Marcel Canoy spreekt verschillende economen via twitter. Op 1 januari was het thema ‘Schulden, sparen en communicatie’ en deelde Robin Fransman zijn inzichten.
Naar het interview met Robin Fransmangoedemorgen en beste wensen tweethearts. Straks om 11uur ‘spreek’ ik alhier met @RF_HFC over schulden, sparen en communicatie
— NL_Wetenschap (@NL_Wetenschap) 1 januari 2019
Thema van de dag is vragen beantwoorden. Ik begin nu al even met een vraag van @LOerlemans , meteen een grote vraag: is er een wereld zonder economische groei denkbaar?
— NL_Wetenschap (@NL_Wetenschap) 1 januari 2019
Economische groei, als in groei van BBP per hoofd, heeft een aantal voordelen als maatstaf, niet voor welvaart – dat is bij elke econooom bekend – maar als eenduidige maat voor de productie van goederen en diensten in een land
— NL_Wetenschap (@NL_Wetenschap) 1 januari 2019
De maatstaf bestaat al heel lang, wordt in elk land in de wereld gebruikt op uniforme en moeilijk manipuleerbare manier. Daarnaast gecorreleerd met werkgelegenheid, en daarmee niet alleen een statistisch speeltje
— NL_Wetenschap (@NL_Wetenschap) 1 januari 2019
Mensen die beweren dat economische groei er niet toe doet, missen wel iets, namelijk dat het er wel toe doet. Alleen zijn er bekende en grote problemen, zoals dat allerlei zaken niet in BBP per capita zitten (zoals vrije tijd of inkomensverdeling of het milieu).
— NL_Wetenschap (@NL_Wetenschap) 1 januari 2019
Robert Kennedy grapte ooit, GDP measures everything except that which is worthwhile”. Het probleem met BBP is dat het te dominant is bij beleidsvorming waardoor de zaken die niet in BBP zitten vanzelf ondergewaardeerd worden.
— NL_Wetenschap (@NL_Wetenschap) 1 januari 2019
Dat probleem wordt er niet beter op omdat er nog altijd geen goed alternatief is al wordt er aan gewerkt, bijvoorbeeld door het @statistiekcbs met de monitor brede welvaart, ook gevraagd door de tweede kamer https://t.co/XBxywOsMlm
— NL_Wetenschap (@NL_Wetenschap) 1 januari 2019
Probleem is dat er wel dingen gemeten worden en door een kamermeerderheid worden ondersteund, maar dat er feitelijk vrijwel niets wezenlijks met de monitor gebeurt. Een gemiste kans voor dit kabinet, zeker in het licht van de discussie over het klimaat. Later meer.
— NL_Wetenschap (@NL_Wetenschap) 1 januari 2019
We cannot use the models that caused our crises to solve them – https://t.co/O4q93kHcpj
— Hank Ort (@HankOrt) 1 januari 2019
BBP per capita correleert met veel belangrijke aspecten van ons leven: levensverwachting, aantal geboorten per vrouw, algemene gezondheid, vakantiereisjes; waarschijnlijk zelfs een toenemende IQ score.
— Jan Tishauser (@JanTishauser) 1 januari 2019
Antwoord: ja. Betere vraag: moet economische groei (gemeten als groei bbp per capita) een doel op zich zijn? En zo ja, waarom?
— Jean Wanningen (@trias_politica) 1 januari 2019
De opbouw van schuld groeit mee en daarmee kunnen NWO junks hun gebakken luchtballon verder opblazen, dat is de perfide gedachte achter de groei van ons bbp…, alles binnen kaders van de monetaire spelregels, ‘zoveel procent van dit is goed’ waanzin!
— Peter van Lelieveld (@petervlelieveld) 1 januari 2019
Is er ook een niet kwantitatief economische groeimodel te ontwikkelen?
— Lennard van Damme (@LvD1963) 1 januari 2019
stel vraag niet voor niets. Persoonlijk denk ik niet dat iets oneindig kan groeien. Maar dat is wel hoe land is ingericht.
— Liesbeth Oerlemans MSc (@LOerlemans) 1 januari 2019
ja dat wil ik nog steeds lezen.
— Liesbeth Oerlemans MSc (@LOerlemans) 1 januari 2019
Hoe kijk jij naar de doughnut van Kate Raworth?
