1,4 millioen.
:De voorraad gouden munt van de Bank klom, blijk-
baar als gevolg van nieuwe aanmuntingen, met
f 3,9
millioen. De voorraad gouden muntmateriaal vertoont
een teruggang van
f 5,7
millioen. De zilvervoorraad blijkt met
f 700.000
te zijn gestegen. De post papier
op het buitenland vermeerderdo met een kleine
f 500.000,
terwijl de diverse rekeningen onder het
actief niet
f 2,3
millioen terugliepen.
De ibiljettencirculatie daalde met
f 28
millioeri. De
rekeningcourant-saldi van anderen geven een stijging
van
f
7
7,1
millioen te zien Het beschikbaar metaalsaldo klom met
f 2,9
millioen. ilet dekkingsperceutage be.
draagt nagenoeg
50.
* *
*
Ook ‘deze week valt er van de wisselmarkt weinig
te vermelden. De koersen veranderden weinig; de om-
zetten werden echter wel iets grooter cii de stemming
was eerder vast. Door de verruiming
van de geldrnarkt
ontstund er weder vraag naar goudwissel.s voor beleg-
ging, hetgeen door do verhooging van het disconto in
New York nog eenigszins bevorderd werd, terwijl de
bij voortduring vaste stemming der Londensche geld-
markt eveneens stimuleerend werkte. Sterling steeg
daarddor van
12,05%
tot
12,06%,
terwijl de eerste dag
der nieuwe week een evengroote stijging boekte. Parijs
schommelde weder vrij sterk. Vaste en flauwe dagen
wisselden elkander af, zonder dat een belangrijke ver-
andering in ‘het koerspeil ontstond.
LONDEN,
11
JANUARI
1926.
Nadat cle markt in den loop der vorige week haar
schuld aan de Bank van Engeland had afbetaald, bleelc
het overbljvend saldo aan vlottend geld niet ruim te
zijn, zoodat geld vrij levendige vraag ondervond. Het
kwartaal van de belastingbetalingen (op ‘t oogenblik de motorbelasting, die een zeer belangrijk bedrag,
15 k 18
millioen pond, absorbeert) is aangevangen en doet
zich-reeds in een zekere schaarschte gevoelen.
Disconto was vast, niettegenstaande het buiten]aorj
hier wissels kocht. Het besluit van de Pederal Reserve
Bank te New York op Donderdagll. bracht disconto
nog weer iets nader tot ,,:bankrate”. Dit besluit van de
Federal Reserve Bank had een on.gu-nstigen invloed op cle inschrijvingen voor schat-kistpromessen op Vrijdag;
toewijzing tot ongeveer 4 pOt.
Heden een lichte ontspapning; de New Yoi-ksche en
Amsterd amsche wisselkoersen waren wat hooger en
daar geld in die centra goedkooper is dan ihier, is de
tendenz, dat Londen geld van daar zal aantrekken.
26
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
13
Januari
1926
MEDEDEELTNGEN VAN DE CENTRALE RIJNVA ART-
COMMISSIE.
Versrag van de Ze zitting in 1925.
De Centrale Rijnvaartcom.niissie (zetel te. Straatsbcrrg,
L’alais du Rhin) heeft onder voorzitterschap van den
heer Jean Gout, buitengewoon
gezant,
van 4—iS No-
vember hare Ze zitting in 1.925 gehouden.
De Commissie heeft een groet gedeelte van hare zitting
besteed aan het voortzetten van de herziening van het
Verdrag van Mannheim, met het oog op de samenstelling
van de nieuwe Rijnakte.
De Commissarissen hebben in eerste lezing ide teksten
vastgesteld, betrekking hebbende op de ,,werken”. De be-
sprekingen zullen in de volgende zitting worden voortgezet.
Behalve beslissing vin interiien aard en d& vonniS- –
sen, uitgesproken in hoeger beroep in de voor de Commis-
sie gebrachte processen, zijn de volgende besluiten ge-
nomen
Stroonibevaring 1924.
De Commissie, gezien het rapport van het technisch
stroombevaringsoomité 1924, stelt met voldoening vast, dat
sedert de laatste stroombevaring (1908), belangrijke ver-
beteringen: van het vaarwater hebben plaats gehad, verbe-
teringen, welke ten voordeele van de scheepvaart zullen
komen en hare ontwikkeling ton zeerste zullen bevorderen.
Ten aanzien van de nog door het Comité opgemerkte be-
lemmeringen van de scheepvaart en de door het Comité
aanbevolen verbeteringen, heeft de Commissie het volgen-de standpunt ingepomen:
‘ S
Zij neemt nota van de verklaring der Duitsc.be Com-
missarissen, dat er in het vaarwater van den Rijn geen
baggeringen nieer plaats hebben met het doel, zich uit een
handelsoogpunt grint te verschaffen en dat baggeringen
voor het in stand houden of het wederom in goeden toe-
stand brengen van het vaarwater tot op het strikt nood-
zakelijke minimum zijn teruggebracht.
Zij beveelt opnieuw aan, het terugwerpen van zand,
afkomstig van baggeringen, in het laagwaterbed te ver-
1) ieden.
Zij neemt nota van de verklaringen der Duitsche
Commissarissen, dat de bouw der nieuwe brug bij Duisburg-
Hochfelcl in ongeveer 2 t 3 jaar beëindigd zal zijn en dat
clan aan den voor de scheepvaart gevaarlijken toestand,
welke daarin bestaat, dat de reeds gebouwde pijler zich vlak
bij den pijler van de oude brug bevindt, een einde gemaakt
zal zijn.
.4. Zij neemt nota vail cle verklaring der Duitsche Com-
missarissen, .dat cle gratis-sleepdienst, ingesteld bij de brug
te Dusseldorf, tot midden 1926 uitgeoefend zal worden en
.dat zij in de volgende zitting de door de Duitsche Regee-
ring te nemen maatregelen zullen mededeelen om de geva-
ren te vermijden, welke de scheepvaart op deze plaats loopt.
Zij neemt nota van cle vet-klaringen der Duitsche Corn-
cuissarissen, dat de ondernomen werken bestaande in het
laten springen der orotsen in het 2e vaarwater van het
Bingerloch tot doel hebben, bij laagwater een diepte van
2 Meter bij een breedte van 60 Meter te verkrijgen en ver-
zoekt genoemden Commissarissen, haar op de hoogte te
houden van de vorderingen en dc resultaten der werkzaam-
heden.
Zij stelt de voordeelen vast • van de opheffing der
schipbruggen hij Wezel en Keulen en beveelt een onderzoek
aan ten aanzien van de geleidelijke opheffing der nog be-
staande schipbiruggen, voornamelijk die van Maxau en
Spiers, welke voor de scheepvaart uiterst hinderlijk zijn,
daar deze bruggen tevens voor spoorwegverkeer ingericht
zijn; eveneens beveelt zij een onderzoek aan ten aanzi(
,
,
van de geleidelijke opheffing der zich tusschen Straatsburg
en Bazel bevindende schipbruggen, vanwege het door den
sterken stroom bijzonder moeilijke cloorvaren.
Zij, neemt nota van de verklaring der Duï.tsche Com-
missarissen, dat er geen gierponten meer in dienst worden
g
esteld en dat de opheffing der nog bestaande geleidelijk
zal plaats hebben.
S. Zij beveelt een aoo spoedig mogelijk onderzoek aan
van een uniforme aanduiding clr doorvaarthoogte der
bruggen.
Zij neemt er nota van, dat de diepte, welke men
zich voorstelt te bereiken op het gedeelte Mannheim-Sou-
dernheiin, dezelfde is als op het gedeelte Sti-aatsburg-Son-
clernheim; het is wel te verstaan, dat deze diepte niet min-
der dan 2 Meter onder den ,,Gelijkwaardigen Waterstand’
mag zijn.
Zij neemt nota van de verklaringen der Duitsche
en Fransche Commissarissen, dat een gemeenschappelijk
onderzoek zal plaats hebben van het vraagstuk der beba-
kening op den Boven-Rijn door vaste landmerken en zij ver-
zoekt dezen Commissarissen, haar te zijner tijd van de
resultaten van dit onderzoek op de hoogte te stellen.
Zij verzoekt, dat zoo spoedig mogelijk door de
Duitsche en Fi-ansche administraties een onderzoek zal
worden ingesteld naar de opheffing der door de bruggen
bij Straatsburg-Kehi veroorzaakte scheepvaartbeleminering
en verzoekt den Commissarissen der twee Staten, haar op de
hoogte te houden van de resultaten van dit onderzoek.
Zij neemt nota van de verklaring der Fransche Com-
missarissen, dat cle ijsbrekers van de schipbruggen bij Schö-
nau en Markolsheim weggenomen zijn en dat de ijsbrekers hij de brug van Hünin.gen niet verwijderd kunnen werden,
daar de bodemgesteidheid daar ter plaatse geen voldoend
zekere ankerplaats biedt.
–
De Commissie verzoekt den Commissarissen der Oever-
staten haar mede te deelen, welke gevolgen hunne Begee-
ringen zich voorstellen te geven aan de andere aanbeve-
lngen van het Comité.
Noot van liet Secretariaat Het slotprotocol van het
stroombevaringscomité is reeds gepubliceerd (sie het num-
mei van 15 Juli 1925 van dit tijdschrift bladz. 596). De
overige rapporten zullen binnenkort gepubliceerd worden.
Ambtenaren van de Commissie.
De ambtenaren van het Secretariaat
i)
worden vanaf
15 April 1926 voor een tijd. van drie jaren berbenoemd.
Dit besluit zal den Sien December 1925 gepubliceerd
worden.
2)
Het Secretariaat is als volgt samengesteld:
Secretaris-Generaal: de Kr. Jan Hostie (Belg).
Adj.-Seeretaris-Generaal: de Kr. Paul Chargudraud-Hart-
mann (F.ranschman).
Lid van het Secretariaat: de Kr. Carel de lEspinasse
(Nederlander).
Lid van het Secretariaat: de Kr. Robert Gerlach (Duit-
scbçr).
De Commissarissen van het Rijk en der Duitscbe
Oeverstaten hebben zich, wat dit besluit betreft, vnu
stemnuuig onthouden.
HET NEDERLANDSCH-DUITSCHE
HANDELSVERDRAG EN DE
NEDERLANDSCHE TUINBOUWEXPORT.
In de ede, welke de Voorzitter der Anasterdamsche
Kamer van Koophandel
op
de eerste vergadering dier
Kamer in het nieuwe jaar heeft gehouden, komt, vol-
gens het in het vorige nummer opgenomen verslag,
onder het hoofd ,,Handeisverdrag met Duitsohiand”
cle volgende passage voor:
Men kan veilig aannemen, dat de hooge rechten van
het in 1925 in werking getreden Duitsche tarief, om.
voor Nederlandsche Tuinbouwartikelen – welke rechten
ingevolge de onlangs met Nederland gesloten overeen-
komst belangrijk zijn verlaagd – den invoer ervan niet
belangrijk tegengehouden zouden hebben, omdat deze artikelen in Duitschland niet in voldoende mate voort-
gebracht kunnen w’oi-den en daar te lande vrijwel enont-
beerlijk zijn.”
Het is den heer Heidring blijkbaar niet bekend, dat
gedurende twee maanden op talrijke tuinbouwproduc-
ten inderdaad de autonome Duitsche tarieven in hun
volle zwaarte gedrukt hebben; had hi dit geweten
en had hij de resultaten gekend, hij zou bovenstaande passage zeer zeker niet hebben neergeschreven.
De nieuwe Duitsche tariefwet nl. is ten aanzien
van tuinbduwpi-oducten op 1 October 1925 in werking
getreden, terwijl het tusschen Nederland en Duitsch-
land gesloten handeisverdrag eerst
op
2 December van
kracht werd en de tusschen Italië en Duitschiand tot
stand gekomen handelsevereenkomst pas op 15 Decem-
ber in werking trad. Afgezien van de voor den Nederlandschen Tuin-
bouw bij deze handelsverclragen bereikte resultaten –
welke ik ten aanzien van het
Nederlan.dsch-Duitsche
verdrag zeer zeker
niet als
,)belangrijke verlagingen”
zou willen aanduiden – heeft de export van talrijke
Nederlandsche tuinbouwproducten dus twee maanden
onder de volle Duitsche
auto?vonze
tarieven moeten
plaatsvinden. En de ondervinding, gedurende die twee
maanden opgedaan, geeft allesbehalve aanleiding tot
ettiging van ‘s heeren ETeldri.ng’s conclusie: ,,dat
13
Januari 1926
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
27
het hooge Duitsche tarief den invoer van Nederland-
scho tuinbouwproducten niet belangrijk zou hebben
tegengehouden”.
Om slechts enkele voorbeelden to noemen, ‘heeft in
de maanden October ‘en November 1925 ‘cle Nederland-
sche export viii kool naar Duitschland nog geen 6
rnillioen KG. bedragen, terwijl gedurende dezelfde
maanden van het jaar tevoren ruim 31.900.000 KO.
kool uit ons land naar Duitschland weraen uitge-
voerd!
Wanneer runit nu weet, dat de gemiddelde markt-
prijs van witte en savoyekool in bedoelde maanden
190 gulden pet wagon van 10.000 KG. is geweest, te,-
wijl het autonome Duitsche invoerrecht op kool 4
Mark per 100 KO. of te wel
f
240 per wagon be-
draagt, en dus een belasting van ruim 126 pOt. van
do marktwaarde van het product heeft uitgemaakt,
dan kan men de oorzaak van zulk een achteruitgang
‘a.ri den export gemakkelijk aanwijzen, temeer waar
deze
niet
kan gelegen zijn in vermindering der pro-
cluctie, aangezien ‘de resultaten ‘der in de provincie
Noord-J-Iolla.nd gehouden inventarisatie hebben aan-
getoond, dat er, alléôu in die provincie, op 15 Decem-
ber 1925 ruim 21 niillioeii KG. kool méér in de voor-raar,ischureu waren opgeslagen dan ‘op hetzelfde tijd-
stip van het jaar tevoren, niettegenstaande door de
strenge nachtvQrsteu in :het ‘begin van Decemiher alle
nog te velde staande kool was doodgevroren.
lIet tweede belangrijke tuin’bouwartikel, waarop het
Duitsche autonome invoerrecht gedurende de maan-
don October en November in zijn volle zwaarte ge-
drukt heeft, is de peen; en ook dit product vertoont
een zeer aanzienlijk-en achteruitgang van ‘den export
naar Duitschiand; geduren’de ‘de maanden October en
Novem’ber 1924 werden ruim 2 millioen KG. peen uit ons land naar Duitschland uitgevoerd tegenover
slechts 880.000 KG. gedurende ‘dezelfde maanden van
1925.
De gemiddelde ma.rktprijs van peen is in October
en November jl.
f
315 per wagon geweest; waar het
,Duitsche autonome invoerrecht op poen 10 Mark per
100 KG’. oftewel
f
600 per wagon bedraagt, vormde
dit invoerrecht ‘dus een belasting van niet minder
dan 160 pOt. van ‘de doorsnee-marktwaarde van het
product!
Hot derde winterproduct, waarvan de uitvoer naar
.Duitschland zeer sterk is teru.ggeloopen, vormen de
uien; bedroeg deze uitvoer i’n November 1924 ruim
21% miltoen KG’., in November 1925 werden nauwe-
lijks
één
kwart millioen KG. uien uit ons land naar
i)uitschla,ncl geëxporteerd. Het Octoborcijfer ‘heb ik
hierbij niet vermeld, omdat Duitschland in’gevolge
een overeenkomst met Spanje de heffing van het
in-
voe:rrecht op uien gednren’de ‘die maand opschortte.
Uit deze drie voorbeelden ‘blijkt wel heel duidelijk,
hoe onjuist de meening van den heer Heldrung is ge-
weest, als zou ‘het autonome Duitsche i,:ivoerrecht den
invoer van Nederlandsche tuinbouwarti’kelen niet
belangrijk hebben tegengehouden.
Maar niet alleen
deze
zinsnede in de Nieuwjaars-
rede van den Voorzitter der Amsterdanasche Kamer van Koophandel eischt rectificatie, ook de volgende
passage, waarin gesproken wordt over ,,de meestbo-
gunstigin.g, welke wij in de practijk toch steeds ge-
noten”; is in ‘hare algemeenheid in strijd met ,
feiten.
Feit is, dat Italië voor talrijke tuinbouwproducten
belangrijk
lagere
tarieven heeft weten ‘te bedingep,
dan voor dezelfde
Nederlandse/te,
voortbr’engselen
zullen gelden; en wel ten gevolge van de in, het
i,taliaarich-Duit’sche verdrag vastgestelde tij’dsbepa-liegen, die wèl met het
Italiaansche
productie-seizoen
samenvallen, maar niet overeenstemmen met de maan-
den, waarin diezelfde
Nederlandse/te
voortbrengselen
aan de markt komen.
Zoo is hijv. ‘het invoerrecht op
sla
in ‘het Italiaansch-
Duitsche han’delsverdrag vastgesteld op 3 Mark per
100 KG.
(f
180 per .wagon) gedurende den tijd van
1 December tot 31 Maart. Het is duidelijk, dat ‘le
Nederlandsche
tuinbouw van dit zeer lage’tarief niet kan profiteeren, 6mdat in de wintermaanden, gedu-
rende welke het uitsluitend geldt, in Nederland geen
sla geproduceerd wordt. Voor de
Nederlandsche
sla
geldt dan ook een tarief van
1
Mark per 1,00 KG’.
(f420 per wagon);
Waa.r hier dus het
Nederlandsche
product door
Duitschiand zééveel zwaardèr wordt belast, dan het
Italiaansche, daar kan men toch moeilijk spreken van
,,meestbegu.nstiging, welke wij in de practijk steeds
genieten”! –
Dat verder het in ‘het Nederlandsch-Duitsehe ver-
drag vastgestelde tarief voor sla veel te hoog is, moge
blijken uit het feit, ,dat ‘de ‘doorsneemarktprijs van dit
a:rtikel in de hoofd-productiemaanden van het vorige
jaar, – toen de ,Dnitsche invoerrechten dus nog lang
niet in wrerking waren getreden’ –
f
510 per wagou heeft bedragen, zoodat het tarief van
f
420 een belas-
ting van ruim 80 pOt. der gemiddelde marktwaarde
zou hebben uitgemaakt.
Ten aanzien van
bloemlcool
•heef t Italië voor den
tijd dat het
Jialiaansche
product in hoofdzaak aan de
markt is, een tarief weten te bdingen, hetwelk de
helft bedraagt van het tarief, hetwelk voor ‘de
Ne-
cie’rlandsche
bloemkool in de hoofdproductiemaanden
moet wordei betaald; Italië v’erkreeg voor bloemkool
gedurende ‘den tijd van 1 Novembr tot 31 Mei een
tarief van 21% Marlc per 100 KG. (f 150 per wagon),
terwijl de
Nederlandsche
bloemkool aan een ”invoer-
recht van
f
300 per wagon is onderworpen.
Terwijl, wat tenslotte
tomaten
betreft, Italië een
i.nvoerrecht van f 90 resp.
f
120 per wagon heeft be-
dongen voor den tijd, waarin zijn hoofdproductie
van dit artikel valt, zoodat dit lage invoer:recht niet
geldt voor de maand October, geduren’de welke een
zeer groote hoeveelheid
Nederlandsche
tomaten aan
de markt ]comt; in October j.l. werden bijna
31%
mil-
lioen KG. tomaten uitgevoerd ter waarde van ruim
800.000 gulden. Gedurende deze maand geldt niet het lage Duitsche invoerrecht van
f
90 resp;
f
120
per wagon, hetwelk door Italië is bedongen, maar
een invoerrecht van f 360 per wagon, hetwelk in de
JTederlandschDuitsche
handelsov’ereekornst is vast-
gesteld.
Uit deze enkele voorbeelden blijkt wel ‘heel duide-
lijk, hoe onjuist ook ‘de tweede bewering van den
heer Heldring is ‘geweest, namelijk, dat wij in de
practijk toch steeds de meestbegunstiging genoten!
Het is jammer, ‘dat in de ovtrigens ‘zoo magistrale
rede van den heer Heldring deze beide op onjuiste
gegevens gebaseerde passages voorkomen en ‘dat de
Voorzitter der Amsterdamsche Kamer van Koophan-
del zich bij het uitspreken van zijn oordeel heeft be-
geven op een terrein, waarop hij zich niet gespeciali-
seerd heeft.. Vergissen is echter’mer,scheljk en zelfs
Homerus sliep wel eens.
Moge het bovenstaande daarom hebben bijgedragen
tot ccii juister inzicht inzake de •beteekenis van hot
Nederlandsch-Duitsche han’delsvei-drag voor den Ne-
derlan dschen Tuin’bouwexport.
NTEMÖLLER.
GEWONE EN BUITENGEWONE UITGAVEN.
Prof. Mr. Dr. Ant. van Gijn heeft onlangs ‘in een
tweetal artikelen in dit ‘blad uitvoerige beschouwin-
gén gewijd aan wat hij noemt: een rationeele verdee-
]i’ng onzer S’taateuitgav’en in exploitatie- en kapitaals-uitgaven.
De weinig ‘welwillende
wijze,
waarop hij zich iii Zijne
beschouwingen uitlaat over het Departement van Fi-
nanciën, waar hij gaarne ‘naast practischen ook weten-
schappelijken zin zou zien heerschen en waar, naar
hij meent, de beginselen der ‘ogiea bekend zouden
moeten zijii, maalct mij de gedachtenwisseling over zijn
in die artikelen geuite deukbeel’dèn niet gemakkelijk.
Ook ‘zijn verzuchting, dali ‘hij in Staatsstukken overwe-
28
ECONOMICHSTATISTISCHE BERICHTEN
13 Januari 1926
gingen aantreft, die men aan het Ministerie van Fi-
‘nanciën niet meer verwachten zou en die hij met een
rnedelijdend lachje slechts als ,,’naïef” kan brandier-
ken, doet mij aarzelen. Een schooljongen moet voor-
zichtig zijn niet tegen zijn leermeester op te staan,
vooral als hij’ wil aantoonee, dat ‘s leermeesters dloctri-
riaire wijsheid in een zoo midden in cle practijk staand
vraagstuk niet
alleen
de oplossing brengen kan.
Laat ik dus, om vooral duidelijk en tevens kort te
zijn, een voorbeeld mogen noemen.
in 1914 was er door den destijds in den taats-
dienst gei’denden eisch, dat nieu’e gebouwen ton laste
iran den gewonen dienst moeten worden betaald, een
naar het oordeel der toenmalige Regeering belangrijke
achterstand ontstaan in de stichting van nieuwe, spe-
ciaal on’clerwijsgebouwen. Om hierin te voorzien, werd
een wetsvoorstel ingediend tot instelling van een
Bon wfoncls, dat, voor zoover de bedragen, die gemi’d-
delcl in de laatste jaren ten laste van den gewonen
dienst van Binnenlandsche Zaken beschikbaar waren
gesteld, onvoldoende zouden blijken om den achter-
stand in te halen, met voorschotten uit buitengewone
middelen zou woiden gevoed.
De zaak werd op soliede basis gegrondvest en ook
uit de gewisselde stukkén, die aan de totstandkoming
vaii •de Bouwfondswet zijn voorafgegaan, blijkt, dat
men destijds deze aangelegenheid nog met een weten-
schapelijk oog wist te bekijken.
De begrooting van Binn’enlandsche Zaken zou jaar-
lijks, behalve met een uitkeering aan het Bouwfon’ds
ten bedrage van
f
1.260.000, – zijnde de sein, die ge-
middeld in de laatste
1
jaren op den gewonen dienst
voor gebouwen was besteed, – belast worden met een
a,fschrijiing van 2 pOt. van het bedrag, dat ten laste
van ,,buiten’gewoon” voor nieuwbouw zou worden uit-gegeven, verminderd met een zeker Ibedrag, dat geacht
werd te vertegenwoordigen 2 pOt. van ‘de uitgaaf voor
gebouwen, die meer dan 50 jaar geleden waren ge-
bouwd en dus geacht konden worden hij eene jaariij’k-
sche afschrijving van 2 pOt. geheel te zijn afge-
schreven.
In eene bij het Wetsontwerp gevoegde berekening gaf de Regeering een overzicht van den vermoedelj-
ken loop van de aaii ‘het Bouwfon’ds ten laste van ,,hui-
tengewoon” te verstrekken voorschotten in dë eerst-
volgende 25 jaren, dus tot; en met het jaar 1939. Vol-
gens die berekening zou in clie 25-jarige periode in totaal een voorschot zijn te venleenen van bijna
f
4
m’illioen, terwijl in diezelfde periode bijna
f
2,3 ‘mi]-
lioen ‘door ‘het Fonds zou worden afgelost. Aldus de
Memorie ‘van Toelichting.
Wat heeft nu echter de onwetenschap’pelijke prac-
tij’k doen zien? Dit, ‘dat reeds in d’e eerste negenjarige
periode, dus van 1915 t/m. 1923 in totaal door het
Bouwfon’ds is uitgegeven
f
39,5 millioen, waarvan
door de Hoofdstukken V en Vn ten laste van den
gewonen dienst is bijgedragen
f
14,1 millio’e’n, zoodat
aanc voorschotten uit buitengewone middelen in die
9 jaren te zamen is verstrekt
f
25,4 millioen.
Nu ‘kan men, a.l naar men is aangelegd, over ‘dezen
loop van zaken verschillend oordeelen.
Men kan er ‘zich ‘hij’v. over verheugen, dat de zaak na de totstandkoming van het Bouwfonds zoo flink is aangepakt en dat men dec in 1915 beweerden achter-
stand met zoo ruimen blik is gaan inhalen.
Men kan ook in zijn vrijen tijd een wandeling gaan
maken langs het hekende Lei’dsc’he Ziekenhuis en zijn
hoofd schudden over de lichtvaardigheid, waarmede
men, toen eenmaal ‘de sluizen der buitengewone mi’d-
delen waren opengezet, met ‘s Land’s gelden is gaan
omspringen. . .
Maar men kan
-P.iet
zich de illusie maken, ‘dat men
de vraag, vat uit buitengewoon mag worden betaald,
oplost door een betoog te houden over èen
gaf in.geerde
gemeente, die om de zooveel jaren een school bouwt en telkens de daarvoor aangega’ne geldleeniüg aflost
precies ‘in evenveel jaren ‘als de school gebruikt wordt’
en die overigens zoo wëlwiliend is zich te ontwik-
kelen en in
draakkracht
toe te nemn, precies zooals
dat i’n verband met de toenemende lasten wordt ver-
eischt. Een ‘dergelijk betoog zou alleen waard’e hebben
‘voor een ‘gefingeerden Staat ‘der Neclerlanden, ‘bestuurd
door een gefingeerde Staten-Generaal die, behalve
toegerust te zijn met ‘de speciale wetenschappelijke
kennis, bovendien bestan’d zou blijken tegen verlei’din-
gen, .duizen’dm’aal sterker clan die, waaraan een lief-
hebben’cl pater-familias, hoofd van een muzikaal gezin,
blootstaat, wien een voor zijn draagkracht te dure
pianola door den ‘leverancier te koop wordt aangebo-
den op afbetaling en die zich vleit met de ‘illusie,
dat ‘de guldens ‘die hij daarvoor straks op tafel moet
leggen, minder waard zijn dan die, welke ‘hij nu niet
missen kan.
A.
VAN DooRNINcK.’
6 Januari 1926.
N a s c h r i ± t. Wat de hcei
Mr.
van Door’ninck
mediedeelt omtrent het misbruik, dat gemaakt is van
het Bouwfon’ds vuor Binnenlandsche Zaken, was mij
.niet onbekend; doch het toont
mijns
inziens wèl aan,
dat iets goed hedloel’d kan zijn en slecht worden toe-
gepast, maan niet dat iets in theorie juist kan zijn,
doch alleen in theorie en in de practijk onjuist.
De theorie ,is, dat men voor zaken van langdurig
nut leenen mag, mits cle leening minstens afgelost
wordt, naar gelang het nut van de zaak vermindert en
natuurlijk mits de zaak in elk der jaren van haar be-
staan een dienst
bewijst,
die ten minste gelijk in
waarde wordt geacht met de rente en aflossing dor
leening in dat jaar te betalen.
1)
Als men, die theorie in practij’k willende brengen,
een on’brte’ikbaar complex bouwt of wel een complex,
naar verhouding van zijn nut, veel te ‘duur in de
exploitatie, dan wordt de theorie niet onjuist, maar
dan doet men. iets waarop ‘cle theorie niet slaat.
Het kan zijn, dat men
bij
het toepassen ‘dier theorie
eerder in de verleiding kot om zoo ‘iets, dat te duur
is in de exploitatie, te bouwen – iets oni-endabels mag
ik wel zeggen – omdat wie last geven tot bouwen en
wie bouwen, zich minder beperkt gevoelen in de kos-
ten; en zulks als gevolg van ‘de omstandigheid, dat
cle betrokken Minister, het Parlement en wellicht ook
cle Minister van Financiën, zij het allen in verschil,-
lende mate, ‘hun voornaamste aandacht geven aan de
uitgaven, door gewone middelen te dekken en ‘wat licht
heengaan over de uitgaven, die het evenwicht van dan
g’ewonen dienst niet raken ‘dan in toekomstige jaren
en ook dan nog niet zoo merkbaar. M’aar clan is dat
een kwaal, clie niet speciaal ‘bij’ ‘de toepassing ‘dier
theorie optreedt, doch ‘die
alle
zaken betreft, ‘die op
den buitengewonen dienst worden gebracht; waarvan
wij in. zake de voorschotten en andere buitengewone
uitga’ven voor ‘den woningbouw het bewijs ‘hebben.
