‘Natuurvernietiging kost geld’

• rmrPvLu_cVTi0A_ensA3MFGIy4 Download [320,47 kb]

Het World Wide Fund for Nature (WWF) bracht vorige maand een rapport uit dat stelt dat natuurvernietiging jaarlijks ruim 450 miljard dollar aan economische schade zal gaan veroorzaken. Wij spraken erover met ­Pieter van Beukering, hoogleraar milieueconomie aan de Vrije Universiteit Amsterdam.

In het rapport stelt het WWF dat de kosten oplopen tot 450 miljard dollar per jaar. Hoe accuraat is die schatting?

“Het is een grove mondiale schatting. Zoiets is per definitie onzeker, maar het is het beste wat we hebben. Goed aan de studie is dat het gebaseerd is op tastbare economische mechanismen zoals gewasverlies en overstromingsrisico’s. Daarmee geeft de studie een duidelijke waarschuwing af die ik zeker onderschrijf. Het is wel belangrijk om je te realiseren dat de bandbreedte van deze schatting heel groot is – iets waar het WWF de nadruk niet op legt. Maar het is duidelijk dat het vernietigen van natuur economisch gezien heel onverstandig is.”

Wat is het nut om natuurverlies in geldtermen uit te drukken?

“Een klassieke reden voor dit soort studies is het creëren van bewustzijn bij beleidsmakers en het grote publiek. Daarnaast zijn ze ook nuttig bij beleidsafwegingen en het genereren van duurzame financiering.

Door de waarde van natuurgebieden uit te drukken in economische termen, wordt het duidelijker wat het voor de maatschappij betekent als er een soort uitsterft of tropisch regenwoud wordt gekapt. En andersom ook: het creëren van een zee-reservaat leidt op korte termijn tot economisch verlies voor vissers, maar op de lange termijn tot natuurwinst, omdat er een gezondere en grotere vispopulatie wordt gegarandeerd.

Door de winst in sociaal-economische termen uit te drukken kan je, net als bij andere economische afwegingen, verlies en winst op de langere termijn tegen elkaar afwegen. Inzicht in die winst maakt het ook eenvoudiger om overgangsregelingen te vinden voor verliezers. Het is dus belangrijk dat dit soort economische waarderingsstudies gedaan worden.”

Nederland behoort niet tot de door het WWF onderzochte landen. Hoe zit het hier met de natuurvernietiging?

”Stikstof is momenteel het grote probleem. Het gaat in de discussie nu vooral over het beschermen van natuurgebieden en de economische schade die dat oplevert voor de landbouwsector. Het probleem is dat niet goed uitgelegd kan worden waarom er maatregelen nodig zijn: vergrassing van de heide is voor velen een vaag gegeven. De impact van stikstof is echter veel groter: vanwege stikstof ontstaat er een verstoring van de natuur met tastbare negatieve effecten voor bijvoorbeeld recreatie, de huizenmarkt en waterkwaliteit. Het verhaal kan veel transparanter worden neergezet als we die effecten ook uitdrukken in geld. Het verhaal wordt dan ook positiever: we praten niet uitsluitend over de schade voor bijvoorbeeld de landbouwsector, maar juist over investeren in natuurlijk kapitaal, met alle positieve effecten voor de economie.”

Zijn de gegevens over de economische impact van stikstof er niet?

“Nederlandse milieueconomen zijn mondiaal toonaangevend. Ze hebben de natuur in de hele wereld gewaardeerd met overtuigende bewijzen waarom en waar natuur beschermd zou moeten worden. Maar vreemd genoeg zijn dit soort nationale overzichten voor Nederland nooit gemaakt. We weten alles over het economische belang van de Amazone en het Groot Barrièrerif, maar negeren onze eigen achtertuin. Om de een of andere reden zijn we nooit toegekomen aan één allesomvattende studie over de natuurwaarde in Nederland, hoewel dat relatief makkelijk zou moeten zijn, gegeven de ruim aanwezige data en deskundigheid. Mijn grote wens is om de krachten met mijn collega’s te bundelen, om het economisch belang van alle ecosystemen in Nederland samen te brengen in één overzicht. Zo’n overzicht is cruciaal voor het voeren van een evenwichtig nationaal debat, ongeacht of het nu over stikstof, PFAS of windmolens gaat.”