Handel en hulp tussen Europa en Afrika
Aute ur(s ):
Gerritse, L. (auteur)
De auteur is werkzaam b ij het Nederlands Economisch Instituut. De hier geb ruikte data zijn afkomstig van Eurostat, en heb b en b etrekking op een
constante groep van 70 ACS-landen en twaalf EU-landen.
Ve rs che ne n in:
ESB, 82e jaargang, nr. 4092, pagina 109, 5 februari 1997 (datum)
Rubrie k :
Statistiek
Tre fw oord(e n):
ontw ikkelingseconomie
De handel tussen de Europese Unie en de ACS-landen heeft een omvang van ruwweg 20 miljard ecu per jaar. De handelsbalans valt
licht in het voordeel uit van de ACS-landen, met uitzondering van 1993. Toen daalde de import van de EU-landen sterk. (tabel 1)
Tabel 1. EU-ACS handel
’88
’90
’91
’92
’93
’94
’95
17,49
15,51
-1,98
Import van EU uit ACS-landen
Export van EU naar ACS-landen
Handelsbalans
’89
19,58
16,67
-2,91
20,30
16,72
-3,59
19,26
15,96
-3,30
17,94
17,32
-0,61
14,55
16,41
1,86
18,59
14,87
-3,72
24,08
21,55
-2,54
De handel van de EU is zeer ongelijk verdeeld over de ACS-landen. Drie van de zeventig ACS-landen, namelijk Nigeria, Kameroen en
Ivoorkust, zijn goed voor ongeveer een derde van de totale handelsstroom (tabel 2). De handel van elk van deze drie landen beloopt
meer dan een miljard ecu per jaar. Deze landen zijn verantwoordelijk voor het grootste deel van het handelsoverschot van alle ACSlanden tezamen.
Tabel 2. EU-handel met Nigeria, Kameroen en Ivoorkust (NKI), miljarden ecu
1988
Import van de EU uit NKI
Export van de EU naar NKI
Handelsbalans
1989
1990
1991
1992
1993
5,6
6,12
7,47
7,34
6,62
5,43
3,83
4,12
4,07
4,41
4,98
4,21
3,8
-1,77 -2
-3,4
-2,93 -1,64 -1,22
1994
6,4
-2,6
Ten opzichte van andere handelsrelaties van de EU, stelt de ACS-handel niet veel voor. Zowel de import uit die landen, als de export
ernaartoe bedraagt slechts zo’n 4% van de totale im- en export van de EU. Als trend is een lichte maar constante daling van dit
percentage zichtbaar. De ACS-landen verliezen marktaandeel. (tabel 3)
Tabel 3. De ACS-handel ten opzichte van de totale EU-handel
1988
1989
1990
1991
1992
1993
1994
Totale import EU (mrd ecu)
Aandeel ACS-landen (%)
388
4,5
447
4,4
461
4,4
491
3,9
488
3,7
493
3,0
543
3,4
Totale export EU (mrd ecu)
Aandeel ACS-landen (%)
362
4,3
413
4,0
415
4,0
423
3,8
436
4.0
491
3,3
542
2,7
Hulp
Ten opzichte van de handelsstroom, lijkt het bedrag van de hulp die de EU aan de ACS-landen verstrekt mager af te steken. De hulp van
de EU aan de ACS-landen bedraagt ongeveen anderhalf miljard ecu per jaar. Ten opzichte van de handelsstroom neemt de hulpstroom in
de loop van de afgelopen jaren nog wat af. (tabel 4)
Tabel 4. Hulp en handel
1993
Hulp van de EU aan de ACS-landen (mrd ecu)
als % van EU-import uit ACS-landen
1994
1995
1,35
9
1,78
10
1,56
6
Met 570 miljoen inwoners in de ACS-landen (waarvan 545 in Afrika) komt de EU hulp neer op ongeveer 5,5 ecu per inwoner per jaar. Voor
de periode 1995-2000 is voor de totale hulp 14,6 miljard ecu gereserveerd.
De hulp komt voor het grootste deel terecht in Afrika. In 1993 was dat 82%. In 1995 was het Afrikaanse aandeel gedaald, maar bedroeg
het nog altijd 68%. Binnen Afrika ligt het accent bij de landen in Zuidelijk Afrika, aan de Westkust en in de Sahel (zie figuur 1).
Figuur 1. De verdeling van de hulpgelden over de Afrikaanse regio’s
Bij al deze cijfers over hulp moet wel worden bedacht, dat het alleen om de ‘Lomé’-hulp gaat. De EU-landen onderhouden hiernaast
bilaterale hulprelaties, zodat de totale hulpstroom vanuit de EU in de orde van grootte van de omvang van de handel is. Overigens zal als
Zuid-Afrika binnenkort toetreedt tot het Lomé-verdrag, de onderlinge handel aanzienlijk toenemen.
Thema: de agenda voor het ontwikkelingsbeleid
Zie ook de artikelen:
Out of Africa?
Regionalisme volgens Lomé
Het verdrag van Lomé
Wat moeten we met Lomé
Vrijhandel is niet zaligmakend
Copyright © 1997 – 2003 Economisch Statistische Berichten (www.economie.nl)