Voor de voorschotten Woningbouw is het volgens
het Ministerie van Financiën
zoowel
in theorie-als in
de practijk toelaatbaar ‘om te leenen. En zal toch niet
het veel te vrijgevig omspringen in ‘de jaren 1918–
1923 met de posten voor Woningbouw, aan onze schat-
kist een nog veel grooteren strop bezorgen dan het
Bouwfonds door het Lei’d’sche Ziekenhuis? Beide ge-
vallen zijn uit een: tijd, toen er zooveel ingewikkelde
moeilijkheden de aandacht vroegen, dat er, op de be-
steding van buitengewone uitgaven nog minder gelet
schijnt te zijn ‘d’an anders.
Die mindere zorg inzake, uitgaven, waarvoor ge-
leend wordt,, dan inzake uitgaven, die ‘den gewonen
dienst belasten, moet en ‘idan ‘krachtig ‘bestreden vor-
den door een icrachtige Thesaurie, gelijk ik die wensch,
en die bij d’en heer . D. in goede handen zonde zijn,
en is overigens inderdaad een reden om met alle
rangschikking onder buitengewoon wat voorzichtig te
zijn.
Maar die onvoldoende ‘zorg kan, als eenmaal ons
) Bij liet Bouwfonds werden dart
nog
maatregelen ge-
nomen, opdat een sedert jaren bestaande kapitaalvorming
ook
verder zonde worden voortgezet.
:13′ Januari 1926
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
29
budget op een solieden grondslag is gesteld,, m.i. geen
reden geven om de uitgaven vooi verschillende zaken,
wier productiviteit alleen maar op andere wijzen tot
uiting komt. verschi]]end te behandelen; bijv. een
nieuwe spoorlijn, clie een huur van 3 pOt. in contant
opbrengt, wèl als productief werk te ‘beschouwen,
maar èen kanaal, dat aan de schipperij een dienst be-
wijst, -die wel op 0 pOt. ‘van het daarin gestoken
kapitaal kan worden geschat, nièt.
Dat ik den heer ‘v. D., ‘die ook opgegroeid is ie het
m.i..ju.iste systeem, dat ‘de gemeenten sedert 1aug ml-
gen, en die de – voor ‘de gemeenten – uitstekende
begrootingsmodellen ontwierp, die thans in alle pro-
vincies gelden, in casa tegenover mij vind, verwen-
dert mij. Is hij niet wat te zeer onder den slechten
indruk gekomen, dien het slappe financieel beheer
van dan Staat in cle jaren 1918-1922 wel malcei
moest, dat hij voor den Staat z66zcer vreest wat hij
voor de gemeenten als van zelfspreken-d aanvaard
heeft?
Het waardeverschil tusschen guldens, dacleliji be-
schikbaar, en toekomstige guldens biedt een ruim veld
voor grappen, maar ik ben overtuigd, dat Mr, van D.
het niet miii’cler inziet en van belang acht dan ik.
VAN GIJN.
DE GRAANUITV OER UJT RUSLAND.
Toen wij in het nummer der E.-S. B. ‘van 23 Sep-
tember 1925 een overzicht, gaven van den invloed,.
wolken de Russische oogsten der laatste jaren op ‘de
1
wereldgi’aanmarkt hebben geoefend en aan ‘de hand
van de over den laatsten oogst gepubliceerde zeer
gunstige officieele Russisc’he
cijfers
•de’mogêlijkheden
overwogen, ‘die daarvau voor het nieuw aangevaiï’gèn
seizoen het gevolg konden worden, legden wij eenigen
nadruk op cle voorwaarde ,,indien •de Russische ge-
gevens juist
zijn”.
Aanvankelijk wezen de feiten op
cle waarschijnlijkheid, dat de gegevens geloof ver-
dienden. Veel ‘tarwe, rogge en gerst werden namelijk
in die eerste maanden uit Russische havens ver-
scheept. Op ruime schaal waren ‘de Russische ‘han-
dels’vertegenwoordigers in West-Europa voortdurend
met aanbod aan de markt, terwijl cle talrijke bevrach-
tingen van stoomschepen voor ‘de verscheping uit
havens der Zw’arte Zee van het verkochte en nog te
verkoopen graan den indruk maakten, dat het groote
uitvoeroverso’hot, dat uit ‘de ‘door Moskou bekend ge-
maakte oogstcijfers viel op te maken, werkelijk be-
schikbaar zou zijn. De twijfel, die in verband met
vroegere ervaringen omtrent Russische productiecij-
fers eerst in de invoerlanden en in Amerika had be-staan, geraakte spoedig op den achtergrond en toen
werkelijk eenige weken achtereen groote hoeveelheden
ter verschepirig kwamen, traden aan ‘de wereldmarkt
gevoelige prijsverlagingen in. Weliswaar werkten be-
halve de Russische uitvoer ook andere factoren daar-
toe mede, waar’bij vooral ‘de groote oogsten in bijna
alle landenvan het overige Europa en de zeer goed
geslaagde Oanadeesche tarweoogst, doch Rusland
heeft in ieder geval tot de prijsdaling van September
en October krachtig bijgedragen.
Vrij plotseling is daarin echter verandering geko-men. Reeds toen de Russisc’he graanverschepingen
nog in vollen gang waren hoorde men, dat ‘de offi-
cieele oogstramin.gen te hoog waren geweest, en dat
het met den grooten uitvoer spoedig gedaan zou zijn
en ofschoon deze berichten veelal verspreid werden
dôor de. op dit ‘gebied dikwijls weinig bdtrouwbare
Russische emigrantenpers, bleken zij toch wel een
grond van waarheid te-bevatten, toen reeds in Octo-
ber een aantal hevrachtingsovereenkomsten, afgeslo-
ten voor het vervoer van graan “van de Rissische
havens der Zwarte Zee, geannuleerd werden, waamibij van Russische zijde aanzienlijke vergoedin.gen n’ioes-
ten worden betaald. Natuurlijk was een vastere stem-
ming met hooere prjzeii aan de internationale
graanmai’kt ‘daarvan spoedig het gevolg. Zij bepaalde
zich anvankeljk: tot ta±we en ‘roggd, odat ‘m’aïs e
gerst’ nog in ruim voldoeud& hoeveelheden van elders
werden aangeboden ek bovendien in ‘gerst de Rus-
sisohe uitvoer doorging. De berichten omtrent het
tegenvallen van de oogstop’hrengst werden uit Mos-
kou nauwelijks tegeng’esroken en verklaringen van
Russische o’verheidspers’oien geleken zelfs dikwijls
op een ‘bevestiging. Het feit vmi de afname ‘dIer ver-
schepingen viel namelijk ‘niet te •o’nt]ceiinen, ‘doch als
verklaring werd niet volmondig een onjuiste berdke
ning der opbrengsten erkend. Wel werd gewezen o
de schade, welke regen gedurende ‘den oogsttijd ha’d
teweeggebracht, ‘die vooral de kwaliteit van het graan
nadeelig hadi beïnvloed, ‘doch vooral werd ook de na-
druk gelegd op bezwaren, die hij ‘de inzameling wer-
ddn ondervonden.
Die ‘bezwaren ‘vonden hun grond in de Russische
schaarschte acn verbruiksgoederen, zoowel wat pro-
ducten ‘der binnenlandsche idustrie betreft als goe-
deren, welke uit het buiten land moeten wordeb vér-
kregen. In verband daarmede stond de
prijs
van zulke
goederen in een voor -den Russischen boer ongunstige
verhouding tot die kwantiteit graan, ‘welke
hij
had af
te staan om den aankoop moeljlc te make. Dd Rus-
sische regeering kon in die verhouding -slechts verbe-
torihg ‘brengen, indien zij 6f het aanbod ‘der ver-
hruiksgoderen deed toenemen, 6f voor het graan
betere prijzen hetaaldè, welke dan echter door ‘dé
prjsdalii’ig, welke juist mede door de Ruissische be
richten ‘had plaats gevonden, te hoog zouden worden om een expoitwinst mogelijk te’doen zijn en ‘die ielfs
i.n een verlies zouden dben verkeeren. Het eérste bid-
dol eischte groote sommen voor het fiiianciereii van
een uitbreiding vau den invoer; welke evenals dredie-
ten bezwaarlijk te ‘verkrijgen biekén en h’et tweedé, dat dien graanuitvoer en dus’ gemakkelijker ‘ finkn-
ciering van den invoer van in-dustrieproduct’en zôu
mogelijk maken; was al even onbruikbaar,
.claar het
‘slechts ten koste van verliezen op het te exporteeren
graan kon worden toegepast. Terbreking van ‘deren
‘vicieuzeri cirkel ware mogelijk géweett, indien’ vol-
gens de Russische methode van slechts enkele ja±en
geleden het graan eenvoudig in beslag’ was genomen
en de daarvoor door de regeering te ‘betalen prijs
zonder medewerking der boeren was vastgesteld. Ddt
daartoe-niet is overgegaan is een merkwaardig be-
w’ijs voor de verandering, die het regime in Rusland
sedert 1923 hoeft ondergaan. Blijkbaar hebben ‘de
maclithebber.s in Moskou ingezien, ‘dat het ter ve
r
:
krijging van ‘het toeb ook voor hen ndod-zakeljke hér-
stel van “de economische verhoudingen rdet doeltref-
feucl is om den lan’dhouwer tot te lage prijzen tot
het afstaan Cijner producten te dwingen en ‘daardoor
het herstel van’ de exploitatie van dan ‘bodem ‘tegen’ te
houden’, ‘dat voor Rusland van zoo uitnemen’de betee-
kanig is en de laatste jaren juist op gang begint te
‘komen. Het. gevolg was dus, dat ‘de boeren weigerden hun graan tot de geboden prijzen af te staan, zoodat de
door de agenten der regeering in’gezamelde’hoeveel-heden spoedig sterk vermiuderden en aanzienlijk ten
achter ‘bleven bij het daarvoor opgestelde programma.
De uitvoer was na eenigen tijd nog slechts zee be-
perkt en werd voor tarwe en logge den laatsten tijd
zelfs’. vrijwel geheel ‘gestaakt. Bovendien schijnt in
den aanvang yan de vermindering ‘der versch’epingen,
toen de tegenzin yan de boeren om hun graan tot
de &boden prijzen te verkoopen, zich nog niet ten
volle ontwikkeld ‘had, de slQcbte toestand der wégen
de inzameling té hebben bemoeilijkt..
Het ‘valt niet te ontkennen, dat deze gehèele ver-
klaiin’g der afname van den Russischen graanuitvoer
slechts waarde heeft, in-dien als vâststaand wordt aan-
genomen, dat in Rusland werkelijk nog een aanzien-
lijk overschot hoven ‘de hinienlandsche .grtanbehoefte
voorhanden is. Eenvoudiger, en gemakkelijker is het zeer ‘zeker, .het spoedige – eindd vân ‘dien uitvoer te
vei’klareuu uit orjuistheid der Russische oogstramin-
gen en aan te nemen, dat ‘er geen overschot meer
30
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
.13 Januari 1926
,beschikbaar:is. De misrekening zou dan wel ‘buiten-
gewoon groot moeten zijn geweest, want terwijl iii-
der’tijd een Russische graanuitvoer ‘van 5 millioen
ton was voorspeld, zijn de verschepin’gen reeds sterk
gaan afnemen om in de laatste maanden van het jaar
zelfs tot zeer onbeteekenende hoeveelheden te worden
teruggebracht, toen nog niet een vijfde gedeelte van
dat kwantum was uitgevoerd. Van 1 Juli tot 23 De-
cember 1925 heeft de Russische graanuitvoer van de
havens der Zwarte Zèe iets meer dan 900.000 ton
bedragen en ook te zamen met verschepingen itit
Leningrad en uitvoer over de ]andgrens zal een mii-
lioen ton nauwelijks zijn overschreden.
Men kan moeilijk aannemen, .dat •de Russische re-
geeringspersonen
cijfers
zouden ‘hebben gepubliceerd,
die zoo weinig in overeenstemming waren met ‘de fei-
ten, als uit het aannemen der zooeven bedoelde een-
voudige verklaring voortvloeit. De ‘berichtgeving uit
Moskou moge niet altijd even betrouwbaar schijnen,
zij heeft toch niet de gewoonte, moedwillig in het
nadeel van Ruslan’ds financieel herstel werkzaam te
zijn. En dat zou toch ‘het geval zijn geweest; indien
het werkelijk reeds nu voor goed gedaan zou zijn met
den Russischen graanuitvoer van dit seizoen. Wie
dat aanneemt ‘verklaart de hooge’ oogstraming van
Augustus en September veelal met de bedoeling, den
toestand rooskleuriger voor te stellen dan hij in wer-
kelijkheid is, maar het zou toch nauwelijks in het ‘be-
lang van het Russische financieele ‘herstel kunne.n
worden geacht, het uitvoero’verschot aan landbouw-
produtan eenige malen hooger te ramen dan het in
werkelijkheid was, alleen om in het korte. tijdsbestek,
waarin die fictie zou zijn vol te ‘honden, credietert te
verkrijgen voor den invoer. Het ‘ligt ‘voor ‘de hand,
dat wie die credieten te verschaffen ‘heeft, de ont-
wikkeling van dien uitvoer afwacht en enkele weken
zijn niet voldoende om de transacties, die daartoe
noodig zijn, haar ‘beslag te doen krijgen. Een zoo
groote’ onjuistheid in ‘de raming, als waaraan het
Russis’he . Centrale Bureau voor de Statistiek zich
ou hebben schuldig gemaakt, zou geen ander gevolg hebben dan een sterke daling van der graa.npri,js aan
de wereldmarkt, zooals ook werkelijk na dcii zomer is
dpgetreden, en dus een veel geringere ruilwaarde van
de hoeveelheden, welke werkelijk konden worden uit-
gevoerd. Neen, eerder zou men van Moskou’ een te
geringe rarning van den graa.i’ioogst kunnen verwach-
ten, met als doel den prijs, ‘dien de invoerlanden voor
het uitvoerdverschot betalen, op peil te houden. Dat hiermede veel is te bereiken, schijnt mcii ‘de laatste
jaren met betrekking tot ‘de Noord-Amerikaan sche oogstramingen te kunnen constateeren, waar klach-
ten der landbouwers over lage graanprjzen en aaî’i
dringen te ‘hunnen behoeve op financieele staatshulp
soms “gevolgd worden ‘door oogstraminen, ‘die den handél door lage cijfers verrassen en priis’stijgingen
te weég brengen. Als dan veel later blijkt, ‘dat de
opbrengst toch meevalt, is meestal die uitwerking
der raming weder vérgeten.
Groote overschatting van de oogstopbrengst zou
een zoo grove onhan’digheid van ‘de Russische auto-
‘riteiten, zijn, dat wij ‘daarin. -niet’ ki,tnnen gelooven,
v66r zij ‘door het uitblijven van uitvoer van.beteakenis
iii ‘de t’weede helft van het seizoen ‘komt vast te ‘staan..
Dat de bèrichten over’ het in hooge rne tegenvallen
van den oogstuit Rusland’ niet met kracht zijn tegen-
gesproken en zèifs van tijd tot tijd’gèsteun.d, ‘behoeft
geeii ‘bewijs te zijn voor’ hun j’uistheid. Even goed kan
daarin de bedoeling liggen om cie stijging’ ‘der graan-
.prjzed’iii’de:h’a’nd ‘te werken en ‘de gestegen prijzen
te: be,lpen handh’avn, opdat na’ den tintei ‘bij’ her-
vatting vaii den nitvoér ‘winst ‘kan ‘worden verkre-
geii ‘tegenover de ‘hoogere prijzed, die hij inkoop moes-
tn worden ‘betaald. Zoolang de Russische graanuit-
voèr geen grdoteren omvang aann’emt ‘dan’ sedert
October het geval is, is althaui een ‘der ‘factoren, die
d6 Noord-Ame’rikaa.nsche (Vereenigde Staten en
Oa- nada) pogingen om ‘den i,nternationalen ‘graanprijs
hoog .to höû’den, zouden kunnen doen falen, ‘buiten
werking gesteld en bij een handig gebruik der om-
standigheden zou Rusland daarvan in de voorjaars-
maanden kunnen profiteeren door flinke hoeveelhe-
den af te zetten, vSér dat nieuwe aanbod te sterken
prijsval heeft veroorzaakt. Reeds hoèrt men van èen
toename der graanaanvoeren in sommige Zuid-Rus:
sische i’nza.melin’gs-centra, ‘doch het zal nog ‘enkele
maanden moeten ‘duren, 76r met eenige zekerheid
kan worden geconstateerd of men in Rusland werke-
lijk de on’handigheid heeft begaan, een veel te hooge
raming van den ‘graanoogst te publiceeren, daardoor
zonder noodzaak ‘mede te werken tot een ‘sterke ‘daling
der graanprijzen en zichzelf een aanzienlijke schade
in de op’brengst der graanuitvoeren ‘heeft berokkend,
dan wel of die ra.mng ‘de oogstopbrengst slechts wei-
nig overtroffen heeft en straks de verschepingen op
een hooger prijsniveau zullen worden hervat.
Een gedeeltelijke verklaring van het tegenvallen
van, den uitvoer ligt in de uit Moskou gepubliceerde
erkenning, dat niet slechts ‘door het on’gunstige ‘weder
gedurende den oögsttijd de op’brengst geleden heeft,
doch dat bovendien ‘bij ‘de berekening van ‘het uitvoer-
surplus vergeten was een voldoende ‘hoeveelheid te
rcserveeren voor ‘het aanvullen der in sommige stre-
ken van het land no’g ten gevolge van den misoogst
van hét vorige seizoen zeer, ‘onvoldoende voorraden.
Ook ‘daardoor echter wordt ‘het uitblijven van vor-
deren uitvoer niet voldoende verklaard.
–
JAN SOHTLTHTJ!S.
DE TABAKSHANDEIJ iN 1925.
Bezien van het standpunt der producenten zijn de
resultaten in 1925 ‘behaald, in nog sterkere mate dan
in het daaraan voorafgaande jaar,
vrijwel
onverdeeld
gunstig geweest.
De Sumatra-oogst toch kon gerealiseerd worden tot
het ‘hoogste bedrag, tot nu toe ooit v’oor ‘dit gewas be-
haald, tei-wijl’ de Java-oogst zoowel in qualiteit als
dluantiteit zeer gunstig uitviel, en dit product het
geheele jaar een willige markt trof.
Minder rooskleurig is echter de loop van zaken in
het algemeen bij ‘den ‘handel geweest: weliswaar liet
de afzet, altans gedurende ‘de eerste acht maan’den
van ‘het jaar, ‘weinig te wenschen over en verliepen
in ‘dat opzicht de zaken in ‘de ‘beide hoofdsoorten,
Sumatra- en Javatabak bevredigend, doch de finan-
cieele’ toestand bij de Dui’tsche koopers, welke reeds
sinds enkele jaren reden tot klagen gaf, is ‘in 1925 niog hoe langer ‘hoe on:bevi’edigender gew6rden.
In een aantal faillissementen heeft de Hollandsche
‘handel zware verliezen geleden, terwijl ‘de credietwaar-
cligheid van tal van zijn Duitsche afnemers nog steeds
zorg baart. Dat de in Duitsehlan’d loopende.credie-
ten op ‘tijd afgewikkeld worden, begint meer en meër
to’t ‘de zeldzaamheden te behooren; zelfs ouder de ‘be-
duidenclste fabrikatén komt het hôe langer hoe meer
voor’ ‘dat ‘deze, ten gevolgè van het ‘door den gël”dnood
langzame binnenkomen hunner eigen vör.clerineii,
zich genoodzaakt ‘zien facilititen to vragen
In ‘dit opzicht is ‘de”toestand in het afel’ooen .jaa”j:
ongetwijfeld nog slechter gewoden,dan dëze reeds was.
Afgescheiden van de’ ‘risico’s, die mcii : bij: eeii, ‘deel zij.nei ,débiteuren telkens weer blij’kt:te loopen, wor-
dén’ dan ook aan. ‘de liquiditeit van den ,Holland’scben
ta’bakshaixdel ‘veel :hoogere ‘éischen gésteld.’ “dan vro’e-
ge
“r het geval was:
Bovendien’ zijn ‘de ‘ongunstié algemeene toéstnden
in Duitschland éorzaak dat. het: besta van ‘tal ,vah
fabrikantoh,’ vdoral onder de ‘middelkiasse, bedreid
wordt oh velen ‘daarvan, verdvijnen; Dit ‘leidt tot een
stéeds ‘grootere concentratie v’an het ‘bedrijf met al
gèvol’g ‘uii’teiisieveren’inkoop’.’direct op de niar,lct,”.’danr-
bij zich alléen van ‘de bemiddeliiig’ van den’ Holland-
schen handel bedienend voor zoo’ve’r deze ‘voor de
credietbehoef te noodig ‘blijkt te zijn.
In nog stei’kere ‘mate ‘dan bij de sigaren- en kerf-
fabrikanten, is dit ‘het ‘gevél in ‘cle sigare’ttenin’dustrie,
13 Januari 1926
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
31
waar -ben practi-s-ch van slechts enkele groote con-
cerns kan spreken, die den toestand vrijwel be-
heerschen.
Van hoeveel belang Duitschiand voor den twba-ks-
handel is-, ‘blijkt wel uit het feit, dat van den to’talen
uitvoer van Sumatra-
en
Java-tabak zelfs in 1925 nog
65 pOt. voor Duitschland bestemd waren.
De verdere uitvoer -gaat voor een overwegend deel,
bohalvo naar Amerika, naar verschillende Regie-lan-
den, waarbij in veel gevallen de Ho-llan’dsohe handel
uitgeschakeld wordt.
Het spreekt dan ook vanzelf, dat-de ongu-nsti-ge toe-
standen in Duitschiand op ‘den tabakshan’del in hoogo
mate hun stempel drukken en het moet zeker ver-
wondering baren, dat dit in het afgeloopen jaar nim-
mer tot uiting gekomen is in de in eerste hand be-
taalde prijzen.
Afgezien van ‘deze financieele moeilijkheden is het
jaar 1925 zonder buitengewone gebeurtenissen op de
taba-ksmar-kt voorbijgegaan.
De inschrijvingen hadden een -geregeld verloop, en
het aan-bod werd steeds grif opgenomen, tot vrijwel
gedurende het geheele jaar iets stijgende prijzen.
Zooals boven vermeld, viel over -den afzet aanvan-
kelijk niet te klagen, vooral niet aan het eind -der
zomercampagno, toen bleek -dat de reeds lang aange-
kondigde rechtenverhooging in Duitsclilan’d een feit
zou worden. In Augustus werd -de belasting -op ruwe
taibak in -dat land (waar -bovendien een banderolle van
20 pOt, ‘geheven wordt) verhoogd van 30 tot 80 Mark
per 100 EG. V-ordat deze verhooging in werking
trad, trachtten de Duitsche fabrikanten nog zooveel
mogelijk voorraad op te doen; als gevolg ‘daarvan nam
de afzet naar dat land -to
–
en korten
tijd
groote afme-
tingen aan. Na Augustus werd het echter zeer stil. In afwijking met den handel in Sumatra- en Java-
tabak, was -de omzet in ‘de bijsoorten (alle tabak welke
niet uit d-e Nederlandsche Koloniën afkomstig -is) ook
in 1925 nog weinig bevredigend. –
Van deze -soorten waren
tijdens
de hausse-peri&de in 1924 enorme quantums’aan-gevoer’d, welke nbg ge-
duren’de het geheele afgeloopen jaar hun druk op de
markt -bleven uitoefenen.
Hoewel de aanvoeren hiervan in 1925 sterk ge-
slonken zijn (van circa 15millioen -EG. tot circa 3
millioen EG.) ‘blijken ‘deze oude voorraden slechts
zeer langzaam, en -dan nog met groote verliezen, te
realiseeren te zijn. –
Van
Sumatra
leverde do 1924er -oogst 207.618 pak-
ken, verkocht to-t 272 cents per -half EG., tegen
206.E22 pakken, verkocht tot 251 cents per -half EG.
het jaar tevoren. – –
De totale waarde van -dezen oogst bedroeg ‘dus circa
87. millioen gulden, en overtrof nog met 7 millioen
gulden de record-opbrengst van den 1923er oogst.
– De uitval van den oogst was dooreen genomen zeer
gunstig. Het voetblad wa-s dun van blad en lichtsoor-
tig, z’eer voordeelig in -de bewerking, daardoor een
ruime keuze bieden-d in het voor Amerika gewenschte
genre. De merkenverdeeling was zeer gunstig; over
de soi’tatie op kleur werden ochter nu en -dan klach-
ten vernomen.
– Ook het zan’dblad viel gedeeltelijk zeei’ mooi uit.
Hierbij -kwamen echter ook -partijen v-oor, welke wat
glad, d.w.z. te weinig zan’dbladaardig uitvielen, ter-
wijl – – zooals -bij een rjpen oogst meer voorkomt –
le t’abak hier en daar wat -miskleuri-g en wat minder
helder -dan gewenscht viel.
Bij het mi’ddenblad kwam het rijpe karakter yan
den oogst eveneens tot ui-ting, waardoor zelfs -de uit-
schotmerken – nog
–
zeer bruikbaar -omblad’ leverden.
– – Amerika vond, zooals hierbovn vermeld, iû deze
oogst- ruime keuze. De koopers – voor dit land, die
flinke -prijzen -bleven betalen, ‘konden daardoor wat
meer Ideskeurig
–
zijn en kochten bijna uitsluitend uit
do goede voetbiadpartijen. Het quantum, dat uit dezen
oogst naar Amerika -ging, bedroeg circa 30.000 -pak-
ken tégn circa 29.000 pakken uit den ‘vorigen oogst.
De
prijzen
voor de vooral -door Duitschland gezoch-
te -beste zandbla-d-merken bleven gedurende het ge-
heelo jaar zeer hoog. In -het begin der ca.mpagne wer-
d-en door Du’itsche fabrikanten tallooze vergaderingen
en besprekingen gehouden om ‘te trachten het prijsni-
veau hiervoor omlaag te drukken. Deze bleven geheel
zonder -gevolg; het blijkt telkens wéer, dat op kunst-
matige wijze geen verandering te brengen is in prij-
zen, welke nu eenmaa.1 uitsluitend vastgesteld worden
‘door de wet van vraag en aanbod. Verandering hier-
in -zou alleen mogelijk zijn, indien men het publiek
ertoe -kon bron-gen -de sigaar wat mindet naar het
uiterlijk to beoordeelen; en daarnaar ziet het er voor-
]oopig nog niet uit. Als bewijs hoe ‘het verbruik van
zandbla’d nog ‘hoe langer hoe meer toeneemt
–
kan -die-
nen, dat zich zelfs- in 1925 voor het eerst een Regie
on-d-er ‘de zandbla-dkoopers -geschaard heeft.
De Hollandsche fabrikanten bleven ‘geregeld aan
de markt, zij het ‘dan niet voor de allerduurste mer-
ken. De goede uitval van den -oogst maakte -ook voor
hen het ko’open iets -minder moeilijk. De ‘toestanden
in ide Hollandsche- sigarenin-dustrie, welke geruimen
tijd zeer onbevredigend waren, schijnen, althans bij
een -deel -der fabrikanten, eenige verbetering te
toonen.
Zweden trad ook dit jaar weder op als kooper
van een -deel der beste -dektabak, terwijl overigens de
directe Regie-koopen niet van groote beteekénis wa-
ren, en zich in hoofdzaak bepaalden tot middel- en
ordinaire tabak, waarvan Tsjechoslowakije een vrij
belangrijke post kocht. – –
De 1925er Sumatra-oogst zal vermoedelijk weder
ruim 200.000 pakken leveren. –
De in ons vorig overzicht vermelde proêf tot aan-
plant ‘van Sumatra-krossok is niet verder voortgezet.
Van
Java
werden ‘bij inschrijving aangeboden ruim
400.000 pa
–
kken. Het quantum van ‘den 1924er oogst
was echter -‘beduidend grooter, daar men kan aanne-
men, dat minstens 200.000 pakken buiten de inschrij-
vingen hun weg naar ide consumenten gevonden heb-
ben. Dit laatste cijfer omvat in hoofdzaak eenige
belangrijke posten ordinaire krossok, afgesloten met de Spaansohe en Fransehe Regie, ‘deels voor directe
levering
,
af Java.
