Racisme op de arbeidsmarkt: je voelt aan je water dat het bestaat, maar meten dus weten doe je het niet.
Een werkgever zal je niet gauw toevertrouwen dat hij zich tot deze onwettigheid verlaagt. Dat minderheden minder verdienen klopt, maar is ook omdat ze minder geschoold zijn. En het goede gebruik om nep CV’s te versturen leert veel over de mate waarin werkgevers mensen op basis van hun naam uitnodigen op gesprek, maar niet waarom dat is. Verwachten ze dat die kandidaat minder in de smaak valt bij collega’s of klanten? Dat hij minder productief zal zijn gelet op de gemiddeld mindere productiviteit van mensen van zijn afkomst? Of hebben werkgevers echt een afkeer van ‘dat soort mensen’?
Alex Bryson en Arnaud Chevalier van de London School of Economics vonden een virtuele arbeidsmarkt, waar werkgeversbeslissingen wél zuiver kunnen worden getraceerd: the Fantasy Football League. Dit is een online spel gebaseerd op the English Premier League, de hoogste Engelse voetbalcompetitie. Deelnemers kiezen vijftien spelers waarmee ze punten verzamelen op basis van de prestaties van hun spelers in echte wedstrijden. Met die punten hopen ze aan het einde van het voetbalseizoen zo hoog mogelijk uit te komen onder de bijna 3 miljoen deelnemers en binnen hun vriendengroep.
Deelnemers aan het spel zijn net werkgevers, met als belangrijk verschil de redenen tot discriminatie. In tegenstelling tot echte werkgevers hebben ze geen reden om raciale afkeuring te verbergen; er staat in dat opzicht niets op het spel. Indien mensen in hun rol als werkgever racistisch zouden zijn, dan zou dat hier dus moeten blijken. Ook hoeven deelnemers zich niet te bekommeren om collega’s en klanten die misschien geen zin hebben om met hun ‘werknemers’ om te gaan. Het gaat er niet om wat anderen van de spelers vinden maar puur om hun prestaties op het veld, waarvan deelnemers per geval een unieke inschatting kunnen maken op basis van eerdere prestaties. Elk spoor van discriminatie wijst dus op racisme.
Maar inzoomen op de data laat geen spoor van racisme zien. De verdeling van de vraag voor de bijna 1800 spelers naar hun prijs is hetzelfde voor blanke en niet-blanke spelers (die ongeveer even productief zijn in termen van aantal behaalde spelpunten in de drie seizoenen tussen 2008 en 2011).
De onderzoekers bevestigen deze indruk met regressies die de invloed van verschillen tussen spelers in productiviteit, prijs en positie respecteren. Het maakt voor het effect niet uit of je naar keuzes van deelnemers aan het begin van het seizoen kijkt, wanneer ze hun team samenstellen, of naar hun transfers gedurende het seizoen, waarvan ze elke speelronde één mogen maken. En of het nu om spelers uit binnen- of buitenland gaat, met en zonder ervaring in de Premier League en om vroeg of laat in het seizoen: er is geen steun voor de stelling dat werkgevers racistisch handelen.
Uitzoomend: (i) de meeste voetbalfans zijn zo racistisch nog niet, ten minste niet meer dan ze eerzuchtig zijn. (ii) Meer informatie over potentiële werknemers kan tot minder discriminatie leiden. (iii) En virtuele markten kunnen geheimen prijsgeven die gewone markten dikwijls voor zich houden.
—
PS. Nederlandse varianten op Fantasy Football League zijn er in overvloed: Coach van het Jaar, EredivisiePro, Super11……
Auteur
Categorieën