— Hester Jansen (@hesterjansen33) 1 januari 2019
Natuurlijk! Economie gaat over meer dan groei alleen. Wij hebben economische groei een positieve waardering gegeven. Dat kunnen we ook voor stabiel of voor groei van menselijk welzijn of voor milieu..
— Irene Romers (@irene_romers) 1 januari 2019
Definieer economische groei
— Jelmer Toering (@jelmertoering) 1 januari 2019
Heb je vastgesteld wat het uitgangspunt is? De 0 meting? Het scenario waarin we zitten?
— Wiegert Postema (@WiegertPostema) 1 januari 2019
Het lijkt op een combi van B,C enD scenario van een oude OESO studie. En aan elk scenario hangt een prijskaartje en de grootte van de welvaartskloof, beperkingen, normen en stabiliteit niveau
Een oud raport met scenario’s waar we een 0 meting uit kunnen halen pic.twitter.com/g6ABGszfiz
— Wiegert Postema (@WiegertPostema) 1 januari 2019
Nu over tot @RF_HFC, net als ik geen harde wetenschapper (werkt aan een proefschrift) maar deelt met mij drijfveer om complexe zaken eenvoudig uit te leggen en dat is ook een kwaliteit. De harde wetenschappers komen de rest van de week aan bod, dus geen zorgen
— NL_Wetenschap (@NL_Wetenschap) 1 januari 2019
— Anton Cadwalader (@springbok60) 1 januari 2019
ik bedoel iemand die als dagtaak het bedrijven van wetenschap heeft, hetgeen noch voor robin noch voor mij geldt, maar wel voor de meeste hoogleraren die later deze week aan de beurt komen
— NL_Wetenschap (@NL_Wetenschap) 1 januari 2019
Haha, ik doe niet aan goede voornemens, ik doe aan goede daden.
— Robin Fransman (@RF_HFC) 1 januari 2019
Nou, wat ik wil is waarschijnlijk niet in één jaar te realiseren, maar mijn wens is groot onderhoud aan de instituties in Nederland. Dat is hoog nodig. Belastingen, Toeslagen, Arbeidsmarkt, Pensioen, het kan veel beter.
— Robin Fransman (@RF_HFC) 1 januari 2019
Bij @Fabriekstweet help ik klanten bij strategie en organisatie/product/dienst ontwikkeling, ik doe vooral vraagstukken rond geld: pensioenen, verzekeren, bankieren, sociale zekerheid, fiscaliteit. Daarnaast publiceer ik wel eens wat. Zoals de filmpjes met Lego. /1
— Robin Fransman (@RF_HFC) 1 januari 2019
komen we later op terug
— NL_Wetenschap (@NL_Wetenschap) 1 januari 2019
Die filmpjes leggen economische begrippen/processen uit met behulp van blokjes, hier zijn er een paar: https://t.co/PKAfEBS2C4 /end
— Robin Fransman (@RF_HFC) 1 januari 2019
OK, beetje technisch. Er is veel aandacht voor stromen tussen economische spelers en (te) weinig voor balansen van economische spelers. En als economen naar balansen kijken, kijken ze vaak maar aan één kant van de balans. Dat leidt tot veel misverstanden. Dat kan beter imho.
— Robin Fransman (@RF_HFC) 1 januari 2019
Nou, als bijvoorbeeld DNB of CPB met goedkeuring spreken over lagere staatsschuld overheid (passiva kant overheidsbalans), dan laten ze weg dat dat leidt tot minder bezit bij burgers (activa kant huishoudenbalans). Dat is essentieel.