De uitval der V o r s t e n 1 a n -d e n was, wat het
voet- en zand-blad betreft, -buiten-gewoon -goed. Eleu-
1-en en ‘bladgehalte waren bij sommige partijen schit-
terend; meer -nog -dan helder-vaal trof men in dezen
oogst het grauwvale imitatie-Havanatype aan, waar-
voor vooral ook van Hollan’dsch -zijde steeds veel be-
langstelling bestaat. – –
Het midden- en topblad van de Vorstenlanden bleef
welivaar het rijpe karakter toonen; ‘de roodbruine
kleuren, welke -dit product levert, voldoen echter niet
meer, aan de eischen, welke men tegenwoordig aan
dek stelt. Deze tabak -behoudt dus slechts een -beperk-
te waarde voor -omblad en binnengoed. –
Voor de beste partijen uit -dit district werden zeer
hooge prijzen – aangelegd en bleef voprtduren’d groote
belangstelling bestaan. Hiertoe hielp mede het feit,
dat het Amerikaansohe -gedealte uit -d€iu oogst thans
niet- meer vooruit verkocht was. De Arnerikaansche
koopers moest-en dus weder -op -de oude wijze onder
de vôlle concurrehtie hun tabak in de inschrijving
zich machtig te -worden, hetgen niet weinig tot ‘de
leved-dige stemming bijdroeg. Aang’emoodigd dor’ den
goeden uitval van ‘dezen oogst, koèht Amerika eed
flink quantum -daarvan, hetgeen -op circa 8000 pakken
te schatten -is.
I
–
– Voor ‘de bruine midde-Itabak traden in den loop van
het jaar- eeni-ge Regieën, vooral Fran’kiijk en Oosten-
rijk, als ‘belangrijke- koopers op. – –
– Ook van de B e z ô e k i e was de uitval gunstig.
De tabak was rijp en goed beregend; alleen toonde
deze in -het Ka-doe’zaad-product -hier en -daar wat nei-
ging tot onfrisch. Zooals gewoonlijk kocht Zwitser-
32
ECONOMISCH-STATISTSCHE BERICHTEN
13. Januari 1926
land (waar eenige der grootste fabrikanten zich voor
den inkoop gecombineerd hebben) de beste dekmerken
hieruit.
Het Sumatrazaadproduct viel zeer gunstig uit,
leverde een klein deel bruikbaar dek (waarvan in tegen-
stelling met verleden jaar Amerika weder iets kocht)
en verder uitmuntend rijp omblad en binnengoed.
Van de ov e r i ‘g e k zo s s o k s was •de uitval van
den vooroogst ten gevolge van gebrek aan regen matig,
en deze, in het begin van het jaar verkocht, kon dan
ook slechts tot lage p:rijzen koopers vinden. De na-
oogst bleek echter voldo’en’den regen gehad te hebben
en de uitval der aanvoeren hiervan werd zien’deroogen
beter. De prijzen hielden hiermede geli.jken tred, zoo-
•dat die voor •de beste partijen uit den naoogst soms
bijna 100 pCt. hooger waren dan aanvankelijk ‘voor
den vooroogst betaald, en het verlies hierop geleden
vaak weder goedmaakten. Evenals het vorige jaar
bleef voor Loemadjang-krossok voortdurend tot abnor-
maal hoege prijzen veel vraag bestaan.
Van
Borneo
werden verkocht 3162 pakken tot 282
cents per half KG.
Kameroen,
bracht in 1925 498 pakken aan de
markt, waarvan de uitval alles, wat tot nu toe van
tabak van deze herkomst gezien was, overtrof. De
tabak had doorgaande meer een Borneo- dan een Su-
matratype. Verder was ‘deze dun van blad en licht-
soortig en toonde mooie vale kleuren. Do brand was
goed, alleen de smaak liet nog veel te wenschen over,
terwijl ‘de tabak doorgaande ook wat dor was, en de
rekbaarhei’d van Sumatra miste. De 498 pakken brach-
ten in doorsnee circa 200 ets. per ‘A KG. op.
Van de
Bijsoorten
kwam ook dit jaar slechts een
klein quantum, circa 8000 colli, bij inschrijving.
Zaken in deze soorten worden bijna uitsluitend on-
‘dershands afgesloten.
De No’ord-Amerikaansc’he vatenta’bak
•begint haar belang voor den handel hoe, langer hoe
meer te verliezen. Het verbruik van Marylancl is
wegens de hooge
prijzen
in het land van herkomst en
niet minder om ‘de onreëele pakking ‘dezer tabak de
laatst jaren sterk verminderd.
Kentucky’s worden, voor zoover deze nog in quan-
tums van eenige beteekenis verbruikt worden, bijna
uitsluitend direct ‘door ‘de fabrikanten geïmporteerd. De handel in gele Virginie’s had sterk te lijden van
de vermindering van het verbruik ‘der shagtabak in
Duitschland, terwijl van ‘deze soort nog groote voor-
raden in Bremen en Hamburg opgestapeld lagen, af-
komstig uit het voorafgaande jaar.
Ook van Zuid-Amerikaansche soorten
was de aanvoer veel kleiner dan in 1924,
terwijl
de
zaken
bijna
het geheele jaar. slepende bleven. Alleen
in Braziel vond in den ‘herfst eenige ‘opleving plaats, deels ten ‘gevolge van minder gunstige berichten om-
trent het quantum van den nieuwen oogst, ‘deels als
gevolg van de stijging
van den Braziliaanschon koers,
welke nieuwe importen bemoeilijkte. Hierdoor ge-
lukte het in September/October een ‘deel van den loco-
voorraad te realiseeren; sindsdien is de kooplust tot
de hooge
prijzen,
welke men in Brazilië nog steeds
verlangt, weder nagenoeg geheel verdwenen.
Van Biitsc’h-Indis’che soorten bedroe-
gen de aanvoeren met drie kwart millioen KG. slechts
een achtste deel van die van het vorige jaar. Desniet-temin bleven ook in ‘deze tabak de zaken het geheele
jaar door moeilijk.
Van 0 .h i n e es c h werden in het begin van het
jaar vrij groote quantums aangevoerd. De oogst viel
slechts zeer matig en de uitval gaf dan ook vaak aan-
leiding tot klachten. In het, najaar gingen de prijzen
ten ‘gevolge der onluten in China en de daardoor ge-
wekte verwachting, dat de nieuwe oogst zeer veel
kleiner zou worden, snel omhoog, en kon nagenoeg de geheele voorraad van deze tabak gerealiseerd worden.
Van M a ii i l.a werd na cle slechte ervaringen, vel-
ke ‘de koepers het vorige jaar. opgedaan ‘hadden, na-
genoeg niets meer geïmporteerd.
Van 0 r ‘i e n ‘t a a 1 s c h e t a b a’ k bleven ‘de aan-
voeren niet veel beneden •die van 1924. De handel
hierin concentreert zich meer en meer in de hand van
enkele groote lichamen. Alleen van A r g o s-tabak
komen nog vrij geregeld partijen aan de markt. In
het begin van het jaar werd daarin op eenigszins vet-
laagde limieten een en ander omgezet. Over het alge-
meen houdt men in Griekenland de prijzen echter te
hoog om tot coulaute zaken te kunnen komen.
De aanvoeren
in 1925 bedroegen ‘in totaal ,éirca
112 millioen KG. tegen circa 121 mili. KG. in 1924.
Zij waren verdeeld als volgt: Sumatra en Java:
Aanvoer in 1925 circa 80 millioen KG.
1924
62
J’Tooi
.
dAmn,ei.jkaansch:
Aanvoer in 1925 circa 11 millioen KG.
1924
20
Zu’id-Amerikaansch:
Aanvoer in 1925 circa 13 millioen KG.
1924
18
Orielcsch en Turksch:
Aanvoer in 1925. circa 5 millioen KG.
1924
,,
6
Div
eisen
(Britsch-Incli sch, Ohiii eesch, Algiersch en z.)
Aanvoer in 1925 circa 3 millioen KG.
.1924.,
15
P. M.
DE K UNSTZIJDEINDUSTRIE.
1.
In, de TTereenigde Staten.
Het systematisch en diepgaand onderzoek in den
loop der laatste jaren ton behoeve der Amerikaansche
Tariff Commission ingesteld naar de productievoor-
waarden enz. van verschillende Europeesche itidus-
tiieën, heeft zich indertijd ook uitgestrekt ‘tot ‘de
kunstzijdengarenfabrieken, en het resultaat van ‘dit
onderzoek heeft de T. C. niet geschroomd te gebruiken
als uitgangspunt voor ee bela.ngwekkend overzicht
der kun’ntzij’deindustrie en alles wat ‘daarmede annex
is. Aangezien de V. S. zelf een derde ‘der werelcipro-
cluctie voor hun rekening nemen en voor de p
r
ij
s
L
bepaling en de toekomst van het artikel van doorslag-gevend ‘belang zijn, loont het ‘de moeite, naar aanlei-ding van hor
v
e
n
st
aan
,cl
e
verhandeling ook eenige be-
schouwingen te wijden aan de industrie ‘daar te lande.
• De Tarif:E Oommission, gedrenkt in ‘het sop ‘der
Amerikaansche zelfgenoegzaamhei’d, als zij is, ‘moge
overdrijven, wanneer zij beweert, dat het grootste ge-
deelte van ‘de in de V. S. geïmporteerde garen’s van inferieure kwaliteit is, het feit kan niet ontkend, dat,
‘de cuproammoniumgarens, die een ‘soort op zich-
zelf vormen, daargelaten – de Amerikansche textiel-
industrie alleen haar toevlucht heeft genomen tot het
geïmporteerde artikel, omdat ‘de uitbreiding ‘der – ten
overvloede door hoo’ge i’nvoertarieven ‘beschermde
Amerikaansche fabrieken geen ‘gelijken tred heeft
kunnen houden met de steeds toenemende vraag, en
omdat tegelijkertijd in vele gevallen ‘met mindere en
goedkoopere ‘kwaliteiten, dan de V. S. zelf in ‘voldoen-
cle mate produceeren, voor enkele’ doeleinden kon
worden volstaan. Al is de kunstzij’dengarenfabricage
in beginsel van het begin tot het einde een zuiver
Europeesche uitvinding, het moet ter eere der Ame-
rikanen gezegd, ‘dat ‘de textielin’dustrie daar te lande,
zich, o.a. ‘door de aanschaffing van bijzonder geschik
;
te, dikwijls zeer kostbare machines enz., wonderwel
heeft aangepast en vooral op het gebied ‘der breierj
aan ‘de spits der kunstzijdengarenverwerken’de landen
staat, terwijl de fabrieken van het eigenlijke ‘garen in
de V. S., hun artikel speciaal in de laatste jaren, zoo-
danig hebben volmaakt, dat de Amerikaansche kunst-zijden arens geacht mogen worden, nergens ter wereld
te worden overtroffen. Het kan aan geen twijfel on-
derhevig zijn, dat ‘cle van katoenlinters vervaardigde
viscosegarens •der Am. Viscose Co., de fijne titers der,
ON
13 Januari 1926
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
Am. Tubize fabrieken en de wel kostbare, maar schit-
terénde garens der Dupontcombinatie, ieder in hun
soort, het allerbeste kunstzijdemateriaal vormen, •dat
do textielindustrie tot haar beschikking heeft, en dat
in geen enkel opzicht bij dat van Courtauld’s behoeft
achter te staan. Wel is het, ten gevolge van de onge-
kend groote vraag en de beperkte productie der Ame-
rikaansche fabrieken en als uitvloeisel van dezer zeer vèrziende en verstandige politiek om de consumenten
niet door prijsfluctuaties, althans niet door verhoo-
ginged der vastgestelde lijstprijzen, af te schrikken,
voorgekomen, dat speculanten-tusschenhandelaren en
importeurs voor hun garens premies wisten te bedin-
gen, doch op dit oogenblik is ‘de toestand reeds weder
zoodanig gewijzigd, dat geïmporteerde garens, al naar
gelang van hun herkomst en van hun kwaliteit, hoog-
stens tegen de lijstprijzen der Am. fabrieken verkôop-
baar zijn, veelal ver beneden deze worden aangeboden,
in sommige gevallen zelfs in het geheel geen afzet
meer kunnen vinden.
1)
De ervaring leert dan ook, dat
zoodra de Amerikaansche fabrieken aan de binnen-
landsche behoeften kunnen voldoen, de geïmorteercle
garens slechts sporadisch worden opgenomen. De kort-
geleden met eenigen ophef aangekondigde concurren-
tiestrijd der Duitsche fabrieken; kan dan ook als een
wanhoopsdaad worden ‘beschouwd, zonder een schijn
van kans op blijvend succes; trouwens, onder eenigs-
zins normale omstap’digheden, is Duitschlan’d, waar
‘de laatste jaren niet overmatig ‘is aangebouwd, eerder
als invoer- ‘dan als uitvoerland ‘van het ruwe mate-
riaal te besôhouwen.
Bij gelegenheid van de indiening van het ontwerp
tot heffing van fiscale rechten op kunstzij’de in Enge-
land, heeft Samuel Courtauld, de grootmeester der
hedendaagsche kunstzijdein’dustrie, die zich. achter
niemand behoeft te verschuilen, te onafhankelijk; te hoogstaand en te goed georiënteerd is, om de waar-
heid te verdoezelen of eenzijdige voorstellingen te
wekken, wiens maatschappij bovendien- houdster is van
80 pOt. van het aandeelenkapitaal der Am. Viscose
Co., i;i een adres aan de Britsche Regeering, zijn be-
zwaren tegen de bewuste fiscale rechten uiteengezet.
Uit dit adres lichtten wij de zinsnede, welke het
feit ‘onthult, dat toen eenige jaren geleden ‘de verkoop
in ‘do Vereenigde Staten, tengevolge van een zeer be-
smettelijke koopersstaking, geheel en al hokte, de Am.
Viscoso Co., een voorraad had opgepo’t ter waarde van
niet minder dan £ S milioen. Men zou ‘huiveren bij de gedachte aan wat €ebeurd zou zijn, indien een ‘derge-
lijke onweerswolk zich iii een kunstzijdenzondvloed
ovbr de aarde had ontlast, ware het niet, ‘dat Courtauld
in het bedoelde artikel er in één adém aan toevoegt,
dat alleen een prijsverlaging van het artikel korten
tijd daarna, niet alleen den voorraad als sneeuw voor
cle ison deed wegsmelten, ‘doch in een ‘bestek van slechts
enkele maanden een ongekende schaarschte i’n ‘het
leven riep. In aanmerking neme men ‘daarbij dan nog, dat de Amerikaansche garens tengevolge ‘der zooveel
hoogere productiekosten, voor afzet buiten de Ver-
eenigde Staten practisch kunnen verwaarloosd ‘wor-
den. W’aar, zooals wij nader zullen zien, •de fabrieken
in de Vereenigde Staten de situatie gemakkelijk kun-
nen beheerschen, deze, zooals ibijw. bij ‘katoen niet
afhakeljk is van een grooten of kleinen oogst, of
andere oncontroleerbare omstandigheden ‘of toevallig
‘lieden, kunnen abnormale toestanden, bij goed inzicht,
dan ook, ‘door onderlinge productiebeperking of an-
derszins, betrekkelijk spoedig en gemakkelijk verholpen
worden. Hieraan zij toegevoegd, dat volgens ‘de tra-
‘ditie die zoowaar in dit jonge vak reeds bestaat;
lioogoonjunctuur in de Vereenigde Staten samenvait met een minder goeden gang an zaken-in Europa, en
vice versa, welke traditie ook thans wederom bewaar-heid wordt door het feit, ‘dat terwijl’de Am. fa’brieken
hun. afnemers moeten rantsoeneeren, ‘in Duitschland 1)
Van invloed is hier ook, dat vele Europeesche garens op de in Amerika. gebruikte machines, en op andere tech-
nische gronden, aldaar niet
verwerkt
kannen vorclen.
een drietal fabrieken i) reeds geheel stilliggen, terwijl
andere slechts met de grootste moeite hun bedrijf kim-
nen staande houden.
Zooals hierboven reeds terloops gezegd, wordt de
situatie in ‘de Vereenigde Staten :beheerscht door
eerlige – een drietal – ondernemingen, Am. Viscose, Tubize en Dupont, waarbij ‘dan nog zouden kunnen
meetellen de’ Industrial Fibre Co. en de American
Cellu].ose & Chemical ,Co. Natuurlijk hebben ook daar
te lande ontelbare oprichtingsprojecten – soms op
ongelooflijk overmoedige wijze opgezet en zonder dat
er eenige behoefte aan beston’d – ‘het aanzijn gekre-
gen, voorshands oefenen deze echter nog geenerlei in-
vloed op den toestand uit. De reeds gevestigde, kleine
en op ‘zichzelf ‘staande fabrieken laten wij ‘geheel bui-
ten lbeschouwing, als van geen beteelcenis voor de in-
dustrie in haar geheel. De Am. Viscose Co. vei’keért
in de gelukkige positie de prijzen feitelijk naar’goed-dunken te kunnen vaststellen; op bepaalde tijdstippen
wordt de productie voor het eerstvolgeud kwartaal
verkocht en – het is niet ter opwekking van ‘de af-
gunst van ‘minder ‘geprivilegieerde industrieën, ‘dat
het hier geboekstaafd wordt – gedurende de laatste
jaren is het regel geweest, ‘dat deze verkoop eenvoudig
bestond in het op den vooraf vastgestelden ‘datum re-
gistreeren der reeds hinnengestroomde orders, het
pondspondsgewijze omslaan van de verwachte produc-
tie over de diverse getrouwe ,,friends” om dan tea
behoeve van verdere gegadigden de boodschap te ver-
kondigen: ,,We have closed our books for next
qua,rter”, welke verklaring ‘dan eenige dagen later
door de andere producenten placht te worden her-
haald. Om welke bediagen het ‘daarbij dan gaat, moge
blijken uit het volgende staatje der geprojecteerde
producties over 1926, ‘berekend tegen het gemiddelde
‘der thans geldende prijzen, daarbij in aanmerking
nemend het garennummei, waarin ieder concern spd-
cialiseert:
America,n Visoose
Co. 45.000.000
lbs.
a
$ 2,00 $ 90.000.000
Dupont ,……,…..
14.000.000 ,,
., ,,2,60
36.400.000
Tubize …..,,,.,,,,
8.000.000
,,
,, ,, 2,45
19.600.000
Het behoeft geen verwondering te baren, dat in een,
zoo sterk bij eigen alvermogen zwerend land als de
V. S., bovengenoem’den maatschappijen hun vreemde
origine en belangen als een grief zijn aangerekend.
Allereerst: de Am. Viscose Co., .die,hoewel volgens het
viscoseprocédé werkend, geleidelijic de houtpulp vaar-
wel zegt, om een uitstekend garen uit katoenlinters te
gaan vei-vaardigen, wordt ‘door Courtauld’s ‘gecontro-.
leerd; slechts 20 pCt. van ‘het kapitaal ‘bevindt zich
in Amerikaansche handen; haar fabrieken hebben
enorme winsten afgeworpen, ‘doch ‘deze zijn in de
balanen der moedermaatschappij zoodanig verwerkt,
dat zij niet nauwkeurig kunnen worden beoordeeld. Zij
exploiteert vier groote fabrieken, terwijl een vijfde in
aanbouw is; haar positie is in ieder ‘opzicht ongemeen
krachtig. Va’n de Dupont Company ‘is thans 60 pOt.
der aan’deelen in handen der beken’de Amerikaansche
familie Dupont de Nernours, ‘die oorspronkelijk de
patenten van een Fransche onderneming kocht. Even-
als de Tubize Mij. legde zij na dén ocfrlog bij wijze
van liqui’datiekoopje de hand op een gewezen ammu-
nitiefabriek ten’dienste der ‘kunstzij’defabricatie en
van de :hiervcor benoo
,
digde chemicaliën. Dupont
levert de wel kostbare ,,Super extra first quality”;
éen groote nieuwe fabriek is ,pas in bedrijf gesteld en men veronderstelt, dat zij ‘haar productie binnen kor-ten tij’d tot 20.000.000 lbs. wil opvoeren. De Tu’bize-
onde’rneming, die hoofdzakelijk fijne titers – 60-80 deniers – vervaardigt volgens het nitrocellulosepro-
ces, ‘dat wegens de grootere sterkte van den aldus ver-
kregen ‘draad, met name voor de fijne tricotage- én
echte zijdeindustrieën bijzonder geschikt is, wordt g-
controleerd door ‘de Europeesche onderneming van
denzeifden naam, en Icocht voor eenige maanden in de
nabijheid harer fabrieken een teirein van 440 HA.,
) Bij het colrigeeren der’ drukproef inmiddels tot een
vijftal gestegen.
34
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
13 Januari 1926
hetgeen op plannen tot verdere uitbreiding wijst.
Sedert ongeveer een half jaar exploiteert de Am. Uel-
lulose & (ihemical Co. met buitengewoon en steeds
stijgend succes een fabriek van het edele acetaatzij-
dehgaren, dat vooral voor ondergoederen in de V. S.
en iingelan’d zoo sterk gevraagd wordt, terwijl verder
als belangrijke produeente – evenals de Am. C. & U.
met een •over 1926 geschatte productie van 3.00.000
lbs. – de industrial Fibre Co. veel van zich heeft doen
spreken. Tot voor kort werd deze onderneming, onder
een anderen naam, door de italiaansche Snia gecon-
troleerd; ten gevolge van meenïngsverso.hillen, ‘die na-
tuurlijk •ook in deze industrie – bij open ‘doek en
achter de schermen – voorkomen, tevens om aan de
noodige liquide middelen te komen, ter uitvoering
harer bouwplannen in Europa, verkocht de Snia haar
belangen aan een smetteloos-Ameri’kaansche groep, die
onder .het devies ,,100 pUt. Arnerikaansch” aanstonds
grootsche plannen tot uitbreiding ontwierp, een sterk
vergroot kapitaal aan den man tracht te brengen, doch
wel ietwat uit het oog verliest, dat het besteden van
zooveel energie aan finhncieele achema’s en aan ver-
koop van groote posten aan’deelen, ‘bijna noodzakelj-
kerwijze moet geschieden ton koste van -de broodnoo-
dige zorg voor de fabricatie – m.a.w. de kwaliteit, die
bij snelle uitbreiding zoo spoedig dreigt het kind van
de rekening te worden – en voor den afzet van het
product, een missiag, ‘die reeds zoo dikwijls fataal ge-
bleken is.
Op dit oogeublik ‘duurt de vraag van ‘den kant der
Am. textielindustrie onverminderd voort en het voor-
uitzicht is, •dat de -katoenindustrie, tevens de echte
zij-deindustrie, alle beschikbaar komende Amerikaan-
sche garens tot het a.s. voorjaar gemakkelijk zullen
kunnen opnemen. De Am. Viscose Uo. heeft officieel
te kennen gegeven, dat voorloopig geen prijsverlaging te wachten is. Het publiek heeft de kunstzijde genoeg-
zaam leeren waardeeren, en het is van -de department
stores een verstandige maatregel gebleken om – in
tegenstelling met de anarchistische toestanden, die in
dit opzicht elders heerschen – duidelijk te laten uit-
komen, welke artikelen van echte zijde en welke van
kunstzi.jd-e (,,rayon”) zijn vervaardigd, een matrege1,
die den verkoop van kunstzijdenartikelen ten slotte in
het geheel geen afbreuk heeft gedaan. Bij vorige crises,
die immers in ‘de V. S. zoo onverwacht en acuut kun-
nen optreden, is het telkenmale voorgekomen, dat
groote contracten door sommige textielfabrikanten
zonder meer werden geannuleerd; toen eenige maan-
dén geleden de vraag een oogenblik verflauwde en
eenige koopers meenden te kunnen trachten zich aan
hun verplichtingen te onttrekken, is onmiddellijk door
een vakblad verzet aangeteeken-d en met pu’blicatie ge-
dreigd; den geregelden gang van zaken kan een derge-
lijk preventief optreden slechts ten goede komen, en
het werkt stabiliseerend.
Hoelang nochtans dé hoogconjunctuur in ‘de V. S.
zal aanhouden, kan slechts de toekomst leeren;
•
het
is niet onmogelijk, ‘dat tegen het einde van 1926 de
markt oververzadigd zal zijn van bruikbare garens, ten-
zij nieuwe• uitvindingen den draad zoodanig verbete-
ren, dat kunstzijde opnieuw voor verschillende toe-
passin’gen in -de plaats van de natuurlijke vezels kan
treden. Hoe ‘het zij, ‘de toestand in ‘de V. S. lijkt niet
zeer -gecomplic4erd. Nu de V. S. als industrieland tot
volle rjpheid zijn gekomen, zal het kunnen gebeuren, dat langzamerhand ook de belangen der consumenten te Washington meer gewicht in de schaal zullen gaan
leggen; een verlaging van het percentage der invoer-
rechten is echter binnen afzien’baren tijd wel nauwe-
lijks te verwachten. De Am. Viscose Co., die in de
V. S. den toon aangeeft, is ‘door haar groote stille
reserves, haar enorme productie, voorbeel’delooze orga-
nisatie en haar uitstekend product, vrijwel onaantast-
baar en heeft het in de han’d om
bij
het keeren van
het getij, buy, door een drastischQ prijsverlaging, cle
nieuw opgerichte fabrieken, – met een onvolmaakt
fabricaat en hooge productiekosten en voorzoover zij
nieteen geheel speciaal artikel .fa’briceeren, – met een
slag dien ‘hals om te draai-en en krachtens het verle-
cleit kan men er staat op maken, dat, als zij het oogen-
blik gekomen achten, cle Amerikaansche heeren wel zullen oppassen, dat de kans hun niet on’tglipt, en zij.
togelijk aan den invoer paal en perk stellen. En voor
de Europeesche kunstzij’dein-dustrie. is het te hopen,
dat de traditie – zie hierboven – haar dan maar niet
in den steek zal laten. ‘ A. W.
DE FONDSEN VOOR DE SOCIALE
VERZEKERING.
Een kort overzicht van hun beste’irj,n’tin,g,
geschiedenis en onderlinge verhouding.
I.
– Met den naam ,,sociale verzekering” worden meest-
al slechts aangeduid ‘de regelingen ter voorziening in
de nooden, ontstaan door ongeval, ziekte, invaliditeit
of ouderdom van arbei-ders en ‘maatschappelijk met
hen -gelj-k-staan’den, doch niet de pensioenregelingen
voor het rijkspersoneel en zijne weduwen en weezen.
Toch behooren ook ‘deze ‘daar-toe te worden gerekend.
Want al berusten de pensioenregeliogen voor de amb-
tenaren op -geheel anderen -grondslag dan ‘de regelin-
gen, die men gewoonlijk als sociale verzekering aan-
duidt, toch vertegenwoordigen zij, alleen reeds -door de
uitgebreidheicl van hare toepassing, een belangrijk
stuk sociale voorziening. Aard en inrichting van de ten
behoeve der pensionneering ingestelde fondsen zijn
dan ook geljksoortig met die der overi’ge fondsen. Zij
staan echter met ‘deze laatste in geen enkele verbin-
ding,’ hetgeen -overigens meer een gevolg is van de
historische ontwikkeling ‘dan van logische of practi-
sche overwegingen. Over de pensioenfondsen zal ik
daarom geheel afzonderlijk te handelen hebben.
De overige fondsen, vier in ‘getal,
–
hebben in hoef d-
zaak dit gemeenschappelijke, dat ‘zij beheerd worden
door de Rijksverzekeringsbank. Hunne -namen, vastge-
legd in de wet op de Rij’ksverzekeringsbank, -zijn: On-
gevallenfonds, Landbouwongevallenfon-ds; Invali’di-
teitsfonds en Ouder-domsfonds.
* Het
Ongevallen fonds
heeft lang vôér de andere
fondsen bestaan, al dagteekent zijn naam ook eerst
van den tijd, dat die andere werden ingestel’d en on-
derscheiding ‘dus noodig was. Zoolang slechts ‘de On-
gevallen.’wet 1901 in uitvoering was bij de R.V.B.,
hadden alle financieele handelingen van die instel-
ling betrekking op het -beheer der gelden voor ‘de on-
gevallenverzekering. ,,De balans der Rijksverzeke-
i’ingsbank” beteekende v66r 1919 •dan ook hetzelfde
als thans ,,de balans van het Ongevallenfon’ds”; en
het befaamde tekort van 4 millioen, ‘dat bij -de eerste
vijfjaarljksche balans der Ban-k in 1907 aan het
licht -kwam, was een te kort op ‘de gelden -der onge-
vallenverzekering.
In den aard van -zijne -bestemming ligt het, dat het
Ongevallenfonds zich niet over zulke groote kapitalen
nitstrekt als het Invaliditeitsfon’ds en he Ouderdoms-
fonds. Het financieel risico van ongevallen bij den
beroepsarbeid i-s van veel geringer omvang -dan dat
van invalicliteit en ouder-dom, al zijn ‘ook de uitkee-
ringen krachtens de Ongevallenw’et individueel als
régel veel hooger dan die krachtens de andere verze-
keringswetten. Bov-endien echter heeft door middel
van het institiiut der risico-overdracht een ‘belangrijk
deel der -industrie haar risico elders dan
–
bij de R.V.B.
ondergebracht, zoodat uit
–
het Ongevallenfon’ds slechts
een deel van de volledige ongevallenverzekering
wordt gef-inancierd. Volgens -de laatst- gepubliceerde
balans (per 31 December 1923) ‘bedroeg het actief van
het Ongevallenfonds rond 49 millioen -gulden, waar-
van rond 22 millioen moest dienen tot dekking van
toekomstige verplichtingen, voortvloeiende uit onge-
vallen, v66r 1 Januari 1923 voorgekomen.
Liet lot van het Ongevallenfon’d’s is zeer wissel-
vallig geweest. Het tekort, -in ‘de eerste vijfj-arige
periode’ ontstaan, was reeds in -de tweede vijfjarige
0
Januari
1 926
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
35″
poriod-voor een’ belangrijk deel ingehaald en
aan
het, eind van de derde in een overschot van bijna
2 millioen gulden veranderd. Op 31 December 1023
bedroeg liet overschot niet’ minder dan ].O’/ .miilioen
gulden.
