Veel gemeenten kampen met een krap budget, en moeten mogelijk op zoek naar manieren om hun inkomsten te verhogen. De inkomsten uit een parkeerbelasting zijn potentieel hoog en kunnen vrij besteed worden. Toch heffen lang niet alle gemeenten zo’n parkeerbelasting.
Gemeenten kunnen belasting heffen op het parkeren van een auto of motor op een bepaalde plaats, tijd en wijze. Dit kan gaan om het incidenteel gebruik van een parkeerplek (bijvoorbeeld tijdens het winkelen), en om een regelmatig gebruik van een parkeerplek in een bepaald gebied (parkeervergunning). De opbrengst van de parkeerbelasting gaat naar de algemene middelen, en hoeft dus niet te worden gebruikt om parkeerbeleid te financieren.
Behalve als inkomensbron kunnen gemeenten de parkeerbelasting ook gebruiken als een instrument om het parkeergedrag van bewoners en bezoekers te reguleren. Als parkeren gratis is, kan het op drukke plaatsen erg moeilijk zijn om een plekje te vinden. Door bijvoorbeeld een hoog tarief te heffen in de binnenstad worden bezoekers gestimuleerd om de auto buiten het centrum te parkeren, en dan met het openbaar vervoer verder te reizen. Maar dit vereist wel controle op de naleving. De kosten hiervan zullen een deel van de opbrengst teniet doen.
Ondanks deze voordelen gebruikt slechts 42 procent van alle gemeenten een parkeerbelasting of -vergunning (figuur). De gemiddelde prijs om een uur te parkeren op de openbare weg in het centrum is 2,29 euro. Dat is inclusief de gemeenten zonder parkeerbelasting. Als we alleen kijken naar de heffende gemeenten dan bedraagt het gemiddelde tarief 3,51 euro. De begrote opbrengst voor gemeenten die parkeerbelasting heffen, bedroeg in 2022 volgens het CBS 1,1 miljard euro. Dat is daarmee de op een na hoogste vrij besteedbare gemeentelijke belasting (de onroerendezaakbelasting levert veel meer op).
Ondanks de hoge opbrengst zijn er wel redenen denkbaar om geen parkeerbelasting in te voeren. Als een gemeente parkeerbelasting heft, dan kan het winkelende publiek uitwijken naar een nabijgelegen gemeente waar parkeren gratis is. Ook heeft niet iedere gemeente parkeeroverlast, en dus geen reden om het parkeren te verminderen.