— Robin Fransman (@RF_HFC) 1 januari 2019
Nou ja, probleem is een groot woord. Ik wil dit graag even naar een heel erg macromacro niveau trekken. Mensen willen een goede oude dag, een goed pensioen. Dat willen bijna alle mensen overal. De vraag is dan hoe doe je dat? /1
— Robin Fransman (@RF_HFC) 1 januari 2019
Dat kan je (nagenoeg) alleen maar doen door een claim op de samenleving, op de arbeid en productie van jongere generaties te ontwikkelen. Dat is bijna de enige manier, dat zorgt voor 70% van de pensioenen wereldwijd. /2
— Robin Fransman (@RF_HFC) 1 januari 2019
en op microniveau? we samen ooit iets van private schulden gevonden, is deze discussie nog actueel? https://t.co/qLjxK9CjRU
— NL_Wetenschap (@NL_Wetenschap) 1 januari 2019
Hoe bouw je zo een claim op? Twee manieren: Een publiekrechtelijke claim via een staatspensioen zoals de AOW (of staatspensioen zoals in Fr, Du, of It) of een civielrechtelijke claim door te sparen en te beleggen. Meer smaken zijn er niet /3
— Robin Fransman (@RF_HFC) 1 januari 2019
In Nederland kiezen voor een klein staatspensioen en heel veel sparen en beleggen. Zo een 20% van je salaris (voor werknemers) gaat naar je pensioen. Dat geld wordt belegd. Waarin wordt het dan belegd? /4
— Robin Fransman (@RF_HFC) 1 januari 2019
Het wordt voor circa 50% belegd in schulden! In staatsschulden, maar ook in zaken als hypotheken, creditcards, doorlopend krediet, bedrijfsobligaties enzovoorts. Sparen en beleggen enerzijds is onlosmakelijk verbonden met schulden aan de andere kant van de balans. /5
— Robin Fransman (@RF_HFC) 1 januari 2019
even platgeslagen: Ouderen hebben dan als ze met pensioen gaan de bezittingen, en jongeren de schulden. Dat is de pensioenclaim en zo wordt pensioen gefinancierd. /6
— Robin Fransman (@RF_HFC) 1 januari 2019
En dan nu terug naar je vraag: Omdat we zoveel geld in pensioen steken hebben we relatief weinig besteedbaar inkomen. Om toch te kunnen wonen, studeren en leven nemen we dan hoge hypotheken en studieleningen. zo ontstaan de hoge schulden. /7
— Robin Fransman (@RF_HFC) 1 januari 2019
Nederlandse huishoudens hebben dus heel veel schuld en heel veel bezit. De zogenaamde lange balansen. Dat maakt ons erg kwetsbaar voor renteschommelingen en de conjunctuur. Dat zou je een probleem kunnen noemen. /8
— Robin Fransman (@RF_HFC) 1 januari 2019
In Italie bijvoorbeeld zijn de private schulden veel en veel lager, en veel mensen hebben een eigen huis zonder hypotheek. Hun huis is een belangrijk onderdeel van hun pensioen. Maar ook daar sparen huishoudens bij en dat uit zich dan in een hoge staatsschuld. /9
— Robin Fransman (@RF_HFC) 1 januari 2019
Tel je private en publieke schulden bij elkaar op, dan ontlopen Italie en Nederland elkaar nauwelijks. /end
— Robin Fransman (@RF_HFC) 1 januari 2019
Ja op micro niveau hebben we een serieus probleem. We behandelen mensen met onhoudbare schulden op een middeleeuwse manier. We straffen ze. Dat doet schade aan die mensen, en aan de economie als geheel.
— Robin Fransman (@RF_HFC) 1 januari 2019
Nee, dit kabinet neemt een paar maatregelen die een en ander zou moeten verbeteren, maar de kern blijft overeind (straf boete pijn), dus ik verwacht daar niet veel van. Ook hier: Groot Onderhoud is nodig.
— Robin Fransman (@RF_HFC) 1 januari 2019
Ja dat heft elkaar grotendeels op. Ook omdat er in het pensioen ook stromen andersom lopen. Daarbij hebben we progressieve belastingen en toeslagen die in termen van netto ongelijkheid voor de bulk nagenoeg alles gladstrijken.
— Robin Fransman (@RF_HFC) 1 januari 2019
Nou als ik dan toch nog een kleine wens mag doen voor 2019:
— Robin Fransman (@RF_HFC) 1 januari 2019
Een pensioenhervorming die het toelaat om met je pensioenpremie je hypotheek af te lossen.
Amen.
Hier info prijseffect afschaffing (is natuurlijk afhankelijk van invulling regeling): https://t.co/8YPsr8hCro. Is dat handig in Nederland bij huidige prijzen?
— Calculo Ergo Sum (@CalculoErgoZum) 1 januari 2019
Auteur
Categorieën