Was de aanvankelijk ongunstigo uitkomst der ver-
zekering deels een gevolg van ‘de .00bekeu’dheict niet
het ongevalle’hgevaar ‘hier te lande, welke ‘het eerste
tarief der R.V.B. tot een bloote gissing maakte, ook nadat ervaring verkregen was bleek :’doze geen zoo
stevige basis voor de bepaling van het risico
01)
to
leveren als men zou kunnen wenschén. Het ongeval-
lenrisico is zeer veran’derlijk gebleken. Na een periode
van sterke.stijging is met het jaar 1908 een daling
ingetreden, welke in 1911 weer plaats maakte voor
een stijging, clie eerst bij het begin van den oorlog is
gestuit. Daarna is, ‘ondanks de latere ‘opleving der,
industrie, het risico nagenoeg voortdurend dalende
gebleven. Het bestek van deze vluchtige schets laat
niet toe, dit met
cijfers
te illustreeren; in de ‘wis-
kundige balansen en de statistische publicaties ‘der
R.Y.B. vindt men echter uitvoerige bijzonderheden
hieromtrent. Hoe groot de schommelingen’zijn, welke
zich bij het financieel ongevallenrisico voordeden,
Ican wel hieruit blijken, dat in het ongunstigste der
waargenomen jaren de relatieve belasting (d.w.z. per
cenheid van uitgekeerd loon) meer dan dubbel zoo
groot was ‘da.n in ‘het gunstigste.
liet behoeft geen verbazing te wekken, ‘dat onder
zulke omstandigheden gelijkheid van inkomsten cii
uitgaven ook over langere tijdvakken-niet is bereikt. Bij de wetsherziening in 1921 is bepaald, dat uit een
overschot een bedrag van één millioen kan worden be-
stemd tot het vormen van een reservefonds, dat de
gevolgen van een later ontstaand tekort zou kunnen
weren. Doch de schommelingen in de uitkomsten der
verzekering zijn van zoodanigen omvang, dat het vor-
men van de bedoelde reserve het ontstaan van ver-
dere overschotten niet in belangrijke mate kan ‘tegen-
gaan, zoo min als het putten uit zulk een fonds bij
stijgend ongevallen,risico het ontstaan van een tekort
ernstig kan belemmeren. Sedert 1923 is daarom nog
een andere weg gevolgd om ‘het ov•erschot te doen
verdwijnen, ni. het teruggeven van premie aan hen,
die tot ‘de vorming van het overschot hadden bijge-
dragen. Ook hiertoe stelde een in 1921 aangebrachte
wetswijziging in 4e gelegenheid. Het spreekt vanzelf,
dat deze maatregel niet bedoelt, aan eiken werkgever
het ‘deel terug te geven, dat voor de ongevallenver-
zekering van zijn onderneming niet noodig is geweest.
Beoogd is slechts, aan de groep der bij de R.V.B. aau
gesloten ondernemingen in haar geheel een deel van
het te veel betaalde te restitueeren. Dientengevolge
werd in 1923 en 1924 – en wordt ook in 1925
pOt. reductie op de premie verleend aan al die onder-
nemingen, die resp. op 31 Dec. 1921, 31 Dec. 1922 en
31 Dec. 1923 bij de R.V.B. waren aangesloten. ‘E-[et
langs dien, weg in 1923 gerestitueerde bedrag kan op
ongeveer’! 780.000 worden gesteld; over 1924 en 1925
zal het vermoedelijk blijken niet minder te bedragen.
De conclusie, welke men uit de geschiedenis van de
wettelijke .ongeval]enverzekering kan trekken – een
conclusie, welke trouwens reeds meermalen is getrok-
ken — is deze, ‘dat het ongevallen risico zich slecht
leent voor een verzekering tegen vooraf bepaalde vaste
premie. De nadeelen ‘van dit stelsel van verzekering
zijn gemakkelijk te vermijden ‘door het bedrag der
gemaakte Icosten (met inbegrip van ‘de kapitaalwaarde
der uitkeeringen van langen ‘duur) jaarlijks over de
aangeslotenen om te slaan op de basis van een ‘geva-
rentarief als thans aan ‘de premieberekeriirig ton
grondslag ligt. Een juiste verdeeling der lasten is.
hij zulk een stelsel veel béter verzekerd dan bij een
stelsel als het tegenwoordige, waarbij ‘de teruggave van een overschot aan hen, die ‘het hielpen vormen,
niet anders dan in het ruwe kan geschieden, texwijl
in het geval van een tekort ij, die’tot het ontstaan
daarvan rnedewerkten, zich door overdracht van hun
ii sico aan derdén aan de aanzuivering van dat tekort
kimnen onttrekken.
Bij
‘de jongste wetsherziening is
deze zaak wel ter sprake gekomen, doch wegens haar
principieel karakter uitgesteld tot aan de komende
algemeene herziening der sociale verzekering.
Kan men met eenig recht het Ongevallen±on’ds een
±o’ds met een verleden noemen, van het
Landbouw-
ongevaUenfonds
moet worden getuigd, dat het met
een verleden is geboren. Het bestaat sinds 1 Mei 1923
en heeft een taak ten opzichte van de land- en tuin-
bouwongevailenverzekering, overeenkomstig aan die
van ‘het Ongevallenfonds ten opzichte van ‘de indus-
trieele ongevallenverzekering. De ontvangsten ‘be-
staan uit de premiën der bij de R.V.B. aangesloten
.verzekeringsplichtige land- en tuinbouwondernemin-
gen,’ de uitgaven uit kosten van geneeskundige hulp
en geldelijke schadeloosstellingen, benevens de admi-
nistratiekosten. Op papier verschilt de inrichting
van het fonds dus niet van die van het Ongevallen-
fonds. Maar in de positie der fondsen bestaat groot
‘practisch verschil. Het bezwaar, dat hierboven is ge-
noemd tegen het premiestelsel voor ‘de industrieele
ongevallenverzekering, doet zich bij de landbouwon-
gevallenverzekering in nog sterker mate gelden, om-
dat hier geen waarborgen zijn geschapen, dat – eer-
ste eisch voor een zelfstandigen kr-ing van verzekerin-
gen – deze kring een gezamenlijk ri’sico omvat, groot
genoeg om den invloed van toevallige schommelin-
gen in de uitkomsten tot een minimum terug te
brengen. Voor de bedrijfsvereenigingen, welke ‘door
‘de Land- en tuinbouwongevallenwet zijn in het leven
geroepen, is terecht een minimum-oda.vang als eisch
gesteld (74 millioen gulden loon); voor ‘de overblj-
,rende ondernemingen, ‘die te amen bij de R.V.B.
komen, is dit niet geschied. En het was te voorzien,
dat, mode ten gevolge van het voor de verzekering bij
cle R.V.B. vastgestelde ‘tarief, het loonbedrag -dezer
overblijvende ondernemingen gering zou zijn.
Daarbij komt dan nog de zeer onvoldoende regeling
van het opbrengen der middelen ter bestrijding der
administratiekosten. De R.V.B. heeft ten opzichte
van de landbouw’ongeval]enverzekering nog andere
kosten ‘te maken dan die, welke uit haar optreden als
verzekeraar voortvloeien; zij heeft ook bemoeiingen
van algemeenen aard: contrôle op de inkomende aan-
giften ‘der on’dernexiuingen, het beheer van de panden,
welke de bedrijfsvereenigingen moeten storten, enz.
In deze kosten van algemeenen aard moeten ‘ook de
bedrjfsvereenigingen bijdragen; echter, krachtens
art. 106 der wet tot geen – grooter bedra
g
dan
f
25.000 per jaar voor allen gezamenlijk. Deze begren-
zing mist eIken grond. Wie het resteerende zal be-
talen, indien de kosten tot zoodanig bedrag klimmen,
‘dat het rechtmatige aandeel ‘der bedrjfsvereenigin-
gen boven de
f
25.000 stijgt, is niet in ‘de wet ver-
meld.
-De positie van .het Lan’dbouwongevallenfonds is
dan ook van den aanvang af zwak. Tot nog toe zijn
geen balansen van dat fonds verschenen; wanneer dit
binnenkort het geval zal zijn, zal wel blijken, dat de
problemen, verboudn aan de belegging der kapitalen
voor de sociale verzekering, door de instelling van
dit fonds zeker niet verzwaard zijn.
Met het Ongeva.11enfonds heeft het Ladbouwon-
gevallenfonds deze verbindink, ‘dat eerstgenoemd
fonds ‘het de noodige gelden voorschiet zoolang de
eigen middelen niet voldoende zijn om de uitgaven te
doen (art. 18, 10e lid van de wet op do R.V.B.).
(Slöt volgt.)
.
J. C.
SCHRÖDER.
DE ROTTERDAMSCHE HAVEN.
Ir. A. Plato schrijft ons:
Het is niet ‘mijn ‘bedoeling nij te mengen in de
interessante discussie tussehen de hoeren V’ermey en
Brautigam,, gevoerd in ‘de nummers van 9 en 30 De-
cember 1925 van dit blad. In het stuk van ‘den heer
Brautigam komen echter enkele opmerkingen voor,
7
36
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
13 Januari 1926
waarop ik te dezer plaatse gaarne nader zou ingaan,
ook omdat die opmerkingen straks wellicht haar in-
vloed zullen doen gelden bij hen, die te beslissen
hebben over onze haventarieven.
De heer Br. spreekt van een goede na-oor1ogche
ontwikkeling der haven en hij toetst deze meening
aan de cijfers der ‘goederenbeweging. De goederen-
beweging toch zou dit jaar die ,,van het bij uitstek
gunstige en in de geschiedenis der haven aan den
top staande jaar 1913″ evenaren.
Hieibij zou ik het volgende willen opmerken. in-
dien het havenbedrijf thans dezelfde welvaart aan
dnze stad en aan ons land zal brengen als in 1913,
zal dat bedrijf zich niet tot het gelijke peil van laatst-
genoemd jaar, maar belangrijk hooger moeten ont-
wikkelen.
De bevolking van Rotterdam nam toe met onge-
veer 20 pOt.; dp 1 Januari 1913 bedroeg het bevol-
kingscijfer 446.891, op 1 Januari 1025 540.299. De
bevolking van Nederland nam in dezelfde periode
eveneens toe met ongeveer 20 pOt. t.w. van. 6.114.300
tot 1.315.046.
Indien wij nu, evenals de heer Br., •de goederen-
beweging als barometer voor .de ontwikkeling van het havenbedrijf nemen, zal het aantal tonnen, dat in 1913
in de Rotterdamsche haven werd aangebracht en ver-
scheept, in 1925 toch zeker met meerdere procenten
moeten worden overtroffen om onze stad en al die
be’volkingsgroepenin ons land, wier bestaan met onze
haven min of meer samenhangt, in een zelfdee con-
ditie te doen terugkeereti. Ik zeg met opzet niet, dat de vermeerdering juist 20 pzocent zou moeten zijn,
omdat men dan o.m. de vraag zou kunnen stellen,
welk aandeel handel en scheepvaart thans moeten nemen in het weer op peil brengen van onze wel-
vaart. Persoonlijk ben ik .geneigd aan te nemen, dat
de gooderenbeweging van de haven in 1925 eer meer
dan minder dan 20 procentsedert 1913 zou moeten
zijn gestegen. Maar laten wij voor’Ioopig maar met
wat minder tevreden zijn.
Een tweede punt ‘dat ‘mij trof in het betoog van
den heer Br. is het volgende:
De heer Br. ontkent, dat de haventarieven van Rot-
terdain in verhouding tot 1913 hoog zouden zijn. In-
derdaad is er een
stijging
van 45 tot 613’2 pOt. –
aldus de heer Br. – ,,maar daarbij dient in het oog te
worden gehouden, dat de koopkracht der Nederland-
sche munt slechts 55 pCI. is van de voor-oorlogsche
waarde”
(cursiveering van .mij).
Ik zou tegen deze stelling niet opkomen, indien ik
niet het gevoel had, dat velen, onder wie, indien ik
goed lees, .00k de heer Brautigam, er hun gedachten-
gang geheel op baseeren en er gevaarlijke gevolgtrek-
kingen uit maken.
Wij behoeven ons niet te verdiepen in de vraag
of het goud en daarmede de gulden sedert 1913 wer-
kelijk in waarde gedaald is, of dat de duurte van goe-
deren (n tarieven) hoofdzakelijk in een zeer ongun-
stige verhouding van vraag en aanbod dier goederen
moet worden gezocht, om vast te stellen, ‘dat een ver-
menigvuldiging van een v66r-oorlogsch tarief met
ongeveer –
om’ tot een voor dezen tijd normaal
55
tarief te komen een gevaarlijke gedachtengang is.
Gevaarlijk hierom, omdat hij weerhoudt van het nemen
van die maatregelen, welke ons economisch herstel
kunnen bevorderen.
Zegt men :bijv. met den heer Br., dat in verband
met verminderde koopkracht van onze munt de tarie-ven van onze haven zelfs lager zijn dan die van 1913,
dan neemt men de stelling van de waardedaling van
het goud tot 55 pOt. als eenige vergelijkingsbasis aan
en acht onze havéntarieven daarom gemotiveerd. Ik
geloof niet; dat de felste voorstander van de leer der
gouddepreciatie in dezen zin een conclusie zou dur-
ven trekken.
Economische
argumenten -, zooals door den heer
,
Te
rm
e
y
uitvoerig uiteengezet – pleiten er voOr, onze
haventarieven te verlagen. Deze argumenten moeten
den doorslag geven; een vergelijking
met 1913 en een
aanriame van de verminderde goudwaarde.
tot een be
paald percentage, brengen ons op een dwaalspoor.
Ten slotte nog een kleine aanteekening bij een be-
trekkelijk orrbeteekencnd punt in’ het artikel van den
heer Br. De schrijver noemt onder een reeks facto-ren, die de Rotterdamsche haven in verhouding tot
haar concurrenten duur maken, ook de heffing van
administratierechten door de . Scheepvaart Vereeni-
ging.
Deze rechten zijn in 1926 50 pOt. lager dan in 1923.
Thans bedragen zij:
2 cent per ton stukgoed,
:1.
,,
,,
,,
graan,
kolen,
erts,
terwijl na ‘de 12de reis op deze cijfers bovendien nog
50 procent reductie wordt gegeven. Soortgelijke hef-
fingen bestaan in Hamburg en Antwerpen ook, zoo-dat zij niet onder de concurrentiefactoren vallen.
* *
*
N.a.v. het ‘bovenstaande schrijft de heer Brauti-
gam ons:
De heer Pl. is veeleischend. Hij vordert voor Rot-
terdam een verkeer 20 pOt. boven het vervoer van
1913 uit, zeven jaar na het teekenen van den wapen-
stilstand. Mij .geef t het daarentegen aanleiding tot verheuging, dat ‘op dit tijdstip het voor-oorlogsche
peil weder is bereikt, vooral als ik daarbij bedenk,
dat bij het eindigen van den oorlog Rotterdam nog
slechts
4%
pOt. van het verkeer van 1913 behouden
had, en daarna de ontwikkeling van handel en indus-
trie, vooral in het achterland der Rötterdamsche haven,
door tal van storende maatregelen en nadeelige in-
vloeden werd belemmerd. Bovendien ‘acht ik het een
verheugend verschijnsel, dat Rotterdam thans weder
een gelijk deel van het goederenverkeer tot zich weet
te trekken als in 1913. Want al moge de heer Pl. een
grootere goederenbeweging voor Rotterdam vorderen,
toch dient hij in ‘het oog te houden, dat het wereld-
verkeer nauwelijks gelijk is aan dat van 1913 en
voor Europa nog altijd beneden den omvang van ‘des-
tijds blijft. Deze feiten geven aan, dat Rotterdam ii
het wereldverkeer zijn oude plaats hernomen heeft.
Mocht dit ‘den heer Plate onvoldoende zijn en hij
alleen bevredigd kunnen worden door de oplossing
van het ‘rekensommetje: ‘goederenbeweging naar ver-
houding van den groei der bevolking, laat hij dan de
cijfers ‘der bevolking van 1911 en 1912 met de goede-
renbeweging van toen, eens toetsen aan de cijfers van
1025. Zijn wenschen zullen dan meer dan vervuld
zijn. Genoemde vooroorlogsche jaren zijn altijd als
uitsteken’de aangemerkt, terwijl 1914, ook indien. de
oorlog niet ware uitgebroken, beneden 1913 zou zijn
gebleven. Waarlijk, het gaat vandaag der Rotterdam-
sche haven, in het algemeen, niet slecht. Slechts eene
schaduw blijft hangen: de slechte ontwikkeling van
het stukgoederenvervoer – waarvoor naar
mijne
over-
tuiging niet het voorname euvel moet worden gèzocht
in de haventarieven – die laag zijn! – maar in de
reeks van bezwaren in mijn vorige opmerkingen aan-
gegeven.
De heer Pl. meent verder op te moeten komen
tegen ,,de stelling” dat de koopkracht ‘der Nederland-
sche munt slechts 55 pOt. is van de vooroorlogsche
waarde.
Is dit een stelling?
Het is – een feit, iedere minuut van den ‘dag be-
–
vestigd door de practijk. En waarvan met geringe
variëteit de onomstootbaarheid niet enkel in ons land
maar in alle landen, wier munt op goudpariteit staat
en waar de binnenlandsche verhoudingen zich inmid-
dels ‘daarbij hebben aangepast, vaststaat. Aan de gevol-
gen van dat feit ontkomt niemand; ook niet degenen
die te beslissen hebben over cle haventarieven. Ook
13
Januari
1926
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
37
zij hebben er voor te ‘zorgen, deze tarieven te basee-
ren op de reëele waarde van het geld. Elke andere op-
vatting is ontoelaatbaar, wijl het oene belasting der
burgerij ten dienste van handel en scheepvaart zou
inhouden. Bovendien lijkt het mij ook juister, te
handelen overeeiikomstig het onafwijs.bare feit der
waardedaling van het goud, dan ‘zich te vleien met de illusie: het leven zal wel goed’kooper worden.
De
cijfers
van den heer Pl. aan het eind zijnei.
opmerkingen omtrent ‘de administratierechten der
Scheepvaart-Vereeniging waren mij bekend. Nu hij
deze in het openbaar mededeelt geeft het mij aanlei-
ding tot de dankbare opmerking, dat in vergelijking.
daarmede toch wel zeer duidelijk de laagte der, haven-
tarieven spreekt. Overigens ware het niet ondienstig,
indien de heer Pl. voor een juiste vergelijking niet de
cijfers der ,,admiui’stratierechten” van 1923 en 1926
tegenover elkander plaatste. doch die van 1913 en
1926.
BUITENLANDSCHE MEDEWERKING.
HET EERSTE JAAR SCHADEVERGOEDINGSREGTME.
II.
Dr. F. H. Repelius te Berlijn schrijft ons:
Den 13den December jl. bracht de Generaalagent
voor Herstelbetalingen zijn definitief verslag uit aan
de Commissie van Herstel over het eerste jaar, waar-
in Duitschland volgens de bepalingen van het Proto-
col van Londen aan zijn schadevei’goeclingsverplich-
tingen heeft voldaan.
Dit verslag en de tegelijkertijd uitgebrachte rappor-
ten van. de ter uitvoering van de nieuwe regeling aen-
gestelde Commissarissen en Trustees behandelen in
•de eerste plaats de maatregelen, getroffen ter uitvoe-
ring van het te Londen aanvaarde Plan .der Experts
cuter inn.ing en overmaking van .den eersten schade-
vergoedingstermijn. Zij ontieenen echter hun groote
beteekeni-s aan het feit, dat zij bovendien aan don
algemeenen. toestand van Duitschlan’d uitvoerige bp-
schouwingon wijden, waarbij niet’slechts de ‘ontwikke-
ling vn het economisch leven aan de hand van cijfer
–
materiaal wordt geschetst, maar ook een aantal vraag-
stukken, welker oplossing van groot belang is voor de richting, waarin zich die ontwikkeling zal voltrekken,
nader onder de oogen wordt gezien.
1)
De uitvoering van het Expertspla.n maakte hier
reeds het onderwerp eener beschouw-ing uit.
2)
Waar
deze voornamelijk gebaseerd was ‘op het interim-rap-
port van ‘den Generaalagent en op diens maandstaten
kan op -dit punt ten aanzien van zijn rapport met
enkele aanvullingen worden volstaan om eenigszins
uitvoeriger stil to staan bij ‘de rapporten der Commis-
sarissen en Tru-stees.
Het ontbreken der V. S. ‘in het t.a.p. gegeven
staatje van de verdeeling ‘der herstelbetalingen blijkt
hieraan toe te schrijven, dat do V. S. tot dusver nog
niet over ‘het hun toekomen:d aan-deel ad 15,3 millioen
G.M. hebben beschikt, doch dit bedrag ‘bij’ den Gene-
raalagent hebben laten staan.
Tén einde de betalingen gelijkelijk ‘over het jaar’
te verdeelen werden, behalve de reeds vermelde over-
eenkomst omtrent de rentebetalin.g der spoorwegobli-
gaties, regelingen getroffen volgens wefle zoowel .de
betalingen der transpoi-tbelasting als die uit ‘s Rijks
middelen maandelijks zullen ‘geschieden.
De leveranties in natura van andere artikelen ‘dan
reeds v66r het Protocol werden geleverd, hebben zich
na het tot stand komen van de z.g. Wallenberg-voor-waa.r’den sterk ontwikkeld: op 31 Augustus 1925 be-
droeg het aantal contracten yolgens deze voorwaarden
235, op 15 November 1925 was het gestegen tot 805.
* *
[Verg. voor het vraagstuk van de uitzetting der
pu-
blieke en semi-publieke gelden
p. 1145
in het No. van 30
Dec.
1925.
– Red.]
Pag. 879
in het No. van
7
Oct.
1925.
De Commissaris van de Rijks’bank bespreekt in het
eerste gedeelte van zijn rapport de contrôle, die hij,
overeenkomstig de bepalingen der nieuwe bankwet,
op uitgifte en dekking der biljetten ‘uitoefent.
De door -de Experts aanbevolen zuivering van het
.i-uilmi’ddel blijkt goede vorderingen te hebben ge-
maakt. Aan het einde van het verslagjaar (31 Augus-
tus 1925) was het aandeel der oude, in (papier-) MaL–
ken uitgedrukte, biljetten nog slechts minder dan
1 pCt. van de totale circulatie der Rijksbank, ‘die op
dat tijdstip bijna 2600 millioen R.M. bedroeg. Van
de Rentenbank, het instituut, dat bij de beëindiging
der inflatie met de functies eener circulatiebank be-
kleed. was geworden, doch zich sedert de reconstructie
der Rijk’sbank in liquidatie bevindt, werden in het
vorslagjaar bijna
250 millioen R.M. biljetten ingetrok-
ken; de om] oop dezer bank bedroeg op 31 Augustus
1025 nog 1700 millioen R.M. Op genoemden datum
bleek de circulatie verder te bestaan uit ruim 500
millioen R.M. aan munten, die door het Rijk wordeû aangemaakt en door de Rijksbank, tot een maximum
van 20 R.M. per hoofd, in circulatie gebracht worden.
Eindelijk waren nog in omloop 186,5 millioen R.M.
biljetten der vier particuliere emissiebanken, wier
privilege door de nieuwe regeling intact gelaten, doch
aan enge grenzen gebonden werd.
Wat de dekking der Rijksbank betreft blijkt, .dat
aan als zoodanig toegelaten activa steeds tusschen de
50 en 70 procent der circulatie aanwezig wai-en, zoo-
dat aan het wetsvoorschrif t, dat 40 procent als mini-
mum stelt, ruimschoots voldaan is geworden. In dit
verband wordt een uitspraak van den President der
Rijksbank weergegeven, volgens welke ‘dit instituut de
in de wat neergelegde vergunning om een vierde der
totale dekking te doen bestaan uit deviezen
1)
slechts
als een hulpmaatregel beschouwt en de voorkeur geeft
aan een volledige gouddekking. Geconstateerd kan
(lan ook worde, dat de ‘dekking der Rijksbank zich in
overeenstemming met .dit beginsel heeft ontwikkeld.
De beschouwingen van den Commissaris over de
politiek 1Jan de Rijksbank werden reeds in een vorig
nummer van dit blad weergëgeven
2),
‘zoodat daarop
thans niet behoeft te worden ingegaan.
*
Voor de overige Commissarissen en Trustees lag
het zwaartepunt hunner werkzaamheden op voorbe-reidingen in verband met ‘de latere annuïteiten, daar
in het eerste jaar van de op hun terrein liggende be-
talingen slechts 200 millioen G.M. door de Spoorwegen
bekoefde te worden voldaan. Een overzicht van het
op dit gebied verrichte knoopt dan ook het -beste aaii
bij de regeling voor het thans loopende tweede repara-tiejaar.
In bedoelde periode moet worden betaald:
niillioen G.M.
le. rente en aflossing der’spoorvegobligaties
– ‘ – 595 –
2o.
opbrengst der verkeersbelasting
————250
3o.
bij.dTage van het Rijk
———————-250
4o.
rente der industrie-oblijaties
————–125
Totaal
– – . 1.220
Ad lo. Aan den Trustee voor de Duitsche spoor-
wegobligaties werd een certificaat over 11 milliard,
G.M. obligaties overgedragen; hij heeft ho-t volle be-
drag nog steeds onder zijn berusting, want men achtte
het, in verband met de positie der internationale ka-
pitaalmarkten, nog niet gewenscht om tot verkoop der Qbligaties aan het beleggende publiek over te gaan.
De spoorwegmaa’tschappij betaalde op de vastge-
stelde tijdstippen (ook voor do volgende jaren werd
met den Agent een overeenkomst getroffen, krachtens
welke de halfjaarlijk’sche betalingen in ‘maan’deljksche
werden omgezet, waarbij de Agent voor ‘de te vroeg
Hieronder verstaat de wet: bankbiljetten, wissels met
een looptijd van hoogstens
14
dagen, cheques en direct op-
vorderbare saldi; alles in valuta.
[Op p. 1126
in het No. van
23
Dec.
1925.
– Red.]
38
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
13 januari1926
verrichte stortingen rente vergoedt) in totaal 200
millioen G.M.
Zij
reserveerde volgens het Plan der
Experts 130 millioen G
.
M. voor betaling van rente en
aflossing in het tweede hersteljaar. Bovendien was
het mogelijk nog 80 millioen G.M. te reserveeren voor
den ‘dienst der leening in latere jaren.
Ad 2o. De spoorwegmaatschappij betaalt deze be-
lasting den 21sten van elke maand op grond van de
brut o-on tvan gsten der vorige maand. Een verzwaring
van de op de spoorwegen drukkende lasten is dit niet,
daar onder normale omstadigheden deze belasting
aan het Rijk zou moeten worden afgedragen. Het
percentage bedraagt
7 pOt.
van de brutoopbren’gst
van het vervoer van goederen (uitgezonderd steenko-
len) en 10-16
pOt.
van de bruto-op’brengst
van
het
personenvervoer.
Ad 3. Volgens de oorspronkelijke regeling zou de
spoorwegmaatschappij in de eerste twee hersteljaren
een vierde van haar preferent aandeelenkapitaal, dus
500 millioen G.M., verkoopen en de opbrengst aan
het Rijk overdragen. Men overwoog echter, dat ‘bij een
rendement van pa’ndbrieven van 10
pOt.
de plaatsing
van
7
pOt. preferente aandeelen zonder een aanzienlijk
disagio, waardoor bovendien toekomstige emissies be-
moeilijkt zouden worden, niet mogelijk zou zijn. Met
het Rijk werd nu overeengekomen, dat de spoorweg-
maatschappij aan haar verplichting voldoet door aan
het Rijk ‘de 500 millioen G.M. preferente aandeelen,
in plaats van de opbrengst daarvan, over te dragen,
-terwijl de spoorwegmaatschappij gedurende 5 jaar het
recht behoudt om do aacleeIen terug te vorderen ten
einde ‘deze volgens de oorspronkelijke regeling te gelde
te maken. Bovendien heeft het Rijk nog nominaal 124
millioen G.M. dezer aandeelen overgenomen tot een
prijs van 120 millioen R.M., welke som betaald werd
door de schrapping eener vor.dering van het Rijk ten
bedrage van 82 millioen R.M. en door voldoening van
38 millioen R.M. in contanten. Het Rijk zou dus zijn
verplichting in het tweede jaar kunnen voldoen uit
.de opbrengst van eventueelen ‘verkoop van spoorweg-
aandeelen. Het Plan der Experts laat echter ook de
mogelijkheid open van dekking dezer 250 millioen
G.M. uit de ‘opbrengst eenr binienlandsche leening.
Ad 4o. Gedurende het. eerste herstljaar behoef-
den door de industrie geen betalingen op reparatie-
rekening te worden verricht. In het tweede jaar moe-ten 125 millioen G.M. betaald worden
en
wel in ge-
lijke bedragen o’p
1
April en 25 Augurtus 1926. H’et is tot dusver niet gelukt ook voor deze ‘betaling éen
regeling te treffen, waardoor zij gelijkmatig over het
geheele jaar zouden worden verdeeld.
