■ Daniël Herbers (CBS)
Tussen 2011 en 2014 is het totale nagelaten vermogen gedaald. In 2011 was dat nog 15,1 miljard euro, maar in 2014 lieten ruim 138.000 overledenen bijna 13,6 miljard euro aan vermogen na. Dat vermogen bestaat uit 16,4 miljard aan bezittingen minus 2,8 miljard aan schulden. De verschillen in de omvang van het nagelaten vermogen zijn groot. Het mediane nagelaten vermogen kwam in 2014 uit op 19.600 euro. Maar terwijl 13 procent in 2014 een nagelaten vermogen had van 200.000 euro of meer, liet 6 procent van de overledenen per saldo een schuld na.
Het nagelaten vermogen vormt grofweg een afspiegeling van het vermogen over leeftijdsgroepen (figuur). Erflaters jonger dan 60 jaar lieten in doorsnee minder dan 11.000 euro na. Mensen die op oudere leeftijd overlijden hebben langer de tijd gehad om vermogen op te bouwen en 65-plussers lieten daardoor meestal meer dan 20.000 euro na. De verschillen tussen de cohorten 65-plussers zijn te verklaren door generatieverschillen. Door het lagere huishoudinkomen van vooroorlogse generaties konden relatief weinig huishoudens vermogen bijeen sparen. De naoorlogse generatie kon meer vermogen opbouwen door een hoger looninkomen, de groei van het aantal tweeverdieners en de groei van het eigenwoningbezit. Nu onder de oudere erflaters zich vaker mensen uit de naoorlogse generatie bevinden, verschuift de piek van het hoogste nagelaten vermogen van overledenen tussen de 65 en 70 jaar in de periode 2011–2013 naar erflaters tussen 70 en 75 jaar in 2014.
De woning vormde ook in 2014 het belangrijkste vermogensbestanddeel, maar de gemiddelde waarde van de nagelaten woning is gedaald van 157.000 tot 136.000 euro. En bij 60 procent van de erflaters rustte in 2014 een hypotheekschuld op de eigen woning. De mediane nagelaten hypotheekschuld steeg tussen 2011 en 2014 van 50.000 naar 53.000 euro.