De Trustee voor de industrieo1igaties deelt mede,
dat geen enkele onderneming gebruik heeft gemaakt
van het recht om obligaties af te lossen, welk recht
bestaat zoolang de obligaties zich nog in handen van
den Trustee bevin’den.
Volgens officieele schattingen moet het vermogen der aan den last op de industrie onderworpen onder-
nemingen op 32 milliard G.M. worden getaxeerd, zoo-
dat de betalingen, die in een s’tandaardjaar 300 mii-
lioen G.M. fbedragen, minder dan 1
pOt.
van dit ver-
mogen uitmaken. Deze belasting wordt nog met onge-
veer een derde verlicht door d’e aanvullende wetge-
ving, welke den last verdeelt over meer ondernemin-
gen dan het Plan ‘der Experts aangeeft.
Den 28sten Februari 1925 werden volgens de bepa-
lingen der wet certificaten voor 5 milliard G.M. col-
lectieve onvervreemdbare in’dustrieobligaties aan den
Trustee overhandigd. Do Bank voor Industrieobliga-.
ties ‘gaf hiertegeno’ver verhaudelbare industriebonds
uit, waarvan rentedienst en aflossing verzekerd zijn
door de gedeponeerde obligaties.
De Trustee is gerechtigd van de tbelangrijkste on-
dernemingen ‘omwisseling te vorderen van de helft
van hun aandeel in de collectieve obligaties in ver-
han’d’elbare ‘obligaties op eigen naam. Hij heeft van ‘dit
recht in die mate gebruik gemaakt, dat hij op 30 Sept.
1925’beschikte over:
-4.346,5 millioen G.M. 5 pOt. industriebon’ds uit-
gegeven door do Bank voor .[ndustrieobligaties;
653,5 miljoen G-.M. 5 POt. obligties, uitgegeven
door een aantal der grootste Duitsche ondernemingen.
De Trustee geeft van de ondernemingen, van welke
hij verhandelbare obligaties verlangd ‘heeft, het vol-
gen’de overzicht:
Totale
–
.
Percen-
lndustriegroep
E
obIigae.
tage
sc
h
u
ld
Zware industrie (Mijnbouw, ijzer-
en staalproductie) …………82
629.302540
42,83
Machine- en electrische industrie 64
381.609.560 25,97
Chemische industrie …………29
296.083.140
20,15
Textielindustrie ……………S
39.206 260
2,68
Gas- en waterleidingen ………7
42.968.140
0;63
–
Papierindustrie
…………….
.2
9.162.740
2,93
Levensmiddelenindustrie …… .
..1
33.430.040
2,28
Lederindustrie ………………3
10.747.900
0,74
Bouwmateriaalindustrie ……….4
12.808.240
0,87
Drukkerijen ………………..1
3.742.560
0,25
Bôuvindustrie ………………2
6.774.420
0,46
Kinematographische industrie
.
1
3.146.400
0,21
Totaal ……………..214
~
1.468.981.940 100,00
Opmerking: Het percentage heeft alleen betrekking op
het bedrag der belasting van die ondernemers, welke ver-
plicht zijn, verkoopbare obligaties af te geven (1.468.981.940).
Het bedrag van 653,5 millioen blijft ‘beneden
de
helft van
1469 miljoen, doordat een aantal onderne-mingen, dat bezwaarschriften had ingediend, geheel
of gedeeltelijk is ontheven van den plicht tot afgifte
van terhandelbare obligaties.
Ook van de indu’strieobligaties heeft nog geen
ver-
koot aan het
publiek plaats gevonden.
De werkzaamheden van den Oommissaris van de
verpan
de ‘belastingen,
ton slotte, droegen voornamelijk
een voorloopig karakter. Eerst in het derde herstel-
jaar
bestaat ‘de mogelijkheid, .dat
hij de opbrengst dezer
belastingen inhoudt ter voldoening van de
verplich-
tingen van het Rijk. Tot zoolang draagt hij
de op-
brengst ‘der door hem gecontroleerde belastingen in
zijn geheel aan ‘s Rijks sc’hatkist af.
In
het eerste hersteljaar bedroeg
de
opbrengst der
verpa’nde belastingen gemiddeld 144 millioen G.M. per
maand ‘of 1.128 ‘millioen G.M. per jaar, wat zeer ‘gun-
stig is te
noemen
in vrband ‘met de door de
Experts
geschatte bijdrage van 1250
millioen
G.M. uit de
R.ijksmiddelen in een standaardjaar.
AANTEEKENINGEN.
–
Indexcijfers van scheepsvrachten.-.–
.,Het totaal indexcijfer van.scheepsvrachten voor volle
Datum
S
E
.
.
.
–
n
lu
>
–
Basis (Gemiddeldev.
1898-1913)
100
100
lOO
100 100 100
000
(Oemidd.v.1913)
110,03 113,09
123,37
106,29 117,38 127,89
116,34
Febr.
1920
814,31
529,89
757,52
744,81
587,02
712,16 690,95
Dec.
,,
268,90 277,17
244,10
256,79
286,72
347,18
280,14
Dec.
1921
160,06 164,07
163,72
144,43
14125
166,47
156,67 Dec.
1922
137,09
135,15
129,19
122,61
130,08
159,34 136,57
Dec.
1923
134,03 132,72
120,09
124,35 125,07
144,21
130,19
Dec.
1924
117,44
129,18
119,45
119,76 129,29 161,13
129,38
Januari1925
115,26
134,60
120,38
123,83
132,44
172,70 133,20
Februari
114,92
146,54
118,04
121,95
129,99
178,04
134,91
Maart
116,34
130,81
110,41
116,99 118,42
151,33 124,05
April
,,
114,18 133,39
110,62
115,95
114,60
138,87.121,27
Mei
,,
109,86 124,85 110.97
108,43,105,16
126,41
114,28
Juni
109,25
104,78
108,24 105,53
100,43 112,17 106,73
Juli
119,02
111,96
113,42
106,15
94,43
117,51
110,41
Augustus
107,22
113,46
110,79
112,24 99,14
126,41
111,54
Sept.
103,22 117,25
109,09
113,38
101,83
140,65
114,24
October
109,56 121,03
110,52
106,49
104,46
142,43
115,75
‘7ovember,,
115,30
119,13 110,70
109,85
109,07
149,55 118,93
December,,
116,98 121,57
117,03
‘110,05
110,10
154,90 121,77
13
Januari 1926
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
39
ladingen”, schrijft ,,The Econornist”, ,,vertoont ge-
durende cle afgeloopen maand een netto-stijging van
2,39 pOt. Dit brengt het totaalcijfer op 1.21,71 tegen-over 120,38 een jaar geledeit
Do bewegingen iii de indexcijfers der verschillende
groepen volgen uit de aan den voet der vorige kolom
afged rukte tabel.
1)e veranderingen i.n het indexcijfer van elke .groep
en sub-groep over cle afgeloopen maand worden in de
volgende tabel weergegeven, waarbij het gemiddelde
vrachtenpeil gedurende 1898-1913 op 100 is gesteld.
Index.
+ of
c
ij
fer
–
Golf van Biscaye; uitgaande vracht..
128,44
+ 5,50
thuisvracht ……..
137,09
+ 4,83
Middeli. Zee; uitgaande vracht ……..
128,55
– 7,11
thuisvracht ………..
..
105,79
– 0,29
Noord-Amerika …………………
121,57
-j.
2,44
Zuid-Amerika; uitgaande vracht ..
104,12
– 2,50
In
thuisvracht ……….
..
129,94
+ 15,16
dië; uitgaande vracht …………
..
107,37
– 2
1
11
thuisvracht ………………
112,73
1-
2,50
Liet verre Oosten, enz ……………
.110,10
+
1,03
Australië ………………………
154,90
+
5,33
Tot aan de Kerstvacantie, gedurende welke be-
vrachtingen bijna geheel tot stilstand zijn gekomen, was de grondtoon vast. De vrachten voor uitgaande
kole’nverschepingen naar de Middellandsche Zee-
havens vertoonden een geringe afbrokkeling, na de
stijging van de vorige maand, doch, over het gehenl
genomen, handhaafde zich het uitgaande kolentrs-
port goed. Bij cle graanverschepingen iverd een aan-
zienlijke hoeveelheid tonnage opgenomen door de
Vereenigde Staten, Australië en Argentinië; de notee-
ringen voor laatstgenoemde markt stegen scherp, doch
bleven nog belangrijk beneden het niveau van een jaar
geleden. Wat betreft de ,,tramp”-vaart toonden Indië en het Verre Oosten geen gunstige vooruitzichten.
De verhouding van het indexcijfer tot het geinid-
delde van 1013 blijkt uit do volgende tabel.
(1913 = 100)
Maand
1922
1
1923
1
1924
1925
Januari
……..
131,60 114,05
117,11
114,49
Februari ……..
135,76
112,73 123,78 115,96
135,53
115,23 122,09
106,63 129,46
115,45 117,22
104,24
April …………
125,12 114,55
114,27 98,23
Mei
………….
Juni
…………
117,45
106,82 108,62
91,74 114,52
..
103,39
103,75 94,90
Maart ………..
113,16
..
100,16
104,43 95,87
110,37
103,04 110,50 98,19
Juli
………..
…
114,42 107,86
115,55 99,49
Augustus ……..
September
…….
November
……
119,43
111,21
112,76
102,23
October ……….
117,39
..
111,81
111,21
104,67
December ……..
Jaari. gemiddeld
122,02 109,69 113,44
102,22
Opgemerkt client te worden, dat het gemiddelde
cijfer van den vrachtenindex voor het afgeloopen jaar
tegenover dien van 1924 een daling vertoont van
bijna 10 pOt., en bijna
1
pOt. beneden het gemiddelde
van 1923 is.
Keynes over den Franschen Franc.-
In de jongste ,,Nation” schrijft Keynes een open
brief aan den Franschen Minister van Financiën,
,,wie hij is of zijn moge”. Hij zet daarin zijn meening
uiteen omtrent den aard der moeilijkheden, waarvoor
cle Minister zich ziet gesteld en doet de middelen aan
(le hand, welke z.i. tot hun oplossing kunnen leiden.
In de eerste plaats brengt hij in herinnering, dat
hij reeds meer dan twee jaren geleden het volgende
schreef: ,,Het niveau van den Franc zal op den duur
bepaald. worden, niet door speculatie of •de handels-
balans, of zelfs door het resultaat van het Ruhravon-tuur, doch door het deel van zijn inkomen uit arbeid,
dat de Fransche belastingbetaler zal toelaten, hem
te ontnemen, om de aanspraken van den Franschen
,,rentier” te betalen”. Keynes’ meening is, dat dit
ook thans het gronddenkbeeld is, waarvan de plan-
.uen van den Minister behooren uit te gaan.
Nu is het duidelijk, schrijft hij, dat er twee metho-
den zijn, dit gewenschte evenwicht te bereiken; nl.
bolastingverhooging eenerzijds, vermindering van de
aanspraken van den ,,rentier” anderzijds. De eerste
methode, waardoor ongeveer een vierde van het Fran-
sche volksinkomen door belastingen zou worden ge-
absorbeerd, acht hij ondoorvoerbaar. Te overwegen is
derhalve, hoe op de beste wijze •dc aanspraken van
den ,,rentier” zijn te verminderen. Drie methoden zijn
mogelijk: kapitaalheffing, gedwongen verlaging van
den interest op de Openbare schuld of een prijsstijging,
welke de werkelijke waarde van de aanspraken van
den ,,rentier” vermindert.
De eerste acht Keynes in Frankrijk politiek en
administratief onmogelijk; de tweede, welke neerkomt
op schuldverloochening, slechts in uiterste noodzaak gewenscht, zoodat slechts de derde overblijft, ni. een
binnenlandsche prijsstijging.
Opeenvolgende Ministers hebben inderdaad reeds
hun uiterste best gedaan, om langs dezen uitweg te
ontmappen. Zij hebben op magnifieke wijze geïnfia-
tiorin oord en de goudwaarde van den Franc in toene-
mende mate, met slechts tijdelijke terugsiagen, doen
dalen. Jntusschen heeft het groote leger der voor-
gangers van den huidigen minister, ondanlcs al zijn
pogingen, gefaald in het voldoende verminderen van
de binnenlandsche koopkracht van den Franc.
Keynes rekent den Minister
voor,
dat de prijzen van
zuiver hinnenlandsche producten, tegen den huidigen
wisselkoers omgerekend, niet veel meer dan de helft
der wereldprijzen bedragen, en, in goud uitgedrukt,
beneden hun vooroorlogspeil staan. Nu wordt de last,
welken de ,,rentier” op den belastingbetaler uitoefent,
gemeten aan de binnenlandsche koopkracht van de
Franes, welke den eerste worden ontnomen, om den
tweede ter hand te stellen. Indien derhalve de bin-
nenlandsche prijzen even snel waren gestegen als de
wissellcoers is gevallen, zou de werkelijke last van
den dienst der nationale schuld ten minste een derde
minder zijn.
Wat is nu de verklaring van het huidige lage
niveau der francprijzen? K. meent: (1) het tijds-
element: binneniandsche prijzen bewegen langzaam,
doch zullen, naarmate cle tijd voortschrjdt, bewegen,
zooals zij behooren te doen; (2) het oppottcn van bil-
jetten op nog grootere schaal dan vroeger, hetgeen
leidt tot een trage circulatie van het beschikbare
ruilmiddel; (3) overmatige buitenlandsche belegging
door Franschen, als gevolg van het gebrek aan ver-
trouwen, dat de wisselkoers omlaag drijft tot beneden
het cijfer, dat past
bij
de handelspositie; en (4) wet-
telijke beperking van de huren, etc.
De remedie voor deze invloeden is, wat den eersten
betreft, het verloop van tijd, zonder meer, en wat den
tweeden en derden aangaat, het herstel van ‘het binnen-
landsch vertrouwen. De juiste stratégie is derhalve
het vertrouwen te herstellen en dan te wachten. En
cle weg tot herstel van het vertrouwen is zek•er niet opeenstapeling van belastingen, doch – en hier blijkt
K. van hetzelfde inzicht, als reeds meerdere malen
door Prof. Nogaro in dit blad is verdedigd – den
Franc te stabiliseeren op een wijze, die geen reden tot
twijfel of critiek laat, in cle buurt van zijn huidig
niveau.
Hoe moet nu de Franc worden gestabiliseerd? Dit
is niet zoo moeilijk, als het verondersteld wordt te
zijn. De handelsbalans is zeer gunstig voor Frankrijk.
Het huidige niveau der binnenlandsche prijzen moe-
digt den uitvoer aan en belemmert den invoer. De
metaalvoorraad van de Bank van Frankrijk is bij den huidigen wisselkoers ongeveer 40 pOt. der circulatie
waard. K. meent, dat niets anders noodig is, dan
dat de Bank van Frankrijk verklaart, dat zij geduren-de ten minste twee jaren in onbeperkte hoeveelheden
dollars zal afgeven tegen francs op niet ortgunsti-
(Voortzetting op pag. 41.)
f5,29
f5,33
f5,29
f5,33 f5,35
f 5,36
3,88
,,3,89
,,
3,90
,,
3,94
,,
3,91
3,90
,,0,97
,, 1,-
0,98
,, 1,-
,,0,94
0,93
0,92
,,0.92
0
91
,,
0,91
,,
0,91
0.90
0,87
,,
0,91
,,
0,87
,,0,88 ,,0,85
0,86
f0,57
,,
0,70
–
-. –
f0,57 f0,65
4)
–
–
,,0,57
4
)
t
“‘
4.321 ‘
3.564 8 5418 1 8.987 § “.214 § 16.164
1.052 § 1.174
1.443
2.507 § 2.811 § 4.019
519 § 506 § 601
590 § 618 § 653 § 628
‘5.371 § 6.216
784 § 760 § 823 § 791 § 899 § 957 § 915
8.659 1 9.193
15.385
17.118
18.986
17,397
18.055
17.173
19.482 176.718 184.316
912
1.111
664
843
866
. 801
843
14.522
9.821
100.682]
127.775
183
865
199
11 2.144 1 2.20
124
‘ 162 1
174 1
178 1 163 -‘
148
1.524
1.666
59
‘ 183
51
620
584
13,2
15,2
16,2
13,8
13,7
§ 11,7
154,9
§ 143,6
113,99 .117,07
120,2 1 120,40 § 120,74 § 119,88 126,91 13)
1.675
1.452
1.469
1.387
1.296
1.315
12.181
15.242
322
348
379
317
383
356
3.453
3668
2.187
2.685
2.845
2.539
2.661
2.401
20 10
25158
2.129
2.007
1.761
1.373
1.351
1.240
12.479
17.308
22
37
34
31
31
22
813
118
188
161
158
152
117
39 3
1.722
2,038
1.985
1.994
2.172
1.824
17.349
20.042
565
756
839
770
793
773
6.u.59
7.758 I.9S9
2.470
1.916
2.134
2.302
1.526
16855
21.456
153
155155
155
154
154
155
155
153
155
153
153
153
156
155
154
83,8
83.6
85,7
82,9
43,6
38,3 37,4
37,9 37,5 40,8
43,7
407,4
426,7
0,422 0,398
0,581
0,363
0,433
0,642
0
3
768
3,291
.5,316
2,89
3
3
75
3,43
388
4,72
4,72
4,58
32,57 39,93 0,333 0,363
0,353
0,374
0,348
0,382
0,351
3.831
3,867
284
254
267
267
307
304
283
16113)
3.044
2736
2684
3039 2380 2605
2678
2462 25.448
28,716
4,- 4,-
4,-.
4,-
4,-
3,93
3,50
5.0 3,93 3,45
3,08 –
2,72 3,72
3,60
3
1
40
3
1
35
3,97 3,06
2,55 2,47
2,32 3,55
3,26
3,38
3.47
3,94
2,o1
198
150
48
12,7
112,64
1.539 347
2.237
1.757
15
73
1.893
701
1.981
151
148
40
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
13 Januari
1926
STATISTISCH OVERZICHT VAN DEN ECONOMISCHEN TOESTAND VAN NEDERLAND.
(Niet met * gemerkte gegevens ontleend aan het Maandschrift van het Centraal Bureau voor de Statistiek.)
1925
jan.jNov.
April
I
Mei
I
Juni
.1
Juli
I
Aug.
I
Sept.
Oct.
I
Nov.
1924
1
1925
Arbeidsmarkt.
Bedrag der gehouden
aanbesteaingen
X
f
1000 ………..10.909
9.422
10.583
waaronder voor fabrieksbouw
X
f
1000 ……………..
488
498
390
*,Stnq,S_ en part. mijnen.
Aantal arbeiders op len der maand
30.248 29.944
29.939
Metaalindustrie.Aantal
meerderj. arbeiders op 1Jan. en 1Juli
1 Gemiddeld aantal taken p. week v. Amsterdam
15,1 ,
15,0
13,9
Haven-
‘
alle b. d. ,,Haveniirhei s-Reserve”
< lOOb)
bedrijf
‘. ingeschr.
losse
arbeiders tezamen
J
R .tterdam
38,1
40,6
36,4
Zeevisseherij;
aantal vaartuigen, welke de – uitoefenden . §508
§ S68
§763
Indexcijfer der Werkloosheid.
_.i.
Arbeidsbemiddeling.
1)
Aanbiedi-gen v.
f
Ingeschreven ged. de maand… .
39,7
werkzoekenden. k Overgebi.
op het einde v. de mnd.
5
66,6
Aanvragen van
J
Ingeschreven ged.
de maand… .
2
21,6
werkgevers.
, Overgebl. op het einde v. de mnd.
x
5,5
Plaatsin’en
………
………………………..
16,7
Arbeidsloonen.
Ondergrondsche arbeiders ……….
f
bij de mijnen
f5,28 Bovengrondsche
(loon per dienst) ,,3,89
( Metselaar uurinkomen …………….
..0,91
ouwbedrijven < Timmerman
,,
………………0,
92
ms er am. ( Opperman
,,
………………0,8
7
Metaalindustrie, uurinkomen van meerderjarige arbeiders
Artillerie
t Wapenfabriek te Hembrug ……..’j
• .
– J Fabrieken van munitie en ontplof
–
–
‘
bare stoffen te Hembrug……….( o
55
.
– Ing n
Constructiewerkploatssn te Delft .. .1
Voortbrenging en verbruik.
Zee.
•
f
aanvoer in Ned. havens
5) X
1000 K.G. § 3.876
visscherij. 1
opbrengst
X
t
1000 ……………………..§ 1.000
*product
,
e der
kolenmijnen
X
1000 ton
6) ……………. ..
§
526
Voor binnenlandsCh verbruik beschikbaar gekomen hoe-
veelheid
steenkolen
X 1000 ton
7)
……………………§
687
In consumtie gebrachte
suiker
t)
X
1000 K.G…………
1
13.933
Aan de consumtie onttrokken
suiker
5)
X
1000 K.G.
837
inhoud in bruto Registerton
..
Handel en Verkeer.
I
Invoer ………..194
Handelsbewegin,
zonder gouden en
zilveren munt en muntmateriaal (in
Uitvoer
.
144
millioenen) ……………………
Saldo invoer….
49
Ontvangsten der Spoorwegmaatsch.
(in millioenen)
12,8
Ontvangsten per
dagkilometer
sedert 1 Jan. (in gld.) .
112,61
Inklaringen(geladenf
Nieuwe Waterweg1. 1000 N
13
T’
f
1.329
zeeschepen)
t, Ijmuiden
js
in
. .
t,
323
In&laringen
L bth
5
(geladen rivierschepen in 1000 ton
1.975
Uit klaringenJ
°
‘k, van 1000 K.G.) ………………….1.624
Opgelegde zeeschepen
old. len der maand: aantal
11)
17
Idem:
bruto inhoud in 1000 resistertonnen …………………80
GoederenverVöer,f
1000k::
1.581
in dehavens
, Boorgeroerd met overladinj
otn
on)
T.
1.800
Prijzen, kosten van levensonderhoud.
Indexcijfers iler
groolhandelsprijzen J
Algemeen cijfer
151
in Nederland (1913 = 100)1 …….1, Voedingsmidd. ed.
149
Kosten van
( Arbeidersgezinnen A’dam (‘rt.
1
20 = 100).
levens-
< Arbeidersgez. te ‘s-Gravenhage (1921 = bOl.
onderhoud.
f. Ambtenaarsgez. te ‘s-Gravenhage (1921 =100)
Financiewezen.
*Opbrengst
.Rijksmiddelen
(totaal) . .-
. .. .
37,4
Beu’sbe’asting ……….
1 .
. .
1….
0,296
Invoerrechten ……….
j.(ln millioenen) ….
2,82
Statistiekrecht ……….
)
t
0,335
*Qegireerd
door den
Postch.
en
GirodAenst
(in millioenen)
271
*Giro.omzet bij de Nd. Bank
(in millioenen) …………..2665
W 55e/disconto der Nederl. bank
(……..4,-
Particulier disconto
. gemiddeld pCt. ……….3,23
Prolongatie
. )
, ………2,84
1. Nederl. Staatsleeningen…………………..
.5
II. Provïnc. en gemeent. leeningen
.
…………
Hypbanken werkz. in Nederl. [Pbr.]……….
Spoorwegleeningen ………………………
Fondsen 1 tm. IV ……………………….
Nijveheid [Aand. van 49 ondern.]………….74
Bank-. en credietinstell. [Aand. van 7 ondern.]
72
Scheepvaart [Aand. van 7 ondern.] ………..64.
-.Olc,
VIII. Indische fondsen [Aand. van 24 ondern.]
103
IX. Petroleum [Aand. Kon. Ned. Petr. Mij.] ……
•Emissies (in millioenen)
…………………………….
.9,1
14
,
Aantal uitgesproken Faillissementen. 77Di
l
§ Voorloopige cijfers.
1
1 Omvattende de werkzaamheden van 39 districtsarbeidsbeurzen, van
drie andere arbeidsbeurzen en voor zoover bekend, van de correspon-
dentschappen der arbeidsbemiddeling.
2]
le haltjaar.
3]
De week,
waarin een staking viel, buiten besclouwing gelat n.
4
]
Loon op 1Juli.
5) Zonwel’ door Nederlandsche als buitenlandsche schepen.
61
Kolen
slik
niet
inbegrepen.
Wel
zijn. inbegrepen de steenkolen, welke voor
eigen gebruik dienen, alsmede de kolen, die aan de mijnwerkers ge-
geven worden [z.g. ,,Deputatkohlen”]. 71
Saldo invoer plus eigen pro-
ductie.
8]
D.w.z. onder betaling van accijns in het vrije verkeer ge-
bracht. Aangenomen mag worden, dat deze suiker, zoo al niet in
38,8
1
42.1
57,4
1 59,6
21,8
21,1
5,7
5,0
16.8
17.3
8.270
6.567
1
8.013
14.666
8.432
115.599
100.754
727
271
196
251
147.
3.169 4.210
30.287
30.703
30.621
30.446 36.413
26.332
22.983
18
)
26.332U)
16,2 17,5
18,1
17,4
17,1
219,7
185,6
43,4
443
1)
39,0
37,1
L
§
792
783
_
7,–
1
.i
6,5
46,9
46,5 48,5
489,
58,4 58,2
61,5
62,9
64,8
80,2 22,8
20,6
21,5
21,1
18,3
4,6 4,6
4,8
4,4
4,0
18.3
16.4
17.1
16.8
14.9
78
80
. 77
77
77
79
80
79
,
75
79
78
80 –
80
81
84
87
S
66
61
61
63
62
64
63
66
106
103
107
113
117
124
129
133
96
99
100
96
96
99
103
105
Z
38,0
55
) 49,0
16
)
73,6
17
)
31,3
19
) 21,1
21)
60,2 22)1 20,423) 347,5
454,0
20
)
304
1
363
1
360
1
271
1
408
1 319 1 306
4.066
3.764
dezelfde maand, dan toch binnenkort de consumenten bereikt.
91. D.w.z. waarvoor restitutie van accijns is verleend wegens uitvoer
in den vorm van suikerhoudende goederen.
10]
1. Op den laatsten van
het kwartaal. Cijfers van Lloyds.
II]
Te Amsterdam en te Rotterdam.
12] Amsterdam, 4otterdam, Vlissingen, Vlaardingen Hoek van Holland
Terneuzen, Zaandam, Delfzijl, Harlingen, Maassluis, ôordrecht, Ijmuiden
en overige havens. 13]’November.
14]
Nom. 2,9 voor conversie.
151
Nom.
32,3 voor conversie.
161
Nom. 20,5 voor conversie.
17)
Nom. 39,3 voor
conversie.’SJ Op
1
Juli.
191
Nom. 4,4 voor conversie.
201
Nom. 227,2 voor
conversie.
lii
Nom 6,6 voor conversie.
221
Nom. 21,9 voor conversie.
23] Nom. 8,8 voor conversle.
13 Januari 1926
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
41
ger
voorwaarden dan een door haar aangegeven ver-
houding tusschen Dollar en Franc en dat de Bank
bereid is, zoo noodig tot dit doel haar goud aan te
wenden. De gekozen koers zal waarschijnlijk ergens
tussohen 1 Dollar voor 25 Francs en 1 Dollar voor
30 Fra.ncs moeten liggen en het zou veiliger zijn te
beginnen met de laatste verhouding, in de hoop, dat
cle eerste op het einde zal worden bereikt.
Voor
het
succes van het plan is niets anders noodig, ‘dan dat
deze plechtige’ belofte van de Bank wordt geloofd.
Met dezen achtergrond van stabiliteit zal de Minis-
ter in staat zijn, genoeg te leenen om zonder verdere
inflatie door de overgangsperiode heen te komen.
Voor cle rest kan hij op den
tijd
vertrouwen. Naar-
mate het binnenlandsche prijsniveau langzamerhand
rijst tot een evenwichtstoestand met den wisselkoers
en hét apparaat voor de belastinginvordering lang-
zamerhand verbetert, zulleü de middelen van maand
tot. maand toenemen, zoodat zij met de uitgaven in
evenwicht zijn. Die belastingen, welke in Francs lui-
den en niet
ad valoresn
geheven worden, moeten na-
tuurlijk
pari pa.ssu
met de
prijsstijging
worden ver-
hoogd.
Er
zijn
twee zaken, ten aanzien waarvan de Fra.n-
sche Regeering met ijzeren wil aan haar besluit moet
vasthouden – den Franc op een
minimumcijfer
te
stabiliseeren, zelfs wanneer het goud kost dit te doen,
en de belastingen volledig te innen. Dit zijn de on-
inishare maatregelen. Heroïsche pogingen, de be-
lastingtarieven te verhoogen, zijn in dit stadium
pogingen in een verkeerde richting en zullen geen’
succes hebben.
Tegen deze gedragslijn verzetten zich, naar
K.
ten
slotteuiteenzet, de politieke argumenten van de im-
populariteit der duurte, en van het nadeel, dat zij voor
de exportbelangen medebrengt. Daartegenover staat
echter, dat de boeren aldus meer voor hun producten
zulleh krijgen, terwijl de Regeering duidelijk moet
maken, dat het niet de ‘bedoeling is, dat loontrekkers cii ambtenaren zullen
lijden
en ‘dat
zij,
indien .zulks
verstandig blijkt, een wet zal doen aannemen tot
automatische, kwartaalsgewijze vorhooging van alle
bonen en salarissen gedürencle
do
volgende twee jaren,
overeenkomstig iedere stijging van de kosten van het
levensonderhoud.
MAANDCIJFERS.
POSTOHEQUE EN GIRODIENST.
October 1925
November 1925
Aantal Bedrag Aantal Bedrag
Aantal rekenin-
–
gen op ulto. .. 112.204
112.708
Ontv. stortingen. 444.987 74.893.683 406.006 77.525.928
.tiitbet. cheques. . 136.483 52.697.966 169.138 58.302.746
Bijschrijvingen . . 1.054.047 378.435.051 968.124 360.539.202
waarvan in giro
303.898.872
282.913.786
Afschrijvingen . . 675.061 354.872,587 675.432 342.144.323
waarvan ingiro
303.898.872
282.913.786
Gezamenlijk te.
goed op ultO. . .
437.022.246
455.390.847
Belegd
65.424.511
69.931.027
RIJKSPOSTSPAARBANK.
NOVEMBER
1923
1924
1925
Inlagen ………..
f
9.766.300f
9.083.041f
9.867.110
Terugbetalingen
…
,,
9.903.452,,
10.121.261
9.256.199
Tegoed der inleggers
»
297.495.147
,,299.818.223
303.847.697
op ultimo … … …
Nom. bedr. der uitst.
staatsschuldboekjes
op ultimo ………
,,
44.503.800
43.826.900
41.895.550
Spaarbankboekjes:
.
Aantal nieuw uit.
gegeven
8.555
8.748
9.510
Aantal geheel
af
betaald
7.822
8.713
7.156
,
Aantal in omloop
–
op ultimo
1.951.766 1.966.678 1.984.301
STATISTIEKEN EN OVERZICHTEN.
N.B.
***beteekent
Cijfers nog niet ontvangen.
GELDKOERSEN.
BANKDISCONTO’S.
N d (Disc. Wissels. *
3Oct.’25
Zwits.Nat.Bk.
3*22 Oct.
1
25
Bk ‘Bel.Binn.Efi. 4 S
Oct.’25
N.Bk.v.Denem. 5j
7Sept.
1
25
Vrsch. inR.C. 5
3 Oct.’25
ZweedscheRbk
4
j S Oct.’25
Javaschv Bank….
WO
Oct.’24
Bankv.Noorw. 5
14Sept.’25
Bank van Engeland 5
3 Dec.’25
Bk. v. Tsjecho.
DuitscheRijksbank9
26Feb.’25
slowakije
. .
6j
1Dec.’25
Bank
v.
Frankrijk. 8 9
J’uli’25
N.Bk.v.O’rjk. 9
3Sept.
1
25
Belgische Nat.Bnk. 7
30Nov.’25
N..Bk.v.Horig. 7
22 Oct.’25
Fed. Res. Bank N.Y. 4
7Jsn. ’25
Bank v. Italië. 7
17J1.Lni’25
Bank van Spanje.. 5
23Mrt.’23
Z.-Afr.Res.bnk 5
OPEN MARKT.
1926
II
.
1925 1924
11
1914
9
Jan.
4-9
28D.’25-
21-24
5-10
7-12
20-24
Jan.
2J.
1
26
1
Dec.
I
Jan.
Jan.
Juli
.4m,ferdam
Partic.disc.
3116
351
1
71
31/
3
3/
4
3315_314
2
3
143
1
18
4
1
I2
–
18
3
1
1_
311
Prolong.
2
3
14
2314-3313
4_5
31/_4
211
3
311
4
411
3
..53
4
21/
4
11
4
Londèn
DageId
. .
311-4
3
1
144
211
3
-51/
3
211
3
4
211
3
-311
3
1-2
1
3
14-2
Partic. disc.
4718
41I16-/s
41j8
4181I16
)3/4715
3
1
I8I16
2
114
3
/4
Berlijn
Daggeld ..
6-7
6-9
7-11
‘7-8l/
–
–
–
Partic.disc.
–
30-55 d…
6
3
18
618-14
OJ4
6
3
14
–
–
–
56-90 d..
.
6
3
18
63/5-113
6
3
14
6
3
14
–
–
2
1
$-
1
/3
Waren-
wechsel.
7
1
12
713-8
1
/4
63I8-14
8
5
15-
3
/4
–
–
–
Nee, York’)
Cali money
4.11
4
4511
4
61/4
5/1-614 2-3
3
14
3314.41/3
1
3
142
1
15
Partic.disc.
3
7
18
3518
_71
3
5
18
3h1
3
1
1s
1
– –
1)
Cali money-koers v. 8Jan. en daaraan voorafgaande weken tlm.
Vrijd.
WISSELKOERSEN.
KOERSEN IN NEDERLAND.
Data
New
.
York
5
)
ILonden
‘) Berl(In
)
Pas
‘)
Brussel
)
Batavia’)
5 Jan. 1926
2.48sl
8.
1
2
.061 59.19
9.41
1
1
.27*
100
1
4
6
1926
2.48%
12
.0
5
*
59.22
9.58*
11
.
2
8*
100w
7
1926
2.485/
8
12.064 59.21
9.54
11.28
10034
8
1926
2.48%
12.061
59.23
9.58*
ii
.2’j
1005/
5
9
1926
–
12.004
59.22 9.49
1
1.2t
1003
11
1926
2.48is/
12
.
07
*
59.23
9.51
11.29
1004 Laagsted.w.1)
2.4871
12.04
59.16 9.37
11.26
1003i
Hoogste d.wl)
2.487/
s
12.07*
59.24 9.64
11.29
1001/
8
4 Jan. 1926
2.489/
16
12
.0*
59.28
9.55
1
11.27*
10034
28 Dec.
1025
2.488%
12
.0
6
*
59.22*
9.07
1
11.28
100s
Muntpariteit
2.48%
12.10
59.26
48.-
1
48.-
1
.
100
•) Noteering te Amsterdam.
•*)
Noteering te Rotterdam.
1) ParticulIere opgave.
Data
seI1d
.
Weenen
Praag
Boeka-I
Milaan
Madrid
5
Jan. 1926
48.07%
35.10
7.36
1.13
10
.
03
* 35.0
6
*
6
1926
48.10 35.10
7.38
1.14
10.04*
35.10
7.
,,
1926
48.07
35.07% 7.36
1.13
10.05
35.
1
2*
8
,,
1926
48.07%
35-07N
7.36
1.12*
10.05
35.17*
9
,,
11126
48.07k
35.0734
7.36
1.33
–
–
11
,,
1926
48.06 35.10
7.36
1.13
10.05
3
5.3
1
*
Laagsted.w.
1
)
48.02
35.__
7.35
1.10
10.-
35.-
Hoogsted.wl)
48.12% 35.15
7.39
1.20
10.08
35.35
4 Jan. 1926
48.04
35.30
7.36
‘
1.14
10.04
35.02
28 Dec.
1925
48.11
‘
35.12%
1.15
10.03*
35.21
Muntpariteit
48._
.
35.-
50.41
48.-
48.-
48.-
5) Noteering te Amsterdam. 5*) Noteering te Rotterdam.
1) Particuliere opgave.
Data
St ock-
holm
5
)
1
Kopen-
I1iagen•)
Oslo )
sing-
I Buenos.
Aires’)
Mon-
treal’)
5 Jan. 1926
66.65 61.45 50.55
6.27
162i/
2.48%
6
1926
66.75 61.55 50.55
6.26
1027/
8
2.48a
7
1926
66.70 61.65 50.60
6.27*
1027/
8
2.48
8
,,
1926
68.67*
62.-
50.774
6.274
103 il
s
2.483/
9
1926
66.65 61.95
50.70
6.27*
1027
2.482/
s
11
1926
66.80
61.90
.50.70
6.26
103
2.48%
Laagsted.w.l)
66.60 61.40 50.45
8.25
102%
2.48
Hoogste d.w’)
68.70
62.05
50.80
6.30
10381
2.48′
4 Jan. 1926
66.70 61.55
50.6
2
*
6.
2
7*
1027/
s
2.481/
28 Dec.
1925
66.82*
61.70
50.50
6.26
103
1
2.481/
Muntpariteit
66.67
66.67 66.67
48.-
105
2.48% 5) Noteering te Amsterdam.
*5)
Noteering te Rotterdam.
1) Particuliere opgave.
Voorsch.doordeNed.Bank
“Schatkistbi!j. in omloop’)
f
5.946.600,69
,,155.632.000,-
f
1.116.215,20
,,154.378.000,.-
Schatkistprom. in omloop
72.800.000,-
,, 72.230.000,-
Waart’, direct bij Ned. Bk.
Zilverbons(met inbegripv.
de bedragen bij de betaal.
,, 16.858.557,_
,,
16.705.307,50
Door den Postch.. en Giro.
meesters in kas)………..
dienst in ‘s Rijks Schat-
,, 54.836.843.30
48.273.442,48
kist
gestort ………..
Schulda/d.Bk.v.Ned.Gem.
,,
254.822,89
,,
2.043.926,25
1) Waarvan
f
37.056.000 verva
len op of na 1 April
1927.
..
–
NEDERLANDSCH-INDISCHE
VLOTTENDE
SCHULD.
2 Januari 1926l
.9 Januari 1926
Voorschot uit ‘sRijks
.
.
kas aan N.-I ……….
f
780.000,-
f
204.00,-
md. Schatk.prom. in om!. ,, 17.200.000,–
]5.200.000, –
Ander Schatkistpapier . . ,,.. 1.750.000,-
.
1.750.000,-
Voorsch. Jaw. Bk. aan N.-I. ,,
5.600.000,- ,, – 9.414.000,-
Muntbiljetten in ornioop. ,, 33.259.000,- .
32.780.000,-
Ten voordeele v. N.-I. ge-
boekt beleggingsgelden
v. h. N.-I. muntfonds. ..1
5.338.000,-.-
,,
5.520.000,_
Id.v.d.N.-I.Postspaarbnk. ,,
632.000,-
,,
727.000,-
Totaal …….. .
f
64.559.000,-
1
f
65.595.000,_
Aanwez. in’s Lands kassen
42
ECONOMISCH-STATISTISChE BERICHTEN
13 Januari 1926
KOERSEN TE NEW YORK. (Cable).
D
0
a
L6
(8 per £)
Parijs
($ p.IOOfr.)
Berlijn
($p.
JOOMk)
Amsterdam
($p.
100 gld.)
5 Jan.
1926
4,85
3,80
23,80
40,21
6
,,
1926
4,85
1
/
8
3,85
23,80
40,21
7
,,
1926
4,853/
3
3,89
23,80
40,21
8
,,
1926
4,85
1
j
3,84
23,80
40,20
9
,,
1926
4,85
1
/
3,84
23,80
40,21
11
1926
4,857/
1
3,83
23,80
40,19
4 Jan.
19261
4,851/
8
3,82
23,80
40,24
Muntpariteit ….
4,8667
19,30
23,81(
401/
KOERSEN TE LONDEN.
Plaatsen en
INoteerings-I
Landen
I
eenheden
1
24
Dec.
1
1925
2Jan.
1
1926
419
Jan.
’26
Laagstetfoogste
9Jon
1926
Alexandrië. . Piast.
p.0
97A
97h
9771
97
Bangkok …
Sh.p.tical
1110i/
1110
3
/
8
1/10 1/10
1/10k
B. Aires’). ..
d. p. $
465/
469116
46
4611
1
48I
Calcutta . . . .
Sh. p. rup.
116
3/
1
1
/6
3
/,
116
5/
32
1/8
7
/33
1/6s/
lo
Constantin..
Piast.p. X,
907h
9123
900
920
91234
Hongkong ..
Sli. p. $
2/4
29
/
32
2/4I1/
1
2/48/
8
2/51,
8
2/4
25
/32
d. per Mii.
2
17
/
32
1193,
1193/
ljOs,,,
119
17
/82
Lissabon
1)
. .
d. per $
25
2
33
/
94
2 2
17
/
32
2
.
38
/
Kobe
.,……
Mexico . ….
d. per $
50).
24
23
253
24,
1
4
Montevideo’)
$ per £
4.85f
503/
4
50 511,
5O
Montreal .
.
..
d. per Mii.
/32
4.85K
4.85w
4.86k
4
.
86
fl
R.d.Janeirol)
Sh. p. tae.i
311
11
1,0
7511
7/1,
77/
1
7
Shanghai …
id p. $
214a,
3/1
9
/
3/1k
3/17/
8
3/17
Singapore. ..
pesop.X
39.30
2101
16
2141
2/4(
2/4ai,
Valparaiso
2).
Sh.p.yen
1/93/
1
39.80
39.90
39.80 39.90
8
)
‘)
t
eiegranscn translert.
‘)IJU
ag.
)
iNoteering van
S
Jan.
ZILVERPRIJS
GOUDPRIJS
8)
Londen’
N.York1)
Londen
4 Jan.
1928..
31’811
685/
s
4
Jan. 1926
84/11
5
1926..
3111
1
68}
5 ,,
1926
84/10)4
6
1926..
31i
1
/,
68)4
8
1926 …..
84/10)4
7
1926..
3113/
685i
7
,,
1926…..
84/1034
8
1928..
3118/
1
68)4
8 ,,
1926…..
84/10)4
9
1926..
31’oJ,
68;
9
1926
-.
10 Jan. 1925… 325/
1
68)4
9 Jan. 1925….. 87/2
20 Juli 1914.. 2413/, 541,
20Juli 1914…. 84/10
1)
in pence
p.
oz. stand.
2)
Foreign silver In $c. p. oz. line.
3)
In oh. p. oz. line
STAND VAN
‘s
RIJKS
KAS.
Vorderingen
1
4 Januari 1926
1
11 Januari1926
Saldo bij Nederi. Bank..
f
f
–
Saldo b. d. Bank v. Ned.
,,
–
–
Voorschot op ult.Nov. 1925
Gemeenten
………..
aan de gemeenten op
voor haar door Rijk te
heffen gem. ink.bel. en
opcentenopRijksink.bel.
63.001.702,27
,, 63.001.702,27
Voorsch. aan de koloniLinj
10.754.783,88
10.190.936,51
Voorsch. a. h. buitenland
,,215.665058,64
,,217.044.639,33
Daggeldieeningen tegen
onderp. v. Staatssch. briev.1
,,
–
,,
2.500.000,-..-
NEDERLANDSCHE BANK,
Verkorte Balans op 11 Januari 1926.
Activa.
Binnen!.
Wis.I
Hfdbk.
f
51.253.185,35
sels, Prom.,’ Bijbnk. ,,
13.711.269,68
enz.in
disc.I Ag.sch. ,,
28.812.606,41
f
93.777,061,44
Papier o. h. Buitenl. in disconto ……..
–
Idem eigen portef..
f
247.414.315,.-
Af :Verkochtmaar voor
de bk. nognietafgel.
–
»
247.414.315,-
Beleeningen
,ncl. vrsch.
Hfdbk.
f
42.954.638,38
Bijbnk.
11.418.293,18
in rek..crt.
op
onderp.
Ag.sch.
72.800.512,70
f
127.173.444,26
–
Op Effecten ….. …
f
125.782.089,26 Op Goederen en Spec. ,,
1.391.355,-
127.173.444,26
Voorschotten a. h. Rijk …………….,,
–
Munten Muntmateriaal
Munt, Goud ……
f
44.116.570,- Muntmat., Goud .. ,, 395.646.964;76
f
439.763.534,76
Munt, Zilver, enz. •
24.710.329,91
Muntmat., Zilver ..
Effecten
464.473.864,67
Be!eggingRes.fonds.
f
6.472.005,79 id. van i,i
5
v. h. kapit.,,
3.987.755,83
10.459.761,62
Gebouwen en Meub. der Bank ……..
5.171.000,-
Diverse
rekeningen ………………
39.831.803,29
f
988.301.250,28
Passiva.
Kapitaal …………………………
f
20.000.000,-
Reservefonds ……………………,,
6.483.597,96
Bijzondere
reserve ………………..
12.000.000,-
Bankbiljetten in omloop …………..
,,
884.295.855,-
Bankassignatiën in omloop………..,,
336.926,47
Rek..Cour. j Het Rijk
f
1.440.633,49
saldo’s:
‘1,, Anderen,,
48.183.447,88
49.824.081,17
Diverse rekeningen ………….
15.560.789,68
f
988.301150,28
Beschikbaar metaalsaldo ……… ….
f
277.054.449,41
Op de basis van
2/
5
metaaldekking
,,
9023.076,88
Minder bedrag aan bankbiljetten in om-
loop dan waartoe de Bank gerechtigd is. ,,
1.385.272.245,-
Voornaamste posten in laizeuden
guldens.
Andere
Beschikb.
Dek-
Data
Goud
Zilver
Circulatie
opeischb.
Metaal-
I
kings
schulden
saldo
perc.
11 Jan. ’26 439.764 24.710
884.296 49.961 277.054 50
4 ,, ’26 441.504 23.992
912.277 41.332 274.184 49
28 Dec.
1
25 442.985 23.965
874.832 43.933 282.607 51
21
’25 447.381 24.534
863.483 58.803 286.869 51
14
’25 450.776 23.857
874.779 50.002 289.088 51
7
’25 454.385 23.069
894.884 36.344 290.646 51
12 Jan. ’25 504.523 13.104
931.565 58.270 319.201 52
25 Juli ’14 162.114 8.228 1 310.4371 6.198 43.521
1
) 54
Hiervan 1
Papier
Id
Totaal Schatkist- 1 Belee-
1
ophef
Diverse
Data
bedra
lscont’sI promessen ningen
1
buiten- ningen
2)
rechtstreeksi
1
land
11
Jan.
1926
93.777
–
127.173
247.414
39.832
4
,,
1926
94.626
–
138.209 246.941 42.172
28
Dec.
1925
75.777
–
127.070
246.875
38.365
14
1925
75.924
–
126.279
246.780
38.460
7
1925
74.741
–
127.507
246.716
38.001
30
Nov.
1925
74.377
:.
..L
128.802 246.529 39.543
12
Jan.
1925
120.704
–
…160.254
125.515
99.159
25Juli
1914
67.947
14.300
61.686
20.188
509
1)
Op de basis
van 2
1
5
metaaldekking.
2)
Sluitpost activa.
SURINAAMSCHE BANK.
Voornaamste posten ih
duizendèn kuldeûÈ.
Data
Metaal
C/,Çf/
Andere
opeischb.
schulden Discont.
……..
Dlv. reke-
n
i
n
gen’
)
5 Dec.
1925-
1.011
1.753
706
965
J
314
28 Nov.
1925.
1
1023
1.711
748
–
976
1
311
21
1925..
969
1.601
786
;
973
371
14
1925…
969
1.631
794
. 979
215
7
,,
1925..
959
1.733
697 972
290
6 Dec.
1924…
1.064
1.664
‘ 825
1.059
567,
5 Juli
1914..
645
1.100
560 735 396
,I OJUILPUbt UE avILVa.
0
Januari
1926
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
43
JAVASCHE BANK.
Voornaamste posten in duizenden guldens. De 8amengetrok-
ken cijfers der laatste weken zijn telegrafisch ontvangen.
Data’
Ooud
Zilver
Circulafie
opelschb.
I
metaal-
schuldenj
saldo
2Jan.1926
230.750
355.000
44.000
150.950
26Dec. 1925
224.250
352.500 42.000
145.350
19
,,
1925
218.000
355.500′
46.500
137.600
12Dec. 1925
168.216
41.31
357.934
49.539
128.679
5
,,
1925
153.784
41.730 352.539 36.564 118.334
28Nov.1925
143.658
41.404
344.066
33.517 110.184
21
,,
1925
144.080
42.034
342.138
37.068
110.870
3Jan.1925
133.500 52.319 280.871 87.831
112.856
5 Jan. 1924
151.899
62.083
263.407
103.615 141.382
25 Juli 1914
22.057
31.907
110.172 12.634
4.842
2
Wissels,
Dek-
Da
a
Dis-
‘
buiten
Belee-
rl
kings-
conto’s
N.-Ind.
oingen
n g
in en’)
percen- betaaib.
lage
2Jan.1926
.
11570
58
26Dec. 1925
120.720
.’.
57
19
,,
1925
‘
138.770
–
54
12Dec.1925
16.008
–
22.449 80.202 77.530
51
5′
,,
1925
15.629
23.595
87.851
75.109
50
28Nov.1925
16.674
25.643 83.063
72.195
49
21
,,
1925
16.843
24.945
83.618
67.933
49
3Jan.1925
30.969
16.335
76.330
68.947
50
5Jan.1924
35.611
25.364 86.224
26.723
•
58
25Juli1914
7.259
6.395
47.934
2.228
44
1)
Sluitpost activa.
t)
Basis
216
metaaldekking.
BANK VAN ENGELAND.
Voornaamste posten,
onder bijvoeging der Currency Notes,
in duizenden
ponden sterling.
Data
Metaal
Circulatie
Currency Notes
Bedrag
I
Bankbilj.I 00v. Sec.
6 Jan. 1926
144.673 143.407
293.933
56.250
243.228
30 Dec. 1925
144.556
144.731
296.777
56.250
245.896
23
1925
144.622
145.729
301.522 56.250
250.638
16
1925
144.802
144.153
295.456
56.250
244.175
9
1925
145.008
143.319
290.601
56.250
239.211
1925
145.660
143.283
289.418 56.250
238.116
7 Jan. 1925
‘128.564
127.563
293.022
27.0002)
244.471
22 Juli
1914
40.164 29.317
–
–
–
D ata
00v.
Other
Public
Other
R eseve
Sec. Sec.
Depos. Depos.
n
perc1
6 Jan. ’26
46.363
87.461
12.002 124.829
21.017
153/
6
30Dec. ’25
84.088
103.281
8.362
160.682
19.576
11
23
’25
45.423
79.796 17.652
108.300
18.643
14%
16
’25 48.368
78.127 10.719
118.295
20.399
157f
8
9
’25
54.368
71.081
8.781.
120.226
21.439 16′,’,
‘2
’25
62.438
71.695
8.525 129.924
22.127
16
.7 Jan. ’25
51.665
75.657
12.912
117.170
20.751
157/
8
22 Juli ’14
11.005
33.1333
13.735
42.185
29.297
52i
•) vernouutng iusscnen neserve en ueposlis.
;
uouuueKKing.
BANK VAN FRANKRIJK.
Voornaamste posten in millioenen francs.
Waart’.
Te goed
Buit. gew.
Schat-
Wi
Data.
Qoud
In het
Zilver
In het
voorscit.
kistbit-
f
se
S
buifenl.
bulten!,
ajd. Staat
feIten
3)
7Jan. ’26
‘5.548
1.864
321
.568′
‘
35.550
5.221
4.732
31 Deç.’25
,
5.548
1,864
321
565
35.950,’
5.213
4.184
24
;,
’25
5.548
1.864′
320
563
34.650
5.209 3.693 ’25
“5.548′
1.864 319 563
34.000
5.208
3.4’28
‘1q: ., “25’
5.548,
1.864
317
563
33.700
5.201 3.661
Jan 25
5545
1864
304
573
21700 4885
5.946
23j’u1i1’4
4.104-
.
-,«
,
640.
-…
,-
.
–
1.541
Waarvan
Uifge-
Belee-
.
Rekg. Courant
–
Data
.
-.
-op het
stelde
.
ningen
Circulatte
Parti-
‘.buitenl.
Wissels
culleren
Staat
Sau:’26
‘
1{
-.4′
2.493′
51.983
3.623′
‘.48
31 Dec. ’25
2.518
51.085
3.323
12
24
1,:.
’25
.
1.0
:5
.
2.539
49.933
3.244
11
17
.
”25
12
5
2.579
49.628
3.250
31
1:0.
;,
’25
.
‘
14
’10’…….
5
2.672
49.536
3.230
31
8Jan.’25
,
23
9
3.075
40.831
2.239
15.
23Juli’14
. .
8
–
769
5.912
943
401
7)
In disc, genomen wegens voorsch. v. d. Staata. buiteni. regeeringen.
DUITSCHE RIJKSBANK.
Voornaamste posten in millioenen Reichsmark.
Daarvan
L)eviezen
Andere
Data
r OUd
bij bul-
als goud-
wissels
Belee-
tent. circ.
dekking
en
ningen
banken’)
geldende
chèques
31 Dec.
1925
1.208,1
96,6
402,5
1.914,8
10,3
23
1925
1.208,0
96,6
401,8
1.620,4
10,2
15
‘
1925
1.207,7
96,6
394,9 1.565,0
8,9
7
1925
1.207,3
96,6
402,4′
1.593,6
4,8
30 Nov. 1925
1.207,3 96,6
402,4
1.649,7 23,8
31 Dec.
1924 ‘
759,6 207,1
253,2
2.064,1
17,0
30 Juli
1914
1.356,9
– –
750,9
.50,2
Door
Data
Effec-
Diverse
Circu.
Rekg.-
Diverse
kljksb.
ten
Act iva’)
latie
Crt.
Passiva
geher-
________________
disc.
31 Dec.
1925
231,1
589,5
2.960,4 697,0
464,0
473,1
23
1924
227,6
660,8
2.623,4
712,5
576,3
601,7
15
,,
1925
226,3
689,8
2.566,3
785,0
549,7
585,3
7
1925
223,9
675,9 2.734,3
631,1
520,0
582,3
30 Nov. 1925
221,6
578,4
2.770,9
586,9
495,8 583,6
31 Dec.
1924
78,0 1.654,4
1.9,41,4
820,9 1.570,6 492,8
30 Juli
1914
330,8
200,41
1.890,9
944,-
40,0
–
-,
-,
UIftOLltCiLl
‘.31,
•’.,
1
IJC_, 0W flUV.,
Icoj).
133,0; 217,8; 254,3; 198,2; 130,8 miii.
NATIONALE BANK VAN BELGIË.
Voornaamste posten in millioenen fraucs.
Data
,
5
.
7 Jan.’26
395
–
–
1.140
780
–
7.650
383
22 Dec.’25
395
85
480 1.036
798
5.200
7.471
554
17
’25
395
85
480
1.041
784
5.200
7.475
531
10
’25
395
85
480
1.077
756
5.200
7.556 468
3
,,
’25
395
85
480 934
632
5.200
7.615
117
26Nov.’25
395
85
480
908 545
5.200 7.544
101
8 Jan.’25
376
– –
1.520
1 379
–
7.746
274
VEREENIGDE
STATEN
VAN
NOORD-AMERIKA.
FEDERAL RESEBVE BANKS.
Voornaamste posten in miii benen dol1nr.
Goudvoorraad
Wettig
Wissels
Data
betaal-
middel,
Totaal
Dekking
‘i her-
disc. v. d.
In de
open
bedrag
F. R.
Notes
Zilver
etc.
meinber
markt
banks
gekocht
23Dec.’25
2.6115,3
1.376,8 92,0
764,1
370,0
16
’25
2.701,6 1.449,3
108,4 619,1
352,7
9
’25
2.722,3
1.365,3
.107,6
679,4
369,6
2
’25
2.742
1
6
1.397,6
114,9
643,9
357,7
25Nov.’25
2.745,9
1.405,5 114,6 624,7 359,5
18
,,
’25
2.782,2
1.418,0
122,8
566,4
355,0 24 Dec.’241
2.912,8
1
1.793,0
84,7
396,4
389,0
Data
Belegd
in
U. S.
1
Totaal
–
Gestort
(Joud-
Dek-
Algem.
Dek-
Gov.Sec.
in circu-
St
Kapitaal
kings- kings-
latie
,
–
perc.i)
perc.S)
23 Dec.’25
359,5
1.895,7
2.275,6
117,0
63,9
‘
66,1
16
,
’25
.398,5
1.788,2
2.300,5
117,0
66,3
68,7
9
.
1
25
351,9 1.765,6
2.314,5
116,9 66,7
69,4
2
,,
’25
339,4
1.742,7
2.313,0
116,9
67,8
70,5
25Nov.’25
332,3
1.731,5
2.290,8
116,8
‘
88,2
71,1
18
,,
’25
333,3
1.708,1
2.321,9
116,8
69,0
72,1
24Dec.’24
537,9
1
1.941,7
2.311,2
112,0
1
68,4
70,5
.v
ernuuu,ng i,jta,eri guuuvuorraau tegenover opciscnuare scnuIuen
– F. R. Notes en netto deposito.
2)
Verhouding totalen voorraad munt-‘ materiaal en wettig, betaalmiddel tegenover idem.
PARTICULIERE BANKEN AANGESLOTEN BIJ HET
FED; BES. STELSEL. Voornaamste posten in millioenen dollars.
Aantal
Dis-
1
‘
conto’s
.
.
1
Beleg-
bij
de
Totaal
Waarvan
Data
banken
‘
‘en
1
gingen
lReserve
F.R.
depo-
sito’s time
deposits
beleen.
banks
16 Dec.’25
,
721
14.069
5.512
11.690 18.804
–
5.285
9
’25
722
14.052.
5.417
‘11.683
18.536
-5.343
2
’25
722
14.006
5.393
1.668
18.492
5.348
25Nov.’25
722
13959
‘
5.405
1.656
18.410
5.360
18
,,
’25
722
14.015
5.410
1.694
18.618 5.321
17Dec.’24
739
12.989
5.593
1.694
18.166
4.818
Aan het eind vnu ,eder kvnrtaa1 wordt een overzicht
gegeven van enkele niet wekelijks opgenomen bankstaten.
t
1
r
44
ECONOMISCH-STATISTISÇHE BERICHTEN
13 Januari. 1926
EFFECTENBEURZEN.
Amsterdam, 11 Januari 1926.
De ttiscontoverbnoging van 334 tot 4 pOt., welke gedu-
rende de achter ons liggende week te N e w Y o r k plaats
vond, heeft, hoewel zij de markt verraste, op de fondsen-
markt slechts een bescheiden invloed gehad, wijl zij prac-
tisch geen uitwerking op de geldmarkt heeft uitgeoefend.
De markt te B er 1 ij ii heeft een krachtig opgaande be-
weging vertoond, waartoe de voorwaarde, een ruime geld-
markt, reeds eenigen tijd aanwezig was. De meeste betee
kenis op de koersontwikkeling oefende de melding van de
oprichting, onder deelneming van Duitsche bankkringen, van de European Shares, Ineorporateci te New. York uit.
Het kapitaal dezer Maatschappij bectraagt $ 5 millioen, wel-
ke speciaal tot aankoop van Duitsche aandeelen en obliga-
tiën zullen worden aangewend. Sedert Locarno is de be-
langstelling voor Dnitsche industriepapieren in de V. S.
aanzienlijk gestegen. De belangstelling yoor goudpaxdhrie-
ven der Landschaften duurt voort.
Te P a r ij s zijn de veranderingen van weinig ingrij pen-
den aard geweest. Men verkeerde •daar ter plaatse in een
afwachtende houding, nu het parlement op reces was en
ook in andere opzichten geen aanleiding bestond eeii be
paalde richting in te slaan. Ook het peil van het Fransche
betaalmiddel heeft slechts geringe variaties te zien ge-
geven.
Te L o n cl e n is de markt grootendeels beheersdht ge-
worden door dan toestand van de geldmarkt. De noteeringen
voor particulier disconto zijn tot een fractie beneden tien
officieelen rentevoet gestegen. Bovendien heerschte in tien
aanvang van de berichtsweek de opvatting, dat de Federal
Reserve Bank te New York tot verhooging van het dis
conto zou overgaan, doch zoc geruststellend waren de mei
dingen uit New York, dat men ten slotte •deze mogelijk-
heicl vrijwel geheel uitschakelde, waardoor dan ook het feit
van de New Yorksche discontoverhooging ook hier als een
verrassing in de markt kw’am. In aansluiting hieraan
verwachtte men ook een wijziging van (lan rentevoet der
Engelsche circulatie-instelling. Blijkbaar heeft de Britsche
financieele leiding er echter de voorkeur aan gegeven niet
tot. een tusschentijdsche renteverandering over te gaan.
Hoewel het ook tegen het slot der berichtsweek nog geens-
zins zeker wns, dat dit zou geschieden, rekende men ter
beurze toch sterk met de kans van een discontowijziging
op Donderdag a.s. Dientengevolge is de beleggingsmarkt
eenigszins loôm geworden, mede onder den invloed van
een nieuwen sti
–
oom van buitenlandsche emissies. De aan-
deelenrnai’kt was over het algemeen vast, ook in verband
met de bevredigende dividenden van industrieele en bank-
instellingen.
T e ii on z en t is cle levendigheid ter beurze niet groot
geweest. Ook de stemming is hier en
daar,
hoewel bij uit.
zoiadering, eenigszins bom geworden. Op de
beleggings-
markt is dit niet tot uiting gekomen. Hier bleef de tendens
bij voortduring vast, ook voor de nieuwe obligaties, welke
in de achter
dus
liggende dagen zijn aangebo:len. De
meeste van deze hebben een zeer goed onthaal gevonden.
6 pCt. Ned. Werk. Sdhuld 1922: 106
1
106/
16
; 4% pOt.
Ned. Werk. Schuld 1917 99, 993/8, 997/; 7 pCt. Ned.-
Indië: 101
15
/, 102; 5 pCt. Mexico Goud 1899 £ 20-100
4534, 46, 45; 5 pOt. Brazilië 1903 £100: 77%,
77;
8 pCt.
Sao Paubo: 101
3
/8,
1027/
s
.
De
rubbe4
–
markt is
doorgaans kaln gebleven, niet een
lichte neiging tot verbetering. De berichten uit de Ver-
eenigcle Staten hebben geen onrust meer vermogen te wek-
ken en ook de beschouwingen omtrent een mogelijke uit-
breiding van den aanplant en een toeneming van de ‘voor-
ra:len zijn rustiger geworden. Daar de rubberprijs boven-
dien vrij stabiel bleef, viel er hier en daar wel eenig animo
voor rubberfondsen te constateeren. Toch is de handel zeer
sterk verminderd, in vergelijking met enkele weken ge-
le:len. Het publiek heeft gedurende de laatste dagen niet
veel ondernomen en de markt is dan ook grootendeels be.
heerscht dpor den beroepshandel, waarbij uit den aard dar
zaak cle engagementen gering en de koersvariaties betrek-
kelijk klein zijn gebleven. Amsterdam Rubber: 362%,
355%, 369%, 363%; Deli Batavia Rubber: 256, 254%, 264;
Hessa Rubber: 472%, 467, 495; Java Caoutchouc: 218, 227;
liali Telepak: 390, 385, 396; Kendeng Lemboe: 382, 37734,
390; Ned.-Ind. Rubber en Koffie: 320, 311, 32434; Edam Tapanoeli: 180, 18534, 187; Serbadjadi: 384, 37834, 395,
392; Sumatra Rubber: 366, 360, 376, 380.
De
tabaksniarlct
heeft een m,inder gelijkmatig verloop
gehad. Gedurende het grootste deel van cle berichtsperiode
heerschte hier vrij groote lusteloosheid, welke tegen het
einde echter omsloeg in eenige belangstelling, waardoor de
meeste aaiideelen een min of meec belangrijke koersverbe-
tering konden behalen. Het vooruitzicht op de aanstaande
voorjaarsinschrjvingen – al duurt het nog enkele maan-
dan alvorens de eerste van de reeks zal worden gehouden,
al. op 12 Maart as. – heeft reeds eenigen invloed op deze beursafdeeling uitgeoefend. Arendsburg : 540, 534, 550;
Besoeki Tabak: 243, 235, 240; Deli Batavia: 41934, 430,
426; Deli Mij.:
4
00%, 41134, 409; Ngoepit: 255, 257, 260;
cie Oostkust:
227%,
237, 239
5
/
s
; Senemba.h: 488, 503, 506.
De
suikermarkt,
was zeer rutig. Af doeningen van cle
V.J.S.P. zijn niet bekend gemaakt en de Cubanoteeringen
waren niet van dien aard, om groote belangstelling in het
beven te roepen. Alleen in aandeelen H.V.A. is dan ook
handel van beteekenis voorgekomen, waarbij de tendens
weifeleud cii het koersverloop omlaag gericht bleef. . Cul-
tuur Mij. der Vorstenla.uden: 160%, 161%, 162%; Han-
delsvarg. Amsterdam: 612, 60734, 618; Java Cultuur Mij.:
327,
323%,
327; Ned.-lnd. Suiker Unie:
219%,
215, 21434
Pagottan: 264,
260%;
Poerworecijo: 107%, 106, 108;
Pradjekan Tangeran: 390 (ex cliv.), 390; Tjepper: 590,
580, 600, 604; Watoetoelis Poppoh: 650, 645, 646.
De
schecpvaartmarkt
heeft zich eenigszins kunnen ont-
trekken aan cle apathisehe houding, welke in den laatsten
tijd karakteristiek voor deze afdeeling is. De lichte stijging
van het indexcijfer voor vrachten heeft eenige koopers in
cle markt doen komen. Aanmerkelijke koersvarbeteringen
zijn hierdoor echter niet iii de hand gewerkt, omdat over
liet algemeen het vertrouwen in een blijvende verbetering
van het vrachtenpeil nog niet al te groot schijnt te zijn.
Tegenover de gestegen vraag kon steeds z66 voldoende aan-
bod worden gesteld, dat een prijsstijging in de gunstigste
gevallen slechts enkele procenten kon bedragen. Holland-
Amerika Lijn: 64, 63
34,.
63; Java China-Japan Lijn: 130,
127%, 128%; Kon. Ned. Stoomboot Mij.: 82%,
82%,
83;
Ned. Scheepvaart Unie: 161%, 163
3
/, 164%; Stoomvaart
Mij. Nederland:
171%,
173, 172
3
/.
Daarentegen was cle
petroleunvnsarkt
veel gunstiger ge-
disponeerd. De aanleiding hiertoe is uitgegaan van Amen-kaahsche zijde, vanwaar berichten omtrent mogelijke prijs-
verhoogingen van het product en aaneensluitingen in de
industrie zijn gekomen. Hierdoor waren aandeelen Konink-
lijke Petroleum Maatschappij gezocht. Daarnaast bleken
enkele laag genoteerde petroleumaandeelen, zooals Perlak
en Peudawa goede belangstelling te ontmoeten. Zoowel
absoluut als in verhouding tot cle genoteerde koersen zijn
de verbeteringen hier clan ook van het meeste belang ge-
weest. Dorcitsehe Petroleum Ind. Mij.: 393 (ex div.), 396,
399; (lee. Roll. Petroleum Cy.: 214%,
201%,
210; Kon.
]?etroleum Mij.: 417% (ex div.), 423 34, 419% ; Perlak Pe-troleum Mij.: 61, 63%,
66%,
71; Peudawa Petroleum Mij.:
4334, 44Ii, 46, 48.
Bij
indicstrieelo aancieclen is
cle vaste houding van Jur-
gensaandeelen opvallend geweest. De mededeelingen, op it
jongste algemeene vergadering gedaan, hebben ter beurze
een goeden indruk gemaakt met betrekking tot den tegen-
woorcligen gang van zaken. Ook heeft de onzekerheid ten
aanzien van het boopende proces omtrent de dividenduit-
keering speculatieve koopers in de markt doen komen. De
overige industrieebe aandeelen waren veel rustiger en door-
gaans zonder belangrijke koerssohommelingen. Centrale
Suiker Mij.: 129, 128, 1
2
8%; Hollandsche KunstzijdeInd.:
133, 128 34, 131%; Holi. Mij. t. h. m. van Werk in Gew. Beton: 166 (ex div.), 164; Jurgens: 12934,
134%,
136%;
Maekubee: 150%, 144, 148; Neci. Kunstzijdefabniek: 313%,
325, 318; Philips Gloeilampen: 374, 360%, 370, 364%;
Velg. Touwfabrieken: 32%, 24%, 28%.
Mijnaandeelex
bleven zoo goed als verlaten op een vrijwel
onveranderd peil. Alg. Expboratie Mij.: 135%, 132%,
139%; Billiton le Rubriek: 623%, 619; Recijang Lèbong:
355, 345, 342. –
De af deeling voor bankeandeelen
was vast, waartoe’ oo
de stemming voor Indische credietwaarden heeft bijge
–
Jr
gen. Amsterclamsche Bank: 160, 162 34, 162
5
/8; Roll. Bank
voor Zuid-Amerika: 80,
80%1
80; Koloniale Bank: 1
8
8%,
186, 189%; Ned.-Ind. Handelsbank: 159%; 157, 159; Ned
Handel Mij.: 148%, 147%, 149
9
/18;
R’damsehe Bankvérg.:
71%, 71%, 71%.
Op
de
Amerikaaecscice markt
beerschte goede belangstel-
ling voor enkele industrieele fondsen. Bovendien blèken
aandeelen Wabash te zijn gevraagd, benevens aandeelen
Intercontinental Rubber
,
. American Car & Foundry: 113,
109% (ex div.), 109%; Anaconda Copper: 100, 99%, 983/,
99%; Studebaker: 5934, 58%, 58% ; United States Steel
Corp: 138%, 136
3
/
4
(ex div.), 136; Atchison Tca:
r
135%,
1:17; Ene: 38, 38% 38%
ope
; New York Ont. & Westen: 29,
27
0
/, 28% ; Southern Pacific Cy.: 106
3
/
8
, 104
(ex.
div.);
Union Pacific: 1527/
s
, 150 (x cliv.,) 150; Wabash Railway:
43%,
453/,
46%.
4
13 Januari 1926
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
45
GOEDERENHANDEL.
.
.
GRANEN.
12 januari 1926.
Aaii de Noori-Aiiterikainsche inarktet vareu voor taiwe
ook deze week vec1cr sterke prijsfluctuabies den dageijksch
versehijusel, doch nico krijgt den indruk, dat de merkt
Iaiigzanterhand in een mustiger vaarwater komt. Aanveake-
lijk waren Winuipeg en Chicngo nog vast en de neiging tot
prijsdaling, die reeds in dc laatste week van 1925 nu en
tiau tot uiting kivani, ondervond blijkbaar krachfigeLl
tegeeustauci. In den loop der week is daarin echter eenige
verandering gekomen en op ii Januari sloot Chicago voor
Mi 7%, voor Juli 5% dollarcent per 60 ibs. lager dan
op den 4deii. Te Winnipeg bedroeg voor beide termijnen
de verlaging ongeveer 7 cent. De flauwere stemming met
beperkten koopiust, die cle laatste dagen aan d.e Engelsehe
tarwenu arkt is i ngetreclen, heeft daartoe meegewerkt.
Eeruige herleving der vraag naar bnitenlandsche ta.rwe in
Duitschlaud, dat op cle Noord-Duitselme havens doch vooral
in Antwerpen uit daar liggende voorraden of spoedig vér-
wachte partijen en ook over Rotterdam vrij aanzienlijke
hoeveelheden tarwe kocht, vormde tegen de af name van
den Engelschen kooplust geen voldoende tegenwicht. iii
liet begin der week werd iii Engeland nog veel tarwe ge-
kocht onder den indruk der toen nog vaste Noord-Anmeri-
kaansehe markten, nieuwe berichten over verdere tegen-
vallers in den Argentijnsch.en tmuwenogst, beperkte Argen-
tijdsulie verschepingen en offertes en de toegenomen vraag
uit Oost-Azië. Later echter, toen, verdere verhoogingen in
Noord-Amerika uitbleven en• van daar dus geen nieuwe
aculsporing kwam voor liet voortzetten der ivakoopen, dccii
het wantrouwen in het tegeuwoordige prijspeil zich weder
sterker gevoelen en moesten partijen, die in Eugelsclmc
havens arriveerden, zelfs opgeruimd ivorden aanzienlijk
beneden de prijzen, die voor iets verder verwijderde
pOSi
ties worden gevraagd. Ook de wat grootere werel•dversehe-piugeum oefenden eenigen druk uit, ofschoon uit Argentinië
slechts uiterst weinig werd afgelaclen. De zeer ongunstige uit-
slag van den tarweoogst in de Noordelijke Argent.ijnsche
provincies, waar. die eenige weken eerder plaats vindt dan in
dc meer zuidelijke gedeelten van liet land, is de oorzaak van
die vertraging in de verschepingen van nieuwe Argentijn-
sc’lue ta.rwe. In de eerste helft der week ondergingcu cle
tarweprijzeuu aan de Argentijnsche termijumarkten eenige
prijsverlaging, op welke later een herstel volgde. Daarvan
ondervond in Engeland de markt korten tijd eenigen steun,
daar het sarnenviel niet ccii vasten dag te Chicago en
Winnipeg. Later was Argentinië echter weder flauw,
vooral Buenos Aires De markt sloot daar op 11 Januari
40 9. 55
ceutavos per 100 KG. lager dan een week tevoren,
doch te Bosario bedroeg cle verlaging slechts 20 centavos.
Uit Duitschland gaan de exportzaken in Duitsche tarwe
voort, voernamelijk naar Engeland. Bovendien wordt ter versdhaping via dcii Rijn ook tarwe uit Duitschland aan-
geboden en vrij geregeld in Nederland gekocht. Het is de
vraag of de uitbreiding der Duitsohe inkoopen van buiten landsche tarwe wel dienen ter vervanging van den uitvoer
van het eigen product. Het lijkt ons wnarscbijulijker, dat
de hoeveelheden, die voor export uit Duitecliland worden
verscheept, daar nog als overschot worden gevoeld, terwijl
cle inkoop van buitenlandschc soorten tegeuwoerdig nog
slechts plaats vindt ter vermenging niet de zachte iuland-sche tarwe. Toename der invoeren voor dat doel lag voor
de hand na dc lange periode van zeer beperkte zaken:
Naar Nederland en België blijven de zaken in tarwe voor
eigen verbruik beperkt al verkregen de markten daar door
c!e verbeterde Duitsehe vuraag een wat levendiger aanzien.
‘.Feer aandacht wordt aan de taruvemarkt de laatste (lagen
weder gewijd aan Oost-En ropa. Een niet onbeteekenende
hoeveelheid tarive werd namelijk weder afgeleden uit Rus-
land, wat in Engeland nogal indruk maakte, evenals liet
feit, dat nog verdere Russische tarwe aangeboden wordt.
Van den Donau wordt nog steeds zeer weinig verscheept.
Voor verscheping na den w’intr schijnt echter in Zuid-
Oostelijk Europa de neiging tot het verkoopen van tarwe toe te nemen. Australië is den laatsten tijd, nu het resuil-
taat van dcii oogst vrij wat beter is dan uien eenige ruuaan-
uleui geleden verwacht had, ruimer mt tarwe aan de markt
en ondanks de betere vraag van Japan wordt tot dalendeu
prijs verkocht. Engeland kocht in het begin der week
eexuige ladingen nieuwe Anstm’9lische tarwe en zelfs naar
Brazilië schijnen da.rin zaken t iju gedaan in vem’hanl
fliet het slechte oogstresultaat in de Noordelijke Argen-
tijnche provincies. De verschepingen uit Australdi wareu
deze week reeds van flinken omvaflg. De te velde staande ivimtentarwe heeft den laatsten tijd in verehillende Euro-
peesche landen van overstroomingen geleden, doch overigens
is de stand overal bevredigend. Ook is dat het geval, in cle
Vereenigde Staten, vaar liet gewas over het algemeen dooi’
sneeuwbedekking voldoemle tegen vorst beschermd wordt.
Zeer klein zijn tegenwoordig de zaken in rogge. Te Ohi-
cago volgde voor deze graansoort de markt dcii loop der
tarweprijzen, doch de prijsverlaging was niet groot en be-
droeg van 4 tot 11 Januari voor Mei slechts 3%, voor
Juli 2% dollarcent per 56 lbs Duitsche en Poolsche. rogge
blijven geregeld aangeboden, doch de kooplust daarvoor is
gering. Toch ondergaan de prijzen op aflading nauwelijks
verandering, daar blijkbai.i’ in de verschepiiigshavens eenige
dekkingsvraag bestaat. Reeds verladen partijen moeten eelt-
ter soms met aanzienlijke l)rijsopoffeu’ing ivordeui verkocht
Voor iii a ï s
u’IS
de markt deze week flauw door lagere
uuarkten iii Argentiiiiii, ruime verschepingen iii de invoer-
landen en slechten kooplimst Van dit laatste verschijnsel
ligt iii sommige landlen, speciaal Nederland, een der oor-zaken iii de overstrooniingen. Uit Noorcl-Aiuie,rika werd
weder een flinke hoeveelheid mals verscheept en gelukkig
toonen cle eerste a’ invoeren van deze maïssooi-t in Europa
een zeer bevredigende kwaliteit. Nieuwe zaken in Nooi’d-
Amerikaausche mals blijven echter bijna geheel achterwege
wegens Ce vaste
.
Amuerikaansehe markteui, waar na sterke
pi-ijsscliommurneli Eigen geen prijsdaling te constateeren val t,
zoodat iii vergelijking met andere soorten
Noord-Amerikaan-
cclie mals te duur blijft Flauw was stoomuiencle Platamaïs
cii vooral naar enkele Engelschc havens werden stoomende partijen tuit tweede hard tot zeer lage prijzen verkocht. Be-
halve de slechte vraag werd iie flauwe stemming voor
Platancaïs teweegig’ebracht door dringendl aanbod, ook van
verschepers, van maïs tuit den nieumwen oogst, waarvaif de
berichteu bij voortduring zeer gunstig luiden. Tot aan-
va.nkelijk i’rij sterk dialendlen prijs werden in Engeland veel
zaken gedaan in Pla±cuna.i’s
01)
aflading in den zomer. Ook
in België werd die geregeld verhandeld, terwijl elders de
zakeu nog geen gi’oote heteekenis verkregen. Later ver-
dwenen cle verschepers van de markt, waardoor eenigc
pi’ijsverhoogiiig intrad. Eenig herstel, dat op S Januari
aan cle Ai-gentijnsehe termijnmsrkteu intrad, zette uuiet
door, en op 11 Januari sloot mua.ïs aan de Argentijnsclio
termijuimarkten voor Februari 20 ii 35, voor Mei (nieuwun
oogst) 5 centavos per 100 KG. lager dan een week tevoren,
In Europa heeft echter de afname van dcii drang ot ver-
koopen der Argentijusche verscliepers hier cci daar eenige verbetering der in aïsmarkt teweeggeb racbt. In Nederland bleek die op ii Januari zooivel uit de iets betere vraag voor
spomlige mais als int een trouwens nog slechts geringe
prijsvem-betering. De omzet blijft echter nog klein en aan-
komende partijen vinden slechts moeilijk koopers. Vrij
levendig wai-en in Nedei-lancl
01)
eenige dagen dezer week
do zaken in uuaïs ter vei’selieping van dcii Donau in de vooi’
aarsmaan dm, welke dii ngeud uit, Zuid-Slavië werd aange-
boden. Een kleine vem-hooging der vraagprijzen heeft echter
le laatste dagen cle zaken weder sterk dccii inkrimpen,
ofschoon deze rnaïs aanzienlijk lager clan Platamaïs aan-
geboden bleef. Verschepingen van den ])onau waren deze
week kleiner duim den laatsten tijd het geval is geweest,
doeh de cuu.ii’oeren in de Roemeensche havens zijn vrij ruim.
Zaken in Donaum aïs ondei-vi ci den nog den belemmerendeu
invloed van de slechte kwaliteit der aanvoeren in de West-
Europeesche havens, welke dam- aan den handel groote ver-
liezen en vee] last veroorzaken. Algemeener is echter secleu-t.
ecuige dagen het aanbod van geda oogde Zuid-Slavische maïs ter spoe:lig’e vem-scheping, (lie ten opzichte der kwaliteit on-
getwijfeld meer vertrouwen verdient en in Nederland wel
kooplust ontmoet.
Uit Zuid-Afrika is deze week minder verscheept, nu de
vroeger afgesloten contracten grootendeels zijn vervuld.
Nieuwe zaken komen nauwelijks voor omdat ongunstig
weder voor den nieuwen oogst leidt tot zeer hooge Zuid-
frikaansche vraagprijzen.
iets meer leven is aan de g e r s t.markt teweeggebi-acht
door verbetem-de vraag in Duitsch]and. Donaugerst werd voor
Duitsche rekening te Antwerpen gekocht en ook naar Ramii-
burg cii Bremen kwamen daarin zaken tot stand. Van
Noord-Amerika is dat nog nauwelijks het geval omdat de
prijzen daar te hoog blijven. Verschepingen van Nooi-cl-
Amerika ter uitvoering van vroegere verkoopen waren ccli-
tem- ook deze week nog vrij ruim. Vooral in Nederland echter
overtreft dle aanvoer van Noord.Anmerikaansclme gei-st nog
steeds de vraag en spoedlige partijen worden aanzienlijk
beneden de Amerikaaiusche prijzen veihaiideld. Andere soo.i
tea wekken hier zeer weinig belangstelling. In Engeland
werd een enkelen keer wat Russische gerst gekocht, waar-
van de verschepingen op bescheiden schaal voortgaan, doch
overigens is
pok
in Engeland de handel in gerst zeer stil:
In nog meem-dere mate geldt dat voor h a ve r, waarin
aan de Engelsche markt de zaken van zeer weinig beteeke-
nis zijn. De havermarkt in Noord-Amerika blijft echter vast,
46
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTÉN,
13 Januari 1926
Noteeringen.
Chicago
1
Buenos Aires
Data
Tarwe
Maïs
1
Haver Tarwe
MaTs
1
L(fnzaad
Locoprjzen te Rotterdam/Amsterdam.
Soorten
II
Jan.
1
4 Jan.
1
12
Ton.
1
1926
1
1926
1
125
Mei
I
Mei
I
Mei
I
Febr.
Febr.
Febr.
9Jan.’26
175’j,
88/
8
14,95
7,95 16,40
4
,,
’26
82sX
88k’
46:1
8
15.20
8,20
16,40
9Jan.’25 179
128
3
/
8
617/
8
15.70
11,051)
2360
9Jan.’24
10834
7714
46
11,30
1
)
9,90
1
)
19,751)
9Jan.”23
119f
721/
8
4514
11,30
8,30
1
)
16,90
20Juli’14
82
563/
8
36
1
4
9,40 5,38
13,70
1)
per Januari.
AANVOEREN in
Tarwe (Manitoba III)
.
•
1
16,85
17,50
* 18,50
Rogge (No. 2 Western) ‘..’
11,50
11,40
16,10
Maïs (La Plat.a) ……..
2
194,-
202,-
249,-
Gerst (48 ib. malting)…
,2
185,-
188,-
260,-
Haver ……………..
1
10,50
10,90
14,-
Ljnkoeken (Noord-Amen.
ka van La Plata-zaad) ..’
14,40
‘ 14,80
14,75
Lijnzaad (La Plata) …..
S
377,_
374,-
502,-
1)
per 100 K(.
2)
per 2000 KG.
8)
per 1960 KG. * No. 2
Hard/Eed Winter Wheat.
;oxfs van 1000 KG.
Rotlerdam
Amsterdam
Totaal
Artikelen
t
II
319
I
Januari
Sedert
I
Overeenk.
II
319 Januari
Sedert
1
Overeenk.
1
-1925
1
1926
1
Jan.
1926
tijdvak
1925
Ii
1926
ijan.
1926
1
tijdvak
1925
Tarwe ……………..
19.255
19.255
17.071
– – –
19.255 17.071
Rogge
……………..
6.675
.
6.675
555
–
–
–
6.675
555
Boekweit ………………
468
468
331
–
–
–
468
331
37.216 37.216
23.0118
.
5.322 5.322
2.200 42.538
25.268
4.215
4.215
2.882
– –
–
200
4.215 3.082
Haver ……………..
2.428 2.428
316
200
200
–
2.628
318
Mais ………………..
7.120
7.120
6.984
2.793 2.793
–
9.913
6.984
Gerst
………………..
8.529
..
8.529
5.317
–
–
–
8.529
5.317
Lijnzaad
…………….
Lijqkoek
……………
1.419 1.419
4.454
145 145
1.325
1.564 5.779
Tarwemeel
………….
Andere meelsoorten ..
403 403 782
–
–
–
403 7.82
waardoor ook naar het vasteland zaken uitblijven. Duitsche
haver wordt naar de naburige West-Europeesche landen
vrij geregeld verhandeld.
SUIKER.
De verschillende suikermarkten wareti de afgeloopen week kalm gestemd. Half inadeurs in cle groote suikerverbruikende landen kochten niet veel. En Amerika huicligen (lezen nog de
van cle ha.ncl in den tand” politiek, in Engeland zitten zij
op groote voorraden en
01)
het vaste land van Europa nemen zij voor het oogeeblik eene afwachtende houding aan.
In Arn er k a brokkelden de noteeringen voor Spot
Centr. dan ook wat af, terwijl deze op (le termijnmarkt zoo goed als geen verandering ondergirigen, hetgeen uit onder
–
volgende cijfers blijkt:
Sp. C. Jan. Mrt. Mei Juli
Slot voorafgaande week …….4,21 2.40 2.45 2.58 2.68
Opening verslagweek……….4,21 2.37 2.44 2.57 2.67
Slot verslagweek …………4,11 2.36 2.42 2.54 2.64
De ontvangsten in cle A.U. haves der V. S. bedroegen
deze week 85.795 tons, de versmeltingen 70.000 tans (tegen
38.000 tons in 1925) en de voorraden 76.000 tons.
Willett & Gray geven de volgende cijfers voor de con-
sumptie in cle V. S. over het afgeloopen jaar in vergelijking
met 1924:
Uitgedrukt in’geraffineerd…. 5.510.000
4.854.000 tons
,,Lruw ……….5.925.000
5.220.000
hetgeen eene toename van ongeveer 13% pCt. betenkent.
in prompte Cubasuiker kwamen kleine afdoeningen tol
stand tot ongeveer 2
3
/
8
d.c. c. & fr. New York, terwijl de.
noteering voor Februari/Maart verschepitig naar Europa
ongeveer sh. 11/6 was.
De laatste C uh i-statistiek luidt als volgt:
1926
1925
1924
Tons
Tons
Tons
Weekontvangsten nieuwe oogst 43.814
55.905
56.531
Oude oogst ………………6.456
577
–
Totaal 1 Dec. ’25-2 Jan. ’26 .
138.035 120.679
82.407
Aantal werkende fabrieken
120
122
129
Weekexport nieuwe oogst …
30.024
37.777
36.760
Oude oogst ………………3L974
385
–
Totale export
…………..51.657
80.110
40.474
Totale voorraad op 2 Jan. . ..
132.148
42.015
41.933
Op J a v a was de markt kalm en prjshoudend zonder
afdoeningen van beteekenis. In de tweede helft van Deceni-‘ ber zijn cle regens eindelijk goed ‘doorgekomen, hetgen den
stand vail den te velde stnancleu oogst sel vetheterde.
II
i e r te 1 a n d e opende de markt deze week kalm, ter-
wijl ideeën van .koopets en verkoopers ongeveer
f
1/8 uit
elkaar lagen. Wegens gebrelç aan ondernemingslust brok-
kelden prijzen echter wat af om daarna weder wat aan te
trekken. De markt sloot kalm op de volgende noteeringen:
Januari ……..
f
16
/b
Mei ……….. ,
17.li
geboden
Augustus ……,, 17.7,
J
De oiszet bedroeg deze week 4000 tons.
KATOEN.
Noteering voor Locô-IÇatoen.
(Middling tJplands.)
8
Jan.
31
Dec.
24
Dec.
8
Jan. 1
8
Jan.
1926
1
1925
1
1925
1925
1
Il24
New York voor
Middling… 20,75 c 20,70e 19,80e 24,05e
35,70 e
New Orleans
voor Middling – c 20,- c 19,25e
– c
– c
Liverpool voor
Middling… 10,54 d 10,27 d
9,92 d 13.01 d 20,20d*)
5)
Voor fully middling ouden Standaard.
Ontvangsten in- en uItvoeren van Amerikaansche havens.
(In duizendtallen balen).
t Aug.’25 Overeenkomstige periode
tot —‘
–
1
Jan.
’26
-_
1924 /25
1
1923124
Ontyangsten Guil-Havens. } 6733
6366
4943
11
ant.Havens
Atl
Uitvoer naar Gr:B rittannië
1376
1530
1218
‘t Vasteland etc
2720
2488
1831
Japan
608
489
358
Voorraden.
(In duizendtallen balen).
Overeenkomstig tijdstip
1Jan.
’26
1924
1923
1564
1006
Amerik. havens………..1656
Binnenland
…………..
2016
1509 1058
New York
…………….
98
212
178
501
442
.
2,48
New Orleans ………….
Liverpool …………….
547 556
412
Marktbericht van de Eleeren Sir Jacob Behrens & Sons,
Manchester, d.d. 6 Ja6iiari 1926.
Prijzen van Amerikaansche katoen varen vÔÔr Nieuwjaar
wat flauwer, doch herstelden zich weer op Maandag. Gis-
temen was New York flauwer en hedenmorgen , openden
Liverpoolfutures 7 tot 12 punten lager. De markt maakt
een rustigen tijd door; ver.koopn e ‘zijn slechts gering, hoe-
wel de aanvoer nog’teeds zeer belangrijk is;. gistereil no-
teerde F.G.F. spot te Liverpool 17,55 d. tegen 16,50 d. het
laagste punt van dit seizoen veertien dagen geleden’. Van alle soorten heeft men thans groote aanvoeren en het kon
wel eens blijken, dat deze Egyptische oogst een topcijfer
bereikte.
De Amerikaamische garenmarkt toont nog steeds geen ver-
13
Januari
1926
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
47
betering en de vraag is over het algemeen slechts gering.
In enkele nummers, zoowel giove als medium, zijn eenige
flnuwgestemde verkoopers en. de prijzen varieereu soms
neer dan een haifpenny per
hond.
De markt is na de vacan
tiedagen nog niet weer op verhaal gekomen en cle omzet
ï,00wel in ring, als mulegarens als ook in getwijude garens is bepaald teletLrstellencl. Voor Egyptische stapels bestaat
ook weinig belangstelling en de meeste spinners rappor-
teeren, dat da verkoopen van geen beteekenis zijn. In goede
6Oer twist komen de verbruikers van ,,combed Uppers’ als
substituut van ,,car.ded Sakel” tot de conclusie, dat ten
gevolge van de goedkoopere Sakelkatoen het verschil in
prijs tusschen deze beide soorten bijna verdwenen is, zoo
dat zij dus weer geleidelijk tot cie oude merken terugkee-
ren, in getwijude garens, zoow’el gezaagd als ougezengcl,
gaat slechts weinig om.
De week is te kort geweest om iets definitiels over de
lekmarkt te schrijven. Er is zeker wat meer vraag en
ook de toon is gezond. Voor Indië wordt wat meer ge:iaan
en Calcutta.,dhooties worden speciaal genoemd. Ook China
schijnt wat meer belangstelling te toonen. Het is echter
nog te vroeg om thans reeds te voorspellen, of deze sohijn
van opleving tot een werkelijke verbetering in zaken zal
leiden, daar de markt nog ouder den invloed van de vacan-
ide verkeert en er nog geen zaken van eenige beteekenis tot
stand zijn gekomen.
30Dec. 6Jan. Oost. koersen. 29Dec. 5 Jan.
Liverpoolnoteeringen. T.T.opBr.Indië 1/6 116
F.G.F.Sakellaridis 17,40 17,70 T.T.opHongkong2/4l
210/
G.F. No. 1 Oomra 7,30 7,20 T.T.op Shanghai 3/1 3/1k
KOFFIE.
De vaste steimitig, waarmede het jaar was begonnen en
waarover in het vorig weekoverziokt is geschreven, hield
ook in cle afgeloopen week aan. Weliswaar trad aan de
Lermijnmarkten in den aanvang eesse kleine ieactie in, doch
spoedig hersteliden de prijzen nich weder en liepen daarna
verder op. Aan de Nederlaudehe markt was de stijging
van termijnen, vooral voor de diichtbijzijnde ma.aniclen, ten
slotte belangrijk en het bezwaar, dat ten onzent de noitee-
ringen in verhouding tot de buitenmarkten te laag ston-
den, kan dan ook.Iihans als grootendeels opgeheven worden
heshouiwcl.
in loco itiepen de prijzen ook verder op, al was bier de
stijging niet zoo groot als in termijnen. Het feit dat dc
afzet, koew1 iii den laatsten tijd ‘el beter, toch nog niet
geheel bevredigend kan worden genoemd, is hiervan de
oorzaak.
Ui.t cle in het begin dezer maand verschenen Statistiek
van cle Firma CL Duuring & Zoon te,Rot±erda.m blijkt, dat
in December 1925 de invoer geweest ii als volgt:
1925
1924
1923
balen
balen
balen
iuEuropa …………6142.000
922.000
746.000
Ver. Staten v. Amerika 1.079.000
852.000
1.039.000
Totaal….
1.771.00
1.774.000
1.785.000
De Aflever’ingen in December waren:
1925
1924
1923
balen
balen
ba1n
in Europa …………66 [.000
662.000
802.000
Ver. Staten v. Amerika
980.000
1.026.000
1.211 000
Totaal…. 1.641,000
1.6o6.000
2.013.000
in
h&t gehecle jaar 1925 waren in Europa en in de Ver-
en igcle Staten te zasnen:
1925
1924
1923
balen
balen –
balen
,le Invoeren ……….19.270.000 20.772.000 18.745.000
Afleveringen ……… 18.969.000 20.690.000 19.825.000
De totale Afleveringen wareil dus in December 1925
47.000 balen kleiner clan iii 1924 en zelfs 372.000 balen
kleinêr dan in 1923, tei’wiji de Invoeren in December in
cle laatste drie jaren bijna even groot zijn geweest.
Voor hbt geheele jaar 1925 bleven echter de Invoeren
niet minder dan 1.502.000 balen onder diie van 1924, terwijl
zij slechts 525.000 balen stegen boven diie van 1923. De
Afleveringen in 1925 varen 1.721.000 balen kleiner dan in
1924 en zelfs nog 856.000 balen kleiner dccii in 1923.
‘De zichtbare wereldvoorraad was op t Januari 1926
5.164.000 balen tegen 5.128.000 halen op 1 December 1925
en 5.384.000 balen verleden jaar (in deze cijfers zijn niet
begrepen de voorraden in het binnenland van Sao Paulo,
welke &p 1 December 1925 en 1 Januari 1926 ruiini4 Mil-
lien balen bedroegen).
De prijzen van gewoon goe:l beschreven Superdor Santos
op prompte verscheping zijn bhans ongeveer 1071- Ii 108/-
per cwt. en van dito Primë ongeveer 109/- t 111/-, terwijl
zij van Rio type New-York 7 met beschrijving, prorn.pte
‘erscheping, bedragen 861- t 86/6. Van Robusta op aflacli.ng van Nederlauidsch.Indië zijn de
prijzen niet meer zOô buitensporig hoog als een week ge-
leden; toch zijn zij nog altijd belangrijk boven onze pan-
teit. Op het oogeiiblik luiden de noteeringen ongeveer:
Pcslembang Robusta, Januari versoheping, 51
4
t 524 ct.;
W.I.B. faq. Bobusta, Februari verdeheping, 55 t 56 et.,
alles per Y2 K.G., aif, uitgeleverd gewicht, netto contant.
De officieele loco-noteeriugen bleven gehandhaafd op 67
oh
per
4
K.G. voor Superior Santos en 57 ct. voor Robusta.
])e noteeringen aan de Rotterdamsche termijnmarkt wa-
ren aan cle ochtend-cali als volgt:
Santos-contract
. Gemengd Contract
basis Good
basi9 Santos Good
Mrt.
Mei
Sept.
Dec.
Mrt.
Mei
Sept.
Dec.
12Jan.
59
56*,
47/
8
5434
54% 525f,
505/,
49
5
,,
56%
545
52
525/,
52s/
50.,
485j 478/
8
.
29 Dec.
54
5211,
50
1
/8
493%
50
48t,,
46
445,
22
,,
538/,
51’j,
1
495
.
1
8
495/,
496/8
4/8
De slot.noteeringen te New York van
het aldaar
geldende
gemengd contract (basis Rio No. 7) waren:
Mrt.
Mei
Sept.
I
Dec.
$
17,54
$
17,49
$
17,13
$
16,90
4
,.
……
,,
17,52
17,45
,,
16,71
16,54
11
Jan……..
,,
16,82
.
,,
16,60
,,
15,92
28
Dec……..
21
16,75
,.
16,49
,,
15,84
Rotterdam,
12 Januari 1926.
–
(Mededeeling van de Vereeniging voor den Goederenhandel
te Rotterdam.)
Noteeringen en voorraden in Brazilië.
te Rio
te Santos
Wisselkoers
Data
te Rio
Voorraad Prijs Voorraad Prijs op Londen
(In Balen) No. 7
1)
(In Balen) No.
41)
1
11 Jan. 1926
312.000 24.775 1.193.000 27.500 77/
4 ,,
1926
263.000 23.825 1.276.000 27.500
7171,,
28 Dec. 1925
270.000 23.825 1.292.000 27.200
713/
12 Jan. 1925
361.000 39.150 1.744.000 43.500
6
7
/
1
Ontvangsten uit het binnenland van Brazilië in Balen.
te Rio
te San (os
Data
Afgeloopen
Sedert Afgeloopen
Sedert
week .
1Juli
I
week
I
1Juli
9 Jan. 1926…….
84.000
1
2.833.000
1
181.000
1
4.923.000
10 ,,
1925…
29.000 2.470.000
138.000 5.758.000
1)
In Reis.
DE KOFFIEMARKT IN 1925.
inn het Jaaroverzicht der Vereeniging voor den Goede-
renhnndel te iiotte.i-dam is het volgende ontleend:
Aanvoeren en Afleveringen in Europa en de Vereenigde
Staten van Amerika, in duizenden balen,
(volgens de statistiek van G. Duuring & Zoon).
T
Aanvoeren
Afleveringen
1925
1
1924
1923 1925
1
1924
1
1923
Kopenhagen.
382 494
411
398 506
416
220
109
269
183
111
Hamburg …….
..
1.408 833
1.448
1.385
819
Bremen ………266
Nederland …
.1.430
2.227
2.542
1.703
2.059
2.495
1.917
44!
387
284
375
408
861
Antwerpen ..
624
638
64.8
599
648
713
2.416 2.524
2.627 2.539
2.475
2.606
Engeland ………
172
162
156
171
161
Eltvre
……….
461
410
469
447
.416
447
Bordeaux …….151
Marseille
…….
419 596 532
454
578
540
Genua
………
Triest
.
……..
.706
755
637
737
718
649
9.523
10.146
8.415
9.481
9.981
9.240
Europa ……..
Ver. Stat. v. Am.J
9.747
10.626
10.330
9.488
10.709
10585
Totaal
. .J19.270
1
2
0.7
72
1
8.745
Il
8
.
6
9
20
.
690
19.825
Zichtbare Wereldvoorraad op 31 December:
1925
1924
1923
Voorraa4 volgens Statistiek ……5.164
5.384
4.467
– Binnenland Sao Paulo . . 4.216
*4.000
–
•Geraamd.
Totaal …. 9.380
9.384
4.467
7
48
ECONOMISCH-STATISTISCHE BERICHTEN
13 ‘Januari 1926
Invoeren in Nederland:
Herkomst
1925
1924
1923
Balen Balen
Balen
Nederlandsch Oost-Indië
417.100 433.400
161.900
Brazilië
…………..
916.400
1.264.300 949.400
Centr. Am.enW.-Indië.
688.200 646.300 384.300
Afrika
…………….
76.700 52.300
15.800
Verschillende landen ….
128.400
145.000
191.600
Te zamen …..
2.226.800 2.541.300
1.703.000
Afleveringen uit Nederland:
1925 1924
1923
Balen
Balen
Balen
Alle soorten
………..
2.058.700 2.493.900
1.916.400
Voorraad in Nederland op
31 December:
Herkomst
1925 1924 1923
Balen
Balen
‘
Balen
Nederlandsch Oost-Indië
133.800
78.900
.
35.900
Brazilië……………..
154.800
98.100 92.100
Centr. Am. en W.-Indië
106.300
46.200
55.700
Afrika
……………
5.500 8.700
500
Verschillende landen..
5.000 5.300
6.100
Te zamen …..
405.400
237.200
190.300
Omzetten’ Termijn-Markt:
1925
1924 1923
Balen
Balen Jialen
Rotterdam
…………
* 977.500 745.500 587.500
Amsterdam …………
1.627.500 1.421.000
989.000
Totaal Nederland ……
2.605.000 2.166.500
1.576.500
*Waarvan 638.000 balen Santos contract; 339.500 balen
gemengd contract.
THEE.
–
De Londeusclie veilingen werden verleden week hervat
en de markt opende prijslioudeud tot hier en daar iets lagi’.
hei-bij dient in aanmerking genomen te worden, dat de
kwaliteit vail liet aungeboclene achteruitgaande was.
De voorraad in Londen beliep op 31 December 187 mil-
lioen lbs., een voorraad, die even groot is als die op het-
zelf
de tijdstip van verleden jaar. Tegenover aanvoeren ten
bedrage van 54 millioen lbs. – December 1924 ruim 60 mil-
lioen lbs. — staan afleveringen van 37 millioeui )bs. –
December 1924
291%
millioen lbs. Niet alleen dus zijn de
aanvoeren ruim 6 millioen lbs. minder dan verleden jaar,
doclL de afleveringen 8 millioen lbs. girooter.’
:u:et surplus van de voorraden, dat vrijwel het geheele jaar
door bestaan heeft, is thans geheel verdwenen, en zal, zoo-
als ‘hee zich thans laat aanzien, in de volgende maanden
p]aatsmaken voor een inkrimping. Amsterdam, 11 Januari.
METALEN.
Loco-Noteeritugen te Londen:
Kope
Koper
Data
Stan-
r
Electro-
I
Tin ‘
Lood
Zink
daard
lyf Isch
11
Jan. 1926..
59.1216
65.15/-
283.7/6
35._/_
39.-/_
4
,,
1926-
59.151-
66._/_
289.2/6
35.15/2
39._/_
28 Dec. 1925-
59.15/_
65.17/6
289.216
36.5/-
38.15/-
21
,,
1925..
60.7/6
66.7/6
286.2/6
34.10/-
38.10/
13
Jan.1925…
66.15/-
71.15/-
266.17/6
43.101-
38.15-.
20 Juli 1914-
61.-/-
145.15/-
19.-,’-
21.10/-
VRACHTENMARKT.
l)e graauvraohtenmarkt van Amerika was de afgeloopen week zeer kahn en cle vrabten zijn iets gedaald. De afslui-
tingen die nog gedaan werden zijn beperkt tot U. K., mees-
tentijds met opties. New York/tJ. K. betaalde
3/11%
cl. pel’
qtr., exclusief Ierland en Manchester, optie BordeauxfHa.m.
burg ra.nge 3/- of Middellan.dsc’he Zee 3/6, per 10/25
Januari, dooh nadien werd ook reeds een boot bevracht
tegen de lage vracht van 3/- per qtr. 13. K./Continent (Bor-
deaux.Hambuig range). Van de Northern Range w’erd een
handige lading gedaan naar Denemarken (4 havens) tegen
19 cents per 100 •lhs., Januari. De Gulf is zonder graan.
a
zkn. Er bestaat echter van deze richting een flinke vraag
naa.r handige tonnage voor veekoeken naar Denemarken.
Het aanbocl van passende boeten is echter ciermate, dat cle
vrachten op een laag peil staan. Van Sa.vaunah werd een
handige 2000 toi.iner gedaan naar 2 havens Denemarken per
IS Januari tegen $ 6,- en van cle Gulf wordt $ 6,25 aan-
geboden.
De suikermarkt is kalm en de vrachten zijn iets lager
geworden. Van Ciuba of San Domingo bedong een 7000 ton-
ner 18/3 basis édn haven
13-t
K./Continent,
proml)te
belading.
Van cle North Pacific vond sledhts ddn graanbevrachtiuig
l)iantS, al. een 7000 tonner
p’
Januaii tegen 35/-. Niette-
min bestaat er een goede vraa. doch Januari tonnage wordt
slechts
il:1
geringe mate aangeboden. Voor lumber worcleii
nog steeds boeten gezocht.
Ofschoon men verwachtte dat de markt van de ]iiver
Piste na de vacanties zou opleven is juist het tegenoveige-
stelde gebeurd. Er w’eu-den slechts vier bevrchtingen ge. da an per prompt en
3’a
n./Fehr. De laatste afsluiting wils
tegen 18/- van ]lahia Blanea. Van Upriver werd 19/- ge.
iccepteerd naar Av onrnouth direct.
Met uitzondering vau.i (le Vereenigde Staten waren alle
bestemmingen van Chili zeer kalm. Naar Europa is 66n
volle lading in de ma.i
–
kt met vele opties, terwijl voor
ruimte in het geheel geen vraito bestaat. Naar de Galvestoti/ Wilmiagton lange werd bevracht tegen $ 5,25 per Feb.ruai
bi-wijl een groote boot gerappoi
–
teerd wordt naar de Noni:
dehijke Staten tegen de nog betere vracht van $ 5,80. i)e oostelijke markten bleven kalm met uitzondering van
Australië en Bui-mali, welke laatste twee eenige belang-
stelling toonen voor tonnage voor volle ladingen. Van Vla-
diivostock werd 3000 tons hevradht per een Britsche lijn
boot tegen de lage vracht van 30/- U. K./Continent/Soandi-
navië. Van Australië was de ‘raag vast, doch de vrachten
zijn niet bijzonder aanlokkelijk. Van Znid-Australië(Victo-
i-ia/Sydney werd 431- tot 43/6 betaald voor booten van ongeveer 6500 leus, terwijl van Sydney alleen een 7300
tonuer 42/6 heeft geaccepteerd voor laatste ‘helft Januari.
Van Bitrmali werd een 6000 lens lading bevi
–
acht naar de
Antwei
–
penfflarnbu’rg lange . (dn loshaven) tegen 2716. Op deze basis zijn verdere oi-ders aan de markt. Britsch-Inciië
blijft zonder definitieve vraag en de vracht blijft ongeveer
22/6 van Bombay/Karachi/Marmagoa. Ook Zuid-Afrika is
zoncler definitieve vraag. Van Mauritius worden groote boo-
ten gezocht per Febr/Maart, maar ei- wordt slechts
2
31
–
gcïndiceerd.
l)e Zwarte Zee is kalm en er is slechts weinig vraag.
Sulina nam een handige boot direct naar Scandinavië
tegen 18/6.
De vraag naar tonnage voor erts v-ai.i de Middellandsche
Zee blijft vast en de vruchten zijn iets verbeterd. De voor
–
naamste afsluitingen zijn: Benisaf/Midcllesboro 616, Melilla/
itottec-dam
5/71%,
Barcelona/Rotterdam 5/9. Er zijn niet veel
fosfaatiadingen in cle markt en de vracht van Sf ax naar
Fransch Atlantische havens bedraagt 5/9.
Van cle Golf van Biscaye bestaat een flinke vraag, doch
cle boeten worden niet overvloedig aangeboden. BilbaofCa.r
–
diff betaalde 616 en
6/71%
en naar Newport 6/9. Naai- Bot-
tei-darn is de vracht 5/6.
Van de Golf van Biscaye bestaat-een flinke vraag, doch
de looten worden niet ovei:vloedig aangeboden. Bilbao/Car-
duif betaalde 6/6 en
6/71%
en naar Newport 619. Naar Rot-
ler.dam is cle vracht 5/6.
Naar booten op time-charter basis bestaat veel vraag;
Ii oof dzakelijk echter voor Amerikaansche rekening. Op- en
teruglevering in Britsch-Inclië werd met 4/- betaald voor
0,9/12 maanden in het Oosten.
])e koleavrachtenmarkt van Amerika bleef nog zeer
blauw. Ei- vonden slechts 2 afsluitingen plaats, nl. Haiup-
ton I{oa:ds/Rosario tegen $ 4,25 en naar Bermuda tegen
$2,25.
Van Engeland ‘ is de kolenanai-kt echter vaster en de
vitehiten naar Amerika-ansc-he l)estemmingen, alsmede naar
de Micldellandsche Zee, vertoonen een verbetering. Afslui-
tingen zijn o.a. van Zuicl.Wailes: Bordeaux 4/6, Genna 10/-,
.lexan!dnië 12/-, Djibouti 16/-, Las Palmas 8/9, Rio 1416,
Poi-tlancl 719 en van de Oostkust: Aa.rhus 7/3, Hamburg
4/9, Nantes 5/6, Genua 9/6.
RIJNVAART.
Week van 3 t/m. 9 Januari 1926.
De aanvoeren van zeezijde bleven gering, soheepsi-uuimte wis
ruimschoots beschikbaar.
Nadat cle waterstand op 2 Januari zijn hoogste peii hal
bet
–
eikt, trad na dien datum val in, en werd h&t verkeer
vanaf Botterdam na 6 Janua’ri snecessievelijk opgenomen.
T[et sleeploon varieerde van
f
0,80 tot
f
1,20 tarief. De
er-ts’raohten naai
–
cle Ruhr f0,35 met
1%
en
f
0,45 met
1%
bostij’cl.
In de Ri.ihrhavens werden de versahepiusgen van kolen
ii het laatst der week wederom opgenomen. Bij weiadg
scheepsruibnte was de vraag matig, omreden door het hooge
vttei
–
met de verladiuig slechts geleidelijk kon w’orden be-
gonuen.
De vracht aldaar onderging geen wijziging. Aangezien
cle verschepingen van kolen voor den eerstkomenden tijd
groote afmetingen zullen aannemen, kan verwacht worden,
dat de vrachten geen daling zullen ondergaan.
13 Januari 1926
49
DE TWENTSCHE BANK
Amsterdam – Rotterdam – ‘s-Graveuhage – Dordrecht – Utrecht – Zaaudam – Zwolle
Maandstaat op 31 December
1925
DEBET
Aandeelhouders
nog
te
storten 90
pOt.
op
aandeelen B,
waarvoor waarborg gèdeponeerd
………………….
f
1.417.500,-
Deelneming in de firma’s: B. W. BLIJDENSTEIN & Co.,
te
Londen
B. W. BLIJDENSTETN Jr. te Enschede
8.435.000,-
LEDEBOER & Co., te Almelo
Deelneming in bevriende Bankinstellingen .
.•.
.
f
10.747.003,75
waarvoor
iii
geld
gestort
………………………..
,,
8.039.803,75
waarvoor effecten gedeponeerd ……………………
f
2.707.200,-
Effecten van Aandeelhouders
gedeponeerd bij bevriende instellingen
…………….
eigen
gebruike
…………………………….
,,
30.243.470,-
34.950.670,—
Kassa,
Wissels
en
Coupon’s
…………………………
,,
52.584.783,53
Ned. Schatkistbiljetten en Schatkistpromessen
,,
.
3.306.996,01
Daggeldleéningen ………………….. ………………..
900.000,-
Saldo’s
bij
Bankiers
………………………………
,
‘
,,
12.239.550,40
Eigen effecten
en
syndicaten
…….
………………..
6.223.687,68
Saldo te leveren en te ontvangen fondsen
,,
642.931,83
Prolongatiën
gegeven
………………………………
,,
16.567,155,-
Oredietvereeniging
………………………………..
f 57.768.554,02
Af:
loopende
Promessen
…………………………..
,,
4.300.000,-
53.468.554,02
Voorschotten tegen Onderpand of Borgtocht en Saldi Rek.-Crt
f
53.152.034,96
Af:
loopende
Promessen
…………………………..
,,
3.515.000,—
–
11
49.837.034,96
Voorschotten
op
Oonsignatiën
……………………….
.
,,
2.779.999,12
Gebouwen
……………………………………….
,,
5.347.427,72
Totaal ……
f
256.541.094,02
CREDIT
.
Kapitaal
…………………………………………
f
36.000.000,-
Reservefonds ………………………………………
8.822.001,91
Buitengewone
Reserve
……………………………..
Credietvereeniging ……………………
Credietvereeniging
…………………………
2.457.780,86
f
54.370.637,77
Aandeelhouders voor gedeponeerd als waarborg voor 90 pOt.
storting op aandeelen B:
Effecten
…………………………
f
1.407.060,-
Contanten
……………………….
,,
10.440,-
in
Leen-Depot
Effecten
………… ………………
33.543.610,-
Contanten
……………
. …………. 50.640,-
Totaal
Effecten
…………………………
,,
34.950.670,-
Totaal
Contanten
……………………….
,,
61.080,-
Zieken-
en
Pensioenfonds
…………………………..
.
,,
2.383.506,58
Deposito’s………..
…………………..
………….
,,
52.589.339,28
Prolongatie-Deposito’s
……………………………..
,,
5.613.300,-
Saldi
Rekeningen-Courant
………………………….
f
64.360.399,93
voor gelden in het Buitenland
,,
4.386.455,96
Credietvereeniging
…………..
,,
3.339.804.53 72.086.660,42
B. W. Blijdenstein & Co., Londen en onze kantoren in Twente
2.457.081,97
Daggeldieeningen
………………………………….
,,
3.100.000,-
De
Nederlandsche
Bank ……………………….
…..
1.905.633,79
Te
betalen
Wissels
………………………………..
,,
20.261.360,33
Geaccepteerd
door
derden……………………………..
,,
2.850.165,-
Diverse
Rekeningen……..
…………………………
.
3.911.658,88
Totaal ……
f
256.541.094,02
1$ JANUARI 198
11E JAAROANO No. 52
STEENKOLENwHANDELSVEREENIGING
,
(COAL-TRADING ASSOCIATION)
Hoofdkantoor te Utrecht . Filialen te Amsterdam en Rotterdam
KONINKLIJKE MEUBELTRANSPORT-MIJ.
DE GRUIJTER & Co.
AMSTERDAM DEN HAAG
ARNHEM’
ff
Verhuizingen.
….
Garde-Meubles
VERSCHENEN:
De Politiek – Gods-
dienstige Antithese
Haar opkomst, groei
en ondergang
Een kritiek en poging
tot reconstructie tevens
Door
Prof. Mr. J. A. EIGEMAN
Prijs f 1.75
Alom verkrijgb. bij den Boekhandel en bij
NIJGH
&
VAN DITMAR’S UITG.-MLJ
ROTTERDAM
Adverteeren
t t
geeft succes
LESSEN OVER”
DEN HA,,NDEL..
doorJ. GRO.OTEN..
Prijs
……..
f8.-
Gebonden
. . . f 8.90 .
Alom verkrijgbaar bij den Boekhandél èn bij
Nijgh & Van Ditmar’s Uitg.-Mij., Rotterdam
Werkloon-
berekening
Onmisbaar boekje voor allen
die werklieden in hun dienst
hebben. -. Met berekeningen
in uurloon van 5-100 cent
Prijs fl.55
VerI&ijgb. bij den boekhandel en bij
NIJGH & VAN DITMARS ULTG.-
MAATSCHAPPIJ, ROTTERDAM
NEDERLANDSCHE HANDEL-MAATSOAPPIL
•
Gestort Kapitaal …. f
80.000.000,—.
•
Statutaire Reserve… f
20.536.861,—.
Buitengewone Reserve f
22.660.000,—.
Hoofdkantoor: AMSTERDAM.
.
Agentschappen te ROTTERDAM en ‘s-GRAVENHAGE.
Vestigingen in NEDERLANDSCH-INDI, STRAITS.SETTLMENTS, BRITSCH.INDLÉ, CHINA en JAPAN.
In- en Verkoop
van Wissels en Telegrafische Transferten. – Incasseeringen en Finan-
cieeringen. – Schriftelijke en Telegrafisehe Credieten. – Reiscredietbrieven – Deposito’s
– Rekeningen Courant. – Administratie van Effëcten en alle andere Bankzaken.
NIJGH & VAN DITMAR’S BOEK- EN RANDELSDR1JKKERIJ, ROTTERDAM